Empresa Chiki Juni 2009

download Empresa Chiki Juni 2009

of 20

Transcript of Empresa Chiki Juni 2009

  • 8/9/2019 Empresa Chiki Juni 2009

    1/20

  • 8/9/2019 Empresa Chiki Juni 2009

    2/20

    Prom ku bo sa, mitar aa a pasa asina. Si nos mester kere nos gobernantenan, falta mitaraa so mas pa nos aki na Krsou drenta un era nobo di Pais Krsou. Esei ta lgiko si kon-sider resultado di e referndem di 15 di mei ltimo kaminda opshon a haa sosten di 52% die votadnan. Pero nos mester warda wak ainda si dia 1 di yanari 2010 ta alkansabel komofecha pa Pais Krsou drenta na vigor. Si logra di brd, e lo nifik si ku ta elimin un nivel digobernashon (i un st grandi di puesto poltiko!) ku ta un alivio grandi pa henter nos komuni-

    dat. Si ehekut e plannan di kambionan den e struktura estatal manera a bisa i konforme nanmeta i intenshon, e lo nifik tambe un mehoransa di e klima di invershon na nos isla. Ke men,tambe mas espasio pa sektor priv desaroy inkluso e sektor di empresa chik. Ku wowo difalki lo keda vigil e desaroyonan riba e tereno aki.

    Komrsio en general por progres solamente ora gobirnu sa di limit su metementu denasuntunan ku no ta tok eksplsitamente. E ta reker tambe di tur esnan den sektor komer-sial pa nan tuma responsabilidat pa nan tareanan i no sinta warda pa gobirnu habri terenopa bo negoshi flores. Esei nunka no tabata un base sal pa negoshi lo e no ta den futurotampoko! Esnan ku negoshi, grandi, mediano i chik, mes mester perkur pa pone un fundeshifirme pa nan konstru un palanka riba dje i kaminda sosten di sektor pbliko no mester ta masku di fasilitad i komplementario. Brdat ta ku gobirnu riba su mes tambe por duna mil i unenkargo na empresa priv, pero na momento ku un negoshi ta depend riba un sierto nivel dienkargonan di gobirnu so, ta tempu pa konsider seriamente si esei ta garantis kontinuidatriba trmino largu. Sektor priv i sektor pbliko ta komplement ora, pero na momento ku esun

    depend demasiado di e otro, e ekilibrio a kita i esei ta enser sierto riesgo.

    Pesei ta bon tambe ku den hopi kaso sektornan pbliko i priv ta sera kabes ora ta toka interesdi Krsou en general. Den eventonan manera Marshe pa Empresario, servisio i departamentu-nan di gobirnu ta mustra disponibilidat pa duna informashon i splikashon na empresarionanku ta en buska di un ke otro dato i prosedimentu. Asina ta refors otro i ta duna e servisiomih i kompleto na e sektor komersial pa nan bai dilanti i kumpli kabalmente ku e rekisitonan.Meskos ta konta pa ora bin delegashonnan komersial di af. Manera tabata e kaso luna pasku e mishon ekonmiko ku a bini di Colombia, e ophetivo ta pa habri kaminda pa estrechlasonan komersial entre empresarionan di Krsou i nan koleganan di Colombia, sperando kuesaki por result den un koperashon komersial fruktfero i ku komunidat tambe por probechdi dje den forma di produkto i servisio di kalidat na preis rasonabel. Instansianan gubernamen-tal por duna un man pa realis i aseler e lasonan aki i pa nan progres rpidamente. Perobsikamente ta keda ku ta e empresario mes mester realis e kontakto i akuerdonan ku supartnernan den eksterior.

    Igualmente ta konta pa mishonnan di Krsou ku ta bai eksterior ku sierto regularidat. Pa e lunaaki Kmara di Komrsio ta kordin dos atrobe: pa Trinidad i pa Brasil. Meta di e mishonnanaki tambe ta pa pone i estrech laso komersial ku negoshantenan di aya banda i asina kreaoportunidatnan nobo pa empresanan lokal krese i ekspand nan merkado. Ademas, si nanforma un relashon di partner komersial ku koleganan den eksterior, nan ta amplia nan bistai chnsnan den un merkado mundial muchu mas grandi. E ta habri mente di nos komersian-tenan, siando nan kon nan tin di hasi pa komo doo di un empresa relativamente chik, salfor di un kuna tambe relativamente chikitu ku ta nos dushi Krsou, tg bo por logra un puestoklave den retnan komersial internashonal ku bo kompania tambe ta gosa i probech di dje.Asina bo no ta depend di e merkado lokal so pa bo kompania keda eksist i sigui drei sano.Asina ta amplia e horizonte f laga!

    22

    Habri horizonte partisip na mishonnan

    Empresa Chik

    ta un publikashon di

    Kmara di Komrsio i

    Industria di Krsou

    Su meta ta pa inform i

    eduk empresario chik

    pa e por sigui kontribu

    na desaroyo

    ekonmiko di Krsou.

    Redakshon:

    Un tim di Kmara di Komrsio

    huntu ku diferente kolaborador

    Aviso:

    Spotlite Productions

    Farley Lourens

    Telefon: 461-0907

    Telefon: 510-8284/560-8284

    E-mail:

    [email protected]

    Kompaginashon i imprenta:

    Drukkerij Amigoe

    Kordinashon:

    Intermediate N.V.

    Telefon: 737-1070

    Tur derecho reserv

  • 8/9/2019 Empresa Chiki Juni 2009

    3/20

    Spar mas tantuposibel prom

    Muchu be hende ta drentanegoshi sin ku nan mes aspar nada, pero eksklusi-vamente ku sn ku nan afia di amigu, banko f otro

    instansia. Laga loke bo fiakomplet loke bo mester paalkans bo meta. E siguien-te paso ta ku nan ta kere dipor paga e prstamo bkasina ku nan hasi ganashi.Loke e doonan nobo dinegoshi aki no ta realis

    ta ku por dura basta lunaf aa prom ku nan lograun ganashi. Unabes esunku a fia plaka ta deskubrku e negoshi no ta meslukrativo ku el a spera, e tapurba tur moda di elimin

    e prstamo i ta rechas eidea pa renob pa un aamas. Den kasonan asinae doo di e negoshi nobomester saka hipotek di kasf usa tarheta di krdito papaga e prstamo bk (lokepor hasi mas vulnerabelatrobe).Mih ta esun ku ta kanaku un idea pa lanta sunegoshi, spar mas tantuposibel pa loke e ta konsi-der nesesario pa kumin-

    s. Esaki mester inklu snku e por biba di dje duranteun f dos aa. Hasta orabo ta haa hopi trabou ilaga nos presum ku e kli-entenan ta paga tambe natempu, loke no semper ta e

    kaso bo ke invert mayo-ria di e plaka aki bk den enegoshi pa mas espasio,ekipo, propaganda i nese-sidatnan di seguro.

    Kumins chikPensa chik. No hr nadasi bo por traha otro kamin-da mas barata i no tumahende na trabou sin ku bosa ku bo tin trabou pa nanhasi pa nan produs plaka.Na lug di esei bo por

    kontrat negoshi f hendeindependiente pa tanten ipa tarea delini.Esnan ku ta kumins nanempresa chik di formasobrio, hopi be den ungarashi f na un otro sitioliber, i for di aya ofres nanprom produkto i servisioku mas sod ku loke nantin na efektivo, tin e luhodi hasi e erornan inevitabel

    riba un eskala chik tambe.Hustamente pasobra epifionan ei no ta hinka nanden mas debe, nan ta siadi nan fout i asina nan tarekobr forsa muchu maslih.

    Proteh bopropiedatnan

    Ora bo drenta e mundudi bo propio negoshi, nor-

    malmente bo ta respon-sabel personalmente patur konseho i debe di enegoshi. Esaki ta inklufiansa komersial, belas-ting, sn ku bo debe esunku ta entreg merkansia i

    doo di e edifisio ku bo tahr, i tur veredikto kontrae negoshi ku sali for di uneventual kaso den korte.Si bo no proteh bo mesbon prom, un debed porpoder di bo propiedatnanpersonal, manera bo kasi bo outo, pa kompens edebenan.Mintras ku bo ta protehbo mes kontra kasonanden korte ku un segurospesial, e lo no yuda bo kue debenan di e negoshi.Si e debenan monta biramuchu grandi, konsider

    33

    Dies tep pa empresa chik nobo

    Tin kuantioso hende ta kana rnt ku e idea pa un dia lanta nan mes

    negoshi. Sigur si nan mira kon otronan a logra, nan tambe ke.

    Pero nan mester realis ku lantamentu di negoshi no ta manera

    ta chupa un preimu. E ta algu di bastante peso i e ta reker bastante

    ehersisio prom e negoshi ta riba pia i ta saludabel. No ta krta un sinta

    anto sn ta kumins lora drenta. Hasi negoshi ta serious business!Ata algun tep valioso pa sikiera konsider prom ku tuma kualke paso

    pa lanta un propio empresa chik. Tur esaki por komplet e loke nan ta

    sia tambe den e kursonan di Empresa Chik na Plaka Chik.

    pgina 4 >>>>

    Tin diferente buki pa yuda empresariotraha nan plan di negoshi.

  • 8/9/2019 Empresa Chiki Juni 2009

    4/20

    pa forma un kompaniaannimo. Hasta un perso-na so por lanta un empresa

    asina.

    Sa ki ora bota hasi ganashi

    Lo bo mester por splika denalgun frase kon bo empre-sa tin idea pa hasi ganashisupstansial. Pa esnan kuta kuminsando, bo mestersa prom kiko bo gastunanta bai ta. Kuantu bo ta baigasta na kumpra un inven-tario, kuantu pa paga hr,kuantu pa paga emplead-onan i tur loke mas bo lotin na gastunan a base diun lista ku lo ta sorpresi-vamente largu? Ta numaora bo a hasi e ehersisioaki bo por haa sa kuantubo mester bende pa luna,kuantu sn bo mester papor kubri tur e gastunanei te pa bo alkans unganashi di loke sobra. Ture sumanan aki bo mesterpa por traha un anlisis die punto kaminda bo a kubritur gastu.

    Traha un plan dinegoshi

    Pa bo komprend ki ora nota hasi ganashi i unda bopunto di breakeven ta, e

    prom paso mester ta patraha un plan di negoshi.Pa mayoria empresa chike elementonan klave denun plan di negoshi ta eanlisis di breakeven, unpronstiko di sea prdidaf ganashi, i un protekshondi e plakanan ku ta drenta.Hopi importante ta pa botin un bista riba entradadi plaka, pasobra esei poryuda bo empresa krese,pero e por kibr tambe.Hasta ora bo negoshi tahaa hopi kos di hasi f tabende hopi, si e pagonanno drenta den 90 pa 180

    dia, bo no ta bai sobrevivamenos ku bo a planiasina di antemano. Si botin un bista kla kon e situ-ashon finansiero na efek-tivo di bo negoshi ta, huntuku un pronstiko di prdidaf ganashi, bo por mol-dia e idea pa lanta bo mesnegoshi i drech promku realmente bo lant fordi suela esei bo ta siguikun tambe despues ku alant di brd.

