C A D E R N O S D E T E AT R OE q u i p o d e D i n a m i z a c i ó n L i n g ü í s t i c a d o I E S R i b e i r a d o L o u r o - A n o 2 0 1 3

“O teatro é o xeito máis directo de compartir a experiencia humana” (Juan Mayorga)

“O noso traballo como artistas é desvelar, pór a luz sobre aquelas cousas que están aí pero que os cidadáns non advirten” (Albert Boadella)

A actividade teatral consolídase no IES Ribeira do Louro

Dende hai algúns anos, o IES Ribeira do Louro ofrece ao seu alumnado a posibilidade de arriquecer a súa formación median-te a participación nun dos varios grupos de teatro do centro. Neste último curso, ademais dos monólogos para o Día da Muller, oEquipo de Dinamización Lingüística conseguiu coordinar o funcionamento e montaxe de tres obras: Os vellos non deben denamorarse, de Castelao; Commedia, un xoguete para Goldoni, de Cándido Pazó, e mais Monsieur Verdoux, de Charles Chaplin.Foron uns 50 os alumnos que participaron como actores ou actrices nestas actividades, aos que hai que lles sumar uns 20 máisna realización de tarefas como o deseño de decorados ou a confección de máscaras. A consolidación da arte escénica no noso cen-tro levounos a crear estes Cadernos de Teatro, nos que poder publicar unha mostra dos textos representados, o seu estudo críti-co, a reportaxe fotográfica das actuacións e aspectos relacionados coa montaxe das obras. Ogallá vos guste!

Monsieur Verdoux, de Charles Chapl in Commedia, un xoguete para Goldoni, de Cándido Pazó

Os vellos non deben de namorarse, de CastelaoMonólogos: “Grandes mulleres da historia”

Homenaxe a Roberto Vidal Bolaño, o máisgrande dramaturgo galego do último

cuarto do séc. XX

Alumnado traballando nos decorados das obras repre-sentadas polos actores e actrices do noso instituto

A profesora Cristina Rodríguez (á dereita) conalgunhas das alumnas que confeccionaron as

máscaras da “Comedia da Arte”

Representación de Commedia, un xoguete para Goldoni, de Cándido Pazó

Os nosos estudantes atrévense coa “Comedia da Arte” e co uso das máscaras

TEXTO(Por razóns de espazo, só incluímosaquí o inicio da obra representada)

ARLECCHINO: (Ao público, men-tres lle ensina a carta) Saben o queé isto? (Respóndese el mesmoxogando coa voz) “Unha carta”.Efectivamente! Unha carta deamor... (Outra vez ao público) Esaben onde a atopei? (Responde elmesmo) “No buzón”. Non, listo. Nomandil de Arxentina, a miñamuller... hai tres días! Daquela euera un home feliz... e agora son undesgraciado. Tres días hai que andoperdido por esta fraga. Porque isto éunha fraga, cousas do teatro. Sencomer, sen durmir. Que podo facer?Xa sei..., matarme! Como manda atradición. Queda tan bonito! Nonterá algún de vostedes unha pistola,ou un coitelo, ou unha corda, oumellor... unha factura do teléfono!Un río, esta é a miña! Alá vou! Peroantes teño que escribir unha notapara que Arxentina saiba a fin doseu pobre e malfadado home e sufraremordida polos remorsos! (Aopúblico) Sempre levo un papelcomigo, por se me entran ganasde... suicidarme. Nunca se sabe.(Mentres busca o papel no atadullovai atopando outras cousas) Pan!Home, pois a verdade é que teñofame... Non, non teño fame... fóise-me para sempre coa vil traizón deArxentina! Chourizo! “Ola pan. Olachourizo. Que tal estás? Moi ben.Un abraciño? Un abraciño. Á casi-ña? Á casiña” (Ao público) En fin,creo que non se me foi a fame detodo. (Vai comer pero córtase, auto-convencéndose). Si, fóiseme detodo! Adeus pan, adeus chourizo,adeus praceres pequenos, adeusqueixo parmesano, non sei candonos veremos. Velaquí (Atopa opapel e escribe) Xa está. Agora amorrer. (Disponse a tirarse ao río)Unha, dúas e...VOZ: (En off) Quieto!ARLECCHINO: Que pasa?, quenme fala?

VOZ: Eu.ARLECCHINO: E quen é... eu?VOZ: Eu son a voz que clama nodeserto.ARLECCHINO: Como no deserto? Nonquedamos en que isto era unha fraga?VOZ: Isto é o que a min me dá agana, que para algo son o que mando.ARLECCHINO: Vale, vale...VOZ: Que pensabas facer?ARLECCHINO: Matarme.VOZ: Aínda non chegou a túa hora.ARLECCHINO: Non sabía quehabía que pedir hora... Ata paramatarse hai lista de espera. Poisdéame un número.VOZ: Déixate de parvadas. Ves isto?ARLECCHINO: Non, está vostedemoi alto...VOZ: Home, claro, como que son oAltísimo...ARLECCHINO: (A Compañíabótalle unha banqueta. Arlecchinoenriba dela) Agora si que vexo, si.VOZ: Pois aí che vai.ARLECCHINO: (Escóitase o asu-bío de algo que cae) Un anel!?VOZ: Un anel máxico.ARLECCHINO: Máxico!?VOZ: Si, con el esquecerás as túaspenas. A túa mente ficará en branco.Non te lembrarás de nada.ARLECCHINO: De nada? Ninsequera do pan, do chourizo, doviño, do xamón...?VOZ: Home..., ficarás desmemoria-do, mais non parvo.ARLECCHINO: Pois entón non sefale máis (Pon o anel e sofre unhatransformación)VOZ: Que? Como te sentes?ARLECCHINO: Que pasa? Quenme fala?VOZ: Eu.ARLECCHINO: E quen é... eu?VOZ: Perfecto funciona... Candopenses que os teus males xa pasarontira o anel... e se o que vires ao teuredor non che gustar, pono de novoe esquece... Esquece, Arlecchino,que na memoria aniña a infelicida-de...ARLECCHINO: (Despois dun tem-piño de silencio) Raro sitio este, que

mesmo xuraría que oín unha vozsaíndo de ningures... Bah, figura-cións miñas (Ponse a pegar pin-chos) Síntome lixeiro, como se nontivese nada dentro..., nada

(Bocexa)..., nada máis que sono.Bonito lugar para lle botar unhasoneca. (Adormece)

Carlo Goldoni foi un dos máis importantes comediógrafos italianos do século XVIII que, entreoutras moitas, escribiu algunhas pezas que seguen a tradición da chamada “Comedia da Arte”, unxénero teatral que nace en Italia no século XVI e que posúe tres características fundamentais: enprimeiro lugar, o tema principal son os enredos amorosos (por exemplo, os derivados dos ciúmesou celos); en segundo lugar, os personaxes son sempre os mesmos, arquetipos humanos con ves-tiario característico e a maioría dos cales levan máscara; e por último, un elemento esencial é aimprovisación: o autor escribe un guión básico coa secuencia dos sucesos e a partir de aí, os acto-res e actrices, dependendo do público e das circunstancias do momento, improvisan gran parte dotexto. Pois ben, unha das pezas de Carlo Goldoni que seguen este estilo chámase O anel máxico e,a partir dela, o autor vigués Cándido Pazó escribiu a maioría dos diálogos da obra apuntada. A pezafoi representada con éxito por alumnos e alumnas de 1º e 2º ESO., con máscaras elaboradas porestudantes de 1º Bacharelato.

FICHA TÉCNICA E ARTÍSTICA

Elenco de actores e actrices (por orde de intervención):

Presentadora ......... LAURA ÁLVAREZ (2º ESO-B)

Arlecchino........... CRISTIAN MARTÍNEZ (1º ESO-A), IAGO MACEIRA(2º ESO-B), FABIÁN BELTRÁN (1º ESO-B)

Voz do ceo........... JAVIER RAMÍREZ (1º ESO-A)

Capitán Milhomes........ HUGO VILARIÑO (1º ESO-A),Mª ELENA GONZÁLEZ (1º ESO-A)

Arxentina............. LICETH RODRÍGUEZ (2º ESO-B), NOELIA PÉREZ (1º ESO-B)

Tiburzio .............. ALBA CASTRO (1º ESO-A)

Brighella ............ MILAGROS PÉREZ (1º ESO-B)

Pancrazio ............ PAULA FLORES (2º ESO-B)

Dottore ............. CARLA RODRÍGUEZ (1º ESO-B)

Pantalone .......... ANDREA Mª PARDO (1º ESO-B)

Confección das nove máscaras da “Comedia da Arte”.... Cristina Lorenzo(1º BACH.-A), Verónica Rodríguez (1º BACH.-B), Ánxela Lorenzo (1º BACH.-B),Mª Elena Álvarez (1º BACH.-B), Sara Silva (1º BACH.-B)

(Coordinación: Cristina Rodríguez)

Decorado e atrezzo ......... Lara Gisella Cabaco (1ºESO-B), Aarón Acuña (1º ESO-

B), Andrea Mª Pardo (1º ESO-B), Noelia Pérez (1º ESO-B), Óscar Fernández (1º

ESO-B), Elena Guisande (1º ESO-A), Alexandre Búa (1º ESO-B), Carla Rodríguez(1º ESO-B), Fabián Losada (1º ESO-B), Mª Elena González (1º ESO-A), LucíaParente (1º ESO-A), Alba Castro (1º ESO-A),Javier Ramírez (1º ESO-A), AndreaGarcía (2º ESO-B), Paula Flores (2ºESO-B), Iago Maceira (2º ESO-B).

