El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en...

28
El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.)

Transcript of El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en...

Page 1: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

El

fed

erali

smo

arg

enti

no

en p

ersp

ecti

va

com

para

da

Tulia G. Falleti,

Lucas González y

Martín Lardone (Eds.)

� �� �������� �� �� � � ���� �� ������� ������ ������ �� � �� �� �� �� � ���� �

� ���� �� ��� � �� � �� �� � �� ��� ! �"# �$ ���# �� ��� ��� ����

� ��% ����� �� ������ &��� �� �� �� ����� �� ���� ��� ������&�� �

'& ��(� ��� ��� �� � �� )� �� ��&� �� *��� ��+������������� � � �

� ������ �� �� �� �� ����� �� � �,-./�!0�1�/$�12,1� �345678956:

4;86756:

2 � ��� �� ����� ��������� �� �< &� �� ��� ��� ��� � � �'&�����=

� �� ���� �>�? ,!@1A>B �AB> �C�C ���A �D

Page 2: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

EF GH IJK LMN MJOGPPQ R ST GLUV JW MK MF IX

Y< &=� ����( ��� ��" ���� ���" ���� ����� ����� ������ ��� ���� ��

��� ���� ������&��" � ����� ���������� �& ����� � �������# � ���Z

Y�� (��" ��� ��� �� ��� � &� ����� ������ � ���� ���# ��������(� �

� �&� ����� ���= � ��(��� ��� �����[�� �����" ������� � ���� ��Z\ �

� � ���� &�� ������(# ����# � ����� ����" � ���� �(�" ����� ��� �� � �

'&�� ��� ����" ����� �� �� ���&� ����(��� �� ������� � &���&� ��� �& �

(��� ��� �������������� )�] ��������� ������ �� �� �\ ����� & ��

���� �� )� ��(� ���� )�# � ��(��� �� ���( � ���� ��� � �'&�� �� �� �

� � &� ���� ��" � ���� �(�" ���� �� ������� ���] ��&� ������ ���� ���

�&� ��� ���� ��" ����� ����� �� � ����� ���� � ��� �� �� ��� ���� �

" ����� �� �!� ���+ �� �&� �� ���� �� �� ���� ���� (���� � ��" � � �

��� �(���� �� �� � ���� ����# � ���[�� �� )� ������� �� ����

� �� �� �� ��� )�� ���(�� ��� �����&� � � ��(��������� ( ��� )�� ��� �

� � �� � �(����� � )� ������ ����� ���� �� �� �(% � ����� ��� �

�&���� � �� � ����� ���� � �� ��� ����" ����� �� �� ���&� ����(�� �

� �� �� �� �� �� ��&����� �� � ���� &������� ����'&�� �&����(������ �

��(�� �� � ��� (�� �� ��� � &� ������� � ����� ������ � �� ��

���� ��� ������ ���� ��������&�� *���� �����[�� �� )�� ��� & �

��" � ���� �(����&� � � ���(�� �� � �� ������ �(��� � )� �� ��� �&�� 105

^ _ abcd efabgebh fifjbk ejfad `l bm n op aibel fd eq jgm ` or cms bt bmm fds o

_ cibau jvqm fv ow bedx j_ beh jf ow beifm `_ fs eba o_ ciba_m biy ozw bes bj

r {{bas |eacai{fjd bes a oacgfefjis bafs j} e{bis~ j �

� �� �� ��&� ���� ��� ���� �&�� &�� � ����� ���'&��������� ��� ��

���# � �����" &�� ������ �� ��� ������ �& ��(��� ������ �� �

� �� ����# �&� ���&�� ���� �������� ��" ��� �����# ���� �� � ���� &�� �

. ������ � ) �������� �&��� ���# � � ��� �� ��� ��� ��� ��� ����" ����� ��

�� ���&� ����(��� �� ��'&��+�� ��� ���� ��� ����� ��� � � ���� �

� ���� � �� ���] ��&� ������ ���� ������� �� �� ����� ��� ��� ���� �

" ����� �������� ��� �� �� � ���" � ���� �1 &��� �����&(��� �� ���� ���

������ ��" &� �(��� �� �� �. � (��� )���� ���(��'&��� (���� ��� � &� � �

��� �� ��( ���� ��� �� �&�����# � ������ � ���� �� ����" ����� �

�� ���&� ����(��� �� �� ��� ��� ����'&= �&� ���'&= ���&� ��� ����

� ��" &�� ���� ������ �����&����" � ���� �� �! ��&� � )���� ���(��'&�

� �&�� � ���# � ������ � ���� �� ����" ����� ����# � �&�� ��� �

��� ������� �� �! ��[ �� ���� &��� �*� �� �� ��� � &� ����" ���� ���" �

���� ���� ��� �� ��� )&��� ��� �� ����" ����� ��&� ����&� � ��&��

�� ������ ����( ��� ����# � ������������& ��������&�� ��� ��� �

� ���� )������ ���*�&� ����&� ��� �&(��� �=�� ���� ��� ��� �2 �� �

���� )�������(��&�� �� ��� �� �� � ����� ���� (��� ��� �

����� ���� � �� ��� ����" ����� �� �� �� � �� ��� ��&� ����'&���

��� �����# � ������ � ���� �� ����" ����� ������������ �(��� ��'& �

��� ��� ���&��� ����� ������ ( ����&� �� ��( �� �� �� �(� �� ���� �

" ����� �� �\ ��� ����" ����� ������� ( ��(��� ���� &( ������&� �� )

������� �& ��� � )������# � ��(��� � �[ �� �� )( ��� ���'&�� ����" ���� �

� ��(� ��� ���&� ������ �� & � �" ��(�� ��" ��� ������� ��� � �� �

�� � ���������# � �� �� �" �� *�(�� )��# )� ������ � � ���� �*����

��%� � � �� ��� &(�� �� ��� ����" ����� ���� ����� � ���� ��� � &� � �

��� �������#" ���'&����&� ���&" &�� ���( ��� � �

1 &��� ����%� � ���������� ����� ����� ���� �� ��� (��� ���� ���� �

*���� �. � (��� )�� ��# �� ���&����� �&�� &��" � ���� ���� ������ � � �

(��� � ������ ��� *� ���� ��&�� � ��� ��� ���� ��� ���(�� ��

��� ���� �����] ��������� ����� � �"� &��� ���� ��� ���� ���� ����

�" �� �� �! ��&� � )� �� � ���� (��� ���� ����� ����� ������� � �

��� ��� ��(��� �� �� �����&����" � ���� ��� �� �� & ����� ��� ������ ��

" ��(�� ��'&� �� ��( ���'&= �� ����� ������ �� ��� (�� �� �

���� �����������&���� �� ���" ��� &�� �(��� � )� �� ����� �� ����� ��

� �� ��������� ��������� �� (���&�� �� �������� ���&� � �� � �

106�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

Page 3: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

���� ���� )������� �& ��� � )&�������&� �� �������� &��� � (���� �� �

� �����# � ����(�# � �� �� ���� ��� �'&���� �� ����� � ����� ��� �

� � ��� ��������&��� �� ���� ����� ����&��� � �

�� ���� � �� ���# �&� �������� *� �� � �& ��� �(� � �\ ����&� ���� �

�� ���� ����# � ��(��� �� �� � ���� &����� ��� ����" ����� �� �� ���&� �� �

��(��� �� �� �\ �� ����������� ��������&�(����� �� � ������

���" ����(� ��� � ��� � ����� ���� � ���� ��� �� ��&� �� �

��� �� �� ��� ��� ��� ����" ����� �������� ��� �� �� ��� �������� ��� �\ �

�&��� ������ ���� ����� �(����� �� � ��������� & ��� �(����# � �

� ��� ����" ����� �� �� ���&� ����(��� �� ���+ �� ��� ������ ��# � �� ���

��� ������ � �(����� � �\ �'& �� ������ �� &�� ��� ������� �(�� � � �

���� ����(�# � ��(��� �� ���" ��� �� ��" � ���� �(�" ���� ��� ��� ����� �

� �&��� � ����� � �������# � ����&�� ��� ������� � �(� �� �

����� ���� � �� ��� ����" ����� �� �� ��� �� ��] �� �� )���� ��(���� �

�&������ & ������ ����� ���� �" ��� � �� ��� ����" ����� ��" � ���� ��

��� ���� ��� �������� ���� ����� ����� ����� ���AB? ����� �� � �

(��� ��(��'&��&�� ��� ��������� ���� ��� � ����� ���� � �

� ��� ����" ����� ��" � ���� ������ ��%� � � )� �����&� � � ����� �# �� ���

" �����&�� ��� ��(��� � �� �������� � ����� � ����� ���� ��� � ��� �

\ �[� � (������ � ��&� �� �� (�� ���� �� ��&��� ����� & ���� ��� ��

&����� � � �� �������� ������&��" &� &������ � � ����� ���� � �

@ &������� � �� �� ����� ��� ������� ����" � ���� �(�" ���� ����� �

� ��� �� ��� �&�(����� �� � ��'&� ��&��� � �� � ����� ���� �

�� ��� ����" ����� �� �&�� ��� ���� ������� �� �\ ����� & ����� �

� �� )�" ��� ��(��� � )� ��� �� ��������� ��������� (��� � �� ��

� ����" ����� ��" � ���� �� �� �� & ����� �� ��� ���� �����&� �

� ��� � �� �� )����� ���( � ����� &��� � ����� ���� � ���# � ��" �� �

(�� (��� ������ ������&&�� �. ������ �& ��� � )����� �(��� � � �

�# ��� (�� ��" ����� ��� ����" ����� ���" ��� ��� ������ � �� ��

�] ��&� ������ ���� ����&� ��� ���� ������(�� �&� ����� ���= � ��(��� �107

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �

�� ����� ����" �� ����" ��� ������ �&��� ����� � ���� �. �����

�������� �(����� ����� + (������ ����&��� ���# ��(�# � ��(��� �� �� �

� ���� ������+�� ���� ���� ��� ����� (����� �(�� �� �����# � ��

'&�� ������ ��� ������ ���� ����� ������� ���� &�� �� ��� ����" � �

���� �� �� ���&� ����(��� �� �� �. ������ �� ��+������ ����&� � ������� �

� � ��&� ��� �� ��� �� ������� �(�� �� �� � ���� &���+ �� ��� �'&�

�&��� ��� ���# ��������������� ��� �

1 &��� �����&(��� ���'&�� �� � ���� &�����= ( ����� ��" � ���� �(�

" ���� �����&��� ���# � ��(��� ��+�&��� ���� �&�� �� ��� �& ��� ��= �

" � � � ��=" � � ��+� �&�� � � ���=" � � ����&��( ��� � ���=" � �

��+� �&�� � � ���� �� ������� *���� �&���� ��������#" ��� �� ���� �

" ����� ����( � ��� ���� � �� �� �� ( � ��� �������&� ��� ������ �(� �

. � (��� )�" ����&��� �� ����� ������ ���� (����% ��(�&��� ��

�� (�" &�� ����� � �� �(� �� ����" ����� �� �! ��&� � )��� &��� �� �

� ����� ��� � �'&�� ��" �� ���+�� & �� �� ��%� � ��&� ��� ����

&������ �� &�� �(% � �� � ��'&�� �� ��� & ����������� �& ������

���# � �� ���=" � � ����&��( ��� � )����&���� � )���� �� ����������

� ����" ����� ������� �� (��� �" ����� ����&�" �� ���([ � ����&����

�" ����� � �� ��� ��&�� ������ ������ �(� )��� ��� ���(� ���� ����� �

�� '&�� ��� ����" ����� ���������# (���� ������� � ���� � )" �� ����

�&� �(% � ��� )���&����" ���� ���" ���� �������������� �(�= ���(�

���� ����� �'&= � ��� ��� �������� ��� �� ������ �� �� �� ��] ���� � �

���� ���� � ��� ��� ��" ����� �� (��� ������������� ��� ����� �

� ����" ����� � �. &��� �'&���� �����&�������" ���&��� �(��� ���( � ��

�� ��� �� �" �� ���� ���� ���� )������&�����'& ���� �(��� �'&�

� �����# � ��� �� ��� ��� ���&��� ���� �" �&� �� �(���� ����� ��� �

� � ��� ��� ��" �� ��'&��&������� ���� �! ��(� ���� )��(��� ��� �

����(���� �� ��� �(% ��� �] � )� �� ��� � &� ����" ���� ��" � ���� ��

�� ������ ������ ��� ����� ����� ���� ���� �� �� ��� ��� �� � � �

���� ���� � ��� ���� &�� �� ��� ��� ����" ����� ��" � ���� �� �

��=" � � ����&��( ��� ����� ��� ����� ����� ����� & � �$� ���

�� �� �������� ��� ���� ����� �� ������ � �����&� ��� ���� �� �� �] �

(��� �� (��� ��� �� ���� �� ������� ��� �� ���� � ���" ��(�� �(�� �

�� �� �] �� �� ( � �� ���� � �� ��� ��- ���(��ABA ��AAA� �\ ���&� ����

���&(��� ��'&��� ��� �������� ��� &�� *� &����� �" �� � �� ����" ����� ��

108�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

Page 4: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

��� � � ����� ���� � ������(������ ������ �� �� �� �� �� ������ � �

� �� �� �] �(��� �� ( ��� �� �� ���� ����������� � ��� ��� &��� �&�� *��

�������&������������&������� ����� �� �� �� � � ��&�� �����&� ����� �

���� � ��� ��� � �(��� �� ( ��� ��� � �� ���� �� ������� ��� ���] &�� � �

� ����" ����� �� �� ���&� ����(��� �� ������ *� ��������� & � ��� &��� ��

� ���� �� ��2 �����1 �� ������21� )��� �� ������ ���'&�� � ��� � �

��� ��. ��� �� �� �� )�&����� � �� �&� ���� �������= � �������� ���

�� � �� � )��&���� ��� � )��� & �� &���� ���$� ����� �� ������

�?� �� � �� ��&� � )� ��(� ���� )���&���� � ����� ��" �� ��" � ���� ��

���'&�� �� ��� � &� ����'&� �� ��( ����&�� � ���� ���� ��� ������ �

�&��� �����# � ��� �� �� ����� (� ���� �� ����#" ��(��� � )��(����� �

� ���(���� �� ��� �(% �� �� ��� � )( ��� ���'&��� ���� ��� �� ���&��

���� ����� ��&� ���(# ����� �� �� & ��21 )�&� �� � & ������ ����" �� �

�������� ��� � �" ����� �&�� &��� ���� � ����� ����� �(��� �����

� �(�� )��&����� � ������ ���� ����� ���� (��� ����&��������� ��

% ���� ���� & �� &���� ���� �� &�� (��� ��&� � �

� ������ �(�� (� ���" ��� ��� ��� & � �� ���������� ��� ��� � �"� &�� �

� ��] ��� ������� ������������� ����� ���� �����������&�&��� �� � �

� �� ��&� ������ ���'&��&��� �(������� ����� �� &�� � �&����� �

� �� ����� �'&�� �� �� �� �� �� ���� ��� � )(������� ��������� � �

���&��������&�&��� �� ��'&� �� ����� �� ����� � �. ���� ��� ����( �

�# � ��(��� ���� ����&(��� � )� ��������� �&��&����� ��� �'&��� ����

� ��� �� ����= � ������&�&��� �� ����(�� �� (��� �� �� �� �� ����" ���� �

� ���� ��� ������� ��� ����" � ������� �������� �>C� ��� \ ����� �

�� �(�� ����&��( ��� ������ � �� �� �&� �� ��� &��� � ��� ��" �� ��

" � ���� ����&���*���([ � � ���� ��� �(��� � �� ���� &��� �*� �

� ��� ����" ����� �� �� �(% � ) � �'&�� ���� ��� �&�� *� ����� ����

���� &��� ��� ��� �(% �'&�� ����= � ������&�&��� �� �� ) �] � ����[ ��

����(� �� � �% ( ���&� ������ � �� ����# � ������&�&��� �� � ��� 109

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �

�� �h f{q a ofm bcd ej|enfffjfmd f�d `m ba} cfjd fah ffad ah bd a �

�� � cfad  cfm bijd es¡ cis~ jh fc jb|ens jis bbm b} e{bis~ jh fm¡m  cfm f ¢

gs am bds nh fm |efash fjd ff�|ms ibm bhs ad es¡ cis~ jgfgeq}s ibh fm a} jh a} f ¢

h febm fa om b|mxds ib cf|eh ciffad bhs ad es¡ cis~ ja¡ ef|babm b cfds fjf

m cgbefjfmq efb|efac|cfad bes b �k jfad f|cjd ` o|em `d bjd ` om a|e¡m f{ba

h f{fhs is~ jh fns fjfjfj|e¡m f{baijif|d cbm fa �

��=" � � ����&��( ��� �� �(�= ��������&���� �� ���� �*�(�# �

� �� ��� �&���� ��� �] ��'&�� ��&� ��� ��� ����" ����� �� �� ���&� ���� �

(��� �� ������ �����&� � � ���� ��� ���� ���&� ��� ���� �� �� �&����# �&� �

" ���&��� �(��� �� � � � )/ �((���$=� ���&����? ����� �(�= �$=� �

���&�/ �((�����D� &��� �� �� �� ��� � � &�� � �� ��� ���� �

�� ������ ��� ���� ��� �� � �� � �� ��� ������ ( ��� �� ��" ��= � &(

���� ��� �� ��� ���� ��� �������� ���� ���� �&� � ������ �� �� ��

��� �� �� ����� ����� ����� ���AB? ����� �\ ���&� �������� ����'&�

� ��������� � ���� �� �� ����� �� �� �� ���� � ��. ��� ��� �

"� &��[ � ���&�� ������ ��������� ���# � �� ������ ��� ����� �

��� �� )�� ���(�� � �� ������(# ���� ���� ��� ��'&� �� ���� �

� �� �� )�� ��� ������ �� ����� ���� ���� ��� �� ���� ���� ����� )��

" ��� (��� ����� ����� ���� ��� ���� �� ��(� �� )��� (��� � �

� ����" ����� ��" � ���� ������ ������ ������ �� �� �(� ����� �

��� ��� ���� �� ������� ��� ������� �� �� � ������� ��� ����� �

� ���� �� ���� �� ��� �� ���&� ���� )� ������� ���� *��� � �� ���� ��� �

� ����" ����� �����%� �� � ��������� &���� ����" &��*�� �� ���� �

�� ���� ��� ����� �"� &��� ��� ���� ��� �������� �� �� ����$=� ���&

�/ �((�����D �??� �! ������� )��� ����� )'&�� ����� �� ��'&�

���� �������� ���� � �� ���� ��� ��� ���(�� ��% �(�] ���� ��� ���� �

(��� ���� ������ �� �����(������������ � � ����������� ��

��� �� �������" � ���� �� �! ��(� ���� )� ���&� ������ ��&� ���� ��

� ����" ����� ��" � ���� �����&���� ����(���] � �� ����� ���� (��� �

����� ���� ��� ��� ( � �� �� ������� �&��"� �(&� � �� �� &� ����� �

��� ��� �� �����(� � ���&�� ����� ��� ��� �� ���� ���� ��� ��� �

�� �(���# � �������&��� ��������&��� ��������� �� ��� �] ���'&�

/ �((���$=� ���&����� �&����&��� ��� � �� ����" ����� �� �� ���& �

� ����(��� �� ������&��� �� � �������� �(��� �'&���. ��� ��� �� ���

&����� ��� �+�� &� ����� ��� �� ��� � ����&����" � ���� �� �. ������ ���� �

�&�&��� � )��(��� �(&��� ����� ������ �� ������ )�� ����� ���� ���� �

'&���. ��� ��� ���� �� ��� ����� ���� � �� ��� &� ���� ��&��

��'&� ��������� � �� ��� ����" ����� �� �� �� ������ �'& �� ����� �

��(���� ��%� � ���� �# �� �� �������� � ����/ �((����$=� ���&

�(��� ��(��'&��&�� ���=" � � ����&��( ��� ��������� � )��

� ���� ��� �� �� �(% � �� �'&�� ��� ����" ����� �� �� ���&� ����(�� �

� �� ���" ��� ���� ���&� � � ��� ��� ���� �� ����� �� �� �� ���� � ��

. ��� ��� ���� ������ �� �������� ��� �

110�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

Page 5: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

��=" � � ��+� �&�� � � )����&���� � )�" ��� ��� ��%� � � �£�� �� �

����D ����� �(�= �/ �((���£�� �� ������ ��� ��� ���" ��� �� �� �

��(��# ����� �� ���� ����� �� ����" ���� �� �� ���&� ����(��� �� �� ���

�&� ������ ���'&�� �= �� � ��AA� � ��] ����� ��&�������� ��� �

���� ��� *��� � �� ��&� �� �" ���� �&���� ��� �������� ��� ���� �&�

���� � �� ��� �� �� ����� � �� ������ �� ���� ���= � �� ����" ����� ��

��" ���� � ��� )� �(% � )��� � ���� �������� ��" ���� ���� �� �� �

� ����" � ���� �� � �� �� &�� � �" �� ��" �������� � (�� �(��� ��� �

���" ��(��� ( � �� ��� ������(���� � �\ �� '&�*� �� ���&(��� � �

£�� �� � )� ��(� ���� )�� ��� � ��&�� ��� �&� ���&���" ���� �������

������� ��� *��� ��� ���= � �� ����% � ��� �� �� ������� ��� ����" � �

���� ���&� �(% � �������&� �(% � ��� )��� � ��� �������� � � �

�� �� )� ������" ���'&= � ����" ����� �����% � ��� & ������ �&��

�������� ����# �� �� &��&�� ��� �&� �� �� ��� �� ��&� ��" ����� ��

� ��� �� ����" ����� ����" ����� ����� �&�� &��� � ����� ��� ��� � & �

� ���� �� )������ �&��������� &�� *��� ��+��# � � ��� �&���� �� � � �

� �(� �� ����" ����� �� �� ���&� ����(��� �� �������� �� �� �� �� ( � ��� �

�� � �(��� � (� ����� &��� �" ��� �� �*����� ��&����&� � � ���(�# � �

��� � � ��� (��� � )�+ �� �&��� �� ��� ������� � �� �� � ���� &��������� �

� ������+�� &� ��(��� ���� �� ����" ����� �" ���� ���(��� �(% ���� � �

���� � �� �= � (�� � �� �� &�� � �� �����& ��� � (��� � ��

����� ���(�¤ �¥�¦�� �� ¥���§ �¨ �© �¦��© �ª �¥«�¬� �¬���,� �­® � �� �

� ������������� �'&�� ���, ��&��� ����" ����� ��&� �(% � �� �� �� & �

�� ������ �� �� �(��������� ��� �� � )��(���� �(���&�� ���[ �

� �= ����� ���&�� �������" � ��� ��"] �� �� &��� �(��� ������ �� �

���� ���� �� � � ���������� ���&� �� � ������ �� �� �� )� �� ���� �

" ����� �" ���� ���(��� �(% � (���� ��� ���� �(�= � )������� �& ��� � )