    Ora bo ta traha un plan di

    negoshi, esei ta yuda bodetermin tambe kuantubo gastunan lo ta pa ponee empresa riba pia, kuantusn bo mester spar, i kikobo strategia di merkadeo(kon bo ke alkans bo klien-tenan) ta. Si bo no por ponee datonan kla riba papel, lobo no por realis nan denbida real tampoko.

    Gara e bentaha ribakompetensia

    Pa bo logra ksito riba tr-mino largu, ta di krusialimportansia pa bo krea imanten un bentaha riba

    bo prinsipal kompetidor-nan. Algun manera pa lograe bentaha aki ta pa bo sa emateria mih ku bo kompe-tensia, bin ku produkto kuta difsil f hasta imposibelpa imit, pa bo ta masefisiente den e forma paprodus i distribu e mer-kansia, pa bo tin un mihsitio f ofresiendo servisiooptimal na kliente.Un manera pa manten ebentaha riba kompetensia

    ta pa proteh bo sekretonan

    di negoshi; informashonkonfidensial ku ta duna unbentaha kompetitivo denmerkado. Ehmpelnan disekretonan di negoshi tainklu lista di kliente, m-todo di sondeo, strategiadi merkadeo i tknika difabrikashon. Pa protehbo sekretonan di negoshipa lei, bo mester tumapasonan pa e informashonkeda konfidensial. Esaki tareker entre otro pa markae dokumentonan esen-sial komo konfidensial,usa password pa protehinformashon riba kmpiu-

    ter, yega na areglo (ku boempleadonan) ku nan nomag divulg informashonkonfidensial i ku nan nota kompet riba e punto eiku ora nan kita, i limit ekantidat di empleado ku tinakseso na e sekretonan die negoshi.Un otro forma pa mantenbo bentaha kompetitivo tapa reakshon rpidamenteriba mal notisia. Unabes kubo nota ku bo negoshi ta

    konfrontando kontratempu,bo mester bini ku un planpa kontrarest esei inmedi-atamente. Esaki por nifikentre otro ku ta muda bo ofi-sina, introdus un produkto

    f servisio nobo, f desa-roy un mih manera paalkans kliente.

    Pone tur kos ribapapel

    Lei por lo general no tapreskrib esei, pero preferi-bel ta pa pone tur are-glo i kontrato riba papel paevit malkomprendementudespues. Esei ta kontasigur pa:- Kontratonan ku ta

    dura mas ku un aa.- Kontratonan ku ta

    enser benta di emerkansia di 1000florin f mas.

    - Kontratonan ribatransferensia dipropiedat di derechodi outor f biennaninmbil.

    Hasta si esei no ta rekerpa lei, bou di tur sirkun-stansia ta mas prudente papone tur palabrashon ribapapel, pasobra akuerdonanoral ta difsil f imposibelpa proba. Esaki ta kontatambe pa akuerdonan dihr, di depsito, kontra-tonan di servisio (maneradi duna konseho f tra-

    bou elktriko), enkargo pakompra f kontratonan pamerkansia balor na masku algun shen florin, are-glonan laboral etc. Kus-tumbr bo mes pa duna ihaa resibu den bo mandi tur produkto, servisio idepsito, sin import kuan-tu plaka te envolv.

    Buska i manten bonhende

    Bo meta mester ta pabuska empleado ekselentei tene nan den bo negoshi no djis esnan ku ta bas-tante bon. Un empleado

    altamente kompetente irealmente entusiasm tabal por lo mnos dos be itin be hasta tres biaha masku un persona ku abilidat-nan regular. Pa bo haaempleadonan stabil i kon-tentu, ta esensial no nika-mente ku bo empleadonan(i esnan independiente kubo ta buska pa yuda bo) tahaa ku bo ta trata nan boni ku bo empresa ta merese rspt. Empleadonan i

    esnan ku yuda ku gustanan trabou lo representbo bon, tantu tanten kunan ta traha pa bo, komoora nan bai. Klientenantambe ta mas inklin pa ta

    leal na un empresa ku tabria pa positivismo i nan lorekomend bo negoshi naamigunan.

    Paga atenshon nastatus di esnan ku ta

    traha pa bo

    Ora bo kontrat empleado,paga tinu ku nan tin unposishon diferente for diesnan independiente kubo ta kontrat pa siertotarea spesfiko. Krda kuservisio di impuesto tambeta wak kon bo ta atende asuntunan di belasting.Den e kaso aki tambe takonta ku e mih kos ta pabo pone riba papel e kon-trato laboral ku bo emplea-do, pero tambe e loke bota palabr ku e trahadindependiente.

    Paga kuenta ibelasting na ora

    Den mundu real, e rep-utashon di tene bo mesna palabrashon, ta un ele-mento sumamente impor-tante. Un bon strategiapa bo keda ku un reputa-shon asina ta si bo paga bokuentanan di antemano f

    alo mnos na ora. Bo takrea mas konfiansa i unprofil positivo loke ta sirbibon na momento ku kospor bai robes. E benefi-sionan aki ta pisa muchumas ku kualke interes bopor gener riba plaka kubo ta tene atras te na altimo ora mintras ku bomester paga esei tg. Masimportante ta pa bo pagabo impuesto di salario natempu, spesialmente eparti ku bo ta reten dibo empleadonan. Servisiodi Impuesto por pone abopersonalmente responsa-

    bel pa e sumanan aki, pano papia mes di butnanhaltu ku nan por imponriba bo i bo negoshi si bokeda sin paga nan na ora.Kuidou, pasobra esaki takonta tambe ora bo tin unkompania annimo. Abokomo doo di e negoshi palei ta keda responsabel papagonan di impuesto ribaentrada i pa nan tuma lugna rdu.

    44

  • 8/9/2019 Empresa Chiki Juni 2009

    5/20

    E di 39 reunion di ALIDE ta konklu:

    Union ta importante den tempu difsilE enkuentro a tuma lugdi 19 pa 21 di mei ltimoden World Trade Center. Eenkuentro tabata riba ini-siativa di Korpodeko (Kor-porashon di Desaroyo di

    Krsou) ku Kambionan denekonomia mundial i retonanpa Latino Amrika i Karibedesaroyonan den finansia-mentu komo tema prinsipal.E seshon di apertura tabatana enkargo di direktor ehe-kutivo Arthur B. Rosaria diKorpodeko. Segun seorRosaria ta hopi importantepa e isla duna e instalashon-nan di manera ku e reunion-nan di persona i direktornanpor tuma lug, kreando eposibilidat na bishitantenanpa eksplor e oportunidat-nan di invershon, interkam-bio i tambe koperashon kue empresa priv i gobirnulokal. Nos ta konstat unbiaha mas ku e presensia iakshon di e banko di desa-royo den su kondishon diagente pbliko di finansia-mentu tin un papel di promrden. Esaki ta bai kompapa kreashon di merkadonanfinansiero, korekshon di fa-yonan i tambe kumplimentudi nan funshon anti-siklikoden situashonnan di krsis.Pero esaki mester tuma lugsin prd for di bista un vi-shon di riba tereno di merka-donan finansiero. Mester

    tin un potensial ku ta dunamas tantu rekurso pa tur esektornan di produkshon isosial, sea ku ta nan propiorekurso f ku fondonan ku tabini di estadonan.

    Mas kompetitivoRoberto Smith, aktual pre-sidente di ALIDE i presi-dente di Banco di Nordestedi Brasil (BNB) den supalabranan di bon bin aenfatis ku nos ta pasandoden tempunan difsil, perosi ALIDE kontinu ku sutrabounan di trese union i diun forma profeshonal, loke

    e ta hasiendo ltimamenteden tempu di krsis, unabese temporada di turbulensiafinansiero ta tras di lomba,gobirnunan di Latinoamri-ka i Karibe lo ta mas fuertei sigur pa edifik un futuromas kompetitivo. Nan lobira fuerte mediante di nanpropio rekurso f ku fon-donan ku nan ta haandodi e estadonan. Nos ta miraku e sektor di turismo tinhopi potensial i e ta dunaoportunidat pa krea kupo di

    trabou, divisa, i e ta atrainvershonnan. Pero ainda eno ta hasiendo sufisiente paofres mas den e mundu diturismo.

    Retonan finansiero

    Minister di Finansa seoraErsilia de Lannoy di Antiatambe tabata presente naapertura di e kongreso mes-kos ku diputado enkargku asuntunan ekonmikoEugne Rhuggenaath diKrsou. Diputado Rhugge-naath a invit esnan presen-te pa nan gosa di tur lokenos dushi isla tin di ofres,sigur den e ramo di opor-tunidatnan komersial. El abisa ku tin hopi invershondjaf ku ta duna benefisio-nan sumamente bentahosopa nos isla. Seor GonzalesRivas Gomez, presidente di

    e Konseho Consultativo diALIDE, a bisa ku e kambio-nan den ekonomia mundiali e retonan finansiero kufinansa pa desaroyo ta tresekun ta krea oportunidatnannobo pa e generashon kumester wak formanan pakrea divisa i pa atra mashende ku ke hasi invershonna nos isla. Estado mestertuma mas riesgo pa ponepreshon riba bankonanpriv. Nan mester sia bahae interesnan di manera ku

    ekonomia di paisnan Latino-amrika por hala mas rosea.Tambe mester tin mas aten-shon pa nos region pa yegana strategianan. Pero e tasigui enfatis ku gobirnu-nan tambe mester hasi mas

    esfuerso pa bin ku plan-nan di desaroyo internasho-nal. Nos ta para ariba kumayoria di e ekonomiananindustrialis, prinsipalmenteesnan responsabel pa kon-taminashon i keintamentuglobal di e planeta, mester

    hasi esfuerso mas grandipa yega na kompromiso-nan firme pa baha emishondi gas i otro derivado kon-tamin ku ta krea problemaserio pa nos medio ambi-ente.

    Fuentenan alternativoDen un otro seshon ku atuma lug, diputado Rhug-genaath a amplia riba etema di proyektonan ku taduna garantia na stabili-dat ekonmiko na Krsou i

    tambe a papia riba e garan-tianan ku esaki ta trese panos pais. Turismo i poltikadi desaroyo i potensial diinvershonnan ta importantepa nos pais. E di dos ses-

    hon plenario a konsentrrond di e tema di Mobi-lisashon di rekursonan padesaroyo i fuentenan alter-nativo di finansiamentu.Durante seshon di djamars19 di mei a trata e temaAgenda Verde di BancoNacional de DevolvimentuEconmico Social (Bindes),Brazil. Seor Rosaria di Kor-podeko a inform durante eseshon ei ku djarason 20 dimei ku a analis e asuntu-nan institushonal di ALIDEpa loke ta trata e reunionnantkniko di e organisashon.Mientrastantu den e di 3seshon a hasi presentashondi e eksperenshanan di ino-vashon den Banko di Desa-royo ku sosten pa e sektor-nan produktivo i sosial enfrente di e krsis ekonmikoglobal ku ta perdur aktual-mente.

