Departamento de Lingua Galega e Literatura...O estudo da lingua e da literatura galega é enfocado...

IES Camilo José Cela (Padrón)

Programación didáctica

Departamento de

Lingua Galega e Literatura

Curso 2019-2020

IES Camilo José Cela. Programación didáctica de Lingua Galega e Literatura. Curso 2019/2020

1

ÍNDICE 1.Introdución. A materia de Lingua Galega e Literatura na LOMCE. ................................. 2

2. Contextualización. Situación sociolingüística do centro. ..................................................... 3

3. Competencias clave. Contribución da materia de Lingua Galega e Literatura. ............... 4

4. Concreción de obxectivos por curso. ..................................................................................... 5

4.1. Obxectivos para 1º de ESO. ............................................................................................. 5




4.5. Obxectivos para 1º de BAC. ............................................................................................ 8

4.6. Obxectivos para 2º de BAC. ............................................................................................ 9

5. Contidos e estándares de aprendizaxe avaliables por curso. Temporalización. Grao

mínimo de consecución. Procedementos e instrumentos de avaliación. ............................... 11

5.1. 1º ESO. ............................................................................................................................ 11

5.2. 2º ESO. ............................................................................................................................ 28

5.2. 3º ESO …………..…………….…………………………………..…………………… 40

5.4. 4º ESO. ............................................................................................................................ 66

5.5. 1º BAC. ............................................................................................................................ 87

5.6. 2º BAC. .......................................................................................................................... 105

6. Principios metodolóxicos. ................................................................................................. 1235

8.1. Criterios de avaliación para ESO. .............................................................................. 125

8.2. Criterios de avaliación para Bacharelato. .................................................................. 125

8.3. Criterios de cualificación para ESO e Bacharelato. .................................................. 126

9. Materiais e recursos didácticos. ......................................................................................... 129

10. Medidas de atención á diversidade. ................................................................................. 130

11. Procedementos para acreditar coñecementos previos. Deseño de avaliación inicial e

medidas a adoptar en función dos resultados. ...................................................................... 131

12. Actividades de seguimento e avaliación de materias pendentes. ................................... 131

13. Indicadores de logro para avaliar o proceso de ensino e a práctica docente. .............. 132

14. Tratamento integrado das linguas no currículo. ............................................................ 133

15. Actividades complementarias e extraescolares. .............................................................. 135

16. Mecanismos de revisión, avaliación e modificación da programación didáctica en

función dos resultados académicos e procesos de mellora. .................................................. 135

ANEXOS. ................................................................................................................................. 137


2

1. Introdución. A materia de Lingua Galega e Literatura na LOMCE.

A materia de Lingua Galega e Literatura é unha das consideradas

“instrumentais”, xa que posúen, ademais dun valor en si mesmas como contido

curricular, unha utilidade básica para a construción de aprendizaxes en calquera

disciplina e unha importancia decisiva para conseguir varias das denominadas

competencias clave, sobre todo a Competencia en Comunicación Lingüística.

O estudo da lingua e da literatura galega é enfocado na presente programación

desde un punto de vista fundamentalmente instrumental e competencial, fomentando o

coñecemento práctico do idioma e as destrezas encamiñadas ao “saber facer”. Ademais

procúrase a interrelación co estudo das outras linguas do currículo escolar de cara ao

tratamento integrado do currículo das mesmas. Outro vector fundamental sobre o que se

estrutura a materia de Lingua Galega e Literatura é o da comprensión da realidade

lingüística de Galicia, que pretende fomentar, ademais do coñecemento e o uso correcto,

a valoración positiva e o emprego consciente do noso idioma, tratando de evitar a súa

minusvaloración social.

Na Lei 8/2013 de 9 de decembro para a mellora da calidade educativa,

establécense tres grupos de materias: materias troncais, materias específicas e materias

de libre configuración autonómica. No desenvolvemento curricular da materia de

Lingua Galega e Literatura, establecido no Decreto 86/2015, de 25 de xuño, polo que se

establece o currículo da educación secundaria obrigatoria e o bacharelato, a nosa

materia encádrase no bloque das denominadas materias de libre configuración

autonómica. Deste xeito, é a comunidade autónoma a encargada de establecer os

contidos, os estándares de aprendizaxe avaliables, os criterios de avaliación e o horario,

así como as recomendacións metodolóxicas. No caso da materia de Lingua Galega e

Literatura, correspóndelle un tratamento análogo ao que ten a materia de Lingua Castelá

e Literatura, dentro do establecido no Decreto 79/2010, do 20 de maio, de

Plurilingüismo no ensino non universitario de Galicia.

A materia de Lingua Galega e Literatura estrutúrase, de acordo co Decreto

86/2015, de 25 de xuño, polo que se establece o currículo da educación secundaria e o

bacharelato, en cinco bloques, que a presente programación interrelaciona e estrutura

por trimestres para guiar o labor do profesorado na confección das súas unidades

didácticas e das tarefas de aula. Os contidos destes bloques (“Comunicación oral.

Escoitar e falar”; “Comunicación escrita, Ler e escribir”; “Funcionamento da lingua”;

“Lingua e sociedade” e “Educación literaria”) abordarase, de acordo coas indicacións do

devandito decreto, desde un punto de vista competencial e a partir dos estándares de

aprendizaxe sinalados no currículo.

O Departamento de Lingua Galega e Literatura do IES Camilo José Cela está

composto actualmente por dúas profesoras e un profesor con destino definitivo no

centro. Unha das profesoras atópase na actualidade en situación de liberada sindical,

outra ocupa a vicedirección do centro e o profesor é o actual director. Debido a isto, o

departamento conta este curso con dúas profesoras máis, unha delas desempeñando a

xefatura de Departamento (dúas horas), ademais de impartir tamén docencia de Francés

(dúas horas). A outra profesora compaxina as materias do departamento coa docencia de

tres horas de Latín e a coordinación de Dinamización da Lingua Galega (unha hora).

No presente curso, o Departamento impartirá as seguintes materias:


3

Lingua Galega e Literatura 1º ESO.




Lingua Galega e Literatura 1º BAC.

Lingua Galega e Literatura 2º BAC.

Ámbito Lingüístico e Social (3º ESO PMAR).

2. Contextualización. Situación sociolingüística do centro.

O IES Camilo José Cela sitúase no centro urbano da vila de Padrón, concello

que conta hoxe en día con máis de 8.000 habitantes e é cabeceira da bisbarra de Sar

(concellos de Padrón, Rois e Dodro), que posúe unha poboación total de,

aproximadamente, 18.000 persoas.

Tal e como se recolle no PEC do centro, o alumnado procede nun 80% do medio

rural, tanto das parroquias dos concellos da bisbarra (Herbón, Carcacía, Iria…) como,

nalgúns casos, e especialmente no Bacharelato, de concellos próximos como Cesures,

Valga ou, mesmo, Rianxo. A maioría desprázase ao centro nalgunha das liñas do

transporte escolar. No presente curso están matriculados/as 235 alumnos e alumnas. O

alumnado do IES Camilo José Cela procede na súa maioría, nos cursos da ESO, do

CEIP Flavia, centro adscrito, aínda que tamén se matriculan alumnos e alumnas

procedentes do outro colexio do casco urbano, o CEIP Rosalía de Castro. Nos cursos de

Bacharelato é onde máis se manifesta a presenza de mozos e mozas que proveñen dos

concellos veciños, pois acoden a completar os seus estudos desde os CPI próximos de

Dodro, Rois ou Cesures.

A maioritaria procedencia rural do alumnado inflúe de xeito importante no

predominio do galego como lingua materna da maioría de rapaces e rapazas (ata un 65%

segundo figura no Proxecto lingüístico do IES Camilo José Cela). Aínda así, e como se

recolle no mesmo Proxecto lingüístico de Centro, percíbese o incremento do uso do

castelán no alumnado procedente do centro urbano do concello, que tamén é o que

manifesta maiores prexuízos e menor predisposición cara ao uso social da lingua galega.

Nos primeiros cursos da ESO é onde máis se percibe este uso do castelán e unha certa

reticencia cara ao emprego do galego por parte dalgúns rapaces e rapazas. Segundo se

avanza na etapa da ensinanza secundaria, o emprego normal e sen prexuízos do idioma

galego avanza e, xa no Bacharelato, aumenta coa chegada dun maior número de

alumnado galego-falante procedente dos concellos veciños.

O alumnado que cursa os seus estudos no IES Camilo José Cela é bastante

homoxéneo socioculturalmente. Como xa se indicou, é de procedencia maioritariamente

rural e dun nivel sociocultural medio. A inmensa maioría procede do concello ou

concellos dos arredores e hai un moi pequeno número de alumnos e alumnas que

procedan doutros países (só dúas alumnas romanesas no presente curso). Á espera da

avaliación inicial que realizaremos o día 8 de outubro, prevemos realizar probablemente

dúas adaptacións curriculares, que se corresponden con esas alumnas de procedencia

estranxeira xa mencionadas. Estas adaptacións son debidas habitualmentea dificultades

cognitivase non a condicionantes físicos.


4

O IES Camilo José Cela oferta as ensinanzas de ESO e Bacharelato nas

modalidades de Ciencias e Humanidades e ciencias sociais. Segundo se especifica no

apartado 1.3 do PEC do centro, “a organización do IES está baseada no concepto de

aula-materia”, o que supón que o alumnado sedespraza a recibir clase ás aulas de cada

disciplina. Polo que se refire á materia de Lingua Galega e Literatura, o departamento

conta con tres aulas nas que se imparte a docencia, o que é beneficioso de cara a posuír

material de aula estable (folios, bolígrafos, paneis…), biblioteca de aula e recursos

audiovisuais (hai ordenadores para o profesor en todas as aulas, unha aula con seis

equipos para seren utilizados polo alumnado e unha aula Abalar dotada con encerado

dixital e un carro con 26 ultraportátiles Abalar). As instalacións do centro cumpren ben

o seu cometido pero precisan algunha reforma, debido a que o edificio xa é vello e está

sen restaurar.

3. Competencias clave. Contribución da materia de Lingua Galega e

Literatura.

As relacións entre as competencias, os contidos e os criterios de avaliación na

educación secundaria obrigatoria e o bacharelato establécense na Orde ECD/65/2015,

do 21 de xaneiro. Asemade, no Decreto 86/2015 do 25 de xuño, que establece o

currículo da educación secundaria e do bacharelato en Galicia, recóllense as

competencias clave. Destácanse coas abreviaturas que as identifican no apartado 5 da

presente programación:

1ª. Competencia en comunicación lingüística (CCL).

2ª. Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía

(CMCCT).

3ª. Competencia dixital (CD).

4ª. Aprender a aprender (CAA).

5ª. Competencias sociais e cívicas (CSC).

6ª. Sentido de iniciativa e espírito emprendedor (CSIEE).

7ª. Conciencia e expresións culturais (CCEC).

O enfoque competencial da materia implica combinar distintos tipos de

habilidades, coñecementos, valores, actitudes, emocións… para conseguir unha

aprendizaxe eficaz e significativa que potencie as capacidades de cada individuo. As

competencias supoñen un “coñecemento na práctica”, adquirido grazas ao

desenvolvemento de tarefas centradas no “saber facer” e na visión interdisciplinar do

ensino.

A materia de Lingua Galega e Literatura desempeñará un papel fundamental

para a adquisición da primeira das competencias, a Competencia en comunicación

lingüística (CCL), cuxo desenvolvemento e dominio estará no centro da metodoloxía e

no deseño de todas as actividades recollidas no presente documento.

Pero a nosa materia tamén terá un papel central na adquisición de competencias

como a Competencia Aprender a aprender (CAA), xa que a lingua é o instrumento

vehicular básico para construír calquera coñecemento, ou as Competencias sociais e

cívicas (CSC), pois o dominio lingüístico, o traballo con diferentes situacións de


5

comunicación e o coñecemento de diferentes textos contribúe decisivamente ás

destrezas sociais e á interpretación crítica da realidade.

A Competencia dixital (CD) será traballada a través dunha metodoloxía que

incorpore cada vez máis as ferramentas informáticas á actividade comunicativa, non só

no máis básico como o procesamento de textos ou a consulta de dicionarios dixitais,

senón tamén no manexo de programas de imaxe e son, de edición de textos e carteis ou

de edición de vídeo. Aínda que a Competencia matemática e competencias básicas en

ciencia e tecnoloxía (CMCCT) non figura no currículo como presente na materia, si se

relaciona con diversos aspectos como a interpretación de gráficas ou de datos

sociolingüísticos.

A Competencia Conciencia e expresións culturais (CCEC) desenvolverase de

xeito importante nos contidos do bloque de “Educación Literaria”, xa que a literatura é

unha das máis importantes manifestacións culturais da humanidade e determina en

grande parte o feito cultural dunha sociedade.

Por último, a Competencia Sentido da iniciativa e espírito emprendedor

(CSIEE) será traballada a través de actividades que integren a construción de estratexias

de comunicación, que fomenten a investigación e a reflexión integral sobre aspectos

variados, non só lingüísticos ou literarios. Ademais as tarefas lingüísticas e literarias

levan habitualmente consigo un compoñente creador (de textos, mensaxes,

argumentos…) e dialóxico que axuda a desenvolver as capacidades imaxinativas e de

emprendemento a diferentes niveis.

4. Concreción de obxectivos por curso.

O departamento parte dos obxectivos xerais de etapa e do currículo para a

materia de Lingua Galega e Literatura, formulados para cada nivel (ESO e Bacharelato)

e recollidos no Decreto 86/2015 do 25 de xuño, que establece o currículo da educación

secundaria e do bacharelato en Galicia. Os seguintes obxectivos, entón, son adaptados

ao IES Camilo José Cela e ao seu alumnado.

4.1. Obxectivos para 1º de ESO.

Partindo dos obxectivos xerais de etapa e do currículo para a materia, recollidos

no Decreto 86/2015 do 25 de xuño, que establece o currículo da educación secundaria

e do bacharelato en Galicia, o Departamento de Lingua Galega e Literatura establece os

seguintes obxectivos para 1º de ESO:

1.- Conseguir que os alumnos e alumnas consideren normal facer uso do galego

en todas as situacións e o fagan efectivo na súa práctica lingüística habitual.

2.- Construír textos escritos e orais cun dominio das estruturas gramaticais e das

normas ortográficas básicas.

3.- Coñecer e valorar positivamente a diversidade lingüística do Estado español

e as vantaxes do achegamento do galego ao ámbito da lusofonía.


6

4.- Comprender textos orais e escritos de certa complexidade, relacionados coa

vida cotiá e coa actividade académica.

5.- Comprender a situación sociolingüística e desterrar prexuízos lingüísticos e

actitudes lingüísticas desprezativas, especialmente cara ás mulleres e colectivos

desfavorecidos.

6.- Dominar un vocabulario suficientemente amplo e preciso para a súa idade,

cun emprego axeitado aos diferentes rexistros e situacións.

7.- Pronunciar os fonemas característicos da lingua galega, coa entoación e

cadencia propias do idioma.

8.- Recoñecer principais estruturas sintácticas e morfolóxicas da lingua galega,

especialmente no referente ás modalidades oracionais e aos tipos de palabras.

9.- Desenvolver o hábito lector e o gusto pola literatura, recoñecendo as

principais características dos textos literarios e producindo textos segundo estes

modelos.

10.- Manexar autonomamente os recursos de busca de información ao alcance

do alumnado, especialmente da Biblioteca escolar e as TIC.






1.- Usar o galego de xeito normal e con fluidez en todas as situacións de

comunicación da aula e facer familiar ese uso na práctica lingüística habitual.

2.- Comprender textos orais e escritos de certa complexidade, procedentes dos

medios de comunicación.

3.- Construír textos escritos e orais con coherencia, cohesión e corrección,

ademais de cun dominio das estruturas gramaticais e das normas ortográficas básicas.

4.- Coñecer a situación sociolingüística galega, ademais da realidade plurilingüe

internacional e a do mundo da lusofonía.

5.- Distinguir as principais estruturas sintácticas do idioma, así como a estrutura

interna das palabras flexivas, en especial substantivo e verbo.

6.- Dominar campos semánticos, fraseoloxía e vocabulario amplos, así como as

relacións que rexen a estrutura do léxico na lingua.

7.- Identificar as características propias dos diferentes xéneros literarios.


7

8.- Analizar sistemática e criticamente textos orais e escritos de moi diversas

procedencias (literarios, dos medios de comunicación, publicitarios...) e de diversa

tipoloxía (narrativos, descritivos...).

9.- Desenvolver o hábito lector, progresar no pracer da lectura e ser capaces de

producir textos de intención literaria seguindo determinados modelos.

10.- Valorar a literatura e os distintos xéneros literarios como fonte de riqueza

cultural, pracer estético e de habilidades lingüísticas e comunicativas.






1.- Usar o galego con progresiva adecuación e corrección en todas as posibles

situacións comunicativas, con corrección e correcta pronunciación dos seus fonemas

característicos.

2.- Construír textos escritos e orais de carácter expositivo e argumentativo, cun

dominio das estruturas gramaticais e das normas ortográficas básicas.

3.- Recoñecer as principais características das distintas épocas da Literatura

Galega ata o século XIX, así como dos/as principais autores/as e obras.

4.- Coñecer a situación sociolingüística do idioma galego, así como o mundo da

lusofonía e as características do contorno sociolingüístico máis próximo á realidade do

alumnado.

5.- Coñecer a estrutura e o funcionamento dos diferentes medios de

comunicación audiovisual, escritos e dixitais.

6.- Identificar as características dos principais xéneros xornalísticos

informativos, especialmente das noticias, crónicas e reportaxes.

7.- Recoñecer os principais períodos da historia da lingua galega, co seu

desenvolvemento e a súa problemática ata a actualidade.

8.- Identificar as variedades sociais da lingua e os distintos niveis e rexistros.

9.- Usar un léxico suficientemente preciso e amplo en consonancia coa idade e a

madurez esperable no alumnado.

10.- Desenvolver o hábito lector,e progresar na lectura comprensiva e crítica de

distintos tipos de textos literarios e non literarios.


8






1.- Usar o galego oralmente e por escrito en todas as situacións, con fluidez e

pronunciando correctamente os fonemas característicos do idioma.

2.- Comprender e analizar textos escritos e orais de progresiva complexidade,

sobre todo de carácter argumentativo e publicitario, identificando as súas características

gramaticais e textuais básicas.

3.- Recoñecer as características da situación sociolingüística do séc. XX e os

condicionantes que desenvolveron a evolución da lingua galega neste século.

4.- Identificar as principais correntes literarias, autores/as e obras da literatura

galega contemporánea (de finais do séc. XIX ata a actualidade), así como as

características que definen o discurso literario de cada corrente.

5.- Coñecer as características propias da situación sociolingüística de Galicia e

identificar os fenómenos que condicionan a situación de contacto de linguas.

6.- Identificar e valorar positivamente as variedades xeográficas da lingua

galega, coñecer a posición do galego no ámbito da lusofonía e o proceso de

normalización.

7.- Usar un léxico amplo e variado, axeitado á idade a ao nivel educativo, con

especial atención á fraseoloxía e ao recoñecemento das relacións semánticas.

8.- Dominar a conxugación verbal do galego, as estruturas sintácticas, as regras

de combinación e concordancia e os procedementos de cohesión textual.

9.- Manexar e redactar tipos de documentos habituais na vida diaria (impresos,

currículos, instancias...), así como da vida administrativa e comercial.

10.- Desenvolver o hábito lector e empregar as habilidades lectoras para

interpretar e producir textos literarios partindo das características dos traballados na

aula.

4.5. Obxectivos para 1º de BAC.




seguintes obxectivos para 1º de BAC:


9

1.- Valorar positivamente a lingua galega e empregala oralmente en todas as

situacións comunicativas, especialmente en interaccións sobre temas sociais e cotiáns,

en presentacións e en textos expositivos e argumentativos.

2.- Identificar as variacións diacrónicas da lingua galega ao longo das diversas

épocas históricas.

3.- Coñecer as características sociolingüísticas dos principais períodos históricos

que atravesou a lingua galega ata o século XX.

4.- Recoñecer as principais características e elaborarpor escrito textos

argumentativos, expositivos, descritivos, narrativos e dialogados.

5.- Seleccionar información de distintas fontes bibliográficas e audiovisuais, e

participar en proxectos de elaboración de materiais multimedia con axuda das TIC.

6.- Coñecer a realidade diversa e multilingüe do mundo, as funcións sociais da

lingua e a situación do galego no eido da lusofonía.

7.- Ler obras significativas dos períodos da literatura galega traballados no

curso, con sensibilidade e actitude crítica e relacionándoos co contexto histórico e

social.

8.- Analizar e comentar textos literarios desde a Idade Media ata o século XIX

seguindo métodos recoñecidos e eficaces da teoría e crítica literaria.

9.- Identificar as principais épocas, características, autores, obras e períodos

estéticos na literatura galega da Idade Media ata o Século XIX.

10.- Recoñecer e aplicar conceptos e regras lingüísticas na análise

morfosintáctica etextual.

4.6. Obxectivos para 2º de BAC.




seguintes obxectivos para 2º de BAC:

1.- Valorar positivamente a lingua galega e empregala oralmente en todas as

situacións comunicativas, especialmente en intervencións orais planificadas, en textos

argumentativos e expositivos e en situacións de comunicación formal e informal.

2.- Elaborar traballos, textos argumentativos e comentarios críticos dun xeito

rigoroso sobre temas do currículo ou da actualidade social, científica e cultural.

3.- Coñecer as características sociolingüísticas dos principais períodos históricos

que atravesou a lingua galega durante o século XX.


10

4.- Coñecer a evolución histórica dos intentos por conformar un modelo de

lingua común para o galego e identificar as características que debe reunir esta

variedade estándar e aplicalas á lingua galega, desbotando interferencias e

castelanismos.

5.- Recoñecer e desterrar os prexuízos lingüísticos, así como as actitudes

negativas e discriminatorias que teñan a súa orixe en estereotipos e clixés asociados ás

linguas.

6.- Seleccionar información de distintas fontes bibliográficas e audiovisuais, e

aplicalas á revisión e modificación das propias producións con axuda dos recursos TIC.

7.- Ler obras significativas dos períodos da literatura galega dos séculos XX e

XXI, con sensibilidade e actitude crítica e relacionándoos co contexto histórico e social.

8.- Analizar e comentar textos literarios do século XX e XXI seguindo métodos

recoñecidos e eficaces da teoría e crítica literaria.

9.- Identificar as principais épocas, características, autores, obras e períodos

estéticos na literatura galega do século XX e XXI.

10.- Recoñecer e aplicar regras lingüísticas na análise morfosintáctica, no léxico

e formación de palabras, na gramática textual e e na fonoloxía.


11

5. Contidos e estándares de aprendizaxe avaliables por curso. Temporalización. Grao mínimo de consecución para superar a materia. Procedementos

e instrumentos de avaliación.

5.1. 1º ESO.

Lingua Galega e Literatura 1º ESO

Temporalización: 1ª AVALIACIÓN

UD.

Obxectivos Contidos Criterios de

avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

1 ■d

■e

■h

■l

■ ñ

■ B1.1. Comprensión,

interpretación e resumo de

calquera texto oral ou

daqueles propios dos medios

de comunicación,

especialmente noticias de

actualidade, próximas aos

intereses do alumnado.

■ B1.1. Comprender e

interpretar a intención

comunicativa e a idea

xeral de textos orais

(noticias de

actualidade) e

elaborar un resumo.

■ LGB1.1.1. Comprende e

interpretaa intención

comunicativa de textos

orais sinxelos (noticias de

actualidade).

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ CA

■ EC

■ Libro de texto

(U2)

■ 80% ■ Observación e

seguimento da

actividade na

aula.

■ LGB1.1.2. Traslada a

información relevante ou a

idea xeral de textos sinxelos

a resumos.

■ CCL

■ CAA


seguimento da

actividade na

aula.

1 ■ d

■ e

■ h

■ B1.2. Comprensión e

interpretación

de textos orais utilizados no

ámbito social e educativo

(instrucións, presentacións

de tarefas e breves

exposicións orais de temáticas

variadas).

■ B1.2. Extraer a

intención

comunicativa

e a idea xeral de

textos orais sinxelos

dos ámbitos social e

educativo, e seguir

instrucións para

realizar tarefas

guiadas de

aprendizaxe con

progresiva autonomía.

■ LGB1.2.1. Recoñece,

xunto ao propósito e a idea

xeral, os datos máis

relevantes en textos orais do

ámbito social e educativo.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ EC

■ Libro de texto

(U1, U2)


seguimento da

actividade na

aula.

■ LGB1.2.2. Segue

instrucións para realizar

tarefas de aprendizaxe con

progresiva autonomía.

■ CCL

■ CAA


seguimento da

actividade na

aula.

1 ■ b

■ f

■ h

■ B2.1. Aplicación de

técnicas de análise do contido

e estratexias de ectura

comprensiva.

■ B2.1. Aplicar

técnicas de análise do

contido e estratexias

de lectura

comprensiva.

■ LGB2.1.1. Utiliza

técnicas de análisee síntese

do contido: subliñados,

esquemas e resumos.

■ CCL

■ CAA

■ CL

■ EC

■ TIC

■ EV

■ EMP

■ Libro de texto

(U1, U3)

■ Material

visual de

distintos

símbolos e

iconas.

■ 70% ■ Composición de

textos.

■ LGB2.1.2. Recoñece a

intencionalidade do emisor

a partir de elementos

contextuais explícitos.

■ CCL ■ 80% ■ Composición de

textos


12



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

■ LGB2.1.3. Reconstrúe o

sentido global e compón o

esquema xerarquizado

das ideas.


textos

■ LGB2.1.4. Procura o

léxico descoñecido en

dicionarios, analiza a

forma da palabra ou deduce

o significadopolo contexto.

■ CCL

■ CAA


textos

■ LGB2.1.5. Interpreta o

significado de elementos

non lingüísticos (símbolos,

iconas, etc.).


textos

■ LGB2.1.6. Busca

información para ampliar e

completar o contido das

mensaxes a través de

distintos recursos: xornais,

revistas, libros,

enciclopedias, buscadores

de internet.

■ CCL

■ CAA

■ CD


textos

■ LGB2.1.7. Contrasta os

contidos analizados cos

coñecementos propios,

antes e despois da lectura.

■ CCL

■ CAA


textos

1 ■ a

■ d

■ h

■ l

■ ñ

■ B1.10. Construción de

discursos

adecuados,cohesionados e

coherentes

desde o punto de vista

comunicativo, sobre temas de

interese persoal ou social da

vida cotiá e educativa.

■ B1.10. Producir

discursos breves e

comprensibles sobre

temas da vida cotiá,

de interese persoal ou

social.

■ LGB1.10.1. Participa en

conversas informais nas que

intercambia información

e expresa a súa opinión,

fai invitacións e

ofrecementos, e pide e dá

indicacións ou instrucións

sinxelas.

■ CCL

■ CSC

■ CSIEE

■ CCEC

■ EOE

■ EC

■ EMP

■ Libro de texto

(U2, U11)


seguimento da

actividade na

aula.

■ LGB1.10.2.

Desenvólvese

correctamente en situacións

da vida cotiá que impliquen

solicitar unha información

ou un servizo.

■ CSC

■ CSIEE


seguimento da

actividade na

aula.

1 ■e

■ h

■ B3.8. Recoñecemento, uso

e explicación dos conectores

■ B3.8. Recoñecer,

usar e explicar os

■ LGB3.8.1. Identifica,

explica e usa distintos tipos

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ EC

■ Libro de texto

(U4)

■ 50% ■ Proba escrita.


13



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

textuais máis comúns, em

particular os temporais e

explicativos.

conectores textuais

máis comúns (sobre

todo os temporais e os

explicativos).

de conectores textuais máis

comúns, en particular os

temporais e explicativos.

■ Material

fotocopiado

sobre os

conectores.

1 ■ e

■ h

■ l

■B5.8. Familiarización,

seguindo unhas pautas

orientadoras, co emprego

dos fondos e recursos que

ofrecen as bibliotecas,

incluídas asvirtuais, para a

procura de información básica

e a resolución de dúbidas de

traballo.

■B5.8.Familiarizarse,


orientadoras, co

emprego dos fondos e

recursos que ofrecen

as bibliotecas,

incluídas asvirtuais,

para a procura de

información básica e a

resolución de dúbidas

de traballo.

■LGLB5.8.1. Familiarízase,


orientadoras, co emprego

dos fondos e recursos que


incluídas as virtuais, para a

procura de

información básica e a

resolución de dúbidas de

traballo.

■ CCL

■ CD

■ EOE

■ TIC

■ EMP

■ Dicionarios e

diferentes

páxinas web

como a BVir.

■ 70% ■ Traballo escrito.

2 ■ b

■ e

■ g

■ h

■ B1.7. Produción de

discursos orais, en

intervencións, espontáneas,

adecuados á situación e á

intención comunicativa

desexada, con coherencia,

cohesión e corrección.

■ B1.7. Producir

textos orais, en

intervencións

espontáneas,

adecuadasá situación

e á intención

comunicativa

desexada, con

coherencia,


■ LGB1.7.1. Produce textos

orais, en intervencións

espontáneas, adecuadas

á situación e á intención

comunicativa desexada, con

coherencia,cohesión e

corrección.

■ CCL

■ CSC

■ EOE

■ EC

■ Gravacións

sonoras de

diversos tipos:

música, recitais,

conferencias de

persoeiros…


seguimento da

actividade na

aula.

■ LGB1.7.2. Participa con

fluidez nas intervencións

orais espontáneas

respectando as regras

morfosintácticas

desta lingua, en especial a

colocación do pronome

átono, así como a fonética

galega (pronunciadas sete

vogais, n velar e fonema

fricativo palatal xordo).

■ CCL ■ 70% ■ Observación e

seguimento da

actividade na

aula.

■ LGB1.7.3. Emprega nas

intervencións orais

espontáneas expresións

propias do galego

(fraseoloxía, adecuada).


seguimento da

actividade na

aula.



espontáneas un léxico rico e


seguimento da

actividade na


14



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

variado. aula.

2 ■a

■ c

■ d

■ h

■ B1.3. Desenvolvemento de

habilidades de escoita activa

con actitude de interese, de

cooperación e de respecto.

■ B1.3. Coñecer e

apreciar as normas de

cortesía nas


propias e alleas, tanto

espontáneas como

planificadas.

■ LGB1.3.1. Coñece e

aprecia as normas que rexen

a cortesía na comunicación

oral (intervén na orde que

lle corresponde, manifesta

respecto polas opinións

alleas e recoñece e rexeita a

linguaxe discriminatoria).

■ CCL

■ CSC

■ EOE

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U1).


seguimento da

actividade na

aula.


importanciados aspectos

prosódicos (entoación,

pausas, ton, timbre e

volume) e o significado da

linguaxe non verbal.

■ CCL

■ CAA

■ CSC

■ CSIEE


seguimento da

actividade na

aula.

2 ■ ñ

■ o

■ B4.6. Situación

sociolingüística e legal das

linguas de España.

■ B4.4. Coñecer a

situación

sociolingüística e

legal das linguas de

España.

■ LGB4.4.1. Coñece a

lexislación que regula os

dereitos lingüísticos

individuais.

■ CCL

■ CSC

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U3, U9))


2 ■ a

■ b

■ c

■ g

■ h

■ o

■ B1.9. Coñecemento e

aplicación de estratexias

necesarias para falar en

público: planificación do

discurso, prácticas orais

formais e informais.

■ B1.9. Aplicar

técnicas e estratexias

para falar en público,

en situacións formais

ou informais, de

forma individual ou

en grupo.

■ LGB1.9.1. Elabora guións

para organizar os contidos

de exposicións formais ou

informais breves.

■ CAA ■ EOE ■ Libro de texto

(U1, U2)

■ 60% ■ Exposición oral.

■ LG1B1.9.2. Respecta os

aspectos prosódicos da

linguaxe non verbal (a posta

en escena, os xestos e a

mirada), manifesta

autocontrol das emocións

ao falar en público e

diríxese ao auditorio con

autoconfianza e seguridade.

■ CCL

■ CSC

■ CSIEE


■ LGB1.9.3. Adecúa a súa

pronunciaá finalidade da

situación comunicativa.

■ CCL

■ CSC


■ LGB1.9.4. Incorpora

progresivamente palabras

propias do nivelformal ás

■ CCL

■ CAA



15



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

súas producións orais.

■ LGB1.9.5. Analiza

similitudes e diferenzas

entre discursos formais

e espontáneos.

■ CAA ■ 70% ■ Exposición oral.

■ LGB1.9.6. Recoñece e

avalía erros (repeticións de

conectores, pobreza léxica e

castelanismos) nos

discursos orais propios e

alleos e trata,

progresivamente, de

evitalos.

■ CAA

■ CCL


2 ■ h

■ l

■ B5.1. Lectura, con

regularidade e de maneira

guiada, de obras literarias

para desenvolver o criterio

lector; exposición da opinión

persoal sobre a lectura dunha

obra axeitada á idade, relación

do seu sentido coa propia

experiencia e outros

coñecementos adquiridos e

asimilación dos trazos

estéticos xerais que

definen cada texto.

■ B5.1. Ler, con

regularidade e de

maneira guiada, obras

literarias para

desenvolver o criterio

lector; expor unha

opinión persoal sobre

a lectura dunha obra

axeitada á idade,

relacionando o seu

sentido coa propia


coñecementos

adquiridos,

procurando asimilar

os trazos estéticos

xerais que definen

cada texto.

■LGLB5.1.1. Le,

conregularidade e de

maneira guiada, obras

literarias para desenvolver o

criterio lector; expón unha

opinión persoal sobre a

lectura dunha obra axeitada

á idade, relaciona o seu

sentido coa propia


coñecementos adquiridos, e

asimila os trazos estéticos

xerais que definen cada

texto.

■ CCL ■ EOE

■ CL

■ Libro de texto

(U5, U6)

■ Textos

literarios de

todas as

unidades do

libro de texto.

■ Libros de

lectura

obrigatoria do

curso.

■ 80% ■ Control de

lectura.

■ Lectura en voz

alta.

■ Análise de

textos.

2 ■ b

■ e

■ l

■ B3.1. Recoñecemento,

explicación e uso de léxico

suficientemente amplo e

preciso, con incorporación

de fraseoloxía e de

vocabulario temático a partir

de campos léxicos traballados

na aula.


explicar e usar léxico

amplo e preciso coa

presenza da

fraseoloxía e

vocabulario traballado

na aula.

■ LGB3.1.1. Utiliza un

vocabulario amplo e preciso

para expresarse con

claridade nun rexistro

axeitado á situación.

■ CCL ■ EOE

■ EC

■ Apartados de

léxico en todas

as unidades do

libro de texto.

■ Material

audiovisual.



16



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

2 ■ a

■ c

■ d

■ h

■ B1.8. Participación activa

en situación propias do

ámbito educativo (pedimento

de aclaracións, intercambio

de opinións e exposición de

conclusións).

■ B1.8. Participar

activamente en

situacións propias do

ámbito educativo

(pedir aclaracións,

intercambiar opinións

e expor conclusións).

■ LGB1.8.1. Intervén en

debates e coloquios do

ámbito educativo,

respectando as regras de

interacción.

■ CCL

■ CSC

■ EOE

■ EC

■ Libro de texto

(U12)

■ 90% ■ Valoración da

participación nun

debate

planificado.

■ LGB1.8.2. Cínguese ao

tema, non divaga e atende

ás instrucións da persoa

moderadora nos debates e

coloquios.

■ CCL

■ CSC

■ 70% ■ Valoración da

participación nun

debate

planificado.

3 ■ b

■ e

■ n

■ l

■ B3.3. Uso eficaz dos

dicionarios e doutras fontes

de consulta, tanto en papel

como en soporte electrónico,

especialmente sobre clases

de palabras e normativa.

■ B3.3. Usar

eficazmente os

dicionarios ou

calquera outra fonte

de consulta en

calquera soporte, para

resolver dúbidas e

para progresar na

aprendizaxe

autónoma.

■ LGB3.3.1. Obtén, de

xeito autónomo,

información lingüística

relativa á clase de palabras

e a normativa en

dicionarios, en diferentes

soportes, e noutras obras de

consulta.

■ CCL

■ CD

■ CL

■ TIC

■ Dicionarios

de aula en

papel.

■ Dicionarios

dixitais

consultados nos

ultraportátiles

Abalar.


seguimento da

actividade na

aula.

3 ■ b

■ e

■ h

■ B2.5. Utilización guiada da

bibliotecae das TIC para obter

informacióne consultar

modelos de composición

escrita.

■ B2.5. Utilizar de

forma guiada as

bibliotecas e as TIC

para obter

información

e consultar modelos

de composición

escrita.

■ LGB2.5.1. Usa de forma

guiada as bibliotecas e as

TIC para obter información

e consultar modelos de

composición escrita.

■ CCL

■ CAA

■ CD

■ CA

■ TIC

■ EMP

■ Ultraportátiles

Abalar.


seguimento da

actividade na

aula.

3 ■ ñ

■ o

■ B4.1. Valoración das

linguas como medios de

relación interpersoal e de

sinal de identidade dun pobo.

■ B4.2. O plurilingüismo

como expresión da riqueza

cultural da humanidade.

■ B4.3. A lusofonía.

■ B4.1. Valorar as

linguas como medios

de relación

interpersoal e de sinal

de identidade dun

pobo, valorar

positivamente o

plurilingüismo como

expresión da riqueza

cultural da

humanidade e coñecer

■ LGB4.1.1. Valora a

lingua como instrumento co

cal se constrúen todos os

saberes e como mediode


sinal de identidade dun

pobo a través da

identificación de elementos

lingüísticos de noso na

literatura det radición oral e

no xénero humorístico.

■ CCL ■ EC ■ Libro de texto

(U3, U4).


seguimento da

actividade na

aula.


17



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

a lusofonía e

achegarse ás culturas

que a integran.

■ LGB4.1.2. Coñece as

linguas que se falan en

Galicia.

■ CCL ■ 100% ■ Proba escrita

■ LGB4.1.3. Coñece os

territorios que forman parte

da comunidade lusófona.

■ CCL ■ 80% ■ Confección do

mapa da

lusofonía.

■ LGB4.1.4. Coñece

recursos en rede de lecer

(literatura de tradición oral,

música e xogos) en lingua

galega adaptados á súa

idade.

■ CCL

■ CD

■ CCEC


seguimento da

actividade na

aula.

3 ■ e

■ h

■ B3.10. Recoñecemento das

modalidades asertivas,

interrogativas, exclamativas,

desiderativas, dubitativas e

imperativas en relación

coaintención comunicativa do

emisor.

■ B3.10. Recoñecer

as modalidades

asertivas,interrogativa

s, exclamativas,

desiderativas,

dubitativas e

imperativas en

relación coa intención

comunicativa do

emisor.

■ LGB3.10.1. Recoñece as

modalidades asertivas,

interrogativas,

exclamativas,

desiderativas, dubitativas e

imperativas en relación coa

intención comunicativa do

emisor.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ CL

■ Libro de texto

(U4).


3 ■ h

■ l

■ B5.2. Comparación de

textos literarios e non

literarios e diferenciación de

textos dos tres grandes

xéneros a partir dos seus

trazos característicos máis

xerais.

■ B5.2. Comparar


literarios e diferenciar

textos dos tres

grandes xéneros a

partirdos seus trazos

característicos máis

xerais.

■ LGLB5.2.1. Compara


literarios e describe as

súas diferenzas e

similitudes.

■ CCL

■ CL

■ EOE

■ EC

■ Libro de texto

(textos contidos

en todas as

unidades).

■ Libros de

lectura

obrigatoria de

cada trimestre.


■ LGLB5.2.2. Diferencia

textos dos tres grandes

xéneros a partir dos seus

trazos característicos máis

xerais.

■ CCL ■ 90% ■ Análise de

textos.


18



UD.

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

4 ■ d

■ e

■ h


interpretación e síntese de

textos dos medios de

comunicación,

fundamentalmente textos

narrativos.

■ B2.3. Comprender,

interpretar e sintetizar

escritos dos medios de

comunicación,

especialmente, os

narrativos e expositivos

de estrutura descritiva e

secuencial.

■ LGB2.3.1. Comprende,

interpreta e sintetiza

escritos dos medios de

comunicación,

especialmente, os


de estrutura descritiva e

secuencial.

■ CCL

■ CSC

■ CL

■ EOE

■ CA

■ EC

■ Libro de texto

(U4, U6).

■ 80% ■ Análise de

narracións

xornalísticas

extraídas da

prensa escrita e

dixital.

4 ■ b

■ e

■ h

■ B2.10. Produción, a partir

dun modelo, de textos propios

dos medios de comunicación,

fundamentalmente, noticias,

en formato papel ou dixital.

■ B2.10. Producir, a

partir dun modelo,

textos propios dos

medios de

comunicación,

fundamentalmente,

noticias, en formato

papel ou dixital.

■ LGB2.10.1. Produce, a

partir dun modelo, textos

propios dos medios de

comunicación,

fundamentalmente,

noticias, en formato papel

ou dixital.

■ CCL

■ CD

■ CSC

■ EOE

■ EC

■ CA

■ Libro de texto

(U6).


texto escrito.


estrutura do xornal

(seccións e xéneros) e os

elementos paratextuais

que acompañanas

noticias.

■ CCL

■ CD

■ CSC


texto escrito.

4 ■ b

■ e


e explicación das categorías

gramaticais básicas

(substantivo, adxectivo

cualificativo, verbo, adverbio,

etc.) así como a diferenza

entre palabras flexivas e non

flexivas para a creación e

comprensión de textos.

■ B3.6. Recoñecer e

explicar o uso das

distintas

categoríasgramaticais,

utilizar este

coñecemento para

distinguir erros e

diferenciar as flexivas

das non flexivas.


explica o uso das

categorías gramaticais nos

textos, utiliza este

coñecemento para corrixir

erros e distingue as

flexivas das non flexivas.

■ CAA

■ CCL

■ EOE

■ EMP

■ Libro de texto

(U1, U5).


4 ■ ñ

■ o

■ B4.4. Análise da situación

sociolingüística,

a partir do contexto familiar

do alumnado.

■ B4.2. Describir e

analizar a situación

sociolingüística de

Galicia a

partir do estudo dos

contextos familiares

do alumnado.

■ LGB4.2.1. Describe e

analiza a

situación sociolingüística

de Galicia

a partir do estudo do seu

contexto

familiar e a do resto do

alumnado.

■ CCL ■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U9, U12).



valora os

antropónimos galegos.

■ CCL ■ Proba escrita.


19



UD.


aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

4 ■ c

■ d

■ h

■ B2.6. Actitude reflexiva e

crítica ante as mensaxes que

transmitan prexuízos ou usos

lingüísticos discriminatorios,

especialmente, os que

aparecen nos medios de

comunicación.

■ B2.6. Amosar unha

actitude reflexiva e

crítica ante as mensaxes

que transmiten

prexuízos e reflexionar

sobre os usos

lingüísticos

discriminatorios.

■ LGB2.6.1. Manifesta

unha actitude crítica ante

as mensaxes que

transmiten prexuízos e

reflexiona sobre os usos

lingüísticos

discriminatorios.

■ CCL

■ CSC

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U9)


■ LGB2.6.2. Identifica e

evita o uso de expresións

habituais que evidencian

prexuízos de distinta

natureza: relixiosos,

raciais e sexistas.

■ CCL

■ CSC


4 ■ h

■ l

■ B5.4. Lectura expresiva e

comprensiva de textos

narrativos breves e

recoñecemento da

funcionalidade dos elementos

formais básicos.

■ B5.4. Ler expresiva e

comprensivamente

textos narrativos breves

e recoñecer a

funcionalidade dos

elementos formais

básicos.

■ LGLB5.4.1. Le

expresiva e

comprensivamente textos

narrativos breves e

recoñece a funcionalidade

dos elementos formais

básicos.

■ CCL ■ EOE

■ CL

■ Libros de

lectura

obrigatoria.

■ Lecturas do

libro de texto.


lectura.

■ Observación e

seguimento da

actividade na

aula.

5 ■ a

■ c

■ d

■ e

■ h

■ B1.4. Escoita crítica e

reflexiva das mensaxes dos

medios de comunicación, con

especial atención aos

programas informativos.

■ B1.4. Identificar e

contrastar o propósito

comunicativo en textos

orais dos medios de

comunicación, analizar

criticamente os seus

contidos e identificar

prexuízos ou mensaxes

discriminatorias.

■ LGB1.4.1. Identifica a

intención comunicativa,

as ideas principais e as

secundarias de programas

informativos.

■ CCL ■ EC ■ Material

audiovisual con

informativos de

radio e TV.

■ 90% ■ Táboa de

valoración.

■ LGB1.4.2. Compara o

tratamento da mesma

noticia en diferentes

medios de comunicación

e extrae conclusións a

partir das coincidencias

e diferenzas atopadas.

■ CAA ■ 50% ■ Táboa de

valoración.


rexeita os usos

lingüísticos que levan

implícitos prexuízos ou

discriminacións.

■ CSC ■ 90% ■ Táboa de

valoración.

5 ■ d

■ e

■ h


interpretación de textos do

ámbito educativo,

especialmente, descritivos,


interpretar e sintetizar

escritos do ámbito

educativo do alumnado,


interpreta e sintetiza

textos propios da vida

educativa: webs

■ CCL

■ CAA

■ CD

■ CSC

■ CL

■ EC

■ Libro de

texto.



20



UD.


aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

narrativos e expositivos sobre

as distintas materias

curriculares: webs educativas,

dicionarios, glosarios e

enciclopedias en diversos

soportes.

especialmente, textos

descritivos, narrativos e

expositivos sobre as

distintas materias

curriculares: webs

educativas, e

información de

dicionarios e

enciclopedias en

distintos soportes.

educativas, información

de dicionarios, glosarios e

enciclopedias en distintos

soportes.

■ LGB2.4.2. Segue

instrucións para realizar

tarefas de aprendizaxe

guiadas, con progresiva

autonomía.

■ CCL ■ 100% ■ Proba escrita.

5 ■ b

■ e

■ h

■ B2.12. Produción, en

soporte impreso ou dixital, de

textos de distintos xéneros:

descricións, narracións de

feitos e exposicións de ideas e

conceptos.

■ B2.12. Producir

textos de distintos

xéneros: descricións,

narracións de feitos e

exposicións de ideas e

conceptos.

■LGB2.12.1. Produce

textos de distintos

xéneros: descricións,

narracións de feitos e

exposicións de ideas e

conceptos.

■ CCL ■ EOE ■ Libro de

texto.

■ Prensa escrita

e dixital.

■ Biblioteca de

aula.


textos.

5 ■ b

■ e

■ B3.4. Aplicación e

valoración das normas

ortográficas e morfolóxicas

da lingua galega.

■ B3.4. Aplicar e

valorar as normas

ortográficas e

morfolóxicas da lingua

galega.

■ LGB3.4.1. Aplica

correctamente as normas

ortográficas e


galega.

■ CCL ■ EOE

■ EC

■ Libro de texto

(apartados de

ortografía e

gramática)

■ Fichas de

ortografía e

gramática.



estratexias para a

corrección lingüística,

gramatical e ortográfica

dos textos.


5 ■ h

■ ñ

■ o

■ B4.8. Recoñecemento e

valoración dos principais

fenómenos que caracterizan

as variedades diatópicas do

galego.


apreciar asvariantes

diatópicas do galego.

■ LGB4.6.1. Aprecia as

variantes diatópicas do

galego como símbolo de

riqueza lingüística

ecultural.

■ CCL

■ CCEC

■ EOE

■ EC

■ Libro de texto

(U7).

■ Diapositivas e

mapas

dialectais.

■ 90% ■ Recoñecemento

de textos e

gravacións

dialectais.

■ LGB4.6.2. Rexeita os

prexuízos sobre as

variedades dialectais e

utiliza os trazos propios

da súa zona.

■ CCL ■ 90% ■ Recoñecemento

de textos e

gravacións

dialectais.


principais variantes

diatópicas do galego e

clasifica producións

lingüísticas segundo o

■ CCL ■ 70% ■ Recoñecemento

de textos e

gravacións

dialectais.


21



UD.


aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

bloque dialectal ao que

pertencen.

6 ■ a

■ d

■ e

■ B3.2. A fonética e a

fonoloxía dogalego, con

especial atención a posibles

interferencias.


usar a fonéticada lingua

galega.


pronuncia correctamente

os fonemas propios da

lingua galega.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ EC

■ Gravacións.

■ Libro de texto

(U8)


seguimento da

actividade na

aula.

6 ■ h

■ ñ

■ B2.7. Lectura en voz alta

con dicción, entoación e ritmo

adecuados á situación

comunicativa, aos patróns

fonéticos do galego e aos

signos de puntuación.

■ B2.7. Ler en voz alta

con dicción, entoación e

ritmo adecuados á


■ LGB2.7.1. Le en voz

alta con dicción,

entoación e ritmo

adecuados e con respecto

pola puntuación do

texto.

■ CCL ■ EOE

■ CL

■ TIC

■ CA

■ Lecturas do

libro de texto.

■ Biblioteca de

aula.

■ 90% ■ Realización dun

podcast.

■ LGB2.7.2. Le en voz

alta seguindo os patróns

fonéticos do galego.

■ CCL ■ 90% ■ Realización dun

podcast.


recursos das TIC para

rexistrar a voz.

■ CCL

■ CD


podcast.

6 ■ b

■ e

■ h




educativa, especialmente,

resumos, exposicións sinxelas

e conclusións sobre as tarefas

e aprendizaxes realizadas.

■ B2.11. Producir, en

soporte impreso ou

dixital, textos propios

da vida educativa,

especialmente, resumos,

exposicións sinxelas e

conclusións sobre as

tarefas e aprendizaxes

realizadas.

■ LGB2.11.1. Produce, en

formato papel ou dixital,

textos descritivos,


propios da vida educativa,

especialmente, resumos,

exposicións sinxelas e

conclusións sobre tarefas

e aprendizaxes realizadas.

■ CCL

■ CD

■ EOE ■ Libro de

texto.


6 ■ e

■ l

■ n


e reflexión dos mecanismos

da cohesión textual como a

deíxe persoal.

■ B3.7. Recoñecer, usar

e reflexionarsobre os

mecanismos da

cohesión textual como a

deíxe persoal.


explica nos textos as

referencias deícticas

persoais.

■ CCL

■ CAA

■ EOE ■ Libro de texto

(U9).


6 ■ e ■ B3.11. Coñecemento, uso e

aplicación das estratexias

necesarias de autoavaliación,

aceptando o erro como parte

do proceso.

■ B3.11. Aplicar

progresivamente o

coñecemento e o uso

das estratexias de

autoavaliación e a

aceptación do erro

como parte do proceso

de aprendizaxe.

■ LGB3.11.1. Recoñece

os erros nas producións

orais e escritas propias

e alleas a partir da

avaliación e

autoavaliación.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ CL

■ Libro de

texto.


seguimento da

actividade na

aula.

6 ■ h ■ B5.6. Produción de textos ■ B5.6. Escribir textos ■ LGLB5.6.1. Escribe ■ CCL ■ EOE ■ Libro de ■ 70% ■ Composición de


22



UD.


aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

■ l

■ n

sinxelosde intención estética,

servíndose dos coñecementos

literarios adquiridos e dos

recursos retóricos traballados

na aula.

sinxelos de intención

estética, servíndose dos

coñecementos literarios

adquiridos e dos

recursos retóricos

traballados na aula.

textos sinxelos de

intención estética,

servíndose dos


adquiridos e dos recursos

retóricos traballados na

aula.

■ CCEC texto. textos.

6 ■ h

■ l


comprensiva, audicións de

poemas recitados ou cantados,

determinación da temática ou

temáticas abordadas e

descrición dos valores

estilísticos dos textos.

■ B5.3. Ler expresiva e

comprensivamente,

facer audicións de

poemasrecitados ou

cantados, sinalar a

temática ou temáticas

abordadas e describir os

valores estilísticos dos

textos.

■ LGLB5.3.1. Le

expresiva e

comprensivamente, fai

audicións de poemas

recitados ou cantados,

sinala a temática ou

temáticas abordadas e

describe os valores

estilísticosdos textos.

■ CCL ■ CL

■ EOE

■ Textos

literarios do

Libro de texto.

■ 80% ■ Actividade de

recitado, lectura e

dramatización.


23



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

7 ■ d

■ e

■ h


interpretación de textos

propios da vida cotiá e das

relacións sociais en ámbitos

próximos á experiencia do

alumnado: mensaxes

electrónicas ou de móbil,

normas e instrucións de uso.


interpretar esintetizar

textos da vida cotiá e

das relacións sociais

en ámbitos próximos

á experiencia do

alumnado: mensaxes

electrónicas ou de

móbil e normas e

instrucións de uso.


interpreta e sintetiza o

contido de textos propios

da vida cotiá: mensaxes

electrónicas ou de móbil, de

correo electrónico, normas e

instrucións de uso.

■ CCL

■ CSC

■ EOE

■ CL

■ EC

■ Textos

instrutivos

variados.

■ Libro de texto

(U5, U11)


textos.

7 ■ b

■ e

■ h

■ B2.8. Planificación e

revisión do escrito, de forma

guiada, para producir textos

adecuados, coherentes,

cohesionados e correctos

gramaticalmente.

■ B2.8. Planificar,

producir e revisar o

escrito co fin de

producir textos

adecuados,

coherentes,

cohesionados

e correctos

gramaticalmente.


esquemas sinxelos e notas

para ordenar as ideas e

estruturar o contido dotexto.

■ CCL ■ EOE

■EC

■ Material

fotocopiado con

distintos

modelos de

esquemas.


texto escrito.

■ LG2.8.2. Adecúa o texto

ao rexistro coloquial ou

formal segundo o requira

a situación comunicativa.

■ CCL

■ 90%

■ Composición de

texto escrito.


elementos lingüísticos e

discursivos esenciais para

a cohesión das ideas:

conectores textuais básicos,

e concordancias dentro do

sintagma nominal e dentro

do sintagma verbal.

■ CCL

■ 80%

■ Composición de

texto escrito.

■ LGB2.8.4. Puntúa o texto

en relación coa

organización oracional e a

forma do texto (os

parágrafos e a distribución e

organización das ideas

expresadas).

■ CCL

■ 70%

■ Composición de

texto escrito.

■ LGB2.8.5. Revisa o texto

con respecto ás normas

morfolóxicas, ortográficas

e tipográficas.

■ CCL

■ CD

■ 80%

■ Composición de

texto escrito.

7 ■ b

■ e

■ h

■ B3.12. Participación en

proxectos (elaboración de

materiais multimedia,

folletos, carteis, recensión de

■ B3.12. Participar en

proxectos(elaboración

de materiais

multimedia,




folletos, carteis, recensión

■ CCL

■ CAA

■ CD

■ EOE

■ EC

■ PV

■ EV

■ Programas

informáticos de

deseño de

carteis.

■ 70% ■ Confección dun

cartel e redacción

dunha crítica de

cine.


24



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

libros e películas, etc.) nos

que se utilicen varias linguas,

tanto curriculares como outras

presentes no centro docente,

relacionados cos elementos

transversais e nos que se

eviten estereotipos

lingüísticos ou culturais.

folletos, carteis,

recensión de libros e

películas, etc.) nos

que se utilicen varias

linguas, tanto

curriculares como

outras presentes no

centro docente,

relacionados cos

elementos transversais

e nos que se eviten

estereotipos

lingüísticos ou

culturais.

delibros e películas, obras

de teatro,etc.) nos que se

utilizan varias linguas e


transversais, evita

estereotipos lingüísticosou

culturais e valora

ascompetencias que posúe

como persoa plurilingüe.

■ TIC

■ CV

■ Biblioteca de

aula.

■ Proxección da

película

Enrugas.

■ Dicionarios

de inglés,

francés e

portugués.

7 ■ ñ

■ o


actitudes positivas cara ao

proceso de recuperación do

galego, favorecendo o

xurdimento de vínculos

positivos cara ao seu uso e

consciencia da necesidade e

das potencialidades de

enriquecemento persoal e

colectivo do uso normalizado

da lingua galega.

■ B4.3. Adquirir

vínculos positivos

cara ao uso do galego

e asumir a

importancia da

contribución

individual no

desenvolvemento da

lingua galega.

■ LGB4.3.1. Analiza a súa

propia práctica lingüística e

valora a importanciade

contribuír individual e

socialmente á

normalización da lingua

galega.

■ CCL

■ CSC

■ EC ■ Libro de texto

(U9)


seguimento da

actividade na

aula.

8 ■ h

■ o


aplicación, con axuda das

tecnoloxías da información

e da comunicación (TIC), de

estratexias necesarias para

producir textos orais sobre

temas de actualidade.


aplicar, con axuda

das TIC, as estratexias

necesarias para

realizar exposicións

orais planificadas e

participar de forma

construtiva en

diversas interaccións

comunicativas.

■ LGB1.5.1. Consulta os

medios de información

dixitais para seleccionar

contidos relevantes e

incorporalos ás súas

producións.

■ CD

■ CAA

■ CSIEE

■EOE

■ TIC

■ EC

■ CA

■ Programas

informáticos de

presentación de

imaxes.

■ Páxinas web

de diversos

medios

informativos.

■ 80% ■ Realización

dunha

presentación.

■ LGB1.5.2. Emprega as

TIC para facer as súas

presentacións máis claras e

visualmente atractivas.

■ CD

■ CCL

■ CSIEE


dunha

presentación.

8 ■ b

■ e

■ h


formato papel ou dixital, de

textos propios da vida cotiá e

das relacións sociais: notas,

cartas, avisos, mensaxes

electrónicas ou de móbil.


formato papel ou

dixital, textos sinxelos

propios da vida cotiá

e das relacións

sociais: notas, cartas,


propios das relacións

sociais: notas, cartas,avisos,

mensaxes electrónicas ou de

móbil.

■ CCL

■ CD

■ CSC

■ EOE

■ EC

■ TIC

■ Procesador de

textos.

■ Programas de

mensaxería e

correo.


texto usando

procesadores.


25



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

avisos, mensaxes

electrónicas ou

demóbil.

8 ■ e

■ h

■ B3.9. Coñecemento das

regras de concordancia e das

funcións sintácticas principais

no seo da oración para

elaborar enunciados cun estilo

cohesionado e correcto.

■ B3.9. Coñecer as

regras de

concordancia

e das funcións

sintácticas principais

no seo da oración para

elaborar enunciados

cun estilo

cohesionado e

correcto.

■ LGB3.9.1. Producir

textos orais e escritos de

diferentes xéneros, usando

as regras de concordancia.

■ CCL

■ CAA


(U11)

■ Esquemas

fotocopiados

das funcións

sintácticas.


■ LGB3.9.2. Identificar as

funcións sintácticas no seo

da oración.

■ CCL

■ CAA


8 ■ h

■ l

■ n

■ B5.7. Descrición e

caracterización dos trazos

definitorios básicos do cómic

e a canción como linguaxes

artísticas.


caracterizar os trazos

definitorios básicos

do cómic e a canción

como linguaxes

artísticas.

■ LGLB5.7.1. Describe e

caracteriza os trazos

definitorios básicos do

cómic como linguaxe

artística.

■ CCL

■ CCEC

■ CL

■ EMP

■ EC

■ Libro de texto

(U10)


cómic.


describe, nun cómic dado,

os principais trazos

definitorios.

■ CCL

■ CCEC


cómic.


caracteriza os trazos

definitorios básicos da

canción como linguaxe

artística.

■ CCL

■ CCEC


cancións.

8 ■ b

■ e

■ h

■ f

■ B2.13. Uso, con progresiva

autonomía, das TIC

(procesadores de textos e

correctores ortográficos)

na planificación, revisión e

presentación dos escritos.

■ B2.13. Usar, con

progresiva autonomía,

as TIC (procesadores

de texto e correctores

ortográficos) para

planificar, revisar e

mellorar a

presentación dos

escritos.

■ LGB2.13.1. Utiliza, con

progresiva autonomía, as

funcións básicas dun

procesador de textos para

organizaros contidos e

mellorar a presentación.

■ CCL

■ CD

■ EOE

■ TIC

■ Programas de

procesamento

de textos.

■ Correctores

ortográficos.


texto escrito cun

procesador.

■ LGB2.13.2. Emprega os

correctores ortográficos

para resolver dúbidas

e revisar a ortografía.

■ CCL

■ CD


texto escrito cun

procesador.

9 ■ e ■ B3.5. Análise e uso

reflexivo da puntuación en

relación coa cohesión textual.

■ B3.5. Analizar e

usar correctamente

a puntuación, de

acordo coa cohesión

■LGB3.5.1. Analiza e usa

correctamentea puntuación

de acordo coa cohesión

textual.

■ CCL ■ EOE ■ Libro de texto

(U11, U12).



26



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

textual.

9 ■ h

■ o


producións orais emitidas

cunha fonética e prosodia

correcta e actitude crítica

ante os prexuízos que se

poidan asociar a ela.


producións emitidas

cunha fonética e

prosodia correcta e

amosar unha actitude

crítica ante os

prexuízos que se


■ LGB1.6.1. Aprecia a

emisión dunha pronuncia

correcta, recoñece os erros

de produción oral propia e

allea e propón solucións

para melloralas.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ EC

■ Libro de texto

(U1, U9, U6)


seguimento da

actividade na

aula.


interpreta e rexeita os

prexuízos que se poidan

asociar á pronuncia da

lingua galega.

■ CAA ■ 80% ■ Observación e

seguimento da

actividade na

aula.

■ LGB1.6.3. Usa, se a

posúe, a variante dialectal

propia e asúmea como a

variedade habitual do seu

contexto.

■ CCL

■ CCEC


seguimento da

actividade na

aula.

9 ■ b

■ f

■ h

■ B2.14. Autoavaliación da

aprendizaxe da lingua cunha

actitude activa e de confianza.

■ B2.14. Avaliar o

seu proceso de

aprendizaxe cunha

actitude activa e de

confianza.

■ LGB2.14.1. Participa, de

modo guiado, nas tarefas de

revisión e mellora das

producións propias e alleas.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ EMP

■ EC

■ Materiais

empregados

durante o curso.

■100% ■ Observación e

seguimento da

actividade na

aula.

■ LGB2.14.2. Acepta o erro

como parte do proceso de

aprendizaxe e mostra unha

actitude positiva de

superación.

■ CCL

■ CAA


seguimento da

actividade na

aula.

9 ■ ñ

■ o

■ B4.7. Prexuízos

lingüísticos.

■ B4.5. Identificar os

prexuízos lingüísticos

e analizar a situación

persoal en relación a

eles.

■ LGB4.5.1. Coñece o que

é un prexuízo. Detecta e

analiza a presenza de novos

e vellos prexuízos cara ao

galego na súa práctica

lingüísticae na do seu

contorno.

■ CCL

■ CSC

■EC

■ PV

■ Libro de texto

(U9)


9 ■ b

■ e

■ B3.13. Identificación e

progresiva utilización dos

coñecementos sobre as

linguas para desenvolver unha

competencia comunicativa

integrada.

■ B3.13. Reflexionar

sobre o sistema e as

normas de uso das

linguas, mediante a

comparación e a

transformación

de textos, enunciados

e palabras, e utilizar

■ LGB3.13.1. Utiliza os

coñecementos lingüísticos

de ámbito contextual,

textual, oracional e da

palabra, desenvolvidos no

curso nunha daslinguas,

para mellorar a

comprensión e produción

■ CCL

■ CAA

■ CL

■ EOE

■ Libro de

texto.



27



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

estes coñecementos

para solucionar

problemas de

comprensión e para a

produción de textos.

dos textos traballados en

calquera das outras.

9 ■ h

■ l

■ B5.5. Lectura dramatizada e

comprensiva, visionado de

pezas teatrais e apreciación

dos seus compoñentes e

procedementos máis

relevantes.

■ B5.5. Ler

dramatizada e

comprensivamente,

visionar pezas teatrais

e apreciar os seus

compoñentes e

procedementos máis

relevantes.

■ LGLB5.5.1. Le

dramatizada e

comprensivamente,

visiona pezas teatrais e

aprecia os seus

compoñentes

e procedementos máis

relevantes.

■ CCL ■ CL

■ CA

■ EC

■ Textos

extraídos do

Libro de texto e

da Biblioteca de

aula.

■ 70% ■ Lectura en voz

alta e

dramatización de

fragmentos.


28

5.2. 2º ESO.



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

1 ■ d

■ e

■ h

■ l

■ ñ


interpretación e resumo de

novas de actualidadee de

informacións de crónicas,

reportaxes e documentais

procedentes dos medios de

comunicación audiovisual.



comunicativa, o tema,

as ideas principais e

os datos relevantes de

diferentes textos orais

dos medios de

comunicación

(crónicas, reportaxes e

documentais) e

elaborar esquemas e

resumos.

■ LGB1.1.1. Comprende o

sentido global e identifica a

intención comunicativa de

textos orais de carácter

informativo propios dos

mediosde comunicación

audiovisual (reportaxes,

crónicas e documentais).

■ CCL

■ EOE

■ CA

■ EC

■ Libro de texto

(U3).

■ Material de

vídeo e podcast

de programas

radiofónicos.

■ 80% ■ Análise dun

texto informativo.

■ LGB1.1.2. Traslada a

información relevante de

discursos orais dos medios

de comunicación

audiovisual a esquemas ou

resumos.

■ CAA ■ 60% ■ Composición

dun texto

informativo.

1 ■ d

■ e

■ h


interpretación, en formato

papel e dixital, de textos


comunicación (noticias).


interpretar, en formato

papel ou dixital,textos


comunicación

(noticias).


interpreta textos propios dos


(noticias).

■ CCL

■ CSC

■ CL

■ EC

■ EMP

■ TIC

■ Páxinas web

de distintos

medios

informativos.

■ Prensa en

papel.

■ Libro de texto

(U3).

■ 80% ■ Análise da

estrutura dunha

noticia.

■ LGB2.3.2. Localiza a

información destacada de

textos propios dos medios

de comunicación: portadas

e titulares.

■ CCL ■ 80% ■ Análise da

estrutura dunha

noticia.

1 ■ a

■ c

■ d

■ e

■ h


reflexiva ante as mensaxes

discriminatorias dos medios

de comunicación, con


programasde carácter

informativo: noticias,

reportaxes e crónicas.

■ B1.4. Identificar o

propósito

comunicativo en

textos orais dos

mediosde

comunicación,

analizar criticamente

os seus contidos e

interpretar as

connotacións e

mensaxes

discriminatorias

implícitas.

■ LGB1.4.1. Diferencia as

ideas principais e as

secundarias e identifica

a intención comunicativa de

programas de carácter



■ CCL

■ EOE

■ EC

■ CA

■ Libro de texto

(U3).

■ Material de

vídeo e podcast

de programas

radiofónicos.


seguimento da

actividade na

aula.


tratamento da mesma

noticia en diferentes medios

de comunicación e extrae

conclusións a partir das

coincidencias e diferenzas

atopadas.

■ CCL

■ CAA

■ CSIEE


seguimento da

actividade na

aula.


29



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

■ LGB1.4.3. Reflexiona

sobre as mensaxes e rexeita

usos lingüísticos que levan

implícitos prexuízos e

discriminacións.

■ CSC

■ CAA


seguimento da

actividade na

aula.

1 ■ b

■ e

■ h



textos propios dos medios de

comunicación (noticias).


soporte impreso ou


dos medios de

comunicación a partir

dun modelo (noticias).


soporteimpreso ou dixital,

textos propios dos medios

de comunicación a partir

dun modelo (noticias).

■ CCL

■ CD

■ CSC

■ EOE

■ EC

■ Libro de texto

(U1).

■ 70% ■ Redacción

dunha noticia.

1 ■ b

■ e

■ l






vocabulario temático a partir

de campos léxicos traballados

na aula.


explicar e usar léxico

amplo e preciso coa

presenza da

fraseoloxía e

vocabulario traballado

na aula.

■ LGB3.1.1. Utiliza un

vocabulario amplo e preciso

para expresarse con

claridade nun rexistro

axeitado á situación

comunicativa.

■ CCL

■ CSC

■ EOE

■ EMP

■ EC

■ Apartados de

estudo do léxico

no libro de

texto.


1 ■ ñ

■ o

■ B4.6. Situación legal das

linguas do Estado español.

■ B4.4. Describir a

situación legal das

linguas do Estado

español.


lexislación que regula a

utilización do galego ea súa

promoción no ámbito

educativo e local.

■ CCL

■ CSC

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U3).


1 ■ h

■ l


comprensiva de textos

narrativos breves e

localización e descrición dos

elementos estruturais e

formais máis salientables:

punto de vista, tempo, espazo

e personaxes principais.

■ B5.3. Ler expresiva

e comprensivamente

textos narrativos

breves, localizando e

describindo os

elementos estruturais

e formais máis

salientables: punto de

vista, tempo, espazo e

personaxes principais.

■ LGLB5.3.1. Le expresiva

e comprensivamente textos

narrativos breves, localiza e

describe os elementos

estruturais e formais máis

salientables: punto de vista,

tempo, espazo e personaxes

principais.

■ CCL ■ CL

■ EOE

■ Biblioteca de

aula.

■ Lecturas do

libro de texto.


lectura.

■ Observación e

seguimento da

actividade na

aula.

2 ■ b

■ e

■ h

■ B2.12. Produción e síntese,

en formato papel ou dixital,

de textos de distinta tipoloxía,

fundamentalmente narrativos

e descritivos.

■ B2.12. Producir e

sintetizar, enformato

papel ou dixital,

textos de distinta

tipoloxía,

fundamentalmente,



escritos de distinta tipoloxía

a partir dun modelo,

fundamentalmente,

narrativos e descritivos.

■ CCL

■ CD

■ EOE

■ CL

■ EC

■ Libro de texto

(U1).

■ Biblioteca de

aula.


texto escrito

(narración e

descrición).


30



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

narracións

edescricións.

■ LGB2.12.2. Sintetiza e

resume narracións e

descricións sen parafrasear

o texto resumido.


texto escrito

(narración e

descrición).

2 ■ b

■ f

■ h

■ B2.1. Coñecemento e uso

de técnicas de análise do

contido e de estratexias de

lectura comprensiva:

esquemas, resumos, etc.

■ B2.1. Aplicar os

coñecementos sobre a

lingua e as normas do

uso lingüístico para

resolver problemas de

comprensión.

■ LGB2.1.1. Analiza e

sintetiza o contido dun texto

en resumos e esquemas que

estruturan visualmente as

ideas.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ CL

■ EC

■ Lecturas do

libro de texto.

■ Biblioteca de

aula.


texto.

■ LGB2.1.2. Busca o

significado do léxico

descoñecido a partir do

contexto, analiza a forma

das palabras ou usa

dicionarios para

contextualizar as acepcións.

■ CCL

■ CAA


texto.


idea principal e as

secundarias e comprende a

relación existente entre elas.


texto.

■ LGB2.1.4. Relaciona a

información explícita e

implícita dun escrito en

función do contexto.


texto.

■ LGB2.1.5. Compila

información para

comprender e ampliar o

coñecemento das mensaxes:

busca bibliografía; consulta

libros, revistas, xornais;

utiliza recursos audiovisuais

e buscadores de internet.

■ CCL

■ CAA


texto.

■ LGB2.1.6. Contrasta os

contidos dos textos

analizados cos

coñecementos propios,

antes e despois da lectura.

■ CCL

■ CAA


lectura.

2 ■ b

■ e



ortográficas e morfolóxicas da

lingua galega.

■ B3.5. Aplicar e

valorar as normas

ortográficas e

morfolóxicas da




da lingua galega.

■ CCL ■ EOE ■ Apartados de

ortografía do

libro de texto.



31



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

lingua galega. ■ LGB3.5.2. Aplica

estratexias para a corrección

lingüística, gramatical e

ortográfica dos textos.


2 ■ b

■ e

■ B3.4. Coñecemento,

comparación, uso e

valoración das normas que

regulan os textos orais e

escritos, propios e alleos.

■ B3.4. Coñecer, usar

e valorar as normas

que regulan os textos

oraise escritos.

■ LGB3.4.1. Completa,

transforma e valora textos

orais ou escritos de maneira

adecuada e correcta

atendendo ás normas.

■ CCL

■ CD

■ EOE

■ EC

■ Apartados de

ortografía do

libro de texto.


seguimento da

actividade da

aula.

2 ■ ñ

■ o










linguas como medios

de relación


de identidade dun

pobo. Apreciar o



cultural da


a lusofonía e

achegarse ás culturas

que a integran.


lingua como instrumento co

cal se constrúen todos os

saberes e como medio de



pobo a través da

identificación de elementos

lingüísticos de noso en

diferentes contextos.

■ CCL ■ EC

■ EMP

■ TIC

■ Libro de texto

(U3,U4)


■ LGB4.1.2. Distingue

entre linguas maioritarias,

minoritarias e minorizadas

e aplica estes conceptos ao

caso galego.

■ CCL

■ CSC



linguas que se falan en

España e valora a súa

existencia como un

elemento de riqueza

cultural.

■ CCL

■ CSC



linguas que se falan na

actualidade en Galicia por

mor da emigración.


■LGB4.1.5. Valora a

importancia da relación de

Galicia coa comunidade

lusófona e coñece os

territoriosque a integran.

■ CCL

■ CCEC


■ LGB4.1.6. Coñece

recursos en rede de lecer

■ CCL

■ CCEC



32



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

(literatura de tradición oral,

música e xogos) e

educativos en lingua galega

adaptados á súaidade e

compáraos con outros

similaresda lusofonía.

