tan ez da behar laguntzarik»; Ba-diola,ordea, kontsumoa bultza-tzeko laguntzen alde dago. Grijal-bak gogorarazi du merkatua mu-gitu egin zuela EspainiakoGobernuak 2009ko maiatzean au-togintzaren sektorea sustatzekojarritako 2000E planak. Egun, bai-na, egoerari buelta emateko neu-rriak hartzeko «estatua mugitzeazaila» dela iritzi dio.

Haien esanetan, komunikabi-deei begiratu bat eman besterik ezdago herritarrek jarrera «ezko-rra» dutela jabetzeko. Badiolareniritziz, «ezerk ez du animatzenerostera». Gainera, haren esane-tan, kontsumoa «berriro erori da»,«dena gaizki» doan irudipenaga-tik. Nolanahi ere, jarrera aldatubehar delakoan daude Badiola etaAranburu. Hori bai, Badiolaketorkizuna «ondo» ikusi nahi ba-du ere, onartu du «zaila» izangodela, ekonomia dagoen bezalaegonda.

Autoak saltzen ez diren boladahonetan enpresek aurrera egite-ko duten moduaz galdetuta, Ba-diolak dio gastuak murriztu di-tuztela: «Azken hiru urteotan na-barmen murriztu ditugu gastuak.Eta aurrera nola egiten dugun?Ez dakit. Oso zaila dago». Grijal-bak, berriz, adierazi du autoak sal-duz «dirua galtzen» dutela, etakonpontze lantegia izateagatiketa Skodaren ordezko piezak sal-tzeagatik eusten diotela enpresa-ri. Hori horrela, Skoda Menabirenhelburua da autoak saltzea, beze-roa fidelizatzea eta autoa bertanerosi dutenek beren konpontzelantegira eraman dezaten saia-tzea.

Beltza. Hitz hori erabili duteguztiek etorkizuna definitzeko or-duan. Auto saltzaileek lehengo le-potik izango dute burua. Faco-nauto Espainiako kontzesiona-rioen elkartearen arabera, oraindela mende laurdeneko kopurue-tan amaituko dute urtea. Ganva-men arabera, «egoera horretanzaila egiten zaie auto saltegiei gu-txieneko diru sarrera batzuk lor-tzea, eta izan zezaketen likideziahilabete batzuk lehenago amai-tua lukete». Hori dela eta, «nekehandiz iristen den kanpo finan-tzaketa eskatzea besterik ez zaiegeratzen negozio askori iraute-ko», gaineratu du.

Hego Euskal Herriko auto sal-tzaileek ere ildo beretik jo dute.Aranburuk azaldu du neurri ma-kroekonomikoak txarrak izanezgero «txarrak» izango direla dato-zen hilabeteak ere. Era berean,Grijalbak ohartarazi du «bideanjendea» geratu dela, eta oraindikere «jende gehiago» geratukodela. «Damoklesen ezpata dugugainean, eta ez dakigu bihar zerizango den», dio Badiolak. «Au-rreikuspenak txarrak dira; etorki-zuna ondo ikusi nahi dut, bainazaila dago, ekonomia osoa bezala.Ondo goaz, baina pixkanaka-pix-kanaka behera egiten ari gara».

Auto salmentak23 2012ko uztailaren 8a • Egitura

Frantziako Renault, Ford, Michelin, Continental eta Goodyear auto enpresetako langileek protesta egin zuten 2009ko irailean. LUCAS DOLEGA / EFE

Bost egunez itxi egingo duteabuztuan Volskwagenen Landabengolantegia, aurreikusi baino autogutxiago ekoitziko baitituzte.

J. S.

Autogintzako langile ugarik han-ka bat enpresatik kanpo dute. Iru-ñeko Volkswagen enpresa bostegunez itxiko dute aurtengoabuztuan, hilaren 20tik 24ra.Hala, ekoizpenean izandako be-herakadari aurre egin nahi diozuzendaritzak: espero baino 5.650auto gutxiago ekoitziko dituzte.Izan ere, aurten 291.000 auto egite-ko asmoa zuen VWek maiatzean;baina aurreikuspenak okertuditu, eta 285.350 auto ekoitziko di-tuztelakoan dago. Abuztuko opo-rrei bost egun horiek gehituzgero, hilabete osoan ez da lan jar-duerarik izango Landabengo lan-tegian.