&�� �� ��� ����( ��� �����# � ��(��� �(% ����= �� ������� ������ �&� �

�� � ����� � �������# � ���������� � �� ���� ��� � �� �# �&�� )�����

'&�� ��" &�� ���� ����� ���� ������� �� �� ��� ����� ��� � �� ��� � �

��(��� ��� &�� ��&� ������ � �� ��( ���� � �� �����" � ��� �� �111

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �

¯ ° ±² baf³ bs fgy zr { {basµ¶¶¶· |bebcjbf�ifm fjd f|efafjd bis~ jh fmm b ¢

¡ fex jds i¹ e² gs {fjh fi|beds is |bis~ jzaca{ºmds |m fa} cfjd fah f}s jbjis b ¢

{s fjd ` �

�� �� &�� ��� (�� �����&� �� � )� ����� �������� ���� �� �" � �

���� �� ������# � ��� ��� � �������� �(���] ����� �� ����" ����� �

�(����� ����� ���� ��� ��� & ���+�� &� ��(��� �� ���, � ������

� ���� � � ��� � &� ���� �� � (���� ��� �" ����� �� ��� ���� ����" � �

���� ��" � ���� �� )� � ����� ���� ���� ����" � ���� �(�" ���� ������ ��

�� ��� � � � ��(������� ��" ��� ��� �. � (��� )�� ��%� � ���� ( � �

��'&��� ������� ��� ��� ����� ���&�� ���� �= � (�� ������� � ���� �

" &��� �" � ��� �� ������ � )���� �� �* �� ���������C �. ��� ��! �� �

�& ��������� �! ��&� � )������� &��'&�� ���, ��&�����" ��� �� &� �

� ���� � �&��= � (��" ����" � ���� ������� �� ���� ��� ����� � ������ ��

�� �������� ����# � ���2 �((�� )! � ��� �! ���& ��������� �

\ �� �& ��� ������ ���&�� ������� ������ �� (���� ��� ��=" � � � �. ���

��� � )�������&��� ���# � � ��� �� ��� ��� ��� ��� ����" ����� �� �� �� �

�&� ����(��� �� ��'&��+�� ��� ���� ��� ���� ������ � ��� � &� ����

�� ���� ��� ��� �� ����� ���� ��������(�� �&� ��� ��" �� ��" � � �

��� ������ �" ��� � ������ �& ����� � �������# � ��� �

\ ����# ���" � ���� ��" ������� ��� �(��� ���� ������ ��" ���� �����

� ��'&��� ������ ���� �����& ��� � (��� � ��� ����� ���� �

� ��� ���� ���� �. ��������� �� ��� ���� ���+ �� ��� ����� ��� ����� �� �

� *��� � �� �����& ��� ��� � ������ ��� *��� � �� ���� ��� �� ����

" ���� ���� ���� �� ���(������ �� �� ��" ����� ������� � �� (��� �

� ��� ��&�&� � ������� � &� ����� �� ����" ����� �� *��� ��� )��� ��

��# ��������� ����" ����� ��'&��� �������&���� �� ��� ��� ����

���� ��� �� ����� � ���&� ��� ���� ���» �(&� � ��� �� �� �� �����# (����

�� ����" ����� �� �� ���&� ����(��� �� �����# �� �&���# ���� �� )����

" ���&��� �(��� ���(���� �� �� �� ��&������# � �������� ��" &�� ��� �

� ����� ���� ��� ��� �� ��� � )� �� ����� ��� �� ���&� ��� ���� ��� ��� � �

� ��� � )� �������� ����� ���� &��� �����&������� � �­¼

112�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

¯ ½ ¾~d faf cffjas ad f{ba} fh febms vbh aijd efajs nfm fah fg¡s fej om bacjs ¢

h bh fafad bd bm faac¡ jbis jbm fadx |s ib{fjd fbidº bji{h jbjd fa|bebm a

efif|d efah fm js nfm {cjs is |bm �

Page 6: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

! �� ��� �� ��� ����&(��� �� ��� � &� ���� �� �� ��� ���� ���� ���� )

���� &� �(��� ��+ �� ��� � �&� �¿ ��� �© �� ������ À� ��" � ���� �(�" � �

��� ��� ��� ����� �������# � ��� �­Á \ �� ��� � &� ���������" ����� �� � �

���� �������'&�� ���# ������� ���� ��� ���� ��� ��� ���� ���� ��

� ��� ���� ����� (�� �&� ��� ��� ����" ����� ��" � ���� �����" ������# �

� ��� ��� �&�� �" &� �(��� �� ���� ������� �� ��� ��� � �. ��&��

���� � )���� ���(��'&��� (���� ��� � &� ���� �� ��( ���� ��� �� �&��

���# � ������ � ������ �� ����" ����� � �� ���&� ����(��� �� �� ��� � �

�� ����'&= �&� ��� �����'&= ���&� ��� ����� ��" &�� ���� �����

�� ���� �� �" � ����� � �. ���� ������ � )���� ���(��'&�&�( �(�

���] &�� � �� ����" ����� �������� ����� ���" ����� ������� �(�� �

�&� ��� ���� ���= � ���� �� ����� ����� �������� ���� �" �� ��" � � �

��� �� �� ��� ����" ����� ������#" ���&� ����&��� ����( ��� ��� �����

������ � ������������# � ����&�� ��� ���� ����� )�� ( �(�

� �(�� )�&� ����&� ��� �&(��� �=�� ���� ��� ��� ���� ���� �. ���

���� *���� �# ��&� ���� ��� � �� �� &�� � �" �� ��" � ���� ���� ����� �

� �&��� � ����� � �������# � ����������(�� )��� ����� )&��� �+��� �

(# ����� *� � �� ����" ����� �� �� ���&� ����(��� �� ������� �& ���� ��

� �� ��� �� ���� ��������� � �� ����'&�� �� ��� � &� ����" ���� ���� � �

���� ��� ��� �� ����� ����(��� �������� ���� �� ���( ��(��© � ¬�¦� �

�� ���� �© �©© �� �¬� ¦��¬¿ �¦���� �¬�� ������ ��" ��(�� ��� �" ��(�� ��'&�

�" ����� �� �� �� ������ ��� ���� ����� ���� ������� ���� &�� �

��� �����&����" � ���� �� �� &��� �(������� �� ����� ���� � )(����

���� �� ������(���] ����� � ��� �(��� �� ��� ����" ����� ��" � ���� ��

���" ������� � ���� �� �\ ������� �� ����" ���� ����� ����� ������� ���� ����&� ��� ���� ��

�# � ��(��� � ���� &���� ��&� ����� ���� (��� � �� �����&������ � �113

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �

¯ Â _ afj}  cfa¡ babh ` afjs jifjds nay bjash cdsms vbh a|bebfad chs bem ba

ijhs is jfa¡ bà `m baicbm fam bas jadsd cis jfa}s aibm fah faifjd ebms vbh ba|e ¢

{cfnfj|mxds iba|e ¢{feibh zh f¡ cfjbg¡ fejbjvbl befbgbzÄ fs jgbad

ÅÆÆÇ Èw jds jm b oÉs bjzÄ fs jgbadµ¶ ¶Ê ÈÄ fs jgbadµ¶¶Ê· ofads {cm bj|fe ¢

d ce¡ bis jfafij~ {s ibazieec|is~ jË `hh fjzÄs¡¡ fm aÅÆÆÅ Èr es fa{bj

ÅÆÆÆ ÈÄs¡ ¡ fm aÅÆÆÆ· �¾ cfad e¡Ã fd `h fs jd fe² afjfad fd eb¡ bà ` oas jf{ ¢

¡ beg ojajm aefacmd bh ah f|mxds ib|º¡ms ib{b iefij~ {s ib cfaf

h fes nbex bjh fhs} fefjd fa{beias jadsd cis jbm fah f} fh febms a{}s aibm oas j

{q a¡s fjacs {|bid a¡ e fm bijad eciis~ jh fibms is jfa|mxds iba �

�� ����� �� ��� ���� ����� ���� ��&� &� � � ��� � �� ��� ���� ��

�� (����� �(�� �� �����# � ���� ���� �� �� ����� ���������� &��

��������&���� �� ���" ��� &�� �(��� � )� ������ �� ��� ��� �� ���� �

� & ���� �� (�������� � �� ��� ����" ����� �� �� ���&� ����(��� �� ���

� �� � ���� ���&� � �� �� &��(�� ��'&��+�� ��� ��+ �� ��� � �

��� �� ��&����� ���� �( ���'&��� ��� � � ����� ���� � �� ��

� ����" ����� ����"# �� � ���" ������ �" ��(��� ��&��� � �� �� �

\ � (���� ��� � �� � �� ��� ���� ���� (��� � �� ��� ����" ����� ���

�& ����� ���� � �� ������� ��� � �'&��� ��� �����# � �� �&��

� ����" ����� �" � ���� ����������� �(��� ��'& ��� ��� ���&��� ����� �

����� ( �� ��� �� �&� �� ��( �� ���'&�(� �� ����" ����� �� �� �

�" ��� � )� ����" ����� �� (���� ��� �� �� ��� �&�� � �� �� ������ ( ��

�&� ��������# � ��(��� � �[ �� ��( ��� ����� �������� ( ��(��� �(% �

(� ��� ���&� ������ �� & � �(����� �� � �������&(��������� �

�# � �� �� �(% � )� �&�� � ���# � ������ � ���� �� ����" ����� ����# �

�&�� ��� ���� ������� �� �! ��[ �� ���� &��� �*� �� �� ��� � &� ����

" ���� �� )&��� ����" ����� �" � ���� �&� ���� ����� ���� � ��� �����

� ����� ������� ���� ����(������ ���&� ��� ���� �� )�� ���&� ����

����� ���� ��� �������� ����&� �� ����&�� ��� ���� ���� )�

�� ������� ��&�� �� �� �������� �������#" ��� �� �����# (���� �

� ����" ����� ���&� ����'&������� &� ���& (���� ���� ������ �&� �

�� � ����� � �������# � ������������ � ���� �*���� �� ��%� � � ��

(��� � �� ��� ����" ����� ���� ��� & � �� ����� � ���������#" ���

(�&��� ������ �� ��� � &� ����" ���� ��'&����&� ���&" &�� ��� �

( ��� � �� ��&(� )���� ���(��'&�� ������ ��� ���� ����� ���� ����

� ����" ����� �����" ����� ����� ��� ���� &��� �*���� (���] � �� ��

� ����" ����� �� �� ���&� ����(��� �� �� �� ���( ��(������ ���� � ���

���"� �� ���� ��§ �� ��© �� �© � ¬�¦��� ���� �© �© �� ��§ �� ��© �� �¬��«¦� �

© �© � \ ������ ��� ��� �� ����� �� �� ��� � ����� ���� � ��� ��� ���� �

� ��� *��� � �" &��� �� (��� � ������'&�� ��" �� �� ����� ���� ��

� ����&���� ��� �� ����� ������ �&��� � ����� � �������# � ���(����

'&�� ��� ����" ����� ��� ��� ����"� �(&� ��"] �� � �� �� &�� � �� � �

� ��'&�� ���&� &� � ��'&���(�����&��" � ����� ��+� ������ �

�&���� �&�" �� ���([ � )� ������ ��� ���&�� �����" �� ��� (���] �

����� ���� ��������&������& ����(��� ��� ���= � �� ����� ��� �

114�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

Page 7: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

*��� � �� �����& ��� � �­Ì ! � ��&�� ���� �� ����� ������� ��� � )

� ������ ��� ��� &���� ����(��� ��� � ���� ��� �" ���� �� ����� �

� �� ������ ��� �� ��� ���� ���� �� �& �( ��� � �� ����� ������&� �

��� ���� ���» ������ �� ����" ����� ��" � ���� ������� ����� �

�����#" ������ �����������# ��� � ���� � ���� &�� �� ���� �

\ ����� ���� ���� )����&���� � )� �(�= ���� ����� � ����� ���� �

������ �� *��� ����&� � ��� �������� � �� ��� ����" ����� �� �� �� �

���" ����� ����� ����&� � ��� ��� � ����� ���� � ���+�� �����

� �����*���� �� ��� (��� &��� )� �����&����" � ���� ������ �� &������ �

� ��� *��� ���� �� ����# � �� �� ����� ���� ������ �� �� �� ��&���� �

� ������� *�� �������� �� �������� ��� ���� ������# � ���� �� ����(�

� ����� '&��� ���� ���� �� �� �� ��� �� ����� ��� & � �� �! ��&� � )

� &������� � �� ����" � ���� ��� ���% �� ��� ���� ���� � �'&�� ( �

�� �(��� ���� ���&" � ��� � ��������� � �� �\ ��" &�� ���� ���&� �� �

� ���� ��'&�&�&�� (��� ��+��� (��� ��&��" &��� � �(�� �����" ��� ��

�� ��� ��������� �& ��� ������ ���� ��&�� '& �����&��� ������ �

���� (���� � �� ��� ����" ����� �� �� ���� �� ��� �&��+������ �� � �

Í �� �� � �� ����� �� � ���� ��� �\ ���& ���� ���� '&�� ��� �� �

� �������#" ����� �(��� ���% �� �� �! &�� � ��� �� ������� (�(��� �

����� &�� )� �� ��� � &��� ���# �] &����" ��� �������# � ��� )���'&���

�&� ��� �(��� ���� ��� �� �� �Î ( ��'&������� �� �� ���� )����% ����Ï �

� �� ���" ����� � ��� �(��� ����� �� �� ����� � �� ���� )���= �� �������

������& �� �Ï� �­Ð 2 ������ )� ����� ���� �����&�� ��� ������ �[ �� ��� �

����� ���� �� �&�'&����(# � (�� ��� ��� ��" �� ��" � ���� ����� �

� �� )( ��� ���'&��� (���� ����# � �� �� � ������ ����&���� � �

" �� �����&� � �­� � ����&(�� )� ����� ���� ���� �� ��� ���� (����� � � �

���� ����" ����� ������&�&��� �� ��'&��&� �����&�� *� �� �(����� 115

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �

¯ Ñ k ad f eh fjh f|ef} fefjis bafaijds jgfjd fbm fad bh `h fm b{biefij{x b �

k jijd f�d ah fies as a}s aibm om amxh fefa|mxds ia fadq j|efic|bh aas {cm ¢

dq jfb{fjd f|e¡d fjfe{q a} jh a|bebfad b¡sms vbeacaicfjd ba Òifjd ebms ¢

vbe ¢z|e{bjfà behs a iefis jbm {fjd ffaa} jh ah fd bm {bjfebh f{h febe

fm gbad |e|bed fh fm babcd esh bh faac¡ jbis jbm fa �

¯ Ó k jd efns ad bijl bem a³ |eaÔ z oË fas ad fjis b oÕs is f{¡ efµµ oÅÆÆÖ �

¯ � �hs is jbm {fjd f ofjm b{fhsh bfj c fm bad ebja} fefjis ba¸ afgceba¹ afbjh f

ms¡ efhs a|js¡smsh bh oefh cifjm bh f|fjh fjis b|ens jis bm efa|fid `h fm g ¢

¡s fejjb is jbm �

�+� ������&�&��� �� �� �� �� � )" �� �� ��� & ������ ����&�&��� ��� �

� ���� ���������� �� ��� ��� �� ������ ��� & ����� ������&�&��� ��

���� �� �� ��� �\ &��� )���" �������� �" �� ������� ����� ������# �

" �� �� ��� (��� � )��(�[� � (����" ����� � )� ����� ���� ����� &����

����� �������� �� ���� �� �" ��(�� ������� ��� �������� ��� �

\ �� �+���(# � �� ����" ����� �� �� ���&� ����(��� �� ������&��� ���

��� ������ ����%� ��� ����� ��� � � ����� ���� � �� ��" &�� � �

��� ����� ���� ������� �� �� ����� ���� &�� �� �����&����" ���� ��

�" ���� ����" � ���� �� �� ��� &�������� ���&�� � �� ���� � �� �� �� �� �

��� � &� ���� �� ��� ����" ����� ����� �� �����&��� ������� ��� ��

�&��� � �� ���� �� ����(�� �����" � ��� �� � �� �� &�� ��� ����� ��� �

*��� � �� � ��� ����� � �� � ( �(� )�&��� ��� �+���(# ��+��# � � �(��� �

�+�� &���� ��� (��� ���� (���� ��� �� ���� ����'&�(�� ��� � &� � �

��� �� )�&������+� ����� ������ �&��� � ����� � �������# � �����

(% �" &�� )� �� ����(�� �� ����� �������� ��'& � �� ��" � ��� �

�� ���(�� �(��������� ( �� �� �" � (��� � ����� ���� � �� ����� ���� ��� ��� ����" ����� ��" � �

���� ����(�&����� ��� ����� �&����� ������ ���� �� � � )(� ��� �] � �

� �� ����� ������������ ���� *�� ���" ��� �� �� ���� ��� ��] ����

���� ��� ��� ��� ��� (��� ����������� ����� �(����# � �� ��� �� �(��

�� ����" ����� �� �� ���&� ����(��� �� �� �� ���� � )�� �� �� �� )� �© � ¬� ¦� �

× «��§ �����¦Ø¿ � �� )�� ¥��� )�� � �¬� �����§ ��¬¥��Ù¿ � �� ��� (��� ����� �

" ����� ����� � ��� ��� &(��� �� �� ����&������ ��� �����(� �

�&�� �� ��( �� �� ����" ����� � �&� ����&�(��� �"] � )&������� �

� �] ���� ��� � ��� �� �&��������� �� ��( �� � )&���= � �����&�&�� �

� �� � )�&���&(���� ���(��� � ����� ���� ��� � ( �� � ���� �� ��

� �(����� ��'&�&��� ����" ����� ����] & �� ���&������� ���� �\ �

�� �� &�� ������%" ����" ����� ��� ����� � �&���������� � �

&��� ����" ����� ��� ��� �� �" �� ���� ���� ���� ��� �������� ����

�� ��� � � ���� � ���� ���� �� �� ����" ����� ���� ��&��� �� ����� �

�� �������� ���� �\ ��� ����� ������#" �� � ��� ������ � �� ����" �� �

(�� ���+ �� ��� ���� ��� �� ������ � �� ��" �� ��� ����" �� �� �

! �� ��� �� ��� ���� ��� ��� (��� ���� )�� ��" ��(���&��� ����" � �

���� � �� ���&� ����(��� �� ��(� ��� � � ����� ���� � ������ ����� �

116�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

Page 8: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

�&�� ����% ���&� � ����&���'&�(� ��� � &� ���� '&����( � �����

����� ����� ��� ���� (��� � )�� � ( �� )� � �� �� &�� ������%" �� )�� ����

�� ��� ����� ������#" �� �� ���� �� ��� ����" ����� ����� ��� (� �

� ����� ���� � ���'&��� ����&� � ���� ��� � &� ����'&����" ����

�� ����� ����� ��� ��(�� �� ���� ���� (��� � )�� � ( ����� ���� �� ��

���&���� )��������� ���& �� �� &�� ������%" ����&�� ����� ��� �

���#" �� �� �� �� (��� �������% ���������� �� ��( �� ������ �� �� � �

�� ������ �� ���% &�&� ������� � &� ���� ���(������ �� ������ �� ����

�� �� ���� ���(&� �� �� ���� �� �. ��[� � (� )&��� ����" ����� ����� �] �� ���

� ����� ���� � ���% ��� � &� ���� (��� � �� � � �� �� (� �'&�� �

� �� �� ��� ���� ������ ��� ����� ����� ��� ��� ���� � ( ����� ���� �

� �����&���� )" ���&��� �(��� ����'&�� ��� �� ������ ���� ���(��� (���] �

�� �������% �� �] ����������� � �� ��� ����" � ���� �

/ ������ � �� ������� ���� *��� � �� � ����� ���� � �� ������ �� )

� �� (��� ������" ������ ��&� �� � ���� ����� �� ���� ��� ��] � �

�&�� � �� ��" �� ��" � ���� �� �� �� ��� �(� � )�� (����� �(�� � �

� �����# � �� �� ������ �����# ������ � �� �� ����" ����� � �\ ��

� ����" ����� �� ��� �� ������ � )������(�� �� �� ���� �� ��� ��

������ �� ����� ���� �� )����������������&�&��� �� ��� ����� ���� �

����� ����� � �� ���� �� �(�� �� �� )����� ����" ����� �� ����(��� ��� ��

���&���� �� �������� ������ �� ������ ������ ����� � ������ ���� ��

� ��] ��&�� � �� ��" �� �� �� ���(� � )� ��� ����" ����� ������� ����� �

�����#" �� )����� ���� ��� ����� ���� �� )����# � ��(��� � �� �� & ��

������ �������� �������(���� ��������� �(��� � �� ��( �� �� �\ �

����� � �� ������ ������(���] ��� ��] ��&�� � �� �� ��" �� ���� )