■ CD

2 ■ h

■ ñ

■ B2.7. Lectura en voz alta

con dicción, entoación e ritmo


comunicativa e á súa función,

con posibilidade de usar

recursos audiovisuais para o

rexistro de voz.

■ B2.7. Ler en voz

alta co dicción,

entoación e ritmo


comunicativa e á súa

función.

■ LGB2.7.1. Le en voz alta

con dicción, entoación e

ritmo adecuados (interpreta

os signos de puntuación) á

situación comunicativa e á

función da mensaxe.

■ CCL

■ EOE

■ TIC

■ CA

■ Gravacións

orais e

dialectais.

■ CD do Libro

de texto.


seguimento da

actividade da

aula.

■ LGB2.7.2. Usa recursos

audiovisuais para rexistrar a

voz.

■ CCL

■ CD

■ 40% ■ Gravación dun

recitado.

2 ■ h

■ l

■ B5.6. Análise de textos

literarios, de maneira guiada,

identificación dos trazos dos

subxéneros e a funcionalidade

dos recursos retóricos.

■ B5.6. Analizar

textos literarios,

demaneira guiada,

identificar os

trazosdos subxéneros

e afuncionalidade dos

recursos retóricos.

■ LGB.5.6.1. Analiza textos

literarios, de maneira

guiada, identifica os trazos

dos subxéneros e

afuncionalidade dos

recursos retóricos.

■ CCL ■ EOE

■ EC

■ CL

■ Lecturas do

libro de texto.

■ Biblioteca de

aula.


3 ■ a

■ c

■ d

■ h


habilidades de escoita cunha

actitude de nterese,

cooperación e respecto ante as

intervencións orais, sobre

todo en exposicións do

profesorado ou do alumnado.


usar as normas de

cortesía nas


propias e alleas da

actividade educativa,

tanto espontáneas

como planificadas.

■ LGB1.3.1. Coñece,

aprecia e usa as normas que

rexen a cortesía na

comunicación oral (intervén

na quenda que lle

corresponde, respecta as

opinións e recoñece e

rexeita a linguaxe

discriminatoria).

■ CSC

■ CCL

■ EOE

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U2).

■ CD do libro

de texto.



importancia dos aspectos



volume) e o significado dos

trazos máis característicos

da linguaxe non verbal.

■ CSC

■ CCL

■ CSIEE



33



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

3 ■ d

■ e

■ h


interpretación e valoración de

textos orais utilizados no


■ B1.2. Extraer a

intención

comunicativa, o tema,

as ideas principais e

os datos relevantes de

diferentes textos orais

dos ámbitos social e

educativo.


xunto ao propósito e a idea

xeral, os feitos e datos

relevantes en textos orais do


■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ PV

■ Gravacións

orais.

■ CD do libro

de texto.


seguimento da

actividade na

aula.


segue as instrucións para

realizar tarefas de

aprendizaxe con progresiva

autonomía.


seguimento da

actividade na

aula.

3 ■ d

■ e

■ h


interpretación, en formato

papel ou dixital, de textos

propios da vida educativa,

especialmente, os instrutivos

e expositivos: webs

educativas, dicionarios,

glosarios e enciclopedias.


interpretar en formato

papel ou dixital,


educativa,

especialmente, os

instrutivos e

expositivos: webs

educativas,

dicionarios, glosariose

enciclopedias.


interpreta textos propios da

vida educativa,

especialmente, os

instrutivos e expositivos:

webs educativas,

dicionarios, glosarios e

enciclopedias.

■ CCL

■ CD

■ CAA

■ EOE

■ EC

■ TIC

■ Exposicións

do libro de

texto.

■ Dicionarios

en rede.


seguimento da

actividade na

aula.

■ LGB2.4.2. Identifica as

características específicas

de todo tipo de textos nos

que se expoñan feitos e se

expliquen ideas e conceptos

das distintas materias

curriculares.


seguimento da

actividade na

aula.

3 ■ b

■ e

■ h

■ B2.5. Uso, progresivamente

autónomo, das bibliotecas e

das TIC para seleccionar

información.

■ B2.5. Seleccionar a

información que se

obtén nas bibliotecas,

nas TIC e outras

fontes e integrar os

coñecementos

adquiridos no proceso

de aprendizaxe

continua.

■ LGB2.5.1. Utiliza, de

forma progresivamente

autónoma, diversas fontes

de información e integra os

coñecementos adquiridos

nos seus discursos orais e

escritos.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ EC

■ TIC

■ Exposicións

do libro de

texto.

■ Dicionarios

en rede.

■ Web da rede

de Bibliotecas.


seguimento da

actividade na

aula.


utiliza habitualmente

dicionarios impresos ou en

versión dixital.

■ CCL

■ CD

■ CAA


seguimento da

actividade na

aula.

■ LGB2.5.3. Coñece o

funcionamento das

bibliotecas, así como as

bibliotecas dixitais e é quen

de solicitar libros e vídeos

■ CCL

■ CD

■ CAA


seguimento da

actividade na

aula.


34



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

de xeito autónomo.

3 ■ b

■ e

■ h



textos de carácter educativo:

cuestionarios, resumos,

informes de tarefas,

descricións e explicacións

sobre contidos das materias

curriculares.


formato papel ou

dixital, textos

decarácter educativo:

cuestionarios,

resumos, informes

de tarefas, descricións

e explicacións sobre

contidos das materias

curriculares.



textos de carácter

educativo: cuestionarios,

resumos, informes de

tarefas, descricións e

explicacións sobre contidos

das materias curriculares.

■ CCL

■ CD

■EOE

■ EC

■ EMP

■ TIC

■ Procesadores

de texto.

■ Libro de texto

(U4, U9).

■ 80% ■ Redacción dun

informe.

3 ■ a

■ d

■ e


fonoloxía do galego, con


interferencias.


usar a fonética da

lingua galega.


pronuncia correctamente os

fonemas propios da lingua

galega.

■ CCL

■ CAA

■ EOE ■ Web

dodicionario de

pronuncia da

lingua galega.

■ 80% ■ Proba oral.

■ Observación e

seguimento da

actividade na

aula.

3 ■ e

■ h

■ l

■ B5.9. Aproveitamento,

baixo guía, dos fondos e

recursos que ofrecen as

bibliotecas, incluídas as

virtuais,

para a realización de traballos

e cita axeitada destes.

■ B5.9. Servirse,


orientadoras, dos

fondos e recursos que


incluídas as virtuais,

para a realización de

traballos e cita

axeitada destes.

■ LGLB5.9.1. Sérvese,


orientadoras, dos fondos e


bibliotecas, incluídas as

virtuais, para a realización

de traballos e cita axeitada

destes.

■ CCL

■ CD

■ CL

■ TIC

■ EMP

■ Dicionarios

en rede.

■ Web da rede

de Bibliotecas



35



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

4 ■ h

■ o


produciónsorais emitidas

cunha fonética e prosodia

correcta e cunha actitude

crítica ante os prexuízos que

se poidan asociar a ela.



cunha fonética e

prosodia correcta

e amosar unha

actitude crítica ante os

prexuízos que se



emisión dunha pronuncia e

prosodia correcta, recoñece

os erros nas producións

orais propias e alleas e

propón solucións para

melloralas.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ EC

■ Libro de texto

(U6).

■ CD do libro

de texto.





asociar á pronuncia galega.

■ CAA ■ 90% ■ Exposición oral.

■ LGB1.5.3. Asume, se a


propia e utilízaa na súa

práctica habitual.

■ CCL

■ CCEC


4 ■ b

■ g

■ h

B2.8. Planificación e revisión

do escrito en función da

situación comunicativa (tema,

fins e destinatarios) para

elaborar producións con

adecuación, coherencia,

cohesión e corrección nas

relacións internas e

externasdos contidos do texto.

■ B2.8. Usar

procedementos de

planificación e

revisión para

conseguir a

adecuación,

coherencia, cohesión

e corrección dos

contidos nas relacións

internas e externas do

texto.

■ LGB2.8.1. Elabora

esquemas sinxelos para

ordenar as ideas e estruturar

o texto.

■ CCL ■ EOE

■ TIC

■ Libro de texto

(U1). ■ 80% ■ Traballo escrito.

■ LGB2.8.2. Adecúa as

súas producións ao rexistro

formal e educativo.

■ CCL ■ 80% ■ Traballo escrito.



discursivos de cohesión

interna do texto (a deíxe, as

referencias internas de tipo

léxico e os conectores).


■ LGB2.8.4. Usa os signos

de puntuación do texto en

relación coa organización

oracional e coa forma do

texto (os parágrafos e a

distribución e ordenación

das ideas expresadas)


■ LGB2.8.5. Revisa e

reescribe o texto con

respecto polas regras

ortográficase morfolóxicas.


■ LGB2.8.6. Usa técnicas

de tratamento textual coas

■ CCL

■ CD



36



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

TIC: procesadores de texto,

programas de presentación,

dicionarios electrónicos e

correctores.

■ LGB2.8.7. Complementa

as producións con

elementos textuais e

paratextuais: ilustracións e

gráficos.

■ CCL

■ CD


4 ■ c

■ d

■ h


crítica ante a lectura para

identificar usos lingüísticos

discriminatorios, manifestar

posturas de acordo e

desacordo e expor

razoadamente as ideas

respectando as ideas dos

demais.

■ B2.6. Amosar unha

actitude reflexiva e

crítica ante a lectura

que permita

identificar usos

lingüísticos

discriminatorios e

manifestar posturas

de acordo ou

desacordo e respecto

ás mensaxes

expresadas.

■ LGB2.6.1. Detecta

mensaxes que transmiten

prexuízos e evita usos

lingüísticos

discriminatorios.

■ CCL

■ CSC

■ EOE

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U6).



expresa posturas de acordo

e desacordo sobre aspectos

parciais ou globais dun

texto.

■ CCL

■ CSC


■ LGB2.6.3. Elabora a súa

propia interpretación sobre

o significado dun texto.


■ LGB2.6.4. Respecta as

opinións dos demais.

■ CCL

■ CSC


4 ■ ñ

■ o

■ B4.7. Prexuízos lingüísticos ■ B4.5. Identificar os




eles.


é un prexuízo. Detecta e

analiza a presenza de

prexuízos de carácter

estético e socioeconómico

cara ao galego na súa

práctica lingüística e na do

seu contorno.

■ CCL

■ CSC

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U6)


4 ■ h

■ l


comprensiva e audición de

poemas recitados ou cantados;

determinación do tema

principal, a estrutura xeral e

os principais recursos

estilísticos.


e comprensivamentee

facer audicións de

poemas recitados ou

cantados, determinar

o tema principal, a

estrutura xeral e pór

de relevo os principais

recursos estilísticos.

■ LGLB5.2.1. Le expresiva

e comprensivamentee fai

audicións de poemas

recitados ou cantados,

determina o tema principal,

a estrutura xeral e pon de

relevo os principais

recursos estilísticos.

■ CCL ■ CL ■ Lecturas do

libro de texto.

■ CD do libro

de texto.



37



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación



relación coa cohesión textual.


usar correctamente

a puntuación, de

acordo coa cohesión

textual.

■ LGB3.6.1. Analiza e usa

correctamente a puntuación

para a cohesión textual.


(U7, U8).


5 ■ b

■ e

■ f

■ h

■ B2.13. Uso das TIC

(procesadoresde texto e


tanto para a textualización,

como para a revisión e

mellora do escrito.

■ B2.13. Usar as TIC

para textualizar,

revisar e mellorar os

escritos: procesadores

de texto, programas

de presentación e

dicionarios

electrónicos.


de tratamento textual coas

TIC: procesadoresde texto,

programas de presentación,

dicionarios electrónicos,

e correctores para

textualizar, revisar e

mellorar os escritos.

■ CCL

■ CD

■ EOE

■ TIC

■ Uso de

procesadores de

texto e

correctores

ortográficos.


texto escrito con

procesador de

textos.

5 ■ h

■ l

■ n

■ B5.8. Descrición e

caracterización dos trazos


linguaxe cinematográfica.


caracterizar os trazos


linguaxe

cinematográfica.


caracterizaos trazos


linguaxe cinematográfica.

■ CCL

■ CCEC

■ EOE

■ CA

■ Libro de texto

(U12).

■ 50% ■ Recensión

dunha película.


describe osprincipais trazos

da linguaxe cinematográfica

nunha ou varias

secuenciasfílmicas.

■ CCL

■ CCEC

■ 50% ■ Recensión

dunha película.

5 ■ ñ

■ o


sociolingüística dogalego.

■ B4.2. Describir

eanalizar a situación


Galicia atendendo á

presenza da lingua

galega no contorno.

■ LGB4.2.1. Describe a

situación sociolingüística de

Galicia a partir do estudo do

seu contorno (concello e

comarca), compáraa coa

situación doutros contextos

e analiza as diferenzas.


(U7, U9).

■ 60% ■ Proba escrita


valora os topónimos

galegos.


5 ■ b

■ e

■ B3.7. Recoñecemento da

estruturade substantivos e

verbos e da súa

caracterización morfolóxica

para a mellora da


■ B3.7. Recoñecer a

estrutura de

substantivos e verbos

e da súa

caracterización

morfolóxica para


utiliza adecuadamente

substantivos e formas

verbais na comprensión e

produciónde textos orais e

escritos.

■ CCL

■ CAA


(U3).



38



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

textuais. mellorar a

comprensión e

produción textuais.

■ LGB3.7.2. Exprésase, con

estilo propio, utilizando os

recursos da lingua con

flexibilidade e creatividade.

■ CCL

■ CAA

■ 60%

6 ■ b

■ e

■ g

■ h


en situación propias do

ámbito educativoe de interese

para o alumnado que xeren

intercambio de opinión.


activamente en

situación propias do

ámbito educativo e de

interese para o

alumnado que xeren

intercambio de

opinión.

■ LGB1.8.1. Intervén en

debates e coloquios do

ámbito educativo con

respecto ás regras de

interacción e ás opinións

alleas.

■ CCL

■ CSC

■ EOE

■ EC

■ PV

■ Libro de

lectura

trimestral.

■ Biblioteca de

aula.

■ Libro de texto

(U7).

■ 80% ■ Rúbrica.



ás instrucións da persoa

moderadora nos debates e

coloquios.

■ CCL

■ CSC


■ LGB1.8.3. Expresa e

compara con

compañeiras/os a súa

opinión sobre unha obra de

lectura.

■ CSC

■ CAA


seguimento da

actividade na

aula.

6 ■ b

■ e

■ n

■ l



de consulta en calquera

soporte, especialmente sobre

flexión, relación semántica e

normativa.

■ B3.3. Usar

eficazmente os

dicionarios ou

calquera outra fonte

de consulta, en papel

ou en soporte

electrónico, para

resolver dúbidas e

para progresar na

aprendizaxe

autónoma.

■ LGB3.3.1. Obtén, de

xeito autónomo,

información lingüística de

todo tipo en dicionarios, en

diferentes soportes, e

noutras obras de consulta.

■ CCL

■ CAA

■ CL

■ EC

■ TIC

■ Dicionarios

en papel e

dixitais.


seguimento da

actividade na

aula.

6 ■ ñ

■ o

■ B4.5. Proceso de

normalización.

Desenvolvemento de

actitudes positivas

cara ao proceso de

recuperación do galego,

favorecemento do xurdimento

de vínculos positivos cara ao


principais iniciativas

normalizadoras no

ámbito educativo,

adquirir vínculos

positivos cara ao uso

do galego e asumir a

importancia da


principais iniciativas

normalizadoras no ámbito

educativo.

■ CCL

■ CSC

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U9)



39



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

seu uso e consciencia da

necesidade e das

potencialidades de



da lingua galega.

contribución

individual no

desenvolvemento da

lingua galega.



valora a importancia de


socialmente á


galega.

■ CCL

■ CSC


6 ■ d

■ h

■ B2.14. Valoración da

escritura como fonte de

aprendizaxe e como forma de

comunicar experiencias, ideas

e coñecementos propios.

■ B2.14. Valorar a

escritura como fonte

de aprendizaxe ecomo

unha forma de

comunicar

experiencias, ideas e

coñecementos

propios.

■ LGB.2.14.1. Describe os

valores da escritura como

instrumento de

comunicación social

fundamental para

comunicar experiencias e

para adquirir e transmitir

coñecementos.

■ CCL

■ CSC

■ CCEC

■ EC ■ Lecturas do

libro de texto.

■ Biblioteca de

aula.


lectura.


40



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

7 ■ d

■ e

■ h


interpretaciónde textos

propios da vida cotiá e

dasrelacións sociais en

ámbitos

próximos aos intereses do

alumnado: diarios, cartas

persoais, avisos e solicitudes.


interpretar textos


e das relacións

sociais: diarios, cartas

persoais, avisos e

solicitudes.


interpretaa información

máis relevante de textos


relacións sociais: diarios,

cartas persoais, avisos e

solicitudes.

■ CCL

■ CSC

■ EOE

■ CL

■ EC

■ Libro de texto

(U10).

■ 90% ■ Redacción de

cartas persoais e

solicitudes.

■ LGB2.2.2. Comprende

instrucións escritas de certa

complexidade que lle

permiten desenvolverse en

situación da vida cotiá.

■ CCL

■ CSC


cartas persoais e

solicitudes.


interpreta normas de

convivencia, regras de

xogos, correspondencia

escolar.

■ CCL

■ CSC


cartas persoais e

solicitudes.

7 ■ b

■ e

■ h



escritos propios da vida cotiá

e das relacións sociais:

diarios, cartas persoais,

avisos, solicitudes e

participación en foros.


formato papel ou


da vida cotiá e das

relacións sociais:

diarios, cartas

persoais, avisos,

solicitudes e

participación en foros.



relacións persoais: diarios,

cartas persoais, avisos,

solicitudes e participación

en foros.

■ CCL

■ CD

■ CSC

■ EOE

■ TIC

■ EC

■ Foro da aula

virtual do

centro.

■ Libro de texto

(U10).


cartas persoais e

solicitudes.

■ Achegas ao foro

da aula virtual do

curso.

7 ■ b

■ e

■ g

■ h



TIC, de técnicas e estratexias

para a produción de textos

orais sobre temas de

actualidade.

■ B1.7. Coñecer

eaplicar, con axuda

das TIC, técnicas e

estratexias para


orais planificadas.






producións.

■ CD

■ CAA

■ CSIEE

■ EOE

■ TIC

■ EC

■ CA

■ Programas de

presentación de

imaxes.


dunha

presentación.




atractivas visualmente.

■ CD

■ CCL

■ CSC


dunha

presentación.

7 ■ a

■ b

■ c

■ g

■ h

■ B1.9. Coñecemento, uso e

aplicación de técnicas e


falar en público: planificación

do discurso nas prácticas orais

■ B1.9. Aplicar


para falar en

público,en situacións

formais ou informais,




informais breves.

■ CAA

■ EOE

■ EC

■ Vídeos de

exposicións e

conferencias.

■ CD do

alumnado



41



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

■ o

formais e informais. deforma individual ou

en grupo.

■ LGB1.9.2. Fai uso dos


linguaxe non verbal (a

presentación, a posta en

escena, os xestos e a

mirada), manifesta


ao falar en público e

diríxese ao auditorio con

autoconfianza e seguridade

■ CCL

■ CSC

■ CSIEE

(Libro de texto) ■ 70% ■ Exposición oral.

■ LGB1.9.3. Incorpora

progresivamente palabras

propias do nivel formal nas

prácticas orais da lingua.

■ CCL

■ CSC


■ LGB1.9.4. Adecúa a súa

pronuncia á finalidade da

práctica oral.

■ CCL

■ CSC





castelanismos) nos


alleos e trata,

progresivamente, de

evitalos.

■ CAA

■ CCL


7 ■ e ■ B3.10. Coñecemento, uso e

aplicación das estratexias

necesarias de autoavaliación,

aceptando o erro como parte

do proceso.

■ B3.10. Aplicar

progresivamente o

coñecemento e o uso

das estratexias de

autoavaliación e a

aceptación do erro

como parte do

proceso de

aprendizaxe.

■ LG3.10.1. Recoñece os

erros nas producións orais e

escritas propias e alleas a

partir da avaliación e

autoavaliación, propondo

solucións para a súa

mellora.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ EC

■ CL

■ Lecturas do

libro texto.


■ Exposición oral.


42



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

7 ■ h

■ l

■ B5.1. Lectura, con

regularidade, de obras

literarias e desenvolvemento

dun criterio lector; emisión

dunha opinión persoal sobre a

lectura dunha obra axeitada á

idade, relación do seu sentido

coa propia experiencia e

outros coñecementos

adquiridos e valoración do

uso dos elementos propios de

cada xénero literario, o punto

de vista empregado e o uso

estético da linguaxe.

■ B5.1. Ler con

regularidade obras

literarias e

desenvolver criterio

lector; expor unha

opinión persoal sobre

a lectura dunha obra

axeitada áidade,

relacionar o seu

sentido coa propia


coñecementos

adquiridos e valorar o

uso dos elementos

propios de cada

xénero literario, o

punto de vista

empregado e o uso

estético da linguaxe.

■ LGLB5.1.1. Le con

regularidade obras literarias

e desenvolve criterio lector;

expón unha opinión persoal

sobre a lectura dunha obra

axeitada á idade e relaciona

o seu sentido coa propia


coñecementos adquiridos.

■ CCL ■ CL

■ EOE

■ EC

■ Libros de

lectura

trimestral.

■ Biblioteca de

aula.

■ Lecturas do

libro de texto.


lectura.

■ LGLB5.1.2. Describe o

uso dos elementos propios

de cada xénero literario, o

punto de vista empregado

e o uso estético da linguaxe

nos textos literarios.

■ CCL ■ 70% ■ Control de

lectura.

8 ■ b

■ e

■ h








presentes no centro docente



eviten estereotipos



proxectos

(elaboración de


folletos, carteis,




linguas, tanto

curriculares como

outras presentes no

centro docente,

relacionados cos


e nos que se eviten

estereotipos

lingüísticos ou

culturais.





de libros e películas, obras

de teatro, etc.) nos que se



transversais, evita

estereotipos lingüísticos ou

culturais e valora as

competencias que posúe


■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ EC

■ CA

■ PV

■ EV

■ EMP

■ Programa de

edición de

textos.

■ Programa de

presentación de

imaxes.


cartel.

8 ■ e

■ h

■ B3.9. Coñecemento dos

compoñentes sintácticos no

nivel da frase para elaborar

enunciados, orais e escritos,

■ B3.9. Coñecer os

compoñentes

sintácticos para

elaborar enunciados,

■ LG3.9.1. Completa,

transforma e elabora

enunciados de maneira

axeitada e correcta

■ CCL ■ EOE

■ CL

■ Libro de texto

(U5)



43



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

cun estilo cohesionado e

correcto.

orais e escritos, cun

estilo cohesionado e

correcto.

atendendo aos compoñentes

sintácticos.

8 ■ h

■ l

■ B5.4. Lectura dramatizada e

comprensiva, visionado de

pezas teatrais e

recoñecemento dos

compoñentes e

procedementos que

caracterizan os subxéneros.

■ B5.4. Ler

dramatizada e

comprensivamente,

visionar pezas teatrais

e recoñecer os

compoñentes e

procedementos que

caracterizan os

subxéneros.

■ LGLB5.4.1. Le

dramatizada e

comprensivamente, visiona

pezas teatrais e recoñece os

compoñentes e

procedementos que

caracterizan os subxéneros.

■ CCL ■ EOE

■ CL

■ EC

■ Libro de texto

(U10, U11,

U12)


9 ■ b

■ e






integrada.



normas de uso das

linguas, mediante a

comparación e

transformaciónde

textos, enunciados e

palabras, e utilizar

estes coñecementos

para solucionar

problemas de


produciónde textos.






curso nunha das linguas,

para mellorar acomprensión

e produción dos textos

traballados en calquera das

outras.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ CL

■ Contidos

textuais do libro

de texto.


9 ■ ñ

■ o


variantes diafásicas da lingua

galega e da función da lingua

estándar, uso normalizado da

variante dialectal propia da

zona e utilización e

valoración da variante

estándar da lingua en

situacións de carácter formal.


clasificar asvariantes

diafásicas do galego,

recoñecer os trazos da

variedade estándar da

lingua galega e

valorala como

variante unificadora,

así como apreciar a

variante diatópica

propia.


clasifica as variantes

diafásicas do galego.

■ CCL ■ EOE

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U6, U12).



práctica lingüística e

identifica nela os trazos

propios da xerga estudantil.


■ LGB4.6.3. Recoñece os

trazos da variedade estándar

da lingua galega e valóraa

como variante unificadora.



prexuízoss obre as


utiliza os trazos propios da

súa zona.

■ CCL

■ CSC



44



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

9 ■ h

■ o


discursos orais, en

intervencións espontáneas,





.

■ B1.6. Producir

textos orais, en

intervencións

espontáneas,

adecuadas á situación

e á intención

comunicativa

desexada, con


e corrección.



espontáneas, adecuadas á

situación e á intención


coherencia, cohesión e

corrección.

■ CCL

■ CSC

■ EOE

■ EC

■ Gravacións

orais.

■ CD do

alumno (Libro

de texto)

■ Libro de texto

(U6)


seguimento da

actividade na

aula.



orais espontáneas


morfosintácticas desta

lingua, en especial a







seguimento da

actividade na

aula.




propias do galego

(fraseoloxía adecuada).


seguimento da

actividade na

aula.




variado.


seguimento da

actividade na

aula.

9 ■ h

■ e


e explicación dos nexos e

conectores textuais (espaciais,

de oposición e contraste) e

dos principais mecanismos de

referencia interna, tanto

gramaticais como léxicos.


usar os nexos textuais

de espazo, oposición e

contraste, así como os

mecanismos

gramaticais e léxicos

de cohesión interna.


usa distintos tipos de

conectores de espazo,

oposición, contraste, así

como os mecanismos

gramaticais e léxicos de

referencia interna que lle

proporcionan cohesión a un

texto.

■ CCL

■ CAA

■ EOE ■ Contidos

textuais do libro

de texto.


texto.

■ LG3.8.2. Utiliza os

elementos lingüísticos para

a cohesión interna.


texto.


45



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

9 ■ h

■ l

■ B5.5. Comparación de

textos pertencentes a

diferentes xéneros e

subxéneros, sinalando as

coincidencias e diferenzas,

tanto estruturais coma

formais.

■ B5.5. Comparar

textos pertencentes a

diferentes xéneros e

subxéneros, sinalando

as coincidencias e

diferenzas, tanto

estruturais coma

formais.


textos pertencentesaos

diferentes xéneros,

sinalando as coincidencias e

diferenzas, tanto estruturais

coma formais.

■ CCL ■ CL

■ EC

■ Lecturas do

libro de texto.

■ 70% ■ Comentario de

texto.


textos pertencentes ao

mesmo xénero pero a

diferentes subxéneros,

sinalando as coincidencias e

diferenzas, tanto estruturais

coma formais.

■ CCL ■ 60% ■ Comentario de

texto.

9 ■ h

■ l

■ n

■ B5.7. Produción de textos

de intención estética

servíndose dos coñecementos

literarios adquiridos e dos

recursos retóricos traballados

na aula.

■ B5.7. Escribir

textos de intención

estética servíndose

dos coñecementos

literarios adquiridos e

dos recursos retóricos


■LGLB5.7.1. Escribe textos

de intención estética

servíndose dos


adquiridose dos recursos

retóricos traballados na

aula.

■ CCL

■ CCEC

■ EOE

■ EC

■ Lecturas do

libro de texto.

■ Apartados de

literatura do

libro de texto.


texto.


46

5.3. 3º ESO.



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

1 ■ a

■ c

■ d

■ h


habilidades de escoita cunha

actitude de interese,

cooperación e respecto ante as

intervencións orais, sobre

todo en exposicións do

profesorado ou do alumnado.


usar as normas de

cortesía nas


propias e alleas da


tanto espontáneas

como planificadas.

■ LGB1.5.1. Coñece,

aprecia e usa as normas que


comunicación oral (intervén

na quenda que lle

corresponde, respecta as

opinións e recoñece e

rexeita a linguaxe

discriminatoria).

■ CCL

■ CAA

■ CSC

■ EOE

■ EC

■ Libro de texto

(U5)

■ CD do

alumnado

(Libro de texto)


seguimento da

actividade na

aula.





volume) e o significado dos

trazos máis característicos

da linguaxe non verbal.

■ CCL

■ CSC

■ CSIEE


seguimento da

actividade na

aula.

1 ■ d

■ e

■ h



textos orais usados no ámbito

educativo (presentacións,

relatorios e intervencións en

mesas redondas).

■ B1.4. Comprender

textos orais

expositivos e

argumentativos

utilizados no ámbito

educativo

(presentacións,

relatorios e

intervencións en

mesas redondas) e

identificar as ideas

principais e

secundarias, o

propósito

comunicativo

implícito ou explícito,

e diferenciar as

explicacións dos

argumentos.


intención comunicativa, a

tese e os argumentos dos

debates, relatorios e mesas

redondas dentro do ámbito

educativo e elabora un

esquema ou resumo.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ EC

■ Libro de texto

(U5)

■ CD do

alumnado

(Libro de texto)


seguimento da

actividade na

aula.


procedementos lingüísticos

para manifestarse a favor ou

en contra.

■ CCL

■ CSC


seguimento da

actividade na

aula.


47



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

1 ■b

■ f

■ h

■ B2.1. Uso de técnicas de

análise do contido e

estratexias que facilitan a

lectura comprensiva e crítica

de textos.

■ B2.1. Aplicar


que facilitan a lectura

comprensiva e crítica

de textos.


de síntese do contido dos

textos: subliñados,

esquemas e resumos.

■ CCL

■ CAA

■EOE

■ CL

■ EC

■ Libro de texto

(U3).

■ Programas

informáticos de

creación de

mapas

conceptuais.


textos.


de ampliación e

organización da

información: táboas, cadros,

gráficos e mapas

conceptuais.

■ CCL

■ CAA

■ 90%

■ Análise de

textos.

■ LGB2.1.3. Busca e

asimila o significado de

palabras do rexistro formal

e incorpóraas

progresivamente ao seu

vocabulario.

■ CCL

■ CAA


textos.

■ LGB2.1.4. Relaciona a

información explícita e

implícita dun escrito en

función do contexto.

■ CCL

■ CAA

■ 90%

■ Análise de

textos.

1 ■ d

■ e

■ h




relacións sociais:

convocatorias, actas de

reunión e regulamentos.


interpretar textos da

vida cotiá e das

relacións sociais:

convocatorias, actas

de reunión e

regulamentos.


interpreta textos propios da

vida cotiá e das relacións

sociais: convocatorias, actas

de reunión e regulamentos.

■ CCL

■ CSC

■ EOE

■ CL

■ EC

■ Libro de texto

(U8).


textos.

■ LGB2.2.2. Identifica os

trazos característicos dun

escrito (tipografía,

distribución de espazos e

escollas léxicas) coa

tipoloxía textual

(convocatoria, actas de

reunión e regulamentos).


textos.

1 ■ b

■ e

■ h



textos propios da vida cotiá e

das relacións sociais:

convocatorias, actas de

reunión e intervencións en

foros.


formato papel ou


da vida cotiá e das

relacións sociais:

convocatorias,actas de

reunión e



textos da vida cotiá ou das

relacións sociais, segundo

os modelos propostos na

aula: convocatorias, actas

de reunións e intervencións

■ CCL

■ CSC

■ CD

■ EOE

■ EC

■ Uso de

procesadores de

texto.

■ Libro de texto

(U8).


texto escrito.


48



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

intervencións en

foros.

en foros.

1 ■ b

■ e

■ l


identificación das categorías

gramaticais.


coñecementos sobre

as distintas categorías

gramaticais na

elaboración de textos

escritos e orais.


orais e escritos de diferentes

xéneros cun correcto uso

das distintas categorías

gramaticais.

■ CCL

■ CAA


(U4, U6, U8,

U9, U10).



explica os usos e valores

das categorías gramaticais

relacionándoas coa

intención comunicativa e a

tipoloxía textual.

■ CCL

■ CAA


2 ■ b

■ e


funcións sintácticas e das

unidades que as desempeñan

de cara á mellora da

construción de textos orais e

escritos con emprego dunha

terminoloxía axeitada.


usar e explicar as

funcións sintácticas

oracionais e as

unidades que as

desempeñan.


explica nos textos as

funcións sintácticas

oracionais e diferenza os

elementos que as

desempeñan.

■ CCL

■ CAA


(U11, U12).


2 ■ ñ

■ o



linguas do estado español.


situación


legal das linguas do

Estado español.


lexislación estatal e

autonómica que regula a

utilización do galego e a súa

promoción.

■ CCL

■ CSC

■ EMP

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U1, U3).


2 ■ h

■ l


comprensión das distintas

épocas e períodos da literatura

galega desde as súas orixes na

Idade Media ata 1916.


comprender as

distintas épocas e

períodos da literatura

galega desde as súas

orixes na Idade Media

ata 1916.

■ LGLB5.1.1. Identifica as

distintas épocas e períodos

da literatura galega desde as

súas orixes na Idade Media

ata 1916.

■ CCL ■ EC

■ CL

■ Libro de texto

(Apartados de

literatura).


■ LGLB5.1.2. Comprende e

explica razoadamente as

distintas épocas e períodos

da literatura galega desde a

Idade Media ata 1916 e

sinala os seus principais

trazos característicos.


2 ■ l

■ ñ

■ o

■ B4.6. A orixe e formación

da lingua galega. Etapas da

historia social da lingua

galega desde os seus inicios

■ B4.4. Recoñecer os

principais elementos

na orixe e formación

da lingua galega, así


principais elementos na

orixe e formación da lingua


■ CCL ■ CL

■ EC

■ TIC

■ Libro de texto

(U2, U7, U9)



49



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

ata 1916, e análise e

comprensión das causas e

consecuencias dos feitos máis

relevantes.

como identificar as

causas e

consecuencias dos

feitos máis relevantes

da historia social da

lingua desde os seus

inicios ata 1916.

ata 1916.


acontecementos relevantes

da historia social da lingua


ata 1916.

■ CCL

■ CSC



causas dos feitos máis

relevantes da historia social

da lingua galega desde os

seus inicios ata 1916.

■ CCL

■ CSC



consecuencias dos feitos

máis relevantes da historia

social da lingua galega

desde os seus inicios ata

1916.

■ CCL

■ CSC


■ LGB4.4.5. Interpreta

gráficos, táboas, textos e

información dos medios e

das TIC, relacionados coa



ata 1916.

■ CCL

■ CSC

■ CD


3 ■ a

■ c

■ d

■ h


en situacións propias do

ámbito educativo e de interese

para o alumnado que xeren

intercambio de opinión.


activamente en

situacións propias do

ámbito educativo e de

interese para o

alumnado que xeren

intercambio de

opinión.

■ LGB1.7.1. Participa

activamente en debates ou

coloquios, respecta as

regras de interacción,

intervención e cortesía,

manifesta as súas opinións e

respecta as dos demais.

■ CCL

■ CSC

■ EOE

■ EC

■ Libro de texto

(U5).


valoración.



ás instrucións do moderador

nos debates e coloquios.

■ CCL

■ CSC


valoración.

■ LGB1.7.3. Avalía as

intervencións propias e

alleas.

■ CAA ■ 80% ■ Táboa de

valoración.


quendas de palabra, o

■ CCL

■ CSC


valoración.


50



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

espazo, xesticula de xeito

adecuado, escoita

activamente os demais e usa

fórmulas de saúdo e

despedida.

3 ■ a

■ b

■ c

■ g

■ h

■ o

■ B1.8. Coñecemento, uso e

aplicación de técnicas e


falar en público: planificación

do discurso nas prácticas orais

formais e informais.

■ B1.8. Aplicar


para falar en público,

en situacións formais

ou informais, de

forma individual ou

en grupo.




informais breves.

■ CAA ■ EOE

■ EC

■ Libro de texto

(U1, U6)




orais espontáneas ou

formais respectando as

regras morfosintácticas

desta lingua, en especial a



galega (pronuncia das sete



■ CCL ■ 80% ■ Exposición oral.



expresións propias do

galego: infinitivo

conxugado e fraseoloxía

adecuada.


■ LGB1.8.4. Fai uso dos


linguaxe non verbal (a

presentación, a posta en

escena, os xestos e a

mirada), manifesta


ao falaren público e diríxese

ao auditorio con

autoconfianza e seguridade.

■ CCL

■ CSC

■ CSIEE





variado.


■ LGB1.8.6. Adecúa a súa ■ CCL ■ 100% ■ Exposición oral.


51



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

pronuncia á finalidade da

práctica oral.

■ CAA




castelanismos) nos


alleos e trata,

progresivamente, de

evitalos.

