La Zagreba Metodo

Teksto 1 (2)Teksto 2 (2)Teksto 3 (3)Teksto 4 (4)Teksto 5 (5)Teksto 6 (5)Teksto 7 (6)Teksto 8 (7)Teksto 9 (8)Teksto 10 (8)Teksto 11 (10)Teksto 12 (12)

Plena Vortaro (16)

Este documento no sustituye el curso de La Zagreba Metodo, que aconsejo realizar efusivamente. Tampoco es un documento “oficial”. Lo he realizado a título personal, con la intención de facilitar el aprendizaje con una herramienta que a mí me ha sido útil. Este texto se encuentra íntegro en pdf en el sitio web de ILOJ:

http://personal.us.es/vmanzano/iloj/

Teksto 1Marko estas mia amiko. Li estas lernanto kaj sportisto. Li nun sidas en ĉambro kaj lernas. Sur tablo estas paperoj kaj libroj. Ĝi estas skribotablo. La libroj sur la tablo estas lernolibroj.La patro kaj la patrino de mia amiko ne estas en la ĉambro. Ili nun laboras. Lia patro estas laboristo, li laboras en hotelo. La patrino instruas. Ŝi estas instruistino.

amiko: amigo/ade: de (propiedad, desde, uso)en: en (dentro)esti: ser, estarhotelo: hotelili: ellos/asinstrui: enseñar, instruirinstruistino: instructora, maestra, profesorakaj: yla: el, la, los, laslabori: trabajarlaboristo: trabajador (profesional)lernanto: alumno, aprendiz, discípulolerni: aprenderlernolibro: libro de aprendizaje, manualli: éllia: suyo/a, de él

libro: libromarko: marca (distintivo, sello, señal)mia: mio/ane: nonu: ahora bien, pues bienpapero: papelpatrino: madrepatro: padresidi: estar sentadoskribotablo: escritoriosportisto: desportista (profesión)sur: sobre (tocando), encima detablo: mesaĉambro: habitaciónĝi: elloŝi: ella

Teksto 2Marko havas amikinon. Ŝia nomo estas Ana. Ŝi estas juna kaj bela. Ana kaj Marko estas geamikoj.Ana venis al la hejmo de Marko.– Bonvolu eniri, amikino.– Saluton Marko. Kion vi faras?– Saluton. Mi legis, sed nun mi volas paroli kun vi.– Ĉu vi havas bonan libron?– Jes, mi havas. Mi ŝatas legi nur bonajn librojn. Ĉu vi volas trinki kafon?– Jes. Ĉu viaj gepatroj kaj gefratoj estas en via hejmo?– Ne. Jen la kafo, ĝi estas ankoraŭ varma. Mi nun kuiris ĝin.– Dankon. Mi povas trinki ankaŭ malvarman kafon.Marko rigardis la belajn okulojn de Ana. Mi vidas, ke li amas ŝin.

al: a, haciaami: amaramikino: amigaankaŭ: también

ankoraŭ: todavíabela: bello/abona: bueno/a

2

bonvoli: pedir el favor de, pedir por favor que

danko: agradecimientoeniri: entrarfari: hacergeamikoj: amigos y amigasgefratoj: hermanos y hermanasgepatroj: padre y madrehavi: tenerhejmo: hogarjen: he aquí, aquí estájes: síjuna: joven (adjetivo)kafo: café (grano o bebida)ke: quekio: qué (cosa), lo quekuiri: cocinarkun: con (compañía)legi: leermalvarma: frío/a

mi: yonomo: nombrenur: solamente, tan solookulo: ojoparoli: hablarpovi: poder (verbo)rigardi: mirarsaluto: saludo, holased: pero, sinotrinki: bebervarma: caliente, cálido/aveni: venirvi: tú, vosotros/asvia: tuyo/a, vuestro/a, de ti, de vosotros/avidi: vervoli: quererĉi: (partícula de acercamiento)ŝati: apreciar, estimar, valorarŝia: suyo/a, de ella

Teksto 3Ana kaj Marko longe parolis antaŭ la lernejo. Poste ili ĝoje iris tra la strato. Estis varma tago. Ili vidis kafejon kaj en ĝi kukojn.– Ni eniru kaj manĝu – diris Marko.– Ĉu vi havas sufiĉan monon?– Kompreneble, mi havas cent dolarojn.– Ho, vi estas riĉa!La kelnero alportis multajn kukojn. Ili manĝis kaj post la manĝo la kelnero denove venis.Marko serĉis en unu loko … serĉis en alia … Lia vizaĝo estis malĝoja. Fine li diris per malforta voĉo:– Mi ne havas monon.Kio okazis poste? Ĉu vi scias?

alia: otroalporti: aportar, traerantaŭ: ante, delante decent: ciendenove: de nuevo, nuevamentediri: decirdolaro: dólarfine: por fin, finalmenteho: ohiri: ir, moverse, andarkafejo: cafetería, café, salón de cafékelnero: camarero (de bar o restaurante)

kompreneble: claro que sí, comprensiblemente, por supuesto

kuko: pastel, tortalernejo: escuelaloko, ejo: lugar, sitiolonge: largamentemalforta: débilmalfeliĉa, malĝoja: triste, infelizmanĝi: comermanĝo, manĝaĵo: comidamono: dineromulta: mucho/a

3

ni: nosotros/asokazi: ocurrir, sucederper, pere de: por medio de, mediantemalantaŭ, post: detrás demalantaŭe, poste: detrásriĉa: rico/ascii: saberserĉi: buscar

strato: callesufiĉa: suficiente (adjetivo)tago: díatra: a través de (de un lado al opuesto), porunu: uno/avizaĝo: cara, rostrovoĉo: vozĝoje: alegremente

Teksto 4Marko skribis al mi belan leteron. Ĝi estas vera amletero. En la letero estis ankaŭ lia foto.Kiam mi revenis el la lernejo, mi volis ĝin denove legi. Mi rapide eniris en mian ĉambron. Tie staris mia fratino Vera antaŭ mia tablo kaj legis mian leteron. En ŝia mano estis ankaŭ la foto.Mi diris kolere:– Kion vi faras tie? Ne legu leterojn de aliaj!Mia fratino fariĝis ruĝa. La foto falis el ŝia mano sur la tablon kaj laletero falis ankaŭ.Ŝi diris:– Pardonu … mi serĉis mian libron …– Sed vi bone scias, ke viaj libroj ne estas sur mia tablo. Ankaŭ ne en mia ĉambro! Redonu la leteron al mi.Ŝi ricevis bonan lecionon: ŝi ne plu legos leterojn de aliaj.Ankaŭ mi ricevis lecionon: mi devas bone fermi la pordon de mia ĉambro.

amletero: carta de amorbone: bien, buenamentedevi: deberel: de (procedencia, material, extracción,

salida, de un conjunto)fali: caerfariĝi: convertirse, hacerse, llegar a serfermi: cerrarfoto: foto, fotografía (objeto)fratino: hermanakiam: cuándokolere: con enfadoleciono: lecciónletero: carta

mano: manopardoni: perdonarpli: más (cantidad)pordo: puertarapide: rápido, rápidamenteredoni: devolverreveni: volver, regresarricevi: recibirruĝa: rojo/askribi: escribirstari: estar de pietie: allí, allá, ahívera: verdadero/a

4

Teksto 5Sinjoro Rapid, amiko de Marko, eniris vendejon de aŭtoj. Tie li vidas belan sinjorinon, kiu plaĉas al li. Vendisto venas al li. Sinjoro Rapid demandas:– Kiu aŭto estas la plej bona?– Tiu ĉi estas la plej bona el ĉiuj.– Ĉu ĝi estas rapida?– Ĝi estas pli rapida ol aliaj.– Ĉu ĝi estas ankaŭ forta?– Ho jes, ĝi estas tre forta.– Certe ĝi estas multekosta?– Kompreneble, ĝi estas la plej multekosta el ĉiuj.– Dankon, bedaŭrinde mi ne aĉetos novan aŭton, ĉar mia malnova aŭto estas la plej malmultekosta el ĉiuj. Mi ankoraŭ veturos per ĝi.Dum li tion diris, li denove rigardis la belan sinjorinon. Sed la vendisto diris:– Estos pli bone, ke vi ne rigardu tiun ĉi sinjorinon. Ankaŭ ŝi estas tre multekosta. Mi scias, ĉar mi estas ŝia edzo.

aĉeti: compraraŭto: auto, automóvil, carro, cochebedaŭrinde: lamentablementecerte, ja: ciertamentedemandi: preguntardum: durante, mientrasedzo: esposoforta: fuertekiu: quién, el cual, la cualmalmultekosta: barato/amalnova: viejo/a (adjetivo de actualidad)multekosta: caro/anova: nuevo/aol: de/que (como contraposición)

plaĉi: gustar, agradarplej: más (superlativo)rapida: rápido/asinjorino: señorasinjoro: señortio: esotiu: esetre: muy, muchobutiko, vendejo: tiendavendisto: vendedor/a (profesión)veturi: ir en vehículoĉar: porqueĉiu: cada uno, cada cual

Teksto 6Maja estas beleta junulino. Ĉiuj ŝiaj geamikoj amas ŝin. Antaŭ tri tagoj malbono okazis: sur strato aŭto faligis ŝin.Maja malsaniĝis kaj havas altan temperaturon. Ŝia patrino diris, ke ŝi devas resti hejme. Morgaŭ ŝi vokos doktoron.La doktoro venis je la naŭa horo por helpi al Maja.– Diru "A" …montru viajn manojn … montru viajn piedojn … malvestu vin!La doktoro ĉion bone rigardis kaj fine diris:

5

– Unu semajnon restu hejme kaj … ne iru sub aŭton. Trinku multan teon matene kaj vespere. Mi deziras, ke vi estu trankvila. Post unu semajno vi fartos pli bone. Mi venos por revidi vin.– Sinjoro doktoro, ĉu mia bonega amiko Karlo povas veni vidi min?– Hm, jes … jes. Li povas veni … sed ankaŭ li estu trankvila.

alta: alto/abeleta: un poco bella/obonega: muy bueno/adeziri: deseardoktoro: doctor/afaligi: hacer caer, tumbarfarti: encontrarse (en salud)hejme: en casa, en el hogarhelpi: ayudarhoro: horaje: a, preposición indefinidajunulino: mujer jovenmalbono: mal (sustantivo, el mal)malsaniĝi: enfermar, enfermarsemalvesti: desnudarmatene: en la mañana, por la mañanamontri: mostrar, enseñar

morgaŭ: mañana (después de hoy)naŭa: novenapiedo: piepor: pararesti: quedarse, permanecerrevidi: volver a versemajno: semanasub: bajo, debajo detemperaturo: temperaturateo: tétrankvila: tranquilo/atri: tresvespere, posttagmeze: en la tarde, por la

tardevoki: llamar (a alguien)ĉio: todo (toda cosa)

Teksto 7Marko dormis matene tre longe.Kiam li vidis la sunon, subite li eksaltis. Ĉiam li malfruas, kiam li devas iri al la lernejo. Li scias, ke la instruistino malŝatas tion.Sed hodiaŭ li ne volas malfrui. Li rapide metis la vestaĵon. Rapidege li trinkis la kafon. Poste kun la libroj en la mano li kuris kaj saltis laŭ la strato. La homoj rigardis lin kaj diris: "Kia malsaĝa knabo."Baldaŭ li estis antaŭ la lernejo. Li volis eniri en la lernejon, sed li nepovis. Ĝi estis fermita. Li vidis nek instruiston nek gelernantojn.Li eksidis antaŭ la lernejo kaj pensis: kio okazis?– Diable, nun mi memoras! Hodiaŭ estas dimanĉo!

baldaŭ: prontodiable: diabólicamentedimanĉo: domingodormi: dormireksalti: botar, brincareksidi: sentarse súbitamentefermita: cerrado/ahodiaŭ: hoyhomo, persono: persona, (hombre o mujer)

instruisto: maestro, instructorkia: cómo, de qué tipoknabo: muchacho, chicokuri: correrlaŭ: segúnmalfrui: llegar tardemalsaĝa, stulta: insensato/a, necio/amalŝati: disgustar, no apreciar, no valorarmemori: acordarse

6

meti: ponernek: nipensi: pensarrapidege: muy rápidamentesalti: saltar

subite: súbitamentesuno: solvestaĵo: prenda de ropaĉiam: siempre

Teksto 8Hodiaŭ mia patrino estis tre maltrankvila. Mi venis el la lernejo kaj raportis al ŝi, ke mi ricevis malbonan noton. Ŝi diris: "Knabaĉo, vi devas pli multe laborigi vian kapon. Kiom da malbonaj notoj vi havas?.Mi estis malĝoja.– Iru en vian ĉambron kaj lernu! – ŝi diris.Mi sidis en mia ĉambro, sed mi povis nek lerni nek legi. Miaj pensoj estis ĉe ludo kun miaj amikoj kaj ĉe sporto.Mi diris al mi mem: Ĉu mi estas tiom malsaĝa, kvankam mi lernis multe?Tiam la patrino eniris en la ĉambron kaj aŭdis miajn vortojn. Ŝi tuj respondis:– Ne, mia kara, vi ne estas malsaĝa. La problemo estas, ke vi devas lerni multe pli. Tiam vi ne havos nur malbonajn notojn.Ankaŭ nun mi ne havas ilin. Mi havas bonan noton pri muziko – midiris.La patrino subite ekridis. Tio denove plibeligis mian tagon. Sed la problemo tamen restis.

aŭdi: oirda: de (cantidad)ekridi: echarse a reírkapo: cabezakara: querido/akiom: cuántoknabaĉo: jovenzuelo, muchacho traviesokvankam: aunquelaborigi: hacer trabajarludo: juegomalbona: malo/amaltrankvila: inquieto/a, preocupado/amem: mismo/a (identidad con énfasis)multe: mucho (adverbio)muziko: música

noto: nota, apunte, anotaciónpenso: pensamientoplibeligi: aumentar la belleza de algo,

embellecerpri: acerca de, sobre, respecto aproblemo: problemaraporti: dictaminar, informar, referir, relatarrespondi: respondersporto: deportetamen: sin embargo, no obstantetiam: entoncestiom: tanto (tanta cantidad)tuj: en seguida, inmediatamente, al instantevorto: palabraĉe: en, en casa de, al pie de

7

Teksto 9Petro kaj Maria volis vojaĝi al alia lando en libertempo. Ili decidis iri al Italio, bela lando kun malnovaj urboj kaj aliaj belaĵoj. Ili estis feliĉaj:– Kie estas mia vestaĵo? – ŝi demandis.– Ni ne forgesu kunporti la libron por lerni Esperanton. Ni povus komenci jam en la vagonaro.– En la vagonaro ni nenion faros, kara Petro. Ni veturos per aŭto. Mi havas sekreton: mia riĉa onklo Bonifacio plenumis mian dezironkaj donis al ni sian aŭton por uzo. Ĝi jam staras antaŭ la domo.– Sed mi devas diri…– Nenion diru, karulo, ni eksidu en la aŭton kaj veturu al Italio.Petro kaj Maria sidis en la aŭto. Ankaŭ la vestaĵoj estis en la aŭto. Sed ili ankoraŭ sidadis kaj atendis.– Do, karulo – ŝi diris – kial ni ne ekveturas?– Karulino, ankaŭ mi havas sekreton. Mi veturigus la aŭton, sed mi ne scias. Mi neniam lernis tion.

atendi: esperar (a alguien), aguardarbelaĵo: cosa belladecidi: decidirdeziro: deseodo: pues, por consiguientedomo: casadoni: darekveturi: iniciar un viaje en cocheesperanto: esperantofeliĉa: felizforgesi: olvidaritalio: italiajam: yakarulo: persona cariñosakial: por quékie: dónde

komenci: comenzarkunporti: llevar juntolando: paíslibertempo: tiempo libreneniam: nuncanenio: nada (ninguna cosa)onklo: tíoplenumi: ejecutar un encargo, llevar a cabosekreto: secretosia: suyo (de él, ella o ello)sidadi: permanecer sentado/aurbo: ciudaduzo: uso, utilizaciónvagonaro, trajno: trenveturigi, konduki: conducirvojaĝi: viajar

Teksto 10– Kiel rapide pasas tagoj! Morgaŭ estas la naskiĝtago de via patro, Marko. Alvenos kelkaj familianoj kaj geamikoj. Ĉu vi bonvolus iom helpi? Trovu iomete da tempo almenaŭ por ordigi vian ĉambron. Mi ŝatus kuiri ion bonan. Por la naskiĝtaga kuko mankas lakto en la hejmo. Necesas havigi iom da manĝaĵo el vendejo…– Bone, mi aĉetumos por la naskiĝtago. Sed, anstataŭ sidi kaj manĝegi kun neinteresaj familianoj, mi ŝatus ekskursi kun klubanoj.

8

– Kun kiuj klubanoj? – diris la patrino kaj ĵetis iajn paperojn en paperujon.– Morgaŭ frue kunvenas anoj de mia sporta klubo.– Sed, kara mia, ĉu ĝuste morgaŭ vi devas foresti? Ĉu vi ne intervidiĝas kun viaj samklubanoj trifoje semajne?– Ĉu mi rajtas ion proponi: Mi kunmanĝos kun la familianoj. Sed en la dua parto de la tago mi foriros kun miaj geamikoj. Post la kuko Maria kaj Petro certe parolos pri la malsukcesa veturado per aŭto. Malinterese! Mi ne plu volas tion aŭdi! Kial ni ne havas iun ideoriĉan onklon Bonifacio en nia familio?!La patrino ridetis je liaj vortoj. Ŝi scias, ke Marko iom tro parolas hodiaŭ.– Kara Marko, ne sufiĉas nur riĉeco de la ideoj. Necesas ankaŭ plena monujo por realigi ilin.La patrino post iom da silento daŭrigis:– Nu, antaŭ kelkaj minutoj telefonis Ana, ke ankaŭ ŝi vizitos nin morgaŭ. Ŝi tre ŝatas dolĉajn kukojn, kvankam ŝi atentos por ne dikiĝi.Tuj Marko ŝanĝis la opinion. Sen Ana dum la ekskurso li estus tre soleca.Patrino, tiuokaze mi tamen pasigos la morgaŭan tagon hejme.

almenaŭ: al menosalveni: llegarano, membro: miembro de un grupo o

sociedadanstataŭ: en lugar de, en vez deatenti: atender, atender a, tener cuidadoaĉetumi, butikumadi: ir de comprasdaŭrigi: continuar, hacer durardikiĝi: engordarsedolĉa: dulcedua: segundo/aekskursi: ir de excursiónekskurso: excursiónfamiliano: familiar (miembro de la familia)familio: familiaforesti: estar ausenteforiri: marcharsefrue: tempranohavigi: facilitar, proporcionar, proveer,

suministraria: algún (alguna clase o tipo)ideo: ideaideoriĉa: imaginativo/a, rico en ideas

intervidiĝi: entrevistario: algo (alguna cosa), sufijo-> país o

ciudadiom: algo, un pocoiomete: un poquitoiu: alguienkelka: algún, alguna, algún que otrokiel: cómo, de qué modoklubano: miembro de un clubklubo: clubkunmanĝi: comer juntos/as, compartir la

comidakunveni: reunirselakto: lechemalinterese, seninterese, neinterese: sin

interés (advervio)malsukcesa: fracasado/a (adjetivo)manki: faltarmanĝo, manĝaĵo: comidamanĝegi: comer muchominuto: minutomonujo: monederomorgaŭa: de mañana (adjetivo)

9

naskiĝtago, naskotago, nasko-tago: cumpleaños

necesi, bezoni: necesitarmalinteresa, neinteresa, seninteresa: no

interesante (adjetivo)nia: nuestro/aopinio: opiniónordigi: ordenar (poner orden)paperujo: papeleraparto: partepasi, pasigi: pasar, transcurrirpasi, pasigi: pasar, transcurrirplena: lleno/aproponi: proponerrajti: tener derecho, tener permitidorealigi: hacer real, realizarrideti: sonreirriĉeco: riquezasamklubano: miembro del mismo clubsemajne: a la semana (adverbio)

sen: sinsilento: silenciosoleca: solitario/asporta: deportivo/asufiĉi: bastar, ser suficientetelefoni: telefoneartempo: tiempo (de reloj)tiuokaze: en esa ocasión, entoncestrifoje: tres vecestro: demasiadotrovi: encontrar algo que se estaba

buscandoveturado: conducciónviziti: visitarĝuste, precize, korekte: adecuadamente,

exactamente, justamente, precisamente

ĵeti: echar, lanzar, tirarŝanĝi: cambiar, mudar, transformar

Teksto 11Estis vespero en Venecio. Centoj da homoj plenigadis la Sankt-Markan placon. Junuloj kaj militistoj, maristoj de sur la ŝipoj, elstaraj sinjorinoj, kaj junulinoj, alilandaj vojaĝantoj, ĉambristoj kajgondolistoj – ĉiuj moviĝis al la urbomezo. Iom plue sed ne malproksime de la maro troviĝis malgranda placo. Fine de ĝi, proksime de la maro staris homo. Laŭ la vestaĵo oni facile povis ekscii, ke li estas gondolisto de iu riĉulo. Seninterese li rigardis la ĝojan hommulton. Subite rideto lumigis lian vizaĝon, kiam li ekvidis mariston, kiu alvenis el la flanko de la maro.– Ĉu tio estas vi, Stefano? – ekkriis la gondolisto.– Ĉiuj diras, ke vi falis en la manojn de la Turkoj.– Vere. Ni renkontis unu el iliaj ŝipoj. Ĝi sekvis nin dum pli ol unu horo. Sed ne estas facile iri pli rapide ol nia ŝipo. Do, kiaj novaĵoj estas tie ĉi en Venecio?– Nenio interesa – nur granda malfeliĉo por Pietro. Ĉu vi konas Pietron?– Kompreneble, ke mi konas.– Granda ŝipo subakvigis lian gondolon.– Kaj kio pri Pietro?– Lia gondolo subakviĝis. Okazis, ke ni troviĝis proksime, tiel ke Ĝorĝo kaj mi prenis Pietron en nian gondolon. En la sama tempo mia estro subakviĝis por helpi junulinon, kiu preskaŭ jam mortis kun sia onklo.10

– Ho, tie estis junulino – kaj onklo?– Lin ni ne povis helpi. Estis grava homo. Sed kio vin alvenigas en Venecion, amiko mia?La maristo rapide ekrigardis sian amikon kaj komencis diri:– Do, vi scias, Ĝino, mi alportis …La gondolisto subite haltigis lin.– Vidu. – li diris.Tiam iu homo pasis apud ili. Li ankoraŭ ne estis tridekjara, kaj lia vizaĝo estis senkolora. Lia iro estis certa kaj facila. Lia vizaĝo estis malĝoja.– Jakopo – diris Ĝino, kiam li ekvidis la homon – oni diras, ke multaj gravuloj donas sekretajn laborojn al li. Li scias tro da sekretoj.– Kaj tial ili timas sendi lin en malliberejon – diris la maristo, kaj dum li parolis, li montris la domegon de la Doĝoj.– Vere, multaj gravuloj bezonas lian helpon – diris Ĝino.– Kaj kiom ili pagas al li por unu mortigo?– Certe ne malpli ol cent monerojn. Ne forgesu, ke li laboras por tiuj, kiuj havas sufiĉe da mono por pagi al li. Sed, Stefano, en Venecio estas aferoj, kiujn estas pli bone forgesi, se vi volas trankvile manĝi vian panon.Estis iom da silento kaj poste la gondolisto denove ekparolis:– Vi venis ĝustatempe por vidi ŝipkuron.– Ĝino – iu diris malforte proksime de la gondolisto.– Sinjoro?Don Kamilo Monforte, la estro de Ĝino senvorte montris al la gondolo.– Ĝis revido – diris la gondolisto kaj prenis la manon de sia amiko.

afero: asunto, cosa, causaalilanda: de otro paísapud: al lado de, cerca de, junto anecesi, bezoni: necesitarcento: cientocerta: cierto/adomego: gran casadoĝo: presidente en Venecia o Génovaekkrii: exclamarekparoli: comenzar a hablarekrigardi: comenzar a mirar, girar la miradaekscii: adquirir conocimiento sobre algo

nuevo, comenzar a saberekvidi: comenzar a ver, darse cuenta de

elstara: que se encuentra más arriba del resto, sobresaliente

ĉefo, estro: jefefacila: fácilfacile: fácilmenteflanko: ladogondolisto: gondolero (profesión)gondolo: góndolagranda: grandegrava: importantegravulo: persona importantehaltigi: parar, detenerhelpo: ayudahommulto: multitudilia: de ellos/as, suyo/a

11

interesa: interesanteiro: de los acontecimientos), marcha (del

asuntojunulo: joven (sustantivo, un joven)koni: conocerlaboro: trabajolumigi: alumbrar, iluminarmalfeliĉo: infelicidadmalforte: débilmenteeta, malgranda: pequeño/amalliberejo: cárcel, prisiónmalpli: menos (cantidad)malproksime: alejadamente, de lejosmaristo: marinero (profesión)maro: marmilitisto: militar (profesión)monero: monedamorti: morirmortigo, murdo: asesinato, homicidiomoviĝi: moversenovaĵo: noticia, acontecimiento, algo que

acaba de ocurrironi: se, uno (impersonal)pagi: pagarpano: panplaco: plazaplenigadi: acción continuada de llenar algoplue: de diversas maneras, en diversas

circunstanciaspreni: coger, tomarpreskaŭ: casiproksime: próximamenterenkonti: encontrar cara a cararevido: acto de volver a ver

rideto: sonrisariĉulo: persona ricasama: mismo/a (similitud, igualdad)se: si (condicional)sekreta: secreto/asekvi: seguir, resultar, proseguirsendi: enviarmalinterese, seninterese, neinterese: sin

interés (advervio)senkolora: sin colorsenvorte: sin palabras (adverbio)subakvigi: meter bajo el agua, sumergirsubakviĝi: meterse bajo el agua,

sumergirsesufiĉe: bastante, suficientementetial: por eso, por esa razóntiel: de ese modo, así, tantimi: temertrankvile: tranquilamentetroviĝi: encontrarse (a uno mismo)turko: turco/a (procedencia)urbomezo: centro de la ciudadvenecio: veneciavere: verdaderamentevespero: tarde (momento del día)vojaĝanto: viajeroĉambristo: quien arregla la habitación

(profesión)ĝoja: alegre (adjetivo)ĝorĝo: gargantaĝustatempe: justo a tiempoŝipkuro: competición de barcosŝipo: barco

Teksto 12S-ro Pipelbom estis alta, dika, peza kaj larĝa. Tio donis al li havindan korpoforton, kaj lia grandula aspekto ludis ne etan rolon en la fakto, ke la plimulto el la homoj, se ne lin timis, certe respektis kaj almenaŭ pripensis antaŭ ol decidi malkontentigi lin.Sed tio, kio estas ofte utila dumtage, prezentas per si malplaĉan ĝenon dumnokte en loko arboplena. Ĉefe kiam oni devojiĝis kaj ekstervoje iraĉas en nehoma sovaĝejo.La dika, peza, alta larĝa korpo ne sukcesis pasi senbrue inter la arbetoj; krome tuŝi la naturaĵojn, ĝenerale malsekajn, meze de kiuj li malfacile paŝis, estis travivaĵo ne malofte doloriga kaj ĉiam malagrabla. Ju pli li antaŭeniris en la vivo – kaj ju pli antaŭeniris en

12

la ĉe kastela arbaro des pli Adriano Pipelbom malŝatis la noktan naturon.Viro kun okuloj, kiuj kapablis bone vidi en la mallumo, rigardis la malfacilan iron de nia industriisto. Li ridetis.Apud tiu viro, en vestaĵo de policano, staris alia persono, en simila vestaĵo. Ĉi lasta estis virino."Ni iru," la viro diris mallaŭte en la orelon de sia kunulino. "Nun estas la ĝusta momento."Ambaŭ paŝis direkte al la alta, larĝa, peza, dika persono. Ili zorgis fari kiel eble plej malmulte da bruo. Junaj, facilmovaj, ili preskaŭ plene sukcesis.En ĉi tiu aĉa situacio, kie arboj sovaĝe ĵetis siajn malsekajn branĉojn rekte en la vizaĝon de la industriisto, kie multpiedaj bestetoj prenis liajn piedojn por promenejo, kie naturo faligis lian piedon plej dolorige en kavon plenan de akvo aĉodora, Adriano Pipelbom rapide alvenis al la penso, ke oni devas ĉi tie esti preta por iu ajn malplaĉa renkonto. Ion ajn li efektive atendis, krom homavoĉo. Kiam do voĉo aŭdiĝis tuj proksime, li faris, ekmire, belan surlokan salton, kiu movis lian koron, ŝajne, supren ĝis la buŝo."Kio?" li diris kun la provo sensukcese rekapti iom da trankvilo.Sed la lumo de lampeto, kiun oni direktis rekte al liaj okuloj, malhelpis la repaciĝon. Krome, ŝajnis al li, ke la homformo, kiu tenis la lampon, surhavas vestojn policajn."Kion vi faras ĉi tie?" sonis la aŭtoritata voĉo."Mi … mi … nuuuu … eee …" fuŝparolis Pipelbom."Bonvolu paroli iom pli klare," la alia diris eĉ pli grav-tone."Mi … mi … mi promenas.""Ha ha. Vi promenas en la bieno de la grafino de Montokalva, mezede la nokto. Ĉu la grafino vin invitis? Ĉu ŝi scias pri via ĉeesto ĉi tie?""N … nu … N … ne. Mi …""Mi do devas peti vin min sekvi." Kaj li klarigis, ke ekde la fuŝa provo kapti la grafinon, fare de teroristoj, la polico kontrolas atente,kio okazas en la ĉirkaŭaĵo de la kastelo.Al la industriisto ŝajnis, ke lia koro ĉifoje falis ĝis liaj piedoj. Li sciis, ke nur malfacile li povos trovi akcepteblan klarigon pri sia ĉeesto, kaj la ideo, ke la grafino ĉion scios, perdigis al li la malmulton da espero, kiu restis post la unuaj vortoj de la policano.

ajn: cualquierakceptebla: aceptableakvo: agua

ambaŭ: ambos/asantaŭeniri, progresi: avanzar, progresararbaro: bosque

13

arbeto: arbolitoarbo: árbolarboplena: lleno/a de árbolesaspekto: aspectoatente: atentamenteaĉa: de mala calidad, despreciable,

desagradableaĉodora: malolienteaŭdiĝi: oírseaŭtoritata: que posee autoridad (adjetivo)besteto: animalitobieno: granjabranĉo: ramabruo: ruídobuŝo: bocades pli: tanto másdevojiĝi: extraviarse, perdersedika: gordo/a, grueso/adirekte: directamentedirekti: dirigir, mandardoloriga: doloroso/adolorige: dolorosamentedumnokte: durante la nochedumtage: durante el díaeble: posiblementeefektive: de forma efectiva, efectivamenteekde: desdeekstervoje: desde fuera del caminoespero: esperanzaeta, malgranda: pequeño/aeĉ: aun, hasta, inclusofakto: hecho (un acontecimiento)fuŝa: chapucero/a, hecho malamente, sin

cuidadofuŝparoli: hablar sin explicarse biengrafo: noble (con título nobiliario)havinda: deseable (que se desea poseer)homa: humano/a (adjetivo)homformo: forma humanaindustriisto: industrial (profesión)inter: entreinviti: invitarkapabli: poseer las capacidades parakapti: capturarkastelo: castillokavo: cavidad, hueco, vacíoklare: claramente, de manera distingibleklarigi: aclarar, clarificarkontroli: comprobar, controlar, revisarkoro: corazón

korpo: cuerpokorpoforto: fuerza corporalkrom: aparte de, además dekrome, plie: además (adverbio)kunulo: camarada, compañero/alampo: lámparalarĝa: ancho/alasta: último/aludi: jugar, tocar (un instrumento),

representar (teatro, cine)lumo: luzmalagrabla, malplaĉa: desagradable,

displacenteromalfacila: difícilmalfacile: difícilmentemalhelpi, malebligi: estorbar, impedir,

obstaculizarmallaŭte: bajo (al hablar) (adverbio)mallumo: oscuridadmalmulte: poco (adverbio)malmulto: poco (sustantivo)malofte: infrecuentemalagrabla, malplaĉa: desagradable,

displacenteromalseka: húmedo/ameze: en el centro (adverbio), en mediomomento: momentomovi: movermultpieda: que tiene muchos piesnaturaĵo: material o cosa de la naturalezanaturo: naturalezanehoma: sin hogarnokta: nocturno/anokto: nocheofte: frecuentementeorelo: orejapaŝi: caminar, andar dando pasosperdigi: hacer que alguien se pierdahomo, persono: persona, (hombre o mujer)peti: pedirpeza: pesado/aplej: más (superlativo)plene: plenamenteplimulto: mayoría (sustantivo)policano: miembro de la policíapolico: cuerpo de policíapreta: listo/a, preparado/aprezenti: presentar (una persona a otra),

echar (una película)pripensi, mediti: meditar

14

promenejo: lugar destinado a pasearpromeni: pasearprovo, pruvo, testo: pruebarekte: rectamenterenkonto: encuentro cara a cararespekti: respetarrolo: función, papelsalto: saltosenbrue: silenciosamentesensukcese: sin éxito (adverbio)si: pronombre reflexivo (a sí)simila: parecido/a, similarsituacio: conjunto de circunstancias,

situaciónsoni: hacer ruido, sonarsovaĝe: de manera fiera o salvajesovaĝejo: región salvajesukcesi: tener éxitosupre: arriba, encimasurhavi: llevar, tener puestoteni: aguantar, mantener, sostener, sujetar,

tener

teroristo: terroristatrankvilo: tranquilidadtravivaĵo: vivenciatuŝi: tocar (algo o a alguién)unua: primero/autila: útilvesto: indumentariavirino: mujerviro: hombre, varónvivo: vidazorgi: cuidar de, preocuparseĉeesto: presenciaĉefe, precipe: principalmente, sobretodoĉirkaŭaĵo: espacio o región alrededor de

algoĝenerale: generalmenteĝeno: dificultad, molestia, obstáculoĝusta, ekzakta, korekta, preciza: correcto/a,

justo/a, exacto/aŝajni: parecer, ser similar

15

Plena Vortaro

aĉa: de mala calidad, despreciable, desagradable

aĉeti: compraraĉetumi: ir de comprasaĉodora: malolienteafero: asunto, cosa, causaajn: cualquierakceptebla: aceptableakvo: aguaal: a, haciaalia: otroalilanda: de otro paísalmenaŭ: al menosalporti: aportar, traeralta: alto/aalveni: llegarambaŭ: ambos/asami: amaramikino: amigaamiko: amigo/aamletero: carta de amorankaŭ: tambiénankoraŭ: todavíaano: miembro de un grupo o

sociedadanstataŭ: en lugar de, en vez

deantaŭ: ante, delante deantaŭeniri: avanzar, progresarapud: al lado de, cerca de,

junto aarbaro: bosquearbeto: arbolitoarbo: árbolarboplena: lleno/a de árbolesaspekto: aspectoatendi: esperar (a alguien),

aguardaratente: atentamenteatenti: atender, atender a,

tener cuidadoaŭdi: oiraŭdiĝi: oírseaŭto: auto, automóvil, carro,

cocheaŭtomobilo: auto, automóvil,

carro, cocheaŭtoritata: que posee

autoridad (adjetivo)baldaŭ: prontobari: estorbar, impedir,

obstaculizarbedaŭrinde: lamentablementebela: bello/a

belaĵo: cosa bellabeleta: un poco bella/obesteto: animalitobezoni: necesitarbieno: granjabona: bueno/abone: bien, buenamentebonega: muy bueno/abonvoli: pedir el favor de, pedir

por favor quebranĉo: ramabruo: ruídobuŝo: bocabutiko: tiendabutikumadi: ir de comprasĉambristo: quien arregla la

habitación (profesión)ĉambro: habitaciónĉar: porqueĉe: en, en casa de, al pie deĉeesto: presenciaĉefe: principalmente,

sobretodoĉefo: jefecent: ciencento: cientocerta: cierto/acerte: ciertamenteĉi: (partícula de acercamiento)ĉiam: siempreĉio: todo (toda cosa)ĉirkaŭaĵo: espacio o región

alrededor de algoĉiu: cada uno, cada cualda: de (cantidad)danko: agradecimientodaŭrigi: continuar, hacer durarde: de (propiedad, desde, uso)decidi: decidirdemandi: preguntardenove: de nuevo,

nuevamentedes pli: tanto másdevi: deberdevojiĝi: extraviarse, perdersedeziri: deseardeziro: deseodiable: diabólicamentedika: gordo/a, grueso/adikiĝi: engordarsedimanĉo: domingodirekte: directamentedirekti: dirigir, mandardiri: decir

do: pues, por consiguiente, luego

doĝo: presidente en Venecia o Génova

doktoro: doctor/adolaro: dólardolĉa: dulcedoloriga: doloroso/adolorige: dolorosamentedomego: gran casadomo: casadoni: dardormi: dormirdua: segundo/adum: durante, mientrasdumnokte: durante la nochedumtage: durante el díaeble: posiblemente, quizáeĉ: aun, hasta, inclusoedzo: esposoefektive: de forma efectiva,

efectivamenteejo: lugar, sitioekde: desdeekkrii: exclamarekparoli: comenzar a hablarekridi: echarse a reírekrigardi: comenzar a mirar,

girar la miradaeksalti: botar, brincarekscii: adquirir conocimiento

sobre algo nuevo, comenzar a saber

eksidi: sentarse súbitamenteekskursi: ir de excursiónekskurso: excursiónekstervoje: desde fuera del

caminoekveturi: iniciar un viaje en

cocheekvidi: comenzar a ver, darse

cuenta deekzakta: correcto/a, justo/a,

exacto/ael: de (procedencia, material,

extracción, salida, de un conjunto)

elstara: que se encuentra más arriba del resto, sobresaliente

en: en (dentro)eniri: entraresperanto: esperantoespero: esperanza

16

esti: ser, estarestro: jefeeta: pequeño/afacila: fácilfacile: fácilmentefakto: hecho (un

acontecimiento)fali: caerfaligi: hacer caer, tumbarfamiliano: familiar (miembro de

la familia)familio: familiafari: hacerfariĝi: convertirse, hacerse,

llegar a serfarti: encontrarse (en salud)feliĉa: felizfermi: cerrarfermita: cerrado/afine: por fin, finalmenteflanko: ladoforesti: estar ausenteforgesi: olvidarforiri: marcharseforta: fuertefoto: foto, fotografía (objeto)fratino: hermanafrue: tempranofuŝa: chapucero/a, hecho

malamente, sin cuidadofuŝparoli: hablar sin explicarse

biengeamikoj: amigos y amigasgefratoj: hermanos y

hermanasĝenerale: generalmenteĝeno: dificultad, molestia,

obstáculogepatroj: padre y madreĝi: elloĝoja: alegre (adjetivo)ĝoje: alegrementegondolisto: gondolero

(profesión)gondolo: góndolaĝorĝo: gargantagrafo: noble (con título

nobiliario)granda: grandegrava: importantegravulo: persona importanteĝusta: correcto/a, justo/a,

exacto/aĝustatempe: justo a tiempoĝuste: adecuadamente,

exactamente, justamente, precisamente

haltigi: parar, detenerhavi: tenerhavigi: facilitar, proporcionar,

proveer, suministrarhavinda: deseable (que se

desea poseer)hejme: en casa, en el hogarhejmo: hogarhelpi: ayudarhelpo: ayudaho: ohhodiaŭ: hoyhoma: humano/a (adjetivo)homformo: forma humanahommulto: multitudhomo: persona, (hombre o

mujer)horo: horahotelo: hotelia: algún (alguna clase o tipo)ideo: ideaideoriĉa: imaginativo/a, rico en

ideasili: ellos/asilia: de ellos/as, suyo/aindustriisto: industrial

(profesión)instrui: enseñar, instruirinstruistino: instructora,

maestra, profesorainstruisto: maestro, instructorinter: entreinteresa: interesanteintervidiĝi: entrevistarinviti: invitario: algo (alguna cosa), sufijo->

país o ciudadiom: algo, un pocoiomete: un poquitoiri: ir, moverse, andariro: de los acontecimientos),

marcha (del asuntoitalio: italiaiu: alguienja: ciertamentejam: yaje: a, preposición indefinidajen: he aquí, aquí estájes: síĵeti: echar, lanzar, tirarjuna: joven (adjetivo)junulino: mujer jovenjunulo: joven (sustantivo, un

joven)kafejo: cafetería, café, salón

de cafékafo: café (grano o bebida)

kaj: ykapabli: poseer las

capacidades parakapo: cabezakapti: capturarkara: querido/akarulo: persona cariñosakastelo: castillokavo: cavidad, hueco, vacíoke: quekelka: algún, alguna, algún

que otrokelnero: camarero (de bar o

restaurante)kia: cómo, de qué tipokial: por quékiam: cuándokie: dóndekiel: cómo, de qué modokio: qué (cosa), lo quekiom: cuántokiu: quién, el cual, la cualklare: claramente, de manera

distingibleklarigi: aclarar, clarificarklubano: miembro de un clubklubo: clubknabaĉo: jovenzuelo,

muchacho traviesoknabo: muchacho, chicokolere: con enfadokomenci: comenzarkompreneble: claro que sí,

desde luego, por supuestokonduki: conducirkoni: conocerkontroli: comprobar, controlar,

revisarkorekta: correcto/a, justo/a,

exacto/akorekte: adecuadamente,

exactamente, justamente, precisamente

koro: corazónkorpo: cuerpokorpoforto: fuerza corporalkrom: aparte de, además dekrome: además (adverbio)kuiri: cocinarkuko: pastel, tortakun: con (compañía)kunmanĝi: comer juntos/as,

compartir la comidakunporti: llevar juntokunulo: camarada,

compañero/akunveni: reunirse

17

kuri: correrkvankam: aunquela: el, la, los, laslabori: trabajarlaborigi: hacer trabajarlaboristo: trabajador

(profesional)laboro: trabajolakto: lechelampo: lámparalando: paíslarĝa: ancho/alasta: último/alaŭ: segúnleciono: lecciónlegi: leerlernanto: alumno, aprendiz,

discípulolernejo: escuelalerni: aprenderlernolibro: libro de aprendizaje,

manualletero: cartali: éllia: suyo/a, de éllibertempo: tiempo librelibro: libroloko: lugar, sitiolonge: largamenteludi: jugar, tocar (un

instrumento), representar (teatro, cine)

ludo: juegolumigi: alumbrar, iluminarlumo: luzmalagrabla: desagradable,

displacenteromalantaŭ: detrás demalantaŭe: detrásmalbona: malo/amalbono: mal (sustantivo, el

mal)malebligi: estorbar, impedir,

obstaculizarmalfacila: difícilmalfacile: difícilmentemalfeliĉa: triste, infelizmalfeliĉo: infelicidadmalforta: débilmalforte: débilmentemalfrui: llegar tardemalĝoja: triste, infelizmalgranda: pequeño/amalhelpi: estorbar, impedir,

obstaculizarmalinteresa: no interesante

(adjetivo)

malinterese: sin interés (advervio)

mallaŭte: bajo (al hablar) (adverbio)

malliberejo: cárcel, prisiónmallumo: oscuridadmalmulte: poco (adverbio)malmultekosta: barato/amalmulto: poco (sustantivo)malnova: viejo/a (adjetivo de

actualidad)malofte: infrecuentemalplaĉa: desagradable,

displacenteromalpli: menos (cantidad)malproksime: alejadamente,

de lejosmalsaĝa: insensato/a, necio/amalsaniĝi: enfermar,

enfermarsemalŝati: disgustar, no apreciar,

no valorarmalseka: húmedo/amalsukcesa: fracasado/a

(adjetivo)maltrankvila: inquieto/a,

preocupado/amalvarma: frío/amalvesti: desnudarmanĝaĵo: comidamanĝegi: comer muchomanĝi: comermanĝo: comidamanki: faltarmano: manomaristo: marinero (profesión)maro: marmatene: en la mañana, por la

mañanamediti: meditarmem: mismo/a (identidad con

énfasis)membro: miembro de un grupo

o sociedadmemori: acordarsemeti: ponermeze: en el centro (adverbio),

en mediomi: yomia: mio/amilitisto: militar (profesión)minuto: minutomomento: momentomonero: monedamono: dineromontri: mostrar, enseñarmonujo: monedero

morgaŭ: mañana (después de hoy)

morgaŭa: de mañana (adjetivo)

morti: morirmortigo: asesinato, homicidiomovi: movermoviĝi: moversemulta: mucho/amulte: mucho (adverbio)multekosta: caro/amultpieda: que tiene muchos

piesmurdo: asesinato, homicidiomuziko: músicanaskiĝtago: cumpleañosnasko-tago: cumpleañosnaskotago: cumpleañosnaturaĵo: material o cosa de la

naturalezanaturo: naturalezanaŭa: novenane: nonecesi: necesitarnehoma: sin hogarneinteresa: no interesante

(adjetivo)neinterese: sin interés

(advervio)nek: nineniam: nuncanenio: nada (ninguna cosa)ni: nosotros/asnia: nuestro/anokta: nocturno/anokto: nochenomo: nombrenoto: nota, apunte, anotaciónnova: nuevo/anovaĵo: noticia,

acontecimiento, algo que acaba de ocurrir

nu: ahora bien, pues biennur: solamente, tan soloofte: frecuentementeokazi: ocurrir, sucederokulo: ojool: de/que (como

contraposición)oni: se, uno (impersonal)onklo: tíoopinio: opiniónordigi: ordenar (poner orden)orelo: orejapagi: pagarpano: panpapero: papel

18

paperujo: papelerapardoni: perdonarparoli: hablarparto: partepaŝi: caminar, andar dando

pasospasi: pasar, transcurrirpasigi: pasar, transcurrirpatrino: madrepatro: padrepensi: pensarpenso: pensamientoper: por medio de, medianteperdigi: hacer que alguien se

pierdapere de: por medio de,

mediantepersono: persona, (hombre o

mujer)peti: pedirpeza: pesado/apiedo: pieplaĉi: gustar, agradarplaco: plazaplej: más (superlativo)plena: lleno/aplene: plenamenteplenigadi: acción continuada

de llenar algoplenumi: ejecutar un encargo,

llevar a cabopli: más (cantidad)plibeligi: aumentar la belleza

de algo, embellecerplie: además (adverbio)plimulto: mayoría (sustantivo)plue: de diversas maneras, en

diversas circunstanciaspolicano: miembro de la policíapolico: cuerpo de policíapor: parapordo: puertapost: detrás deposte: detrásposttagmeze: en la tarde, por

la tardepovi: poder (verbo)precipe: principalmente,

sobretodopreciza: correcto/a, justo/a,

exacto/aprecize: adecuadamente,

exactamente, justamente, precisamente

preni: coger, tomarpreskaŭ: casipreta: listo/a, preparado/a

prezenti: presentar (una persona a otra), echar (una película)

pri: acerca de, sobre, respecto a

pripensi: meditarproblemo: problemaprogresi: avanzar, progresarproksime: próximamentepromenejo: lugar destinado a

pasearpromeni: pasearproponi: proponerprovo: pruebapruvo: pruebarajti: tener derecho, tener

permitidorapida: rápido/arapide: rápido, rápidamenterapidege: muy rápidamenteraporti: dictaminar, informar,

referir, relatarrealigi: hacer real, realizarredoni: devolverrekte: rectamenterenkonti: encontrar cara a cararenkonto: encuentro cara a

cararespekti: respetarrespondi: responderresti: quedarse, permanecerreveni: volver, regresarrevidi: volver a verrevido: acto de volver a verriĉa: rico/ariĉeco: riquezaricevi: recibirriĉulo: persona ricarideti: sonreirrideto: sonrisarigardi: mirarrolo: función, papelruĝa: rojo/aŝajni: parecer, ser similarsalti: saltarsalto: saltosaluto: saludo, holasama: mismo/a (similitud,

igualdad)samklubano: miembro del

mismo clubŝanĝi: cambiar, mudar,

transformarŝati: apreciar, valorar

positivamente, gustarscii: saberse: si (condicional)

sed: pero, sinosekreta: secreto/asekreto: secretosekvi: seguir, resultar,

proseguirsemajne: a la semana

(adverbio)semajno: semanasen: sinsenbrue: silenciosamentesendi: enviarseninteresa: no interesante

(adjetivo)seninterese: sin interés

(advervio)senkolora: sin colorsensukcese: sin éxito

(adverbio)senvorte: sin palabras

(adverbio)serĉi: buscarŝi: ellasi: pronombre reflexivo (a sí)sia: suyo (de él, ella o ello)ŝia: suyo/a, de ellasidadi: permanecer sentado/asidi: estar sentadosilento: silenciosimila: parecido/a, similarsinjorino: señorasinjoro: señorŝipkuro: competición de barcosŝipo: barcosituacio: conjunto de

circunstancias, situaciónskribi: escribirskribotablo: escritoriosoleca: solitario/asoni: hacer sonarsovaĝe: de manera fiera o

salvajesovaĝejo: región salvajesporta: deportivo/asportisto: desportista

(profesión)sporto: deportestari: estar de piestrato: callestulta: insensato/a, necio/asub: bajo, debajo desubakvigi: meter bajo el agua,

sumergirsubakviĝi: meterse bajo el

agua, sumergirsesubite: súbitamentesufiĉa: suficiente (adjetivo)

19

sufiĉe: bastante, suficientemente

sufiĉi: bastar, ser suficientesukcesi: tener éxitosuno: solsupre: arriba, encimasur: sobre (tocando), encima

desurhavi: llevar, tener puestotablo: mesatago: díatamen: sin embargo, no

obstantetelefoni: telefoneartemperaturo: temperaturatempo: tiempo (de reloj)teni: aguantar, mantener,

sostener, sujetar, tenerteo: téteroristo: terroristatesto: pruebatial: por eso, por esa razóntiam: entoncestie: allí, allá, ahítiel: de ese modo, así, tantimi: temertio: esotiom: tanto (tanta cantidad)tiu: esetiuokaze: en esa ocasión,

entonces

tra: a través de (de un lado al opuesto), por

trajno: trentrankvila: tranquilo/atrankvile: tranquilamentetrankvilo: tranquilidadtravivaĵo: vivenciatre: muy, muchotri: trestrifoje: tres vecestrinki: bebertro: demasiadotrovi: encontrar algo que se

estaba buscandotroviĝi: encontrarse (a uno

mismo)tuj: en seguida,

inmediatamente, al instanteturko: turco/a (procedencia)tuŝi: tocar (algo o a alguién)unu: uno/aunua: primero/aurbo: ciudadurbomezo: centro de la ciudadutila: útiluzo: uso, utilizaciónvagonaro: trenvarma: caliente, cálido/avendejo: tiendavendisto: vendedor/a

(profesión)

venecio: veneciaveni: venirvera: verdadero/avere: verdaderamentevespere: en la tarde, por la

tardevespero: tarde (momento del

día)vestaĵo: prenda de ropavesto: indumentariaveturado: conducciónveturi: ir en vehículoveturigi: conducirvi: tú, vosotros/asvia: tuyo/a, vuestro/a, de ti, de

vosotros/avidi: vervirino: mujerviro: hombre, varónvivo: vidavizaĝo: cara, rostroviziti: visitarvoĉo: vozvojaĝanto: viajerovojaĝi: viajarvoki: llamar (a alguien)voli: querervorto: palabrazorgi: cuidar de, preocuparse

Diccionario completo

(hombre o mujer): homo, persono

(partícula de acercamiento): ĉia la semana (adverbio):

semajnea través de (de un lado al

opuesto): traa: ala: jeacción continuada de llenar

algo: plenigadiaceptable: akcepteblaacerca de: priaclarar: klarigiacontecimiento: novaĵoacordarse: memoriacto de volver a ver: revidoadecuadamente: ĝuste,

precize, korekteademás (adverbio): krome, plieademás de: krom

adquirir conocimiento sobre algo nuevo: ekscii

agradar: plaĉiagradecimiento: dankoagua: akvoaguantar: teniaguardar: atendiahí: tieahora bien: nual instante: tujal lado de: apudal menos: almenaŭal pie de: ĉealegre (adjetivo): ĝojaalegremente: ĝojealejadamente: malproksimealgo (alguna cosa): ioalgo que acaba de ocurrir:

novaĵoalgo: iomalguien: iualgún (alguna clase o tipo): ia

algún que otro: kelkaalgún: kelkaalguna: kelkaallá: tieallí: tiealto/a: altaalumbrar: lumigialumno: lernantoamar: amiambos/as: ambaŭamiga: amikinoamigo/a: amikoamigos y amigas: geamikojancho/a: larĝaandar dando pasos: paŝiandar: irianimalito: bestetoanotación: notoante: antaŭaparte de: kromaportar: alportiapreciar: ŝati

20

aprender: lerniaprendiz: lernantoapunte: notoaquí está: jenárbol: arboarbolito: arbetoarriba: supreasesinato: mortigo, murdoasí: tielaspecto: aspektoasunto: aferoatender a: atentiatender: atentiatentamente: atenteaumentar la belleza de algo:

plibeligiaun: eĉaunque: kvankamauto: aŭto, aŭtomobiloautomóvil: aŭto, aŭtomobiloavanzar: antaŭeniri, progresiayuda: helpoayudar: helpibajo (al hablar) (adverbio):

mallaŭtebajo: subbarato/a: malmultekostabarco: ŝipobastante: sufiĉebastar: sufiĉibeber: trinkibello/a: belabien: boneboca: buŝobosque: arbarobotar: eksaltibrincar: eksaltibuenamente: bonebueno/a: bonabuscar: serĉicabeza: kapocada cual: ĉiucada uno: ĉiucaer: falicafé (grano o bebida): kafocafé: kafejocafetería: kafejocálido/a: varmacaliente: varmacalle: stratocamarada: kunulocamarero (de bar o

restaurante): kelnerocambiar: ŝanĝicaminar: paŝicapturar: kapticara: vizaĝo

cárcel: malliberejocaro/a: multekostacarro: aŭto, aŭtomobilocarta de amor: amleterocarta: leterocasa: domocasi: preskaŭcastillo: kastelocausa: aferocavidad: kavocentro de la ciudad: urbomezocerca de: apudcerrado/a: fermitacerrar: fermichapucero/a: fuŝachico: knabocien: centciento: centociertamente: certe, jacierto/a: certacine): ludiciudad: urboclaramente: klareclarificar: klarigiclaro que sí: komprenebleclub: klubocoche: aŭto, aŭtomobilococinar: kuiricoger: prenicomenzar a hablar: ekparolicomenzar a mirar: ekrigardicomenzar a saber: eksciicomenzar a ver: ekvidicomenzar: komencicomer juntos/as: kunmanĝicomer mucho: manĝegicomer: manĝicomida: manĝo, manĝaĵocómo: kiacómo: kielcompañero/a: kunulocompartir la comida: kunmanĝicompetición de barcos: ŝipkurocomprar: aĉeticomprobar: kontrolicon (compañía): kuncon enfado: kolereconducción: veturadoconducir: veturigi, kondukiconjunto de circunstancias:

situacioconocer: konicontinuar: daŭrigicontrolar: kontroliconvertirse: fariĝicorazón: koro

correcto/a: ĝusta, ekzakta, korekta, preciza

correr: kuricosa bella: belaĵocosa: aferocualquier: ajncuándo: kiamcuánto: kiomcuerpo de policía: policocuerpo: korpocuidar de: zorgicumpleaños: naskiĝtago,

naskotago, nasko-tagodar: donidarse cuenta de: ekvidide (cantidad): dade (procedencia: elde (propiedad: dede diversas maneras: pluede él: liade ella: ŝiade ellos/as: iliade ese modo: tielde forma efectiva: efektivede lejos: malproksimede los acontecimientos): irode mala calidad: aĉade manera distingible: klarede manera fiera o salvaje:

sovaĝede mañana (adjetivo):

morgaŭade nuevo: denovede otro país: alilandade qué modo: kielde qué tipo: kiade ti: viade un conjunto): elde vosotros/a: viade/que (como contraposición):

oldebajo de: subdeber: devidébil: malfortadébilmente: malfortedecidir: decididecir: diridelante de: antaŭdemasiado: trodeporte: sportodeportivo/a: sportadesagradable: aĉadesagradable: malagrabla,

malplaĉadesde fuera del camino:

ekstervojedesde luego: kompreneble

21

desde: dedesde: ekdedeseable (que se desea

poseer): havindadesear: dezirideseo: dezirodesnudar: malvestidesportista (profesión):

sportistodespreciable: aĉadetener: haltigidetrás de: malantaŭ, postdetrás: malantaŭe, postedevolver: redonidía: tagodiabólicamente: diabledictaminar: raportidifícil: malfaciladifícilmente: malfaciledificultad: ĝenodinero: monodirectamente: direktedirigir: direktidiscípulo: lernantodisgustar: malŝatidisplacentero: malagrabla,

malplaĉadoctor/a: doktorodólar: dolarodolorosamente: dolorigedoloroso/a: dolorigadomingo: dimanĉodónde: kiedormir: dormidulce: dolĉadurante el día: dumtagedurante la noche: dumnoktedurante: dumechar (una película): prezentiechar: ĵetiecharse a reír: ekridiefectivamente: efektiveejecutar un encargo: plenumiel cual: kiuel mal): malbonoel: laél: liella o ello): siaella: ŝiello: ĝiellos/as: iliembellecer: plibeligien (dentro): enen casa de: ĉeen casa: hejmeen diversas circunstancias:

plue

en el centro (adverbio): mezeen el hogar: hejmeen esa ocasión: tiuokazeen la mañana: mateneen la tarde: vespere,

posttagmezeen lugar de: anstataŭen medio: mezeen seguida: tujen vez de: anstataŭen: ĉeencima de: surencima: supreencontrar algo que se estaba

buscando: troviencontrar cara a cara: renkontiencontrarse (a uno mismo):

troviĝiencontrarse (en salud): fartiencuentro cara a cara:

renkontoenfermar: malsaniĝienfermarse: malsaniĝiengordarse: dikiĝienseñar: instruienseñar: montrientonces: tiamentonces: tiuokazeentrar: enirientre: interentrevistar: intervidiĝienviar: sendiescribir: skribiescritorio: skribotabloescuela: lernejoese: tiueso: tioespacio o región alrededor de

algo: ĉirkaŭaĵoesperanto: esperantoesperanza: esperoesperar (a alguien): atendiesposo: edzoestar ausente: forestiestar de pie: stariestar sentado: sidiestar: estiestorbar: malhelpi, malebligi,

bariexactamente: ĝuste, precize,

korekteexacto/a: ĝusta, ekzakta,

korekta, precizaexclamar: ekkriiexcursión: ekskursoextracción: elextraviarse: devojiĝi

fácil: facilafacilitar: havigifácilmente: facilefaltar: mankifamilia: familiofamiliar (miembro de la

familia): familianofeliz: feliĉafinalmente: fineforma humana: homformofoto: fotofotografía (objeto): fotofracasado/a (adjetivo):

malsukcesafrecuentemente: oftefrío/a: malvarmafuerte: fortafuerza corporal: korpofortofunción: rologarganta: ĝorĝogeneralmente: ĝeneralegirar la mirada: ekrigardigóndola: gondologondolero (profesión):

gondolistogordo/a: dikagran casa: domegogrande: grandagranja: bienogrueso/a: dikagustar: plaĉigustar: ŝatihabitación: ĉambrohablar sin explicarse bien:

fuŝparolihablar: parolihacer caer: faligihacer durar: daŭrigihacer que alguien se pierda:

perdigihacer real: realigihacer sonar: sonihacer trabajar: laborigihacer: farihacerse: fariĝihacia: alhasta: eĉhe aquí: jenhecho (un acontecimiento):

faktohecho malamente: fuŝahermana: fratinohermanos y hermanas:

gefratojhogar: hejmohola: salutohombre: viro

22

homicidio: mortigo, murdohora: horohotel: hotelohoy: hodiaŭhueco: kavohumano/a (adjetivo): homahúmedo/a: malsekaidea: ideoigualdad): samailuminar: lumigiimaginativo/a: ideoriĉaimpedir: malhelpi, malebligi,

bariimportante: gravaincluso: eĉindumentaria: vestoindustrial (profesión):

industriistoinfelicidad: malfeliĉoinfeliz: malfeliĉa, malĝojainformar: raportiinfrecuente: malofteiniciar un viaje en coche:

ekveturiinmediatamente: tujinquieto/a: maltrankvilainsensato/a: malsaĝa, stultainstructor: instruistoinstructora: instruistinoinstruir: instruiinteresante: interesainvitar: invitiir de compras: aĉetumi,