    ALIDE 2010 i 2011E prksimo enkuentro diALIDE otro aa ta tumalug na Brasil i na 2011e enkuentro ta tuma lugna Paraguay. Di e forma eita konmemor e 200 aa-nan di Paraguay su inde-

    pendensha. Segun seorRosaria, Krsou a laga ebishitantenan impreshonpa su beyesa natural i suinstalashonnan di desaroyo ikapasidat ku ta nesesario pahasi negoshi, meskos ku ta eseguridat di un banko stabil.

    Resientemente nos dushi isla tabata sede di e reunion di ALIDE ku

    ta e Asosiashon General di Latino Amrika di instituto finansiero

    di desaroyo (Ascociacin Latinoamericana de Instituciones

    Financieras para el Desarrollo). E enkuentro grandi aki a konta ku

    partisipashon di paisnan den nos region manera Anguila, Antigua iBarbuda, Argentina, Bolivia, Brasil, Colombia, Costa Rica, Curaao,

    Chile, Ecuador, El Salvador, Guatemala, Haiti, Honduras, Mexico,

    Nicaragua, Panam, Paraguay, Per, Puerto Rico, Repblika Dominikana,

    St. Kitts i Nevis, Turks & Caicos Islands, Uruguay i Venezuela.

    E enkuentro a konta ku presensia di mandatario lokal i

    representantenan di organisashonnan empresarial

    55

  • 8/9/2019 Empresa Chiki Juni 2009

    6/20

    66

    Ofisina pa Propiedat Intelektual ta inform

    Marka Kolektivo i Indikashonnan Geogrfiko

    Awendia hopi konsumid ta pone nfasis riba e orgen geogrfiko di e

    komestibel ku e ta kome. Argumentando ku e orgen tin influensia riba ekalidat di e produkto. E kalidat di produktonan agrkola en general ta mar

    na faktornan geogrfiko, manera klima i tera pa planta, i tambe faktornan

    humano esta kon e hende a elabor e produkto. E faktornan aki por

    kontribu na un produkto di nivel haltu. Por ehmpel shampaa Franses.

    E tendensia aki ta trese nos na un otro rea di derechi di propiedatintelektual kual ta Indikashonnan Geogrfiko. Indikashonnan Geogrfiko,

    meskos ku marka di produkto f servisio ta komunik algu. E Indikashon

    Geogrfiko por keda defin komo un seal riba e produkto ku ta inform e

    orgen di e produkto. E orgen ta enser sierto karakterstikanan deseabelku bo ta haa solamente den produktonan ku e pais, region f rea ei ta

    produs. Ehmpel di esaki ta Tuscany pa zeta di oleifi produs den un

    rea spesfiko di Italia, Feta pa keshi di kabritu produs den un rea

    spesfiko di Gresia, Blue Mountain pa kfi produs den un rea spesfikodi Jamaica. Ke men e lokalidat geogrfiko di unda e produkto ta bini den

    kombinashon ku faktornan humano ta kontribu na e kalidat eksepshonal

    di e produkto.

    E desaroyo nobo aki a pone ku sierto kompania a basa nan strategia di

    Propiedat Intelektual riba un kombinashon di derechi ku ta indikashonnan

    geogrfiko i derechi di marka. Nan a hasi esaki dor di lanta un asosiashonf kooperativa di trahad, produsente i bended. Nan a dise un seal ku

    ta indik e orgen di e produktonan ku nan ta bende. E asosiashon aregistr e seal aki komo un marka kolektivo i asina eksklu entre otro tur

    otro ku no ta produs produktonan ku ta bini di e rea ei, pa hasi uso di emarka kolektivo. Asina nan a stimul nan benta i tambe stimul

    rekonosimentu pa nan pais en relashon pa ku e produkto ku nan ta ofres.

    Un marka kolektivo ta un marka registr pa un asosiashon i ta solamente

    miembronan di e asosiashon por usa e marka ei.

    Aki na Antia e strategia ariba menshon tambe por keda us. OPI ta ofres

    registrashon di marka individual i kolektivo. Registrashon di marka ta

    otorg na e doo di e marka e derechi eksklusivo pa uso di e marka.Tambe OPI ta ofres konsulta kaminda por konseh tokante strategia di

    propiedat intelektual.

    Edit pa: Ofisina pa Propiedat Intelektual di Antia Hulandes

    Berg Carmelweg 10Telefn: 465-7800

    Email:[email protected]: www.bureau-intellectual-property.an

    pa registr bo marka

    pa proteh bo patnt

    pa proba ku ta B kreashon

    Hopi mas interes ku na e edishonnan anterior

    Mas di 1500 partisipante naMarshe pa Empresario

    Marshe pa Empresarioa tuma lug di 22 pa 24di aprel ltimo den World

    Trade Center i a kedaorganis pa Kmara diKomrsio i Industria denkoperashon estrecho kuSentro pa Inovashon Kr-sou i Maduro & CurielsBank. Tabata e di tres aatras di otro ku a organisMarshe pa Empresario.

    E gruponan ku a pone nfa-sis riba dje pa logra halaaserka durante e enkuen-tronan tabata na promlug esnan ku pa 5 f masaa tin nan mes negoshi,esnan ku a kaba di kumin-s komo empresario, i futu-ro empresarionan.

    E di tres grupo aki MCB atuma bou di su alanan densu programa di EmpresaChik na Plaka Chik.

    Stimul empresario

    Meta di Marshe pa empre-sario ta:- pa por atra mas

    empresario,- oument e kantidat di

    partisipante,- hasi e tayer i charlanan

    mas atraktivo,- hasi mas atraktivo pa

    nan tin un booth loke losru pa mas bishitante,

    - trese mas oradorinternashonal,

    - haa un mih bista riba

    e tipo di pbliko ku tabishit e marshe,

    - haa un bista di kiko e

    bishitantenan ta haadi e marshe

    - i tambe un mihrespaldo di e website.

    Banda di MCB, Kmaradi Komrsio a konta kuvrios otro spnser, mane-ra DEZ, Stimul-IT, RBTT,Korpodeko, UTS, Scarlet,DAZ, Ennia, Multi Post iBDO.Otro spnsernan tabataSVB, BAB, Inspekshon dibelasting, Domeinbeheer,CBS, GGD, Fondo So-sial, Sedeck, Online Admin-istration & Management,Verzekeringswinkel Pearl,Tedmar Consultancy, M&MConsultancy, ActionCoach,WTC i The Trader PartyServices.Pa e sekshon di ntwrktabatin komo spnser

    E

    aa aki por papia sigur di un partisipashon muchu mas grandi

    den Marshe pa Empresario ku den aanan anterior. Segun

    datonan kompil durante e dianan di e Marshe pa Empresario,e aa aki tabatin 1574 partisipante kontrali na 1100 aa pas por

    ehmpel. Esaki ta un indikashon kla ku e marshe ta kresiendo i esaki

    ta un estmulo sigur pa Kmara di Komrsio komo organisad di e

    marshe aki for di awor kumins ku preparashonnan pa e Marshe pa

    Empresario di 2010.

    Maduro & Curiels Bank

  • 8/9/2019 Empresa Chiki Juni 2009

    7/20

    Experientia, Multi Post,Caf Barista, He Furniture,Lighting & Airconditioning,

    Aquasol i Stardeco.

    EvaluashonKada dia Kmara di Komr-sio tabata evalu e Marshepa Empresario kumin-sando for di su aperturadia 21 di aprel kaminda120 persona a tuma parti.Su siguiente dia, dia 22 diaprel, tabatin 24 sekshonku un total di 543 parti-sipante i den e sekshon-nan di MCB tabatin 136partisipante. Djaweps dia23 di aprel tabatin 29 sek-shon ku 347 partisipantei e sekshonnan di MCB ahaa 103 partisipante i emesun dia Banko Madu-ro a tene un happy hourku a konta ku 150 partisi-pante. Finalmente dia 24di aprel tabatin 16 sekshonku 309 partisipante i pa esekshonnan di MCB taba-tin 62 partisipante. Asinaa yega na un total di 1574partisipante na e Marshepa Empresario.

    Loke a resaltDurante e marshe e charladi Alex Mollen ku a papiariba 14 things smart leaders

    are doing now na aperturatabata un di nan ku a resal-t. Tambe a hala atenshonloke e sekretario di estadoAnk Bijleveld-Schouten diHulanda a papia enkuantoe papel pa e empresarioden Pais Krsou. For diMerka tabatin Sales WebMarketing ku the 5 criticalsteps to building web traf-fic and sales i di aki mestabatin e huki pa ntwrkku Carla Hueck-Martina diExperientia a kordin.

    ResultadoKu tur e informashon i

    tambe kantidat di parti-sipante na e Marshe paEmpresario por konklu kue tabata eksitoso, sigurtambe deb na e kontaktopersonal ku e spnsernan.Sinembargo, pa otro aata pensando riba alterna-tivanan pa hasi e marshetg mas atraktivo ainda.Entre otro a pensa den unformulashon di preguntakaminda e partisipante porgana premionan atraktivo

    si e bini ku e mih kon-testa. Lo evalu si kisaspor hasi e marshe den findi siman tambe pa dunaoportunidat na mas empre-sario ku no por den siman,bini den wiknt.Pa e parti si huki di nt-wrk, e evaluashon tamustra ku e mester ta masvisibel ku foyeto. Mesterpone e foyetonan aki ribamesa i no den kashi; asinae hende ta aserk nan masfsilmente.Mester kontinu ku SpeedNetworking i solamentemester skrutin e perso-nanan ku ke partisip nemih. Mas hende ke handouts pa asina nan por hasianotashonnan i e deta-yenan di e presentashon-

    nan mester ta riba web-site.E tpikonan ku a keda pre-sent hopi biaha tabatakana pareu ku otronan,loke ta pone ku un empre-sario ta prd un tpikointeresante. Pesei lo eva-lu e orario mih pa otroaa. Riba djabirn esakitabata e kaso mnos itpikonan manera RBTT iUTS a kana un poko tem-pran, pero si tabatin chnspa a kana drenta serkaStradius.Lo tabata mas mih si taba-tin mas hende pa e talk-

    show nan. Banda di eseitabatin algun ku a posponnan partisipashon loke atrese poko frustrashon.Pa loke ta trata e website,esaki si ainda no tabatabon hink den otro. E hen-denan no por a mldu nanmes riba dje. No por a hasiimprenta i informashongeneral no tabata riba esite. Na e evaluashon abini dilanti ku lo ta bon pahasi un enkuesta bou di e

    partisipantenan riba kon-tenido di e dianan.

    Mas delantPa e prksimo Marshepa Empresario Kmara diKomersio ta haa impor-tante pa ta na altura ditur e tpikonan sigur tresluna delant i tambe pakumins ku un kampaa dipropaganda pa konsientisempresario i otro interesa-donan riba nan muchu masdelant. Ta e intenshon pafor di awor kumins pro-mov e prksimo marsheden e revista EmpresaChik i esei lo kuminsprksimamente.Lo ta bon pa integr Empre-sa Chik na Plaka Chikden Marshe pa empresa-

    rio i ta ku hopi alegria pamenshon ku ya MCB aprimint di lo kontribu otroaa atrobe na e Marshe paEmpresario.