■ CAA

■ CCL


3 ■ b

■ e

■ g

■ h

■ B2.6. Uso case autónomo

dos recursos que ofrecen as

bibliotecase as TIC para

obter, organizar e seleccionar

a información.

■ B2.6. Usar, de

maneira case

autónoma, os recursos

que ofrecen as

bibliotecas e outros

recursos relacionados

coas TIC para obter,

organizar e

seleccionar

información.


correctamente o sistema de

procura na biblioteca e nos

buscadores de internet para

obter, organizar e

seleccionar información.

■ CCL

■ CAA

■ CD

■ CL

■ EC

■ TIC

■ Bibliotecas

virtuais.

■ 80% ■ Observación se

seguimento da

actividade na

aula.

3 ■ a

■ c

■ d

■ h


crítica ante a lectura de

calquera tipo de texto, para

detectar prexuízos e

discriminacións.

■ B2.7. Manifestar

unha actitude

reflexiva e crítica ante

a lectura de calquera

tipo de texto, para


discriminacións.





texto.

■ CCL ■ EC

■ PV

■ Material sobre

a linguaxe

sexista



evita usos lingüísticos que

transmiten prexuízos ou

mensaxes discriminatorias.

■ CCL

■ CSC


3 ■ b

■ e

■ n

■ l

■ B3.5. Uso progresivo,

autónomo e eficaz dos

dicionarios, das bibliotecas

e doutras fontes de consulta

en diferentes soportes,

especialmente sobre cuestións

de uso, de norma e como

fonte de obtención de

información.

■ B3.5. Usar

progresiva, autónoma

e eficazmente os

dicionarios, as

bibliotecas e outras

fontes de consulta

para resolver dúbidas

e progresar na

aprendizaxe.


dicionarios e outras fontes

de consulta en diferentes

soportes, resolven as súas

dúbidas sobre o uso

correcto da lingua e

progresa na aprendizaxe.

■ CCL

■ CD

■ EOE

■ CL

■ TIC

■ Dicionarios

en papel da

Biblioteca de

aula e

dicionarios

dixitais.


seguimento da

actividade na

aula.

3 ■ e

■ h

■ l

■ B5.5. Consulta de fontes

básicasde información e

familiarización coas TIC para

■ B5.5. Consultar

fontes básicas de

información e

■ LGLB5.5.1. Consulta

fontes de información

básicas para a realización de

■ CCL ■ EOE

■ TIC

■ Programas

informáticos de

procesamento



52



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

a realización de traballos e

cita axeitada destas.

familiarizarse cos

recursosdas TIC para

a realización de

traballos e cita

axeitada destas.

traballos sinxelos e cita

axeitada destas.

de textos e

imaxes.

■ LGLB5.5.2. Emprego de

diferentes recursos básicos

das TIC para a realización

de traballos sinxelos e cita

axeitada destes.

■ CCL

■ CD



53



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

4 ■ ñ

■ o


sociolingüística do galego,

observación da situación

sociolingüística en canto a

usos e actitudes no contorno

máis próximo (aula e barrio),

con aproximación aos

prexuízos lingüísticos máis

evidentes.





presenza da lingua

galega.


analiza a situación

sociolingüística de Galicia.

■ CCL

■ CSC

■ EOE

■ EC

■ EMP

■ Libro de texto

(U5, U10, U12).



gráficas sobre o uso do

galego segundo a idadedas

persoas.

■ CCL

■ CSC

■ CD



castelanismos nas

producións lingüísticas e

depura estes elementos no

seu propio discurso.


4 ■ a

■ d

■ h

■ l

■ ñ

■ B1.9. Construción de

discursos adecuados a

distintos rexistros, coherentes

e ben organizados sobre

temas de interese persoal ou

social da vida cotiá educativa.

■ B1.9. Producir

discursos breves e

comprensibles, nun

rexistro neutro,

informal ou máis

culto, sobre temas da

vida cotiá ou

educativa.


conversas informais nos que

intercambia información e

expresa a súa opinión.

■ CCL

■ CSC

■ CSIEE

■ CCEC

■ EOE

■ EC

■ EMP

■ Libro de texto

(U6, U7).


■ LGB1.9.2. Desenvólvese

correctamente en situacións

da vida cotiá que implique

solicitar unha información

ou un servizo.

■ CSC

■ CSIEE


seguimento da

actividade na

aula.

■ LGB1.9.3. Utiliza as

fórmulas de tratamento e as

regras de cortesía axeitadas

ao destinatario e á situación

comunicativa.

■ CCL

■ CSC


■ LGB1.9.4. Realiza e

explica resumos ou

exposicións educativas

sinxelas.


4 ■ d

■ e

■ h



textos expositivos e

argumentativos.


interpretar e valorar

textos orais

expositivos e

argumentativos.


ideas principais e

secundarias dun texto oral

expositivo ou

argumentativo, formal ou

informal, producido na

variante estándar ou en

calquera das variedades

dialectais.

■ CCL ■ CL

■ EC

■ Libro de texto

(U6, U7, U8). ■ 80% ■ Composición de

texto expositivo e

de texto

argumentativo.

■ LGB1.3.2. Recoñece a ■ CCL ■ 90% ■ Composición de


54



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

intención comunicativa dos

textos.

■ CAA texto expositivo e

de texto

argumentativo.


explicacións dos

argumentos.

■ CCL

■ CAA


texto expositivo e

de texto

argumentativo.

4 ■ d

■ e

■ h


interpretación dos textos

propios do ámbito educativo,

especialmente os expositivos

e explicativos (enciclopedias,

webs educativas e outros

materiais de consulta).


interpretar textos de

carácter educativo,

especialmente os

expositivos e

explicativos:

enciclopedias, webs

educativas e outros

materiais de consulta.


interpreta textos propios do

ámbito educativo,

especialmente os

expositivos e explicativos

elaborados a partir da

información obtida nas

bibliotecas.

■ CCL

■ CAA

■ CL

■ EOE

■ EC

■ TIC

■Libro de texto

(U6, U7, U8).

■ Bibliotecas de

aula e do centro.

■ Bibliotecas

dixitais.

■ 80% ■ Análise de texto

explicativo.

■ LGB2.4.2. Consulta

fontes xerais

(enciclopedias) e

especializadas

(monográficos e webs

temáticas) para ampliar a

información e mellorar o

coñecemento da mensaxe.

■ CCL

■ CAA

■ CD

■ 90%

■ Análise de texto

explicativo.

■ LGB2.4.3. Interpreta,

deduce e explica a

información que aparece en

diagramas, gráficas e mapas

conceptuais.

■ CCL

■ CAA

■ 60%


explicativo.

4 ■ b

■ h

■ B2.5. Identificación do

tema e dos subtemas, a

estrutura comunicativa das

mensaxes e a intención do

emisor dos textos expositivos

e explicativos.


tema, os subtemase a

estrutura

comunicativa dos


explicativos.


sentidoglobal e compón o

esquema xerarquizado das

ideas de textos expositivos

e explicativos.

■ CCL

■ CAA

■ CL

■ EC

■ Libro de texto

(U6, U7, U8).


expositivo.


estrutura comunicativa das

mensaxes escritas e a

intención do emisor.

■ CCL ■ 80% ■ Análise de texto

expositivo.

5 ■ b

■ e

■ l



amplo e preciso, con

incorporación de fraseoloxía e


explicar osvalores de

léxico temático e da

fraseoloxía.

■ LGB3.1.1. Selecciona o

léxico e as expresións

axeitadas en contextos

comunicativos de uso

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ CL

■ EC

■ Apartados de

vocabulario do

libro de texto.



55



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

de vocabulario temático. formal da lingua.

5 ■ b

■ e

■ i


explicación e uso dos

procedementos de creación de

palabras (derivación e

composición).


explicar os

procedementos de

creación de palabras e

as posibilidades de

combinación para

crear novas palabras

para crear novos

elementos léxicos.


explica os procedementos

de creación de palabras.

■ CCL

■ CAA


(U8, U9).

■ 70%

■ Proba escrita.

■ LGB3.3.2. Crea palabras

novas utilizando os

procedementos de creación.

■ CCL

■ CAA

■ 60%

■ Proba escrita.

5 ■ ñ

■ o

■ B4.8. Prexuízos

lingüísticos.





eles.


é un prexuízo, detecta e

analiza a presenza de

prexuízos de carácter

sociocultural e sociopolítico

cara ao galego na súa

práctica lingüística e na do

seu contorno.

■ CCL

■ CSC

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U6).


5 ■ ñ

■ o







cultural da humanidade e

consciencia da necesidade e




da lingua galega, afirmando o

plurilingüismo.



linguas como medios

de relación


de identidade dun

pobo, apreciar o



cultural da


a importancia da

lusofonía e incorporar

ferramentas en rede

desta comunidade

cultural.


lingua como medio de



pobo e amósase capaz de

explicar a súa postura.

■ CCL

■ CSC

■ EOE

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U3, U4, U5,

U8).



entre bilingüismo e diglosia

e aplica estes termos de

forma axeitada á realidade

galega.


■ LGB4.1.3. Valora o

plurilingüismo inclusivo,

desde a lingua propia, como



amósase capaz de explicar a

súa postura.

■ CCL

■ CSC



linguas que forman parte da

nosa familia lingüística.




■ CCL

■ CSC



56



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

da comunidade lusófona e a

importancia desta na vida

social e económica galega.

■ LGB4.1.6. Incorpora á

súa práctica cotiá os

principais recursos da rede

en lingua portuguesa

(buscadores e

enciclopedias).

■ CCL

■ CSC

■ CD


5 ■ h

■ l

■ B5.2. Selección, lectura

autónoma e comentario de

textos representativos da

literatura galega desde a


■ B5.2. Seleccionar,

ler autonomamentee

comentar textos

representativos da

literatura galega desde

a Idade Media ata

1916 e relacionar o

seu contido co

contexto histórico,

cultural e

sociolingüístico de

cada período.

■ LGLB5.2.1. Selecciona,

seguindo criterios razoados,



Idade Media ata 1916 para a

súa lectura.

■ CCL ■ CL

■ EC

■ EOE

■ PV

■ Libro de texto

(lecturas

correspondentes

aos apartados de

literatura)

■ Biblioteca de

aula.


texto.

■ LGLB5.2.2. Le

autonomamente obras ou



Idade Media ata 1916,

resume o seu contido, sinala

os seus trazos

característicos definitorios e

relaciónaos co contexto

histórico, cultural e

sociolingüístico do período

da literatura galega

correspondente.


texto.

■ LGB5.2.3. Comenta, de

forma guiada, textos de

obras da Literatura galega

desde a Idade Media ata

1916, sinala os seus trazos


relaciónaos co contexto


sociolingüístico do período

da literatura galega

correspondente.


texto.


textos literarios dunha


texto.


57



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

mesma época ou período ou

de diferentes épocas e

períodos atendendo aos seus

principais contidos, sinala

os seus trazos


pon todo en relación co

contexto histórico, cultural

e sociolingüístico da(s)

época(s) ou do(s)

período(s).

6 ■ h

■ ñ

■ B2.8. Lectura fluída en voz

alta respectando os patróns


■ B2.8. Ler en voz

alta, de xeito fluído, e

respectar os patróns


■ LGB2.8.1. Le en voz alta,

de xeito fluído e respecta a

fidelidade ao texto.

■ CCL ■ CL

■ EOE

■ EC

■ Libro de texto

(U9, U10).


seguimento da

actividade na

aula.

■ LGB2.8.2. Respecta os

patróns fonéticos do galego

(fonética sintáctica e

entoación) e emprega

adicción e o ritmo axeitado

á lecturado texto.


seguimento da

actividade na

aula.

6 ■ a

■ d

■ e


fonoloxía dogalego con


interferencias.


usar adecuadamente a

fonética da lingua

galega.


usa adecuadamente a

fonética da lingua galega.

■ CCL

■ CAA


(U9, U10).


6 ■ b

■ e


aplicación e valoración das

normas ortográficas para

conseguir unha comunicación

eficaz.

■ B3.6. Aplicar as

normas ortográficas e

morfolóxicas da

lingua galega.

■ LGB3.6.1. Emprega

textos orais e escritos e

respecta as normas

gramaticais.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ EC

■ Apartados de

gramática do

libro de texto.


6 ■ h

■ o


producións orais emitidas

cunha fonética galega correcta

e actitude crítica ante os


asociar a ela.



cunha fonética galega

correcta e actitude

crítica ante os

prexuízos que se




galega correcta, recoñece

os erros de produción oral

propia e allea a partir da

práctica habitual de

autovaliación e propón

solución para melloralas.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ EC

■ Libro de texto

(U9, U10).


seguimento da

actividade na

aula.





seguimento da

actividade na


58



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

asociar á maneira de

pronunciar a lingua galega.

aula.

■ LGB1.6.2. Usa a variante

dialectal propia e asúmea

como a variedade habitual

do seu contexto.

■ CCL

■ CCEC


seguimento da

actividade na

aula.

6 ■ a

■ c

■ d

■ h


crítica ante a lectura de

calquera tipo detexto, para


discriminacións.

■ B2.7. Manifestar

unha actitude

reflexiva e crítica ante

a lectura de calquera

tipo de texto, para


discriminacións.





texto.

■ CCL ■ CL

■ EC

■ PV

■ Lecturas do

libro de texto.

■ Biblioteca de

aula.


seguimento da

actividade na

aula.


evita usos lingüísticos que

transmiten prexuízos ou


■ CCL

■ CSC


seguimento da

actividade na

aula.

6 ■ ñ

■ o


sociolingüística do galego,

observación da situación

sociolingüística en canto a

usos e actitudes no contorno

máis próximo (aula e barrio),

con aproximación aos

prexuízos lingüísticos máis

evidentes.





presenza da lingua

galega.


analiza a situación

sociolingüística de Galicia.

■ CCL

■ CSC

■ EC

■ TIC

■ Libro de texto

(U6, U10)



gráficas sobre o uso do

galego segundo a idade das

persoas.

■ CCL

■ CSC

■ CD



castelanismos nas

producións lingüísticas e

depura estes elementos no

seu propio discurso.



59



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

7 ■d

■e

■h


interpretación de textos orais


comunicación audiovisual,

con especial atención ás

entrevistas, noticias, crónicas

e reportaxes.



comunicativa

implícita e explícita, o

tema, a idea principal

e as secundarias e os

datos relevantes de

textos orais dos

medios de

comunicación

audiovisual.




estrutura de textos orais


comunicación audiovisual

(entrevistas, noticias,

crónicas e reportaxes).

■ CCL

■ EOE

■ CL

■ CA

■ CA

■ Libro de texto

(U10, U11,

U12).

■ Prensa escrita

e dixital.


texto.


textos orais e traslada a

información relevante a

esquemas ou resumos.


texto.

7 ■ d

■ e

■ h


reflexiva ante as mensaxes

discriminatorias dos medios

de comunicación, con


programasde carácter

informativo: noticias



propósito

comunicativo en

textos orais dos

medios de

comunicación,

analizar criticamente

os seus contidos e

interpretar as

connotacións e

mensaxes

discriminatorias

implícitas.


ideasprincipais e as

secundarias e identifica a

intención comunicativa de

programas de carácter



■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ CL

■ EC

■ CA

■ Libro de texto

(U10, U11,

U12).

■ Prensa escrita

e dixital.

■ 90% ■ Elaboración dun

esquema.


tratamento da mesma

noticia en diferentes medios

de comunicación e extrae

conclusións a partir das

coincidencias e diferenzas

atopadas.

■ CCL

■ CAA


seguimento da

actividade na

aula.

■ LGB1.2.3. Reflexiona

sobre as mensaxes e rexeita

usos lingüísticos que levan

implícitos prexuízos e

discriminacións.

■ CCL

■ CSC


seguimento da

actividade na

aula.

■ h

■ l

■ B5.3. Lecturas expresivas e

comprensivas, audicións e

lecturas dramatizadas de

textos narrativos, poéticos,

teatrais e ensaísticos

representativos da literatura

galega desde a Idade Media


e comprensivamente,

facer audicións e ler

dramatizadamente

textos narrativos,

poéticos, teatrais e

ensaísticos da

■ LGLB5.3.1. Le expresiva,

comprensiva e/ou

dramatizadamente textos

narrativos, poéticos, teatrais

e ensaísticos representativos

da literatura galega desde a


■ CCL ■ EOE

■ CL

■ EC

■ Lecturas da

parte de

literatura do

libro de texto.

■ Biblioteca de

aula.


lectura oral ou

escrito.


60



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

ata 1916. literatura galega desde

a Idade Media ata

1916.

LGLB5.3.2. Participa

conproveito de audicións de





ata 1916 e escribe/debate,

argumentadamente, sobre

aspectos literarios básicos

destes.


seguimento da

actividade na

aula.

7 ■ d

■ e

■ h




comunicación e distinción dos

contidos informativos e de

opinión en entrevistas,

crónicas e reportaxes.


interpretar escritos


comunicación e

distinguir entre

información e opinión

en entrevistas,

crónicas e reportaxes.


interpreta textos

xornalísticos,

fundamentalmente

entrevistas, crónicas e

reportaxes

■ CCL

■ CSC

■ EOE

■ CL

■ EC

■ CA

■ Libro de texto

(U10, U11,

U12).

■ Prensa escrita

e dixital.


texto.


entre os contidos

informativos e as opinións

que se expresan nos textos

xornalísticos.

■ CCL

■ CSC


texto.

7 ■ b

■ e

■ h



textos propios dos medios de

comunicación,

fundamentalmente,


reportaxes.


soporte impreso ou

dixital, textos

xornalísticos

informativos e de

opinión,

fundamentalmente,

entrevistas, crónicas

e reportaxes.


soporte impreso ou dixital,

textos xornalísticos,

fundamentalmente,


reportaxes.

■ CCL

■ CD

■ EOE

■ CL

■ EC

■ CA

■ Libro de texto

(U10, U11,

U12).

■ Prensa escrita

e dixital.


texto escrito.

7 ■ ■ B2.13. Utilización das TIC

para organizar os contidos,

mellorar a presentación e

corrixir erros.

■ B2.13. Utilizar

asTIC para organizar

os contidos, mellorar

a presentación e

corrixir as producións

escritas.

■ LGB2.13.1. Usa as TIC

(procesadores de textos e


para organizar os contidos,


facilitar a corrección dos

textos escritos.

■ CCL

■ CD

■ EC

■ CA

■ TIC

■ Procesadores

de texto e

correctores

ortográficos.


texto escrito.

8 ■ b

■ e

■ g

■ h



TIC, de técnicas eestratexias

para a produción de textos


aplicar, con axuda das

TIC, técnicas e

estratexias para





■ CD

■ CAA

■ CSIEE

■ EOE

■ EC

■ CA

■ TIC

■ Programas de

procesamento

de texto e de

presentación de


dunha

presentación.


61



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

orais sobre temas de

actualidade.


orais planificadas.


producións.

imaxes.

■ Consulta de

diferentes

páxinas web. ■ LGB1.10.2. Emprega as



atractivas visualmente.

■ CD

■ CCL

■ CSC


dunha

presentación.

8 ■ e ■ B3.7. Uso reflexivo da

puntuación en relación coa

cohesión textual.


usar correctamente a

puntuación.

■ LGB3.7.1. Revisa os

textos para puntuar

correctamente.


(U11, U12).


texto escrito.

8 ■ a

■ b

■ e

■ B3.9. Recoñecemento e uso

reflexivo dos nexos e

conectores textuais

máis comúns, en particular os

presentativos, secuenciadores

de adición, e mais dos

mecanismos de cohesión

textual como a referencia

interna de tipo léxico.

■ B3.9. Recoñecer en

textos de diversa

natureza e usar nas

producións propias os

diferentes conectores

textuais e os

principais

mecanismos

de cohesión.


explica e usa distintos

conectores, así como outros

mecanismos que lle

achegan cohesión a un

texto.

■ CCL ■ CL

■ EOE

■ Libro de texto

(apartados de

análise

comunicativa de

textos).


texto escrito.

8 ■ b

■ e

■ h



textos expositivos do ámbito

educativo a partir da

información obtida na

biblioteca ou outras fontes de

documentación.


soporte impreso ou

dixital, textos

expositivos do ámbito

educativo: informes e

proxectos sobre

tarefas educativas

das materias

curriculares.




explicativos sobre distintas

materias curriculares

elaborados a partir

deinformación obtida en

bibliotecase outras fontes de

información.

■ CCL

■ CD

■ EOE

■ EC

■ CL

■ Libro de texto

(U6, U7).

■ Dicionarios

en papel e

dixitais.


texto escrito.

■ LGB2.11.2. Usa

correctamente elementos

formais nos traballos

educativos: citas

bibliográficas, índices,

paxinación, notas ao pé de

páxina, organización de

títulos, capítulos,etc.

■ CCL

■ CD


texto escrito.

8 ■ b

■ e

■ h

■ B2.12.

Planificación,produción

erevisión do texto con

adecuación,coherencia,

■ B2.12.

Planificarproducir e

revisartextos

conadecuación,cohere

■ LGB2.12.1. Planifica a

composición dos escritos en

función do tipo de texto e

da situación comunicativa

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ CL

■ EC

■ Material

fotocopiado

sobre tipos de

esquemas.


texto escrito.


62



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

cohesión e respectopolas

normas

morfolóxicas,ortográficas e

tipográficas.

ncia,cohesión e con

respecto polasnormas

morfolóxicas,ortográfi

cas etipográficas.

para redactar textos

adecuados, coherentes e ben

cohesionados.

■ Programas

informáticos de

creación de

mapas

conceptuais. ■ LGB2.12.2. Redacta

borradores, utiliza

esquemas, árbores ou mapas

conceptuais para planificar

e organizar os seu escritos.

■ CCL

■ CAA

■ 90% ■ Creación dun

mapa conceptual

cun programa

informático.


fontes de información en

distintos soportes para

seleccionar contidos

relevantes que

posteriormente reelaborará

e incorporará ao seu escrito.

■ CCL

■ CAA

■ CD


seguimento da

actividade na

aula.

■ LGB2.12.4. Utiliza o

rexistro lingüístico

adecuado en función da

situación comunicativa e do

ámbito de uso.

■ CCL

■ CSC


texto escrito.

■ LGB2.12.5. Usa


discursivos para alcanzar a

coherencia e cohesión

interna (conectores e

tratamento de formas

verbais).


texto escrito.

■ LGB2.12.6. Revisa os

textos de xeito gradual para

resolver dificultades de

contido (temática e

estrutura) e de forma

(cuestións tipográficas,

ortográficas e gramaticais).

■ CCL

■ CAA


texto escrito.

8 ■ b

■ e






integrada.



normas de uso das

linguas, mediante a

comparación e

transformación de


■ LGB13.1. Utiliza os






para mellorar a

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ CL

■ EC

■ Apartados de

lingua e

gramática do

libro de texto.

■ 70% ■ Probas escritas

e orais.


63



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación


estes coñecementos

para solucionar

problemas de






8 ■ b

■ h

■ l

■ B5.4. Elaboración de

traballos individuais e/ou en

grupo, nos quese describan e

analicen textos literarios



ata1916.

■ B5.4. Elaborar

traballos individuais

e/ou en grupo, nos

que se describan e

analicen textos

representativos da

literatura galega desde

a Idade Media ata

1916.

■ LGLB5.4.1. Elabora

traballos individual e/ou

colectivamente, nos que se

describen e analizan textos



ata 1916.

■ CCL ■ EOE

■ CL

■ EC

■ EMP

■ Lecturas do

libro de texto.

■ Biblioteca de

aula e do centro.

■ Bibliotecas

dixitais.

■ 70% ■ Traballo

individual ou en

grupo.

8 ■ e

■ h

■ l

■ B5.5. Consulta de fontes

básicas de información e

familiarización coas TIC para

a realización de traballos e

cita axeitada destas.

■ B5.5. Consultar

fontes básicas de

información e

familiarizarse cos

recursos das TIC para

a realización de

traballos e cita

axeitada destas.



básicas para a realización


axeitada destas.

■ CCL ■ EOE

■ CL

■ EMP

■ Consulta de

dicionarios

online e en

papel.

■ Biblioteca de

aula e do centro.

■ Bibliotecas

dixitais.

■ Programas

informáticos.

■ 90% ■ Observación

sistemática do

traballo na aula.


diferentes recursos básicos

das TIC para a realización


axeitada destes.

■ CCL

■ CD


seguimento da

actividade na

aula.

9 ■ b ■ B3.10. Identificación da

estrutura dun texto, a

construción dos parágrafos e a

vinculación e progresión

temáticas en textos alleos e

propios. Elaboración de textos

tendendo a estes valores.

■ B3.10. Sintetizar o

contido e identificar

a estrutura de textos.

Elaborar producións

propias segundo estes

parámetros.

■ LGB3.10.1. Determina o

tema, delimita a estrutura e

identifica a progresión

temática en producións

propias e alleas. Elabora

textos nos que ten en conta

os parámetros anteriores.

■ CCL ■ EOE

■ CL

■ EC

■ Textos de

diferentes tipos

en formato

papel e dixital.


texto escrito.

9 ■ a

■ d

■ e

■ h

■ B2.14. Uso das TIC como

un medio de comunicación e

interrelación social a través da

escritura.

■ B2.14. Utilizar

asTIC como un medio

de comunicación e

interrelación social a

través da escritura.


utiliza as ferramentas TIC

para intercambiar opinións

sobre escritos alleos e

escribir e dar a coñecer os

propios en blogs, redes

sociais de lectores e

escritores.

■ CCL

■ CSC

■ CCEC

■ CD

■ EC

■ TIC

■ CA

■ Blogs de aula

e de actividades

do centro (club

de lectura,

Equipo de

dinamización

lingüística…).

■ 60% ■ Colaboración en

blogs de aula e do

centro.


64



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

9 ■ ñ

■ o




as variedades xeográficas,

diastráticas e diafásicas

dalingua galega e da función

da lingua estándar, uso

normalizado da variante

dialectal propia da zona e

utilización e valoración da

variante estándar da lingua en



clasificar as variantes

diastráticas do galego,

recoñecer os trazos da

variedade estándar da

lingua galega,

valorala como

variante unificadora e

apreciar a variante

diatópica propia.


clasifica as variantes

diastráticas do galego.

■ CCL ■ EOE

■ EC

■ Libro de texto

(U11).

■ Presentación

de dialectoloxía.




da lingua galega e valóraa

como variante unificadora.

■ CCL

■ CSC


seguimento da

actividade da

aula.


prexuízos sobre as


utiliza os trazos propios da

súa zona.

■ CCL

■ CSC


9 ■ e ■ B3.11. Recoñecemento e

delimitación na intención

comunicativa expresada.

■ B3.11. Comprender

o sentido global e a

intención

comunicativa de

textos orais e escritos.


sentido de textos orais e

escritos, identifica a

intención comunicativa e

recoñece a postura de cada

emisor.

■ CCL

■ CSC

■ EOE

■ EC

■ Libro de texto

(U1, U12).


textos orais e

escritos.

9 ■ b

■ e

■ h











eviten estereotipos



proxectos

(elaboración de


folletos, carteis,




linguas, tanto

curriculares como

outras presentes no

centro docente,

relacionados cos


e nos que se eviten

estereotipos

lingüísticos ou

culturais.









transversais, evita

estereotipos lingüísticos ou

culturais e valora as



■ CCL

■ CAA

■ CD

■ EOE

■ EC

■ PV

■ EMP

■ TIC

■ Programas

informáticos de

edición.

■ Libro de texto

(U9).

■ 80% ■ Elaboración dun

tríptico en varios

idiomas.

■ h

■ l

■ n

■ B5.6. Creación ou

recreación de textos sinxelos

de intención literaria partindo

das características dos

traballados na aula co fin de

■ B5.6. Crear ou

recrear textos sinxelos

de intención literaria

partindo das

características dos

■ LGLB5.6.1. Crea ou

recrea textos sinxelos de

intención literaria partindo



■ CCL ■ EOE

■ EC

■ EMP

■ Lecturas do

libro de texto.

■ Biblioteca de

aula.

■ Textos

■ 80% ■ Creación de

textos literarios.


65



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

desenvolver o gusto pola

escrita e a capacidade de

expresión dos sentimentos e

xuízos.

traballados na aula co

fin de desenvolver o

gusto pola escrita e a

capacidade de

expresión dos

sentimentos e xuízos.

■ LGLB5.6.2. Desenvolve

o gusto pola escrita como

instrumento de

comunicación capaz de

analizar e regular os


■ CCEC procurados en

Internet.


seguimento da

actividade da

aula.


66

5.4. 4º ESO.



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

1 ■ a

■ b

■ e

■ g

■ h

■ o

■ B1.9. Coñecemento e uso

progresivamente autónomo

das estratexias necesarias para

a produción de textos orais,

de técnicas para aprender a

falar en público e uso das

TIC.

■ B1.9. Realizar

exposicións orais

planificadas e claras

de traballos e de

informacións de

actualidade, coa

axuda das TIC.

■ LGB1.9.1. Planifica a

produción oral, estrutura o

contido, revisa os

borradores e esquemas.

■ CAA

■ CCL

■ EOE

■ EC

■ TIC

■ Programas de

presentación de

imaxes e de

vídeo.

■ 80% ■ Elaboración

dunha

presentación.

■ LGB1.9.2. Presenta os

contidos de forma clara e

ordenada e con corrección

gramatical.

■ CCL ■ 80% ■ Elaboración

dunha

presentación.


rexistro adecuado á


■ CCL ■ 90% ■ Elaboración

dunha

presentación.


axeitadamente os elementos

prosódicos e (entoación e

pronuncia axeitada, pausas,

ton, timbre e volume), a

linguaxe corporal (mirada e

posición do corpo) así como

o autocontrol das emocións

ao falar en público.

■ CCL

■ CSC

■ CSIEE


dunha

presentación.


TIC para documentarse

bibliograficamente, revisar

gramaticalmente o texto e

elaborar unha presentación

atractiva e innovadora.

■ CD

■ CAA

■ CCL


dunha

presentación.

1 ■ h

■ o

■ B1.13. Valoración da lingua

oral como un instrumento de

aprendizaxee de relación

social.


lingua oral como un

instrumento útil na

aprendizaxee nas

relacións sociais.


describe os valores da

lingua oral como un

instrumento útil na

aprendizaxe, así como para

relacionarse cos demais e

enriquecerse como persoa.

■ CCL

■ CAA

■ CSC

■ CSIEE

■ EOE

■ EC

■ TIC

■ Libro de texto

(U1).


seguimento da

actividade na

aula.

1 ■ b

■ f

■ h

■ B2.1. Uso de técnicas e

estratexias que facilitan a

lectura comprensiva e crítica

de textos.

■ B2.1. Empregar

estratexias e técnicas

que faciliten a lectura

comprensiva e crítica


pautas e estratexias que

facilitan a análise do

contido (resumos, cadros,

■ CCL

■ CAA

■ CL

■ EC

■ TIC

■ Dicionarios

en papel e

dixitais.

■ Programas en


mapa conceptual

utilizando un

programa


67



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

dos textos. esquemas e mapas

conceptuais).

liña de creación

de mapas

conceptuais.

■ Material sobre

a tipoloxía dos

esquemas.

informático.

■ LGB2.1.2. Aplica os


propios (gramaticais e

léxicos) e recursos alleos

(dicionarios e outras fontes

de documentación) para

solucionar problemas de

comprensión.


mapa conceptual

utilizando un

programa

■ LGB2.1.3. Elabora o

esquema xerarquizado de

ideas dun texto.


mapa conceptual

utilizando un

programa

■ LGB2.1.4. Deduce

información global do texto

a partir de contidos

explícitos e implícitos.


mapa conceptual

utilizando un

programa

■ LGB2.1.5. Entende o

significado de palabras

propias do rexistro culto e

incorpóraas ao seu discurso.


seguimento da

actividade na

aula.

1 ■ b

■ e

■ l






vocabulario temático.


explicar os valores de

léxico preciso de

diferentes categorías

gramaticais, así como

da fraseoloxía.


explica e usa un léxico

amplo e preciso de

diferentes categorías

gramaticais.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ EC

■ Apartados de

vocabulario do

Libro de texto.



explica e usa fraseoloxía

diversa da lingua galega nas

súas producións orais e

escritas.

■ CCL

■ CAA


seguimento da

actividade na

aula.

1 ■ b

■ e

■ i


explicación e uso dos

procedementos de creación

de palabras.


explicar os

procedementos de

creación de palabras,

os valores dos

morfemas e as súas

posibilidades


explica os procedementos

de creación de palabras.

■ CCL

■ CAA


(U6, U7).


■ LGB3.3.2. Crea palabras

novas utilizando os

procedementos de creación

léxica.

■ CCL

■ CAA



68



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

combinatorias para

crear novos termos e

identificar a súa

procedencia grega ou

latina.


valores de prefixos e

sufixos e as súas

posibilidades combinatorias

para crear novas palabras.



procedencia grega ou latina

de prefixos e sufixos

habituais no uso da lingua

galega.


2 ■ d

■ e

■ h




comunicación audiovisual,

con especial atención aos

xéneros de carácter

argumentativo.

■ B1.1. Identificar a

intención

comunicativa

implícita e explícita, o

tema, a idea principal

e as secundarias, a

tese e os argumentos

de textos propios dos

medios de

comunicación

audiovisual.


sentido global de textos

orais dos medios de

comunicación audiovisuais,

identifica o propósito, a tese

e os argumentos de noticias

debates ou declaracións,

determina o tema e

recoñece a intención

comunicativa do/da falante.

■ CCL ■EOE

■ EC

■ CA

■ Libro de texto

(U3, U4).


argumentativo.

■ LGB1.1.2. Distingue as

partes nas que se estruturan

as mensaxes orais, o tema,

así como a idea principal

e as secundarias.

■ CCL ■ 70% ■ Análise de texto

argumentativo.


criticamente tanto a forma

como o contido de noticias

e debates procedentes dos

medios de comunicación e

recoñece a validez dos

argumentos.

■ CCL

■ CAA


argumentativo.

2 ■ b

■ e

■ h



cartas á dirección e columnas

de opinión.


soporte impreso ou

dixital, cartas á

dirección e columnas

de opinión.

■ LGB2.12.1. Crea, en


cartas á dirección e

columnas de opinión.

■ CCL

■ CD

■ CSC

■ EOE

■ CA

■ TIC

■ EMP

■ Libro de texto

(U4).


texto de opinión.

2 ■ b

■ e

■ l


das formas verbais da lingua

galega e das perífrases.


usar correctamente as

formas verbais e as

perífrases verbais da


usa correctamente as formas

verbais e as perífrases

verbais da lingua galega e

■ CCL

■ CAA

■ EOE ■ Cadro de

perífrases

verbais.



69



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

lingua galega. distingue os diversos tipos.

2 ■ ñ

■ o



linguas de España.


situación


legal das linguas de

España.


situación sociolingüística e

legal das linguas de España

e analiza criticamente textos

(literarios e xornalísticos),

gráficos ou documentos

audiovisuais que traten

sobre a situación

sociolingüística do Estado

español.

■ CCL

■ CD

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U6).


2 ■ a

■ d

■ e


fonoloxía do galego, con


interferencias (apertura das

vogais de grao medio, o n

velar ou a entoación).


usar a fonética da

lingua galega.


usa adecuadamente a

fonética da lingua galega,

con especial atención á

entoación, ás vogais de grao

medio e ao n velar.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ EC

■ Presentación

sobre fonética.

■ Libro de texto

(U3).

■ 90% ■ Control oral.

■ Observación e

seguimento da

actividade na

aula.

2 ■ a

■ c

■ d

■ h


reflexiva que permite

identificar prexuízos e


■ B1.8. Manifesta

unha actitude crítica e

reflexiva que permite

identificar prexuízos e

mensaxes

discriminatorias.

■ LGB1.8.1. Reflexiona e

ten unha postura crítica ante

as mensaxes

discriminatorias que

proveñen dos medios de

comunicación.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ CL

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U3).


■ LGB1.8.2. Rexeita

argumentadamente os usos

lingüísticos que levan

implícitos prexuízos ou

discriminacións.

■ CCL

■ CSC


seguimento da

actividade na

aula.

3 ■ d

■ e

■ h


interpretaciónde textos orais

expositivos e argumentativos

do ámbito educativo

(presentacións, relatorios e

intervencións en mesas

redondas).


interpretar textos orais

expositivos e

argumentativos

utilizados no ámbito

educativo

(presentacións,

relatorios e

intervencións en

mesas redondas).



tese e os argumentos dos

debates, relatorios e mesas

redondas do ámbito

educativo e elabora un

esquema ou resumo.

■ CCL

■ CAA

■EOE

■ CL

■ EC

■ Libro de texto

(U3).


texto.



para manifestarse a favor ou

en contra dunha opinión ou

postura.

■ CCL

■ CSC


seguimento da

actividade na

aula.


70



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

3 ■ d

■ e

■ h



xornalísticos de opinión: carta

ao director, editorial, columna

e artigo de opinión.