(Coordinación: Cristina Rodríguez)

Vestiario .......... Familias dos estudantes, Ana Perdiguero e Don Difraz(Coordinación: Virxinia Calviño)

Tema musical “Ai, amor”........................ David BarrosTécnicos de escena ................................... Alfonso Alonso e Rosa PereiraPano e control de son ............................... Andrea García e Iago Maceira Música de inicio ............ Diverse bizzarie sopra la vecchia sarabanda o

piu ciaccona, de Nicola Matteis

Coordinación e adaptación do texto ............... Delio García

Pantalone

Arlecchino

Dottore

Cadernos de teatro - 2013

IES Ribeira do Louro - Equipo de Dinamización Lingüística2 Cándido Pazó e Carlo Goldoni

A alumna Laura Álvarez presenta a obra e explíca-nos as características da “Comedia da Arte”

Arlecchino (Cristian Martínez) acaba de descu-brir que a súa muller lle é infiel e decide suici-darse. Este é o intre no que lle dille adeus atodo: ao pan, ao chourizo...

Unha voz do ceo (Javier Ramírez) ofrécelle asolución: un anel máxico para esquecer.“Esquece, Arlecchino, que na memoria aniña ainfelicidade”

Arlecchino parece non dar creto ao que está a oír, pero decide pór o anel para esquecelo todo e deixar desufrir. O prezo a pagar é que vai esquecer moitas máis cousas das que lle conviría O capitán Milhomes (Hugo Vilariño), moi

valente, aínda que só en aparencia

Tiburzio (Alba Castro) reclámalle unha débeda a Arlecchino, pero este non se lembra de nada, polo quenon lle queda outro remedio que interpor unha denuncia e apelar ao Dottore

Brighella (Milagros Pérez), o taberneiro, sorprén-dese cando Arlecchino lle di que non sabe o que éo diñeiro

Commedia, un xoguete para Goldoni

Arlecchino tampouco se lembra deque Pancrazio (Paula Flores) lle

debe cartos a el.

Arxentina (Liceth Rodríguez)buscando a Arlecchino paraexplicarlle o malentendido

Pantalone (Andrea Mª Pardo) desexa que asúa criada Arxentina (Noelia Pérez) lleentregue unha carta a súa namorada. Peropor unha carta comezou o conflito.

Arlecchino (Iago Maceira): “Coabarriga chea ámase máis a gusto.Carai, estou feito un filósofo”.

Arlecchino (Fabián Beltrán) e Pantalonecantan en directo o tema “Ai, amor”, musi-

cado polo profesor David Barros

O Dottore (Carla Rodríguez) e o capitán Milhomes(Mª Elena González) aprovéitanse do pobreArlecchino para tirarlle o seu diñeiro

Ao final, Arlecchino e Arxentina volven unirse etodos felices

3Cadernos de teatro - 2013

IES Ribeira do Louro - Equipo de Dinamización Lingüística

Os vellos non deben de namorarse, de Castelao

Esta obra mestra do autor de Rianxo estreouse en Bos Aires en 1941 pola compa-ñía Maruja Villanueva, dirixida por Varela Buxán. Lembremos que, debido á dita-dura franquista, Castelao atopábase exiliado no continente americano e non podíavir a Galiza. A primeira vez que se representou na nosa terra foi o 25 de xullo de1961, cun éxito de público sen precedentes, con preto de 5000 persoas na praza daQuintana, no que moitos consideran o primeiro acto de reivindicación do gale-guismo despois da Guerra Civil.

O retrinco representado polo noso alumnado de 1º Bacharetato corresponde ásescenas I, II e III do derradeiro dos lances, e contén o que quizais sexa o tema prin-cipal da obra: o triunfo do material sobre o espiritual, a vitoria dos cartos sobre oamor, a constatación de que na nosa sociedade todo se pode comprar e vender, deque mesmo os sentimentos son negociables...

(Segue na páx. 5)

Homenaxe á obra máis popular do teatro galego

TEXTO(Por razón de espazo, non recolle-

mos aquí a escena I)

LANCE TERCEIRO.

Fondo negro e chan negro

ESCENA II

(Entra o mozo pola esquerda)O mozo: ¿E logo, Pimpinela?

(Pimpinela non responde)

O mozo: ¿Seica che cortaron a lin-gua?Pimpinela: ¡Non!O mozo: ¿Por que non me falascoma decote?

(Pimpinela engruña os ombreiros)O mozo: Andas na boca do mundo.¿Será certo que che queren facer ocasamento co señor Fuco?

(Pimpinela di que si coa cabeza)

O mozo: Pero ti non podes cangarcun vellouqueiro, porque tes a almaespiñada por un mozo. Tamén omozo anda toliño, a contar estrelaspolo teu amor.

(Pausa)Tráioche un pano con dous cora-zóns atravesados, que son osnosos... É moi bonito.

Pimpinela colle o pano sen miralo egárdao no seo (é un pano do nariz)

O mozo: ¿Lémbraste cando medeches o si? Foi o día de San Xoán.Arrecendías a malvas e a rosa, e amazás do Paraíso.

Pimpinela: Arrecendería...

O mozo: Ti tremías e eu tremía. Edende entón xa non houbo máismozas para min, nin máis mozospara ti.

(Pimpinela cala. Hai un silencio)

O mozo: ¡Dime que me queres,Pimpinela!

(Pimpinela non responde)

O mozo: ¿Non mo queres dicir?Pimpinela: ¡Non!O mozo: ¿Pero, quéresme? ¿Non si?

(Pimpinela ergue os ombreiros ensinal de dúbida)

O mozo: ¡Se fose rico habíasmequerer máis!Pimpinela: Non tiña por que querer-che menos.O mozo: (Enfurruñado)Eu teño a pobreza dun mozo quepode chegar a rico e o señor Fuco éun vello con vermes no diñeiro.¡Desprézasme por pobre, por serigual a ti! ¡Está ben! Pois...

Se por pobre me desprezaseu non me asaño por iso.Na feira todo se vende,

cada cousa no seu prezo.

Pimpinela: Fala con tento.

O mozo: ¿Entón non é certo que tequeren vender ó señor Fuco? ¿Noné certo que te queren casar con el?Pimpinela: Casar non é pecado.

O mozo: ¿E a palabra que medeches?

Pimpinela: As verbas de amor nonson sacramentos.O mozo: Pois... que ben che prestenos cartos do señor Fuco. ¡Acabousetodo entre nós...! ¡Voume...!Mulleres coma ti hainas a moreas.

(O mozo vaise por onde entrou,pero antes de saír vírase para dar-lle á moza unha derradeira despe-dida).

O mozo: Dálle memorias ó señorFuco, e cando te case con el ráñalleo lombo cun carozo...

(Pimpinela fica sentada. Saca doseo o pano que lle acaba de dar omozo, óllao ben e volve a gardalo).

ESCENA III

(Entra o vello pola dereita. O vellotrae un embrullo debaixo do brazo)

O vello: Boas noites, Pimpinela.Pimpinela: Boas noites, señor Fuco.

O vello: Veño da vila, ¿sabes?, elembreime de ti. Tráioche un regali-ño do teu padal. Cativeces en com-paranza co que che daría se quixeses.

Pimpinela: Moitas gracias, señor

Fuco; pero eu non me vendo.O vello: Ai, rapaza: eu son moipobre para mercar a túa bonitura,porque non hai diñeiro dabondo nomundo para pagar o que ti vales. Eutráioche cativeces, o que sei que chegusta; pero sen ánimo de magoarte.Como se fose o teu padriño...Pimpinela: Se non é con intención...

O vello: A intención de verte bonita,de que sexas a flor das romerías. Xaverás o que che traio...

