Lipidoak
description
Transcript of Lipidoak
LIPIDOAK
LIPIDOEN EZAUGARRI OROKORRAK
1. Oso talde heterogenea osatzen dute.
2. Uretan eta disolbatzaile polarretan disolbaezinak edo disolbagaitzak dira.
3. Disolbatzaile apolarretan (bentzenoa, eterra,…) disolbagarriak dira.
4. Urak baino dentsitate txikiagoa dute.
GANTZ AZIDOAK1. FORMULA OROKORRA: R- COOH
2. SAILKAPENA: . Lotura guztiak bakunak (-) Urtze tenperatura altua
Aseak Giroko tenperaturan: solidoak Adib: Az. palmitikoa, Az. estearikoa
Gantz azidoakLoturaren bat edo bi bikoitzak
dira (=) Asegabeak Urtze tenperatura baxua
Giroko tenperaturan: likidoakAdib: Az. oleikoa
Az. Palmitikoa: CH3-(CH2)14-COOHAz. Estearikoa: CH3-(CH2)16-COOHAz. Oleikoa: CH3-(CH2)7-HC=CH-(CH2)7-COOH
3. FUNTZIOA:Egitura funtzioa: Azilglizerido , ezko, fosfolipido eta
glukolipidoen osagaiak dira
GANTZ AZIDOAK
LIPIDO SAPONIFIKAGARRIAKLIPIDO SINPLEAK: AZILGLIZERIDOAK
1- Azilglizeridoen eraketa:
LIPIDO SAPONIFIKAGARRIAKLIPIDO SINPLEAK: AZILGLIZERIDOAK
2- Azilglizerido-motak:
Solidoak
Gantzak Gantz azido aseak
Animalia homeotermoak
Azilglizeridoak
(Koipeak) Likidoak
Olioak Gantz azido asegabeak
Landareak, animalia poikilotermoak
LIPIDO SAPONIFIKAGARRIAKLIPIDO SINPLEAK: AZILGLIZERIDOAK3- Saponifikazioa: Xaboiak eratzeko prozesua da.
A- Triazilglizeridoa + 3 hidroxido Glizerina + 3 xaboi (gatzak)
B- Azidoa + hidroxidoa xaboia + uraR-COOH + NaOH R-COONa + H2O
4- Azilglizeridoen funtzioak: - Funtzio energetikoa: Arnasketa zelularra
- Babespen funtzioa: Isolamendu termikoa edo babes mekanikoa- Erretserba funtzioa: Gantz panikuluan (adipozitoetan)
LIPIDO SAPONIFIKAGARRIAKLIPIDO SINPLEAK: EZKOAK
1- Kate luzeko gantz azido bat kate luzeko monoalkohol batekin esterifikatzean sortutako konposatu kimikoa da.
2. Ezaugarriak:
- Urarekiko disolbaezinak
- Gasekiko iragaztezinak
3- Funtzioa:
Babespen funtzioa: Azala, lumak, ilea, hostoak, belarria,…
LIPIDO SAPONIFIKAGARRIAKLIPIDO SINPLEAK: EZKOAK
LIPIDO SAPONIFIKAGARRIAKLIPIDO KONPLEXUAK: FOSFOLIPIDOAK ETA GLUKOLIPIDOAK
Fosfoglizeridoak Fosfolipidoak
EsfingolipidoakLipidoKonplexuak
Zerebrosidoak Glukolipidoak
Gangliosidoak
Fosfoglizeridoak: 2 gantz azido + glizerina + az.fosforikoa + aminoalkohola
Esfingolipidoak: Gantz azidoa +esfingosina + az. fosforikoa + aminoalkohola
Zerebrosidoak: Esfingosina + gantz azidoa + glukosa ( edo galaktosa)
Gangliosidoak: Esfingosina + gantz azidoa + oligosakaridoa
LIPIDO SAPONIFIKAGARRIAKLIPIDO KONPLEXUAK: FOSFOLIPIDOAK
LIPIDO SAPONIFIKAEZINAK TERPENOAK
Isoprenotik eratorriak dira.
LIPIDO SAPONIFIKAEZINAK TERPENOAK1. Sailkapena:
Monoterpenoak: Landare esentziak: mentola, geraniola,…
Diterpenoak: Fitola (Klorofilaren osagaia), Bitaminak (A, E, K).
Tetraterpenoak: Pigmentuak: Karotenoak (laranjak), Xantofilak (horiak).
Politerpenoak: kautxoa
2. Funtzioak:- Usain funtzioa- Egitura funtzioa- Bitaminiko funtzioa - Pigmentario funtzioa - Garrantzi industriala
LIPIDO SAPONIFIKAEZINAKESTEROIDEAK
Kolesterola
Behazun gatzak
Esterolak D bitamina
Estradiola
Esteroideak Giltzurrun Aldosterona
gainekoHormona hormonak Kortisola
Esteroideak
Sexu Progesterona
hormonak Testosterona
LIPIDO SAPONIFIKAEZINAKESTEROIDEAK
LIPIDO SAPONIFIKAEZINAKESTEROIDEAK
Kolesterola: - Sorrera: a) Gibelan b) Dietan - Mintz plasmatikoaren osagaia
- Beste esteroideen aurrekaria da.
- LDL lipoproteinaren osagaia: “kolesterol txarra” : Arterioesklerosia
- HDL lipoproteinaren osagaia: “kolesterol ona” (soberan dagoena: berriro gibelera)
LIPIDO SAPONIFIKAEZINAKESTEROIDEAK
D bitamina: - Funtzioa: Kaltzio eta fosforoaren zurgapena erregulatzen du.
- Sorrera: a) Landareetatik
b) Kolesterolatik c) 7 deshidrokolesterola (azala) + eguzki izpiak
- Gabezia: errakitismoa (umeak), osteomalazia
(helduak)
LIPIDO SAPONIFIKAEZINAKESTEROIDEAK
Behazun gatzak: Lipidoen emultsioa
emultsioa
Estradiola: Emeen sexu karaktereak (aldakak, gantzen kokapena, titiak,…) erregulatzen ditu
LIPIDO SAPONIFIKAEZINAKESTEROIDEAK
Giltzurrun gaineko hormonak:Aldosterona: Giltzurrunen funtzionamendua erregulatuKortisola: Gluzidoen metabolismoa erregulatu
Sexu hormonak:
Progesterona: Umetokiaren paretak elastikoagoak.Testosterona. Arren sexu karaktereak erregulatu (ahotsa, bizarra, eskeletoa,…)
LIPIDO SAPONIFIKAEZINAKPROSTAGLANDINAK
- Mina, gorritasuna, sukarra, hantura eragiten dute.
- HCl aren jariapena inhibitzen dute urdailean.- Mukiaren jariapena aktibatzen dute urdailean.- Muskulu leunen uzkurketa eragiten dute
ARIKETA