CULTURA CLÁSICA GREGO I GREGO II · 2020. 10. 22. · O I.E.S. “A Xunqueira I” atópase...

1

IES. XUNQUEIRA I Pontevedra Departamento de Grego

PROGRAMACIÓN DE

CULTURA CLÁSICA

GREGO I GREGO II

Curso 2020-2021

2

ÍNDICE DE CONTIDOS CONTEXTUALIZACIÓN .................................................................................................................. 5

PROCEDEMENTOS PARA ACREDITAR OS COÑOCEMENTOS PREVIOS……………………7

CULTURA CLÁSICA ESO .................................................................................................. 8 INTRODUCCIÓN ......................................................................................................................... 9

COMPETENCIAS BÁSICAS ...................................................................................................... 11 OBXECTIVOS .............................................................................................................................. 11 TEMPORALIZACIÓN, PONDERACIÓN E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN DOS ESTÁNDARES DO CURSO 3º ESO ........................................................................................... 13 SECUENCIACIÓN 3º ESO .......................................................................................................... 29 LISTA DE INDICADORES/ESTÁNDARES AVALIADOS NO CURSO CC 3º ESO ............. 139 LISTA DE INDICADORES/ESTÁNDARES TRABALLADOS NO CURSO CC 3º ESO ...... 141 TEMPORALIZACIÓN, PONDERACIÓN E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN DOS ESTÁNDARES DO CURSO 4º ESO…………………………………………………………..146 SECUENCIACIÓN 4º ESO……………………………………………………………….….165 LISTA DE INDICADORES/ESTÁNDARES AVALIADOS NO CURSO CC 4º ESO………..215 LISTA DE INDICADORES/ESTÁNDARES TRABALLADOS NO CURSO CC 4º ESO…...220

GREGO 1 ..................................................................................................................................... 225 OBXECTIVOS XERAIS ............................................................................................................ 225 CURÍCULO DE GREGO EN 1º ................................................................................................. 226 TEMPORALIZACIÓN, PONDERACIÓN E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN DOS ESTÁNDARES DO CURSO ...................................................................................................... 236 SECUENCIACIÓN ..................................................................................................................... 245 LISTA DE INDICADORES/ESTÁNDARES AVALIADOS NO CURSO GREGO 1 ............... 340 LISTA DE INDICADORES/ESTÁNDARES TRABALLADOS NO CURSO GREGO 1 ....... 344

3

CRITERIOS DE AVALIACIÓN ................................................................................................ 348

CRITERIOS MÍNIMOS DE AVALIACIÓN ............................................................................. 349 MATERIAIS E RECURSOS ..................................................................................................... 350

GREGO 2 ..................................................................................................................................... 351

INTRODUCCIÓN ...................................................................................................................... 351 METODOLOXÍA ....................................................................................................................... 351

A LINGUA GREGA ............................................................................................................... 352

A INTERPRETACIÓN DOS TEXTOS ................................................................................... 352

O LÉXICO GREGO E A SÚA EVOLUCIÓN ......................................................................... 353

A LITERATURA GREGA ....................................................................................................... 353

GRECIA E O SEU LEGADO ................................................................................................. 353 CONTIDOS ................................................................................................................................. 354

CONTIDOS COMÚNS .......................................................................................................... 354 A LINGUA GREGA ............................................................................................................... 354 OS TEXTOS GREGOS E A SÚA INTERPRETACIÓN ....................................................... 355 O LÉXICO GREGO E A SÚA EVOLUCIÓN ....................................................................... 355 GRECIA E O SEU LEGADO ................................................................................................ 355

CRITERIOS MÍNIMOS DE AVALIACIÓN ......................................................................... 355

TEMPORALIZACIÓN, PONDERACIÓN E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN DOS ESTÁNDARES DO CURSO ...................................................................................................... 357 SECUENCIACIÓN ..................................................................................................................... 362 LISTA DE INDICADORES/ESTÁNDARES AVALIADOS NO CURSO GREGO 2 ............... 394 LISTA DE INDICADORES/ESTÁNDARES TRABALLADOS NO CURSO GREGO 2 ....... 396

METODOLOXÍA ...................................................................................................................... 398

ESTRATEXIAS METODOLÓXICAS ....................................................................................... 398

ASPECTOS XERAIS ............................................................................................................. 398

SECUENCIACIÓN HABITUAL DE TRABALLO NA AULA ........................................... 399

4

PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACION ............................................. 400 AVALIACIÓN ............................................................................................................................ 401

AVALIACIÓN INICIAL ............................................................................................................ 401 CALIFICACIÓN FINAL ............................................................................................................ 401 SETEMBRO ............................................................................................................................... 401 AVALIACIÓN FINAL ................................................................................................................ 401

AVALIACIÓN E RECUPERACIÓN DEPENDENTES ............................................................ 401

CONTIDOS MÍNIMOS ......................................................................................................... 402

CRITERIOS MÍNIMOS DE AVALIACIÓN .......................................................................... 402

MATERIAIS E RECURSOS ................................................................................................. 404

CRITERIOS DE AVALIACIÓN ............................................................................................ 404

ACTIVIDADES DE SEGUIMENTO DA MATERIA PENDENTE ...................................... 404

AVALIACIÓN DO PROCESO DE ENSINO E A PRÁCTICA DOCENTE ........................... 406 MECANISMOS DE AVALIACIÓN E MODIFICACIÓN DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA.407 ATENCIÓN ÁDIVERSIDADE ......................................................................................................... 408

APRENDIZAXES NON ADQUIRIDAS E MEDIDAS PROPOSTAS…………………………..408

MEDIDAS PARAO ENSINO SEMIPRESENCIAL, NON PRESENCIAL E O ALUMNADO

QUE NON POIDA SEGUIR A ENSINANZA TELEMÁTICA ………………………………409

ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES ................................................ 410 DATOS DO DEPARTAMENTO.......................................................................................................410

5

CONTEXTUALIZACIÓN

O I.E.S. “A Xunqueira I” atópase situado na rúa Alexandre Bóveda nº 1, de Pontevedra, dividido en

dous edificios que albergan, respectivamente, o pavillón deportivo e as restantes dependencias.

Encóntrase nunha zona estudiantil, a carón doutros centros de primaria e secundaria, facultades do

Campus de Pontevedra, o CEFORE e a Escola Oficial de Idiomas.

Niveis educativos:

No IES “A Xunqueira 1” impártense clases a un total de 660 rapazas e rapaces que pertencen aos

seguintes niveis educativos:

a) Educación Secundaria Obrigatoria:

b) Bacharelato, nas modalidades de Ciencias da Natureza e da Saúde, Humanidades e Ciencias

Sociais, e Artes.

c) Ciclo Medio de Laboratorio.

Profesorado:

O noso IES conta con 65 profesores e profesoras agrupados en 20 departamentos didácticos.

Proxectos:

O profesorado e/ou o alumnado do instituto a A Xunqueira 1 participa nos seguintes programas e

actividades educativas:

Contrato-programa

Seccións bilingües

Plan Proxecta

Club de lectura “A Esmorga”

Banda de música “A Xunqueira 1 división musical”

Coro do instituto

Salón do Libro Infantil e Xuvenil de Pontevedra

Revista Xuncos

Plan de Formación Permanente do Profesorado

Réxime de permanencia:

6

Tendo en conta o número de unidades e as características diversas do seu horario, o ensino

impártese en réxime de xornada partida. O alumnado da ESO procedente da zona de Campo

Lameiro fai uso do comedor escolar na xornada do luns, mentres que o alumnado da zona de

Campañó vese obrigado a utilizar o transporte escolar catro veces nese día. A fin de evitar tantos

desprazamentos e por necesidades de espazo, procúrase concentrar a maior parte das horas lectivas

durante as mañás; por iso, entre as nove e as catorce horas trinta minutos, cun recreo de media hora

ás 11: 30 horas, todos os cursos asisten a seis sesións de clase de 50 minutos. As restantes para

completar os seus horarios sitúanse nas tardes do luns, a excepción dos grupos do Ciclo Medio, que

presentan características especiais.

7

PROCEDEMENTOS PARA ACREDITAR OS COÑECEMENTOS PREVIOS No Primeiro curso de Bacharelato non é moi fácil valorar os coñecementos previos que o alumno

ten dos contidos de lingua grega, xa que é a primeira vez que se enfreta a esta materia. De todos

xeitos pódense valorar os coñecementos que os alumnos teñen de outras linguas indoeuropeas,

morfoloxía nominal e verbal, sintaxe, fonética, e en xeral os coñecementos gramaticais que os

alumnos teñen das linguas que estudaron.

Para acreditar o nivel do que parten os alumnos tanto na ESO como bacharelato presentarémoslles

ós alumnos unha serie de tarefas ou cuestións que se consideren representativas dos contidos a

valorar.

Existe unha ampla posibilidade para elaborar e realizar este tipo de probas, cada unha delas con

ventaxas e inconvenientes, polo que é necesario seleccionar as probas en función da capacidade que

se desexa avaliar , e combinalas entre sí para poder obter unha información máis válida:

Probas de composición: encamiñadas a pedir que os alumnos organicen, seleccionen e

expresen as ideas esenciais dos temas a tratar.

Preguntas de resposta corta:nelas o alumno debe aportar unha información moi

concreta e específica de cuestións de certa relevancia.

Preguntas de texto incompleto:as respostas quedan intercaladas no texto que se lles

presenta ós alumnos.

Preguntas de correspondencia ou emparellamento:preséntanse dúas listas, A e B,

con palabras ou frases breves dispostas verticalmente para que os alumnos establezan as

relacións que consideren adecuadas entre cada palabra da columna A coa correspondente da

columna B, argumentando a relación establecida entre as mesmas.

Preguntas de opción múltiple:constan dun tronco ou base no que se fundamenta a

cuestión, e un número indeterminado de respostas opcionais das que sóunha é a acertada.

Preguntas de verdadeiro ou falso:válidas para medir a capacidade de distinción entre

feitos e opinións ou para mellorar a exactitude nas observacións, argumentando a resposta

elexida.

Preguntas de analoxía/diferenzas: serven para establecer clasificacións ou

características entre feitos, accións...Trabállase sobre todo na comprensión e o razoamento.

8

CULTURA CLÁSICA ESO

INTRODUCCIÓN

Tradicionalmente enténdese que a mitoloxía é o conxunto das lendas e que unha lenda é todo

relato de sucesos que son incertos e incomprensibles, pero sobre os cales existe unha tradición que

os presenta como acaecidos. Lenda, en sentido amplo, e mito, no seu sentido máis amplo, son unha

mesma cousa.

A mitoloxía clásica é o conxunto de lendas ou mitos gregos e romanos que tiveron vixencia como

tales lendas en calquera momento do ámbito temporal que vai desde as orixes da civilización grega

e romana até o ano 600 d. C.

Mitografía é o conxunto de obras literarias que tratan da mitoloxía. En particular, mitografía é o

conxunto de obras literarias gregas e latinas desde as orixes até o s. XII d. C. que tratan da mitoloxía

clásica, xa sexa en forma sistemática, xa en alusións ou en utilizacións de calquera clase ou

extensión.

Aínda que podemos ver outro concepto de mitografía: a investigación científica das lendas ou

conxunto dos estudos modernos sobre elas.

Os datos ofrecidos pola mitografía en sentido restrinxido son o material básico para a mitoloxía

clásica e xunto a eles toda clase de indicios ou datos (iconográficos: representacións pictóricas e

escultóricas; epigráficos; etc.).

Todos os mitos ou lendas conteñen tres elementos comúns:

Falta de comprobabilidad: isto afecta a parte das lendas, pero hai partes claramente

imposibles (Helena naceu dun ovo).

Pretensión de veracidade: todos pretenden ser certos na súa totalidade, tal e como os

conta o mito.

Tradicionalidade: todos fuches narrados por moitas persoas e voltos narrar por outras.

A data do 600 d.C. para pechar o ámbito temporal coincide co comezo da Idade Media.

Pasaremos agora a ver a relación entre historia, mito e novela.

O mito está entre a historia e a novela. A historia caracterízase pola súa certeza e a novela, pola

súa ficción. O mito participa de ambas as características.

O mito en sentido amplo divídese en tres especies:

Mito propiamente dito, é o relato acerca de deuses ou de fenómenos da natureza máis ou

9

menos divinizados (Zeus, Hera, Atenea,...).

Lenda propiamente dita, é o relato acerca de heroes, heroínas ou personaxes similares,

caracterizados sempre como seres humanos notables dentro da súa colectividade e con nome

propio (Edipo, Orestes, Xasón,...)

Conto popular, é o relato acerca de personaxes humanos indeterminados, ás veces sen

nome propio, pero de notable interese polas súas fazañas ou calidades (un cazador, un

pastor,...).

Este tres subtipos poden mesturarse nunha mesma narración mítica, polo que esta división ás

veces non é demasiado efectiva.

As orixes do mito son diversos:

Os mitos tentan explicar as forzas ou fenómenos da natureza e as calidades ou realidades

morais do home individual e das súas experiencias sociais (simbolismo). Segundo isto, os

deuses representarían ideas ou símbolos: Apolo e Hefesto, o lume; Posidón, a auga; Hera, o

aire; Atenea, a intelixencia; Afrodita, o desexo; etc.

Os mitos explican feitos triviais da vida corrente que se converten en fazañas ou rarezas por

confusión na tradición oral da lenda. Por exemplo, Pasífae, a muller de Minos, non tivo

relacións cun touro, das que nacería o Minotauro, senón cun mozo chamado Toro.

Os mitos dos deuses proceden dalgúns gobernantes que polo seu enorme poder acabaron

sendo considerados como deuses, de aí o seu elevado número.

COMPETENCIAS BÁSICAS

Competencia en comunicación lingüística

• Expresar opinións e xuízos críticos acerca de asuntos clásicos durante un debate,

unha entrevista, un coloquio, etc, mostrando respecto ante as palabras e opinións de

compañeiros e compañeiras.

• Coñecer e usar procedementos que garantan a cohesión, coherencia e adecuación do

discurso oral e escrito.

• Usar o vocabulario adecuado ao discurso incorporando os termos cultos e técnicos

precisos.

• Manifestar opinións e xuízos mediante argumentos e probas.

10

• Saber dialogar para planificar e levar a cabo traballos colectivos

• Aplicar os coñecementos da propia lingua para comprender características das

linguas clásicas e viceversa.

• Resumir e sintetizar textos identificando a información esencial.

• Recoñecer en textos literarios os trazos característicos orixinarios xa na literatura

grecolatina.

• Valorar de forma crítica as creacións artísticas da cultura e mitolóxica grecolatinas e

da información difundida polos medios de comunicación.

Autonomía e iniciativa persoal

• Valorar as achegas propias e alleas nos traballos en grupo.

• Dispor de habilidades sociais para comunicarse, cooperar e traballar en equipo,

demostrando actitudes de responsabilidade e compromiso nas accións individuais.

Competencia para aprender a aprender

• Saber planificar o tempo e distribuír adecuadamente as tarefas no traballo individual

e no efectuado en grupo.

Competencia cultural e artística

• Aplicar os coñecementos adquiridos para interpretar e valorar obras de arte (pintura,

escultura, arquitectura…)

• Identificar e apreciar en obras artísticas contemporáneas de calquera ámbitos temas

e personaxes orixinarios das culturas clásicas.

• Coñecer a evolución do pensamento a través da arte.

• Coñecer, interpretar, valorar, respectar e defender o patrimonio cultural e artístico

propio e doutras culturas

Competencia no coñecemento e a interacción co mundo físico

• Interpretar planos e mapas para extraer os datos requiridos.

• Diferenciar o coñecemento científico doutras formas de pensamento.

Competencia social e cidadá

11

• Localizar no tempo e o espazo as culturas clásicas e comparalas coas actuais,

especialmente coa propia.

• Discernir semellanzas e diferenzas entre as formas de organización sociopolíticas

grecolatinas e actuais. ? Entender como os usos e normas que rexen as relacións

sociopolíticas han ir variando para adaptarse a novas situacións.

• Identificar e valorar no patrimonio da humanidade as achegas das diversas culturas.

• Valorar a participación cidadá, a negociación e a aplicación de normas para a

resolución de conflitos.

Tratamento da información e competencia dixital

• Usar de forma habitual e autónoma fontes diversas de información (enciclopedias,

prensa, documentos, Internet, etc.) valorando críticamente os datos extraídos.

• Valorar a biblioteca e Internet como espazos onde obter información e contrastala.

• Consultar dicionarios xerais e de mitoloxía sabendo extraer a información adecuada.

• Utilizar as novas tecnoloxías da información e da comunicación para a xestión e a

análise de datos e a presentación de traballos.

Competencia matemática

• Utilizar a linguaxe matemática para interpretar e transmitir información en

situacións nas que intervén a numeración romana e os sistemas clásicos para o cálculo

de lonxitude, distancia, volume…

OBXECTIVOS

Coñecer os aspectos básicos da cultura e civilización clásica e identificar a súa pervivencia

no noso patrimonio cultural, artístico e institucional.

Adquirir técnicas e hábitos de estudo que favorezan o traballo individual e colectivo, e

incrementar a capacidade de razoamento e análise crítica mediante a reflexión sobre

aspectos significativos do mundo clásico e a súa comparación cos do mundo actual.

Mellorar a expresión oral e escrita por medio da reflexión sobre o léxico de orixe

grecolatino, tanto común como especializado.

Recoñecer a importancia do grego e o latín na constitución das linguas romances e valorar a

12

diversidade destas como manifestación da riqueza cultural dos pobos de Europa e, en

especial, da pluralidade cultural e lingüística de España.

Coñecer os acontecementos históricos máis relevantes e os modelos de organización

política e social das sociedades clásicas para unha mellor comprensión das nosas formas de

vida e organización, valorando os aspectos herdados e apreciando a evolución dos mesmos

para adaptarse aos novos tempos.

Coñecer as manifestacións artísticas máis significativas da Antigüidade Clásica, analizar os

seus aspectos formais e de contido, e valorar a súa achega á tradición europea, e hispánica en

particular.

Identificar, comprender e valorar as achegas culturais do mundo clásico relativas á creación

do universo mítico, ao desenvolvemento do pensamento científico e o avance da técnica.

Desenvolver habilidades de procura, selección e utilización adecuada e crítica de diversas

fontes de información para o coñecemento e comprensión da tradición clásica, contando

entre elas as tecnoloxías de información e da comunicación.

13

TEMPORALIZACIÓN, PONDERACIÓN E INSTRUMENTOS DE

AVALIACIÓN DOS ESTÁNDARES DO CURSO 3º ESO

. Criterio de avaliación

Estándares Grao mínimo para superar a área Indicador mínimo de logro

T 1

T 2

T 3

CRITERIOS PARA A CUALIFICACIÓN

C.C. Instrumentos de avaliación /

Procedementos de avaliación Bloque 1: Xeografía

CC-B1.1

3º-CCB1.1.1 - Sinala sobre un mapa o marco xeográfico en que se sitúan en distintos períodos as civilizacións grega e romana, delimitando o seu ámbito de influencia, establecendo conexións con outras culturas próximas e situando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica. Peso: 2%

50% X X X

PROCEDEMENTOS: Probas específicas.

INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.

CMCT CD CAA

CC-B1.2

3º-CCB1.2.1 - Enumera aspectos do marco xeográfico que poden ser considerados determinantes no desenvolvemento das civilizacións grega e latina, e achega exemplos para ilustrar e xustificar as súas formulacións.

50% X X X



CSC CD CAA

14

Peso: 2%

Bloque 2: Historia

CC-B2.1

3º-CCB2.1.1 - Sabe enmarcar determinados feitos históricos nas civilizacións grega e romana e no período histórico correspondente, póndoos en contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas. Peso: 2%

50% X X X



CAA CMCT CD CSC

CC-B2.2

3º-CCB2.2.1 - Distingue con precisión as etapas da historia de Grecia e Roma, nomeando e situando no tempo os principais fitos asociados a cada unha delas. Peso: 2%

50% X X X



CSIEE CMCT CD CSC

CC-B2.2

3º-CCB2.2.2 - Explica o proceso de transición que se produce entre as etapas da historia de Grecia e Roma, describindo as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras. Peso: 2%

50% X X X



CMCT CAA CSC

CC-B2.2

3º-CCB2.2.3 - Elabora eixes cronolóxicos en que se representen

50% X X X



CD CMCT CSC

15

fitos históricos salientables, consultando ou non fontes de información. Peso: 2%

CC-B2.2

3º-CCB2.2.4 - Sitúa dentro dun eixe cronolóxico o marco histórico en que se desenvolven as civilizacións grega e romana, sinalando períodos e identificando en cada un as conexións máis importantes que presentan con outras civilizacións. Peso: 2%

50% X X X



CMCT CD CSC

CC-B2.3

3º-CCB2.3.1 - Explica a romanización de Hispania e Gallaecia, describindo as súas causas e delimitando as súas fases. Peso: 2%

50% X X X



CCEC CAA CSC CCL

CC-B2.3

3º-CCB2.3.2 - Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e Gallaecia, sinalando a súa influencia na historia posterior do noso país.

50% X X X



CSC CAA CCEC CCL

16

Peso: 2%

Bloque 3: Mitoloxía

CC-B3.1

3º-CCB3.1.1 - Pode nomear coa súa denominación grega e latina os principais deuses e heroes da mitoloxía grecolatina, sinalando os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o seu ámbito de influencia, explicando a súa xenealoxía e establecendo as relacións entre os diferentes deuses. Peso: 2%

50% X X X



CD CCEC CCL

CC-B3.2

3º-CCB3.2.1 - Identifica dentro do imaxinario mítico deuses, semideuses e heroes, e explica os principais aspectos que os diferencian. Peso: 2%

50% X X X



CCEC CD CCL

CC-B3.2

3º-CCB3.2.2 - Sinala semellanzas e diferenzas entre os mitos da antigüidade clásica e os pertencentes a outras culturas, comparando o seu tratamento na literatura ou na tradición relixiosa. Peso: 2%

50% X X X



CAA CSC CCEC CD

17

CC-B3.2

3º-CCB3.2.3 - Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno e sinalando as principais semellanzas e diferenzas que se observan entre ambos os tratamentos, asociándoas a outros trazos culturais propios de cada época. Peso: 2%

50% X X X



CCEC CMCT CD CSC

CC-B3.2

3º-CCB3.2.4 - Recoñece referencias mitolóxicas nas artes plásticas, sempre que sexan claras e sinxelas, describindo, a través do uso que se fai destas, os aspectos básicos que en cada caso se asocian á tradición grecolatina. Peso: 2%

50% X X X



CCEC CD

CC-B3.3

3º-CCB3.3.1 - Enumera e explica as principais características da relixión grega, póndoas en relación con outros aspectos básicos da cultura helénica e establecendo comparacións con

50% X X X



CSC CMCT CCEC

18

manifestacións relixiosas propias doutras culturas. Peso: 2%

CC-B3.4

3º-CCB3.4.1 - Distingue a relixión oficial de Roma dos cultos privados, e explica os trazos que lles son propios. Peso: 2%

50% X X X



CSC CMCT CCEC

Bloque 4: Arte

CC-B4.1

3º-CCB4.1.1 - Recoñece os trazos básicos da arte clásica nas manifestacións artísticas antigas e actuais. Peso: 2%

50% X



CD CCEC

CC-B4.1

3º-CCB4.1.2 - Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles aspectos relacionados coa arte grecolatina, asociándoos a outras manifestacións culturais ou a fitos históricos. Peso: 2%

50% X



CMCT CD CCEC

CC-B4.2

3º-CCB4.2.1 - Recoñece as características esenciais das arquitecturas grega e romana, identificando en imaxes a orde arquitectónica á que pertencen distintos

50% X PROCEDEMENTOS:

INSTRUMENTOS:

CCEC CMCT CD

19

monumentos, para razoar a súa resposta. Peso: 2%

CC-B4.3

3º-CCB4.3.1 - Recoñece esculturas gregas e romanas en imaxes, encádraas nun período histórico e identifica nelas motivos mitolóxicos, históricos ou culturais. Peso: 2%

50% X



CCEC CMCT CD

CC-B4.4

3º-CCB4.4.1 - Describe as características, os principais elementos e a función das grandes obras públicas romanas, explicando e ilustrando con exemplos a súa importancia para o desenvolvemento do Imperio e a súa influencia en modelos urbanísticos posteriores. Peso: 2%

50% X



CSC CMCT CD CCEC

CC-B4.5

3º-CCB4.5.1 - Localiza nun mapa os principais monumentos clásicos do patrimonio español e europeo, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a súa

50% X



CAA CD CCEC CMCT

20

cronoloxía aproximada. Peso: 2%

Bloque 5: Sociedade e vida cotiá

CC-B5.1

3º-CCB5.1.1 - Nomea os principais sistemas políticos da antigüidade clásica e describe, dentro de cada un, a forma de distribución e o exercicio do poder, as institucións, o papel que estas desempeñan e os mecanismos de participación política. Peso: 2%

50% X X X



CSC CCL

CC-B5.2

3º-CCB5.2.1 - Describe a organización das sociedades grega e romana, explicando as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes aspectos cos valores cívicos da época e comparándoos cos actuais. Peso: 2%

50% X X X



CSIEE CSC CCL

CC-B5.2

3º-CCB5.2.2 - Describe as principais características e a evolución dos grupos que compoñen as sociedades grega e

50% X X X



CCL CSC CCL

21

romana. Peso: 2%

CC-B5.3

3º-CCB5.3.1 - Identifica e explica os papeis que desempeña dentro da familia cada un dos seus membros, identificando e explicando a través deles estereotipos culturais e comparándoos cos actuais. Peso: 2%

50% X X X



CSC CCL

CC-B5.4

3º-CCB5.4.1 - Identifica e describe os tipos de vivenda, o modo de alimentación, os hábitos de hixiene e a vestimenta en Grecia e Roma. Peso: 2%

50% X



CD CAA CSC CMCT CCL

CC-B5.4

3º-CCB5.4.2 - Identifica e describe formas de traballo e relaciónaas cos coñecementos científicos e técnicos da época, e explica a súa influencia no progreso da cultura occidental. Peso: 2%

50% X X



CAA CMCT CSC CCL

CC-B5.5

3º-CCB5.5.1 - Describe as principais formas de lecer das sociedades grega e romana,

50% X X



CSIEE CAA CSC CCL

22

analizando a súa finalidade, os grupos aos que van dirixidas e a súa función no desenvolvemento da identidade social. Peso: 2%

CC-B5.6

3º-CCB5.6.1 - Explica a orixe e a natureza dos Xogos Olímpicos, comparándoos e destacando a súa importancia con respecto a outras festividades deste tipo existentes na época, e comenta o seu mantemento no mundo moderno, establecendo semellanzas e diferenzas entre os valores culturais aos que se asocian en cada caso. Peso: 2%

50% X X



CD CAA CSC CCL

Bloque 6: Lingua e literatura

CC-B6.1

3º-CCB6.1.1 - Recoñece tipos de escritura, clasifícaos consonte súa natureza e a súa función, e describe os trazos que os distinguen. Peso: 2%

50% X X X



CD CCEC CCL

CC-B6.2

3º-CCB6.2.1 - Nomea e describe os trazos principais dos alfabetos máis utilizados

50% X X X



CAA CCEC CCL

23

no mundo occidental, diferenciándoos doutros tipos de escrituras, e explica a súa orixe. Peso: 2%

CC-B6.3

3º-CCB6.3.1 - Explica a influencia dos alfabetos grego e latino na formación dos alfabetos actuais, e sinala nestes últimos a presenza de determinados elementos tomados dos primeiros. Peso: 2%

50% X X X



CD CMCT CCEC CCL

CC-B6.4

3º-CCB6.4.1 - Enumera e localiza nun mapa as principais ramas da familia das linguas indoeuropeas, sinalando os idiomas modernos que se derivan de cada unha e os aspectos lingüísticos que evidencian o seu parentesco. Peso: 2%

50% X X X



CMCT CD CSC

CC-B6.4

3º-CCB6.4.2 - Describe a evolución das linguas romances a partir do latín como un proceso histórico, explicando e ilustrando con exemplos os elementos que

50% X X X



CCL CCEC

24

evidencian do xeito máis visible a súa orixe común e o parentesco existente entre elas. Peso: 2%

CC-B6.5

3º-CCB6.5.1 - Identifica as linguas que se falan en Europa e en España, diferenciando pola súa orixe as romances e as non romances, e delimita nun mapa as zonas onde se utilizan. Peso: 2%

50% X X X



CSC CD CCL CAA

CC-B6.6

3º-CCB6.6.1 - Recoñece e explica o significado dalgúns dos helenismos e latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España e doutras linguas modernas, e explica o seu significado a partir do termo de orixe. Peso: 2%

50% X X X



CCL CAA

CC-B6.6

3º-CCB6.6.2 - Explica o significado de palabras a partir da súa descomposición e da análise etimolóxica das súas partes. Peso: 2%

50% X X X



CCL CCA

CC- 3º-CCB6.7.1 - 50% X X X PROCEDEMENTOS: Probas CAA

25

B6.7 Identifica e diferencia con seguridade cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, en relación co termo de orixe sen necesidade de consultar dicionarios nin outras fontes de información. Peso: 2%

específicas.


CCL

CC-B6.7

3º-CCB6.7.2 - Coñece o significado das principais locucións latinas de uso actual. Peso: 2%

50% X X X



CD CCL

CC-B6.8

3º-CCB6.8.1 - Explica os procesos de evolución dalgúns termos desde o étimo latino ata os seus respectivos derivados nas linguas romances, describindo algúns dos fenómenos fonéticos producidos e ilustrándoos con outros exemplos. Peso: 2%

50% X X X



CCL CAA

CC-B6.8

3º-CCB6.8.2 - Realiza evolucións do latín ao galego e ao castelán aplicando as regras fonéticas de evolución. Peso: 2%

50% X X X



CCA CCL

26

CC-B6.9

3º-CCB6.9.1 - Explica a partir da súa etimoloxía termos de orixe grecolatina propios da linguaxe científico-técnica e sabe usalos con propiedade. Peso: 2%

50% X X X



CCL CAA

CC-B6.10

3º-CCB6.10.1 - Demostra o influxo do latín e o grego sobre as linguas modernas, servíndose de exemplos para ilustrar o mantemento nestas de elementos léxicos morfolóxicos e sintácticos herdados das primeiras. Peso: 2%

50% X X X



CCL CAA

CC-B6.11

3º-CCB6.11.1 - Describe as características esenciais dos xéneros literarios grecolatinos e recoñece a súa influencia na literatura posterior. Peso: 2%

50% X X X



CCEC CCL CAA

CC-B6.12

3º-CCB6.12.1 - Nomea aos autores máis representativos da literatura grecolatina, encádraos no seu período histórico e cita as súas obras

50% X X X



CCEC CCL

27

máis coñecidas. Peso: 2%

Bloque 7: Pervivencia na actualidade

CC-B7.1

3º-CCB7.1.1 - Sinala e describe algúns aspectos básicos da cultura e a civilización grecolatina que perviviron ata a actualidade, demostrando a súa vixencia nunha e noutra época mediante exemplos. Peso: 2%

50% X X X



CCL CAA

CC-B7.2

3º-CCB7.2.1 - Demostra a pervivencia da mitoloxía e os temas lendarios mediante exemplos de manifestacións artísticas contemporáneas nas que están presentes estes motivos. Peso: 2%

50% X X X



CAA CCEC

CC-B7.3

3º-CCB7.3.1 - Enumera e explica algúns exemplos concretos nos que se pon de manifesto a influencia que o mundo clásico tivo na historia e as tradicións do noso país. Peso: 2%

50% X X X



CCL CSC

CC-B7.4

3º-CCB7.4.1 - Utiliza as tecnoloxías da información e a comunicación

50% X X X



CD CAA

28

para recabar información e realizar traballos de investigación acerca da pervivencia da civilización clásica na nosa cultura. Peso: 2%

29

SECUENCIACIÓN

Título da U.D.I.: TEMA 1

DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Recoñecer o panteón olímpico e establecer as relacións de parentesco entra as divinidades. Localizar a civilización grega no espazo e o tempo. Establecer as relacións oportunas entre as linguas europeas actuais indicando semellanzas e diferenzas, atendendo á súa orixe común. Presentar traballos e exposicións a través do uso das tecnoloxías da información e a comunicación. TEMPORALIZACIÓN E RELACIÓN CON OUTRAS U.D.I. 1º Trimestre

30

TAREFA 1 Explicación do produto final:

Situar no espazo e no tempo os acontecementos máis destacados da cultura grega e latina. Analizar a relación de parentesco que existe entre as linguas clásicas e moitas das que se falan na actualidade.

Competencias clave:

X X X X X X X CL:

Comunicación

lingüística

CMCT: Matemática,

ciencia e tecnoloxía

CD: Dixital CAA: Aprender a aprender

CSC: Sociais e cívicas

CSIE: Sentido de iniciativa e

espírito emprended

or

CCEC: Conciencia

e expresións

culturais

TRANSPOSICIÓN DIDÁCTICA E ORGANIZACIÓN DA TAREFA 1

Actividade 1 Exercicio 1.1 Exercicio 1.2 Exercicio 1.3 Exercicio 1.4 Exercicio 1.5

Descrición Descrición Descrición Descrición Descrición

Descubrimento dos coñecementos previos do mundo grecolatino

Interpretación de mapas para a localización espacial das dúas culturas en comparación cos países actuais. Interpretación de eixes cronolóxicos e identificación de etapas da historia grega

Lectura e análise de textos sobre mitoloxía grecolatina. Identificación dos transmisores da mitoloxía. Uso de diversas fontes de información sobre mitoloxía.

Identificación e establecemento de relacións entre os alfabetos. Clasificación das linguas atendendo á súa orixe. Comparación de términos procedentes de linguas románicas para analizar a súa orixe común.

Lectura e comprensión de textos de autores clásicos traducidos.

Contidos: Contidos: Contidos: Contidos: Contidos: CC-B1.1(3º), CC-B2.1(3º), CC-B2.2(3º), CC-B3.1(3º), CC-B3.2(3º), CC-B5.1(3º), CC-B5.2(3º), CC-B5.3(3º), CC-B6.1(3º), CC-B6.3(3º), CC-B6.4(3º), CC-B6.6(3º), CC-B6.8(3º), CC-B6.9(3º), CC-B7.2(3º),

CC-B1.1(3º), CC-B2.1(3º), CC-B7.3(3º), CC-B7.4(3º),

CC-B3.1(3º), CC-B3.2(3º), CC-B7.2(3º),

CC-B6.2(3º), CC-B6.3(3º), CC-B6.4(3º), CC-B6.5(3º), CC-B6.6(3º), CC-B6.7(3º), CC-B6.8(3º), CC-B6.9(3º),

CC-B6.10(3º),

Descrición:

Grecia e Roma: marco xeográfico. Grecia e Roma contexto cronolóxico. Transmisión da cultura clásica: soportes, materiais e alfabetos. Fontes da cultura clásica: textos e persoas. Disciplinas: arqueoloxía, filoloxía: grandes estudosos. A mitoloxía grecorromana. A orixe do mundo e o panteón olímpico. Marco xeográfico de Grecia e a súa expansión. Marco histórico de Grecia: antecedentes e etapas. Lingua indoeuropea e lingua non indoeuropea. A familia lingüística indoeuropea. As linguas románicas. A lingüística comparada.

Criterios de

31

avaliación:

CC-B1.1, CC-B1.2, CC-B2.1, CC-B2.2, CC-B2.3, CC-B3.1, CC-B3.2, CC-B5.1, CC-B5.2, CC-B5.3, CC-B6.1, CC-B6.10, CC-B6.11, CC-B6.12, CC-B6.2, CC-B6.3, CC-B6.4, CC-B6.5, CC-B6.6, CC-B6.7, CC-B6.8, CC-B6.9, CC-B7.1, CC-B7.2, CC-B7.3, CC-B7.4,

Indicadores de logro: 3º-CCB1.1.1, 3º-CCB1.2.1, 3º-CCB2.1.1, 3º-CCB2.2.1, 3º-CCB2.2.2, 3º-CCB2.2.3, 3º-CCB2.2.4, 3º-CCB2.3.1, 3º-CCB2.3.2, 3º-CCB3.1.1, 3º-CCB3.2.1, 3º-CCB3.2.2, 3º-CCB3.2.3, 3º-CCB3.2.4, 3º-CCB5.1.1, 3º-CCB5.2.1, 3º-CCB5.2.2, 3º-CCB5.3.1, 3º-CCB6.1.1, 3º-CCB6.10.1, 3º-CCB6.11.1, 3º-CCB6.12.1, 3º-CCB6.2.1, 3º-CCB6.3.1, 3º-CCB6.4.1, 3º-CCB6.4.2, 3º-CCB6.5.1, 3º-CCB6.6.1, 3º-CCB6.6.2, 3º-CCB6.7.1, 3º-CCB6.7.2, 3º-CCB6.8.1, 3º-CCB6.8.2, 3º-CCB6.9.1, 3º-CCB7.1.1, 3º-CCB7.2.1, 3º-CCB7.3.1, 3º-CCB7.4.1,

Modelos de pensamento

Modelos de ensinanza

Recursos didácticos Agrupamentos Escenarios e tempos

Reflexivo, analítico, lóxico, práctico, sistémico, analóxico, deliberativo, crítico e creativo

Condutual-instrutivo, congnitivo-construtivo, social:cooperativo, dialóxico, persoal-individual

Recursos materiais e persoais

Traballo individual, equipo cooperativo, gran grupo...

Aula de Cultura Clásica

AVALIACIÓN: Non tódolos elementos indicados na concreción curricular anterior serán avaliados nesta UDI, porque serán avaliados noutros momentos do curso, de seguido explicitamos aqueles se avalían e as ferramentas para dita avaliación.

Criterio de avaliación Estándares

Aspectos a observar para a avaliación

descriptores

Competencias

Clave Instrumento de avaliación

CC-B2.1 3º-CCB2.1.1 - Sabe enmarcar determinados feitos históricos

Ordenar unha serie de feitos históricos referidos a Grecia.

CAA CMCT CD CSC

Proba específica. P

32

nas civilizacións grega e romana e no período histórico correspondente, póndoos en contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas.

33

ANEXO RESUMO CURRICULAR Nivel

Área Obxectivos Contidos Criterios de avaliación C.C. Estándares

3º CC a CC-B5.1-Organización política en Grecia e en Roma.

CC-B5.1-Coñecer as características das principais formas de organización política presentes no mundo clásico, e establecer semellanzas e diferenzas entre elas.

CSC CCL

3º-CCB5.1.1-Nomea os principais sistemas políticos da antigüidade clásica e describe, dentro de cada un, a forma de distribución e o exercicio do poder, as institucións, o papel que estas desempeñan e os mecanismos de participación política.

3º CC b, e CC-B7.4-Traballos de investigación sobre a civilización clásica na nosa cultura.

CC-B7.4-Realizar traballos de investigación sobre a pervivencia da civilización clásica na contorna, utilizando as tecnoloxías da información e a comunicación.

CD CAA 3º-CCB7.4.1-Utiliza as tecnoloxías da información e a comunicación para recabar información e realizar traballos de investigación acerca da pervivencia da civilización clásica na nosa cultura.

3º CC b CC-B3.1-O panteón grego e romano.

CC-B3.1-Coñecer os principais deuses da mitoloxía grecolatina.

CD CCEC CCL

3º-CCB3.1.1-Pode nomear coa súa denominación grega e latina os principais deuses e heroes da mitoloxía grecolatina, sinalando os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o seu ámbito de influencia, explicando a súa xenealoxía e establecendo as relacións entre os diferentes deuses.

3º CC c, ñ CC-B5.3-A familia en Grecia e Roma.

CC-B5.3-Coñecer a composición da familia e os papeis asignados aos seus membros.

CSC CCL

3º-CCB5.3.1-Identifica e explica os papeis que desempeña dentro da familia cada un dos seus membros, identificando e explicando a través deles estereotipos culturais e comparándoos cos actuais.

3º CC e, a, b, ñ CC-B3.2-Mitos grecolatinos. Os heroes.

CC-B3.2-Coñecer os mitos e os heroes grecolatinos, e establecer semellanzas e diferenzas entre os mitos e os heroes antigos e os actuais.

CCEC CD

3º-CCB3.2.1-Identifica dentro do imaxinario mítico deuses, semideuses e heroes, e explica os principais aspectos que os diferencian. 3º-CCB3.2.2-Sinala semellanzas e diferenzas entre os mitos da antigüidade clásica e os pertencentes a outras culturas, comparando o seu tratamento na literatura ou na tradición relixiosa. 3º-CCB3.2.3-Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno e sinalando as principais semellanzas e diferenzas que se observan entre ambos os tratamentos, asociándoas a outros trazos culturais propios de cada época. 3º-CCB3.2.4-Recoñece referencias mitolóxicas nas artes plásticas, sempre que sexan claras e sinxelas, describindo, a través do uso que se fai destas, os aspectos básicos que en cada caso se asocian á tradición grecolatina.

3º CC e, ñ, o CC-B6.6-Latinismos, palabras patrimoniais, cultismos e semicultismos.

CC-B6.7-Distinguir e identificar latinismos, cultismos, semicultismos e termos patrimoniais.

CD CCL 3º-CCB6.7.1-Identifica e diferencia con seguridade cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, en relación co termo de orixe sen necesidade de consultar dicionarios nin outras fontes de información.

34

3º-CCB6.7.2-Coñece o significado das principais locucións latinas de uso actual.

3º

CC e, ñ CC-B2.1-Identificar, describir e explicar o marco histórico en que se desenvolven as civilizacións grega e romana.

CAA CMCT CD CSC

3º-CCB2.1.1-Sabe enmarcar determinados feitos históricos nas civilizacións grega e romana e no período histórico correspondente, póndoos en contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas.

3º CC e CC-B6.2-Coñecer a orixe do alfabeto e distinguir os tipos de alfabetos usados na actualidade.

CAA CCEC CCL

3º-CCB6.2.1-Nomea e describe os trazos principais dos alfabetos máis utilizados no mundo occidental, diferenciándoos doutros tipos de escrituras, e explica a súa orixe.

3º CC e CC-B6.1-Historia da escritura. Signos e materiais.

CC-B6.1-Coñecer a existencia de diversos tipos de escritura, distinguilos e comprender as súas funcións.

CD CCEC CCL

3º-CCB6.1.1-Recoñece tipos de escritura, clasifícaos consonte súa natureza e a súa función, e describe os trazos que os distinguen.

3º CC f, e, g, ñ CC-B2.2-Coñecer as principais características de cada período da historia de Grecia e Roma, e saber situar nun eixe cronolóxico feitos históricos.

CMCT CD CSC

3º-CCB2.2.1-Distingue con precisión as etapas da historia de Grecia e Roma, nomeando e situando no tempo os principais fitos asociados a cada unha delas. 3º-CCB2.2.2-Explica o proceso de transición que se produce entre as etapas da historia de Grecia e Roma, describindo as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras. 3º-CCB2.2.3-Elabora eixes cronolóxicos en que se representen fitos históricos salientables, consultando ou non fontes de información. 3º-CCB2.2.4-Sitúa dentro dun eixe cronolóxico o marco histórico en que se desenvolven as civilizacións grega e romana, sinalando períodos e identificando en cada un as conexións máis importantes que presentan con outras civilizacións.

3º CC f, l, ñ, o CC-B6.7-Principais regras de evolución fonética do latín ao galego e ao castelán.

CC-B6.8-. Facer evolucións desde o latín ao galego e ao castelán, tendo en conta os fenómenos fonéticos.

CCA CCL

3º-CCB6.8.1-Explica os procesos de evolución dalgúns termos desde o étimo latino ata os seus respectivos derivados nas linguas romances, describindo algúns dos fenómenos fonéticos producidos e ilustrándoos con outros exemplos. 3º-CCB6.8.2-Realiza evolucións do latín ao galego e ao castelán aplicando as regras fonéticas de evolución.

3º CC f, o CC-B1.1-Localizar nun mapa fitos xeográficos e enclaves concretos relevantes para o coñecemento das civilizacións grega e romana.

CMCT CD CAA

3º-CCB1.1.1-Sinala sobre un mapa o marco xeográfico en que se sitúan en distintos períodos as civilizacións grega e romana, delimitando o seu ámbito de influencia, establecendo conexións con outras culturas próximas e situando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.

3º CC f, o CC-B1.1-Marco xeográfico das civilizacións grega e romana.

CC-B1.2-Describir os marcos xeográficos en que se desenvolven as civilizacións grega e romana ao longo da súa historia.

CSC CD CAA

3º-CCB1.2.1-Enumera aspectos do marco xeográfico que poden ser considerados determinantes no desenvolvemento das civilizacións grega e latina, e

35

achega exemplos para ilustrar e xustificar as súas formulacións.

3º CC f, ñ, o CC-B6.3-As linguas do mundo. O indoeuropeo e as súas familias lingüísticas.

CC-B6.4-Coñecer a orixe común das linguas indoeuropeas.

CCL CCEC

3º-CCB6.4.1-Enumera e localiza nun mapa as principais ramas da familia das linguas indoeuropeas, sinalando os idiomas modernos que se derivan de cada unha e os aspectos lingüísticos que evidencian o seu parentesco. 3º-CCB6.4.2-Describe a evolución das linguas romances a partir do latín como un proceso histórico, explicando e ilustrando con exemplos os elementos que evidencian do xeito máis visible a súa orixe común e o parentesco existente entre elas.

3º CC f CC-B6.2-Orixe do alfabeto. O alfabeto grego e o alfabeto romano.

CC-B6.3-Recoñecer a presenza de elementos dos alfabetos grego e latino nos alfabetos actuais.

CD CMCT CCEC CCL

3º-CCB6.3.1-Explica a influencia dos alfabetos grego e latino na formación dos alfabetos actuais, e sinala nestes últimos a presenza de determinados elementos tomados dos primeiros.

3º CC f CC-B6.8-Léxico grecolatino na linguaxe científica e técnica.

CC-B6.9-Coñecer e utilizar con propiedade terminoloxía científico-técnica de orixe grecolatina.

CCL CAA

3º-CCB6.9.1-Explica a partir da súa etimoloxía termos de orixe grecolatina propios da linguaxe científico-técnica e sabe usalos con propiedade.

3º CC g, h, ñ CC-B5.2-Sociedade en Grecia e Roma: clases sociais.

CC-B5.2-Coñecer as características e a evolución das clases sociais en Grecia e Roma.

CCL CSC CCL

3º-CCB5.2.1-Describe a organización das sociedades grega e romana, explicando as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes aspectos cos valores cívicos da época e comparándoos cos actuais. 3º-CCB5.2.2-Describe as principais características e a evolución dos grupos que compoñen as sociedades grega e romana.

3º CC h, ñ, o CC-B6.5-Composición e derivación culta de orixe grega e latina.

CC-B6.6-Identificar a orixe grecolatina do léxico das linguas de España e doutras linguas modernas.

CCL CCA

3º-CCB6.6.1-Recoñece e explica o significado dalgúns dos helenismos e latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España e doutras linguas modernas, e explica o seu significado a partir do termo de orixe. 3º-CCB6.6.2-Explica o significado de palabras a partir da súa descomposición e da análise etimolóxica das súas partes.

3º CC h, ñ, o CC-B6.9-Presenza das linguas clásicas nas linguas modernas.

CC-B6.10-Constatar o influxo das linguas clásicas en linguas non derivadas delas.

CCL CAA

3º-CCB6.10.1-Demostra o influxo do latín e o grego sobre as linguas modernas, servíndose de exemplos para ilustrar o mantemento nestas de elementos léxicos morfolóxicos e sintácticos herdados das primeiras.

3º CC l, n, ñ CC-B7.1-Recoñecer a presenza da civilización clásica nas artes e na organización social e política.

CCL CAA

3º-CCB7.1.1-Sinala e describe algúns aspectos básicos da cultura e a civilización grecolatina que perviviron ata a actualidade, demostrando a súa vixencia nunha e noutra época mediante exemplos.

3º CC l, n, ñ CC-B7.2-Mitoloxía e temas lendarios nas manifestacións artísticas

CC-B7.2-Coñecer a pervivencia da mitoloxía e os temas lendarios nas

CAA CCEC

3º-CCB7.2.1-Demostra a pervivencia da mitoloxía e os temas lendarios mediante

36

actuais.

manifestacións artísticas actuais.

exemplos de manifestacións artísticas contemporáneas nas que están presentes estes motivos.

3º CC l, ñ, o CC-B6.4-As linguas romances.

CC-B6.5-Identificar as linguas europeas romances e non romances, e localizalas nun mapa.

CSC CD CCL CAA

3º-CCB6.5.1-Identifica as linguas que se falan en Europa e en España, diferenciando pola súa orixe as romances e as non romances, e delimita nun mapa as zonas onde se utilizan.

3º CC l CC-B6.11-Coñecer as principais características dos xéneros literarios grecolatinos e a súa influencia na literatura posterior.

CCEC CCL CAA

3º-CCB6.11.1-Describe as características esenciais dos xéneros literarios grecolatinos e recoñece a súa influencia na literatura posterior.

3º CC l CC-B6.10-Xéneros literarios grecolatinos: autores e obras principais.

CC-B6.12-Coñecer os fitos esenciais das literaturas grega e latina como base literaria da cultura europea e occidental.

CCEC CCL

3º-CCB6.12.1-Nomea aos autores máis representativos da literatura grecolatina, encádraos no seu período histórico e cita as súas obras máis coñecidas.

3º CC l CC-B7.3-Historia de Grecia e Roma e a súa presenza no noso país.

CC-B7.3-Identificar os aspectos máis importantes da historia de Grecia e Roma e a súa presenza no noso país e recoñecer as pegadas da cultura romana en diversos aspectos da civilización actual.

CCL CSC

3º-CCB7.3.1-Enumera e explica algúns exemplos concretos nos que se pon de manifesto a influencia que o mundo clásico tivo na historia e as tradicións do noso país.

3º CC ñ, o CC-B2.1-Marco histórico da civilización grega: das civilizacións minoica e micénica ao mundo helenístico. CC-B2.2-Marco histórico da civilización romana: Monarquía, República e Imperio.

CC-B2.3-Coñecer as características fundamentais da romanización de Hispania e Gallaecia.

CSC CAA CCEC CCL

3º-CCB2.3.1-Explica a romanización de Hispania e Gallaecia, describindo as súas causas e delimitando as súas fases. 3º-CCB2.3.2-Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e Gallaecia, sinalando a súa influencia na historia posterior do noso país.

37

IDENTIFICACIÓN


DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Recoñecer en manifestacións culturais de todos os tempos a presenza de personaxes e temas mitolóxicos. Distinguir a divindades grecolatinas a partir dos seus atributos e detectalas en manifestacións artísticas actuais, así como en novelas e filmes. Valorar críticamente os trazos político e sociais herdados da cultura grega. Utilizar correctamente termos do campo semántico da política nos contextos adecuados. A épica grega: Homero e Hesíodo. Mellorar o uso da propia lingua mediante o coñecemento da evolución sufrida por un termo. TEMPORALIZACIÓN 1º Trimestre



Competencias clave:

X X X X X X X CL:

Comunicación

lingüística

CMCT: Matemática,





espírito emprended

or

CCEC: Conciencia

e expresións

culturais


Actividade 1 Exercicio 1.1

Exercicio 1.2

Exercicio 1.3

Exercicio 1.4

Exercicio 1.5

Exercicio 1.6

Descrición Descrición Descrición Descrición Descrición Descrición

Lectura e análise de textos clásicos traducidos.Identificación da presenza de personaxes e temas mitolóxicos en diversos ámbitos artísticos e

Identificación da evolución dos sistemas de goberno. Recoñecemento e comparación de sistemas políticos de dúas polis: Atenas e

Resumo e esquema da situación política e social dos polis en época clá sica.Comparación de sistemas de goberno gregos con sistemas actuais.

Lectura de textos, interpretación de imaxes e procura de información sobre a acrópole de Atenas.

Análises de textos e extracción de datos sobre o tema e os heroes do ciclo troyano. Identificación de heroes polos seus trazos de carácter e

Identificar a orixe grega dos termos relacionados coa organización social e polí tica.Aplicar as normas de evolución fonética en certas

Descrición:

Comentar a evolución e o tratamento actual de temas e personaxes mitológicos tras a consulta de fontes diversas e a localización de novelas e filmes.Verificar a proxección no mundo actual de ideas e formas de organización política e social

38

gregas.Identificar a orixe grega dos termos relacionados coa organización social e polí tica.Recoñecer e diferenciar a épica e lírica clásicas, indicando obras e autores relevantes, así como detectar as súas convencións formais e temáticas en obras da literatura posterior.Aplicar as normas de evolución fonética en certas palabras de uso cotián e explicar se proceden do latín culto ou do vulgar.

culturais. Esparta. os epítetos recibidos.Recoñecemento e localización dos trazos do xénero épico clásico en obras da literatura posterior.

palabras de uso cotián e explicar se proceden do latín culto ou do vulgar.

Contidos: Contidos: Contidos: Contidos: Contidos: Contidos: CC-B3.1(3º), CC-B3.2(3º), CC-B7.2(3º),

CC-B1.1(3º), CC-B2.1(3º), CC-B2.2(3º), CC-B5.1(3º), CC-B7.3(3º), CC-B7.4(3º),

CC-B5.2(3º), CC-B5.3(3º), CC-B7.1(3º),

CC-B4.1(3º), CC-B6.10(3º), CC-B6.1(3º), CC-B6.2(3º), CC-B6.3(3º), CC-B6.4(3º), CC-B6.5(3º), CC-B6.6(3º), CC-B6.7(3º), CC-B6.8(3º), CC-B6.9(3º),

Criterios de avaliación: CC-B1.1, CC-B1.2, CC-B2.1, CC-B2.2, CC-B2.3, CC-B3.1, CC-B3.2, CC-B4.1, CC-B5.1, CC-B5.2, CC-B5.3, CC-B5.4, CC-B6.1, CC-B6.10, CC-B6.11, CC-B6.12, CC-B6.2, CC-B6.3, CC-B6.4, CC-B6.5, CC-B6.6, CC-B6.7, CC-B6.8, CC-B6.9, CC-B7.1, CC-B7.2, CC-B7.3, CC-B7.4,

Indicadores de logro: 3º-CCB1.1.1, 3º-CCB1.2.1, 3º-CCB2.1.1, 3º-CCB2.2.1, 3º-CCB2.2.2, 3º-CCB2.2.3, 3º-CCB2.2.4, 3º-CCB2.3.1, 3º-CCB2.3.2, 3º-CCB3.1.1, 3º-CCB3.2.1, 3º-CCB3.2.2, 3º-CCB3.2.3, 3º-CCB3.2.4, 3º-CCB4.1.1, 3º-CCB4.1.2, 3º-CCB5.1.1, 3º-CCB5.2.1, 3º-CCB5.2.2, 3º-CCB5.3.1, 3º-CCB5.4.1, 3º-CCB5.4.2, 3º-CCB6.1.1, 3º-CCB6.10.1, 3º-CCB6.11.1, 3º-CCB6.12.1, 3º-CCB6.2.1, 3º-CCB6.3.1, 3º-CCB6.4.1, 3º-CCB6.4.2, 3º-CCB6.5.1, 3º-CCB6.6.1, 3º-

39

CCB6.6.2, 3º-CCB6.7.1, 3º-CCB6.7.2, 3º-CCB6.8.1, 3º-CCB6.8.2, 3º-CCB6.9.1, 3º-CCB7.1.1, 3º-CCB7.2.1, 3º-CCB7.3.1, 3º-CCB7.4.1,









40





CSC CCL







CD CCEC CCL




CSC CCL




CCEC CD




CD CCL 3º-CCB6.7.1-Identifica e diferencia con seguridade cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, en relación co termo de orixe sen necesidade de consultar dicionarios nin outras fontes de información. 3º-CCB6.7.2-Coñece o

41

significado das principais locucións latinas de uso actual.

3º CC e, ñ CC-B2.1-Identificar, describir e explicar o marco histórico en que se desenvolven as civilizacións grega e romana.

CAA CMCT CD CSC



CAA CCEC CCL




CD CCEC CCL



CMCT CD CSC




CCA CCL



CMCT CD CAA




CSC CD CAA

3º-CCB1.2.1-Enumera aspectos do marco xeográfico que poden ser considerados determinantes no desenvolvemento das civilizacións grega e latina, e achega exemplos para ilustrar e

42

xustificar as súas formulacións.



