LX& TARI JIU 2006 :RKOU

16
AXGA|IN% M<AKOUJA|IN :U FASARAKAKAN <ABAJAJ:RJ LX& TARI JIU 2006 :RKOU<ABJI% 26 FOKT:MB:R 2015 • VOL. XXXVI, NO 2006 • LUNDI, 26 OCTOBRE 2015 • MONDAY, OCTOBER 26, 2015 1915-2015 FA|OZ Z:{ASPANOUJ:AN 100-RD TAR:DAR} KE |I<:M :U KE PAFAN+:M ԹՄՄ-եան Պատգամաւորական ժողովի ծիրէն ներս Աննախընթաց խանդավառութեամբ տօնախմբուեցաւ «ԱՊԱԳԱՅ» Շաբաթաթերթի 40-րդ տարեդարձը Քառասնամեայ «Ապագայ»ն բացումը կատարեց համացանցային ABAKAnews.org եռալեզու online հրատարակութեան Հոկտեմբեր 9-11, 2015-ը որպէս պատմական շաբաթավերջ պիտի արձանագրուի Մոնթրէալա- հայութեան տարեգրութեան մէջ: Շաբաթ 10 Հոկտեմբերին, Մոնթրէալի Թէքէ- եան Մշակութային Միութեան մէջ տեղի ունեցաւ Մ.Ն. եւ Գանատայի Կեդրոնական վարչութեան տարեկան Պատգամաւորական ժողովը մասնակ- ցութեամբ եօթ մասնաճիւղերու 30 պատգամա- ւորներու: Շաբաթ՝ 10 Հոկտեմբեր 2015-ի երեկոյեան, Նախագահութեամբ Գանատայի մօտ Հայաս- տանի Հանրապետութեան  Լիազօր եւ Արտա- կարգ դեսպան վսեմաշուք Տիար Արմէն Եգան- եանին, ներկայութեամբ Ապագայ-ի գլխաւոր հիմնադիրներու՝ Դոկտ. Արշաւիր Կէօնճեանի, Տօքթ. Յարութիւն Արզումանեանի եւ Տիար Երուանդ Ազատեանի նոյնպէս Թորոնթոյէն Եւ Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներէն յատուկ ժամանած Թէքէեան Մշակութային Միութեան պատգամաւորական ժողովին մասնակից բազ- մաթիւ պատգամաւորներու, ինչպէս նաեւ Մոնթ- րէալահայ գաղութի գրասէրներու հոծ բազմու- թեան՝ մեծ խանդավառութեամբ, տօնախմբուե- ցաւ «Ապագայ» շաբաթաթերթի 40-րդ տարե- դարձը եւ նոյնպէս բացումը կատարուեցաւ ABAKAnews.org եռալեզու online հրատարակու- թեան: Կիրակի օր Ս. Գր. Լուսաւորիչ Մայր Եկեղեցւոյ մէջ կատարուեցաւ հոգեհանգիստ Վահան Թէ- քէեանի մահուան 70-րդ տարելիցին առթիւ: Ապա, ԹՄՄ-եանի մէջ կայացաւ Գոհաբանու- թեան տօնի յատուկ ընթրիք, որմէ ետք կա- տարուեցան վերջերս ԹՄՄ-ի կողմէ հրատա- րակուած երեք գրքերու շնորհանդէսը: Մանրամասնութիւնները յաջորդաբար: Լուսանկարները՝ Գէորգ Թորոսեանի կողմէ: Նախագահ Սարգսեան. «Հայ-Իրանական յարաբերութիւններու մակարդակի բարձրացման ժամանակը հասած է» Հայաստանի Հանրապե- տութեան նախագահ Սերժ Սարգսեան 15 Հոկտեմբե- րին ընդունած է պաշտօ- նական այցելութեամբ Հա- յաստան գտնուող Իրանի առաջին փոխնախագահ Էս- հաղ Ճահանկիրիի գլխա- ւորած պատուիրակութիւնը: Նախագահը ողջունած է հիւրը եւ ընդգծած, որ Հա- յաստանի մէջ միշտ ալ առի- թը կ’օգտագործեն խօսելու բարեկամ Իրանի հետ դարե- րու ընթացքին ձեւաւորուած ջերմ յարաբերութիւններուն մասին, որոնք Հայաստանի համար կենսական նշանա- կութիւն ունին եւ պայմանա- ւորուած են ո՛չ միայն պատ- մամշակութային ընդհան- րութիւններով, այլ նաեւ փոխադարձ տնտեսական շահերով, աշխարհաքաղա- քական դիրքի առանձնա- յատկութիւններով, շրջա- նային շարք մը խնդիրներու նկատմամբ ընդհանուր մօ- տեցումներով: Նախագահ Սերժ Սար- գըսեան նշած է, որ Հայաս- տան շահագրգռուած է Իրա- նի հետ բարձր մակարդակի քաղաքական երկխօսու- թեան եւ համագործակցու- թեան աւելի խորացումով, բոլոր մարզերուն մէջ: Նա- խագահը համոզում յայտ- նած է այն մասին, որ եկած է ժամանակը երկկողմանի օրակարգը ընդլայնելու եւ հայ-իրանական յարաբե- րութիւններու մակարդակը աստիճանով մըն ալ բարձ- րացնելու: Այս ծիրին մէջ նախագահը շատ կարե- ւոր նկատած է Ճահանկի- րիի Հայաստան այցելու- թիւնը, որուն ընթացքին Շար. էջ 5 ՄԻԵԴ-ը մերժեց Զուիցերիոյ հայցը՝ սակայն Հայոց Ցեղասպանութեան վերաբերեալ հայկական դիրքորոշումը յաղթեց ԵԽ Մարդու իրաւունքներու եւրոպական դատարանի Մեծ պալատը Հինգշաբթի` 15 Հոկտեմբեր 2015–ին, վճիռ կայացուց «Փէրինչէքն ընդդէմ Զուիցերիոյ» դէմ դատական գործի վերաբերեալ: Դատաւորները որոշած են, որ տեղի ունեցած է Մարդու իրաւունքներու եւրոպական համաձայնագրի 10-րդ յօդուա- ծի խախտում եւ այդ հիմքով մերժած են Զուիցերիոյ հայցը: Որոշման մէջ նաեւ կը նշուի, որ ՄԻԵԴ–էն չի պա- հանջուիր սահմանել` արդեօք 1915թ. Օսմանեան Կայս- րութեան մէջ տեղի ունեցած հայ ժողովուրդի կոտորածներն ու զանգուածային տեղահանութիւնը կրնան բնութագրուիլ որպէս Ցեղասպանութիւն, եւ որ ՄԻԵԴ–ը իրաւասութիւն չունի այս հարցի վերաբերեալ իրաւական ուժ ունեցող գնա- հատական տալ: Նշենք, որ նախորդ` Ստորին պալատի որոշման մէջ Հայոց Ցեղասպանութիւնը բնութագրուած էր որպէս պատմական վիճելի փաստ, ինչ որ ալ որպէս երրորդ կողմ կը վիճարկէր Հայաստանի Հանրապետութիւնը: ՄԻԵԴ-ի մէջ մեր երկրի իրաւունքները պաշտպանած են յայտնի փաստաբաններ Ճեֆրի Ռապըրթսընը, Ամալ Ռամզի Քլունին, Թոպի Քոլիսը: Յիշեցնենք, որ 2008-ին Զուիցերիոյ դատարաններէն մէկը դատապարտած էր Թուրքիոյ աշխատաւորական կու- սակցութեան առաջնորդ Տողու Փէրինչէքին Հայոց Ցե- ղասպանութիւնը ժխտելու համար: Փէրինչէքը դիմած էր ՄԻԵԴ, եւ 2013-ին Եւրոպական դատարանի ստորին պալատը Շար. էջ 4

Transcript of LX& TARI JIU 2006 :RKOU

Page 1: LX& TARI JIU 2006 :RKOU

A X G A | I N % M < A K O U J A | I N : U F A S A R A K A K A N < A B A J A J : R J

LX& TARI JIU 2006 :RKOU<ABJI% 26 FOKT:MB:R 2015

• VOL. XXXVI, NO 2006 • LUNDI, 26 OCTOBRE 2015 • MONDAY, OCTOBER 26, 2015

1915-2015

FA|OZ

Z:{ASPANOUJ:AN

100-RD TAR:DAR}

KE |I<:M :U KE PAFAN+:M

ԹՄՄ-եան Պատգամաւորական ժողովի ծիրէն ներսԱննախընթաց խանդավառութեամբ տօնախմբուեցաւ

«ԱՊԱԳԱՅ» Շաբաթաթերթի 40-րդ տարեդարձըՔառասնամեայ «Ապագայ»ն բացումը կատարեց

համացանցային ABAKAnews.org եռալեզու online հրատարակութեան

Հոկտեմբեր 9-11, 2015-ը որպէս պատմականշաբաթավերջ պիտի արձանագրուի Մոնթրէալա-հայութեան տարեգրութեան մէջ:

Շաբաթ 10 Հոկտեմբերին, Մոնթրէալի Թէքէ-եան Մշակութային Միութեան մէջ տեղի ունեցաւՄ.Ն. եւ Գանատայի Կեդրոնական վարչութեանտարեկան Պատգամաւորական ժողովը մասնակ-ցութեամբ եօթ մասնաճիւղերու 30 պատգամա-ւորներու:

Շաբաթ՝ 10 Հոկտեմբեր 2015-ի երեկոյեան,Նախագահութեամբ Գանատայի մօտ Հայաս-տանի Հանրապետութեան   Լիազօր եւ Արտա-կարգ դեսպան վսեմաշուք Տիար Արմէն Եգան-ե ա ն ի ն , ն ե ր կ ա յ ո ւ թ ե ա մ բ Ա պ ա գ ա յ - ի գ լ խ ա ւ ո րհիմնադիրներու ՝ Դոկտ. Արշաւիր Կէօնճեանի,Տ օ ք թ . Յ ա ր ո ւ թ ի ւ ն Ա ր զ ո ւ մ ա ն ե ա ն ի ե ւ Տ ի ա րԵրուանդ Ազատեանի նոյնպէս Թորոնթոյէն ԵւԱ մ ե ր ի կ ա յ ի Մ ի ա ց ե ա լ Ն ա հ ա ն գ ն ե ր է ն յ ա տ ո ւ կժամանած Թէքէեան Մշակութային Միութեանպատգամաւորական ժողովին մասնակից բազ-մաթիւ պատգամաւորներու, ինչպէս նաեւ Մոնթ-րէալահայ գաղութի գրասէրներու հոծ բազմու-թեան՝ մեծ խանդավառութեամբ, տօնախմբուե-ցաւ «Ապագայ» շաբաթաթերթի 40-րդ տարե-դ ա ր ձ ը ե ւ ն ո յ ն պ է ս բ ա ց ո ւ մ ը կ ա տ ա ր ո ւ ե ց ա ւABAKAnews.org  եռալեզու online  հրատարակու-թեան:

Կիրակի օր Ս. Գր. Լուսաւորիչ Մայր Եկեղեցւոյմէջ կատարուեցաւ հոգեհանգիստ Վահան Թէ-ք է ե ա ն ի մ ա հ ո ւ ա ն 7 0 - ր դ տ ա ր ե լ ի ց ի ն ա ռ թ ի ւ :Ա պ ա , Թ Մ Մ - ե ա ն ի մ է ջ կ ա յ ա ց ա ւ Գ ո հ ա բ ա ն ո ւ -թ ե ա ն տ օ ն ի յ ա տ ո ւ կ ը ն թ ր ի ք , ո ր մ է ե տ ք կ ա -

տ ա ր ո ւ ե ց ա ն վ ե ր ջ ե ր ս Թ Մ Մ - ի կ ո ղ մ է հ ր ա տ ա -րակուած երեք գրքերու շնորհանդէսը:

Մանրամասնութիւնները յաջորդաբար:

Լուսանկարները՝ Գէորգ Թորոսեանի կողմէ:

Նախագահ Սարգսեան. «Հայ-Իրանականյարաբերութիւններու մակարդակիբարձրացման ժամանակը հասած է»

Հայաստանի Հանրապե-տութեան նախագահ ՍերժՍարգսեան 15 Հոկտեմբե-ր ի ն ը ն դ ո ւ ն ա ծ է պ ա շ տ օ -նական այցելութեամբ Հա-յ ա ս տ ա ն գ տ ն ո ւ ո ղ Ի ր ա ն իառաջին փոխնախագահ Էս-հ ա ղ Ճ ա հ ա ն կ ի ր ի ի գ լ խ ա -ւորած պատուիրակութիւնը:

Նախագահը ողջունած էհիւրը եւ ընդգծած, որ Հա-յաստանի մէջ միշտ ալ առի-թը կ’օգտագործեն խօսելուբարեկամ Իրանի հետ դարե-րու ընթացքին ձեւաւորուածջերմ յարաբերութիւններունմասին, որոնք Հայաստանիհամար կենսական նշանա-կութիւն ունին եւ պայմանա-ւորուած են ո՛չ միայն պատ-մ ա մ շ ա կ ո ւ թ ա յ ի ն ը ն դ հ ա ն -ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո վ , ա յ լ ն ա ե ւփ ո խ ա դ ա ր ձ տ ն տ ե ս ա կ ա նշահերով, աշխարհաքաղա-ք ա կ ա ն դ ի ր ք ի ա ռ ա ն ձ ն ա -յ ա տ կ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո վ , շ ր ջ ա -

նային շարք մը խնդիրներունկատմամբ ընդհանուր մօ-տեցումներով:

Ն ա խ ա գ ա հ Ս ե ր ժ Ս ա ր -գըսեան նշած է, որ Հայաս-տան շահագրգռուած է Իրա-նի հետ բարձր մակարդակիք ա ղ ա ք ա կ ա ն ե ր կ խ օ ս ո ւ -թեան եւ համագործակցու-թեան աւե լի խորացումով ,բոլոր մարզերուն մէջ: Նա-խ ա գ ա հ ը հ ա մ ո զ ո ւ մ յ ա յ տ -

նած է այն մասին, որ եկած էժ ա մ ա ն ա կ ը ե ր կ կ ո ղ մ ա ն իօ ր ա կ ա ր գ ը ը ն դ լ ա յ ն ե լ ո ւ ե ւհ ա յ - ի ր ա ն ա կ ա ն յ ա ր ա բ ե -րութիւններու մակարդակըաստիճանով մըն ալ բարձ-ր ա ց ն ե լ ո ւ : Ա յ ս ծ ի ր ի ն մ է ջն ա խ ա գ ա հ ը շ ա տ կ ա ր ե -ւ ո ր ն կ ա տ ա ծ է Ճ ա հ ա ն կ ի -ր ի ի Հ ա յ ա ս տ ա ն ա յ ց ե լ ո ւ -թ ի ւ ն ը , ո ր ո ւ ն ը ն թ ա ց ք ի ն

Շար. էջ 5

ՄԻԵԴ-ը մերժեց Զուիցերիոյ հայցը՝սակայն Հայոց Ցեղասպանութեանվերաբերեալ հայկականդիրքորոշումը յաղթեց

ԵԽ Մարդու իրաւունքներու եւրոպական դատարանիՄեծ պալատը Հինգշաբթի` 15 Հոկտեմբեր 2015–ին, վճիռկայացուց «Փէրինչէքն ընդդէմ Զուիցերիոյ» դէմ դատականգործի վերաբերեալ:

Դատաւորները որոշած են, որ տեղի ունեցած է Մարդուիրաւունքներու եւրոպական համաձայնագրի 10-րդ յօդուա-ծի խախտում եւ այդ հիմքով մերժած են Զուիցերիոյ հայցը:

Ո ր ո շ մ ա ն մ է ջ ն ա ե ւ կ ը ն շ ո ւ ի , ո ր Մ Ի Ե Դ – է ն չ ի պ ա -հանջուիր սահմանել ` արդեօք 1915թ. Օսմանեան Կայս-րութեան մէջ տեղի ունեցած հայ ժողովուրդի կոտորածներնու զանգուածային տեղահանութիւնը կրնան բնութագրուիլորպէս Ցեղասպանութիւն, եւ որ ՄԻԵԴ–ը իրաւասութիւնչունի այս հարցի վերաբերեալ իրաւական ուժ ունեցող գնա-հ ա տ ա կ ա ն տ ա լ : Ն շ ե ն ք , ո ր ն ա խ ո ր դ ` Ս տ ո ր ի ն պ ա լ ա տ իորոշման մէջ Հայոց Ցեղասպանութիւնը բնութագրուած էրորպէս պատմական վիճելի փաստ, ինչ որ ալ որպէս երրորդկ ո ղ մ կ ը վ ի ճ ա ր կ է ր Հ ա յ ա ս տ ա ն ի Հ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ թ ի ւ ն ը :ՄԻԵԴ-ի մէջ մեր երկրի իրաւունքները պաշտպանած ենյայտնի փաստաբաններ Ճեֆրի Ռապըրթսընը, Ամալ ՌամզիՔլունին, Թոպի Քոլիսը:

Յիշեցնենք, որ 2008-ին Զուիցերիոյ դատարաններէնմէկը դատապարտած էր Թուրքիոյ աշխատաւորական կու-սակցութեան առաջնորդ Տողու Փէրինչէքին Հայոց Ցե-ղասպանութիւնը ժխտելու համար: Փէրինչէքը դիմած էրՄԻԵԴ, եւ 2013-ին Եւրոպական դատարանի ստորին պալատը

