ZENTRAL TERMIKIOAK

Energi elektrikoa sortzen dute, fosiletan oinarrituta ( ikatza, fuela, edo gas naturala).

Energi transformazio hori lau etapan egiten da:

1. Erregaiaren energia kimikoa bero bihurtu.2. Beroa lurrunaren energia potentzial eta zinetiko bihurtu.3. Lurrunaren energia hori energia mekaniko bihurtu.4. Energia mekanikoa, azkenik, energia elektrikoa bihurtu.

Espainian dauden zentral termikoak:

Zentral termiko konbentzional batek argi bereizitako bost zirkuitu ditu:

1. Erregaiaren zirkuitua; osagai nagusiak: erregaiaren garraioa, ihinztapena, errekuntza eta hauen garraioa.

2. Errekuntzako airearen zirkuitua; aire hori tiro behartuko haizagailu baten bidez sartzen da galdarako sutegian.

3. Lurrunaren zirkuitua, horren bidez, galdaratik irteten den lurruna turbinaren gainean proiektatzen da, presio eta tenperatura handian( 600 C)

4. Zirkulazioko uraren zirkuitua; turbinatik irten ondoren, lurruna kondentsatu egin behar da ur likido eratzeko, eta, horrela, berotze prozesua berriro azteko; horretarako, konsentzazio dorreak erabiltzen dira.

5. Energi elektrikoaren zirkuituan; turbina mugituriko9 alternadoreak energi elektrikoa sortzen du, eta hori tentsio altura igotzen da transformazio bitartez.

Hala ere hasi da zentral termikoak beste teknologia batzuekin erailitzen: Zentral termiko motaren araberako prozesuari dagokionez, egokitasunari buruzko datuak aztertzen direnean ikusten denez, ziklo konbinatuko zentralak oso onak dira.

Halako zentral termikoetan, gas-turbinak(gas naturala) eta lurrunturbinak(ikatza) daude. Zentral horien funtzionamenduaren oinarri termodinamikoa ikatzaren gasifikazioa da, hori gas- errekuntza batekin konbinatua.

Hiru unitate ditu prozesu isla izenekoak:

1. Gasifikazioko unitatea. Bertan erregai solidoa gas bihurtzen da.

2. Ziklo konbinatuko unitatea. Bi turbinak (gas eta lurruna) eta berreskuratze- galderak osatzen dute.

3. Airea zatikatzeko unitatea. Errekuntzako ezinbestekoa den oxigenoa sortzen da hemen.

IKATZA

Ikatza ere materia organikoaren deskonposiziotik sorturiko erregai fosila da. Era primarioan, Karbonifero izeneko garaian, egoera klimatiko egokia egon zen landaredi handiak eratzeko eta, ondoren, deskonposatzeko.

Ikatza egoten da meatokietan. Ikatza ateratzeko teknikak zainaren araberakoak izaten dira. Batzuetan zulatze- eta erailtze-teknika automatiko erabiltzen dira, meatokiaren malda oso altua ez denean eta zainak jarraituak direnean.

Meategian egiten den lana:

Ikatzaren fatoreak:

Ikatz guztiak ez dute energia gaitasun edo osaera kimiko bera. Ikatzaren bero ahalmena estu lotuta dago ikatza eratzeko behar izan duen denborarekin.

Askoz ere errazagoa eta errentagarriago a da energia elektrizitate moduan garraiatzea baino. Hori dela eta, ikatzarekin dabiltzan zentral termoelektrikoak, gehienetan , ikatz meatokien ingurunetan egoten dira.

Ikatzaren erabilera nagusienetarikoa elektrizazioaren produkzioa da; hala eta guzti ere, berotegi efektuaren eraginez erabielara hori murriztu egin da azken urteotan, eta, ikatzaren ordez, gasa eta energia-iturri berriztagarriak erabiltzen dira gehienbat orain.

Ikatzaren bideoa :

http://www.youtube.com/watch?v=glNJ5KFtKnM

GAS NATURALA

Gas naturala ere erregai bat da. Gas horren osagai nagusia metanoa da,baina etano, karbono dioxido hidrogeno eta sufre ere baditu. Txinan gas naturaleko lehenengo putzua zabaldu zuten.

Azken hamarkadotan gas-meatoki garrantzitsuak aurkitu dira; oraingo petrolio-erreserben antzeko erreserbak ditu gasak ere, eta, horrela, oinarrizko energia-iturri horrek garrantzi handia hartu du.

Garraioa eta biltegiratzea:

Gas naturalaren bero-ahalmena petrolioaren deribatu askorena baino handiagoa da; gainera, gasak ez du kerik sortzen, erregai solido eta likidorik gehienek sortzen duten bezala. Baina, batetik bestera eraman eta biltzeko izan diren arazoak direla eta, gasa orain arte oso gutxi erabili da industrian; izan ere, batzuetan irten eta batera erretzen suen lehen, hondakina balitz bezala.

Arrasoak konpondu egin dira, gasbideak eraiki eta gas likidotzeko teknikak garatu direnean. Likidotze-teknika horiek gasa erabat likidotzeko teknikak garatu direnean. Likidotze-teknika horiek gasa erabat konprimitzeko aukera ematen dute, harik eta likido bihurtu arte; likidotu ondoren, biltegi edo bonbona handietan gordetzen da.

Gas kantitate handiena gasbideak erabiliz eramaten da, meatokietatik kontsumo-lekura. Ozeanotik garraiatzeko, gasa oso tenperatura txikian eta prezio handian likidotzen da. Horrela, gasaren bolumena 600 bider inguru txikitzen da. Sistema horrek, ordea, alde bat dauka txarra: inbertsio handiak egin izaten dira plantetan likidotzeko eta, gero, berriro ere gas dian egin behar izaten dira plantetan likidotzen eta, gero, berriro ere gas bihurtzeko; horiek, gainera, %25-eko galdera izaten dituzte.