    KonklushonFor di e di tres edishon diMarshe pa Empresario porkonklu ku e tabata eksi-toso. E interes di spnser-nan tambe tabata grandi ie partisipashon tabata bon,pasobra e merkadeo taba-ta dirig. Ounke sempertin posibilidat pa mehoresaki.Pa e prksimo marshe lo

    bai kumins ku e orga-nisashon, promoshon imerkadeo mas tempran paasina atra e partisipan-tenan.Lo pone e website den mandi un kompania komersialprofeshonal. E prksimobiaha lo hasi e promoshonden tres idioma, pa asinapor atra mas partisipante.Tabatin orador bon i mnosbon i pesei pa e prk-simo biaha lo bai ta mas

    kouteloso ku e parti aki.Pa otro aa lo no mandainvitashonnan via mail,pero lo hasi esaki perso-nalmente. Tambe lo evalu

    huntu ku partisipantenan ispnsernan riba e luna, diai oranan ku ta kumbin maspa e prksimo Marshe paEmpresario tuma lug.

    77

    Hopi mas interes ku na e edishonnan anterior

    Mas di 1500 partisipante naMarshe pa Empresario

    Scarlet

    Speeddating pa empresarionan

    Mesa di Belasting Accountants Bureau (BAB)

    Mesa di Dienst

    Economische Zaken (DEZ) Mesa di Ennia

    Mesa di Dienst Arbeidszorg (DAZ)

  • 8/9/2019 Empresa Chiki Juni 2009

    8/20

    RBTT Travel Card

    Ora bo biaha bo ke disfrut sin lmite. RBTT Travel Card,

    optenibel na Euro i Dler, ta bo kompaero di biahe ideal.

    Na kua parti di mundu ku bo ta, na tur momento. Bo ta paga

    ku siguridat den pakus, pa hr outo f na hotl.

    Deposit e montante dese riba e karchi personal pre-pag

    i eksperensh e benefisionan di RBTT Travel Card:

    Rekargabel te ku 2000 US dler f Euro

    24/7 sn ksh na tur bankomtiko ku tin e logo di VISA

    Uso lokal i internashonal

    Rekargabel via RBTT Netbank

    Pa mas informashon yama 763 8438 f pasa serka nos!

    Eksplor mundu kuRBTT Travel Card!

    TT . : :

    88

    Gerente Menco Ruijs di Scarlet:

    Marshe di Empresario ta un bon inisiativaNa prom lug mi tin dibisa ku no opstante kue tabata un evento rela-tivamente chik tabatinbasta kompania i instansiapresente ku por a duna

    e empresarionan bishi-tante informashon impor-tante pa nan negoshi fun negoshi ku nan lo kekumins den un futuroserkano. Un punto mnospositivo tabata ku na nospunto di bista e interes diempresarionan mes pa abishit e Marshe tabatahopi mas abou di e lokenos a spera. Esaki por tasinta den e echo ku a partie totalidat riba 3 dia. Nosta di opinion ku lo mes-ter evalu si den futuro tahasi e evento konsentrriba un dia so, komo kunos ta kere ku empresario-nan ta hopi okup ku nanresponsabilidat diario i nota apart 3 dia pa bishite Marshe, seor Ruijs abisa. El a sigui bisa ku

    un punto ku pa nan sigurtabata positivo ta e echoku e loke tabatin presentei e hende i instansianan kutabatei, sigur tabata bon.Tabatin ekstenshon di dife-

    rente kompania i instansiana kua e hendenan pora akud pa informashon.Esei nos a haa hopi bon.Tambe nos ta di opinion kue totalidat ku tabatin na eevento tabata nchi i bonpresent.Un otro punto ku pa nostabata remarkabel ta kunos a spera un otro tipodi bishitante. E bishitanteku tabatin mas tantu taba-ta hendenan ku un ideadi kumins un negoshipropio, pero komo een-manszaak na kas. Tambetabatin hendenan ku a bindi estranheria i tabata son-dia pa wak si ta bal lapena kumins un negoshi

    Un di e patrosinadnan prinsipal di Marshe pa Empresario di

    aa 2009 tabata Scarlet. E kompania aki ku ta ofres produkto

    i servisio den rea di telekomunikashon i nan tabatin un stnt

    ku a hala atenshon di esnan ku a bishit e Marshe. Seor Menco

    Ruijs, Account Manager Corporate Sales, di Scarlet a konta kon nan aeksperensi Marshe pa Empresario 2009.

    Gerente Manco Ruijs tambe a asist den e stnt di Scarlet. pgina 18>>>>

  • 8/9/2019 Empresa Chiki Juni 2009

    9/20

    Djarason 20 di mei Kran-

    shi a ratifik resultado direferndem 2009 den kuaOpshon SI a sali gan.Den presensia di Presi-dente di Konseho Supre-mo Elektoral seora LizaDindial i e Hefe di Kranshiseor Harold Daal a kabae konteo final. A firma epross verbal pa ofisial-mente dokument, publiki estables resultado di ereferndem.E resultado final tabata kuopshon SI a haa 41.433voto, opshon NO a risib38.261 voto i tabatin unkantidat di 26 voto inv-lido. Un total di 67.1 por-shento di 118.827 personaa hasi uso di derecho divoto. Niun votad tabatinopheshon kontra e resul-tado final.

    Votonan no blido taba-ta di hendenan ku a tiranan papel (voucher) aff machik e papel di talforma ku no por a lesa kikonan a vota.Gezaghebber Lizanne Din-dial a aksentu un biahamas ku na e referndempor a partisip persona-

    nan di 16 aa bai ariba kunashonalidat Hulandes i kuta bib 60 dia prom kue fecha di referndem naKrsou. Pues, tur e histo-rianan ku a tende di hen-denan ku por a vota kuno tin nashonalidat Hulan-des, no ta kuadra ku reali-dat, segun seora Dindial.Tambe gezaghebber a bisadi ta orguyoso ku e pueblodi Krsou a demostr di takulto i eduk i ku nan tastima nan pais. Ku eksep-shon di algun insidentechik, outoridatnan no mes-ter a aktu den kuadro di

    mantenshon di rden p-bliko, Dindial a bisa. Tinpuntonan ku ainda pormehor manera kon tapaket e resultado final.

    E diferenshaentre si i no

    Kompar ku referndem2005, por a nota ku e pueb-lo a bira mas konsiente kue tin di hasi uso di su dere-chi di vota i asina kontribuku su bos na desaroyo i

    direkshon di e isla aki.Na e referndem di 2005 ekantidat di hende ku a baivota tabata 54%, mintrasku na referndem e aaaki e kantidat di hende kua vota tabata 67.1%. Eporsentahe ei ta asta mashaltu ku na e ltimo elek-shon. Sigur a registr unoumento den e konsenshiku ta lantando den pueblo

    pa bai urna elektoral.Komparando e diferentereanan kaminda pueblo adeposit su voto por miraku, opshon SI a haa masvoto na urna # 85 ku taMaris Stella Horeca naBrakapoti. Einan 2007 per-sona por a vota i di e kanti-dat ei 1296 a skohe opshonSI i 156 a skohe opshonNO. Na e urna kamindaopshon SI a haa mnosvoto tabata na prizn bon

    Futuro; einan nan a logra52 voto.E urna kaminda opshonNO a logra mas voto taba-ta na urna 91 Kolegio IrisBruyning ku 747 di e kanti-dat di 2092 hende ku por avota. E urna kaminda nana haa mnos voto tabatana esun 69, St. AlbertusCollege, ku 83 voto di ekantidat di 363 ku por a

    hasi uso di nan derechi divota.

    Otrobanda nointeres

    E bario di Otrobanda segunsifranan final ta indik,no tabata masha interesden Referndem. Loke tamasha remarkabel ta kue bario di Otrobanda notabata muchu interes denvota tl. Aki 2151 personapor a vota i di e kantidat ei

    1676 no a bai urna elekto-

    ral mes. Sin duda esaki taalgu ku lo mester paga tinune na e prksimo elek-shonnan, pa kumins si pora entreg e tarhetanan divota na e direkshon kore-kto i pakiko e hendenanno a bai buska nan tarhetadi vota ora e no a kedaentreg na kas. E kantidatdi no-votad den Otroban-da, pa ta mas eksakto naSt. Willibrord College kuta urna 43 den Mgr. Nieu-

    windstraat, ta hopi haltu,

    segun anlisis ku a salitambe den prensa lokal.

    E siguiente paso tabatapa e reportahe final di eKomishon di Referndem,ratifikashon di e resultadoaki den un reunion p-

    bliko di Konseho Insular, i

    kon e negosiashonnan tasigui ku Hulanda a basedi e resultado di refern-dem 2009. Mientrastantu ereunion pbliko di KonsehoInsular a tuma lug djalunadia 1 di yni ltimo kamin-da den un votashon di 11voto di koalishon na fabori 10 voto di oposishon kon-tra ofisialmente a ratifikresultado di e referndemdi dia 15 di mei ltimo.

    99

    Mas tantu hende ku na 2005 a bai vota

    Opshon SI a sali gan: aworpoltikonan mester sera kabesKonseho Insular a ratifik resultado di referndem 2009

    Komishon di Referndem ta wak bk riba referndem 2009 komoun periodo den kua a duna hopi informashon na pueblo di

    Krsou pa nan ta bon na altura kiko e proseso aki ta enser.

    Pueblo a bai urna pa skohe entre opshon SI i NO. Opshon SI a logra un

    mayoria ku 52%, mintras ku opshon NO a logra 48%.

    Rei largu tabatin na diferente urna pa por a deposit e voto

    pa referndem. Na banda ta mira e mashin di vota.

  • 8/9/2019 Empresa Chiki Juni 2009

    10/20

    1010

    Seor Lionel Anthony:

    Durante mi presidensia di Kmara diKomrsio nos a logra hopi ku direktiva

    Baimentu di Shell fordi Krsou

    Seor Anthony a informdi diferente desaroyo ku atuma lug na nos isla den etemporada en kestion, estamedio aanan ochenta.Un di e akontesimentunanku sigur tabatin atenshondi hinter nos komunidat ia hasi un impakto fuertetabata e echo ku Shella bai for di Krsou. Eseitabatin un impakto grandi,

    no solamente riba ekono-mia, pero riba hopi otrosektor i bida en generalna Krsou. Hopi hende kutabata traha direktamentena e refineria i tambe diun forma indirekto, a prdtrabou. Un kantidat gran-di di nos hendenan a baibiba af, mester a bendenan kas etc. pa menshon

    algun aspekto. No opstan-te ku PDVSA despues dialgun aa a bin sera unkonvenio ku nos gobirnu,e realidat tabata ku esnanku PDVSA a tuma pa siguitraha mester a hasi esakipa un salario mas abouku loke nan tabata ganaprom, seor Anthony ainform.