������� �& ��� � )(&�� �(�����(�� � �� �� ��� ����" ����� �� )� ��( �

� ���� )���� �(�= � (���� ��� ��� ����( ��� �� ����# � ���[�� �����'&�

�� ������ ���&� � �� ��&% � ���� (�&�� *��� �� ��� �� ��% ��� �

���# � �������#" ����'&��� ����� �� )����'&��&&���������� �� �

�����% �� � ��� ���� ���� �� ���[�� ��� ���"# �� �(�� � ����� �

\ � ����� ���� � �� ������ ����� ��] ��&�� � �� ��" �� ��������� �

� ���� *� ���" ��� �� �] �������� ��� ��� ���&�� �� (��� ���� ÚÛÜ Ý

Þß àáÜâßã á äåß æß áà äâçæèÚÜÞ�æçáßå çÚÛç �\ ����� ����� �����" ����� �

����� � �� ������ �� �(�" ����� ��� �� �� �����&���� �� �� � �

(���� ���&��*� ��� ���&� (��� ���� ���� ����� � ��� �� �&� 117

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �

% ��� ����# � ������ ��% ���� ����# � �� �� �� ��� (����&� (���� � )

�� ������ ��������* � �� �� &� ���� �� �������� ���� � ��� �� �&�

% ��������#" �� ����# � �� �. ���] �(�� � )�&� � � ������&���� �� ���� �

" ����� ��" � ���� ������% ��� �� &���� ������ ������ �&��� � ��� �

�&�� �������� ������ � ��� � �(���� ��� �� �� ����&� ��&� (���� � )

�� ������ ��� ����� ���������� ����" �� �� �&�% ��� ����# � ���

�� ��� �� ���� �� (��� � (���� ��� ����� �����&����" � ���� ���&� ��&� �

� *���� � �� �� �(��� �����" ���� ������ ������ ��� ��� ���� � �� ���

� ( �� )����� ������ � )��������� ��� ������ �" ��(�� �� ������� �

� �������� �� ��( ����� ��(��� ��&% � ��&� ����� ������ ���� �� ��

� ����" ����� �� �\ ����(��������" ������ ����� �������#" ��� ���� �

� ��� ��� � ��������� �� � � ��� � ��(����������� � (�� �(��� ��� �

�������� ��" ���� � �������� �����&���� ��� (�� � ���� �� ���� �

�+ �� ��� � ���� ���������� ( ��� ��'&��&���� ��� ) �(�����(% �

�(���� � ���� ��� � )� �� �� � ���� ����� � �� ����� � �

! �� ��� �� ��� ���� ������� ���� *��� � )�� ��" ��(����(�� ����" � �

���� �� �� ���&� ����(��� �� ������� � �� ��� � ����� ���� � ����

� �� ����� ����'&��� ���&������� �����( � ������ ������ ��� ��� ���&� �

� �� (��� ���� �� ��] ��&�� � �" �� �� �, ������(��� � )&��� ����" � �

���� ��� �� �] � ����� ���� � �� �������� ����������� ����

(����� �(�� �� �����# � ������% �����(� �" ��*� ������� ����

���� �&��(����������#" �� )��&�% ��� ����# � ����� �� ��( �

�� � )� ��� �� ����� ��� ��� ��� �] �� ��&���� �� � ���� �����+� �� �

���� ��� ���� ������� �� �� ��� �\ ��� ����" ����� ������� �� &� ��'&�

��&� ������ ����� ����� ��� ����&�� ��� �� ��(� � � ����� ��� �

� � '&����# ����[ �� �� �� �� ��� ������#" �� �

� �� ������ ���� ��� �� �+���(# � ��&� ���� �� ��(��� ��� �(����# �

�� ��� ����" ����� ��" ���� ���" ���� ���� �� � ��� ��� ���� �� � ���

���� �� �� ���� �����+ �� ��� ���� ����� �� �� ��� ��� ���� �� �

�(����� � �! �� ��� ��" ��� ����� ��� ����" ����� ������ *� �� �(� �

�������&� ���� ��� ������'&�(�� ��� � &� ���� ��" ��(�� ��� �" �� �

118�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

Page 9: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

(�� �� �� +�� & (�� )�&�� ) �� ��%� � ��� ��������(������&�&��� �� ��

��� ���� ���] ��&� � ����� ������ �� ����% ������(�� &���� � )

��� & )�� (��� ��� � )������� ��������������� � ��(�� �� �� �� ��

������(��������� � &���� ����" ����� �� �� ���&� ����(��� �� ��'&�

�� ���� �(��������(����� �" �� ���� ���&� &� � ��� ��� � �� �� �� )

� ��������(��� �(����� ���� ��� � ����� ���*����] �� ������# � ���

� ����# � ���[�� �� �� ���&��� ������ �������� ���� �� �

��� &� ��� ������� �� �� �� &� ��� ���&*� � �� � ��� ��� ����" ����� ��

���� *� ����" &��� � �� ��� � � ����� ���� � �� ����� �� �� �� �

���� �� �� �� ��� �������� � � �" ��(�� �� ��� � &� ���� ���� ( � � �

� ��� ���'&��" ��� ���� (� ���'&������������ ��" �� ��" � ���� ��

�&�� � ��������� ��� ���������� �� �� �� ) ��&� (��� ��� ��" ���� � �

� ��� ����" ����� �� ���&�� ������ � ��� � ����� ���� � �� ����� � �

Pre

s id

enci

al

Gu

ber

na

tori

al

Alt

a

Med

ia

Ba

ja

Alt

a

AT

Ns

FD

R

Pro

mo

ció

n i

nd

ust

rial

Pr o

mo

ción

no

in

du

stri

al

Ad

elan

tos

de

cop

art i

cip

ació

n

Co

par

tici

pac

ión

fed

eral

(C

FI)

Fo

nd

os

par

a d

eseq

uil

ibri

os

fisc

a les

FO

NA

VI

Fo

nd

o e

spec

ial

del

tab

a co

FE

DE

I

Reg

a lía

s p

etro

lera

s y

gas

ífer

as

Med

ia

Red

escu

ento

s B

anco

Cen

tral

Fo

nd

o p

ara

refo

rma

del

sect

or

bli

co p

rov

inci

al

Pro

gra

mas

de

f in

anci

amie

nto

ord

enad

o

Pre

sup

ues

to p

ara

ob

ras

bli

cas

Co

par

tici

pac

ión

via

l

Au

tori

zaci

on

es d

e en

deu

dam

ien

t o

Fo

nd

os

de

tran

sfer

enci

a e d

uca

tiv

a

Fo

nd

os

par

a su

bsi

dio

s y

com

pen

sac i

on

es t

ari f

aria

s

Ba

ja

BO

TE

SO

Esq

uem

as d

e co

nso

lid

ació

n d

e d

e ud

as (

BO

CO

N)

Res

c ate

s d

e si

stem

as

pre

vis

ion

a les

Fo

nd

o d

e in

f rae

stru

ctu

r aso

cial

bás

ica

Fo

nd

o d

el c

on

urb

ano

bo

nae

ren

se

119

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �

é êëìíî ïêïìðñ ëíðòìëó ô òìñ õïóö ïöñ íðêïðñ òìëóñö ëö ÷êïíñö ïìðñ ëó

ø ¥�¦� �¬© ��ù �¬�¦�ú ��� ����ûøùúü\ ���21 ���&�� �� �� ��� ����" ����� �� �� ���&� ����(��� �� �����

�� �� &������ � &� ���� �� �� ��� ����" ����� �����&� �(% � ���� �����&�� �

������� ���# �&� �C> ) �� ��B �� �� ���� � &�� � ��BD? �� ����� �� �

� � ��� � ��� ����" ��(������� � &� ���� ����&�� �� �� ���� ����� �

� �������# �&� � )� �� ���� � &�� ����" ������ �������� ��&� �� � ����

� ���� ���&� � �� ��2 �����1 �� ���� �� ������ �� �� )�&������� ��

���� ������ )���[ ��&�����&�&��� �� )��&� � ��&����� ���� ��� ��� �

! �� ����� �� ���� ���� )���] ��&� ����� ���� ����� ���21 �Í ��� � �� �

(��� � )�� (��� ��� � �� �� &�� � ���� �� ����" ����� �" &������ � �

����� ����������� � ��� �(��� � �� ����� ��" ����� ����� �����

� �� ���(� � ���� �Í ��� ��� ��� ��� �� ( ��� � �� �� ����� � ���� �� � �

���� �, (�&��� �����,� ���A?D )� ���21" &����� ��� �� ��� � ���� �

" ����� �" ����" � ���� �� ������ �� ���. ��� ��AA�� �� �� ���ABD �

�ABB )���&���� � �&���&�� �" ����" � ���� '&�� ��# ��+� �� ����

� �����AB� )� ���21 � �� &�� (��� ����(�� �*������ ���, ��(��� �� �

'&�(� �� ����" ����� �� ��" � ���� �(�" ���� ������ �� �� ���&�� �

���� ���� &��� �� �� ��� � �� ����� � ���� ��� ���? �D�B� )� ���21 ��

��(����� ���ý �� � ��� �� (�&��� �������� � ���� ����&�� ��� �

�� ������&��� ��� �] �� ��� ��� &� � ������ � ��- � �� �� � ��, �� � �

� �� �\ �� ���� � �&�(��� �"] �������� �� ����" ����� �� ��� �(��� �

� ����" ��(� �& �� �� &�� ������%" ����&�] &��� ��&(����� )����

���" ����� � ����� ���� � '&��� ���� ��� �� ������ ���&&�� ���

(����� ���� ��� ��� ��� �� �&����# ( � ����� ��� ��� �� ������ � �

� ���21 �� �� ���# � )��� ��&� �����&�� *� ������� �� �� ��� � &�� � �

��� ��(������ �� ���'&�� � ��" ���� ���� �� ����� �������� �

� �� �� ���\ ���? �D�B )���# �&� �D� �� �� ���% �� �� )� ��(� ���� )��

���� ��� � )����� ������� ( ��� � �� ��� ( � �� ��� �������� �� �� ��

�(&� � ��� �� )� �&�� *� ���� ��" �� ������&����� � � ������ �

� � ��'&��� ���� �� ��� ������� ��� ������ ���� ��� ���" ���� � �

( ��� � ���(��� ��� �� ����� ��� ��� ���% �� ���� � �(��� � ����� ����

�� ���21 ��� &�� �������� ��� � �'&���� ���AA� ��AAA� ���� �

� �� � �\ �/ �] � )� ���� �� ��� ��������� ��� �� ��� ��- ���( )�� �

��� ��??ý �� ��" �� �� �� �� & �� �� ��= �( ��� ��&��� ��

120�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

Page 10: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

������ ���� *��� � )�� ����� ����� ��� �� ��� ��� (��� ���� �� �

����� ���� � �� ���21 �. � �# � ��&� ���'&���(���] ���� � �

���(��� ��� (��� ���'&���� ����# ����� �(��� �� �����& ��� �

������ � ���� � �. ��� )�&��&�� ��� ���� ��� ����&� �(�" �����

(��� �� �� �� �� ���21 )�&� � �� � ����� ���� (��� ���� ����

(��� ���] & ������ ����� �� ��(&� � � � �

� �(���� �� ���# �������# � ������ ���� �� )� ���21 � �(�= ����&��

� ����" ����� � ��� � � ����� ���� � �1 ��+ �� ������ � �� ����" ��(� �

� ����� ��� ����� ����� � ���� ��" �� ���� ����(����'&������� ��

�&� ������ *���� �� �� ��� � )� ���21 ���� ���� (��� � �" � ����(�

� ��� �� ������ �� �� ��� �&������� �� �� )� �� ����(�! ��� �� �

�- �� �*� )��2 �� &��� �� &��� ����� ��� ���&��� �*�"� �+�� �����

'&�� ����� ��������� �� �� ��» (&� � ��� ����(&� '&��� �������� �

���� ��" �� �� �!� ����� ������ ( ��� ��&� ���� ��� �� (��� �

�" ��� ���� � ( �� �� ���� � )��� ��������� ������� � � ������ ��� ��

��� ��'&� ��&���� �� ��= �� ��� ��� � &� ���� �. ���&(��� ���� �� �

��(��� �� �] � )� ���21� ������ � �(������� (�� �� ����" ��� �

� ���� �����# � ������� � ��� (&� � ��� �2 �� � ���� (��� � )��

��� ����" � ����" ���� �� ��� (��� �� ( ��� � ��&���� �� ��� ���= �

�� ����" ����� �� ���� �� ��21 �� ����� ���� ���� �� �� �� ��# ��

� &����� (���&% � ����� ����� ��" �� ���� ��(&� � � �� �! )���

�&�� '& ��(�� �� )� ���21 ���� ���� �(��� ������ ���� ��(&� �

� ��� � �� )� ��" &�� ���� �� ��- � �� �� � ��, �� �� ����(&� ��� ��

��� � �� �� ��� ���&� �� � ������ �� �� �� �­­ � �� ��� � �� �� �� &� �� )

� ��(� ���� )��(��� �] �� ����� ����� �1= �� ��þ ��� �������? �

���>� �� � �� ��� ���% � �* �þ ��� �������> �� ������� �� )'& ����

������ & �� � �� ������� ����# � �� ��� �&������ ���� ������ ������

� ����" � ����� ���21 ���� �(��� ��(&� � � ��� �] ���" ��(�� � �

" �� �������� �� ��� ���� �� �121

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �

¯ km ibah fly bi¡ bà fm g¡s fejebhs ibmh fÿ jgfmË vbaµ ¶¶� ¢ÅÆÆÅ· fa

sm cad ebds nh ffad bhs jq {s ib �k jfm ijd f�d `h fcjb} cfed fhs a|cd bfjd ef{c ¢

js is |s aebhs ibm faz|fejs ad baa¡ efm befbas gjbis~ jh f�r¾ ofmws js ad fes `

h fm� jd fes es jd fens jfjfm ij}ms id begc{fjd bjh  cffm g¡s fej|ens j ¢

is bm jh f¡x b¡ fjf}s is bef�im cas nb{fjd fbm as jd fjh fjd fah fac|e|s |be ¢

dsh ` �k jd efns ad bijkh cbeh `u b¡ behs js of�afie fd bes `h fu `¡s fejh f

ly bi oË fas ad fjis b o¾ ns f{¡ efÅ� oÅÆÆÖ �

� �¬��� �¬���× ���¬© ��ù �¬�¦�\ �������� ����� �� � �����+� ���� ��� �� )����� �� ��( �� �� ) �

��(� ��� ������ ���������� ����� �� � &��� �" ���� ��� �&� �� � � �

��(����� �� �� ���AA� ��AA� )�� ��� ����" � ���� ������ ���( ��

��� �� �� ���� ��2 ������@02�!0� ���&�� �� �� �B�� (�� ���� �

�� ��������� ����� � � � ������� ���� �� ����� �� ����� ���'&��+ �

��� (��� �� ���������" �&� � � ��" ���� ������� ��� ��� �& �( ��� �

�[�� �������� �������� ��� � ������� � �� ��" ��������� ��(���� ��

" ���� ������ �� �����'&�� ��# ��&���� ��� ��������� � ��&� � �

��������������� � ���� � � (�&��� ������(���(�� �������� �� �

���� � �& ������ ���1 ��� � �� �� ������ �\ �������� ����

����� �������(� � ���&�� ����� ����- � �� �� � �� ����(# �

�� �1 ��� ��� ��" ����� ����� ��������� �� �� �� )� ���&�� ������ �

������&(�� ����&����] &�� � ���� � ���� � ��� �� ����(��� �

&� ���=" � �" ���� )������ ���� �[ (��� ��(�� �� ���[�� ����

����� �� ��( �� � ��&��� �& � �� &�'&����+ ��# ��(���� �(��

� ���� ������'&��� ��� ����" � ���� ����&������ �&(�� ( ��� � ���� ��

��� � ���� � �� )�� ���� ��� ����� ��� �� �� ��� ��� (��� ���� �

� � ����� ���� � �. &��� �'&�� ��@02�!0 ������� ��� �& � ��

��� ����" � ���� )�&(��� � ) �� �� &�� ������%" �� )� ( ��������� �

� �� ����� ���(��� �� �] ��& ������ � �\ ��� ����� ������#" ��� �( �

�= ���� �� ��( �� ����� ���&� �� � ��" � ���� ����� ��� ���� ��

��# ����'&= (���� ��" ���� ������# ����� ������� ���# � &� �� �

� �(�� �(����# � �� ��� ����" ����� ��" ���� ����(���] � �������

��� ����" � ���� )� ��@02�!0" &���������&������� ���� � ���� �

� ���� � �� ����� ���� ���� �� ����*" �(� ��� ����&�� �� )� ���� �

� �� ������� ��� ��# � ���� � ��� ��� �������&������ �" ���� ���

�� �� � )'& �� ��# ���&��*��� ����� ����� &�� (��� ���������&�����

&���� ����� ����(�� ��" � ��� � �� ���# � &� ��������� � �� (���� � �

\ ����&�� �� )� �(% � )�+��# � � �(��� ���� ��� ��# ��'&�� ����= �� �(��

��# ����������� � �����(� � �� ��� ���&� �(% � ��� �� ��� ���� �

" �� �� �� ���&��� �� ������� � ���� � �� ����� �� ������� �����

��@ ���� �� �1 ��� �� ����� �� �� �� ���% &�&� ������� *�� ��� ������

�� ����= �� �(����� ��" ��� ����� ��� �� �� �� ����*'&�� ����= �� �(��

����# �� )�� ��� ������� ���� ��� ��� �� ���&(����������� ��� �� �

122�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

Page 11: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

�����&��� ���1 ��� � �� �� ������ �\ �������� �����@02�!0 )� ��( �

� ���� )��" &����&��� (�� �������� � ���= � ��[�� ���&��� �'&�

�� ������ �� ��( �(�������� *� �&����� �" ���� ���(������ �

(���� � )�� �&��"] �� �� ���� � �� ��= �(% ��� � ������� ������ �� ��

'&������� ��� ������� ���� �� �(% � )� ����� � ���� � ����'& �

� ����� � (�� �(��� ��� �������� � �� ����� ��������� �� �� �� �

��" ��(����� �&�� &��� ��'&���" &�����" ��� ��(��� ��&��� ������% � �

� �� �� ��&(���������� �� �� )�� �(�� ���[�� ����� �� �& �( ��� �

���� �&�������� �� � &���� �� ����&� ����� � �� �= �� � ��AA� )

�� �����&� � � ��" ���� ������ �� �� ��" &�������� ����� ���� ����� �

� ����(��������� ( ������ ��'&��� �� �� � ���� ����# � ��" ���� �

� �© �¬�«��� �¬© ��� ����¤ ��� ¦�� �� �¬× ����¬¥¦�À� ��� �� �¬

� �� ��&������ ����A?D )��@ ����� ��� ����@�/��� �� � ��� � & �

� ���� (��� �����* ������ ���� ���&��� ���� ��� ������������� � �

(�� �� '& �* �­� � �� ������ �" &��+� ����� �� ����(��� �&�� *� �

������ �� ��� ��� ��������� �� �� �� )���� �&� ��(��� � &���� �� ��= �

�� �� ��A>� ��AB��\ ����*&���AAC� �Í �� ��� �� � �� �� ���� �

���� � )� ��(� ���� )� ���� ���&��� ��" &������% �� ��(��� ��� ( �� �� �

\ �\ �� �� �������� � �+��# � � �(��� �������� ��( �� � � �

������������ � ���� �� ¦�¬�¦À�¬ �� ����� ���� �� ��@�/� �� �� �

���� � (�� �� '&�� �� ���(���� �� ���� ���# �����+��� � ¥�¦�

¥�¬¬«��������������� )���� �'&������ ��� ��� &��# ( � ��� &�� �

� ���� ���&��� ��������� � �� ��� ��������� �� �� ������" ���� ����

���� � �� ������ �� �� �2 �(�= ��������� ��@�/� ������ *�� � �

�� � � ��� ����� �� )� ��&��" ��*� �� ��� ��������� �� �� ��� ���� ��

�� ����" ��*� �� �� ���� � ��� ������(��� �����&� '& �* �� �� ��

(� ��� ( � ������ ������ �� ����� ��������� �� �� ���� �� ����] �

��� (�&��� � �"� �� ���� � )�� &] ������ ����� ��@�/� ��(����� �

� �( �� � �[� � (� ��� ��� � )��� &��� ����� ����� � ��� �����&�&�� �

� �� � �� ������ �� ����� ( � ���&����� � ����" �� ����� 123

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �

¯ � _ aefh faicfjd aaj|e² ad b{ah fied |m bv gbebjds vbh a|efm |bd es ¢

{js jfd `h fm ah fch efa �

� ���� �(��� ������@ ����� ��� ��� �. �����(�������&��� � �� �% �

� ����� ( ��� � �� �����& ��� � (��� � ������ �� ���� ���� ��� �

*��� ������� ����� �� �������� � )��� ������� �� ( ��� ����

" &���� �� � � ��" �������������&*��� ��" ���*������ �� �� ���� �

�� �����£ ����AAB� �� �� ����= ���&��� �&�� ��� ��� ��� � �� ��� �

� �(�+ �������AAD ����� &������ ���� ���� � �� �(�� ����� �

������ ��'&��" ���� �� � ��� ��������� ��@�/� �� ������ ���� �

� ��� ��������� �� �� �� �. ����� � ��&���� � �� ����� �� ��= ( �� )��

��� ����" � ���� ������ &���= �� �(��+� ���� ��� ������@ ����

- &� �� ���@ ����, �� �� �� (�� ���� �� �������� ��� ��� � ��������

� ��� ��������� �� �� �� �� �� ���= �� �(�" &�� �� ��� �� ���( �� �

¨ ��© �¨ �© «�� �¦� �© �� �¬�¦¦��� � ¦�À� ��� �� ����.� �� ��(�� (��� �

���� ��� � ������@�/� ����� �] �� ��&� �� � ���# � �� ��- � �� �� �

�� ����(# � )�����." &�&�� *� �����" ���� ��� ��� ��� *��� � �

��� ����� ��������� �� �� ����� ���AAD ��AAA �\ &��� )��" �� ���&� �

� *� ��������� �&�� &���� � �& ��[�� ������ �� �� �� ���= � �� ��. �� �

���(�� �� ���� �( ��� �0 � ��� ��.�0 �� �� �� ��������(��

��������� ���� �� � ��@�/� ����&� �� � ����� ���� ����(� �

��] ���� (��� � )�� � ( �� )� � �� �� &�� ������%" ����� ���� �� ��

�&����(���� �(�� �" ���� �( ��� ����� �� �� �

\ ��&���� � �� � � ���� ��� � ��@�/� ���(������� ��&� � �� �� �

(�� (��� � )��� ������&����� � �&�% �'& �� )������� ���� � ���� �

� ��- � �� �� � �� ����(# � &���� ���� � � ��&� �� �� � �� ��AA� )