■ B2.5. Comprende e

interpreta textos

xornalísticos de

opinión: carta ao

director, editorial,

columna e artigode

opinión.

■ LGB2.5.1. Diferencia os

trazos característicos dos

textos xornalísticos de

opinión: carta ao director,

editorial, columna e artigo

de opinión.

■ CCL

■ CSC

■ EOE

■ CL

■ EC

■ Libro de texto

(U4).


texto.


intención comunicativa dun

texto xornalístico e

distingue entre información,

opinión e persuasión.

■ CCL

■ CSC


seguimento da

actividade na

aula.

3 ■ b

■ e

■ B3.8. As principais regras

de combinación impostas

polos predicados en función

dos seus argumentos;

estruturas sintácticas e tipos

de oración segundo a natureza

do predicado.


usar enunciados e

oracións,

identificando as

principais regras de

combinación impostas

polos verbos.


enunciados e identifica a

palabra nuclear que os

organiza sintáctica e

semanticamente.

■ CCL

■ CAA

■EOE ■ Libro de texto

(U2, U3).



estrutura interna das

oracións, identificando

o verbo e os seus

complementos.


■ LGB3.8.3. Respecta a

orde correcta dos elementos

da estrutura sintáctica

galega.


■ LGB3.8.4. Clasifica

oracións segundo a natureza

do predicado.


■ LGB3.8.5. Usa a

terminoloxía sintáctica

correcta.


3 ■ h

■ o

■ 1.7. Produción de discursos


espontáneas, adecuados á




corrección.

■ B1.7. Producir

textos orais, en

intervencións

espontáneas,


e á intención

comunicativa

desexada, con


e corrección.



espontáneas, adecuadas á




corrección.

■ CCL

■ CSC

■ EOE

■ EC

■ CD do

alumnado (libro

de texto)

■ Libro de texto

(U3).




orais espontáneas


seguimento da

actividade na


71



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación









aula.




propias do galego: infinitivo


adecuada.





variado.


3 ■ ñ

■ o

■ B4.8. Prexuízos lingüísticos ■ B4.6. Identificar os




eles.

■ LGB4.6.1. Sinala os


atribuíbles a calquera lingua

e especialmente á galega e

rebáteos cunha

argumentación axeitada.

■ CCL

■ CSC

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U3)


■ LGB4.6.2. Analiza a

opinión propia sobre as

linguas, detecta os

prexuízos, en caso de os ter,

e rebáteos

argumentadamente.

■ CCL

■ CSC


seguimento da

actividade na

aula.

3 ■ h

■ l


comprensión dos distintos

períodos e xeracións da

literatura galega de 1916 ata

aactualidade.


comprender os

distintos períodos e

xeracións da

literatura galega de

1916 ata a

actualidade.

■ LGLB5.1.1. Identifica os

distintos períodos e

xeracións da literatura de

1916 ata a actualidade.

■ CCL ■ CL

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(apartados de

literatura)


■ LGLB5.1.2. Comprende e

explica razoadamente os

distintos períodos da


a actualidade sinalando os

seus principais trazos

característicos.



72



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

4 ■ b

■ e

■ n

■ l



de consulta, tanto en papel

como en soporte electrónico,

especialmente sobre cuestións

de uso (semántico e

sintáctico) e de normativa.

■ B3.5. Usar

eficazmente os

dicionarios e outras

fontes de consulta,

tanto en papel como

en soporte

electrónico, para

resolver dúbidas, para

progresar na

aprendizaxe autónoma

e para enriquecer o

propio vocabulario.

■ LGB3.5.1. Usa

eficazmente os dicionarios e

outras fontes de consulta,

tanto en papel como en

soporte electrónico,

especialmente sobre

cuestións de uso (semántico

e sintáctico) e de normativa,

para resolver dúbidas, e

para progresar na

aprendizaxe autónoma e

para ampliar o seu

vocabulario.

■ CCL

■ CD

■ EOE

■ TIC

■ EMP

■ Dicionarios

en papel e

dixitais.


seguimento da

actividade na

aula.

4 ■d

■e

■h



argumentativos.


interpretar textos

argumentativos.

■ LGB2.4.1. Identifica o

tema e a intención

comunicativa de textos

argumentativos.

■ CCL

■ EOE

■ CL

■ EC

■ Libro de texto

(U3).


texto.

■ LGB2.4.4.2. Elabora a

súa propia interpretación a

partir dos argumentos

expresados nun texto.


texto.

4 ■ a

■ c

■ d

■ h


e argumentada en debates nos

que se expresen opinión

acerca dun tema de

actualidade.


activa e

argumentadamente en

debates nos que se

expresen opinións

acerca dun tema de

actualidade.

■ LGB1.11.1. Desenvolve

argumentos de forma

comprensible e convincente

e comenta as contribucións

das persoas interlocutoras.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U3)

■ 80% ■ Rúbrica

■ LGB1.11.2. Aplica as

normas que rexen a cortesía

na comunicación oral,

respecta as quendas e as

opinións alleas e emprega

unha linguaxe non

discriminatoria.

■ CCL

■ CSC


seguimento da

actividade na

aula.

4 ■ a

■ b

■ e


explicación dos trazos que

permiten diferenciar e

clasificar os xéneros textuais,

especialmente os

argumentativos.


explicar os trazos que

permiten diferenciar e

clasificar os xéneros

textuais,

especialmente

■ LG3.11.1. Identifica e

describe a estrutura e os

trazos lingüísticos dos

diferentes xéneros textuais,

especialmente nos

argumentativos, e aplícaos

■ CCL ■ EOE

■ CL

■ EC

■ Libro de texto

(U3, U4). ■ 70% ■ Análise de

texto.


73



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

os argumentativos. nas producións propias.


nun texto, e emprega nas

producións propias, os

distintos procedementos

lingüísticos para a

expresión da

subxectividade.


texto.

4 ■ ñ

■ o


sociolingüística de Galicia. A

presenza da lingua galega nos

principais ámbitos e contextos

sociais e privados. Tendencias

de evolución.





presenza da lingua

galega nos principais

ámbitos e contextos

sociais e privados así

como ás tendencias de

evolución.


describe a lexislación

estatal e autonómica básica

en materia lingüística.

■ CCL

■ CSC

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U3, U10).


■ LGB4.2.2. Describe

acertadamente con criterios

sociolingüísticos a situación

galega actual.

■ CCL

■ CSC



gráficas de distribución de

linguas tirando conclusións

nas que incorpora os seus

coñecementos

sociolingüísticos.

■ CCL

■ CSC

■ CD



situación sociolingüística de

Galicia e empregaa

terminoloxía apropiada.

■ CCL

■ CSC


■ LGB4.2.5. Analiza as

tendencias de evolución da

lingua galega a partir da


actual.

■ CCL

■ CSC


4 ■ ñ

■ o

■ B4.5. Proceso de

normalización.

Desenvolvemento de

actitudes positivas cara ao

proceso de recuperación do

galego, favorecendo o

xurdimento de vínculos

positivos cara ao seu uso.

Consciencia da necesidade e



elementos do proceso

normalizador e

adquirir vínculos

positivos cara ao seu

uso asumindo a

importancia da

contribución

individual no

desenvolvemento da


procedementos de

normalización e argumenta

axeitadamente a necesidade

de continuar con este

proceso na lingua galega.

■ CCL

■ CSC

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U10).



normativización e

normalización e explica

axeitadamente cada

■ CCL

■ CSC



74



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación



da lingua galega.

lingua galega.

fenómeno.



valora a importancia de


socialmente á


galega.

■ CCL

■ CSC


■ LGB.4.3.4. Coñece os

principais axentes

normalizadores en Galicia

e valora a súa importancia.

■ CCL

■ CSC


4 ■ d

■ e

■ h



textos orais de natureza

diversa.



diferentes tipos de

discursos orais.



idea principal e as

secundarias, de calquera

texto oral, formal ou




dialectais.

■ CCL ■ EOE

■ EC

■ CD do

alumnado

(Libro de texto).

■ Gravacións de

textos dialectais.


■ Observación e

seguimento da

actividade na

aula.

4 ■ h

■ l

■ B5.2. Selección, lectura

autónoma e comentario de

obras representativas da

literatura galega de 1916 ata a

actualidade.

■ B5.2. Seleccionar,

ler autonomamente e

comentar obras

representativas da


1916 ata a actualidade

e relaciona o seu

contido co contexto


sociolingüístico de

cada período.

■ LGLB5.2.1. Selecciona,

seguindo criterios razoados,

obras representativas da


a actualidade para a súa

lectura.

■ CCL ■ CL

■ EC

■ PV

■ Lecturas dos

apartados de

literatura do

libro de texto.

■ Libros de

literatura

obrigatoria.


lectura oral ou

escrito.

■ LGLB5.2.2. Le

autónomamente obras ou



a actualidade, resume o seu

contido, sinala os seus

trazos característicos

definitorios e relaciónaos co


e sociolingüístico do

período da literatura galega

correspondente.


lectura oral ou

escrito.

■ LGB5.2.3. Comenta, de

forma guiada ou libre,


lectura oral ou


75



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

textos de obras da Literatura

galega desde 1916 ata a

actualidade, sinala os seus

trazoscaracterísticos

definitorios e relaciónaos

co contexto histórico,

cultural e sociolingüístico

do período dal iteratura

galega correspondente.

escrito.


textos literarios dun mesmo

período ou de diferentes

períodos atendendo aos seus

principais contidos, sinala

os seus trazos

característicos definitorios

e pon todo en relación co


e sociolingüístico do

período ou períodos.


lectura oral ou

escrito.

5 ■ b

■ e

■ h

■ B2.13. Composición en

soporte impreso ou dixital de

textos argumentativos,

redactados a partir da

información obtida de

distintas fontes.

■ B2.13. Producir en

soporte impreso ou

dixital textos

argumentativos,


información obtida de

distintas fontes.

■ LGB2.13.1. Elabora, en


textos argumentativos,


informaciónobtida de

distintas fontes.

■ CCL

■ CD

■ CSC

■ EOE

■ TIC

■ EC

■ CL

■ Libro de texto

(U3, U4).


texto

argumentativo.

■ LGB2.13.2. Crea, en


un texto argumentativo

propio a partir dun tema

dado sen documentación

previa.

■ CCL

■ CD


texto

argumentativo.

■ LGB2.13.3. Sintetiza a

información e resume textos

argumentativos sen repetir

nin parafrasear o texto de

partida.


texto

argumentativo.

5 ■ a

■ d

■ h

■ l


interaccións orais sobre temas

de interese persoal ou social

ou asuntos da vida cotiá, en


interaccións sobre

temas de interese

persoal, social ou

■ LGB1.12.1.

Desenvólvese con eficacia

en situacións que xorden

na vida diaria así como

■ CCL

■ CSC

■ CSIEE

■ CCEC

■ EOE

■ EC

■ PV

■ EV

■ Libro de texto

(U1)


seguimento da

actividade na

aula.


76



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

■ ñ diferentes rexistros. asuntos da vida cotiá,

nun rexistro formal,

neutro ou informal.

noutras de estudo ou

traballo e participa en

conversas informais.

■ EMP

5 ■ e

■ h


reflexivo dos nexos e

conectores textuais máis

comúns, en particular os de

causa e consecuencia, os de

condición e hipótese e os

conclusivos, e mais dos

mecanismos de cohesión

textual.


explicar e usar os

nexos textuais de

causa, consecuencia,

condición, hipótese e

os conclusivos, así

como os mecanismos

gramaticais e léxicos

de cohesión interna.


explica e usa os nexos

textuais de causa,

consecuencia, condición,

hipótese e os conclusivos,

así como os mecanismos

gramaticais e léxicos de

cohesión interna.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ CL

■ Libro de texto

(U5, U6).


■ Análise de

texto.

■ Composición de

texto.

5 ■ ñ

■ o

■ B4.6. Evolución da lingua

galega e etapas da historia

social da lingua galega desde

1916 ata a actualidade.

Análise e comprensión das

causas e consecuencias dos

feitos máis relevantes.


principais elementos

de evolución da

lingua galega, así

como identificar as

causas e

consecuencias dos

feitos máis relevantes

da súa historia social,

e sinalar as distintas

etapas desde 1916.


principais elementos da

evolución da lingua galega

desde 1916 ata a

actualidade.

■ CCL ■ EC

■ CL

■ TIC

■ PV

■ Libro de texto

(U1, U5, U10).



acontecementos relevantes

da historia social da lingua

galega desde 1916 e elabora

textos expositivos sobre as

diferentes etapas.

■ CCL

■ CCEC



causas dos feitos máis

relevantes da historia social

da lingua galega desde1916.

■ CCL

■ CCEC



consecuencias dos feitos

máis relevantesda historia

social da lingua galega

desde 1916.

■ CCL

■ CCEC



gráficos, táboas, textos e

información dos medios e

das TIC, relacionados coa


galega desde 1916.

■ CCL

■ CCEC

■ CD


5 ■ h

■ l

■ B5.3. Lecturas expresivas e

comprensivas, audicións e

lecturas dramatizadas de


e comprensivamente,

facer audicións e ler

■ LGLB5.3.1. Le expresiva,

comprensiva e/ou

dramatizadamente textos

■ CCL ■ EOE

■ EC

■ CL

■ Lecturas do

libro de texto.

■ Biblioteca de



77



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación




galegade 1916 ata a

actualidade.

dramatizadamente

textos narrativos,

poéticos, teatrais e

ensaísticos da


1916 ata a

actualidade.

narrativos, poéticos, teatrais

e ensaísticos representativos

da literatura galega de 1916

ata a actualidade.

aula.

■ LGLB5.3.2. Participa con

proveito de audicións de




galega de 1916 ata a

actualidade e

escribe/debate,

argumentadamente, sobre

os seus valores literarios.


seguimento da

actividade na

aula.

6 ■ d

■ e

■ h




relacionados co ámbito

laboral, administrativo e

comercial.


interpretar textos

escritos propios da

vida cotiá

pertencentes ao

ámbito laboral,

administrativo e

comercial.


intención comunicativa, o

tema e os subtemas de

escritos propios da vida

cotiá relacionados co

ámbito laboral,

administrativo e comercial.

■ CCL ■ EOE

■ CL

■ EC

■ EV

■ Libro de texto

(U8, U9).


texto.

■ LGB2 2.2. Comprende,

interpreta e valora textos


pertencentes a distintos

ámbitos: laboral (currículo,

carta de presentación, ficha

de contratación en empresas

e redes sociais de procura

de emprego, contrato,

nómina e vida laboral),

administrativo (carta

administrativa e solicitude

ou instancia) e comercial

(carta comercial, carta de

reclamación e impreso

administrativo de

reclamación).

■ CCL

■ CSC


texto.

6 ■ b

■ e

■ h



textos propios da vida cotiá

■ B2.11. Producir,

respectando as súas

características formais

■ LGB2.11.1. Produce,

respectando as súas

características formais e de

■ CCL

■ CD

■ CSC

■ EOE

■ TIC

■ EC

■ Libro de texto

(U8, U9).


texto.


78



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

pertencentes ao ámbito

laboral, administrativo e

comercial.

e de contido, textos


pertencentes a

distintos ámbitos

tanto en formato papel

como dixital: laborais,

administrativos e

comerciais.

contido, e en soporte tanto

impreso como dixital, textos


pertencentes a distintos

ámbitos: laboral (currículo,

carta de presentación, ficha

de contratación en empresas

e redes sociais de procura

de emprego), administrativo

(carta administrativa e

solicitude ou instancia) e

comercial (carta comercial,

carta de reclamación e

impreso administrativo de

reclamación).

■ EV

6 ■ b

■ e




da lingua galega.

■ B3.6. Aplica e

valora as normas

ortográficas e

morfolóxicas da

linguagalega.




da lingua galega nos

discursos orais e escritos.

■ CCL

■ CAA


(apartados de

ortografía).


■ LGB3.6.2. Recoñece o

valor funcional e social das

normas ortográficas e


galega.

■ CCL


seguimento da

actividade na

aula.

6 ■ ñ

■ o




as variedades xeográficas,

diastráticas e diafásicas da

lingua galega e da función da

lingua estándar. Uso

normalizado da variante

dialectal propia da zona.

Utilización e valoración da

variante estándar da lingua en



valorar os principais

fenómenos que

caracterizan as

variedades

xeográficas,

diastráticas e

diafásicas da lingua

galega e da función da

lingua estándar.


principais fenómenos que

caracterizan as variedades

xeográficas da lingua

galega.

■ CCL

■ CSC

■ EOE

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U7, U9).




da lingua galega.



lingua estándar como

variedade unificadora.


seguimento da

actividade na

aula.

■ LGB4.7.4. Valora as

variedades xeográficas da

lingua galega como símbolo

de riqueza lingüística e

■ CCL

■ CSC


seguimento da

actividade na

aula.


79



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

cultural e rexeita

fundamentadamente

calquera prexuízo sobre a

variación diatópica.


variedades diastráticas e

diafásicas da lingua galega

e describe o influxo da


nelas.

■ CCL

■ CSC


seguimento da

actividade na

aula.

6 ■ b

■ h

■ l

■ B5.4. Elaboración

detraballos individuais e/ou

en grupo nos quese describan

e analicen textos literarios


galega de 1916 ata

aactualidade.

■ B5.4. Elaborar

traballos individuais

e/ou en grupo nos que

se describan e

analicen textos

representativos da


1916 ata a

actualidade.

■ LGLB5.4.1. Elabora

traballos individual e/ou

colectivamente nos que se




actualidade.

■ CCL ■ EOE

■ EC

■ CL

■ PV

■ EMP

■ Lecturas dos

apartados de

literatura do

libro de texto.


individual ou en

grupo.

6 ■ e

■ h

■ l

■ B5.5. Consulta de fontes de

información variadas e de

recursos dasTIC para a

realización de traballos e cita

axeitada destes.

■ B5.5. Consultar


variadas e recursos

das TIC para a

realización de

traballos e cita

axeitada destes.



variadas para a realización

de traballos e cita axeitada

destas.

■ CCL ■ EOE

■ EC

■ CL

■ TIC

■ EMP

■ Páxinas web

de literatura.


individual ou en

grupo.


diferentes recursos das TIC

para a realización de

traballos e cita axeitada

destes.

■ CCL

■ CD


individual ou en

grupo.


80



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

7 ■ d

■ e

■ h



relacionados co ámbito

educativo, tanto materiais de

consulta (dicionarios,

glosarios, enciclopedias,etc.),

como libros de texto e

recursos de temas

especializados en internet.


interpretar textos

relacionados co

ámbito educativo,

tanto materiais de


glosarios,

enciclopedias,etc.),

como libros de texto e

recursos de temas

especializados en

internet.

■ LGB2.3.1. Comprende

textos relacionados co

ámbito educativo, tanto

materiais de consulta

(dicionarios,glosarios,

enciclopedias, etc.), como

libros de texto e recursos de

temas especializados en

internet.

■ CCL

■ CD

■ CL

■ TIC

■ EC

■ Dicionarios

en papel e

dixitais.

■ Enciclopedias

en papel e

dixitais.

■ Webs

educativas.


documentos

textuais e

gráficos.

■ LGB2.3.2. Interpreta a

información de mapas,

gráficas, diagramas.


documentos

textuais e

gráficos.



relación coa cohesión

sintáctica.


usar correctamente a

puntuación, de acordo

coa cohesión

sintáctica.

■ LGB3.7.1. Analiza e usa

correctamente a puntuación,

de acordo coa cohesión

sintáctica.


(U4, U5, U6,

U7).


texto escrito.

7 ■ h

■ o

■ B1.6. Participación nas

producións orais cunha

fonética e prosodia correcta,

valoración desta pronuncia

e actitude crítica ante os


asociar a ela.


oralmente cunha

fonética e prosodia

correcta, valorar esta

pronuncia e amosar

unha actitude crítica

ante os prexuízos que

se poidan asociar a

ela.



galega correcta, identifica

os erros na produción oral

allea e produce discursos

orais que respectan as

regras prosódicas e

fonéticas da lingua galega.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ EC

■ PV

■ Gravacións

orais dialectais.

■ CD do

alumnado

(Libro de texto).



rexeita argumentadamente

os prexuízos que se poidan

asociar á pronuncia propia

da lingua galega.

■ CAA

■ CSC

■ 90%

■ Observación e

seguimento da

actividade na

aula.





contexto.

■ CCL

■ CCEC


seguimento da

actividade na

aula.

7 ■ e

■ B3.10. Identificación da

estrutura dun texto, a

construción dos parágrafos e a

■ B3.10. Identifica

adecuadamente en

textos alleos e propios


estrutura do texto, en

construcións propias e

■ CCL

■ EOE

■ Libro de texto

(U6).

■ 70% ■ Análise do

texto.


81



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

vinculación e progresión

temáticas en textos alleos e

propios, e elaboración de

textos de acordo con estes

parámetros.

a estrutura, a

construción e

xustificación dos

parágrafos, a

vinculación e

progresión temáticas,

e elabora textos de

acordo con estes

parámetros.

alleas.

■ LGB3.10.2. Xustifica

argumentadamente a

división en parágrafos de

textos propios e alleos.

■ CCL

■ CAA


texto.


progresión temática en

textos propios e alleos.

■ CCL ■ 70% ■ Análise do

texto.


textos cunha estrutura

apropiada, divididos en

parágrafos e empregando os

mecanismos de progresión

temática.

■ CCL


texto.

7 ■ b

■ e

■ B3.12. Adecuación dos

textos en función do contexto,

do tema e do tipo de texto.

■ B3.12. Xustificar a

adecuación dos textos,

en función do

contexto, do tema e

do xénero e elabora

producións propias

cunha adecuación

apropiada.

■ LGB3.12.1. Xustifica a

adecuación das producións

en función do contexto, do

tema e do xénero textual.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ CL

■ EC

■ Apartados de

análise de texto

do libro de

texto.


texto.


producións lingüísticas

cunha adecuación apropiada

ao contexto, ao tema e

ao xénero textual.


texto.

7 ■ h

■ l

■ n

■ B5.6. Creación ou

recreación de textos de

intención literaria partindo


traballados na aula co fin de

desenvolver o gusto pola

escrita e a capacidade de

expresión dos sentimentos e

xuízos.

■ B5.6. Crear ou

recrear textos de

intención literaria

partindo das


traballados na aula co

fin de desenvolver o

gusto pola escrita e a

capacidade de

expresión dos


■ LGLB5.6.1. Crea ou

recrea textos de intención

literaria partindo das



■ CCL

■ CCEC

■ EOE

■ CL

■ EC

■ Lecturas dos

apartados de

literatura (Libro

de texto).


textos.

■ LGLB5.6.2. Desenvolve

o gusto pola escrita como

instrumento de

comunicación capaz de

analizar e regular os


■ CCL

■ CCEC


seguimento da

actividade na

aula.

8 ■ b

■ h

■ B1.10. Aplicación dos

coñecementos gramaticais á

avaliación e mellora da

expresión oral e

recoñecemento en

exposicións orais propias e


coñecementos

gramaticais á

avaliación e mellora

da expresión oral e

recoñecer en


erros (incoherencias,

repeticións, ambigüidades,

pobreza léxica, erros

fonéticae entoación

inadecuada) nos discursos

■ CCL

■ CAA

■ EOE ■ Apartados de

gramática do

libro de texto.


textos.

■ Composición de

textos.


82



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

alleas das dificultades

expresivas.

exposicións orais

propias e alleas as

dificultades

expresivas.

propios e alleos para

evitalos nas súas

producións.

8 ■ d

■ e

■ h


análise de textos publicitarios

dos medios de comunicación

audiovisual.


analizar textos

expositivos e

publicitarios,

diferenciar neles

información, opinión

e persuasión.


entre opinión e persuasión

en mensaxes publicitarias

orais e identifica as

estratexias de enfatización.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ CL

■ CA

■ EC

■ EV

■ Libro de texto

(U1, U11, U12).

■ 100% ■ Analise de

textos

publicitarios.

■ LGB1.2.2. Analiza os

elementos verbais dos

textos orais: no plano fónico

(xogos fónicos), no plano

morfosintáctico

(condensación, concisión e

economía) e no plano

léxico-semántico (léxico

connotativo, simbólico e

atractivo para o receptor).

■ CCL

■ CSIEE


textos

publicitarios.


elementos non verbais, en

especial a imaxe (mensaxe

icónica) e o son (diálogo,

ruídos e música), en

anuncios publicitarios

ou outro tipo de

comunicacións orais.

■ CCL

■ CCEC


textos

publicitarios.

8 ■ c

■ d

■ h

■ B2.7. Lectura crítica e

reflexiva que permita

identificar usos lingüísticos

discriminatorias.


usos lingüísticos que

conteñan prexuízos ou

mensaxes

discriminatorias.

■ LGB2 7.1. Reflexiona

sobre os usos lingüísticos

que levan implícitos

prexuízos ou mensaxes

discriminatorias.

■ CCL

■ CSC

■ CL

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U3, U11, U12)


■ LGB2.7.2. Detecta

prexuízos e mensaxes

discriminatorias implícitas

nos textos de medios de

comunicación con especial

atención á publicidade.

■ CCL

■ CSC


8 ■ a

■ c

■ d


habilidades de escoita activa,

cunha actitude de interese, de

■ B1.5. Coñecer, usar

e valorar a

adecuación, a


recursos que proporcionan

adecuación, coherencia

■ CCL ■ EOE

■ EC

■ PV

■ CD do

alumnado

(Libro de texto).


seguimento da

actividade na


83



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

■ h cooperación e de respecto. coherencia, a

cohesión e a claridade

expositiva, así como

normas de cortesía

nas intervencións

orais propias da


tanto espontáneas

como planificadas.

e cohesión ao discurso. aula.


aplica as normas que rexen

a cortesía na comunicación

oral e respecta as opinións

alleas.

■ CCL

■ CSC


seguimento da

actividade na

aula.





volume), a linguaxe

corporal adecuada (mirada e

posición do corpo), así

como o autocontrol das

emocións ao falar

enpúblico.

■ CCL

■ CSC

■ CSIEE


seguimento da

actividade na

aula.

8 ■ b

■ e

■ f

■ h

■ B2.10. Utilización das TIC

para corrixir e mellorar a

presentación dos escritos,

para difundir os textos

propios, coñecer outros alleos

e intercambiar opinións.

■ B2.10. Empregar as

TIC para corrixir e

mellorar a

presentación dos

escritos, para difundir

os textos propios,

coñecer outros alleos

e intercambiar

opinións.


para a corrección dos

textos: corrector ortográfico

do procesador de textos,

dicionarios en liña e outras

páxinas especializadas no

estudo da lingua galega.

■ CCL

■ CD

■ CAA

■ EOE

■ TIC

■ EC

■ Programas de

procesamento e

corrección de

textos.

■ Dicionarios

dixitais.


textos.

■ LGB2.10.2. Usa

procesadores de textos para

mellorar a presentación dos

seus escritos, especialmente

na presentación dos seus

traballos educativos,

atendendo a cada unha das

funcionalidades de cada

elemento: encabezamento e

pé de páxina, numeración

de páxinas, índice,

esquemas etc.

■ CCL

■ CD


textos.


como medio de divulgación

de textos propios, de

coñecemento doutros alleos

e de intercambio de

opinións.

■ CCL

■ CD

■ CSC


textos.


84



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

8 ■ b

■ e

■ h











eviten estereotipos



proxectos

(elaboración de


folletos, carteis,




linguas, tanto

curriculares como

outras presentes no

centro docente,

relacionados cos


e nos que se eviten

estereotipos

lingüísticos ou

culturais.









transversais, evita

estereotipos lingüísticos

ou culturais e valora as



■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ TIC

■ CA

■ EC

■ EMP

■ PV

■ EV

■ Programas de

procesamento e

edición de texto.

■ Programas de

edición de

imaxes e vídeo.


folleto.

9 ■ d

■ e

■ h


interpretación das mensaxes

explícitas e implícitas que

transmiten os textos

publicitarios dos medios de

comunicación.

■ B2.6. Comprende e

interpreta as

mensaxes explícitas e

implícitas que


publicitarios dos

medios de

comunicación.


interpreta as mensaxes

explícitas e implícitas que


publicitarios dos medios de

comunicación (anuncios).

■ CCL

■ CSC

■ CL

■ EC

■ Libro de texto

(U11, U12).


anuncios

publicitarios.

■ LGB2.6.2. Reflexiona e

ten unha postura crítica ante

as mensaxes persuasivas

que proveñen dos medios de

comunicación.

■ CCL

■ CSC


anuncios

publicitarios.

9 ■ b

■ e

■ f

■ h

■ B2.8. Uso autónomo dos


bibliotecas e as TIC.

■ B2.8. Usar e

seleccionar materiais

de consulta das

bibliotecas e doutras


impresa ou en formato

dixital.

■ LGB2.8.1. Selecciona

contidos, analiza

información e extrae

conclusións a partir da

consulta de materiais en

distintos soportes.

■ CCL

■ CD

■ CSC

■ CL

■ EC

■ TIC

■ EMP

■ Bibliotecas

dixitais.

■ Biblioteca do

centro.

■ Biblioteca de

aula.


seguimento da

actividade na

aula.

■ LGB2.8.2. Sérvese dos


bibliotecas ou asTIC para

integrar os coñecementos

adquiridos nos seus escritos.

■ CCL

■ CD

■ CAA

■ CSC


seguimento da

actividade na

aula.


85



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

9 ■ b

■ f

■ h

■ B2.9. Uso de técnicas e

estratexias para producir

textos escritos adecuados,

coherentes e ben

cohesionados desde o punto

de vista comunicativo

(planificación, organización,

redacción e revisión).

■ B2.9. Empregar

estratexias e técnicas

axeitadas para

producir escritos

adecuados, coherentes

e ben cohesionados

desde o punto devista

comunicativo

(planificación,

organización,

redacción e revisión).


distintas técnicas de

planificación para organizar

o seu discurso (diferentes

tipos de esquemas e mapas

conceptuais).

■ CCL ■ EOE

■ EC

■ EMP

■ Programas en

liña para a

confección de

mapas

conceptuais.

■ Modelos de

esquemas.


mapa conceptual.


rexistro adecuado en

función da tipoloxía textual

e do acto comunicativo.


seguimento da

actividade na

aula.

■ LGB2.9.3. Ordena as

ideas e estrutura os contidos

en unidades sintácticas

consecutivas e encadeadas

con conectores e outros

elementosde cohesión.



regras ortográficase as

normas morfosintácticas e

sérvese das ferramentas

lingüísticas ao seu alcance

(correctores, dicionarios e

gramáticas) para aplicalas

correctamente.

■ CCL

■ CD


■ LGB2.9.5. Revisa o texto

para comprobar que a

organización dos contidos

do texto é correcta e que

non se cometen erros

ortográficos, gramaticais, de

formato ou de presentación.


9 ■d

■ h

■ B2.14. Valoración da

escritura como un instrumento

de aprendizaxe, de relación

social e enriquecemento

persoal.


escritura como un

instrumento moi útil

na aprendizaxe, nas

relacións sociais e no

desenvolvemento do

individuo.


describe os valores da

escritura non só como unha

ferramenta para organizar

os pensamentos senón

tamén como un instrumento

para relacionarse cos

demais e enriquecerse como

persoa.

■ CCL

■ CSC

■ CCEC

■ EC

■ EOE

■ PV

■ Lecturas do

libro de texto.

■ Lecturas

obrigatorias.

■ Biblioteca de

aula.


lectura.

■ Observación e

seguimento da

actividade na

aula.


86



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

9 ■ ñ

■ o








■ B4.3. A lusofonía nas

linguas do mundo no século

XXI.


linguas como medios

de relación


de identidade dun

pobo, apreciar o


expresión

da riqueza cultural da


e describir o papel da

lusofonía nas linguas

do mundo no século

XXI.


lingua como medio de



pobo e argumenta

fundamentadamente e cun

discurso propio a súa

postura.

■ CCL

■ CCEC

■ EOE

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U2, U11).


■ LGB4.1.2. Valora o

plurilingüismo inclusivo,

desde a lingua propia, como



argumenta cun discurso

propio a súa postura.


seguimento da

actividade na

aula.



da comunidade lusófona e

sabe describir a súa

importancia dentro das


XXI.

■ CCL

■ CSC


■ LGB4.1.4. Incorpora á

súa práctica cotiá os

principais recursos da rede

en portugués (buscadores,

enciclopedias e portais de

noticias).

■ CCL

■ CSC

■ CD


seguimento da

actividade na

aula.

9 ■ b

■ e






integrada.



normas de uso das

linguas, mediante a

comparación e

transformación de



estes coñecementos

para solucionar

problemas de


produciónde textos.







para mellorar a




■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ CL

■ EC

■ EMP

■ Apartados de

gramática do

libro de texto.


textos.


87

5.5. 1º BAC.

Lingua Galega e Literatura 1º BAC


UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

1 ■ b

■ d

■ e



textos orais e audiovisuais de

natureza diversa.



diferentes tipos de

discursos orais e

audiovisuais.



idea principal e as






dialectais.

■ CCL

■ EOE

■ CA

■ EC

■ Libro de texto

(U2)

■ 80% ■ Proba de

comprensión oral.

■ LGB1.1.2. Recolle as

ideas fundamentais e

secundarias en resumos,

esquemas ou mapas

conceptuais.

■ CCL

■ CAA


comprensión oral.


reflexiona e emite xuízos

críticos sobre discursos

orais de distinta natureza.

■ CCL

■ CAA


comprensión oral.

1 ■ e


reflexión sobre os principais

conceptos de Lingüística

Xeral: comunicación,

linguaxe, lingua, unidades

lingüísticas, signo lingüístico

e disciplinas lingüísticas.

■ B3.1. Verificar o

coñecemento formal e

a capacidade de

reflexión sobre a

lingua que posúe o

alumnado.

■ LGB3.1.1. Emprega os

principais coñecementos de

Lingüística Xeral para

comprender e analizar

textos alleos de distintos

ámbitos e para producir,

compor e revisar textos

propios e de temáticas

diversas vinculados á

comunicación e á linguaxe.

■ CCL ■ CL ■ Libro de texto

(U1)


■ LGB3.1.2. Describe os

principais conceptos de

Lingüística Xeral:

comunicación, linguaxe,

lingua, unidades

lingüísticas, signo

lingüístico e diversas

disciplinas lingüísticas.



88



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

1 ■ e

■ n

■ B5.1. Definición dos

conceptos "literatura" e "texto

literario", caracterización dos

diferentes xéneros e análise

dos seus principais recursos

formais e descrición da

cronoloxía xeral da historia da

literatura galega.

■ B5.1. Definir

"literatura" e "texto

literario", caracterizar

os diferentes xéneros

e analizar os seus

principais recursos

formais e describir a

cronoloxía xeral da

historia da literatura

galega.

■ LGB5.1.1. Define

"literatura" e "texto

literario", caracteriza os

diferentes xéneros e analiza

os seus principais recursos

formais e describe a

cronoloxía xeral da historia

da literatura galega..

■ CCL ■ CL

■ EOE

■ CL

■ EC

■ Libro de texto

(U1 e U2)


textos.

■ LGB5.1.2. Compara

textos de diferentes xéneros,

caracterizándoos a partir

dos seus trazos formais e

estruturais definitorios.

■ CCL ■ 60%

■ Comentario de

textos.

■ LGB5.2.2. Le e comenta

textos dos diferentes

xéneros da literatura galega

de tradición oral e identifica

os seus principais trazos

formais, estruturais e

temáticos.

■ CCL

■ 80%

■ Comentario de

textos.

1 ■ b

■ f

■ h

■ B2.1. Aplicación de

estratexias e coñecementos

lingüísticos, sociolingüísticos

e pragmáticos para

comprender, analizar e

comentar o texto na súa

integridade.

■ B2.1. Aplicar

estratexias e

coñecementos

lingüísticos,

sociolingüísticos e

pragmáticos para

comprender, analizar

e comentar o texto na

súa integridade.


ideas fundamentais do texto

en resumos, esquemas e

mapas conceptuais.

■ CCL

■ CAA

■ CL

■ CA

■ TIC

■ EMP

■ Libro de texto

(U1, U5).

■ Uso do

programa

CMap.

■ Material

fotocopiado con

modelos de

esquemas.


mapa conceptual

cun programa

informático.


sentido global do texto,

identifica o propósito

comunicativo do/a autor/a e

emite opinións e xuízos

sobre a mensaxe.

■ CCL

■ CSC


mapa conceptual

cun programa

informático.

■ LGB2.1.3. Distingue o

tema principale os subtemas

e compón o esquema

xerarquizado das ideas do

texto.


mapa conceptual

cun programa

informático.


recursos bibliográficos,

audiovisuais e dixitais para

facilitar a comprensión e

complementar a

información do texto.

■ CCL

■ CD

■ CAA


mapa conceptual

cun programa

informático.