    Kontratashon diArthur D. Little

    Sektor empresarial i otrogremionan mester a pensai buska medionan pa tresemas aktividat pa rebibekonomia di Krsou. SeorAnthony a konta ku Kma-ra di Komrsio, huntu kuMaduro & Curils Bank, iotro instansianan manera

    VBC a pone kabes huntupa wak kiko por hasi i

    kiko ta bai hasi pa lograe ophetivo. Den kuadro diesaki a tuma e desishonku ta duna e kompaniakonsehero Arthur D. Littlee enkargo pa bini ku unraprt i duna konseho kikopor hasi pa stimul aktivi-datnan na benefisio di eko-nomia i komunidat en ge-neral. Arthur D. Little tabataun kompania ku bon nm-ber riba e tereno ku baseBoston. Nan no mester abini djis ku un plan maes-tro, pero e enkargo tabatatambe pa nan ehekut eloke nan propon.

    Action Group ta naseSeor Anthony a konta kufor di e raprt di Arthur D.Little a sali e asina yamCuraao Action Group di

    Den kuadro di selebrashon di 125 aa di Kmara di Komrsio

    i Industria di Krsou Empresa Chik a papia ku seor LionelAnthony ku 4 aa (di 1985 pa 1988) tabata den direktiva di Kmaradi Komrsio; prom komo visepresidente i despues pa 2 aa komopresidente. E tempu ei seor Anthony tabata direktor na Pierson Trust kuawendia ta Fortis Intertrust. El a drenta direktiva di Kmara di Komrsiosaliendo for di su posishon komo presidente di VOB: Vereniging OffshoreBelangen (ku despues a bira CIFA). Nan tabata di opinion ku e sektorfinansiero internashonal mester tabatin un bon representashon dendirektiva di Kmara di Komrsio. Pesei a propon pa seor Anthonydrenta direktiva i e votadnan di e sektor a sosten.

  • 8/9/2019 Empresa Chiki Juni 2009

    11/20

    1111

    Seor Lionel Anthony:

    Durante mi presidensia di Kmara diKomrsio nos a logra hopi ku direktiva

    Kmara di Komrsio, MCB,VBC i otro organisashon-nan. Gobirnu di Krsoutambe a adopt e plan i ainisi un proseso kompletupa rebib ekonomia di nosisla. Mi por menshon kuun di e produktonan kua realis for i e raprt fplan aki ta konstrukshondi loke nos konos awekomo World Trade Cen-ter Curaao, e tempu eiInternational Trade Center.A purba promov inver-

    shon i konsekuentementeesaki ta pusha e ekonomiaatrobe.

    Kambionan denstrukturanan

    Na punto di bista di seorAnthony, tempu ku el adrenta den direktiva diKmara di Komrsio esakitabata un entidat hopiambtelijk. Pami tabataremarkabel ku nos tabatareun dos biaha pa lunakomo direktiva i en bes kunos tabata dedik e oran-an limit ku nos tabatin natpikonan di interes gen-

    eral, nos tabata papia ribadetaye di personanan ku ahasi petishon pa kuminsun ke otro negoshi. Nosmester a duna konsehona Gobirnu na ken pora estables un negoshif n. Loke mi a logra etempu ei ku yudansa die staf ta ku nan tabatapa prepar e konsehonanpaf di reunion di direk-tiva. Mi a pone mi mesfirme pa staf di Kmara di

    Komrsio mes atend ekonsehonan i ku nika-mente petishonnan pa kuanan no por a yega na undesishon, nos tabata aten-d na nivel di direktiva.Tabatin reglanan stipul nakua staf mester a tene sumes i mi bisa ku e miem-bronan di direktiva ku tgkier a sigui hasi e trabou diduna konseho riba estable-simentu di negoshi ku nanpor a hasi esaki huntu kustaf, pero den reunionnan

    riba dianan fuera di esnanku direktiva tabata reun. Emaneho di nos mas bienmester tabata pa insen-tiv mas hende pa kreanegoshi na Krsou.

    LogronanSeor Anthony a bisa ku tinhopi kos ku a logra den etempu ku e tabata den direk-tiva. Mi por bisa ku profe-shonalisashon di Kmara diKomrsio a kumins denmi tempu. Mi ta kere ku unlogro grandi tabata tambepa e direktiva di Kmaradi Komrsio funshon mas

    komo un hunta di komisa-rio i a enkarg e staf kumaneho diario. Meskos mimester bisa ku mi tambe asia hopi den e temporadaei. Komo ehmpel mi pormenshon ku nfasis ku mimester a tene hopi kontaktoku prensa. Alabes mi a haaeksperensia kon presentdilanti un pbliko grandi.

    Desaroyonan positivoNo opstante ku tabata un

    tempu difsil ku e baimentudi Shell, tabatin tg hopi

    desaroyo positivo den etempu ku e tabata presi-dente di Kmara di Komr-sio i Industria na Krsou.Mi por menshon entreotro ku konstrukshon diI.T.C. a inisi e tempuei, a rekonstru WaterfortBoogjes na Punda, taba-tin e kampaa Ban Chan-ga Porko (akshon kontrashushamentu di siudat iisla Krsou en general),a kumins ku StuurgroepActieplan Binnenstad (ku eophetivo tambe pa insen-tiv empresarionan denPunda i Otrobanda pa

    hasi i manten Willemstadmas limpi i atraktivo). Riba

    proposishon di Kmara diKomrsio i otro gruponana restour Marshe di Otro-banda i alabes e rea VierStegen.

    Bishita di trabouna Boston

    Tambe el a inform kudirektiva riba invitashon diArthur D. Little a bishitBoston pa mira kon a hasiun zona na waf kamindatabatin yen di loods bieuhasi un sentro turstikoFestival Market Placemasha atraktivo. Alabestabata e tempu ku a kaba

    ku konstrukshon di e partipatras di e edifisio kamin-

    da Kmara di Komrsio tafecha djawe. Asina a hasie espasio mas ku dbel,seor Anthony a konta.

    Pone kabes huntupa Krsou

    Pa finalis seor Anthonya bisa ku e tempu ei tabatapone e kabesnan huntu palogra mas tantu posibel nabienestar general di islaKrsou. Mi ta spera kunos ta ban hasi esei masi mas den e tempu ku nosta biba aden, tambe palogra desaroyonan positivopa nos pais.

    Mi ta haa mas balor pa mi plaka. PeseiDigicel ta importante pami

    -Morrisson Isenia

    Digicel ta importante pami

    I pami!I pami!I pami!

    I pami!

    Eks presidente Lionel Anthony di Kmara di Komrsio.

  • 8/9/2019 Empresa Chiki Juni 2009

    12/20

    Ruvette Dirksz ganador di JCI IOBA

    Creative Young Entrepreneur Award 2009JCI IOBA Curaao ta unorganisashon non-profitafili na Junior ChamberInternational (JCI), un fed-erashon mundial di lider i

    empresarionan hben kumas di mei mion miem-bro den mas di 100 paisi teritorio rnt mundu. Fordi 2006 JCI ta organis ekompetensha JCI CreativeYoung Entrepreneur Awardriba nivel internashonal. Eaa aki ta prom biaha kua organis e kompetensiaaki na Krsou. Meta di eproyekto aki ta pa kon-sientis nos komunidat engeneral i nos hbennan enpartikular di e importanshadi entrepreneurship padesaroyo di Krsou. Ade-mas e proyekto aki tin komoophetivo stimul hbennanpa ta mas kreativo riba etereno empresarial.

    E kompetensia a konsen-tr riba personanan den emundu empresarial ku ahasi bon uso di nan ima-ginashon i kreatividat pastart nan mes negoshi fdesaroy un kompania.Esaki por tabata na dife-rente manera por ehmpel,e manera kreativo di desa-roy produkto i f servi-sionan f e manera di aser-k merkado. E punto klave

    tabata kon e empresario atuma e reto pa desaroysu kompania na un maneradiferente hasiendo uso disu talento, imaginashon iingeniosidat.Por a nomin tur empresa-

    rio entre 18 i 40 aa di edati ku ta bib na Krsou pa eJCI IOBA Creative YoungEntrepreneur Award 2009.E proseso pa nomin unempresario tabata masha

    simpel. Nominashon mes-ter a tuma lug pa mediodi un formulario kamindamester a kontest algunpregunta i deskrib e logro-nan di e empresario.

    JCI IOBA Curaao a risib8 nominashon pa e award: Arie Imhoff di

    Wijnhandel Servir Frais Ruvette Dirksz di Grate

    Group Sharella Riedel di

    Welzijn Spa Maghalie van der Bunt-

    George di GeorgeConsult

    Menno Kreder di HIPHospitality in Projects

    Richny Fransi diWellness CenterHeart Beat

    Dennis Bonafasiadi Power BoatAdventures

    Mitsu Maduro-Croesdi TexPix NV

    Un hurado konsistien-do di Elmer Kad Wil-soe (ks Gezaghebber diKrsou), Gideona Maduro(di Bureau IntellectueelEigendom) i Gilbert Mar-tina (Chief Operations Offi-cer di Ennia) a evalu turnominashon pa skohe eganador di e JCI IOBA Cre-ative Young EntrepreneurAward 2009.

    Finalmente dia 4 di yniltimo, Ruvette Dirksz diGrate Group a keda anun-si komo e ganador di eJCI IOBA Creative Entre-

    preneur Award 2009. GrateGroup ta un kompania spe-sialis den relashon p-bliko, merkadeo, manehodi evento i diseo grfiko.Komo ganador RuvetteDirksz a risib un premio di10.000 florin komo patrosi-nio di Banco di Caribe.

    Ruvette Dirksz huntu ku edos finalistanan di e kom-petensia, Mitsu Maduroi Maghalie van der Bunt-George, lo partisip aworden unpoolku empresario-nan di henter mundu pa ekompetensia internashonal

    JCI Creative EntrepreneurAward 2009.

    JCI IOBA Curaao tasumamente agradesido natur organisashon ku di unforma f otro a kontribuna ksito di e proyekto aki.Un gradisimentu spesial tabai na Banco di Caribe,Kmara di Komrsio, Bear-ing Point, Stimul-IT, OBNAi Korpodeko ku a patrosine proyekto.

    Durante un seremonia bon bishit djaweps 4 di yni ltimo na

    Floris Suite Hotel, JCI IOBA Curaao a anunsi e ganador di nan

    Creative Entrepreneur Award 2009. Ruvette Dirksz, propietario

    di e kompania Grate Group, a result e ganador i a risib un premio di

    10.000 florin ku tabata un opsekio di Banco di Caribe.

    E sala na Floris Suite tabata hopi yen ku interesadonan.

    Ruvette Dirksz a risib tambe un chk

    potente di Banco di Caribe. E ganador Ruvette Dirksz ta risib di JCI IOBA su premio.

    E ocho nominadonan pa e premio di JCI IOBA huntu.