Langileen ordezkaritzarengehiengoa aurka badago ere, zu-zendaritzak dio abuztuko egutegialdaketa aurrera eramango due-la. UGT bakarrik agertu da alda-ketaren alde. Gainerakoek ez di-tuzte onartu zuzendaritzakemandako arrazoiak. Kontuakkontu, neurri horrekin lan hitzar-menak jasotzen dituen urteko ha-mar egun malguak amaitu ditu.Hau da, ekoizpenak izan ditzake-en gorabeherei aurre egiteko, hi-

tzarmenak dio hamar egun ditue-la VWek enpresa ixteko. Aurrekobostak apirileko itxierarekin gas-tatu zituen.

LAB sindikatuaren ordezkariBenito Utergaren iritziz, «ekoiz-pena gutxitzen bada, enpresakhartu behar ditu bere gain egunhoriek, VWek egindako egutegia-ren hasierako plangintza txarra-rengatik». Horrela, azaldu du ha-mar egun malguekin langileekordaindu dutela enpresak egin-dako «aurreikuspen okerra».CCOOk, ostera, salatu du otsaile-an enpresak urte osorako zuenaurreikuspena aldatu zuela —285.000 auto ekoiztea finkatuzuen orduan—, 6.000 autoko igoe-ra aurreikusi zuela ondoren, etaorain berriro ere lehengo kopuru-ra itzuli dela.

Landabengo enpresak iaz erekaleratu zituen langileak. Iaz,obra kontratuarekin ari ziren 263langile kaleratu zituen, eta aur-ten iaz baino 700 langile gutxiagoizateko asmoa du. Langile gehienduen Euskal Herriko enpresa da:guztira, 5.600 ditu; 1.500 aldi bate-rakoak dira. Alabaina, Volkswa-gen da bai Hego Euskal Herrianeta bai Europan gehien saldu den

auto marka. Hori diote, behintzat,urtearen aurreneko erdiko sal-menten datuek.

GordindutaIruñeko enpresarekin gertatzendena huskeria da Frantzian gertalitekeenaren aldean. Izan ere,hainbat fabrika ixteko asmotandira Iveco eta Renault. Aurrenekoseihilekoan, Renaultek izan ditusalmenta jaitsiera handienak Eu-ropan. Iazko garai berarekin alde-ratuz gero, 103.282 automobil gu-txiago (–%22,1) saldu ditu. Fran-tzian ere, matrikulazioak beheradoaz. Auto salmenta ia puntu batjaitsi da ekainean (0,9), iazko da-tuekin konparatuta. Guztira,208.225 auto matrikulatu dira hi-labete horretan. Lehen urte er-dian salmentek %14 egin dute be-hera.

Gainbehera horretan, auto en-presek artaziak atera dituzte.Fiat Industrialen adar Ivecok Eu-ropako bost fabrika itxiko dituurte amaiera bitartean. Esatera-ko, Ivecoren filiala den Camivakamioi ekoizleak Chamberykolantegia (Savoia, Frantzia) ixteakkalean utziko ditu 171 langile.Baina enpresak beste iragarpenbat ere egin du: Alemaniako Weis-willeko, Goerlitzeko eta Ulmeko,eta Austriako Grazeko fabrikakitxiko dituela. Hortaz, bost lante-gi horiek itxita, 1.075 langile kalegorrian geratuko dira.

Auto talde horretako kudea-

tzaile nagusiak hau dio itxiereninguruan: «Itxiera lazgarriakdira, baina enpresa orokorreanindartzeko balio dute». Ivecok,baina, aurretik autobusak egitenzituzten beste bi lantegi itxi zi-tuen: Avellinokoa (Italia) eta Bar-tzelonakoa.

Europako autogintza jasatenari den krisia dela eta, Renaulteknazioarteko herrialdeetan finka-tu nahi ditu oinak. Salmenten%50 baino gehiago atzerriko he-rrialdeetan lortuko dituela ustedu; %48koak dira aurtengo au-rreikuspenak. Hori bai, Flinsekolantegiko (Yvelines, Frantzia) 300langile kalera botako ditu enpre-sak.

CGT sindikatuak salatu du ze-haztutako kaleratze horiek obrakontratua duten langileei «baka-rrik» eragingo dietela, «ez ekoiz-penekoei». Lantegi horretan,3.200 pertsonak lan egiten dute,eta horietatik 1.100 obra kontra-tudunak dira. «Horregatik daudejustifikatuta kaleratzeak», diolantegiko zuzendaritzak. Douai-ko lantegian ere, 450 langile bota-ko ditu Renaultek.

Gainera, PSA Peugeot-Citroentaldeak 8.000 eta 10.000 lanpostuartean suntsituko ditu aurtenbere diru sarrerak zuzentzeko,Frantziako sindikatuen arabera.Herrialdeko autogintza indartu,sustatu eta bultzatzeko plana ja-rriko du martxan Frantziako Go-bernuak uztailaren amaiera bai-no lehen.

Langileak kalera, jaitsierengatik