� ����� ����% � �� ��@�/�" &���" ��(� ��\ ���� ����� �� � ��� � &�� �

�� � &�� � ���� ��� � �� ��� ������� ���� ��� � ��� ����&�� ����� �

���� ��� ������ �" ��(&� ��� ��� ��] ��&�� � �� ����# � ��(���� �� � �

� �� ���" ��(��� &] ��� (���������� �� �� � ��������� � �� �����# � ��� )

������ �( �&�� �� �� �� ����� ���� �� ���� �� � ��� ��������

�� ���� ��� � ��� �������� ��������� ��� ���� ���� ���&��� �� �\ �

��(��� �� � �� ���� �� ���(�� � ����������� ��[� � (��� �� �� �� �� �

� �� ���A>? ��A>> )��� �� �" ��(� ����&��[ �� �� �" &�� ���� ���+ �

���� ����" ���*�� ) ����������� ��� �� �� ��� ������[�� ��� )&�� �� �

� ��" � ����� �$ ������ ��2 ��� �] ���$2� ��� �� ����� �� �����( �

������ �� �� �� ���&��� �����# � ���" &������ ( �� ������ �/ �" ��(�� �

���� ��� ��A>> �� �� &�� (��� � )�� ���� �� �����(���������(�� �� �

��+���� ����" ���*�����(�� �� �"] � ) �� ��� �������! ��� �

124�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

Page 12: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

��� ��� �� ��� �����(�� �� ���� ��. � ���] ��&� �� �. ������ �& ��� � )

�� ���� ��� ����������� �&�� �"� &��� ���� ��� �� �(� � �� � ���� �

¨ ��© �© �© �¬�¦¦��� �¦��� ����û��ü��� �� � � �������� ���� ����" &����� ����A>? ����� ���# �&� ��C

�� �\ �� ���,�� ���� ����" ���� ��������� �� ��� ���[�� ����

� ������ �� �� �����/" &� �� � ���(��&����� ��� �� � �, �� � �

����� �2 ��� � �� �� ���� ����AC� ����� ��� ���� �� �� &��� ��� *

��ADB ��AC�� �� ���� � ������?ý �� �(��������� � ���� � � ( �

�&��� �� )�� �&������� �� &� ���� �� ��� ����" � ���� ��� ��� &�� � �

� �� ( � �� ���� � ��&����� �����&���� )����/ ���(��� �� ��� �

�" ����� �&�� &�� � �� ��= ����� �� �� ���� ���� �. ��� �" � �� �� �� � �

� ��������� ����] ��&� �� )� ���&� �� � �� ��# ��� �(�����&��� ���.� ��

1 �� ���� �� �������� � �� � ���� ���(��� ��������� �� �� ��� ����

" � ���� �� &�� ���� ��� ������ �� ��&�� &���� �� �[� � (� �� � &��

(� � �� )�� ���� ����/" &��� ��� � ����� ���� (��� ������- �

� �� �� � ��, �� �� �� �� ��ABD )��- � �� �� � �� ����(# ����&����

� ��� ����� ��� ��� ������/ �� �� ( � �� ��� ��� ��&� �� &�� ������ �� �

���ABB ��� �&����� ����[�� �������� �*������ ���� ������ �&����

� �� ����� �� (��� �" ���� � ������ ����(����� �� ����/ �

¨ ��© �¥�¦�� �¦�¿ �¦��© �� ¬��� �¦¥×� � ��¥¦�À� ��� ��

� �� �" �� �" &����� ����AA? ���&� ����� ����� ��� �� ����� �� �

] �� � ��� �� ��� ���" ��(� �� ���� ���[�� ����� ������ �� �� �! &�� �

'& � ��� &��" ���� ������ &�����" ��(� ������D�ý �� ��� &�� � �

� ���� ��� *�� ���� �� �� �] �1 �� ���� ��� �����! ��&�� )� �� ���

�- ��� ����@ ����1 �� ���� �� �������� � )� �(% � ���= �� �(��

������ �(��(&� �� �� ���� ��� ����� �� &� ���� �� ��� �������� ���

�� ���= � �� ��� ��������� ������� � ��(�� ���@0��.� �­� � ( �125

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �

¯ � _ a�plk�} cfejcjfa cf{b}s jbjis fehs af� bh |bebfads {cm bem bief ¢

bis~ jh ff{|m ffjfm js nfmm ibm �

� �� �� ����� �! ����� ��# ������ �� � �� ��� ��� �/ �" ��(�� ���� ( ��

. ��� �� ���!�/�.� )&������� �" ��(� ����� ���� ���� �� ��- � � �

� �� � �� ����(# �������� ��� �����- � �� �� � ��, �� �� �� )��� �

" �� �� �� ��� ��� � ���&�� ������ ���� � �� ���" ��(� �� ���� ��

�[�� ������&��� ����� ����� ��������� �� �� ������� � ����� �

!�/�. )��� ���" � ��� � ���, ��� ��� ����" � ���� � ��� )��� ����� )

����� � ���� �� ��( ����� (��� � )� � �� �� &�� ������%" �� )�� � �

( �� )�� ������ ��� ����� ������#" �� ���� �����&������� ��� �� ��

������(�� ���" ��(��� ���&�� ����� ��� �� ��� ��" �� �������� �

] �� � �� ������ ��� ���� ��� ���&� �� � ����� ���� ������� �� �� �� �

é êëìíî ïêïìðñ ëíðòììñ õïó ïöñ òö ïöñ íðêïðñ òìëóñö ëö ÷êïíñö ïìðñ ëó

¦�����§ �� �© «¬� ¦� ��� ���&�� ����� �� �� �� ��� ������� �� )� ����(��� � � &�� � �� ��&�

���] &�� � ���= � �� (��� � �������� ����(���������������� ��

� �������� � � &�� � �� �� �� ����� ������ �� �� �� �� �'&��� �� �

� ���� �� �/ ���� &�� �\� ��� � �����ADD ��ADB�� ��*� �� �� (���= �

� (�� ����(��� � � &�� � �� ���ADC ������� ��� ����&��*���

" �������� �. �� ���� � )�&(��������'&�(��" &�������(&� �� ����

" ����� ������ �� ���� �� ������ ��! ������- �**���������� �

� �� �� �1 ��� ���� ���" ��� ���� ��� ���" ����� �� ��&� � ��

(��� � ��� )������ (% � (���� ��� �� �� ��� ��= � �" ���� ��� ����

,�� �� �(�� ��� ������� &� �����&�� '& ���� ��� �� ������� �

��� &��� ����% ��+��� �� ���� � (�&��� ���� �� & �� ����(��� � )

(&�� ���(��������� ��������� ����� �� ��� �(# � (����� � � ����

� ������ �� ��� ���" � � �������� �����# (���� �� ��= �( �������� �

( ��� )� ����(��� � � &�� � �� ��� &] ���� ������&���� �� � ��" �

� ��� � �� ���� *��� � � &�� � �� ) ����" ���� � �� ���� &��� ��

���� �� �� �������� ��� �� �*&�ABB �! �� ���*���AA�� �. ��# � ��(��� � )

������ ��� ��&����&��� �� �� ¥�¦� �× �¦¦�� �� �� & ������ �� �

� �������� ��� ������� �" ���� �(�� ������ �� �� ���������(����

��������# � �� �� ��=� � ����� ���� ��� ��� � �� �� ������ � �'&�

��� ������ *��������� ���� �� ������ ���(������� ���" � �� �� �

126�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

Page 13: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

� ��AB? )�&�� ������ �� ���� �� �(���� )! ��\ & � )\ �/ �] ��! ��� &���

� ��# ���&����� ��������(�� ����(��� � � &�� � �� �­� \ ����= � ��

����� ������ �� �����(�� ������ �� �� & �� ���&�� ����&�

(���� �(��� � ��� (��� � �� � ����� �! ����� ��# � �Í �� �� ���

�A>> �&�� �����&�� ��� ���� ��� �� ������ ��� �������� ��� ���� �

����&�&��� ���� ���� ��® \ �! ����� ��# � �, � &�� � ��� �� ����� �$ � �

�����, (��� � ����$,� ��� &� ���� �� ��� ��( ��*������� ����� �

� ��� ��� ����� � ���= � ��" ���� ���� ���(��������� ��� �� ��� �

��� (���� ���� �" ���� � �� � �� ��&� ����� ���� �2 �� � ���� (��� � )� �

! ����� ��# � �, � &�� � �(��� �� (���� ���� �� ���������� ����� �

���� �� )( ��� ���'&�� ��$, ��� &��(% � ��� �� ������ �*��� �� ���

��� ����" � ���� ���� ��� ���� ������� (��� � )�� � ( �� )��� ���� �

� ����(��� � � &�� � �� �������] ���� �"� &��� ��� �&����� ���& � �

� �� &�� ������%" ����&�� ����� ������#" �� �

� �� �� � �� �� &��� � �� �= � (�� ����(��� � � &�� � �� )� ���� �

� ��������� �� �� ��� &� ����� ��&� �� � �+�� &� ������ �� ��( ���

'&= ������� ��������(�� ���� ������ ��� � �� ��� ����" � ���� �

�� (��� (�� �(��� ��� ����= � ��" ���� ���� � �� �� ��� �= � (���� �

���� ��� �����" &��� �� ����� �������� ���� &�� ���� ����� ���� ���� )

�(������� ���" � �� ���� �� �� � ������� ���� �� �� ����� ��� �� �

&�&�� (��� ��(�� �� ����� ������ �� ������(�+ ( *��� ���&�� ��

����(��� �� ����(��� ����# �� �[ (��� ��(���������(�� ��� �

��" &��&� ��� (���� ���� �" ���� � �� � �� �� �� ����� ���� �0 � ��(� �

��� �(���([ �" &���� (&� ��� �" ���(��� ��� � �� ��������� ��

�(������ ���&������� ��������+ (�� ���� � ��� � �� ���&�� �� �\ ��127

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �

¯ � _ ba|es {febad efa|ens jis bay b¡x bjash `s jim csh bafjfm� �� �� �� ����� �

��� ��� ��� �� �� ocjh fiefd f{sdsh |efm g¡s fejh f cbjÕ {s jg� fe~ j

fjµ¶!Ç �³ fs ab� ah fa|c² a ofm g¡s fe j{smsd bef�d fjhs~m a{s a{a¡ f ¢

jf}s is ab³ bj cbj �¾ fadq im be|e c² fm g¡s fejfms gs~ am bfad b

|ens jis b � �° k jµ¶�Ê ofm g¡s fejh fË bºm�m} jax jf�d fjhs~m a¡ fjf}s is ah fm b|e ¢

{is~ js jh cad es bm bcjijà cjd `h f|ens jis ba o|fejs jgº j|ezfid `h f

|e{is~ jafb|e¡~¡ bà ` fad fe² gs {fjb{|ms bh `k bd jÅÆƵ b· �k j

µ¶¶Ö oicbjh fm |efash fjd fw fjf{h fishs~ b|ad be} cfed f|eacafgc jh b

e ffm fiis~ j ofm g¡s fej} fh febm efd {~m b|eq ids ibh fijifh fe¡ fjf}s is a

h f|e{is~ js jh cad es bm b|ezfid aebhs ibh afjfad baicbd e|ens jis ba �

� �� �� � ������� ���� ������� &��� �� � � ��� �� �� &� �(% �" �� ��

���� ����&�&��� ������(�� ��� ���&�� �����#" ���������&�(����

�[ (��� � � � �� ��� �� �� ��� ���(�� �] � ��(� �" � � �� �

� �� �� ��� � )�� (�� � ���� �� ����(��� � � &�� � �� ���&��� ����

��% �� ��(��� � (����� � �1 ��&������� �" � ���� � ��# � �" ��(��� �

�&" � ��� ������&���� ����� ������(���&� �� � ���� (�������� �

� �����&�� �� ���(���������(�� ��� �����&(��# ������ ��

(�� ������ � �� ��(�� �� )��� &��� ��» � ������ � �� �� �� �" � �� �

� �����( � ������ ����� ���� ������� ������ ���� ���[� � (���� ����

&�� �� ��= � �" ���� ������ �������� ������� �� �� � �� � ����

�� ��� ����" � ���� �� ���� �� ��� �&��+������ �� � �, �������.[ �

�� ���������� � ���� & �������� ��������� �� ����(��� � �� �

&���(� �(���] ����# � ��(&� (���� ��� ������ ������ �� ����� �

'&���� ������ ���&� �� � �� ���� ���� � �����'&��� �� ����( ��� �

�� ���" � ���������� *� �(������&� �(% � ��� �� �©� ����� ��

� �� ��� ����� ��� ��'&����( � ��� ��������� ���� �� �� �\ ����� �

� �� �� �� ���'&= ����(������� (�� ����� � ���� �(% � )��] �" �

�� ��$,� ���� �� ����# ����% ����� � ������ ��� ���� �� �\ ��" �� �

(�� �(�� �&� ������ �� �� ������������ (��� �] ���(�&���� �

���� � &�� � �� �0 � ����� �� �'&������# �� �� ��� &�� ���� ��

���� �� ��&�� ��� ��� &�� ��&���� ��# ���� � �@ &����� ��� �

� �� ������ �'&������# ���������� �� ����� �" ��� &�� �\ ���� �

(��� � � &�� � �� ����] ��&�� �\ ������ �� ��� ����� �" ��&� � � �

������ �� ����� �� ) ������ ��� �� ) ������ ��� ��������� �� ) ���� �

��� ��� ��¼ ¦�����§ ���� �© «¬� ¦� ��- �� �� � � � �� (��� ����� ���&��� � �� ���� ��� �- ���(����&

���&� ����� ���� � )�� ��� �������� ��� ��� �� �� &� ���= � ��

" ���� ������ ����&�&��� ��������(������ �������� � ���� � � ��

�� � &�� � �� ��� ���# ��� ���� &�# �� ���� ��� �������� �� �� ���" &�� � �

128�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

�½ k jd efns ad bij cbjl bem au~ {fv³ b¡ bx js ols ch bhh f� cfja�s efa op i ¢

d c¡ efµ! oÅÆÆÊ �

Page 14: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

��( ��� � ���� ��= � (��" &��'& ��� ��� ��� �� ����(��� � � &� �

� � �� ��� ��� ������� ���� ��� ��� ��# �&��� �� � ����� �� ��� ���" �

� �� ������ ������� � �����&�&��� � ��� �� ��� ��� �� �� � ����

� �� �(% � ��(��� � �� ��� �� �� ����(��� ��� ��� ��� (��� ���(��� �� �

������ ��� � �� �� ���� ����= � ��" ���� �� �2 �� ��(��+�� �� &� �& �

� � ���� ���� ����+� ����� ������ �� ���(����� ��� � �� �

� �( �� � �. ���&�&��� ��Í �� �� � �\ ��� ��� ������� ��� �1 ��� �

�� ������ �� ������� � �(� �� ����(��� � � &�� � �� ��� � &�� � ��

� �(���� ��# ��&������� �� ����� ����&�&��� � �� �����&���% � ����% )

���(��� �� �� ��� ������ �� �� )� ��# ��(����# ������� �� ���� �

� &�� ��� ���� ��� �'&��# ���� ���������# �&� �� )� ������ �� ����� �

���&# ��� �� ��� ��� ������ �� �� � ����'&�� ��# �(&�� ���� �� �

� �� ��� ��+����� � �@ &����� ����- �� �*�'&�� �(���

��� �� �������� �� )� �� �(% ����������� �� ������ �& �� �(����# �

��% �����! ��� ����'&� �� �� &# ���&���(�����% �� ���&�� ��

���� �� ����������� ���� ���'& ���� �� �= ����� �� �����(� �

� ��� ��� ��Á � &�'&��� ��� �������� ���" &�����* ���� ���� �&��� ���� �� � � � �

� ��� )- ���(�( �� &� ����� �'&�� ����" �� �� ������ �� ��� ��& �

� �� � �������� ����� ����= � ��" ���� ����������� ��� ���� �

���(��� ��� � &�� � �� �\ ����� ���� �������� ������ )�&�� )��� ��

�&� � �� �� �������� �� ��� ��� ����� �������� ���&������� � �

� ���������������� ��� ���" � �� ��'&��� ���(������ ��'&�� ��# ��

��(� � � ��&� �� ��� � �� �(��+� �� ���AAA )������� ���% �� ��� ��

���� �� ������ �&����&�� *�� ��&�&� �� � ��������� �� ����� �

���" ���� ����&� �� *����(� ����� ���� &��� �*� �� �� ����� ���� �

@ �] ��� ��� ���� �� ����� � �� �/[ ���AAA ������ )� �� ( � �� �� �

�� �� � ���� �, �������.[�� ������,.� ���� ��� ��� ���" � ������ �

���� ������� � �������� ��������� �� �� �����&(��� �� �'&�

�� ��# ��� �� ��� ��&� �� *� ������� ��� ������� ���� �. ���������

�� ��� ���� �1= �� ��þ ��� ����( �� &��&��� ����� ������ �&�� ��

��� ����" � ���� ������� ��� ���" � ���� � ��� (��� ������ �����

� ������ �� �� �

129

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �

� k jd efns ad bijp aibe_ b{¡ fed ` ols ch bhh f� cfja�s efa o¾ ns f{¡ ef� o

ÅÆ ÆÊ �

¦�¬«¥«�¬� �¥�¦��× ¦�¬¥×� � ��¬\ �����&���� �������� ������ ����&�&��� ���� ���� ����" ���� ��

������� �� ��� ���[�� ����� ������ �� ��� ����� � �� �(���� �] �

� ��&���� �� � ��- � �� �� � �� ����(# ����(�� ���� ���� ����

�(�" ���� �����&�&��� �� � �� ��� �������� ����������] ��& �

� �� ��Ì \ �\ �� �, ������ �.[�� ����� ��� ���'&�� � ��� &�� � ���� �

���� �� � �" ����� �&�� &������ ������� � �����&�&��� ���

���� ����� ���&����� ��� ����� �! ����� ��# � �. ��# � ��� ���� �

( �� ��Р\ �\ �� �� ( � �� ���� �� ���� ��� )����&���� � )����� �

�� �! ����� ��# � �Í �� �� ��� ������ �� ��( ��� � �� �� (��� � �

��� ��� ����" ����� �� )&�� *�� �� ���&�� ������&�&��� �� ��� � (��� �� �

� ���� � �� ����� � ��� ��������&�&��� �� �� )��� �� � ( �� ) �

�&����� ���= � �� ���&�� ���� � �� ����� � )�� �� �� ���� )����# �

�� ��&� �� *��� ���'&�� �����! ����� ��# ��������� *���&�� '& ��

���� �� � �������� ���� �\ � �� �� &�� ������%" �� ���� �����&� �

�������� ��� �� ������� ��������� ��� ���� ����&�&��� � �! ��( �

� ���� )�&� ����"% �� (��� �(�" �� ������ ���� ��� ��� ���= � �

� ��&� �] ��&�� � ����� ��� �� ����� ����� � �� ���� � �. ��� � �

� ��( ����� (��� ��" ��� ��(��� ����� � � )��������� �(�� � �����

� �� �" ��(�� ��] ��&�� �����&�&��� �� �� � (��� ��� ���(������ ��

���� ����= � ���� � ��� (��� ���� ��� �� ����� �� �� �. �����(���

�&(����������� &� � ��� ��������� �� ��� ���[�� ��" ���� � ��

������&����" � ���� ������� (�� �(��� � ��" ��(�� (��� ������ �� �

� �������� ��� � ������ ������ �� �� ��� ��� &��(&� � ��� �� )���� �

����� �(��� �����������(����� �����&�&��� �� � ���

130�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

�Ñ _ bh fm fgbis~ jh f|h fefa|efac|cfad bes abm� `h fekà ficds n} cfs {|mx isd b

h cebjd fm bah² ibh bah fbmd bs j}m bis~ jzafijns eds~ fj f�|mx isd bh fah fµ¶¶Ö

Ë `h es gcfvz� jnfiiysÅÆÆÖ· ��Ó kml jgefa|cfh fbgefg be|ezfid abm |efac|cfad ` o|feam b cfmm a

b|e¡ bh a|efad bafiefd bex b|cfh fjafefà ficd bh a �_ a|ezfid ` aas j

hs iy bb|e¡ bis~ j|cfh fjafenfd bh a|efm |efash fjd f �

�� # bad bµ¶¶Å om a|ezfid ah f¡ eb|º¡ms i bd b{¡s² j} cfejfà ficd bh a|e

{fhs `h ficfjd bafa|fis bm fazegbjs a{ah faifjd ebms vbh a �_ b_ fzh f�h ¢

{s js ad ebis~ jt s jbjis febh ffafb� fms {s j~m a|es {feaza{fds~m bij ¢

ds jcsh bhh fm aafgcjh abm bac|fens as~ jh fm b³ fiefd bex bh f# bis fjh b �

Page 15: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

2 �(�������� �����'&= (� �� �����&��������������� �� ��� ��

�[�� ��� ����&���� ����� ������#" �� ��� �&����&�� ��� �����" � � �

� ������������ �������* �������� �� ��� ���[�� �� �������� � ��

��� ��� �� ��� ���%� � � ����� �� )��# ��(�� � ��+ �� ��� � ��&���� �

�� � �� ��] ��&�� ��.� �� �, ������ �.[�� �� )��� ��� ��� �! �� �����

� ��� ������ �������� ���� (��� �(� ���'&���� ��������� ��� ��

� �� ��&� �(��� ��] ��&� � �� ��­ . ���� �� �" � ��� ����� ��� ��" �� �

�� ����=�� (�� � ������ �������� &� � ������� � ����� ���� �

�� ����� ���� ���� ��� ���� ��� �� ����� ���� ������� ��� ����(����

����� ��� �� ��������# � �������&�&���� ���� ����# � �� �� �(&�� ��

����� )� ����� ���� �������'& ����" �(������ ��� ������(������ �

����� �&��� ��� �� ����� � ��� ���� � ���������� � �� ��� �] � ����

�����&� � ������" &� &������� �� &� ���� ���(�� ��� ��� ���� �

$ ¬%«���¬© ����¬�� �© ���§ �© �© �«© �¬� ��AA� )��� ������������� �� �= � (������� �������� *��� �" ��� �

� ��� �� ���� ��� ���� ��� �1 ��� ��� ������ �� ���\ ���� ��??� ����

����� �� ��� ���(�� �] ��� � �& �����= � ��'&��(� ��� ��� ��

���� ����� ��# ��� '& � ���� ���� �� �� &���� �� ��� �� ��� � � � �

"� ��� � ��� �= � (��" &� (�� �(��� � ����(� � ���&�� ���� �� � �

��� ������ ���&�� ��� � ��� ����= � ����� ��� ��" &���������� � ��

( ��� ���'&�� ����� ����� � �����(����� ��" &�������� �����

� ���� ������� ��� � �� ��� ����" � �����@0�01� �\ �� �& ��

������ � ���� ������� �� � (�&��� ������ �� �� �� (��������

���� � �� ���(�������[�� ����� ��� *� ��� ��� �� ����= �� �(���� � �

�&�� � ������ ��� ��������� �� �� ����@�/� ���- � �� �� � �� �� �

��(# ���� ��������� ���� �] ����� �" ��� ���� � ��� ������ �� ��

��� &� �� ���� ����� � ������&" ���� �� �� � �� �� ��� ��( �� �

�@0�01 ������ ����� �� ��� ����( �� �� ��� ����" � ���� � �131

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �

�¯ k a{czhs}x ism ab¡ fefm {fibjs a{ cfcdsms vbjm ag¡s feja|ens jis bm fa

|b eb{hs}s ibeh fjd eh fcjq efbh fd fe{s jbh bfm gbad `h fes nbh `h fm bad ebja ¢

} fefjis ba} fh febm fa �&l~ {|cfh ffad b¡m fif eaf o|efà f{|m ` oas cjg¡ fe ¢

jbh eijad ecz~ÇÆÆ ibabah f{bm bibmsh bh fjm cgbeh fµÆÆ ibabah f¡ cfjb

ibmsh bh'

� ��( ����� � ( �� �� �� ����" ����� � �� ������&�����" ��� ��

�@ ����������?� �� ���� ��� ������� ��&�� � )&��+�&� ������ �� � �

� �!�/�. ��� ��� �\ ������� � ����� � ������" &��*��� �% � �������

'&�� � ��� ������ �� ������ �������� �������� ����'&�(�� ���( �

������� � �- &�� �� �� � �������# � ��� )(% �'&��= �� ��� )��� �(����

���� ������� ( ��� � � �& ����� ���� ��� ��� � �� ����&�� ���� �� � �

��� ������� �� �������� ���AA� ��AAD �&�� �� ����� �� � ��� � �� � )

���� ��� � ���� ��������� ����� �� ���� ���� �� ���/ )" �(� ��

�&�� � ø «� �¦� (��� ���¬© ���© �«© ��� ��� �� &���� �� ��� �������� � )�� ��� ����" � ���� ���� ���� �� �� �& � �

( ��� ����� �� �� ���" &��� ���[�� ������ �� �� � ��(������ �. ��

&������ � )����� &���= �� �(������@ ����- &� �� ����" ���� ��� �

��" ��(� �� ���� ���[�� ������ �� �� �. ������� ���� ��" �� �� �

��� ���= �� �(� )� ������ �� �� ��# ��������� ���� �!�/�. &��� ��" �

���� ���'&� )�] & � � ���� ������ � )������ *����� ������ �� ��= � �

���� ����� �� �� ��" ��� ���&� � &��� �" ���� ��� �� �� �(���� �(�� �

���( �� ��- � �� �� � �� ����(# ��� � ����(�������� ��� ��� ��� ��

��� ��� �� �� ��� �& �( ��� � �� ������ �� ������ ������� �(��

(&� �� �� ���� �� �&��� ����( ��� � �� ����(��� �&�� *� ���� ������ �

� �� ���� �� ������ ��" ���� �� ��AA� ��AA?�@ ����������?� ���

. ���� ������ � )�� ��� ����" � ����� &��� (� ����� �� �� ��� � �� ��

132�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

�� k jd efns ad bijp aibe³ cd ` o� cfja�s efa o� gad `ÅÖ oÅÆÆÅ isd bh bfj� j ¢

nfiiysÅÆÆÇ· � �� Õ fbicfeh ij fm� bid `ts aibmh fµ¶¶Å om ba|ens jis ba|babejbefis¡s e

cjbac{b}sà b{fjacbm fj|faa·h fm blt� fjm cgbeh fm b| e|eis~ ji ¢

eefa|jhs fjd fijfmd `d bmh fs {|cfad ai|beds is |b¡m faefim fid bh a|efm

g¡s fej} fh febm �� ib{¡s `h ffad aeficeaa om ba|ens jis babif|d bej cf

fmµÊ)h fd `h am as jgefaa|enfjs fjd fah fm bi|beds is |bis~ j cfh bebfj

{bjah fm g¡s fej} fh febm |beb}s jbjis befm as ad f{bh fafgcesh bh ais bm �

km� bid `ts aibmh fµ¶¶Çs jief{fjd~ fm nbm eh ff ad bac{b}sà b|feijhs ¢

is j~ fms jief{fjd bm bs {|m f{fjd bis~ j|e|bed fh fm ba|ens jis bah fm b

|es nbds vbis~ jh faca¡ bjia om bef} e{b}s aibm zm bef} e{bh fm bafgcesh bh

ais bm �

Page 16: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

���� �� ��� ����(��� ���&�� �& �( ��� ����(� � � �� ��� �& �

(��� ��'&����� �� ����������������� �� ���� � ��� �/ ���� &�� �

��>D»A? ��- � �� �� � �� ����(# � )'&��� ��� �&] �� ��� �������� � �

��� ��� �& �( ��� � �� ������ �� ���� ������ ��� ��= �� ������ �

�� �! ����� ��# � �Í �� �� ������� �/ ���� &�� ��C�»A? ��@�/� )

'&���� ��� ��� &����] &�� � ���'& � � ������� �������� ������� ��

� ������� �� ������� �� �� �� �� ������ � �� ������� ��� ���&� �� *� �

� ���� ��� �& �( ��� � �� ������ �� �����( � ������ ��� ����

���� ��� ���� � �� ��� (��� � � �& �&�� *�� ��&���� ���� �� ���= �

� ���&��� �� � ������� � �� ����= �� �(�� �� ���� �(����� )�� ��

���� �� ��� ��# ����� ���������� �� �� ��� ������� ���� )= �� ���# �

�������������� *���&�� �& �( ��� � �� �# )�� ��� �����& ����� ��� ��

�� � ( ����� �� ����( ��� �( �(� �� ���&� �� *�� ���� �

� �¬��� �¬© �¬� ¬� ���¬¥¦�À� ¬� ���� �¬� �� ���AAD ��AAB )�� ��� ����" � ���� �������� ��� �� �(������ � � �

��� �� ��������� �� ���1 ��� � �� �� ������ �� �� �������� �� )� ���� �

(��� �� ��� �� �� �� �" �(� ��. ��� �� ���� ��AA? )" &����

�� � ��&�� ���� ������� ( � �� �� �� ����(# �� �( ���� ����� �

��(��� &� *��� �����������& ��� ����� �� ������ �� ���� ��� �

" ��(� �� � �� �(����� � ���� ��� ���� �, � � �� (��� � )� �������� ��" &� �

������� �*� ������ �(����# � �� ������ �� ������� ���&(��� � �

'&��� ��� �������� ��� ��&���# �� ��� �� �(������ �� �� �� ����� � �

��� � & ���� �� � ( � �. ���� ���� ��� � �(�+ ���� ��AAD )� ��

���� �� ��������� � &��� �" ���� ���� ���� ���+���� ���� �! ��� �

� �&*�! ��� �� �� � ������������� � �� �� �(� ����&���� �����

� ����( ��� � ������ ��� � )�� ��� ����" � ���� ��� � ���� ��(��� ��

�� �������� ����&���� � �� �� � �� �(��� ���&��� ������ � ���� ��

���� �� �� ��� ������ �&� �� )� ��� ���" � ���� �� �& ������ ��� ���" �

� �� ��� � �� ���" � � � ����� �� � �. ��� (�� �(��� ����� � �� �� � )

� �������� �� �����������&�� �� � �2 ����" ����� �'&���� ��� ���" &�� �

� ����� � ���� � ��'&� ��# ��������" �� ������ ��� �� �� �� &���

���� �� �� �� �� ��� (��� &��� )� ������ �� ������(���(�� �������

�� ��� �� �� ��� ��� �&��'&��& ��� (�� ���� ������� � ��&���� 133

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �

� �� �(������ � ���� ������ �� �� �� �� ����&� ��= �( �� )� ����� �� �

������� �� �� ���&� �� *������ � �������� ���� ���� ����� ��" �� �� �

� ������� � ���� �����" ���� ��� ������ �� &� ������������ ����� �

� ����� �� �� �����# (�������� �� �� ��� ����" �� ���� �&���� �� �(�

��� ���� �. ��[� � (� )� ������ �� ����&( ����� ����������� �] & �

�# ������&�� '& ������ ����� ��� ��� �� �(������ � ���� �����(� �

� ����� ��� ���" � �� �� �� ����(� � )�� � ( �� )�� ������ �

�� ����� ������#" �� �� �������� �� ������� ��� �(��� ����&

(��� �� �& �� �� &�� ������%" �� ���� &� ������� ���(��� �� � �

����� � ��- � �� �� � �� ����(# � �¤ �¥�¦�� �� ¥���§ �* � ��

, �� �� &� ����ADB ��� ����� ����� ��� �� )� ������� � ���� �� ��

���� �� ��� ����� ����" �� ����� �� ����� �1 �� ���� �� �� �

��1�� �� ������� �(�� �� �� � ���� �� �� ����� ������ �&��� ��

�� (��� �� ( ��� � ���( ��� �� �� �����&��������(����� ��?Dý

�� � ��� �� (�&��� �������� � ���� ���� ��� �������#" ��(��� ��� �

�1� )� �� �� �� �� & ������� ��� �& ��� ���� � �� �� ?�ý ������ ��

�&�� ������� � ��� ������ �� �� )��ý ������� ���� �� ����� ��� � �

�� ����� �� � )��ý ������� ���� �� � ������ ����� �� �� ����( �

��� )�?�ý ������� ���� �� ����&(� ���(� &���� ����� ����� � �

� � �� � �'&�� ��1� � ����&� �� � ������� ��� ����� �� ��[� � (��

���" � ��� �� )�&� � �"� &��� ��� � �� �� &�� ������%" �� �� �����&� �

���� �� ���&�'&����&(��� �" ��� ��� ����� �(�= ������&��� ����

(���� �� ��� �������� ��� �&��� �'&� ���� � �� ������ ��� � )���

���� � ��� ����] �� ��1 �� ���� ) �� ��������(�� �� �� � ������ �

� � ������ ��( �(������ �� �� )� �� ������" �� �� ��� �������� �

��� ��� �� �� ����� �'&�� � ��� ������ �� ��� ������������� ��� �

����� �� ����] � )� ������ �� ���� ��� ������% ��� ���(��� ������" �

�� �� �� ��� �" �(� ��. ��� �� ���� ��AA� )���] ��&� ����� ����

��� � ����" �� ��&� �(% � ��(��� ��� ������ �� ��� ��" �� ��� �� ��

�] &�� ������ ���" �� �� ��&� ��(% ��� �] �� )���� ��&�� ���� ��� �

� ��� ��� ���� � ( �� �! ��(� ���� )�� ���� � ������ &� � � � � ��

�� �������� � � �" ����� �&�� &��� �&�� �� ������ � ����� ���&� � �

134�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

Page 17: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

� � ������ ��� �� �� �� *�� �� ������� � ���� �� �� ��(��] �(�� � )��

�&� � ���� ���� ��+���� ��� � �� �� �( �� � �. ���&�&��� ��Í � �

� �� � �� ��% (���@ �] � )� ��� ��! ����+ )�+�� �� �\ �������(��

�� ����� ���� ������� ����'&���� ��� �� & � �@ &����� ��� �

2 �� ��*� ������ &� � �� ��] ��&�� � )�� �� ��&% � ���� ���� ��� �� )

� ��� �(����� ��� + (� )� ����'&��������� ������ ��] � )������ �

�� ���� �� '&�� ��� �� ���� �� �� ���� �(����� ���� ��� ���� ����" ����� �� �� ���&� ����(��� �� �� ��& �

� ������� ���� & � )� ����� ���� �������� � ������ �" ��� � (�� � �

(��� ��� � �� ��" �� ��� �� �� )���� ����� ��� � ������ ������

�� ���� ��� ���� &��� �*� �� ����(������ ����� ����� � �" �� ��

��� �� ��% ��� ����# � �� �$ �� � ��Í ���% � �* )�+ �� �� ��� � �� �� & �

� �� ��(���� � ������ ��# �\ ������ ��� � � �� ���� �� ���� �

��� �(����� ���� ����� �"� & ������ ��" &�� ���� ������ �� �� �� �

� �� &���] �(�� ���� �� � � ��� � �� �� �1 �� ���� ���� ��,� �1 � �

�� �-� � � ��� ��� ������������&� � ������ ��� ���� ��'&= �(������

�&� ����� ��������� � � ��� � �1 ����� ��'&���(���] � ����� � �

��� (��� � �� �@ &����� ��� �< & ��� ���������(�� �&������ �\ ��

" &�� ���� ������ �� �� ����� ��� ���� ��� ���� �] ����� ���� � �� �

'&����� �����[�� ����� ���� ��� ����� �� �� ��®

ø© �� ��� �¬© ���¥�¦�� �� ¥���§ �� &�'&����+ �� �� ��&��� ���� ���� �+��# � � �������� � )�� ��� ����

" � ����� ��� ���� �� �� ��� �� �� �� ���������������� � ���� ��� ��

���� �� �� �(��������&� �� �� �� ��� �� ��� ����� �� (�� �(��� � �

���(� � ������ &� ���� �� �! ����� ��# � �Í �� �� � )� ��&�� ��� �

� ��� ��&(��� � )� ( ������� �� �� ���# � )� ������ �� �� �� ���������

��� ��� �� ��� ����" ��� �� � �" ���� )������� ���'& � � �� �� ���] �� �

������ ��� ����&(����������� &� � �� )������ �������� �" �� � �

135

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �

�� k jd efns ad bijl bem a³ j|fÔ �ls ch bhh f� cfja�s efa oÕs is f{¡ efµ Ö o

ÅÆ ÆÊ � �° k jd efns ad biju b¡ es fm# fejq jh fv ot e{ab o�¡ esmµÆ oÅÆÆÖ �

������ ����&� � � ����&� � �� �" ��� ��� ������ �� �� �� ����*

������ ���� ��� ���������� �� �� �� )��� ��" �� ���&� �����&�� *� �

��� ������ � )��(����+�� �������& � �

é êëìíî ïêïìðñ ëíðòì. ë/ òìñ õïóö ïöñ íðêïðñ òìëóñö ëö

¤ �¥�¦�� �� ¥���§ �¿ �© �¦��© �� �¥«�¬� �¬\ ���," &� �� �� &� ����A?� �&�� � )��(�������&�

�� � �� �� �

� ���� �� ��(��� � �� ����� ���� )�� ��� ����" � ���� ���& ����� �

�&��" ���� �� ��&����� ������ �� (�&��� �������� ��� �� ��

��(��� ��+� �� ��� �� ��(���� �&� �� �� �� ���� � &�� � ��BD? ��� �= �

� (�� ������� � ���� ��������(�&�" �� ���([ � ����&����

" ��(� ����� �����& ��� � �&����� � � (�&��� ����� ��� �� �����

��� ������� ��� ��� ����" � ���� ����& ���� �� (�&��� �� )� ���&�� ��

���� &��� �� �� & ���� ���� ���� � � �� �� &�� ��� (�� � � �

� �� ��� ���� ���� ��� ����" � ���� ��� ���] &�� � �� ������ �� ���� � � �

� �� &�� ����&� �� � � �� ����� ���������� ��� ��� ������ �� ��

��� ��� � ��� ���&� &� � ������� � &� ��� �� �" � ����� � ���&�� �

����� � �� ����� ��� �� ������ �� ��¼\ ���(��� �� � ���� �" �� ���([ ��� �����" � ��� �� � �� �� &�� �

�� (�� �����&� �� �� ��� �(�" �� ����� ������� �� ��A?� �

! �� ��+�� & �� ��� & �� ��� �� (�&��� �� ���&�� ����� ������ �

136�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

�½ _ bef} e{bijadsd cis jbmh fµ¶¶� `d eg~ bm blt� ad bd caijadsd cis jbm z

eh fj~  cfcjbjcfnbm fz} cfebabjis jbh b �k ad bh f¡ fex bfa|fis}s ibem bhs ¢

ns as~ jh f} cjis jfa fjd efjs nfm fah fg¡s fejfjm ef} fefjd fbm b|ens as~ j

h fafens is a|º¡ms ia oh fd fe{s jbefm iad `h ffad aafens is a oz fad b¡m fife

d ebja} fefjis bab|e|s bh ba|beb}s jbjis bem a �� fem afad es id aef cs asd a

|eifhs {fjd bm fas jadsd csh a|em b� ab{¡m fbl jadsd czfjd f|bebb|e¡ be

m fzfah fi|beds is |bis~ j¡q as ib{fjd f ocjbicfeh |efns cjq js {ffjd ef

fm |efash fjd fzm ag¡ fejbh efa o{bzex baibms}s ibh bafjb{¡ baiq {beba

h fml jgefazebds}s ibis~ j|ad fes eh fd `h bam bam fgs am bd ceba|ens jis bm fa·

ac{bh abm aafnfeaij}ms id ahs ad es¡ cds naf�s ad fjd fafjd ef|ens jis ba

|¡ efazes iba oy bjs {|fhsh `m befbms vbis~ jh ffad f{bjh bd ijadsd cis ` ¢

jbm �

Page 18: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

� � ��" ���� ������# � ��� ��� �� ��� ���� ���� ��Á � �������� )� �

���� ���������� ��� ��� ��� ����" � ����� ����� �� �] ���� �����

�&� �� � �� ���» ��� � ������ ( ���( ��� ���'&�� ����� ���������� �

��� ��� ������ �� ����� � ����(��� � �� �] ���� ����� �(���% � �

����» ������# � �� ���� ��� � ����� ( �� �� �� �= �� � ��A� )� �

��, �+��� (���� ��� ����" ��(���� ��� � ��� �� ������� �������� �

�#" ��(��� ����� � �� ��" �� �������� � ���� �� �- &�� �� ���� ���� � �

��� ���������#" ���� ���������� � ��� ����� ) ��� &��� ��'&��� ��

��� �� ���� � �� �(� ����&� � ��� �� )� ��� ���" � � ��� ��� ����

" � ���� �0 � ��� )��(�� �� �� �� &� ����� ����" ��(�� ��AA� ��AAC

�� (�&��� ��� �������� �� )� ��" ������ ��� ������ �� �� ��Ì \ ���� �

� �� ������� � �� �� &�� ����&� �� � �� ���, )����� ������ � )��� ��

�&�� � ������ � �(���� ���*(% ��� �� �� &� ����� �� ������� �. � ��

�] ��&� ��1 �� �����AAA� �\ ��(��� �� )� � �� �� &�� ������%" ���� ��(�� �� �� �= � (�� ��� �

���� � ���� �� ��� �� �� � ���� (��� ���� ��� �� �������� ������� �

� �� �� ����� �� ��� �= � (�� �� �(�� �&� ��� ���� � ��� �������� �

�� ��� ����" � ���� �� ���&�� ����� �� ��� ���� � )�� ���� �� ���,

�� �� ���&� �(% � �� �! ��(� ���� )�� �� ��� �� �� �� �� ����� ��� ��

����� ( ��� ��� ( � �� ��� �������� � (�� �(��� ��� � ���� ����� �

� ����( � ����� ���� (��� ��� ��� ����" � ���� �] �����&�(# � (�

� ������ ���� ��� ��] ��&�� ���� � ( �� ���� �� ����" ����� � ��" �� �

� ��(��� � )�� ��� ����" � ���� �&� ��� ������ ���,. '&�����( � �

� ��" �� �� �� ���, �� ���&��� �� �� ������ �� ���� �� ������

@ ���� �� �1 ��� � �. ������ ��&� �� ����� �( ��� ���� ����� �����

���� �� �� ���� �� ��������&����&���� ( � �� ��� ���&�� �(�� �

��� �� �� �( �� �� � ���� �, (�&��� ���� �� ��� �! &���(� �� &�� � �137

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �

� ¾ `d `h am as {|cfad afadq js jim csh ` afjm blt� ��m gcja oi{m as { ¢

|cfad abm i{feis f�d fes e oajfjd feb{fjd fb|e|s bh a|efm g¡s fej

} fh febm o{s f jd eba cfd ea oi{m as {|cfad abm bad ebjabiis jfa}s jbj ¢

is feba oafi|beds is |bjam `h f{bjfeb|beis bm fjd efb {¡ ajs nfm fah fg ¢

¡s fej � �Ñ ¾s jgcjbh ffad babas gjbis jfafa|fix}s iba oabm nm baieefa|jhs fjd fab

m a} jh a} fh febm fa|bebafgcesh bh ais bm oeh fj~  cfafbas gjbebj} ` jh a

|bebcj|e|~ asd fa|fix}s i �

�� �1 ��� � �. ��� �� ��� � )� � ������ � �� ��� ����" � ���� ��� ����

���� �� ���, �� )���� (�] �� �� ������� ) ����� ��� �*� �

� ����� ���� � )� ������ �� �� �" �&� �� ��� ��� &� � ������ �����(� �

��] ����� ��" �� �� �� �� ���% �� �� )� �����&���������� ��� �� �� ��� �

���� � ���� ��&� �����&�� ������ ������ �� ����(��� &� ����

� ������ ��� � ������&����� ������� �� �����& ��� � �\ ���� �

� ������&� ��� ���� �� )������ �&� ��� �� ����� �� ����'&� �� )" �

���� ���(��� � ���� ��� ��� �� ��� ������(�� ���[�� �� )� �� ��

�&�� *����� �����&���������������� �� ����� ������� ������ ��� �� �

2 �(�= � �� ���� ����'&�� ���� &��� �*�" &��� �(��� � ������ ��� *� �

��" � ���� �(������� �����( � ���� ����� �� � �� ���&���� �

�= � (�� ������� � ���� �� �� �� ��(&� � � �� �� ����� ���� ����

�� ���" � ���� ������(�@ ���� ) �� ��� ��� ����" � ���� � ����" ���

���&�������"� �(&� ��"] ��� ��� ��� ����� � ����(��� ��(&� � � �� )