    1212

  • 8/9/2019 Empresa Chiki Juni 2009

    13/20

    Enfoke riba partisipante nan na e Premio di Inovashon 2008

    Hardin inovativo i weganan edukativoDen e siklo di artkulo kuInnovatieCentrum Curaao

    ta publik den EmpresaChik, nos ta enfok ribapartisipantenan na e Pre-mio di Inovashon 2008 .Den e artkulo aki nos tapone atenshon na dos otropartisipante na e premio diInovashon 2008 ku ta esundi Hardin Inovativo i esundi Weganan edukativo.

    ECO SPA/ HARDININOVATIVO

    Miss Nature, Health, Cul-ture and Art Products ta uninstituto pa kuido di kueru,eco-spa, mini museo i unsentro di rekreo situ denun ambiente saludabel iekolgiko.Pa e proyekto aki a skohekonsientemente pa kasita-nan di palu, lus di bela i

    un hardin di fruta i yerbapa aksentu e union kunaturalesa.E trankilidat i e hol naturaldi e hardin, e vrios tera-pianan, masashi i pedikrta pa manten e kurpa,pero tambe pa stimul eespritu. Banda di tur esakita enfok riba e desaroyodi nos hbennan. Meta die instituto ta pa suministrnos pueblo ku medionanpa por keda aktivo, tantufsikamente komo mental-mente.E manera kon e instituto ahabri su portanan tabata di

    un forma niko ku a halahopi atenshon den e barioi tambe di e bishitantenan.Espesialmente e bista die kasitanan di palu i sigurdi e kasita konstru den unpalu ta impreshon e pb-liko. E klientenan ta hopikontentu y kurioso. Kasitur biaha e kuriosidat aki takita kompleto ku un trata-mentu di masashi f pakuido di ktis. Mirando eecho ku e produktonan pa

    pedikr ta trah na e insti-tuto mes, hopi kliente ta bin

    pa eksperensh esaki. Pae habitante di Bndabou taatraktivo pa haa trato dennan su ambiente i serkadi kas. Hopi masahista,fisioterapista i persona kuta has pedikr tin bastainteres pa e produktonanku e instituto mes ta fabriki tin hopi pedido pa nan.Museo Tula a manda pidivrios di e produktonan akipa bende den su tienda.

    Na desmber 2008 nan aekstend e produkshon pakumpl ku e demanda eluna ei.Manera tur kompania kuke krese, Miss Nature kepa den 3 pa 5 aa e taun empresa ku ta floresden tur aspekto. Asina porfinansi invershon nobo for

    di e ganashi di periodonananterior. Te ainda e empre-sa ta funshon den wikntso, pero e aspirashon tapa den un aa e por draihinter siman.E deseonan ta pa: Duna 10 persona

    trabou Pa kapta 10% di e

    merkado turstiko Pa eksport pa

    Hulanda.E echo ku turismo di Kr-sou ta den left, e empresata kontribu na e atrakshon-nan turstiko lokal, kom-binando naturalesa, salu,

    kultura i rekuerdo.

    WEGANAN EDUKATIVOINOVATIVO

    Na aprel 2000 a funda NewCuraao Arts pa diseatributonan pa wegananedukativo lokal. Meta di eempresa ta fabrik produk-to ku por usa tantu na kaskomo den enseansa.

    E inovashon ta konsist di

    un par di produkto:1. Un kaha di domin ku

    e posibilidat pa wardakos aden

    2. Un patronchi paprodukshon di pzelpa medio di tknika dilaser

    3. Dozein na bista unwega di domin ku tastimul matemtika

    4. Prototipo di kon taforma konta.

    Tur e weganan ta riba unDVD kaminda tin tres wegaku FMS a trese riba merka-do kaba. Tambe ta dunasplikashon di e weganan.Ta aplik hopi di e produk-tonan aki den Enseansadi Fundeshi.

    Efektonan positivo di e ino-

    vashon ta:1. Fundashon Material

    pa Skol a trese kuaterdi e produktonan akiriba merkado

    2. Dozein na bista i ekaha ku un sltspeshal for di mitar di2007 ta wrdu wardaden un nvelpelektrniko.

    3. E patronchi ta idealpa produs unstapelpuzzelmasbarata ku e tknika dilaser.

    Den e siguiente artkulonos lo pone mas di nospartisipantenan na e Pre-

    mio di Inovashon 2008 densptlait.

    InnovatieCentrum CuraaoTelefon: 737-1360

    Parke Industrial Brieven-gat F-1

    P.O. Box 4267

    1313

  • 8/9/2019 Empresa Chiki Juni 2009

    14/20

    1414

    Brazil i Trinidad & Tobago ta brinda oportunidatnan nobo

    Kmara di Komrsio preparandopa dos mishon komersial mas

    Di e forma aki oportuni-datnan di ekspanshon ta

    habri pa e empresario i epor kumins mira kon sunegoshi por sigui krese.Vanessa Tor, hefe di esentro di informashonkomersial di Kmara diKomrsio, a splika ku kadabiaha ku nan invit empre-sarionan pa partisip nae eventonan aki, e dele-gashon ta bira mas grandi.Dos di e eventonan grandiku ta bai tuma lug e lunaaa aki ta e mishon paTrinidad i Tobago i esun paBrasil.

    T&T Trade

    Convention 2009Nos ta sigui kere ku pro-moshon di nos isla denregion ta sumamenteimportante. Meskos kudurante e enkuentroempresarial ALIDE na mei,nos a elabor riba opor-tunidatnan nobo ku porkrea, Kmara di Komr-sio ta sigui kere ku mes-ter hasi mas esfuerso panos e aa aki ta bira masgrandi. E Trade & Invest-ment Convention (TIC) taselebrando su di 10 aniver-sario na 2009 mas grandi,

    loke ta nifik ku lo tin hopimas oportunidat komersiali di selebrashon. Durantee ltimo 10 aanan nospor bisa ku TIC a logra kua sera den areglonan diinterkambio komersial nabalor di mas di 350 miondler. Aparte di esei nantabata anfitrion di mles dievento spesial i pa garan-tis esaki nan ta sigu kumas afan, segun seoraTor.TIC 2009 ta tuma lug didjarason 24 te i ku djasa-bra 27 di yni den e asinayam convention halls na

    e Centre of Excellence naMacoya, Trinidad. Seo-ra Tor ta spera ku nosempresarionan lo partisipna e diferente booth i foro-nan pa fabrikante, empre-sa di servisio, detayista idistribuidnan di diferentetipo di produkto. E lasonankomersial i oportunidatnanku sera ku di e diferentenegoshinan aki ta krea pers-pektivanan di partnership inan ta krea oportunidatnan

    di promoshon ku lasonanentre Karibe, Merka, Asiai Europa, segun seoraTor.

    KumpradnanTur aa mles di kumpradlokal, regional i internasho-nal ta partisip na TIC. Eorganisashon tin eventospesial di interkambio diopinion i idea o sea net-working pa partisipan-tenan. Asina aki empre-sarionan por traha ribalasonan komersial nobo,asina seora Tor a splika.

    Kmara di Komrsio i edepartamentu enkargku asuntunan ekonmikodi Krsou (DEZ) i Ofisinadi Turismo (CTB) a djinforsa pa nos isla partisipna e enkuentro aki. Nos abuk dos booth espasiosopa akomod nos empre-sanan lokal. Nos a dunae booth-nan aki e nmberCuraao Pavillion. Si boke demostr bo produk-tonan, e ta algu niko. Nos

    isla ta konos i a bin tahaa rekonosimentu nae enkuentronan aki pa eforma profeshonal i ko-lorido ku nos ta eksponnos produkto i servisionan.Kemen, e aa aki lo no taun eksepshon.Kmara ta enkurashimportadnan lokal pa nantin sufisiente kurashi pa

    partisip na e evento impor-tante aki. Importadnanlokal tambe ta enkurashpa partisip. TIC ta unekshibishon grandi kuta konta ku mas di 300kompania kumpradnanregional i e ta konta kukompanianan for di pais-nan manera Costa Rica,China, Sur Afrika, Trinidad

    i sobr di Karibe i Merkai nan lo ekspon nan

    produkto i servisionan. Mita kere ku e enkuentro akita bira algu inolvidabel panos empresarionan lokal,segun seora Tor.

    Mishon pa BrasilE Kmara di Komrsiodi mas grandi di Brasil,Empresarial de Guarulhosand Associaao Comercialde Sao Paulo, tambe taorganis un bolsa komer-sial masha grandi. Nos islatambe ta partisip na emishon aki di 15 pa 20 diyni. Konsulado Generaldi Reino Hulandes na SaoPoulo tambe ta duna suaporte na e evento aki.Seora Tor a splika kuOfisina di turismo a pre-par un programa amplioku tin komo meta atrakonsumid brasilero pa nanbin Krsou. E kompaniadi aviashon GOL di Brasilta hasi su vuelo inouguraldia 20 di yni prksimo.E parti mas eksitante dihinter e mishon aki ta kue delegashon di Krsou loforma parti di e vuelo aki.Ofisina di turismo CTB lolansa tambe e ora ei nan

    website na Portugues pae merkado brasilero i lo tindiferente presentashon kulo konsentr riba e situa-shon di Krsou, seoraTor a splika.Durante e mishon mes lohasi presentashon di eDVD Diario de Negociosku ta bas riba hasimentudi negoshi. Meta di e pre-sentashon aki ta pa dunaempresarionan di e paisun bista di hasimentu dinegoshi i e kontaktonan kunan mester hasi pa selektpartnernan komersial naKrsou. Durante e mishon

    di Brasil lo tin oportunidatamplio pa pone kontakto dinegoshi i tur sorto di kom-promiso ku por result denoportunidatnan pa haapartner na Brasil. Segunseora Tor, durante eevento lo tin vrios semi-nario i resepshon kamin-da por sera kontaktonanempresarial. Tin hopi dinos empresarionan lokalku riba un base anual tapresupuest e plaka pa

    Eksito di un empresa no ta depend solamente di esfuersonan di

    merkadeo i promoshon na Krsou. Pesei Kmara di Komrsio abin ta promov pa nos empresarionan partisip na interkambionan

    empresarial ku ta tuma lug den nos region. E mishonnan komersial

    aki ta duna resultado positivo pa motibu ku tin interkambio di opinion

    i idea i empresario por present su produktonan na e empresario en

    kestion pa e mira kiko e ta.

    E mishon a haa un bon resepshon na Sao Paolo

    Delegadonan di Krsou na un TIC anterior na Trinidad

  • 8/9/2019 Empresa Chiki Juni 2009

    15/20

    1515

    Brazil i Trinidad & Tobago ta brinda oportunidatnan nobo

    Kmara di Komrsio preparandopa dos mishon komersial mas

    nan partisip na e tipo di

    eventonan aki. Esaki nota un biahe di plaser. Taun biaha di trabou kamin-da bo mester enfok ribanesesidatnan di bo empre-sa ku mester krese i biragrandi. Pesei mes Kmaradi Komrsio ta duna tursorto di asistensha, prin-sipalmente informashon,pa yuda e empresario denesaki, asina seora Tora splika. Semper mes-ter tene kuenta ku tin unespasio amplio di buskaoportunidatnan di kuminshasi negoshi. Den esakita pidi e empresarionanpa nan yena nan formu-lario di partisipashon natempu di manera ku nanpor partisip na tur e even-tonan aki. Si yena e formu-lario tempran, Kmara diKomrsio sa for di tempran

    ki tipo di negoshi ta bai di

    manera ku nan por seralasonan ku otro empresa-rionan den mesun ramo.Aparte di esei Kmara tapuntra tambe kon nan loke sigui mira nan empresakrese. Ta bon pa e empre-sario sa tambe ken sukompetensha ta i ki tipodi asistensha nan mesterpa nan negoshi por siguikrese, asina seora Tora bisa finalmente. Despuesdi kada mishon Kmara diKomrsio ta tene su pro-pio evaluashon pa mira kiresultado esaki tabatin.

