Berrogei Lapurrak(6)

1
Lapur'akbe -zapijaz Jotu leuts;.%an; eta gcro txai- derik--:txaide ,ibíli ziran. o', -Etxia gitx~ g()ra-bera eme,nlxe zala., uste ,~,ot", -ilio lebanMustapa'k bat'-baten-. Egon be, Kasin zanarEm et:Xe-:mr'ianlegozan. La- ~"dak, oskigiliari zapj~a kendu baño len, elxeko ati~r maratxuba egilJ"Jeban otetarako 'Ieruan zuJgijaz; eta etxe atan nor bixi ,zan Handu leutsan. Mustapa'k bafiz,elekijala auzo atakua etz·ala-ta. Laputak, Mustapa'k gandikgeyagojakiteri ele- guala igati lebani'an, eskat eta agm'-egirida, basorako bidia atluleban. Lagun·ak onlJo attuko lebela-ta, po- za'ren luan (joyan). GeTotxuba,go, Morgiñe'k ctxetik urten biata ixan kban; eta atzera letottiau, ateko mafatxuba eguaftuki on an oJiñotsanbere burubari: -¿Zer ete da au?l\1a,fatxu zuri ori ¿ez ete-dau, gero, nire ugazabeari kaltJe-egin gura dautsonen bailC'k mafaztu? Bada-ezpadanbe, uafpetutia oba dot,baio Eta neskamiak zulgh-:atijaaftu ta besteetxe ba- twtako atiak, be, bafdjn-bardin matiaztu leuzan. Egin lebanik, baña, el.eutsan iñori aipatu o ' BHaftian, laputa basara elduI!a bert~ Jagunaklin batu zan; eta jazoriko guslija atzaldu Jeu~seno Pozaifen entzun leben aek;eta lapUJ'-burubak,iz- pafak ckafi leuzanaren lebertasuna goretsifa gero, onan itz egin leutsen: --Neure lagunok; ,eztogu astirik galdu biat. ,Gllazen len-bai-Jen, izkilubak jantzi-bafu doguzula; urira batera barik 'banaka saftu zadikeze, ta cnpnrantzean batlllo Niizpatokekafi dauskuzanarekin jungo naz mafadun etxia ikuskatu ta aztcrtuten, gero zer egin erabagitek'o be. Esan etla egin. Goxeko laplN'ak,zuzen-zuzen, a1ia ma-raztuleban txaidera erua'n leban bere nagusija; eta lE:nen ikusi lcban ma!'.a zurija el'akutsirik, elxia axe zala csan leulsan. Nagusijak, bafiz, m'engo etxiak b~ mafatxu bardiIia '1eukal a egu;rftllrik, bijetarik zein zanbatin (ziut) ete lekijan-itanc1uleutsan1apufari, Lapufa :JJ'itllt,a lotu zan ela e'lekijan z·er erantzun; m'iago, batiz, ufengo etxiak be bafdin-bafdin ma- faztuta-legozala cguaftu Icbenian. -Kik etxe bal baño eztot mafaztu -('s~n leutsan azkenian nagusijari-; bcs~e no1'batekord,an, ma- fatxu geyago egin dauz" t'a eztakit nik egiñ¡kua zein dan.Atzipelu egin gura ixan-gnbez aio. Eglln atanezer egiferik elegllala-l'a lapuf-buruba enpa1':JDlz¡¡ra jun zan,et'a atzera baso1'a itxllllzeko iraga¡'¡ ]('utsenlapaf gustijai. TaJde OSUa basuan batu-zanian ¡,"vtsen nagusij¡¡k ela goxekua ilgafi jazo1'ikua azaldll etsi leben zufaglla han etzalako. Berak be ontzak aftu Ieh~n epai ori. AJ'cndaábeste lapuf bat .autkezlu yakan nagusijari hijaramon~goxian urirall:uta etxia zein zan jakingo iebala~ta. . Esan eta "egin goxian-goiz urika enparantzara eldu 2an eta lItezko txindijak zirala bide M~lstapa'gandik xosten bardiliakjadetsi leuzan. Etxia,bafiz oinguan gofiz ma'faztu leban ofet:lTa etez c'zaungo. zalakl1'an. Gerotxubago, Morgiñe beetxelik urten zan, eta atzerakuan maftxu gotija -ikusi lebalarik, al,z·eguneko aburubari eutsi ta beste etxe bal,zutan mata gofi bat- 'diilak mafaztu leuzan. Laputak, basoratu zanian, mafatxu gorija. egin lebal a-ia etxia etez ezaungo lebela esanleulse'n. Poztu ziran '8ek ori en~zunaz; eta atzegunian lelxe uriratu zirano Nagusijakba¡'iz s·ostof baJ'diña jal'ugileban; eta atzera egin biat, Bigat,en lapuf.ak be IE"nenguaren ZI- gafa attu l,eban. Atezkero beste iñor barik lapuf-buruba bera jun zan Must,apa'gana; eta one'n laguntzaz Kasin'en elxia, afendan AJi bixizana, idoro lebalarik, elebé:n mafaztu ,egin alde gustijebtik begj,z onda ikuskatu baño. Atezkero etxe a erez ezallngole'bala-ta, lapUl'-bll- )'uba bere lagunakana jun zan; eta onan itz-egin leutsen: -Ncure lagunok: onezkero, gure arerijuaren etxia zein dan bai-dakit-eta aspettu ta apendu bia¡' gaya· kozo Bidian 'asmau dot zer -egin, betaf¡u nai doguna iñortzuk igafi ta jakin eztaikentza't. Lenen ba1'anoko (inguruko) efijetara jun biaf gara talde'k¡¡, emc1'etzi mando ta ogmamazortzizaragi erost'eko. Zaragibat gaimelez (orijoz) beterik etaenparabak u!sik ekari bia{ dira. Bizpairu (bi edo iru) e'gun buru man luak ela zaragijakbasuanlegozan. Zaragi uts bakotxal'en ,abua apuftxu lll'a'luta za- balagotuteko agitndu leb~'nlaplll'-bul'Ubak. Gero. la- pul' bana, izkiIu ta gusü zaragi batu s:l¡'erasori l11U· tlll'ak arduraz lotu Ipuzan; ufatubak ez,b:lña, arl1a- s'uftu al1 egikientzat. Azala.batiz, zaragijak gaimeJez beteriklegoza1ako antza,emot-iafen, gaimelaz igettzi leutseno Azkenez, ogetamasaspi lapUl',aktag;;imelezbe- lerik leguanzaragijaz emeretzi manduak zamatu 1'1 uriranha .eruan ¡leuzan aapl1'T-burllbak. gaimel-sail- tzaIia bai'litx an. Asmauta leukanetz gautuLa gcro sartu z:m urira ta zuzen-zuzen AIi'ren et,xerantzeginleban. Ain zuzenbe ,Ali ate-onduan jez'afiiajat'llgi leban gabeko ozk'itan. LapllI'-bllrubak, Ali'ri adPitsu aguf-eginda gero:

description

ipuina

Transcript of Berrogei Lapurrak(6)

Page 1: Berrogei Lapurrak(6)

Lapur'ak be -zapijaz Jotu leuts;.%an; eta gcro txai-derik--:txaide ,ibíli ziran.o', -Etxia gitx~ g()ra-bera eme,nlxe zala., uste ,~,ot",-ilio lebanMustapa'k bat'-baten-.

Egon be, Kasin zanarEm et:Xe-:mr'ian legozan. La-~"dak, oskigiliari zapj~a kendu baño len, elxeko ati~rmaratxuba egilJ"Jeban otetarako 'Ieruan zuJgijaz; etaetxe atan nor bixi ,zan Handu leutsan.

Mustapa'k bafiz, elekijala auzo atakua etz·ala-ta.Laputak, Mustapa'k gandik geyago jakiteri ele-

guala igati lebani'an, eskat eta agm'-egirida, basorakobidia atlu leban. Lagun·ak onlJo attuko lebela-ta, po-za'ren luan (joyan).

GeTotxuba,go, Morgiñe'k ctxetik urten biata ixankban; eta atzera letottiau, ateko mafatxuba eguaftukion an oJiñotsan bere burubari:

-¿Zer ete da au? l\1a,fatxu zuri ori ¿ez ete-dau,gero, nire ugazabeari kaltJe-egin gura dautsonen bailC'kmafaztu? Bada-ezpadan be, uafpetutia oba dot, baio

Eta neskamiak zulgh-:atija aftu ta beste etxe ba-twtako atiak, be, bafdjn-bardin matiaztu leuzan. Eginlebanik, baña, el.eutsan iñori aipatuo '

BHaftian, laputa basara eldu I!a bert~ Jagunaklinbatu zan; eta jazoriko guslija atzaldu Jeu~seno

Pozaifen entzun leben aek; eta lapUJ'-burubak, iz-pafak ckafi leuzanaren lebertasuna goretsifa gero,onan itz egin leutsen:

--Neure lagunok; ,eztogu astirik galdu biat. ,Gllazenlen-bai-Jen, izkilubak jantzi-bafu doguzula; urirabatera barik 'banaka saftu zadikeze, ta cnpnrantzeanbatlllo Ni izpatok ekafi dauskuzanarekin jungo nazmafadun etxia ikuskatu ta aztcrtuten, gero zer eginerabagitek'o be.