(Abre o paquete e saca un pano)

¿Gústache, Pimpinela?(Saca outro)

Este tamén che cae ben.(Saca outro)

¡Pois o que é este!(Saca outro)

Outro máis para que teñas en queescoller.

(Saca un corte de seda)

Tamén quero que fagas unha cham-bra e como non sei o teu gusto...

(Vai sacando cor-tes de seda endiferentes cores)

Velaquí tes en queescoller... paraque te luzas o díada festa. Para quesexas a mozamellor vestida daparroquia. Soncativeces...

Pimpinela: É demáis, señor Fuco.

O vello: Pois sequixeras encherde ledicia os pou-cos días que mequedan e te aviñe-ras a cerrarme osollos, na hora domeu pasamento,todo canto teñosería para ti.

Pimpinela: Aíndason nova paracasar.

O vello: E eu sonvello de máis;

pero estou namorado e teño azospara facerte feliz, a ti e mais ós teuspais.

Pimpinela: ¿E se son desgraciada?

O vello: Se tes a alma limpa e ocorazón ceibe, non probarás des-venturas na miña casa. Iso non. Alíserás servida e folgada, en todocanto apetezas. E despois... Candoeu morra inda che quedarán anosdabondo para disfrutares do que chedeixe, que non é un conto. ¡Son tanvello e tan rico!

Pimpinela: ¿E o que digan de minas xentes?

O vello: Envexas, miña rula.Envexas de verte gardada do sol edo sieiro e da choiva. Envexas deverte libre de traballos.

Pimpinela: Miña nai tamén quere...

O vello: ¿E pois logo queres ser amiña dona?

Pimpinela di que si coa cabeza.Toda ela cuberta de cores. Cae o

pano para mudar o cadro.

FICHA TÉCNICA E ARTÍSTICA

Presentadora.......... MANUELA RIBEIRO (1º BACH.-B)

Pimpinela ............. SARA SILVA (1º BACH.-B)

Nai ....................... TAMARA IGLESIAS (1º BACH.-B)

Pai ........................ CRISTIAN CONDE (1º BACH.-B)

Mozo ................... NICOLÁS FILGUEIRAS (1º BACH.-B)

Vello .................... HÉCTOR MUÑOZ (1º BACH.-B)

Coreografía musical ......................... Victorino García

Música (o soño de Pimpinela) ......... Hang On Little Tomato, de Pink Martini

Técnicos de escena ............ Alfonso Alonso e Rosa Pereira

Vestiario, pano cos corazóns e panos de cores.................. Victorino García,

María Lorenzo, Patricia Fernández e Virxinia Calviño (coordinadora)

Pano e control musical ......... Diana Carballo eManuela Ribeiro

Coordinación ................................... Delio García

Pimpinela azougada, é dicir, hipnotizada, diantedun pano de cor e todo o que iso representa

Cadernos de teatro - 2013

IES Ribeira do Louro - Equipo de Dinamización Lingüística4 Castelao

Os vellos non deben de namorarse

A presentadora (ManuelaRibeiro) explícanos que, nesta

obra, Castelao combina a facetade escritor coa de pintor

Á esquerda, a nai de Pimpinela (Tamara Iglesias) dille ásúa filla que se quere prosperar economicamente debe

deixar o seu mozo pobre para casar cun vello rico

Continúa a presión sobre Pimpinela. O seu pai(Cristian Conde) advírtelle de que debe obedecer

O mozo (Nicolás) exprésalle de novo o seu amor a Pimpinela (Sara Silva) e ao principio non dá creto aque ela o poida abandonar. O coidado vestiario que locen os personaxes foi cedido para esta obra porVictorino García e o pano cos dous corazóns atravesados, confeccionado expresamente para a mesmapola nai da protagonista, María Lorenzo

Diante das frías e calculadas verbas de Pimpinela, omozo rompe definitivamente a súa relación con ela:“Se por pobre me desprezas, eu non me asaño por iso,na feira todo se vende, cada cousa no seu prezo”

O vello (Héctor Muñoz) a Pimpinela:“Se quixeras encher de ledicia os poucos

días que me quedan, todo cando teñosería para ti”.

Pimpinela, toda cuberta de cores, non resiste a tentación e acepta o casamento co ancián

Pimpinela acariña o pano, símbolo do luxo e dunha novavida que se abre diante dela

O baile de Pimpinela mentres soña cun futuromáis próspero. A coreografía musical foi prepara-da polo noso experto en danza, Victorino García.

(Vén da páx. 4) ... En palabras do autor, Os vellos non deben de namo-rarse foi froito da combinación de dúas sensibilidades, a literaria e taména imaxinación plástica do pintor. Por exemplo, no noso caso quería que odecorado nas dúas escenas estivese unicamente constituído por un chan eun fondo negros, para crear un espazo simbólico. Neste espazo negrosobrancean moito máis o panos de cores que enchen a escena e que cobrentotalmente ao personaxe de Pimpinela. É dicir, a escenografía subliña otema. Os panos de cores éncheno todo, o mesmo có diñeiro na nosa socie-dade, e simbolizan esa vida máis de cor de rosa, máis atractiva, máis fer-mosa, máis sofisticada e alegre. Fronte a unha vida en negro, tristeira eescura, Pimpinela vai caer rendida pola posibilidade do ascenso social.

As tres pezas de teatro representadas polosnosos estudantes podes velas na rede (en youtu-be) co título de RETRINCOS TEATRAIS III

5Cadernos de teatro - 2013

IES Ribeira do Louro - Equipo de Dinamización Lingüística

Monsieur Verdoux, de Charles Chaplin

ESCENA I (Nun cemiterio)

MONSIEUR VERDOUX (Érgueseuns intres da tumba para lle relatarao público a historia que vai ver.Vestirase de esqueleto e no inicioaparecerá oculto cunha tea da corda terra) Boas noites. Como podenver, o meu verdadeiro nome é HenriVerdoux. Durante 30 anos fun unhonrado empregado de banca. Perochegou a depresión, a crise econó-mica de 1929 e perdín o meuemprego. Entón foi cando comeceia adicarme a liquidar a membros dosexo oposto. Enfoqueino estrita-mente como un negocio destinado amanter un fogar e a miña familia.Mais asegúrolles que a carreira deBarba Azul non é nada rendible. Sóunha persoa extraordinariamenteoptimista se embarcaría nunhaaventura semellante. Por desgraza,eu fíxeno. O que van ver está base-ado en feitos reais.

ESCENA II (No interior dunha casa. Chaman

á porta e o Home 1 vai abrir)

CARTEIRO: Aquí ten esta cartacertificada. Asine aquí.HOME 1: Moi ben. (Lévaa dentropara llela amosar aos demais mem-bros da familia) É do BancoNacional de París.

MULLER 1: Xa o sabía eu.HOME 2: Que di?MULLER 2: O banco devólvenos acarta.HOME 2: Que carta?MULLER 2: A que lle mandamos aTelma. Sacou todo o seu diñeiro,cancelou a conta e non deixou enderezo.MULLER 1: Deberiamos informará policía.HOME 2: Por que?MULLER 1: Porque non é normalque Telma se desentenda da familiadesta forma.

HOME 2: Non te preocupes porTelma. Sábese coidar por si mesma.

MULLER 1: Pois non o parece: aoscincuenta anos, fuxir a París paracasar cun home que coñeceu dúassemanas antes...

HOME 2: Pero iso non é para con-tarllo á policía.MULLER 2: Hai tres meses quenon temos novas dela.HOME 2: E que? Seguirá de lúa demel.HOME 1: Lúa de mel... Quen atura-ría a Telma tres meses de lúa demel?MULLER 2: O que me estrañaé que sacase todoo seu diñeiro dobanco. Iso non émoi de Telma.

HOME 1:Quedaría el contodo.HOME 2: Poishabíalle resultarbastante malo desacarllo.

MULLER 1:Fixádevos o queconseguiu: fixoque deixara a súacasa, abandonaraa súa familia,vendera o seunegocio e casaracon el, todo endúas semanas.

HOME 1: Debeter moito ganchocoas mulleres.Gustaríame coñe-cer a súa técnica.

HOME 2:Estades conde-nando o pobrehome e ninsequera o coñe-cedes.

MULLER 1: Algo terrible ocorreu-lle a Telma, presíntoo.HOME 2: Estádesme esgotandoentre todos. Simplemente porquenon escribe xa pensades que lle rou-baron o diñeiro ou a asasinaron.

MULLER 2: Ninguén dixo que aasasinaran.MULLER 1: Deberiamos ir á poli-cía, decontado.HOME 2: Coido que estades histéricas.

MULLER 2: Está ben, habemosagardar un par de días e se nontemos novas dela, chamaremos ápolicía.