    Vanessa TorKmara di KomrsioKaya Junior Salas 1

    [email protected]

    Telefon: 465-1041 E mishon di Krsou pa Sao Paolo a djoin un delegashon di Hulanda

  • 8/9/2019 Empresa Chiki Juni 2009

    16/20

    YniTea & Coffee WorldCup Europe 2009

    Madrid, Spaa, 7-9 yniLug: Ifema - Parque

    Ferial Juan Carlos IWebsite: http://www.

    tcworldcup.com

    Waste Expo 2009Las Vegas, Merka,

    9-11 yniLug: Las Vegas Con-

    vention CenterWebsite: www.wasteex-

    po.com

    InfoComm 09Orlando, Merka,

    13-19 yuniLug: Orange County

    Convention CenterWebsite: www.infocom-

    mshow.org

    EngineExpoStuttgart, Alemania,

    16-18 yniLug: New Stuttgart

    Trade Fair CentreWebsite: www.engine-

    expo.com

    10th

    Trade & InvestmentConvention - TIC 2009Trinidad, 24-27 yni

    Lug: Centre of Excel-lence in Macoya

    Website: http://www.ttma.com/recap.php

    The 55 th SummerNancy Food ShowNew York, Merka,

    28-30 yniLug: Javits Center

    Website: www.fancyfood-shows.com

    YliExpo Aero Brasil

    So Jos dos Campos,Brazil, 2-5 yli

    Lug: CTA-Comando-Geral de Tecnologia

    AeroespacialWebsite: www.expoaero-

    brasil.com.br

    China Watch Jewellery& Gift Fair

    Shenzhen, China,2-5 yli

    Lug: Shenzhen Interna-tional Convention & Exhi-

    bition CenterWebsite: www.szwatch-

    fair.com

    Hong KongFashion Week

    Hong Kong, China,6-9 yli

    Lug: Hong Kong Con-vention Center

    Website: www.hkfashion-week.com

    Construecuador 2009Quito, Ecuador,

    15-19 yliLug: Cemexpo

    Website: www.hppexhibi-tions.com

    Mobile & Laptop ExpoChennai, India,

    17-19 yliLug: Chennai Trade

    CentreWebsite: www.buy-

    sellinteractions.com

    OugstsMoney Expo

    Financial Products ExpoNew Delhi, India,

    1-3 ougsts

    Lug: Pragati MaidanWebsite: www.themedia-expo.com

    International Footwear& Leather Show

    Bogot, Colombia,4-6 ougsts

    Lug: Corferias-Centrode Convenciones

    Website: www.ifls.com.com

    MATTECH 2009Miami, Florida, Merka,

    5-6 ougstsLug: Miami Beach Con-

    vention

    Website: www.mattech.us

    House & Gift FairSouth America

    So Paulo, Brazil,15-18 ougsts

    Lug: Expo Center NorteWebsite: www.grafitefei-

    ras.com.br

    SptmberWind Expo Lawea

    Wind Power and renew-

    able energy Conferenceand Exhibition

    Panam City, Panam,2-4 sptmber

    Lug: Atlapa ConventionCenter

    Website: www.lawea.org/ing

    Living 2009Krsou, 3-6 sptmber

    Lug: World TradeCenter

    Website: http://destina-tion-curacao.com/living/

    7th Annual ABCKids Expo

    Las Vegas, Merka,13-16 sptmber

    Lug: Las vegas Conven-tion Center

    Website: www.theabc-show.com

    The Global GearManufacturing Forum

    Indianapolis, USA15-17 sptmber

    Lug: Indiana ConventionCenter

    Website: www.gearexpo.com

    IFAI Expo 2009- A worldof Technical TextilesSan Diego, California,Merka, 23-25 sptmberLug: San Diego Con-

    vention CenterWebsite: www.ifaiexpo.

    com

    OktoberBelleza y Salud

    International Showcasefor Esthetics, Health,Hairdressers and IntegralCosmetics for the man

    and the womanBogot, Colombia,

    4-12 ktoberLug: Corferias- Centro

    de ConvencionesWebsite: www.feria-

    bellezaysalud.com

    NovmberAAPEX 2009

    Automotive AftermarketProducts Expo

    Las Vegas,3-5 novmberLug: SandsExpo Center

    Website: www.aapexsow.com

    Americas Food &Beverage Show &

    ConferenceMiami, Merka,9-10novmber

    E-mail: [email protected]

    Website: www.americas-foodandbeverage.com

    Expo Pesca 2009Lima, Per,

    12-14 novmberLug: Jockey Plaza Con-

    vention CenterWebsite: www.thaiscorp.

    com

    Expo Los CabosHotel and Restaurant

    International ShowLos Cabos, Mexico,

    25-27 novmberLug: Crown Plaza Los

    CabosWebsite: www.prestige-

    exs.com

    DesmberColombia Petroleum

    ShowBogot, Colombia,

    1-4 desmberLug: Corferias Centro

    de ConvencionesWebsite: www.colombia-

    petrolemshow.com

    ExpoartesaniasBogot, Colombia,

    8-20 desmberLug: Corferias Centro

    de ConvencionesWebsite: www.expoarte-

    sanias.com

    PerformanceRacing Industry Show

    Orlando, Merka,10-12 desmber

    Lug: Orange CountyConvention Center

    Website: www.perfor-manceracing.com

    1616

    Eventonan internashonal

    http://www.antiano.com/

    Website ku diferente link na empresanan Antiano.

    www.bb-consultancy.comTa duna konseho hurdiko i ta brinda servisio

    atministrativo.

    www.bonbiba.comWebsite ku informashon di Real Estate Bon Biba

    www.curacao-law.comWebsite ku informashon hurdiko.

    www.endeavor.orgEmpresarionan eksitoso ta konta nan historia.

    www.houston.orgWebsite ku ta konten informashon pa invert na

    Houston.

    www.mooncuracao.comTur informashon di Moon Beach Club, Lounge &

    Restaurant riba e website aki.

    http://www.thinkglobal.us/exporteroftheyear/2009/12 Empresa Merikano a keda nomin pa e premio di

    importad di aa.

    www.projectpayrolling.comProject Payrolling ta asist den atministrashon di per-

    sonal, p.e. payroll, kontrakt, etc.

    http://www.zoho.com/Un pakete di hrmnt ku por uza online, p.e.

    programa pa faktur, presentashon, kalnder, etc.

    Website ku informashon balioso

  • 8/9/2019 Empresa Chiki Juni 2009

    17/20

    Lokal1.Ta hrCEMS ta ofres lokalidatpa hr pa organis work-shop i reunion. Tin sala didiferente tamao depen-diendo di e aktividat. Paun oferta tuma kontaktona telefn 869-6576

    2.Ta bendeTa buska hende pa tumainternet caf i terasa over.E ta situ na un lug kuhopi trnsito di kliente.

    Internashonal1.Ta buska importadEmpresa merikano tabuska importad pa handdryer ku sa uza hopi denrestorantnanTin mas ku 20 diferentemodl.E-mail: [email protected]: www.american-dryer.comPais: MerkaSektor: Ekipo pa hotl irestorant

    2.Ta buska importad

    Ta buska importad pabela hand-made ku dife-rente fragansia, produktopa kurpa i bao.Telefon: 1-800-495-1680Faks: 1-417-724-3236E-mail:[email protected]: www.most-lymemories.comPais: MerkaSektor: Kosmtika

    3.Ta buska importadTa buska importad paproduktonan ku ta yudakita strechmarks, drechatono di ktis, pa kabei kuta kai i diferente produktomas di beyesa.Telefon: 517-367-2787Faks: 828-681-2009E-mail:[email protected]: www.apure-beauty.comPais: MerkaSektor: Kosmtika

    4.Ta buska importadTa buska importad paun lia kompletu di lubri-

    kante pa outo i ekiponan

    industrial di marka Pro-long.Telefon: 909-865-8031Faks: 909-865-4467E-mail: [email protected]: www.prolong.comPais: MerkaSektor: Automotive5.Ta buska importadCheeseLand ta un empre-sa ku ta eksport mas ku50 diferente keshi di kali-dat haltu for di Hulanda.Nan ta buskando un dis-tribuid lokal.Telefon: 31-348-690440Faks: 31-348-691010E-mail: [email protected]: www.chesse-landinc.comPais: HulandaSektor: Komestibel

    6.Ta buska importadMilho Alimentos ta buskaimportad pa cornflakes,pasapalu i otro alimentoku nan ta ofres.Telefon: 556-2351-

    48576

    Faks: 556-2351-48576E-mail: [email protected]: www.milhao.netPais: BrazilSektor: komestibel

    7.Ta buska importadTa buska importad parkinan ku ta uza denpakus pa pone merkan-sia.Telefon: 1-330-343-6621Faks: 1-330-343-7296E-mail:in ternat ional@marl i te.comWebsite: www.marlite.com/international.aspxPais: Merka

    8.Ta buska importadTa buska importad pastulnan ku ta uza patratamentu mdiko.Telefon: 330-239-4192Faks: 330-590-8111E-mail: [email protected]: www.trans-motionmedical.comPais: Merka

    9.Ta buska importadTa buska importad paproduktonan di kabei dimarka LustersTelefon: 773-579-1800Faks: 773-843-7502E-mail: [email protected]: www.luster-products.comPais: Merka

    Si abo tin un oportunidatdi negoshi ku bo ke poneden e rbrika aki f pamas informashon tokanteun di esnan menshon,tuma kontakto ku Sentrodi Informashon Komersialdi Kmara di Komrsiona telefon 461-3918, faks461-5652 f e-mail nos [email protected]

    Oportunidatnan di negoshi

    Publikashonnan noboE biblioteka di Sentro di Informashon Komersial di Kmara di Komrsio di Krsou ta konten

    mas di 5000 dokumento. E biblioteka ta ofres un variashon amplio di rekurso pa hasiinvestigashon. E biblioteka ta konten un kolekshon grandi di dokumento

    relashon ku komrsio ku ta dirig riba merkado mundial.

    Resientemente nos a risib e siguiente publikashonnan dennos biblioteka na Sentro di Informashon Komersial.

