Empresa Chiki Yanuari 2013

download Empresa Chiki Yanuari 2013

of 20

Transcript of Empresa Chiki Yanuari 2013

  • 7/28/2019 Empresa Chiki Yanuari 2013

    1/20

    14/15Hmber of muhkomo bo hefe?

    Invert masden desaroyo

    3/4Krsou tafantstiko

    www.empresachiki.com

    ICC: aa nobo,rumbo nobo

    20

    9

    18

    Seis reglapa mehoransa

    GRATIS yanari 2013

    pgina

    pgina

    pgina

    pgina

    pgina

    pgina 10/11 pgina 10/11

    pgina 7/8 pgina 7/8

    Maneho di prioridat Maneho di prioridat

    Un publikashon mensual di Kmara di KomrsioUn publikashon mensual di Kmara di Komrsio

    2-0-1-3

    Traha pa bo por bai ku fakansi Traha pa bo por bai ku fakansi

    Ban wak kon habri 1-11& 20pginanan

  • 7/28/2019 Empresa Chiki Yanuari 2013

    2/20

    Si bo ta hiba maneho di un negoshi, sea ku ta di bos mes f no, semper bai ta bon pa tuma tempu debes en kuando pa evalu kon ta bayendo i mas ainda, kon por (sigui) drecha kos. No tin niun motibupa warda te ora kos bai malu, pa para ketu na e loke a kousa e deterioro. Un bon komersiante taproaktivo e no ta laga malora sorprend, a mnos ku no ta un orkan f otro kaso di forsa may.

    Kualke manual pa yuda hende maneh su mes negoshi ta kumins papia kon mester prepar tur trmite tantu esnan legal komo esnan di sano wisio pa krea e ambiente i situashon adeku pa

    e empresa kumins riba un bon pia. Sino, e ta predestin pa frakas. Hopi be ta tene man di ekomersiante nobato pa pasa e diferente trayektonan pa e sa kon e ta lansa algu ku ta bai kai bonden komunidat i ku e por stns ku e ta haa e klientenan ku e ta buskando.Den un siguiente fase ta repas e diferente aspektonan ku ta bini na remarke pa e negoshi sigui baibon: e ta bon situ, e ta kon alkansabel, e ta bon konos, e ta brinda e servisio ku e kliente ta speradi dje, e tin su atministrashon na rdu, e ta paga su gastunan na tempu, e ta risib su pagonan naora, etc.? Riba tur e terenonan aki tin hende ku por duna un man i ku por duna konseho kon padrecha un ke otro, si es ku a nota ku algu no ta bayendo e direkshon dese.

    Semper tin e peliger ku ora e negoshi tin algu tempu kaba ta bai bon, di kere ku nada no por bairobes mas. At el a bai bon asina tantu aa!. Un remarke asina ya ta un seal ku tin un riesgo kue komersiante ta prdiendo kontakto ku realidat. Niun negoshi ta bai bon outomtikamente denhasimentu di negoshi no tin algu ku yama un automatic pilot. Ta un f mas hende tin na timon i nanmester vigil ku e negoshi ta sigui bai bon. Hasta ora e negoshi riba su mes ta kontinu riba e mesun

    rumbo ku el a sigui for di su inisio, mester wak bon kiko ta pasando rond di dje pa e no prdkontakto ku tur loke ta rondon. Si merkado bai un sierto direkshon i si bo negoshi logra adapt naora i samsam, bo no ta kore e riesgo pa keda ku un stk di merkansia ku bo no por bende mas nae preis ideal f bo klientenan ta keda sin hasi uso mas di bo servisionan. Loke den pasado tabataun bon produkto awendia por ta antiku.

    Pa eksager kos un tiki, pero loke si por ilustr e mensahe bon, lo siguiente. Si den pasado botabata faks un kliente un dokumentu ku bo a prepar pe pa e por a wak i husga, awendia bo nomester suger mes mas ku bo ta faks esaki f esaya pe. Si e kliente sa f ta krda mes kiko unfaks ta, bo mester pensa awendia pa komunik ku e kliente atraves di su telefon selular i kmpiuter,sea ku e-mail , social media , etc. Lubid faks! I un atvertensia ta tambe pa sigui e desaroyonan ribatereno di komunikashon bon, pasobra esei por brinda oportunidat nobo pa bo negoshi keda al tantui keda visibel den merkado.

    Por lo general un manual di maneho di negoshi lo no duna bo fecha pa bo evalu. E ta bisa kuesaki ta un proseso kontinuo. Tur dia bo por wak kon e negoshi ta par. Tur luna bo por wak denatministrashon kon a bai e luna ei. Bo por konsider pa traha un relato breve kada kuartal pa bowak kon e negoshi ta par. Pero kambio di aa ta un bon temporada pa bo determin di nobo konbo ke sigui. No warda ta yanari habri. For di ktober bo por wak asuntunan den trankilidat pa nayanari bo aplik e medidanan nesesario. Ta e luna aki tg mester adapt diferente aspekto denbo atministrashon. Hustamente ku esei na bista, e luna aki den e edishon aki di Empresa Chik talaga diferente hende vers duna tep valioso pa e komersiante na kuminsamentu di e aa nobo aki.

    Anto, loke nan tur tambe ta bisa na nan manera ta pa lubid ku kualke automatic pilot por yudabo. Asina nos ta kontribu na un 2013 prspero pa abo, bo negoshi i konsekuentemente tambe pabo empleadonan.

    22

    Negoshi no konos automatic pilot

    Empresa Chik ta un publikashon di

    Kmara di Komrsio i

    Industria di Krsou

    Su meta ta pa inform i

    eduk empresario chik

    pa e por sigui kontribu

    na desaroyo

    ekonmiko di Krsou.

    Redakshon:Un tim di Kmara di Komrsio

    huntu ku diferente kolaborador

    Telefon: 461-3918

    Aviso:

    Spotlite Productions

    Farley Lourens

    Telefon: 767-0907

    Telefon: 560-8284

    E-mail:

    [email protected]

    Kompaginashon i imprenta:

    Drukkerij Amigoe

    Kordinashon:

    Intermediate N.V.

    Telefon: 737-1070

    Tur derecho reserv

    Empresa Chik - Tambe ribaFacebook!

  • 7/28/2019 Empresa Chiki Yanuari 2013

    3/20

    Erik Statius van Eps atraha tambe na Hulanda paErnst & Young. Pe semper el a buska e reto den bidai esei el a hasi na Hulandatambe kaminda el a kedaseis aa. Despues su retotabata Merka, na e suidatSan Francisco pa Ernst &Young mes kaminda el akeda dos aa. Despues diesei Erik Statius van Eps abin Krsou kaminda des-pues di un aa prom el a

    bira partner. E ta haa kue eksperensia ku el a haa

    tantu na Hulanda komo naMerka tabata ekselente.E bentaha ku e tabatin taku semper el a gusta sifra.Den e trabou di akountentbo ta traha ku hende i dentim i esei tambe ta algu kue gusta. Aki e ta traha kukliente desepshon f kon-tentu, i su kombin ku si-fra, e ta algu ku e por baiprofundo aden. Hasiendoalgu ku pashon i ku bo tahaa leuk, bo ta hasi bonsigur, segun Erik Statiusvan Eps.

    Hasi e trabou ku bota gustaUn hende ta 8 ora na tra-

    bou, 8 bo ta drumi i 8 kufamia ke men ta un terseraparti di bo bida. Pesei bomester hasi e trabou ku bota gusta. Esun ku no tin epashon, no ta hasi e tra-bou korekto i sigur nunkalo hasi un esfuerso kstra.Por mira e trahad ku gustasu trabou, ku nan brio denwowo pa buska solushonpa un kaso, sin import ku

    ora ta bai lagu.

    ksitoPa Erik Statius van Epsksito ta satisfakshon dipaden. E ta traha hopikun. El a bai entrenamen-tu ku ta sia bo di esakitambe. E entrenamentu-nan ei ta yuda pa drentamas den e pashon di tra-bou. Nos ta biba hopi for dinos mente, ku tenshon, i kutantu tenshon nunka bo tapara ketu i apresi kamin-da bo ta. Bo bendishon-nan ta importante pa paraketu na nan i pa konta nan.Mester para ketu i opserv.Kana rnt i bisa e kolega

    kon great nan ta. Esei takosnan chik, pero nan tur tambe ta konta.

    EspektativaOra Erik Statius van Eps akumins ku su estudio, eno a spera loke e tin awe.Pero awe e tin un reto total,koleganan pa e traha kuni e karera ta mas di loke ela pensa. E por a bai trahana Hulanda f Merka, peroloke a topa den su kaminda

    aki na Krsou a surpas suespektativanan. E ta kon-tentu i grades pa loke etin. Den e tipo di kareran-an aki bo tin di hinka hopiora i e ta bai akosto di otrokos, manera deporte i astafamia. E balansa ei bo takeda buska, pero mintraskos ta bai, e balansa ta

    yega si. Esei tambe a tresena kiko por kontribu na ko-munidat kun. Awendia tur hende ta okup ku su mesi su mes karera i nan no tawak kisas e bisia i kiko eyu ta hasi na kas. Nan diErnst & Young ke kuminsku e trabou na komunidatkomo algu boluntario pero

    alabes obligatorio. Esei tabira parti di Ernst & Youngawe. Si nan komo 110 hen-de kumins hasi e traboupa komunidat, sikiera dosora pa siman, e ta bira algugrandi aki poko dia. E tasigur ku esaki lo yuda nosaki na Krsou i ta kibra eecho ku tur hende ta kon-sentr riba nan mes so.Un biaha pa aa nan tabatahasi un aktividat, por ehm-pel drecha Dierentuin .Loke e ke yega ne ta masku esaki. Tur hende mes-ter por hasi algu i mester tin opshon pa e kolegananskohe for di dje. Nan ketrese mil i un opshon pa ehende skohe loke e gusta,

    33

    Erik Statius van Eps di Ernst & Young:

    Krsou ta fantstiko kompar ku region

    Erik Statius van Eps: Importante pa para ketu na bo bendishonnan.

    For di chik Erik Statius van Eps tabata gusta sifra masha hopi. Sumayornan a bisa ku accountancy lo ta su kos. Den matemtika iekonomia e tabata hopi bon i idiomanan mas f mnos. Ora el a

    bai universidat na Boston, su konsentrashon a bira e rea di akountent

    mesora. El a haa esaki masha leuk i despues a bai hasi auditing i el akeda ku e afinidat pa sifra. Despues di a kaba na Boston el a bin Krsouun bes i a bai buska na ofisinanan na akountent na Krsou. El a bai elugnan ku no ta fsil manera (Moret) Ernst & Young. El a haa un retoi despues di 20 aa at awor na Ernst & Young komo partner.