CCL CCEC




CD CMCT CCEC CCL




CCL CAA




CCL CSC CCL




CCL CCA




CCL CAA


3º CC l, b CC-B4.1-Fundamentos da arte clásica.

CC-B4.1-Coñecer as características fundamentais da arte clásica e relacionar manifestacións artísticas actuais cos seus modelos clásicos.

CMCT CD CCEC

3º-CCB4.1.1-Recoñece os trazos básicos da arte clásica nas manifestacións artísticas antigas e actuais. 3º-CCB4.1.2-Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles aspectos relacionados coa arte grecolatina, asociándoos a outras manifestacións culturais ou a fitos históricos.

43

3º CC l, n, ñ CC-B7.1-Civilización grecolatina nas artes e na organización social e política actual.

CC-B7.1-Recoñecer a presenza da civilización clásica nas artes e na organización social e política.

CCL CAA


3º CC l, n, ñ CC-B7.2-Mitoloxía e temas lendarios nas manifestacións artísticas actuais.

CC-B7.2-Coñecer a pervivencia da mitoloxía e os temas lendarios nas manifestacións artísticas actuais.

CAA CCEC

3º-CCB7.2.1-Demostra a pervivencia da mitoloxía e os temas lendarios mediante exemplos de manifestacións artísticas contemporáneas nas que están presentes estes motivos.



CSC CD CCL CAA



CCEC CCL CAA




CCEC CCL




CCL CSC


3º CC m CC-B5.4-Coñecer os trazos máis salientables da vida cotiá en Grecia e Roma.

CAA CMCT CSC CCL

3º-CCB5.4.1-Identifica e describe os tipos de vivenda, o modo de alimentación, os hábitos de hixiene e a vestimenta en Grecia e Roma. 3º-CCB5.4.2-Identifica e describe formas de traballo e relaciónaas cos coñecementos científicos e técnicos da época, e explica a súa influencia no progreso da cultura occidental.



CSC CAA CCEC CCL


44

IDENTIFICACIÓN


DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Recoñecer en manifestacións culturais de todos os tempos a presenza de personaxes e temas mitolóxicos. Coñecer e caracterizar as diversas etapas históricas de Roma, sabendo discernir entre mito e historia. Comprender mapas históricos sobre a localización dos inicios de Roma e a súa posterior expansión. A épica latina: Virxilio. Distinción entre termo culto e patrimonial procedentes dun mesmo étimo latino. TEMPORALIZACIÓN 1º Trimestre

45



Competencias clave:

X X X X X X CL:

Comunicación

lingüística

CMCT: Matemática,





espírito emprended

or

CCEC: Conciencia

e expresións

culturais


Actividade 1 Exercicio 1.1 Exercicio 1.2 Exercicio 1.3 Exercicio 1.4

Descrición Descrición Descrición Descrición


Distinción e caracterización das fases da historia romana desde a súa fundación até o Imperio.

Análises de textos e extracción de datos sobre o tema e os heroes da épica latina. Recoñecemento e localización dos trazos do xénero épico clásico en obras da literatura posterior.

Recoñecemento e análise de termos latinos que evolucionados deron cultismos, semicultismos e termos patrimoniais na propia lingua. Identificación e uso de termos da propia lingua que sufriron cambios fonéticos e semánticos. Distinción entre termo culto e patrimonial procedentes dun mesmo étimo latino.

Contidos: Contidos: Contidos: Contidos: CC-B3.1(3º), CC-B3.2(3º), CC-B7.2(3º),

CC-B1.1(3º), CC-B2.1(3º), CC-B2.2(3º), CC-B4.1(3º), CC-B5.1(3º), CC-B5.2(3º), CC-B7.1(3º), CC-B7.3(3º), CC-B7.4(3º),

CC-B6.10(3º), CC-B6.1(3º), CC-B6.2(3º), CC-B6.3(3º), CC-B6.4(3º), CC-B6.5(3º), CC-B6.6(3º), CC-B6.7(3º), CC-B6.8(3º), CC-B6.9(3º),

Descrición:

A mitología grecorromana. A orixe do mundo e o panteón olímpico. Comentar a evolución e o tratamento actual de temas e personaxes mitológicos tras a consulta de fontes diversas e a localización de novelas e filmes. Roma: marcos xeográfico e cronolóxico. A monarquía, a República e o Imperio. Recoñecer e diferenciar a épicalatina, indicando obras e autores relevantes, así como detectar as súas convencións formais e temáticas en obras da literatura posterior. Aplicar as normas de evolución fonética en certas palabras de uso cotián e explicar se proceden do latín culto ou do vulgar.

Criterios de

46

avaliación:

CC-B1.1, CC-B1.2, CC-B2.1, CC-B2.2, CC-B2.3, CC-B3.1, CC-B3.2, CC-B4.1, CC-B5.1, CC-B5.2, CC-B5.4, CC-B6.1, CC-B6.10, CC-B6.11, CC-B6.12, CC-B6.2, CC-B6.3, CC-B6.4, CC-B6.5, CC-B6.6, CC-B6.7, CC-B6.8, CC-B6.9, CC-B7.1, CC-B7.2, CC-B7.3, CC-B7.4,

Indicadores de logro: 3º-CCB1.1.1, 3º-CCB1.2.1, 3º-CCB2.1.1, 3º-CCB2.2.1, 3º-CCB2.2.2, 3º-CCB2.2.3, 3º-CCB2.2.4, 3º-CCB2.3.1, 3º-CCB2.3.2, 3º-CCB3.1.1, 3º-CCB3.2.1, 3º-CCB3.2.2, 3º-CCB3.2.3, 3º-CCB3.2.4, 3º-CCB4.1.1, 3º-CCB4.1.2, 3º-CCB5.1.1, 3º-CCB5.2.1, 3º-CCB5.2.2, 3º-CCB5.4.1, 3º-CCB5.4.2, 3º-CCB6.1.1, 3º-CCB6.10.1, 3º-CCB6.11.1, 3º-CCB6.12.1, 3º-CCB6.2.1, 3º-CCB6.3.1, 3º-CCB6.4.1, 3º-CCB6.4.2, 3º-CCB6.5.1, 3º-CCB6.6.1, 3º-CCB6.6.2, 3º-CCB6.7.1, 3º-CCB6.7.2, 3º-CCB6.8.1, 3º-CCB6.8.2, 3º-CCB6.9.1, 3º-CCB7.1.1, 3º-CCB7.2.1, 3º-CCB7.3.1, 3º-CCB7.4.1,









47





CSC CCL







CD CCEC CCL




CCEC CD




CD CCL 3º-CCB6.7.1-Identifica e diferencia con seguridade cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, en relación co termo de orixe sen necesidade de consultar dicionarios nin outras fontes de información. 3º-CCB6.7.2-Coñece o significado das principais locucións latinas de uso actual.


CAA CMCT CD CSC

3º-CCB2.1.1-Sabe enmarcar determinados feitos históricos nas civilizacións grega e romana e no período histórico correspondente, póndoos en

48

contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas.


CAA CCEC CCL




CD CCEC CCL



CMCT CD CSC




CCA CCL



CMCT CD CAA




CSC CD CAA

3º-CCB1.2.1-Enumera aspectos do marco xeográfico que poden ser considerados determinantes no desenvolvemento das civilizacións grega e latina, e achega exemplos para ilustrar e xustificar as súas formulacións.



CCL CCEC

3º-CCB6.4.1-Enumera e localiza nun mapa as principais ramas da familia das linguas indoeuropeas, sinalando os idiomas modernos que se derivan de cada unha e os

49

aspectos lingüísticos que evidencian o seu parentesco. 3º-CCB6.4.2-Describe a evolución das linguas romances a partir do latín como un proceso histórico, explicando e ilustrando con exemplos os elementos que evidencian do xeito máis visible a súa orixe común e o parentesco existente entre elas.



CD CMCT CCEC CCL




CCL CAA




CCL CSC CCL




CCL CCA




CCL CAA




CMCT CD CCEC




CCL CAA


50



CAA CCEC




CSC CD CCL CAA



CCEC CCL CAA




CCEC CCL




CCL CSC



CAA CMCT CSC CCL




CSC CAA CCEC CCL

3º-CCB2.3.1-Explica a romanización de Hispania e Gallaecia, describindo as súas causas e delimitando as súas fases. 3º-CCB2.3.2-Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e Gallaecia, sinalando a súa influencia na historia posterior do noso pais

51

IDENTIFICACIÓN


DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Recoñecer en manifestacións culturais de todos os tempos a presenza de personaxes e temas mitolóxicos. Identificación e resumo das formas de organización sociais e políticas romanas. Comparación de aspectos sociais e políticos de Roma cos actuais. Recoñecemento de trazos propios do Dereito Romano e procura da súa pervivencia no dereito actual. O exército na antigüidade clásica: O campamento romano.Mellorar a expresión oral incorporando termos e locuciones procedentes do latín. Desenvolver habilidades para localizar información usando diversas fontes. TEMPORALIZACIÓN 1º Trimestre

52



Competencias clave:

X X X X X X X CL:

Comunicación

lingüística

CMCT: Matemática,





espírito emprended

or

CCEC: Conciencia

e expresións

culturais





Identificación e resumo das formas de organización sociais e políticas romanas. Comparación de aspectos sociais e políticos de Roma cos actuais. Recoñecemento de trazos propios do Dereito Romano e procura da súa pervivencia no dereito actual. - Recoñecemento de leis fonéticas referidas á evolución de sons consonánticos: «f» inicial e sons consonánticos oclusivos en interior de palabra. - Recoñecemento das diversas fases da lingua latina no tempo.

Identificación e comparación das características dos exércitos grego e romano. Lectura de textos de autores clásicos e contemporáneos sobre a organización militar das culturas clásicas. Interpretar planos e identificar as partes ideais dun campamento romano.

Identificación e localización no tempo e no espazo das culturas prerromanas e as primeiras colonias na Pení nsula.Recoñecemento da cronoloxía da romanización de Hispania así como dos seus efectos.Procura e selección de información a partir da consulta de fontes diversas.Interpretación de mapas.Identificación e establecemento de relacións entre topónimos e xentilicios antigos con actuais.

Explicación do significado de palabras tendo en conta a etimoloxía. Recoñecemento das diversas fases da lingua latina no tempo.

Descrición:

A mitología grecorromana. A orixe do mundo e o panteón olímpico. Comentar a evolución e o tratamento actual de temas e personaxes mitológicos tras a consulta de fontes diversas e a localización de novelas e filmes.Formas de organización en Roma: social e política; formas de goberno e institucións, as magistraturas e o cursus honorum. O Dereito e a cidadanía. Organiación administrativas das provincias en Hispania. O exército romano: campamento e máquinas

Criterios de

53

avaliación:

Contidos: Contidos: Contidos: Contidos: Contidos: CC-B3.1(3º), CC-B3.2(3º), CC-B7.2(3º),

CC-B1.1(3º), CC-B2.1(3º), CC-B2.2(3º), CC-B4.1(3º), CC-B5.1(3º), CC-B5.2(3º), CC-B5.3(3º),

CC-B5.1(3º), CC-B5.2(3º), CC-B6.10(3º),

CC-B7.1(3º), CC-B7.2(3º), CC-B7.3(3º), CC-B7.4(3º),


CC-B1.1, CC-B1.2, CC-B2.1, CC-B2.2, CC-B2.3, CC-B3.1, CC-B3.2, CC-B4.1, CC-B5.1, CC-B5.2, CC-B5.3, CC-B5.4, CC-B6.1, CC-B6.10, CC-B6.11, CC-B6.12, CC-B6.2, CC-B6.3, CC-B6.4, CC-B6.5, CC-B6.6, CC-B6.7, CC-B6.8, CC-B6.9, CC-B7.1, CC-B7.2, CC-B7.3, CC-B7.4,

Indicadores de logro: 3º-CCB1.1.1, 3º-CCB1.2.1, 3º-CCB2.1.1, 3º-CCB2.2.1, 3º-CCB2.2.2, 3º-CCB2.2.3, 3º-CCB2.2.4, 3º-CCB2.3.1, 3º-CCB2.3.2, 3º-CCB3.1.1, 3º-CCB3.2.1, 3º-CCB3.2.2, 3º-CCB3.2.3, 3º-CCB3.2.4, 3º-CCB4.1.1, 3º-CCB4.1.2, 3º-CCB5.1.1, 3º-CCB5.2.1, 3º-CCB5.2.2, 3º-CCB5.3.1, 3º-CCB5.4.1, 3º-CCB5.4.2, 3º-CCB6.1.1, 3º-CCB6.10.1, 3º-CCB6.11.1, 3º-CCB6.12.1, 3º-CCB6.2.1, 3º-CCB6.3.1, 3º-CCB6.4.1, 3º-CCB6.4.2, 3º-CCB6.5.1, 3º-CCB6.6.1, 3º-CCB6.6.2, 3º-CCB6.7.1, 3º-CCB6.7.2, 3º-CCB6.8.1, 3º-CCB6.8.2, 3º-CCB6.9.1, 3º-CCB7.1.1, 3º-CCB7.2.1, 3º-CCB7.3.1, 3º-CCB7.4.1,








Aula de cultura clásica

54





CSC CCL







CD CCEC CCL




CSC CCL




CCEC CD





55


CAA CMCT CD CSC



CAA CCEC CCL




CD CCEC CCL



CMCT CD CSC




CCA CCL



CMCT CD CAA




CSC CD CAA

3º-CCB1.2.1-Enumera aspectos do marco xeográfico que poden ser considerados determinantes no desenvolvemento das civilizacións grega e latina, e achega exemplos para ilustrar e

56

xustificar as súas formulacións.



CCL CCEC




CD CMCT CCEC CCL




CCL CAA




CCL CSC CCL




CCL CCA




CCL CAA




CMCT CD CCEC


57



CCL CAA




CAA CCEC




CSC CD CCL CAA



CCEC CCL CAA




CCEC CCL




CCL CSC



CAA CMCT CSC CCL




CSC CAA CCEC CCL


58

IDENTIFICACIÓN


1.2- DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Recoñecer en manifestacións culturais de todos os tempos a presenza de personaxes e temas mitolóxicos. Aprender as formas de organización relixiosa nas culturas clásicas: creenzas e supersticións. Recoñecer as características dos subxéneros teatrais sabendo extraer as diferenzas temáticas existentes entre a traxedia e a comedia. Analizar a proxección de personaxes e temas míticos en producións artísticas posteriores. Recoñecer os formantes grecolatinos en termos de uso específicos, sabendo deducir o significado etimolóxico dos termos. Expresarse de forma oral ou escrita incorporando as locuciones latinas adecuadas á situación e ao tema de exposición. TEMPORALIZACIÓN 2º Trimestre

59



Competencias clave:

X X X X X X CL:

Comunicación

lingüística

CMCT: Matemática,





espírito emprended

or

CCEC: Conciencia

e expresións

culturais


Actividade 1 Exercicio 1.1 Exercicio 1.2 Exercicio 1.3

Descrición Descrición Descrición


Lectura e comprensión de textos actuais sobre a historia e o mito de Edipo. Procura de información e selección de datos relevantes sobre a figura e o mito de Edipo. Identificación das pervivencias de personaxes e temas clásicos ao longo da historia da literatura. Lectura e resumo dos trazos que definen os subgéneros teatrais. Distinción entre traxedia e comedia. Identificación dos principais autores e obras da traxedia. Lectura dramatizada de textos teatrais.

Recoñecemento e análise de termos latinos que evolucionados deron cultismos, semicultismos e termos patrimoniais na propia lingua. Identificación e uso de termos da propia lingua que sufriron cambios fonéticos e semánticos. Distinción entre termo culto e patrimonial procedentes dun mesmo étimo latino. Recoñecemento e utilización de locuciones latinas nos contextos adecuados

Contidos: Contidos: Contidos: CC-B3.1(3º), CC-B3.2(3º), CC-B3.3(3º), CC-B3.4(3º), CC-B7.2(3º),

CC-B1.1(3º), CC-B2.1(3º), CC-B2.2(3º), CC-B4.1(3º), CC-B5.1(3º), CC-B5.2(3º), CC-B5.3(3º), CC-B6.10(3º), CC-B7.1(3º), CC-B7.3(3º), CC-B7.4(3º),


Descrición:

A relixión grecolatina: cultos, ritos, sacrificios, relixións mistéricas, colexios sacerdotais. O ciclo tebano: Edipo, mito e pervivencia. Literatura clásica: traxedia e comedia. Traxedia: principais representantes

Criterios de avaliación: CC-B1.1, CC-B1.2, CC-B2.1, CC-B2.2, CC-B2.3, CC-B3.1, CC-B3.2, CC-B3.3, CC-B3.4, CC-B4.1, CC-B5.1, CC-B5.2, CC-B5.3, CC-B5.4, CC-B5.5, CC-B6.1, CC-B6.10, CC-B6.11, CC-B6.12, CC-B6.2, CC-B6.3, CC-B6.4, CC-B6.5, CC-B6.6, CC-B6.7, CC-B6.8, CC-B6.9, CC-B7.1, CC-B7.2, CC-B7.3, CC-B7.4,

Indicadores de logro: 3º-CCB1.1.1, 3º-CCB1.2.1, 3º-CCB2.1.1, 3º-CCB2.2.1, 3º-CCB2.2.2, 3º-CCB2.2.3, 3º-CCB2.2.4, 3º-CCB2.3.1, 3º-CCB2.3.2, 3º-CCB3.1.1, 3º-CCB3.2.1, 3º-CCB3.2.2, 3º-CCB3.2.3, 3º-CCB3.2.4, 3º-CCB3.3.1, 3º-CCB3.4.1, 3º-CCB4.1.1, 3º-CCB4.1.2, 3º-CCB5.1.1, 3º-

60

CCB5.2.1, 3º-CCB5.2.2, 3º-CCB5.3.1, 3º-CCB5.4.1, 3º-CCB5.4.2, 3º-CCB5.5.1, 3º-CCB6.1.1, 3º-CCB6.10.1, 3º-CCB6.11.1, 3º-CCB6.12.1, 3º-CCB6.2.1, 3º-CCB6.3.1, 3º-CCB6.4.1, 3º-CCB6.4.2, 3º-CCB6.5.1, 3º-CCB6.6.1, 3º-CCB6.6.2, 3º-CCB6.7.1, 3º-CCB6.7.2, 3º-CCB6.8.1, 3º-CCB6.8.2, 3º-CCB6.9.1, 3º-CCB7.1.1, 3º-CCB7.2.1, 3º-CCB7.3.1, 3º-CCB7.4.1,









61





CSC CCL







CD CCEC CCL


3º CC b CC-B3.4-Relixión romana: culto público e privado.

CC-B3.4-Explicar os fundamentos da relixiosidade romana e distinguir a relixión oficial das manifestacións do culto privado.

CSC CMCT CCEC

3º-CCB3.4.1-Distingue a relixión oficial de Roma dos cultos privados, e explica os trazos que lles son propios.



CSC CCL


3º CC d CC-B5.5-Identificar as principais formas de lecer da antigüidade.

CSIEE CAA CSC CCL

3º-CCB5.5.1-Describe as principais formas de lecer das sociedades grega e romana, analizando a súa finalidade, os grupos aos que van dirixidas e a súa función no desenvolvemento da identidade social.



CCEC CD

3º-CCB3.2.1-Identifica dentro do imaxinario mítico deuses, semideuses e heroes, e explica os principais aspectos que os diferencian. 3º-CCB3.2.2-Sinala semellanzas e diferenzas entre os mitos da antigüidade clásica e os pertencentes a outras culturas, comparando o seu tratamento na literatura ou na tradición relixiosa. 3º-CCB3.2.3-Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno e sinalando as principais semellanzas e diferenzas que se observan entre ambos os tratamentos, asociándoas a outros trazos culturais propios de cada época. 3º-CCB3.2.4-Recoñece referencias mitolóxicas nas artes plásticas, sempre que sexan claras e sinxelas, describindo, a través do uso que se fai destas, os aspectos básicos que en

62

cada caso se asocian á tradición grecolatina.





CAA CMCT CD CSC



CAA CCEC CCL




CD CCEC CCL



CMCT CD CSC




CCA CCL



CMCT CD CAA

3º-CCB1.1.1-Sinala sobre un mapa o marco xeográfico en que se sitúan en distintos períodos as civilizacións grega e romana, delimitando o seu ámbito de influencia, establecendo conexións con outras culturas

63

próximas e situando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.



CSC CD CAA




CCL CCEC




CD CMCT CCEC CCL




CCL CAA




CCL CSC CCL




CCL CCA




CCL CAA


64



CMCT CD CCEC




CCL CAA




CAA CCEC




CSC CD CCL CAA


3º CC l, ñ CC-B3.3-Relixión grega.

CC-B3.3-Coñecer e comparar as características da relixiosidade e da relixión grega coas actuais.

CSC CMCT CCEC

3º-CCB3.3.1-Enumera e explica as principais características da relixión grega, póndoas en relación con outros aspectos básicos da cultura helénica e establecendo comparacións con manifestacións relixiosas propias doutras culturas.


CCEC CCL CAA




CCEC CCL




CCL CSC



CAA CMCT CSC CCL




CSC CAA CCEC CCL

3º-CCB2.3.1-Explica a romanización de Hispania e Gallaecia, describindo as súas causas e delimitando as súas fases. 3º-CCB2.3.2-Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de

65

Hispania e Gallaecia, sinalando a súa influencia na historia posterior do noso país.

66

1.1- IDENTIFICACIÓN


DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Recoñecer en manifestacións culturais de todos os tempos a presenza de personaxes e temas mitolóxicos. Reflexionar sobre aspectos significativos do mundo clásico comparándoos cos do mundo actual, especialmente os relacionados coa organización familiar, a educación e a importancia da muller. Literatura clásica: traxedia latina: Séneca. Recoñecer os formantes grecolatinos en termos de uso específicos, sabendo deducir o significado etimolóxico dos termos. Expresarse de forma oral ou escrita incorporando as locuciones latinas adecuadas á situación e ao tema de exposición. TEMPORALIZACIÓN 2º Trimestre

67



Competencias clave:

X X X X X X X CL:

Comunicación

lingüística

CMCT: Matemática,





espírito emprended

or

CCEC: Conciencia

e expresións

culturais





Recoñecemento das formas de organización familiar e comparación coas propias. Comparación dos sistemas educativos clásicos cos sistemas actuais descubrindo semellanzas e diverxencias. Análise da situación e o papel da muller nas civilizacións clásicas. Identificación de datos e detalles sobre a xornada dunha familia clásica.

Identificación dos principais autores e obras da traxedia latina. Lectura dramatizada de textos teatrais.

Identificación e uso de elementos gregos e latinos en palabras de uso académico e técnico. Recoñecemento e utilización de locuciones latinas nos contextos adecuados

Contidos: Contidos: Contidos: Contidos: CC-B3.1(3º), CC-B3.2(3º), CC-B3.3(3º), CC-B3.4(3º), CC-B7.2(3º),



Descrición:

A mitología grecorromana. A orixe do mundo e o panteón olímpico. Comentar a evolución e o tratamento actual de temas e personaxes mitológicos tras a consulta de fontes diversas e a localización de novelas e filmes. Reflexionar sobre aspectos significativos do mundo clásico comparándoos cos do mundo actual, especialmente os relacionados coa organización familiar, a educación e a importancia da muller. Literatura clásica: traxedia e comedia. Traxedia latina: Séneca. Incorporar nos textos orais e escritos terminoloxía culta de orixe grecolatino.

Criterios de avaliación:

68

CC-B1.1, CC-B1.2, CC-B2.1, CC-B2.2, CC-B2.3, CC-B3.1, CC-B3.2, CC-B3.3, CC-B3.4, CC-B4.1, CC-B5.1, CC-B5.2, CC-B5.3, CC-B5.4, CC-B5.5, CC-B6.1, CC-B6.10, CC-B6.11, CC-B6.12, CC-B6.2, CC-B6.3, CC-B6.4, CC-B6.5, CC-B6.6, CC-B6.7, CC-B6.8, CC-B6.9, CC-B7.1, CC-B7.2, CC-B7.3, CC-B7.4,

Indicadores de logro: 3º-CCB1.1.1, 3º-CCB1.2.1, 3º-CCB2.1.1, 3º-CCB2.2.1, 3º-CCB2.2.2, 3º-CCB2.2.3, 3º-CCB2.2.4, 3º-CCB2.3.1, 3º-CCB2.3.2, 3º-CCB3.1.1, 3º-CCB3.2.1, 3º-CCB3.2.2, 3º-CCB3.2.3, 3º-CCB3.2.4, 3º-CCB3.3.1, 3º-CCB3.4.1, 3º-CCB4.1.1, 3º-CCB4.1.2, 3º-CCB5.1.1, 3º-CCB5.2.1, 3º-CCB5.2.2, 3º-CCB5.3.1, 3º-CCB5.4.1, 3º-CCB5.4.2, 3º-CCB5.5.1, 3º-CCB6.1.1, 3º-CCB6.10.1, 3º-CCB6.11.1, 3º-CCB6.12.1, 3º-CCB6.2.1, 3º-CCB6.3.1, 3º-CCB6.4.1, 3º-CCB6.4.2, 3º-CCB6.5.1, 3º-CCB6.6.1, 3º-CCB6.6.2, 3º-CCB6.7.1, 3º-CCB6.7.2, 3º-CCB6.8.1, 3º-CCB6.8.2, 3º-CCB6.9.1, 3º-CCB7.1.1, 3º-CCB7.2.1, 3º-CCB7.3.1, 3º-CCB7.4.1,









69





CSC CCL







CD CCEC CCL




CSC CMCT CCEC




CSC CCL



CSIEE CAA CSC CCL




CCEC CD


70





CAA CMCT CD CSC



CAA CCEC CCL




CD CCEC CCL



CMCT CD CSC




CCA CCL



CMCT CD CAA


71



CSC CD CAA




CCL CCEC




CD CMCT CCEC CCL




CCL CAA




CCL CSC CCL




CCL CCA




CCL CAA




CMCT CD CCEC


72



CCL CAA




CAA CCEC




CSC CD CCL CAA




CSC CMCT CCEC



CCEC CCL CAA




CCEC CCL




CCL CSC



CAA CMCT CSC CCL




CSC CAA CCEC CCL


73



DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Recoñecer en manifestacións culturais de todos os tempos a presenza de personaxes e temas mitolóxicos. O cómputo do tempo: os días festivos. Describir e caracterizar os edificios e construcións grecorromanas destinadas ao lecer, apreciando os restos que poden visitarse na nosa Península como mostra da riqueza cultural. Valorar a pervivencia e evolución dos xogos gregos até os actuais Xogos Olímpicos. Incorporar nos propios textos, cotiáns ou académicos, os termos grecolatinos estudados xa sexa como cultismos ou como termos patrimoniais. TEMPORALIZACIÓN 2º Trimestre

74

2.1.- TAREFA 1 Explicación do produto final:


Competencias clave:

X X X X X X CL:

Comunicación

lingüística

CMCT: Matemática,





espírito emprended

or

CCEC: Conciencia

e expresións

culturais

2.2.- TRANSPOSICIÓN DIDÁCTICA E ORGANIZACIÓN DA TAREFA 1




O tempo de lecer nas sociedades clásicas: teatro, circo, anfiteatro e termas. Comparación dos xogos clásicos cos modernos: diferenzas e similitudes .Comparación da distribución e do calendario co actual: as partes do día e da noite, os meses e os días de cada mes, días do ano

Identificación das superpervivencias de personaxes e temas clásicos ao longo da historia da literatura. Lectura e resumo dos trazos que definen a comedia. Distinción entre traxedia e comedia. Identificación dos principais autores e obras da comedia. Lectura dramatizada de textos teatrais.

Identificación e uso de cultismos e termos patrimoniais procedentes de étimos grecolatinos. Recoñecemento e manexo de termos do campo semántico do lecer. Detección de cambios semánticos no léxico relacionado con espectáculos.



CC-B6.10(3º), CC-B7.1(3º),


Descrición:

. A mitología grecorromana. A orixe do mundo e o panteón olímpico. Comentar a evolución e o tratamento actual de temas e personaxes mitológicos tras a consulta de fontes diversas e a localización de novelas e filmes. O tempo de lecer nas sociedades clásicas: teatro, circo, anfiteatro e termas. Valorar a superpervivencia de sistemas do cómputo do tempo. Incorporar nos textos orais e escritos terminoloxía culta de orixe grecolatino

Criterios de avaliación: CC-B1.1, CC-B1.2, CC-B2.1, CC-B2.2, CC-B2.3, CC-B3.1, CC-B3.2, CC-B3.3, CC-B3.4, CC-B4.1, CC-B4.4, CC-B5.1, CC-B5.2, CC-B5.3, CC-B5.4, CC-B5.5, CC-B5.6, CC-B6.1, CC-B6.10, CC-B6.11, CC-B6.12, CC-B6.2, CC-B6.3, CC-B6.4, CC-B6.5, CC-B6.6, CC-B6.7, CC-B6.8, CC-

75

B6.9, CC-B7.1, CC-B7.2, CC-B7.3, CC-B7.4,

Indicadores de logro: 3º-CCB1.1.1, 3º-CCB1.2.1, 3º-CCB2.1.1, 3º-CCB2.2.1, 3º-CCB2.2.2, 3º-CCB2.2.3, 3º-CCB2.2.4, 3º-CCB2.3.1, 3º-CCB2.3.2, 3º-CCB3.1.1, 3º-CCB3.2.1, 3º-CCB3.2.2, 3º-CCB3.2.3, 3º-CCB3.2.4, 3º-CCB3.3.1, 3º-CCB3.4.1, 3º-CCB4.1.1, 3º-CCB4.1.2, 3º-CCB4.4.1, 3º-CCB5.1.1, 3º-CCB5.2.1, 3º-CCB5.2.2, 3º-CCB5.3.1, 3º-CCB5.4.1, 3º-CCB5.4.2, 3º-CCB5.5.1, 3º-CCB5.6.1, 3º-CCB6.1.1, 3º-CCB6.10.1, 3º-CCB6.11.1, 3º-CCB6.12.1, 3º-CCB6.2.1, 3º-CCB6.3.1, 3º-CCB6.4.1, 3º-CCB6.4.2, 3º-CCB6.5.1, 3º-CCB6.6.1, 3º-CCB6.6.2, 3º-CCB6.7.1, 3º-CCB6.7.2, 3º-CCB6.8.1, 3º-CCB6.8.2, 3º-CCB6.9.1, 3º-CCB7.1.1, 3º-CCB7.2.1, 3º-CCB7.3.1, 3º-CCB7.4.1,









76

6 - ANEXO RESUMO CURRICULAR

Estas son as relacións curriculares traballadas nesta UDI: obxectivo – contido – criterio de avaliación – CC - estándares

Nivel Área Obxectivos Contidos Criterios de avaliación C.C. Estándares



CSC CCL




CD CAA

3º-CCB7.4.1-Utiliza as tecnoloxías da información e a comunicación para recabar información e realizar traballos de investigación acerca da pervivencia da civilización clásica na nosa cultura.



CD CCEC CCL


3º CC b CC-B3.4-Relixión romana: culto

CC-B3.4-Explicar os fundamentos da

CSC CMCT

3º-CCB3.4.1-Distingue a relixión oficial de

77

público e privado.

relixiosidade romana e distinguir a relixión oficial das manifestacións do culto privado.

CCEC Roma dos cultos privados, e explica os trazos que lles son propios.



CSC CCL



CSIEE CAA CSC CCL




CCEC CD

3º-CCB3.2.1-Identifica dentro do imaxinario mítico deuses, semideuses e heroes, e explica os principais aspectos que os diferencian.

3º-CCB3.2.2-Sinala semellanzas e diferenzas entre os mitos da antigüidade clásica e os pertencentes a outras culturas, comparando o seu tratamento na literatura ou na tradición relixiosa.

3º-CCB3.2.3-Recoñece e ilustra con

78

exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno e sinalando as principais semellanzas e diferenzas que se observan entre ambos os tratamentos, asociándoas a outros trazos culturais propios de cada época.

3º-CCB3.2.4-Recoñece referencias mitolóxicas nas artes plásticas, sempre que sexan claras e sinxelas, describindo, a través do uso que se fai destas, os aspectos básicos que en cada caso se asocian á tradición grecolatina.



CD CCL

3º-CCB6.7.1-Identifica e diferencia con seguridade cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, en relación co termo de orixe sen necesidade de consultar dicionarios nin outras fontes de información.


3º CC e, ñ CC-B2.1-Identificar, describir e explicar o marco histórico en que se desenvolven as civilizacións grega e

CAA CMCT CD CSC

3º-CCB2.1.1-Sabe enmarcar determinados feitos históricos nas civilizacións grega e romana e no período

79

romana. histórico correspondente, póndoos en contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas.


CAA CCEC CCL




CD CCEC CCL



CMCT CD CSC

3º-CCB2.2.1-Distingue con precisión as etapas da historia de Grecia e Roma, nomeando e situando no tempo os principais fitos asociados a cada unha delas.

3º-CCB2.2.2-Explica o proceso de transición que se produce entre as etapas da historia de Grecia e Roma, describindo as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras.

3º-CCB2.2.3-Elabora eixes cronolóxicos en que se representen fitos históricos salientables,

80

consultando ou non fontes de información.

3º-CCB2.2.4-Sitúa dentro dun eixe cronolóxico o marco histórico en que se desenvolven as civilizacións grega e romana, sinalando períodos e identificando en cada un as conexións máis importantes que presentan con outras civilizacións.



CCA CCL

3º-CCB6.8.1-Explica os procesos de evolución dalgúns termos desde o étimo latino ata os seus respectivos derivados nas linguas romances, describindo algúns dos fenómenos fonéticos producidos e ilustrándoos con outros exemplos.

3º-CCB6.8.2-Realiza evolucións do latín ao galego e ao castelán aplicando as regras fonéticas de evolución.


CMCT CD CAA

3º-CCB1.1.1-Sinala sobre un mapa o marco xeográfico en que se sitúan en distintos períodos as civilizacións grega e romana, delimitando o seu ámbito de influencia, establecendo conexións con outras culturas próximas e situando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos

81

coñecidos pola súa relevancia histórica.



CSC CD CAA




CCL CCEC

3º-CCB6.4.1-Enumera e localiza nun mapa as principais ramas da familia das linguas indoeuropeas, sinalando os idiomas modernos que se derivan de cada unha e os aspectos lingüísticos que evidencian o seu parentesco.

3º-CCB6.4.2-Describe a evolución das linguas romances a partir do latín como un proceso histórico, explicando e ilustrando con exemplos os elementos que evidencian do xeito máis visible a súa orixe común e o parentesco existente entre elas.



CD CMCT CCEC CCL

3º-CCB6.3.1-Explica a influencia dos alfabetos grego e latino na formación dos alfabetos actuais, e sinala nestes últimos a presenza de

82

determinados elementos tomados dos primeiros.



CCL CAA




CCL CSC CCL

3º-CCB5.2.1-Describe a organización das sociedades grega e romana, explicando as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes aspectos cos valores cívicos da época e comparándoos cos actuais.

3º-CCB5.2.2-Describe as principais características e a evolución dos grupos que compoñen as sociedades grega e romana.



CCL CCA

3º-CCB6.6.1-Recoñece e explica o significado dalgúns dos helenismos e latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España e doutras linguas modernas, e explica o seu significado a partir do termo de orixe.

3º-CCB6.6.2-Explica o significado de

83

palabras a partir da súa descomposición e da análise etimolóxica das súas partes.



CCL CAA




CMCT CD CCEC

3º-CCB4.1.1-Recoñece os trazos básicos da arte clásica nas manifestacións artísticas antigas e actuais.

3º-CCB4.1.2-Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles aspectos relacionados coa arte grecolatina, asociándoos a outras manifestacións culturais ou a fitos históricos.



CCL CAA


3º CC l, n, ñ CC-B7.2-Mitoloxía e temas lendarios nas

CC-B7.2-Coñecer a pervivencia da

CAA CCEC

3º-CCB7.2.1-Demostra a

84

manifestacións artísticas actuais.

mitoloxía e os temas lendarios nas manifestacións artísticas actuais.

pervivencia da mitoloxía e os temas lendarios mediante exemplos de manifestacións artísticas contemporáneas nas que están presentes estes motivos.



CSC CD CCL CAA


3º CC l, ñ CC-B4.4-Coñecer as creacións urbanísticas romanas, así como a súa rede viaria.

CSC CMCT CD CCEC

3º-CCB4.4.1-Describe as características, os principais elementos e a función das grandes obras públicas romanas, explicando e ilustrando con exemplos a súa importancia para o desenvolvemento do Imperio e a súa influencia en modelos urbanísticos posteriores.



CSC CMCT CCEC


85


CCEC CCL CAA




CCEC CCL




CCL CSC



CAA CMCT CSC CCL

3º-CCB5.4.1-Identifica e describe os tipos de vivenda, o modo de alimentación, os hábitos de hixiene e a vestimenta en Grecia e Roma.

3º-CCB5.4.2-Identifica e describe formas de traballo e relaciónaas cos coñecementos científicos e técnicos da época, e explica a súa influencia no progreso da cultura occidental.

3º CC ñ, o CC-B2.1-Marco histórico da

CC-B2.3-Coñecer as características

CSC CAA

3º-CCB2.3.1-Explica a romanización de

86

civilización grega: das civilizacións minoica e micénica ao mundo helenístico.

CC-B2.2-Marco histórico da civilización romana: Monarquía, República e Imperio.

fundamentais da romanización de Hispania e Gallaecia.

CCEC CCL

Hispania e Gallaecia, describindo as súas causas e delimitando as súas fases.

3º-CCB2.3.2-Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e Gallaecia, sinalando a súa influencia na historia posterior do noso país.

3º CC ñ CC-B5.5-Espectáculos públicos en Grecia e Roma.

CC-B5.6-Relacionar e establecer semellanzas e diferenzas entre as manifestacións deportivas da Grecia Clásica e as actuais.

CD CAA CSC CCL

3º-CCB5.6.1-Explica a orixe e a natureza dos Xogos Olímpicos, comparándoos e destacando a súa importancia con respecto a outras festividades deste tipo existentes na época, e comenta o seu mantemento no mundo moderno, establecendo semellanzas e diferenzas entre os valores culturais aos que se asocian en cada caso.

87



Áreas traballadas:

Cultura clásica Nivel: 3º ESO

Docentes implicados/as:

Dolores Cruz García

1.2- DESCRICIÓN, XUSTIFICACIÓN E MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDAD

Recoñecer en manifestacións culturais de todos os tempos a presenza de personaxes e temas mitolóxicos. Expor as conclusións sobre diverxencias e similitudes relacionadas co mundo da economía e o traballo nas sociedades clásicas e nas das sociedades actuais. Usar con soltura fontes de información e as diversas tecnoloxías da información para obter e cotexar datos, así como plasmalos en informes, murais e mapas. Caracterizar a novela e a fábula. Uso e manexo de vocabulario do campo semántico da economía. Incorporar nos propios textos, cotiáns ou académicos, os termos grecolatinos estudados xa sexa como cultismos ou como termos patrimoniais.

1.3.- TEMPORALIZACIÓN E RELACIÓN CON OUTRAS UD-UDI

2º Trimestre

88

2.1.- TAREFA 1

Obxectivos/finalidade e explicación do produto final:

(socialmente relevante)

Achegar ao alumnado ao estudo das civilizacións grega e latina e a súa influencia nas culturas posteriores


Traballa as competencias clave:

X X X X X X X

CL: Comunicación

lingüística

CMCT: Matemática,


CD: Dixital

CAA: Aprender

a aprender

CSC: Sociais

e cívicas


espírito emprendedor

CCEC: Conciencia

e expresións

culturais





Identificación das principais actividades económicas nas sociedades grecolatinas. Lectura e comentario de textos clásicos traducidos e de autores contemporáneos sobre temas relacionados coa economía e o traballo nas sociedades clásicas.

Identificación das superpervivencias de personaxes e temas clásicos ao longo da historia da literatura. Lectura e resumo dos trazos que definen a fábula

Identificación e uso de cultismos e termos patrimoniais procedentes de étimos grecolatinos. Uso e manexo de vocabulario do campo semántico da economía.

Procesos cognitivos: (Bloom - Anderson)




Contidos: Contidos: Contidos: Contidos:

CC-B3.1 (3º), CC-B3.2 (3º), CC-B3.3 (3º), CC-B3.4 (3º), CC-B7.2 (3º),

CC-B1.1 (3º), CC-B2.1 (3º), CC-B2.2 (3º), CC-B4.1 (3º), CC-B5.1 (3º), CC-B5.2 (3º), CC-B5.3 (3º), CC-B5.4 (3º), CC-B5.5 (3º), CC-B7.1 (3º), CC-B7.3

CC-B6.10 (3º), CC-B6.1 (3º), CC-B6.2 (3º), CC-B6.3 (3º), CC-B6.4 (3º), CC-B6.5 (3º), CC-B6.6 (3º), CC-B6.7 (3º), CC-B6.8 (3º), CC-B6.9 (3º),

Descrición:

A mitología grecorromana. A orixe do mundo e o panteón olímpico. Comentar a evolución e o tratamento actual de temas e personaxes mitológicos tras a consulta de fontes diversas e a localización de novelas e filmes. A economía e o traballo no mundo clásico: agricultura e gandaría; artesanía; comercio. Recoñecer e diferenciar a fábula na literatura grega e latina, indicando obras e autores relevantes, así como detectar as súas convencións formais e temáticas en obras da literatura posterior. Incorporar nos textos orais e

89

escritos terminoloxía culta de orixe grecolatino

(3º), CC-B7.4 (3º),


CC-B1.1 (3º), CC-B1.2 (3º), CC-B2.1 (3º), CC-B2.2 (3º), CC-B2.3 (3º), CC-B3.1 (3º), CC-B3.2 (3º), CC-B3.3 (3º), CC-B3.4 (3º), CC-B4.1 (3º), CC-B4.4 (3º), CC-B5.1 (3º), CC-B5.2 (3º), CC-B5.3 (3º), CC-B5.4 (3º), CC-B5.5 (3º), CC-B5.6 (3º), CC-B6.1 (3º), CC-B6.10 (3º), CC-B6.11 (3º), CC-B6.12 (3º), CC-B6.2 (3º), CC-B6.3 (3º), CC-B6.4 (3º), CC-B6.5 (3º), CC-B6.6 (3º), CC-B6.7 (3º), CC-B6.8 (3º), CC-B6.9 (3º), CC-B7.1 (3º), CC-B7.2 (3º), CC-B7.3 (3º), CC-B7.4 (3º),

Estándares:

3º-CCB1.1.1, 3º-CCB1.2.1, 3º-CCB2.1.1, 3º-CCB2.2.1, 3º-CCB2.2.2, 3º-CCB2.2.3, 3º-CCB2.2.4, 3º-CCB2.3.1, 3º-CCB2.3.2, 3º-CCB3.1.1, 3º-CCB3.2.1, 3º-CCB3.2.2, 3º-CCB3.2.3, 3º-CCB3.2.4, 3º-CCB3.3.1, 3º-CCB3.4.1, 3º-CCB4.1.1, 3º-CCB4.1.2, 3º-CCB4.4.1, 3º-CCB5.1.1, 3º-CCB5.2.1, 3º-

90

CCB5.2.2, 3º-CCB5.3.1, 3º-CCB5.4.1, 3º-CCB5.4.2, 3º-CCB5.5.1, 3º-CCB5.6.1, 3º-CCB6.1.1, 3º-CCB6.10.1, 3º-CCB6.11.1, 3º-CCB6.12.1, 3º-CCB6.2.1, 3º-CCB6.3.1, 3º-CCB6.4.1, 3º-CCB6.4.2, 3º-CCB6.5.1, 3º-CCB6.6.1, 3º-CCB6.6.2, 3º-CCB6.7.1, 3º-CCB6.7.2, 3º-CCB6.8.1, 3º-CCB6.8.2, 3º-CCB6.9.1, 3º-CCB7.1.1, 3º-CCB7.2.1, 3º-CCB7.3.1, 3º-CCB7.4.1,

Modelos de pensamento Metodoloxía

Modelos de ensinanza Metodoloxía

Materiais, recursos e integración no ecosistema dixital (online)

Agrupamentos e estratexias de autoregulación (online)

Escenarios e tempos


ondutual-instrutivo, congnitivo-construtivo, social:cooperativo, dialóxico, persoal-individual





Conductual-instructivo, congnitivo-constructivo, social: cooperativo, dialóxico, persoal-individual

Integración no ecosistema dixital no caso de desenvolverse online

Estratexias de autoregulamento no caso de desenvolverse online

91






CSC CCL




CD CAA

3º-CCB7.4.1-Utiliza as tecnoloxías da información e a comunicación para recabar información e realizar traballos de investigación acerca da pervivencia da civilización clásica na nosa cultura.



CD CCEC CCL


92



CSC CMCT CCEC




CSC CCL



CSIEE CAA CSC CCL




CCEC CD



93

3º-CCB3.2.3-Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno e sinalando as principais semellanzas e diferenzas que se observan entre ambos os tratamentos, asociándoas a outros trazos culturais propios de cada época.




CD CCL

3º-CCB6.7.1-Identifica e diferencia con seguridade cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, en relación co termo de orixe sen necesidade de consultar dicionarios nin outras fontes de información.


3º CC e, ñ CC-B2.1-Identificar, describir e explicar o marco histórico en que

CAA CMCT CD

3º-CCB2.1.1-Sabe enmarcar determinados feitos

94

se desenvolven as civilizacións grega e romana.

CSC históricos nas civilizacións grega e romana e no período histórico correspondente, póndoos en contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas.


CAA CCEC CCL




CD CCEC CCL



CMCT CD CSC



3º-CCB2.2.3-Elabora eixes cronolóxicos en

95

que se representen fitos históricos salientables, consultando ou non fontes de información.




CCA CCL




CMCT CD CAA

3º-CCB1.1.1-Sinala sobre un mapa o marco xeográfico en que se sitúan en distintos períodos as civilizacións grega e romana, delimitando o seu ámbito de influencia, establecendo conexións con outras culturas próximas e situando con precisión

96

puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.



CSC CD CAA




CCL CCEC




CC-B6.3-Recoñecer a presenza de elementos dos alfabetos grego e latino nos alfabetos

CD CMCT CCEC CCL

3º-CCB6.3.1-Explica a influencia dos alfabetos grego e latino na formación

97

actuais. dos alfabetos actuais,

e sinala nestes últimos a presenza de determinados elementos tomados dos primeiros.



CCL CAA




CCL CSC CCL





CCL CCA


98

3º-CCB6.6.2-Explica o significado de palabras a partir da súa descomposición e da análise etimolóxica das súas partes.



CCL CAA




CMCT CD CCEC





CCL CAA


99



CAA CCEC




CSC CD CCL CAA


3º CC l, ñ CC-B4.4-Coñecer as creacións urbanísticas romanas, así como a súa rede viaria.

CSC CMCT CD CCEC




CSC CMCT CCEC


100


CCEC CCL CAA




CCEC CCL




CCL CSC


3º CC m CC-B5.4-Vida cotiá en Grecia e Roma: vivenda, hixiene, alimentación, vestimenta e traballo.

CC-B5.4-Coñecer os trazos máis salientables da vida cotiá en Grecia e Roma.

CAA CMCT CSC CCL



101

3º CC ñ, o CC-B2.1-Marco histórico da civilización grega: das civilizacións minoica e micénica ao mundo helenístico.

CC-B2.2-Marco histórico da civilización romana: Monarquía, República e Imperio.


CSC CAA CCEC CCL

3º-CCB2.3.1-Explica a romanización de Hispania e Gallaecia, describindo as súas causas e delimitando as súas fases.




CD CAA CSC CCL


102

IDENTIFICACIÓN Título da U.D.I.: TEMA 9

DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Valorar a proxección de personaxes e temas mitológicos nas obras artísticas de tempos posteriores. Describir e caracterizar as plantas das cidades e das casas romanas e comparalas coas actuais achando similitudes e diferenzas. Recoñecer e diferenciar a poesía lírica clásica: égloga, elexía e himno, indicando obras e autores relevantes, así como detectar as súas convencións formais e temáticas en obras da literatura posterior. Recoñecer termos e formantes grecolatinos en palabras da propia lingua e nas de estudo, en especial as referidas á literatura.

TEMPORALIZACIÓN

3º Trimestre

103



Competencias clave:

X X X X X X X CL:

Comunicación

lingüística

CMCT: Matemática,





espírito emprended

or

CCEC: Conciencia

e expresións

culturais


Actividade 1

Exercicio 1.1 Exercicio 1.2 Exercicio 1.3 Exercicio 1.4



Recoñecer a planta da cidade romana. Localizar en planos ideais os lugares públicos da cidade. Detectar os sistemas de condución e distribución da auga. Identificar similitudes e diferenzas entre as casas urbanas romanas e as actuais.

Análise de textos e extracción de datos sobre o tema da poesía lírica. Recoñecemento e localización dos trazos do xénero lírico clásico en obras da literatura posterior. Coñecer autores e obras representativos da lírica grecorromana. Valorar os xéneros e subgéneros da lírica clásica como orixe da literatura universal.

Identificación e uso de cultismos e termos patrimoniais procedentes de étimos grecolatinos. Uso e manexo de vocabulario do campo semántico da poesía.


CC-B1.1(3º), CC-B2.1(3º), CC-B2.2(3º), CC-B4.1(3º), CC-B4.4(3º), CC-B5.1(3º), CC-B5.2(3º), CC-B5.3(3º), CC-B5.4(3º), CC-B5.5(3º), CC-B7.1(3º), CC-B7.3(3º), CC-B7.4(3º),


104

Descrición: A mitología grecorromana. A orixe do mundo e o panteón olímpico. Comentar a evolución e o tratamento actual de temas e personaxes mitológicos tras a consulta de fontes diversas e a localización de novelas e filmes. Describir e caracterizar as plantas das cidades e das casas romanas e comparalas coas actuais achando similitudes e diferenzas. Recoñecemento e localización dos trazos do xénero lírico clásico en obras da literatura posterior. Identificación da temática e a forma características dos principais subxéneros líricos clásicos. Recoñecemento de figuras e recursos literarios en obras clásicas traducidas e nas das propias literaturas. Identificación da evolución de sufijos latinos e formación de palabras derivadas castelás que os conteñan. Uso e manexo de locuciones latinas nos contextos adecuados. Descubrimento de palabras e expresións latinas na linguaxe da poesía.

Criterios de avaliación: CC-B1.1, CC-B1.2, CC-B2.1, CC-B2.2, CC-B2.3, CC-B3.1, CC-B3.2, CC-B3.3, CC-B3.4, CC-B4.1, CC-B4.4, CC-B5.1, CC-B5.2, CC-B5.3, CC-B5.4,

105

CC-B5.5, CC-B5.6, CC-B6.1, CC-B6.10, CC-B6.11, CC-B6.12, CC-B6.2, CC-B6.3, CC-B6.4, CC-B6.5, CC-B6.6, CC-B6.7, CC-B6.8, CC-B6.9, CC-B7.1, CC-B7.2, CC-B7.3, CC-B7.4,

Indicadores de logro: 3º-CCB1.1.1, 3º-CCB1.2.1, 3º-CCB2.1.1, 3º-CCB2.2.1, 3º-CCB2.2.2, 3º-CCB2.2.3, 3º-CCB2.2.4, 3º-CCB2.3.1, 3º-CCB2.3.2, 3º-CCB3.1.1, 3º-CCB3.2.1, 3º-CCB3.2.2, 3º-CCB3.2.3, 3º-CCB3.2.4, 3º-CCB3.3.1, 3º-CCB3.4.1, 3º-CCB4.1.1, 3º-CCB4.1.2, 3º-CCB4.4.1, 3º-CCB5.1.1, 3º-CCB5.2.1, 3º-CCB5.2.2, 3º-CCB5.3.1, 3º-CCB5.4.1, 3º-CCB5.4.2, 3º-CCB5.5.1, 3º-CCB5.6.1, 3º-CCB6.1.1, 3º-CCB6.10.1, 3º-CCB6.11.1, 3º-CCB6.12.1, 3º-CCB6.2.1, 3º-CCB6.3.1, 3º-CCB6.4.1, 3º-CCB6.4.2, 3º-CCB6.5.1, 3º-CCB6.6.1, 3º-CCB6.6.2, 3º-CCB6.7.1, 3º-CCB6.7.2, 3º-CCB6.8.1, 3º-CCB6.8.2, 3º-CCB6.9.1, 3º-CCB7.1.1, 3º-CCB7.2.1, 3º-CCB7.3.1, 3º-CCB7.4.1,









106





CSC CCL







CD CCEC CCL




CSC CMCT CCEC




CSC CCL



CSIEE CAA CSC CCL




CCEC CD

3º-CCB3.2.1-Identifica dentro do imaxinario mítico deuses, semideuses e heroes, e explica os principais aspectos que os diferencian. 3º-CCB3.2.2-Sinala semellanzas e diferenzas entre os mitos da antigüidade clásica e os pertencentes a outras culturas, comparando o seu tratamento na literatura ou na tradición relixiosa. 3º-CCB3.2.3-Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno e sinalando as principais semellanzas e diferenzas que se observan entre ambos os tratamentos, asociándoas a outros trazos culturais propios de cada época. 3º-CCB3.2.4-Recoñece referencias mitolóxicas nas artes plásticas, sempre que sexan claras e sinxelas, describindo, a través do uso que se fai destas, os aspectos básicos que en cada caso se asocian á tradición

107

grecolatina.





CAA CMCT CD CSC



CAA CCEC CCL




CD CCEC CCL



CMCT CD CSC




CCA CCL



CMCT CD CAA

3º-CCB1.1.1-Sinala sobre un mapa o marco xeográfico en que se sitúan en distintos períodos as civilizacións grega e romana, delimitando o seu ámbito de influencia, establecendo conexións con outras culturas próximas e situando con precisión puntos xeográficos,

108

cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.



CSC CD CAA




CCL CCEC




CD CMCT CCEC CCL




CCL CAA




CCL CSC CCL




CCL CCA




CCL CAA



CC-B4.1-Coñecer as características fundamentais da arte clásica e relacionar manifestacións artísticas actuais cos seus modelos

CMCT CD CCEC

3º-CCB4.1.1-Recoñece os trazos básicos da arte clásica nas manifestacións artísticas antigas e actuais. 3º-CCB4.1.2-Realiza eixes

109

clásicos. cronolóxicos e sitúa neles aspectos relacionados coa arte grecolatina, asociándoos a outras manifestacións culturais ou a fitos históricos.



CCL CAA




CAA CCEC




CSC CD CCL CAA




CSC CMCT CCEC


3º CC l, ñ CC-B4.4-Enxeñería romana: obras públicas e urbanismo. Vías romanas.

CC-B4.4-Coñecer as creacións urbanísticas romanas, así como a súa rede viaria.

CSC CMCT CD CCEC



CCEC CCL CAA




CCEC CCL




CCL CSC




CAA CMCT CSC CCL


3º CC ñ, o CC-B2.1-Marco histórico da civilización grega: das civilizacións minoica e micénica ao mundo


CSC CAA CCEC CCL

3º-CCB2.3.1-Explica a romanización de Hispania e Gallaecia, describindo as súas causas e delimitando as súas

110

helenístico. CC-B2.2-Marco histórico da civilización romana: Monarquía, República e Imperio.

fases. 3º-CCB2.3.2-Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e Gallaecia, sinalando a súa influencia na historia posterior do noso país.



CD CAA CSC CCL


111

IDENTIFICACIÓN


DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Recoñecer en manifestacións culturais de todos os tempos a presenza de personaxes e temas mitolóxicos. Describir e caracterizar as grandes obras de enxeñería romanas e comparalas coas actuais achando similitudes e diferenzas. Recoñecer e diferenciar a poesía lírica clásica: epigrama e oda indicando obras e autores relevantes, así como detectar as súas convencións formais e temáticas en obras da literatura posterior. Recoñecer termos e formantes grecolatinos en palabras da propia lingua e nas de estudo, en especial as referidas á literatura.

TEMPORALIZACIÓN 3º Trimestre

112



Competencias clave:

X X X X X X X CL:

Comunicación

lingüística

CMCT: Matemática,





espírito emprended

or

CCEC: Conciencia

e expresións

culturais




Lectura e análise de textos sobre mitoloxía grecolatina. Identificación dos transmisores da mitoloxía. Uso de diversas fontes de información sobre mitoloxía

Recoñecer as grandes obras da enxeñería romana. Localizar en planos ideais os lugares públicos da cidade. Detectar os sistemas de condución e distribución da auga. Identificar similitudes e diferenzas entre as casas rurais romanas e as actuais.

Análise de textos e extracción de datos sobre o tema da poesía lírica. Recoñecemento e localización dos trazos do xénero lírico clásico en obras da literatura posterior. Coñecer autores e obras representativos da lírica grecorromana. Valorar os xéneros e subgéneros da lírica clásica como orixe da literatura universal.

Identificación e uso de cultismos e termos patrimoniais procedentes de étimos grecolatinos. Uso e manexo de vocabulario do campo semántico da poesía.


CC-B1.1(3º), CC-B2.1(3º), CC-B2.2(3º), CC-B4.1(3º), CC-B4.4(3º), CC-B4.5(3º), CC-B5.1(3º), CC-B5.2(3º), CC-B5.3(3º), CC-B5.4(3º), CC-B5.5(3º), CC-B7.1(3º), CC-B7.3(3º), CC-B7.4(3º),


Descrición:

A mitología grecorromana. A orixe do mundo e o panteón olímpico. Comentar a evolución e o tratamento actual de temas e personaxes mitológicos tras a consulta de fontes diversas e a localización de novelas e filmes. Describir e caracterizar as grandes obras de enxeñería e das casas de campo romanas e comparalas coas actuais achando similitudes e diferenzas. Recoñecemento e localización dos trazos do xénero lírico clásico en obras da literatura posterior. Identificación da temática e a forma características dos principais subxéneros líricos clásicos.

113

Recoñecemento de figuras e recursos literarios en obras clásicas traducidas e nas das propias literaturas. Identificación da evolución de sufijos latinos e formación de palabras derivadas castelás que os conteñan. Uso e manexo de locuciones latinas nos contextos adecuados. Descubrimento de palabras e expresións latinas na linguaxe da poesía.

Criterios de avaliación: CC-B1.1, CC-B1.2, CC-B2.1, CC-B2.2, CC-B2.3, CC-B3.1, CC-B3.2, CC-B3.3, CC-B3.4, CC-B4.1, CC-B4.4, CC-B4.5, CC-B5.1, CC-B5.2, CC-B5.3, CC-B5.4, CC-B5.5, CC-B5.6, CC-B6.1, CC-B6.10, CC-B6.11, CC-B6.12, CC-B6.2, CC-B6.3, CC-B6.4, CC-B6.5, CC-B6.6, CC-B6.7, CC-B6.8, CC-B6.9, CC-B7.1, CC-B7.2, CC-B7.3, CC-B7.4,

Indicadores de logro: 3º-CCB1.1.1, 3º-CCB1.2.1, 3º-CCB2.1.1, 3º-CCB2.2.1, 3º-CCB2.2.2, 3º-CCB2.2.3, 3º-CCB2.2.4, 3º-CCB2.3.1, 3º-CCB2.3.2, 3º-CCB3.1.1, 3º-CCB3.2.1, 3º-CCB3.2.2, 3º-CCB3.2.3, 3º-CCB3.2.4, 3º-CCB3.3.1, 3º-CCB3.4.1, 3º-CCB4.1.1, 3º-CCB4.1.2, 3º-CCB4.4.1, 3º-CCB4.5.1, 3º-CCB5.1.1, 3º-CCB5.2.1, 3º-CCB5.2.2, 3º-CCB5.3.1, 3º-CCB5.4.1, 3º-CCB5.4.2, 3º-CCB5.5.1, 3º-CCB5.6.1, 3º-CCB6.1.1, 3º-CCB6.10.1, 3º-CCB6.11.1, 3º-CCB6.12.1, 3º-CCB6.2.1, 3º-CCB6.3.1, 3º-CCB6.4.1, 3º-CCB6.4.2, 3º-CCB6.5.1, 3º-CCB6.6.1, 3º-CCB6.6.2, 3º-CCB6.7.1,

114

3º-CCB6.7.2, 3º-CCB6.8.1, 3º-CCB6.8.2, 3º-CCB6.9.1, 3º-CCB7.1.1, 3º-CCB7.2.1, 3º-CCB7.3.1, 3º-CCB7.4.1,









115





CSC CCL







CD CCEC CCL




CSC CMCT CCEC




CSC CCL



CSIEE CAA CSC CCL




CCEC CD

3º-CCB3.2.1-Identifica dentro do imaxinario mítico deuses, semideuses e heroes, e explica os principais aspectos que os diferencian. 3º-CCB3.2.2-Sinala semellanzas e diferenzas entre os mitos da antigüidade clásica e os pertencentes a outras culturas, comparando o seu tratamento na literatura ou na tradición relixiosa.3º-CCB3.2.3-Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno e sinalando as principais semellanzas e diferenzas que se observan entre ambos os tratamentos, asociándoas a outros trazos culturais propios de cada época. 3º-CCB3.2.4-Recoñece referencias mitolóxicas nas artes plásticas, sempre que sexan claras e sinxelas, describindo, a través do uso que se fai destas,

116

os aspectos básicos que en cada caso se asocian á tradición grecolatina.





CAA CMCT CD CSC


3º CC e, ñ CC-B4.5-Herdanza clásica no patrimonio artístico.

CC-B4.5-Coñecer e saber localizar os principais monumentos clásicos do patrimonio español e europeo.

CAA CD CCEC CMCT

3º-CCB4.5.1-Localiza nun mapa os principais monumentos clásicos do patrimonio español e europeo, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a súa cronoloxía aproximada.


CAA CCEC CCL




CD CCEC CCL



CMCT CD CSC




CCA CCL


117


CMCT CD CAA




CSC CD CAA




CCL CCEC




CD CMCT CCEC CCL




CCL CAA 3º-CCB6.9.1-Explica a partir da súa etimoloxía termos de orixe grecolatina propios da linguaxe científico-técnica e sabe usalos con propiedade.



CCL CSC CCL




CCL CCA




CCL CAA 3º-CCB6.10.1-Demostra o influxo do latín e o grego sobre as linguas modernas, servíndose de exemplos para ilustrar o mantemento nestas de elementos léxicos morfolóxicos e

118

sintácticos herdados das primeiras.



CMCT CD CCEC




CCL CAA 3º-CCB7.1.1-Sinala e describe algúns aspectos básicos da cultura e a civilización grecolatina que perviviron ata a actualidade, demostrando a súa vixencia nunha e noutra época mediante exemplos.



CAA CCEC




CSC CD CCL CAA




CSC CMCT CCEC




CSC CMCT CD CCEC



CCEC CCL CAA




CCEC CCL




CCL CSC




CAA CMCT CSC CCL

3º-CCB5.4.1-Identifica e describe os tipos de vivenda, o modo de alimentación, os hábitos de hixiene e a vestimenta en Grecia e Roma. 3º-CCB5.4.2-Identifica e describe

119

formas de traballo e relaciónaas cos coñecementos científicos e técnicos da época, e explica a súa influencia no progreso da cultura occidental.



CSC CAA CCEC CCL




CD CAA CSC CCL


120

IDENTIFICACIÓN


DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Recoñecer en manifestacións culturais de todos os tempos a presenza de personaxes e temas mitolóxicos. Describir e caracterizar os grandes edificios públicos gregos e romanos e comparalas coas actuais achando similitudes e diferenzas, apreciando os restos que poden visitarse na nosa Península como mostra da riqueza cultural. As vías de comunicación, as calzadas romanas; principais vías romanas en Hispania. Recoñecer e diferenciar historiografía indicando obras e autores relevantes, así como detectar as súas convencións formais e temáticas en obras da literatura posterior. Recoñecer termos e formantes grecolatinos en palabras da propia lingua e nas de estudo, en especial as referidas á literatura.

TEMPORALIZACIÓN 3º Trimestre

121



Competencias clave:

X X X X X X X CL:

Comunicación lingüística

CMCT: Matemática,





espírito emprendedo

r

CCEC: Conciencia e expresións

culturais





Recoñecer os grandes edificios públicos: teatro, anfiteatro.... Localizar en planos ideais os lugares públicos

Elaborar mapas para localizar as principais vías de comunicación na península e as cidades más importantes por donde dicurre o trazado.

Análise de textos e extracción de datos sobre o tema da historiografía. Recoñecemento e localización deste xénero en obras da literatura posterior. Coñecer autores e obras representativos da historiografía grecorromana.

Identificación e uso de cultismos e termos patrimoniais procedentes de étimos grecolatinos. Uso e manexo de vocabulario do campo semántico da historiografía.

Contidos: Contidos: Contidos: Contidos: Contidos: CC-B3.1(3º), CC-B3.2(3º), CC-B3.3(3º), CC-B3.4(3º), CC-B7.2(3º),

CC-B1.1(3º), CC-B2.1(3º), CC-B2.2(3º), CC-B4.1(3º), CC-B4.4(3º), CC-B4.5(3º), CC-B5.1(3º), CC-B5.2(3º), CC-B5.3(3º), CC-B5.4(3º), CC-B5.5(3º), CC-B7.1(3º), CC-B7.3(3º), CC-B7.4(3º),

CC-B4.4(3º), CC-B7.4(3º),


Descrición:

A mitología grecorromana. A orixe do mundo e o panteón olímpico. Comentar a evolución e o tratamento actual de temas e personaxes mitológicos tras a consulta de fontes diversas e a localización de novelas e filmes. Describir e caracterizar os grandes edificios públicos. achando similitudes e diferenzas. Localizar as principais vías de comunicación na península e as cidades más importantes por donde dicurre o trazado. Recoñecemento e localización dos trazos da historiografía clásica en obras da literatura posterior. Recoñecemento de figuras e recursos literarios en obras clásicas traducidas e nas das propias literaturas. Identificación da evolución de sufijos latinos e formación

122

de palabras derivadas castelás que os conteñan. Uso e manexo de locuciones latinas nos contextos adecuados. Descubrimento de palabras e expresións latinas na linguaxe da historiografía.

Criterios de avaliación: CC-B1.1, CC-B1.2, CC-B2.1, CC-B2.2, CC-B2.3, CC-B3.1, CC-B3.2, CC-B3.3, CC-B3.4, CC-B4.1, CC-B4.4, CC-B4.5, CC-B5.1, CC-B5.2, CC-B5.3, CC-B5.4, CC-B5.5, CC-B5.6, CC-B6.1, CC-B6.10, CC-B6.11, CC-B6.12, CC-B6.2, CC-B6.3, CC-B6.4, CC-B6.5, CC-B6.6, CC-B6.7, CC-B6.8, CC-B6.9, CC-B7.1, CC-B7.2, CC-B7.3, CC-B7.4,

Indicadores de logro: 3º-CCB1.1.1, 3º-CCB1.2.1, 3º-CCB2.1.1, 3º-CCB2.2.1, 3º-CCB2.2.2, 3º-CCB2.2.3, 3º-CCB2.2.4, 3º-CCB2.3.1, 3º-CCB2.3.2, 3º-CCB3.1.1, 3º-CCB3.2.1, 3º-CCB3.2.2, 3º-CCB3.2.3, 3º-CCB3.2.4, 3º-CCB3.3.1, 3º-CCB3.4.1, 3º-CCB4.1.1, 3º-CCB4.1.2, 3º-CCB4.4.1, 3º-CCB4.5.1, 3º-CCB5.1.1, 3º-CCB5.2.1, 3º-CCB5.2.2, 3º-CCB5.3.1, 3º-CCB5.4.1, 3º-CCB5.4.2, 3º-CCB5.5.1, 3º-CCB5.6.1, 3º-CCB6.1.1, 3º-CCB6.10.1, 3º-CCB6.11.1, 3º-CCB6.12.1, 3º-CCB6.2.1, 3º-CCB6.3.1, 3º-CCB6.4.1, 3º-CCB6.4.2, 3º-CCB6.5.1, 3º-CCB6.6.1, 3º-CCB6.6.2, 3º-CCB6.7.1, 3º-CCB6.7.2, 3º-CCB6.8.1, 3º-CCB6.8.2, 3º-CCB6.9.1, 3º-CCB7.1.1, 3º-CCB7.2.1, 3º-CCB7.3.1, 3º-CCB7.4.1,




Reflexivo, analítico, lóxico, práctico, sistémico, analóxico, deliberativo, crítico

Condutual-instrutivo, congnitivo-construtivo, social:cooperativo,




123

e creativo dialóxico, persoal-individual

124





CSC CCL







CD CCEC CCL




CSC CMCT CCEC




CSC CCL



CSIEE CAA CSC CCL




CCEC CD


125





CAA CMCT CD CSC




CAA CD CCEC CMCT



CAA CCEC CCL




CD CCEC CCL



CMCT CD CSC




CCA CCL



CMCT CD CAA

3º-CCB1.1.1-Sinala sobre un mapa o marco xeográfico en que se sitúan en distintos períodos as civilizacións grega e romana, delimitando o seu ámbito de influencia, establecendo

126

conexións con outras culturas próximas e situando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.



CSC CD CAA




CCL CCEC




CD CMCT CCEC CCL




CCL CAA




CCL CSC CCL




CCL CCA




CCL CAA



CC-B4.1-Coñecer as características fundamentais da arte clásica e relacionar

CMCT CD CCEC

3º-CCB4.1.1-Recoñece os trazos básicos da arte clásica nas manifestacións artísticas antigas

127

manifestacións artísticas actuais cos seus modelos clásicos.

e actuais. 3º-CCB4.1.2-Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles aspectos relacionados coa arte grecolatina, asociándoos a outras manifestacións culturais ou a fitos históricos.



CCL CAA




CAA CCEC




CSC CD CCL CAA




CSC CMCT CCEC




CSC CMCT CD CCEC



CCEC CCL CAA




CCEC CCL




CCL CSC




CAA CMCT CSC CCL


3º CC ñ, o CC-B2.1-Marco histórico da civilización grega: das civilizacións minoica e micénica ao mundo


CSC CAA CCEC CCL

3º-CCB2.3.1-Explica a romanización de Hispania e Gallaecia, describindo as súas causas e delimitando as súas

128

helenístico. CC-B2.2-Marco histórico da civilización romana: Monarquía, República e Imperio.

fases. 3º-CCB2.3.2-Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e Gallaecia, sinalando a súa influencia na historia posterior do noso país.



CD CAA CSC CCL


Pág.129

IDENTIFICACIÓN


DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Recoñecer en manifestacións culturais de todos os tempos a presenza de personaxes e temas mitolóxicos. A arte clásica: a escultura e a escultura. Recoñecer en obras artísticas actuais motivos, temas e trazos clásicos gregos e romanos. Recoñecer e diferenciar a oratoria indicando obras e autores relevantes, así como detectar as súas convencións formais e temáticas en obras da literatura posterior. Recoñecer termos e formantes grecolatinos en palabras da propia lingua e nas de estudo, en especial as referidas á literatura. TEMPORALIZACIÓN 3º Trimestre

Pág.130



Competencias clave:

X X X X X X X CL:

Comunicación

lingüística

CMCT: Matemática,





espírito emprended

or

CCEC: Conciencia

e expresións

culturais





Identificacar as características e os trazos canónicos da escultura en obras clásicas de diversas épocas. Descubrir en obras escultóricas posteriores e de época contemporánea os canons e trazos clásicos como mostra da súa validez en todos os tempos.

Análise de textos e extracción de datos sobre o tema da oratoria. Recoñecemento e localización deste xénero en obras da literatura posterior. Coñecer autores e obras representativos da oratoria grecorromana.

Identificación e uso de cultismos e termos patrimoniais procedentes de étimos grecolatinos. Uso e manexo de vocabulario do campo semántico da oratoria.


CC-B1.1(3º), CC-B2.1(3º), CC-B2.2(3º), CC-B4.1(3º), CC-B4.2(3º), CC-B4.3(3º), CC-B4.4(3º), CC-B4.5(3º), CC-B5.1(3º), CC-B5.2(3º), CC-B5.3(3º), CC-B5.4(3º), CC-B5.5(3º), CC-B7.1(3º), CC-B7.3(3º), CC-B7.4(3º),


Descrición:

A mitología grecorromana. A orixe do mundo e o panteón olímpico. Comentar a evolución e o tratamento actual de temas e personaxes mitológicos tras a consulta de fontes diversas e a localización de novelas e filmes. Apreciar e distinguir diversas manifestacións artísticas clásicas. Valorar a presenza da cultura clásica no mundo occidental, especialmente no ámbito da arte usando diversos medios de representación, como testemuños da historia e como fonte de enriquecemento persoal. Constatar a presenza da cultura clásica no mundo occidental, especialmente no

Pág.131

ámbito da arte. Recoñecer e diferenciar a oratoria grecolatina, indicando obras e autores relevantes, así como detectar as súas convencións formais e temáticas en obras da literatura posterior. Recoñecemento de figuras e recursos literarios en obras clásicas traducidas e nas das propias literaturas.Identificación da evolución de sufijos latinos e formación de palabras derivadas castelás que os conteñan. Uso e manexo de locuciones latinas nos contextos adecuados. Descubrimento de palabras e expresións latinas na linguaxe da oratoria.

Pág.132


CC-B1.1, CC-B1.2, CC-B2.1, CC-B2.2, CC-B2.3, CC-B3.1, CC-B3.2, CC-B3.3, CC-B3.4, CC-B4.1, CC-B4.2, CC-B4.3, CC-B4.4, CC-B4.5, CC-B5.1, CC-B5.2, CC-B5.3, CC-B5.4, CC-B5.5, CC-B5.6, CC-B6.1, CC-B6.10, CC-B6.11, CC-B6.12, CC-B6.2, CC-B6.3, CC-B6.4, CC-B6.5, CC-B6.6, CC-B6.7, CC-B6.8, CC-B6.9, CC-B7.1, CC-B7.2, CC-B7.3, CC-B7.4,

Indicadores de logro: 3º-CCB1.1.1, 3º-CCB1.2.1, 3º-CCB2.1.1, 3º-CCB2.2.1, 3º-CCB2.2.2, 3º-CCB2.2.3, 3º-CCB2.2.4, 3º-CCB2.3.1, 3º-CCB2.3.2, 3º-CCB3.1.1, 3º-CCB3.2.1, 3º-CCB3.2.2, 3º-CCB3.2.3, 3º-CCB3.2.4, 3º-CCB3.3.1, 3º-CCB3.4.1, 3º-CCB4.1.1, 3º-CCB4.1.2, 3º-CCB4.2.1, 3º-CCB4.3.1, 3º-CCB4.4.1, 3º-CCB4.5.1, 3º-CCB5.1.1, 3º-CCB5.2.1, 3º-CCB5.2.2, 3º-CCB5.3.1, 3º-CCB5.4.1, 3º-CCB5.4.2, 3º-CCB5.5.1, 3º-CCB5.6.1, 3º-CCB6.1.1, 3º-CCB6.10.1, 3º-CCB6.11.1, 3º-CCB6.12.1, 3º-CCB6.2.1, 3º-CCB6.3.1, 3º-CCB6.4.1, 3º-CCB6.4.2, 3º-CCB6.5.1, 3º-CCB6.6.1, 3º-CCB6.6.2, 3º-CCB6.7.1, 3º-CCB6.7.2, 3º-CCB6.8.1, 3º-CCB6.8.2, 3º-CCB6.9.1, 3º-CCB7.1.1, 3º-CCB7.2.1, 3º-CCB7.3.1, 3º-CCB7.4.1,




Reflexivo, analítico, lóxico, práctico, sistémico, analóxico,eliberativo

Condutual-instrutivo, congnitivo-construtivo,



Aula decultura clásica

Pág.133

, crítico e creativo social:cooperativo, dialóxico, persoal-individual

Pág.134





CSC CCL







CD CCEC CCL




CSC CMCT CCEC




CSC CCL



CSIEE CAA CSC CCL




CCEC CD

3º-CCB3.2.1-Identifica dentro do imaxinario mítico deuses, semideuses e heroes, e explica os principais aspectos que os diferencian. 3º-CCB3.2.2-Sinala semellanzas e diferenzas entre os mitos da antigüidade clásica e os pertencentes a outras culturas, comparando o seu tratamento na literatura ou na tradición relixiosa. 3º-CCB3.2.3-Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno e sinalando as principais semellanzas e diferenzas que se observan entre ambos os tratamentos, asociándoas a outros trazos

Pág.135

culturais propios de cada época. 3º-CCB3.2.4-Recoñece referencias mitolóxicas nas artes plásticas, sempre que sexan claras e sinxelas, describindo, a través do uso que se fai destas, os aspectos básicos que en cada caso se asocian á tradición grecolatina.





CAA CMCT CD CSC




CAA CD CCEC CMCT



CAA CCEC CCL




CD CCEC CCL



CMCT CD CSC


Pág.136



CCA CCL



CMCT CD CAA




CSC CD CAA




CCL CCEC




CD CMCT CCEC CCL




CCL CAA




CCL CSC CCL

3º-CCB5.2.1-Describe a organización das sociedades grega e romana, explicando as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes aspectos cos valores cívicos da época e comparándoos cos actuais. 3º-CCB5.2.2-Describe as principais características e a evolución dos grupos que

Pág.137

compoñen as sociedades grega e romana.



CCL CCA




CCL CAA




CMCT CD CCEC




CCL CAA




CAA CCEC




CSC CD CCL CAA




CSC CMCT CCEC




CSC CMCT CD CCEC

3º-CCB4.4.1-Describe as características, os principais elementos e a función das grandes obras públicas romanas, explicando e ilustrando con exemplos a súa importancia para o desenvolvemento do Imperio e a súa influencia en

Pág.138

modelos urbanísticos posteriores.


CCEC CCL CAA


3º CC l CC-B4.2-Arquitectura en Grecia e Roma: tipos de edificios e ordes arquitectónicas.

CC-B4.2-Identificar as características máis salientables da arquitectura grecorromana en relación cos edificios máis singulares.

CCEC CMCT CD

3º-CCB4.2.1-Recoñece as características esenciais das arquitecturas grega e romana, identificando en imaxes a orde arquitectónica á que pertencen distintos monumentos, para razoar a súa resposta.

3º CC l CC-B4.3-Escultura en Grecia e Roma: etapas, estilos e temáticas.

CC-B4.3-Coñecer as manifestacións escultóricas da arte grega e romana ao longo da Antigüidade e identificar a súa temática.

CCEC CMCT CD

3º-CCB4.3.1-Recoñece esculturas gregas e romanas en imaxes, encádraas nun período histórico e identifica nelas motivos mitolóxicos, históricos ou culturais.



CCEC CCL




CCL CSC




CAA CMCT CSC CCL




CSC CAA CCEC CCL




CD CAA CSC CCL

3º-CCB5.6.1-Explica a orixe e a natureza dos Xogos Olímpicos, comparándoos e destacando a súa importancia con respecto a outras festividades deste tipo existentes na época, e comenta o seu mantemento no mundo moderno, establecendo semellanzas e diferenzas entre os valores culturais aos que se asocian en cada caso

Pág.139

LISTA DE INDICADORES/ESTÁNDARES AVALIADOS NO CURSO CC 3º ESO

3º CC 3º-CCB1.1.1-Sinala sobre un mapa o influencia, establecendo conexións cosúa relevancia histórica.

3º CC 3º-CCB1.2.1-Enumera aspectos do mexemplos para ilustrar e xustificar as s

3º CC 3º-CCB2.1.1-Sabe enmarcar determinrelacionándoos con outras circunstanc

3º CC 3º-CCB2.2.1-Distingue con precisión a 3º CC 3º-CCB2.2.2-Explica o proceso de tran

paso de unhas a outras.

3º CC 3º-CCB2.2.3-Elabora eixes cronolóxic 3º CC 3º-CCB2.2.4-Sitúa dentro dun eixe cro

cada un as conexións máis importante

3º CC 3º-CCB2.3.1-Explica a romanización d 3º CC 3º-CCB2.3.2-Enumera, explica e ilustr

sinalando a súa influencia na historia p

3º CC 3º-CCB3.1.1-Pode nomear coa súa deos seus atributos e o seu ámbito de in

3º CC 3º-CCB3.2.1-Identifica dentro do imax 3º CC 3º-CCB3.2.2-Sinala semellanzas e dife

literatura ou na tradición relixiosa.

3º CC 3º-CCB3.2.3-Recoñece e ilustra con efenómeno e sinalando as principais secada época.

3º CC 3º-CCB3.2.4-Recoñece referencias maspectos básicos que en cada caso se

3º CC 3º-CCB3.3.1-Enumera e explica as priestablecendo comparacións con mani

3º CC 3º-CCB3.4.1-Distingue a relixión oficia 3º CC 3º-CCB4.1.1-Recoñece os trazos bási 3º CC 3º-CCB4.1.2-Realiza eixes cronolóxico

históricos.

3º CC 3º-CCB4.3.1-Recoñece esculturas gre 3º CC 3º-CCB4.4.1-Describe as característic

importancia para o desenvolvemento d

3º CC 3º-CCB4.5.1-Localiza nun mapa os pre a súa cronoloxía aproximada.

3º CC 3º-CCB5.1.1-Nomea os principais sistinstitucións, o papel que estas desemp

3º CC 3º-CCB5.2.1-Describe a organización relacionando estes aspectos cos valor

3º CC 3º-CCB5.2.2-Describe as principais ca 3º CC 3º-CCB5.3.1-Identifica e explica os pa

Pág.140

culturais e comparándoos cos actuais

3º CC 3º-CCB5.4.1-Identifica e describe os ti 3º CC 3º-CCB5.4.2-Identifica e describe form

cultura occidental.

3º CC 3º-CCB5.5.1-Describe as principais fofunción no desenvolvemento da identi

3º CC 3º-CCB5.6.1-Explica a orixe e a natureexistentes na época, e comenta o seucada caso.

3º CC 3º-CCB6.1.1-Recoñece tipos de escrit 3º CC 3º-CCB6.10.1-Demostra o influxo do la

léxicos morfolóxicos e sintácticos herd

3º CC 3º-CCB6.11.1-Describe as característi 3º CC 3º-CCB6.12.1-Nomea aos autores má 3º CC 3º-CCB6.2.1-Nomea e describe os tra

súa orixe.

3º CC 3º-CCB6.3.1-Explica a influencia dos atomados dos primeiros.

3º CC 3º-CCB6.4.1-Enumera e localiza nun munha e os aspectos lingüísticos que ev

3º CC 3º-CCB6.4.2-Describe a evolución dasevidencian do xeito máis visible a súa

3º CC 3º-CCB6.5.1-Identifica as linguas que zonas onde se utilizan.

3º CC 3º-CCB6.6.1-Recoñece e explica o sigdoutras linguas modernas, e explica o

3º CC 3º-CCB6.6.2-Explica o significado de p 3º CC 3º-CCB6.7.1-Identifica e diferencia con

dicionarios nin outras fontes de inform

3º CC 3º-CCB6.7.2-Coñece o significado das 3º CC 3º-CCB6.8.1-Explica os procesos de e

dos fenómenos fonéticos producidos e

3º CC 3º-CCB6.8.2-Realiza evolucións do lat 3º CC 3º-CCB6.9.1-Explica a partir da súa et 3º CC 3º-CCB7.1.1-Sinala e describe algúns

nunha e noutra época mediante exem

3º CC 3º-CCB7.2.1-Demostra a pervivencia dpresentes estes motivos.

3º CC 3º-CCB7.3.1-Enumera e explica algúnnoso país.

3º CC 3º-CCB7.4.1-Utiliza as tecnoloxías da civilización clásica na nosa cultura.

Pág.141

LISTA DE INDICADORES/ESTÁNDARES TRABALLADOS NO CURSO CC 3º ESO

Área Indicador / estándard T.1 T.2 T.3

X: traballado nestas UDIS 3º CC 3º-CCB1.1.1-Sinala sobre un mapa

o marco xeográfico en que se sitúan en distintos períodos as civilizacións grega e romana, delimitando o seu ámbito de influencia, establecendo conexións con outras culturas próximas e situando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.

X X X X X X X X X X X X

3º CC 3º-CCB1.2.1-Enumera aspectos do marco xeográfico que poden ser considerados determinantes no desenvolvemento das civilizacións grega e latina, e achega exemplos para ilustrar e xustificar as súas formulacións.


3º CC 3º-CCB2.1.1-Sabe enmarcar determinados feitos históricos nas civilizacións grega e romana e no período histórico correspondente, póndoos en contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas.


3º CC 3º-CCB2.2.1-Distingue con precisión as etapas da historia de Grecia e Roma, nomeando e situando no tempo os principais fitos asociados a cada unha delas.


3º CC 3º-CCB2.2.2-Explica o proceso de transición que se produce entre as etapas da historia de Grecia e Roma, describindo as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras.


3º CC 3º-CCB2.2.3-Elabora eixes cronolóxicos en que se representen fitos históricos salientables, consultando ou non fontes de información.


3º CC 3º-CCB2.2.4-Sitúa dentro dun eixe cronolóxico o marco histórico en que se desenvolven as civilizacións grega e romana, sinalando períodos e identificando en cada un as conexións máis importantes que presentan con outras civilizacións.


3º CC 3º-CCB2.3.1-Explica a romanización de Hispania e Gallaecia, describindo as súas causas e delimitando as súas fases.


3º CC 3º-CCB2.3.2-Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e Gallaecia, sinalando a


Pág.142

súa influencia na historia posterior do noso país.

3º CC 3º-CCB3.1.1-Pode nomear coa súa denominación grega e latina os principais deuses e heroes da mitoloxía grecolatina, sinalando os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o seu ámbito de influencia, explicando a súa xenealoxía e establecendo as relacións entre os diferentes deuses.


3º CC 3º-CCB3.2.1-Identifica dentro do imaxinario mítico deuses, semideuses e heroes, e explica os principais aspectos que os diferencian.


3º CC 3º-CCB3.2.2-Sinala semellanzas e diferenzas entre os mitos da antigüidade clásica e os pertencentes a outras culturas, comparando o seu tratamento na literatura ou na tradición relixiosa.


3º CC 3º-CCB3.2.3-Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno e sinalando as principais semellanzas e diferenzas que se observan entre ambos os tratamentos, asociándoas a outros trazos culturais propios de cada época.


3º CC 3º-CCB3.2.4-Recoñece referencias mitolóxicas nas artes plásticas, sempre que sexan claras e sinxelas, describindo, a través do uso que se fai destas, os aspectos básicos que en cada caso se asocian á tradición grecolatina.


3º CC 3º-CCB3.3.1-Enumera e explica as principais características da relixión grega, póndoas en relación con outros aspectos básicos da cultura helénica e establecendo comparacións con manifestacións relixiosas propias doutras culturas.

X X X X X X X X

3º CC 3º-CCB3.4.1-Distingue a relixión oficial de Roma dos cultos privados, e explica os trazos que lles son propios.

X X X X X X X X

3º CC 3º-CCB4.1.1-Recoñece os trazos básicos da arte clásica nas manifestacións artísticas antigas e actuais.

X X X X X X X X X X X

3º CC 3º-CCB4.1.2-Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles aspectos relacionados coa arte grecolatina, asociándoos a outras manifestacións culturais ou a fitos históricos.


3º CC 3º-CCB4.2.1-Recoñece as características esenciais das arquitecturas grega e romana, identificando en imaxes a orde arquitectónica á que pertencen distintos monumentos, para razoar a

X

Pág.143

súa resposta.

3º CC 3º-CCB4.3.1-Recoñece esculturas gregas e romanas en imaxes, encádraas nun período histórico e identifica nelas motivos mitolóxicos, históricos ou culturais.

X

3º CC 3º-CCB4.4.1-Describe as características, os principais elementos e a función das grandes obras públicas romanas, explicando e ilustrando con exemplos a súa importancia para o desenvolvemento do Imperio e a súa influencia en modelos urbanísticos posteriores.

X X X X X X

3º CC 3º-CCB4.5.1-Localiza nun mapa os principais monumentos clásicos do patrimonio español e europeo, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a súa cronoloxía aproximada.

X X X

3º CC 3º-CCB5.1.1-Nomea os principais sistemas políticos da antigüidade clásica e describe, dentro de cada un, a forma de distribución e o exercicio do poder, as institucións, o papel que estas desempeñan e os mecanismos de participación política.


3º CC 3º-CCB5.2.1-Describe a organización das sociedades grega e romana, explicando as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes aspectos cos valores cívicos da época e comparándoos cos actuais.


3º CC 3º-CCB5.2.2-Describe as principais características e a evolución dos grupos que compoñen as sociedades grega e romana.


3º CC 3º-CCB5.3.1-Identifica e explica os papeis que desempeña dentro da familia cada un dos seus membros, identificando e explicando a través deles estereotipos culturais e comparándoos cos actuais.


3º CC 3º-CCB5.4.1-Identifica e describe os tipos de vivenda, o modo de alimentación, os hábitos de hixiene e a vestimenta en Grecia e Roma.


3º CC 3º-CCB5.4.2-Identifica e describe formas de traballo e relaciónaas cos coñecementos científicos e técnicos da época, e explica a súa influencia no progreso da cultura occidental.


3º CC 3º-CCB5.5.1-Describe as principais formas de lecer das sociedades grega e romana, analizando a súa finalidade, os grupos aos que van dirixidas e a súa función no desenvolvemento da identidade social.

X X X X X X X X

3º CC 3º-CCB5.6.1-Explica a orixe e a natureza dos Xogos Olímpicos, comparándoos e destacando a súa

X X X X X X

Pág.144

importancia con respecto a outras festividades deste tipo existentes na época, e comenta o seu mantemento no mundo moderno, establecendo semellanzas e diferenzas entre os valores culturais aos que se asocian en cada caso.

3º CC 3º-CCB6.1.1-Recoñece tipos de escritura, clasifícaos consonte súa natureza e a súa función, e describe os trazos que os distinguen.


3º CC 3º-CCB6.10.1-Demostra o influxo do latín e o grego sobre as linguas modernas, servíndose de exemplos para ilustrar o mantemento nestas de elementos léxicos morfolóxicos e sintácticos herdados das primeiras.


3º CC 3º-CCB6.11.1-Describe as características esenciais dos xéneros literarios grecolatinos e recoñece a súa influencia na literatura posterior.


3º CC 3º-CCB6.12.1-Nomea aos autores máis representativos da literatura grecolatina, encádraos no seu período histórico e cita as súas obras máis coñecidas.


3º CC 3º-CCB6.2.1-Nomea e describe os trazos principais dos alfabetos máis utilizados no mundo occidental, diferenciándoos doutros tipos de escrituras, e explica a súa orixe.


3º CC 3º-CCB6.3.1-Explica a influencia dos alfabetos grego e latino na formación dos alfabetos actuais, e sinala nestes últimos a presenza de determinados elementos tomados dos primeiros.


3º CC 3º-CCB6.4.1-Enumera e localiza nun mapa as principais ramas da familia das linguas indoeuropeas, sinalando os idiomas modernos que se derivan de cada unha e os aspectos lingüísticos que evidencian o seu parentesco.


3º CC 3º-CCB6.4.2-Describe a evolución das linguas romances a partir do latín como un proceso histórico, explicando e ilustrando con exemplos os elementos que evidencian do xeito máis visible a súa orixe común e o parentesco existente entre elas.


3º CC 3º-CCB6.5.1-Identifica as linguas que se falan en Europa e en España, diferenciando pola súa orixe as romances e as non romances, e delimita nun mapa as zonas onde se utilizan.


3º CC 3º-CCB6.6.1-Recoñece e explica o significado dalgúns dos helenismos e latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España e doutras linguas modernas, e explica o seu significado a partir do termo de


Pág.145

orixe.

3º CC 3º-CCB6.6.2-Explica o significado de palabras a partir da súa descomposición e da análise etimolóxica das súas partes.


3º CC 3º-CCB6.7.1-Identifica e diferencia con seguridade cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, en relación co termo de orixe sen necesidade de consultar dicionarios nin outras fontes de información.


3º CC 3º-CCB6.7.2-Coñece o significado das principais locucións latinas de uso actual.


3º CC 3º-CCB6.8.1-Explica os procesos de evolución dalgúns termos desde o étimo latino ata os seus respectivos derivados nas linguas romances, describindo algúns dos fenómenos fonéticos producidos e ilustrándoos con outros exemplos.


3º CC 3º-CCB6.8.2-Realiza evolucións do latín ao galego e ao castelán aplicando as regras fonéticas de evolución.


3º CC 3º-CCB6.9.1-Explica a partir da súa etimoloxía termos de orixe grecolatina propios da linguaxe científico-técnica e sabe usalos con propiedade.


3º CC 3º-CCB7.1.1-Sinala e describe algúns aspectos básicos da cultura e a civilización grecolatina que perviviron ata a actualidade, demostrando a súa vixencia nunha e noutra época mediante exemplos.


3º CC 3º-CCB7.2.1-Demostra a pervivencia da mitoloxía e os temas lendarios mediante exemplos de manifestacións artísticas contemporáneas nas que están presentes estes motivos.


3º CC 3º-CCB7.3.1-Enumera e explica algúns exemplos concretos nos que se pon de manifesto a influencia que o mundo clásico tivo na historia e as tradicións do noso país.


3º CC 3º-CCB7.4.1-Utiliza as tecnoloxías da información e a comunicación para recabar información e realizar traballos de investigación acerca da pervivencia da civilización clásica na nosa cultura.

X X X X X X X X X X

Pág.146

TEMPORALIZACIÓN, PONDERACIÓN E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN DOS ESTÁNDARES DO CURSO

CURSO CC 4º

NIVEL 4º SECUNDARIA OBLIGATORIA ÁREA Cultura clásica (CC)

Criterio de avaliación

Estándares

Grao mínimo para superar a área

Indicador mínimo de logro

T 1

T 2

T 3



Procedementos de avaliación (%)*

Bloque 1: Xeografía

CC-B1.1

4º-CCB1.1.1 - Sinala sobre un mapa o marco xeográfico en que se sitúan en distintos períodosas civilizacións grega e romana, delimitando o seuámbito de influencia, establecendo conexións con outras culturas próximas e situando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restosarqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.

50% X X X

PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Intercambios orais cos alumnos/as. Probas específicas.

INSTRUMENTOS: Caderno de Campo. Resolución de exercicios e problemas. Textos escritos. Producións orais. Investigacións. Posta en común. Proba obxectiva. Exposición dun tema. Resolución de exercicios e problemas. Portfolio. Caderno de clase.

CMCT, CD, CAA

CC-B1.1

4º-CCB1.2.1 - Enumera aspectos do marco xeográfico que poden ser

50% X X X


CSC, CD, CAA

Pág.147

considerados determinantes no desenvolvementodas civilizacións grega e latina, e achega exemplospara ilustrar e xustificar as súas formulacións.


CC-B1.2

4º-CCB1.2.1 - Enumera aspectos do marco xeográfico que poden ser considerados determinantes no desenvolvementodas civilizacións grega e latina, e achega exemplospara ilustrar e xustificar as súas formulacións.

50% X X X



CSC CD CAA

Bloque 2: Historia

CC-B2.1

4º-CCB2.1.1 - Sabe enmarcar determinados feitos históricos nas civilizacións grega e romana e no período histórico correspondente, póndoos en contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas.

50% X X X



CAA, CMCT, CD, CSC

CC-B2.2 4º-CCB2.2.1 - Distingue con precisión as

50% X X XPROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Intercambios orais cos

CSIEE, CMCT, CD,

Pág.148

etapas da historia de Greciae Roma, nomeando e situando no tempo os principais fitos asociados a cada unha delas.

alumnos/as. Probas específicas.


CSC

CC-B2.2

4º-CCB2.2.2 - Explica o proceso de transición que se produce entre as etapas da historia de Greciae Roma, describindo as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras.

50% X X X



CMCT, CAA, CSC

CC-B2.2

4º-CCB2.2.3 - Elabora eixes cronolóxicos en que se representen fitos históricos salientables, consultando ou non fontes de información.

50% X X X



CD, CMCT, CSC

CC-B2.2 4º-CCB2.2.4 - Sitúa dentro dun eixe cronolóxico

50% X X XPROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Intercambios orais cos

CMCT, CD,

Pág.149

o marco histórico en que se desenvolven as civilizacións grega e romana, sinalando períodos e identificando en cada un as conexións máis importantes que presentan con outras civilizacións.

alumnos/as. Probas específicas.


CSC

CC-B2.3

4º-CCB2.3.1 - Explica a romanización de Hispania e Gallaecia, describindo as súas causas e delimitando as súas fases.

50%

X



CCEC, CAA, CSC, CCL

CC-B2.3

4º-CCB2.3.2 - Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e Gallaecia, sinalando a súa influencia na historia posterior do noso país.

50%

X



CSC, CAA, CCEC, CCL

Bloque 3: Mitoloxía

Pág.150

CC-B3.1

4º-CCB3.1.1 - Pode nomear coa súa denominación grega e latina os principais deuses e heroes da mitoloxía grecolatina, sinalando os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o seu ámbito de influencia, explicando a súa xenealoxía e establecendo as relacións entre os diferentes deuses.

50% X X X



CD, CCEC, CCL

CC-B3.2

4º-CCB3.2.1 - Identifica dentro do imaxinario mítico deuses, semideuses e heroes, e explica os principais aspectos que os diferencian.

50% X X X



CCEC, CD, CCL

CC-B3.2

4º-CCB3.2.2 - Sinala semellanzas e diferenzas entre os mitos da antigüidade clásica e os pertencentes a outras culturas, comparando o

50% X X X


INSTRUMENTOS: Caderno de Campo. Resolución de exercicios e problemas. Textos escritos.

CAA, CSC, CCEC, CD

Pág.151

seu tratamento na literatura ou na tradición relixiosa.

Producións orais. Investigacións. Posta en común. Proba obxectiva. Exposición dun tema. Resolución de exercicios e problemas. Portfolio. Caderno de clase.

CC-B3.2

4º-CCB3.2.3 - Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno e sinalando as principais semellanzas e diferenzas que se observan entre ambos os tratamentos, asociándoas a outros trazos culturais propios de cada época.

50%

X X



CCEC, CMCT, CD, CSC

CC-B3.2

4º-CCB3.2.4 - Recoñece referencias mitolóxicas nas artes plásticas, sempre que sexan claras e sinxelas, describindo, a través do uso que se fai destas,os aspectos básicos que en cada caso se asocian á tradición grecolatina.

50%

X



CCEC, CD

Pág.152

CC-B3.3

4º-CCB3.3.1 - Enumera e explica as principais características darelixión grega, póndoas en relación con outros aspectos básicos da cultura helénica eestablecendo comparacións con manifestacións relixiosas propias doutras culturas.

50%

X X



CSC, CMCT, CCEC

CC-B3.4

4º-CCB3.4.1 - Distingue a relixión oficial de Roma dos cultos privados, e explica os trazos que lles son propios.

50%

X X



CSC, CMCT, CCEC

Bloque 4: Arte

CC-B4.1

4º-CCB4.1.1 - Recoñece os trazos básicos da arte clásica nas manifestacións artísticas antigas e actuais.

50%

X


INSTRUMENTOS: Caderno de Campo. Resolución de exercicios e problemas. Textos escritos. Producións orais. Investigacións. Posta en común. Proba obxectiva.

CD, CCEC

Pág.153

Exposición dun tema. Resolución de exercicios e problemas. Portfolio. Caderno de clase.

CC-B4.1

4º-CCB4.1.2 - Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles aspectos relacionados coa arte grecolatina, asociándoos a outras manifestacións culturais ou a fitos históricos.

50%

X



CMCT, CD, CCEC

CC-B4.2

4º-CCB4.2.1 - Recoñece as características esenciais das arquitecturas grega e romana, identificando en imaxes a orde arquitectónica á que pertencen distintos monumentos, para razoar a súaresposta.

50%

X



CCEC, CMCT, CD

CC-B4.3

4º-CCB4.3.1 - Recoñece esculturas gregas e romanas en imaxes, encádraas nun período histórico e identifica nelas motivos mitolóxicos, históricos ou

50%

X


INSTRUMENTOS: Caderno de Campo. Resolución de exercicios e problemas. Textos escritos. Producións orais. Investigacións. Posta en común. Proba obxectiva.

CCEC, CMCT, CD

Pág.154

culturais. Exposición dun tema. Resolución de exercicios e problemas. Portfolio. Caderno de clase.

CC-B4.4

4º-CCB4.4.1 - Describe as características, os principais elementos e a función das grandes obras públicas romanas, explicando e ilustrando con exemplos a súa importancia para o desenvolvementodo Imperio e a súa influencia en modelos urbanísticos posteriores.

50%

X



CSC, CMCT, CD, CCEC

CC-B4.5

4º-CCB4.5.1 - Localiza nun mapa os principais monumentos clásicos do patrimonio español e europeo, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e súa cronoloxía aproximada.

50%

X



CAA, CD, CCEC, CMCT

Bloque 5: Sociedade e vida cotiá

CC-B5.1

4º-CCB5.1.1 - Nomea os principais sistemas políticos da

50% X X X


CSC, CCL

Pág.155

antigüidade clásica e describe, dentro de cada un, a forma de distribución e o exercicio do poder, as institucións, o papel que estas desempeñan e os mecanismos de participación política.


CC-B5.2

4º-CCB5.2.1 - Describe a organización das sociedades grega e romana, explicando as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes aspectos cos valores cívicos da época e comparándoos cos actuais.

50% X X X



CSIEE, CSC, CCL

CC-B5.2

4º-CCB5.2.2 - Describe as principais características e a evolución dos grupos que compoñen as sociedades grega e romana.

50% X X X



CCL, CSC

Pág.156

CC-B5.3

4º-CCB5.3.1 - Identifica e explica os papeis que desempeña dentro da familia cada un dos seusmembros, identificando e explicando a través deles estereotipos culturais e comparándoos cos actuais.

50% X X X



CSC, CCL

CC-B5.4

4º-CCB5.4.1 - Identifica e describe os tipos de vivenda, o modo de alimentación, os hábitos de hixiene e a vestimenta en Grecia e Roma.

50%

X X



CD, CAA, CSC, CMCT, CCL

CC-B5.4

4º-CCB5.4.2 - Identifica e describe formas de traballo e relaciónaas cos coñecementos científicos e técnicos da época, e explica a súa influencia no progreso da cultura occidental.

50%

X X



CAA, CMCT, CSC, CCL

Pág.157

CC-B5.5

4º-CCB5.5.1 - Describe as principais formas de lecer das sociedades grega e romana, analizando a súa finalidade, os grupos aos que van dirixidas e a súa función no desenvolvementoda identidade social.

50%

X X



CSIEE, CAA, CSC, CCL

CC-B5.6

4º-CCB5.6.1 - Explica a orixe e a natureza dos Xogos Olímpicos,comparándoos e destacando a súa importancia con respecto a outras festividades deste tipo existentes na época, e comenta o seu mantemento no mundo moderno, establecendo semellanzas e diferenzas entre os valores culturais aos que se asocian en cada caso.

50%

X X



CD, CAA, CSC, CCL

Bloque 6: Lingua e literatura

CC-B6.1

4º-CCB6.1.1 - Recoñece tipos de escritura, clasifícaos consonte súa natureza e a súa

50% X X X


CD, CCEC, CCL

Pág.158

función, e describe os trazos que os distinguen.


CC-B6.2

4º-CCB6.2.1 - Nomea e describe os trazos principais dos alfabetos máis utilizados no mundo occidental, diferenciándoos doutros tipos de escrituras, e explica a súa orixe.

50% X X X



CAA, CCEC, CCL

CC-B6.3

4º-CCB6.3.1 - Explica a influencia dos alfabetos grego e latino na formación dos alfabetos actuais, e sinala nestes últimos a presenza de determinados elementos tomados dos primeiros.

50% X X X



CD, CMCT, CCEC, CCL

CC-B6.4

4º-CCB6.4.1 - Enumera e localiza nun mapa as principais ramas da familia das linguas

50% X X X


CMCT, CD, CSC

Pág.159

indoeuropeas, sinalando os idiomas modernos que se derivan de cada unha e os aspectos lingüísticos que evidencian o seu parentesco.


CC-B6.4

4º-CCB6.4.2 - Describe a evolución das linguas romancesa partir do latín como un proceso histórico, explicando e ilustrando con exemplos os elementos que evidencian do xeito máis visible a súa orixe común e o parentesco existente entre elas.

50% X X X



CCL, CCEC

CC-B6.5

4º-CCB6.5.1 - Identifica as linguas que se falan en Europa e en España, diferenciando pola súa orixe as romances e as non romances, e delimita nun mapa as zonas onde se utilizan.

50% X X X



CSC, CD, CCL, CAA

CC-B6.6 4º-CCB6.6.1 - Recoñece e

50% X X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.

CCL, CAA

Pág.160

explica o significado dalgúns dos helenismos e latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España e doutras linguas modernas, e explica o seu significado a partir do termo de orixe.

Intercambios orais cos alumnos/as. Probas específicas.


CC-B6.6

4º-CCB6.6.2 - Explica o significado de palabras a partir da súa descomposición e da análise etimolóxica das súas partes.

50% X X X



CCL, CAA

CC-B6.7

4º-CCB6.7.1 - Identifica e diferencia con seguridade cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, en relación co termo de orixe sen, necesidade de consultar dicionarios nin outras fontes de información.

50% X X X


INSTRUMENTOS: Caderno de Campo. Resolución de exercicios e problemas. Textos escritos. Producións orais. Investigacións. Posta en común. Proba obxectiva. Exposición dun tema. Resolución de exercicios e problemas.

CAA, CCL

Pág.161

Portfolio. Caderno de clase.

CC-B6.7

4º-CCB6.7.2 - Coñece o significado das principais locucións latinas de uso actual.

50% X X X



CD, CCL

CC-B6.8

4º-CCB6.8.1 - Explica os procesos de evolución dalgúns termos desde o étimo latino ata os seus respectivos derivados nas linguas romances, describindo algúns dos fenómenos fonéticos producidos e ilustrándoos con outros exemplos.

50% X X X



CCL, CAA

CC-B6.8

4º-CCB6.8.2 - Realiza evolucións do latín ao galego e ao castelán aplicando as regras fonéticas de evolución.

50% X X X


INSTRUMENTOS: Caderno de Campo. Resolución de exercicios e problemas. Textos escritos. Producións orais. Investigacións.

CAA, CCL

Pág.162

Posta en común. Proba obxectiva. Exposición dun tema. Resolución de exercicios e problemas. Portfolio. Caderno de clase.

CC-B6.9

4º-CCB6.9.1 - Explica a partir da súa etimoloxíatermos de orixe grecolatina propios da linguaxe científico-técnica e sabe usalos con propiedade.

50% X X X



CCL, CAA

CC-B6.10

4º-CCB6.10.1 - Demostra o influxo do latín e o grego sobre as linguas modernas servíndose de exemplos para ilustrar o mantemento nestas de elementos léxicos morfolóxicos e sintácticos herdados das primeiras.

50% X X X



CCL, CAA

CC-B6.11

4º-CCB6.11.1 - Describe as características esenciais dos xéneros literarios grecolatinos e recoñece a súa influencia na literatura

50%

X


INSTRUMENTOS: Caderno de Campo. Resolución de exercicios

CCEC, CCL, CAA

Pág.163

posterior. e problemas. Textos escritos. Producións orais. Investigacións. Posta en común. Proba obxectiva. Exposición dun tema. Resolución de exercicios e problemas. Portfolio. Caderno de clase.

CC-B6.12

4º-CCB6.12.1 - Nomea aos autores máis representativos da literatura grecolatina, encádraos no seu período histórico e cita as súas obras máis coñecidas.

50%

X



CCEC, CCL

Bloque 7: Pervivencia na actualidade

CC-B7.1

4º-CCB7.1.1 - Sinala e describe algúns aspectos básicos da cultura e a civilización grecolatina que perviviron ata a actualidade, demostrando a súa vixencia nunha e noutra época mediante exemplos.

50%

X



CCL, CAA

CC-B7.2

4º-CCB7.2.1 - Demostra a pervivencia da mitoloxía e os temas lexendarios mediante

50%

X


CAA, CCEC

Pág.164

exemplos de manifestacións artísticas contemporáneas nas que están presentes estes motivos.


CC-B7.3

4º-CCB7.3.1 - Enumera e explica algúns exemplos concretos nos que se pon de manifesto a influencia que o mundo clásico tivo na historia e as tradicións do noso país.

50%

X



CCL, CSC

CC-B7.4

4º-CCB7.4.1 - Utiliza as tecnoloxías da información e a comunicación para recabar información e realizar traballos de investigación acerca da pervivencia da civilización clásica na nosa cultura.

50%

X



CD, CAA

Pág.165

SECUENCIACIÓN


Título da U.D.I.: Grecia

Áreas traballadas: Cultura Clásica Nivel: 4º ESO

Docentes implicados/as: Dolores Cruz García


Localizar a civilización grega no espazo e o tempo. Recoñecer o panteón olímpico e establecer as relacións de parentesco entra as divindades. Presentar traballos e exposicións a través do uso das tecnoloxías da información e a comunicación


1º Trimestre

Pág.166

2.1.- TAREFA 1



Grecia antiga: espazo e historia

Situar no espazo e no tempo os acontecementos máis destacados da cultura grega.


X X X X X X X

CL: Comunicación

lingüística

CMCT: Matemática,







culturais


Actividade 1



Descubrimento dos coñecementos previos do mundo grego.

Interpretación de mapas para a localización espacial da cultura grega en comparación cos países actuais. Interpretación de eixes cronolóxicos e identificación de etapas da historia grega

Análise de textos sobre mitoloxía grecolatina. Identificación dos transmisores da mitoloxía. Uso de diversas fontes de información sobre mitoloxía.


Procesos cognitivos: (Bloom -




Descrición:

Grecia : Marco xeográfico e a súa expansió n.Grecia: Marco histórico: antecedentes e etapas.


CC-B1.1 (4º), CC-B1.2 (4º), CC-B2.1 (4º), CC-B2.2 (4º), CC-B3.1 (4º), CC-B5.1 (4º), CC-B5.2 (4º), CC-B5.3 (4º),

Estándares:

Pág.167

4º-CCB1.1.1, 4º-CCB1.2.1, 4º-CCB1.2.1, 4º-CCB2.1.1, 4º-CCB2.2.1, 4º-CCB2.2.2, 4º-CCB2.2.3, 4º-CCB2.2.4, 4º-CCB3.1.1, 4º-CCB5.1.1, 4º-CCB5.2.1, 4º-CCB5.2.2, 4º-CCB5.3.1,

Anderson) Anderson) Anderson) Anderson)

Lembrar, comprender, aplicar, analizar, avaliar, crear






CC-B3.1 (4º), CC-B1.1 (4º), CC-B2.1 (4º), CC-B3.1 (4º), CC-B5.1 (4º), CC-B5.2 (4º), CC-B5.3 (4º),





Escenarios e tempos



Explicacións. Apuntes. Páxinas web

Traballo individual, equipo cooperativo, gran grupo... Indicar as estratexias de autoregulación cando se desenvolvan online

Aula Cultura Clásica





Pág.168

3.- AVALIACIÓN:

Non tódolos elementos indicados na concreción curricular anterior serán avaliados nesta UDI, porque serán avaliados noutros momentos do curso, de seguido explicitamos aqueles se avalían e as ferramentas para dita avaliación.


Aspectos a observar para a avaliación

descriptores

Competencias

Clave

Instrumento

de avaliación

CC-B1.1 4º-CCB1.1.1 - Sinala sobre un mapa o marco xeográfico en que se sitúan en distintos períodos as civilizacións grega e latina, delimitando o seu ámbito de influencia, establecendo conexións con outras culturas próximas e situando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.

Describir os marcos xeográficos en que se desenvolven as civilizacións grega e romana ao longo da súa historia.

CMCT, CD, CAA

Proba específica

CC-B1.1 4º-CCB1.2.1 - Enumera aspectos do marco xeográfico que poden ser considerados determinantes no desenvolvemento das civilizacións grega e latina, e achega exemplos

Localizar nun mapa fitos xeográficos e enclaves concretos relevantes para o coñecemento das civilizacións grega .

CSC, CD, CAA Proba específica

Pág.169

para ilustrar e xustificar as súas formulacións.

CC-B2.1 4º-CCB2.1.1 - Sabe enmarcar determinados feitos históricos nas civilizacións grega e romana e no período histórico correspondente, póndoos en contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas.

Coñecer as principais características de cada período da historia de Grecia, e saber

situar nun eixe cronolóxico feitos históricos.

CAA, CMCT, CD, CSC

Proba específica

CC-B2.2 4º-CCB2.2.1 - Distingue con precisión as etapas da historia de Grecia e Roma, nomeando e situando no tempo os principais fitos asociados a cada unha delas.

Coñecer as principais características de cada período da historia de Grecia, e saber

situar nun eixe cronolóxico feitos históricos.

CSIEE, CMCT, CD, CSC

Proba específica

CC-B2.2 4º-CCB2.2.2 - Explica o proceso de transición que se produce entre as etapas da historia de Grecia e Roma, describindo as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras.

Coñecer as principais características de cada período da historia de Grecia, e saber situar nun eixe cronolóxico feitos históricos.

CMCT, CAA, CSC

Proba específica

CC-B2.2 4º-CCB2.2.3 - Elabora eixes cronolóxicos en que se

Ordenar unha serie de feitos históricos referidos a Grecia.

CD, CMCT, CSC

Proba específica

Pág.170

representen fitos históricos salientables, consultando ou non fontes de información.

CC-B2.2 4º-CCB2.2.4 - Sitúa dentro dun eixe cronolóxico o marco histórico en que se desenvolven as civilizacións grega e romana, sinalando períodos e identificando en cada un as conexións máis importantes que presentan con outras civilizacións.

Identificar, describir e explicar o marco histórico en que se desenvolven a civilización grega

CMCT, CD, CSC

Proba específica

CC-B3.1 4º-CCB3.1.1 - Pode nomear coa súa denominación grega e latina os principais deuses e heroes da mitoloxía grecolatina, sinalando os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o seu ámbito de influencia, explicando a súa xenealoxía e establecendo as relacións entre os diferentes deuses.

Coñecer os principais deuses da mitoloxía grecolatina.

CD, CCEC, CCL

Proba específica

CC-B5.1 4º-CCB5.1.1 - Nomea os principais sistemas políticos

Coñecer as características das principais formas de organización política presentes no mundo clásico, e

CSC, CCL Proba específica

Pág.171

da antigüidade clásica e describe, dentro de cada un, a forma de distribución e o exercicio do poder, as institucións, o papel que estas desempeñan e os mecanismos de participación política.

establecer semellanzas e diferenzas entre elas.

CC-B5.2 4º-CCB5.2.1 - Describe a organización das sociedades grega e romana, explicando as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes aspectos cos valores cívicos da época e comparándoos cos actuais.

Coñecer a composición da familia e os papeis asignados aos seus membros.

CSIEE, CSC, CCL

Proba específica

CC-B5.2 4º-CCB5.2.2 - Describe as principais características e a evolución dos grupos que compoñen as sociedades grega e romana.


CCL, CSC Proba específica

CC-B5.3 4º-CCB5.3.1 - Identifica e explica os papeis que desempeña dentro da familia cada un dos seus membros,


CSC, CCL Proba específica

Pág.172

identificando e explicando a través deles estereotipos culturais e comparándoos cos actuais.

CC-B1.2 4º-CCB1.2.1 - Enumera aspectos do marco xeográfico que poden ser considerados determinantes no desenvolvemento das civilizacións grega e latina, e achega exemplos para ilustrar e xustificar as súas formulacións.

Localizar nun mapa fitos xeográficos e enclaves concretos relevantes para o coñecemento das civilizacións grega .

CSC CD CAA Proba específica

Pág.173






CSC, CCL




CD, CCEC, CCL




CSC, CCL



CAA, CMCT, CD, CSC


4º CC f, e, g, ñ CC-B2.2-Coñecer as principais características de cada período da historia de Grecia e Roma, e saber situar nun eixe cronolóxico

CMCT, CD, CSC

4º-CCB2.2.1-Distingue con precisión as etapas da historia de Grecia e Roma, nomeando e situando no tempo os principais fitos asociados a

Pág.174

feitos históricos. cada unha delas.


4º-CCB2.2.3-Elabora eixes cronolóxicos en que se representen fitos históricos salientables, consultando ou non fontes de información.



CSC, CD, CAA





CSC CD CAA


Pág.175



CCL, CSC



Pág.176


Título da U.D.I.: Roma

Áreas traballadas: Cultura Clásica Nivel: 4º ESO Curso:

2020-21



Localizar a civilización romana no espazo e o tempo. Recoñecer o panteón olímpico e establecer as relacións de parentesco entra as divindades. Presentar traballos e exposicións a través do uso das tecnoloxías da información e a comunicación


1º Trimestre

Pág.177

2.1.- TAREFA 1



Roma antiga: espazo e historia

Situar no espazo e no tempo os acontecementos máis destacados da cultura romana.


X X X X X X X

CL: Comunicación

lingüística

CMCT: Matemática,







culturais


Actividade 1

Exercicio 1.1 Exercicio 1.2 Exercicio 1.3 Exercicio 1.4 Exercicio 1.5


Descubrimento dos coñecementos previos do mundo romano.

Interpretación de mapas para a localización espacial da cultura romana en comparacióncos países actuais. Interpretación de eixes cronolóxicos e identificación de etapas da historia romana

Comparación da distribución e do calendario co actual: as partes do día e da noite, os meses e os días de cada mes, días do ano

Análise de textos sobre mitoloxía grecolatina. Identificación dos transmisores da mitoloxía. Uso de diversas fontes de información sobre mitoloxía.







Descrición:

Roma : Marco xeográfico e a súa expansión. Roma: Marco histórico: antecedentes e etapas.



Estándares:

4º-CCB1.1.1, 4º-CCB1.2.1, 4º-CCB1.2.1, 4º-CCB2.1.1, 4º-

Pág.178

CCB2.2.1, 4º-CCB2.2.2, 4º-CCB2.2.3, 4º-CCB2.2.4, 4º-CCB3.1.1, 4º-CCB5.1.1, 4º-CCB5.2.1, 4º-CCB5.2.2, 4º-CCB5.3.1,






Contidos: Contidos: Contidos: Contidos: Contidos:


CC-B2.2 (4º), CC-B3.1 (4º), CC-B1.1 (4º), CC-B2.1 (4º), CC-B2.2 (4º), CC-B3.1 (4º), CC-B5.1 (4º), CC-B5.2 (4º), CC-B5.3 (4º),





Escenarios e tempos


Condutual-instrutivo,congnitivo-construtivo, social:cooperativo, dialóxico, persoal-individual


Traballo individual, equipo cooperativo, gran grupo... Indicar as estratexias de autoregulación cando se desenvolvan online






Pág.179






CSC, CCL




CD, CCEC, CCL




CSC, CCL



CAA, CMCT, CD, CSC



CMCT, CD, CSC


Pág.180


4º-CCB2.2.3-Elabora eixes cronolóxicos en que se representen fitos históricos salientables, consultando ou non fontes de información.



CSC, CD, CAA





CSC CD CAA


Pág.181



CCL, CSC



Pág.182


Título da U.D.I.: A Lingua

Áreas traballadas: Cultura Clásica Nivel: 4º ESO



Establecer as relacións oportunas entre as linguas europeas actuais indicando semellanzas e diferenzas, atendendo á súa orixe común.


1º Trimestre

Pág.183

2.1.- TAREFA 1



As linguas indoeuropeas

Analizar a relación de parentesco que existe entre as linguas clásicas e moitas das que se falan na actualidade.


X X X X X X

CL: Comunicación

lingüística

CMCT: Matemática,







culturais


Actividade 1

Exercicio 1.1 Exercicio 1.2


Descrición Descrición


Identificación e establecemento de relacións entre os alfabetos. Clasificación das linguas atendendo á súa orixe. Comparación de términos procedentes de linguas románicas para analizar

Identificar a orixe grega dos termos relacionados coa organización social e polí tica.Aplicar as normas de evolución fonética en certas palabras de uso

Recoñecemento e análise de termos latinos que evolucionados deron cultismos, semicultismos e termos patrimoniais na propia lingua. Identificación e uso de termos da propia lingua que sufriron

Explicación do significado de palabras tendo en conta a etimoloxía. Recoñecemento das diversas fases da lingua latina no tempo.

Recoñecemento e análise de termos latinos que evolucionados deron cultismos, semicultismos e termos patrimoniais na propia lingua. Identificación e uso de termos da propia lingua que sufriron

Identificación e uso de elementos gregos e latinos en palabras de uso académico e técnico. Recoñecemento e utilización de locuciones latinas nos contextos adecuados

Descrición:

Lingua indoeuropea e lingua non indoeuropea. A familia lingüística indoeuropea. As linguas románicas. A lingüística comparada.


Pág.184

CC-B6.1 (4º), CC-B6.10 (4º), CC-B6.2 (4º), CC-B6.3 (4º), CC-B6.4 (4º), CC-B6.5 (4º), CC-B6.6 (4º), CC-B6.7 (4º), CC-B6.8 (4º), CC-B6.9 (4º),

a súa orixe común.

cotián e explicar se proceden do latín culto ou do vulgar.

cambios fonéticos e semánticos. Distinción entre termo culto e patrimonial procedentes dun mesmo étimo latino.

cambios fonéticos e semánticos. Distinción entre termo culto e patrimonial procedentes dun mesmo étimo latino. Recoñecemento e utilización de locuciones latinas nos contextos adecuados













Contidos: Contidos: Contidos: Contidos: Contidos: Contidos:

CC-B6.1 (4º), CC-B6.2 (4º), CC-B6.3 (4º),

CC-B6.4 (4º), CC-B6.5 (4º),

CC-B6.6 (4º), CC-B6.7 (4º),

CC-B6.5 (4º), CC-B6.6 (4º),

CC-B6.5 (4º), CC-B6.6 (4º), CC-B6.7 (4º),

CC-B6.8 (4º), CC-B6.9 (4º),

Estándares:

4º-CCB6.1.1, 4º-CCB6.10.1, 4º-CCB6.2.1, 4º-CCB6.3.1, 4º-CCB6.4.1, 4º-CCB6.4.2, 4º-CCB6.5.1, 4º-CCB6.6.1, 4º-CCB6.6.2, 4º-CCB6.7.1, 4º-CCB6.7.2, 4º-CCB6.8.1, 4º-CCB6.8.2, 4º-CCB6.9.1,





Escenarios e tempos

Reflexivo, analítico, lóxico, práctico, sistémico, analóxico, deliberativo, crítico e



Traballo individual, equipo cooperativo, gran grupo.


Pág.185

creativo





Pág.186






CD, CCL 4º-CCB6.7.1-Identifica e diferencia con seguridade cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, en relación co termo de orixe sen, necesidade de consultar dicionarios nin outras fontes de información.



CAA, CCEC, CCL




CD, CCEC, CCL



CC-B6.8-Facer evolucións desde o latín ao galego e ao castelán, tendo en conta os fenómenos fonéticos.

CAA, CCL



Pág.187



CCL, CCEC





CD, CMCT, CCEC, CCL




CCL, CAA




CCL, CAA


4º-CCB6.6.2-Explica o significado de palabras a partir da súa descomposición e da análise etimolóxica das súas partes.



CCL, CAA

4º-CCB6.10.1-Demostra o influxo do latín e o grego sobre as linguas modernas servíndose de exemplos para ilustrar o mantemento nestas de elementos léxicos

Pág.188

morfolóxicos e sintácticos herdados das primeiras.



CSC, CD, CCL, CAA


Pág.189


Título da U.D.I.: Vida cotiá


2020-21



Reflexionar sobre aspectos significativos do mundo clásico comparándoos cos do mundo actual, especialmente os relacionados coa organización familiar, a educación e a importancia da muller.Expor as conclusións sobre diverxencias e similitudes relacionadas co mundo da economía e o traballo nas sociedades clásicas e nas das sociedades actuais.

Valorar a pervivencia e evolución dos xogos gregos até os actuais Xogos Olímpicos Expor as conclusións sobre diverxencias e similitudes relacionadas co mundo da economía e o traballo nas sociedades clásicas e nas das sociedades actuais.


2º Trimestre

Pág.190

2.1.- TAREFA 1



Vida cotiá

Situar no espazo e no tempo os acontecementos máis destacados da vida privada e pública da cultura grega e latina.


X X X X X X

CL: Comunicación

lingüística

CMCT: Matemática,







culturais


Actividade 1



Recoñecemento das formas de organización familiar e comparación coas propias. Comparación dos sistemas educativos clásicos cos sistemas actuais descubrindo semellanzas e diverxencias. Análise da situación e o papel da muller nas civilizacións clásicas.

O tempo de lecer nas sociedades clásicas: teatro, circo, anfiteatro e termas. Comparación dos xogos clásicos cos modernos: diferenzas e similitudes.

Identificación das principais actividades económicas nas sociedades grecolatinas.

Lectura e comentario de textos clásicos traducidos e de autores contemporáneos sobre temas relacionados coa economía e o traballo nas sociedades clásicas.





Descrición:

Reflexionar sobre aspectos significativos do mundo clásico comparándoos cos do mundo actual, especialmente os relacionados coa organización familiar, a educación e a importancia da muller. O tempo de lecer nas sociedades clásicas: teatro, circo, anfiteatro e termas. Valorar a superpervivencia de sistemas do

Pág.191

cómputo do tempo.A economía e o traballo no mundo clásico: agricultura e gandaría; artesanía; comercio.

Anderson) Anderson) Anderson) Anderson)






CC-B5.2 (4º), CC-B5.3 (4º),

CC-B5.5 (4º), CC-B5.4 (4º), CC-B5.4 (4º), CC-B5.5 (4º),



Estándares:

4º-CCB5.2.1, 4º-CCB5.2.2, 4º-CCB5.3.1, 4º-CCB5.4.1, 4º-CCB5.4.2, 4º-CCB5.5.1, 4º-CCB5.6.1,





Escenarios e tempos


Condutual-instrutivo,congnitivo-construtivo, social:cooperativo, dialóxico, persoal-individual


Traballo individual, equipo cooperativo, gran grupo






Pág.192






CSC, CCL



CSIEE, CAA, CSC, CCL




CCL, CSC





CAA, CMCT, CSC, CCL



Pág.193



CD, CAA, CSC, CCL


Pág.194


Título da U.D.I.: Mitoloxía e relixión


2020-21



Recoñecer o panteón olímpico e establecer as relacións de parentesco entra as divindades. Recoñecer en manifestacións culturais de todos os tempos a presenza de personaxes e temas mitolóxicos. Distinguir a divindades grecolatinas a partir dos seus atributos e detectalas en manifestacións artísticas actuais, así como en novelas e filmes. Aprender as formas de organización relixiosa nas culturas clásicas: creenzas e supersticións. Valorar a proxección de personaxes e temas mitológicos nas obras artísticas de tempos posteriores.


3º Trimestre

Pág.195

2.1.- TAREFA 1



Recoñecer en manifestacións culturais de todos os tempos a presenza de personaxes e temas mitolóxicos.

Distinguir a divindades grecolatinas a partir dos seus atributos e detectalas en manifestacións artísticas actuais, así como en novelas e filmes. Aprender as formas de organización relixiosa nas culturas clásicas: creenzas e supersticións. Valorar a proxección de personaxes e temas mitológicos nas obras artísticas de tempos posteriores.


X X X X X X X

CL: Comunicación

lingüística

CMCT: Matemática,







culturais


Actividade 1

Exercicio 1.1 Exercicio 1.2 Exercicio 1.3


Uso de diversas fontes de información sobre mitoloxía.

Identificación dos transmisores da mitoloxía.

Lectura e análise de textos sobre mitoloxía grecolatina.







Contidos: Contidos: Contidos:




Descrición:

A mitoloxía grecorromana. A orixe do mundo e o panteón olímpico. Comentar a evolución e o tratamento actual de temas e personaxes mitológicos tras a consulta de fontes diversas e a localización de novelas e filmes.


Pág.196


Estándares:

4º-CCB3.1.1, 4º-CCB3.2.1, 4º-CCB3.2.2, 4º-CCB3.2.3, 4º-CCB3.2.4, 4º-CCB3.3.1, 4º-CCB3.4.1,





Escenarios e tempos




Traballo individual, equipo cooperativo, gran grupo..






Pág.197






CD, CCEC, CCL




CSC, CMCT, CCEC




CCEC, CD




4º-CCB3.2.4-Recoñece referencias mitolóxicas nas artes plásticas, sempre que sexan claras e sinxelas, describindo, a través do uso que se fai destas, os aspectos básicos que en cada caso se

Pág.198

asocian á tradición grecolatina.



CSC, CMCT, CCEC


Pág.199


Título da U.D.I.: As artes


2020-21



A arte clásica: a escultura e a escultura. Recoñecer en obras artísticas actuais motivos, temas e trazos clásicos gregos e romanos. . Describir e caracterizar os grandes edificios públicos gregos e romanos e comparalos cos actuais achando similitudes e diferenzas. Describir e caracterizar as grandes obras de enxeñería romanas e comparalas coas actuais achando similitudes e diferenzas. Describir e caracterizar as plantas das cidades e das casas romanas e comparalas coas actuais achando similitudes e diferenzas.


3º Trimestre

Pág.200

2.1.- TAREFA 1



As Artes: Arte grego. Arte romano. Urbanismo

A arte clásica: a escultura e a escultura. Recoñecer en obras artísticas actuais motivos, temas e trazos clásicos gregos e romanos.Describir e caracterizar os grandes edificios públicos gregos e romanos e comparalos cos actuais achando similitudes e diferenzas,. Describir e caracterizar as plantas das cidades e das casas romanas e comparalas coas actuais achando similitudes e diferenzas. Describir e caracterizar as grandes obras de enxeñería romanas e comparalas coas actuais achando similitudes e diferenzas.


X X X X X X X

CL: Comunicación

lingüística

CMCT: Matemática,







culturais


Actividade 1



Identificacar as características e os trazos canónicos da escultura en obras clásicas de diversas épocas. Descubrir en obras escultóricas posteriores e de época contemporánea os canons e trazos clásicos como mostra da súa validez en todos os

Recoñecer os grandes edificios públicos: teatro, anfiteatro.......

Recoñecer as grandes obras da enxeñería romana. Localizar en planos ideais os lugares públicos da cidade. Detectar os sistemas de condución e distribución da auga. Identificar similitudes e diferenzas entre as casas rurais romanas e as

Recoñecer a planta da cidade romana. Localizar en planos ideais os lugares públicos da cidade. Detectar os sistemas de condución e distribución da auga. Identificar similitudes e diferenzas entre as casas urbanas romanas e as actuais.

Descrición:

Apreciar e distinguir diversas manifestacións artísticas clásicas. Valorar a presenza da cultura clásica no mundo occidental, especialmente no ámbito da arte usando diversos medios de representación, como testemuños da historia e como fonte de

Pág.201

enriquecemento persoal. Describir e caracterizar as grandes obras de enxeñería e das casas de campo romanas e comparalas coas actuais achando similitudes e diferenzas. Describir e caracterizar as plantas das cidades e das casas romanas e comparalas coas actuais achando similitudes e diferenzas.

tempos actuais.

Procesos cognitivos: (Bloom -Anderson)












CC-B4.4 (4º), CC-B7.3 (4º), CC-B7.4 (4º),


CC-B4.1 (4º), CC-B4.2 (4º), CC-B4.3 (4º), CC-B4.4 (4º), CC-B4.5 (4º), CC-B7.1 (4º), CC-B7.2 (4º), CC-B7.3 (4º), CC-B7.4 (4º),

Estándares:

4º-CCB4.1.1, 4º-CCB4.1.2, 4º-CCB4.2.1, 4º-CCB4.3.1, 4º-CCB4.4.1, 4º-CCB4.5.1, 4º-CCB7.1.1, 4º-CCB7.2.1, 4º-CCB7.3.1, 4º-CCB7.4.1,





Escenarios e tempos






Pág.202





Pág.203






CD, CAA 4º-CCB7.4.1-Utiliza as tecnoloxías da información e a comunicación para recabar información e realizar traballos de investigación acerca da pervivencia da civilización clásica na nosa cultura.



CAA, CD, CCEC, CMCT

4º-CCB4.5.1-Localiza nun mapa os principais monumentos clásicos do patrimonio español e europeo, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e súa cronoloxía aproximada.



CMCT, CD, CCEC




CCL, CAA


4º CC l, n, ñ CC-B7.2-Mitoloxía e temas lexendarios nas manifestacións artísticas actuais.

CC-B7.2-Coñecer a pervivencia da mitoloxía e os temas lexendarios nas manifestacións artísticas actuais.

CAA, CCEC

4º-CCB7.2.1-Demostra a pervivencia da mitoloxía e os temas lexendarios mediante exemplos de manifestacións artísticas contemporáneas nas que están presentes estes

Pág.204

motivos.


CC-B4.4-Coñecer as creacións urbanísticas romanas así como a súa rede viaria.

CSC, CMCT, CD, CCEC


4º CC l, ñ CC-B7.3-Historia de Grecia e Roma e a súa presenza no noso país.


CCL, CSC


4º CC l CC-B4.2-Arquitectura en Grecia e Roma: tipos de edificios e ordes arquitectónicas.

CC-B4.2-Identificar as características máis salientables da arquitectura grecorromana en relación cos edificios máis singulares.

CCEC, CMCT, CD

4º-CCB4.2.1-Recoñece as características esenciais das arquitecturas grega e romana, identificando en imaxes a orde arquitectónica á que pertencen distintos monumentos, para razoar a súa resposta.

4º CC l CC-B4.3-Escultura en Grecia e Roma: etapas, estilos e temáticas.

CC-B4.3-Coñecer as manifestacións escultóricas da arte grega e romana ao longo da Antigüidade e identificar a súa temática.

CCEC, CMCT, CD

4º-CCB4.3.1-Recoñece esculturas gregas e romanas en imaxes, encádraas nun período histórico e identifica nelas motivos mitolóxicos, históricos ou culturais.

Pág.205


Título da U.D.I.: A literatura grecorromana


2020-21



Caracterizar a novela e a fábula. Recoñecer e diferenciar a poesía lírica clásica: égloga, elexía, himno,epigrama e oda, a historiografía,oratoria indicando obras e autores relevantes, así como detectar as súas convencións formais e temáticas en obras da literatura posterior.


3º Trimestre

Pág.206

2.1.- TAREFA 1



A literatura grecorromana

Achegar ao alumnado ao estudo das civilizacións grega e latina e a súa influencia nas culturas posteriores. Situar no espazo e no tempo os acontecementos máis destacados da cultura grega e latina.


X X X X X X

CL: Comunicación

lingüística

CMCT: Matemática,







culturais


Actividade 1



Identificación das superpervivencias de personaxes e temas clásicos ao longo da historia da literatura. Lectura e resumo dos trazos que definen a fábula.

Análise de textos e extracción de datos sobre o tema da poesía lírica. Recoñecemento e localización dos trazos do xénero lírico clásico en obras da literatura posterior. Coñecer autores e obras representativos da lírica grecorromana. Valorar os xéneros e subgéneros da lírica clásica como

Análise de textos e extracción de datos sobre o tema da historiografía. Recoñecemento e localización deste xénero en obras da literatura posterior. Coñecer autores e obras representativos da historiografía grecorromana.

Análise de textos e extracción de datos sobre o tema da oratoria. Recoñecemento e localización deste xénero en obras da literatura posterior. Coñecer autores e obras representativos da oratoria grecorromana.

Descrición:

Recoñecer e diferenciar a fábula na literatura grega e latina, indicando obras e autores relevantes, así como detectar as súas convencións formais e temáticas en obras da literatura posterior. Recoñecemento e localización dos trazos do xénero lírico clásico en obras da literatura posterior. Identificación da temática e a forma características dos principais subxéneros líricos clásicos. Recoñecemento de

Pág.207

figuras e recursos literarios en obras clásicas traducidas e nas das propias literaturas. Recoñecemento e localización dos trazos da historiografía clásica en obras da literatura posterior. Recoñecemento de figuras e recursos literarios en obras clásicas traducidas e nas das propias literaturas.Recoñecer e diferenciar a oratoria grecolatina, indicando obras e autores relevantes, así como detectar as súas convencións formais e temáticas en obras da literatura posterior.

orixe da literatura universal.










CC-B6.10 (4º), CC-B7.4 (4º),

CC-B6.10 (4º), CC-B7.4 (4º),

CC-B6.10 (4º), CC-B7.4 (4º),

CC-B6.10 (4º), CC-B7.4 (4º),



Estándares:

4º-CCB6.11.1, 4º-CCB6.12.1, 4º-CCB7.1.1, 4º-CCB7.3.1, 4º-CCB7.4.1,





Escenarios e tempos






Reflexivo, analítico, lóxico, práctico, sistémico, analóxico,

Conductual-instructivo, congnitivo-constructivo, social: cooperativo,

Integración no ecosistema dixital no caso de desenvolverse

Estratexias de autoregulamento no caso de desenvolverse

Pág.208

deliberativo, crítico e creativo dialóxico, persoal-individual

online online

Pág.209






CD, CAA 4º-CCB7.4.1-Utiliza as tecnoloxías da información e a comunicación para recabar información e realizar traballos de investigación acerca da pervivencia da civilización clásica na nosa cultura.


CCL, CAA


4º CC l, ñ CC-B7.3-Identificar os aspectos máis importantes da historia de Grecia e Roma e a súa presenza no noso país e recoñecer as pegadas da cultura romana en diversos aspectos da civilización actual.

CCL, CSC



CCEC, CCL, CAA




CCEC, CCL


Pág.210


Título da U.D.I.: A Hispania romana


2020-21



Apreciar e distinguir diversas manifestacións artísticas clásicas. Constatar a presenza da cultura clásica no mundo occidental. Describir e caracterizar os restos culturais gregos e romanos e comparalos cos actuais achando similitudes e diferenzas, apreciando os restos que poden visitarse na nosa Península como mostra da riqueza cultural. As vías de comunicación, as calzadas romanas; principais vías romanas en Hispania.


3º Trimestre

Pág.211

2.1.- TAREFA 1



A Hispania romana

Identificar os aspectos máis importantes da historia de Grecia e Roma e a súa presenza no noso país e recoñecer as pegadas da cultura romana en diversos aspectos da civilización actual. -Coñecer as características fundamentais da romanización de Hispania e Gallaecia.


X X X X X X X

CL: Comunicación

lingüística

CMCT: Matemática,







culturais


Actividade 1



Enumera e explica algúns exemplos concretos nos que se pon de manifesto a influencia que o mundo clásico tivo na historia e as tradicións do noso país.

Localizar nun mapa os principais monumentos clásicos do patrimonio español e europeo, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a súa cronoloxía aproximada.

Recabar información e realizar traballos de investigación acerca da pervivencia da civilización clásica na nosa cultura.

Elaborar mapas para localizar as principais vías de comunicación na península e as cidades más importantes por donde dicurre o trazado.





Lembrar, Lembrar, Lembrar, Lembrar,

Descrición:

Coñecer as características fundamentais da romanización de Hispania e Gallaecia. Enumerar, explicar e ilustrar con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e Gallaecia, sinalando a súa influencia na historia posterior do noso país.

Pág.212


comprender, aplicar, analizar, avaliar, crear





CC-B7.1 (4º), CC-B7.2 (4º), CC-B7.3 (4º),





Estándares:

4º-CCB2.3.1, 4º-CCB2.3.2, 4º-CCB3.2.3, 4º-CCB3.2.4, 4º-CCB4.1.1, 4º-CCB4.5.1, 4º-CCB6.3.1, 4º-CCB7.1.1, 4º-CCB7.2.1, 4º-CCB7.3.1,





Escenarios e tempos










Pág.213




4º CC e, a, b, ñ CC-B3.2-Coñecer os mitos e os heroes grecolatinos, e establecer semellanzas e diferenzas entre os mitos e os heroes antigos e os actuais.

CCEC, CD





CAA, CD, CCEC, CMCT

4º-CCB4.5.1-Localiza nun mapa os principais monumentos clásicos do patrimonio español e europeo, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e súa cronoloxía aproximada.

4º CC f CC-B6.3-Recoñecer a presenza de elementos dos alfabetos grego e latino nos alfabetos actuais.

CD, CMCT, CCEC, CCL


4º CC l, b CC-B4.1-Coñecer as características fundamentais da arte clásica e relacionar manifestacións artísticas actuais cos seus modelos clásicos.

CMCT, CD, CCEC


4º CC l, n, ñ CC-B7.1-Civilización CC-B7.1-Recoñecer a presenza CCL, 4º-CCB7.1.1-Sinala e describe

Pág.214

grecolatina nas artes e na organización social e política actual.

da civilización clásica nas artes e na organización social e política.

CAA algúns aspectos básicos da cultura e a civilización grecolatina que perviviron ata a actualidade, demostrando a súa vixencia nunha e noutra época mediante exemplos.

4º CC l, n, ñ CC-B7.2-Mitoloxía e temas lexendarios nas manifestacións artísticas actuais.

CC-B7.2-Coñecer a pervivencia da mitoloxía e os temas lexendarios nas manifestacións artísticas actuais.

CAA, CCEC

4º-CCB7.2.1-Demostra a pervivencia da mitoloxía e os temas lexendarios mediante exemplos de manifestacións artísticas contemporáneas nas que están presentes estes motivos.

4º CC l, ñ CC-B7.3-Historia de Grecia e Roma e a súa presenza no noso país.

CC-B7.3-Identificar os aspectos máis importantes da historia de Grecia e Roma e a súa presenzano noso país e recoñecer as pegadas da cultura romana en diversos aspectos da civilización actual.

CCL, CSC


4º CC ñ, o CC-B2.3-Coñecer as características fundamentais da romanización de Hispania e Gallaecia.

CSC, CAA, CCEC, CCL

4º-CCB2.3.1-Explica a romanización de Hispania e Gallaecia, describindo as súas causas e delimitando as súas fases.


Pág.215

Lista de estándares/indicadores avaliados nas UDIS do cartafol

Área: Cultura clásica (CC)

Nivel Área Estándares Presente nas UDIS Trimestres

4º CC


◉ T1


◉ T1


◉ T1


◉ T1


◉ T1

4º CC 4º-CCB2.2.2-Explica o proceso de transición que se produceentre as etapas da historia de Grecia e Roma, describindo as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras.

◉ T1


◉ T1


◉ T1


4º CC 4º-CCB2.3.2-Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e Gallaecia, sinalando a súa influencia na historia posterior do noso país.

4º CC


◉ T1

4º CC 4º-CCB3.2.1-Identifica dentro do imaxinario mítico deuses,

Pág.216

semideuses e heroes, e explica os principais aspectos que os diferencian.


4º CC




4º CC 4º-CCB3.4.1-Distingue a relixión oficial de Roma dos cultos privados, e explica os trazos que lles son propios.

4º CC 4º-CCB4.1.1-Recoñece os trazos básicos da arte clásica nas manifestacións artísticas antigas e actuais.


4º CC 4º-CCB4.2.1-Recoñece as características esenciais das arquitecturas grega e romana, identificando en imaxes a orde arquitectónica á que pertencen distintos monumentos, para razoar a súa resposta.



4º CC 4º-CCB4.5.1-Localiza nun mapa os principais monumentos clásicos do patrimonio español e europeo, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e súa cronoloxía aproximada.


◉ T1


◉ T1

Pág.217


◉ T1


◉ T1




4º CC








4º CC 4º-CCB6.6.1-Recoñece e explica o significado dalgúns dos helenismos e latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España e doutras linguas modernas, e explica o seu significado a partir do termo de orixe.

4º CC 4º-CCB6.6.2-Explica o significado de palabras a partir da súa descomposición e da análise etimolóxica das súas

Pág.218

partes.

4º CC 4º-CCB6.7.1-Identifica e diferencia con seguridade cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, en relación co termo de orixe sen, necesidade de consultar dicionarios nin outras fontes de información.

4º CC 4º-CCB6.7.2-Coñece o significado das principais locucións latinas de uso actual.


4º CC 4º-CCB6.8.2-Realiza evolucións do latín ao galego e ao castelán aplicando as regras fonéticas de evolución.


4º CC 4º-CCB6.10.1-Demostra o influxo do latín e o grego sobre as linguas modernas servíndose de exemplos para ilustrar o mantemento nestas de elementos léxicos morfolóxicos e sintácticos herdados das primeiras.




4º CC 4º-CCB7.2.1-Demostra a pervivencia da mitoloxía e os temas lexendarios mediante exemplos de manifestacións artísticas contemporáneas nas que están presentes estes motivos.



Pág.219

Título da UDI 1º Trimestre

2º Trimestre

3º Trimestre

◉ A Hispania romana

◉

◉ A Lingua ◉

◉ A literatura grecorromana

◉

◉ As artes

◉

◉ Grecia ◉

◉ Mitoloxía e relixión ◉

◉ Roma ◉

◉ Vida cotiá ◉

Pág.220

Lista de estándares/indicadores traballados nas UDIS do cartafol

Área: Cultura clásica (CC)

Nivel Área Estándares Presente nas UDIS Trimestres

4º CC


█ █ T1


█ █ T1


█ █ T1


█ █ T1


█ █ T1

4º CC 4º-CCB2.2.2-Explica o proceso de transición que se produceentre as etapas da historia de Grecia e Roma, describindo as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras.

█ █ T1


█ █ T1


█ █ T1


█ T3

4º CC 4º-CCB2.3.2-Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e Gallaecia, sinalando a súa influencia na historia posterior do noso país.

█ T3

4º CC


█ █ █ T1 T2

Pág.221

4º CC 4º-CCB3.2.1-Identifica dentro do imaxinario mítico deuses, semideuses e heroes, e explica os principais aspectos que os diferencian.

█ T2


█ T2

4º CC


█ █ T2 T3


█ █ T2 T3


█ T2

4º CC 4º-CCB3.4.1-Distingue a relixión oficial de Roma dos cultos privados, e explica os trazos que lles son propios. █ T2

4º CC 4º-CCB4.1.1-Recoñece os trazos básicos da arte clásica nas manifestacións artísticas antigas e actuais. █ █ T3


█ T3

4º CC 4º-CCB4.2.1-Recoñece as características esenciais das arquitecturas grega e romana, identificando en imaxes a orde arquitectónica á que pertencen distintos monumentos, para razoar a súa resposta.

█ T3


█ T3


█ T3

4º CC 4º-CCB4.5.1-Localiza nun mapa os principais monumentos clásicos do patrimonio español e europeo, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e súa cronoloxía aproximada.

█ █ T3


█ █ T1


█ █ █ T1 T2

Pág.222


█ █ █ T1 T2


█ █ █ T1 T2


█ T2


█ T2


█ T2

4º CC


█ T2


█ T1


█ T1


█ █ T1 T3


█ T1


█ T1


█ T1

4º CC 4º-CCB6.6.1-Recoñece e explica o significado dalgúns dos helenismos e latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España e doutras linguas modernas, e explica o seu significado a partir do termo de orixe.

█ T1

4º CC 4º-CCB6.6.2-Explica o significado de palabras a partir da súa descomposición e da análise etimolóxica das súas

█ T1

Pág.223

partes.

4º CC 4º-CCB6.7.1-Identifica e diferencia con seguridade cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, en relación co termo de orixe sen, necesidade de consultar dicionarios nin outras fontes de información.

█ T1

4º CC 4º-CCB6.7.2-Coñece o significado das principais locucións latinas de uso actual. █ T1


█ T1

4º CC 4º-CCB6.8.2-Realiza evolucións do latín ao galego e ao castelán aplicando as regras fonéticas de evolución. █ T1


█ T1

4º CC 4º-CCB6.10.1-Demostra o influxo do latín e o grego sobre as linguas modernas servíndose de exemplos para ilustrar o mantemento nestas de elementos léxicos morfolóxicos e sintácticos herdados das primeiras.

█ T1


█ T3


█ T3


█ █ █ T3

4º CC 4º-CCB7.2.1-Demostra a pervivencia da mitoloxía e os temas lexendarios mediante exemplos de manifestacións artísticas contemporáneas nas que están presentes estes motivos.

█ █ T3


█ █ █ T3


█ █ T3

Pág.224

Título da UDI 1º Trimestre

2º Trimestre

3º Trimestre

█ A Hispania romana

█

█ A Lingua █

█ A literatura grecorromana

█

█ As artes

█

█ Grecia █

█ Mitoloxía e relixión █

█ Roma █

█ Vida cotiá █

Pág.225

GREGO 1 OBXECTIVOS XERAIS 1. Iniciarse na comprensión, interpretación e tradución de textos de dificultade progresiva,

utilizando para este fin o coñecemento dos elementos morfolóxicos, sintácticos e léxicos básicos da

lingua grega.

2. Reflexionar sobre o léxico de orixe grega presente na linguaxe cotiá e na terminoloxía

científica, identificando étimos, prefixos e sufixos gregos que axuden a unha mellor

comprensión das linguas modernas.

3. Ler textos gregos tanto orixinais como adaptados ou traducidos, efectuando unha lectura

comprensiva e crítica, aprehendendo as características principais e delimitando o xénero

literario a que pertencen.

4. Coñecer, na medida en que sexa posible, as máis importantes manifestacións culturais da

Grecia antiga e recoñecer e valorar a súa contribución e continuidade ao longo da historia no

mundo actual.

5. Utilizar de maneira crítica fontes de información variadas, obtendo delas datos relevantes para

o coñecemento da lingua e a cultura estudiadas.

Pág.226

CURRÍCULO DE GREGO EN 1º Nivel Área Obxectivos Contidos Criterios de avaliación C.C. Estándares

Bloque 1: Lingua grega

1º GR d, g, h GR-B1.1.-Marco xeográfico da lingua grega.

GR-B1.1-Coñecer e localizar en mapas o marco xeográfico da lingua grega.

CD CSC

1º-GR1B1.1.1-Localiza nun mapa o marco xeográfico en que ten lugar o nacemento da lingua grega e a súa expansión.

1º GR a, g, h GR-B1.2.-Familias lingüísticas. O indoeuropeo.

GR-B1.2-Explicar a orixe da lingua grega a partir do indoeuropeo e coñecer os principais grupos lingüísticos que compoñen a familia das linguas indoeuropeas.

CD CCL

1º-GR1B1.2.1-Explica a orixe da lingua grega e a relación coas outras linguas da familia indoeuropea. 1º-GR1B1.2.2-Enumera e localiza nun mapa as principais ramas da familia das linguas indoeuropeas.

1º GR a, g, h GR-B1.2-Familias lingüísticas. O indoeuropeo

GR-B1.3-Entender o concepto de familia lingüística e de indoeuropeo.

CCL 1º-GR1B1.3.1-Explica o concepto de familia lingüística. 1º-GR1B1.3.2-Define o concepto de indoeuropeo e explica o proceso de creación do termo.


GR-B1.4-Identificar o indoeuropeo como a lingua nai da maioría das linguas faladas en Europa hoxe en día.

CD CCL

1º-GR1B1.4.1-Establece a filiación das linguas de Europa delimitando nun mapa a zona de orixe e zonas de expansión.

1º GR d, h, n GR-B1.3.-Historia da lingua grega: desde o micénico ata o grego moderno.

GR-B1.5-Coñecer as etapas da historia da lingua grega.

CCL 1º-GR1B1.5.1-Coñece as etapas da evolución da lingua grega, desde o micénico ata o grego moderno.

1º GR d, h, n GR-B1.3-Historia da lingua grega: desde o micénico ata o grego moderno.

GR-B1.6-Identificar exemplos de escritura micénica e alfabética.

CCL 1º-GR1B1.6.1-Identifica a escritura Lineal B como un silabario, e a evolución dos caracteres do alfabeto.


GR-B1.7-Recoñecer a evolución da lingua grega ata chegar ao momento actual.

CCL 1º-GR1B1.7.1-Coñece a pronuncia da lingua grega moderna e utiliza algunhas palabras e expresións básicas.

1º GR a, h GR-B1.4.-Variedades dialectais.

GR-B1.8-Recoñecer a división dialectal da lingua grega e identificar a súa expansión xeográfica.

CCL CSC

1º-GR1B1.8.1-Sitúa nun mapa as diversas variedades dialectais da lingua grega.

Bloque 2: Sistema de lingua grega: elementos básicos

1º GR a, d, g, h GR-B2.1.-Orixes da escritura. Sistemas de escritura.

GR-B2.1-Coñecer diferentes sistemas de escritura e distinguilos do alfabeto.

CCL 1º-GR1B2.1.1-Recoñece diferentes tipos de escritura segundo a súa orixe e tipoloxía e describindo os trazos que distinguen a uns doutros.

1º GR a, d, g, h GR-B2.2.-Orixes e evolución do alfabeto grego.

GR-B2.2-Coñecer a orixe do alfabeto grego, a súa influencia e a súa relación con outros sistemas de escritura usados na actualidade.

CCL 1º-GR1B2.2.1-Explica a orixe do alfabeto grego e describe a evolución dos seus signos a partir da adaptación dos signos do alfabeto fenicio. 1º-GR1B2.2.2-Explica a orixe e a evolución dos sistemas de escritura de diferentes linguas, partindo do alfabeto grego, e sinala as adaptacións que se producen en cada unha delas.

Pág.227

1º GR a, d, e GR-B2.3.-Caracteres do alfabeto grego.

GR-B2.3-Coñecer os caracteres do alfabeto grego na súa forma minúscula e maiúscula, escribilos e lelos coa pronuncia correcta.

CCL 1º-GR1B2.3.1-Identifica e nomea correctamente os caracteres que forman o alfabeto grego, na súa forma minúscula e maiúscula, e escríbeos e leos correctamente.

1º GR d, e, f GR-B2.4.-Clasificación dos fonemas: pronuncia.

GR-B2.4-Recoñecer o cadro clasificatorio dos fonemas da lingua grega xunto coa súa pronuncia.

CCL 1º-GR1B2.4.1-Sitúa todos os fonemas da lingua grega no cadro clasificatorio dos fonemas e sabe describilos desde o punto e o modo de articulación.

1º GR d, e, f GR-B2.5.-Transcrición de termos dos caracteres gregos.

GR-B2.5-Coñecer e aplicar as normas de transcrición para transcribir termos gregos ao abecedario galego e castelán.

CCL 1º-GR1B2.5.1-Coñece as normas de transcrición e aplícaas con corrección na transcrición de termos gregos ao galego e ao castelán.

1º GR d, e, f GR-B2.6.-Signos diacríticos e de puntuación.

GR-B2.6-Coñecer os acentos, espíritos e demais signos diacríticos e de puntuación, o seu valor e a súa colocación.

CCL 1º-GR1B2.6.1-Coñece o valor e colocación dos acentos, espíritos e demais signos diacríticos e de puntuación.

Bloque 3: Morfoloxía

1º GR d, e, f, i GR-B3.1-O grego, lingua flexiva. Tipos de palabras: variables e invariables.

GR-B3.1-Coñecer o concepto de flexión lingüística.

CCL 1º-GR1B3.1.1-Distingue unha lingua flexiva doutra non flexiva.

1º GR d, e, f, i GR-B3.1.-O grego, lingua flexiva. Tipos de palabras: variables e invariables.

GR-B3.2-Distinguir e clasificar as categorías de palabras a partir do seu enunciado.

CCL 1º-GR1B3.2.1-Distingue palabras variables e invariables, explica as características que permiten identificalas e define criterios para clasificalas.

1º GR d, e, f GR-B3.2.-Formantes das palabras.

GR-B3.3-Coñecer, identificar e distinguir os formantes das palabras.

CCL CAA

1º-GR1B3.3.1-Identifica e distingue en palabras propostas os seus formantes, sinalando e diferenciando lexemas e afixos, e buscando exemplos doutros termos nos que estean presentes.

1º GR d, e, f GR-B3.3.-Concepto de declinación: declinacións gregas. Enunciado e paradigmas.

GR-B3.4-Comprender o concepto de declinación/flexión.

CCL 1º-GR1B3.4.1-Enuncia correctamente diversos tipos de palabras en grego, distinguíndoos a partir do seu enunciado e clasificándoos segundo a súa categoría e declinación.

1º GR d, e, f GR-B3.4.-Flexión nominal e pronominal.

GR-B3.5-Coñecer as declinacións, encadrar as palabras dentro da súa declinación, declinalas correctamente, e analizar e traducir formas nominais e pronominais.

CCL 1º-GR1B3.5.1-Declina palabras e sintagmas en concordancia, aplicando correctamente para cada palabra o paradigma de flexión correspondente. 1º-GR1B3.5.2-Analiza desde o punto de vista morfolóxico substantivos, adxectivos, determinantes e sintagmas de concordancia, e tradúceos correctamente ao galego e/ou ao castelán.

1º GR d, e, f GR-B3.5.-Sistema verbal grego. Verbos temáticos e atemáticos.

GR-B3.6-Conxugar correctamente as formas verbais estudadas, analizalas morfoloxicamente e traducilas.

CCL 1º-GR1B3.6.1-Declina e/ou conxuga correctamente palabras propostas segundo a súa categoría, e explica e ilustra con exemplos as características que diferencian os conceptos de conxugación e declinación. 1º-GR1B3.6.2-Clasifica verbos segundo o seu tema, e describe os trazos polos que

Pág.228

se recoñecen os modelos de flexión verbal. 1º-GR1B3.6.4-Conxuga os tempos verbais en voz activa e medio pasiva, aplicando correctamente os paradigmas correspondentes. 1º-GR1B3.6.5-Analiza morfoloxicamente e traduce ao galego e/ou ao castelán diferentes formas verbais gregas, e compara o seu uso en ambas as linguas. 1º-GR1B3.6.6-Cambia de voz as formas verbais identificando e manexando con seguridade os formantes que expresan este accidente verbal.

1º GR d, e, f GR-B3.6.-Formas verbais persoais e non persoais.

GR-B3.7-Diferenciar entre formas persoais e non persoais do verbo e recoñecer as categorías gramaticais presentes en cada unha delas.

CCL 1º-GR1B3.7.1-Distingue formas persoais e non persoais dos verbos, explica os trazos que permiten identificalas e define criterios para as clasificar.

Bloque 4: Sintaxe

1º GR d, e, f, h, i GR-B4.1-Casos gregos.

GR-B4.1-Coñecer e analizar as funcións das palabras na oración.

CCL 1º-GR1B4.1.1-Analiza morfolóxica e sintacticamente frases e textos sinxelos identificando correctamente as categorías gramaticais ás que pertencen as diferentes palabras e explicando as funcións que realizan no contexto.

1º GR d, e, f, h, i GR-B4.1.-Casos gregos.

GR-B4.2-Coñecer e identificar os nomes dos casos gregos e as súas funcións na oración, e saber traducir adecuadamente os casos á lingua materna.

CCL 1º-GR1B4.2.1-Enumera correctamente os nomes dos casos que existen na flexión nominal grega, explica as súas funcións dentro da oración e ilustra con exemplos a forma adecuada de traducilos.

1º GR e, f GR-B4.2.-Concordancia.

GR-B4.3-Coñecer o concepto de concordancia tanto nominal (caso, xénero e número) como verbal (número e persoa).

CCL 1º-GR1B4.3.1-Coñece e aplica a concordancia entre nomes e determinantes nominais, así como entre verbos e suxeitos.

1º GR e, f GR-B4.3.-Elementos da oración.

GR-B4.4-Recoñecer os elementos da oración: suxeito, predicado, atributo, complementos, etc.

CCL 1º-GR1B4.4.1-Analiza correctamente casos e funcións para poder recoñecer cada elemento da oración.

1º GR e, f GR-B4.4.-Oración simple: oracións atributivas e predicativas.

GR-B4.5-Recoñecer e clasificar os tipos de oración simple.

CCL 1º-GR1B4.5.1-Compara e clasifica diferentes tipos de oracións simples, e identifica e explica en cada caso as súas características.

1º GR e, f GR-B4.5.-Oracións compostas.

GR-B4.6-Distinguir as oracións simples das compostas.

CCL 1º-GR1B4.6.1-Compara e clasifica diferentes tipos de oracións compostas, diferénciaas con precisión das oracións simples e explica en cada caso as súas características.

1º GR e, f GR-B4.6-Construcións de infinitivo

GR-B4.7-Coñecer as funcións das formas de infinitivo nas oracións.

CCL 1º-GR1B4.7.1-Identifica as funcións das formas de infinitivo dentro da oración, comparando exemplos do seu uso.

1º GR e, f GR-B4.6.-Construcións de infinitivo.

GR-B4.8-Identificar as construcións de infinitivo concertado e non concertado.

CCL 1º-GR1B4.8.1-Recoñece, analiza e traduce correctamente as construcións de infinitivo concertado e non concertado, relacionándoas con construcións análogas

Pág.229

noutras linguas que coñece.

1º GR e, f GR-B4.7-Construcións de participio.

GR-B4.9-Coñecer as funcións das formas de participio nas oracións.

CCL 1º-GR1B4.9.1-Identifica as funcións das formas de participio dentro da oración, comparando exemplos do seu uso.


GR-B4.10-Identificar as construcións de participio concertado e non concertado.

CCL 1º-GR1B4.10.1-Recoñece, analiza e traduce correctamente as construcións de participio concertado e non concertado, relacionándoas con construcións análogas noutras linguas que coñece.

1º GR d, e, f, g, i GR-B4.8-Análise e tradución de frases e textos.

GR-B4.11-Coñecer, comprender e utilizar os elementos morfolóxicos da lingua grega, e iniciarse na interpretación e na tradución de textos de dificultade progresiva.

CCL 1º-GR1B4.11.1-Identifica e relaciona elementos morfolóxicos da lingua grega para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos.

1º GR d, e, f, g, i GR-B4.8.-Análise e tradución de frases e textos.

GR-B4.12-Identificar e relacionar elementos sintácticos da lingua grega que permitan a análise e a tradución de textos sinxelos.

CCL 1º-GR1B4.12.1-Identifica na análise de frases e textos de dificultade graduada elementos sintácticos propios da lingua grega, relacionándoos para traducilos cos seus equivalentes en galego e/ou en castelán.

Bloque 5: Grecia: historia, cultura, arte e civilización

1º GR g, h GR-B5.1.-Períodos da historia de Grecia.

GR-B5.1-Coñecer os feitos históricos dos períodos da historia de Grecia, encadralos no seu período correspondente e realizar eixes cronolóxicos.

CCEC 1º-GR1B5.1.1-Describe o marco histórico no que xorde e se desenvolve a civilización grega, sinalando distintos períodos dentro del e identificando en cada un as conexións máis importantes con outras civilizacións. 1º-GR1B5.1.2-Pode elaborar eixes cronolóxicos nos que se representan fitos históricos relevantes, consultando ou non fontes de información. 1º-GR1B5.1.4-Sabe enmarcar determinados feitos históricos na civilización e no período histórico correspondente, póndoos en contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas.

1º GR a, b, h, m GR-B5.2.-Organización política e social de Grecia.

GR-B5.2-Coñecer e comparar as principais formas de organización política e social da antiga Grecia.

CSC 1º-GR1B5.2.1-Describe os principais sistemas políticos da antiga Grecia e compáraos entre eles, establecendo semellanzas e diferenzas, e cos actuais. 1º-GR1B5.2.2-Describe a organización da sociedade grega, explica as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relaciona estes aspectos cos valores cívicos da época e compáraos cos actuais.

1º GR c, h GR-B5.3-A familia.

GR-B5.3-Coñecer a composición da familia e os papeis asignados aos seus membros.

CSC 1º-GR1B5.3.1-Identifica e explica os papeis que desempeña dentro da familia cada un dos seus membros, analizando a través deles estereotipos culturais da época e comparándoos cos actuais.

1º GR c, h, l GR-B5.4-Traballo e lecer: oficios, ciencia e técnica. Festas e espectáculos.

GR-B5.4-Identificar as principais formas de traballo e de lecer da antigüidade.

CSC 1º-GR1B5.4.1-Identifica e describe formas de traballo e relaciónaas cos coñecementos científicos e técnicos da época, explicando a súa influencia no

Pág.230

progreso da cultura occidental. 1º-GR1B5.4.2-Describe as principais formas de lecer da sociedade grega e analiza a súa finalidade, os grupos aos que van dirixidas e a súa función no desenvolvemento da identidade social.

1º GR c, h, ñ GR-B5.5-Mitoloxía e relixión.

GR-B5.5-Coñecer os principais deuses da mitoloxía.

CCL CCEC

1º-GR1B5.5.1-Pode nomear coa súa denominación grega e latina os principais deuses e heroes da mitoloxía grecolatina, e sinalar os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o seu ámbito de influencia.


GR-B5.6-Coñecer os deuses, os mitos e os heroes gregos, e establecer semellanzas e diferenzas entre os mitos e os heroes antigos e os actuais

CCEC 1º-GR1B5.6.1-Identifica dentro do imaxinario mítico deuses, semideuses e heroes, e explica os principais aspectos que os diferencian. 1º-GR1B5.6.2-Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno e sinalando as semellanzas e as principais diferenzas entre ambos os tratamentos, asociándoas a outras características culturais propias de cada época. 1º-GR1B5.6.3-Recoñece referencias mitolóxicas directas ou indirectas en diferentes manifestacións artísticas, e describe, a través do uso que se fai destas, os aspectos básicos que en cada caso se asocian á tradición grecolatina.


GR-B5.7-Coñecer e comparar as características da relixiosidade e relixión grega coas actuais.

CCEC 1º-GR1B5.7.1-Enumera e explica as principais características da relixión grega, póndoas en relación con outros aspectos básicos da cultura helénica e establecendo comparacións con manifestacións relixiosas propias doutras culturas.


GR-B5.8-Relacionar e establecer semellanzas e diferenzas entre as manifestacións deportivas da Grecia clásica e as actuais.

CCEC 1º-GR1B5.8.1-Describe e analiza os aspectos relixiosos e culturais que sustentan os certames deportivos da antiga Grecia e a presenza ou ausencia destes nos seus correlatos actuais.

Bloque 6: Textos

1º GR e, f, g, i GR-B6.1-Iniciación ás técnicas de tradución.

GR-B6.1-Coñecer e aplicar os coñecementos fonolóxicos, morfolóxicos, sintácticos e léxicos da lingua grega para a interpretación e a tradución coherente de frases ou textos de dificultade progresiva.

CCL 1º-GR1B6.1.1-Utiliza adecuadamente a análise morfolóxica e sintáctica de textos de dificultade graduada para efectuar correctamente a súa tradución.


GR-B6.2-Utilizar con corrección manuais e dicionarios, e recoñecer e analizar toda a información que proporcionan.

CAA CCL

1º-GR1B6.2.1-Utiliza correctamente o dicionario para localizar o significado de palabras que entrañen dificultade, identificando entre varias acepcións o sentido máis axeitado para a tradución do texto. 1º-GR1B6.2.2-Utiliza mecanismos de inferencia para comprender textos de forma global.

Pág.231

1º GR e, f, g, i GR-B6.2-Iniciación ás técnicas de retroversión e comentario de textos.

GR-B6.3-Coñecer e aplicar os coñecementos adquiridos para a retroversión de frases ou textos de dificultade progresiva.

CCL 1º-GR1B6.3.1-Traduce do grego ao galego e/ou ao castelán frases e textos sinxelos.


GR-B6.4-Comentar desde o punto de vista lingüístico e literario os textos propostos.

CAA CCL

1º-GR1B6.4.1-Utiliza os coñecementos adquiridos para facer comentarios dos textos.

1º GR e, f GR-B6.3-Análise morfolóxica e sintáctica. Comparación de estruturas gregas coas da lingua propia.

GR-B6.5-Comparar as estruturas gregas coas da lingua propia, e establecer semellanzas e diferenzas.

CCL 1º-GR1B6.5.1-Compara estruturas gregas coas da lingua propia, e establece semellanzas e diferenzas.

1º GR d, e, g GR-B6.4-Lectura comprensiva de textos traducidos.

GR-B6.6-Realizar, a través dunha lectura comprensiva, análise e comentario do contido e da estrutura de textos gregos orixinais, adaptados ou traducidos.

CCL CCEC

1º-GR1B6.6.1-Elabora mapas conceptuais e estruturais dos textos propostos, localizando o tema principal e distinguindo as súas partes.

1º GR d, e, g GR-B6.5-Lectura comparada e comentario de textos en lingua grega e na lingua propia.

GR-B6.7-Realizar pequenos coloquios en grego con frases sinxelas e de dificultade progresiva.

CCL 1º-GR1B6.7.1-Mantén un sinxelo diálogo en grego sobre a base dun tema previamente acordado.

1º GR d, g GR-B6.6-Produción de textos propios breves en lingua grega.

GR-B6.8-Redactar pequenos textos en lingua grega de produción propia.

CCL 1º-GR1B6.7.1-Redacta frases sinxelas ou pequenos textos en grego sobre un tema proposto.

Bloque 7: Léxico

1º GR e, f GR-B7.1-Vocabulario básico grego: léxico de uso frecuente e principais prefixos e sufixos.

GR-B7.1-Coñecer, identificar e traducir o léxico grego: as palabras de maior frecuencia e os principais prefixos e sufixos.

CCL 1º-GR1B7.1.1-Deduce o significado de palabras gregas non estudadas a partir de palabras da súa propia lingua ou do contexto. 1º-GR1B7.1.2-Identifica e explica as palabras de maior frecuencia e os principais prefixos e sufixos, e tradúceos á propia lingua. 1º-GR1B7.1.3-Identifica e distingue en palabras propostas os seus formantes, sinala e diferencia lexemas e afixos, e procura exemplos doutros termos nos que estean presentes.

1º GR e, f GR-B7.2-Descomposición de palabras nos seus formantes.

GR-B7.2-Descompor unha palabra nos seus formantes, e coñecer o seu significado en grego para aumentar o caudal léxico e o coñecemento da lingua propia.

CCL 1º-GR1B7.2.1-Descompón os formantes das palabras e recoñece o significado dos elementos de orixe grega.

1º GR e, f GR-B7.3-Helenismos máis frecuentes do vocabulario común e do léxico especializado, e o seu mantemento: termos patrimoniais, cultismos e neoloxismos.

GR-B7.3-Recoñecer os helenismos máis frecuentes do vocabulario común e remontalos aos étimos gregos orixinais.

CCL 1º-GR1B7.3.1-Identifica os helenismos máis frecuentes do vocabulario común e explica o seu significado remitíndose aos étimos gregos orixinais.

1º GR e, f GR-B7.4-Identificación de lexemas, sufixos e prefixos helénicos usados na lingua propia.

GR-B7.4-Identificar e coñecer os elementos léxicos e os procedementos de formación do léxico grego (derivación e composición) para entender mellor os procedementos de formación de palabras nas linguas actuais.

CCL 1º-GR1B7.4.1-Identifica a etimoloxía e coñece o significado das palabras de léxico común da lingua propia.

1º GR e, f GR-B7.5-Familias etimolóxicas e semánticas.

GR-B7.5-Relacionar palabras da mesma familia etimolóxica ou semántica.

CCL 1º-GR1B7.5.1-Relaciona distintas palabras da mesma familia etimolóxica ou semántica.

Pág.232

Nivel Área Estándares Indicador de

logro (grao mínimo)

Peso (%)

1º GR 1º-GR1B1.1.1-Localiza nun mapa o marco xeográfico en que ten lugar o nacemento da lingua grega e a súa expansión. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B1.2.1-Explica a orixe da lingua grega e a relación coas outras linguas da familia indoeuropea. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B1.2.2-Enumera e localiza nun mapa as principais ramas da familia das linguas indoeuropeas. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B1.3.1-Explica o concepto de familia lingüística. 75% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B1.3.2-Define o concepto de indoeuropeo e explica o proceso de creación do termo. 75% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B1.4.1-Establece a filiación das linguas de Europa delimitando nun mapa a zona de orixe e zonas de expansión. 75% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B1.5.1-Coñece as etapas da evolución da lingua grega, desde o micénico ata o grego moderno. 25% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B1.6.1-Identifica a escritura Lineal B como un silabario, e a evolución dos caracteres do alfabeto. 20% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B1.7.1-Coñece a pronuncia da lingua grega moderna e utiliza algunhas palabras e expresións básicas. 20% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B1.8.1-Sitúa nun mapa as diversas variedades dialectais da lingua grega. 40% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B2.1.1-Recoñece diferentes tipos de escritura segundo a súa orixe e tipoloxía e describindo os trazos que distinguen a uns doutros. 25% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B2.2.1-Explica a orixe do alfabeto grego e describe a evolución dos seus signos a partir da adaptación dos signos do alfabeto fenicio. 25% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B2.2.2-Explica a orixe e a evolución dos sistemas de escritura de diferentes linguas, partindo do alfabeto grego, e sinala as adaptacións que se producen en cada unha delas. 20% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B2.3.1-Identifica e nomea correctamente os caracteres que forman o alfabeto grego, na súa forma minúscula e maiúscula, e escríbeos e leos correctamente. 100% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B2.4.1-Sitúa todos os fonemas da lingua grega no cadro clasificatorio dos fonemas e sabe describilos desde o punto e o modo de articulación. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B2.5.1-Coñece as normas de transcrición e aplícaas con corrección na transcrición de termos gregos ao galego e ao castelán. 80% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B2.6.1-Coñece o valor e colocación dos acentos, espíritos e demais signos diacríticos e de puntuación. 100% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B3.1.1-Distingue unha lingua flexiva doutra non flexiva. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B3.2.1-Distingue palabras variables e invariables, explica as características que permiten identificalas e define criterios para clasificalas. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B3.3.1-Identifica e distingue en palabras propostas os seus formantes, sinalando e diferenciando lexemas e afixos, e buscando exemplos doutros termos nos que estean presentes. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B3.4.1-Enuncia correctamente diversos tipos de palabras en grego, distinguíndoos a partir do seu enunciado e clasificándoos segundo a súa categoría e declinación. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B3.5.1-Declina palabras e sintagmas en concordancia, aplicando correctamente para cada palabra o paradigma de flexión correspondente. 50% 1.35 %

Pág.233

1º GR 1º-GR1B3.5.2-Analiza desde o punto de vista morfolóxico substantivos, adxectivos, determinantes e sintagmas de concordancia, e tradúceos correctamente ao galego e/ou ao castelán. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B3.6.1-Declina e/ou conxuga correctamente palabras propostas segundo a súa categoría, e explica e ilustra con exemplos as características que diferencian os conceptos de conxugación e declinación.

50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B3.6.2-Clasifica verbos segundo o seu tema, e describe os trazos polos que se recoñecen os modelos de flexión verbal. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B3.6.3-Explica o uso dos temas verbais gregos e identifica correctamente as formas derivadas de cada un deles. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B3.6.4-Conxuga os tempos verbais en voz activa e medio pasiva, aplicando correctamente os paradigmas correspondentes. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B3.6.5-Analiza morfoloxicamente e traduce ao galego e/ou ao castelán diferentes formas verbais gregas, e compara o seu uso en ambas as linguas. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B3.6.6-Cambia de voz as formas verbais identificando e manexando con seguridade os formantes que expresan este accidente verbal. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B3.7.1-Distingue formas persoais e non persoais dos verbos, explica os trazos que permiten identificalas e define criterios para as clasificar. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B4.1.1-Analiza morfolóxica e sintacticamente frases e textos sinxelos identificando correctamente as categorías gramaticais ás que pertencen as diferentes palabras e explicando as funcións que realizan no contexto.

50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B4.2.1-Enumera correctamente os nomes dos casos que existen na flexión nominal grega, explica as súas funcións dentro da oración e ilustra con exemplos a forma adecuada de traducilos. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B4.3.1-Coñece e aplica a concordancia entre nomes e determinantes nominais, así como entre verbos e suxeitos. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B4.4.1-Analiza correctamente casos e funcións para poder recoñecer cada elemento da oración. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B4.5.1-Compara e clasifica diferentes tipos de oracións simples, e identifica e explica en cada caso as súas características. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B4.6.1-Compara e clasifica diferentes tipos de oracións compostas, diferénciaas con precisión das oracións simples e explica en cada caso as súas características. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B4.6.1-Compara e clasifica diferentes tipos de oracións compostas, diferénciaas con precisión das oracións simples e explica en cada caso as súas características. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B4.7.1-Identifica as funcións das formas de infinitivo dentro da oración, comparando exemplos do seu uso. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B4.8.1-Recoñece, analiza e traduce correctamente as construcións de infinitivo concertado e non concertado, relacionándoas con construcións análogas noutras linguas que coñece. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B4.9.1-Identifica as funcións das formas de participio dentro da oración, comparando exemplos do seu uso. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B4.10.1-Recoñece, analiza e traduce correctamente as construcións de participio concertado e non concertado, relacionándoas con construcións análogas noutras linguas que coñece. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B4.11.1-Identifica e relaciona elementos morfolóxicos da lingua grega para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B4.12.1-Identifica na análise de frases e textos de dificultade graduada elementos sintácticos propios da lingua grega, relacionándoos para traducilos cos seus equivalentes en galego e/ou en castelán.

50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B5.1.1-Describe o marco histórico no que xorde e se desenvolve a civilización grega, sinalando distintos períodos dentro del e identificando en cada un as conexións máis importantes con outras civilizacións.

50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B5.1.2-Pode elaborar eixes cronolóxicos nos que se representan fitos históricos relevantes, consultando ou non fontes de información. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B5.1.3-Distingue as etapas da historia de Grecia, expli-cando os seus trazos esenciais e as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras. 50% 1.35 %

Pág.234

1º GR 1º-GR1B5.1.4-Sabe enmarcar determinados feitos históricos na civilización e no período histórico correspondente, póndoos en contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B5.2.1-Describe os principais sistemas políticos da antiga Grecia e compáraos entre eles, establecendo semellanzas e diferenzas, e cos actuais. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B5.2.2-Describe a organización da sociedade grega, explica as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relaciona estes aspectos cos valores cívicos da época e compáraos cos actuais.

50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B5.3.1-Identifica e explica os papeis que desempeña dentro da familia cada un dos seus membros, analizando a través deles estereotipos culturais da época e comparándoos cos actuais. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B5.4.1-Identifica e describe formas de traballo e relaciónaas cos coñecementos científicos e técnicos da época, explicando a súa influencia no progreso da cultura occidental. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B5.4.2-Describe as principais formas de lecer da sociedade grega e analiza a súa finalidade, os grupos aos que van dirixidas e a súa función no desenvolvemento da identidade social. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B5.5.1-Pode nomear coa súa denominación grega e latina os principais deuses e heroes da mitoloxía grecolatina, e sinalar os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o seu ámbito de influencia.

50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B5.6.1-Identifica dentro do imaxinario mítico deuses, semideuses e heroes, e explica os principais aspectos que os diferencian. 50% 1.35 %

1º GR

1º-GR1B5.6.2-Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno e sinalando as semellanzas e as principais diferenzas entre ambos os tratamentos, asociándoas a outras características culturais propias de cada época.

50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B5.6.3-Recoñece referencias mitolóxicas directas ou indirectas en diferentes manifestacións artísticas, e describe, a través do uso que se fai destas, os aspectos básicos que en cada caso se asocian á tradición grecolatina.

50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B5.7.1-Enumera e explica as principais características da relixión grega, póndoas en relación con outros aspectos básicos da cultura helénica e establecendo comparacións con manifestacións relixiosas propias doutras culturas.

50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B5.8.1-Describe e analiza os aspectos relixiosos e culturais que sustentan os certames deportivos da antiga Grecia e a presenza ou ausencia destes nos seus correlatos actuais. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B6.1.1-Utiliza adecuadamente a análise morfolóxica e sintáctica de textos de dificultade graduada para efectuar correctamente a súa tradución. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B6.2.1-Utiliza correctamente o dicionario para localizar o significado de palabras que entrañen dificultade, identificando entre varias acepcións o sentido máis axeitado para a tradución do texto.

50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B6.2.2-Utiliza mecanismos de inferencia para comprender textos de forma global. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B6.3.1-Traduce do grego ao galego e/ou ao castelán frases e textos sinxelos. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B6.4.1-Utiliza os coñecementos adquiridos para facer comentarios dos textos. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B6.5.1-Compara estruturas gregas coas da lingua propia, e establece semellanzas e diferenzas. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B6.6.1-Elabora mapas conceptuais e estruturais dos textos propostos, localizando o tema principal e distinguindo as súas partes. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B6.7.1-Mantén un sinxelo diálogo en grego sobre a base dun tema previamente acordado. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B6.7.1-Redacta frases sinxelas ou pequenos textos en grego sobre un tema proposto. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B7.1.1-Deduce o significado de palabras gregas non estudadas a partir de palabras da súa propia lingua ou do contexto. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B7.1.2-Identifica e explica as palabras de maior frecuencia e os principais prefixos e sufixos, e tradúceos á propia lingua. 50% 1.35 %

Pág.235

1º GR 1º-GR1B7.1.3-Identifica e distingue en palabras propostas os seus formantes, sinala e diferencia lexemas e afixos, e procura exemplos doutros termos nos que estean presentes. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B7.2.1-Descompón os formantes das palabras e recoñece o significado dos elementos de orixe grega. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B7.3.1-Identifica os helenismos máis frecuentes do vocabulario común e explica o seu significado remitíndose aos étimos gregos orixinais. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B7.4.1-Identifica a etimoloxía e coñece o significado das palabras de léxico común da lingua propia. 50% 1.35 %

1º GR 1º-GR1B7.5.1-Relaciona distintas palabras da mesma familia etimolóxica ou semántica. 50% 1.35 %

Pág.236

TEMPORALIZACIÓN, PONDERACIÓN E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN DOS ESTÁNDARES DO CURSO

CURSO Grego 1

NIVEL 1º BACHARELATO ÁREA Grego (GR)


Grao mínimo para superar a área Indicador mínimo de logro

T 1

T 2

T 3



Procedementos de avaliación (%)*


GR-B1.1

1º-GR1B1.1.1 - Localiza nun mapa o marco xeográfico en que ten lugar o nacemento da lingua grega e a súa expansión.

50% X X X



CD CSC

GR-B1.2

1º-GR1B1.2.1 - Explica a orixe da lingua grega e a relación coas outras linguas da familia indoeuropea.

50% X X X



CAA CCEC

GR-B1.2

1º-GR1B1.2.2 - Enumera e localiza nun mapa as principais ramas da familia das linguas indoeuropeas.

50% X X X



CD CCL

GR-B1.3 1º-GR1B1.3.1 - Explica o concepto de familia lingüística. 75% X X X



CCL

GR-B1.3 1º-GR1B1.3.2 - Define o concepto de indoeuropeo e explica o proceso de creación do termo.

75% X X X



CCL

GR-B1.4

1º-GR1B1.4.1 - Establece a filiación das linguas de Europa delimitando nun mapa a zona de orixe e zonas de expansión.

75% X X X



CD CCL

GR-B1.5

1º-GR1B1.5.1 - Coñece as etapas da evolución da lingua grega, desde o micénico ata o grego moderno.

25% X X X

PROCEDEMENTOS: Probas específicas. Análise das producións dos alumnos/as.

CCL

Pág.237

INSTRUMENTOS: Proba obxectiva. Caderno de Campo.

GR-B1.6

1º-GR1B1.6.1 - Identifica a escritura Lineal B como un silabario, e a evolución dos caracteres do alfabeto.

20% X X X



CCL

GR-B1.7

1º-GR1B1.7.1 - Coñece a pronuncia da lingua grega moderna e utiliza algunhas palabras e expresións básicas.

20% X X X



CCL

GR-B1.8 1º-GR1B1.8.1 - Sitúa nun mapa as diversas variedades dialectais da lingua grega.

40% X X X



CCL CSC

Bloque 2: Sistema de lingua grega: elementos básicos

GR-B2.1

1º-GR1B2.1.1 - Recoñece diferentes tipos de escritura segundo a súa orixe e tipoloxía e describindo os trazos que distinguen a uns doutros.

25% X X X



CCL

GR-B2.2

1º-GR1B2.2.1 - Explica a orixe do alfabeto grego e describe a evolución dos seus signos a partir da adaptación dos signos do alfabeto fenicio.

25% X



CCL

GR-B2.2

1º-GR1B2.2.2 - Explica a orixe e a evolución dos sistemas de escritura de diferentes linguas, partindo do alfabeto grego, e sinala as adaptacións que se producen en cada unha delas.

20% X X X



CCL

GR-B2.3

1º-GR1B2.3.1 - Identifica e nomea correctamente os caracteres que forman o alfabeto grego, na súa forma minúscula e maiúscula, e escríbeos e leos correctamente.

100% X X X



CCL

GR-B2.4

1º-GR1B2.4.1 - Sitúa todos os fonemas da lingua grega no cadro clasificatorio dos fonemas e sabe describilos desde o punto e o modo de articulación.

50% X X X



CCL

GR-B2.5

1º-GR1B2.5.1 - Coñece as normas de transcrición e aplícaas con corrección na transcrición de termos gregos ao galego e ao castelán.

80% X X X



CCL

GR-B2.6 1º-GR1B2.6.1 - Coñece o valor e colocación dos acentos, espíritos 100% X X X PROCEDEMENTOS: Probas

específicas. CCL

Pág.238

e demais signos diacríticos e de puntuación.



GR-B3.1 1º-GR1B3.1.1 - Distingue unha lingua flexiva doutra non flexiva. 50% X X X



CCL

GR-B3.2

1º-GR1B3.2.1 - Distingue palabras variables e invariables, explica as características que permiten identificalas e define criterios para clasificalas.

50% X X X



CCL

GR-B3.3

1º-GR1B3.3.1 - Identifica e distingue en palabras propostas os seus formantes, sinalando e diferenciando lexemas e afixos, e buscando exemplos doutros termos nos que estean presentes.

50% X X X



CCL CAA

GR-B3.4

1º-GR1B3.4.1 - Enuncia correctamente diversos tipos de palabras en grego, distinguíndoos a partir do seu enunciado e clasificándoos segundo a súa categoría e declinación.

50% X X X



CCL

GR-B3.5

1º-GR1B3.5.1 - Declina palabras e sintagmas en concordancia, aplicando correctamente para cada palabra o paradigma de flexión correspondente.

50% X X X



CCL

GR-B3.5

1º-GR1B3.5.2 - Analiza desde o punto de vista morfolóxico substantivos, adxectivos, determinantes e sintagmas de concordancia, e tradúceos correctamente ao galego e/ou ao castelán.

50% X X X



CCL

GR-B3.6

1º-GR1B3.6.1 - Declina e/ou conxuga correctamente palabras propostas segundo a súa categoría, e explica e ilustra con exemplos as características que diferencian os conceptos de conxugación e declinación.

50% X X X



CCL

GR-B3.6

1º-GR1B3.6.2 - Clasifica verbos segundo o seu tema, e describe os trazos polos que se recoñecen os modelos de flexión verbal.

50% X X X



CCL

GR-B3.6 1º-GR1B3.6.3 - Explica o uso dos temas verbais gregos e identifica correctamente as formas

50% X X XPROCEDEMENTOS: Probas específicas.

CCL

Pág.239

derivadas de cada un deles. INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.

GR-B3.6

1º-GR1B3.6.4 - Conxuga os tempos verbais en voz activa e medio pasiva, aplicando correctamente os paradigmas correspondentes.

50% X X X



CCL

GR-B3.6

1º-GR1B3.6.5 - Analiza morfoloxicamente e traduce ao galego e/ou ao castelán diferentes formas verbais gregas, e compara o seu uso en ambas as linguas.

50% X X X



CCL

GR-B3.6

1º-GR1B3.6.6 - Cambia de voz as formas verbais identificando e manexando con seguridade os formantes que expresan este accidente verbal.

50% X X X



CCL

GR-B3.7

1º-GR1B3.7.1 - Distingue formas persoais e non persoais dos verbos, explica os trazos que permiten identificalas e define criterios para as clasificar.

50% X X X



CCL

Bloque 4: Sintaxe

GR-B4.1

1º-GR1B4.1.1 - Analiza morfolóxica e sintacticamente frases e textos sinxelos identificando correctamente as categorías gramaticais ás que pertencen as diferentes palabras e explicando as funcións que realizan no contexto.

50% X X X



CCL

GR-B4.2

1º-GR1B4.2.1 - Enumera correctamente os nomes dos casos que existen na flexión nominal grega, explica as súas funcións dentro da oración e ilustra con exemplos a forma adecuada de traducilos.

50% X X X



CCL

GR-B4.3

1º-GR1B4.3.1 - Coñece e aplica a concordancia entre nomes e determinantes nominais, así como entre verbos e suxeitos.

50% X X X



CCL

GR-B4.4

1º-GR1B4.4.1 - Analiza correctamente casos e funcións para poder recoñecer cada elemento da oración.

50% X X X



CCL

GR-B4.5

1º-GR1B4.5.1 - Compara e clasifica diferentes tipos de oracións simples, e identifica e explica en cada caso as súas características.

50% X X X



CCL

Pág.240

GR-B4.6

1º-GR1B4.6.1 - Compara e clasifica diferentes tipos de oracións compostas, diferénciaas con precisión das oracións simples e explica en cada caso as súas características.

50% X X X



CCL

GR-B4.6

1º-GR1B4.6.1 - Compara e clasifica diferentes tipos de oracións compostas, diferénciaas con precisión das oracións simples e explica en cada caso as súas características.

50% X X X



CCL

GR-B4.7

1º-GR1B4.7.1 - Identifica as funcións das formas de infinitivo dentro da oración, comparando exemplos do seu uso.

50% X X X



CCL

GR-B4.8

1º-GR1B4.8.1 - Recoñece, analiza e traduce correctamente as construcións de infinitivo concertado e non concertado, relacionándoas con construcións análogas noutras linguas que coñece.

50% X X X



CCL

GR-B4.9

1º-GR1B4.9.1 - Identifica as funcións das formas de participio dentro da oración, comparando exemplos do seu uso.

50% X X



CCL

GR-B4.10

1º-GR1B4.10.1 - Recoñece, analiza e traduce correctamente as construcións de participio concertado e non concertado, relacionándoas con construcións análogas noutras linguas que coñece.

50% X X



CCL

GR-B4.11

1º-GR1B4.11.1 - Identifica e relaciona elementos morfolóxicos da lingua grega para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos.

50% X X X



CCL

GR-B4.12

1º-GR1B4.12.1 - Identifica na análise de frases e textos de dificultade graduada elementos sintácticos propios da lingua grega, relacionándoos para traducilos cos seus equivalentes en galego e/ou en castelán.

50% X X X



CCL

Bloque 5: Grecia: historia, cultura, arte e civilización

GR-B5.1

1º-GR1B5.1.1 - Describe o marco histórico no que xorde e se desenvolve a civilización grega, sinalando distintos períodos

50% X X X


INSTRUMENTOS: Proba

CD CSC CCEC

Pág.241

dentro del e identificando en cada un as conexións máis importantes con outras civilizacións.

obxectiva.

GR-B5.1

1º-GR1B5.1.2 - Pode elaborar eixes cronolóxicos nos que se representan fitos históricos relevantes, consultando ou non fontes de información.

50% X X X



CD CMCT

GR-B5.1

1º-GR1B5.1.3 - Distingue as etapas da historia de Grecia, expli-cando os seus trazos esenciais e as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras.

50% X X X



CCEC

GR-B5.1

1º-GR1B5.1.4 - Sabe enmarcar determinados feitos históricos na civilización e no período histórico correspondente, póndoos en contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas.

50% X X X



CCEC

GR-B5.2

1º-GR1B5.2.1 - Describe os principais sistemas políticos da antiga Grecia e compáraos entre eles, establecendo semellanzas e diferenzas, e cos actuais.

50% X X X



CSC

GR-B5.2

1º-GR1B5.2.2 - Describe a organización da sociedade grega, explica as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relaciona estes aspectos cos valores cívicos da época e compáraos cos actuais.

50% X X X



CSC

GR-B5.3

1º-GR1B5.3.1 - Identifica e explica os papeis que desempeña dentro da familia cada un dos seus membros, analizando a través deles estereotipos culturais da época e comparándoos cos actuais.

50% X X X



CSC

GR-B5.4

1º-GR1B5.4.1 - Identifica e describe formas de traballo e relaciónaas cos coñecementos científicos e técnicos da época, explicando a súa influencia no progreso da cultura occidental.

50% X X X



CMCT CSC CSIEE

GR-B5.4

1º-GR1B5.4.2 - Describe as principais formas de lecer da sociedade grega e analiza a súa finalidade, os grupos aos que van dirixidas e a súa función no desenvolvemento da identidade social.

50% X X X



CSC

Pág.242

GR-B5.5

1º-GR1B5.5.1 - Pode nomear coa súa denominación grega e latina os principais deuses e heroes da mitoloxía grecolatina, e sinalar os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o seu ámbito de influencia.

50% X X X



CCL CCEC

GR-B5.6

1º-GR1B5.6.1 - Identifica dentro do imaxinario mítico deuses, semideuses e heroes, e explica os principais aspectos que os diferencian.

50% X X X



CCEC

GR-B5.6

1º-GR1B5.6.2 - Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno e sinalando as semellanzas e as principais diferenzas entre ambos os tratamentos, asociándoas a outras características culturais propias de cada época.

50% X X X



CCEC

GR-B5.6

1º-GR1B5.6.3 - Recoñece referencias mitolóxicas directas ou indirectas en diferentes manifestacións artísticas, e describe, a través do uso que se fai destas, os aspectos básicos que en cada caso se asocian á tradición grecolatina.

50% X X X



CCEC

GR-B5.7

1º-GR1B5.7.1 - Enumera e explica as principais características da relixión grega, póndoas en relación con outros aspectos básicos da cultura helénica e establecendo comparacións con manifestacións relixiosas propias doutras culturas.

50% X X X



CCEC

GR-B5.8

1º-GR1B5.8.1 - Describe e analiza os aspectos relixiosos e culturais que sustentan os certames deportivos da antiga Grecia e a presenza ou ausencia destes nos seus correlatos actuais.

50% X X X



CCEC

Bloque 6: Textos

GR-B6.1

1º-GR1B6.1.1 - Utiliza adecuadamente a análise morfolóxica e sintáctica de textos de dificultade graduada para efectuar correctamente a súa tradución.

50% X X X



CCL

GR-B6.2 1º-GR1B6.2.1 - Utiliza 50% X X X PROCEDEMENTOS: Probas CCL

Pág.243

correctamente o dicionario para localizar o significado de palabras que entrañen dificultade, identificando entre varias acepcións o sentido máis axeitado para a tradución do texto.

específicas.


GR-B6.2

1º-GR1B6.2.2 - Utiliza mecanismos de inferencia para comprender textos de forma global.

50% X



CAA CCL

GR-B6.3 1º-GR1B6.3.1 - Traduce do grego ao galego e/ou ao castelán frases e textos sinxelos.

50% X X X



CCL

GR-B6.4 1º-GR1B6.4.1 - Utiliza os coñecementos adquiridos para facer comentarios dos textos.

50% X X X



CAA CCL

GR-B6.5

1º-GR1B6.5.1 - Compara estruturas gregas coas da lingua propia, e establece semellanzas e diferenzas.

50% X X X



CCL

GR-B6.6

1º-GR1B6.6.1 - Elabora mapas conceptuais e estruturais dos textos propostos, localizando o tema principal e distinguindo as súas partes.

50% X X X



CCL CCEC

GR-B6.7 1º-GR1B6.7.1 - Mantén un sinxelo diálogo en grego sobre a base dun tema previamente acordado.

50% X X X



CCL

GR-B6.8 1º-GR1B6.7.1 - Redacta frases sinxelas ou pequenos textos en grego sobre un tema proposto.

50% X X X



CCL

Bloque 7: Léxico

GR-B7.1

1º-GR1B7.1.1 - Deduce o significado de palabras gregas non estudadas a partir de palabras da súa propia lingua ou do contexto.

50% X X X



CCL

GR-B7.1

1º-GR1B7.1.2 - Identifica e explica as palabras de maior frecuencia e os principais prefixos e sufixos, e tradúceos á propia lingua.

50% X X X



CCL

Pág.244

GR-B7.1

1º-GR1B7.1.3 - Identifica e distingue en palabras propostas os seus formantes, sinala e diferencia lexemas e afixos, e procura exemplos doutros termos nos que estean presentes.

50% X X X



CCL

GR-B7.2

1º-GR1B7.2.1 - Descompón os formantes das palabras e recoñece o significado dos elementos de orixe grega.

50% X X X



CCL

GR-B7.3

1º-GR1B7.3.1 - Identifica os helenismos máis frecuentes do vocabulario común e explica o seu significado remitíndose aos étimos gregos orixinais.

50% X X X



CCL

GR-B7.4

1º-GR1B7.4.1 - Identifica a etimoloxía e coñece o significado das palabras de léxico común da lingua propia.

50% X X X



CCL

GR-B7.5 1º-GR1B7.5.1 - Relaciona distintas palabras da mesma familia etimolóxica ou semántica.

50% X X X



CCL

Pág.245

SECUENCIACIÓN

Título da U.D.I.: O AMOR

DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Coñecer e comprender os elementos que integran o mundo relixioso grego. Diferenciar os aspectos que distinguen relixión e mitoloxía. Estudar a figura do deus Eros: a súa orixe e os mitos máis coñecidos.Coñecer a lingua grega. Comprobar a importancia lingüística do indoeuropeo como tronco orixinario da meirande parte das linguas faladas en Europa. Coñecer o alfabeto grego. Adquirir a capacidade de ler con fluidez e escribir correctamente o grego. Comprender a distribución o espírito e os distintos tipos de acentos. Entender a utilización dos signos ortográficos. Emprender o coñecemento do léxico grego e os recursos para a formación de palabras. comprobar a presencia de termos grgos na propia lingua, coñecendo o principio de transliteración e transcrición.Valorar a lingua grega como expresión de creación dos conceptos do pensamento do mundo científico e cultural.Coñecer o espacio e as características das rexións nas que xurdiu e se desenrolou a historia de Grecia e a súa cultura. Ser consciente da relación que existe entre a situación xeográfica e as actuacións dos pobos.Situar no espazo os acontecimentos históricos máis representativos da hiatoria de Grecia, identificando as súas manifestacións culturais básicas. TEMPORALIZACIÓN1º Trimestre

Pág.246


Escribir e leer en grego. Situar xeográfica e históricamente a cultura e civilización grega

Competencias clave:

X X X X X X X CL:


CMCT: Matemática,


CD: Dixital

CAA: Aprender a aprender


CSIE: Sentido de iniciativa e espírito

emprendedor


culturais

TRANSPOSICIÓN DIDÁCTICA E ORGANIZACIÓN DA TAREFA 1 Actividade 1 Exercicio 1.1 Exercicio

1.2 Exercicio 1.3

Exercicio 1.4

Exercicio 1.5

Exercicio 1.6

Descrición Descrición Descrición Descrición Descrición Descrición

Descubrimento dos coñecementos previos do mundo grego

Actividades das páxinas 15 e 17 do libro de texto



Actividades da páxina 27 do libro de texto


Contidos: Contidos: Contidos: Contidos: Contidos: Contidos: GR-B1.1(1º), GR-B1.2(1º), GR-B1.2(1º), GR-B1.3(1º), GR-B1.3(1º), GR-B1.4(1º), GR-B2.1(1º), GR-B2.2(1º), GR-B2.3(1º), GR-B2.4(1º), GR-B2.5(1º), GR-B2.6(1º), GR-B3.1(1º), GR-B3.1(1º), GR-B3.2(1º), GR-B5.1(1º), GR-B5.5(1º), GR-B7.2(1º),

GR-B5.5(1º), GR-B1.1(1º), GR-B1.2(1º), GR-B1.2(1º), GR-B1.3(1º), GR-B1.3(1º), GR-B1.4(1º), GR-B2.1(1º), GR-B2.2(1º), GR-B5.1(1º),

GR-B2.3(1º), GR-B2.4(1º), GR-B2.5(1º),

GR-B2.6(1º), GR-B2.3(1º), GR-B2.4(1º),

Descrición:

á lingua e cultura grega. Estudo das características da relixión grega e dos deuses olímpicos máis representativos. Elaboración dun esquema xenealóxico do deus Eros e distinguir os seus atributos. Comparación desta divindade coa correspondente romana e verificación da súa pervivenciano mundo actual. Localización en mapas de distintas áreas lingüísticas, especificamente as da familia indoeuropea. Práctica de lectura e escritura a partir detextos propostos en

Pág.247

lingua grega. Aplicación das regras deacentuación e puntuación gregas. Búsqueda de palabras de orixe grego en textos gregos e casteláns. Realzación de mapas sinalando os lugares máis destacados da historia de Grecia. Ordenación e relación cronolóxica dos feitos e personaxes máis destacados da historia de Grecia. Lectura crítica de textos.

Criterios de avaliación: GR-B1.1, GR-B1.2, GR-B1.3, GR-B1.4, GR-B1.5, GR-B1.6, GR-B1.7, GR-B1.8, GR-B2.1, GR-B2.2, GR-B2.3, GR-B2.4, GR-B2.5, GR-B2.6, GR-B3.1, GR-B3.2, GR-B3.3, GR-B5.1, GR-B5.1 , GR-B5.5, GR-B5.6, GR-B7.2,

Indicadores de logro: 1º-GR1B1.1.1, 1º-GR1B1.2.1, 1º-GR1B1.2.2, 1º-GR1B1.3.1, 1º-GR1B1.3.2, 1º-GR1B1.4.1, 1º-GR1B1.5.1, 1º-GR1B1.6.1, 1º-GR1B1.7.1, 1º-GR1B1.8.1, 1º-GR1B2.1.1, 1º-GR1B2.2.1, 1º-GR1B2.2.2, 1º-

Pág.248

GR1B2.3.1, 1º-GR1B2.4.1, 1º-GR1B2.5.1, 1º-GR1B2.6.1, 1º-GR1B3.1.1, 1º-GR1B3.2.1, 1º-GR1B3.3.1, 1º-GR1B5.1.1, 1º-GR1B5.1.2, 1º-GR1B5.1.3, 1º-GR1B5.1.4, 1º-GR1B5.5.1, 1º-GR1B5.6.3, 1º-GR1B7.2.1,




Reflexivo, analítico, lóxico, práctico, analóxico, deliberativo, crítico, creativo



Traballo individual, equipo cooperativo

Aula de grego

Pág.249

ANEXO RESUMO CURRICULAR


1º GR a, d, e GR-B2.3-Caracteres do alfabeto grego.



1º GR a, d, g, h GR-B2.1-Orixes da escritura. Sistemas de escritura.



1º GR a, d, g, h GR-B2.2-Orixes e evolución do alfabeto grego.



1º GR a, g, h GR-B1.3-Entender o concepto de familia lingüística e de indoeuropeo.


1º GR a, g, h GR-B1.2-Familias lingüísticas. O indoeuropeo.


CD CCL




CD CCL


1º GR a, h GR-B1.4-Variedades dialectais.


CCL CSC


1º GR c, h, ñ GR-B5.5-Coñecer os principais deuses da mitoloxía.

CCL CCEC




CCEC 1º-GR1B5.6.3-Recoñece referencias mitolóxicas directas ou indirectas en diferentes manifestacións artísticas, e describe, a través do uso que se fai destas, os aspectos básicos que en cada caso se asocian á tradición grecolatina.







Pág.250

1º GR d, e, f GR-B2.4-Clasificación dos fonemas: pronuncia.



1º GR d, e, f GR-B2.5-Transcrición de termos dos caracteres gregos.



1º GR d, e, f GR-B2.6-Signos diacríticos e de puntuación.



1º GR d, e, f GR-B3.2-Formantes das palabras.


CCL CAA


1º GR d, g, h GR-B1.1-Marco xeográfico da lingua grega.


CD CSC


1º GR d, h, n GR-B1.6-Identificar exemplos de escritura micénica e alfabética.











1º GR g, h GR-B5.1-Períodos da historia de Grecia.



Pág.251

IDENTIFICACIÓN

Título da U.D.I.: O MAR

DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Coñecer e comprender os elementos que integran o mundo relixioso grego. Diferenciar os aspectos que distinguen relixión e mitoloxía.Estudar a figura do deus Poseidón: a súa orixe e os mitos máis coñecidos. Coñecer as categorías gramaticais da lingua grega e relacionalas coas da propia lingua. Comprender o concepto de caso insistindo na súa estreita relación coa función. Iniciación na estructura de flexión nominal e verbal. Coñecer a orixe e función do artigo. Afondar no concepto de organización nominalco estudo da 1ª e 2ª declinación. Recordar a importancia del léxico incorporando novos sufixos para a formación de palabras. Reflexionar sobre a importancia da situación xeográfica de Creta, así como a presencia determinante do mar. situar no tempo e no espazo os acontecementos máis representativos de Creta, identificando as súas manifestacións culturais básicas: palacios, frescos, cerámica, divindades, escritura...Coñecer e valorar a figura de Minos como rei que conseguiu e impulsou toda esta cultura. Reflexionar sobre o mito do Minotauro como base para a explicación da historia de Grecia na época minoica. TEMPORALIZACIÓN1º Trimestre

Pág.252



Competencias clave:

X X X X X X X CL:


CMCT: Matemática,


CD: Dixital




emprendedor


culturais


Actividade 1 Exercicio 1.1 Exercicio 1.2



Descubrimento dos coñecementos previos da civiliación minoica

Actividades da páxina 35 e 37 do libro de texto.

Actividades da páxina 39 43,44,45,46,48, 49 e 50 do libro de texto


Contidos: Contidos: Contidos: Contidos: GR-B1.3(1º), GR-B5.1(1º), GR-B5.2(1º), GR-B5.3(1º), GR-B5.4(1º), GR-B5.5(1º),

GR-B5.5(1º), GR-B6.4(1º),

GR-B1.1(1º), GR-B1.2(1º), GR-B1.2(1º), GR-B1.3(1º), GR-B1.4(1º), GR-B2.1(1º), GR-B2.2(1º), GR-B2.3(1º), GR-B2.4(1º), GR-B2.5(1º), GR-B2.6(1º), GR-B3.1(1º), GR-B3.1(1º), GR-B3.2(1º), GR-B3.3(1º), GR-B3.4(1º), GR-B3.5(1º), GR-B4.1(1º), GR-B4.1(1º), GR-B4.2(1º), GR-B4.3(1º), GR-B4.4(1º), GR-B4.8(1º), GR-B4.8(1º), GR-B6.1(1º), GR-B6.2(1º), GR-B6.3(1º), GR-B6.5(1º), GR-B6.6(1º), GR-B7.2(1º),

GR-B5.1(1º), GR-B5.2(1º), GR-B5.3(1º), GR-B5.4(1º), GR-B5.5(1º),

Descrición:

á lingua e cultura grega. Estudo das características da relixión grega e dos deuses olímpicos máis representativos. Elaboración dun esquema xenealóxico do deus Poseidón e distinguir os seus atributos. Comparación desta divindade coa correspondente romana e verificación da súa pervivenciano mundo actual. Declinar algún substantivo xunto co seu artigo correspondente. Traducción de oracións sinxelas nas que se poñaen práctica o estudado. Cambiar de número algunhas oreacións para practicar e axilizar o uso dos casos e o verbo. Elaboración de listas de palabras

Pág.253

en diferentes casos para analizar e buscar o nominativo de singular. Búsqueda de palabras de orixe grego en textos gregos e casteláns. Realzación de un mapa sinalando os lugares máis destacados de Creta . Ordenación e relación cronolóxica dos feitos e personaxes máis destacados da época minoica. Lectura crítica de textos.

Criterios de avaliación: GR-B1.1, GR-B1.2, GR-B1.3, GR-B1.4, GR-B1.5, GR-B1.6, GR-B1.7, GR-B1.8, GR-B2.1, GR-B2.2, GR-B2.3, GR-B2.4, GR-B2.5, GR-B2.6, GR-B3.1, GR-B3.2, GR-B3.3, GR-B3.4, GR-B3.5, GR-B3.6, GR-B4.1, GR-B4.11, GR-B4.12, GR-B4.2, GR-B4.3, GR-B4.4, GR-B4.5, GR-B5.1, GR-B5.1 , GR-B5.2, GR-B5.3, GR-B5.4, GR-B5.5, GR-B5.6, GR-B5.7, GR-B5.8, GR-B6.1, GR-B6.2, GR-B6.3, GR-B6.4, GR-B6.5, GR-B6.6, GR-B6.7, GR-B6.8, GR-B7.2,

Indicadores de logro: 1º-GR1B1.1.1, 1º-GR1B1.2.1, 1º-GR1B1.2.2, 1º-GR1B1.3.1, 1º-GR1B1.3.2, 1º-GR1B1.4.1, 1º-GR1B1.5.1, 1º-GR1B1.6.1, 1º-GR1B1.7.1, 1º-GR1B1.8.1, 1º-GR1B2.1.1, 1º-GR1B2.2.1, 1º-GR1B2.2.2, 1º-GR1B2.3.1, 1º-GR1B2.4.1, 1º-

Pág.254

GR1B2.5.1, 1º-GR1B2.6.1, 1º-GR1B3.1.1, 1º-GR1B3.2.1, 1º-GR1B3.3.1, 1º-GR1B3.4.1, 1º-GR1B3.5.1, 1º-GR1B3.5.2, 1º-GR1B3.6.1, 1º-GR1B3.6.2, 1º-GR1B3.6.5, 1º-GR1B4.1.1, 1º-GR1B4.11.1, 1º-GR1B4.12.1, 1º-GR1B4.2.1, 1º-GR1B4.3.1, 1º-GR1B4.4.1, 1º-GR1B4.5.1, 1º-GR1B5.1.1, 1º-GR1B5.1.2, 1º-GR1B5.1.3, 1º-GR1B5.1.4, 1º-GR1B5.2.1, 1º-GR1B5.2.2, 1º-GR1B5.3.1, 1º-GR1B5.4.1, 1º-GR1B5.4.2, 1º-GR1B5.5.1, 1º-GR1B5.6.1, 1º-GR1B5.6.2, 1º-GR1B5.6.3, 1º-GR1B5.7.1, 1º-GR1B5.8.1, 1º-GR1B6.1.1, 1º-GR1B6.2.1, 1º-GR1B6.3.1, 1º-GR1B6.4.1, 1º-GR1B6.5.1, 1º-GR1B6.6.1, 1º-GR1B6.7.1, 1º-GR1B6.7.1, 1º-GR1B7.2.1,




Reflexivo, analítico, lóxico, práctico, analóxico, deliberativo, crítico, creativo



Traballo individual, equipo cooperativo.

Aula de grego

Pág.255

ANEXO RESUMO CURRICULAR Nivel Área Obxectivos Contidos Criterios de avaliación C.C. Estándares

1º GR a, b, h, m GR-B5.2-Organización política e social de Grecia.
















CD CCL




CD CCL




CCL CSC




CSC 1º-GR1B5.4.1-Identifica e describe formas de traballo e relaciónaas cos coñecementos científicos e técnicos da época, explicando a súa influencia no progreso da cultura occidental. 1º-GR1B5.4.2-Describe as principais formas de lecer da sociedade grega e analiza a súa finalidade, os grupos aos que van dirixidas e a súa función no desenvolvemento da identidade social.


CCL CCEC


Pág.256

1º GR c, h, ñ GR-B5.7-Coñecer e comparar as características da relixiosidade e relixión grega coas actuais.


1º GR c, h, ñ GR-B5.8-Relacionar e establecer semellanzas e diferenzas entre as manifestacións deportivas da Grecia clásica e as actuais.


























1º GR d, e, f GR-B2.4-Clasificación dos fonemas:

GR-B2.4-Recoñecer o cadro clasificatorio dos fonemas da

CCL 1º-GR1B2.4.1-Sitúa todos os fonemas da lingua grega no cadro clasificatorio dos

Pág.257

pronuncia.

lingua grega xunto coa súa pronuncia.

fonemas e sabe describilos desde o punto e o modo de articulación.









CCL CAA


1º GR d, e, f GR-B3.3-Concepto de declinación: declinacións gregas. Enunciado e paradigmas.



1º GR d, e, f GR-B3.4-Flexión nominal e pronominal.



1º GR d, e, f GR-B3.5-Sistema verbal grego. Verbos temáticos e atemáticos.


CCL 1º-GR1B3.6.1-Declina e/ou conxuga correctamente palabras propostas segundo a súa categoría, e explica e ilustra con exemplos as características que diferencian os conceptos de conxugación e declinación. 1º-GR1B3.6.2-Clasifica verbos segundo o seu tema, e describe os trazos polos que se recoñecen os modelos de flexión verbal. 1º-GR1B3.6.5-Analiza morfoloxicamente e traduce ao galego e/ou ao castelán diferentes formas verbais gregas, e compara o seu uso en ambas as linguas.



CCL CCEC







CD CSC










Pág.258




1º GR e, f, g, i GR-B6.1-Coñecer e aplicar os coñecementos fonolóxicos, morfolóxicos, sintácticos e léxicos da lingua grega para a interpretación e a tradución coherente de frases ou textos de dificultade progresiva.


1º GR e, f, g, i GR-B6.3-Coñecer e aplicar os coñecementos adquiridos para a retroversión de frases ou textos de dificultade progresiva.




CAA CCL

1º-GR1B6.2.1-Utiliza correctamente o dicionario para localizar o significado de palabras que entrañen dificultade, identificando entre varias acepcións o sentido máis axeitado para a tradución do texto.



CAA CCL


1º GR e, f GR-B4.2-Concordancia.



1º GR e, f GR-B4.3-Elementos da oración.



1º GR e, f GR-B4.4-Oración simple: oracións atributivas e predicativas.












Pág.259

IDENTIFICACIÓN

Título da U.D.I.: A MORTE

DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Coñecer e comprender os elementos que integran o mundo relixioso grego. Diferenciar os aspectos que distinguen relixión e mitoloxía. Estudar a figura do deus Hades: a súa orixe e os mitos máis coñecidos. Estudar o mundo dos mortos, o mundo subterráneo na cultura grega. Coñecer os rituais de enterramento na sociedade grega. Comprender a formación dos adxectivos gregos de tres terminacións. Recoñecer e sistematizar o estudo morfosintáctico da flexión pronominal.Coñecer os recursos para expresar os tempos do modo indicativo. Lembrar a importancia do léxico incorporando novos sufixos para a formación de palabras.Ampliar os coñecementos de sintaxe co estudio da frase nominal. Reflexionar sobre a importancia da situación xeográfica de Micenas. Situar no tempo e no espazo os acontecementos históricos máis representativos da época micénica, identificando as súas manifestacións culturais básicas. Coñecer o mito de Agamenón, a súa linaxe, descendencia e a importancia deste rei na época micénica. TEMPORALIZACIÓN1º Trimestre

Pág.260



Competencias clave:

X X X X X X X CL:


CMCT: Matemática,


CD: Dixital




emprendedor


culturais






Actividades dende a páxina 64 ata 78 do libro de texto


Contidos: Contidos: Contidos: GR-B5.4(1º), GR-B1.1(1º), GR-B1.2(1º),

GR-B1.2(1º), GR-B1.3(1º), GR-B1.3(1º), GR-B1.4(1º), GR-B2.1(1º), GR-B2.2(1º), GR-B2.3(1º), GR-B2.4(1º), GR-B2.5(1º), GR-B2.6(1º), GR-B3.1(1º), GR-B3.1(1º), GR-B3.2(1º), GR-B3.3(1º), GR-B3.4(1º), GR-B3.5(1º), GR-B4.1(1º), GR-B4.1(1º), GR-B4.2(1º), GR-B4.3(1º), GR-B4.4(1º), GR-B4.8(1º), GR-B4.8(1º), GR-B6.1(1º), GR-B6.2(1º), GR-B6.3(1º), GR-B6.4(1º), GR-B6.5(1º), GR-B6.6(1º), GR-B7.1(1º), GR-B7.2(1º), GR-B7.3(1º), GR-B7.4(1º), GR-B7.5(1º),

GR-B5.1(1º), GR-B5.2(1º), GR-B5.3(1º), GR-B5.4(1º), GR-B5.5(1º),

Descrición:

á lingua e cultura grega. Estudo das características da relixión grega e dos deuses olímpicos máis representativos. Elaboración dun esquema xenealóxico do deus Hades e distinguir os seus atributos. Comparación desta divindade coa correspondente romana e verificación da súa pervivenciano mundo actual. Comparar o mundo dos mortos na relixión grega co de outras relixió ns.Comparar os ritos de enterramento de esta época cos de outros pobos da época actual. Declinación simultánea de artigo, substantivo e adxe ctivo. Análise morfolóxica dos pronomes demostrativos en diferentes casos, indicando o enunciado. Traducción de oracións sinxelas nas que se poñaen práctica o estudado. Análise morfolóxica de formas verbais marcando os distintos compoñentes de cada forma verbal. Búsqueda de palabras de orixe grego en textos gregos e casteláns. Realzación dun mapa sinalando os lugares máis destacados de Grecia na época micénica. Ordenación e relación cronolóxica dos feitos e personaxes máis destacados

Pág.261

en esta época. Lectura crítica de textos.


GR-B1.1, GR-B1.2, GR-B1.3, GR-B1.4, GR-B1.5, GR-B1.6, GR-B1.7, GR-B1.8, GR-B2.1, GR-B2.2, GR-B2.3, GR-B2.4, GR-B2.5, GR-B2.6, GR-B3.1, GR-B3.2, GR-B3.3, GR-B3.4, GR-B3.5, GR-B3.6, GR-B3.6 , GR-B4.1, GR-B4.11, GR-B4.12, GR-B4.2, GR-B4.3, GR-B4.4, GR-B4.5, GR-B5.1, GR-B5.1 , GR-B5.2, GR-B5.3, GR-B5.4, GR-B5.5, GR-B5.6, GR-B5.7, GR-B5.8, GR-B6.1, GR-B6.2, GR-B6.3, GR-B6.4, GR-B6.5, GR-B6.6, GR-B6.7, GR-B6.8, GR-B7.1, GR-B7.2, GR-B7.3, GR-B7.4, GR-B7.5,

Indicadores de logro:

1º-GR1B1.1.1, 1º-GR1B1.2.1, 1º-GR1B1.2.2, 1º-GR1B1.3.1, 1º-GR1B1.3.2, 1º-GR1B1.4.1, 1º-GR1B1.5.1, 1º-GR1B1.6.1, 1º-GR1B1.7.1, 1º-GR1B1.8.1, 1º-GR1B2.1.1, 1º-GR1B2.2.1, 1º-GR1B2.2.2, 1º-GR1B2.3.1, 1º-GR1B2.4.1, 1º-GR1B2.5.1, 1º-GR1B2.6.1, 1º-GR1B3.1.1, 1º-GR1B3.2.1, 1º-GR1B3.3.1, 1º-GR1B3.4.1, 1º-GR1B3.5.1, 1º-GR1B3.5.2, 1º-GR1B3.6.1, 1º-GR1B3.6.2, 1º-GR1B3.6.3, 1º-GR1B3.6.4, 1º-GR1B3.6.5, 1º-GR1B4.1.1, 1º-GR1B4.11.1, 1º-GR1B4.12.1, 1º-GR1B4.2.1, 1º-GR1B4.3.1, 1º-GR1B4.4.1, 1º-GR1B4.5.1, 1º-GR1B5.1.1, 1º-GR1B5.1.2, 1º-GR1B5.1.3, 1º-GR1B5.1.4, 1º-GR1B5.2.1, 1º-GR1B5.2.2, 1º-GR1B5.3.1, 1º-GR1B5.4.1, 1º-GR1B5.4.2, 1º-GR1B5.5.1, 1º-GR1B5.6.1, 1º-GR1B5.6.2, 1º-GR1B5.6.3, 1º-GR1B5.7.1, 1º-GR1B5.8.1, 1º-GR1B6.1.1, 1º-GR1B6.2.1, 1º-GR1B6.3.1, 1º-GR1B6.4.1, 1º-GR1B6.5.1, 1º-GR1B6.6.1, 1º-GR1B6.7.1, 1º-GR1B6.7.1, 1º-GR1B7.1.1, 1º-GR1B7.1.2, 1º-GR1B7.1.3, 1º-GR1B7.2.1, 1º-GR1B7.3.1, 1º-GR1B7.4.1, 1º-GR1B7.5.1,

Modelos de pensamento Modelos de ensinanza

Recursos didácticos

Agrupamentos Escenarios e tempos


Condutual-instrutivo, congnitivo-construtivo, social:cooperativo, dialóxico, persoal-individua



Aula de grego

Pág.262


















CD CCL




CD CCL




CCL CSC






CCL CCEC

1º-GR1B5.5.1-Pode nomear coa súa denominación grega e latina os principais deuses e heroes da mitoloxía grecolatina, e sinalar os trazos que os caracterizan, os

Pág.263

seus atributos e o seu ámbito de influencia.




























CCL 1º-GR1B3.2.1-Distingue palabras variables e invariables, explica as características que permiten identificalas e

Pág.264

define criterios para clasificalas.












CCL CAA










CCL 1º-GR1B3.6.1-Declina e/ou conxuga correctamente palabras propostas segundo a súa categoría, e explica e ilustra con exemplos as características que diferencian os conceptos de conxugación e declinación. 1º-GR1B3.6.2-Clasifica verbos segundo o seu tema, e describe os trazos polos que se recoñecen os modelos de flexión verbal. 1º-GR1B3.6.4-Conxuga os tempos verbais en voz activa e medio pasiva, aplicando correctamente os paradigmas correspondentes. 1º-GR1B3.6.5-Analiza morfoloxicamente e traduce ao galego e/ou ao castelán diferentes formas verbais gregas, e compara o seu uso en ambas as linguas.



CCL CCEC







CD CSC





Pág.265















CAA CCL




CAA CCL


















GR-B7.2-Descompor unha palabra nos seus formantes, e coñecer o seu significado en grego para


Pág.266

aumentar o caudal léxico e o coñecemento da lingua propia.













Pág.267

IDENTIFICACIÓN

Título da U.D.I.: A MULLER

DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Coñecer e comprender os elementos que integran o mundo relixioso grego. Diferenciar os aspectos que distinguen relixión e mitoloxía. Estudar a figura da deusa Afrodita: a súa orixe e os mitos máis coñecidos. Coñecer o mito de Pandora.Coñecer a organización da vida entre os gregos, observando a diferencia entre as distintas cidades. Reflexionar sobre a situación e organización da vida privada, a familia e a muller.Coñecer a situación destacada dos pronomes persoais na lingua, como demostran sus formas en grego e demáis linguas indoeuropeas. Reflexionar sobre a orixe dos pronomes persoais. Recoñecer e sistematizar o estudo morfosintáctico da flexión pronominal.Insistir nas formas e funcións dos casos,estudando o dobre acusativo e o dativo posesivo nesta unidade. Ampliar os conceptos e estructuras sintácticas, iniciando o estudo dos diferentes tipos de oración. Relacionar as estructuras sintácticas coas da propia lingua e con outras coñecidas, como o latín e o inglés, comprobando que a organización sintáctica é a mesma, xa que proceden de estructuras sintácticas comunes; os que cambian son os recursos propios de cada lingua. Reflexionar sobre a importancia da situación xeográfica de Troia, encrucillada entre oriente e occidente, así como da presencia determinante do mar. Situar no tempo e no espazo os acontecementos históricos máis representativos da historia de Grecia na etapa da Idade Escura, identificando as súas manifestacións culturais básicas. Coñecer as características da épica grega, estudando os autores máis representativos. Iniciar un acercamento ós xéneros e modelos literariosgregos a través das oracións e textos traducidos.Coñecer e comprender a trascendencia da poesía épica na antigüidade. TEMPORALIZACIÓN1º Trimestre

Pág.268



Competencias clave:

X X X X X X X CL:


CMCT: Matemática,


CD: Dixital




emprendedor


culturais






Actividades dende a páxina 94 ata a 101 do libro de texto

Actividades dende a páxina 110 ata a 113 do libro de texto

Contidos: Contidos: Contidos: GR-B5.3(1º), GR-B5.5(1º),

GR-B1.1(1º), GR-B1.2(1º), GR-B1.2(1º), GR-B1.3(1º), GR-B1.3(1º), GR-B1.4(1º), GR-B2.1(1º), GR-B2.2(1º), GR-B2.3(1º), GR-B2.4(1º), GR-B2.5(1º), GR-B2.6(1º), GR-B3.1(1º), GR-B3.1(1º), GR-B3.2(1º), GR-B3.3(1º), GR-B3.4(1º), GR-B3.5(1º), GR-B3.6(1º), GR-B4.1(1º), GR-B4.1(1º), GR-B4.2(1º), GR-B4.3(1º), GR-B4.4(1º), GR-B4.6(1º), GR-B4.8(1º), GR-B4.8(1º), GR-B6.1(1º), GR-B6.2(1º), GR-B6.3(1º), GR-B6.4(1º), GR-B6.5(1º), GR-B6.6(1º), GR-B7.1(1º), GR-B7.2(1º), GR-B7.3(1º), GR-B7.4(1º), GR-B7.5(1º),

GR-B5.1(1º), GR-B5.2(1º), GR-B5.4(1º), GR-B5.5(1º),

Descrición:

á lingua e cultura grega. Estudo das características da relixión grega e dos deuses olímpicos máis representativos. Elaboración dun esquema xenealóxico da deusa Afrodita e distinguir os seus atributos. Comparación desta divindade coa correspondente romana e verificación da súa pervivencia no mundo actual. Informarse sobre o mito de Pandora, comparando este mito cos de outras relixións. Análise morfolóxica dos pronomes persoais en diferentes casos.Traducción de oracións sinxelas nas que se poña en práctica o estudado. Realización de exercicios para aplicar a teoría morfosintáctica. Búsqueda de palabras de orixe grego en textos gregos e casteláns. Realzación de un mapa sinalando os lugares máis destacados da historia de Grecia da época da guerra de Troia e da chamada Idade Escura. Ordenación e relación cronolóxica dos feitos e personaxes máis destacados da vida cultural grega. Lectura crítica de textos.

Pág.269

Criterios de avaliación: GR-B1.1, GR-B1.2, GR-B1.3, GR-B1.4, GR-B1.5, GR-B1.6, GR-B1.7, GR-B1.8, GR-B2.1, GR-B2.2, GR-B2.3, GR-B2.4, GR-B2.5, GR-B2.6, GR-B3.1, GR-B3.2, GR-B3.3, GR-B3.4, GR-B3.5, GR-B3.6, GR-B3.6 , GR-B3.7, GR-B4.1, GR-B4.11, GR-B4.12, GR-B4.2, GR-B4.3, GR-B4.4, GR-B4.5, GR-B4.7, GR-B5.1, GR-B5.1 , GR-B5.2, GR-B5.3, GR-B5.4, GR-B5.5, GR-B5.6, GR-B5.7, GR-B5.8, GR-B6.1, GR-B6.2, GR-B6.3, GR-B6.4, GR-B6.5, GR-B6.6, GR-B6.7, GR-B6.8, GR-B7.1, GR-B7.2, GR-B7.3, GR-B7.4, GR-B7.5,


1º-GR1B1.1.1, 1º-GR1B1.2.1, 1º-GR1B1.2.2, 1º-GR1B1.3.1, 1º-GR1B1.3.2, 1º-GR1B1.4.1, 1º-GR1B1.5.1, 1º-GR1B1.6.1, 1º-GR1B1.7.1, 1º-GR1B1.8.1, 1º-GR1B2.1.1, 1º-GR1B2.2.1, 1º-GR1B2.2.2, 1º-GR1B2.3.1, 1º-GR1B2.4.1, 1º-GR1B2.5.1, 1º-GR1B2.6.1, 1º-GR1B3.1.1, 1º-GR1B3.2.1, 1º-GR1B3.3.1, 1º-GR1B3.4.1, 1º-GR1B3.5.1, 1º-GR1B3.5.2, 1º-GR1B3.6.1, 1º-GR1B3.6.2, 1º-GR1B3.6.3, 1º-GR1B3.6.4, 1º-GR1B3.6.5, 1º-GR1B3.7.1, 1º-GR1B4.1.1, 1º-GR1B4.11.1, 1º-GR1B4.12.1, 1º-GR1B4.2.1, 1º-GR1B4.3.1, 1º-GR1B4.4.1, 1º-GR1B4.5.1, 1º-GR1B4.7.1, 1º-GR1B5.1.1, 1º-GR1B5.1.2, 1º-GR1B5.1.3, 1º-GR1B5.1.4, 1º-GR1B5.2.1, 1º-GR1B5.2.2, 1º-GR1B5.3.1, 1º-GR1B5.4.1, 1º-GR1B5.4.2, 1º-GR1B5.5.1, 1º-GR1B5.6.1, 1º-GR1B5.6.2, 1º-GR1B5.6.3, 1º-GR1B5.7.1, 1º-GR1B5.8.1, 1º-GR1B6.1.1, 1º-GR1B6.2.1, 1º-GR1B6.3.1, 1º-GR1B6.4.1, 1º-GR1B6.5.1, 1º-GR1B6.6.1, 1º-GR1B6.7.1, 1º-GR1B6.7.1, 1º-GR1B7.1.1, 1º-GR1B7.1.2, 1º-GR1B7.1.3, 1º-GR1B7.2.1, 1º-GR1B7.3.1, 1º-GR1B7.4.1, 1º-GR1B7.5.1,








Aula de grego

Pág.270


















CD CCL




CD CCL




CCL CSC






CCL CCEC

1º-GR1B5.5.1-Pode nomear coa súa denominación grega e latina os principais deuses e heroes da mitoloxía grecolatina, e sinalar os trazos que os caracterizan, os

Pág.271

seus atributos e o seu ámbito de influencia.




























CCL 1º-GR1B3.2.1-Distingue palabras variables e invariables, explica as características que permiten identificalas e

Pág.272

define criterios para clasificalas.












CCL CAA










CCL 1º-GR1B3.6.1-Declina e/ou conxuga correctamente palabras propostas segundo a súa categoría, e explica e ilustra con exemplos as características que diferencian os conceptos de conxugación e declinación. 1º-GR1B3.6.2-Clasifica verbos segundo o seu tema, e describe os trazos polos que se recoñecen os modelos de flexión verbal. 1º-GR1B3.6.4-Conxuga os tempos verbais en voz activa e medio pasiva, aplicando correctamente os paradigmas correspondentes. 1º-GR1B3.6.5-Analiza morfoloxicamente e traduce ao galego e/ou ao castelán diferentes formas verbais gregas, e compara o seu uso en ambas as linguas.

1º GR d, e, f GR-B3.6-Formas verbais persoais e non persoais.





CCL CCEC





Pág.273



CD CSC



















CAA CCL




CAA CCL



















CCL 1º-GR1B7.1.1-Deduce o significado de palabras gregas non estudadas a partir de palabras da súa propia lingua ou do contexto. 1º-GR1B7.1.2-Identifica e explica as palabras de maior frecuencia e os principais prefixos e sufixos, e tradúceos á

Pág.274

propia lingua. 1º-GR1B7.1.3-Identifica e distingue en palabras propostas os seus formantes, sinala e diferencia lexemas e afixos, e procura exemplos doutros termos nos que estean presentes.
















Pág.275

IDENTIFICACIÓN

Título da U.D.I.: O DEPORTE

DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Coñecer e comprender os elementos que integran o mundo relixioso grego. Diferenciar os aspectos que distinguen relixión e mitoloxía. Estudar a figura do deus Hermes: a súa orixe e os mitos máis coñecidos. Coñecer oa importancia do deporte no mundo grego. Comprender a relación entre deporte e a relixión.Comprender o concepto de atemático e entender a gran complexidade de esta flexión en grego. Iniciar o coñeceento da algunhas noción básicas de fonética para comprender a flexión atemática. ealcionar os fenómenos fonéticos cos que tamén se producen en outras linguas. Ampliar a flexión verbal incorporando a voz media e comprendendo a súa forma e a súa función en grego e a súa propia correspondencia na propia lingua. Afondar no léxico a través da composición. Coñecer o uso e as formas dos pronomes posesivos e relativos. Reflexionar sobre a importancia da situación xeográfica de Olimpia. Situar no tempo e no espazo os acontecementos históricos máis representativos da historia de Grecia, identificando as súas manifestacións culturais básicas. Coñecer a orixe dos xogos e a súa relación coa mitoloxía. Reflexionar sobre a importancia da organización dos xogos. TEMPORALIZACIÓN2º Trimestre

Pág.276



Competencias clave:

X X X X X X X CL:


CMCT: Matemática,


CD: Dixital




emprendedor


culturais





Actividades das páxinas 118, 120 e 142 do libro de texto

Actividades dende a páxina 122 ata a páxina 136 do libro de texto.Actividades das páxinas 142, 143 e 144 do libro de texto

Actividades da páxina 141 e 142 do libro de texto


GR-B1.1(1º), GR-B1.2(1º), GR-B1.2(1º), GR-B1.3(1º), GR-B1.3(1º), GR-B1.4(1º), GR-B2.1(1º), GR-B2.2(1º), GR-B2.3(1º), GR-B2.4(1º), GR-B2.5(1º), GR-B2.6(1º), GR-B3.1(1º), GR-B3.1(1º), GR-B3.2(1º), GR-B3.3(1º), GR-B3.4(1º), GR-B3.5(1º), GR-B3.6(1º), GR-B4.1(1º), GR-B4.1(1º), GR-B4.2(1º), GR-B4.3(1º), GR-B4.4(1º), GR-B4.5(1º), GR-B4.6(1º), GR-B4.8(1º), GR-B4.8(1º), GR-B6.1(1º), GR-B6.2(1º), GR-B6.3(1º), GR-B6.4(1º), GR-B6.5(1º), GR-B6.6(1º), GR-B7.1(1º), GR-B7.2(1º), GR-B7.3(1º), GR-B7.4(1º), GR-B7.5(1º),

GR-B5.1(1º), GR-B5.2(1º), GR-B5.3(1º),

Descrición:

á lingua e cultura grega. Estudo das características da relixión grega e dos deuses olímpicos máis representativos. Elaboración dun esquema xenealóxico do deus Hermes e distinguir os seus atributos. Comparación desta divindade coa correspondente romana e verificación da súa pervivencia no mundo actual. Informarse sobre o deporte en Grecia, comparándoos cos do mundo actual. Facer un estudio da relación entre relixión e deporte. Análise morfolóxica de palabras en diferentes casos, indicando o enunciado. Análise morfolóxica dos pronomes relativos e posesivos en diferentes casos.Traducción de oracións nas que se poña en práctica o estudado. Búsqueda de palabras de orixe grego en textos gregos e casteláns. Realzación dun mapa sinalando os lugares máis destacados da historia de Grecia. Ordenación e relación cronolóxica dos feitos e personaxes máis

Pág.277

destacados da vida cultural grega. Lectura crítica de textos.


GR-B1.1, GR-B1.2, GR-B1.3, GR-B1.4, GR-B1.5, GR-B1.6, GR-B1.7, GR-B1.8, GR-B2.1, GR-B2.2, GR-B2.3, GR-B2.4, GR-B2.5, GR-B2.6, GR-B3.1, GR-B3.2, GR-B3.3, GR-B3.4, GR-B3.5, GR-B3.6, GR-B3.6 , GR-B3.7, GR-B4.1, GR-B4.11, GR-B4.12, GR-B4.2, GR-B4.3, GR-B4.4, GR-B4.5, GR-B4.6, GR-B4.6 , GR-B4.7, GR-B5.1, GR-B5.1 , GR-B5.2, GR-B5.3, GR-B5.4, GR-B5.5, GR-B5.6, GR-B5.7, GR-B5.8, GR-B6.1, GR-B6.2, GR-B6.3, GR-B6.4, GR-B6.5, GR-B6.6, GR-B6.7, GR-B6.8, GR-B7.1, GR-B7.2, GR-B7.3, GR-B7.4, GR-B7.5,


1º-GR1B1.1.1, 1º-GR1B1.2.1, 1º-GR1B1.2.2, 1º-GR1B1.3.1, 1º-GR1B1.3.2, 1º-GR1B1.4.1, 1º-GR1B1.5.1, 1º-GR1B1.6.1, 1º-GR1B1.7.1, 1º-GR1B1.8.1, 1º-GR1B2.1.1, 1º-GR1B2.2.1, 1º-GR1B2.2.2, 1º-GR1B2.3.1, 1º-GR1B2.4.1, 1º-GR1B2.5.1, 1º-GR1B2.6.1, 1º-GR1B3.1.1, 1º-GR1B3.2.1, 1º-GR1B3.3.1, 1º-GR1B3.4.1, 1º-GR1B3.5.1, 1º-GR1B3.5.2, 1º-GR1B3.6.1, 1º-GR1B3.6.2, 1º-GR1B3.6.3, 1º-GR1B3.6.4, 1º-GR1B3.6.5, 1º-GR1B3.6.6, 1º-GR1B3.7.1, 1º-GR1B4.1.1, 1º-GR1B4.11.1, 1º-GR1B4.12.1, 1º-GR1B4.2.1, 1º-GR1B4.3.1, 1º-GR1B4.4.1, 1º-GR1B4.5.1, 1º-GR1B4.6.1, 1º-GR1B4.6.1, 1º-GR1B4.7.1, 1º-GR1B5.1.1, 1º-GR1B5.1.2, 1º-GR1B5.1.3, 1º-GR1B5.1.4, 1º-GR1B5.2.1, 1º-GR1B5.2.2, 1º-GR1B5.3.1, 1º-GR1B5.4.1, 1º-GR1B5.4.2, 1º-GR1B5.5.1, 1º-GR1B5.6.1, 1º-GR1B5.6.2, 1º-GR1B5.6.3, 1º-GR1B5.7.1, 1º-GR1B5.8.1, 1º-GR1B6.1.1, 1º-GR1B6.2.1, 1º-GR1B6.2.2, 1º-GR1B6.3.1, 1º-GR1B6.4.1, 1º-GR1B6.5.1, 1º-GR1B6.6.1, 1º-GR1B6.7.1, 1º-GR1B6.7.1, 1º-GR1B7.1.1, 1º-GR1B7.1.2, 1º-GR1B7.1.3, 1º-GR1B7.2.1, 1º-GR1B7.3.1, 1º-GR1B7.4.1, 1º-GR1B7.5.1,





Condutual-instrutivo, congnitivo-construtivo, social:cooperativo,



Aula de grego

Pág.278

dialóxico, persoal-individual

ANEXO RESUMO CURRICULAR

Contidos Criterios de avaliación

C.C. Estándares

GR-B5.2-Organización política e social de Grecia.



GR-B2.3-Caracteres do alfabeto grego.



GR-B2.1-Orixes da escritura. Sistemas de escritura.



GR-B2.2-Orixes e evolución do alfabeto grego.



GR-B1.3-Entender o concepto de familia lingüística e de indoeuropeo.


GR-B1.2-Familias lingüísticas. O indoeuropeo.


CD CCL


GR-B1.2-Familias lingüísticas. O indoeuropeo


CD CCL


GR-B1.4-Variedades dialectais.


CCL CSC


GR-B5.4-Traballo e lecer: oficios, ciencia e técnica. Festas e espectáculos.



GR-B5.5-Coñecer os principais deuses da mitoloxía.

CCL CCEC


GR-B5.7-Coñecer e comparar as características da relixiosidade e relixión grega coas actuais.


GR-B5.8-Relacionar e establecer semellanzas e diferenzas entre as manifestacións deportivas da Grecia clásica e as actuais.


GR-B5.5-Mitoloxía e relixión.

GR-B5.6-Coñecer os deuses, os mitos e os heroes gregos, e establecer semellanzas e diferenzas entre os

CCEC 1º-GR1B5.6.1-Identifica dentro do imaxinario mítico deuses, semideuses e heroes, e explica os principais aspectos que os diferencian. 1º-GR1B5.6.2-Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno e sinalando as semellanzas e as principais diferenzas entre ambos os tratamentos, asociándoas a outras

mitos e os heroes antigos e os actuais

características culturais propias de cada época. 1º-GR1B5.6.3-Recoñece referencias mitolóxicas directas ou indirectas en diferentes manifestacións artísticas, e describe, a través do uso que se fai destas, os aspectos básicos que en cada caso se asocian á tradición grecolatina.

GR-B5.3-A familia.



GR-B4.8-Análise e tradución de frases e textos.



GR-B4.8-Análise e tradución de frases e textos.



GR-B4.1-Casos gregos.



GR-B4.1-Casos gregos.



GR-B3.1-O grego, lingua flexiva. Tipos de palabras: variables e invariables.



GR-B3.1-O grego, lingua flexiva. Tipos de palabras: variables e invariables.



GR-B2.4-Clasificación dos fonemas: pronuncia.



GR-B2.5-Transcrición de termos dos caracteres gregos.



GR-B2.6-Signos diacríticos e de puntuación.



GR-B3.2-Formantes das palabras.


CCL CAA


Pág.281

IDENTIFICACIÓN

Título da U.D.I.: A RELIXIÓN

DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Coñecer e comprender os elementos que integran o mundo grego. Diferenciar os aspectos que distinguen relixión e mitoloxía. Estudar a figura dos deuses Apolo e Ártemis: a súa orixe e os mitos máis coñecidos.Estudar o mundo da adiviñación no mundo grego.Coñecer os santuarios máis importantes dedicados aos oráculos. Comprender a importancia dos sacerdotes e das pitonisas no mundo da adiviñación. Profundizar na complexidade da lingua grega, estudando novos temas da flexión atemática nomunal. Ampliar os conceptos e estructuras sintácticas, iniciando o estudo dos diferentes tipos de oración. Relacionar as estructuras sintácticas coas da propia lingua e con outras coñecidas. Afondar no coñecemento do léxico. Reflexionar sobre a orixe común do interrogativo e o indefinido. reflexionar sobre como a lingua escrita reproduce o ton da lingua oral. Coñecer o uso e as formas do indefinido. Recoñecer e sistematizar o estudio morfosintáctico da flexión pronominal. Recoñecer as bases da estructura sintáctica das oraciones interrogativas. Profundizar no coñecemento da sintaxe grega coas clases de oracións interrogativas.Coñecer o espazo e ascarcterísticas das rexións nas que xurdiu e se desenrolou a historia de Grecia e a súa cultura. Reflexionar sobre a importancia da situación xeográfica de Lesbos. Coñecer as características da lírica grega,estudando os autores máis representativos. Iniciar un achegamento aos xéneros e modelos literarios gregos a través das oracións e textos traducidos. Coñecer e comprender a trascendencia da poesía na antigüidade. Debater sobre a situación da poesía e dos poetas nas distintas epocas. TEMPORALIZACIÓN2º

Pág.282



Competencias clave:

X X X X X X X CL:


CMCT: Matemática,


CD: Dixital




emprendedor


culturais

Pág.283




Actividades das páxinas 148, 149,150,166,167,168 e 181do libro de texto

Actividades dende a páxina 153 ata a páxina 164 do libro de texto. Actividades dende a páxina 170 ata a páxina 174 do libro de texto. Actividades das páxinas 180 e 181do libro de texto

Actividades das páxinas178,179 e 181do libro de texto

Contidos: Contidos: Contidos: GR-B5.4(1º), GR-B5.5(1º), GR-B1.1(1º), GR-

B1.2(1º), GR-B1.2(1º), GR-B1.3(1º), GR-B1.3(1º), GR-B1.4(1º), GR-B2.1(1º), GR-B2.2(1º), GR-B2.3(1º), GR-B2.4(1º), GR-B2.5(1º), GR-B2.6(1º), GR-B3.1(1º), GR-B3.1(1º), GR-B3.2(1º), GR-B3.3(1º), GR-B3.4(1º), GR-B3.5(1º), GR-B3.6(1º), GR-B4.1(1º), GR-B4.1(1º), GR-B4.2(1º), GR-B4.3(1º), GR-B4.4(1º), GR-B4.5(1º), GR-B4.6(1º), GR-B4.6(1º), GR-B4.8(1º), GR-B4.8(1º), GR-B6.1(1º), GR-B6.2(1º), GR-B6.3(1º), GR-B6.4(1º), GR-B6.5(1º), GR-B6.6(1º), GR-B7.1(1º), GR-B7.2(1º), GR-B7.3(1º), GR-B7.4(1º), GR-B7.5(1º),

GR-B5.1(1º), GR-B5.2(1º), GR-B5.3(1º),

Descrición:

á lingua e cultura grega. Estudo das características da relixión grega e dos deuses olímpicos máis representativos. Elaboración dun esquema xenealóxico dos deuses Apolo e Ártemis e distinguir os seus atributos. Comparación destas divindades coas correspondentes romanas e verificación da súa pervivencia no mundo actual. Informarse sobre o deporte en Grecia, comparándoos cos do mundo actual. Buscar información sobre a adiviñación nomundo grego. Análise morfolóxica de palabras en diferentes casos, indicando o enunciado. Análise morfolóxica dos pronomes interrogativos e indefinidos en diferentes casos.Traducción de oracións nas que se poña en práctica o estudado. Búsqueda de palabras de orixe grego en textos gregos e casteláns. Realzación dun mapa sinalando os lugares máis destacados da illa de Lesbos. Ordenación e relación cronolóxica dos feitos e personaxes máis destacados da vida cultural grega. Lectura crítica de textos.

Pág.284

Criterios de avaliación: GR-B1.1, GR-B1.2, GR-B1.3, GR-B1.4, GR-B1.5, GR-B1.6, GR-B1.7, GR-B1.8, GR-B2.1, GR-B2.2, GR-B2.3, GR-B2.4, GR-B2.5, GR-B2.6, GR-B3.1, GR-B3.2, GR-B3.3, GR-B3.4, GR-B3.5, GR-B3.6, GR-B3.6 , GR-B3.7, GR-B4.1, GR-B4.11, GR-B4.12, GR-B4.2, GR-B4.3, GR-B4.4, GR-B4.5, GR-B4.6, GR-B4.6 , GR-B4.7, GR-B4.8, GR-B5.1, GR-B5.1 , GR-B5.2, GR-B5.3, GR-B5.4, GR-B5.5, GR-B5.6, GR-B5.7, GR-B5.8, GR-B6.1, GR-B6.2, GR-B6.3, GR-B6.4, GR-B6.5, GR-B6.6, GR-B6.7, GR-B6.8, GR-B7.1, GR-B7.2, GR-B7.3, GR-B7.4, GR-B7.5,


1º-GR1B1.1.1, 1º-GR1B1.2.1, 1º-GR1B1.2.2, 1º-GR1B1.3.1, 1º-GR1B1.3.2, 1º-GR1B1.4.1, 1º-GR1B1.5.1, 1º-GR1B1.6.1, 1º-GR1B1.7.1, 1º-GR1B1.8.1, 1º-GR1B2.1.1, 1º-GR1B2.2.1, 1º-GR1B2.2.2, 1º-GR1B2.3.1, 1º-GR1B2.4.1, 1º-GR1B2.5.1, 1º-GR1B2.6.1, 1º-GR1B3.1.1, 1º-GR1B3.2.1, 1º-GR1B3.3.1, 1º-GR1B3.4.1, 1º-GR1B3.5.1, 1º-GR1B3.5.2, 1º-GR1B3.6.1, 1º-GR1B3.6.2, 1º-GR1B3.6.3, 1º-GR1B3.6.4, 1º-GR1B3.6.5, 1º-GR1B3.6.6, 1º-GR1B3.7.1, 1º-GR1B4.1.1, 1º-GR1B4.11.1, 1º-GR1B4.12.1, 1º-GR1B4.2.1, 1º-GR1B4.3.1, 1º-GR1B4.4.1, 1º-GR1B4.5.1, 1º-GR1B4.6.1, 1º-GR1B4.6.1, 1º-GR1B4.7.1, 1º-GR1B4.8.1, 1º-GR1B5.1.1, 1º-GR1B5.1.2, 1º-GR1B5.1.3, 1º-GR1B5.1.4, 1º-GR1B5.2.1, 1º-GR1B5.2.2, 1º-GR1B5.3.1, 1º-GR1B5.4.1, 1º-GR1B5.4.2, 1º-GR1B5.5.1, 1º-GR1B5.6.1, 1º-GR1B5.6.2, 1º-GR1B5.6.3, 1º-GR1B5.7.1, 1º-GR1B5.8.1, 1º-GR1B6.1.1, 1º-GR1B6.2.1, 1º-GR1B6.2.2, 1º-GR1B6.3.1, 1º-GR1B6.4.1, 1º-GR1B6.5.1, 1º-GR1B6.6.1, 1º-GR1B6.7.1, 1º-GR1B6.7.1, 1º-GR1B7.1.1, 1º-GR1B7.1.2, 1º-

Pág.285

GR1B7.1.3, 1º-GR1B7.2.1, 1º-GR1B7.3.1, 1º-GR1B7.4.1, 1º-GR1B7.5.1,









Aula de grego


















CD CCL




CD CCL




CCL CSC






CCL CCEC









































CCL CAA










CCL 1º-GR1B3.6.1-Declina e/ou conxuga correctamente palabras propostas segundo a súa categoría, e explica e ilustra con exemplos as características que diferencian os conceptos de conxugación e declinación. 1º-GR1B3.6.2-Clasifica verbos segundo o seu tema, e describe os trazos polos que se recoñecen os modelos de flexión verbal. 1º-GR1B3.6.4-Conxuga os tempos verbais en voz activa e medio pasiva, aplicando correctamente os paradigmas correspondentes. 1º-GR1B3.6.5-Analiza morfoloxicamente e traduce ao galego e/ou ao castelán diferentes formas verbais gregas, e compara o seu uso en ambas as linguas. 1º-GR1B3.6.6-Cambia de voz as formas verbais identificando e manexando con seguridade os formantes que expresan este accidente verbal.






CCL CCEC







CD CSC



















CAA CCL




CAA CCL











1º GR e, f GR-B4.5-Oracións compostas.



1º GR e, f GR-B4.6-Construcións de infinitivo.


CCL 1º-GR1B4.8.1-Recoñece, analiza e traduce correctamente as construcións de infinitivo concertado e non concertado, relacionándoas con construcións análogas noutras linguas que coñece.



















IDENTIFICACIÓN

Título da U.D.I.: A GUERRA

DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Coñecer e comprender os elementos que integran o mundo relixioso grego. Diferenciar os aspectos que distinguen relixión e mitoloxía. Estudar a figura do deus Ares: a súa orixe e os mitos máis coñecidos. Comprender a influencia das guerras na sociedade grega. Entender a necesidade da formación militar como preparación para a defensa do seu territorio. Iniciar un coñecemento do exército grego, tendo en conta a súa profesionalización e as técnicas de combate. Afondar na complexidade da lingua grega estudando novos temas da flexión atemática. Reorganizar e sistematizar os diferentes adxectivos na flexión correspondente. Reflexionar sobre o termo "irregular" no ámbito lingüístico. Recoñecer os recursos que establecen as linguas para expresar a comparación. Distinguir as coincidencias e as diferencias dos mencionados recursos nas linguas coñecidas polos alumnos. Reflexionar sobre a diferente estructura da flexión verbal grega, latina e a da propia lingua.Ampliar os recursos sintácticos co estudio sistemático do participio. Reflexionar sobre a importancia da situación xeográfica de Esparta. Situar no tempo e no espazo os acontecementos históricos máis representativos da historia de Esparta, identificando as súas manifestacións culturais básicas. Coñecer as institucións de Esparta. Iniciar un coñecemento das clases sociais nas cidades gregas. Reflexionar sobre a importancia da educación en Esparta. TEMPORALIZACIÓN E RELACIÓN CON OUTRAS U.D.I.2º Trimestre



Competencias clave:

X X X X X X X CL:


CMCT: Matemática,


CD: Dixital




emprendedor


culturais




Actividades das páxinas 185,187 e 209 do libro de texto

Actividades dende a páxina189 ata a páxina 203 do libro de texto. Actividades das páxinas 208 e 209 do libro de texto



GR-B1.1(1º), GR-B1.2(1º), GR-B1.2(1º), GR-B1.3(1º), GR-B1.4(1º), GR-B2.1(1º), GR-B2.2(1º), GR-B2.3(1º), GR-B2.4(1º), GR-B2.5(1º), GR-B2.6(1º), GR-B3.1(1º), GR-B3.1(1º), GR-B3.2(1º), GR-B3.3(1º), GR-B3.4(1º), GR-B3.5(1º), GR-B3.6(1º), GR-B4.1(1º), GR-B4.1(1º), GR-B4.2(1º), GR-B4.3(1º), GR-B4.4(1º), GR-B4.5(1º), GR-B4.6(1º), GR-B4.6(1º), GR-B4.7(1º), GR-B4.8(1º), GR-B4.8(1º), GR-B6.1(1º), GR-B6.2(1º), GR-B6.3(1º), GR-B6.4(1º), GR-B6.5(1º), GR-B6.6(1º), GR-B7.1(1º), GR-B7.2(1º), GR-B7.3(1º), GR-B7.4(1º), GR-B7.5(1º),

GR-B1.3(1º), GR-B5.1(1º), GR-B5.2(1º), GR-B5.3(1º),

Descrición:

á lingua e cultura grega. Estudo das características da relixión grega e dos deuses olímpicos máis representativos. Elaboración dun esquema xenealóxico do deus Ares e distinguir os seus atributos. Comparación desta divindade coa correspondente romana e verificación da súa pervivencia no mundo actual.Estudio das características do exército grego. Análise morfolóxica de palabras en diferentes casos, indicando o enunciado. Análise morfolóxica dos adxectivos nos distintos graos.Práctica da conxugación. Traducción de oracións nas que se poña en práctica o estudado. Búsqueda de palabras de orixe grego en textos gregos e casteláns. Realzación dun mapa sinalando os lugares máis destacados da historia de Esparta. Ordenación e relación cronolóxica dos feitos e personaxes máis destacados da vida cultural grega. Lectura crítica de textos.


GR-B1.1, GR-B1.2, GR-B1.3, GR-B1.4, GR-B1.5, GR-B1.6, GR-B1.7, GR-B1.8, GR-B2.1, GR-B2.2, GR-B2.3, GR-B2.4, GR-B2.5, GR-B2.6, GR-B3.1, GR-B3.2, GR-B3.3, GR-B3.4, GR-B3.5, GR-B3.6, GR-B3.6 , GR-B3.7, GR-B4.1, GR-B4.10, GR-B4.11, GR-B4.12, GR-B4.2, GR-B4.3, GR-B4.4, GR-B4.5, GR-B4.6, GR-B4.6 , GR-B4.7, GR-B4.8, GR-B4.9,

GR-B5.1, GR-B5.1 , GR-B5.2, GR-B5.3, GR-B5.4, GR-B5.5, GR-B5.6, GR-B5.7, GR-B5.8, GR-B6.1, GR-B6.2, GR-B6.3, GR-B6.4, GR-B6.5, GR-B6.6, GR-B6.7, GR-B6.8, GR-B7.1, GR-B7.2, GR-B7.3, GR-B7.4, GR-B7.5,


1º-GR1B1.1.1, 1º-GR1B1.2.1, 1º-GR1B1.2.2, 1º-GR1B1.3.1, 1º-GR1B1.3.2, 1º-GR1B1.4.1, 1º-GR1B1.5.1, 1º-GR1B1.6.1, 1º-GR1B1.7.1, 1º-GR1B1.8.1, 1º-GR1B2.1.1, 1º-GR1B2.2.1, 1º-GR1B2.2.2, 1º-GR1B2.3.1, 1º-GR1B2.4.1, 1º-GR1B2.5.1, 1º-GR1B2.6.1, 1º-GR1B3.1.1, 1º-GR1B3.2.1, 1º-GR1B3.3.1, 1º-GR1B3.4.1, 1º-GR1B3.5.1, 1º-GR1B3.5.2, 1º-GR1B3.6.1, 1º-GR1B3.6.2, 1º-GR1B3.6.3, 1º-GR1B3.6.4, 1º-GR1B3.6.5, 1º-GR1B3.6.6, 1º-GR1B3.7.1, 1º-GR1B4.1.1, 1º-GR1B4.10.1, 1º-GR1B4.11.1, 1º-GR1B4.12.1, 1º-GR1B4.2.1, 1º-GR1B4.3.1, 1º-GR1B4.4.1, 1º-GR1B4.5.1, 1º-GR1B4.6.1, 1º-GR1B4.6.1, 1º-GR1B4.7.1, 1º-GR1B4.8.1, 1º-GR1B4.9.1, 1º-GR1B5.1.1, 1º-GR1B5.1.2, 1º-GR1B5.1.3, 1º-GR1B5.1.4, 1º-GR1B5.2.1, 1º-GR1B5.2.2, 1º-GR1B5.3.1, 1º-GR1B5.4.1, 1º-GR1B5.4.2, 1º-GR1B5.5.1, 1º-GR1B5.6.1, 1º-GR1B5.6.2, 1º-GR1B5.6.3, 1º-GR1B5.7.1, 1º-GR1B5.8.1, 1º-GR1B6.1.1, 1º-GR1B6.2.1, 1º-GR1B6.2.2, 1º-GR1B6.3.1, 1º-GR1B6.4.1, 1º-GR1B6.5.1, 1º-GR1B6.6.1, 1º-GR1B6.7.1, 1º-GR1B6.7.1, 1º-GR1B7.1.1, 1º-GR1B7.1.2, 1º-GR1B7.1.3, 1º-GR1B7.2.1, 1º-GR1B7.3.1, 1º-GR1B7.4.1, 1º-GR1B7.5.1,








Aula de grego


















CD CCL




CD CCL




CCL CSC






CCL CCEC









































CCL CAA










CCL 1º-GR1B3.6.1-Declina e/ou conxuga correctamente palabras propostas segundo a súa categoría, e explica e ilustra con exemplos as características que diferencian os conceptos de conxugación e declinación. 1º-GR1B3.6.2-Clasifica verbos segundo o seu tema, e describe os trazos polos que se recoñecen os modelos de flexión verbal.

1º-GR1B3.6.4-Conxuga os tempos verbais en voz activa e medio pasiva, aplicando correctamente os paradigmas correspondentes. 1º-GR1B3.6.5-Analiza morfoloxicamente e traduce ao galego e/ou ao castelán diferentes formas verbais gregas, e compara o seu uso en ambas as linguas. 1º-GR1B3.6.6-Cambia de voz as formas verbais identificando e manexando con seguridade os formantes que expresan este accidente verbal.






CCL CCEC







CD CSC



















CAA CCL




CAA CCL


1º GR e, f GR-B4.9-Coñecer as funcións das formas de participio nas oracións.











































CCEC 1º-GR1B5.1.1-Describe o marco histórico no que xorde e se desenvolve a civilización grega, sinalando distintos períodos dentro del e identificando en cada un as conexións máis importantes con outras civilizacións. 1º-GR1B5.1.2-Pode elaborar eixes cronolóxicos nos que se representan fitos históricos relevantes, consultando ou non fontes de información. 1º-GR1B5.1.4-Sabe enmarcar

determinados feitos históricos na civilización e no período histórico correspondente, póndoos en contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas.


Título da U.D.I.: A ARTE

DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Coñecer e comprender os elementos que integran o mundo relixioso grego. Diferenciar os aspectos que distinguen relixión e mitoloxía. Estudar a figura da deusa Atenea: a súa orixe e os mitos máis coñecidos.Comprender a incidencia desta deusa na arte plástica e literaria, xa que os deuses e heroes son os seus principais protagonistas. Entender o concepto de "arte" entre os antigos gregos. Conseguir unha sistematización da flexión nominal.Comprender a función dos modos, relacionando forma e función. Ampliar os conceptos e estructuras sintácticos. Profundizar no léxico e na formación de palabras. Ampliar o léxico a través da etimoloxía. Lograr unha sistematización do verbo grego. Comprender os distintos recursos de diferenciación dos temas verbais que utiliza a lingua grega. Reflexionar sobre a importancia da situación xeográfica de Atenas, así como da presencia determinante do mar. Situar no tempo e no espazo os acontecementos históricos máis representativos da historia de Atenas, identificando as súas manifestacións culturais básicas. Comprender a importancia da arte grega como expresión creativa plástica dos sentimentos de beleza, armonía e liberdade do pobo grego. Coñecer as etapas da arte grega que reflexan tamén a evolución do pensamento e culturas gregas. Entender a importancia da construcción de templos e recintos sagrados, como marco para a celebración das festas, co estadio e o teatro donde terán lugar as competicións atléticas e literarias. Ser consciente da importancia da escultura grega como expresión dun canon de beleza. Entender os valores da cerámica como expresión artística e soporte plástico dos relatos míticos da vida cotiá. Reflexionar sobre a influencia da arte grega na actividade artística posterior en tódalas súas expresións. TEMPORALIZACIÓN 2º Trimestre

2.1.- TAREFA 1



Coñecemento da lingua, cultura e civilización grega e a súa repercusión noutras culturas



X X X X X X X

CL: Comunicación

lingüística

CMCT: Matemática,







culturais

Introducción á lingua e cultura grega. Estudo das características da relixión grega e dos deuses olímpicos máis representativos. Análise morfolóxica de palabras en diferentes casos, indicando o enunciado. Declinación de sintagmas, relacionando substantivos e adxectivos das tres declinacións. Elaboración do paradigma dos diferentes grupos de verbos que siguen o modelo temático. Comparación de estructuras verbais en agunhas linguas coñecidas. Traducción de

textos sinxelos nas que se poña en práctica o estudado. Búsqueda de palabras de orixe grego en textos gregos e casteláns. Realzación dun mapa sinalando os lugares máis destacados da historia de Grecia. Ordenación e relación cronolóxica dos feitos e personaxes máis destacados da vida cultural grega. Elaboración de esquemas das distintas etapas da arte grega. Ordenación e relación cronolóxica de obras de arte segundo sexan arquitectónicas, escultóricas ou pictóricas. Lectura crítica de textos.


GR-B1.1 (1º), GR-B1.2 (1º), GR-B1.3 (1º), GR-B1.4 (1º), GR-B1.5 (1º), GR-B1.6 (1º), GR-B1.7 (1º), GR-B1.8 (1º), GR-B2.1 (1º), GR-B2.2 (1º), GR-B2.3 (1º), GR-B2.4 (1º), GR-B2.5 (1º), GR-B2.6 (1º), GR-B3.1 (1º), GR-B3.2 (1º), GR-B3.3 (1º), GR-B3.4 (1º), GR-B3.5 (1º), GR-B3.6 (1º), GR-B3.6 (1º), GR-

B3.7 (1º), GR-B4.1 (1º), GR-B4.10 (1º), GR-B4.11 (1º), GR-B4.12 (1º), GR-B4.2 (1º), GR-B4.3 (1º), GR-B4.4 (1º), GR-B4.5 (1º), GR-B4.6 (1º), GR-B4.7 (1º), GR-B4.8 (1º), GR-B4.9 (1º), GR-B5.1 (1º), GR-B5.1 (1º), GR-B5.2 (1º), GR-B5.3 (1º), GR-B5.4 (1º), GR-B5.5 (1º), GR-B5.6 (1º), GR-B5.7 (1º), GR-B5.8 (1º), GR-B6.1 (1º), GR-B6.2 (1º), GR-B6.3 (1º), GR-B6.4 (1º), GR-B6.5 (1º), GR-B6.6 (1º), GR-B6.8 (1º), GR-B7.1 (1º), GR-B7.2 (1º), GR-B7.3 (1º), GR-B7.4 (1º), GR-B7.5 (1º),

Estándares:

1º-GR1B1.1.1, 1º-GR1B1.2.1, 1º-GR1B1.2.2, 1º-GR1B1.3.1, 1º-GR1B1.3.2, 1º-GR1B1.4.1, 1º-GR1B1.5.1, 1º-GR1B1.6.1, 1º-GR1B1.7.1, 1º-GR1B1.8.1, 1º-GR1B2.1.1, 1º-GR1B2.2.1, 1º-GR1B2.2.2, 1º-GR1B2.3.1, 1º-GR1B2.4.1, 1º-GR1B2.5.1, 1º-GR1B2.6.1, 1º-GR1B3.1.1, 1º-GR1B3.2.1, 1º-GR1B3.3.1, 1º-GR1B3.4.1, 1º-GR1B3.5.1, 1º-GR1B3.5.2, 1º-GR1B3.6.1, 1º-GR1B3.6.2, 1º-GR1B3.6.3, 1º-GR1B3.6.4, 1º-GR1B3.6.5, 1º-GR1B3.6.6, 1º-GR1B3.7.1, 1º-GR1B4.1.1, 1º-GR1B4.10.1, 1º-GR1B4.11.1, 1º-GR1B4.12.1, 1º-GR1B4.2.1, 1º-GR1B4.3.1, 1º-GR1B4.4.1, 1º-GR1B4.5.1, 1º-GR1B4.6.1, 1º-

GR1B4.7.1, 1º-GR1B4.8.1, 1º-GR1B4.9.1, 1º-GR1B5.1.1, 1º-GR1B5.1.2, 1º-GR1B5.1.3, 1º-GR1B5.1.4, 1º-GR1B5.2.1, 1º-GR1B5.2.2, 1º-GR1B5.3.1, 1º-GR1B5.4.1, 1º-GR1B5.4.2, 1º-GR1B5.5.1, 1º-GR1B5.6.1, 1º-GR1B5.6.2, 1º-GR1B5.6.3, 1º-GR1B5.7.1, 1º-GR1B5.8.1, 1º-GR1B6.1.1, 1º-GR1B6.2.1, 1º-GR1B6.2.2, 1º-GR1B6.3.1, 1º-GR1B6.4.1, 1º-GR1B6.5.1, 1º-GR1B6.6.1, 1º-GR1B6.7.1, 1º-GR1B7.1.1, 1º-GR1B7.1.2, 1º-GR1B7.1.3, 1º-GR1B7.2.1, 1º-GR1B7.3.1, 1º-GR1B7.4.1, 1º-GR1B7.5.1,





Escenarios e tempos





Aula de grego

IDENTIFICACIÓN

Título da U.D.I.: AS FESTAS

DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Coñecer e comprender os elementos que integran o mundo relixioso grego. Diferenciar os aspectos que distinguen relixión e mitoloxía. Estudar a figura dos deuses Deméter e Dioniso: a súa orixe e os mitos máis coñecidos.Analizar a importancia da festa como motivo do encontro e expresión de manifestacións culturais, xa que algunhas aglutinan tódolos elementos básicos da sociedade. Valorar os elementos que forman un pobo, o feito relixioso, a recollida da colleita, as festas, os cantos, as competicións deportivas e literarias, elementos que están na base de todas as nosas celebracións e que proporcionan a oportunidade de consolidar xéneros literarios como o teatro. Profundizar na complexidade da lingua grega, estudando novos temas da flexión atemática nominal. Reorganizar e sistematizar os diferentes adxectivos xa aprendidos na flexión correspondente. Comprender as características dos verbos contractos en grego. Conseguir asentar unha estructura completa da flexión verbal grega ó estudar o tema de perfecto. Ampliar os conceptos e estructuras sintácticas, iniciando o estudio dos difeentes tipos de oración. Profundizar nos diferentes recursos sintácticos: parataxis e hipotaxis . Relacionar as estructuras sintácticas coas da propia lingua. Reflexionar sobre a importancia da situación xeográfica de Atenas, así como da presencia determinante do mar. Situar no tempo e no espazo osacontecementos hstóricos máis representativosda historia de Grecia, identificando as súas manifestacións culturais básicas. Coñecer os diferentes sistemas de goberno utilizado nas cidades gregas e a súa repercusión na evolución das mesmas. Entender a importancia da "polis" na vida grega, xa que é o marco donde serealizan os feitos máis importantes da cultura gregae donde o home ve realizados seus anhelos de xistiza e liberdade. Comprender que un aspecto fundamental da cultura grega non é o éxito alcanzado, senón a constante búsqueda de cauces de convivencia, como o proba o intento dos diferentes sistemas de goberno: monarquía, tiranía, democracia, etc. Coñecer a importancia dos textos literarios gregos xa que é en eles donde quedou plasmada toda a inquietude cultural, a relixión, o mito, etc. Comprender que a literatura grega reflexa o despertar do home ante as dificultades da súa existencia. Entender a trascendencia da literatura grega e a súa influencia na literatura posterior. Coñecer a trascendental relación entre o mito e o teatro grego. reflexionar sobre a importancia do teatro grego como síntesis dos xéneros anteriores e expresión artística do sentimento humano. TEMPORALIZACIÓN 3º Trimestre



Competencias clave:

X X X X X X X CL:


CMCT: Matemática,


CD: Dixital




emprendedor


culturais





Actividades das páxinas 244 e 246

Actividades dende a páxina 248 ata a páxina 261. Actividades das páxinas 270 e 271 do libro de texto

Actividades das páxinas 244 e 246266,269,270 e 271 do libro de texto


GR-B1.1(1º), GR-B1.2(1º), GR-B1.2(1º), GR-B1.3(1º), GR-B1.3(1º), GR-B1.4(1º), GR-B2.1(1º), GR-B2.2(1º), GR-B2.3(1º), GR-B2.4(1º), GR-B2.5(1º), GR-B2.6(1º), GR-B3.1(1º), GR-B3.1(1º), GR-B3.2(1º), GR-B3.3(1º), GR-B3.4(1º), GR-B3.5(1º), GR-B3.6(1º), GR-B4.1(1º), GR-B4.1(1º), GR-B4.2(1º), GR-B4.3(1º), GR-B4.4(1º), GR-B4.5(1º), GR-B4.6(1º), GR-B4.6(1º), GR-B4.7(1º), GR-B4.8(1º), GR-B4.8(1º), GR-B5.3(1º), GR-B6.1(1º), GR-B6.2(1º), GR-B6.3(1º), GR-B6.4(1º), GR-B6.5(1º), GR-B6.6(1º), GR-B7.1(1º), GR-B7.2(1º), GR-B7.3(1º), GR-B7.4(1º), GR-B7.5(1º),

GR-B5.1(1º), GR-B5.2(1º),

Descrición:

á lingua e cultura grega. Estudo das características da relixión grega e dos deuses olímpicos máis representativos. Elaboración dun esquema xenealóxico dos deuses Deméter e Dioniso e distinguir os seus atributos. Comparación destas divindades coas correspondentes romanas e verificación da súa pervivencia no mundo actual. Análise morfolóxica de palabras en diferentes casos, indicando o enunciado. Declinación de sintagmas relacionando substantivos e adxectivos das tres declinacións. Práctica da conxugación. Traducción de textos sinxelos nos que se poña en práctica o estudado. Búsqueda de palabras de orixe grego en textos gregos e casteláns. Realzación dun mapa sinalando os lugares máis destacados da historia de Atenas. Ordenación e relación cronolóxica dos feitos e personaxes máis destacados da vida cultural grega. Descripción da organización da "polis". Diferenzas entre Esparta e Atenas a través dun cadro esuqemático. Reflexionar sobre a institución da escravitude. Comparación e reflexión sobre o concepto de Destino e a función do oráculo no mito deEdipo. Lectura crítica de textos.


GR-B1.1, GR-B1.2, GR-B1.3, GR-B1.4, GR-B1.5, GR-B1.6, GR-B1.7, GR-B1.8, GR-B2.1, GR-B2.2, GR-B2.3, GR-B2.4, GR-B2.5, GR-B2.6, GR-B3.1, GR-B3.2, GR-B3.3, GR-B3.4, GR-B3.5, GR-B3.6, GR-B3.6 , GR-B3.7, GR-B4.1, GR-B4.10, GR-B4.11, GR-B4.12, GR-B4.2, GR-B4.3, GR-B4.4, GR-B4.5, GR-B4.6, GR-B4.6 , GR-B4.7, GR-B4.8, GR-B4.9, GR-B5.1,

GR-B5.1 , GR-B5.2, GR-B5.3, GR-B5.4, GR-B5.5, GR-B5.6, GR-B5.7, GR-B5.8, GR-B6.1, GR-B6.2, GR-B6.3, GR-B6.4, GR-B6.5, GR-B6.6, GR-B6.7, GR-B6.8, GR-B7.1, GR-B7.2, GR-B7.3, GR-B7.4, GR-B7.5,










Aula de grego


















CD CCL




CD CCL




CCL CSC






CCL CCEC









































CCL CAA
















CCL CCEC







CD CSC



















CAA CCL




CAA CCL






































Título da U.D.I.: A XUSTIZA

DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Coñecer e comprender os elementos que integran o mundo relixioso grego. Diferenciar os aspectos que distinguen relixión e mitoloxía. Estudar a figura do deus Zeus: a súa orixe e os mitos máis coñecidos. Coñecer o funcionamento da administración de xustiza no mundo grego. Sistematizar os órganos que administraban xustiza no mundo grego. Sistematizar os órganos que administraban xustiza e as súas funcións. Conseguir a sistematización da flexión nominal. Profundizar na complexidade da lingua grega, repasando a flexión atemática nominal e analizando a flexión de algúns sustantivos irregulares. Ampliar o coñecemento dos recursos sintácticos co estudio sistemático do participio. Sistematizar o estudio do aoristo, insistindo na súa oposición ao presente. Profundizar no estudio da flexión verbal advertindo da importancia do aspecto. Coñecer o espazo e as características das rexións nas que xurdiu e se desenrolou a historia de Grecia e asúa cultura. Comprender a importancia da pluralidade de xentes e lugares que forman a unidade do concepto "Helénico". Situar no espazo e no tempo os acontecementos históricos máis representativos da historia de Grecia, identificando as súas manifestacións culturais básicas. Coñecer a importancia dos textos literarios gregos xa que é en eles donde quedou plasmada toda a inquietude cultural, a relixión, o mito, etc. comprender que a literatura grega reflexa o despertar do home ante as dificultades da súa existencia. Entender a trascendencia da literatura grega e a súa influencia na literatura posterior. Introducir o tema do amor na literatura grega. Coñecer a figura de Sócrates e a súa actitude ante a vida e a morte. TEMPORALIZACIÓN 3º Trimestre

Pág.313



Competencias clave:

X X X X X X X CL:


CMCT: Matemática,


CD: Dixital




emprendedor


culturais




Actividades das páxinas 276, 278 e 299 do libro de texto

Actividades dende a páxina 280 ata a páxina 290 do libro de texto. Actividades das páxinas 298, 299 e 300 do libro de texto



GR-B1.1(1º), GR-B1.2(1º), GR-B1.2(1º), GR-B1.3(1º), GR-B1.3(1º), GR-B1.4(1º), GR-B2.1(1º), GR-B2.2(1º), GR-B2.3(1º), GR-B2.4(1º), GR-B2.5(1º), GR-B2.6(1º), GR-B3.1(1º), GR-B3.1(1º), GR-B3.2(1º), GR-B3.3(1º), GR-B3.4(1º), GR-B3.5(1º), GR-B3.6(1º), GR-B4.1(1º), GR-B4.1(1º), GR-B4.2(1º), GR-B4.3(1º), GR-B4.4(1º), GR-B4.5(1º), GR-B4.6(1º), GR-B4.6(1º), GR-B4.7(1º), GR-B4.8(1º), GR-B4.8(1º), GR-B6.1(1º), GR-B6.2(1º), GR-B6.3(1º), GR-B6.4(1º), GR-B6.5(1º), GR-B6.6(1º), GR-B7.1(1º), GR-B7.2(1º), GR-B7.3(1º), GR-B7.4(1º), GR-B7.5(1º),

GR-B5.1(1º), GR-B5.2(1º), GR-B5.3(1º),

Descrición:

á lingua e cultura grega. Estudo das características da relixión grega e dos deuses olímpicos máis representativos. Elaboración dun esquema xenealóxico do deus Zeus e distinguir os seus atributos. Comparación desta divindade coa correspondente romana e verificación da súa pervivencia no mundo actual. Análise morfolóxica de palabras en diferentes casos, indicando o enunciado. Declinación de sintagmas relacionando substantivos e adxectivos das tres declinacións. Práctica da conxugación. Traducción de textos sinxelos nos que se poña en práctica o estudado. Búsqueda de palabras de orixe grego en textos gregos e casteláns. Realzación dun mapa sinalando os lugares máis destacados da historia de Grecia. Ordenación e relación cronolóxica dos feitos e personaxes máis destacados da vida cultural grega. Realización dun cadro comparativo dos distintos xéneros e obras literarias gregas. Reflexión sobre o

Pág.314

concepto do Amor na literatura grega. Lectura crítica de textos.

Pág.315

Criterios de avaliación: GR-B1.1, GR-B1.2, GR-B1.3, GR-B1.4, GR-B1.5, GR-B1.6, GR-B1.7, GR-B1.8, GR-B2.1, GR-B2.2, GR-B2.3, GR-B2.4, GR-B2.5, GR-B2.6, GR-B3.1, GR-B3.2, GR-B3.3, GR-B3.4, GR-B3.5, GR-B3.6, GR-B3.6 , GR-B3.7, GR-B4.1, GR-B4.10, GR-B4.11, GR-B4.12, GR-B4.2, GR-B4.3, GR-B4.4, GR-B4.5, GR-B4.6, GR-B4.6 , GR-B4.7, GR-B4.8, GR-B4.9, GR-B5.1, GR-B5.1 , GR-B5.2, GR-B5.3, GR-B5.4, GR-B5.5, GR-B5.6, GR-B5.7, GR-B5.8, GR-B6.1, GR-B6.2, GR-B6.3, GR-B6.4, GR-B6.5, GR-B6.6, GR-B6.7, GR-B6.8, GR-B7.1, GR-B7.2, GR-B7.3, GR-B7.4, GR-B7.5,



Modelos de pensamento Modelos de ensinanza Recursos didácticos






Aula de grego

Pág.316


















CD CCL




CD CCL




CCL CSC






CCL CCEC

1º-GR1B5.5.1-Pode nomear coa súa denominación grega e latina os principais deuses e heroes da mitoloxía grecolatina,

Pág.317

e sinalar os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o seu ámbito de influencia.


























1º GR d, e, f, i GR-B3.1-O grego, lingua flexiva. Tipos de palabras:

GR-B3.2-Distinguir e clasificar as categorías de palabras a partir do

CCL 1º-GR1B3.2.1-Distingue palabras variables e invariables, explica as

Pág.318

variables e invariables.

seu enunciado. características que permiten identificalas e define criterios para clasificalas.












CCL CAA
















CCL CCEC


1º GR d, e, g GR-B6.5-Lectura comparada e comentario de textos en lingua grega e

GR-B6.7-Realizar pequenos coloquios en grego con frases sinxelas e de dificultade


Pág.319

na lingua propia.

progresiva.



CD CSC



















CAA CCL




CAA CCL
















Pág.320































Pág.321

IDENTIFICACIÓN

Título da U.D.I.: O MATRIMONIO

DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Coñecer e comprender os elementos que integran o mundo grego. Diferenciar os aspectos que distinguen relixión e mitoloxía. Estudar a figura dos deuses Hera e Hefesto: a súa orixe e os mitos máis coñecidos. Coñecer ós deuses e heroes máis representativos, para comprender mellor o feito cultural grego. Ampliar os conceptos e estructuras sintácticas, iniciando o estudio dos diferentes tipos de oración. Profundizar nos diferentes recursos sintácticos: paratáxis e hipotáxis.Profundizar no coñecemento da sintaxe grega coas oracións subordinadas adverbiais. Relacionar as estructuras sintácticas coas da propia lingua e con outras coñecidas. Coñecer a cerimonia de voda no mundo grego. Reflexionar sobre a situación da muller nunha situación de divorcio. Coñecer o espao e as características das rexións nas que xurdiu e se desenrolou a historia de Grecia e a súa cultura.. Reflexionar sobre a importancia da situación xeográfica de Macedonia. Situar no tempo e no espazo os acontecementos históricos máis representativos da historia de Macedonia, identificando as súas manifestacións culturais básicas. Comprender que a cultura e o pensamento político gregos desenrólanse dentro da "polis", moi especialmente en Atenas, e desde alí, extenderanse gracias a Alexandre Magno cara oriente e co imperio romano cara occidente. Reflexionar sobre a grandeza e importancia da figura de Alexandre Magno como difusor da cultura grega. Entender o feito extraordinario de extender as fronteiras do mundo grego nun espazo temporal tan limitado.. Ser conscientes de que a importancia e a forza de Grecia están no pensamento e a cultura, xa que militarmente foi sometida aínda que non dominada, xa que o espíritogrego seguiu vivo, tanto en Oriente como en Occidente, no mundo romano e posteriormente. TEMPORALIZACIÓN3º Trimestre

Pág.322



Competencias clave:

X X X X X X X CL:


CMCT: Matemática,


CD: Dixital




emprendedor


culturais




Actividades das páxinas304,306 e 326 do libro de texto

Actividades dende a páxina 309 ata a páxina 319 do libro de texto. Actividades das páxinas 325 e 326 do libro de texto

Actividades das páxinas323,324 e 326 do libro de texto

Contidos: Contidos: Contidos: GR-B5.3(1º), GR-B5.4(1º), GR-B5.5(1º),

GR-B1.1(1º), GR-B1.2(1º), GR-B1.2(1º), GR-B1.3(1º), GR-B1.3(1º), GR-B1.4(1º), GR-B2.1(1º), GR-B2.2(1º), GR-B2.3(1º), GR-B2.4(1º), GR-B2.5(1º), GR-B2.6(1º), GR-B3.1(1º), GR-B3.1(1º), GR-B3.2(1º), GR-B3.3(1º), GR-B3.4(1º), GR-B3.5(1º), GR-B3.6(1º), GR-B4.1(1º), GR-B4.1(1º), GR-B4.2(1º), GR-B4.3(1º), GR-B4.4(1º), GR-B4.5(1º), GR-B4.6(1º), GR-B4.6(1º), GR-B4.7(1º), GR-B4.8(1º), GR-B4.8(1º), GR-B6.1(1º), GR-B6.2(1º), GR-

GR-B5.1(1º), GR-B5.2(1º),

Descrición:

á lingua e cultura grega. Estudo das características da relixión grega e dos deuses olímpicos máis representativos. Elaboración dun esquema xenealóxico dos deuses Hera e Hefesto e distinguir os seus atributos. Comparación destas divindades coas correspondentes romanas e verificación da súa pervivencia no mundo actual. Informarse sobre a cerimonia de voda en Grecia. Comparación da cerimonia nas distintas cidades de Grecia. Análise morfolóxica de palabras en diferentes casos, indicando o enunciado.Análise de oracións subordinadas adverbiais. Análise de palabras formadas a través da composición. Traducción de textos nos que se poña en práctica o estudado. Búsqueda de palabras de orixe grego en textos gregos e casteláns. Realzación dun mapa sinalando os lugares máis destacados da historia de Macedonia. Ordenación e relación cronolóxica dos feitos máis destacados de Alexandre Magno.

Pág.323

Realización de mapas que mostren a expansión do mundo helenístico.Búsqueda e consulta de información sobre o centro cultural de Alexandría. Lectura crítica de textos.

B6.3(1º), GR-B6.4(1º), GR-B6.5(1º), GR-B6.6(1º), GR-B7.1(1º), GR-B7.2(1º), GR-B7.3(1º), GR-B7.4(1º), GR-B7.5(1º),


GR‐B1.1, GR‐B1.2, GR‐B1.3, GR‐B1.4, GR‐B1.5, GR‐B1.6, GR‐B1.7, GR‐B1.8, GR‐B2.1, GR‐B2.2, GR‐B2.3, GR‐B2.4, GR‐B2.5, GR‐B2.6, GR‐B3.1, GR‐B3.2, GR‐B3.3, GR‐B3.4, GR‐B3.5, GR‐B3.6, GR‐B3.6 , GR‐B3.7, GR‐B4.1, GR‐B4.10, GR‐B4.11, GR‐B4.12, GR‐B4.2, GR‐B4.3, GR‐B4.4, GR‐B4.5, GR‐B4.6, GR‐B4.6 , GR‐B4.7, GR‐B4.8, GR‐B4.9, GR‐B5.1, GR‐B5.1 , GR‐B5.2, GR‐B5.3, GR‐B5.4, GR‐B5.5, GR‐B5.6, GR‐B5.7, GR‐B5.8, GR‐B6.1, GR‐B6.2, GR‐B6.3, GR‐B6.4, GR‐B6.5, GR‐B6.6, GR‐B6.7, GR‐B6.8, GR‐B7.1, GR‐B7.2, GR‐B7.3, GR‐B7.4, GR‐B7.5,


1º‐GR1B1.1.1, 1º‐GR1B1.2.1, 1º‐GR1B1.2.2, 1º‐GR1B1.3.1, 1º‐GR1B1.3.2, 1º‐GR1B1.4.1, 1º‐GR1B1.5.1, 1º‐GR1B1.6.1, 1º‐GR1B1.7.1, 1º‐GR1B1.8.1, 1º‐GR1B2.1.1, 1º‐GR1B2.2.1, 1º‐GR1B2.2.2, 1º‐GR1B2.3.1, 1º‐GR1B2.4.1, 1º‐GR1B2.5.1, 1º‐GR1B2.6.1, 1º‐GR1B3.1.1, 1º‐GR1B3.2.1, 1º‐GR1B3.3.1, 1º‐GR1B3.4.1, 1º‐GR1B3.5.1, 1º‐GR1B3.5.2, 1º‐GR1B3.6.1, 1º‐GR1B3.6.2, 1º‐GR1B3.6.3, 1º‐GR1B3.6.4, 1º‐GR1B3.6.5, 1º‐GR1B3.6.6, 1º‐GR1B3.7.1,

Pág.324

1º‐GR1B4.1.1, 1º‐GR1B4.10.1, 1º‐GR1B4.11.1, 1º‐GR1B4.12.1, 1º‐GR1B4.2.1, 1º‐GR1B4.3.1, 1º‐GR1B4.4.1, 1º‐GR1B4.5.1, 1º‐GR1B4.6.1, 1º‐GR1B4.6.1, 1º‐GR1B4.7.1, 1º‐GR1B4.8.1, 1º‐GR1B4.9.1, 1º‐GR1B5.1.1, 1º‐GR1B5.1.2, 1º‐GR1B5.1.3, 1º‐GR1B5.1.4, 1º‐GR1B5.2.1, 1º‐GR1B5.2.2, 1º‐GR1B5.3.1, 1º‐GR1B5.4.1, 1º‐GR1B5.4.2, 1º‐GR1B5.5.1, 1º‐GR1B5.6.1, 1º‐GR1B5.6.2, 1º‐GR1B5.6.3, 1º‐GR1B5.7.1, 1º‐GR1B5.8.1, 1º‐GR1B6.1.1, 1º‐GR1B6.2.1, 1º‐GR1B6.2.2, 1º‐GR1B6.3.1, 1º‐GR1B6.4.1, 1º‐GR1B6.5.1, 1º‐GR1B6.6.1, 1º‐GR1B6.7.1, 1º‐GR1B6.7.1, 1º‐GR1B7.1.1, 1º‐GR1B7.1.2, 1º‐GR1B7.1.3, 1º‐GR1B7.2.1, 1º‐GR1B7.3.1, 1º‐GR1B7.4.1, 1º‐GR1B7.5.1,








Aula de grego

Pág.325


















CD CCL




CD CCL




CCL CSC






CCL CCEC


Pág.326





























Pág.327












CCL CAA
















CCL CCEC





Pág.328



CD CSC



















CAA CCL




CAA CCL
















Pág.329































Pág.330

IDENTIFICACIÓN

Título da U.D.I.: OS HEROES

DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Coñecer e comprender os elementos que integran o mundo relixioso grego. Diferenciar os aspectos que distinguen relixión e mitoloxía. Estudar a figura dos heroes: a súa orixe e os mitos máis coñecidos.Recoñecer os aspectos característicos das oracións comparativas, condicionais e concesivas. Lograr unha sistematización do verbo grego. Ampliar o estudio do verbo co estudio dos verbos atemáticos. Reflexionar sobre as peculiaridades do verbo "ser" nas linguas coñecidas. Reflexionar sobre o concepto lingüístico de radical e marcado. Ampliar o estudio sobre as peculiaridades lingüísticas do tema de presente grego, incorporando os presentes atemáticos marcados. Comprender os distintos recursos dos temas de diferenciación dos temas verbais que utiliza a lingua grega. Diferenciar os dous sistemas que utiliza a lingua grega: os verbos que podemos chamar irregulares e os que siguen o modelo de conxugación temática. Coñecer o espacio e as características das rexións nas que xurdiu e se desenrolou a historia de Grecia e a súa cultura. Siturar no espacio e no tempo os acontecementos históricos máis representativosdas estructuras verbais en algunhas linguas coñecidas. análi da historia de Grecia, identificando as súas manifestacións culturais básicas. Coñecer os primeiros vestixios gregos na Península Ibérica. Reflexionar sobre a importancia de Ampurias como base política, económica e financiera do sistema comercial grego en Iberia. Comprender o simbolismo da cerámica grega na Península TEMPORALIZACIÓN3º Trimestre

Pág.331



Competencias clave:

X X X X X X CL:


CMCT: Matemática,


CD: Dixital




emprendedor


culturais






Actividades desde a páxina 334 ata a páxina 344 do libro de texto. Actividades das páxinas 350 e 351 do libro de texto

Actividades da páxina 349 e 350 do libro de texto


GR-B1.1(1º), GR-B1.2(1º), GR-B1.2(1º), GR-B1.3(1º), GR-B1.3(1º), GR-B1.4(1º), GR-B2.1(1º), GR-B2.2(1º), GR-B2.3(1º), GR-B2.4(1º), GR-B2.5(1º), GR-B2.6(1º), GR-B3.1(1º), GR-B3.1(1º), GR-B3.2(1º), GR-B3.3(1º), GR-B3.4(1º), GR-B3.5(1º), GR-B3.6(1º), GR-B4.1(1º), GR-B4.1(1º), GR-B4.2(1º), GR-B4.3(1º), GR-B4.4(1º), GR-B4.5(1º), GR-B4.6(1º), GR-B4.6(1º), GR-B4.7(1º), GR-B4.8(1º), GR-B4.8(1º), GR-B6.1(1º), GR-B6.2(1º), GR-B6.3(1º), GR-B6.4(1º), GR-B6.5(1º), GR-B6.6(1º), GR-B7.1(1º), GR-B7.2(1º), GR-B7.3(1º), GR-B7.4(1º), GR-B7.5(1º),

GR-B5.1(1º), GR-B5.2(1º), GR-B5.3(1º),

Descrición:

á lingua e cultura grega. Estudo das características da relixión grega e dos deuses olímpicos máis representativos. Elaboración dun esquema xenealóxico dos heroes máis importantes. Informarse sobre a importancia dos heroes nas manifestacións artísticas gregas. Análise morfolóxica de palabras en diferentes casos, indicando o enunciado.Análise de oracións subordinadas adverbiais. Realización de exercicios para asegurar a aprendizaxe dos verbos atemáticos. Elaboración do paradigma verbal dos verbos irregulares máis imporantes. Análise de palabras formadas a través da composición. Traducción de textos nos que se poña en práctica o estudado. Búsqueda de palabras de orixe grego en textos gregos e casteláns. Realzación dun mapa sinalando os lugares máis destacados da expansión grega na Península Ibérica. Lectura crítica de textos.


Pág.332

GR-B1.1, GR-B1.2, GR-B1.3, GR-B1.4, GR-B1.5, GR-B1.6, GR-B1.7, GR-B1.8, GR-B2.1, GR-B2.2, GR-B2.3, GR-B2.4, GR-B2.5, GR-B2.6, GR-B3.1, GR-B3.2, GR-B3.3, GR-B3.4, GR-B3.5, GR-B3.6, GR-B3.6 , GR-B3.7, GR-B4.1, GR-B4.10, GR-B4.11, GR-B4.12, GR-B4.2, GR-B4.3, GR-B4.4, GR-B4.5, GR-B4.6, GR-B4.6 , GR-B4.7, GR-B4.8, GR-B4.9, GR-B5.1, GR-B5.1 , GR-B5.2, GR-B5.3, GR-B5.4, GR-B5.5, GR-B5.6, GR-B5.7, GR-B5.8, GR-B6.1, GR-B6.2, GR-B6.3, GR-B6.4, GR-B6.5, GR-B6.6, GR-B6.7, GR-B6.8, GR-B7.1, GR-B7.2, GR-B7.3, GR-B7.4, GR-B7.5,


1º-GR1B1.1.1, 1º-GR1B1.2.1, 1º-GR1B1.2.2, 1º-GR1B1.3.1, 1º-GR1B1.3.2, 1º-GR1B1.4.1, 1º-GR1B1.5.1, 1º-GR1B1.6.1, 1º-GR1B1.7.1, 1º-GR1B1.8.1, 1º-GR1B2.1.1, 1º-GR1B2.2.1, 1º-GR1B2.2.2, 1º-GR1B2.3.1, 1º-GR1B2.4.1, 1º-GR1B2.5.1, 1º-GR1B2.6.1, 1º-GR1B3.1.1, 1º-GR1B3.2.1, 1º-GR1B3.3.1, 1º-GR1B3.4.1, 1º-GR1B3.5.1, 1º-GR1B3.5.2, 1º-GR1B3.6.1, 1º-GR1B3.6.2, 1º-GR1B3.6.3, 1º-GR1B3.6.4, 1º-GR1B3.6.5, 1º-GR1B3.6.6, 1º-GR1B3.7.1, 1º-GR1B4.1.1, 1º-GR1B4.10.1, 1º-GR1B4.11.1, 1º-GR1B4.12.1, 1º-GR1B4.2.1, 1º-GR1B4.3.1, 1º-GR1B4.4.1, 1º-GR1B4.5.1, 1º-GR1B4.6.1, 1º-GR1B4.6.1, 1º-GR1B4.7.1, 1º-GR1B4.8.1, 1º-GR1B4.9.1, 1º-GR1B5.1.1, 1º-GR1B5.1.2, 1º-GR1B5.1.3, 1º-GR1B5.1.4, 1º-GR1B5.2.1, 1º-GR1B5.2.2, 1º-GR1B5.3.1, 1º-GR1B5.4.1, 1º-GR1B5.4.2, 1º-GR1B5.5.1, 1º-GR1B5.6.1, 1º-GR1B5.6.2, 1º-GR1B5.6.3, 1º-GR1B5.7.1, 1º-GR1B5.8.1, 1º-GR1B6.1.1, 1º-GR1B6.2.1, 1º-GR1B6.2.2, 1º-GR1B6.3.1, 1º-GR1B6.4.1, 1º-GR1B6.5.1, 1º-GR1B6.6.1, 1º-GR1B6.7.1, 1º-GR1B6.7.1, 1º-GR1B7.1.1, 1º-GR1B7.1.2,

Pág.333

1º-GR1B7.1.3, 1º-GR1B7.2.1, 1º-GR1B7.3.1, 1º-GR1B7.4.1, 1º-GR1B7.5.1,








Aula de grego

Pág.334


















CD CCL




CD CCL




CCL CSC





Pág.335


CCL CCEC



























Pág.336















CCL CAA
















CCL CCEC


Pág.337






CD CSC



















CAA CCL




CAA CCL
















Pág.338






























CCEC 1º-GR1B5.1.1-Describe o marco histórico no que xorde e se desenvolve a civilización grega, sinalando distintos períodos dentro del e identificando en cada un as conexións máis importantes con outras civilizacións. 1º-GR1B5.1.2-Pode elaborar eixes cronolóxicos nos que se representan fitos históricos relevantes, consultando ou non fontes de información. 1º-GR1B5.1.4-Sabe enmarcar determinados feitos históricos na civilización e no período histórico

Pág.339

correspondente, póndoos en contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas.

Pág.340

LISTA DE INDICADORES/ESTÁNDARES AVALIADOS NO CURSO GREGO 1 Área Indicador / estándard T.1 T.2 T.3

R: avaliado con rúbrica | X: con outro instrumento nestas UDIS

1º GR 1º-GR1B1.1.1-Localiza nun mapa o marco xeográfico en que ten lugar o nacemento da lingua grega e a súa expansión.


1º GR 1º-GR1B1.2.1-Explica a orixe da lingua grega e a relación coas outras linguas da familia indoeuropea.


1º GR 1º-GR1B1.2.2-Enumera e localiza nun mapa as principais ramas da familia das linguas indoeuropeas.


1º GR 1º-GR1B1.3.1-Explica o concepto de familia lingüística. X X X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B1.3.2-Define o concepto de indoeuropeo e explica o proceso de creación do termo.


1º GR 1º-GR1B1.4.1-Establece a filiación das linguas de Europa delimitando nun mapa a zona de orixe e zonas de expansión.


1º GR 1º-GR1B1.5.1-Coñece as etapas da evolución da lingua grega, desde o micénico ata o grego moderno.


1º GR 1º-GR1B1.6.1-Identifica a escritura Lineal B como un silabario, e a evolución dos caracteres do alfabeto.


1º GR 1º-GR1B1.7.1-Coñece a pronuncia da lingua grega moderna e utiliza algunhas palabras e expresións básicas.


1º GR 1º-GR1B1.8.1-Sitúa nun mapa as diversas variedades dialectais da lingua grega. X X X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B2.1.1-Recoñece diferentes tipos de escritura segundo a súa orixe e tipoloxía e describindo os trazos que distinguen a uns doutros.


1º GR 1º-GR1B2.2.1-Explica a orixe do alfabeto grego e describe a evolución dos seus signos a partir da adaptación dos signos do alfabeto fenicio.


1º GR 1º-GR1B2.2.2-Explica a orixe e a evolución dos sistemas de escritura de diferentes linguas, partindo do alfabeto grego, e sinala as adaptacións que se producen en cada unha delas.


1º GR 1º-GR1B2.3.1-Identifica e nomea correctamente os caracteres que forman o alfabeto grego, na súa forma minúscula e maiúscula, e escríbeos e leos correctamente.


1º GR 1º-GR1B2.4.1-Sitúa todos os fonemas da lingua grega no cadro clasificatorio dos fonemas e sabe describilos desde o punto e o modo de articulación.


1º GR 1º-GR1B2.5.1-Coñece as normas de transcrición e aplícaas con corrección na transcrición de termos gregos ao galego e ao castelán.


1º GR 1º-GR1B2.6.1-Coñece o valor e colocación dos acentos, espíritos e demais signos diacríticos e de puntuación.


1º GR 1º-GR1B3.1.1-Distingue unha lingua flexiva doutra non flexiva. X X X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B3.2.1-Distingue palabras variables e invariables, explica as características que permiten identificalas e define criterios para clasificalas.


1º GR 1º-GR1B3.3.1-Identifica e distingue en palabras propostas os seus formantes, sinalando e diferenciando lexemas e afixos, e buscando exemplos doutros termos nos que estean presentes.


1º GR 1º-GR1B3.4.1-Enuncia correctamente diversos tipos de palabras en grego, distinguíndoos a partir do seu enunciado e clasificándoos segundo a súa categoría e declinación.


1º GR 1º-GR1B3.5.1-Declina palabras e sintagmas en concordancia, aplicando correctamente para cada palabra o paradigma de flexión correspondente.


1º GR 1º-GR1B3.5.2-Analiza desde o punto de vista morfolóxico substantivos, adxectivos, determinantes e sintagmas de concordancia, e tradúceos correctamente ao galego e/ou ao castelán.


Pág.341



1º GR 1º-GR1B3.6.2-Clasifica verbos segundo o seu tema, e describe os trazos polos que se recoñecen os modelos de flexión verbal.


1º GR 1º-GR1B3.6.3-Explica o uso dos temas verbais gregos e identifica correctamente as formas derivadas de cada un deles.

X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B3.6.4-Conxuga os tempos verbais en voz activa e medio pasiva, aplicando correctamente os paradigmas correspondentes.

X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B3.6.5-Analiza morfoloxicamente e traduce ao galego e/ou ao castelán diferentes formas verbais gregas, e compara o seu uso en ambas as linguas.


1º GR 1º-GR1B3.6.6-Cambia de voz as formas verbais identificando e manexando con seguridade os formantes que expresan este accidente verbal.

X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B3.7.1-Distingue formas persoais e non persoais dos verbos, explica os trazos que permiten identificalas e define criterios para as clasificar.

X X X X X X X X X



1º GR 1º-GR1B4.10.1-Recoñece, analiza e traduce correctamente as construcións de participio concertado e non concertado, relacionándoas con construcións análogas noutras linguas que coñece.

X X X X X X

1º GR 1º-GR1B4.11.1-Identifica e relaciona elementos morfolóxicos da lingua grega para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos.



X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B4.2.1-Enumera correctamente os nomes dos casos que existen na flexión nominal grega, explica as súas funcións dentro da oración e ilustra con exemplos a forma adecuada de traducilos.


1º GR 1º-GR1B4.3.1-Coñece e aplica a concordancia entre nomes e determinantes nominais, así como entre verbos e suxeitos.


1º GR 1º-GR1B4.4.1-Analiza correctamente casos e funcións para poder recoñecer cada elemento da oración.


1º GR 1º-GR1B4.5.1-Compara e clasifica diferentes tipos de oracións simples, e identifica e explica en cada caso as súas características.


1º GR 1º-GR1B4.6.1-Compara e clasifica diferentes tipos de oracións compostas, diferénciaas con precisión das oracións simples e explica en cada caso as súas características.

X X X X X X X X


X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B4.7.1-Identifica as funcións das formas de infinitivo dentro da oración, comparando exemplos do seu uso.

X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B4.8.1-Recoñece, analiza e traduce correctamente as construcións de infinitivo concertado e non concertado, relacionándoas con construcións análogas noutras linguas que coñece.

X X X X X X

1º GR 1º-GR1B4.9.1-Identifica as funcións das formas de participio dentro da oración, comparando exemplos do seu uso.

X X X X X X



1º GR 1º-GR1B5.1.2-Pode elaborar eixes cronolóxicos nos que se representan fitos históricos relevantes, consultando ou non fontes de información.


1º GR 1º-GR1B5.1.3-Distingue as etapas da historia de Grecia, expli-cando os seus trazos esenciais e as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras.


1º GR 1º-GR1B5.1.4-Sabe enmarcar determinados feitos históricos na civilización e no período histórico correspondente, póndoos en contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas.


1º GR 1º-GR1B5.2.1-Describe os principais sistemas políticos da antiga Grecia e compáraos entre eles, establecendo semellanzas e diferenzas, e cos actuais.


Pág.342



1º GR 1º-GR1B5.3.1-Identifica e explica os papeis que desempeña dentro da familia cada un dos seus membros, analizando a través deles estereotipos culturais da época e comparándoos cos actuais.


1º GR 1º-GR1B5.4.1-Identifica e describe formas de traballo e relaciónaas cos coñecementos científicos e técnicos da época, explicando a súa influencia no progreso da cultura occidental.


1º GR 1º-GR1B5.4.2-Describe as principais formas de lecer da sociedade grega e analiza a súa finalidade, os grupos aos que van dirixidas e a súa función no desenvolvemento da identidade social.


1º GR 1º-GR1B5.5.1-Pode nomear coa súa denominación grega e latina os principais deuses e heroes da mitoloxía grecolatina, e sinalar os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o seu ámbito de influencia.


1º GR 1º-GR1B5.6.1-Identifica dentro do imaxinario mítico deuses, semideuses e heroes, e explica os principais aspectos que os diferencian.


1º GR 1º-GR1B5.6.2-Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno e sinalando as semellanzas e as principais diferenzas entre ambos os tratamentos, asociándoas a outras características culturais propias de cada época.






1º GR 1º-GR1B5.8.1-Describe e analiza os aspectos relixiosos e culturais que sustentan os certames deportivos da antiga Grecia e a presenza ou ausencia destes nos seus correlatos actuais.


1º GR 1º-GR1B6.1.1-Utiliza adecuadamente a análise morfolóxica e sintáctica de textos de dificultade graduada para efectuar correctamente a súa tradución.




1º GR 1º-GR1B6.2.2-Utiliza mecanismos de inferencia para comprender textos de forma global. X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B6.3.1-Traduce do grego ao galego e/ou ao castelán frases e textos sinxelos. X X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B6.4.1-Utiliza os coñecementos adquiridos para facer comentarios dos textos. X X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B6.5.1-Compara estruturas gregas coas da lingua propia, e establece semellanzas e diferenzas.


1º GR 1º-GR1B6.6.1-Elabora mapas conceptuais e estruturais dos textos propostos, localizando o tema principal e distinguindo as súas partes.


1º GR 1º-GR1B6.7.1-Mantén un sinxelo diálogo en grego sobre a base dun tema previamente acordado.

X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B6.7.1-Redacta frases sinxelas ou pequenos textos en grego sobre un tema proposto.


1º GR 1º-GR1B7.1.1-Deduce o significado de palabras gregas non estudadas a partir de palabras da súa propia lingua ou do contexto.

X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B7.1.2-Identifica e explica as palabras de maior frecuencia e os principais prefixos e sufixos, e tradúceos á propia lingua.

X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B7.1.3-Identifica e distingue en palabras propostas os seus formantes, sinala e diferencia lexemas e afixos, e procura exemplos doutros termos nos que estean presentes.

X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B7.2.1-Descompón os formantes das palabras e recoñece o significado dos elementos de orixe grega.


1º GR 1º-GR1B7.3.1-Identifica os helenismos máis frecuentes do vocabulario común e explica o seu significado remitíndose aos étimos gregos orixinais.

X X X X X X X X X X

Pág.343

1º GR 1º-GR1B7.4.1-Identifica a etimoloxía e coñece o significado das palabras de léxico común da lingua propia.

X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B7.5.1-Relaciona distintas palabras da mesma familia etimolóxica ou semántica. X X X X X X X X X X

Unidades Didácticas T.1 T.2 T.3 A ARTE X

A GUERRA X

A MORTE X

A MULLER X

A RELXIÓN X

A XUSTIZA X

AS FESTAS X

O AMOR X

O DEPORTE X

O MAR X

O MATRIMONIO X

OS HEROES X

LISTA DE INDICADORES/ESTÁNDARES TRABALLADOS NO CURSO GREGO 1 Área Indicador / estándard T.1 T.2 T.3

X: traballado nestas UDIS

1º GR 1º-GR1B1.1.1-Localiza nun mapa o marco xeográfico en que ten lugar o nacemento da lingua grega e a súa expansión.


1º GR 1º-GR1B1.2.1-Explica a orixe da lingua grega e a relación coas outras linguas da familia indoeuropea.


1º GR 1º-GR1B1.2.2-Enumera e localiza nun mapa as principais ramas da familia das linguas indoeuropeas.


1º GR 1º-GR1B1.3.1-Explica o concepto de familia lingüística. X X X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B1.3.2-Define o concepto de indoeuropeo e explica o proceso de creación do termo.


1º GR 1º-GR1B1.4.1-Establece a filiación das linguas de Europa delimitando nun mapa a zona de orixe e zonas de expansión.


1º GR 1º-GR1B1.5.1-Coñece as etapas da evolución da lingua grega, desde o micénico ata o grego moderno.


1º GR 1º-GR1B1.6.1-Identifica a escritura Lineal B como un silabario, e a evolución dos caracteres do alfabeto.




1º GR 1º-GR1B1.8.1-Sitúa nun mapa as diversas variedades dialectais da lingua grega. X X X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B2.1.1-Recoñece diferentes tipos de escritura segundo a súa orixe e tipoloxía e describindo os trazos que distinguen a uns doutros.


1º GR 1º-GR1B2.2.1-Explica a orixe do alfabeto grego e describe a evolución dos seus signos a partir da adaptación dos signos do alfabeto fenicio.


1º GR 1º-GR1B2.2.2-Explica a orixe e a evolución dos sistemas de escritura de diferentes linguas, partindo do alfabeto grego, e sinala as adaptacións que se producen en cada unha delas.


1º GR 1º-GR1B2.3.1-Identifica e nomea correctamente os caracteres que forman o alfabeto grego, na súa forma minúscula e maiúscula, e escríbeos e leos correctamente.


1º GR 1º-GR1B2.4.1-Sitúa todos os fonemas da lingua grega no cadro clasificatorio dos fonemas e sabe describilos desde o punto e o modo de articulación.


1º GR 1º-GR1B2.5.1-Coñece as normas de transcrición e aplícaas con corrección na transcrición de termos gregos ao galego e ao castelán.


1º GR 1º-GR1B2.6.1-Coñece o valor e colocación dos acentos, espíritos e demais signos diacríticos e de puntuación.


1º GR 1º-GR1B3.1.1-Distingue unha lingua flexiva doutra non flexiva. X X X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B3.2.1-Distingue palabras variables e invariables, explica as características que permiten identificalas e define criterios para clasificalas.


1º GR 1º-GR1B3.3.1-Identifica e distingue en palabras propostas os seus formantes, sinalando e diferenciando lexemas e afixos, e buscando exemplos doutros termos nos que estean presentes.


1º GR 1º-GR1B3.4.1-Enuncia correctamente diversos tipos de palabras en grego, distinguíndoos a partir do seu enunciado e clasificándoos segundo a súa categoría e declinación.


1º GR 1º-GR1B3.5.1-Declina palabras e sintagmas en concordancia, aplicando correctamente para cada palabra o paradigma de flexión correspondente.


1º GR 1º-GR1B3.5.2-Analiza desde o punto de vista morfolóxico substantivos, adxectivos, determinantes e sintagmas de concordancia, e tradúceos correctamente ao galego e/ou ao castelán.




1º GR 1º-GR1B3.6.2-Clasifica verbos segundo o seu tema, e describe os trazos polos que se recoñecen os modelos de flexión verbal.


1º GR 1º-GR1B3.6.3-Explica o uso dos temas verbais gregos e identifica correctamente as formas derivadas de cada un deles.

X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B3.6.4-Conxuga os tempos verbais en voz activa e medio pasiva, aplicando correctamente os paradigmas correspondentes.

X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B3.6.5-Analiza morfoloxicamente e traduce ao galego e/ou ao castelán diferentes formas verbais gregas, e compara o seu uso en ambas as linguas.


1º GR 1º-GR1B3.6.6-Cambia de voz as formas verbais identificando e manexando con seguridade os formantes que expresan este accidente verbal.

X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B3.7.1-Distingue formas persoais e non persoais dos verbos, explica os trazos que permiten identificalas e define criterios para as clasificar.

X X X X X X X X X



1º GR 1º-GR1B4.10.1-Recoñece, analiza e traduce correctamente as construcións de participio concertado e non concertado, relacionándoas con construcións análogas noutras linguas que coñece.

X X X X X X

1º GR 1º-GR1B4.11.1-Identifica e relaciona elementos morfolóxicos da lingua grega para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos.




1º GR 1º-GR1B4.2.1-Enumera correctamente os nomes dos casos que existen na flexión nominal grega, explica as súas funcións dentro da oración e ilustra con exemplos a forma adecuada de traducilos.


1º GR 1º-GR1B4.3.1-Coñece e aplica a concordancia entre nomes e determinantes nominais, así como entre verbos e suxeitos.


1º GR 1º-GR1B4.4.1-Analiza correctamente casos e funcións para poder recoñecer cada elemento da oración.


1º GR 1º-GR1B4.5.1-Compara e clasifica diferentes tipos de oracións simples, e identifica e explica en cada caso as súas características.



X X X X X X X X


X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B4.7.1-Identifica as funcións das formas de infinitivo dentro da oración, comparando exemplos do seu uso.

X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B4.8.1-Recoñece, analiza e traduce correctamente as construcións de infinitivo concertado e non concertado, relacionándoas con construcións análogas noutras linguas que coñece.

X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B4.9.1-Identifica as funcións das formas de participio dentro da oración, comparando exemplos do seu uso.

X X X X X X



1º GR 1º-GR1B5.1.2-Pode elaborar eixes cronolóxicos nos que se representan fitos históricos relevantes, consultando ou non fontes de información.


1º GR 1º-GR1B5.1.3-Distingue as etapas da historia de Grecia, expli-cando os seus trazos esenciais e as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras.


1º GR 1º-GR1B5.1.4-Sabe enmarcar determinados feitos históricos na civilización e no período histórico correspondente, póndoos en contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas.


1º GR 1º-GR1B5.2.1-Describe os principais sistemas políticos da antiga Grecia e compáraos entre eles, establecendo semellanzas e diferenzas, e cos actuais.




1º GR 1º-GR1B5.3.1-Identifica e explica os papeis que desempeña dentro da familia cada un dos seus membros, analizando a través deles estereotipos culturais da época e comparándoos cos actuais.


1º GR 1º-GR1B5.4.1-Identifica e describe formas de traballo e relaciónaas cos coñecementos científicos e técnicos da época, explicando a súa influencia no progreso da cultura occidental.


1º GR 1º-GR1B5.4.2-Describe as principais formas de lecer da sociedade grega e analiza a súa finalidade, os grupos aos que van dirixidas e a súa función no desenvolvemento da identidade social.


1º GR 1º-GR1B5.5.1-Pode nomear coa súa denominación grega e latina os principais deuses e heroes da mitoloxía grecolatina, e sinalar os trazos que os caracterizan, os seus


atributos e o seu ámbito de influencia.

1º GR 1º-GR1B5.6.1-Identifica dentro do imaxinario mítico deuses, semideuses e heroes, e explica os principais aspectos que os diferencian.


1º GR 1º-GR1B5.6.2-Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno e sinalando as semellanzas e as principais diferenzas entre ambos os tratamentos, asociándoas a outras características culturais propias de cada época.






1º GR 1º-GR1B5.8.1-Describe e analiza os aspectos relixiosos e culturais que sustentan os certames deportivos da antiga Grecia e a presenza ou ausencia destes nos seus correlatos actuais.


1º GR 1º-GR1B6.1.1-Utiliza adecuadamente a análise morfolóxica e sintáctica de textos de dificultade graduada para efectuar correctamente a súa tradución.




1º GR 1º-GR1B6.2.2-Utiliza mecanismos de inferencia para comprender textos de forma global. X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B6.3.1-Traduce do grego ao galego e/ou ao castelán frases e textos sinxelos. X X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B6.4.1-Utiliza os coñecementos adquiridos para facer comentarios dos textos. X X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B6.5.1-Compara estruturas gregas coas da lingua propia, e establece semellanzas e diferenzas.


1º GR 1º-GR1B6.6.1-Elabora mapas conceptuais e estruturais dos textos propostos, localizando o tema principal e distinguindo as súas partes.


1º GR 1º-GR1B6.7.1-Mantén un sinxelo diálogo en grego sobre a base dun tema previamente acordado.

X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B6.7.1-Redacta frases sinxelas ou pequenos textos en grego sobre un tema proposto.


1º GR 1º-GR1B7.1.1-Deduce o significado de palabras gregas non estudadas a partir de palabras da súa propia lingua ou do contexto.

X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B7.1.2-Identifica e explica as palabras de maior frecuencia e os principais prefixos e sufixos, e tradúceos á propia lingua.

X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B7.1.3-Identifica e distingue en palabras propostas os seus formantes, sinala e diferencia lexemas e afixos, e procura exemplos doutros termos nos que estean presentes.

X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B7.2.1-Descompón os formantes das palabras e recoñece o significado dos elementos de orixe grega.


1º GR 1º-GR1B7.3.1-Identifica os helenismos máis frecuentes do vocabulario común e explica o seu significado remitíndose aos étimos gregos orixinais.

X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B7.4.1-Identifica a etimoloxía e coñece o significado das palabras de léxico común da lingua propia.

X X X X X X X X X X

1º GR 1º-GR1B7.5.1-Relaciona distintas palabras da mesma familia etimolóxica ou semántica. X X X X X X X X X X

Unidades Didácticas T.1 T.2 T.3 A ARTE X

A GUERRA X

A MORTE X

A MULLER X

A RELXIÓN X

A XUSTIZA X

AS FESTAS X

O AMOR X

O DEPORTE X

O MAR X

O MATRIMONIO X

OS HEROES X

Pág.348

CRITERIOS DE AVALIACIÓN

1. Ler textos gregos breves, transcribir os seus termos á lingua materna, utilizar os seus diferentes

signos ortográficos e de puntuación e recoñecer o reflexo do alfabeto grego no abecedario latino

propio das linguas modernas do noso contorno.

Con este criterio preténdese comprobar se o alumnado recoñece os signos ortográficos básicos

da lingua grega e le con soltura textos breves. Así mesmo, comprobarase a súa capacidade para

transcribir termos á súa lingua materna e para relacionar os dous sistemas de escritura,

distinguindo as semellanzas e diferencias ortográficas e fonéticas entre ambos.

2. Comprender e ser capaz de traducir textos gregos sinxelos.

Preténdese comprobar se, con exercicios de comprensión e posterior tradución literal dun texto,

o alumnado posúe a capacidade de recoñecer as diversas estruturas dunha lingua flexiva. Os

textos serán breves, orixinais ou elaborados e de dificultade mínima.

3. Recoñecer en textos gregos os elementos básicos da morfoloxía e da sintaxe da oración,

apreciando variantes e coincidencias con outras linguas coñecidas.

Este criterio pretende comprobar se se adquiriron as nocións de morfoloxía e sintaxe que

permitan recoñecer as características dunha lingua flexiva e identificar formas e funcións.

Relacionaranse eses elementos básicos cos do galego e do castelán ou cos doutras linguas

coñecidas.

4. Detectar e comprender os helenismos máis frecuentes do vocabulario común e do léxico

científico e técnico das linguas modernas a partir de termos que aparezan nos textos.

Este criterio permite comprobar a capacidade de relacionar termos da propia lingua materna ou

doutras que coñeza o alumnado co correspondente étimo grego. Tamén intenta verificar se o

alumnado adquiriu un vocabulario básico que lle permita deducir palabras da mesma familia

etimolóxica e os seus significados, tendo en conta os procedementos de derivación e

composición.

5. Ler e comentar textos gregos traducidos de diversos xéneros ou textos referidos ao mundo grego

e distinguir aspectos históricos e culturais contidos neles.

Con este criterio preténdese determinar a capacidade de comprender o contido esencial dun

texto, delimitar as súas partes e establecer a relación entre elas.

Pág.349

6. Poderase manifestar esta competencia mediante exercicios de lectura comprensiva de textos

con sentido completo, contrastando os textos gregos con textos de literatura actual e valorando a

súa actual vixencia. Os textos referidos ao mundo grego servirán, ademais, para aprender a

reflexionar sobre os diferentes modos de se achegar á cultura clásica.

7. Situar no tempo e no espacio os máis importantes acontecementos históricos de Grecia,

identificar as súas manifestacións culturais básicas e recoñecer a súa pegada na nosa

civilización.

Este criterio trata de comprobar que se sitúan na súa época e marco xeográfico, tanto os

acontecementos máis importantes que configuraron a historia de Grecia, como as súas

manifestacións culturais máis significativas. Preténdese tamén constatar se se é capaz de

recoñecer os elementos da cultura grega presentes na actualidade. Poderase manifestar a

competencia elaborando mapas e desenvolvendoexposicións escritas ou orais sobre o mundo

clásico.

8. Realizar, seguindo as pautas proporcionadas polo profesorado, pequenos traballos de

investigación sobre a persistencia do mundo grego, consultando as fontes directas e

utilizando as tecnoloxías da información e da comunicación como ferramenta de

organización e comunicación dos resultados.

Este criterio pretende verificar que os alumnos distinguen os elementos do mundo clásico,

recoñecéndoos como herdanza do noso propio pasado, e que os interpretan criticamente á

luz dos coñecementos que xa teñen, mediante a utilización selectiva de fontes diversas.

Tamén trata de avaliar se son capaces de indagar nas fontes directas e tomar contacto coas

materias ordenando os datos obtidos e elaborando o seu traballo mediante o uso das

tecnoloxías da información e da comunicación como ferramentas fundamentais.

CRITERIOS MÍNIMOS DE AVALIACIÓN

1) Identificar aos principais deuses e heroes así como os seus poderes, atributos e mitos.

2) Localizar nun mapa mudo os principais lugares da Grecia antiga.

2) Situar historicamente aos personaxes, sucesos e obras máis destacadas da cultura grega.

3) Ler con soltura un texto grego.

4) Transcribir palabras gregas ao galego.

5) Declinar os substantivos, adxectivos e pronomes máis comúns.

Pág.350

6) Conxugar as principais formas regulares do verbo grego.

7) Traducir frases sinxelas sen diccionario.

8) Analizar os helenismos dunha relación léxica determinada.

9) Realizar aqueles traballos puntuais encomendados.

10) Asistir a clase e realizar con regularidade os exercicios propostos.

MATERIAIS E RECURSOS

1. Diccionarios da lingua española e galega. 2. Diccionario grego. 3. Enciclopedias. 4. Diccionarios de mitoloxía. 5. Material (fotocopias, apuntes…) que suple o libro de texto. 6. Mapas. 7. Libros de lectura de autores clásicos. 8. Vídeos. 9. Outros que, circunstancialmente, servan para facilitarlle ó alumno a comprensión da materia.

Pág.351

GREGO 2

INTRODUCCIÓN

Os obxectivos que persigue o currículo do bacharelato son moi diversos: a formación xeral dos

alumnos (intelectual e humana) e a súa orientación, preparación para estudios superiores e para a

vida activa e social. Neste senso, o currículo de esta etapa educativa ha de contribuir á formación

intelectual de unha cidadanía informada e crítica, e por esto debe incluir aspectos da formación

intelectual, cívica e ética. Deste xeito, á educación nos coñecementos propios da materia

incorporará tamén a ensinanza en valores dunha sociedade democrática, libre, tolerante, plural, etc.,

unha das finalidades prioritarias da educación, tal e como se pon de manifesto nos obxectivos de

esta etapa educativa, e nos específicos de cada unha das súas distintas materias. A educación moral

e cívica, para a paz, para a saúde, para a igualdade de oportunidades entre persoas de distinto sexo,

a ambiental se integran transversalmente en todos os aspectos e materias do currículo, sin esquecer

o coñecemento e a comprensión de outros pobos (algo ó que esta materia pode colaborar

intensamente).

Os tres obxectivos fundamentais desta materia neste curso son os seguintes:

A profundización e ampliación do estudio da lingua grega.

O acceso ós contidos culturais, literarios, relixiosos, históricos, etc., da civilización

helena.

Facer máis consciente ó alumno das raices históricas da súa propia lingua e cultura.

En consecuencia, a lingua grega convértese para o alumno nun instrumento de acceso ó

coñecemento da cultura helénica, non en van esta representa a orixe da civilización occidental.

METODOLOXÍA

O grego de segundo de bacharelato presenta estes trazos fundamentais:

• Continuación do estudio da lingua grega iniciado no primeiro curso.

• A súa relación co estudio de calquera lingua por parte do alumnado.

• A introducción ós diferentes xéneros da literatura grega, tanto en textos traducidos como

en fragmentos orixinais.

Pág.352

A programación dos contidos desenrólase atendendo ós diferentes núcleos temáticos a que alude o

DOGA. Estes núcleos son os seguintes:

o A lingua grega

o A interpretación dos textos

o O léxico grego e a súa evolución

o A literatura grega

o Grecia e o seu legado

A LINGUA GREGA

Ó igual que no curso anterior, pártese de textos gregos como elemento fundamental para a

comprensión dos coñecementos lingüísticos correspondentes:

- A morfosintaxe nominal e pronominal.

- A morfoloxía verbal, cunha visión xeral de tódolos tempos e modos, insistindo nos tempos

máis frecuentes en grego e os modos máis usuais nas voces activa, media e pasiva.

Dentro da estructura oracional repasaranse de forma ampla as oracións simples e compostas e se

presentan estructuras características da lingua grega, como as oracións de participio e infinitivo. Os

textos traballaranse de forma progresiva, de modo que, ó principio, estudiaranse as oracións simples

e coordinadas e, máis adiante, estructuras subordinadas de máis complexidade.

A INTERPRETACIÓN DOS TEXTOS

En principio, trátase de textos adaptados en grego ático do século V a.C., con estructuras similares

as dos autores gregos, e vanse mostrando estructuras lingüísticas de dificultade crecente, que son

relevantes polo seu uso frecuente.

O contido destes textos resulta fundamental para o coñecemento da cultura grega. A medida que

avanza o método que utilizamos, inclúense cada vez máis textos orixinais. Ademáis, en relación coa

literatura, preséntanse breves fragmentos orixinais d0os autores principais. Ao finalizar este curso, o

alumno poderá acercarse a calquera texto orixinal escrito en grego ático, cunha capacidade moi alta

de lectura, de comprensión e de traducción dos textos.

Pág.353

O LÉXICO GREGO E A SÚA EVOLUCIÓN

En tódalas unidades prestarase gran atención ó léxico da lingua grega que debe asimilarse e

seguiranse sempre criterios de frecuencia de aparición de termos, así como de utilidade; de esta

forma, inténtase que o vocabulario grego que debe memorizarse sexa o máis productivo posible.

Abórdanse o léxico e as etimoloxías en cada unidade para aprender, por medio de exercicios

etimolóxicos, o vocabulario de orixe grega que se mantivo ata nosos días: isto representa unha

enorme axuda para mellorar a comprensión na propia lingua. Outro aspecto importante é a

formación de palabras, na que se abordan aqueles procesos de formación de palabras que pasaron ó

galego e ó castelán. Entre outros campos semánticos insístese especialmente no vocabulario

científico e técnico.

A LITERATURA GREGA

Ó longo das unidades, aparecen desde o punto de vista xenérico as principais manifestacións da

literatura grega, desde as características identificativas do xénero ata os autores máis

representativos. En tódalas unidades inclúense traduccións ás que se aplican actividades que

inducen a reflexionar sobre as carcterísticas principais de cada xénero e autor. Ademáis, trátase de

explicar a pervivencia da literatura grega con determinadas cuestións e obras da literatura grega e

contemporánea.

GRECIA E O SEU LEGADO

Os contidos abranguen aspectos variados e importantes da cultura grega antiga que influíron na

cultura occidental. Como método utilizaranse textos orixinais traducidos ó castelán, con insistencia

na xeografía, historia, política, vida pública, vida privada, arte, relixión, mitoloxía, plantexando,

ademáis, a influencia destas manifestacións culturais no mundo posterior. Estes textos ampliaranse

con explicacións para completar aspectos que os textos orixinais non poden abarcar.

En suma, o alumno debe ser consciente de que vai aprender tanto a lingua grega como as raices

históricas das súas linguas e su cultura.

Pág.354

CONTIDOS

CONTIDOS COMÚNS

Interpretación crítica de textos. A tradución como técnica. A exactitude na expresión

lingüística.

Valoración do estilo dun texto en función das peculiaridades do autor e das peculiaridades do

texto e do contexto.

A literatura grega como creadora dos xéneros literarios. Influencia da literatura grega na

literatura posterior.

Valoración crítica das raíces gregas da ciencia e do pensamento europeos.

A LINGUA GREGA

Flexión nominal.

A primeira e segunda declinacións. Exceptúase a declinación ática.

A terceira declinación, incluídos os substantivos e adxectivos irregulares máis comúns.

Os comparativos e superlativos, incluídas as formas irregulares máis comúns.

Numerais, determinantes e pronomes.

Flexión verbal.

Verbos ei)mi¿ e lu¿w (coma paradigma) e máis os temáticos con presente contracto.

Mecanismo do aumento e da reduplicación (agás a reduplicación ática).

Aoristo radical temático; o aoristo radical atemático.

Verbos consonánticos.

Verbos atemáticos: panorama xeral.

Sintaxe.

As oracións simples, o réxime dos casos, o valor e uso das preposicións, a concordancia, as

voces pasiva e media, as proposicións coordinadas.

A subordinación: introdución ás subordinadas completivas; proposicións de relativo; usos e

Pág.355

construcción de participio incluído o xenitivo absoluto; introducción ás subordinadas de

infinitivo; introdución ás subordinadas temporais, concesivas, comparativas, causais,

consecutivas e finais; subordinadas condicionais de estrutura elemental.

OS TEXTOS GREGOS E A SÚA INTERPRETACIÓN

Lectura comprensiva, tradución e comentario de textos orixinais.

Lectura e comentario de obras e fragmentos gregos traducidos.

O LÉXICO GREGO E A SÚA EVOLUCIÓN

Aprendizaxe de vocabulario.

Uso do dicionario.

Helenismos no vocabulario común das linguas modernas.

vocabulario específico de orixe grecolatina presente nas materias que se estudan no

bacharelato.

GRECIA E O SEU LEGADO

A transmisión dos textos gregos e o descubrimento de Grecia.

A literatura grega a través dos seus textos. Xéneros, autoras e autores.

Raíces gregas da cultura moderna na literatura, na filosofía, na ciencia e na arte.


Saber os distintos esquemas de declinación (temática, atemática e temas en –a) e

conxugación, así como dos principais pronomes persoais, demostrativos, relativo,

indefinidos...)

Recoñecer as diferentes preposicións, formas nominais, pronominais e verbais da lingua grega

e o seu funcionamento morfosintáctico.

Pág.356

Comprender o sentido global de textos traducidos de diferentes xéneros literarios e recoñecer

a vixencia actual dos seus plantexamentos.

Coñecer os principais étimos gregos que deron lugar a palabras de uso cotiá e de linguaxes

técnicos e os principais helenismos utilizados nas linguas actuais.

Saber as características principais da literatura grega, relacionala cos acontecementos

históricos e culturais da Grecia clásica e recoñecer a súa huella na nosa civilización.

TEMPORALIZACIÓN, PONDERACIÓN E INSTRUMENTOS DE

Pág.357

AVALIACIÓN DOS ESTÁNDARES DO CURSO

NIVEL 2º SECUNDARIA: BACHARELATO ÁREA Grego (GR)


Grao mínimo para superar a área Indicador mínimo de logro

T 1

T 2

T 3



Procedementos de avaliación


GR-B1.1

2º-GR2B1.1.1 - Delimita ámbitos de influencia dos distintos dialectos, situando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.

50% X X X



CCL CD CCEC

GR-B1.2

2º-GR2B1.2.1 - Compara termos do grego clásico e os seus equivalentes en grego moderno, constatando as semellanzas e as diferenzas que existen entre uns e outros e analizando a través destas as características xerais que definen o proceso de evolución.

50% X X X



CCL CAA

GR-B1.3

2º-GR2B1.3.1 - Coñece a pronuncia da lingua grega moderna e utiliza algunhas palabras e expresións básicas.

50% X X X



CCL


GR-B2.1

2º-GR2B2.1.1 - Recoñece con seguridade e axudándose co dicionario calquera tipo de formas nominais e pronominais, declínaas e sinala o seu equivalente en galego e/ou en castelán.

50% X X X



CCL

GR-B2.2

2º-GR2B2.2.1 - Recoñece con seguridade e axudándose do dicionario calquera tipo de formas verbais, conxúgaas e sinala o seu equivalente en galego e/ou en castelán.

50% X X X



CCL

GR-B2.3 2º-GR2B2.3.1 - Nomea e describe as categorías gramaticais, sinalando as 50% X X X PROCEDEMENTOS:

Probas específicas. CCL

Pág.358

características que as distinguen. INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.

GR-B2.4

2º-GR2B2.4.1 - Identifica e distingue en palabras propostas os seus formantes, sinalando e diferenciando lexemas e afixos, e procura exemplos doutros termos nos que estean presentes.

50% X X X



CCL

GR-B2.5

2º-GR2B2.5.1 - Sabe determinar a forma, a clase e a categoría gramatical das palabras dun texto, detectando correctamente coa axuda do dicionario os morfemas que conteñen información gramatical.

50% X X X



CCL

Bloque 3: Sintaxe

GR-B3.1

2º-GR2B3.1.1 - Recoñece os valores dos casos gregos e os usos dos pronomes en frases e textos propostos.

50% X X X



CCL

GR-B3.2 2º-GR2B3.2.1 - Recoñece os valores das preposicións e identifica os complementos circunstanciais.

50% X X X



CCL

GR-B3.3 2º-GR2B3.3.1 - Coñece, identifica e traduce correctamente os usos modais propios da lingua grega.

50% X X X



CCL

GR-B3.4 2º-GR2B3.4.1 - Recoñece e clasifica oracións e construcións sintácticas. 50% X X X



CCL

GR-B3.5 2º-GR2B3.5.1 - Recoñece, clasifica, analiza e traduce correctamente os nexos subordinantes.

50% X X X



CCL

GR-B3.6

2º-GR2B3.6.1 - Identifica formas non persoais do verbo en frases e textos, tradúceas correctamente e explica as súas funcións.

50% X X X



CCL

GR-B3.6

2º-GR2B3.6.2 - Coñece, analiza e traduce correctamente as construcións de participio, relacionándoas con construcións análogas noutras linguas que coñeza.

50% X X X



CCL

GR-B3.7 2º-GR2B3.7.1 - Recoñece, distingue e 50% X X X PROCEDEMENTOS: CCL

Pág.359

clasifica os tipos de oracións e as construcións sintácticas gregas, relacionándoas con construcións análogas noutras linguas que coñeza.

Probas específicas.


GR-B3.7

2º-GR2B3.7.2 - Identifica na análise de frases e textos de dificultade graduada elementos sintácticos propios da lingua grega, relacionándoos para traducilos cos seus equivalentes en galego e castelán.

50% X X X



CCL

Bloque 4: Literatura

GR-B4.1

2º-GR2B4.1.1 - Describe as características esenciais dos xéneros literarios gregos, e identifica e sinala a súa presenza nos textos propostos.

50% X X X



CCL CCEC

GR-B4.2

2º-GR2B4.2.1 - Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles autores, obras e outros aspectos relacionados coa literatura grega.

50% X X X



CMCT CCEC

GR-B4.2 2º-GR2B4.2.2 - Distingue o xénero literario ao que pertence un texto, as súas características e a súa estrutura.

50% X X X



CCL

GR-B4.3

2º-GR2B4.3.1 - Explora a conservación dos xéneros e os temas literarios da tradición grega mediante exemplos da literatura contemporánea, e analiza o uso que se fixo deles.

50% X X X



CCL CCEC

GR-B4.4 2º-GR2B4.4.1 - Pode establecer relacións e paralelismos entre a literatura grega e a posterior.

50% X X X



CCEC

GR-B4.5

2º-GR2B4.5.1 - Nomea autores representativos da literatura grega, encádraos no seu contexto cultural e cita e explica as súas obras máis coñecidas.

50% X X X



CD CCEC

Bloque 5: Textos

GR-B5.1

2º-GR2B5.1.1 - Utiliza adecuadamente a análise morfolóxica e sintáctica de textos gregos para efectuar correctamente a súa tradución.

50% X X X



CCL

GR-B5.2

2º-GR2B5.2.1 - Utiliza con seguridade e autonomía o dicionario para a tradución de textos, e identifica en cada caso o termo máis apropiado na lingua propia en función do contexto e

50% X X X



CD CCL

Pág.360

do estilo empregado polo/a autor/a.

GR-B5.3

2º-GR2B5.3.1 - Aplica os coñecementos adquiridos para realizar comentario lingüístico, literario e histórico de textos.

50% X X X



CCL CCEC

GR-B5.4

2º-GR2B5.4.1 - Identifica o contexto social, cultural e histórico dos textos propostos, partindo de referencias tomadas dos propios textos e asociándoas con coñecementos adquiridos previamente.

50% X X X



CSC CCEC

GR-B5.5 2º-GR2B5.5.1 - Recoñece e explica a partir de elementos formais o xénero e o propósito do texto.

50% X X X



CCL

Bloque 6: Léxico

GR-B6.1

2º-GR2B6.1.1 - Identifica os helenismos máis frecuentes do vocabulario común e do léxico especializado, e explica o seu significado a partir dos étimos gregos orixinais.

50% X X X



CCL

GR-B6.2

2º-GR2B6.2.1 - Deduce e explica o significado de palabras da propia lingua ou de outras, obxecto de estudo, a partir dos étimos gregos dos que proceden.

50% X X X



CCL

GR-B6.3 2º-GR2B6.3.1 - Explica o significado de termos gregos mediante termos equivalentes en galego e en castelán.

50% X X X



CCL

GR-B6.3

2º-GR2B6.3.2 - Deduce o significado de palabras gregas non estudadas a partir do contexto ou de palabras da súa lingua ou doutras que coñeza.

50% X X X



CCL

GR-B6.4

2º-GR2B6.4.1 - Comprende e explica a relación entre termos pertencentes á mesma familia etimolóxica ou semántica.

50% X X X



CCL

GR-B6.5

2º-GR2B6.5.1 - Recoñece e distingue cultismos, termos patrimoniais e neoloxismos a partir do étimo grego, e explica as evolucións que se producen nun caso e en outro.

50% X X X



CCL

GR-B6.6 2º-GR2B6.6.1 - Descompón palabras tomadas tanto do grego antigo como da lingua propia nos seus formantes, e

50% X X XPROCEDEMENTOS: Probas específicas.

CCL

Pág.361

explica o seu significado. INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.

GR-B6.6

2º-GR2B6.6.2 - Sabe descompor unha palabra nos seus formantes e coñecer o seu significado en grego, para aumentar o caudal léxico e o coñecemento da lingua propia.

50% X X X



CCL

Pág.362

SECUENCIACIÓN

IDENTIFICACIÓN

Título da U.D.I.: REPASO MORFOSINTÁCTICO E INICIACIÓN Á LITERATURA

1.2- DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Repasar e ampliar a morfoloxía nominal e verbal. Repasar e profundizar nos diferentes recursos sintacicos: paratáxis e hipotaxis. Relacionar as estructuras sintácticas coas da propia lingua e con outras coñecidas, comprobando que a organización sintáctica é a mesma, xa que proceden de estructuras comúns, os que cambian son os recrsos propios de cada lingua. Situar no espazo e no tempo os acontecimentos históricos máis representativos da historia de Grecia, identificando as súas manifestacións culturais básicas. Coñecer a importancia dos textos literarios gregos xa que é en eles donde quedou plasmada toda a inquietude cultural, relixión, mito, etc. Comprender que a literatura grega reflexa o despertar do home ante as dificultades da súa existencia. Entender a trascendencia da literatura grega e a súa influencia na literatura posterior. Profundizar nos distintos xéneros literarios empezando coa poesía épica : características e principais representantes . Recoñecer a influencia da lingua grega en diversos campos semánticos. Recoñecer as raíces gregas na formación de palabras por composición. Identificar as raíces gregas máis habituais no léxico galego, castelán e outras linguas coñcidas TEMPORALIZACIÓN1º trimestre

Pág.363


Traducción de textos gregos. Acceso ós contidos culturais, literarios, relixiosos, históricos, etc. da civilización helénica

Competencias clave:

X X X X X X X CL:


CMCT: Matemática,


CD: Dixital




emprendedor


culturais




Repaso e ampliación da morfosintaxis grega a través da traducción de textos seleccionados

Lectura e comentario de textos dos principais representantes da poesía épica

Contidos: Contidos: GR-B1.1(2º), GR-B1.2(2º), GR-B2.1(2º), GR-B2.2(2º), GR-B2.3(2º), GR-B3.1(2º), GR-B3.2(2º), GR-B3.3(2º), GR-B3.4(2º), GR-B3.5(2º), GR-B5.1(2º), GR-B5.2(2º), GR-B5.3(2º), GR-B5.4(2º), GR-B5.5(2º), GR-B6.1(2º), GR-B6.2(2º), GR-B6.3(2º), GR-B6.4(2º),

GR-B4.1(2º),

Descrición:

Análise morfolóxica de palabras en diferentes casos, indicando o enunciado.Análise de oracións subordinadas adverbiais. Análise de palabras formadas a través da composición. Traducción de textos nos que se poña en práctica o estudado. Búsqueda de palabras de orixe grego en textos gregos e casteláns. Lectura e análise de textos de poesía épica, destacando as peculiaridades deste xénero. Lectura e comentario de cantos da Ilíada e da Odisea, comprobando a importancia de Homero na posteridade. Lectura e análise de textos da obra de Hesíodo. Lectura crítica de textos.


GR-B1.1, GR-B1.2, GR-B1.3, GR-B2.1, GR-B2.2, GR-B2.3, GR-B2.4, GR-B2.5, GR-B3.1, GR-B3.2, GR-B3.3, GR-B3.4, GR-B3.5, GR-B3.6, GR-B3.7, GR-B4.1, GR-B4.2, GR-B4.3, GR-B4.4, GR-B4.5, GR-B5.1, GR-B5.2, GR-B5.3, GR-B5.4, GR-B5.5, GR-B6.1, GR-B6.2, GR-B6.3, GR-B6.4, GR-B6.5, GR-B6.6,


2º-GR2B1.1.1, 2º-GR2B1.2.1, 2º-GR2B1.3.1, 2º-GR2B2.1.1, 2º-GR2B2.2.1, 2º-GR2B2.3.1, 2º-GR2B2.4.1, 2º-GR2B2.5.1, 2º-GR2B3.1.1, 2º-GR2B3.2.1, 2º-GR2B3.3.1, 2º-GR2B3.4.1, 2º-

Pág.364

GR2B3.5.1, 2º-GR2B3.6.1, 2º-GR2B3.6.2, 2º-GR2B3.7.1, 2º-GR2B3.7.2, 2º-GR2B4.1.1, 2º-GR2B4.2.1, 2º-GR2B4.2.2, 2º-GR2B4.3.1, 2º-GR2B4.4.1, 2º-GR2B4.5.1, 2º-GR2B5.1.1, 2º-GR2B5.2.1, 2º-GR2B5.3.1, 2º-GR2B5.4.1, 2º-GR2B5.5.1, 2º-GR2B6.1.1, 2º-GR2B6.2.1, 2º-GR2B6.3.1, 2º-GR2B6.3.2, 2º-GR2B6.4.1, 2º-GR2B6.5.1, 2º-GR2B6.6.1, 2º-GR2B6.6.2,








Aula de grego


2º GR a, d, e, h, n GR-B5.4-Coñecemento do contexto social, cultural e histórico dos textos traducidos.

GR-B5.4-Coñecer o contexto social, cultural e histórico dos textos traducidos.

CSC CCEC

2º-GR2B5.4.1-Identifica o contexto social, cultural e histórico dos textos propostos, partindo de referencias tomadas dos propios textos e asociándoas con coñecementos adquiridos previamente.

2º GR d, e, f, i GR-B3.5-Análise, tradución e interpretación de textos.

GR-B3.7-Relacionar e aplicar coñecementos sobre elementos e construcións sintácticas da lingua grega en interpretación e tradución de textos de textos clásicos.

CCL 2º-GR2B3.7.1-Recoñece, distingue e clasifica os tipos de oracións e as construcións sintácticas gregas, relacionándoas con construcións análogas noutras linguas que coñeza. 2º-GR2B3.7.2-Identifica na análise de frases e textos de dificultade graduada elementos sintácticos propios da lingua grega, relacionándoos para traducilos cos seus equivalentes en galego e castelán.

2º GR d, e, f, n GR-B6.3-Coñecer, identificar e traducir o léxico grego.

CCL 2º-GR2B6.3.1-Explica o significado de termos gregos mediante termos equivalentes en galego e en castelán. 2º-GR2B6.3.2-Deduce o significado de palabras gregas non estudadas a partir do contexto ou de palabras da súa lingua ou doutras que coñeza.

2º GR d, e, f, n GR-B5.1-Tradución e interpretación de textos gregos.

GR-B5.1-Coñecer, identificar e relacionar os elementos morfolóxicos da lingua grega en interpretación e tradución de textos gregos.

CCL 2º-GR2B5.1.1-Utiliza adecuadamente a análise morfolóxica e sintáctica de textos gregos para efectuar correctamente a súa tradución.

2º GR d, e, f, n GR-B6.2-Ampliación de vocabulario básico grego: linguaxe literaria e filosófica.


CCL 2º-GR2B6.4.1-Comprende e explica a relación entre termos pertencentes á mesma familia etimolóxica ou semántica.

2º GR d, e, f GR-B2.3-Coñecer as categorías gramaticais.

CCL 2º-GR2B2.3.1-Nomea e describe as categorías gramaticais, sinalando as características que as distinguen.

2º GR d, e, f GR-B2.4-Coñecer, identificar e distinguir os formantes das palabras.

CCL 2º-GR2B2.4.1-Identifica e distingue en palabras propostas os seus formantes, sinalando e diferenciando lexemas e afixos, e procura exemplos doutros termos nos que estean presentes.

2º GR d, e, f GR-B3.1-Recoñecer os valores dos casos e os usos sintácticos do sistema pronominal.

CCL 2º-GR2B3.1.1-Recoñece os valores dos casos gregos e os usos dos pronomes en frases e textos propostos.

2º GR d, e, f GR-B3.5-Recoñecer os nexos subordinantes e os tipos de oracións subordinadas.

CCL 2º-GR2B3.5.1-Recoñece, clasifica, analiza e traduce correctamente os nexos subordinantes.

2º GR d, e, f GR-B6.1-Recoñecer os helenismos máis frecuentes do vocabulario común e do léxico especializado, e remontalos aos étimos gregos orixinais.

CCL 2º-GR2B6.1.1-Identifica os helenismos máis frecuentes do vocabulario común e do léxico especializado, e explica o seu significado a partir dos étimos gregos orixinais.

2º GR d, e, f GR-B2.1-Revisión da flexión nominal e pronominal: formas menos usuais e irregulares.

GR-B2.1-Identificar, analizar, traducir e efectuar a retroversión de calquera tipo de formas nominais e pronominais.

CCL 2º-GR2B2.1.1-Recoñece con seguridade e axudándose co dicionario calquera tipo de formas nominais e pronominais, declínaas e sinala o seu equivalente en galego e/ou en castelán.

2º GR d, e, f GR-B2.2-Revisión da flexión verbal: conxugación atemática. Modos verbais.

GR-B2.2-Identificar, conxugar, traducir e efectuar a retroversión de calquera tipo de formas verbais.

CCL 2º-GR2B2.2.1-Recoñece con seguridade e axudándose do dicionario calquera tipo de formas verbais, conxúgaas e sinala o seu equivalente en galego e/ou en castelán.

2º GR d, e, f GR-B2.3-Análise morfolóxica.

GR-B2.5-Realizar a análise morfolóxica das palabras dun texto grego.

CCL 2º-GR2B2.5.1-Sabe determinar a forma, a clase e a categoría gramatical das palabras dun texto, detectando

correctamente coa axuda do dicionario os morfemas que conteñen información gramatical.

2º GR d, e, f GR-B3.1-Estudo pormenorizado da sintaxe nominal e pronominal.

GR-B3.2-Recoñecer os usos das preposicións e dos complementos circunstanciais.

CCL 2º-GR2B3.2.1-Recoñece os valores das preposicións e identifica os complementos circunstanciais.

2º GR d, e, f GR-B3.2-Usos modais.

GR-B3.3-Coñecer e identificar os usos modais propios da lingua grega.

CCL 2º-GR2B3.3.1-Coñece, identifica e traduce correctamente os usos modais propios da lingua grega.

2º GR d, e, f GR-B3.3-Tipos de oracións e construcións sintácticas.

GR-B3.4-Recoñecer e clasificar as oracións e as construcións sintácticas.

CCL 2º-GR2B3.4.1-Recoñece e clasifica oracións e construcións sintácticas.

2º GR d, e, f GR-B3.4-Oración composta. Formas de subordinación.

GR-B3.6-Coñecer as funcións das formas non persoais do verbo.

CCL 2º-GR2B3.6.1-Identifica formas non persoais do verbo en frases e textos, tradúceas correctamente e explica as súas funcións. 2º-GR2B3.6.2-Coñece, analiza e traduce correctamente as construcións de participio, relacionándoas con construcións análogas noutras linguas que coñeza.

2º GR d, e, f GR-B5.3-Comentario e análise filolóxica de textos de grego clásico orixinais, preferiblemente en prosa.

GR-B5.3-Realizar a tradución, a interpretación e o comentario lingüístico, literario e histórico de textos de grego clásico.

CCL CCEC

2º-GR2B5.3.1-Aplica os coñecementos adquiridos para realizar comentario lingüístico, literario e histórico de textos.

2º GR d, e, f GR-B6.1-Helenismos máis frecuentes do léxico especializado e común.

GR-B6.2-Identificar a etimoloxía e coñecer o significado das palabras de orixe grega da lingua propia ou de outras, obxecto de estudo de léxico común e especializado.

CCL 2º-GR2B6.2.1-Deduce e explica o significado de palabras da propia lingua ou de outras, obxecto de estudo, a partir dos étimos gregos dos que proceden.

2º GR d, e, f GR-B6.3-Etimoloxía e orixe das palabras da propia lingua.

GR-B6.5-Recoñecer a etimoloxía e evolución das palabras da propia lingua.

CCL 2º-GR2B6.5.1-Recoñece e distingue cultismos, termos patrimoniais e neoloxismos a partir do étimo grego, e explica as evolucións que se producen nun caso e en outro.

2º GR d, e, f GR-B6.4-Descomposición de palabras nos seus formantes.

GR-B6.6-Recoñecer e identificar os elementos léxicos e os procedementos de formación do léxico grego, a derivación e a composición, para entender mellor os procedementos de formación de palabras nas linguas actuais.

CCL 2º-GR2B6.6.1-Descompón palabras tomadas tanto do grego antigo como da lingua propia nos seus formantes, e explica o seu significado. 2º-GR2B6.6.2-Sabe descompor unha palabra nos seus formantes e coñecer o seu significado en grego, para aumentar o caudal léxico e o coñecemento da lingua propia.

2º GR d, e, g GR-B5.2-Uso do dicionario.

GR-B5.2-Utilizar o dicionario e procurar o termo máis apropiado na lingua propia para a tradución do texto.

CD CCL

2º-GR2B5.2.1-Utiliza con seguridade e autonomía o dicionario para a tradución de textos, e identifica en cada caso o termo máis apropiado na lingua propia en función do contexto e do estilo empregado polo/a autor/a.

2º GR d, e, h, i, n GR-B4.1-Coñecer as características dos xéneros literarios gregos, os seus autores e obras máis representativas, e as súas influencias na literatura posterior.

CCL CCEC

2º-GR2B4.1.1-Describe as características esenciais dos xéneros literarios gregos, e identifica e sinala a súa presenza nos textos propostos.

2º GR d, e, h, i, n GR-B4.2-Analizar, interpretar e situar no tempo textos mediante lectura comprensiva, distinguindo o xénero literario ao que pertencen, as súas características esenciais e a súa estrutura, se a extensión da pasaxe elixida o permite.

CCL 2º-GR2B4.2.1-Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles autores, obras e outros aspectos relacionados coa literatura grega. 2º-GR2B4.2.2-Distingue o xénero literario ao que pertence un texto, as súas características e a súa estrutura.

2º GR d, e, h, i, n GR-B4.3-Coñecer os fitos esenciais da literatura grega como base da literatura e da cultura europea e occidental.

CCL CCEC

2º-GR2B4.3.1-Explora a conservación dos xéneros e os temas literarios da tradición grega mediante exemplos da literatura contemporánea, e analiza o uso que se fixo deles.

2º GR d, e, h, i, n GR-B4.4-Establecer relacións e paralelismos entre a literatura clásica e a posterior.

CCEC 2º-GR2B4.4.1-Pode establecer relacións e paralelismos entre a literatura grega e a posterior.

2º GR d, e, h, i, n GR-B4.1-Xéneros literarios: épica, historiografía, drama (traxedia e comedia), lírica, oratoria e fábula.

GR-B4.5-Coñecer os autores fundamentais da literatura coas súas obras principais.

CD CCEC

2º-GR2B4.5.1-Nomea autores representativos da literatura grega, encádraos no seu contexto cultural e cita e explica as súas obras máis coñecidas.

2º GR d, f GR-B1.2-Comprender a relación directa entre o grego clásico e o moderno, e sinalar algúns trazos básicos que permiten percibir este proceso de evolución.

CCL CAA

2º-GR2B1.2.1-Compara termos do grego clásico e os seus equivalentes en grego moderno, constatando as semellanzas e as diferenzas que existen entre uns e outros e analizando a través destas as características xerais que definen o proceso de evolución.

2º GR d, f GR-B1.2-Do grego clásico ao grego moderno.

GR-B1.3-Recoñecer a evolución da lingua grega ata chegar ao momento actual nos aspectos fonéticos, morfosintáctico e léxico.


2º GR d, n GR-B5.5-Identificación das características formais dos textos.

GR-B5.5-Identificar as características formais dos textos.

CCL 2º-GR2B5.5.1-Recoñece e explica a partir de elementos formais o xénero e o propósito do texto.

2º GR e, f, h GR-B1.1-Dialectos antigos, dialectos literarios e koiné.

GR-B1.1-Coñecer as orixes dos dialectos antigos e literarios, clasificalos e localizalos nun mapa.

CCL CD CCEC

2º-GR2B1.1.1-Delimita ámbitos de influencia dos distintos dialectos, situando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.

Pág.368

IDENTIFICACIÓN

Título da U.D.I.: XENOFONTE: "HELÉNICAS"

DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Traducción e comentario dunha selección de textos da obra "Helénicas" de Xenofonte. Entender a trascendencia da literatura grega e a súa influencia na literatura posterior. Profundizar nos distintos xéneros literarios estudando a poesía lírica: características e principais representantes . Recoñecer a influencia da lingua grega en diversos campos semánticos. Recoñecer as raices gregas na formación de palabras por composición. Identificar as raíces gregas máis habituais no léxico galego, castelán e outras linguas coñcidas TEMPORALIZACIÓN1º Trimestre

Pág.369



Competencias clave:

X X X X X X X CL:


CMCT: Matemática,


CD: Dixital




emprendedor


culturais




Repaso e ampliación da morfosintaxis grega a través da traducción de textos seleccionados das "Helénicas" deXenofonte

Lectura e comentario de textos dos principais representantes da poesía lírica


GR-B4.1(2º),

Descrición:

Análise morfolóxica de palabras en diferentes casos, indicando o enunciado. Análise de oracións subordinadas. Análise de palabras formadas a través da composición. Búsqueda de palabras de orixe grego en textos gregos e casteláns. Lectura e análise de poemas da lírica grega para constatar a diferenza coa poesía épica e as peculiaridades deste xénero literario Lectura crítica de textos.




2º-GR2B1.1.1, 2º-GR2B1.2.1, 2º-GR2B1.3.1, 2º-GR2B2.1.1, 2º-GR2B2.2.1, 2º-GR2B2.3.1, 2º-GR2B2.4.1, 2º-GR2B2.5.1, 2º-GR2B3.1.1, 2º-GR2B3.2.1, 2º-GR2B3.3.1, 2º-GR2B3.4.1, 2º-GR2B3.5.1, 2º-GR2B3.6.1, 2º-GR2B3.6.2, 2º-GR2B3.7.1, 2º-GR2B3.7.2, 2º-GR2B4.1.1, 2º-GR2B4.2.1, 2º-GR2B4.2.2, 2º-GR2B4.3.1, 2º-GR2B4.4.1, 2º-GR2B4.5.1, 2º-GR2B5.1.1, 2º-GR2B5.2.1, 2º-GR2B5.3.1, 2º-GR2B5.4.1, 2º-GR2B5.5.1, 2º-GR2B6.1.1, 2º-GR2B6.2.1, 2º-GR2B6.3.1, 2º-GR2B6.3.2, 2º-GR2B6.4.1, 2º-GR2B6.5.1, 2º-GR2B6.6.1, 2º-GR2B6.6.2,




Pág.370





Aula de grego

Pág.371




CSC CCEC


























Pág.372






CCL 2º-GR2B2.5.1-Sabe determinar a forma, a clase e a categoría gramatical das palabras dun texto, detectando correctamente coa axuda do dicionario os morfemas que conteñen información gramatical.















CCL CCEC













CD CCL



CCL CCEC


Pág.373




CCL CCEC






CD CCEC



CCL CAA










CCL CD CCEC


IDENTIFICACIÓN

Título da U.D.I.: XENOFONTE: "ANÁBASE"

DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Traducción e comentario dunha selección de textos da obra "Anábase" de Xenofonte. Entender a trascendencia da literatura grega e a súa influencia na literatura posterior. Profundizar nos distintos xéneros literarios estudando a historiografía: características e principais representantes . Recoñecer a influencia da lingua grega en diversos campos semánticos. Recoñecer as raíces gregas na formación de palabras por composición. Identificar as raíces gregas máis habituais no léxico galego, castelán e outras linguas coñcidas TEMPORALIZACIÓN 1º Trimestre

Pág.375



Competencias clave:

X X X X X X X CL:


CMCT: Matemática,


CD: Dixital




emprendedor


culturais




Repaso e ampliación da morfosintaxis grega a través da traducción de textos seleccionados da "Anábase" de Xenofonte

Lectura e comentario de textos dos principais representantes da historiografía


GR-B4.1(2º),

Descrición:

Análise morfolóxica de palabras en diferentes casos, indicando o enunciado.Análise de oracións subordinadas . Análise de palabras formadas a través da composición. Búsqueda de palabras de orixe grego en textos gregos e casteláns. Lectura e análise de textos da historiografía, destacando as peculiaridades deste xénero e principais representantes. Lectura crítica de textos.








Pág.376





Aula de grego

Pág.377




CSC CCEC





























Pág.378


















CCL CCEC













CD CCL



CCL CCEC


2º GR d, e, h, i, n GR-B4.2-Analizar, interpretar e situar no tempo textos mediante lectura comprensiva, distinguindo o xénero literario ao que pertencen, as súas

CCL 2º-GR2B4.2.1-Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles autores, obras e outros aspectos relacionados coa literatura grega. 2º-GR2B4.2.2-Distingue o xénero literario ao

Pág.379

características esenciais e a súa estrutura, se a extensión da pasaxe elixida o permite.

que pertence un texto, as súas características e a súa estrutura.


CCL CCEC






CD CCEC



CCL CAA










CCL CD CCEC


Pág.380

IDENTIFICACIÓN

Título da U.D.I.: PLATÓN APOLOXÍA

DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Traducción e comentario dunha selección de textos da obra "Apoloxía" de Platón. Entender a trascendencia da literatura grega e a súa influencia na literatura posterior. Profundizar nos distintos xéneros literarios estudando o teatro: características e principais representantes . Recoñecer a influencia da lingua grega en diversos campos semánticos. Recoñecer as raíces gregas na formación de palabras por composición. Identificar as raíces gregas máis habituais no léxico galego, castelán e outras linguas coñcidas TEMPORALIZACIÓN . 2º Trimestre

Pág.381



Competencias clave:

X X X X X X X CL:


CMCT: Matemática, ciencia e tecnoloxía

CD: Dixital




emprendedor


culturais




Repaso e ampliación da morfosintaxis grega a través da traducción de textos seleccionados da "Apoloxía" de Platón

Lectura e comentario de textos dos principais representantes da traxedia e da comedia


GR-B4.1(2º),

Descrición:

Análise morfolóxica de palabras en diferentes casos, indicando o enunciado.Análise de oracións subordinadas . Análise de palabras formadas a través da composición. Traducción de textos de Platón poñendo en práctica o estudado. Búsqueda de palabras de orixe grego en textos gregos e casteláns. Lectura e análise de textos de teatro, destacando as peculiaridades deste xénero e os principais representantes Lectura crítica de textos.









Condutual-instrutivo, congnitivo-



Aula de grego

Pág.382

construtivo, social:cooperativo, dialóxico, persoal-individual

Pág.383




CSC CCEC























Pág.384
























CCL CCEC









GR-B6.6-Recoñecer e identificar os elementos léxicos e os procedementos de formación do léxico grego, a derivación e a composición, para entender mellor

CCL 2º-GR2B6.6.1-Descompón palabras tomadas tanto do grego antigo como da lingua propia nos seus formantes, e explica o seu significado. 2º-GR2B6.6.2-Sabe descompor unha

Pág.385

os procedementos de formación de palabras nas linguas actuais.

palabra nos seus formantes e coñecer o seu significado en grego, para aumentar o caudal léxico e o coñecemento da lingua propia.



CD CCL



CCL CCEC





CCL CCEC






CD CCEC



CCL CAA










CCL CD CCEC


IDENTIFICACIÓN

Título da U.D.I.: PLATÓN SELECCIÓN

DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Traducción e comentario dunha selección de textos de distintas obras de Platón. Entender a trascendencia da literatura grega e a súa influencia na literatura posterior. Profundizar nos distintos xéneros literarios estudando a oratoria: características e principais representantes . Recoñecer a influencia da lingua grega en diversos campos semánticos. Recoñecer as raíces gregas na formación de palabras por composición. Identificar as raíces gregas máis habituais no léxico galego, castelán e outras linguas coñcidas TEMPORALIZACIÓN 2º Trimestre



Competencias clave:

X X X X X X X CL:


CMCT: Matemática,


CD: Dixital




emprendedor


culturais




Repaso e ampliación da morfosintaxis grega a través da traducción de textos seleccionados de Platón

Lectura e comentario de textos dos principais representantes da oratoria


GR-B4.1(2º),

Descrición:

Análise morfolóxica de palabras en diferentes casos, indicando o enunciado.Análise de oracións subordinadas . Análise de palabras formadas a través da composición. Traducción de textos de Platón poñendo en práctica o estudado. Búsqueda de palabras de orixe grego en textos gregos e casteláns. Lectura e análise de textos de oratoria, destacando as peculiaridades deste xénero e os principais representantes Lectura crítica de textos.












Aula de grego




CSC CCEC














































CCL CCEC













CD CCL



CCL CCEC


2º GR d, e, h, i, n GR-B4.2-Analizar, interpretar e situar no tempo textos mediante lectura comprensiva, distinguindo o xénero literario ao que pertencen, as súas características

CCL 2º-GR2B4.2.1-Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles autores, obras e outros aspectos relacionados coa literatura grega. 2º-GR2B4.2.2-Distingue o xénero

esenciais e a súa estrutura, se a extensión da pasaxe elixida o permite.

literario ao que pertence un texto, as súas características e a súa estrutura.


CCL CCEC






CD CCEC



CCL CAA










CCL CD CCEC


IDENTIFICACIÓN

Título da U.D.I.: REPASO XENOFONTE E PLATÓN

DESCRICIÓN E XUSTIFICACIÓN Traducción e comentario dunha selección de textos de distintas obras de Xenofonte e Platón, facendo fincapé nas preguntas que aparecen nas PAU. Entender a trascendencia da literatura grega e a súa influencia na literatura posterior. Profundizar nos distintos xéneros literarios estudando a fábula: características e principais representantes . Recoñecer a influencia da lingua grega en diversos campos semánticos. Recoñecer as raíces gregas na formación de palabras por composición. Identificar as raíces gregas máis habituais no léxico galego, castelán e outras linguas coñcidas ANEXO RESUMO CURRICULAR Nivel Área Obxectivos Contidos Criterios de avaliación C.C. Estándares



CSC CCEC





















2º GR d, e, f GR-B6.1-Recoñecer os helenismos máis frecuentes do vocabulario común e do léxico especializado, e

CCL 2º-GR2B6.1.1-Identifica os helenismos máis frecuentes do vocabulario común e do léxico especializado, e explica o seu

remontalos aos étimos gregos orixinais.

significado a partir dos étimos gregos orixinais.
























CCL CCEC













CD CCL



CCL CCEC





CCL CCEC






CD CCEC



CCL CAA










CCL CD CCEC


Pág.394

LISTA DE INDICADORES/ESTÁNDARES AVALIADOS NO CURSO GREGO 2

Área Indicador / estándard T.1 T.2 T.3R: avaliado con rúbrica | X: con outro instrumento nestas UDIS

2º GR 2º-GR2B1.1.1-Delimita ámbitos de influencia dos distintos dialectos, situando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B1.2.1-Compara termos do grego clásico e os seus equivalentes en grego moderno, constatando as semellanzas e as diferenzas que existen entre uns e outros e analizando a través destas as características xerais que definen o proceso de evolución.

X X X X X X


X X X X X X

2º GR 2º-GR2B2.1.1-Recoñece con seguridade e axudándose co dicionario calquera tipo de formas nominais e pronominais, declínaas e sinala o seu equivalente en galego e/ou en castelán.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B2.2.1-Recoñece con seguridade e axudándose do dicionario calquera tipo de formas verbais, conxúgaas e sinala o seu equivalente en galego e/ou en castelán.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B2.3.1-Nomea e describe as categorías gramaticais, sinalando as características que as distinguen.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B2.4.1-Identifica e distingue en palabras propostas os seus formantes, sinalando e diferenciando lexemas e afixos, e procura exemplos doutros termos nos que estean presentes.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B2.5.1-Sabe determinar a forma, a clase e a categoría gramatical das palabras dun texto, detectando correctamente coa axuda do dicionario os morfemas que conteñen información gramatical.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B3.1.1-Recoñece os valores dos casos gregos e os usos dos pronomes en frases e textos propostos.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B3.2.1-Recoñece os valores das preposicións e identifica os complementos circunstanciais. X X X X X X

2º GR 2º-GR2B3.3.1-Coñece, identifica e traduce correctamente os usos modais propios da lingua grega. X X X X X X

2º GR 2º-GR2B3.4.1-Recoñece e clasifica oracións e construcións sintácticas. X X X X X X

2º GR 2º-GR2B3.5.1-Recoñece, clasifica, analiza e traduce correctamente os nexos subordinantes. X X X X X X

2º GR 2º-GR2B3.6.1-Identifica formas non persoais do verbo en frases e textos, tradúceas correctamente e explica as súas funcións.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B3.6.2-Coñece, analiza e traduce correctamente as construcións de participio, relacionándoas con construcións análogas noutras linguas que coñeza.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B3.7.1-Recoñece, distingue e clasifica os tipos de oracións e as construcións sintácticas gregas, relacionándoas con construcións análogas noutras linguas que coñeza.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B3.7.2-Identifica na análise de frases e textos de dificultade graduada elementos sintácticos propios da lingua grega, relacionándoos para traducilos cos seus equivalentes en galego e castelán.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B4.1.1-Describe as características esenciais dos xéneros literarios gregos, e identifica e sinala a súa presenza nos textos propostos.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B4.2.1-Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles autores, obras e outros aspectos relacionados coa literatura grega.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B4.2.2-Distingue o xénero literario ao que pertence un texto, as súas características e a súa estrutura.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B4.3.1-Explora a conservación dos xéneros e os temas literarios da tradición grega mediante exemplos da literatura contemporánea, e analiza o uso que se fixo deles.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B4.4.1-Pode establecer relacións e paralelismos entre a literatura grega e a posterior. X X X X X X

2º GR 2º-GR2B4.5.1-Nomea autores representativos da literatura grega, encádraos no seu contexto cultural e cita e explica as súas obras máis coñecidas.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B5.1.1-Utiliza adecuadamente a análise morfolóxica e sintáctica de textos gregos para efectuar correctamente a súa tradución.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B5.2.1-Utiliza con seguridade e autonomía o dicionario para a tradución de textos, e identifica en cada caso o termo máis apropiado na lingua propia en función do contexto e do estilo empregado polo/a autor/a.

X X X X X X

Pág.395

2º GR 2º-GR2B5.3.1-Aplica os coñecementos adquiridos para realizar comentario lingüístico, literario e histórico de textos.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B5.4.1-Identifica o contexto social, cultural e histórico dos textos propostos, partindo de referencias tomadas dos propios textos e asociándoas con coñecementos adquiridos previamente.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B5.5.1-Recoñece e explica a partir de elementos formais o xénero e o propósito do texto. X X X X X X

2º GR 2º-GR2B6.1.1-Identifica os helenismos máis frecuentes do vocabulario común e do léxico especializado, e explica o seu significado a partir dos étimos gregos orixinais.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B6.2.1-Deduce e explica o significado de palabras da propia lingua ou de outras, obxecto de estudo, a partir dos étimos gregos dos que proceden.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B6.3.1-Explica o significado de termos gregos mediante termos equivalentes en galego e en castelán.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B6.3.2-Deduce o significado de palabras gregas non estudadas a partir do contexto ou de palabras da súa lingua ou doutras que coñeza.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B6.4.1-Comprende e explica a relación entre termos pertencentes á mesma familia etimolóxica ou semántica.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B6.5.1-Recoñece e distingue cultismos, termos patrimoniais e neoloxismos a partir do étimo grego, e explica as evolucións que se producen nun caso e en outro.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B6.6.1-Descompón palabras tomadas tanto do grego antigo como da lingua propia nos seus formantes, e explica o seu significado.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B6.6.2-Sabe descompor unha palabra nos seus formantes e coñecer o seu significado en grego, para aumentar o caudal léxico e o coñecemento da lingua propia.

X X X X X X

Unidades Didácticas T.1 T.2 T.3 PLATÓN APOLOXÍA X

PLATÓN SELECCIÓN X

REPASO MORFOSINTÁCTICO E INICIACIÓN Á LITERATURA X

REPASO XENOFONTE E PLATÓN X

XENOFONTE: "ANÁBASE" X

XENOFONTE: "HELÉNICAS" X

Pág.396

LISTA DE INDICADORES/ESTÁNDARES TRABALLADOS NO CURSO GREGO 2

Área Indicador / estándard T.1 T.2 T.3

X: traballado nestas UDIS

2º GR 2º-GR2B1.1.1-Delimita ámbitos de influencia dos distintos dialectos, situando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B1.2.1-Compara termos do grego clásico e os seus equivalentes en grego moderno, constatando as semellanzas e as diferenzas que existen entre uns e outros e analizando a través destas as características xerais que definen o proceso de evolución.

X X X X X X


X X X X X X

2º GR 2º-GR2B2.1.1-Recoñece con seguridade e axudándose co dicionario calquera tipo de formas nominais e pronominais, declínaas e sinala o seu equivalente en galego e/ou en castelán.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B2.2.1-Recoñece con seguridade e axudándose do dicionario calquera tipo de formas verbais, conxúgaas e sinala o seu equivalente en galego e/ou en castelán.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B2.3.1-Nomea e describe as categorías gramaticais, sinalando as características que as distinguen.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B2.4.1-Identifica e distingue en palabras propostas os seus formantes, sinalando e diferenciando lexemas e afixos, e procura exemplos doutros termos nos que estean presentes.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B2.5.1-Sabe determinar a forma, a clase e a categoría gramatical das palabras dun texto, detectando correctamente coa axuda do dicionario os morfemas que conteñen información gramatical.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B3.1.1-Recoñece os valores dos casos gregos e os usos dos pronomes en frases e textos propostos.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B3.2.1-Recoñece os valores das preposicións e identifica os complementos circunstanciais. X X X X X X

2º GR 2º-GR2B3.3.1-Coñece, identifica e traduce correctamente os usos modais propios da lingua grega. X X X X X X

2º GR 2º-GR2B3.4.1-Recoñece e clasifica oracións e construcións sintácticas. X X X X X X

2º GR 2º-GR2B3.5.1-Recoñece, clasifica, analiza e traduce correctamente os nexos subordinantes. X X X X X X

2º GR 2º-GR2B3.6.1-Identifica formas non persoais do verbo en frases e textos, tradúceas correctamente e explica as súas funcións.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B3.6.2-Coñece, analiza e traduce correctamente as construcións de participio, relacionándoas con construcións análogas noutras linguas que coñeza.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B3.7.1-Recoñece, distingue e clasifica os tipos de oracións e as construcións sintácticas gregas, relacionándoas con construcións análogas noutras linguas que coñeza.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B3.7.2-Identifica na análise de frases e textos de dificultade graduada elementos sintácticos propios da lingua grega, relacionándoos para traducilos cos seus equivalentes en galego e castelán.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B4.1.1-Describe as características esenciais dos xéneros literarios gregos, e identifica e sinala a súa presenza nos textos propostos.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B4.2.1-Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles autores, obras e outros aspectos relacionados coa literatura grega.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B4.2.2-Distingue o xénero literario ao que pertence un texto, as súas características e a súa estrutura.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B4.3.1-Explora a conservación dos xéneros e os temas literarios da tradición grega mediante exemplos da literatura contemporánea, e analiza o uso que se fixo deles.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B4.4.1-Pode establecer relacións e paralelismos entre a literatura grega e a posterior. X X X X X X

2º GR 2º-GR2B4.5.1-Nomea autores representativos da literatura grega, encádraos no seu contexto cultural e cita e explica as súas obras máis coñecidas.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B5.1.1-Utiliza adecuadamente a análise morfolóxica e sintáctica de textos gregos para efectuar X X X X X X

Pág.397

correctamente a súa tradución.

2º GR 2º-GR2B5.2.1-Utiliza con seguridade e autonomía o dicionario para a tradución de textos, e identifica en cada caso o termo máis apropiado na lingua propia en función do contexto e do estilo empregado polo/a autor/a.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B5.3.1-Aplica os coñecementos adquiridos para realizar comentario lingüístico, literario e histórico de textos.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B5.4.1-Identifica o contexto social, cultural e histórico dos textos propostos, partindo de referencias tomadas dos propios textos e asociándoas con coñecementos adquiridos previamente.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B5.5.1-Recoñece e explica a partir de elementos formais o xénero e o propósito do texto. X X X X X X

2º GR 2º-GR2B6.1.1-Identifica os helenismos máis frecuentes do vocabulario común e do léxico especializado, e explica o seu significado a partir dos étimos gregos orixinais.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B6.2.1-Deduce e explica o significado de palabras da propia lingua ou de outras, obxecto de estudo, a partir dos étimos gregos dos que proceden.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B6.3.1-Explica o significado de termos gregos mediante termos equivalentes en galego e en castelán.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B6.3.2-Deduce o significado de palabras gregas non estudadas a partir do contexto ou de palabras da súa lingua ou doutras que coñeza.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B6.4.1-Comprende e explica a relación entre termos pertencentes á mesma familia etimolóxica ou semántica.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B6.5.1-Recoñece e distingue cultismos, termos patrimoniais e neoloxismos a partir do étimo grego, e explica as evolucións que se producen nun caso e en outro.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B6.6.1-Descompón palabras tomadas tanto do grego antigo como da lingua propia nos seus formantes, e explica o seu significado.

X X X X X X

2º GR 2º-GR2B6.6.2-Sabe descompor unha palabra nos seus formantes e coñecer o seu significado en grego, para aumentar o caudal léxico e o coñecemento da lingua propia.

X X X X X X

Unidades Didácticas T.1 T.2 T.3 PLATÓN APOLOXÍA X

PLATÓN SELECCIÓN X

REPASO MORFOSINTÁCTICO E INICIACIÓN Á LITERATURA X

REPASO XENOFONTE E PLATÓN X

XENOFONTE: "ANÁBASE" X

XENOFONTE: "HELÉNICAS" X

Pág.398

METODOLOXÍA

ESTRATEXIAS METODOLÓXICAS

ASPECTOS XERAIS

- Partir da competencia inicial do alumnado

- Ter en conta a diversidade: respectar os ritmos e estilos de aprendizaxe

- Potenciar as metodoloxías activas:

• Combinar traballo individual e cooperativo

• Aprendizaxe por proxectos

- Enfoque orientado á realización de tarefas e resolución de problemas

- Uso habitual das TIC

- Papel facilitador do profesor/a

Pág.399

SECUENCIACIÓN HABITUAL DE TRABALLO NA AULA

Motivación:

- Presentación actividade con mapas, gráficos, textos, fotos,etc.

Información do profesor/a:

- Información básica para todo o alumnado

- Información complementaria para reforzo e apoio

- Información complementaria para afondamento e ampliación

Traballo persoal

- Lectura e comprensión de textos

- Análise de documentos, pequenas investigación, etc.

- Resposta a preguntas

- Resolución de problemas

- Comentario de documentos, mapas, imaxes, etc.

- Elaboración de mapas, gráficas, sínteses, mapas conceptuais.

- Memorización comprensiva

Avaliación:

- Análise de produción

- Probas escritas

- Traballos individuais e en grupo

- Observación do traballo na aulas: caderno, mapas, comentarios

- Exposicións orais

Pág.400

PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACION 1. Para os conceptos e os procedimentos.

Procedementos Instrumentos de avaliación Probas escritas

Análise e comentario de textos Desenvolvemento dun tema Resolución de exercicios Resolución de casos prácticos Resolución de problemas Mapas Resposta a preguntas ou cuestións Test: verdadeiro -falso, textos mutilados, de opción múltiple, ... Composición dun texto Elaboración de resumes, sínteses, esquemas, gráficas ou mapas

conceptuais.

Probas orais

Exposición dun tema Resposta a preguntas Lectura expresiva Etc.

Traballos individuais.

Traballos de investigación, ... de análise, ... de síntese,. Escolma de textos Elaboración de informes Elaboración de wikis Presentacións Etc.

Traballos en grupo Traballo na aula

Listas de control Escalas de estimación Caderno do alumno/a

2. Para as actitudes Procedementos Instrumentos de avaliación Observación sistemática e rexistro

Cuestionarios Listas de control Escalas de estimación verbais ou numéricas, Caderno do alumno/a

AVALIACIÓN AVALIACIÓN INICIAL

Pág.401

Realizarase ao principio do curso Consistira en preguntas e respostas orais ou escritas sobre o coñecemento das culturas grega e latina na ESO e grega en bacharelato Se informará á familia a través do titor ou xefatura de estudos Os resultados serán meramente informativos para saber como abordar a materia

CALIFICACIÓN FINAL

A avalicación final ou calificadora de xuño en bacharelato farase en base á suma de tres notas

(dúas obxectivas -A, B- e unha subxectiva -C-):

A. Media de tódolas probas escritas que se fagan de lingua. Posto que as probas son

totalitarias, isto é, abarcan sempre a materia dada, daráselle máis valor ás últimas

probas, de acordo coa seguinte fórmula: en cada avaliación haberá un mínimo de dúas

probas, das que sairán sendas notas medias ( que imos chamar A1, A2, A3, segundo a

avaliación; a nota da 1ª avaliación será igual a A1, a da 2ª será a nota media de A1+

A2+ A2, e a da terceira e FINAL, a media resultante de A1+ A2+ A2+A3+ A3+ A3.

Esta nota valerá o 60% tanto en 1º como en 2º

B. Media de tódalas probas de cultura que se fagan. Esta nota valerá o 40% tanto en 1º

como en 2º

C. Recollerá a asistencia, traballos, participación, etc. , en resumo a actitude do

alumno fronte a asignatura. Esta nota se terá en conta para favorecer os alumnos que

participaron positivamente na clase.

SETEMBRO

En setembrosó se terá en conta o exame, no que, en bacharelato, a parte de lingua valerá un 60%

e a parte de cultura un 40%.en 1º e 70% e 30% en 2º. Na eso se terá en conta o exame sumando a

valoración de cada pregunta.

En setembro o exame en 1º Bach. consistirá nun texto, na parte de lingua, do que terán que facer

análise morfolóxica, sintáctica e traducción. A traducción valerá ata 6 puntos e cada pregunta de

análise ata 2 puntos. Na parte de teoría se formularán 10 preguntas das que unha será de resposta

Pág.402

obrigada e, das outra 9, o alumnado poderá escoller 4. Cada pregunta valerá ata 2 puntos.

En 2º Bach. o exame consistirá en dous textos dos autores traducidos no curso, do que terán que

facer análise morfolóxica, sintáctica e traducción. A traducción valerá ata 6 puntos e cada pregunta

de análise ata 2 puntos. Se formularán, tamén, 5 preguntas que poden ser de análise morfolóxica ,

sintáctica, historia, literatura...e unha dos libros de lectura que será de resposta obrigada. Cada

pregunta valerá ata 2 puntos.

Tanto en 1º como en 2º non se poderá deixar ningún dos exames en branco. A nota mínima para

poder ser calificado será dun 2 sobre 10 en cada un dos exames.

Na ESO, no exame de setembro o alumnado terá que responder a 10 cuestións do temario

traballado ao longo do curso. Cada pregunta valerá 1 punto.

AVALIACIÓN FINAL

Non se fará examen final en ningún curso xa que na nota final se terán en conta todas a notas

obtidas ao longo do curso.

AVALIACIÓN E RECUPERACIÓN DEPENDENTES

Para a recuperación da asignatura de Grego de 1º curso teranse en conta dous criterios:

1-Si o alumno/a cursa a asignatura de Grego en 2º curso e supera a avaliación dos contidos de

esta materia, daráselle por superada a materia do curso anterior, xa que esta é unha asignatura de

contidos progresivos, e, acadar os obxectivos na materia de 2º curso, implica ter superados os

contados do curso anterior.

2- Si o alumno/a non cursa a materia de Grego en 2º curso de Bacharelato,terá que demostrar

que ten interese en superar a materia de 1º curso, facendo unha proba ó final do curso na que

demostre ter acadado os contados mínimos esixidos nesta materia

CONTIDOS MÍNIMOS O alumnado deberá dominar, polo menos, os seguintes contidos:

1. Principais deuses olímpicos e heroes gregos.

2. Marco xeográfico, histórico e cultural da Grecia antiga.

Pág.403

3. O alfabeto.

4. As tres declinacións.

5. O adxectivo. Comparativos e superlativos.

6 Os pronomes gregos máis comúns.

7 As principais preposicións.

8 O verbo ei)mi¿ e lu¿w


1) Identificar aos principais deuses e heroes así como os seus poderes, atributos e mitos.

2) Localizar nun mapa mudo os principais lugares da Grecia antiga.

3) Situar historicamente aos personaxes, sucesos e obras máis destacadas da cultura grega.

4) Ler con soltura un texto grego.

5) Transcribir palabras gregas ao galego.

6) Declinar os substantivos, adxectivos e pronomes máis comúns.

7) Conxugar as principais formas regulares do verbo grego.

8) Traducir frases sinxelas sen diccionario.

9) Analizar os helenismos dunha relación léxica determinada.

Dado que o alumno/a non pode asistir as clases da materia pendente e, para facilitarlle a

superación desta materia, pódense, si o alumno/a así o prefire, ir facendo probas parciais ó longo do

curso nas que se lle irá repartindo a materia.

Os temas de cultura poderanse superar facendo algún traballo dos temas que ao alumno/a lle

resulten máis atractivos para traballar neles e que teñan relación cos temas culturais tratados nesta

materia no curso anterior.

MATERIAIS E RECURSOS

Pág.404

Ademáis dos exercicios e apuntes facilitados ao alumno/a no curso anterior, facilitaráselle neste

curos todo o material necesario, tanto a nivel gramatical como cultural, para a superación de esta

materia.

Tamén estará a profesora a disposición do alumno/a, na hora que ten asignada no seu horario lectivo

para titoría de alumnos, para aclararlle as dúbidas e facilitarlle as explicacións que sexan necesarias.

CRITERIOS DE AVALIACIÓN

Si o alumno/a opta por fraccionar a materia, así como facer algún traballo dos temas de cultura,

teránselle en conta tódalas notas obtidas ao longo do curso, coa porcentaxe que se fai no curso de 1º

de Bacahrelato (60% a media das probas gramaticais, 40% a media das probas dos temas de cultura)

Si o alumno/a opta por facer a proba de fin de curso, a valoración será a mesma que na proba

extraordinaria do mes de setembro: 60% a parte correspondente á proba de contidos gramaticais e

40% a parte correspondente á proba de contidos culturais.

ACTIVIDADES DE SEGUIMENTO DA MATERIA PENDENTE

Aínda que non é moi doado facer un seguimento dos alumnos que teñen a materia de Grego de 1º

pendente e non cursen esta materia en 2º e xa que un alumno de 2º BACH.non ten moitas horas

libres para poder ser atendido como é debido, trataremos de sinalar tarefas que sean axeitadas para

poder superar, sin moita dificultade, esta materia.

• Utilizarase o libro de texto da Ed. Baía, que é o que utilizamos en 1º BACH., que ten

exercicios gramaticais e culturais para poder repasar toda a materia.

• Proporcionaránselle ó alumno exercicios de autoavaliación, sacados do propio libro de

texto ou de outros, para que o alumno poda traballar a materia pola súa conta e poda

decatarse das deficiencias que ten e así poder consultalas.

• Facilitaránselle ó alumno exercicios suplementarios dos contidos gramaticais dos que

considere que necesita máis reforzo.

• Farase unha pequena antoloxía de textos sinxelos, nos que se reflexe gradualmente a

materia gramatical que ten que superar.

• Indicaránselle algúns textos de lectura nos que poda ver reflexada a parte de cultura que

estea a preparar.

Pág.405

• Marcaránselle unha serie de traballos de temas mitolóxicos, dos que o alumno pode

escoller algún, nos que se vexan reflexados os mitos máis representativos da cultura

grega, Minotauro, Guerra de Troia, Heracles, Xasón, etc.

• Escolleranse unha serie de raices gregas, as máis comúns, para que o alumno vexa a

importancia da cultura grega e a súa pervivencia no mundo actual.

Para recuperar a materia na ESO se encargará ao alumnado traballos dos que terán que facer

unha proba escrita ou oral para demostrar o aprendido da materia.

Pág.406

AVALIACIÓN DO PROCESO DE ENSINO E PRÁCTICA DOCENTE INDICADORES DE LOGRO Proceso de ensino: 1 2 3 41.- O nivel de dificultade foi adecuado ás características do alumnado?

2.- Conseguiuse crear un conflito cognitivo que favoreza a aprendizaxe?

3.- Conseguiuse motivar para conseguir a súa actividade intelectual e física?

4.- Conseguiuse a participación activa de todo o alumnado?

5.- Contouse co apoio e implicación das familias no traballo do alumnado?

6.- Mantívose un contacto periódico coa familia por parte do profesorado?

7.- Tomouse algunha medida curricular para atender al alumnado con NEAE?

8- Tomouse algunha medida organizativa para atender al alumnado con NEAE?

9.- Atendeuse adecuadamente á diversidade do alumnado?

10.- Usáronse distintos instrumentos de avaliación?

11.- Dáse un peso real á observación do traballo na aula?

12.- Valorouse adecuadamente o traballo colaborativo do alumnado dentro do grupo?

Práctica docente: 1 2 3 41.- Como norma xeral fanse explicacións xerais para todo o alumnado

2.- Ofrécese a cada alumno/a as explicacións individualizadas que precisa?

3.- Elabóranse actividades de distinta dificultade atendendo á diversidade

4.- Elabóranse probas de avaliación de distinta dificultade para os alumnos con NEAE?

5.- Utilízanse distintas estratexias metodolóxicas en función dos temas a tratar?

6.- Intercálase o traballo individual e en equipo?

7.- Poténcianse estratexias de animación á lectura e de comprensión e expresión oral?

8.- Incorpóranse as TIC aos procesos de ensino – aprendizaxe?

9.- Préstase atención aos temas transversais vinculados a cada estándar?

10.- Ofrécese ao alumnado de forma inmediata os resultados das probas/exames,etc?

11.- Coméntase co alumnado os fallos máis significativos das probas /exames, etc?

12.- Dáselle ao alumnado a posibilidade de visualizar e comentar os seus fallos?

13.- Cal é o grao de implicación nas funcións de titoría e orientación do profesorado?

14.- Realizáronse as ACS propostas e aprobadas?

15.- As medidas de apoio, reforzo, etc establécense vinculadas aos estándares?

16.- Avalíase a eficacia dos programas de apoio, reforzo, recuperación, ampliación,.. ?

Pág.407

MECANISMOS DE AVALIACIÓN E MODIFICACIÓN DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA

Escala

INDICADORES DE LOGRO 1 2 3 41.- Deseñáronse unidades didácticas ou temas a partir dos elementos do currículo? 2.- Secuenciáronse e temporalizáronse as unidades didácticas/temas/proxectos? 3.- O desenvolvemento da programación respondeu á secunciación e temporalización? 4.- Engadiuse algún contido non previsto á programación? 5.- Foi necesario eliminar algún aspecto da programación prevista? 6.- Secuenciáronse os estándares para cada unha das unidades/temas 7.- Fixouse un grao mínimo de consecución de cada estándar para superar a materia? 8.- Asignouse a cada estándar o peso correspondente na cualificación ? 9.- Vinculouse cada estándar a un/varios instrumentos para a súa avaliación? 10.- Asociouse con cada estándar os temas transversais a desenvolver? 11.- Fixouse a estratexia metodolóxica común para todo o departamento? 12.- Estableceuse a secuencia habitual de traballo na aula? 13.- Son adecuados os materiais didácticos utilizados? 14.- O libro de texto é adecuado, atractivo e de fácil manipulación para o alumnado? 15.- Deseñouse un plan de avaliación inicial fixando as consecuencias da mesma? 16.- Elaborouse unha proba de avaliación inicial a partir dos estándares? 17.- Fixouse para o bacharelato un procedementos de acreditación de coñecementos previos? 18.- Establecéronse pautas xerais para a avaliación continua: probas, exames, etc. 19.- Establecéronse criterios para a recuperación dun exame e dunha avaliación 20.- Fixáronse criterios para a avaliación final? 21.- Establecéronse criterios para a avaliación extraordinaria? 22- Establecéronse criterios para o seguimento de materias pendentes? 23.- Fixáronse criterios para a avaliación desas materias pendentes? 24.- Elaboráronse os exames tendo en conta o valor de cada estándar? 25.- Definíronse programas de apoio, recuperación, etc. vinculados aos estándares? 26.- Leváronse a cabo as medidas específicas de atención ao alumnado con NEE? 27.- Leváronse a cabo as actividades complementarias e extraescolares previstas? 28.- Informouse ás familias sobre criterios de avaliación, estándares e instrumentos? 29.- Informouse ás familias sobre os criterios de promoción? (Artº 21º, 5 do D.86/15) 30.- Seguiuse e revisouse a programación ao longo do curso 31.- Contribuíuse desde a materia ao plan de lectura do centro? 32.- Usáronse as TIC no desenvolvemento da materia?

Pág.408

ATENCIÓN Á DIVERSIDADE

É evidente que no tódo o alumnado aprende igual nin da mesma maneira. Por iso, dar resposta a

esta dieversidade non é tarefa fácil, pero sí necesaria, pois a intención última de todo proceso

educativo é lograr que os alumnos acaden os obxectivos propostos. Por tanto, adoptarase como

punto de partida a asimilación e constatación da variedade de coñecementos, pàra poder darlle

resposta. Co fin de atender a aquel alumnado que plantexe problemas na similación dos diversos

contidos, prepararanse exercicios breves e de dificultade crecente para os temas lingüísticos e

léxicos; para os temas culturais pediráselles a realización de pequenas lecturas e esquemas de estas,

sempre acompañadas coa axuda da profesora.

Mentras se levan a cabo estas actividades de recuperación, aquel alumnado que acadaron

satisfactoriamente os contidos propostos realizarán tarefas preparadas de anteman para afondar en

eles, como pequenos traballos de investigación sobre temas culturais, lecturas complementarioas e

ampliación de léxico da propia lingua relacionado co tema, mediante diccionarios ou textos

apropiados.

APRENDIZAXES NON ADQUIRIDAS E MEDIDAS PROPOSTAS

Nas materias de Cultura Clásica e Grego 1 contémplase, como todos os cursos, una avaliación

inicial para ver os coñecementos e expectativas que teñen xa que é a primeira vez que afrontan

estas materias e, polo tanto, non é necesario recuperar ninguna aprendizaxe.

Para o alumnado de 2º Bach. Faranse exercicios de repaso e reforzó para afianzar os

coñecementos do curso anterior . Do mesmo xeito completaremos o temario da parte de gramática

non visto por causa do confinamento xa que parte do alumnado tiña problemas tanto de materiais(

ordenador, móbil….) como de cobertura para seguir a ensinanza telemática e as explicacións do

libro de texto non foron capaces de entendelas debido á complexidade da materia. Da parte de

teoría: mitoloxía, historia e literatura, retomaremos e repasaremos as aprendizaxes adquiridas xa

que no temario de 2º Bach. estes temas están ampliados e polo tanto non é necesario ninguna

medida especial para recuperar as deficiencias do tempo de confinamento.

Pág.409

MEDIDAS PARAO ENSINO SEMIPRESENCIAL, NON PRESENCIAL E O ALUMNADO

QUE NON POIDA SEGUIR A ENSINANZA TELEMÁTICA

Para o ensino semipresencial, na materia de Cultura Clásica aproveitaremos as horas presenciais

para que o alumnado realice os traballos en grupo e as actividades que requiran o uso das

instalacións do centro.

Na materia de Grego 1 e 2 aproveitaremos os períodos presenciais para as explicacións

gramaticais e aclaracións das dúbidas que lles xurdan na realización do traballo na casa e trataremos

que a parte de teoría a traballen na casa, proporcionándolles os materiais necesarios para este fin.

Para o ensino non presencial utilizarase a aula virtual do centro para estar comunicado có

alumnado tendo en conta que a plataforma moodle non permite escribir en grego polo que non se

poderá utilizar para a parte gramatical.

Tamén utilizaremos a plataforma webex sempre que o alumnado teña os medios suficientes para

esta actividade xa que é una das mellores maneiras para que o alumnado poda recibir explicacións

claras.

Crearemos un grupo de watsapp có alumnado da materia de grego,como xa fixemos outros

cursos, para aclararle ao alumnado dúbidas puntuais e concretas xa que este sistema ten moitas

limitacións para as explicacións, incluso facendo videollamadas.

No caso de que o alumnado non poida seguir a ensinanza telemática facilitaráselle, para que

poida avanzar o temario da mellor maneira posible, o material necesario a través da titoría,

departamento de orientación, servicios sociais do concello ou as alternativas que nos presenten as

familias.

Pág.410

ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES

Aínda que no presente curso, de momento, non está previsto o poder facer actividades

extraescolares e complementarias, manteremos as que se intentaban facer outros cursos por si a

situación cambiara e se poideran facer algunas.

Algunha saída (museos, obras de teatro, películas…), cando xurda a ocasión, e en

coordinación con algún outro seminario, sobre todo con Latín, dada a escaseza de alumnos

en grego.

Participación en concursos que soe propor a Asociación de Profesores de Grego e a

Sociedade Galega de Estudos Clásicos.

Proxección de películas ou vídeos relacionados co mundo grego.

Intentarase facer unha viaxe cultural a Mérida, no 2º trimestre, no que grupos de teatro de

outros IES fan representacións, no teatro romano, de obras de teatro grego e latino.

Intentarase, tamén, facer unha viaxe cultural a Grecia ou a Magna Grecia. Esta viaxe

realizaríase afin de curso, a finais do mes de xuño.

DATOS DO DEPARTAMENTO

Materia Curso Grupos

Cultura Clásica 3º ESO 3

Cultura Clásica 4º ESO 1

Grego I 1º Bac 1

Grego II 2º Bac 1

Pontevedra, 28- Setembro-2020

A XEFA DE DEPARTAMENTO

Asdo. Mª Dolores Cruz García

CULTURA CLÁSICA GREGO I GREGO II · 2020. 10. 22. · O I.E.S. “A Xunqueira I” atópase...

Documents

Transcript of CULTURA CLÁSICA GREGO I GREGO II · 2020. 10. 22. · O I.E.S. “A Xunqueira I” atópase...