    - Chamber Business Magazine 125 years of the Curaao Chamber of Commerceand Industry

    - Contact Magazine publikashon di Chamber of Commerce Trinidad

    - Transactiemanagement: sleutelcompetentie voor Nederland bij een regierol in deglobalisering,publikashon di SMO

    - Statistical yearbook Netherlands Antilles 2008 publikashon di CBS- Recherchetips #208 De voorraad en gebruiksvoorwaarden- Forum De lichting van 2009: Wie geeft ze straks een baan?, opinieblad vno-ncw

    Ondernemers, politiek en maatschappij- TRA Tijdschrift recht en arbeid nr.4 2009- Commercial News May/June 2009

    E orario di apertura di e biblioteka ta didjaluna te i ku djabirn di 8 or di mainta te 4 or di atardi.

    1717

  • 8/9/2019 Empresa Chiki Juni 2009

    18/20

    na Krsou, segun seorMenco Ruijs di Scarlet.Seor Ruijs a inform ku

    nan a hasi bon kontaktoku otro empresa i instan-sianan ku a partisip na

    e Marshe. E loke denterminologia di mundu dinegoshi ta yama businessto business. Hopi di nanku ya tabata haa servi-sio serka nos i nan tabatainteres den mas servisio,mintras ku otronan taba-ta interes pa bira klientenobo serka nos. Esei na

    nos punto di bista tabata eparti mas positivo.Scarlet tabata bon repre-sent riba e Marshe. Turloke e kompania ta ofresna produkto i servisio komoScarlet Business tabatinpresente. Konekshon diInternt pa negoshi, servi-sio telekomunikashon VoIP,

    etc. Un dado momentu,ora nos a nota ku hopibishitante tabata hende-nan ku kier a kumins unempresa chik na kas, nosa agreg produkto i servi-sio ku nos ta ofres komoresidential tambe. Hastakos manera laptop etc. dinos Scarlet Store nos a

    perkur pa ta presente nae marshe. Resumiendolo mi rekomend pa hasiun evaluashon di tur lokea tuma lug pa desaroye marshe di empresario,pasobra final di kuenta eta un bon inisiativa i ta balla pena ku e por desaroyi krese.

    1818

    Social-Network pa Negoshi

    Un introdukshon na socialnetwork

    Den e ltimo tempunan aki bo tende hopi disocial network, pero ta kiko e kos aki ta?

    social network ta enfok riba kre diferentekomunidat (=grupo) online ku personananku ta kompart interesnan f ku aktividatsimilar, f esnan ku ta interes pa eksplorinteres f aktividat di otronan.

    Ku otro palabra, e ta interakshon sosial kom-bin ku teknologia.

    Social networkinga stimul diferente maneranobo pa komunik i kompart informashon.Mines di hende rnt mundu ta usa e fen-

    meno aki regularmente. Konsekuentemente,e nesesidat di hende pa komunik i sosialista pone ku e fenmeno aki a desaroy sumes rpidamente.

    Prom ku sigui splika i duna ehmpel disocial network laga nos djis para ketu nae teknologia tras di Social Network: Web2.0.

    Web 2.0Web 2.0 ta e di dos generashon di desaroyoi diseo di website.Karakterstikanan di Web 2.0 ta ku e diseo idesaroyo di website ta fasilit komunikashon,interkambio di informashon i kolaborashon

    riba Internt.

    E teknologianan aki a sru pa e revolu-shon riba Internt manera social networking,video-sharing, wikis i blogs.

    Esakinan ta e website-nan ku ta korespondrespektivamente ku e teknologia Web 2.0 :

    Oportunidatnan noboE teknologianan aki ta habri portanan nobopa negoshinan chik i mediano tambe.Awor e komersiante por hasi merkadeo masfsil i na un grupo nobo di usuario di Inter-nt. Aparte di esei e sistema aki ta mas efi-siente i mnos kostoso. Otro oportunidat kue teknologia ta brinda ta e fasilidat ku bo portin kontakto mas personal ku bo klientenan.E oportunidat aki ta duna bo chns pa uso disocial network pa promoshon. Ademas, pamedio di e teknologia aki bo por komunikmas fsil i lih ku bo kontaktonan. Asina tindiferente aspektonan bentahoso ku e tekno-logia di Web 2.0 ta ofres.

    Kon pa kumins?Ora bo ke promov negoshi, produkto etc,via di social network bo mester skohe ta kuabo ta bai usa.Na momentu ku a skibi e artkulo aki, tafacebook ta e social network mas uslokalmente. Esaki ta nifik ku, si bo grupo di

    enfoke ta lokal, facebook lo ta un alterna-tiva pa hasi promoshon fsil i lih atraves disocial network.

    Den e sosiedat di informashon ku nos tabibando den aworak nos ke tin informashonkorekto, konsiso i rpido. Esaki ta nifik ku

    e grupo ku ta usando social network keinformashon. Pesei ta abo komo empresariomester duna e grupo usuario di social net-work i tambe klientenan potensial, e infor-mashon ku nan ke.

    E grupo aki tin hopi interes den informashoninovativo i kreativo.Komo empresario bo mester kapta e interesdi bo klientenan dunando nan loke nan mes-ter, ku ta informashon di bo empresa, servi-sio f produkto.

    Den nos siguiente artkulo nos lo baimas den detaye tokante social networking

    i facebook en partikular.Pa mas informashon por tumakontakto ku Stimul-IT via pst

    elektrniko: HYPERLINK mailto:[email protected] [email protected] f

    yama 738 6299

    Marshe di Empresario ta un bon inisiativa

  • 8/9/2019 Empresa Chiki Juni 2009

    19/20

    Na Krsou e mishonkomersial a tuma lug di27 pa 29 di mei den Wil-lemstad Room di HiltonHotel, ounke por bisa kumayoria di e sitanan taba-ta tuma lug paf di Hiltonkaminda empresarionanKolombiano i di Krsoutambe tabata topa otro.E personanan di kontaktoaki na Krsou ku a reglae sitanan tabata MirnamilaBakhuis i Raycine God-fried di Kmara di Komr-sio.

    OrientE evento aki tabata orien-t riba e empresanan

    interes den kuminda fkonsolid nan operashon-nan komersial di e dospaisnan menshon. E mi-shon tabatin un karaktermultisektoral ku nfasisspesial riba empresananKolombiano ku ta importi eksport di e siguientesektornan:- Kuminda- Industrial- Komersial- Servisio- Materialnan di

    Konstrukshon- Editorial/imprenta.Tabata un oportunidatniko pa reun ku empre-sarionan di Aruba i di

    Krsou, kaminda nan pora logra akuerdonan i v-rios a tuma lug tambe iasina a forma aliansananstratgiko nobo. Empre-sarionan a papia ku otro,nan a transfer teknolo-gia i konosementu, tabatinreglamentu di kontratonandi distribushon i pa di eforma ei nan por kumin-s ku eksportashon fimportashon i tambe hasie prosesonan produktivomas efisiente.Empresarionan Kolombia-no ku a partisip na e mi-

    Banko pa Seguro Sosial

    Partisipashon

    Na tur dunad di trabou.

    Entrante 2009 no ta hasi uso di aangifteformulier mas pa Cessantia. Ta

    reker solamente pago di kontribushon d i Cessantia.

    Konforme artkulo 7 di e ordenansa ku ta regla Cessantia e dunad di

    trabou ta oblig di paga un kontribushon pa kada trahad den su servisio,

    e asina yam kontribushon di Cessantia, pa mas tard 30 d i yni d i kadaaa kalendario. Ta determin e kontribushon pa 2009 dor di multiplik e

    kantidat di trahad den servisio riba e fecha di 1 desmber 2008 ku Nafl.

    40,= i mester paga e kontribushon pa mas tard den luna di yni 2009.

    Despues di e f echa di 30 di yni, SVB lo kompar e montante d i

    kontribushon ku e kantidat di trahad ku e dunad di trabou tin inskrib

    na SVB.

    Den kaso ku e dunad di trabou no paga kontribushon f paga

    parsialmente dentro di e tempu indik, e kontribushon pag di mnos lo

    ser oument ku un but di 1% di e suma ku d ebe pa kada luna f parti di

    luna ku e kontribushon no ta pag.

    E pago por wrdu hasi via banko f ksh na lokt di SVB.

    Number di kuenta pa pago via banko:

    Curaao: MCB: 87.11.24.00; Giro Bank: 512.400

    Bonaire: MCB: 86.82.83.06

    Ora bo ta paga mester menshon SVB-,Cribnummer i aa di pago.

    Pa mas informashon bo por yama bo SVB lokal na 434-4306 f

    717-2880, ekst. 103/ 104.

    1919

    Fin di mei den Hilton hotl

    Mishon komersial di Colombia na Krsou

    Empresarionan por sinta kombers den priv.

    Na mesa empresarionan por interkambi di idea pa mira sinan por yega na akuerdonan faborabel.

    Den kontakto direkto por mustra

    otro informashon mas konkreto.

    Funshonarionan di Kmara di Komrsio tabata yuda

    kaminda nan tabata por.

    pgina 20 >>>>

    Ku e propsito di promov i stimul e oportunidat di invershon

    i interkambio di empresarionan ku Karibe i sobr di e region

    aki, Cmara de Comercio Colombiano Centro Americana y de

    Caribe i ku apoyo pa embahada di Antia i Aruba, Kmara di Komrsio i

    Industria di Krsou i Kmara di Komrsio i Industria di Aruba a organis

    e di tres mishon komersial pa Aruba i Krsou na luna di mei.

  • 8/9/2019 Empresa Chiki Juni 2009

    20/20

    shon aki a bini di Bogot,Medellin, Cucuta i Maniza-les, pero tabatin tambe unempresa di Ecuador ku adjin e grupo aki.Tabata interesante pa atopa tambe ku un komer-siante Belga ku ta bib pa10 aa kaba na Colombiai ku a bin aki den e grupopa promov su produk-

    tonan d agrikultura, estafruta i berdura. Ta tratadi Johan Beckers ku tine industria Parque Indus-trial Argelia. E ta papiaHulandes super bon pano papia mes di Spa,teniendo na kuenta e kan-tidat di aa ku e tin komoempresario di Colombia. Eta sumamente interes pasu produktonan yega Kr-sou i a bisa ku ta trata diproduktonan ku tin di bini

    ku avion i den e kaso aki ekonekshon areo mesterta bon.E frutanan ku su kompa-nia ta produs no ta fsil-mente alkansabel pa nosaki na Krsou. Por ehm-pel e feijoa, granadilla,tamarillo, lamunchi, mar-acuya, curuba, uchuva,pitaya, banana miniatura(bakoba) i hopi mas. Tur tafrutanan ku segun JohanBeckers di Bogot tin dibini ku avion pa asina nan

    por yega lih i fresku i nopor bini ku boto sino nantin muchu dia riba laman.

    14 empresarioTa un total di dieskuaterempresario a bini for diColombia pa aki topa kuempresarionan lokal. Einteres na Krsou tabatainmenso i sigur lo siguiku e kontaktonan i for di ekontaktonan aki pronto lopor mira e resultadonan.

    2020

    Den un enkuentro direkto por splika

    otro mih kiko e ideanan ta.

    Fin di mei den Hilton hotl

    Mishon komersial di Colombia na Krsou

    Kmara di Komrsio tabata fasilit e partisipantenan.