    CherethyKirindongo

    466 1217

    ShermanSchoop

    466 1191

    RaiskaHerrera466 1140

    HubertBentura466 1195

    AngeloLudowika

    466 1147

    MilagrosRodriguez

    466 1240

    Tur luna Bo Banko Amigu ta selekt un Empresa Chik f Mediano pa asist na e lnch di ADECK i Banko lo kubri e gastu. Nos ta invitbo pa bo empresa tambe djin nos Departamentudi Empresa Chik i bo tambe por ta un ganad. www.mcb-bank.com/empresachiki .

    pgina 4 >>>>

  • 7/28/2019 Empresa Chiki Yanuari 2013

    4/20

    Minister nobo di asuntunan ekonmikodi bishita na Kmara di Komrsio i Industria

    Direktiva di Kmaradi Komrsio durante ereunion a duna un pre-sentashon na e minister isu konseheronan tokan-te e rea di urgensia paekonomia ku e institutoaki a identifik na masku un okashon i pa kua abolbe pidi atenshon spesi-al di gobirnu. Ademas, edirektiva a mustra su dis-ponibilidat pa traha huntui asina krea un impaktoekonmiko positivo paKrsou den e lunananbinidero. A diskut tambe

    ku mester tradus e nese-sidat i e urgensia pa unimpakto ekonmiko denproyektonan konkreto kupor ehekut, tantu riba tr-mino krtiku komo riba tr-mino mas largu i pa asinakrea divisa nobo i stimuldesaroyo ekonmiko diKrsou.Esei lo pone ku e sek-tor komersial ta haa bidanobo i esei ta kondus

    alabes na mas puestonobo di trabou.E delegashon di minis-ter Martina i e direktivadi Kmara di Komrsiombos a ekspres uninteres pa traha riba unproseso ku lo kondus nafirmamentu di un akuer-do di entendimentu ku eministerio pa desaroyo

    ekonmiko ku e ophe-tivo pa traha riba siner-gia i asina huntu alkansproyekto potensial den elunanan binidero.

    DirektivaDen su prom reuniondi 2013, e konstelashonnobo di direktiva di Kma-ra di Komrsio a repart etareanan. Resultado di ereunion di dia 8 di yanari

    ltimo tabata ku seor Wil-lem (Billy) Jonckheer takeda en todo kaso un aamas presidente di e orga-nisashon i di mes maneraa aprob tambe pa seor Ivan (Vanky) Moreno kedavise presidente.

    Aparte di seornan Jonck-

    heer i Moreno, e direktivata konsist di seora SitaFinessi-Kimatrai, seoraTamira La Cruz, i seor-nan Albert Elens, Arthur Rosaria, Marcos Cova,Rudolph Haseth i RuudThuis. E idea ta pa seor Jonckheer present un

    evaluashon di e desaroyoriba tereno ekonmiko ikomersial di 2012 durantei pa present alabes suespektativanan pa e aanobo durante un resep-shon ku ta program patuma lug djaluna dia 28di yanari awor.

    Erik Statius van Eps di Ernst & Young:

    Krsou ta fantstiko kompar ku region

    pero pa komunidat.

    Hasi negoshiawendia

    Pa Erik Statius van Epshendenan a bira mas skr-pi den hasimentu di ne-goshi. Hende a bira maszakelijk, ounke e tin im-preshon ku ora bo tin bonrelashon, por mira e efekto

    serka e kliente. Por ehm-pel, si bo bira mas karu ekliente por skif bai, pero sia pone nfasis riba e bonrelashon, e kliente no ta baiasina fsil. Ku e bon rela-shon ei, sigur di kalidat, bota yega na bon negoshi,loke ta masha importante

    Empresario noboDisiplina ta prom kos kuhende mester ora ta baihabri negoshi nobo. Komoempresario bo no por bai

    muchu den debe. Bo mestin di hinka sn den eempresa. Nunka laga bopenshun bai, pero trahariba dje i kumins spar pe.E ideanan ta sigui presenti mester tin e kapital propiopa hinka aden. Keda pokokonservativo den uso di bokapital. Ora hasi benta nokere e sn ei ta e ganashi,pero kumins kita tur gastuprom i den e gastunanmester inklu e penshuntambe, ku mester ta reser-

    v. Loke sobra bo ta riparrpidamente ku bo no por kumpra outo nobo ainda.No konta ku bo ta riku ku eprom entradanan drenta.Ku pasenshi sigur bo tayega.

    Mensahe Apesar di tur e tempunaninkieto na Krsou des-pues di kambio di strukturaestatal, asuntunan poltiko,echo ta ku ora bo wak otropais por mira ku Krsou

    ta hopi mas stabil i aki tinhopi mas potensial. Nolaga nada poltiko in uen -si abo komo empresariodi hasi, pasobra e isla akita fantstiko. Nos ta pasan-do den un sla chik di kon-fansa. Pero kompar kuregion, Krsou ta bon, se-gun seor Erik Statius vanEps.

    Ernst & Young Erik Statius van EpsTelefon: 747-7887

    d.r.p.d: seor Rudolph Haseth, seora Tamira La Cruz, seor Marcos Cova i seor Willem (Billy) Jonckheer, Minister di Desaroyo Ekonmiko i

    Turismo seor Dr. Steven Martina, seor John Jacobs, seora Sita Finessi-Kimatrai,seor Ivan (Vanky) Moreno i seor Arthur Rosaria.

    D jabirn dia 11 di yanari ltimo Kmara di Komrsio i Industria a reun ku e minister nobo den gabinete Hodge enkarg ku desaroyo ekonmiko i turismo, dr. Steven Martina.

    44

  • 7/28/2019 Empresa Chiki Yanuari 2013

    5/20

    Romy Nieuwenhuis di Lemon:

    Konsistensha ta fortalesimhen di bo empresa

    Esaki ta un konseho paempresario di parti diLEMON, un empresaspesialis den entre otromerkadeo, investigashonen konekshon ku klien-tela i on the job training.LEMON ta para pa Li-teratuur-E- learning-Mar-keting-Onderwijsonder-steuning en Nazoek. Ela keda fund na ktober 2012 i ta present su mesku e slogan: LEMON;The fresh way to devel-op.

    Mnedjer i direktor taRomy Nieuwenhuis: Tinhopi produkto i servi-sio Merikano i Europeoriba merkado pero hopibes nan no ta adapt nanesesidatnan lokal. Kuasistensia di mi netwerk nos a adapt e servi-sio i produktonan aki papor logra mih resulta-do pa empresa na Kr-sou. Optimalis servisiona kliente no mester takostoso. Business con-sulting karu i introduk-shon di sistema nobo nota garantia ku servisiolo drecha. Di eksperen-sia mi sa ku kambionan

    chik por drecha servi-sio na kliente sin gastuadishonal. Bo por kon-sider e kliente maneraun konsehero grtis. Pakontrol si e kambionanintrodus ta keda optimalnos ta traha ku e siste-ma di CRM, Customer Relationship Manage-ment . Den e sistema akimi ta introdus e deseo inesesidatnan di e kliente.Esaki ta pone ku e servi-sio ta dirig riba e klientei e ta sinti manera bokonos personalmente. Esistema aki ta aktivo den

    diferente organisashonna Krsou i tantu klientekomo gerensia ta hopisatisfecho.

    FormashonLEMON aktualmente ta

    konsentr riba E-learn-ing. Romy Nieuwenhuis:

    Enseansa ta e yabi padesaroyo personal, profe-

    shonal i pa Krsou komopais. Transporte, orarioiregular di ls, tempu pasigui ls, preis di ls i f eksamen i e sistema diduna ls den klas enbesdi individual, ta faktornanku por stroba un hende disigui formashon. Siguien-

    do kurso via Internt bota evit tur esaki i bopor kombin bo estudioku bo bida familiar, am-biente sosial i bo karera.LEMON aktualmente taofres mas ku 200 dife-rente estudio online . Orae kliente inskrib e ta haaun password personal viadi su e-mail ku kua epor sigui ls i tambe hasitntamen i ksamen viaInternt. Por sigui kursodi idioma, HBO manage-ment , kurso pa mehorservisio i kurso di km-piuter. En konekshon kukurso online LEMON tatraha huntu ku e kompa-nia Hulandes Albert Sick-ler BV ku ta publik bukipa estudio i pa kurso.

    Pa loke ta merkadeoLEMON ta traha huntuku e kompania lokal TKMarketing ku entre otrota konos di www.coco-nutdiscounts.com. Nos tadrenta den kontakto kukliente via Internt. Ben-taha di komunikashondigital ta ku bo por mandainformashon adishonal.

    Ademas, e klie nte mespor disid ta ki ora e ke

    informashon.Pa por logra ku mastantu hende na Krsouposibel por hasi uso diE-learning, LEMON tatraha huntu ku Funmiles.Esaki ta enser ku bo por paga pa un kurso digitalhasiendo uso di punto diFunmiles ku bo a spar.

    MultikulturalPersonalmente mi takere ku kompetensia tabon pa merkado: e klienteta disfrut di mih preis ikalidat i e empresario ku

    ta studia su klientela por profil mih riba su kom-petidornan. Na Krsou tindiferente sektor kamindano tin kompetensia. Ereto na Krsou ta ku nosta biba den un sosiedatmultikultural. Komo talnos tin diferente grupodi enfoke ku tin nan mes

    Kustumber ta krea konfiansa. Ora e kliente sa ku e por kontaku mesun servisio, ku e kondishonnan di kompra i trmino

    di entrega semper ta meskos, e ta haa konfiansa den bonegoshi. Konsistensha ta krea konfiansa serka e kliente i ta fortalesimhen di un kompania.

    pgina 6 >>>>

    5555

  • 7/28/2019 Empresa Chiki Yanuari 2013

    6/20

    deseo i nesesidatnan. NaKrsou lamentablementenos no ta tene sufisientekuenta ku esaki. Si noswak Aruba, einan nan taduna servisio estilo Meri-kano komo ta esei ta nangrupo di enfoke.

    Pero manera nan riparku bo ta di Europa nanta kambia nan sistema diduna servisio di moda kue ta kuadra mas ku normai balornan Europeo,asina Romy Nieuwenhuista sigui bisa. Su mensa-he pa 2013 na empresa-rionan ta: Bo no mester tin miedu di formashon.

    Formashon hustamentepor yuda bo komprondbo trabou mih i por siabo atend ku retonan kupor present den bo readi trabou.

    Formashon no ta kostabo tempu e ta yuda bospar sn: formashon taun invershon ku a lo larguta result den ganashi pabo empresa!

    LEMON - The freshway to develop.

    Romy NieuwenhuisTelefon: 514 8530

    E-mail:lemoncuracao@hotmail.

    comWebsite:

    www.lemoncuracao.com.

    Ofisina pa Propiedat Intelektual ta informYanari 2013

    Derechi di Patnt den temporada di Karnaval

    Ta e resultado di kreashonnan den diferente forma ta pone kuKarnaval por result un ksito. ksito pa e organisadnan perotambe pa tur otro ku dirkt f indirkt ta partisip na e eventograndi ei.

    E kreashonnan por ta di tal grado ku nan por bini na remarke pahaa un patnt. E benefisio di un patnt ta ku e doo di e patnttin e derechi apsoluto pa e so traha, komersialis, import ieksport e produkto riba kua e tin e patnt. Patnt por ser haa paun produkto nobo, pa un mtodo nobo f asta pa un produktoeksistente pero ku un uso nobo.

    Un ehmpel di un kreashon ku lo por ta til den e temporada diKarnaval ta kreashon di un bibida ku ta refresk pa ku e kalor,hidrat pa ku e vgt ku e karnavalista ta prd pero ku alabes taduna energia. Riba e bibida e inventor por haa un patnt i asinahaa un derechi apsoluto pa komersialis e produkto. Ku e patntden man e doo lo por bai i buska patnt den otro teritorionan iasina haa un derechi apsoluto den otro merkadonan tambe.

    Siendo ku e derechi di patnt ta kubri e invento, esta eingredientenan ku ta kondus na e resultado niko di refresk,hidrata i duna energia, ta bon tambe pa e doo di e invento dunasu invento un nmber. E nmber e ora ei por bira e marka di e

    produkto. E derechi di marka lo refors e derechi ku e inventor tin kaba paso awor lo e tin dos derechi eksklusivo riba su

    produkto.

    Hopi invento a nase deb di e nesesidat pa mehor un situashonf hasi un kondishon mas agradabel. Ofisina pa PropiedatIntelektual ta invit tur hende pa nan wak rnt, pensa i aserk nos

    pa mas informashon tokante e posibilidat pa patent nan ideanan.

    edit pa: Ofisina pa Propiedat Intelektual Krsou

    pa registr bo markapa proteh bo patntpa proba ku ta B kreashon

    Berg Carmelweg 10Telefn: 465-7800

    Email: [email protected]: www.bip.an

    66

    Romy Nieuwenhuis di Lemon:

    Konsistensha ta fortalesimhen di bo empresa

  • 7/28/2019 Empresa Chiki Yanuari 2013

    7/20

    Mester desaroy e mente empresarial na Krsou

    Work To Live Traveling / BSC DynamicNa palabra ta e hbenempresario Christopher Maduro ku huntu ku ElaineMauricia ta maneh eagensia di biahe, Workto Live Traveling i BSCDynamic, un empresa kuta duna asistensia hurdikoi hasi kobransa. Remarka-bel ta ku tantu Christopher komo Elaine tin solamente23 aa di edat.Christopher Maduro astatabatin 20 aa dia el a lantae negoshi BSC Dynamic. Eta bisa: Bo mester tin hopideterminashon si bo kekumins bo mes negoshi.Tambe ta importante pa bospar, pasobra komo hbenno ta fsil pa bo haa fian-sa na banko.

    Ademas , mes ter tinasistensha profeshonalriba tereno hurdiko i atmini-strativo pa guia esnan kutin talento. Hopi idea nobota faya na kaminda pa faltadi asistensha profeshonal.

    Kurso onlineMa kore stazje dos lunana un kantor di drwarder i mi tabata sa mesora kute trabou aki mi ke hasi.Mi gusta e trabou aki i mia sia kon dil ku hendepa logra ku nan ta pagaloke nan debe. Christo-pher Maduro a sigui estu-

    dio atministrativo i hurdikoriba nivel MBO i sigui stu-dia pa Legal Assistant ribanivel HBO. BSC Dynamicaktualmente tin 2 emplea-do den servisio i un stazjr.Na 27 di mart 2012 Chris-topher huntu ku ElaineMauricia a yega na eidea pa kumins ku unagensia di biahe. ElaineMauricia ta direktora djeempresa: Semper magusta e mundu di aviashoni mi tabata ke traha denun agensia di biahe. Mi asondia merkado i mi a siguihopi kurso online pa sa kon

    lanta i maneh un agensiadi biahe. Tambe mi a hasikurso di Basic Reservation(IATA/AIRIMP standards) iaki na Krsou mes mi asigui un kurso di Galileoku ta e programa ku nos tatraha kun den industria dibiahe.Mi a lesa hopi artkulotokante biahamentu i dennan tabatin un buki ku ettulo Work to Live ku tasplika ku biahe ta rela-

    hante, dibertido i astaimportante pa nos sal:biahamentu por redus eriesgo di atake di kurason.

    Aparte di esei, nos ta trahatur dia dunando un kontri-bushon na nos komunidat,pues kada persona indi-

    vidual mester por regalsu mes un vakashon parelah, disfrut di bida ikonos mundu. Di einan eidea a bin pa duna e kom-pania e nmber Work toLive Traveling .Christopher Maduro: No tafsil pa drei den e merkadodi biahe. No ta rendabel pabende pasashi so, paso-bra komo un agensia nobokompanianan di aviashon

    no ta duna bo hopi komis-hon. Bo no por subi e preisdi pasashi tampoko, paso-bra e kliente lo prefer kum-pra esaki serka e aereo-linea mes. Pero nos a bin tastudia e merkado di aserkai tur dia dinobo nos ta bini

    ku ideanan di merkadeoinovativo. Por ehmpel nosta pone hopi nfasis ribaaserkamentu personal.

    Orario fleksibelHopi hende no sa ku orata biaha pa kualke terito-rio merikano ku un pasportHulandes, mester yena unvisa elektrniko, un ESTA.Kompanianan di aviashonno ta inform bo tokante

    esaki, pero nos ta brindanos klientenan e servisioaki. Tambe nos a introdusun orario hopi fleksibel: enbes di 5 or nos ta sera te7 or. Na momentu ku nosbende bo un pakete, nos taduna un preis ku ta inklu

    tur kos. Bo no ta haa boku gastu imprevisto duran-te f despues di bo biahe.Tambe ta asina ku serkanos un biahero regular por laga kopia di su pasportatras i simplemente e tabl of mail nos ora e kebuk un biahe i nos ta reglaesei pe. Tambe nos ta hr GPS navigation systems,un mapa digital ku por usadurante bishita den ekste-

    rior.Pa 2013 nos ke bin ku untienda di fakansi kamin-da e kliente por skohe supakete for di riba rki. Otroproyekto ku nos tin pen-diente ta un Easy month-ly payment plan (=sam)kaminda bo por kumpra untour kla regl f un paketeku nos ta traha segun bopresupuesto i bo ta pagatikitiki pe.Nos kompetensia masgrandi no ta otro agensiadi biahe. Nos kompetidmay ta Internt ya ku pa-saheronan por buk online. Por tin kompetensia ku

    otro agensia di biahe oratin tour organis. Agensiadi biahe ta ofres tour perotambe tin tour operators igruponan ku ta organisesaki riba nan mes. E oraei komparashon di preispor hunga un rl. Mayoriakompania krusero s lo pidi

    Mester desaroy e mente empresarial pa yuda negoshibai dilanti na Krsou. Pa esaki no nesesariamente bomester ta un empresario. Un empleado tambe por tin

    un estilo di pensa asinaki i lo hasi esfuerso pa bini ku ideanan nobopa stimul adelanto na boka di trabou i mehor servisio, di manera kukliente, doo di trabou i e mes por ta mas satisfecho.

    Christopher Maduro: Biahe ta importante pa nos sal.

    pgina 8 >>>>

    77

  • 7/28/2019 Empresa Chiki Yanuari 2013

    8/20

    bo pa aserk un agensiadi biahe pa e eksperensia ikonosementu.

    Un famiaElaine Mauricia i Chris-topher Maduro huntu takordin e agensia di biaheWork to Live Traveling.Banda di esei nan ta trahaku personal freelance kuta nan ta duna training disales agent pa por aserkpersona i organisashon ibende paketenan pa dife-rente destinashon.Komo partner den negoshiElaine i Christopher tasosten otro. Christopher Maduro: Nos ta pp otrop i huntu ku nos emplea-donan nos ta forma unfamia, nos ta un ku otro.Tabata un bon desishon palanta mi mes negoshi. Eta un responsabilidat hopigrandi, pero bo ta liber, bomes ta build up bo karera.Negoshi ta meskos ku unbeibi, bo ta kuid, eduki gui den e direkshon kubo ke pe bai.

    Work to Live Traveling/ BSC Dynamic

    Salia 145 (banda di DeCuraaosche Courant)

    Telefon: 465-0767

    Faks: 465-0757 E-mail: info@worktolive-

    traveling.com

    Website: www.worktolive-traveling.com.

    Registered trademark o Royal Bank o Canada. Used under licence

    Un reunion ku nos por alsa bonegoshi na nivelnan noboBo ta di erente or di otro doonan di empresa i bo metanan di negoshitambe ta distinto.

    Pa e motibu ei RBC Royal Bank tin e plaser di introdus un aserkamentudistinto di traha ku bo pa komprond bo vishon, metanan i nesesidatnanfnansiero di bo negoshi.Ankr den e komprondementu pro undo aki nos lo desaroy i brind boun solushon segun bo nesesidatnan pa bo organis bo negoshi i logranivelnan haltu di ksito.

    Laga nos ofres bo e solushonnan perfekto i na mid pa bo negoshi.

    Pa mas informashon yama nos departamentu di Business Banking,na (599) 9 763 8317 f (599)9 763 8346 f manda un E-mail na:[email protected] - www.rbc.com/caribbean

    88

    Ofisina di Work To Live Traveling na Salia.

    Mester desaroy e mente empresarial na Krsou

    Work To Live Traveling / BSC Dynamic pgina 7>>>>

  • 7/28/2019 Empresa Chiki Yanuari 2013

    9/20

    Arthur Rosaria ActionCOACH; Ban traha sab den 2013!

    Invert mas den desaroyo di bo negoshiFor di final di aa 2012 aaserk Arthur Rosaria pakompart algun tep baliosoku Empresa Chik pa habriaa 2013. Riba e preguntaku si ta importante pa unhende, ku ke kumins kuun negoshi nobo, tin unplan di negoshi prom kue kumins un negoshi, el akontest: Sigur ku si. Orabo tin un plan di negoshibo por dedik bo tempu(ku ta hopi skars komobo tin di dedik na mashahopi kos) mas dirig nakos ku ta mas impor-tante pa bo empresa. Na

    ActionCOACH na promlug nos meta ta pa yudaempresarionan di sek-tor chik i mediano gastamnos tempu trahandoden nan negoshi i mastempu trahando riba desa-royo di nan negoshi. Unplan di negoshi sin mas taun hrmnt elemental palogra e ophetivo ei.

    EvaluMas aleu seor Rosa-ria a bisa ku ta di sumoimportansia alabes paevalu e plan di negoshina komienso di kada aanobo. Mayoria empresata usa un aa di kalnder pa registr nan sifra i otrodatonan i ta rekomendabel

    sigur ku na komienso di unaa kalendario evalu konkosnan a bai den e aa dinegoshi i kiko lo mester adapt pa logra e meta-nan ku bo a pone pa bomes i bo kompania. Bandadi un evaluashon na finalf komienso di aa, noslo rekomend alabes pahasi un evaluashon kadakuartal.

    Hasi ahustePor tin hopi motibu pa kuaun empresario mester hasiahuste na su maneho i/f operashon despues di

    a hasi e evaluashonnanmenshon. Kambio di bomerkado por ta un ehm-pel, seor Rosario a siguibisa. Por ta un kompeti-dor fuerte a drenta f asali. Un otro faktor por tadesaroyonan riba merka-do internashonal.

    Bo mester keda skrpi ivigil e desaroyonan, tantulokal komo internashonal,i purba antisip riba kos

    ku bo ta mira ta bin i nowarda te ora nan sosod.

    CashflowOtro aspekto ku seor

    Rosaria a mustra ariba taku empresarionan mester tene bon kuenta kun tacashflow den negoshi.Mayoria bes bo sn dibenta no ta drenta den etrmino di tempu ku bota dese, pero tur lunabo mester paga e gastu-nan regular manera hr,hipotek, uso di awa, ko-riente, salario, impuestoi primanan sosial. Tambemester tene bon kuenta

    si ta realmente nesesariopa tuma trahad adishonalden servisio. Si esei ta ekaso, lo ta di aploud, peromester pensa bon na ki

    momentu ta hasi esei i kenta tuma den servisio.

    GuiaRiba e pregunta kon suempresa por ta di asis-tensia f servisio pa yudaun empresa chik i media-no den trahamentu di unplan, monitr desaroyo die empresa segun e plantrah i duna guia pa por tene e kresementu na unnivel ku e empresario por

    maneh, seor Rosariaa bisa: ActionCOACHsu definishon di un bonempresa ta un kompaniaku ta hasi ganashi sin ku e

    doo mes tin ku para dene negoshi. Nos ta lograesei dor di eduk e empre-sario ya prom ku el akumins ku e negoshi denkaso ku esei ta posibel.Tambe nos por dun guiaden grupo huntu ku otroempresarionan f den unforma individual.

    Durante e trayekto pa ebira un bon empresario,nos por mustra e empre-

    sario kon e por mehoroperashon di su negoshiriba diferente rea, depen-diendo di su nesesidatnanspesfiko i di su negoshi.

    Traha mas sabPa klousur seor Rosariaa bisa ku e ta di opinionku den kualke merkadotin espasio pa un empresapor desaroy i krese. Nostin di tene na kuenta siku mundu ta kambiando inos tambe mester kambia

    e manera ku nos ta hasinegoshi. E influensiananmundial tin hopi influen-sha riba nos i nos mester ta mas konsiente di esei.

    Finalmente mi lo bisa paden 2013 nos traha mnosduru, pero traha mas sab.Nos deseonan pa tur lomih den e aa nobo!

    ActionCOACH Arcturusweg 1 / Nep-

    tunesweg16 Telefon: 737-0956

    Faks: 737-0958 E-mail: dutchcaribbean@

    actioncoach.com

    Arthur Rosaria ta un Business Coach sertifik di ActionCOACH,un frankisia ku riba tereno di duna guia na den negoshinankategoris na 2004/2005 komo esun number un di mundu pa

    Entrepeneur Magazine. Despues di un karera ekstenso trahando painstansianan finansiero, na Hulanda i na Krsou, Arthur Rosaria asigui un preparashon ekstenso pa bira un Business Coach sertifik diActionCOACH. Ya pa algun aa e ta dunando training i guia na empresai empresarionan dirig riba e tipo di negoshi, nesesidat i metanan di eempresario i su empresa.

    Skirb pa: Farley I. Lourens

    Arthur Rosaria: Mester wak bon si realmente mester tuma mas hende den servisio.

    99

  • 7/28/2019 Empresa Chiki Yanuari 2013

    10/20

    Earl Balborda di Avodah:

    Maneho di prioridat ta baiprom ku maneho di tempu

    Ora bo no ta empresa-rio, bo no ta doo di botempu. Pa hopi hende orabo bira empresario, ta abota doo di bo tempu. Bo talanta mainta i abo ta disidkon i kiko bo ta hasi. Bopor hasi tur kos; bo por bairiba facebook , bai landaf subi kmpiuter i trahaplan di merkadeo. Peseita importante pa bo tinplan di bo tempu.Pero mas importante taPriority Management, estakiko realmente ta impor-tante i tin prioridat. Esakiun empresario tin di puntrasu mes konstantemente ikiko ta su meta. Bas ribaesei, segun seor Balbor-da, e tempu ta bini na didos lug. Ora bo ta empre-sario, hopi kos ta impor-tante f ta parse impor-tante i ku tempu bo ta miraku tin un par di kos kuta berdaderamente impor-tante. Pesei konstante-mente mester determinprioridat dinobo. Tur kosta importante, pero kon bo

    por sa kua ta mas impor-tante ku otro? Pone prio-ridat a base di merkado ikliente. No tur kliente tames importante. Tin grupodi kliente ku ta bo wesu dilomba i bo mester dirigatenshon riba e relashonaki pa e keda efektivo.Hasi e kosnan, traha lista itene e lista na rdu kua tabini prom. Keda vigil elista konstantemente.

    Yama e kl ienteprom ku e yama

    aboSeor Earl Balborda abisa ku su klientenan notabata sa mes kon ta poneprioridat. Tur kliente taimportante i niun sa kuata bini prom. Ta komoempresario, a base di bometa, bo mes ta pone boprioridatnan. Den esaki el

    a bisa ku no ta posibel pae kliente tin di yama i pun-tra kon a para ku tal i talkos; ta abo komo empre-sario tin di yama e klientepa inform kon kosnanta kanando, prom ku eyama abo. Asina e klientetin di yama pa inform konkos ta par, ta nifik kukos no ta kana bon f lihmanera e ke. I, pues, kubo a tarda den su bista.Importante ta pa abo komoempresario yama prom ita den e ritmo ei e empre-sario mester kai.

    Empresarioeksitoso

    Pa Earl Balborda, prior-ity management ta esunku ta hasi e empresarioeksitoso. E ta krda kutempu el a kumins trahael a bai kurso di time man-agement . E ta meskosku un kurso di budgette-ring (traha presupuesto),pero pe e prioridat ta masimportante. Un henderiba un dia por hasi 3 kosgrandi bon i no mas. Tinhende ta traha lista di 10pa 15 kos, pero ta 3 kosun hende por hasi bon ribaun dia. E kos ku e ta hasi

    mester ta bon i na esei taduna prioridat.Meskos ku e entrevista kunos tabatin ku Earl Balbor-da el a konsider mashaimportante. El a bisa kukomo empresario, e chnsku bo ta haa pa bin dilantiden medionan di komuni-kashon ta algu di balor ialgu importante ku mester ta riba e lista di prioridatpa hasi den tur trankilidati no algu pa hasi entre ediferente kosnan ku tin dihasi.

    No mas ku 3 kosriba un diaUn empresario nunka por

    stp di profil su mes isi e determin kiko ta emomentu pa e profil sumes, ta nifik ku e por focus . Seor Balbordata kere mas den priority management . Tin hendeta kere ku e por kue buki isia kon ta maneh tempu.E ta kere ku prom di yegaasina leu, e empresariomester pone su prioridat-

    Earl Balborda: Bo mester bai den e ritmo pa abo yama prom ku e kliente kumins yama.

    Time Management ta masha importante, pero mas importante ta

    Priority Management, segun e empresario independiente EarlBalborda.

    1010

  • 7/28/2019 Empresa Chiki Yanuari 2013

    11/20

    nan. E ta krda un kursoku el a bai den ekste-rior kaminda e profesor asplika ku si un empresariotin mas di 3 kos ta hasiriba un dia, niun e ta hasibon.

    PWC ta maneraun skol pe futuro

    empresarioSeor Balborda a kuminsna 2009 komo empresa-rio di e negoshi Avodah.Prom ku esei el a traha

    na Price WaterhouseCoo-per i einan ta prktika-mente un empresario bota. Pesei hopi hende kusali PWC ta kumins nanmes negoshi, pasobrapor konsider esei komoun bon skol pa lanta bopropio negoshi despues.Pa komplet e storia; for

    di dia 1 di yanari lti-mo, riba petishon di Par-tido Nashonal di Pueblo,e ta fungi komo minister ditransporte i planifikashonurbano den e gabinete dieksperto ku lo sinta seisluna pa pone Krsou bkriba e kaminda korekto.

    Pensa iaktua global

    Hasimentu di negoshiawendia ta bon. Esun kupor sobrebib den e tempu

    aki, na momento ku kosdrecha bo ta bon prepar itin bentaha grandi. Ekono-mia na Krsou ta ferfelu,preis a bira importante ie bon empresario ta poneprioridat. E situashon taferfelu i esun ku por pasaden dje, lo bai bon sigur den futuro.

    Nos mester realis nosmes ku sea kual sea, enegoshi ku nos ta adenkomo yu di Krsou, nostin bentaha enorme kom-par ku nos paisnan bisi-a. Mayoria pais bisianan nivel ta mas abou. Eakseso ku nan tin ta limit.Nos pais ta un di e pokonanku por move riba tres kon-tinente. Nos por kue kono-sementu i produkto Meri-kano. Kue esun Europeoi esun di paisnan Latinoi hasi algu ku nan. Nosmester kumins realisku Krsou semper tabataeksitoso ora el a hungae rl global. For di tempu

    di sklabitut nos rl tabataglobal. Nos a kai den alguawor aki ku nos solushon-nan ta bini di Krsou, peroKrsou mester ta globali si realis esei, por kuealgu Merikano, drech kue eksperensia di Hulandai tin algu niko den merka-do Karibense i Europeo.Ekonomia na Krsou tastanka, pero ban pensaglobal i buska solushon,seor Balborda a bisa.

    AvodahSeor Earl Balborda

    E-mail: [email protected]

    1111

    Pa aktiv e promoshon ONE RATE, djis rekarg ku Naf.10, marka *160#. E tarifa di ONE RATE di 44sen pa mint ta blido pa tur number lokal ( tur number diselular i lia ho). E promoshon di ONE RATE ta blido pa 7 dia i ta wrdu outomtikamente ekstend ora bo rekarg atrobe den e 7 dia despues di aktivashon.Tin kondishonnan aplikabel.

    Bo ta kla pe tarifa di mas abou di nos isla?KuDigicel One Ratebo ta paga solamente 44 snpa mint pa yama tur hende riba kualke ret na Krsou.44 sn, ta e mih tarifa optenibel!

    E MIHTARIFADI NOSISLA

    PREPAID

    KUARENTI KUATER SO!DIKON PAGA MAS?

    Earl Balborda di Avodah:

    Maneho di prioridat ta baiprom ku maneho di tempu

  • 7/28/2019 Empresa Chiki Yanuari 2013

    12/20

    Managing Director AlvinMartina di Stradius ainform kiko StradiusChallenge ta enser i pakiko a skohe pa e temaTrahando Huntu. Eophetivo tras di e proyek-to Stradius Challenge tapa nos duna algu bk nakomunidat, seor Marti-na a bisa. Pa medio di eproyekto nos ta bai dunaoranan di konsulta grtisna un empresa nobo dene ramo di empresa chiki mediano. Ku e oranandi konsulta nos lo yudae empresario skoh pae krea un marka pa sukompania. Nos ta kerehopi den foment esprituempresarial. Tambe nosta kere hopi den trabou kuasina tantu organisashonta hasi pa bon kousa nabienestar di nos komu-nidat sin meta di hasiganashi; e asina yamNGOs. Nos ke yuda unorganisashon NGO tambepa medio di oranan di kon-sulta grtis pa asist nanku nan nesesidatnan ribatereno di komunikashon.

    Traha Huntu!E tema ku nos a skohe di

    Traha Huntu tambe nosta kere masha hopi aden ita algu ku ta bini bk dennos propio forma di trahai oper, seor Martina asigui bisa. Nos ta purbana hasi mas tantu kosposibel den forma di tra-bou en konhunto ku nosklientenan. Meskos takonta pa e proveednandi servisio i produkto kukua nos ta traha.

    Pa loke ta trata e Stra-dius Challenge a anun-si e proyekto dia 1 dinovmber ltimo. Empre-

    sa i NGOs pa medio di eproyekto por a inskrib iyena un kuestionario. Dene kuestionario e empresa-rio f NGO por a kontestpreguntanan relashonriba kiko e empresa f organisashon ta hasi engeneral, kiko ta e meta-nan ku ke realis i unda tamira ku Stradius por dunaun aporte den krea unbon marka f riba terenodi komunikashon.

    Hurado i eskohoganadnan

    Stradius di su banda ainstal un kuerpo di hura-do ku representashon didiferente di nan klien-tenan ku a evalu tur einskripshonnan pa sakaun ganad for di sektor empresarial i un ganaddi e sektor di NGOs. Nos

    a keda gratamente sor-prend pa e kantidat gran-di di inskripshon ku nosa risib, seor Martinaa bisa. Entretantu nospor inform ku e kuerpodi hurado ya a skohe 2ganad, pero ku esein-an no ta konos ni panos di Stradius ainda. Tanos intenshon pa durantee di tres siman di lunadi yanari anunsi eganadnan.

    Ora di konsulta grtisTur dos ganad lo risib20.000 ora di konsultagrtis serka Stradius. Eempresa ku gana lo risibkonsulta den kreashondi un marka, mintras eNGO ganad mas bien lorisib asistensia riba tere-no di komunikashon. Ora

    ku sa ken ta e ganadnannos lo por duna kontenidomas spesfiko kon esei lobai tuma lug. Duranteluna di febrari nos loreun ku e ganadnan pahuntu prepar kon ta baitraha riba kreashon di unmarka pa e empresa iku e NGO lo traha hunturiba solushonnan pa nankomunikashon. Den lunadi mart f aprel nos lo dunaun presentashon di kon

    lo bai realis e proyektopa mbos organisashon.Tambe nos lo keda dunafeedback na e kuerpodi hurado riba e loke tadesaroyando, seor Mar-tina a sigui inform.

    reanan prinsipal ditrabou

    Stradius Strategic Brand

    Builders mes ta spesia-lis den 3 rea prinsipaldi trabou;1. Hasi investigashon

    (den diferente rea)2. Branding i merkadeo3. Krea / ehekut kam-

    paa.

    Duna bk nakomunidat

    Nos ta hopi kontentu kunos por duna algu bkna komunidat den forma

    di e Stradius Challenge.Den e kaso aki nos ta baiyuda ku e ekspertisio kunos tin den kas i e ekspe-rensia ku nos a akaparatraves di aanan. Nos takere hopi den e balor kue sektor di empresa chiktin pa nos ekonomia. Hopiempresa ku awendia tagrandi a kumins chik unkaminda. Loke nan taba-tin en komun ta hendenanku un espritu empresarialku tabatin un konvikshongrandi i un pashon pa lokenan ta hasi. E dos faktor-nan aki ta piedanan hopiimportante pa konstru unempresa ku chnsnan pakrese i bira grandi. Impor-tante ta pa bo defin komoempresario kiko ta e eks-perensia ku bo ke brindabo klientenan. E loke bota ofres bo klientenanmester tin balor agregpa nan. Pues, ta impor-tante pa bo sinta ketu ipuntra bo mes kiko boempresa ta ofres ku ta dibalor agreg pa e kliente.

    Importansia di unbon marka

    Kreashon di un bon markata yuda inmensamente pa

    bo klientenan haa kon-fiansa den e loke bo taofres. Abo mester dunakontenido semper i kumpliku e loke bo ke brindae kliente komo eksperen-sia. Den kaso ku bo tinempleado den servisio taimportante pa nan tambesa kiko bo empresa tapara pe i ku nan tambe tine konvikshon i pashon kuabo tin. Ku un bon markaabo mester krea un eks-perensia grato pa e klien-te ku ta hasi posibel kuabo por krea un mrgenmas haltu. No solamente

    pa bo hasi ganashi, peropa abo por sigui invertden bo kompania, bo per-sonal i eksperensianannobo pa bo klientenan pahuntu boso sigui krese.

    Stradius Strategic Brand Builders

    Mahaaiweg 7aTelefon: 737 0478

    Faks: 737 1982 Website: www.stradius.

    com

    1212

    Lo brinda oranan di konsulta grtis na un empresa i un NGO

    Stradius selebrando 10 aa di eksistensia ku proyekto pa duna bk na komunidat

    Stradius Strategic Brand Builders ya for di novmber 2012

    ta den un aa di selebrashon konmemorando asina e didos lustro di e kompania. Durante e periodo di un aaStradius lo organis diferente aktividat den kuadro di nan didies aniversario. Un di e aktividatnan ta Stradius Challenge.E tema ku Stradius a skohe pa selebrashon di nan di dies aata: Trahando Huntu.

    Skirb pa Farley I. Lourens

    Seor Alvin Martina (na man robes) ku su tim na Stradius.

  • 7/28/2019 Empresa Chiki Yanuari 2013

    13/20

    Alvin Martina: Importante pa krea relashon di trmino largu!

    Banda di mester tin konosementu di loke bo ta hasi, ta hopi importante tambe ken bo konos

    Aparte di ku ta bon pa bokonos bo klientenan, tabon pa bo sinta pensa kenta e hendenan importantepa bo tin un bon rela-shon kun pa desaroy boempresa/organisashon.Ta hopi importante pa bokrea un bon relashon kubo gruponan di enfoke.Tur esakinan i mas ta kaibou di loke na Ingles nanta yama Networking Rela-tionship.

    Un bon relashonKompanianan eksitosomayoria biaha ta kompa-nianan ku a traha di unforma efisiente riba nanNetworking Relationship.Importante ta tambe pabo ta konsistente konimportante ta pa bo man-ten un bon relashon. Kuavansenan teknolgiko diawendia ta relativamentemas fsil ku tabata e kasontes pa bo krea i man-ten un relashon. Esakita konta sigur pa empre-sanan mediano i chik.Krea tempu pa bo sintapensa kiko bo por nifikna e momentunan aki pabo gruponan di enfoke. Enbes di ta simplemente un

    proveed mas, purba dita un siudadano korpora-tivo ku ta balor relashonku otronan. Bo por hasiesei p.e. kompartiendobo ramo di ekspertisioku otronan. Esei ta posi-shon bo alabes komo uneksperto den bo ramo ditrabou.

    Un bon lug komocorporate citizen

    Tal realmente bal la penapa bo desaroy bo ret direlashonnan, seor Mar-tina a sigui bisa. Nos tahasi esaki pa algun di nos

    klientenan. Nos ta introdu-s nan den un ret ku nos tapensa por ta importante padesaroyo di nan negoshi.Banda di esei nos ta dunanan guia kon nan mester atend ku nan merkado ikon nan mester reakshonriba sierto desaroyo denmerkado. No nikamentepa nan haa un bon lugkomo corporate citizen,pero tambe pa nan posi-shon nan mes den

    merkado konforme liananku huntu nos ta stipul.

    Fasilidatnan naalkanse

    Pa empresanan medianoi chik tin asina tantu fasili-dat na alkanse awendia kumi ta pensa ku empresa-rionan mester traha tempui un plan pa hasi uso di nan.Ta bal la pena traha tempupa studia kon otronan kuta eksitoso hasiendo usodi e fasilidatnan aki. Purbakopia loke nan ta hasi ihasta purba mehor e lokeku nan ta hasi. Wak denestranheria kon otronanku ta oper den bo ramota hasi nan networkingrelationship management.Si p.e. ta bolo bo gusta

    traha, studia kon un seo-ra ku a kumins traha bolona su kas komo e tabatagusta hasi esaki, i ta hasiku pashon, a traha ribasu maneho di relashon kuawendia e ta entreg nosolamente na un amistatku a hasi aa, pero ribaun base mas frekuente nap.e. un kadena di restorantf hotl. Purba na sa konel a atend ku su net-working relationship. Mia kue un ehmpel, peromeskos ta konta pa otroramonan. Importante tatambe naturalmente pa

    krea e relashon riba tr-mino largu. Un relashoni konfiansa ta hasi posi-bel ku bo por hasi i logramuchu mas tantu.

    Merkadeo mester taparti di bo marka

    Di otro banda, bonmerkadeo tambe ta hopiimportante pa ksito di bonegoshi, pero e no mes-ter ta nunka ls for di bomarka. E mester ta parti

    di e marka ku bo a krea.Si bo no por tradus e lokebo ta propag den e eks-perensia ku bo ta primint

    e kliente, dentro di mashapoko tempu bo ta prdmerkado. Unabes bo kli-ente haa un desilushon

    serka bo, e lo buska unalternativa. Banda di eseie lo konta su ret di rela-shon di su mal eksperen-sia. Un biaha mas mi taenfatis ku merkadeo tahopi importante, pero e taparti di costumer experi-ence.

    Si bo tin un tremendo kam-paa ku ta konvens klien-tenan pa kumpra serka boi nan no haa balor pa nansn, i banda di esaki bo nokrea un bon relashon, nanlo buska otro alternativa.

    Networking Relationship ta un terminologia ku ta bini hopi

    dilanti den mundu di hasi negoshi awendia i ta un faktor hopiimportante pa kontribu na ksito di un negoshi. Networking

    Relationship ta otro rea ku Stradius Strategic Brand Builders ta dunakonsulta ariba. Seor Alvin Martina, Managing Director di Stradius:Ora bo ta hasi negoshi, sigur den un merkado chik manera Krsou,banda di mester tin konosementu di e loke bo ta hasi, ta hopiimportante tambe ken bo konos i ken bo a krea un relashon kun.

    Skirb pa Farley I. Lourens

    1313

  • 7/28/2019 Empresa Chiki Yanuari 2013

    14/20

    Estudionan den eksterior a demostr kaba ku enefekto e diferensia entre unlider maskulino f femeninota masha chikitu. Esaki por ta un sorpresa pa hopihende, pasobra den srku-lo di famia i amigu sa dis-kut riba e tema aki. Kadaken por bini ku ehmpelfor di nan mes eksperensiapa purba proba sea esunpensamentu f e otro. Denmayoria kaso e hendenantin un pensamentu fiho ribae tema aki sea ku nanpor proba esei f no, no nipurba kita un hende for disu pensamentu.Den un ambiente kamindate poko aa pas tabatamasha normal pa hendehmber ta na kabes dikualke organisashon f empresa, esei den kurso diltimo dkadanan a kam-bia bastante. Pero peseitin un inklinashon ainda pahende prefer un hendehmber na kabes. Sinem-bargo, esnan ku a eks-perensi diferente hendemuh komo nan superior por a kambia di opinionkaba. Si bo puntra hendemuh, mayoria di nan tabisa ku tin un kamindamasha largu di bai aindapa krea mas igualdat den

    e mundu laboral pa hendemuh. Nan ta sinti ku ketubai ta tene e hende muhpoko af, su salario denhopi kaso ta mnos kuesun di su kolega masku-lino, f ku e mester probasu mes dbel pa e por binina remarke pa un funshondi liderato.

    Enseansa i banko

    Si nos wak e situashon dennos enseansa, ta hendemuh ta super e kantidatdi hmber na un maneraspantoso. Tg e kantidat diporsentahe di hende hm-ber komo kabes di skolta bastante haltu peroesei por ta algu ku lo men-gua gradualmente, paso-bra awor no tin sufisiente

    hende hmber ta pa nanpor yena tur e puestonanku habri. Ta bini aserkatambe ku tin hopi bon eks-perensia ku hende muhna kabes di skol. Ta biramas i mas difsil keda sinkonsider kandidatonanfemenino pa kualke puestodi kabes di skol.E papel di hende muhden sosiedat i tambe denmundu komersial a biraremarkabel, sigur den sier-to ramo di negoshi. Tumae sektor bankario. Si nteshende hmber a manda

    den e trabou na banko,awendia bo mester aseptku chns ta muchu masgrandi ku un hende muhta atend ku bo na banko,te den e funshonnan mashaltu. E hende muh atuma liderato den sektor bankario, te den gerensiadi e diferente bankonan.

    Kabes di famiaPa kolmo, manera mashahopi sosiedat den nos

    region di Karibe, esun dinos ta karakteris pa esistema matriarkal, estakaminda e hende muhta hunga un papel deter-minante den e srkulo difamia. Den no mnos 44%

    di famianan na Krsouta un hende muh ta nakabes di famia, loke atrobetabata un oumento kom-par ku e Senso di 2011.Un biaha mas e kantidat difamia kaminda tin mamai tata na kas a baha di24% na 2001 pa 18,9% na2011.

    Pesei no por straa niunhende ku e mama ta hungaun papel asina grandi digran mayoria di famia serkanos. Te ta organis kos nakas, te ta maneh finan-sa, te ta instru e yunan,

    Ken abo ta prefer komo hefe na trabou?Un hende hmber f un hende muh?

    Amenos ku nos mes ta doo di nos negoshi, mayoria hende tatraha bou di responsabilidat di un hende, sea un hende hmber f un hende muh. Pero ta poko peligroso pa determin sin

    mas ku bo ta prefer pa traha bou di sea un hende hmber f un hendemuh, pasobra fsilmente bo ta generalis. Un hende hmber padefinishon ta mas estrikto, mas outoritario, mas eksigente? Of esei takonta hustamente mas pa un hende muh?

    1414

  • 7/28/2019 Empresa Chiki Yanuari 2013

    15/20

    te ta buska solushon paproblemanan ku surgi, etc.Pesei e ta un manehad,e ta e organisad di famia,e ta kreativo, e ta e guia, eta na kabes, ni maske palei e hende hmber por takabes di famia pasobrae ta suministr e entradamas grandi pa e famia.Pero hasta esei a kam-bia drstikamente den hopikas di famia den bastafamia e mama a pasa etata komo mayor kontri-buid na presupuesto difamia. Tur esaki ta ape-sar ku e tin faktor na sudesbentaha, por ehmpelku si e sali na estado, etin sierto temporada for disirkulashon. Si e tin un tra-bou fiho, ainda e mester atend su kosnan di kas nabanda. Pero aki atrobe ehende muh poko gener-alis naturalmente sa konorganis su bida i distingusu trabou i su tareanan dikas di un manera efisiente.Hopi hende hmber por sia bastante di e abilidat-nan aki di e hende muh. Epregunta ta ken realmenteta kabes di famia?

    Gender problemTa bini aserka ku Krsou atrobe meskos ku na asina

    tantu otro isla den Karibe

    ta konfront e situashonkaminda e hende muh apasa e hende hmber baipa loke ta estudio, pre-parashon mental, kapa-sidat organisatorio, sala-rio, etc. Nan ta yama eseie gender problem. Bota mir kaba na e skol-nan sekundario kamindae muchanan muh por lo general ta skor muchumas bon ku e muchananhmber i nan ta surpas

    e hmbernan pa loke ta

    kantidat i kalidat. Mas kuklaro ku nan ta bini naremarke mas lih tambepa haa yudansa pa siguistudia despues. Ta biniaserka ku segun e promresultadonan di e sensoku CBS a tene aa pas, eporsentahe di e kantidat dihende hmber kompar kuhende muh a sigui bahaenormemente duranteltimo 10 aa. Si na esenso di 2001 ainda taba-

    ta asina ku pa kada 100

    hende muh tabatin 86.3hende hmber segun esenso di 2011 awor tin 84.3hende hmber riba kada100 hende muh.

    Tiki relevanteKe men, si ainda tin hendeden nos komunidat kuno ke hende muh komonan hefe, mih nan doblawarda, f lanta nan mesnegoshi di moda ku nan por determin nan mes destino

    pa gran parti. Asina mes

    nan mester kustumbr ku eidea ku e mester atend pahopi aspekto di su negoshiku hende muh pa e por hiba su empresa na ksito,si e gusta f laga. E desa-royo aki ta malu? No, notin niun motibu pa pensaesei. En general ta kontaku esun mih meres efunshon di liderato nota niun tiki relevante si ekandidato mas fuerte ta unhmber f un muh.Ironia ta ku hustamenteden reanan manera Kari-be, ainda e hende hmber ta pretend ku e ta natimon ainda pero si bobai analis e situashon-nan den sosiedat mih, lobo ripar ku esei ta difsilpa supstansi i argument.Pa hopi empresa ta reko-mendabel pa kombin timdi gerensia konsistiendodi hende hmber i hendemuh. Si ta brdat, maneraun revista Ingles a yega direport, esta ku e hendehmber ta dispuesto patuma sierto riesgo, e tahopi sigur di su kapasidat iku e ta masha kompetitivoi ku e hende muh ta mihden pone kontakto durade-ro i ku e te kompart infor-mashon i poder mas fsil.Un kombinashon di mbos

    mbito i di tur e karakters-tikanan aki dentro di geren-sia di un negoshi por dunae mih resultadonan.

    Muh ta mandamundu

    E hendenan muh na Kr-sou no ta pretend ku nana kue poder den nos sos-iedat. Pa e parti ei nanta bastante modesto. Tahende hmber a kompone piesa ku muh ta mandamundu komo un siertoatvertensia pa hende hm-ber. Lug, e desaroyo asigui i no por bltu e situ-

    ashon mas. Mih hendehmber tuma mas respon-sabilidat pa loke ta nanpapel den nos sosiedat panan no prd mas tereno no pasobra e hende muhke kompet ku e hendehmber, pero simplementepasobra e hende hmber

    atrobe poko generalis! ta demostr mnos deter-minashon. Den bida, naskol i den negoshi tambe!

    1515

    Ken abo ta prefer komo hefe na trabou?Un hende hmber f un hende muh?

  • 7/28/2019 Empresa Chiki Yanuari 2013

    16/20

    YanariCOUROMODA 2013

    International Shoes,Sport Goods and Leather

    Goods Fair So Paulo, Brasil,

    14 17 yanari 2013Lug: Parque Anhembi

    Website: www.couromo-da.com

    INTERNATIONALBUILDERS SHOW 2013Home Building and Con-

    struction ExpositionLas Vegas, Merka,

    22 24 yanari 2013Lug: Las Vegas

    Convention Center E-mail: international@

    buildersshow.comWebsite: www.builderss-

    how.com

    THE OUTDOORSSHOW 2013

    Show for outdoor andadventure enthusiasts.The Outdoors Show fea-tures products for Walk-ing, hiking, mountaineer-ing, camping, photogra-phy, canoeing, cycling,mountain biking & sailing.Great deals from retailerslike new products, out-

    door organisationsLondres, Inglatera,

    17 20 yanari 2013Lug: ExCel

    Website: www.theout-doorsshow.co.uk

    FebrariEXPO ELETTRONICA -

    VICENZA 2013Trade Fair for Electron-ics, related Products &

    CoVicenza, Italia, 2 3

    febrari 2013Lug: Fiera di Vicenza

    We b s i t e : w w w.expoelettronica.blunauti-

    lus.it

    HO.RE.CA. 2013

    International Hotel, Res-taurant & Cafe Show Athena, Gresia,

    8 11 ferbuari 2013Lug: Athens Metropoli-

    tan ExpoWebsite: www.forumsa.gr

    TRAINING CONFER-ENCE & EXPO 2013

    Everything you need tocreate, deliver and man-age training and onlinelearning in your Organi-

    zationOrlando, Florida, Merka,

    15 19 febrari 2013Website: www.training-

    conference.com

    MartINTERNATIONAL HOME+ HOUSEWARES SHOW

    2013International Home +Housewares Show offersyou the opportunity tosee first-hand consum-er lifestyle and producttrends for all areas of thehome, both inside and

    out, under one roof Chicago, Merka,2 5 mart 2013

    Lug: McCormick PlaceWebsite: www.house-

    wares.org

    CEMAT SOUTHAMERICA 2013

    International MaterialsHandling and Logistics

    Trade Fair So Paulo, Brazil,19 22 mart 2013

    Lug: Centro deExposies Imigrantes

    Website: www.cemat-southamerica.com.br

    E-LEARNINGEXPO 2013

    E-Learning ExpoParis, Fransia,

    26 28 mart 2013Lug: Paris Expo Porte

    de VersaillesWebsite: www.solutions-ressources-humaines .

    com

    Aprel

    ALIMENTARIAPUERTO RICOFood Industry Expo

    San Juan, Puerto Rico,6 7 aprel 2013

    Lug: Pedro RosellConvention center

    E-mail: [email protected]

    THE FRANCHISE &BUSINESS OPPORTU-NITIES EXPO - WHASH-

    INGTON D.C. 2013North Americas LargestFranchise and Business

    Opportunities EventsWashington D.C., Merka,

    27 28 aprel 2013Lug: Dulles Expo & Con-ference Center

    Website: www.franchis-eshowinfo.com/

    ISC BRASIL 2013International Security

    ConferenceSao Paulo, Brazil,16 18 aprel 2013

    Lug: Expo Center NorteWebsite: www.iscexpo.

    com.br

    1616

    Eventonan internashonal

    Website ku informashon balioso

    www.businessfactory-cur.comEmpresario, bo ta buskando un persona pa hasi bo atministrashon pa bo? Bishit

    e website aki i risib mas informashon tokante esaki.

    www.dezaak.nlUn website interesante ku yen tema pa empresario.

    www.forbes.comUn artkulo ku 5 tep ku un MBA komo futuro empresario mester tene

    kuenta kun prom kumins un negoshi: 5 must read lessons for MBAsconsidering entrepreneurship.

    www.freelanceswitch.comUn website pa futuro empresarionan bku ke traha komo freelance .

    www.genylabs.typepad.com/small_biz_labs/Empresario, bo ke keda na altura di tur e tendensianan nobo pa empresario nan

    chik i mediano, anto bishit e website aki i risib tur e informenan nobo.

    www.twitter.com/kvkcuracaoSigui nos riba twitter kaminda tur dia tin hopi informashon i update di nos

    proyektonan nobo. I tambe otro informashon di Kmara di Komrsio.

    www.gec2013.comUn website ku informashon di un kongreso organis spesialmente pa

    empresarionan, Global Entrepreneurship Congress.

    www.facebook.com/empresachikiBishit nos riba facebook kaminda tur dia tin hopi informashon i update di nos

    proyektonan nobo.

    www.entrepreneur.com/article/225392Bishita e website aki i lesa un artkulo tokante 10 tendensia nobo pa hasi

    merkadeo bo empresa den 2013.

    www.entrepreneur.com/article/225335Un artkulo mas ku ta interesante pa abo empresario lesa i sa kua ta e10 preguntanan ku bo tin ku puntra prom ku bo tuma un konsehero di

    social media den servisio.

  • 7/28/2019 Empresa Chiki Yanuari 2013

    17/20

    Publikashonnan nobo

    E biblioteka di Sentro di Informashon Komersial di Kmara di Komrsio di Krsou ta konten mas di 5000dokumento. E biblioteka ta ofres un variashon amplio di rekurso pa hasi investigashon. E biblioteka takonten un kolekshon grandi di dokumento relashon ku komrsio riba merkado mundial.

    Resientemente nos a risib e siguiente publikashonnan dennos biblioteka na Sentro di Informashon Komersial.

    - Coaching Het vakblad voor managers op Curaao 2012 - Panorama Of the Americas nov 2012- Stichting Belastingaccountantsbureau Handboek Belastingcontrole okt

    2012 - Alert The International Maritime Human Element Bulletin no. 30 September

    2012 - Training & Inspiration A New Dynamic approach to FDI - Forum Improving The Business Enviroment for Trade Issue 3- Pro le 2013 A region at The Crossroads- Offshore Investment 19th world Offshore Convetion 2012 - Invest Dominican Republic The Business Guide 2011 2012

    E orario di apertura di e biblioteka ta di djaluna te i ku djabirn di 8 or mainta te 4 or atardi.

    LokalTa Buska un Sosio

    Ta buska un sosio pa untienda ku ta situ den erea di Otrobanda. Tur prmit di e tienda ta nardu. E rea di servisiodi e tienda ta komersial i

    turstiko.

    Ta Hr Ta hr dos unidat ku por usa komo ofisina. A kabadi renob e unidatnan inan ta keda na e di dos

    piso di e edifisio ku takeda na De Ruyterkade

    13-14.

    Ta BendeTa bende mashin ( full automatic ) pa traha DuroFrio, inklusive e lista di

    kliente.

    Ta bendeTa bende un edifisio kupor usa komo ofisina. Tin3 unidat den e edifisio kue doo lo por hr. E edi-fisio tin un grandura di

    1620m 2.

    Ta Hr Dos piso di un edifisio denPunda, 60m 2 kada un. Por hr un parti f henter e edi-fisio. Hopi interesante paesnan ku ke hasi negoshi

    den e rea di Punda.

    InternashonalBIB necklase 2013

    Ta buska distribuid f bended lokal pa e lianobo di BIB Necklace

    2013E-mail:

    [email protected]

    Salvex Inc.Salvex ta interes pakumpra tur tipo di karga

    ku por daa.723 Main St. Ste. 600Houston, TX 77002, MerkaTel: 001 713-229-9000Faks: 001 973-556-1328E - m a i l : s h a w -n a @ s a l v e x . c o mWebsite: www.salvex.com

    Littlite LLCLittlite tin mas ku 30 aadi eksperensia den lampidi kalidat i ta buska distri-buid pa su produktonan.E-mail: intlsales@littlite.

    comWebsite: www.littlite.com

    Padco Inc.Padco ta buska distribuidpa tur su tipo di (rol)kwastku ta yuda kubri mas ku

    950m 2 den 1ora.2220 Elm Street S.E.Minneapolis, MN 55414,

    MerkaTel: 001-612-378-7270

    E-mail:[email protected]/ ofer-

    [email protected]:

    www.padco.com/f loor-tools.com

    BestSole Inc.Massaging soles paBestsole Inc. ta buskadistribuid pa su sole disapatu ku por redus doldi pia, rudia, hep i lomba.

    Tel: 001 561-547-4681Faks: 001 561-547-4684

    E-mail:[email protected]

    Website:www.massaginginsoles.

    com

    Oportunidatnan di negoshi

    Si abo tin un oportunidat di negoshi ku bo ke pone den e rbrika aki f pa mas informashon tokante di un di esnan menshon, tuma kontaktoku Sentro di Informashon Komersial di Kmara di Komrsio na tele-fn 461-3918, faks: 461-5652 f e-mail nos na businessinfo@curacao-

    chamber.an

    1717

  • 7/28/2019 Empresa Chiki Yanuari 2013

    18/20

    Sentro pa konsehoFor di dia ku a funda ICC, el a bira un sen-tro profeshonal ku ta yuda empresa chiki mediano den nan inovashon. Te awor, eaktividatnan ku ICC ta hasi pa empresananmediano i chik ta:

    Yuda halsa kalidat pa medio di stipu-lashon di normanan di kalidat (inter-nashonal).

    Kurash empresa pa drecha kalidat diprodukto, servisio i nan prosesonan.

    Stimul pa uzo efisiente di rekurso.

    Yuda empresa pa implement tenden-

    sianan nobo ku ta importante pa nansektor.

    Negoshi duraderoKrsou ta brinda hopi posibilidat pa empre-sanan ku kier ta duradero. Durabilidat tainteresante pa diferente empresa, puesgrandi, chik i pa tur sektor (industria,agrkola, peska, pbliko, retail i detail).Esaki no ta nifik pa limit bo mes namnos uzo di energia f mih uzo di medioambiente, pero e ta amplia su mes masriba mih uzo di ICT, uza produktonan ku ta

    mas mih pa medio ambiente, no hasi mal

    uzo di konosementu di empleadonan i seakonsiente di desperdisio innesesario.

    Ku esaki e pensamentu erneo di durabili-dat komo un gastu ta bira durabilidat komoun manera til i realstiko pa gener masentrada. Pues no solamente duradero pase ta un konsepto ku ta masha na modaaktualmente, pero pa motibu ku empre-sanan sin duda tin hopi benefisio finansieroku esaki.

    Plan di negoshi ICC pa 2013ICC a deli den su plan stratgiko nobo erumbo ku e ta bai kue. Nos ta bai enfokmas riba inovashon duradero. Ku edu-kashon i informashon na empresarionanriba e importansia di hasi negoshi durade-ro, nos ta purba alkans e meta aki. For di e investigashon ku a hasi por a sakae siguiente konklushonnan: Empresanan mester mehor nan

    produkto i servisionan konstantemente. Empresanan ta sera aliansa ku otro pa

    asina logra kambionan stratgiko. Di produkto i servisionan inovativo,

    mas i mas ta eksih pa nan ta konformestndart duradero.

    E definishon durabilidat ta haa uninterpretashon mas amplio. E no takeda mir komo un gastu, pero maskomo un ganashi.

    Tin diferente aktividat ku ICC mester baitraha riba dje pa e prksimo aanan: Eduk empresa chik i mediano mas

    riba e parti di hasi negoshi duradero. Buta insentivo pa empresanan por haa

    gana di implement inovashon durade-ro.

    Traha konhuntamente ku UniversidatNashonal di Antia (UNA) i desaroyun materia ku tin di aber ku inovashonduradero i hasi negoshi di un formaduradero.

    Hasi negoshi duradero no solamente tayuda drecha e situashon den kompanianan

    eksistente, pero ta yuda tambe na desa-royo di empresanan nobo. ICC ta kere kusi stimul durabilidat den empresanan, nanlo por prosper.

    ICC ta dese abo un felisi prspero aa 2013!!!

    Si bo ke sa mas tokante e artkulo aki, por tuma kont akto ku Innovat ieCent rum

    Curaao ribae-mail [email protected] f

    telefn 737-1360.

    Aa nobo, rumbo nobo

    InnovatieCentrum Curaao (ICC) a keda fund na aa 1991 pa yuda stimulinovashon den servisio, produkto i proseso di empresanan mediano i chik.Tur aa di nobo nos ta present plannan pa diferente proyekto na Ministerio

    pa Desaroyo Ekonmiko pa asina nan keda na altura di ehekushon di nosplannan i sigui desaroyonan i nesesidatnan ku tin den merkado. Pa informempresarionan, ICC ta organis seminario, treinen, kompetensia di inovashonpa por laga empresanan keda na altura di desaroyonan inovativo. ICC a hasi unpetishon na algun eksperto di Stichting ABC Advies (Jimme Keizer, Leo Verhoef i Ron Gomes Casseres) pa investig e nesesidat di inovashon na nos isla, paasina determin e rumbo ku ICC tin di kue. E tim di 3 prsona aki a formul unvishon i a traha un plan di 5 aa pa realis e konsepto di hasi negoshi di unforma duradero pa empresanan chik i mediano.

    1818

  • 7/28/2019 Empresa Chiki Yanuari 2013

    19/20

    1919

    Lamentablemente un di kada tres matrimoniota result den divorsio. Komo empresariokas f ku tin plan di kasa un dia, mester tenena kuenta ku divorsio por tin konsekuensia pae empresa. Kon komo empresario por atendku esaki na un manera mih i responsabel?

