Construción, instalacións e equipamento dunha biblioteca

Santiago, 7, 8, 9 de setembro do 2009

Isabel Blanco

OBXECTIVOS

Difundir o modelo de instalación de biblioteca pública que ten éxito segundo a miña experiencia Proporcionar claves, de concepto e de recursos, para o desenvolvemento dun bo proxecto dunha instalación de biblioteca Convencer da necesidade de que a Administración debe aplicar unha metodoloxía de programación na creación de equipamentos

PRESENTACIÓN

PRESENTACIÓN

PRESENTACIÓN: Os tópicos I

Aos políticos non lles importa as bibliotecas, nunca están nas súas

prioridades

PRESENTACIÓN: Os tópicos II

Aos arquitectos só impórtalles a estética

Ás bibliotecarias non hai que facelles caso

porque non saben nada de arquitectura

PRESENTACIÓN: Os tópicos III

Eu non teño responsabilidade no proxecto arquitectónico da biblioteca. Iso é cousa dos

arquitectos

PRESENTACIÓN: Os tópicos III

O mal funcionamento dos

equipamentos públicos non é

culpa dos arquitectos é da Administración

porque esta non define os

programas

PRESENTACIÓN: Sociedade actual

SOCIEDADE DA INFORMACIÓN

DIVERSIDADE COMPLEXIDADE

TRANSVERSALIDADE, DIÁLOGO ,VALORES

EQUIPOS MULTIDISCIPLINARES

PLANIFICACIÓN E PROGRAMACIÓN

PLANIFICACIÓN E PROGRAMACIÓN

1. A PLANIFICACIÓN E A PROGRAMACIÓN

PLANIFICACIÓN E PROGRAMACIÓN: Introdución I

Bo proxecto arquitectónico

Mal proxecto arquitectónico

FracasoÉxito

PLANIFICACIÓN E PROGRAMACIÓN: Introdución II

Como aseguraremos, entón, que imos a alcanzar os obxectivos marcados cos recursos asignados?

Planificación Programación

PLANIFICACIÓN E PROGRAMACIÓN: planificación

A planificación consiste en concibir un futuro desexable, neste caso en imaxinar a biblioteca que queremos e en definir as medidas e os recursos necesarios para alcanzalos

Os plans

PLANIFICACIÓN E PROGRAMACIÓN: programación

A programación é a disciplina que, ante unha demanda, identifica as necesidades, determina as solucións e define os obxectivos, as esixencias e os condicionantes que ha de rexer a redacción e a xestión do proxecto.

Os Programas

PLANIFICACIÓN E PROGRAMACIÓN: metodoloxía dunha programación

Constitución dun equipo de traballo

Redacción dun estudo de viabilidade

Elaboración dun programa

PLANIFICACIÓN E PROGRAMACIÓN: metodoloxía dunha programación: constitución dun equipo de traballo

Motivación

Compoñentes do equipo de traballo

• Dunha biblioteca nun edificio novo

• Dunha biblioteca nun edificio xa en funcionamento

PLANIFICACIÓN E PROGRAMACIÓN: metodoloxía dunha programación: redacción dun estudo de viabilidade

Situación de partida

Análise do contexto local

Obxectivos básicos

Elección do emplazamento

Primeiras aproximacións

PLANIFICACIÓN E PROGRAMACIÓN: metodoloxía dunha programación: redacción dun programa Situación de partida

Datos básicos da comunidade á que ten que servir

Obxectivos do equipamento: tipoloxía , concepto , funcións, servizos, etc.

Características do emprazamento

Programa funcional da biblioteca: circulación, áreas, diagrama

Requerimientos técnicos

Previsión de custes e periodización

PLANIFICACIÓN E PROGRAMACIÓN: metodoloxía dunha programación: redacción dun programa: estándares custos

DIPUTACIÓN DE BARCELONA

FEMP

Obra civil 902 €/m2 1.076 €/m2

Mobiliario 210 €/m2 230 €/m2

Equipamiento 28 €/ m2

Equipos informáticos 30 €/ m2

ColecciónFondos bibliográficosFondos bibliográficos

18 € x doc. 16 € x doc(10 doc/ m2)

16,23 € x doc.

21,04 € x doc

Mantenimiento anual instalación

30 €/ m2 30 €/ m2

PLANIFICACIÓN E PROGRAMACIÓN: metodoloxía dunha programación: exemplos de programas

Os programas cataláns: Biblioteca de Masquefá

O programa da Biblioteca dos Rosais/Mesoiro da Coruña

Outros

PLANIFICACIÓN E PROGRAMACIÓN: normativa/estándares

Decreto 24/1995 polo que se regulan os Centros Bibliotecarios Fixos

•100 m2 bibliotecas

• 40 m2 axencias de lectura

Pautas para bibliotecas públicas/sistemas urbanos de bibliotecas. Mº de Cultura

Estándares FEMP

Estándares Deputación de Barcelona

Estándares IFLA/UNESCO (Dep. Barcelona).2001

PLANIFICACIÓN E PROGRAMACIÓN: dous conceptos

Superficies

Ratios

PLANIFICACIÓN E PROGRAMACIÓN: dous conceptos : superficies

Superficie de programa: superficie neta e aproveitable de cada área de actividade

Superficie útil: superficie de programa máis os espazos destinados a circulacións, sanitarios, limpeza, instalacións, ocos, patios, etc.

Superficie construída: superficie útil máis espazo ocupado polos elementos construtivos

PLANIFICACIÓN E PROGRAMACIÓN: dous conceptos : ratios

Ratio: é o cociente de dous números, o en xeral, de dous cantidades comparables entre si. A partir do nº de habitantes, hai ratios que dan a información seguinte: nº de usuarios, de documentos e de consulta, nº de postos de traballo e a superficie unitaria que ocupa cada elemento.

As ratios bibliotecarias permiten identificar as necesidades dunha biblioteca nunha superficie.

PLANIFICACIÓN E PROGRAMACIÓN: dous conceptos : ratios: exemplos

Fuente: La arquitectura de la biblioteca de Santi Romero

OS ESPAZOS E OS SERVIZOS

2. OS ESPAZOS E OS SERVIZOS. DESCRICIÓN DAS ÁREAS DE ACTIVIDADE

OS ESPAZOS E OS SERVIZOS: presentación

Programa : documento que recolle a información referida á organización do edificio: usuarios, fondos, traballadores, mobiliario, construción, actividades, etc.

Diagrama: representación gráfica das relacións entre as distintas áreas, entendendo que cada área e o conxunto de espazos con carácter propio que están relacionados coas funcións da biblioteca. Pódese dicir que é a ferramenta que permite expresar gráficamente as relacións entre as diferentes actividades e cal é o orde lóxico dos movementos que se producen ao redor delas.

OS ESPAZOS E OS SERVIZOS: diagramas

Diagrama funcional: é un gráfico no que se propoñen as relacións entre as áreas para entender os circuítos de público, do persoal e dos accesos.

Diagrama de áreas: desenvolve o contido de cada área, especificando de forma máis concreta os espazos básicos dos que consta e, tamén, as relacións que se establecen entre eles.

OS ESPAZOS E OS SERVIZOS: diagrama funcional : nomeclatura

OS ESPAZOS E OS SERVIZOS: exemplo diagrama funcional

OS ESPAZOS E OS SERVIZOS: exemplo diagrama de áreas

OS ESPAZOS E OS SERVIZOS: a circulación

Circulación: son os fluxos da biblioteca e a súa distribución é o elemento máis importante para o funcionamento óptimo da mesma. A súa análise permite distinguir tres tipos de circuítos ligados entre si: público, persoal e documentos.

• A circulación dos usuarios non debe ser interrompida pola do persoal e a dos documentos• Débese potenciar a fluidez no acceso aos documentos e á información• O usuario debe orientarse con facilidade• A organización dos recorridos debe ser unha sucesión coherente de etapas.

OS ESPAZOS E OS SERVIZOS: tipos de circulación

Circulación interna: son os movementos que se producen dende os puntos de lectura, dende as andeis e desde o mostrador ou mesa de recepción Circulación externa: son as relacións cos espazos exteriores que deben ser fluídas.

OS ESPAZOS E OS SERVIZOS: as áreas de actividade:deputación Barcelona (Santi Romero)

Acollida e promoción

Xeral Infantil Traballo interno

Zonas loxísticas

•Vestíbulo-acceso•Espazos de promoción e animación

•Información e referencia•Fondo xeral•F.especializados•Revistas/prensa•Música e cine•Espazos de soporte

•Coñecementos•Imaxinación•Pequenos lectores•Espazos de soporte

•Traballo interno•Almacéns•Espazo dedescanso persoal

•Almacén•Limpeza•Instala/cións•Aparca/doiro e carga e descarga

OS ESPAZOS E OS SERVIZOS: as áreas de actividade:deputación Barcelona

OS ESPAZOS E OS SERVIZOS: as áreas de actividade: bibliotecas municipais da Coruña

Xeral Infantil Traballo interno

Zonas loxísticas

•Vestíbulo-acceso•Acollida e promoción•Información e referencia•Fondo xeral•F.especializados•Revistas/prensa•Cómic•Música e cine

•Vestíbulo-acceso•Acollida e promoción•Información e referencia•Coñecementos•Imaxinación•Música e cine•Pequenos lectores

•Traballo interno•Almacén•Espazo dedescanso persoal

•Limpeza•Instala/cións

OS ESPAZOS E OS SERVIZOS: as áreas de actividade: bibliotecas municipais da Coruña

VestíbuloRecepción/ informaciónPréstamo

Espacio polivalente

Almacén

Revistasprensa

AInfantilPrelectores

AInfantilDe 7 a 9

AInfantilDe 9 a 12

Espacio soporte

Sanitarios Adultos

Zona de trabajoOfficeSanitarioAlmacén

S. niños

Area generalreferencia

AgeneralFondos generales

Espacio soporte

Infor/mática

Ajuvenillectura child out

Despacho

OS ESPAZOS E OS SERVIZOS: as áreas de actividade: biblioteca pequena

Servizo Público Traballo interno•Vestíbulo de acceso

15 a 20 m2

•Despachos 10-12 m2

•Zona de adultos 85 a 150 m2

•Zona Infantil 50 a 80 m2

•Zona de revistas e prensa

20 a 25 m2

•Zona de audiovisuais

0 15 m2

•Sanitarios, Circulación Climatización

15 a 30 m2

•Almacéns 18-20 m2

TOTAL 200 A 350 m2

OS ESPAZOS E OS SERVIZOS: as áreas de actividade: biblioteca pequena

RevistasPrensa

VestibuloRecepciónEmpréstito F.

XeralOrd

Lectura informalInfantil

CT.

Inter.