ESCENA III(Na parte central do escenario, naescuridade, o interior dunha viven-da. Nun lateral do escenario, benadiantado e ben iluminado,Monsieur Verdoux fala por teléfonocun axente de bolsa, máis á esquer-da e separado por un biombo)

AXENTE DE BOLSA: AquíBalong and Company, houbo unhaimportante baixa na bolsa, precisa-mos 50.000 francos.MONSIEUR VERDOUX: Paracando?

Os alumnos do IES Ribeira do Louro representaron tamén unhaadaptación teatral da película Monsieur Verdoux, comedia negraescrita e dirixida por Charles Chaplin en 1947. A peza está baseadana vida de Henri Désiré Landru, un famoso asasino en serie francésque, para poder manter a súa familia, casa con viúvas ricas para her-dar o seu diñeiro e logo mátaas. A obra preséntanos un home queperdeu por completo a fe na especie humana, o que o leva ao nihi-lismo e a non respectar o máis sagrado dos dereitos da persoa: avida. Pero o tema de Monsieur Verdoux non é criticar a un asasino,senón dicirnos a todos que resulta ridículo escandalizarse polos cri-mes deste e non facer o mesmo cos asasinatos en masa que se come-ten durante as guerras, que ademais son legalizadas e que a socie-dade adorna con galóns dourados. De aí que o protagonista chege adicir: “Por un asasinato es un criminal; por miles, un heroe. Osnúmeros santifican”. A película de Chaplin foi nominada ao Óscarao mellor guión orixinal.

O f iscal (Andrés Domínguez) , no centro da imaxe, pide quese faga xus t iza e se condene a un asas ino. Á derei ta ,Monsieur Verdoux (Jacobo Pérez) , agarda a súa quenda paral le responder que hai outros asasinos aos que nunca se xulga

A comedia negra que remata cun alegato contra osasasinatos en masa que se cometen durante as guerras

Presentadora................. TANIA MÍGUEZ (1º BACH.-A)

Monsieur Verdoux ..... AARÓN FERNÁNDEZ (1º BACH.-B), JACOBO PÉREZ (1º BACH.-A), TINO

LEIRÓS (1º BACH.-B), SANTIAGO BESADA (1º BACH.-A), MOISÉS ENRÍQUEZ (1º BACH.-A)

Carteira .............................. TAMARA IGLESIAS (1º BACH.-B)

Home 1 .............................. RAÚL PÉREZ (3º ESO-B)

Muller 1 ............................. ANDREA HERMIDA (1º BACH.-B)

Home 2 .............................. CRISTIAN CONDE (1º BACH.-B)

Muller 2 ............................. ANDREA GONZÁLEZ (4º ESO-C)

Axente de bolsa ................. MOISÉS ENRÍQUEZ (1º BACH.-A)

Lydia .................................. PAULA QUINTEIRO (1º BACH.-A), SANDRA PARENTE (1º BACH.-B)

Axente inmobiliario .... ...... IVÁN REPRESAS (1º BACH.-A)

Madame Grosnay ............... NOEMI CALVO (1º BACH.-A), LUCÍA ALONSO (1º BACH.-A)

Asistenta ............................. TAMARA IGLESIAS (1º BACH.-B)

Florista ................................ LORENA ARGIBAY (1º BACH.-B)

Fiscal .................................. ANDRÉS DOMÍNGUEZ (1º BACH.-B), HÉCTOR MUÑOZ (1º BACH.-B)

Voceira do xurado .............. TANIA MÍGUEZ (1º BACH.-A)

Decorado e atrezzo ............. Cristina Rodríguez (Lápida para Monsieur Verdoux. Reloxo de parede. Símbolo da xustiza)

Máis elementos de atrezzo (mesas e cadeiras embelecidas) ................. Brais Burlido (PCPI Comercio), Tamara de Saa (PCPI Comercio), Lidia Lago (PCPI Com.), Andrea Salgueiriño(PCPI Com.), Noemí Sotelino (PCPI Com.) (Coordinación: Rosa Mª Ventín)

Vestiario ....................... Familias dos estudantes, Victorino García e Don Difraz(Coordinación: Virxinia Calviño)

Técnicos de escena ...................... Alfonso Alonso e Rosa Pereira

Música (Monsieur Verdoux tocando o piano) ........... Variacións Goldberg, BWV 988 (Variación7), de Johann Sebastian Bach

Pano e control musical................. Diana Carballo e Alberto Fernández

Coordinación e adaptación do texto ........................ Delio García

FICHA TÉCNICA E ARTÍSTICA:

TEXTO

Cadernos de teatro - 2013

IES Ribeira do Louro - Equipo de Dinamización Lingüística6 Charles Chaplin

Monsieur Verdoux (Aarón Fernández) érguese dacova para nos contar a historia da súa vida, unhahistoria baseada en feitos reais

Monsieur Verdoux (Jacobo Pérez) é un experto enconquistar mulleres para logo conseguir o seudiñeiro: “Xa non somos novos, no solpor das nosasvidas precisamos compaña, amor, agarimo”

O tempo esgótase, os bancos van pechar e o delin-cuente precisa que Lydia (Paula Quinteiro) tire os car-tos da súa conta: “Coa crise, mañá estalará o pániconos bancos todos”.

Xa de volta, Lydia (Sandra Parente) decátase deque ter sacado os 70.000 francos da súa caixade seguridade e traelos para a casa foi un dis-parate

Monsieur Verdoux (Tino Leirós) prepárase paracometer o crime: “Que fermosa é esta pálida horade Endimión”

Monsieur Verdoux (Santiago Besada) quere vender acasa da súa muller asasinada e comeza a interesarsepor unha das persoas que veñen vela, Madame Grosnay(Noemi Calvo), ao coñecer que está viúva

O axente inmobiliario (Iván Represas) acompaña aMadame Grosnay na visita

Monsieur Verdoux aproveita a ocasión para lanzar oseu ataque verbal: “Síntome como se nos coñeceramosde toda a vida. Isto é algo marabilloso... A súa belezainspirouno. Bótelle a culpa á súa beleza... Por favor,non me avergoñe, tráteme de comprender..., estes estú-pidos convencionalismos”.

Arriba á esquerda, Monsieur Verdoux (MoisésEnríquez) continúa a conquista por teléfono: “O que sinto por vostede só se podería expresar cunha sin-fonía, música das esferas”, memtres a florista (Lorena Argibay) non dá creto ao que escoita. Abaixo,Madame Grosnay (Lucía Alonso) confesa: “Rematóuseme a resistencia”

A familia dunha das mulleres asasinadas come-zará a inquietarse cando reciba unha carta dobanco coa cancelación da súa conta e non deancontactado con ela. De esquerda a dereita,Home 1 (Raúl Pérez), Muller 2 (AndreaGonzález), Muller 1 (Andrea Hermida) e Home 2(Cristian Conde)

O fiscal (Héctor Muñoz): “Endexamais na historia daxurisprudencia saíron á luz crimes tan arrepiantes”. Oxurado escoita (de esquerda a dereita: Tania Míguez,Tamara Iglesias, Lorena Argibay e Cristian Conde)

Diante do fiscal (Andrés Domínguez) e a vocei-ra do xurado (Tania Míguez. que tamén foi apresentadora da obra), Mosieur Verdoux advir-te: “Vereinos a todos axiña” (é dicir, eu morre-rei guillotinado e irei ao inferno, pero alí iránvostedes tamén”)

Monsieur Verdoux 7Cadernos de teatro - 2013

IES Ribeira do Louro - Equipo de Dinamización Lingüística

AXENTE DE BOLSA: Á primeirahora da mañá, cando abra a bolsa.MONSIEUR VERDOUX: De ondevou sacar 50.000 francos para mañáá mañá.AXENTE DE BOLSA: Se non osconsegue, arruinarémonos.MONSIEUR VERDOUX: De acor-do, vou ver o que podo facer. (Miraa súa axenda). Lydia..., pode valer.Pero os bancos pechan ás catro.

(Apáganse as luces que focalizabana atención no protagonista e acén-dense as de todo o escenario).