    MediadorPor skohe pa un prosedimentu tradishonal,sin fin i bring ( vechtscheidingsprocedure )kaminda tur dos partido tin nan propio aboga-do pa bring nan kaso den korte, loke ta kos-toso f por skohe pa divorsi na un maneramoderno. Asina por ekonomis e prosedi-mentu di divorsio loke ta kosta mnos tempui energia negativo. E manera aki ta enserku e partisipantenan ta skohe pa un divorsioakord, ku un mediador imparsial i alabesun abogado imparsial ku por guia i entregun petishon mutuo na korte pa e divorsio kuun kombenio di tur dos (ks) partner. Mester skohe un mediador ku ta spesialis riba etereno di derecho di famia, pero tambe ribae tereno di derecho di kompania, i ku ta tenena kuenta pa haa informashon nesesario di

    aspektonan finansiero i fiskal, komo parti di eprosedimentu di un divorsio di un empresario.Mediashon ta bentahoso ora ku tur dos par-tido ta skohe pa parti di otro na un manerapasfiko. Tin diferente punto importante patene na kuenta kun. Mester wak prom kone pareha ta kas; si a kumbin un kontrato dihuwelijkse voorwaarden f si nan ta kasden komunidat di biennan ( in gemeenschapvan goederen ). Ora e pareha ta kas denkomunidat di biennan e empresa tambe takai den partishon di biennan. Pero tambe oratin un kontrato di huwelijkse voorwaarden,mester wak bon, pasobra ounke ku un die partidonan ta doo di e empresa, e otropareha tg tambe por tin derechi riba un partidi e empresa f e ganashi di e empresa.E huwelijkse voorwaarden por tin un verre-

    kenbeding. Esei ta un kombenio kondishondi hasi kuenta, ku ta enser ku lo repartentre e dos partidonan na mitar loke nan a

    akumul durante nan matrimonio. Si no apalabr nada di antemano riba e punto ei,por hasi esei ainda. Si un di e partidonan noa traha pa e montante akumul i bira un sumagrandi, mester wak kon lo paga esei: for di eempresa f for di kapital priv. Tin ora e kom-pania no por karga e gastu ei ku chns ku ekontinuidat di e empresa ta na peliger.

    HurisdikshonPorta e partisipantenan a skohe pa ta kasbou di e huwelijkse voorwaarden di koudeuitsluiting. Esei ta enser ku e niko relas-hon finansiero ku e pareha kas tin ta eobligashon segun lei pa duna na otro loke tanesesario. Prinsipalmente un koude uitsluit-ing hopi bes no ta na bentaha di esun ku nota empresario. Ku e divorsio e ora ei e kasno-empresario no ta haa nada di e kapital die empresa. Hurisdikshon ta sru ku esaki takambiando.Den hurisdikshon di Hulanda ta refer nakalentamentu di e koude uitsluiting. Wese ora ei ta haa hustu ku e (ks)seor(-a)ku no a haa entrada nunka no ta keda man

    bash (sin konta e posibilidat di derecho dialimentashon). Apesar di koude uitsluitingtg e por tin derecho riba un kompensashonsi el a traha na kas ku tareanan doms-tiko i pa kuido di e muchanan. Huwelijksevoorwaarden ku ta inhustu i irasonabel nota aseptabel mas. Tambe mester tene nakuenta ku komo empresario bo por debealimentashon despues di divorsio, tambe orabo tabata kas ku huwelijkse voorwaarden .E einan por bini konflikto, pasobra mester determin e montante di e alimentashon ikalkul e forsa finansiero ( draagkracht ) di e(ks-) kas, tambe ora e entrada di e empre-sa ta varia. Si tin huwelijkse voorwaarden kaminda e biennan ta repart kaba, tg tin oratin palabranan mnos kla ku por trese duda ikonfushon entre partidonan ora di divorsi, f

    por ehmpel no ta masha kla si sierto bien-nan ta di e empresa si f no. Ki ta pasa si undi e partidonan a yuda pa e empresa krese?

    Den e proseso di mediashon mester bini unakuerdo riba e punto aki, kiko e balor di ekompania ta i ken ta keda ku e empresa.

    KonfidensialidatPa solushon un divorsio kaminda konflik-tonan komersial ta hunga un rl grandi, media-shon hopi bes por trese un resultado mih,mas lih i mnos kostoso ku otro manerananpa solushon konflikto. Algun bentaha dimediashon ta:

    traha huntu pa yega na un solushon alter-nativo, hopi bes unu ku tin dos ganad,solushon di win-win;

    Te proseso no ta bring, pero a skohe paun modelo di solushon huntu;

    e kombenio di mediashon ta bas ribasekresia i konfidensialidat;

    gastu abou i prosedimentu krtiku den unesfera informal i ku boluntat liber.

    Si skohe pa mediashon, e proseso ta eksihdi tur dos partido ku nan lo hasi nan mksimoesfuerso pa yega huntu na un solushon. Unbentaha si bini ku mediashon (en bes di unsolushon di un wes ku ta impon un vere-dikto riba partidonan), ta ku por yega na unsolushon kaminda tur dos partido por influen-sh esaki, i kaminda nan ta mira algu di nanmes input bk. Esaki ta trese mas satisfak-

    shon pa mbos partido. Pero si partidonanno ta kapas pa papia mes ku otro f pensariba solushonnan huntu, e ora ei un abogadoparsial ku lo bringa un prosedimentu na korte(lamentablemente) ta e mih manera paatend e divorsio.

    Sra. Mr. G. L. Daal ta abogado i NMI Reg-ister Mediator registr na NederlandsMediation Instituut. Si tin pregunta por tuma kontakto na number di telefon 527 7654 f por manda e-mail na: daal@gkd-advocatenmediators. com

    Mediashon pa empresarioku ke divorsi

    Dushi, nos tin ku papia mi no kier ta kas ku bo mas i mi ta bai pidi divorsio. Mi ta spera ku bo tambe topa un

    persona un dia ku bo lo stima, meskos ku awor ma dal den eberdadero amor di mi bida durante mi ltimo biahe di negoshi. Palabranandi un empresario annimo di un dia pa otro den un bida matrimonial.

  • 7/28/2019 Empresa Chiki Yanuari 2013

    20/20

    Pesei mes, segun seor Betrian, kurso ta asinaimportante pa hende kuta kumins ku empresa f e hende ku tin empresahopi aa kaba, pero nunkaa haa e splikashonnannesesario di kiko por imester tene kuenta kun.

    AbilidatTa masha hopi kursoBSN Netwerk ta dunaku ta hala atenshon die empresario. Oscar Be-trian a splika ku tur loketa abilidat, e empresariohopi biaha mester di dje.Ora e empresario ke hasinegoshi tin 6 rea pa etene kuenta kun: strategia, operashon, merkadeo, rekurso humano, finansai kon ta domin infor-mashon IT.Ta e seis reanan ku taeksih abilidat di kadaempresario i ku ta yuda eempresario desaroy sukarakter analtiko i esei tayud krese. E empresariomester por konta i hasiklkulonan pa sa kon eta paga OB, e mester sakon e ta lanta su negoshii kua tipo di negoshi. Denesensia e mester sa kikoe ke i dikon. E mester sasi ta NV, BV f empresa

    propio. E mester sa konta krea afschrijf posten ikon e ta yega na su preisdi benta.Pa kada produkto tin unfrmula ku e empresa-rio tin di usa. Despuesdi hasi klkulonan milbiaha, e lo yega na sadelant kuantu pa bendesu produkto. Pero esei taeksperensia a si i e por hasi asina lih. Kurso diabilidat ta yuda e empre-sario riba diferente terenokon pa baha gastu tambe.E empresario mester por komprond i rason pa e

    no kost mas di loke e lomester kosta. Ta hopi kosku den prktika ta sidespues di hopi aa f tasi den kurso. Esei tahustamente loke BSN tahasi, segun Oscar Betri-an.Meskos ku ta sia eempresario ku e mester tin su karchi di negoshi(business card ). Ta yen ditriki tin banda di konose-

    mentu. Un di e trikinan taduna e hende bo number di telefon i lagu hinkmesora den su telefon.

    Asina ta sia e hende ekosnan prktiko i genri-ko.

    EntrenamentuSeor Betrian ta spe-sialis den duna entre-

    namentu. Un di e person-anan ku el a sina hopi didje ta Covey. Ku e entre-namentu ku el a haai a desaroy e abilidataki. Durante aanan ela ripar ku den kaso dikurso hopi biaha hende takai af na kaminda, peroku entrenamentu nan tabai mih. Pesei e ta kom-

    bin awor mas e kurso kuentrenamentu.BSN ta un kompania bastagrandi na Europa i mundukompleto. Pero den ekaso aki na Krsou el askohe pa BSN Netwerk.BSN ta spesialis denMBA, pero aktualmentenan no ta dun. Nan taduna entrenamentu den

    empresa i coaching. Lokee ta gusta mas ta turnaround . Esaki ta kamindanan ta kontrat pa dren-ta e empresa i trese ekambionan nesesario pae produkshon i efisiensiasubi.

    Konosementu tagana

    Pa tur kos ku bo ta hasiden mundu, konosementuta gana. Ounke mester respet tur titulo, mes-ter por honra eksperen-sia tambe. E ta stimultur hende pa buska titulo,pero esei no ta tur kos.Tin yen ehmpel di hendeku titulo ku tg a frakas,anto tambe tin hende kutin yen eksperensia i ku alogra ksito. Pa tur esakikurso, entrenamentu icoaching ta masha impor-tante.

    MensaheOscar Betrian su mensa-he pa 2013 ta lo siguien-te. Den e dianan tras dilomba hopi kos mashastrao a pasa na Kr-sou. Partidonan a kumin-sa papia di buska pas itraha ku otro. Si komrsiobuska e mesun tipo direlashon ei, nos ta yegahopi leu. Komo komersi-ante nos tin di analis nosmerkado i el a rekomend

    seis regla: Kiko ku bo hasi, wakpa e no kousa debakelfinansiero,

    Kiko ku bo hasi, wakpa e no ta kontra lei,

    Kiko ku bo hasi, krdakiko ta bo ophetivo,

    Kiko ku bo hasi, purbasemper di ta honestoden bo akshonnan,

    Kiko ku bo hasi, purbadi ta ntegro,

    Kiko ku bo hasi, purbadi alkans e kalidat dimas haltu posibel.

    Si hasi e seis kosnanei, sin hende bisa nada,

    komo empresario bo talogra mehoransa den boprosesonan.

    BSN Netwerk Seor Oscar Betrian

    Telefon: 465-3685 E-mail: oscar@bsn-

    netwerk.com ;oscarbetrian@ymail.

    com

    2020

    Seor Oscar Betrian di BSN Netwerk ta kontribu den 2013kompartiendo 6 regla pa mehoransa di negoshinan. El a bisa kuun empresario hopi biaha a yega nivel di skol sekundario i einan

    el a stp pa kuminsa hasi negoshi. E konos masha tiki hende ku MBAku a bai hasi negoshi. Ora kaba skol sekundario tin yen kos eif ku bo

    no sa. Tin dos forma pa hasi. E prom ta: eksperensi kada glpi; f na di dos lug: bai kurso i sia e glpinan sin ku mes ta kai den buraku.

    6 Regla pa logra mehoransa den negoshi

    Oscar Betrian: Den tur loke bo hasi, konosementu ta gana.