89



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

1 ■ p ■ B4.5. Historia da lingua: do

latín ao galego; situación

lingüística da Península antes

da romanización; substrato e

o estrato latino (principais

evolucións fonéticas do latín

ao galego). A Romanización e

o nacemento das linguas

romances; o superestrato.


historia da lingua do

latín ao galego e

distinguir os

elementos

constitutivos deste.


romanización e o

nacemento das linguas

romances.


(U1).



describe os diferentes

elementos constitutivos

do galego ao longo da

historia (substrato, estrato e

superestrato).

■ CCL

■ CSC


2 ■ b

■ h

■ h

■ B2.7. Análise dos textos

narrativos: intención

comunicativa, estrutura

formal e de contido, e

características lingüísticas.

■ B2.7. Caracterizar,

identificar e producir

textos narrativos

pertencentes a

distintos ámbitos de

uso.


identifica e analiza a


estrutura formal e de

contido e as características

lingüísticas dos textos

narrativos.

■ CCL ■ EOE

■ CL

■ Libro de texto

(U4, U5).

■ 80% ■ Traballo escrito

de composición

de texto narrativo.

2 ■ a

■ b

■ e

■ m




cooperación e de respecto.

■ B1.4. Desenvolver

habilidades de escoita

activa, para identificar

os recursos que

proporcionan

adecuación,

coherencia e cohesión

ao texto.




e cohesión ao discurso.

■ CCL ■ EOE

■ Gravacións de

discursos orais

de persoeiros.

■ Libro de texto

(U1).


■ LGB1.4.2. Coñece, valora

e aplica as normas que


comunicación oral; respecta

as quendas e as opinións

alleas.

■ CSC ■ 90% ■ Exposición oral.





volume), a linguaxe

corporal adecuada (mirada

e posición do corpo), así

como o autocontrol das

emocións ao falar en

público.

■ CSC

■ CCL

■ CSIEE


2 ■ p ■ B4.6.

Cultismos,semicultismos e

palabras patrimoniais e as

familias


cultismos,

semicultismos e

palabras patrimoniais


cultismos, semicultismos e

palabras patrimoniais e cita

algún exemplo.

■ CCL ■ EOE

■ EC

■ Libro de texto

(U1, U7, U8).



90



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

léxicas irregulares. e citar exemplos, así

como distinguir as

familias léxicas

irregulares e utilizalas

correctamente.


familias léxicas irregulares

e utilízaas correctamente.


2 ■ e

■ n

■ B5.3. A literatura medieval:

contextualización

sociohistórica e

sociolingüística das súas

orixes, definición das

características principais e

análise da lírica profana

(cantiga deamor, de amigo e

de escarnio), a lírica relixiosa

(cantigas de Santa María) e a

prosa medieval.

■ B5.3. Identificar,

analizar e describira

literatura medieval:

contextualizar

sociohistórica e

sociolingüisticamente

as súas orixes, definir

as características

principais e analizar a

lírica profana (cantiga

de amor, de amigo e

de escarnio), a lírica

relixiosa (cantigas de

Santa María) e a prosa

medieval.


analiza e describe a

literatura medieval:

contextualiza sociohistórica

e sociolingüisticamente as

súas orixes, define as

características principais e

analiza a lírica profana

(cantiga de amor, de amigo

e de escarnio), a lírica

relixiosa (cantigas de Santa

María) e a prosa medieval.

■ CCL ■ CL

■ EC

■ EOE

■ Libro de texto

(U3, U4, U5,

U6, U7, U8)


2 ■ a

■ b

■ e

■ B3.2. Coñecemento dos

diferentes rexistros

lingüísticos e dos factores

que inciden no uso da lingua

en distintos ámbitos e

valoración da importancia de

utilizar o rexistro adecuado en

relación coa situación

comunicativa.


utilizar os diferentes

rexistros lingüísticos

en función dos

ámbitos sociais

valorando a

importancia de usar o

rexistro axeitado a

cada momento.


rexistros lingüísticos en

textos orais e escritos en

función da intención

comunicativa.

■ CCL

■ CSC

■ EOE

■ EC

■ Libro de texto

(U2, U11)



importancia de utilizar o

rexistro axeitado a cada

situación comunicativa e

aplícao nas súas producións

orais e escritas.

■ CCL

■ CSC


2 ■ a

■ b

■ e

■ m





diferentes rexistros.


interaccións sobre

temas de interese

persoal ou social, ou

asuntos da vida cotiá,


neutro ou informal.


con eficacia en situacións

que xorden na vida diaria

así como noutras de estudo

ou traballo e participa en


■ CAA

■ CCL

■ CSC

■ CSIEE

■ EOE ■ Gravacións

orais e

dialectais.



91



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

3 ■ b

■ h

■ B2.2. Planificación e

produción de textos


cohesionados; axustados ás

normas gramaticais e ben

presentados.

■ B2.2. Compoñer

producións escritas

planificadas


e á intención

comunicativa

desexada, con

coherencia, cohesión,

corrección gramatical

e boa presentación.

■ LGB2.2.1. Selecciona e

presentaos contidos dos

seus textos de forma clara e

ordenada.


(U1, U3)


texto escrito.


describe as características

lingüísticas dos distintos

tipos de rexistro.

■ CCL ■ Composición de

texto escrito.

3 ■ e

■ h


discursos orais, en






■ B1.7. Producir

textos orais, en

intervencións

espontáneas,

adecuadasá situación

e á intención

comunicativa

desexada, con


e corrección.



espontáneas, adecuadasá




corrección.

■ CCL

■ CSC

■ EOE

■ EC

■ Gravacións de

discursos de

persoeiros.

■ Libro de texto

(U2, U7).




orais espontáneas






galega (pronuncia

das sete vogais, n velar e

fonema fricativo palatal

xordo).





propias do galego: infinitivo


adecuada.





variado.


3 ■ e

■ d

■ B5.4. Lectura de textos

significativos da literatura

■ B5.4. Ler textos

significativos da



■ CCL ■ CL

■ EOE

■ Libro de texto

(U3, U4, U5,


texto.


92



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

■ n medieval, identificacióndas

súas características temáticas

e formais e relación destas co

contexto sociohistórico e

sociolingüísticoe mais o

xénero ao que pertencen.

literatura medieval,

identificar as súas

características

temáticas e formais e

poñelas en relación co

contexto

sociohistórico e

sociolingüístico e

mais o xénero ao que

pertencen.

literatura medieval,

caracterízaos formal,

estrutural e tematicamente e

ponos en relación co

contexto sociohistórico

e sociolingüístico.

■ EC

U6, U7, U8)

3 ■ e ■ B3.4. Caracterización

morfolóxica, semántica e

sintáctica do substantivoe do

adxectivo.


identificar os trazos

característicos das

categorías gramaticais

substantivo e

adxectivo, explicar os

seus usos e valores

nos textos.


explica os usos e valores do

substantivo e do adxectivo

nun texto, relacionándoos

coa intención comunicativa,

coa tipoloxía textual, así

como con outros

compoñentes da situación

comunicativa.

■ CCL

■ CAA


(U3, U4).


3 ■ a

■ b

■ c

■ e

■ B3.3. Produción de textos

escritos ou orais de diferentes

xéneros mostrando un

correcto nivel de corrección

gramatical, presentación,

adecuación, coherencia,


■ B3.3. Producir

textos escritos ou

orais de diferentes

xéneros mostrando

un correcto nivel de

corrección gramatical,

presentación,

adecuación,


e corrección.


escritos ou orais de

diferentes xéneros

mostrando un correcto nivel

de corrección gramatical,

presentación, adecuación,


corrección.

■ CCL

■ CSIEE

■ CAA

■ EOE ■ Textos do

libro e de

diferentes

fontes.


texto escrito.

3 ■ p ■ B4.7. Historia da lingua: o

galego antigo (Idade Media),

emerxencia e declive,

características lingüísticas,

contexto histórico e cultural, e

situación sociolingüística.


describir as

características

lingüísticas

fundamentais do

galego antigo, o seu

contexto e identificalo

en textos.


describe ascaracterísticas

lingüísticas fundamentais

do galego antigo.

■ CCL ■ EOE

■ CL

■ EC

■ Libro de texto

(U3).

■ Presentación.


■ LGB4.5.2. Describir o

contexto histórico e cultural

do galego antigo así como a

situación sociolingüística.

■ CCL

■ CSC



galego antigo en

documentos non literarios e

literarios.


texto.


93



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

4 ■ b

■ f

■ h


descritivos: intención






textos descritivos

pertencentes a


uso.


analiza a intención

comunicativa, a estrutura

formal, de contido e as

características lingüísticas

dos textos descritivos e

produce outros textos

similares.

■ CCL ■ CL

■ EOE

■ Libro de texto

(U6)

■ Folletos e

textos

descritivos de

diversas fontes.

■ 90%

■ Composición de

texto descritivo.

4 ■ e

■ n

■ B5.2. Definición

de"literatura galega de

tradición oral" e as súas

principais concrecións

xenéricas, relación histórica

da súa vitalidadee mais das

principais manifestacións e

compilacións realizadas nos

diferentes períodos históricos

ata a actualidade.

■ B5.2. Definir

"literatura galega de

tradición oral" e as

súas principais

concrecións

xenéricas, historiar a

súa vitalidade e mais

as principais

manifestacións e

compilacións nos

diferentes períodos

históricos ata a

actualidade.

■ LGB5.2.1. Define

"literatura galega de

tradición oral" e as súas

principais concrecións

xenéricas, concretaa historia

da súa vitalidade e

mais as principais

manifestacións e

compilacións nos diferentes

períodos históricos ata a

actualidade.

■ CCL ■ CL

■ EOE

■ EC

■ Libro de texto

(U2).

■ Compilacións

de literatura

popular

provenientes da

biblioteca de

aula.



textos dos diferentes

xéneros da literatura galega

de tradición oral e identifica

os seus principais trazos

formais, estruturais e

temáticos.


4 ■ e


tipoloxía e caracterización dos

determinantes (artigo,

demostrativo, posesivo,

interrogativos, exclamativos,

cuantificadores e

identificadores).



característicos da

categoría gramatical

dos determinantes,

explicando os seus

usos e valores nos

textos.



dos determinantes,

relaciona a súa presenza coa


tipoloxía textual, así como

con outros compoñentes.

■ CCL

■ CAA


(U5, U6).



94



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

4 ■ p ■ B4.8. Historia da lingua:

galego medio;

dialectalización da lingua

(séculos XVI, XVII e XVIII);

contexto histórico e cultural;



■ B4.6. Distinguir as

características

lingüísticas

fundamentais do

galego medio (séculos

XVI, XVII e XVIII),

describir o seu


en textos.



fundamentais do galego

medio (séculos XVI, XVII e

XVIII), describe o seu

contexto e identifícao en

textos.

■ CCL ■ CL

■ EOE

■ EC

■ Libro de texto

(U9)


■ LGB4.6.2. Describe o


do galego medio así como a

súa situación

sociolingüística.

■ CCL

■ CSC



repercusión desta etapa de

dialectalización da lingua

no desenvolvemento

posterior do galego.

■ CCL

■ CSC


texto.


galego medio en


literarios.


texto.

4 ■ p ■ B4.1. Funcións sociais da

lingua.


funcións sociais da

lingua e determinar a

situación do galego

respecto a elas.


funcións sociais da lingua e

determina a situación do

galego respecto a elas.

■ CCL

■ CSC

■ EC ■ Libro de texto

(U11)


5 ■ d

■ e

■ g

■ i

■ m

■ B1.5. Produción

(planificación e execución de

textos orais relacionados con

algún contido do currículo ou

tema de actualidade)

adecuada á situación

comunicativa, con coherencia,

cohesión, corrección, coa

axuda das TIC, así como de

elementos non verbais e con

control das emocións ao falar

en público.

■ B1.5. Realizar

producións orais

planificadas,

relacionadas con

algún contido do

currículo ou tema

de actualidade


e á intención

comunicativa

desexada, con


corrección, coa axuda

■ LGB1.5.1. Planifica os

seus textos orais e produce

discursos adecuados,

coherentes e ben

cohesionados.

■ CAA

■ CCL

■ EOE

■ TIC

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U2, U3).




diversas e revisa os


■ CAA

■ CSIEE





gramatical.



95



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

das TIC así como de

elementos non verbais

e con control das

emocións ao falar

en público.




■ CCL

■ CSC




prosódicos e (entoación e







■ CCL

■ CSC

■ CSIEE







atractiva e innovadora.

■ CAA

■ CD

■ CCL


5 ■ b

■ f

■ h


expositivos: intención






textos expositivos

pertencentes a


uso.




estrutura formal, de contido

e as características


expositivos.

■ CCL ■ EOE

■ CL

■ EC

■ Libro de texto

(U7).


texto expositivo.

5 ■ b

■ d

■ e




argumentativos sobre temas

especializados do ámbito

educativo.



textos orais de

carácter expositivo

e argumentativo sobre

temas especializados

(conferencias,clases,

charlas, presentacións

e videoconferencias).

■ LGB1.2.1. Sintetiza o

contido dun texto ou

responde preguntas

concretas relativas á

comprensión de textos

orais.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ EC

■ CA

■ Gravacións e

vídeos de

exposicións e

conferencias.

■ Libro de texto

(U7, U8, U9).


■ LGB1.2.2. Comprende as

ideas principais e contidos

relevantes dunha

presentación, charla ou

conferencia.

■ CCL

■ CSC



distintas estratexias de

organización do contido

nunha exposición oral sobre

un tema especializado

■ CAA ■ 80% ■ Rúbrica


96



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

propio do ámbito educativo

ou de divulgación científica

e cultural.

■ LGB1.2.4. Escoita de

maneira activa, toma notas

e formula preguntas coa

intención de aclarar ou

ampliar ideas que se

desprenden da exposición

oral.

■ CAA ■ 90% ■ Rúbrica

5 ■ b

■ e

■ h











eviten estereotipos



proxectos

(elaboración de


folletos, carteis,




linguas, tanto

curriculares

como outras presentes

no centro docente,

relacionados cos


e nos que se eviten

estereotipos

lingüísticos ou

culturais.









transversais, evita


ou culturais e valora as



■ CCL

■ CAA

■ CD

■ EOE

■ CA

■ TIC

■ PV

■ EV

■ EC

■ CL

■ Dicionarios

de castelán,

galego, inglés,

portugués e

francés.

■ 80% ■ Elaboración da

recensión dun

libro ou película.

5 ■ e

■ n

■ B5.5. A literatura do galego

medio (séculos XVI, XVII e

XVIII): contextualización

sociohistórica e

sociolingüística da produción

desta etapa, e descrición e

análise das obras e os/as

autores/as principais.


analizar e describir

a literatura do galego

medio (séculos XVI,

XVII e XVIII):

contextualizar

sociohistórica e


a produción desta

etapa, e describir e

analizar as obras e

os/as autores/as

principais.



literatura do galego medio

(séculos XVI, XVII e

XVIII): contextualiza

sociohistórica e


a produción desta etapa, e

describe e analiza as obras e

os/as autores/as principais.

■ CCL ■ EOE

■ EC

■ CL

■ Libro de texto

(U9).



97



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

6 ■ b

■ f

■ h


argumentativos: intención






textos argumentativos

pertencentes a


uso.







argumentativos.

■ CCL ■ EOE

■ EC

■ CL

■ Libro de texto

(U8, U9).


texto

argumentativo.


argumentativo.

6 ■ e

■ g

■ i

■ l

■ B1.6. Presentación oral de


argumentativos, do ámbito

educativo e de divulgación

científica e cultural.

■ B1.6. Expor

oralmente con rigor e

claridade un tema

especializado de

textos do ámbito

educativo ou de

divulgación

científicae cultural.

■ LGB1.6.1. Desenvolve un

tema do currículo con rigor,

claridade e corrección

gramatical.

■ CCL ■ EOE

■ EC

■ Gravacións e

vídeos de

exposicións e

conferencias.



léxico preciso e

especializado e evita o uso

de coloquialismos e

palabras comodín.



recursos verbais e non

verbais en textos

expositivos.

■ CCL

■ CSC


■ LGB1.6.4. Adecúa otexto

segundo a intención

comunicativa, o tema e o

xénero textual.

■ CSC

■ CSIEE


6 ■ b

■ d

■

■ h


produción e síntese de textos

expositivos e argumentativos

do ámbito educativo e de

divulgación científica

ecultural (dicionarios,

glosarios e enciclopedias).


producir e sintetizar o

contido de textos

expositivos e

argumentativos de

tema especializado

do ámbito educativo

ou de divulgación



interpreta e sintetiza tanto o

contido de materiais de


glosarios e enciclopedias) e

textos argumentativos e

expositivos (ensaios).

■ CCL

■ CAA

■ CD

■ CL

■ EOE

■ EC

■ PV

■ Textos de

diferentes

procedencias e

en distintos

soportes.

■ Dicionarios

en papel e

dixitais.


texto

argumentativo e

expositivo.


tema e a estrutura de textos

de carácter expositivo

e argumentativo, de tema

especializado, propios do

ámbito educativo ou de

divulgación científica e

cultural.


texto

argumentativo e

expositivo.

■ LGB2.3.3. Sintetiza e

distingue as ideas principais

■ CCL ■ 90%


98



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

e as secundariasde textos de

carácter expositivo e

argumentativo propios do

ámbito educativo.



verbais dos textos

expositivos e

argumentativos de tema

especializado e valóraos en

función da intención

comunicativado/da autor/a,

do tema e do xénero textual.

■ CCL

■ CAA


texto

argumentativo e

expositivo.

■ LGB2.3.5. Desenvolve un

tema do currículo con rigor,

claridade e corrección

ortográfica e gramatical.


texto

argumentativo e

expositivo.


léxico preciso e

especializado e evita o uso

de coloquialismos e

palabras comodín.


texto

argumentativo e

expositivo.

6 ■ a

■ b

■ e

■ m







interaccións sobre

temas de interese

persoal, ou social ou



neutro ou informal.




así como noutras de estudo

ou traballo e participa en


■ CAA

■ CCL

■ CSC

■ CSIEE

■ EOE

■ EC

■ Gravacións

orais.


seguimento da

actividade da

aula.

6 ■ e ■ B3.6. Recoñecemento,

descrición e uso da categoría

verbal e das perífrases

verbais.



característicos da


do verbo e as

perífrases verbais e

explicar os seus usos

e valores nos textos.



dos verbos e das perífrases

e relaciona a súa presenza

coa intención comunicativa

e a tipoloxía textual, así

como con outros

compoñentes.

■ CCL

■ CAA


(U7, U8)


6 ■ ■ B5.6. Lectura de textos

significativos da literatura do

galego medio, identificación

das súas características


significativos da

literatura do galego

medio, identificar as



literatura do galego medio,


■ CCL ■ EOE

■ EC

■ CL

■ Libro de texto

(U9)

■ Biblioteca de

aula.


texto.


99



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

temáticas e formais e relación

co contexto sociohistórico e

sociolingüístico e mais o


súas características


poñelas en relación

co contexto

sociohistórico e



pertencen.




sociolingüístico.


100



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

7 ■ b

■ d

■ e

■ h



textos orais procedentes dos


social (entrevistas,

documentais, series e

películas).



textos orais e

audiovisuais dos

medios de

comunicación

(entrevistas,


películas).


intención comunicativa, as

ideas principais e relevantes

de programas de radio e

televisión (entrevistas,


películas).

■ CCL

■ CSC

■ CCEC

■ EOE

■ CL

■ CA

■ Gravacións de

medios de

comuicación

audiovisual.

■ Libro de texto

(U11).



características propias dos

principais xéneros

informativos e de opinión

procedentes dos medios de

comunicación social.

■ CCL

■ CSC



explica os recursos verbais

e non verbais.

■ CCL

■ CAA

■ CSC


7 ■ e ■ B3.7. Recoñecemento,

observación, uso e

explicación dos conectores

textuais.

■ B3.7. Recoñecer en

textos de

diversaíndole e usar

nasproduciónspropias

orais e escritas os

diferentesconectores

textuais.


explica e usa distintos tipos

de conectores que lles

proporcionan cohesión a un

texto.

■ CCL

■ CAA

■ EOE ■ Textos de

diferentes

procedencias.

■ Relación de

conectores

textuais

■ Libro de texto

(U3)


7 ■ e


caracterización e tipoloxía dos

pronomes.


identificar ostrazos

característicos da

categoríagramatical

dos pronomes e

explicaros seus usos e

valores nos textos.



dos pronomes e relaciona

a súa presenza coa intención

comunicativa e a tipoloxía

textual, así como con outros

compoñentes.

■ CCL

■ CAA


(U9)



galego moderno (desde o

século XIX ata 1916);

contexto histórico e cultural;



características

lingüísticas

fundamentais do

galego moderno




moderno (desde o século

XIX ata 1916).

■ CCL ■ CL

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U10)



101



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

características lingüísticas. (desde o século XIX

ata 1916), describir o

seu contexto e

identificalo en textos,

elaborar traballos

individuais e/ou en

grupo nos que se

describan e analicen

textos anteriores a

1916.



do galego moderno (desde o

século XIX ata 1916) así

como a súa situación

sociolingüística.

■ CCL

■ CSC



repercusión da etapa de

nacemento do galego

moderno (desde o século

XIX ata 1916) no

desenvolvemento posterior

da lingua.

■ CCL

■ CSC



galego moderno (desde o

século XIX ata 1916) en

documentos non literarios

e literarios.



traballos de xeito individual

e/ou en grupo nos que se


anteriores a 1916.


7 ■ b

■ e

■ B1.11. Participación nas



valoración desta pronuncia e



asociar a ela.


oralmente cunha



pronuncia e amosar



se poidan asociar a

ela.









■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ EC

■ PV

■ Gravacións e

vídeos

dialectais.


seguimento da

actividade na

aula.

■ LGB.1.11.2. Recoñece e




da lingua galega.

■ CAA

■ CCL

■ CSC


seguimento da

actividade na

aula.



propia e asúmea como

avariedade habitual do seu

contexto.

■ CAA

■ CCL

■ CSC


seguimento da

actividade na

aula.


102



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

8 ■ b

■ c

■ d

■ h


produción e valoración de

textos procedentes dos medios

de comunicación social tanto

os publicitarios como os

periodísticos de carácter

informativo e de opinión.


producir e valorar de

forma crítica textos

publicitarios e

periodísticos de

carácter informativo

ou de opinión.


produce e valora de forma

crítica textos publicitarios

e periodísticos de carácter

informativo ou de opinión.

■ CCL

■ CSC

■ EOE

■ CL

■ EC

■ Textos de

prensa escrita e

en papel.


texto informativo.

■ LGB2.4.2. Interpreta as

mensaxes publicitarias e

recoñece os elementos de

persuasión dos anuncios.

■ CCL

■ CSC


texto informativo


rexeita as ideas e os usos

lingüísticos discriminatorios

dos textos publicitarios.

■ CCL

■ CSC


texto informativo

8 ■ a

■ b

■ e

■ B1.8. Participación activa e

argumentada en debates nos

que se expresen opinións

acerca dun tema de

actualidade.


activa e

argumentadamente en

debates nos que se

expresen opinións

acerca dun tema de

actualidade.

■LGB1.8.1. Desenvolve

argumentos de forma

comprensible e convincente

e comenta as contribucións

das persoas interlocutoras.

■ CCL

■ CSC

■ CSIEE

■ EOE

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U8, U9).



normas que rexen a cortesía

na comunicación oral,

respecta as quendas e as

opinións alleas e emprega

unha linguaxe non

discriminatoria.

■ CCL

■ CSC

■ CSIEE


texto informativo

8 ■ e ■ B3.8. Coñecemento,

caracterización e tipoloxía do

adverbio e das locucións

adverbiais.



característicos da


do adverbio e explicar

os seus usos e valores

nos textos.



dos adverbios e das

locucións adverbiais e

relaciona a súa presenza coa

intención comunicativae a

tipoloxía textual, así como

con outros compoñentes.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ CL

■ Libro de texto

(U11)


8 ■ ■ B5.7. A literatura do

Rexurdimento:

contextualización

sociohistórica e

sociolingüística da produción

do Prerrexurdimento e o

Rexurdimentopleno ata 1916

e descrición e análise das


analizar e describir a

literatura do

Rexurdimento:

contextualizar

sociohistórica e


a produción do



literatura do Rexurdimento:

contextualiza sociohistórica

e sociolingüisticamente a

produción do

Prerrexurdimento e o

Rexurdimentopleno ata

■ CCL ■ EOE

■ CL

■ EC

■ Libro de texto

(U10, U11,

U12, U13,

U14).



103



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

obras e os/as autores/as

principais deste período.

Prerrexurdimento e o

Rexurdimento pleno

ata 1916 e describir e

analizar as obras e

os/as autores/as

principais deste

período.

1916 e describe e analiza as

obras e os/as autores/as

principais deste período.

8 ■ b

■ f

■ h


dialogados: intención





identificar, analizar e

producir textos

dialogados

pertencentes a


uso.







dialogados.

■ CCL ■ EOE

■ EC

■ Documento

explicativo das

características

do texto

dialogal.


texto dialogal.

9 ■ b

■ d

■ e




expresión oral e

recoñecemento en



expresivas.


coñecementos

gramaticais á

avaliación e mellora

da expresión oral e

recoñecer en

exposicións orais

propias e alleas as

dificultades

expresivas.

■ LGB1.10.1. Recoñece en

exposicións propias e alleas

as dificultades expresivas

(incoherencias, repeticións,

ambigüidades, mal uso dos

rexistros, pobreza léxica,

fonética e entoación

inadecuada) e identifica

interferencias lingüísticas e

desviacións da norma.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ EC

■ Exposicións

gramaticais e

actividades do

libro de texto.

■ 70% ■ Probas e

traballos escritos e

orais do curso.

■ LGB1.10.2. Deseña

estratexias para mellorar e

progresar de xeito

autónomo.

■ CAA

■ CSIEE



orais do curso.

9 ■ b

■ e






integrada.



normas de uso das

linguas, mediante a

comparación e

transformación de



estes coñecementos

para solucionar

problemas de









para mellorar a




■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ CL

■ Exposicións

gramaticais e

actividades do

libro de texto.



orais do curso.

■ Probas e


orais do curso.


104



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

9 ■ p ■ B4.2. Diversidade

lingüística no mundo, en

Europa e na Península Ibérica.


■ B4.4. Multilingüismo e

plurilingüismo.Lingua

minoritaria e lingua

minorizada. Conflito

lingüístico e diglosia.

Ecolingüismo.


diversidade lingüística

no mundo, en Europa

e na Península

Ibérica, determinar o

papelda lusofonía,

distinguir conceptos

básicos de contacto de

linguase describir os

fundamentos do

ecolingüismo.


diversidade lingüística no

mundo, en Europa e na

Península Ibérica.

■ CCL

■ CSC

■ CCEC

■ EOE

■ EC

■ EMP

■ Libro de texto

(U7, U12, U13,

U14).


■ LGB4.2.2. Determina o

papel da lusofonía nas


XXI e a súa importancia

cultural e económica desde

a perspectiva galega.

■ CCL

■ CSC

■ CCEC


■ LGB4.2.3. Diferencia e

explica os conceptos de

multilingüismo,

plurilingüismo, lingua

minoritaria e lingua

minorizada, conflito

lingüístico e diglosia e

describe os fundamentos

do ecolingüismo.

■ CCL

■ CSC

■ CCEC


9 ■ e

■ d

■ n

■ B5.8. Lectura de textos

significativos dos/das

principais autores/as

do Prerrexurdimento, o

Rexurdimentopleno e os

comezos do século XX ata

1916, identificación das súas

características temáticas e

formais e relación co contexto

sociohistórico e

sociolingüístico e mais o



significativos dos/das


do Prerrexurdimento,

o Rexurdimentopleno

e os comezos do

século XX ata 1916,

identificando as súas

características



contexto

sociohistórico e



pertencen.



literatura do Rexurdimento

(tanto do Prerrexurdimento

como do Rexurdimento

pleno e a literatura de

comezos do século XX ata

1916), caracterízaos formal,

estrutural e tematicamente

e ponos en relación co


sociolingüístico.

■ CCL ■ EOE

■ EC

■ CL

■ Libro de texto

(U9)

■ Biblioteca de

aula.


texto.


105

5.6. 2º BAC.



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

1 ■ d

■ e

■ g

■ h



textos orais e audiovisuais de

natureza diversa.



diferentes tipos de

discursos

orais, audiovisuais e a

situación en que se

desenvolven. Captar o

sentido global, a

intención do discurso,

a mensaxe e as súas

ideas principais e

secundarias.



idea principal e as






dialectais.

■ CCL

■ EOE

■ CA

■ Libro de texto

(U1)

■ Vídeo

explicativo

■ 70 % ■ Exposición oral.


ideas fundamentais e

secundarias en resumos,

esquemas ou mapas

conceptuais.

■ CCL ■ 70 % ■ Elaboración de

esquemas.


reflexiona e emite xuízos

críticos sobre discursos

orais de distinta natureza.

■ CAA ■ 70 % ■ Exposición oral.

1 ■ d

■ f

■ h

■ B2.4. Análise e comentario

de textos expositivos e

argumentativos propios dos

ámbitos educativo,

xornalístico, profesional e

empresarial.


comentar textos

argumentativos e

expositivos propios

dos ámbitos

educativo,

xornalístico,

profesional e

empresarial.


trazos morfosintácticos,

léxico-semánticos e

pragmático-textuais de


argumentativos.

■ CCL

■ CL

■ EOE

■ EMP

■ EC

■ Textos

extraídos do

libro

■ Libro de texto

(U10, U11)

■ 80 % ■ Tarefa escrita

de composición

de texto.


explica a función no texto

dos distintos procedementos

de cita: estilo directo, estilo

indirecto, estilo indirecto

libre e cita encuberta.

■ CCL ■ 40% ■ Tarefa escrita

de composición

de texto.

1 ■ e

■ B3.1. Pronuncia correcta

dos fonemas propios do

galego e das transformacións

fonéticas que se dan nas

palabras ao longo da cadea

■ B3.1. Definir e

identificar os fonemas

da lingua galega e

recoñecer

a importancia e o

■ LGB3.1.1. Define e

identifica os fonemas

vocálicos e consonánticos

da lingua galega.

■ CCL

■ CAA

■ CCEC

■ EOE

■ Libro de texto

(U1 e U2)

■ Presentación

■ 90% ■ Proba escrita de

transcrición

fonolóxica.


106



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

falada.

valor das normas

fonéticas como medio

para facilitara

comunicación eficaz.

■ LGB3.1.2. Valora as

normas fonéticas como

medio para facilitar a

comunicación eficaz.

■ CCL

■ CCEC

■ 30% ■ Observación da

actividade na

aula.


galego moderno (desde 1916

ata 1978); contexto histórico e

cultural; situación




características

lingüísticas

fundamentais do

galego moderno desde

1916 ata 1978,

describir o seu


en textos.




moderno (desde 1916 ata

1978).

■ CCL ■ EC

■ EMP

■ CL

■ EOE

■ Libro de texto

(U1)

■ Presentación.


textos.



do galego moderno (desde

1916 ata 1978), así como a

súa situación

sociolingüística

■ CCL

■ CSC


textos.

■ LGB4.3.3. Diferencia e

describe as etapas que

podemos establecer entre

1916 e 1978 desde o punto

de vista sociolingüístico.


textos.


importancia da etapa 1916-

1978 no desenvolvemento

posterior da lingua.

■ CCL

■ CSC

■ 50% ■ Exposición

escrita.


galego moderno (desde

1916 ata 1978) en


literarios.


textos.

2 ■ e

■ n

■ B5.1. Literatura galega de

1916 a 1936:

– Poesía: autores/as de

Vangarda e outros/as

autores/as.

– Prosa: autores/as das

Irmandades, o Grupo Nós

(narrativa e ensaio) e

outros/as autores/as.

– Teatro: autores/as das

Irmandades, Vangardas e

Grupo Nós.


analizar e describir

a literatura galega de

1916 a1936:

– Poesía: autores/as

de Vangarda e


– Prosa: autores/as

das Irmandades,o

Grupo Nós (narrativa

e ensaio) e outros/as

autores/as.


analiza e describe a poesía

galega de 1916 a 1936:

autores/as de Vangarda e


■ CCL ■ CL

■ EC

■ EOE

■ PV

■ Libro de texto

(U2, U3, U4,

U5)

■ Presentacións.


■ Comentario de

textos.


analiza e describe a prosa

galega de 1916 a 1936:

autores/as das Irmandades,

o Grupo Nós (narrativa e

ensaio) e outros/as

autores/as.


■ Comentario de

textos.


107



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

– Teatro: autores/as

das Irmandades,

Vangardas e Grupo

Nós.


analiza e describe o teatro

galego de 1916 a 1936:

autores/as das Irmandades,

Vangardas e Grupo Nós.


■ Comentario de

textos.

2 ■ e

■ d

■ n

■ B5.2. Lectura e comentario

de textos significativos da

literatura galega de 1916 a




sociohistórico e

sociolingüístico

■ B5.2. Ler e

comentar textos

significativos da


1916 a 1936,


características



contexto

sociohistórico e



pertencen.



poesía galega de 1916 a

1936, caracterízaos formal,




sociolingüístico.

■ CCL ■ CL

■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U2, U3, U4,

U5)

■ Presentacións.


textos.



prosa galega de 1916 a







textos.


textos representativos do

teatro galego de 1916 a







textos.

2 ■ b

■ d

■ f

■ h


produción de textos propios

dos ámbitos educativo,

xornalístico, profesional e

empresarial con axuda de

estratexias e coñecementos

lingüísticos, sociolingüísticos

e pragmáticos.

■ B2.1. Aplicar

estratexias e

coñecementos

lingüísticos,

sociolingüísticos e

pragmáticos para

interpretar e producir

textos propios dos

ámbitos educativo,

xornalístico,

■ LGB2.1.1. Sintetiza as

ideas fundamentais do texto

en resumos, esquemas e

mapas conceptuais.

■ CCL

■ CAA

■ CL

■ EOE

■ EMP

■ EC

■ Textos

variados,

especialmente

do libro de

texto, de

xornais, de

internet, de

probas.

■ Libro de texto

(U1, U8,)

■ 80% ■ Probas e tarefas

escritas.



intención comunicativa do

emisor en textos expositivos

e argumentativos de

distintos ámbitos.

■ CCL ■ 100% ■ Probas e tarefas

escritas.


108



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

profesional e

empresarial.


ideas principais e as

secundarias e sintetiza o

contido de textos

expositivos e

argumentativos de distintos

ámbitos.

■ CCL ■ 70% ■ Probas e tarefas

escritas.


recursos bibliográficos,

audiovisuais e dixitais para

facilitar a comprensión dun

texto e complementar as

súas producións.

■ CCL

■ CAA

■ CD

■ 100% ■ Probas e tarefas

escritas.

2 ■ d

■ e

■ g

■ h

■ B1.2. Comprensión



argumentativos sobre temas

especializados do ámbito

educativo.


interpretar evalorar

textos orais de

carácter expositivo

e argumentativo sobre

temas especializados

(conferencias, clases,

charlas, presentacións

e videoconferencia).


ideas principais e contidos

relevantes dunha

presentación (charla ou

conferencia sobre temas

especializados do

ámbito educativo).

■ CCL

■ CAA

■ CL

■ EOE

■ CA

■ EC

■ EMP

■ Textos

variados,

especialmente

do libro de

texto, de

xornais, de

internet, de

probas.

■ Libro de texto

(U7, U10, U11)

■ 80% ■ Exposicións

orais.


distintas estratexias de

organización do contido

nunha exposición oral sobre

un tema especializado

propio do ámbito educativo

ou de divulgación científica

e cultural.

■ CAA ■ 80% ■ Exposicións

orais.

■ LGB1.2.3. Escoita de

maneira activa, toma notas

e formula preguntas coa

intención de aclarar ou

ampliar ideas que se

desprenden da exposición

oral.

■ CCL

■ CAA

■ 100% ■ Exposicións

orais.

2 ■ d

■ e


explicación das variedades

dialectais de Galicia.


variedades dialectais,

recoñecer e explicar

os seus trazos

característicos en

manifestacións orais e

■ LGB3.2.1. Explica as

principais variedades

dialectais e valora a


como parte do noso

patrimonio cultural.

■ CCL

■ CCEC

■ EOE

■ EC

■ Presentación ■ 80% ■ Interpretación

de mapas e textos

dialectais.


109



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

escritas e valorar a


como parte do

patrimonio cultural.

3 ■ e ■ B3.3. Análise e explicación

do léxico e dos seus

procedementosde formación.


explicar o proceso de

formación das

palabras e aplicar os

coñecementos

adquiridos para a

mellora, comprensión

e enriquecemento do

vocabulario activo.