MONSIEUR VERDOUX:(Chamando á porta e dicindo parasi) Os bancos pechan ás catro...(Lydia abre a porta).MONSIEUR VERDOUX: Lydia!LYDIA: (Moi seria) Coidaba queestabas en Indochina.MONSIEUR VERDOUX:(Entrando) Estaba, querida, estaba.LYDIA: De querida nada. Levastres meses fóra e non me escribi-ches nin unha liña. MONSIEUR VERDOUX: Nonrecibiches as miñas cartas?LYDIA: Que cartas?MONSIEUR VERDOUX:Escribinche case todos os días.LYDIA: O único que recibín foi untelegrama hai tres meses. Liscachese deixáchesme aquí soa.MONSIEUR VERDOUX: Querida,teño que viaxar, é o meu traballo,son enxeñeiro.LYDIA: Mágoa que non o souberaantes de te coñecer. (Séntase no sofá)MONSIEUR VERDOUX: Lydia...LYDIA: Ben, que queres? (Soa oreloxo que dá as tres)MONSIEUR VERDOUX: (Mira oreloxo) Nada, querida, nada.LYDIA: Que raro.MONSIEUR VERDOUX: Penseique che resultaría grato volvermever. Máis nada. (Colle unha bugui-na e achégaa ao oído). LYDIA: Máis nada? Só te vexocando queres algo.MONSIEUR VERDOUX: Lydia,négome a pelexar contigo, é dema-siado desagradable. (Achégase a elae tócalle o ombreiro) A vida pódeseconverter en algo sórdido e vulgar.Tratemos de manter a súa beleza adignidade. Xa non somos novos. Nosolpor das nosas vidas, precisamoscompaña, amor, agarimo, tenrura.(Mira o reloxo) Sobre todo, necesi-támonos nós os dous, Lydia...(Cóllelle a man) Ouh, Lydia...Pasamos xuntos momentos tan fer-mosos e tan intensos... E aínda

podemos pasar moitos máis. LYDIA: (Separando a manbruscamente) Eu xa estoumoi vella para esas parva-das. MONSIEUR VERDOUX:Xa estás outra vez co devella. Pensei que che curaraese complexo.LYDIA: Cureime de ti, aoterte marchado desa manei-

ra. MONSIEUR VERDOUX:

(Como suplicando) Lydia...LYDIA: Ponte quieto e senta! (Elvaise sentar) Que estiveches a faceren Indochina?MONSIEUR VERDOUX:Construído pontes, querida. E tive-mos moitas dificultades, por certo.As especificacións das superestru-turas contiñan moitos erros e tive-mos que refacer os planos. E des-pois, para colmo, cancelaron o nosocontrato por culpa da crise. LYDIA: Que crise?MONSIEUR VERDOUX: A criseeconómica e financeira. LYDIA: De que estás a falar?MONSIEUR VERDOUX: Da peorcatástrofe que ocorreu en moitosanos. Vanse afundir todos os bancos. LYDIA: Os xornais non din nada.M. VERDOUX: Intentan manteloen secreto, pero a nós avisáronnos. LYDIA: (Érguese e cruza os bra-zos) Non creo nada diso. MONSIEUR VERDOUX: De todosos xeitos, non deixes que te pertur-ben esas cousas (e colle o xornalpara aparentar que está tranquilo).LYDIA: Que significa iso dunhacrise financeira. MONSIEUR VERDOUX: Xa overás. Mañá estalará o pánico nosbancos todos. LYDIA: Que disparate. Iso sonlilainas.MONSIEUR VERDOUX: Claro,para ti non ten ningunha importan-cia, pero é de vital importancia paramin, para min éo todo. LYDIA: Para min tamén.MONSIEUR VERDOUX: Ti?, tinon tes por que preocuparte. LYDIA: Como que non? Teño todosos meus aforros en conta correnteno banco.MONSIEUR VERDOUX: Que?LYDIA: Sábelo moi ben, parvo.M. VERDOUX: En que banco?LYDIA: No “Crédito Mutual”,naturalmente.MONSIEUR VERDOUX: Meudeus, o peor de todos. Sácao...decontado. Que hora é? LYDIA: Estás tolo?MONSIEUR VERDOUX: Escoita,todos os bancos do país estaránpechados mañá. LYDIA: E que vou facer co diñeiro?MONSIEUR VERDOUX: Non tepreocupes por iso, xa o pensaremos logo. LYDIA: Non quero ter 70.000 fran-cos dentro da casa.MONSIEUR VERDOUX: Canto?Non importa, anda lixeira!LYDIA: Todo isto sóame a pura mentira. (Pon o sombreiro e arrán

xase diante dun espello)MONSIEUR VERDOUX: Non per-das tempo, os bancos pechan áscatro. Vamos, vamos, apura(Agárraa e de ganchete saen apura-dos da escena)

ESCENA IV

(De volta do banco. El, tocando opiano, relaxadamente. Ela, preocu-pada, cos billetes na man).

LYDIA: Tiven que estar tola parafacer unha cousa así. MONSIEUR VERDOUX: Ti agar-da e verás.LYDIA: O caixeiro dixo que era undisparate.MONSIEUR VERDOUX: Nonesperarías que che dixera outracousa.LYDIA: Coido que lle creo a elantes ca a ti. Por que non podo dei-xar este diñeiro na miña caixa deseguridade? Por que?MONSIEUR VERDOUX: Querida,unha crise coma esta pode remataren revolución e vir un novo gober-no que o confisque todo. Non, omellor que podes facer e telo aquí,onde poidas botar man del.LYDIA: Onde ti poidas botar man del.MONSIEUR VERDOUX: Lydia,estás moi cansa. O que precisasagora é durmirLYDIA: O que preciso é un psiquia-tra de tanto escoitarte. Endexamaisvin unha cousa semellante: baleirara miña caixa de seguridade e traer odiñeiro aquí. Mesmo me poden atracar!M. VERDOUX: Ai, que parvada!LYDIA: Inda ben que non temoscriados na casa.MONSIEUR VERDOUX: Aquí vaiestar ben de todo.LYDIA: Tiñamos que telo deixadoonde estaba.MONSIEUR VERDOUX: Moiben, se te sentes tan incómoda,devólveo. Pódelo facer á primeirahora da mañá.LYDIA: Pois claro que o vou facer.(Pasea polo escenario como parase ir deitar ao cuarto). Apaga asluces.MONSIEUR VERDOUX: Apago,querida.LYDIA: Pechaches con chave?MONSIEUR VERDOUX: Xapechei antes...LYDIA: E pechaches ben a fiestrada cociña?MONSIEUR VERDOUX: Non tepreocupes, pensei en todo.LYDIA: En todo?MONSIEUR VERDOUX: Si, que-rida. (Diríxese ao patio de butacasmirando para arriba, coma contem-plando o ceo da cidade). Vaia noite.LYDIA: (Dende fóra do escenario)Si, hai lúa chea.MONSIEUR VERDOUX: Que fer-mosa é esta pálida hora deEndimiónLYDIA: Pero de que estás a falar?MONSIEUR VERDOUX: DeEndimión, querida. Un belido mozoposuído pola lúa.

LYDIA: Pois esquécete del e ven

para a cama.

MONSIEUR VERDOUX: Vou,querida... (Como recitando)Pisabamos pétalos de rosas... (Soaunha música moi aguda, como insi-nuando un intre dramático).(Acéndense todas as luces e cantanos paxaros pola mañá. Música.Monsieur Verdoux sae do cuartocoa caixa dos cartos, dá un par devoltas polo escenario e cóntaos conenorme habelencia. Mete un feixede cartos no peto esquerdo e logooutro no dereito. Vai chamar porteléfono)

MONSIEUR VERDOUX: Si?Póñame coa bolsa de París. Si?Balon and company.? Son MonsieurVerdoux. Envíolles 50.000 francosesta mañá. Chegan? Non vou ir aParís durante algún tempo.Quédanme un par de cousas porresolver aquí. Moi ben, xa os cha-marei eu.

ESCENA V(Un axente inmobiliario e Madame

Grosnay chaman á porta dunhacasa en venda)

AXENTE INMOBILIARIO: Bosdías. Monsieur Verdoux?MONSIEUR VERDOUX: Ás súasordes (Moi dandi no vestir, levaunha rosa na man).AXENTE INMOBILIARIO: Son oaxente inmobiliario. Aquí estáMadame Rosnais.MONSIEUR VERDOUX:(Facendo unha reverencia moi cor-tés coa cabeza) Como está vostede?MADAME GROSNAY: Como estávostede?AXENTE INMOBILIARIO:Madame desexa ver a súa casa, senon ten vostede inconveniente.MONSIEUR VERDOUX: Claro.Pasen vostedes.MONSIEUR VERDOUX:Prégolles que me desculpen. Estoutodo despeiteado. Estiven tan ocu-pado que non tiven tempo de mearranxar.MADAME GROSNAY: (Sorrindo)Que rosas tan fermosas?MONSIEUR VERDOUX:Gústanlle, son do meu xardín.M. GROSNAY: Son divinasMONSIEUR VERDOUX: (Á asis-tenta) Charlotte! ASISTENTA: Oui, Monsieur MONSIEUR VERDOUX: Sería tanamable de lle preparar estas rosaspara a señora Rosnais? Atoparápapel de seda no caixón da cociña ASISTENTA: Oh, oui, Monsieur.MADAME GROSNAY:(Sorprendida) Non, non. Quereraaspara vostede.MONSIEUR VERDOUX:Madame, desexo que se aprecien epor iso regálollas a vostede... Poraquí, se fai favor (El leva a rosa aonariz. Van dando voltas polo esce-nario, como ensinándolles a casa).Este é o cuarto de estar, portas echan de carballo sólido por toda acasa, frisos de caoba en todos oscuartos.