� ����� ��� ���&����� �&�� &�� ��� � &� ���� '&��+�� &��� ���# ��&� ��

" ���� ����� ���� � ��� ��� ���� ��� (&� � ��� �� �� ������� � ��� � &� ����

���&� � ���&���(�� ����(�� �] ���� � � ����# (�������� �� �� ��

������� � ���� � )'&����&� ���� (��� ���� �� ���, �� � �� � �

� & ������ ��� ��" ����� ��(&� � � �� ��� ����� �� � �� �� ���(�� �] �

��� �&�� &�� ��� � &� ���� ���% �[ ���� ��� � ���%� � � �

¨ ��© �© �¥¦��¦���¬¬��� �� �¬¥�¦��� ���«¦× ���× ����¦��¬�0¨ ��© �

© �� �¿ ¦��¬� ¦«�� «¦�¬��� ��×Ø ¬� ��� �� �� ��" �� ��" &���� ��� � & ������ ���" ��(��� (�&��� ��� �� �

������ �� ��AA� ����� ����� � � � �" ���� ��������(�� ���� &�� �

� �*���� �� ��� � ��� ������ �� �� ��� �� (�����" ��(� �������ý �

� �����& ��� � �� (�&��� ��� �������� ���" &��� ��� ��+�� &� �� �

(��� ��� ����� �� � �@ &����� ��� ���� ���&� ����� (��� � ��

�ý ����( �(�����& ��� ���� �� �� &����� ���� ���� � �� ����� �

� �� �� ���&�� �����&�������� ���# � ��� �1 ���� � ��@% � ���

, ���� �" ��� �� )� ���&�� ��" &������� ��� �� ����� ����� ����� ��� ��

138�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

�Ó k ad f} jh `} cfms {sd bh bÖÊÆ {smm jfah f|faafjµ¶¶Ê_ fzÅ� �Öŵ· oz

fjbh fm bjd ffm f�ifh fjd f} cfhs ad es¡ csh fjd efm bah f{q a|ens jis ba �

Page 19: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

���AA� �(�" �� �����AAA ����C ���� �� � �������(���� �

� �� �������� ���&�� ���� ���������" &��� � ��� (��� ��� ��� �����

������(����� �� ���������� �� � �" ����� �&�� &�� �� ��( �� ����� �

� ��� �(��� ������ ��� �������� ���� �� �� ����� �� � )� &�� �� & �

� �� � )� � �� ������� � �� ��&���� ������� ���� �� ���� ���� )

�� ��� )��� ��AA>� ��� � ���� � �(�� )�� ��(������ ���� �� ��" �� �

���� ����� ( � �� �� ������� ����] �� �(�� ��. ��� �� �� ���� �

���� ������� �� ��� ���� �� �\ �����&������ ��� ���@ &����� ���

��������� ������� ��ý ��&. �� &�� �@ �&� �$ ����%" �����AA� )��

> �Bý ���AA? )��A �Dý ���AA� )����� �Cý ���AAD �

��� �� � � �" ����� �&�� &����� ���% � �� )����(� � )���� ��� ��� �

���#" ��(��� �������" ���� �( ��� � �������� �� � �" ����� �&�� &��

��� �� � �� ����(����&�� ���� ��� � �� �� ��� ��� ����" � ���� ������

'&�� ����� ��������� �� �� �� ��# ��������� ����&�� ������" �� ��

�� &��� ��&� � ���� ��" �� �� )����� ��� ����" ����� ����" &����

��� � ��� ���� �&(�� ( ��� � ���� ���'& � � � �. ������ �& ��� � )��

���� ��� ���� ��&� ��] ����� ������ ���� ���� � ( ����� ���� �

� �����&���� )��������� ���&(��� � ) �� �� &�� ������%" ����� � �

���� ������#" �� �\ ����� ��������� �� �� �� )����&���� � )� �����( �

�� ������ � �������� ������ ������� �� �� �� ��������� �� �

�" ����� �&�� &����# ��(��������� ��� ���� � ( �� )� ��] ��&�� � �� ��

��(������ ������ ��� �� ������������� ��� �� �

¨ ��© �¬© �© �¬�%«�� �× ¦� �¿ � ¬��� ¥¦�À� ��� ��

� �� ��AB? )��� ����������� ��" �� �������#" ��(��� � � � ���

�� �� ����� �� �����" &��� �� ���'&�� � ��" ���� �� ��� �� (��� �

��� ��" �� ��" &� �� �� &� ����ABB ����(����� ��� ���� �� ��� �

�AA� ��� (��� � ����� �����& ��� � �� �� (�&��� ���� ��� ������ ��139

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �

�� k nsh fjis bbjfih~ds ibz|fes `hx ads ibacgs fef cffad f} jh `} cfjfgis bh `

|efm |efash fjd fw fjf{ijfm g¡ fejbh eÕ cy bmh f obh nfeabes |mxds i

h fm |efash fjd fh fjd eh fm |fejs a { �� ib{¡s `h ffad aeficeaa oÕ cy bmh f

bif|d~ ji{|fds e|em b|efash fjis bfjµ¶¶Ê zbmm bjbebax fm ib{s j|beb

m beffm fiis~ jh fw fjf{ �

��� �� ����" ����� � ��# � &� ���[�� ��� )��" �� �" &��� ��� ��� ����� �

� �� �� �\ �/ �] � )! �� � � )�2 &�&(% � ��� ���&� �" �� �" &�����&��� �

����� ( � �� ��� ����� ����� �� � ���� ����� ���� �����" �(����

. ��� �� ���� ��AA� )���� �&�� '&��� ����� �� ����� �# �&���&(�

��( ��� (���&�� �� ��( �� ������ �&� � � ���'&�� � ��" ���� ���

���% &�&� �� �� �)���" �� ����\ ���� ��?�� �1 ��&�� ���� ��" �� ��

��� &�� � ��&������ ������� �� ����� �� � ( �� ��&� ����" ����� � �

. ������ �& ��� � )���� � �� ����� � ������ � �� ��� ����" � ���� ����

(���] ���� (��� ��� ��� ����� ������#" �� �� �����&���� )����� �

���( � ������� ���" ����� ��� � ( �� )�� ������ � �� �� &�� ������% �

" �� �� �(�� �(��������� ��� �� ������ ���� ���������#" ���� (� �

��� �(��" ��(�� �� ��&���� �� � )�� &�� ���� ��" �� �����% ���� ���

������ � �� ��" &�� ���� ������ �� �� �� �

¨ ��© ����� ����© �� �À� À� ��© �û1úø*ªü

���01��," &����� ������ ��� ����(� � �����A>� ����" ���� ��

� ������ �&��� � �� � �� �� ��� �� ���" �(� �� �� �] �� ������� �

� ��� �� ���&= � )� �\ ���� �DB� ��� ��� ��� '&�� �����&������# ��

���&�� *� ��� �(�= ������ ��] ��&�� � ��� ��� �&�� �� *��� � ) � �

" ����� �&�� &���� ��� �] ����(&� � �� ������ � ������ ���� ���� �� �

� �� � �0 � � ��� (��� � )���01��, ���" ���� � ����� �����& ��� �

������ ����� ����� ������� ����&� � ��� �� )���� �� �� & ���� ��

� ������ �� ������ �! ����� ��# � �� �������� �� �� ����� � �� � ��

- � �� �� � �@ ����� ��! �� �� ���&�� ������=" � �� �� � �� ����

��� ����� �� � �� �� ��&������ � )� ���(��� �� � ��" �� �� �

��(� � �� �������� ���AB� )� ��(� � ������� ������ ������� ���� �

� ����� ������AB� )�� ��� ���� ���" ���# �� �����&�������AAD )��

��� ���� �- ���(���(�� �*�� ������� ����� ����� �����&������� �

� �] � �� (�&��� ��� ����(� &���� ���\ ���� ��C�� ��� ��� ����" � ����

� �(�= ������� *� &�(# � (���&�� �A�� (�� ���� ����������" �

���� �����01��, )�­ ���� ��� ��� '&�� ��&������ �� ���# ����� ��

140�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

�¯ kmtp¾�±� ijadsd czfm b{bz ed ebja} fefjis b} fh febm i|beds is |b¡m f o|e ¢

{fhs bjh cjÅÆ)h fm aeficeaah cebjd ffm |fes `h bjbms vbh ` �

Page 20: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

(% � ����ý �� ��" �� �� �� � �� ����� ��� � �" ����� �&�� &�� )

���� � ����'& ��( ��� � ���. ��� �� ���� ��AA� ������ ��� *�� �� ( � �� ���� � ���01��,

�� ������ �� �� �� � ���= � �� �� ��� � &� ������ �� �� �� �� �� � �� �

�,.�� )�&��� ���� ���������(� �� ������ ����� ���� ���� )� ����� �

� �� �����% ������� �� ( � �� ������ �����&���� ) �� ���� ����� �

��� ���� ���= � � ) �� ��( ���� ������ ���� �� ���� *��� � �� ��

� � �� �� )��� ��� ������ ��� ���" � �� ����� ������ ��� �� �� )���� �

� ��� ��� ������� �&�� ���� �� ����� )� �\ ���D �D�� ���" �� �[ �(% � � �

����� ��� ��,.� �� ��� ��� ����'&���� ����# ������ ����� ��� ���D�ý

�� ��" �� ���� � ��� (��� � ��� �� ���� ������ �&��� � �� � �� ��

����" ���� ��� �� ������ � � ��� �� �� �� �� �� ��� ����( �� �� ���� �

� ���� ���� ��� ������� �� �� �����&�������� ���% ���� ����# � ��

�[�� ��(% ����� ��� �����# � ��(��� � �2 �(�= � ����(���� �� �� �� �

� �� ���� ���� �� ��,.� ��������*�����&����� �������������# � ���

�� �� �&�� �'&�(&�� �� ���� ��� �� �� ��� � �� ���" ����� ���� � �

= + � �� ����� ���������� �� �� �� ������ ���� ���� �� �� ��� ��(& �

� � ��� �� � �� ��� ����" � ���� )����� ������ � )��� �� ����&� �� � ������� ��� � �

���� �����" � ��� �� � �� �� &�� � �� �����&���� ���01��, )����

��� �����" � ��� ��� �����(���� �� �� &�� (��� � �� ��� ���� ���= � �

� ��� �� �� �(% � )��(��� ���� ��" �� ���� ����" �� ��&� �(% � �

��(��� � �(����� �� � )� ���&� �� � ����� ���� ����% �� ��(��� �

���] ����� �"� &��� ��� �&����� ���� (��� ���� � ( �� ���� �� ���� �

" ����� � �. ����'&��� (�� � ���� ���01��, ���%� ���� (��� ��

����� ��! �� �(�1 �� ���� �� �� � �� � )��� ����&� � �� ��� ��

����" ��� ��� (������� ��� �����&���� �� �� � �� �������� &� �

� ��� ��� ���� ��" �&� � � �� �. � (��� )�&�'&���� ���# �� �����&����

���01��, �� ����������� ������&�� ���" � �� �� )� ���������

��� ��� ��������ý�! ����� ��# � �� �� � �� ��AAA� �! ��&� � )

! �� ���� *�\ &+ �� ���AA>� ���� ����� �� ����" � �� �� � ���'&���

�01��, ��� �� ��" ��� ������������ � �� ��� ��(% ���� ��� �

� ���(� � )��" �� �� � ���� ���&�(���� �(������&� � ��� �

� �� �� ��� ���(� � �141

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �

¨ ��© ��¬¥��� ��© �� � �× ���û$ùü����2 ��&��&� � ��� ��� � �������� *��&����� ��] &�� �� �� ��

��� &�� ���� �� �� ����(�] ����� ���������� ���� &��� � �� � � �

&�� � �� �� ���� ��� �� ��� ����� �\ ���A �B�� ���A>� )��� �" �� �� �

��� � �� �(�����(�&��� ���� (�&��� ���� ��� ������ �� >ý ��&

���� �� � �,��� )� �?Dý ����� ��� ����� �� �� � � ��� � �� ��� �] � � �

��� �� � �� ��� )�&�� � ���� �2� ����>� �����'&�� � �0 � � ��� (��� � )

��� �����&�������� �� �� & �� �� � �& ��� �(� � B�ý ����� ����� �

� �� ����� &�� ���� �� �� ��� �� �� �(���� )�� ��� )� ��� ��� �� )- � � �

��� )� &] &� )! �� � ��2 &�&(% � � ���&�� ������ � �� �� �� ���� �&� �

������� ��� &� � )���ý ����" ���� ��������� �� � ������ ���

�� ���� ��� �� ���� �������&��� �������( � �������] &�� �� ��������� �

� ��� �� �� ����� ��������� �� �� ��� �� ����� &�� ���� �� �� ���

���� ������ ��� � �� �! ����� ��# � �� �� �&� � &���!�$ �.� ��� � � �

'&���� �! ����� ��# ����&�� �� ��������� �� )�� ��� ��AA� �� ��( �� ��

���� � ���" ����� � �� ���� � �� �� ��� )�� ���� )�� � ( ��� )��

(����(� � )�� (��� ���� &� ����� �(���� �] �� � ������ � �� �� �

� �������� ��� �� �&� �� ��� � �� ( � ������2 )������ �� ��� ����

�� ����� � �� �/[ � �� ���� ����� ��&�������� � �� ������� �&��

���+�� &# �����2 ��. ���&�&��� �1 �� ���� �� �� � �� �� �������� �

�(� �� ������� � �� ��� �� �� � ���� �� ������ �� ��� ���" � �� �� )

'& �������&(��� ����'&���" �� ����� &� ����� ����� �� �� )��&�

�&� � ���� ����� ���� �� ���% �� �� )� ��� �� �� ( � �� ���� ���(�� � (�� �(��� ��� � �� �

����������� *� ������ ������ �� �� ���&�� �����&����� ��(� �

�� � �� ���(��� �� *��� � �� �� �������� �� ��� � &� ����

��� ���� ������ ���� �� �" ��� � �\ �(����# � �� ��" �� ����&�� *�

���������&����� �(������ ����� &�� ����� ���� �� ���&�� ����

� ����� � �� �� �����&(&� � � )�����" ���� ��������� �� ������ �

142�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

�� km {jd `h fhs jfebas gjbh bibh b|ens jis bfa3l 4r4±� oh jh fl fa

m bibjdsh bhh fis gbeesmm anfjhsh bfjm b|ens jis bs a¡ efm bibjdsh bh nfjhsh b

fjd `h fm |bx a or fafm { jd `d `d bmh fmtkr oz±� fafm nbm eh fm b|eh ci ¢

is~ jh fd b¡ bifjm b|ens jis bs a¡ effm nbm ed `d bmh fm b|eh ciis~ j �

�� k jd efns ad bij¾s imq au bh bj ols ch bhh f� cfja�s efa o³ f|ds f{¡ efÅ! o

ÅÆÆÊ �

Page 21: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

�� � ������������� ��� �� ���� �� �� � ����� �� � �� ��� (� �� � �

� & �� ��" �� �� ����2 ��� ����� ����] �� ��� ����# � �� �� �� ���A>D

����D )����+ (� �(��� � ��� ��� �� �� �����&����" &������ ��� ��

���� &�� ������ �� �����" ����� ��� �� �(���� � )��� � ��� ���� �

� ��� ���������� ���� ���� ���!�$. ������� �/ ������ � �� (�� � ���� )