■ LGB3.3.1. Explica os

procedementos de

formación das palabras.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ Libro de texto

(U4)

■ Táboas que

recollen os

morfemas e os

seus

significados.



explica os tipos de

morfemas así como a

análise morfolóxica.

■ CAA ■ 80% ■ Proba escrita.


analiza e explica a estrutura

morfolóxica.

■ CAA ■ 80% ■ Proba escrita.

3 ■ e ■ B1.11. Participación nas



valoración desta pronuncia e



asociar a ela.


oralmente cunha



pronuncia e amosar



se poidan asociar aela.









■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ EC

■ Gravacións

orais de textos

dialectais.

■ Textos

dialectais

escritos.






da lingua galega.

■ CCL

■ CSC






contexto.

■ CCL

■ CSC


3 ■ d

■ e

■ g

■ h

■ i

■ B1.5. Produción

(planificación e execución de

textos orais relacionados con

algún contido do currículo ou

tema de actualidade)

■ B1.5. Realizar

producións orais

planificadas,

relacionadas con

algún contido do


seus textos orais e produce

discursos adecuados,

coherentes e ben

cohesionados.

■ CAA

■ CCL

■ EOE

■ CA

■ TIC

■ EMP

■ Libro de texto

(U2, U3, U4,

U7)

■ Presentación.

■ Documento


dunha

presentación.


110



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

■ m adecuada á situación

comunicativa, con coherencia,

cohesión, corrección, coa

axuda das TIC, así como de

elementos non verbais e con

control das emocións ao falar

en público.

currículo ou tema

de actualidade


e á intención

comunicativa

desexada, con


corrección, coa axuda

das TIC así como de

elementos non verbais

e con contol das

emocións ao falar en

público.



diversas e revisa os


■ CAA de texto.

■ Vídeos de

exposicións

orais.


dunha

presentación.




gramatical, cínguese ao

tema e non divaga.

■ CCL ■ 90% ■ Rúbrica de

expresión oral.



prosódicos (entoación e







■ CCL

■ CSC

■ CSIEE

■ 90% ■ Rúbrica de

expresión oral.

■ LGB1.5.5. Exprésase con

facilidade e recorre a

paráfrases ou circunloquios

cando non encontra a

expresión precisa.

■ CCL

■ CSIEE


expresión oral.




■ CCL ■ 100% ■ Rúbrica de

expresión oral.

■ LGB1.5.7. Tenta buscar a

complicidade do público e

demostra seguridade ao

responder as preguntasdo

auditorio.

■ CSIEE ■ 40% ■ Rúbrica de

expresión oral.






adecuada á situación e á




■ CD

■ CCL

■ CAA


expresión oral.


111



UD.


avaliación

Estándares de

aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

3 ■ p ■ B4.1. Estereotipos e

prexuízos lingüísticos: a súa

repercusión nos usos.

■ B4.2. Elaboración de

traballos individuais e/ou en

grupo nos que se describan e

analicen cuestión

sociolingüísticas.


estereotipos e

prexuízos lingüísticos,

determinar a súa

repercusión nos usos e

elaborar traballos

individuais e/ou en

grupo nos que se

describan e analicen

cuestións

sociolingüísticas.


estereotipos e prexuízos

lingüísticos e determina

a súa repercusión nos usos.

■ CCL

■ CSC

■ EC

■ EMP

■ Libro de texto

(U3)

■ Presentación



traballos de xeito individual

e/ou en grupo nos que se

describen e analizan

cuestión sociolingüísticas.

■ CCL

■ CSC



112

Lingua e Literatura Galega 2º BAC


UD.


aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

4 ■d

■e

■g

■h

■ B1.3. Comprensión


textos orais procedentes dos


social (xéneros informativos e

de opinión, e da publicidade).



textos orais

xornalísticos e

publicitarios.

■ LGB1.3.1. Interpreta e

identifica a intención

comunicativa, o tema e a

estrutura en anuncios

sonoros e/ou audiovisuais.

■ CCL

■ CAA

■ CL

■ CA

■ EC

■ Libro de texto

(U7, U12,U14)

■ Vídeos

publicitarios.

■ Xornais en

papel e dixitais



características propias dos

principais xéneros

informativos e de opinión

dos medios de

comunicación social.

■ CCL

■ CAA

■ CSC




verbais que se empregan

na publicidade para

convencer os destinatarios

ou destinatarias.

■ CCL

■ CSC


■ LGB1.3.4. Analiza de

forma crítica a forma e

contido das mensaxes

publicitarias e evita usos

lingüísticos

discriminatorios.

■ CAA

■ CCL


4 ■ a

■ b

■ e

■ B1.4. Desenvolvemento das



cooperacióne de respecto.

■ B1.4. Coñecer, usar e

valorar a adecuación, a

coherencia, a cohesión

e a claridade expositiva,

así como as normas de

cortesía, nas


propias da actividade

educativa, tanto

espontáneas como

planificadas.




e cohesión ao discurso.

■ CCL ■ EC

■ PV

■ Libro de texto

(U1, U7)

■ Vídeos de

debate.



aplica as normas que


comunicación oral e

respecta as opinións

alleas.

■ CSC

■ CAA


seguimento da

actividade na

aula.





volume), a linguaxe

corporal adecuada

(mirada e posición do

corpo), así como o

■ CCL

■ CSC

■ CSIEE



113



UD.


aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación



4 ■ b

■ f

■ h

■ B2.2. Planificación,

produción e revisión de textos

de distintos ámbitos


cohesionados; axustados ás

normas morfolóxicas e

gramaticais e ben

presentados.

■ B2.2. Planificar,

producir e revisar textos

de distintos ámbitos de

uso adecuados á


comunicativa,

concoherencia,

cohesión, corrección

gramatical e

boa presentación.


seus traballos seguindo

unha orde predefinida e

revisa o proceso de

escritura para mellorar a

produción final.

■ CCL

■ EOE

■ CA

■ EC

■ Libro de texto

(U2, U3, U4)

■ Documento

de texto.

■ 80% ■ Tarefa escrita

de composición

de textos.

■ LGB2.2.2. Produce

textos propios de distintos

ámbitos usando o rexistro

adecuado, organizando os

enunciados en secuencias

lineais e ben organizadas.

■ CCL

■ CSC

■ 80% ■ Tarefa escrita

de composición

de textos.

4 ■ b

■ d

■ f

■ h


traballos educativos

individuais e en grupo sobre

temas polémicos do currículo

ou da actualidade social,


■ B2.3. Realizar

traballos educativos

individuais ou en grupo

sobre temas

controvertidos do

currículo ou de

actualidade social,

científica ou cultural.


un tema do currículo con

rigor, claridade e

corrección gramatical.

■ CCL ■ EOE

■ EMP

■ Textos

variados

procedentes de

obras literarias,

revistas, probas,

xornais…


■ LGB2.3.2. Adecúa a

súa expresión ás

condicións da situación

comunicativa (tema,

destinatario, ámbito

discursivo e xénero

textual) e emprega os

recursos expresivos

propios do rexistro

formal.

■ CCL ■ 100% ■ Traballo escrito

sobre un tema do

currículo.


léxico preciso e evita o

uso de coloquialismos ou

palabras comodín.

■ CCL ■ 60% ■ Traballo escrito

sobre un tema do

currículo.

■ LGB2.3.4. Organiza os

contidos dos seus

traballos en función duns

obxectivos fixados

previamente, contrasta

posturas enfrontadas e

defende a súa opinión con

argumentos.

■ CCL

■ CSC

■ 50% ■ Traballo escrito

sobre un tema do

currículo.

4 ■ e ■ B3.4. Observación, ■ B3.4. Observar, ■ LGB3.4.1. Recoñece as ■ CAA ■ EOE ■ Libro de texto ■ 70% ■ Proba escrita


114



UD.


aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

reflexión e explicación das

unidades e función

sintácticas.

reflexionar e explicar as

distintas unidades e

funciónsintácticas e

aplicar os coñecementos

sobre análise sintáctica

na produción de textos.

diferentes estruturas

sintácticas, explica as

relacións que se

establecen e emprega

a terminoloxía axeitada.

(U3, U6, U7,

U8, U9, U10,

U11)

■ Observación e

seguimento das

tarefas realizadas

na aula.


galego moderno (desde 1978

ata a actualidade); contexto

histórico e cultural; situación

sociolingüística; situación

legal e características

lingüísticas.


características

lingüísticas


moderno desde 1978 ata

a actualidadee

identificalo en textos,

describir o seu contexto

e a situación legal,

recoñecelo como unha

lingua en vías de

normalización e

elaborar traballos sobre

a historia da lingua.




moderno (desde 1978 ata

a actualidade).

■ CCL

■ CL

■ EC

■ EOE

■ PV

■ Libro de texto

(U12)

■ Presentación.

■ Textos de

diversas

procedencias.



contexto histórico e

cultural do galego

moderno desde 1978 ata a

actualidade, así como a

súa situación

sociolingüística.

■ CCL

■ CSC



importancia da etapa

desde 1978 ata a

actualidade no

desenvolvemento do

galego.

■ CCL

■ CSC


■ LGB4.4.4. Recoñece o

galego como unha lingua

en vías de normalización

e sinala as súas fortalezas

e debilidades.

■ CCL

■ CSC


■ LGB4.4.5. Sinala as

principais características

lingüísticas en

documentos

non literarios e literários

desde 1978 ata a

actualidade.

■ CCL ■ 50% ■ Traballo

individual.

■ p ■ B4.7. Elaboración dunha

descrición esquemática na

que se detallen as diferentes

etapas da historia da lingua

galega e as súas principais

■ B4.5. Elaborar unha

descrición esquemática

na que se detallen as

diferentes etapas da

historia da lingua galega


unha descrición

esquemática na que se

detallen as diferentes

etapas da historia da

■ CCL ■ EOE

■ TIC

■ Libro de texto

■ Procuras en

Internet.


mapa conceptual

con ferramentas

informáticas.


115



UD.


aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

características. e as súas principais

características.

lingua galega e as súas

principais características.

5 ■ e

■ n

■ B5.3. Literatura galega

entre 1936e 1975:

– Poesía: produción bélica e

autores/as do exilio. A

Xeración de1936, a

Promoción de Enlace e a

Xeración das Festas

Minervais.

– Prosa: produción bélica e

autores/as do exilio. Os

renovadores da prosa: Ánxel

Fole, EduardoBlanco-Amor,

Álvaro Cunqueiro e Xosé

Neira Vilas. A Nova

Narrativa Galega. Autores/as

dos primeiros70.

– Teatro: o teatro do exilio, a

Xeración dos 50 e o Grupo de

Ribadavia.



literatura galega entre

1936 e 1975:

– Poesía: produción

bélica e autores/as do

exilio. A Xeración de

1936, a Promoción de

Enlace e a Xeración das

Festas Minervais.

– Prosa: produción

bélica e autores/as do

exilio. Os renovadores

da prosa: Ánxel Fole,

Eduardo Blanco-Amor,

Álvaro Cunqueiro e

Xosé Neira Vilas. A

Nova Narrativa Galega.

Autores/as dos

primeiros 70.

– Teatro: o teatro do

exilio, a Xeración dos

50 e o Grupo de

Ribadavia.


analiza e describe a poesía

galega entre 1936 e 1975:

produción bélica e

autores/as do exilio, a

Xeración de 1936, a

Promoción de Enlace e a

Xeración das Festas

Minervais.

■ CCL ■ CL

■ EC

■ EOE

■ PV

■ Libro de texto

(U7, U8, U9,

U10, U11)

■ Presentacións

■80% ■ Proba escrita.

■ Comentario de

textos.



galega entre 1936 e 1975:

produción bélica e os

autores do exilio, os

renovadores da prosa

(Ánxel Fole, Eduardo

Blanco-Amor, Álvaro

Cunqueiro e Xosé Neira

Vilas) así como A Nova

Narrativa Galega e

autores/as dos primeiros

70.


■ Comentario de

textos.



galego entre 1936 e 1975:

teatro do exilio, a

Xeración dos 50 e o

Grupo de Ribadavia.


5 ■ e

■ d

■ n



literatura galega de 1936 a




sociohistórico e

sociolingüístico

e mais o xénero ao que

■ B5.4. Ler e comentar

textos significativos

da literatura galega de

1936 a 1975, identificar

as súas características




e sociolingüístico e

■ LGB5.4.1. Le e

comenta textos

representativos da poesía

galega de 1936 a 1975,






■ CCL ■ CL

■ EC

■ EOE

■ PV

■ Libro de texto

(U7, U8, U9,

U10, U11)

■ Presentacións.


■ Comentario de

textos.


116



UD.


aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

pertencen. mais o xénero ao que

pertencen.

■ LGB5.4.2. Le e

comenta textos

representativos da prosa

galega de 1936 a 1975,







■ Comentario de

textos.

■ LGB5.4.3. Le ecomenta


teatro galego de 1936 a

1975, caracterízaos

formal, estrutural e

tematicamente e ponos en

relación co contexto

sociohistórico



■ Comentario de

textos.

6 ■ e ■ B1.6. Produción de

discursos orais,en






■ B1.6. Producir textos




comunicativa desexada,

con coherencia,


■ LGB1.6.1. Produce

textos orais, en

intervencións



comunicativa desexada,

con coherencia, cohesión

e corrección.

■ CCL ■ EOE

■ EMP

■ EC

■ Libro de texto

(U1, U7)

■ 100% ■ Control e

observación do

emprego da lingua

galega nas

situacións

comunicativas da

aula.



orais espontáneas


morfosintácticasdesta







■ CCL ■ 90% ■ Control e

observación do

emprego da lingua

galega nas

situacións

comunicativas da

aula.




propias do galego:


observación do

emprego da lingua

galega nas


117



UD.


aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

infinitivo conxugado e

fraseoloxía adecuada.

situacións

comunicativas da

aula.



espontáneas un léxico

rico e variado.


observación do

emprego da lingua

galega nas

situacións

comunicativas da

aula.

6 ■ e

■ g

■ h

■ i

■ B1.7. Exposición oral

detextos expositivos e

argumentativos do ámbito

educativo e de divulgación


■ B1.7. Expor

oralmente, con rigor e

claridade, un tema

especializado de textos

do ámbito educativo ou

de divulgación



un tema do currículo con

rigor, claridade e

corrección gramatical e

fonética.


(U13)

■ Caderniño de

resumos sobre o

temario.

■ 70% ■ Proba oral sobre

o temario.


léxico preciso e

especializado e evita o

uso de coloquialismos e

palabras comodín.

■ CCL ■ 80% ■ Proba oral sobre

o temario.

6 ■ b

■ e

■ h











eviten estereotipos



proxectos (elaboración

de materiais

multimedia, folletos,

carteis, recensión de

libros e películas, etc.)

nos que se utilicen

varias linguas, tanto

curriculares como

outras presentes no

centro docente,

relacionados cos

elementos transversais e

nos que se eviten


ou culturais.





de libros e películas,

obras de teatro,etc.) nos

que se utilizan varias

linguas e relacionados cos

elementos transversais,

evita estereotipos

lingüísticos ou culturais e

valora ascompetencias

que posúe como persoa

plurilingüe.

■ CCL

■ CAA

■ CD

■ EOE

■ CA

■ TIC

■ EMP

■ PV

■ Sitios Web

relacionados co

tema.

■ Dicionarios e

material de

apoio de

diversas linguas.

■ 60% ■ Traballo en

grupo.


118



UD.


aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

7 ■a

■b

■e

■ B1.8. Participación activa e

argumentada en debates

nosque se expresen opinións

acerca dun tema

deactualidade.

■ B1.8. Participar activa

e argumentadamente en

debates nos que se

expresen opinións

acerca dun tema de

actualidade.


argumentos de forma

comprensible e

convincentee comenta as

contribucións das persoas

interlocutoras.

■ CCL

■ CAA

■ CSC

■ EOE

■ EC

■ Libro de texto

(U7, U11)

■ Material en

video.

■ 90% ■ Debates

planificados na

aula.


normas que rexen a

cortesía na comunicación

oral, respecta as quendas

e as opinións alleas e

emprega unha linguaxe

non discriminatoria.

■ CCL

■ CSC

■ 90% ■ Debates

planificados na

aula.

7 ■ b

■ e

■ f

■ h

■ B2.5. Busca e selección de

información procedente de

fontes bibliográficas e dixitais

e posterior organización e

revisión das producións cos

recursos que ofrecen asTIC.

■ B2.5. Extraer

información de fontes

bibliográficas e dixitais

e utilizar asTIC ao

longo de todo o proceso

de escritura, desde a

planificación,

organización e

produción do texto á

súa revisión e

corrección final.


información en fontes

bibliográficas e dixitais e

compila os datos máis

relevantes en fichas-

resumo.

■ CCL

■ CD

■ CAA

■ CL

■ EMP

■ TIC

■ EC

■ EOE

■ Libro de texto

(U6, U12).

■ Enciclopedia,

dicionarios de

aula e consultas

en Internet.



normas de presentación

dos traballos escritos, a

organización en epígrafes,

procedementos de cita,

notas a pé de páxina,

bibliografía.

■ CCL

■ CAA



procesadores de

texto e correctores

ortográficos para


evitar erros ortográficos e

tipográficos.

■ CCL

■ CAA


7 ■ e ■ B3.5. Reflexión e

explicación das

relacións e unidades

semánticas.

■ B3.5. Reflexionar e

explicar as

relacións e unidades

semánticas.


explica as relacións e

unidades semánticas.

■ CCL

■ CAA


(U13, U14).

■ 70% ■ Definición de

termos.

■ Explicación de

conceptos.

7 ■ p ■ B4.7. Elaboración dunha

descrición esquemática na que

se detallen as diferentes

etapas da historia da lingua

■ B4.7. Elaborar unha

descrición esquemática

na que se detallen as

diferentes etapas da


unha descrición

esquemática na que se

detallen as diferentes

■ CCL ■ EOE

■ CA

■ Libro de texto

(U4)

■ 90% ■ Produción de

esquemas.


119



UD.


aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

galega e as súas principais

características.

historia da lingua galega

e as súas principais

características.

etapas da historia da

lingua galega e as súas

principais características.

8 ■ a

■ b

■ c

■ e

■ m







interaccións sobre

temas de interese

persoal, ou social ou



neutro ou informal.

■ LGB1.9.1. Desevólvese



así como noutras de

estudo ou traballo e

participa en conversas

informais.

■ CCL

■ CSC

■ CSIEE

■ EOE

■ EC

■ Libro de texto

(U9).


observación do

emprego da lingua

galega nas

situacións

comunicativas da

aula.

8 ■ b

■ f

■ h

■ B2.6. Descrición das

propiedades do texto e

análise, nas producións

propias e alleas, dos


básicos de adecuación,

coherencia e cohesión.

■ B2.6. Describir as

propiedades do texto e

analizar os

procedementos

lingüísticos básicos de


e cohesión nas

producións propias e

alleas.


describe e utiliza recursos

de cohesión gramaticais

e léxico-semánticos.

■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ Libro de texto

(U2, U3, U4).

■ Textos de

diverso tipo.


texto.


tipos derexistro e analiza

as súas manifestacións

lingüísticas.

■ CCL

■ CAA


texto.

8 ■ h

■ p

■ B4.3. Construción da

variante estándar da lingua

galega.

■ B4.4. Interferencias

lingüísticas: castelanismos.


interpretar o proceso de

construción da variante

estándar da lingua

galega, recoñecer as

interferencias

lingüísticas no galego

con especial atención

aos castelanismos e

desenvolver un discurso

propio libre destes

elementos.


interpreta o proceso de

construción da variante

estándar da lingua galega.

■ CCL ■ EOE

■ EC

■ Libro de texto

(U13)



interferencias lingüísticas

no galego, con especial

atención aos

castelanismos

e desenvolve un discurso

propio libre destes

elementos.

■ CCL

■ CCEC


observación do

emprego da lingua

galega nas

situacións

comunicativas da

aula.

8 ■ e

■ n

■ B5.5. Literatura galega de

1975 ata a actualidade:

– Poesía: temas, xéneros e

subxéneros, e estéticas

dos/das principais autores/as

dos 80, os 90 e o novo século.

– Prosa: temas, xéneros e






1975 ata a actualidade:

– Poesía: temas,

xéneros e subxéneros, e

estéticas dos/das

principais autores/asdos

80, os 90 e o novo


analiza edescribe a poesía

galega de 1975ata a

actualidade:

temas,xéneros

esubxéneros, e estéticas

dos/dasprincipais

autores/as dos80, os 90e o

novo século.

■ CCL ■ EOE

■ EC

■ PV

■ EV

■ Libro de texto

(U12, U13,

U14)

■ Presentación.



120



UD.


aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación


– Teatro: temas, xéneros e




século.

– Prosa: temas, xéneros

e subxéneros, e estéticas

dos/das principais

autores/as dos 80, os 90

e o novo século.

– Teatro: temas,


estéticas dos/das


dos 80, os 90 e o novo

século.




actualidade: temas,


estéticas dos/das

principais autores/as dos

80, os 90 e o novo século.




galego de 1975 ata a

actualidade: temas,


estéticas dos/das

principais autores/as dos

80, os 90 e o novo século.


8 ■ e

■ d

■ n



literatura galega de 1975 á

actualidade, identificación das

súas características temáticas

e formais e relación co


sociolingüísticoe mais o


■ B5.6. Ler e comentar

textos significativos da


1975 á actualidade,


características temáticas

e formais e poñelas en


sociohistórico e

sociolingüístico e mais

o xénero ao que

pertencen.

■ LGB5.6.1. Le e

comenta textos

representativos da poesía

galega de 1975 á

actualidade, caracterízaos




sociohistórico e

sociolingüístico.

■ CCL ■ EOE

■ EC

■ PV

■ EV

■ Libro de texto

(U12, U13,

U14)

■ Textos

extraídos de

diversas obras

literarias do

período.


textos.



prosa galega de 1975 á

actualidade, caracterízaos




sociohistórico e

sociolingüístico.


textos.



teatro galego de 1975 ata

a actualidade,

caracterízaos



textos.


121



UD.


aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

tematicamente



sociolingüístico.

9 ■ b

■ d

■ e




expresión oral e

recoñecemento en



expresivas.


coñecementos

gramaticais á avaliación

e mellora da expresión

oral e recoñecer, en

exposicións orais

propias e alleas, as

dificultades expresivas.


en exposicións propias e

alleas as dificultades

expresivas (incoherencias,

repeticións,

ambigüidades, mal uso

dos rexistros pobreza

léxica, fonética e

entoación inadecuada), e

identifica interferencias

lingüísticas e desviacións

da norma.

■ CAA

■ CCL

■ EOE

■ CA

■ EC

■ Libro de texto

(U7)


observación do

emprego da lingua

galega nas

situacións

comunicativas da

aula.

■ LGB1.10.2. Deseña

estratexias para mellorar e

progresar de xeito

autónomo.

■ CAA ■ 50% ■ Control e

observación do

emprego da lingua

galega nas

situacións

comunicativas da

aula.

9 ■ b

■ e






integrada.



normas de uso das

linguas, mediante a

comparación e

transformación de


palabras, e utilizar estes

coñecementos para

solucionar problemas de


produción detextos.

■LGB3.7.1. Utiliza os






para mellorar a




■ CCL

■ CAA

■ EOE

■ EC

■ CL

■ PV

■ Libro de texto

e presentacións

dos diversos

temas do curso.

■ 50% ■ Observación

econtrol das

producións

lingüísticas.

9 ■ p ■ B4.8. A evolución da

conciencia lingüística.


interpretar a evolución

da conciencia

lingüística na historia da

lingua galega.


interpreta a evolución da

conciencia lingüística na

historia da lingua galega.

■ CCL

■ CSC

■EC ■ Libro de texto

e presentacións

dos diversos

temas do curso.


9 ■e ■ B5.7. Análise e comentario, ■B5.7. Analizar e ■LGB5.7.1. Analiza e ■ CCL ■ CL ■ Obras ■ 100% ■ Control oral ou


122



UD.


aprendizaxe

Competencias

clave

Elementos

Transversais

Material de

referencia

Grao mínimo de

consecución de

cada estándar

Procedementos e

Instrumentos de

avaliación

■ n a través de probas escritas ou

traballos, cando menos dunha

obra completa de cada un dos

períodos literarios referidos.

comentar, a través de

probas escritas ou

traballos, cando menos

unha obra completa de

cada un dos períodos

literarios referidos.

comenta, a través de

probas escritas ou

traballos, cando menos

unha obra completa de

cada un dos períodos

literarios referidos.

■ EOE literarias de

cada un dos

períodos.

escrito de lectura.


123

6. Principios metodolóxicos.

Como se recolle nas disposicións xerais do Decreto 86/2015, de 25 de xuño, que

establece o currículo da educación secundaria e do bacharelato en Galicia, a

metodoloxía que seleccionará o profesorado para a impartición das súas materias

“deberá ser variada e adecuada ás características e aos ritmos da aprendizaxe dos

alumnos e das alumnas”. A metodoloxía que se empregue irá encamiñada á adquisición

das competencias clave e terá en conta a diversidade do alumnado de cara a establecer

estratexias didácticas que consideren os diferentes ritmos de aprendizaxe e as

necesidades de cadaquén. Estas metodoloxías deberán potenciar a autonomía do

alumnado e favorecer a súa capacidade de aprender por si mesmo.

Partirase, por parte do profesorado, dunha estratexia de traballo colaborativo,

comezando polos membros do departamento entre eles e tamén co resto de compañeiros

e compañeiras doutras materias. Fomentarase a posibilidade de realizar tarefas

conxuntas e interdisciplinares, nas que se desenvolvan diversas competencias e poidan

integrar con facilidade elementos transversais do currículo. A colaboración procurará

ser especialmente activa co profesorado das outras materias de lingua (Lingua Castelá e

Literatura, Inglés, Francés e Linguas Clásicas), traballando coa perspectiva do ensino de

linguas nun currículo integrado.

Tendo en conta as premisas anteriores, concretaranse algunhas actuacións

segundo as etapas.

Na ESO:

Como se indica no artigo 11 do Decreto 86/2015, de 25 de xuño, que establece o

currículo de educación secundaria obrigatoria e bacharelato, na etapa da ESO

adoptarase unha práctica metodolóxica“activa e participativa, favorecendo o traballo

individual e cooperativo do alumnado”. A lingua é un instrumento de comunicación

social, e o seu cultivo e estudo debe desenvolverse de xeito participativo con todo o

colectivo escolar; isto implica que as estratexias metodolóxicas posuirán un claro perfil

comunicativo, fuxindo da escoita pasiva e da recepción de contidos.

Nesta etapa prestarase unha atención personalizada ao alumando para responder

ás súas necesidades. Co fin de atender mellor os diferentes ritmos de aprendizaxe dos

mozos e mozas deste nivel, realizarase un agrupamento flexible en 2º ESO, xa que a

dispoñibilidade dos profesores e profesoras do departamento o permite. Deste xeito,cada

grupo será atendido por un/unha docente, e crearase un pequeno grupo co alumnado que

presente máis dificultades de aprendizaxe para que outro/a profesor/a traballe en grupo

reducido e dando unha maior atención individualizada.

No Bacharelato:

No artigo 27 do Decreto 86/2015, en que se tratan os principios metodolóxicos

da etapa do Bacharelato, destácase que se deberá “favorecer a capacidade do alumnado

para aprender por si mesmo”. Ademais, a metodoloxía que se utilice “favorecerá o

traballo individuale en grupo, o pensamento autónomo, crítico e rigoroso, o uso de

técnicas e hábitos de investigación en distintos campos do saber”. Estes principios

metodolóxicos esixen que o profesorado actúe como coordinador e orientador en todo o

proceso de aprendizaxe do alumnado, atendendo en todo momento as súas necesidades


124

e dirixindo o proceso, o que equivale a adoptar un papel que non sexa o de mero

transmisor de coñecementos perante un público pasivo e á espera da súa exposición.

O enfoque multidisciplinar estará presente no manexo de recursos variados e no

establecemento de relacións entre as distintas materias. Nas materias dependentes do

propio departamento, procurarase un enfoque que destaque as relacións entre a

Literatura Universal e a Literatura Galega en 1º BAC, por exemplo.

En 2º de BAC reforzarase a preparación da avaliación final co traballo con

probas similares ás PAU de anos anteriores e coa potenciación dos puntos de contacto

entre materias e reforzando o valor instrumental das habilidades lingüísticas.

7. Elementos transversais.

Os elementos transversais son contidos de carácter cívico e de desenvolvemento

integral da persoa, que forman parte do currículo e que deben ser tratados en todas as

materias.

Na materia de Lingua Galega e Literatura, a adquisición das competencias

básicas por parte do alumnado abordarase desde un punto de vista activo e

interdisciplinar. Tendo en conta esta premisa, a importancia dos elementos transversais

é fundamental para a construción de aprendizaxes e o deseño de tarefas que pretendan

desenvolver, de xeito preferente, a Competencia en comunicación lingüística.

Tal e como se recolle Artigo 4 do Decreto 86/25, de 25 de xuño, que establece o

currículo, os elementos transversais traballados na nosa materia e recollidos na presente

programación son os seguintes e abrévianse segundo se indica entre parénteses e como

vai recollido nos cadros (apartado 5) en que se realiza a súa secuenciación e

temporalización:

o Comprensión lectora (CL).

o Expresión oral e escrita (EOE).

o Comunicación audiovisual (CA).

o Educación cívica e constitucional (EC).

o Prevención da violencia (PV).

o Emprendemento (EMP).

o Educación e seguridade viaria (EV).

o Tecnoloxías da información e a comunicación (TIC).

Os anteriores epígrafes funcionarán como categorías amplas nas que se

traballarán aspectos fundamentais para a formación integral do alumnado; desde valores

irrenunciables como a liberdade, a xustiza, a igualdade, a non violencia, a non

discriminación, o pluralismo político, a democracia e o respecto aos dereitos humanos.

Todos estes valores estarán presentes ao longo de todo o curso e servirán de base para a

organización de tarefas, deseño de secuencias de aprendizaxe, composición de textos e

organización de traballos, actividades e exposición oral e debate...

Algúns dos aspectos incluídosnos elementos transversais anteriormente citados,

e que serán obxecto de especial atención na nosa materia serán:

● A igualdade entre homes e mulleres, elemento que, xa desde o estudo da

linguaxe non sexista como parte dos contidos das materias do departamento, terá un

peso específico no noso currículo.

● A asertividade e a resolución pacífica de conflitos, que será un alicerce na

construción de actividades comunicativas de expresión oral.


125

● O rexeitamento da violencia, do racismo (con mención ao Holocausto e a

Apartheid sudafricano), a condena da violencia de xénero e o terrorismo e a defensa dos

dereitos do colectivo LGBT estarán presentes tamén en actividades lingüísticas e

estudarase o seu tratamento nos textos da literatura galega.

8. Criterios de avaliación e cualificación do alumnado.

Na presente programación,o Departamento de Lingua Galega e Literatura

establece uns criterios de avaliación diferenciados para ESO e Bacharelato, que darán

conta do grao de adquisición das competencias e do logro dos obxectivos de cada etapa.

8.1. Criterios de avaliación para ESO.

Como se indica na Lei orgánica 8/2013, de 9 de decembro, para a mellora da

calidade educativa, a avaliación na ESO debe ser “continua, formativa e integradora”.Os

criterios de avaliación e os estándares de aprendizaxe avaliables serán os establecidos

no Decreto 86/25, de 25 de xuño, que establece o currículo de educación secundaria

obrigatoria e do bacharelato na Comunidade Autónoma de Galicia e que son recollidos

no apartado 5 da presente programación.

O proceso de avaliación continua implicará un seguimento individualizado do

alumnado, de cara a detectar o antes posible as dificultades de aprendizaxe que poidan

xurdir e establecer as pertinentes medidas de reforzo educativo, de acordo co equipo

directivo e o gabinete de orientación.

Na etapa da educación secundaria, empregaranse os seguintes procedementos

de avaliación:

Probas escritas.

Producións textuais escritas.

Observación sistemática.

Caderno de clase do/ alumno/a.

Polo que se refire aos instrumentos de avaliación, usaranse os seguintes:

Producións dos/as alumnos/as, en especial as probas, tarefas de clase e

traballos.

Rúbricas.

Caderno do/a profesor/a.

O alumnado que non supere o proceso de avaliación continua por trimestres no

mes de xuño realizará unha proba escrita de avaliación extraordinaria en setembro.

Por outra parte, o alumnado de 4º realizará ao rematar o curso unha avaliación final e

externa segundo establece a Lei orgánica 8/2013, de 9 de decembro, para a mellora da

calidade educativa.

8.2. Criterios de avaliación para Bacharelato.

Como se indica na Lei orgánica 8/2013, de 9 de decembro, para a mellora da

calidade educativa, a avaliación no Bacharelato debe ser “continua e diferenciada


126

segundo as distintas materias”.Os criterios de avaliación e os estándares de aprendizaxe

avaliables serán os establecidos no Decreto 86/25, de 25 de xuño, que establece o

currículo de educación secundaria obrigatoria e do bacharelato na Comunidade

Autónoma de Galicia e que son recollidos no apartado 5 da presente programación.

A avaliación deberá ser obxectiva e adaptada ao alumnado con necesidades

educativas especiais de calquera tipo.

Na etapa do bacharelato, empregaranse os seguintes procedementos de

avaliación:

Probas escritas.

Producións textuais escritas.

Observación sistemática.

Polo que se refire aos instrumentos de avaliación, usaranse os seguintes:

Producións dos/as alumnos/as, en especial as probas e traballos.

Rúbricas.

Caderno do/a profesor/a.

O alumnado que non supere o proceso de avaliación continua por trimestres no

mes de xuño realizará unha proba escrita de avaliación extraordinaria en setembro. O

alumnado de 2º realizará ao rematar o curso a avaliación final e externa do

Bacharelato, segundo establece a Lei orgánica 8/2013, de 9 de decembro, para a mellora

da calidade educativa e no Real Decreto 310/2016, de 29 de xullo, que regula as

avaliacións finais de educación secundaria e bacharelato.

8.3. Criterios de cualificación para ESO e Bacharelato.

Os criterios de cualificación establecidos polo Departamento de xeito unitario

para a ESO e o Bacharelato son os seguintes:

a) A media matemática das probas escritas que se realicen no trimestre

constituirá o referente básico sobre o que se achará a cualificación. A media das probas

escritas expresarase numericamente con dous decimais como moito e suporá o 70% da

cualificación trimestral en todos os cursos de ESO e o 80% para Bacharelato.

En 2º de Bacharelato realizarase unha 1ª proba trimestral que computará o 30%

da cualificación das probas escritas e unha 2ª proba trimestral cunha estrutura similar á

proba de ABAU que ponderará o 50% ata completar o 80% correspondente ás probas

escritas.

b) O/A docente encargará a realización de diferentes tarefas prácticas, que

suporán o 20% da cualificación trimestral para a ESO o 10% para Bacharelato. Neste

apartado contabilizaranse os traballos ou tarefas e as intervencións e labor de aula. En

Bacharelato valorarase nese 10% só os traballos e tarefas e na ESO valoraranse con

10% os traballos e tarefas e con outro 10% as intervencións e labor de aula. En caso de

que non se recollan nalgunha avaliación traballos ou tarefas escritas, o total da

valoración deste apartado será asignado ao labor de aula.

Para a axeitada valoración das tarefas prácticas empregaranse as táboas de

valoración que se adxuntan a seguir:


127

Táboa de valoración dos traballos e tarefas

Adecuación e presentación 20%

Ortografía e corrección gramatical 30%

Coherencia e cohesión textual 30%

Riqueza e variedade de vocabulario 20%

Táboa de valoración do labor de aula

Realización esmerada das tarefas 20%

Manter o caderno ou follas de anotacións limpas e completas 20%

Non malgastar o tempo e participar nas actividades de aula 20%

Contestar correctamente as cuestións formuladas polo docente 40%

c) En cada trimestre realizarase un control oral ou escrito ou un traballo

determinado polo profesor ou profesora de, polo menos, un libro de lectura

obrigatoria. A cualificación obtida no libro de lectura obrigatoria suporá o restante

10% da nota do trimestre. En 2º de Bacharelato leranse os tres libros recomendados

entre o 1º e o 2º trimestre, e a nota do último libro lido será a que compute na

cualificación da 3ª avaliación.

Táboa de valoración da proba oral sobre o libro de lectura

Lectura comprensiva e da integridade do libro 50%

Interpretación e reflexión sobre a obra 20%

Adecuación e corrección gramatical e lingüística 20%

Coherencia e cohesión expositiva. 10%

Os libros de lectura obrigatoria para este curso son os seguintes:

1º ESO

1ª avaliación: O bestiario científico de Anxos Nogueirosa. Antonio Fraga. Ed.

Urco Editora.

2ª avaliación: A batalla de Chañán Curi Coca. Rosa Aneiros. Ed. Xerais.

3ª avaliación: Mamá quero ser Ziggy Stardust. Iria Misa. Ed. Xerais.