Lydia (Sandra Parente) amósase preocupada

Cadernos de teatro - 2013

IES Ribeira do Louro - Equipo de Dinamización Lingüística8 Charles Chaplin

Homenaxes

No último curso, a profesora de Educación Plástica Cristina

Rodríguez coordinou dous proxectos de elaboración de carteis

como homenaxe a un dos máis grandes dramaturgos galegos

do séc.XX, Roberto Vidal Bolaño. Un deles estaba aberto á

libre inspiración do alumno e o outro consistiu na creación de

falsos gravados con autorretratos dos nosos estudantes. Neste

úl t imo caso tomáronse como mot ivo de insp i rac ión

algunhas imaxes do autor compostelán e a par t i r delas

ut i l izouse unha técnica ar t ís t ica consis tente na combi-

nación da fotograf ía coa témpera, a t inta chinesa, e tc .

Os resul tados estét icos da mostra , t i tulada s ignif icat iva-

mente “TEATRO DO AQUÍ”, foron magníf icos

Carteis para Roberto Vidal Bolaño, o pioneiro do teatro profesional galego

AXENTE INMOBILIARIO: (Áclienta) Coido que é unha casa per-fecta.M. VERDOUX: Grazas. Dende aquícontémplase unha vista moi fermosadas montañas e mais o mar.MADAME GROSNAY: Ai, si. Quemontañas tan fermosas.MONSIEUR VERDOUX: Si, é aobra do arquitecto supremo. Coidoque non podemos competir con iso. Evelaquí o xardín: 60 m por 30, consete árbores froiteiras: tres maceiras,unha pereira, unha ameixeira, unhafigueira e un laranxeiro, e, por supos-to, as miñas roseiras.AXENTE INMOBILIARIO: Todo unparaíso.MONSIEUR VERDOUX: Si, a miñamuller entregouse totalmente a estacasa. Fomos inmensamente felicesaquí. Coido que iso se coñece ben.AXENTE INMOBILIARIO: Dendelogo. Permíteme que lle dea o meupésame.MONSIEUR VERDOUX: Como di?AXENTE INMOBILIARIO: Polopasamento da súa muller.AXENTE INMOBILIARIO: Ah, si.Foi algo que aconteceu de súpeto. Unataque ao corazón cando ía ver a súafamilia. Por iso quero vender estacasa. Quero fuxir de todas as lem-branzas.AXENTE INMOBILIARIO: (AMadame Grosnay) Ímola conseguir aun prezo moi bo.MONSIEUR VERDOUX: Por aquí,se fan favor. Este é o comedor. Áesquerda, a biblioteca. Agradable?MADAME GROSNAY: Si.MONSIEUR VERDOUX: Veñancanda min, por favor. A casa é peque-na e boa de manter. A verdade é quenunca tivemos servizo. Con todo, hai

un cuarto para o persoal de servizo, seo precisan.MADAME GROSNAY: Eu teño don-cela e cociñeira.MONSIEUR VERDOUX: Pois podepór unha cama no cuarto de servizo,sendo as dúas mulleres... Ou taménpodería utilizar un dos cuartos de arri-ba, a non ser, claro, que a queira paraa súa familia.MADAME GROSNAY: Non teñofamilia.

MONSIEUR VERDOUX: Ah, voste-de e o seu marido sós?MADAME GROSNAY: Non, meumarido finou hai moitos anos.MONSIEUR VERDOUX: (Dandomostras de interese) De veras? Poraquí. (Soa o teléfono)ASISTENTA: Monsieur Verdoux.MONSIEUR VERDOUX: Si?ASISTENTA: Chaman a MonsieurVital da súa oficina.AXENTE INMOBILIARIO:

Pódenme desculpar? (Fai unha reve-rencia cortés e Verdoux responde conoutra. Sae do escenario)

MONSIEUR VERDOUX: Este é ocuarto da miña esposa. Chamabámolao noso sans souci. Ela adoraba estecuarto, pasaba aquí case todo otempo.

Arriba, imaxes cos falsos gravados realizados polo a alumnado de 3ºESO-B. Abaixo, algúns dos carteis elaborados polos estudantes de 1º ESO

9Cadernos de teatro - 2013

IES Ribeira do Louro - Equipo de Dinamización Lingüística

MADAME GROSNAY: Moi solleira.MONSIEUR VERDOUX: Si, nósadoramos o sol. A vostede non llegustan os dormitorios con luz?MADAME GROSNAY: Ao contra-rio.M. VERDOUX: Escorpión!MADAME GROSNAY: Como di?MONSIEUR VERDOUX: O seusigno astrolóxico.MADAME GROSNAY: Ah, non.Son Aries.M. VERDOUX: Ah, si, naturalmen-te. Ceo e sol. Unha soñadora. Lévaonos seus ollos. Un profundo mar dedesexo nunca satisfeito.M. GROSNAY: Moi interesanteM. VERDOUX: Vostede é moi inte-resante. Eu tamén son Aries. Seino todo de nós. Somos almasxemelgas. Que estraño que viñesevostede hoxe. Teño a impresión deque foi o destino.M. GROSNAY: Dende logo.M. VERDOUX: Se a coñecesemellor, habíallo de explicar.M. GROSNAY: Fágao, se fai favor.M. VERDOUX: Non volveu casar.MADAME GROSNAY: NonMONSIEUR VERDOUX: Ha, ha.Curioso. Unha muller do seu tempe-ramentoMADAME GROSNAY: E logo?M. VERDOUX: Porque a compañaé esencial para todos os Aries.MADAME GROSNAY: Ouh, xa émoi tarde para iso.M. VERDOUX: Parvadas, está vos-tede na soleira da vida. A vida noncomeza a funcionar ata os, os... Queimportan os anos?MADAME GROSNAY: Moito.MONSIEUR VERDOUX:Atreveríame a dicir que antes nonera tan atractiva.M GROSNAY: Que galante.MONSIEUR VERDOUX: Ca, aocontrario, son moi franco. Non haidúbida de que sería vostede moixeitosa de nova, pero esa mocidadeendexamais podería competir coasúa idade actual, esa madureza, esaexuberancia. Ademais, agora tenvostede máis carácter, máis expe-riencia, máis..., máis de todo.M GROSNAY: Adúlame vostede.MONSIEUR VERDOUX: Por quenon? Por que non podo reaccionarperante a beleza como vostede ofixo perante as flores. Que rosas tanbonitas dixo vostede e instintiva-mente achegounas aos seus beizos.Ai, que afortunadas as rosas.Quixera ter sempre o valor deseguir sempre os meus impulsos.Pero... así é a vida, non podemos.(De súpeto, cóllelle a man á dona,diante do abraio desta. El, como entranso, avanza mentres ela vai retro-cedendo) Vostede é divina, vostedeé marabillosa, as verbas son tan vas.MADAME GROSNAY: Que fai?Déixeme, por favor.MONSIEUR VERDOUX: Síntomecoma se nos coñeceramos de toda avida. Isto é tan perfecto.MADAME GROSNAY: Pero quedi? Isto é ridículo!MONSIEUR VERDOUX: Non,

non, isto é marabillosos, inevitable.É superior a nós, a súa beleza inspi-rouno. Bótelle a culpa á súa beleza.(Chega o axente e ve a escena)M. GROSNAY: Non sexa estúpido.M.VERDOUX: (Perseguíndoa) Porfavor, odio ser tan directo. Trátemede comprender, non me avergoñe.Estes estúpidos convencionalis-mos... (Ela dáse conta que de quexa está presente o axente inmobilia-rio, e logo el. Comezan a disimular)Ai, unha avéspora. (Dá unha pal-mada ao ar) Xa está...MADAME GROSNAY: Serámellor que nos vaiamosAXENTE: Penso que si.MONSIEUR VERDOUX: Non llesinteresa ver os demais cuartos.AXENTE: Non, grazas, xa vimosdabondo. Vaia, perdón, a non serque Madame desexe investigar máisfondamente.M GROSNAY: Non, grazas. AXENTE: Moi ben, entón o quedecida Madame Grosnay serallecomunicado a través da nosa oficina.MONSIEUR VERDOUX: (AMadame Grosnay) Non obstante,quixéralle enviar un libro de astro-loxía, é dicir, se lle interesa.MADAME GROSNAY: Non semoleste, por favor. MONSIEUR VERDOUX: Non émolestia ningunha, se me di onde apodo localizar.AXENTE: (Moi serio e cortante) Através da nosa oficina.MONSIEUR VERDOUX: (Cunhareverencia) Como guste. (Vanse concortesías)