Esan etla egin. Goxeko laplN'ak, zuzen-zuzen, a1iama-raztu leban txaidera erua'n leban bere nagusija; etalE:nen ikusi lcban ma!'.a zurija el'akutsirik, elxia axezala csan leulsan.

Nagusijak, bafiz, m'engo etxiak b~ mafatxu bardiIia'1eukala egu;rftllrik, bijetarik zein zan batin (ziut)ete lekijan-itanc1u leutsan 1apufari,

Lapufa :JJ'itllt,a lotu zan ela e'lekijan z·er erantzun;m'iago, batiz, ufengo etxiak be bafdin-bafdin ma-faztuta-legozala cguaftu Icbenian.

-Kik etxe bal baño eztot mafaztu -('s~n leutsanazkenian nagusijari-; bcs~e no1'batek ord,an, ma-fatxu geyago egin dauz" t'a eztakit nik egiñ¡kua zeindan. Atzipelu egin gura ixan-gnbez aio.

Eglln atan ezer egiferik elegllala-l'a lapuf-burubaenpa1':JDlz¡¡ra jun zan, et'a atzera baso1'a itxllllzekoiraga¡'¡ ]('utsen lapaf gustijai.

TaJde OSUa basuan batu-zanian¡,"vtsen nagusij¡¡k ela goxekua ilgafi

jazo1'ikua azaldlletsi leben zufaglla

han etzalako. Berak be ontzak aftu Ieh~n epai ori.AJ'cndaá beste lapuf bat .autkezlu yakan nagusijari

hijaramon~goxian urirall:u ta etxia zein zan jakingoiebala~ta. .

Esan eta "egin goxian-goiz urika enparantzara eldu2an eta lItezko txindijak zirala bid e M~lstapa'gandikxosten bardiliak jadetsi leuzan. Etxia, bafiz oinguangofiz ma'faztu leban ofet:lTa etez c'zaungo. zalakl1'an.

Gerotxubago, Morgiñe beetxelik urten zan, etaatzerakuan maftxu gotija -ikusi lebalarik, al,z·egunekoaburubari eutsi ta beste etxe bal,zutan mata gofi bat-'diilak mafaztu leuzan.

Laputak, basoratu zanian, mafatxu gorija. eginlebal a-ia etxia etez ezaungo lebela esan leulse'n. Poztuziran '8ek ori en~zunaz; eta atzegunian lelxe uriratuzirano

Nagusijak ba¡'iz s·ostof baJ'diña jal'ugi leban; etaatzera egin biat, Bigat,en lapuf.ak be IE"nenguaren ZI-

gafa attu l,eban.Atezkero beste iñor barik lapuf-buruba bera jun

zan Must,apa'gana; eta one'n laguntzaz Kasin'en elxia,afendan AJi bixi zana, idoro lebalarik, elebé:n mafaztu,egin alde gustijebtik begj,z onda ikuskatu baño.

Atezkero etxe a erez ezallngo le'bala-ta, lapUl'-bll-)'uba bere lagunakana jun zan; eta onan itz-eginleutsen:

-Ncure lagunok: onezkero, gure arerijuaren etxiazein dan bai-dakit-eta aspettu ta apendu bia¡' gaya·kozo Bidian 'asmau dot zer -egin, betaf¡u nai dogunaiñortzuk igafi ta jakin eztaikentza't. Lenen ba1'anoko(inguruko) efijetara jun biaf gara talde'k¡¡, emc1'etzimando ta ogmamazortzi zaragi erost'eko. Zaragi batgaimelez (orijoz) beterik eta enparabak u!sik ekaribia{ dira.

Bizpairu (bi edo iru) e'gun buru man luak elazaragijak basuan legozan.

Zaragi uts bakotxal'en ,abua apuftxu lll'a'lu ta za-balagotuteko agitndu leb~'n laplll'-bul'Ubak. Gero. la-pul' bana, izkiIu ta gusü zaragi batu s:l¡'erasori l11U·tlll'ak arduraz lotu Ipuzan; ufatubak ez, b:lña, arl1a-s'uftu al 1egikientzat.Azala. batiz, zaragijak gaimeJez beterik legoza1ako

antza, emot-iafen, gaimelaz igettzi leutsenoAzkenez, ogetamasaspi lapUl',ak ta g;;imelezbe-

lerik leguan zaragijaz emeretzi manduak zamatu 1'1

uriranha .eruan ¡leuzan aapl1'T-burllbak. gaimel-sail-tzaIia bai'litx an.

Asmauta leukanetz gautuLa gcro sartu z:m urirata zuzen-zuzen AIi'ren et,xerantz egin leban.Ain zuzen be ,Ali ate-onduan jez'afiia jat'llgi leban

gabeko ozkj¡'itan.LapllI'-bllrubak, Ali'ri adPitsu aguf-eginda gero: