Sormen teknikakIdeiak sortzea

LANTALDEAK2011ko urria

Parte-hartzaileak

Lantaldeetan honako hauek parte hartu dute:Alberto Bokos Innobasque – Berrikuntzaren Euskal Erakundeko Sustapen eta Komunikazioaren zuzendari nagusia

Marisa Lezkano Moya Lan-Ekintza Bilbao – Behatoki Estrategikoko arduraduna

Alberto Ortiz de Zarate Herritarrei Arreta emateko Zerbitzuko zuzendaria. Eusko Jaurlaritza

Leticia Baceiredo Monja KZgunea Kudeaketa Zentroa

José Antonio del MoralChicisimo.com baliabidearen inbertsorea. Mapalia Networks izenekoko Sequoia Internet S.L. CEOko bazkide

sortzailea

David Montero de la Torre Arabako Enpresen eta Berrikuntzaren Zentroko zuzendaria

Ana Vitorica Euskadi Informazio Gizartean Plana (EIGP) 2010eko arduraduna. Eusko Jaurlaritza.

Aitor González Angulo Euskadiko ONCEko Lurralde Kontseiluko lehendakaria

Lorenzo Martínez Paz IRSE elkartea. Arabako Bergizarteratze Institutua. Proiektuen arduraduna eta zuzendaritza taldeko kidea

María Gutiérrez Manrique EDE Fundazioaren Prestakuntza teknikaria. Boluntako prestakuntza foroko arduraduna

Maria José Cano FEDEAFESeko kudeatzailea. Buruko gaixotasuna duten pertsonen Elkarteen Euskadiko Federazioa

Cristina Ojanguren Ekimen Sozialeko Agintzari S. Coop izenekoaren I+G+d izenekoaren teknikaria

Maite Goñi Mondragon Unibertsitateko IKTen irakaslea eta aholkulari pedagogikoa. Irakaslea Jakintza Ikastolan

Dorleta Goiburu EUDELeko Gizarte Ekintzako arduraduna

Mentxu Ramilo Araujo Proyelia Innova S.L. Formadora izenekoaren I+G eremua barnetegi teknologikoetan

Rodrigo Matamoros Arabako hiesaren kontrako batzordea

Juan Carlos MeleroEDEX Fundazioaren Gizarte Proiektuetako zuzendaria. Zerbikas Fundazioko idazkari-diruzaina. Espetxeetako Droga-

mendetasunaren Taldeko koordinatzailea EDEXen

José Miguel Azkoitia TECNALIA Research & Innovation izenekoko Negozioaren Garapena-Osasun Ataleko zuzendaria

Parte-hartzaileakLantaldeetan honako hauek parte hartu dute:

Elena Ayarza Arartekoaren Haurren eta Nerabeen Kontseilua

Josu Garro

P.A.Urdaneta ikastetxeko irakaslea. Gazteen irakaslea eta tutorea (16 eta 17 urte), Plastika eta Ikus-entzunezko, Informatikako, Marrazketa Teknikoko, Lagundutako Diseinuko eta Informazioaren eta Komunikazioaren Teknologiako

irakaslea

Gari Araolaza CTO eta sortzailea Codesyntax izenekoan

José Mª Chaves Rivera Gizarte Ekintza Saila – Bizkaiko Foru Aldundia

GerardoZamora INGEMAko zuzendariordea

Gorka Moreno MárquezEuskal Herriko Unibertsitateko Gizarte Laneko Unibertsitate Eskolako irakaslea eta e Inmigrazioaren Euskal Behatokia –

IKUSPEGIko ikertzailea

Miren Osane Lizarralde. Aholkularia eta Mondragon Unibertsitateko irakaslea

Oskar Longo Imatz Gazteen Euskal Behatokia

Alfredo Bezos FEVASeko multimedia arduraduna. Adimen ezgaitasunen bat duten pertsonen aldeko Elkarteen Euskal Federazia

Koldo Tellitu Ikastolen Federazioko lehendakaria

Ainara Pérez Rodríguez Saregune – Sartu Araba Elkarteko hezitzailea/koordinatzailea

Javier Cueva Bizkaiko Kirol Egokituaren Federazioko lehendakaria eta FEKOOReko teknikaria

Xavier Mendizabal BIHE Elkarteko koordinatzailea (Bigarren Hezkuntzako institutuetako zuzendarien elkartea)

Raquel Raposo EMAKUNDEko Programen eta Prestakuntza Arloko arduraduna

Arantza GonzálezKantabriako Gobernurako gizarte hezitzailea. Euskal Autonomia Erkidegoko Hezitzaileen Eskola Profesionaleko

lehendakariordea CEESPV-GHEE

Roberto Vidal Euskal Autonomia Erkidegoko Hezitzaileen Eskola Profesionaleko lehendakaria CEESPV-GHEE

Norma Andrade Elkartu elkartearen irisgarritasun teknikaria

Buruko mapa + 365#teknikak

Buruko mapa diagrama bat –tresna grafikoa- da eta hitzak, ideiak, egitekoak edo funtsezko hitz baten edo ideia nagusi baten inguruan modu erradialean lotuta dauden beste kontzeptuak ordezkatzeko erabiltzen da. Horrez gain, ideiak sortu, ikusi, egituratu eta taxonomikoki sailkatzeko erabiltzen da, baita aztertu, antolatu, arazoak konpondu, erabakiak hartu eta idazteko barne laguntza gisa ere.

Mapa kontzeptualak ahozkoa bakarrik hartzen du aintzat. Irudia sinpleagoa, hierarkizatuagoa, konbentzionalagoa da. Azterketarako laburtze aldera.

Buruko mapak gako hitz edo kontzeptu bat dauka eta gako hitz horren gainean hitz horri lotutako 5 edo 10 ideia nagusi marrazten dira.

• Garrantzitsua eta arrunta dena bereizten lagundu.• Ideiak argitu.• Denbora aurreztu.• Lantalde baten komunikazioa hobetu • Gai garrantzitsuak modu eraginkorragoan jorratzeko aukera ematen duen

ikuspegi globala eskaini. • Ideiak eta estrategiak sortzea erraztu.

Deskribapena Lortzen ditugun xedeak

Buruko mapa vs. mapa kontzeptuala• Partekatu mapa zure kideekin.• Ideia nagusiak batu eta sormen jardueran parte hartu duen taldearen

mapa eratu. • Zure kideen buruko mapa entzutean, “post-it” batean idatzi zure mapa

osatzea iradoki dizuten ideia berriak. Ideia horiekin, ondoren, hau egin ahal izango duzu:

• Zure buruko mapa hobetu. Ez “kopiatu”; bai, ordea, pertsonek esandakoaren ildotik sortutako ideia eta lotura berriak gehitu.

• Tailerrak jorratzen duen gaiaren taldeko ekarpenen txanda egin.

Buruko mapa amaitzen duzunean...

Buru

ko m

apa

Sort

utak

o id

eiak

1. GUNEA: Euskadiko eGizarteratzearen inguruan dugun ikuspegia

Buruko mapa 1. taldea

Buru

ko m

apa

Sort

utak

o id

eiak

1. GUNEA: Euskadiko eGizarteratzearen inguruan dugun ikuspegia

Buruko mapa 2. taldea

Buru

ko m

apa

Sort

utak

o id

eiak

1. GUNEA: Euskadiko eGizarteratzearen inguruan dugun ikuspegia

Buruko mapa 3. taldea

Buru

ko m

apa

Sort

utak

o id

eiak

1. GUNEA: Euskadiko eGizarteratzearen inguruan dugun ikuspegia

Buruko mapa 4. taldea

Aukera sorta Edward de Bonoren kapelak #teknikak

Lotura zentzugabeak -oro har egiten ditugun loturak ez direnak- sortzen laguntzen digun teknika bat da, zenbait hitz ausaz “lotzean” lortzen duguna (“atributu” deituko dugu).

Teknika horren bidez bertaratutakoak sormenaren gunean egiten dituzten lotura logiko eta ohikoetatik atera daitezen lortzen dugu.

Kontzeptu bat entzun edo horren inguruan pentsatzerakoan, garunak kontzeptu horrekin zerikusia duten gai edo ideia batzuetara garamatza. “Aukera sortak” arautik ateratzen eta aurretik finkatu gabeko ideiak sortzen laguntzen du.

Deskribapena

• Arrazoizkoak ez diren loturak eragin, ustekabeko emaitzekin. • Gune beraren inguruan ideia asko sortu.

Xedeak

Elastikoa Parte-hartzailea

Jasangarria

Gorria

Lana

OsasungarriaIraunkorra

Etxea

Kostua

Aukera

ElkarlanekoaAurreratua

Aukera sortaren prozesuan zehar sormenaren kapela berdea erabili dugu. Orain beste hiru kapela erabiliko ditugu: horia, beltza eta gorria, aurreko urratsean sortutako ideiaren bat aztertzeko.

Deskribapena

Teknika aplikatu

HORIA: Optimismoa, gertaeren ikuspegi logiko positiboa. Bideragarritasuna eta jarduteko modua bilatzen ditu. Onurak lortu nahi ditu baina horiek oinarri logikoa eduki behar dute. BELTZA: Iritzi kritikoa ematen du. Zerbait zergatik egin ezin daitekeen edo zergatik onuragarria ez den adierazten du.

GORRIA: Sentimenduak, intuizioa, emozioak adierazten ditu. Sentimenduak eta iritziak aditzera emateko baimena ematen digu, barkamena eskatu gabe, azalpenak eman gabe eta justifikatzeko beharrik gabe.

Parte-hartzaileak lantaldeen arabera antolatuta (txikiak – ez 4 pertsona baino gehiago), talde bakoitzari kapela bat emango zaio eta kapela horren koloreak (eta, beraz, ezaugarriak) taldeko kideek hartu behar duten “rola” edo ikuspegia definituko ditu proposatutako ideak aztertzerakoan.

Auke

ra s

orta

eta

Edw

ard

de B

onor

en

kape

lak

Sort

utak

o id

eiak

2. GUNEA: Herritarrek IKTak hobeto eskuratzeko estrategiak

2. GUNEA: Herritarrek IKTak hobeto eskuratzeko estrategiak•Elkarlaneko IKT prozesuak eta estrategiak, iraunkorrak, jasangarriak, ez

puntualak, ikasitakoan eta esperimentatutakoan oinarritutakoak. • Arrazionalizatu, bikoiztasuna saihestu.

•Kostu handiak edo osagarriak ekarriko ez dituzten baliabideen erabilera sustatu, herritar orok eskura ditzatela baliabideok.

•Erakunde-lidergoa, merkatuan nobedadeak eskaintzeko abiadura eta nahasketa motelduko duena eta herritar guztiek IKTak eskuratzeko aukera berma dezala:

• Etxeko gutxieneko ekipamendua (ekipamendua eskuratzeko laguntzak), sarbide unibertsala barne hartzen duena

• Doako sarbidea, Interneta eta IKT de balde. Konexioa eskubide gisa

• Software askea/irekiaren erabilera sustatu•Komunikazioaren azpiegitura publikoen erabilera bultzatu erabilera

pribaturako.

•Aurrekontu oreka, abian dauden ekimenen eta praktika onen iraunkortasunerako aukera emango duena.•Herri-administrazioen arteko elkarlaneko lana eta administrazioa – enpresa – ikerketa lotura•IKT kanalak sustatu Herri-administrazioak – Herritarrak – Enpresak harremanetarako •Sareko lanerako prestakuntza, erakundeari eta herritarrei zuzenduta.•Talde desberdinetara, aldaketetara egokitu IKTen bitartez. •Lankidetza sareak IKTen bidez bazterkeria saihesteko. •Aberasteko eta atxikitzeko partekatu. Konexioa sustatu: asoziazionismoa, gizarte taldeak. Sinergiak sortu.•Gizarte jabekuntza IKTen bidez

Elastikoa Parte-hartzailea

Jasangarria

Gorria

Lana

OsasungarriaIraunkorra

Etxea

Kostua

Aukera

ElkarlanekoaAurreratua

2. GUNEA: Herritarrek IKTak hobeto eskuratzeko estrategiak

2. GUNEA: Herritarrek IKTak hobeto eskuratzeko estrategiak

Auke

ra s

orta

eta

Edw

ard

de B

onor

en

kape

lak

Sort

utak

o id

eiak

•IKTek bizi kalitatearen hobekuntza berma dezatela eta etxean erosotasuna handitu dezatela:

–IKTen bitartez ohitura osasuntsuak sustatu–Zahartze aktiboa bultzatu–Osasun sektoreko sare profesionalak sustatu:

– Tratamendu medikoen inguruko datuen tokiko sarea, sektore profesionalei zuzendutakoa

– eHealth. Gaixoentzako aplikazioak (adibidez, gaixotasun kronikoak dituzten edo gaixotasun luzeak dituzten pertsonak), IKTak lankidetzarako eta gaixoen artean esperientziak trukatzeko erabiliz

–Aisiarako gizarte sareak, kirolekoak, gure aisialdiari lotutakoak, IKTetan parte hartzen eta erabiltzen bultzatzen dutenak.

•Aplikazioen estandarizazioa. Erabilgarritasuna hobetu horien bitartez parte hartu ahal izateko.

–Bateragarritasuna guztian, baita hizkuntzan, teknologia beraren hainbat ereduren artean ere…–Homogeneotasuna gauza arruntetan, erabiltzaileari gauzak erraztuz.

•Hildako denborak baliatu parte hartzeko: autobusaren geralekuak, tren geltokiak, etab., herritarrek IKTak erabiltzeko aukera izan dezaten.

•IKTak berrikuntzaren ikuspegitik jorratu, aukera iturri gisa: lan, gizarte arloa, informaziorako sarbidea

•Praktika onen zabalkundean eta erreplikan lan egin. •IKTak GUZTIONTZAT estrategia eta prozesu parte-hartzaile aurreratuak,

desberdinak, berritzaileak, sustatzeko.•Partaidetza diseinuaren ikuspegitik, prozesu osoan zehar.•Partaidetza foro egonkorrak sortu.•Proposamenak bilatzerakoan prozesu parte-hartzaile aurreratuak, honako

hau bilatuz:–Adostu partaidetza zergatik eta zertarako.–Eraginkortasuna emaitzetan.

Arga

zki g

aler

iaAu

kera

sor

ta

*Urrian egindako lantaldeen irudiak.

Pentsatzeko… eta partekatzeko kutxak#teknikak

Ideia da kartoizko kutxa batean landu beharreko gunea sustatu eta ahultzen duten ezaugarriak zerrendatu eta partekatzea, baita gunea hobetzeko pertzeptzioak eta lehentasunak ere.

GUNEA: Konpondu beharreko arazoa argi eta hitz gutxitan deskribatzen duen esaldi laburra. LEHENTASUNA: Lan egiteko ildo argia, horren alde egin behar dugu eta gure ahaleginak bertara zuzendu behar ditugu. Neurrien, irtenbideen, gomendioen unibertso posible baten aurrean, non jartzen dugu gunea?, non intentsifikatu behar dugu gure ekintza? PERTZEPTZIOA: Inguruan arnasten dena. Herritarrek ezarritako gunearen inguruan uste dutena jorratzen duen ideia, beharrezkoa al da? Agian ez du halako lehentasunik?... AHULEZIA: Lurraldearen, herritarren, administrazioaren… alderdi, elementu, baliabide, gaitasun eta jarrera hori eta aztertzen dugun gunea lortzeko muga bat.INDARRA: Egon badagoena eta aurrera egiteko aukera ematen duena. Aurrera doan lana da eta, aldi berean, aurreratu nahi den horretarako abiapuntua.

Deskribapena

Zenbait definizio

1. Gure erronkaren edo arazoaren gunea definitu. 2. Gunearen ahuleziak, indarrak, lehentasunak eta pertzeptzioak

zerrendatu.3. Partekatu4. Ideiak sortu

Oinarrizko arauak

Pent

satz

eko…

eta

par

teka

tzek

o ku

txak

So

rtut

ako

idei

akEuskadin eremu sozial eta publikoko partaidetzaren gaineko indarrak, ahuleziak,

lehentasunak eta pertzeptzioak

3. GUNEA: Zure ikuspegia Euskadiko e-partaidetzaren inguruan

INDARRAK• Erakunde laguntza egon badago.• Herri-administrazioen arteko lankidetza. Partaidetza

errazten du.• Parte hartzeko nolabaiteko kultura, parte hartzeko

nahia, egon badago. “Posible da” hori bizitzen da (we can!).

• Baliabideak, kanalak egon badaude: plataformak, sareak. Horien ezarpen indartsua.

• Herritar aktiboak: demokrazia gehiago, gardentasun handiagoa.

• Dagoeneko badaude esperientziak, praktika onak (Eskola 2.0) eta funtzionatu dezakeenaren eta funtzionatu ezin dezakeenaren inguruko erreferentziak.

• Euskadiko egoera politiko berria.• Gure taldearen ikuspegia adierazi eta jakinarazteko

aukera ematen digu.• Euskal gizartearen tradizioa gizarte aktibo gisa. Elkarte-

kultura. • Sentsibilizazioa baliatu fluxu horizontala sortzeko.• Erakundeentzat partaidetza balio erantsi gisa.• Gizarte eratua eta heldua e-partaidetzarako.• Herritarrei prestakuntza emanez partaidetza lan daiteke.

PERTZEPTZIOAK

•Erretroberrikuntza: espezializatu egin behar dugu, kanpora begiratu.•Aldaketak eta etorkizunerako aukerak. Egiteko modu berriak. •Exijentzia klase politikoa eta herri-administrazioa. •Prozesuaren aberastasuna.•E-partaidetzak balio handiagoa ematen dio erakundeen inplikazioari, partaidetzari, kokalekuari eta hurbiltasunari. •E-partaidetzaren gaineko gizarte kontzeptualizaziorik eza. Beharrezkoa da definitzea zertarako, zer ematen dit, nola partekatu. •Interesa eta gogoa badaude. Ez dago atzera bueltarik. •Motel egiten du aurrera… baina aurrera egiten du.•Arraila gizarte egoera ahulena dutenen artean handituko da.

•Sinesgarritasun eskasa erakundeak. •e-partaidetza trending topic gisa… baina nahasketa dago. Su artifizialak.•Bigarren mailakoa da. Ez du interesik. Ondo bizi gara. Lehentasunak beste batzuk dira. •Partaidetza interes politikoagatik – ez gizarte interesengatik.•Egia estaltzen digute. •Etorkizuna da, ez oraina.•Ez dira ardurak gain hartu nahi.•Ezezagunaren beldur. Herritarrek IKTekiko negatibismoa. •Kostu garestia.

Euskadin eremu sozial eta publikoko partaidetzaren gaineko indarrak,

ahuleziak, lehentasunak eta pertzeptzioak

3. GUNEA: Zure ikuspegia Euskadiko e-partaidetzaren inguruan

LEHENTASUNAK

• Gardentasuna eta abian den partaidetza inguruaren zaintza:• Administrazioa, HUB gisa, partaidetza sareak

sustatuz• Partaidetza erabakitzailea (egungo informazio

ereduaren aurrean)• Hainbat gizarte eredu, gobernantzaren eta gizarte

kohesiaren inguruan• Partaidetza zer den – zertarako balio duen definitu.• Lege esparrua eta politika argiak eman. IKTak gehiago

zabaldu.• Eratu eta informatu.• Sozializatu, zabaldu.• Kultura parte-hartzailea sustatu. Erabilera motibatu.• Eduki interesgarri, erakargarrietan oinarrituta.• Gizarte jabekuntza – SAREA eratu• Sarbidea eskubide gisa eta baliabideen hornidura hobetu.• Tokiko erabilgarritasuna. Udalen partaidetza, gertukoena. • Eremu publikoa berreskuratu. • Erabiltzailearen esperientzia oinarri duen partaidetza.• Lankidetzan arituz lan egin: pertsonak – eragileak -

administrazioa.• Partaidetzarako eredu argia = gizarte kontratua.• Guztiontzat eskuragarri – baita baztertutako taldeentzat ere.

Ahotsa eman ez duenari.• Ikastetxeetan e-partaidetzaren inguruan hezi, bai ikasleei bai

irakasleei.• Ahalmen digitalak eskuratu: e-skills, arrailekin amaitzeko

(sozialak eta digitalak)• Eskuratzeko, sartzeko erraztasuna.• Esperientzia arrakastatsuak aditzera eman: dagoeneko

badagoena baliatu.• IKT oinarria etorkizuneko ekonomiarako.

AHULEZIAK

• Gizarte zibil ahula.• Iskanbilan aritzeko, “zapatak botatzeko” parte hartzen

dugu. • Modan dago baina, zer da benetan parte hartzea?

Zertarako balio digu? • Partaidetzaren itzulera eskasa. • Ez dago tokiko partaidetza-baliabiderik, gertukoena.• Berariazko programarik eza. Onura ateratzeko

partaidetza formal urria. • Sistema aldaketa: politikoek ez gaituzte ordezkatzen.• Zerbitzuaren kostu handia. Sartzeko zailtasunak.

Erabiltzeko konplexutasuna.• Konfiantzarik eza. Aurreiritziak. Beldurra. Lotsa.• Ez ditu asmo guztiak asetzen.• Erakundeetan denbora behar du. Burokrazian geratzen

gara.• Gogorik eza krisiaren ondotik.• Nazioarteko irismen gutxi. • Arrakastarik gabeko esperientziak. Desadostasuna

esaten denaren eta egiten denaren artean. • Ezjakintasuna IKTak erabiltzen dituztenen artean.

Pent

satz

eko…

eta

par

teka

tzek

o ku

txak

Sort

utak

o id

eiak

Arga

zki g

aler

iaPe

ntsa

tzek

o… e

ta p

arte

katz

eko

kutx

ak

* Lantaldeen irudiak pentsatzeko kutxen teknikarekin.

#teknikak

Antzekotasunak

Antzekotasuna: “gauza ezberdinen arteko parekotasun harremana”.Gure gunearen eta itxuraz harekin zerikusirik ez duten beste gaien arteko harremanak, paralelismoak eta ideien asoziazioak behartuko ditugu.

GUNE: Konpondu beharreko arazoa argi eta hitz gutxitan deskribatzen duen esaldi laburra.GAIA: Antzekotasunak sortzeko oinarri gisa balioko duten gaiak (hitzak, kontzeptuak, etab.)

• Gure adimena malgutzeko arazo bat azkar eta erraz konpontzeko ideiak bilatzeko gai izateko.

• Denbora tarte oso txikian ideia ezberdin asko lortzeko.

Deskribapena

Erabilgarria da…

Hainbat definizio

1. New York2. Apple3. Smartphone Mugikorra4. Hondartza5. Auto elektrikoa6. Itsasontzi pirata

Antzekotasunen zerrenda:

Antz

ekot

asun

akSo

rtut

ako

idei

ak

Sortutako ideiak:

• Parte-hartzea = Demokratizazioa, guztiontzako tresna.• Erakundeen apustu argia.• Hezkuntza apustu indartsua (formala eta ez formala).• Inbertsio handiak behar dira.• Politika publiko ausartak eta herritarren parte-hartzea.• Software askea sustatzea.• Administrazioaren jarduna HUB gisa, ez zentralizatzeko baizik eta sareen bidez informazioa trukatzeko.• Gobernuak ez du parte-hartzea zuzendu behar.• Aplikazio informatikoetan oinarrituta askatasunen erabilerarako.• Industria informatikoaren nazionalizazioa.

• Konponbidea pertsonengandik heldu behar da (“pertsonak arazotik gertuago daude, beraz, baita konponbidetik gertuago ere”). IKTak errazle gisa, konponbide beharra herritarrengandik.

• Parte-hartze sistema mistoa, zeharkako politika publikoen eta kultura parte-hartzaile baten bidez sortuta.• Pertsona guztiek prozesuetan parte hartzea, beharrak eta lehentasunak sareen bidez erabakiz.• Beldurrik ez izatea, mito faltsuak baztertzea.• Parte-hartzea diseinatzeko beharra, metodo bat izatea, sistema argia eta legezko esparru errazlea sortuz.• Helburu argiak, planifikatuak eta emaitzen itzuliarekin.

• Parte-hartzean berritzea erabilgarritasuna eskaintzea da. Horregatik, e-partaidetzak ezaugarri hauek izan behar ditu:• Ezaguna, ongi hezia eta erabiltzeko erraza izatea.• Gizartearen beharrei erantzun azkarra ematea. • Dagoeneko egina dagoenaren gainean eratzea.• Arretan pertsonarengan jartzea, bere eskaera eta beharretan. Ohiko gaiak bilatzea, guztiek euren

iritziarekin parte hartu ahal izateko. • Taldeak, esparru ezberdineko pertsonak eta euren interesak elkartzea eta euren beharrei erantzuna

ematea. • ‘Parte-hartzearen animatzaileak’ egon behar dira:

Parte-hartzean erreferenteak bilatzea (parte-hartzearen Steve Jobs)Parte-hartzea sustatzea eduki eta formatu interesgarriaren bidez, inguru erakargarriarekin. Parte-hartzea praktikatzen dutenei saritzea, onartzea. E-partaidetza mugimenduekiko lotura sustatzea

• Inguru informalagoak, dinamikoak, jardunak zehaztutakoak sustatzea. Parte-hartzea bultzatzea teknologia hedatuagoen bidez, hala nola, mugikorraren bidez.

4. GUNEA: Parte-hartzea sustatzeko estrategiak.

Arga

zki g

aler

iaAn

tzek

otas

unak

* Urrian egindako lantaldeen irudiak antzekotasunen teknikaren bidez lan eginez.

Sormen TeknikakIdeiak sortzea

HAUR ETA NERABEEN KONTSEILUA2011ko Azaroa

Buruko mapa + 365#teknikak

Buruko mapa diagrama bat –tresna grafikoa- da eta hitzak, ideiak, egitekoak, edo funtsezko hitz baten edo ideia nagusi baten inguruan modu erradialean lotuta dauden beste kontzeptuak ordezkatzeko erabiltzen da. Horrez gain, ideiak, sortu, ikusi, egituratu eta taxonomikoki sailkatzeko erabiltzen da, baita aztertu, antolatu, arazoak konpondu, antolakuntzarako, erabakiak hartu eta idazteko barne laguntza gisa ere.

Mapa kontzeptualak ahozkoa bakarrik hartzen du aintzat. Irudia sinpleagoa, hierarkizatuagoa, konbentzionalagoa da. Azterketarako laburtze aldera. Buruko mapak gako hitz edo kontzeptu bat dauka eta gako hitz horren gainean hitz horri lotutako 5 edo 10 ideia nagusi marrazten dira.

• Garrantzitsua eta arrunta dena bereizten lagundu. • Ideiak argitu.• Denbora aurreztu..• Lantalde baten komunikazioa hobetu. • Gai garrantzitsuak modu eraginkorrean jorratzeko aukera ematen duen ikuspegi

globala eskaini. • Ideiak eta estrategiak sortzea erraztu.

Deskribapena Lortzen ditugun xedeak

Buruko mapa vs. mapa kontzeptuala

• Partekatu mapa zure kideekin.• Ideia nagusiak batu eta sormen jardueran parte hartu duen taldearen mapa

eratu. • Zure kideen buruko mapa entzutean, “post-it” batean idatzi zure mapa osatzea

iradoki dizuten ideia berriak. Ideia horiekin, ondoren, hau egin ahal izango duzu:• Zure buruko mapa hobetu. Ez “kopiatu”; bai, ordea, pertsonek

esandakoaren ildotik sortutako ideia eta lotura berriak gehitu. • Tailerrak jorratzen duen gaiaren taldeko ekarpenen txanda egin.

Buruko mapa amaitzen duzunean…

• Harremana.• Komunikazioa.• Elkarbizitza.• Besteengandik ikastea.• Pertsona gisa errealizatzen laguntzen gaitu.• Gure ideiengatik borrokatzea eta beste pertsonenak errespetatzea. • Laguntza.• Adiskidetasuna.• Begirunea eta elkarri ulertzea.• Talde-lana.• Konpromisoa.• Solidaritatea.• Ikuspuntu eta gauzak ulertzeko modu ezberdinak.• Isilik daudenei hitza emateko aukera.• Entzutea eta entzunak izatea.• Gizartea hobetzeko aukera.• Ezagutza eta informazio gehiago kritikoago izan ahal izateko.• Gaineratzea / Gehitzea.• Aukera berdintasuna.• Gauzak aldatu ahal izatea. • Eskubideak eta betebeharrak.

Buru

ko m

apa

Sort

utak

o id

eiak

1. GUNEA:NOLA PARTE HARTZEN DUDAN eta IKTek parte-hartzean DUTEN ESKU-HARTZEAN pentsatuz.Parte-hartzea zera da:

• Arartekoan.• Lanean.• Interneten.• Gizarte sareetan.• Blogetan.• Bideojokoetan.• Eskolan.• Aisian eta kirolean.• Auzoan, “tokikoan”.• Erakunde eta elkarteetan.• Internetek parte-hartze lekuak, parte-hartzaileak,

arrazoiak… zehazten laguntzen gaitu eta bertan gaineratzen.

Buru

ko m

apa

Sort

utak

o id

eiak

GUNEANOLA PARTE HARTZEN DUDAN eta IKTek parte-hartzean DUTEN ESKU-HARTZEAN pentsatuz.

Leku hauetan har dezakegu parte:

• Interneten sartzeko eskubide unibertsala egotea, pertsona guztiek, mundu osoan, Sarean parte hartu ahal izateko.

• Gainontzekoen iritziekiko begirune gehiago egotea.• Udalari, gobernuari… hobetu nahi ditudan gauzei

buruzko iradokizunak eta eskaerak egin ahal izatea. • Internet bidez parte hartzeko bide berriak egotea.• Sarean parte hartzeko lekuei buruzko praktika onak

partekatzea. Horretarako gizarte sareak leku egokia dira, neurri batean horrelako zer edo zer egiteko aukera eskaintzen baitute.

• Parte-hartzearen bidez ingurugiroa bezalako gai garrantzitsuak hobetzeko boterea duten pertsonei kontzientziatu ahal izatea.

Buru

ko m

apa

Sort

utak

o id

eiak

GUNEANOLA PARTE HARTZEN DUDAN eta IKTek parte-hartzean DUTEN ESKU-HARTZEAN pentsatuz.

Parte-hartzeari buruz hitz egiten, zera gustatuko litzaidake:

• Pertsona guztiek IKTetara sartzeko aukera izan dezaten lortu behar dugu.

• IKTek gizarte desberdintasun handiagoa sor dezakete.

• Taldean lan egin behar da. • IKTek urrun daudenak gerturatu ditzakete, baina

hurbil daudenengandik urrun gaitzakete. • Interneten eta gizarte sareen erabilera ziurra

egin behar dugu. Googlek dena daki eta Facebook guztiekin dago harremanetan, baina arriskuak ere badaude.

• Munduko arazoek kezkatzen bagaituzte ere, gure parte-hartzea gertu dagoenera bideratuta egon behar da, “tokikoan” parte hartzera.

Buru

ko m

apa

Sort

utak

o id

eiak

GUNEANOLA PARTE HARTZEN DUDAN eta IKTek parte-hartzean DUTEN ESKU-HARTZEAN pentsatuz.

Baina kontuz, ezin dugu ahaztu…

Arga

zki g

aler

aBu

ruko

map

a

* Arartekoko Haur eta Nerabeen Kontseiluko irudiak azaroaren 12an egindako aparteko bileran. Buruko mapekin lan egiten.

LEGO#teknikak

Gure burmuinak aldi berean informazio kopuru mugatu bat bakarrik prozesatzeko gai dira. Gure eskuak burmuin konexioen eta bi hemisferioen %70-%80ra lotuta daude. Teknika horren bidez ideiak sortzeko eta ezagutza eraikitzeko eskuak erabili ahalko ditugu, “hatzen bidez pentsatzeko” eta uste genuena baino askoz gehiago dakigula ohartzeko aukera eskainiz. Aztertu nahi den edo ideien oinarri izango den egoera adierazten duten ereduak eraikitzean oinarritzen da.

• Gai zailak ikertzea. • Ereduan beste era batean azalduko ez liratekeen alderdi emozionalak,

desioak edo ideiak islatzea.• Konponbide edo ideia ezberdinak zehatz adieraztea.

Deskribapena Erabilgarria zaigu …

• Ez da eraikitze jolasa. Sortutako ereduek ez dute zertan gauza zehatz baten antzik izan.

• Sortutako eredua bere sortzailearena da. Sortzen duenak esaten duena izango da bileran dauden gainontzeko pertsonentzat ere.

• Pertsona guztiek eraikitzen dute eta guztiek komunean jartzen dute. Ez dago arau horrekiko salbuespenik inolaz ere.

• Ez da planifikatzen eraiki aurretik. Behin zeregina ezagututa, zuzenean has zaitez eraikitzen.

Oinarrizko arauak

• Saioaren guneari erantzuna emango dion eredua aztertu aurretik, lehenik eta behin piezekin ohitzeko aukera eskaintzen duten ariketa pare bat egin beharko dira.

• Lehen zeregina eraikitze erraza izango da. Besterik gabe ezagutu daitekeen zerbait eraikitzea.

• Bigarren zeregina norbere lanarekin edo eguneko jarduerarekin loturiko eredu bat sortzea izango da. Jarduera hori mugara eramango da: “…ren amets gaiztoa” edo “…ren ideala”. Helburua eredu horren inguruan istorio bat konta dezaten lortzea da.

• Azkenik, bileraren gunera erantzuna eman diezaiokeen eredua sor dezaten eskatzen zaie eta norberak bere ereduaren inguruan kontatzen dituen istorioetatik sortutako ideiak jasoko dira.

Prestaketa eta garapena

• Erabilterrazagoa.• Argiagoa.• Pertsona guztietara helduko da (Internet Unibertsala)• Interneten bakarrik bizi bazara, gainontzekotik deskonektatuta, ahulagoa egingo zara.• Internet gudak egiteko ere erabiltzen da, baina ez guda fisikoak, muniziorik gabekoak. Informazio

gudak.• Teknologiekiko atxikimendua izateko arrisku handiagoa egongo da.• Internet gauza guztientzat beharrezkoa izango da. Zaila izango da analogikora itzultzea. • Internet garestiagoa izango da. Enpresak (operadoreak) gure beharraz baliatuko dira prezioa

igotzeko.• Teknologia aurreratuena gizarte statusaren irudi izango da. Mundu guztiak ezingo du “puntakoa”

eskuratu.• Internet leku guztietan egongo da.• Gailua gora-behera, -> ez da bakarrik ordenagailuan edo mugikorrean egongo, airean egongo da,

leku guztietan.• Informatuago egongo gara, gure artean konektatuta.• Internetek gizarte ezberdintasunak handituko ditu. Herrialde aberatsek dena izango dute, puntako

teknologia barne, eta behartsuek gauza guztiak lortzeko borrokatu beharko dute eta ezingo dira bertara heldu.

Lego

Ser

ious

Pla

ySo

rtut

ako

idei

akGUNEAETORKIZUNEKO INTERNETARI buruz pentsatzenEtorkizuneko Internetari buruz

pentsatzen dudanean, zera gustatuko litzaidake edo zera uste dut:

• Mundu guztia gizarte sareetan egongo da, baita pertsona helduak ere. • Telemedikuntzako zerbitzu aurreratuak egongo dira gauza ohikoenetarako, baina gaixotasunean

hurbiltasuna eta gizakien beroa beharrezkoa izango da.• Enpresen eta administrazio publikoen herritarrenganako hurbiltasun handiagoa lortuko da

(interesetan, eskaera pertsonaletan, kontsultetan, etab. oinarrituta)• Interneten enpresa gehiago egongo dira.• Lan eredu berriak, eraginkorragoak eta robotizatuak sortuko dira. • Dena digitala izan arren, parkera joateko, egunkaria eserleku batean irakurtzeko, aurrez aurre hitz

egiteko… beharra egongo da oraindik ere. • Pribatutasun eta segurtasuneko kontuak asko zaindu beharko dira.• Informazioa leku guztietan egongo da, baita gauzetan ere. • Hezkuntza ere digitalagoa izango da.• IKTak berdeagoak, ingurumenarekiko begirunetsuagoak izango dira.Le

go S

erio

us P

lay

Sort

utak

o id

eiak

GUNEAETORKIZUNEKO INTERNETARI buruz pentsatzenEtorkizuneko Internetari buruz

pentsatzen dudanean, zera gustatuko litzaidake edo zera uste dut:

• Gizartean parte-hartze handiagoa hirugarren sektorearen bidez gizarte desberdintasunen aurka borrokatzeko eta horiek errotik kentzeko.

• Gizarte sareetan parte hartzea auzoa / hiria hobetzeko eta guztien iritziak eta proposamenak zaindu eta bildu ahal izateko.

• Berdintasuneko politikak hobetzeko parte hartuko dugu. “Mundua guztiontzako ETXEA izan behar da, gustura eta berdintasunean egoteko”.

• IKTen bidez parte hartuko dugu ingurugiroa mantentzen laguntzeko. • Gizarte sareak pertsonei laguntzeko eta solidaritatea sustatzeko bidea izango dira.• IKTek eta gizarte sareek medikuntza (osasuna) bezalako gai garrantzitsuak eramango dituzte horiek

eskuratzeko aukera ez duten lekuetara.• Parte hartu ahal izatea mundu guztian hezkuntzarako aukera berdintasuna egon dadin lortzeko.• Elkarte-mugimenduek politikoei iritziak helarazi behar dizkiete gizarte desberdintasunen aurrean

jarduteko.• Hedapen modu berriak behar dira herritarrak gehiago nahas daitezen. Adibidez: izaera artistiko eta

kulturaleko ekintzen bidez (kaleko antzerkia, adibidez) ingurumenaren zaintza sustatzea.• Internet bidezko parte-hartzeak aniztasuna, kulturen trukea, begirunea hedatzeko aukera eskainiko

digu.

GUNEANola PARTE HARTUKO DUT ETORKIZUNEAN ingurune ezberdinetan?

Etorkizuneko Interneta esan dugun modukoa izango bada… nola parte hartu nahiko zenuke gizartean, politikan…?

Lego

Ser

ious

Pla

ySo

rtut

ako

idei

ak

Arga

zki g

aler

iaLe

go S

erio

us P

lay

* Arartekoko Haur eta Nerabeen Kontseiluko irudiak azaroaren 12an egindako aparteko bileran. Lego Serious Play metodologiarekin lan egiten.