ESCENA VI(O escenario divídese en dous cunbiombo. Á dereita temos unha flo-ristería, coa florista e MonseiurVerdoux que chega. Á esquerda ointerior dunha vivenda na queMadame Grosnay fala por teléfonocon Monsieur Verdoux)

FLORISTA: Bos días, Monsieur.MONSIEUR VERDOUX: (Conreverencia) Bos días.FLORISTA: Hai unha carta paravostede.MONSIEUR VERDOUX: Si.Entregou as flores todos os díasdurante o último mes.FLORISTA: Oui, Monsieur. As últi-mas entregueinas onte.MONSIEUR VERDOUX:Estupendo. Sígaas enviando dúassemanas máis. (Comeza a ler acarta) Ouh, agarde. Cancele o pedi-do. Podo utilizar o seu teléfono?FLORISTA: Oui, Monsieur.MONSIEUR VERDOUX: Grazas.(Falando por teléfono mentres aflorista vai escoitando con abraio).Oia, telefonista, póñame con Passy3211. (Óese o timbre do teléfono)MADAME GROSNAY: Diga?MONSIEUR VERDOUX: SonMonsieur VerdouxMADAME GROSNAY: Vale, debe-ríame incomodar con vostede, perorematóuseme a resistencia.MONSIEUR VERDOUX:Magnífico, cando a podo ver?

MADAME GROSNAY: Por que évostede tan persistente?MONSIEUR VERDOUX: Moi sin-xelo, porque a amo, Marie.MADAME GROSNAY: Pero secase non me coñece.MONSIEUR VERDOUX: Coñézoadende sempre. Dende o momentoen que a vin comprendín que existíaun silandeiro entendemento entrenós. Lino nos seus ollos (a floristamira para el). Son tan fermosos...,como as estrelas do ceo. Dígame,quen é vostede en realidade?MADAME GROSNAY: Non o doucomprendido.MONSIEUR VERDOUX: Porqueisto só se podería expresar cunhasinfonía, música das esferas.M. GROSNAY: Meu amigo, nonson tan etérea como todo iso.MONSIEUR VERDOUX: Vostedeéo todo: santa, pecadora, gacela eserpe. Non podo esquecela, cadaollada, ton ou xesto están gravadosno meu pensamen-to. Teño que vela,Marie. Decontado,agora... Ben, axiñavou.M. VERDOUX:(Coma se nada)Canto é, por favor?FLORISTA: Unfranco, Monsieur.M. VERDOUX:Quede co cambio.(Fai un saúdo co chapeu)

(Péchase o pano ementres se preparao decorado para oxuízo, volve a apa-recer o esqueletode M.Verdoux pordiante do pano)

M . V E R D O U X :Como ven, tam-pouco ela se meresistiu. Por razónsque quizais agoraentenderán, tivenque que facer desa-parecer docemulleres en distin-tas cidades do paíse en case todos oscasos a historia davítima era seme-llante a esta:mulleres madurascon algunhapequena renda ou algunha propie-dade. Mesmo cheguei a estar casadocon media ducia ao mesmo tempo.Era coma o clásico mariño, só queno canto dunha noiva, tiña unhaesposa en cada porto. Isto durou unstres anos, ata que a policía me des-cubriu e me levaron ao xuízo.

ESCENA VII (Nun xuízo)

FISCAL: Endexamais na historia daxurisprudencia saíron á luz crimestan arrepiantes. Señores do xurado,teñen diante de vostedes un monstrode crueldade e de cinismo. Mirenpara el! (Todos se viran para ollalo. El tamén se vira, coma se non se

dera por aludido). Ólleno. Un homecon cerebro, que podería utilizar asúa intelixencia para gañar a vidahonradamente. Porén, quixo mellorroubar e asasinar mulleres inocen-tes. Peor aínda, fixo diso o seu grannegocio. Non pido vinganza senóntan só que se protexa á sociedade.Para este asasino de masas solicito apena máxima: que sexa executadona guillotina. O ministerio fiscalconcluíu. (O xurado sae a deliberar)

VOCEIRA DO XURADO:Monsieur Verdoux, decláraselle avostede culpable, ten algo que decla-rar antes de que se lle lea a sentenza

M. VERDOUX: Teño, monsieur,teño. Aínda que o fiscal non tivo aintención de botarme flores, polomenos admite que teño cerebro.Grazas, monsieur, grazas. Durante35 anos utilicei a miña intelixenciacon honradez; despois, ninguénsoubo apreciala, de xeito que mevin na obriga de montar o meu pro-

pio negocio. No que respecta a serun asasino en serie, non son máis caun simple afeccionado. Non é amesma sociedade a que constrúe asarmas co único propósito de matar?Non son negocio tamén as guerras?É curioso, por un asasinato es cri-minal, por miles es un heroe: osnúmeros santifican. Así e todo, nonquixera agora perder os nervios, xaque moi en moi pouco tempo vouperder a cabeza. Por iso, antes dedeixar esta pobre e miserable exis-tencia, velaquí o que lles digo:vereinos a todos axiña, moi axiña.

Cae o pano

ANGELA BALZANO

Bos días. Chámome ÁngelaBalzano, traballo comoinvestigadora naUniversidade de Bolonia, enItalia, teño só 28 anos e sonunha activista dos movemen-tos sociais que neste intreestán enchendo as rúas enmoitas cidades europeas, eque en España se fixo especial-mente visible co movementosdos indignados do 15 M. O elevadísimo desemprego eo feito de que o Estado estea retallando en educación,sanidade e axudas sociais, mentres lles dá enormes can-tidades de diñeiro aos bancos, xerou miles de manifes-tacións e un enorme malestar na cidadanía, que cadavez está sendo máis consciente de que hai unha eviden-te falta de democracia no noso sistema de goberno.Pertenzo á coordinadora Global Project. Queremos axu-dar a construír unha democracia nova para Europa, quesupere a actual forma da UE, as súas institucións e assúas fronteiras nacionais.Pero a min gústame traballar tamén localmente e cola-boro no centro social TPO de Bolonia. É un teatro ocu-pado que utilizamos como espazo polivalente para pro-ducir cultura e saber, e no que ofrecemos á xente auto-formación. Dende alí tratamos de organizar aos mozose ás mozas, xa sexan traballadores precarios ou estu-dantes, e tamén asesoramos os inmigrantes. Temos unharadio independente e tamén hai médicos traballandoconnosco para pasar consulta nun momento de precari-zación dos sistemas públicos de saúde. Moitas grazas

Angela Balzano(Xoana Rodríguez)

Cadernos de teatro - 2013

IES Ribeira do Louro - Equipo de Dinamización Lingüística10 Charles Chaplin

Durante o 8 de marzo, como vimos organizando dende hai seteanos, alumnas do IES Ribeira do Louro, que neste ano chegaron ácifra de dezanove, encarnaron mulleres sobranceiras na historia dahumanidade, para nos contaren en primeira persoa os seus logros enmúltiples especialidades. As nosas actrices representaron os seuspapeis na maioría das aulas do IES Ribeira do Louro e ademais leva-ron o espectáculo o 4 de abril ata o IES de Beade (Vigo) e uns díasmáis tarde ata o CPI da Ribeira (O Porriño), centros educativos ondefomos recibidos cun enorme agarimo. A preparación destes monólo-

gos teatrais, con mulleres que representan as máis variedades disci-plinas do saber parécenos un excelente xeito de eliminar estereotipossexistas e discriminatorios e, ao mesmo tempo, practicar o discursopúblico oral en lingua galega. En cada curso procuramos ir incorpo-rando personaxes novos e este ano interesámonos polo traballo, entreoutras, da arquiteta italiana Gae Aulenti, da activista Angela Balzano,da bióloga kenyana Wangari Maathai ou da médica afgá Simar Samar.A actividade estivo coordinada pola profesora Virxinia Calviño, doDepartamento de Filosofía.

Sete anos de monólogos para o Día Internacional da Muller

Téano (Widad Rizki) Aspasia de Mileto(Paula Flores)

Trótula de Salerno(Laura Argibay)

Agnodice (Liceth Rodríguez)

Artemisia Gentileschi(Andrea González)

María Soliño(Carolina Gil)

Olympe de Gouges(Laura Álvarez)

George Eliot (Dayana Álvarez)

Concepción Arenal (Noelia Lago)

Alice Guy (Alba Fernández)

Clara Campoamor (María José Prado)

Federica Montseny(Clara Avendaño)

María Wonenburger(Yennifer Teixeira)

G

María Zambrano (Aroa Torres)

Mulleres de negro(Nerea Pérez)

WANGARI MAATHAIChámome Wangari Maathai,

nacín en Kenia en 1940 e son coñe-cida no mundo por ser a primeiramuller africana que recibiu o PremioNobel da Paz. Estudei bioloxía e funprofesora no Departamento de ana-tomía veterinaria na Universidadede Nairobi.

Como estaba moi preocupadapola deforestación do meu país, fun-dei en 1977 o Movemento de ZonasVerdes, unha especie de asociación ecoloxista, e entretodos conseguimos plantar máis de 30 millóns de árboresen Kenia, co que quixemos contribuír a frear a erosión dochan e a mellorar a calidade de vida das comunidades,proporcionándolles froitos, leña e materiais de construciónpara as súas casas. De aí que me chamasen agarimosa-mente “a muller árbore”. Ademais, o noso programa, pro-tagonizado fundamentalmente por mulleres, ampliouse aoutros países de África e considérase un dos proxectosmáis exitosos no referente ao desenvolvemento comunita-rio e á protección medioambiental.

O noso movemento non se limita a plantar árboressenón a promover a educación dos cidadáns, principal-mente das mulleres, para detectar problemas ambientais eensinarlles a resolvelos, por exemplo, ¿que se pode facerpara recuperar mananciais de auga potable? Como digo,traballamos nomeadamente con mulleres, porque en moi-tos países africanos, se ides ao campo, veredes que sonelas as que cultivan a terra, as que van buscar auga e asque coidan os fillos e os maiores.

Fun arrestada e golpeada pola policía africana bas-tantes veces polo meu activismo ecoloxista, como candome manifestei contra o proxecto de urbanización nun fer-moso parque en Nairobi, que logo por certo logramosparalizar, pero afortudamente o apoio de AmnistíaInternacional conseguiu que me liberaran. No ano 2002saín elixida deputada e ao ano seguinte nomeáronmeministra de medio ambiente de Kenia. Finei por culpa duncancro no 2011.

GAE AULENTI

Chámome Gae Aulenti ese se elaborase unha lista dosdez arquitectos e arquitectasmáis importantes das últimasdécadas, o meu nome aparece-ría entre eles, e se cadra seríaa única muller que integraríaese grupo de elixidos.

Nacín na localidade italiana de Latisana en1927. Aos 18 anos inscribinme na Facultade deArquitectura do Politécnico de Milán, pois intere-sábanme as cidades e quería intervir na súa modi-ficación, sobre todo despois de observar as urbesdesfeitas do meu país logo da II Guerra Mundial.Aínda hoxe odio as ruínas. Convertinme en espe-cialista na rehabilitación interior e exterior deedificios históricos e entre os meus traballos máisimportantes cómpre salientar a reforma do Museod’Orsay, en París, a do Palazzo Grassi, enVenecia, e a do Museu d’Art de Catalunya, enBarcelona.

Cando traballo para min é fundamental inves-tigar o contexto físico, conceptual e cultural doproxecto a desenvolver, algo que poucas veces sefai. A importancia do noso traballo como arqui-tectos é buscar as diferenzas, tamén as non evi-dentes, porque crean a continuidade cun contex-to. Eu, que deseñei proxectos en París, Barcelonae San Francisco, podo dicir que as cidades nonson iguais.

Por outra banda, traballei tamén no deseñoindustrial, creando moitas pezas elegantes, comoa famosa lámpada Pipistrello, e ademais ocupei-me por veces da creación de espazos teatrais, pre-parando a escenografía para óperas de distintoscompositores e épocas, dende Rossini ataStockhausen. Finei en Milán en outubro do 2012

SIMAR SAMAR

Chámome SimaSamar, son unha médi-ca afgá e actualmentepresido a ComisiónIndependente deDereitos Humanos deAfganistán. En 1982licencieime en medicinana Universidade deKabul e aínda que exercín a miña profesión nomeu país durante algún tempo, por motivos deseguridade tiven que refuxiarme en Pakistánco meu fillo. Alí traballei nun hospital da ONUe en 1989 fundei a organización Shuada, coaque creamos moitos centro de saúde e escolas,primeiro en Pakistán e máis tarde xa enAfganistán.

No meu país as mulleres téñeno moito máisdicífil á hora de estudar, por iso centramos osnosos esforzos en garantir o dereito á educa-ción das nenas, tanto en educación primariacomo secundaria e superior, e en librar doanalfabetismo a moitas mulleres adultas.Ademais estamos creando unha serie de cen-tros de acollida para mulleres especialmentevulnerables ou que están en risco de violenciapor seren pobres; aquí ofrecémoslle non sóaloxamento e mantenza, senón oportunidadesde educación e capacitación para que sexanquen de manterse por si mesmas.

Denunciei moitas violacións dos dereitoshumanos por parte de persoas que hoxe teñeno poder en Afganistán, polo que recibín e reci-bo moitas ameazas de morte, mais seguirei tra-ballando porque estou convencida de que pro-mover a igualdade beneficia a todos. Moitasgrazas.

Simar Samar (Carla Balado)

Wangari Maathai(Sara Silva)

Gae Aulenti(María Prado)

Monólogos 11Cadernos de teatro - 2013

IES Ribeira do Louro - Equipo de Dinamización Lingüística

Como elaborar unha máscara teatral?

MATERIAL

-Vendas de escaiola . -Vasel ina.-Bolsas de l ixo.-Tesoiras .-Pratos de plást ico.-Témperas .-Betume de xudea.-Verniz sat inado.

ELABORACIÓN

En primeiro lugar prepa-ramos a persoa que vai facerde modelo cubrindo a súafaciana con vaselina e ocorpo cunha bolsa do lixopara evitar o goteo daescaiola na roupa.Recoméndase tamén cubriro cabelo e botar vaselina nonacemento do mesmo paraevitar tiróns ao sacar a más-cara.

Cortar tiras de ven-daxe de un ou dous centíme-tros de ancho. Necesitaransetiras para cubrir todas asáreas do rostro agás as fosasnasais e os ollos. É moiimportante que a persoa,sobre a que estamos a facer a

máscara, sexa capaz de res-pirar libremente en todomomento.

Cubrir a facianacoas tiras creando unha capade base uniforme.Deixar que a máscara come-ce a secar antes de retirala.Deslizar cuidadosamente os

d e d o sa ol o n g od o sbordespara levantala.Empregar un perforador oupunzón para facer os bura-cos co obxecto de pasar a

través unhacinta, goma oucordel.Podense engadircaracterísticasa d i c i o n a i spegando ecubrindo, contiras de escaiolasobre a base,bólas de papelde periódicoapertadas ou

cartón fino dobrado parafacer por exemplo un picoou un nariz moi pronuncia-do. Unha vez rematada, dei-xar secar. Con tempo poucohúmido bastará un ou dousdías para un correcto delou-rado.

Decorar e pintar aogusto, cubrindo primeirotoda a máscara con témperabranca. Unha vez seca eantes de engadir plumas,pelo, la ou outros obxectosdecorativos, botar unha capade betume de xudea, esparcircun pano. Conseguiremosun bonito acabado.

Por último, co finde favorecer a conservaciónda máscara, recoméndaseengadir unha capa de vernizsatinado.

En primeiro lugar, logo de protexer a faciana cunha capa de vaselina,

cóbrese a cara da actriz con tiras de vendaxe de escaiola

A profesora Cristina Rodríguez supervisando a confección dasmáscaras para un dos grupos de teatro do noso instituto

Imaxe correspondente á última das fases da realización das nosas máscaras de escaiola: o pintado e decorado

Na preparación dunha das tres obras que representamos o cursopasado, Commedia, un xoguete para Goldoni, enmarcable dentro da“Comedia da Arte” italiana, quixemos ser fieis ás características his-tóricas deste xénero teatral e confeccionamos máscaras para cada undos personaxes da obra, seguindo os modelos orixinais. A profesorado Departamento de Plástica Cristina Rodríguez foi a encargada decoordinar un grupo de alumnas de 1º de Bacharelato para a súa rea-lización e explicános nas seguintes liñas o método empregado.

Nunha segunda fase, con anacos de papel de periódico e a axuda dun pincel e cola, vanse procurando as formas exactas da máscara

segundo os modelos orixinais

E por último, cóbrese toda a más-cara con témpera branca e logo

píntase e decórase

Cadernos de teatro - 2013

IES Ribeira do Louro - Equipo de Dinamización Lingüística