2º ESO

1ª avaliación:Todo o tempo do mundo. David Pérez Iglesias. Ed. Xerais.

2ª avaliación: A evolución de Calpurnia Tate. Jacqueline Kelly. Ed. Kalandraka.

3ª avaliación: Jules Verne e a vida secreta das mulleres planta. Ledicia Costas.

Ed. Xerais

3º ESO

O alumnado escollerá tres lecturas, unha por trimestre, dunha lista aberta que

terá, ademais doutras posibles novidades ou incorporacións, as seguintes obras:


128

4º ESO

1ª avaliación: Os dous de sempre. Castelao. Ed. Galaxia.

2ª avaliación: A neve interminable. Agustín Fernández Paz. Ed. Xerais.

3ª avaliación: Deixa a mensaxe despois do sinal. Arantza Portabales. Ed. Xerais

1º BAC

1ª avaliación: A arte de trobar. Santiago Lopo. Ed. Xerais.

2ª avaliación: Senlleiras. Antía Yáñez.

3ª avaliación: Luns. Eli Ríos. Ed. Xerais.

2º BAC

1ª avaliación: Dos arquivos do trasno. Rafael Dieste. Ed. Galaxia.

2ª avaliación: A esmorga. Eduardo Blanco Amor. Ed. Galaxia.

3ª avaliación: Saxo tenor. Roberto Vidal Bolaño. La Voz de Galicia.

d) Polo que se refire aos criterios de recuperación, o alumnado cualificado por

debaixo de 5 na avaliación realizará unha proba escrita de recuperación da parte

avaliable correspondente ás probas escritas do trimestre anterior. A nota desta proba

contabilizará do mesmo xeito e na mesma proporción (70% na ESO ou 80% en BAC da

cualificación trimestral) que as probas escritas ordinarias.

e) Respecto á cualificación final, esta será a media da cualificación obtida en

cada avaliación sen redondeo, tendo en conta as recuperacións realizadas. Se estivesen

Noite de voraces sombras. Fernández Paz, Agustín. Ed. Xerais, Col. Fóra de xogo

O corazón de Xúpiter. Costas, Ledicia. Ed. Xerais, Col. Fóra de xogo

Recinto gris. Costas, Ledicia. Ed. Xerais, Col. Fóra de xogo

A expedición do Pacífico. Aleixandre, Marilar. Ed. Xerais. Col. Fóra de xogo

22 segundos. Eva Mejuto. Ed. Xerais, Col. Fóra de xogo

Memoria do silencio. Eva Mejuto, Ed. Xerais.

Pirata. María Reimóndez. Ed. Xerais

Non hai luz sen escuridade. Andrea Barreira Freije. Urco Ed.

O que sei do silencio. Andrea Maceiras, Ed. Xerais

Moda Galega. Reimóndez, María. Edicións Positivas

Nunca mascotas. Carballeira, Paula. Ed. Galaxia

Rosalía feminista. Helena González, Ed. Xerais.


129

suspensas as probas ordinarias e a recuperación, escollerase a nota máis alta das dúas

para realizar a media da cualificación final. No caso de que a media das cualificacións

nalgunha das avaliacións non alcance os 3,5 puntos, e aínda que o cómputo total das

notas numéricas do curso alcance o 5, o alumno ou a alumna realizará unha nova

recuperación desa parte para poder calcular a media final.

d) Para valorar as faltas de ortografía nas producións escritas, distinguirase

entre falta considerada leve, que descontará 0,1 puntos e unha falta considerada grave,

0,2 puntos. O desconto, no caso dos traballos e tarefas, non excederá do máximo

outorgado a este apartado na táboa de valoración dos traballos e tarefas.

9. Materiais e recursos didácticos.

Usarase libro de texto en todos os niveis da ESO e Bacharelato. Os textos

escollidos polo departamento son os seguintes:

Lingua e Literatura 1ESO. Ed. Obradoiro-Santillana, 2015.




Lingua e Literatura 1BAC. Ed. Obradoiro-Santillana, 2015.

Lingua e Literatura 2BAC. Ed. Obradoiro-Santillana, 2016.

A actividade cotiá da aula contará co libro de texto como ferramenta máis

inmediata e de referencia para o alumnado, pero non será, nin moito menos, o único

material empregado. Manexaranse materiais variados que acheguen ao alumnado

diferentes posibilidades de aproximación aos contidos e axuden a acadar os estándares

de aprendizaxe propostos dun xeito significativo e duradeiro. En primeiro lugar,

contarase coas Tecnoloxías da Información e Comunicación (TIC): a existencia de

equipamento Abalar nunha das aulas materia do departamentoservirá para o traballo

habitual co alumnado. En relación con este aspecto, e sobre todo cun uso moi frecuente

no último curso da ESO e no Bacharelato, está o emprego da Aula Virtual Moodle

dispoñible na páxina web do centro. Moitas das tarefas, a maioría na etapa do

Bacharelato, serán desenvolvidas e/ou entregadas polos/as alumnos/as no contorno da

aula virtual e a súa cualificación figurará neste espazo.

Outro recurso que está presente nas aulas-materia do Departamento de Lingua

Galega e Literatura e do que se procurará tirar moito proveito será a biblioteca de aula.

A estruturación en aulas-materia favorece o mantemento dunha boa biblioteca de aula,

dotada con títulos diversos, non só literarios, senón que se disporá de manuais de

consulta, dicionarios e, mesmo, enciclopedias. O uso habitual da biblioteca de aula non

impedirá que se saque partido tamén da biblioteca do centro, espazo que se aproveitará

para traballos de investigación en grupo. Igualmente se introducirá ao alumnado no uso

das bibliotecas virtuais.

Outro recurso importante nas aulas de lingua é o da prensa, tanto a prensa en

papel como a dixital. Igual que en cursos anteriores (sobre todo en grupos reducidos,

reforzos ou en grupos especiais como o PDC), algunha das aulas dependentes do

departamento participará no programa Prensa Escola do xornal La Voz de Galicia.

Ademais, insistirase en que o uso didáctico da prensa estea presente en todos os niveis,

co esforzo que supón atopar recursos destacables na prensa en papel, onde o emprego da

lingua galega é, por desgraza, cada vez máis reducido.


130

Os recursos audiovisuais teñen unha presenza habitual nas aulas do noso

departamento desde hai moito, indo moi unidos nos últimos tempos e por razóns obvias,

aos recursos TIC. O emprego de vídeos, gravacións orais e dialectais, musicais,

películas (especialmente adaptacións literarias), obras de teatro gravadas… será unha

axuda básica, fundamentalmente para os bloques de comunicación oral e de literatura.

Non hai que esquecer o cómic, recurso que ademais forma parte dos contidos

que se deben abordar en varios niveis, e que será traballado desde o enfoque lector e,

tamén, creador. Para o traballo coa banda deseñada resultará imprescindible o recurso á

biblioteca do centro, moi ben dotada de títulos de cómic en galego.

Non hai que esquecer que todo o anterior é só un exemplo: todos os recursos do

centro e mesmo o seu contorno son aproveitables como posible material que nos facilite

o coñecemento dos aspectos máis diversos; o concepto de material será, pois, o máis

aberto, flexible e variado posible.

10. Medidas de atención á diversidade.

En canto á atención á diversidade, o Departamento de Lingua Galega e

Literatura é un dos máis implicados, dado o carácter instrumental das materias que

imparte, na estruturación deste tipo de medidas.

No presente curso, mantense o Reforzo de lingua galega e literatura en 1º de

ESO para o alumnado deste nivel que presente dificultades importantes no eido

lingüístico. Para integrarse neste grupo, o equipo orientador e a xunta de avaliación

deben decidir, de acordo co equipo directivo, a exención da materia de 2ª lingua

estranxeira para estes mozos e mozas. Unha vez autorizada esta exención polos

pais/nais de cada alumno/a, as dúas horas semanais do segundo idioma serán dedicadas

ao reforzo en Lingua Galega ou en Matemáticas, segundo se considere máis axeitado ás

necesidades do/a alumno/a.

Este curso manterase tamén o Agrupamento Flexible no nivel de 2º de ESO,

estruturado de xeito que cada grupo do nivel será impartido por un diferente profesor ou

profesora do Departamento e formarase no mesmo período lectivo un terceiro grupo ou

Agrupamento ao que asistirán cun terceiro docente os alumnos e as alumnas que

presenten dificultades na materia.

No momento de facer esta programación (e á espera dos resultados da avaliación

inicial), hai dúas alumnas en segundo de ESO que posuirán unha Adaptacion

curricular significativa para poder seguir o seu camiño formativo. Estas alumnas

precisarán a actualización ou revisión da Adaptación do currículo da área de Lingua

Galega e Literatura que xa se lle realizou en cursos anteriores.

Á parte das medidas citadas neste apartado, a atención á diversidade será un

enfoque permanente na actividade das aulas de Lingua Galega e Literatura. Os/As

docentes do departamento adoptarán sempre unha posición activa perante o seu labor

nas clases, apoiando no seu traballo ao alumnado con máis necesidades e atendendo aos

diferentes ritmos de aprendizaxe. Neste aspecto debemos citar o alumnado que está

diagnosticado de trastornos como o TDAH, do que se detectaron algúns casos e cos que

se seguirán os protocolos indicados polo Departamento de orientación.


131

11. Procedementos para acreditar coñecementos previos. Deseño de

avaliación inicial e medidas a adoptar en función dos resultados.

Os procedementos establecidos polo Departamento de Lingua Galega e

Literatura para acreditar os coñecementos previos son os seguintes:

–Observación do traballo do alumnado nas primeiras sesións.

–Actividades orais e escritas a partir de cuestións sobre textos incluídos no libro

de texto e outros achegados polo profesor.

–Test de actitudes, hábitos ecoñecementos xerais individualizado para cada nivel

e facilitado xa na primeira ou na segunda sesión lectiva do curso.

–Probas escritas de avaliación inicial (baseadas na comprensión dun texto e con

actividades variadas de comprensión e expresión relacionadas con el).

A data prevista para a avaliación inicial de 1º e 2º de ESO é o 2 de outubro de

2019. Para esta data estarán xa realizados os tests iniciais e as probas escritas, que

terán en conta os obxectivos e os estándares de aprendizaxe avaliables nos niveis de que

proveña cada alumna/o.

Á vista dos resultados de ditas probas, e de acordo coa xunta de avaliación,

departamento de orientación e xefatura de estudos, o departamento proporá o alumnado

que precisará integrarse no grupo de reforzo de Lingua e Literatura Galega de 1º de

ESO. Os alumnos que teñen adaptacións curriculares irán ao grupo que lles corresponda

e contarán, en caso de que sexa posible, co reforzo da PT do centro para que poidan

seguir o ritmo da clase adaptado ás súas particularidades.

12. Actividades de seguimento e avaliación de materias pendentes.

Realizarase un seguimento especial do alumnado con materias pendentes. Nos

cursos da ESO, este alumnado estará baixo a supervisión e titorización do/a profesor/a

do departamento que imparta a materia de Lingua e Literatura Galega no grupo en que

figure o alumno ou a alumna coa materia pendente do curso anterior. O/A profesor/a

facilitará unha serie de tarefas e probas escritas para que o alumnado refesque os

coñecementos poida recuperar a materia pendente nos prazos que marque. A

ponderación será a seguinte: as probas escritas significarán o 70% da cualificación e as

tarefas o 20%.

En canto aos alumnos e as alumnas que teñan a materia pendente de 1º de

Bacharelato, poderase realizar o seu seguimento e avaliación a través do curso Moodle

creado especialmente para este fin na aula virtual da páxina web do IES Camilo José

Cela. Neste curso haberá unhas tarefas e probas escritas que se cualificarán, xa no

contorno virtual, xa por medios tradicionais. A ponderación será a seguinte: as probas

escritas significarán o 80% da cualificación e as tarefas o 20%.

Tanto na ESO como no Bacharelato, a recuperación do alumnado pendente

seguirá o seguinte protocolo:

1. Os alumnos e as alumnas coa materia pendente de anos anteriores poderán

optar por realizar as tarefas e probas indicadas durante os dous primeiros trimestres do

curso que, unha vez superadas, significarán a súa avaliación positiva na convocatoria

ordinaria de xuño.

2. O alumnado coa materia pendente que non conseguise recuperala polo sistema

indicado no apartado anterior, pode optar por presentarse a un único exame de todo o


132

curso no mes de maio, nunha data que se indicará no seu momento. A avaliación

positiva neste exame suporá a superación da materia na convocatoria ordinaria de xuño.

3. Calquera alumno ou alumna que non superase a materia pendente na

convocatoria ordinaria de xuño por ningún dos procedementos anteriores, terá que

presentarse ao exame da convocatoria extraordinaria de setembro nunha proba única,

xunto ao alumnado do nivel que non superase a materia en xuño.

13. Indicadores de logro para avaliar o proceso de ensino e a práctica

docente.

Como se recolle no Decreto 86/2015 de 25 de xuño polo que se establece o

currículo da educación secundaria obrigatoria e do bacharelato na Comunidade

Autónoma de Galicia, “o profesorado avaliará tanto as aprendizaxes do alumnado como

os procesos de ensino e a súa propia práctica docente, para o que establecerá

indicadores de logro nas programacións docentes”.

Os diferentes departamentos do centro integran unha táboa única para todos.

Este sistema foi madurado en CCP e aprobado polo claustro de profesores do IES

Camilo José Cela durante o curso 2017-2018. Mediante esta táboa realizarase unha

avaliación da práctica docente por parte dos membros de cada departamento e servirá

como instrumento de posta en común co resto do profesorado e dos departamentos. A

táboa é a seguinte:

INDICADORES NIVEIS DE LOGRO OBSERVACIÓNS E

PROPOSTAS DE

MELLORA Alto Medio Baixo

1. Cumprimento da programación didáctica

■ Realízase un seguimento da programación

didáctica

■ Hai coordinación no desenvolvemento da

programación

■ Os criterios de cualificación son axeitados e

están formulados claramente

■ Os contidos e os estándares de aprendizaxe

son axeitados e desenvólvense adecuadamente

■ Alcánzanse os obxectivos previstos

■ Propóñense diferentes instrumentos de

avaliación (exames, traballos, exposicións…)

■ Respectouse a distribución temporal de

contidos e actividades.

2. Desenvolvemento da actividade na aula

■ Realízanse explicacións e aténdense dúbidas

■ Desenvólvense actividades e tarefas de

progresiva dificultade

■ Realízase programación de aula

■ Lévase control da asistencia

3. Proceso de ensino-aprendizaxe

■ Prográmase a avaliación inicial

■ Prográmanse actividades complementarias e

extraescolares

■ Hai coordinación co profesorado titor


133

14. Tratamento integrado das linguas no currículo.

O Tratamento Integrado das Linguas (TIL) no currículo é un mandato recollido

no Decreto 86/2015, de 25 de xuño, polo que se establece o currículo da educación

secundaria obrigatoria e o bacharelato, no que se menciona no Artigo11 (apartado 10)

dedicado aos principios metodolóxicos na ESO: “Os centros docentes impartirán de

xeito integrado o currículo de todas as linguas das súa oferta educativa [...] No

proxecto lingüístico do centro concretaranse as medidas tomadas para a impartición do

currículo integrado das linguas. Estas medidas incluirán, polo menos, acordos sobre

criterios metodolóxicos básicos de actuación en todas as linguas, acordos sobre a

terminoloxía que se vaia empregar, e o tratamento que se lles dará aos contidos, aos

criterios de avaliación e aos estándares de aprendizaxe similares en cada materia

lingüística, de xeito que se evite a repetición dos aspectos comúns á aprendizaxe de

cada lingua”. En termos moi similares se expresa o Artigo 27 (apartado 5), dedicado

aos principios metodolóxicos no Bacharelato.

O concepto de Tratamento Integrado de Linguas foise estendendo nos últimos

anos como un xeito de programar de forma consensuada as linguas que forman parte do

currículo. O propio Marco Europeo Común de Referencia para as Linguas, que

constitúe o marco de referencia para a aprendizaxe, o ensino e a avaliación das linguas,

defende no seu Capítulo 2 que un ensino de linguas “que sexa integrador, transparente

e coherente, debe estar relacionado cunha visión moi xeral da aprendizaxe de linguas”.

É dicir, que este xeito integrado de tratar a competencia comunicativa e as destrezas

lingüísticas nos distintos idiomas é parte esencial da competencia plurilingüe que se

pretende desenvolver no alumnado.

Terminoloxía. No que se refire a acordos en terminoloxía lingüística, é destacable como punto

de partida que xa houbo entendementos entre os Departamentos de Lingua Galega e

Literatura e Lingua Española e Literatura en eidos como o emprego da mesma

terminoloxía no referente á análise sintáctica en 2º de Bacharelato.

Ademais, pensamos que sería doado progresar para alcanzar acordos como:

■ Hai coordinación entre o profesorado do

departamento

■ Aténdese a diversidade e os diferentes

ritmos de aprendizaxe do alumnado

■ Hai acordos no departamento en canto á

metodoloxía a desenvolver

■ Infórmase ás familias

4. Materiais empregados

■ Hai correspondencia dos materiais

empregados coa programación didáctica

■ Os recursos son compartidos e elaborados

colaborativamente

■ Integración das TIC e dos medios

audiovisuais

■ Trátanse os temas transversais

■ Aprovéitanse didacticamente outros espazos

do centro (biblioteca, laboratorio, patio…)


134

–Con respecto aos principais tempos verbais, estableceranse as seguintes

correspondencias:

Galego Castelán Inglés Francés Pretérito Perfecto Pretérito Perfecto Simple Simple Past PasséComposé

Pretérito Perfecto Compuesto

PresentPerfect(*Continuous) PasséComposé

Pretérito Imperfecto Pretérito Imperfecto Past Simple (*Continuous) Imparfait

Pretérito Pluscuamperfecto

Pretérito Pluscuamperfecto

PastPerfect Plus-que-parfait

–Acórdase o uso do Alfabeto Fonético Internacional (AFI) en todas as materias

lingüísticas, de cara a traballar contidos fonéticos cuns mesmos signos que faciliten o

entendemento das secuencias transcritas.

–Empregaranse os termos frase (fronte a sintagma), modificador (fronte a

complemento), letra (fronte a grafema ou grafía) e acento gráfico (mellor que til).

–Acordo nos tipos de denominación da modalidade oracional: aseverativa ou

declarativa, desiderativa, interrogativa e imperativa ou exhortativa (ademais das

denominacións doutras posibles modalidades como exclamativa e afirmativa /

negativa).

Criterios metodolóxicos.

No que se refire á metodoloxía, o tratamento integrado das linguas está

intrinsecamente relacionado co estudo da lingua en uso e co enfoque comunicativo da

lingua. Polo tanto, progresarase na posta en marcha de proxectos e no deseño de tarefas

globais sobre textos.

A proposta de proxectos comezará polos de base lingüística, para buscar cada

vez máis a interdisciplinariedade. Algún exemplo de proxectos que estudará a súa posta

en marcha entre os departamentos lingüísticos terían como base:

–O tratamento de conceptos sociolingüísticos (bilingüismo, diglosia,

planificación lingüística, prexuízos lingüísticos…) desde o punto de vista de diferentes

linguas e das sociedades en que se desenvolven.

–Elaboracións de materiais (guías, folletos en varios idiomas…) e estudos sobre

aspectos lingüístico-culturais propios do noso contorno: o Camiño de Santiago, a Rota

Rosaliana…

–Análise da actividade xornalística, da estrutura dos medios de prensa escrita e

dixital e dos xéneros xornalísticos en diferentes linguas. Para isto aproveitaranse

experiencias e actividades xa en desenvolvemento nalgúns departamentos e niveis,

como a colaboración co Programa Prensa Escola de La Voz de Galicia.

–O emprego das novas tecnoloxías e o seu aproveitamento para a produción de

materiais lingüísticos ou de base lingüística (por exemplo, empregando a prensa dixital

como no se menciona no apartado anterior), sacando partido do equipamento ABALAR

do que está dotado o centro.

–Outras actividades interdisciplinares que poderán adoptar un enfoque

comunicativo que integre as diferentes linguas curriculares do centro serán a posta en

marcha dun festival teatral (aproveitando pasadas experiencias teatrais de gran éxito no

centro), o mercado solidario e os concursos de cociña tradicional (que partirán das

experiencias gastronómicas ensaiadas con motivo do Samaín e do Entroido).

Tratamento dos contidos, dos criterios de avaliación e dos estándares de

aprendizaxe.


135

Polo que se refire aos contidos, criterios de avaliación e estándares de

aprendizaxe, a nosa proposta é camiñar cara á agrupación dos Bloques de expresión oral

e escrita nun único bloque común a todas as linguas.

Isto pódese realizar en principio, tendo ademais en conta a experiencia de

agrupación de materias en Ámbitos nos niveis impartidos no IES en cursos anteriores

como PCPI (inicialmente Garantía Social) e Diversificación Curricular, no programa

educativo denominado PMAR. Este ano impártese por primeira vez o correspondente ao

nivel de 3º de ESO, que consiste nunha medida de atención á diversidade en que as

materias de Ciencias Sociais, Lingua Galega e Lingua Española se agrupan nun Ámbito

único. Neste caso, aproveitando a integración efectiva destas dúas materias no currículo

deste curso, estudarase a posibilidade de integrar tamén o Inglés, de cara a unha

Programación conxunta das tres materias no PMAR.

No eido das medidas de atención á diversidade, tamén se poderán estruturar

programacións integradas no caso das ACS (Adaptacións Curriculares Significativas).

Neste caso poderase sacar partido á simplificación de contidos e reestruturación de

criterios e estándares, xa inherente a este tipo de actuacións, de xeito que se poida

profundar nunha programación integrada das linguas para este alumnado.

15. Actividades complementarias e extraescolares.

No curso lectivo 2019-2020, o Departamento de Lingua Galega e Literatura ten

previsto realizar as seguintes actividades extraescolares:

1º ESO: Rota Rosaliana (3º trimestre).

2º ESO: “Contos de medo no museo”, Museo provincial de Lugo (2º trimestre).

3º ESO: Asistencia a filmes subtitulados en galego en Númax (Compostela).

4º ESO: Asistencia a representacións teatrais segundo oferta.

1º BAC: Visita á “Casa dos poetas” en Celanova (3ª trimestre).

2º BAC: Roteiro de A Esmorga e visita á Casa Museo Otero Pedrayo.

■ ACTIVIDADES INTERNIVEL. Encontros con escritores e escritoras,

segundo sexan concertados para os distintos niveis ao longo do curso e en colaboración

tanto co EDLG como coa Vicedirección do centro.

16. Mecanismos de revisión, avaliación e modificación da programación

didáctica en función dos resultados académicos e procesos de mellora.

A xefatura do Departamento de Lingua Galega e Literatura establecerá ao longo

do curso e dentro do seu calendario de reunións, varias reunións de control do

desenvolvemento da programación, como mínimo unha cada trimestre. Nestas

reunións abordaranse os seguintes aspectos:


136

Correcta temporalización e secuenciación de contidos.

Estándares de aprendizaxe axeitadamente tratados e avaliados.

Grao mínimo de consecución dos estándares, suficiente ou excesivo.

Procedementos e instrumentos de avaliación axeitados e suficientes.

Ademais, cada docente achegará ao final do curso un informe razoado da

actividade docente onde se dea conta dos resultados, a avaliación dos estándares e o

grao de adquisición das competencias clave nas materias e grupos que impartiu.

No departamento realizarase, ao final de cada curso e ao comezo do seguinte,

unha análise de resultados e comparativa con anos anteriores, co fin de reflexionar e

tirar conclusións da actividade xeral do departamento ao longo de todo o curso lectivo.

Unha vez detectados os procesos que se poidan mellorar, incluiranse as modificacions

pertinentes durante o mes de setembro do curso seguinte na nova programación

didáctica.


137

ANEXOS.A. Rúbrica para avaliar os libros de lectura obrigatoria.

ASPECTOS

AVALIADOS

CUALIFICACIÓNS

Excelente (9-10) Destacado (7-8) Suficiente (5-6) Insuficiente (4) Moi insuficiente (1-3)

Demostración

da lectura

comprensiva da

obra

Explica convenientemente

o contido da obra na súa

orde cronolóxica básica.

Expresa claramente os

aspectos básicos da obra.

Explica suficientemente os

trazos xerais da obra.

Non demostra

suficientemente unha

lectura comprensiva.

Non comprende ou non

identifica o contido da obra.

Cantidade e

calidade da

reflexión

Reflexiona sobre os

aspectos relevantes da obra,

co equilibrio xusto en

calidade e cantidade.

Ofrece unha reflexión

axeitada en cantidade e

calidade sobre a lectura.

Reflexiona

esquematicamente sobre o

contido do libro e os feitos

que reflicte.

Respostas moi sintéticas

e insuficientes, con

omisión de aspectos

significativos.

Deixa varias preguntas en

branco e/ou omite aspectos

fundamentais.

Interpretación e

reflexión sobre a

obra

Interpreta e reflexiona de

xeito claro e coherente os

acontecementos referidos

no libro.

Achega impresións e

reflexións fundamentadas

sobre o contido do libro.

Expresa as súas impresións

e reflexións sobre a

lectura.

As súas reflexións non se

corresponden coa lectura

e non interpreta a obra.

Non ofrece interpretacións

nin reflexiona sobre a obra.

Puntuación e

expresión oral

e/ou escrita

A redacción é clara e

correcta, con dominio da

puntuación e dos recursos

expresivos.

Redacta cunha puntuación

correcta e unha expresión

axeitada.

Emprega os sinais de

puntuacións con escasos

usos erróneos e hai

pequenas vacilacións na

expresión.

A puntuación e a

expresión son pouco

esmeradas e confusas.

Apenas emprega sinais de

puntuación e a expresión

presenta deficiencias.

Ortografía e/ou,

corrección

gramatical

Emprega unha expresión

correcta con esmerada

ortografía e corrección

gramatical.

Redacta empregando unha

expresión axeitada e

correcta ortográfica e

gramaticalmente.

Redacta de xeito correcto

con algunhas

incoherencias ortográficas

e gramaticais.

Comete bastantes erros

ortográficos e

gramaticais.

A expresión escrita é

deficiente, con numerosos

erros ortográficos e

gramaticais.


138

B. Rúbrica para avaliar a expresión escrita. ASPECTOS

AVALIADOS

ESTÁNDARES DE

APRENDIZAXE

CUALIFICACIÓNS

Sobresaliente (9-10) Notable (7-8) Suficiente (5-6) Insuficiente(1-4)

Adecuación e

Presentación

LGB2.3.2. Adecúa a súa expresión ás condicións da situación

comunicativa (tema, destinatario,

ámbito discursivo e xénero textual) e emprega os recursos expresivos

propios do rexistro formal.

Uso dun rexistro coidado e formal, con axeitada selección do léxico,

variedade e emprego de termos

cultos. Puntuación esmerada que achega

claridade ao escrito.

Boa presentación. Texto limpo, con boa letra e carente de erros de

ortografía, claro e lexible con

marxes amplas e sangrías ben marcadas.

Uso do rexistro formal e dun léxico correcto e preciso. Non hai

estereotipos, clixés nin frases

feitas. Castelanismos esporádicos en termos que non son estraños

mesmo ao rexistro formal

(senembargo, reflexar…). Puntuación correcta.

Presentación correcta, con marxes

e sangrías.

Uso dun vocabulario básico e con escasos matices, con emprego de

estereotipos e frases feitas.

Presenza de castelanismos e fenómenos como a obviedade ou a

cacofonía.

Erros na puntuación. Presentación pouco vistosa, con

marxes pouco definidas e sen

sangría.

Presenta un rexistro pouco axeitado ou informal, con

impropiedades, clixés e escasa

variedade léxica. Uso de termos coloquiais, palabras comodín,

retrousos e claras interferencias do

castelán como o emprego de tempos compostos ou alternancias

de código.

Puntuación confusa e / ou ausente. A presentación é deficiente, sen

estrutura en parágrafos, sen sangrías, cun espazado insuficiente

e un tipo e tamaño de letra pouco

axeitados.

LGB2.3.3. Emprega léxico preciso e

evita o uso de coloquialismos ou

palabras comodín.

LGB2.5.2. Respecta as normas de

presentación dos traballos escritos, a

organización en epígrafes, procedementos de cita, notas a pé de

páxina, bibliografía.

Coherencia

LGB2.2.2. Produce textos propios de distintos ámbitos usando o

rexistro

adecuado, organizando os enunciados en secuencias lineais e

ben cohesionadas.

O texto estrutúrase con coherencia e progresión temática axeitada.

Combínase axeitadamente a

información nova coa xa coñecida sen repeticións innecesarias.

Hai unha adecuada selección da información e un avance da mesma

con continuidade temática, que

combina información nova coa xa achegada.

Exposición de ideas diferenciadas e correctamente formuladas. Escasa

progresión da información e

paráfrase e repetición de contidos.

O texto presenta graves problemas de coherencia como contradicións,

anacolutos e deficiencias na

correlación temporal. Non hai progresión da información.

Cohesión

LGB2.6.1. Recoñece, describe e utiliza recursos de cohesión

gramaticais e léxico-semánticos.

Hai unha óptima cohesión textual. Uso escrupuloso da concordancia,

a referencia e o réxime

preposicional. Emprego axeitado de conxuncións, relativos e dos

marcadores textuais.

O texto está ben cohesionado e as relacións de sentido son claras.

Respéctase a concordancia, a

referencia e o réxime preposicional. Empréganse

correctamente conxuncións,

relativos e marcadores textuais.

O texto posúe relacións de sentido entre as distintas partes e mantense

a concordancia básica e as

referencias anafóricas. Escaso uso de marcadores textuais e abuso dos

relativos o (a) cal / os (as) cales.

O texto móstrase repetitivo e falto de relacións de sentido e de

conexión entre as súas secuencias.

Presenta deficiencias na correlación temporal ou no réxime

preposicional. Hai erros de

referencia e de concordancia.

Ortografía e

corrección

gramatical

LGB3.7.1. Utiliza os coñecementos lingüísticos de ámbito contextual,

textual, oracional e da palabra,

desenvolvidos no curso nunha das linguas, para mellorar a

comprensión e produción dos textos

traballados en calquera das outras.

Ausencia case total de incorreccións ortográficas,

lingüísticas ou erros esporádicos

(lle / lles; llo / llelo, vacilacións vocálicas en termos cultos como*

requerir / requirir)

Escasas incorreccións dun nivel menor (grupos cc ou ct, uso de

termos pouco implantados no

estándar). Presenza dalgunha terminación verbal dialectal.

Incorreccións propias do descoñecemento da norma estándar

(uso ou non uso de h, b / v en

termos comúns, erros no uso dos diacríticos máis diferenciadores é /

e, a / á)

Hai abundantes erros ortográficos e gramaticais. Interferencias

ortográficas graves (y grego, letra

j), erros na colocación do pronome e nas contraccións (por o, *ca por

coa), vulgarismos severos (*tar

por estar, *vere por ver).

Calidade da

argumentación

LGB2.3.4. Organiza os contidos dos

seus traballos en función duns

obxectivos fixados previamente, contrasta posturas enfrontadas e

defende a súa opinión con

argumentos.

Argumentación variada, ben

estruturada e brillante, con

expresión das opinións rica, clara e difícil de rebater. Hai unha

conclusión ben fundamentada e

coherente.

Inclúe argumentos de distinto tipo

e axeitadamente empregados en

relación á tese defendida. O texto posúe unha conclusión relacionada

cos devanditos argumentos.

Os argumentos son sinxelos e

repiten o que xa está expresado no

texto. Hai escasa precisión na argumentación e non hai

conclusións claras.

Non existe unha tese clara nin

argumentación. Faise paráfrase,

circunloquios, lugares comúns, afirmacións simplistas e non se

achegan opinións ben

fundamentadas.


139

C. Rúbrica para avaliar a expresión oral.

ASPECTOS

AVALIADOS

ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE CUALIFICACIÓNS

Sobresaliente (9-10) Notable (7-8) Suficiente (5-6) Insuficiente(1-4)

Entoación, prosodia

e fonética

LGB1.65.1. Recoñece a emisión dunha pronuncia galega correcta, identifica os

erros na produción oral allea e produce

discursos orais que respectan as regras prosódicas e fonéticas da lingua galega.

Márcanse perfectamente as pausas discursivas e os incisos.

Perfecta entoación e cambio de

ton e timbre segundo o requirido para captar a atención. Non hai

erros fonéticos nin confusión de

vogais.

Boa entoación e uso de diferentes tons e modulacións.

Non hai erros fonéticos

destacables nin confusións de vogais.

Entoación aceptable, con interese por distinguir diferentes tons.

Pronuncia correcta. Erros fonéticos

esporádicos por confusión entre vogais abertas e pechadas.

Discurso plano, sen modulacións de entoación. Mantense sempre o

mesmo ton. Erros fonéticos como

confusión de vogais abertas e pechadas ou mala pronuncia do n

velar e do palatal fricativo xordo

Adecuación ao nivel

e rexistro requiridos

LGB1.9.3. Utiliza o rexistro adecuado á situación comunicativa.

Rexistro formal moi traballado e preciso, sen caer na pedantería.

Rexistro formal ben diferenciado, con corrección e

efectividade.

Rexistro formal aceptable á situación. Esforzo por diferenciar o

rexistro.

Non hai dominio do rexistro formal. Uso de retrousos e termos vulgares.

Coherencia e

cohesión,

progresión e fluidez

LGB1.5.1. Identifica os recursosque

proporcionan adecuación, coherencia e cohesión ao discurso.

Discurso moi estruturado e sen

vacilacións. Progresión e enlace de conceptos moi axeitada e

clara.

Discurso sen vacilacións e ben

estruturado. Boa progresión e enlace de conceptos.

Escasas vacilacións. Mantén o fío

da exposición e enlaza as secuencias e conceptos aceptablemente.

Vacilacións na voz e no discurso.

Perda do fío da exposición. Deficiente enlace de conceptos e

secuencias.

Material de apoio LGB1.9.1. Planifica a produción oral,

estrutura o contido, revisa os borradores

e esquemas.

Material de apoio moi axeitado e

traballado: uso de recursos TIC

ben estruturados. Usa diferentes materiais e altérnaos.

Bo material de apoio:

presentacións traballadas,

esquemas ou fotocopias que axudan a desenvolver o tema

que presenta.

Emprega material de apoio sinxelo:

presentacións sinxelas, esquemas,

fotocopias.

Non emprega material de apoio,

esquemas ou presentacións. Non

acode ao encerado. Non reparte ningún material entre os presentes. LGB1.9.5. Emprega as TIC para

documentarse bibliograficamente,

revisar gramaticalmente o texto e

elaborar unha presentación atractiva e innovadora.

Linguaxe non

verbal, proxémica e

postura corporal

LGB1.9.4. Emprega axeitadamente os

elementos prosódicos e (entoación e pronuncia axeitada, pausas, ton, timbre

e volume), a linguaxe corporal (mirada

e posición do corpo) así como o autocontrol das emocións ao falar en

público.

Boa presenza ante o público e

xesticulación contida e serena. Excelente empatía cos asistentes.

Dominio da situación. Bo

contacto visual e interacción co público.

Presenza segura perante os

asistentes. Xesticulación expresiva e sen excesos.

Mantén o contacto visual e

interactúa cos presentes.

Postura correcta aínda que ás veces

tensa ou forzada. Xesticulación dinámica aínda que non excesiva.

Mantén o contacto visual co

público.

Postura incorrecta: non se axeita á

situación. Xesticulación pouco axeitada: ou nula ou excesiva. Non

establece contacto visual co público.

Calidade do

estándar oral e

corrección léxica

LGB1.2.2. Analiza os elementos verbais dos textos orais: no plano

fónico (xogos fónicos), no plano

morfosintáctico (condensación, concisión e economía) e no plano

léxico-semántico (léxico connotativo,

simbólico e atractivo para o receptor).

Excelente emprego do estándar, sen interferencias do castelán.

Non emprega termos coloquiais,

dialectalismos nin vulgarismos, mais tampouco un rexistro

pedante.

Bo emprego do estándar. Escasas interferencias do

castelán, que xorden só en

termos moi cultos de uso restrinxido. Non emprega

coloquialismos nin vulgarismos.

Algún dialectalismo morfolóxico.

Esforzo no emprego da linguaxe estándar. Nótase o interese na

corrección de termos coloquiais non

estándar de uso xeral. Poucas interferencias do castelán. Poucos

dialectalismos e vulgarismos.

Léxico inapropiado. Abundantes interferencias do castelán, mesmo en

termos xa asentados no galego

coloquial. Moitos dialectalismos, coloquialismos e vulgarismos.

Departamento de Lingua Galega e Literatura...O estudo da lingua e da literatura galega é enfocado...

Documents

Transcript of Departamento de Lingua Galega e Literatura...O estudo da lingua e da literatura galega é enfocado...