� ������� ������ �� �� ��������� �� �(���] ��� �� ����" ����� � �

� ��" �� �� �� �� �" ��(����� ���&������� ������ �� & � ��# �$ ��� �

��� ��&���� �� � �� �(% � )� �! ����� ��# � �� �� �&� � &�� �� �1 ��� �

�� ���� �� ��� ����� ��� ���= �� �������� ��� ����&�� �� �. ���� �(�� �

� ����(���� � ��� �� ��� ������ � )� ��(� ���� )� ����"# �� �� (� �

� � ���� �� ������� ������ �� �� ��������� � �� ��" � ���� �� �. ��&�

� � � )� ���� (����� ����(% � �" ��(��� ���� ��� ��� �� ��� �" ��� �

� ���'&�� �����&� �� �. ���� ��� � � )� �! ����� ��# � �� �� �&� � &��

���&�� ��� ����� � ���" ������� �(��� ��� �������� ���� �� ��" �� �

�� )���� ��&�� ��" �&� � �� �� ���� ������ ��� ���� ���� �� �� �& �

�� ��� ¨ ��© ��¬¥��� �� ¥�¦���© �¬�¦¦��� ���5 �� ¦� ��© �� � �� �¦� �¦û$�$ªü

������," &����� ����� �\ ���D �??C ��AC� ���������������� �

(�� ��� ��� �" ���� �&�� �����&��� �] ��&� � �������� ��������� � �

� �� �� )(&� � ��� �� )������(�� # ��� ���� �� ����� � ���[�� ��� ���

" �� �" &� � � �� (��� ��� (��� � �������� �� &� ���� ��2 �����1 � �

� ���� )�+�� ��� �� �� ��� ��" ����= �� � ������� ������ ��� �� � ��� ��

�� �� �� � ��� � ���� )���?�ý ��� �� �1 �� ���� �� ����# ���= � �

� � ����� ��� �� ����� �( �(�� �� �\ &��� )��� �������� �] �" &� ���� �

(��� � �����ý �� �(% � )� �\ ���? �ACC �� ��� ������, ���� � ��

(�&��� ��� ����(� &���� �� �� �� �" �� �� �� �� ( � �� �� ������

� ����] �� � ���� �� ����# ���= �� � �������� )����� � & ������! � �

���� �� � �� ����# � �� �1 ��� ����������� ��� �� �� � ��� ����� �� �

������� �� �� �� �� �� �� ����] ��� ������= �� �(������������(�� �

�� ��� �" ���� ����� �(��� �����&��� ������ ������ �� �� �� ���&�� �143

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �

�� l {cjs ibis~ j|feajbm ij} cjis jbes `d² ijs ih fm b³�u� z� ols ch bh

h f� cfja�s efa oµÊh fjns f{¡ efh fÅÆÆ� �

���� �����" � ��� ����� ��� �� ��� ���� (��� � )��B>ý �� �����&����

���� ����� ����� ��������� �� �� �������ý ��������� �����= �� � �

���� ���� �� ��® \ ����= �� �(�� �� ����������� ����� ��� �� �� �� ��" ��

���&�� ��� � ��&� �������� � �\ � �" � �� �� ���� �� ��" &��� �� ��

����, �� �(����# ����� �� �� �������� (� ���� ��� �������� ���

�] ����� ������ ���� ���� (��� � )� � �� �� &�� ������%" ���� ��� � �

���� ������#" �� �� ���� �. ������ �& ��� � )� ���&� �� � ��" � � �

��� ����� ��&� ������ ��� �� )�� ���= � ������ ( ��� ��

� ( � �� ��� ��� )�� � ( ����� ���� ���� ��� ����" ����� ����= �� � ��� �

�� � �� �(�������������" ��� ������ (�� �'&�� ����� �������� �

� �� �� ������ �������&������� ���% ���� ����# � ��� �� ��( ����� �

� � ��� �(��� ��� � ( �� �� ���� � �! ��[ �� �� �� �� ��� ����&��� )� ��

���� �� ��� ����&�(% + (� �� ���� �� �� �� ������ ��� � �� ��

��= �� �(�������(��*��� ���� ��� ��� ��� �" ���� � �\ &��� ����

�� �*� )� ��������(��� ��( ������ �������&� ����&�� *� � �� �

� ���# � )� �����&�������� �(�= ���� �� ���� ��������(��� ��( ���

�� �(���� ���&= � �� �" ��� � �" ��� *��� ����� �� � �. ���� �� �� �

����� �� �� ��� � ���� ������ �� �. ���] �(�� � )� ����� �� � �� �� �

(�������� ����� ��� � ������ ���� ����� �" �� �� ������, ��

�AB? )�AB� )�ABC )�AA> ��AAB �������(��*� �&�� *��� ��� ��� �

���� �\ �/ �] ��(��*� ����� ���= �� �(�������� ���� ��� ��� �" �� �

�� ����AB� )����� �� ��AAA �[ ���� ��# �&�� *� �? �??� �A�D�� ����

�! ����� ��# � �� ����# ������ �� � �'&������� ��(�� � ������ ��� �

���� � ������ � )� ����� ��������� �� �� ���&� ���� & ����� � �� � �

���� ���� ���� ����� �[� � (���� �� ����� ��� � (�� �(��� ��� � �� ��

���&���� �� �� ����� ��� �� � ��� �� ��� ��� �'&�� � �� �� &�� � �� ��

" �� �� ��� �� ��� ����� �� ����� � �(��� � �" ��(�� �'&�� ����� �

� ��� �����" ���&��� �(��� ��� ���� ����( ��� �� ����� ���� ���� �� �

� ���� )� � ���� ��� �(��� � �� ���� ��� ��+ �� ��� ���� ��� ����� �

� �� �������� ��� )� ����� ��������� �� �� ���&� ���] ����� �"� &�� �

� ���� ��� ����� ����� � )�� � ( �� )� ����(������� (�� � ���� ���� �

� ����" ����� � �

144�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

�° km ef{bjfjd fh fmµ) afhs nsh ffjd efm bltkk zm ba|ens jis ba �� eef am c ¢

is~ jÇÆÖ6¶! om bltkkh fishs~ `d egbem b{sd bhh ffad f}s jbjis b{s fjd `

Æ oÊ)· bm ba|ens jis ba �

Page 22: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

¨ ��© �¬© �� ¦��¬¿ �¦���� ��© «���� À�� �� �" �� ��(���� ��(�������&�

�� � �� � ������ ��� *��� � �� ��

���� � �� �� &���� ��� ������ �� �� �\ �� ����" ����� � �� ������ �

� ��" &� ��� � & ����AA� ���� �\ ���� ���A )� ��&�� ��� ��� ��� '&�

� ������ �� �� � ������ ��� *��� �� &��� �����# �� � &� �� �� ���,

��� �� ��& �� �� &�� ����&� �� ���� ��� �����& ��� ��+�� �����

���(� ���&�� *� � �� ���# � ��� �� � � �(� �� ��AA� �! ��[ ���

���# �&� ��D ���� �� �� )�� ��� ����" � ���� ��# �������� ���� ���( �

�� �� � �� ������ � ��� ����" �� ���� ���, ���&� � �� ����(��������

���(� � �. ���" ��*���� ������ �� �������� ��� � ������ ��� *��� � )

� �� ����� �&�� � �(�= �'&�� �� ����" ����� � �� ������ �( ��� � �� ��

���� � ��� &��� ������ �� �� �# �� &���� &��� �'&��� ��� ����" � ����

�� ������ �� �� �������" ������ ���= �( ��� �� �� ����" ����� � )����

� � � &��� � �� ��" �� �������� � ���� ����(��*��# ������ � �" � �

����AA� �. ������ �& ��� � )� �� ����" ����� � �� ������ � ��� &��� ���

�� �� ��" &��� �� ���= � ������ ������ �� �� � ��" �� �� ������ �

� � ���� ���&(&� � �������� �'&�� �� ������������," &����(� �

�����'&��� ���� � �� ������ � ��� ����" �� �� )�� ��" �� ��

��&(&� � �� �� ��� ��( ��*� �� � �" �����AA�� ��� �� �" �(� �

� ����&�� �� �� ����" ����� ���� ���� ��� ������� ���� �� ����� �� �

������� �� �� �� ���"� &] � �" �� ������ ��� (���" &��� ����� �[ �

� ��� �� ���� &�� � )��(�� ��&������ �������� &��� � �� ����� �

� �� �� ������ � ��� &��� ��� )� �[� � (� �� ���&�� ��" &��� ��� �

������ ������������� ���"� &] � �" �� ������ ����&� �" &��� �" &�

���&� �� *� ���� ���AA� ��AA� )���# � ����� �&�� �� ����� �� �

" �(� �&������� ����&�� � �� ����" ����� ������ ��� ����" � ����

�� ��� ������� �� �� �(����� ���� ��� ��� ��� )��� ����� )�� (��� � )� � � �

� �� &�� ������%" ���� ��� ����� ������#" �� �� ��" �� �� )���� �]�

�&� ( �������� ������ � �� ��� ����" � ���� �

� ����Ù �¬¥�� ¦�� �¦�¬0��¬Ù¿ �¦�¬�� ��� ������� ����� �������� �'&�� ������ �� ��� ������ � �

���� ����� ��������# �� �� ����(�� # �� ���� ��� ������ �� �� �

����� � �� �\ ���> �?�A ���AC> �� ���&�� ������� �� �� �� ��� � )145

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �

� ���(������ �� ������������# ���� ��� ����" � ���� )'& ����&��*

��(���� �&������ ��������" �� � �� ��( �(������ ������ �� ��

�� ���&�� �����+� ������� &���� ������ ��� ��� ��� ���# �&� ���� )

DA )C� )C� )�A? )\ ���> �?�A� �� �� ������ ������ ���&�� ����������

�� ������� ( ��� ��������� �&� ��� �������# ���� ������ � ��� ����

�� ������ �� ����� &�� ���� �� �� ������ ������ ��" &����*��] � ����

�AA� ���� �\ ���� ���D )'&��� ��� �� ��� ����" � ���� ���� �����

� ������ �� ��&��� � �� � � �� �� &�� � �� �������# ���������&�

�& ������ ����� ��������� �� �� ��(� ��� �� ��( �� � �� ����

������� ��� � ������# ���(� ��� �� �� ����" ����� � ���� ����

�7.�� ���# �&� ��A )\ ���� ���D� �� �� ���AA� ��AA� )� ������ �� ��

��� &�� ���� ���� ��� �� ��� &� &� )� ��(��� )� &] &� )\ �. �(�� )- �� �

�*� )1 �&'&= � )/# �1 ���� )! �� � ��! ��� �� �&* �" �(�����&������� �

� �����&�� ������� ��� �������� ��� �� �� ����&�� �����( � �����

� ������ �� ������ �� �� �� �� � ��&�������� ������&� �� *����

"� &] �" &� &�� ������# �� �. �������&������ �������� � �� �����&���� )

� ��������� ���� ������ ���� ��� ������ ������ �� �� �� �� &] ������

� �� ��(�� ��� ���� � &���� � ��AA� &����" ��(��� �� ���� � &�� � �

�BD? ���� ��&�� ����� ��� ��� '&�� ������ �� ��� ��# ��� �� �( � �

�� � ��� � �� �����&������� &��� ���+ �� ��� �����&� ��� � �� ��� ���# �

�&� ���� )� ���� � &�� �1 �� ����� �. ������ �& ��� � )�� ��� ����" � �

���� ��� ��&� ��] ����� ������ ���� ���� � ( ����� ���� �

�����# �� ��� (��� � )� � �� �� &�� ������%" ���� ��&���� � ��� � �

���� ������#" �������� ��� �� ������ �� ���� � &�� ��� �� �� �� ��� �

���� � � �\ ������ �� ��'&����� �������# ����� ����% ���� �� ���

�� �� & ����� � ���� ���� ��(&� � � �� �� ������ &���� � ��� �

(��� ��� ��� ��� ����� ��� ��� �&�� '&����� ���� �� ������� � �� �

�� �(&� � ��� )� ����� ����� � �� �������# ���� ��(&� � � ��

���� � �� �� �� �� ��� ����� �� �� )�� �� ���� ���� �\ �����" � �� �

� ������� ��(&� � � �����# �� �� �>ý ��� ����� �� � �! ��� �� �&*

���ý ��� �� ��/# �� �¨ ��© �¬0¬«× ¬�© � �¬© ����¥��¬���§ �� �¦�¿ �¦� �

\ �� �� �� ��� � ����� � �� ������� ��� � � � ���� �(�� �� ������ �

� ���(�������� ��� ������ �� ������ �" ����� ���� ��� ��� �� �

146�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

Page 23: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

" ���% � ��� ��������� � ���� ���� ��� &��» ��� � ��&����� ��� � �

� �(% � )� ��� ��" ����������&( ����" ��� ������&� � � ����

�'&��� ������ �� �� �� ��� ���� � ����� �� � �� ������ � ���+ �

�� ���� �� �(��� ��� ��� ����" ���� ��� �� �� � �� ��� ��" �� �. ���

���� *����� ����] �� ��� )��� ��� ���� (��� � ���� ������ �" �� ��

�� (��� � ���������������� �� ����� ��� ������ ��(���� �� �� �

��� ������ � ������ ��� ������&(�� �� ����������� � �� ������� �

\ ��� �����D �??C ��� ��CD ���������� �� ���� ���� ���(����� �

�� � �� ��" ����= �� � ��� )� ( � �� �� ������� ����] �� � ���� �

� ����# ���= �� � �� �\ ���� � �� �� � �� �� &�� ��(�� �� ������&�� ��

�Dý �������� �� �� �� ��� ���� � �� ������# ���(% ��� � �'&���

���(� ���� ������ �� �(���� )�� &� &� )2 ���� ��� &����! ��� ���

��� �� ���� �?�ý ��" &��� � �� ��������� � �&�&�� �����+�� �

(�� �� ��� �� � �� �� &�� � �� ��(� ��?�ý ���&�� ����� �

�+ �� ��� � �% ����(��� ��� �� �� ���� �� � �� �� &�� � )��� ��� � �

� �����[ �� ��# � ��� ������, ���Dý ������ �� �&�� ������� ��

���� �� ��� ���" � �� �� �\ ��� ������ ��>C ��D �DCD �� �� &] �����&� �

����&� � ���� ��� ��" �� ������� �. �� ���� � )� �. &����� ���� �

� �(��� � �- �� ���" ���- �� �*� �� � �'&��� (��� � �� ��

�&� � ���� ����(������ ����� ��" �� �� ���� � �� ��� ��" ��� �

� ��� ��� �� �����&(� �� ������ �� �� )� � �'&�� � �� �� &�� �

�����%" ���� ��� ����� ������#" �� ���� ��� ����" ����� �����% �" �

] � ������ �� )�� ��� ����" � ���� ��� �� ��� ������ ���� ���� � ( ��

��� ���� ���� �����&���� ��� (����� �(�� �� �����# � �� �� ����� ��������� �� �� ����� ��

� ��" �� ����&� � �� ���(������� ���� ��" ��� �� �2 �� �&��� �

�� �� ������� � (�(��� ���� ��" &�� ���� ����� ���� �� )������

��� ����� �(���� �(��� ��&� ���������� &���� (����&�� *� �

����� �����&�������� ������ �� �� �\ ���&� �� � ������ �� �� ��

� ��&�� �� ���&� � ������" ���� ��� ��� ��&�&�� ����� ��� �� ��

��(��� ���" � �� �� �� � ��" ����� �� ���� �&� � ����������&( �

���� �� �] �� ������� )] &�� � �� )��� �� ��(������ � )% ������� �

��%" ��� �� ��( �� ���" �(� ����� ���� �� + �� �� �(�= �&��

(���� ��� ���� ��� ���� ������� ( ��� ��&�� *� ��������� ��� � �

����� ����� ��� �� ��� ���" � �� ��'&��� �� �������� �� ���� � �

� &�� ���� � �� �� &�� ��&� �(% � �� � ���� �2 � ���� ����" ���� 147

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �

� ����� ���� ����&����������� � ������ &����� ���= � �� ���� ��

" �� �� ��¼ � + �� ���&(��������%� � ��(�# � ������ ��� � �� �� &�� � �� ���� �

" ����� �� �� ���&� ����(��� �� ����� ����� �� �- ����" ���&��� �����

� ����� & ��'&�����&��� �� ����� ������� ��� ���� ������ � ���

��� ��� ����" ����� ��� ��&��� ��� �� ����� ������ �&��� � ����� �

� �������# � ��� �� �� ���� �� ��������* � ����� ���� ��(�# � ��

��� ���� � �(��� �� �� ��� ��� ���(�� �] � �� � �� �(� �� ����" � �

���� ����(��� � ������ � � �" ��(��� �� ��&� � �. ��� � �

(��� ���� ���� ����� � ��&��� �����&(��� ���� ��� � ����� ���� �

&�� �� ��� ����" ����� �� �� ���&� ����(��� �� ���� ������ �&��� � �

���� � ���� ������ )���� ��(���'&# �� ��� & �� ����� �/ �((��

�$=� ���&�������" ��� �� ���� ��� �� � ����" ����� ��� &�� *� ����

��� ���&� ���� ���&�� ����� �� �+���(# �����&��� ���� ������ ����

��� �� ���� ��Á ! �� ��� �� ��� �&����� � �� �(��� ������� )/ �((���$=� ���&

���� ����'&�� ��� ����" ����� ��" � ���� ���" ��� ����� � ��(��� ��� �� �

�(�� ��� ��� ���� �� ����� �� �� �� ���� � �� ���� ��� ���� ��

�� ��� �������� ���� ����� ���AB? ����� �� �(�(��� ���(��(% �

���� � )� ���&� ���������� ���� *��� ����" &��*�� �� ���� ��� ����(� �

] ����� �" ��� &���� ��� ���� ��&������� �� �����(� � �� ���*� �

��� �� ������� ��� ������� �� �� � ������� ��� ������ ���� ����

�� ����� �� ����� �� ��� ��� ���� �\ ����� (�� �������� �� ��� � �

(��� ������� �����" � ��� ������� ������� �# �� ��(��� �� ��" ��� ���

148�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

�½ Ë fis fjd f{fjd f om bam fzfaÅÖ �ÆÅ� zÅÖ �ÇÅÊ fad b¡m fis fejac¡ ashs a|bebm b

s j} ebf ad ecid cebzfmd ebja|ed fce¡ bj �l {jfaim bebº jas fm g¡s fej

} fh febm fà feifhs aiefis jbmsh bh a¡ efm a{jd ah ffad aac¡ ashs a o|d b ¢

{a|ef�im cs em ah fm bjqms as a �� � gebh fif{abt ebj is au²ms jfbc|ei{|beds eaca¡ bafah fh bd aij

jad ea|bebefbms vbefad ffà feis is ` �

Page 24: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

������� ���� ��� � ���� � � ��'&��&��� �(������� ��������� � �

����������� �� �� ������� ��� ������"� &] �� �� �� �� ����" ����� ��

" � ���� �� )(�������� ������� �] � ���� ���� � �� ����� ����� �� ��

�� ���� � �� ���� ��� � �� �] �� � �� � � (���� ��� ���&��� ���� ���� �*����" ��� � �

� �� �� �� )�� ����� �(�" &� �(��� �� ��&��� ����� �� ����'&�� ���& �

� ��������� �&���� ���� ��� �� � ����" ����� �� �� ���&� ����(��� �� ��� ��� �

�&��� �� �'&��� ���� ��� �� ������� ��� �+�� &� ����� ���� ���] &�� �

�� ��� ����" ����� ��" � ���� �� �� ����*'&��� ��� &���� ��" ����� ��

� ��� ������� �� � ����� ���� � )������ ��(��'&���� ��� ��&��

�� ��� ���� �# �� �� �'&���"� &] � �� ����" ����� �� �� ���&� ���� �

(��� �� ���" ��� ��� ���(�� ��� ��� ���� �� ����� �� �� �� ���� �

���� ������� ���� �, � ���� ��� �(��� � ��� (������ (��� ��(� �

�� �� )� �����&� � � ������ �� ��� �(��� � � ���'&�� ������ ��� ���� �

���� ������] ����� �"� &��� ���� ��� �����&� � � ���� ��� ���� ������

��� ���� ���� ���= � �� �(�� �&� ��� � ����� ���� �� ��� ����" ���� �

� �� �� ���&� ����(��� �� �� ���� &� ��� ������ �� �����&� � � ����� �# �� ��� �� ��������" ��� � �

���" ����� �� �� ���� ��� � ���- � �� �� ��� ���� (��� � �/ �((��

�$=� ���& ���- � �� �� ���� ���&=" � � ����&��( ��� ����(�� � �

*�� �� ���� ��� �� � ����" ����� ��� ����� �& ������� ���&� �������� �

��*� ���� �� ������� ��� ������� �� �� � ������� ��� ������ � �

��� (���] � �� ����� ���� (��� ������ ���� ��� � �� �(�&� �(����� �

�&������ ��� ��&�� ����� � �� ��� &(��� �� �� �� ����" ����� ����� �

� ������ ����� �� ���&�� ��� ��� ���� �'&��� ��� ����" ����� ��

�� ��" �� ����(� ��� � � ����� ���� � ���� ��� �� ����� &� ��

� ���- � �� �? �&�� ��� �� ��� &(��� �� �� �� ����" ����� ������ ��

����� ����� �� ���&�� ��� ��� ���� �'&��� ��� ����" ����� ����" �

�� ����(� �� �] ��(� � ����� ���� � ���� ��� �� ����

( �(��&� �� �� � �� ������� ��� �� ��'&�� �����" � ��� ���� ���������

���% � �� �� � ��� ����� ��� �� ��� & ������- � �� �� )���� �[ � ��

�+����� � �� ���� ��� �� � ����" ����� �� �� ���&� ����(��� �� ��� )��� �

(������� �� &�� (��� � ��� � ��� ����� ��- � �� ��� �? �� �� �# �� �� �

(��� � )� ���� ��� �� � ����" ����� ��� ������ � ���&�� �����&��� ��

� �+���(# � �� ������ ��" ��� ����&�� '& ��� ��� ��*����� � �149

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �

���" ��*� ��Ì ! &�� ��� ��(��� � )�&(��� � & ����������� �. ����� �

� �& ��� � )� ��� ���� � ��� ��� ����" ����� ��" � ���� ����(��'& ��� ��� ��

��� ������ ������ ��� ���� ��� &� � ����� ���� � ��� ���&&�� )

��� &���/ �((���$=� ���&���� ����� (���� (���� � �� ���� �

��� ���� ���(� � �� ����" ����� ������ ��� � ������� ���� ��� ���

� �����&� � � ���� ��� ���� ������ �� �� �� �. ���&�&��� � )�&��� �����&� �

� � ����&� ���&����(�� �� � ������ � �� ������ ��� ������ � �

�&� ���� ��� ��� � �� �� ��� ������ �� �������� ��� �� + �� ���� ���

(���� �(�� � �� �� &�� �� �] ��� ���� ��� �� ��� �������� ��� ��

��&� ������� ����# �&� � )� �� ����(�� ��������(�� ����# � ����� ��

�� ��� ���� ��� � �" ����� �&�� &�� )'&��&� ���" ��� ��(��� �(�] ����

�� ���(�� ��� ��� ���� �� ����� �����# � ��� �� ���� ��� ���� ��

���� �� �� � � �� ����# �&� � ��������� �� ��� �� �(�# � ��(��� �&��� ���# ����� *� �

�� ��� ����" ����� �� �� ���&� ����(��� �� ����� �� �(��" � ���� �� �

��� ����'&���������� ������ � ��� � ����� ���� � ��� � &� � �

��� (��� ����" �� ��� ���] ��&� ������ ���� ����&� ��� ���� ������

(���] �� �" ��(�(% ��(������� � ��� ��� �����[�� �� �\ �� ���# �

���%� ��� ���� � �� �'&�" ����� ��� ��� �� � ����� ���� �

(�� ���" ����� ������� � ���������� ��� ��� � �� �� &�� �[� � (�

150�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

�Ñ ³ a|fiy b{a cffmy bmm bvgh fË f{{fezu²m s jfbcafgº jfm icbmm bad ebja ¢

} fefjis ba} fh febm faijd es¡ czfjbmh faf{|f� fm fid ebmh fm aibjhsh bd a

h fm |bedsh `h fm |efash fjd ffjfm fiis jfa|ens jis bm fafafjgb� ah f¡sh b

m bs jim cas~ jh fcjbnbes b¡m f cffjes ge{sh ffmh fa· f csms¡ es `}s aibm nfe ¢

ds ibmh fm ba|ens jis ba ��m cdsms vbem bebv~ jfjd efs jgefaa|e|s ah fes gfj

|ens jis bm fs jgefaah fes gfjjbis jbm om abcd efagfjfebjcjs {|ed bjd f

afag|e cf��� ��� �����8 9�m ba|ens jis baijbmd `h faf csms¡ es nfeds ibm

´ `¡ bà be bv~ j· ajm ba|ens jis ba|fes}² es ibad ebhs is jbm {fjd fg¡ fejbh ba

|efm� bedsh ` cads is bms ad b �³s cjs {bgs jbcjicbh e ijm b¸ |e|eis~ jh f

nd ah fm |bedsh `h fm |efash fjd f¹ fjfm fà f: zfmh faf csms¡ es `}s aibm nfeds ibm

fjfm fà f; om b{bzex bh fm ba|ens jis bah fm� d fjh ex bjnbm efabmd afj:

znbm efa¡ bà afj; i{|bebh baijfm efad `h fm b{cfad eb �

Page 25: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

�" �� ����� ���� ����� ��� ��" ����� ��� ��� �� ���� ���� �1 &��� ��

� ���# �� �������� � )��# )������� &�� *���� ��� �����# � �� ��� �� ���� �

" ����� � �� ���&� ����(��� �� �������� ��� ������ ���� ���� �! ��� � �

��(��'&���" ��(�� � ��� � &� ���� �� ��� ����" ����� ����������&��

��� ��� � �� � ��� � �� �� � ����� ���� � �� ��� � �� �� ����&� �

� �\ ��� � �� �� � ����� ���� � � ��'&��� ��� �����# � �� �

&��� ����" ����� ���" &��� � �� � ��� � ����� ���� � ���" �� ��

� �� ����� ��������� ���� �\ ��� � �� �� ����&� � )����� ������ � ) � �

��'&������� �����# � �� ���� � �� ����&� � ��� �������� �� �

� �(��� �� �� ����" ����� � �� �� �� ���� � ��� )���&(��� �(���'&# )

���% �" ���&��� �(��� � (� � �� �� �2# � ��(��� � )� ������ ��� �����" � �

���� � ����� ���� � �� ����&� � ( ��� ���'&�� ����� ���� ����

���" ����� ����&� � �� � ����� ���� � �0 ����� ���� *�(��� � � �

���� ���� � �� ����� �� ���� ��� �� ���(� � �� ��� � �� ����

(��� � ) �� �� &�� ������%" �� )� ( �� )������� ����� ������#" �� �

� �(������ (� �� )(� (��� � ����� ���� � �� ������ ��� ��� �� �

�� ��� �� ���= � ��&�� �� � �� ���� ���� ����� � )� ( �� )��(����

�(�� � ���� � � ����� �� �� �� ����� �� � ����� ��" ��(���� � ��� � ����� ���� �

� ���� ��� �� ��&� ����� �� �� ��� ��� �(����# � �� ��� ����" ����� ��

�� ���&� ����(��� �� ���+ �� ��� ����� ����� �� &���� ��� ��� &�� ���# � �

�(���% � �� �� �� ��� ��" ���� �������� ��� �(�� ��(�� �] � �� ��

��� � &� ����" ���� ��" � ���� �� �� ��# ���� �������� �����# � �� �

�� �� ����" ����� ������ ���] ��&� ������ ���� ������� �� �� �� �\ �

���� � �� ��� ����" ����� �� �� ���&� ����(��� �� ��� ��� (���� �� �

� ��������&��� ������# � ������'&� (� �� ������ � ���������

������� *�� ����� (�� ����� ���&�&������# � ��� �1 �� � ��� ��� ���� �

" ����� ��� ������ ( �(���� ���������# � ������ ���� ��&� �� ����

�� �� ��� ��� �� ���� ���� �! ������ � �� )��� ����� ) �� �� ����(% �

���� ����������� *��� ����# � �� ��" � ���� �(�" ���� �� ���� ����� � )

�(��� ��(��'&��� &�� �(� �� ����� �# �� ���'&� ��� &���� ���� �

" ����� �� �� ���&� ����(��� �� ���&� ��� ������ �� ����� �� �������� �

�� &� ����" �� ��� ��" ��� ��(��� � )� �����&� � � ���� ��'&����� �(��

��" ��� �� �(� �� � ���� ����� ��� ������&�� ��� ��(��� �" ���� �

� ���� �������� � �����&����� � � ����� ��� ������� �� ���� � 151

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �

� �� ����# �&� ��� �� )�&�� )&����] &�� � �����&�� �� (���� ��� ������

" &� &��� ����� ��� ���� �� ��� (�����] &�� � � �� �������� ������ ����

�� ��� � �����# � �� �� �� � ��� � &� ���� �� ����'&�(�� �� ���� �

" ����� �� �� ���&� ����(��� �� �� �Y< &=" ��� �����+�� ���� ���(�� �] �

�� � �� �(� �� ����" ����� �������� ��Z Y. ��'&=� �����# � ������ � �

��� ����&� ��� ���� ��� �� ����(��� �� ����� �&�(��� ��� �[ (���

�� ����" ����� ��Z Y. ��'&=� ��(�" �� ��&�" ��(�� �� ��� � &� � �

��� ��Z! �& ��� ����� ����� �&���� � ��������� � )Y���� �# ���� �

� �(�= �������� �� �� ����� ��� � �» �� ��� ��� ��� � ���(� ��

��� ��� �� �(�� �� ����" ����� �� �� ���&� ����(��� �� ��Z� ����&� �

���] &�� � �����&�� ������" ����� �(�� �&� ��� ���� ���= � �� �� ��

� ����" ����� ��" � ���� �� �� '&# ���� �(��������� �� ����� ��� ���� �

�# � �� �� ��� ����" ����� �������� ���(�� ��� ��� ���� �� ������ �&� �

�� � ����� � ����� ��� � �� �� �� ���������# � �� )������������� �

�������� ��(% � ����� ���� �� �� �(% � ����� ���� ��� ��� �� �" ��� � �

� ��� ����" ����� ����� ��� ������ �&��� � ����� � ����� �� �� �� ����

� ��� ��� ���� ��&� ��� ���� �-% ��[ � )� � ��# ������ �(��'&= � ���

����� ��� ������ ���� ����&�� *��'&= � �� �� ����" ����� ������

���(�����&��(� � ������������ ���� �� ��&����� �� �� ��� (��� � )

� ��� � ������� ( ���&� ������ ��� � �� �� &�� ��� �������� � ��� �

� ����" ����� ��[ � �� �������� *� � �Y� ��% � ��&� � ��� &�� �� ���� �

" ����� �������#" ������� ���� &��� �*� �� � �� ������ ( �� )�� ��� � �

�� ��" ���*������ �� �� �� )�» �� ���(��� �� � �� ���� �&�� &����� �

�� ( ��� ����Z � �� ����# �&� ����� ��� ���&������ �� &�� ������� &� ��� �� ����� �

���� �] �� ���&�� ��������� �����# � ������ �� �(��" � ���� *� �����

([� � �� ��� ��� �� ���� ���� �� �� �(��������� �� �'&��&� ���� �

�������� �(��������� ����� ���� ���(������ � ��� (�� � �% �

( ��" ����" � ���� �"� &����� ����# � ���� �� ����� �� �����(�� ���

� ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �� ���&� ����(��� �� ���'&# ��� �

�&��� � �1 &��� ��(����] ���'&��&�'&�� �����= ( ���'&���� & ��

��" � ���� �(�" ���� �&� ��� �� ��� ��� �] � ���� ��� ��� ��� �� � � �

���� ���� � ��� ���� ��&� ��� ���� ���� � ����� �� ����" ����� �

�� ���&� ����(��� �� )�&���%� � ���� �(�����"� �] ����� � (���� �

�� ����� �(� �� �# )� ������ �� �� ��&��������� ������� �(�� �(� �

�� �'&��� �# ���� � �������&��� ��� *��� �(% ���" �� � �� �

152�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

Page 26: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

�&(� )��� ����� �� &�� ��&� ���'&�� ����� & ���� �� � �(� �� ���� �

���� &����# � ��(��� � )��������" ����&�� ����������� � )�&�� ���# ��

�(� �� ����� �� �&�� *��� ����(�" &� �(��� ������&���� ����� �

��� ���� � � <=>?@A )� ?B>CD ��ABB �\ ����(��� ��� � ������ � � &�� � �� ��� �

� ����� �� ��" ��� ���� ��� ���� �&�� &�� � &�� � �� )�A>� ��AB> �� ��& �

(��� � �2 ��� �] ��> )��.�\ �@ EBFCGGH> )� DCI?BJKE ����? �� «¬� ��¬¬�¬L ¬«�� M �� ��� ���N ��� �© ¬

��©$ ������ �ú �¦��� �0� �ø ¦����� ��¨ � ¬��� �� � �0��� � ��© «¦� ��

O � ¦«�� «¦�� �� �¿ �¦�¬ ¦���¬¬�¬��AB? ��AAA� �� ��&�� �� �.� �� �2� � �

� � )� �� �� ��� �� )� � ���� � ��"� ���+ �� ?KC?P? )- ?>QC )R@ ?KKR£ C>BP?<Q ����? ��� ����� � ���� �( )$ ��

$ ��������� )��� ����( �$ ����� �- �+ ��� �� �� ��/ � �+ )� �

ª �O ��¦�� �¿ ¦�¬¥�¦�� 0 �ø ��� 0�� ���ú �¦¦��� À�¬��$ ������ �S ¦���� �

. � ���� �� ). � ���� ��� � ���� � �. ���� ?AB ��?D �

� CQKT BPEDE )0 <G?KR� A?B. ?UDE� >VW BC@ ����� ��\ ���� ��� ���� ��

� ��� �� ���� ������� �� ����� ��� �� �À� ¬� �© �� �¤$øX B��� � �

��(� ��� ��B ��?� � � ?B?B> )� D?AJ>? )- ?PJ?DCB?� H>?K? )R� AJ>QH� >DG ��AA> �$�

¨ ��© �© �� �¥�¦���§ �Y � ¬�§ ¦� ��© ��¤ ��«¦× ���� ����¦��¬�ML ��

ø ¥¦�Z� ����§ �N ��¦�� �¬��� «�� ���� �@ &����� ��� , ��� � &� � ��� ��&� �

� ��� )� � ���� �1 �� ���� �$ ������! ��- ���# � �

� >?@ �� ?RCKE< )� DUCKQE ����C �¨ �© �¦�� � ¬� [¨ � ¬���ø «�� �¦�� 0 [��©

¤ ��� ¦�� � (��� ��� �X ��� �ø ��¦� �� �� �(� � �� � �(� � ��� � ���� � �

. ���� � � >DD>BPCK )£ >DD>?V )R£ CUU! QCFCB@ ��AAB �� ����- �����(��� �

� � ����� �(����� �� � ����� ����@ ��*� �£ ���@ ��+ )£ ��� ��� ��

� �� �

153

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �

� ?QEB )þ CBQ ����� � ��2� �\ �� ��"� ������� ����� �� ���� �� � + �

�� � � ��� ����� ��� ����( �/ �" ��(� �X ��� �ø ��¦� ���� �¬��¦��� � �

À� ��?C��� A> ���> �� ?QEB )þ CBQ ������ ��� ����� ��� *�� �� )� �(����� *�� ����\� ��� �

� *�� �� 2� �Í �� ����"/ ����&�!� �� �� �� ����� �� )�A?� ��AAA� �

\ �«¦��� �¿X ��� �ø ��¦� ���O � «© � �¬?? � ��B �

� ?QEB )þ CBQ ����� � �� ��� �¬× �0��© �� �¤ �¥�� �� �� �(� � �� � �( �

� � ��� � ���� � �. ���� �� ?DDCQ> )2 AD>? ����� ��� � ���� �(�� ������ ��� *��� �� &��� ����

� �� ����� �� �� �����&��� ��� ��'&�� ��� �� � ������ ��� *��� � ��

���� ���&���# �" � ����� �� �� ����� �� �� ���� &��- ��&���� ��- � �

��� � �)$�¿ �© �¦�� � ¬���� ��� �¦�� �¦����� �� �O �× ¦�¦¦�¥¦�¬��� ��� �� [

¦�¿ �¦��¥��Ù �� ��0��× � �¦��© � À�© �© ���� �ø ¦����� �� �@ &����� ���

,1�. ��� �@� ��D ��?� �$ CD] BC?A )� K?BE>< )Rþ ?KCB/ CVVCK ����D ��. �� � ���� ����� ��� �

*�� ���� �� �� ����� ��� +��� ���� �AB? ������ �� ¦��� ¬�\ �«¦��� �¿

�� ��� ���O �� ����?C �?? �D> �$ >U<EB )� J_?KJ )R� KBC<QE� ?DFE ��AA> �$� ��� �¦��¤ ��� ��� ��¬��©

N �¦� ��� �¿ �¦�¬M$ À�© ����¿ ¦��ø ¦����� �� �@ &����� ��� � � ���� �

2 ���&�� �2 ��� � � � ����� ��� � ���� �(��\ �� �- � �� ������� ���� � &��� �� 2 ��� �

� �� ��� (��� ����"� ����( �/ �" ��( �� ����� ��� �O � «© � �¬� �¤ �� �

¥�¦��� À�ª �� �¦���� ����� �À�� �¥����?D�?� ?� �DD �

$ EKJ>B )� EKPC ����� ��2 ��� ��/+ ��Ï �. ��� � �� ���2� �����"� � � �

��� �( 2� �� ����� ��� ���� �. &�� &� ù� �\ �«¦��� �¿ �© �¦�� � ¬�?�

��� �� �?� � � EBC< )- ?Ka ����� ��. �� � ���, ��� � &� �����. &�� �. �� �� �� ���� �

� �� �� �0 ���� ���" �� �� ��(�� ����� +��&� ���" �� �1 �� ����

@ & ���� �� �! � ��� ��Í ����� �- ���� ��- �� &�� ��� � �) ¦�¬�© ��� ¬ [

�¦� � ����� ¬ [��© �� � �0 �� �(� � �� � �(� � ��� � ���� � �. ����

��A ��B� �

154�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

Page 27: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

\ EKCB@AQQ> )� EKPC�AAC �� � ��¦� [¥��Ù �� ��0× ����¬ �Y � ¬� �¦� �© ��

� ����¤ ��� ¦��© �� �� �¥×� � ��ø ¦����� �� �@ &����� ��� � � ���� �

�� ��� �, �� ���(�� ���� �- EBQ>BED? )$ ?UK>CDD? )< >?B7 >BPR> )R£ C>BP?<Q )@ ?KKR ��AAD �

�� � ���� �(�� ����! � �� � 2� �. �� � ���@ �����"� ����( �! &�����

��� �� ��b �¦�© �� ��� �¬�B D� �B� �1 >GED>B> )� A?B. ?UDE )� E<Cc>B?. E<?J?< )� A?B! ?BPA>BCQQ> ). ?UDE

! ?BPA>BCQQ> )R- ?K>?BE2 EVV?<> ����� �� ����� ¦�� � (��� �� [¨ � ¬���

� � ¬�� ¥� � ��� �O «× �ú ��� ����S �À�¦����� ¬ [��© �� �� ��� �«� ¦�×� ��M

ù� �¤ �¬��¿ø ¦����� �� �, �� �� �� (�� ���� ���� ��(���@ ��+£ ��+ ��

. ����/ ��C> )£ ��� ��� ���� �. EKQE )� DUCKQE ��AA� �� � ���� �(�� ���� $� ��¬��¦����� �� �@ &����

� ��� 2 �� � � � ����? �� � ���� �� ������� � ���� �" � ���� � (�&��� �� �� ��& �

(��� � �� � ���� �(�� ����� )�1\. �. EKQE )� DUCKQE )R! ?BPA>BCQQ> ). ?UDE ����� ��. �� � ���� �� ��( ���� �

�", �� ��������(��� ��$ ���� � � � ����" ��(� ����� ��� �$ ������ �¬

��© �� ��� �¬�?�?� �?> �DC �/ CVVCK )þ ?KCV ����> ��2� �. �� � ���� ����(��". �� ������ � + �

��� � &��. ��� ���� ��� �� ����� ��. ��� ���� )�AB? ����?� �\ �«¦���

�¿ �� ��� �¬CA��� ?C? �?>> �/ CVVCK )þ ?KCB )R� K>a£ >UUCD< ����� ��2� �! &� ��� ����. �� � ���"

� ����( ��] &�� (���� �¤ ��¥�¦��� À� �� ��� ���O � «© � �¬??��� ��A �D� �

/ CVVCK )þ ?KCB )R� K?BGE><$ W D>BC?A ����? ��! &� ��� ������ ��� ����

�� � �� �� ����( ���/ �" ���� &(� �� �� �� ����� ��� �¤ ��¥�¦� �

�� À� �� ��� ���O � «© � �¬?C�>� B�� ��� �/ EJJCB )� EB?QH?B ����C �Y ���� � ��d ¬ �¦�© �Z �ù� � ¦��� ¬���© �¦��

�¿ � ¬��� �© �¦�� � ¬�e �� �(� � �� � �(� � ��� � ���� � �. ���� �

/ EJJCB )� EB?QH?B )R� K>a£ >UUCD< ������@ ���� �� �� �� ���"� � �155

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �

���� �( �- ���������( �- �����(��� �- &� � � ���! ��� �(�� �

b �¦�© �� ��� �¬D���� �A� �D?� �/ EJK>PAC@ )� C<f <R� DCI?BJKE@ EBFCGGH> ����C ��� ����� �� �� ��

\ �� �� �� ������ �����������&�&��� �� ������� ����AB� ������ �� �¬ �

�¦¦��� �$ ���§ �� ���B� �B> �D�� �! ?>CPH )! CU?<Q>?B )R- ?K>?BE2 EVV?<> ��AAA ��£� � �� ����� ��

� � ���� �(��, ��"" � ���Z� �� �� ���� �\ �� �� ��� )�\ �«¦��� �¿ø ¥¥� � �©

$ ������ �¬���� �CA ���A! T BGHC@� P?KQC )� �)R- ?KQ]g ?U?D? )� ��ABC ��� ����� �� ����� �

���" ���� ��������" �(��� � �� �������� � )�� ����� (��� �". &�� �� �

����� ), �� ����� ����- ���� ���� &� )£ ��� ��� ��� �� �

! ?_CK< )\ ?KKR )R/ ?hACD- ?@@?G?BC ����� ��! � �&�� &���/ �" ��(��

, � &�� � ��. ��(�� �� �� ����� �� )�\ �«¦��� �¿X ��� �ø ��¦� ���O � «© � �¬

?? ��� �?� � ! GHF?K@CK )� EKPC ��AA� � ¦�����§ �� �© «¬� ¦� �� ��ø ¦����� ��M��¦�� �

� �¦Ù ¬�� ��¬ [�À�� «��§ �0¦�¬«� � �© �¬ �@ &����� ��� � ��� �� �, ����� �� �

� ����! �� �� ��! �� ����� �� � ��� �� ( � �� ���� � �

2 EVV?<> )- ?K>?BE )! CU?<Q>?B! ?>CPH )R. ?UDE! ?BPA>BCQQ> ����� �

�� ����� � ���� �( �� ����� �� . �� � �� ). �� � �� )��, ��� � &� ����

/ �" ��(� �$ �����٠�� ��> ���� �2 K>C<V?B )� ?B>CD ����� ��� ����� ��� *�� ����, �"� �� �� � �(( � �

(��� )� ��� ��� ��� �� �� )��� ��� �& � �Z�ø ��¦� ��� �� ��� ���O �� ����

� �À� ��A���� �D �CD �£ C>BP?<Q )@ ?KKR ��AAD ��2� �� ����( �/ �� ��". �� � ���, ��� � &� ���

- ��+ �� �. ������ ��� � ���� �(��� ����( �� ���� ��(���� �\ �«¦���

�¿X �� [$ ������ �¬ [��©1 ¦���� (��� ������� � �?� �

£ >UUCD< )� K>a ����D �¨ �© �¦�� � ¬���© �� �N �¦� �� �� �(� � �� � �( �

� � ��� � ���� � �. ���� �

156�� �] �� ��@ ������� �$ ��(% �\ � �� �

Page 28: El federalismo argentino en perspectiva ... - Abal Medina€¦ · El federalismo argentino en perspectiva comparada Tulia G. Falleti, Lucas González y Martín Lardone (Eds.) B 1!

i jk jlmn opok jqr js tuk ujojs jvvn uojqpwux jlopr ul

joy lwjokn op z{|}~ ����{

����� �� ���� ��� �� ��� �� ��� ��� �� ������ ��� ��������� �� �� ���� ��� ��

������ �� �� ������ ��� ����� ���� �������� ����� �� �

Mo

del

o 1

R &

G d

éfic

it d

e

agru

pam

ien

to

Mo

del

o 2

corr

egid

o

(alt

a d

iscr

ecio

nal

idad

)

Mo

del

o 3

corr

egid

o

(baj

a/m

edia

dis

crec

ion

alid

ad)

Po

pu

lari

dad

pre

sid

enci

al

.10

(.1

2)

.14

(.1

2)

.16

(.1

2)

Des

emple

o p

rov

inci

al

-.0

8

(.3

1)

-.2

3

(.3

1)

-.2

2

(.3

1)

Des

emple

o n

acio

nal

-.1

.67

**

(.8

0)

-1.6

8*

*

(.8

5)

-1.7

2*

*

(.8

4)

Infl

ació

n

-.1

7

(.2

3)

-.2

7

(.2

5)

-.2

4

(.2

4)

Tra

nsf

eren

cia

s fe

dera

les

-8.5

7*

**

(.0

30

)

-.0

2

(.0

2)

-.1

0

(.0

7)

Res

ult

ado

fis

cal

20

.59

**

(10

.14

)

20

.73

**

(10

.14

)

20

.97

**

(10

.34

)

Go

ber

nad

or

opo

sito

r

-7.6

9*

**

(2.7

6)

-6.3

4*

**

(2.8

5)

-6.9

0*

**

(2.7

8)

Ele

ccio

nes

in

term

edia

s

-18

.96

**

(4.1

8)

-15

.81

**

(4.2

4)

-16

.78

**

(4.2

7)

Lag

vo

to g

ober

nad

or

.32

**

*

(.1

2)

.37

**

*

(.1

3)

.35

**

*

(.1

3)

157

\ ��� � �� &�� �� ��� ����" ����� �� �