butikumadiir de excursión: ekskursiir en vehículo: veturiir: iriitalia: italiojefe: ĉefo, estrojoven (adjetivo): junajoven (sustantivo: junulojovenzuelo: knabaĉojuego: ludojugar: ludijunto a: apudjustamente: ĝuste, precize,

korektejusto a tiempo: ĝustatempejusto/a: ĝusta, ekzakta,

korekta, precizala cual: kiula: lalado: flankolamentablemente: bedaŭrindelámpara: lampolanzar: ĵetilargamente: longe

las: lalección: lecionoleche: laktoleer: legilibro de aprendizaje: lernolibrolibro: librolisto/a: pretallamar (a alguien): vokillegar a ser: fariĝillegar tarde: malfruillegar: alvenilleno/a de árboles: arboplenalleno/a: plenallevar a cabo: plenumillevar junto: kunportillevar: surhavilo que: kiolos: laluego: dolugar destinado a pasear:

promenejolugar: loko, ejoluz: lumomadre: patrinomaestra: instruistinomaestro: instruistomal (sustantivo: malbonomalo/a: malbonamaloliente: aĉodoramandar: direktimano: manomantener: tenimanual: lernolibromañana (después de hoy):

morgaŭmar: maromarcha (del asunto: iromarcharse: foririmarinero (profesión): maristomás (cantidad): plimás (superlativo): plejmaterial o cosa de la

naturaleza: naturaĵomaterial: elmayoría (sustantivo): plimultomediante: per, pere demeditar: pripensi, meditimenos (cantidad): malplimesa: tablometer bajo el agua: subakvigimeterse bajo el agua:

subakviĝimiembro de la policía: policanomiembro de un club: klubanomiembro de un grupo o

sociedad: ano, membro

miembro del mismo club: samklubano

mientras: dummilitar (profesión): militistominuto: minutomio/a: miamirar: rigardimismo/a (identidad con

énfasis): memmismo/a (similitud: samamolestia: ĝenomomento: momentomoneda: moneromonedero: monujomorir: mortimostrar: montrimover: movimoverse: irimoverse: moviĝimuchacho travieso: knabaĉomuchacho: knabomucho (adverbio): multemucho: tremucho/a: multamudar: ŝanĝimujer joven: junulinomujer: virinomultitud: hommultomúsica: muzikomuy bueno/a: bonegamuy rápidamente: rapidegemuy: trenada (ninguna cosa): nenionaturaleza: naturonecesitar: necesi, bezoninecio/a: malsaĝa, stultani: nekno apreciar: malŝatino interesante (adjetivo):

malinteresa, neinteresa, seninteresa

no obstante: tamenno valorar: malŝatino: nenoble (con título nobiliario):

grafonoche: noktonocturno/a: noktanombre: nomonosotros/as: ninota: notonoticia: novaĵonovena: naŭanuestro/a: nianuevamente: denovenuevo/a: novanunca: neniam

23

obstaculizar: malhelpi, malebligi, bari

obstáculo: ĝenoocurrir: okazioh: hooir: aŭdioírse: aŭdiĝiojo: okuloolvidar: forgesiopinión: opinioordenar (poner orden): ordigioreja: orelooscuridad: mallumootro: aliapadre y madre: gepatrojpadre: patropagar: pagipaís: landopalabra: vortopan: panopapel: paperopapel: rolopapelera: paperujopara: porparar: haltigiparecer: ŝajniparecido/a: similaparte: partopasar: pasi, pasigipasear: promenipastel: kukopedir el favor de: bonvolipedir por favor que: bonvolipedir: petipensamiento: pensopensar: pensipequeño/a: eta, malgrandaperderse: devojiĝiperdonar: pardonipermanecer sentado/a: sidadipermanecer: restipero: sedpersona cariñosa: karulopersona importante: gravulopersona rica: riĉulopersona: homo, personopesado/a: pezapie: piedoplaza: placoplenamente: plenepoco (adverbio): malmultepoco (sustantivo): malmultopoder (verbo): poviponer: metipor consiguiente: dopor esa razón: tialpor eso: tial

por fin: finepor la mañana: matenepor la tarde: vespere,

posttagmezepor medio de: per, pere depor qué: kialpor supuesto: kompreneblepor: traporque: ĉarposeer las capacidades para:

kapabliposiblemente: ebleprecisamente: ĝuste, precize,

korektepreguntar: demandiprenda de ropa: vestaĵopreocupado/a: maltrankvilapreocuparse: zorgipreparado/a: pretapreposición indefinida: jepresencia: ĉeestopresentar (una persona a

otra): prezentipresidente en Venecia o

Génova: doĝoprimero/a: unuaprincipalmente: ĉefe, precipeprisión: malliberejoproblema: problemoprofesora: instruistinoprogresar: antaŭeniri, progresipronombre reflexivo (a sí): sipronto: baldaŭproponer: proponiproporcionar: havigiproseguir: sekviproveer: havigipróximamente: proksimeprueba: provo, pruvo, testopuerta: pordopues bien: nupues: doqué (cosa): kioque posee autoridad (adjetivo):

aŭtoritataque se encuentra más arriba

del resto: elstaraque tiene muchos pies:

multpiedaque: kequedarse: restiquerer: voliquerido/a: karaquien arregla la habitación

(profesión): ĉambristoquién: kiuquizá: eble

rama: branĉorápidamente: rapiderápido: rapiderápido/a: rapidarealizar: realigirecibir: ricevirectamente: rektereferir: raportiregión salvaje: sovaĝejoregresar: revenirelatar: raportirepresentar (teatro: ludirespecto a: prirespetar: respektiresponder: respondiresultar: sekvireunirse: kunvenirevisar: kontrolirico en ideas: ideoriĉarico/a: riĉariqueza: riĉecorojo/a: ruĝarostro: vizaĝoruído: bruosaber: sciisalida: elsalón de café: kafejosaltar: saltisalto: saltosaludo: salutose: onisecreto: sekretosecreto/a: sekretaseguir: sekvisegún: laŭsegundo/a: duasemana: semajnosentarse súbitamente: eksidiseñor: sinjoroseñora: sinjorinoser similar: ŝajniser suficiente: sufiĉiser: estisi (condicional): sesí: jessiempre: ĉiamsilencio: silentosilenciosamente: senbruesimilar: similasin color: senkolorasin cuidado: fuŝasin embargo: tamensin éxito (adverbio):

sensukcesesin hogar: nehoma

24

sin interés (advervio): malinterese, seninterese, neinterese

sin palabras (adverbio): senvorte

sin: sensino: sedsitio: loko, ejosituación: situaciosobre (tocando): sursobre: prisobresaliente: elstarasobretodo: ĉefe, precipesol: sunosolamente: nursolitario/a: solecasonreir: ridetisonrisa: ridetosostener: tenisúbitamente: subitesuceder: okazisuficiente (adjetivo): sufiĉasuficientemente: sufiĉesufijo-> país o ciudad: iosujetar: tenisumergir: subakvigisumergirse: subakviĝisuministrar: havigisuyo (de él: siasuyo/a: iliasuyo/a: liasuyo/a: ŝiatambién: ankaŭtan solo: nurtan: tieltanto (tanta cantidad): tiomtanto más: des plitarde (momento del día):

vespero

té: teotelefonear: telefonitemer: timitemperatura: temperaturotemprano: fruetener cuidado: atentitener derecho: rajtitener éxito: sukcesitener permitido: rajtitener puesto: surhavitener: havitener: teniterrorista: teroristotiempo (de reloj): tempotiempo libre: libertempotienda: butiko, vendejotío: onklotirar: ĵetitocar (algo o a alguién): tuŝitocar (un instrumento): luditodavía: ankoraŭtodo (toda cosa): ĉiotomar: prenitorta: kukotrabajador (profesional):

laboristotrabajar: laboritrabajo: laborotraer: alportitranquilamente: trankviletranquilidad: trankvilotranquilo/a: trankvilatranscurrir: pasi, pasigitransformar: ŝanĝitren: vagonaro, trajnotres veces: trifojetres: tritriste: malfeliĉa, malĝojatú: vi

tumbar: faligiturco/a (procedencia): turkotuyo/a: viaúltimo/a: lastaun joven): junuloun poco bella/o: beletaun poco: iomun poquito: iometeuno (impersonal): oniuno/a: unuuso: uzouso): deútil: utilautilización: uzovacío: kavovalorar positivamente: ŝativarón: virovendedor/a (profesión):

vendistovenecia: veneciovenir: veniver: vidiverdaderamente: vereverdadero/a: veraviajar: vojaĝiviajero: vojaĝantovida: vivoviejo/a (adjetivo de actualidad):

malnovavisitar: vizitivivencia: travivaĵovolver a ver: revidivolver: revenivosotros/as: vivoz: voĉovuestro/a: viay: kajya: jamyo: mi

Vicente Manzano-Arrondo, 2017

25