Շար. էջ 4

Page 2: LX& TARI JIU 2006 :RKOU

<abajaj;rj

Hebdomadaire ArménienArmenian Weekly ISSN 0382-9251

Publié par /Published by

Le Centre de Publication Tékéyan825 rue Manoogian, Saint-Laurent,

Québec H4N 1Z5

Tél: (514) 747-6680 • FAX: (514) 747-6162e-mail: [email protected]

PM40015549R10945

TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699

2 • ABAKA • LUNDI 26 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 26, 2015

Canada2nd Class $80 (QC & ON)

1ère classe/first class $90

U.S.A. 1st class (US)$90

Autres pays/Other countries: 1st class (US)$120

Per issue $1.75

Dépôt légal: Bibliothèque du Québec

ABAKA

Patas.anatou .mbagir^

AU:TIS PAGGAL:AN

’anouzoumn;rou%

nouiratououjiunn;rou ;u

gras;n;aki patas.anatou^

SALBI MARKOS:AN

Joronjo\i patas.anatou^

MATAJ B& MAMOUR:AN

“We acknowledge the financial

support of the Government of

Canada through the Canada

Periodical Fund (CPF) for our

publishing activities.”

Ըղտըրի մէջհայերէնովփակցուածգրութիւններըփրցուած են

Ինչպէս պէտք է յիշուի, ամիս մըառաջ Ըղտըրի Հէ Տէ Փէցի քաղա-քապետը Թուզլուճայի մուտքի մօտփակցուցած է ցուցատախտակ մը,որուն վրայ թրքերէնով, քրտերէնով,անգլերէնով ու հայերէնով գրուածէր «Բարի եկաք» եւ «Ցտեսութիւն»:

Այժմ կը հաղորդուի թէ այդ գրու-թիւններէն հայերէնով գրուածներըփրցուած են ցուցատախտակի վրա-յէն:

Սի Էն Էն-Թիւրքի համաձայն, քա-ռալեզու գրութիւններէն հայերէնըյարձակման ենթարկուած է: Ոստի-կանութիւնը յայտնեց թէ անծանօթանձ մը կամ անձեր փրցուցած ենհ ա յ ե ր է ն ո վ « Ց տ ե ս ո ւ թ ի ւ ն » գ ր ո ւ -թ ե ա ն տ ա ռ ե ր ը ե ւ ա յ ժ մ հ ե տ ա -քննութիւն բացուած է այդ առնչու-թեամբ:

Պ է տ ք է յ ի շ ո ւ ի ո ր Հ է Տ է Փ է ց իքաղաքապետի որոշումը ամիս մըա ռ ա ջ մ ե ծ ա ղ մ ո ւ կ ս տ ե ղ ծ ա ծ է րԸղտըրի ատրպէյճանական կազմա-կերպութիւններու մօտ:

Դաւիթ Բաբայեան. «Ատրպէյճանի կողմէ հրադադարիխախտումները քաղաքական շահաբաժիններկորզելու նպատակ կը հետապնդեն»

Հայաստանի պաշտպանութեանն ա խ ա ր ա ր ո ւ թ ե ա ն տ ո ւ ե ա լ ն ե ր ո վ ,անցեալ օրուան ընթացքին հակա-ռ ա կ ո ր դ ը տ ա ր բ ե ր տ ր ա մ ա չ ա փ իզինատեսակներէ կրակոցներ ար-ձակած է Տաւուշի մարզի ուղղու -թեամբ:

Ըստ Artsakhpress.am-ի՝  սահմա-նամերձ Կոթիի գիւղապետ ՖելիքսՄելիքեանի յայտնած է, թէ զոհեր ուվ ի ր ա ւ ո ր ն ե ր , բ ա ր ե բ ա խ տ ա բ ա ր ,չ կ ա ն - « Կ ր ա կ ո ց ն ե ր ե ղ ե լ ե ն հ է ն ցգիւղի ուղղութեամբ նաեւ: Երեկոյ-եան ժամերից սկսած մինչեւ կէս-գ ի շ ե ր , ն ո յ ն ի ս կ կ է ս գ ի շ ե ր ն ա ն ցկրակոցներ են եղել: Շատ վնասներչ կ ա ն ․ ․ ․ ո ր պ է ս կ ա ն ո ն , ա յ դ կ ր ա -կոցների ժամանակ մարդիկ հնարա-ւորինս ապահովում են իրենց ան-վտանգութիւնը»:

Կրակոցները չեն դադրած նաեւղ ա ր ա բ ա ղ ե ա ն - ա տ ր պ է յ ճ ա ն ա կ ա նսահմանագծի ուղղութեամբ: Ղա-րաբաղի պաշտպանութեան նախա-

րարութեան տուեալներով, հակա-ռակորդը հրադադարը խախտած է150 անգամ` հայ դիրքապահներուո ւ ղ ղ ո ւ թ ե ա մ բ ա ր ձ ա կ ե լ ո վ ա ւ ե լ իքան 2500 կրակոց:

« Ձ ե ռ ն ա ր կ ո ւ ա ծ պ ա տ ա ս խ ա նգ ո ր ծ ո ղ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ի ա ր դ ի ւ ն ք ո ւ մհակառակորդի գործողութիւններըլ ռ ե ց ո ւ ե լ ե ն » , - ը ս ո ւ ա ծ է հ ա ղ ո ր -դագրութեան մէջ:

Azatutyun.am-ի հետ զրոյցի ըն-թացքին՝ Լեռնային Ղարաբաղի նա-խագահի խօսնակ Դաւիթ Բաբայ-ե ա ն ո ւ շ ա դ ր ո ւ թ ի ւ ն հ ր ա ւ ի ր ա ծ էԱտրպէյճանի աշխուժացման յատ-կապէս միջազգային միջնորդներու(ԵԱՀԿ Մինսքի խումբի համանա-խագահներու)  յառաջիկայ տարա-ծ ա շ ր ջ ա ն ա յ ի ն ա յ ց ի ն ա խ օ ր է ի ն -«Բայց սա արդէն ոչ թէ պատճառն է,ս ա ա ռ ի թ է : Պ ա տ ճ ա ռ ը ա յ ն է , ո րայդ պետութիւնը դարձել է ֆաշիս-տական, եւ նման պետութիւններըայդպէս է լ պէտք է իրենց պահեն:

Ուղղակի որպէս առիթ նրանք օգ-տագործում են նաեւ այդ մարդկանցա յ ց ե լ ո ւ թ ի ւ ն ը տ ա ր ա ծ ա շ ր ջ ա ն ,խախտում են զինադադարի ռեժի-մը, որ դրանով նաեւ ցոյց տան, որիրենք ինչ-որ դերակատարութիւնո ւ ն ե ն   ե ւ ի ր ե ն ց ի ց ի ն չ - ո ր բ ա ն էկախուած տարածաշրջանում : Եւկորզեն ինչ-որ դիւիդենտներ քաղա-քական»:

Ճիշդ ժամանակն է պահանջելու|AKOB AU:TIQ:AN

Անցնող 10 օրերին համաշխարհային կարեւորագոյնխնդիրը Լիպիայից, Իրաքից եւ յատկապէս Սիրիայիցհարիւրհազարաւոր փախստականների ներխուժումնէ ր ե ւ ր ո պ ա կ ա ն տ ա ր ա ծ ք ն ե ր : Բ ա ց ի ս ո ց ի ա լ ա կ ա ն ,քաղաքական, անգամ ապահովական հարց դառնալուց,կրակից, սովից ու ահաբեկչութիւնից փախչող մարդ-կային այդ զանգուածներին ընդունել-չընդունելու հար-ցը ներքին հակասութիւնների սրման հասցրեց մինչայդ կուռ ամբողջութիւն համարուող Եւրոմիութեանը:Նոյնիսկ սպառնալիք ստեղծուեց Շենկենեան համաձայ-նութեան հետագայ գոյութեան համար, նկատի ունե-նալով, որ այդ համաձայնութիւնը ապահովում է Եւրո-միութեան բազմաթիւ երկրների միջեւ ազգային սահ-մանների վերացումը՝ տնտեսական եւ այլ կարգի օգ-տաւէտ պայմաններ ստեղծելով անդամ երկրների հա-մար, վերջնանպատակ ունենալով եւրոպական տա-րածքի ամբողջական մէկութեան գաղափարը:

Եւրոպա մուտք գործելով հիմնականում Յունաս-տանից եւ Իտալիայից, փախստական զանգուածները,որոնց գլխաւոր նպատակակէտը միշտ մնում են Գեր-մանիան, Աւստրիան ու Շուետիան, օրերով մնացին ուդեռեւս մնում են եւրոպական միւս երկրների սահմա-ն ա գ ծ ե ր ի ն , ի ն չ ը ո ւ ղ ղ ա կ ի հ ա կ ա ս ո ւ մ է Շ ե ն կ ե ն ե ա նհամաձայնութեան սկզբունքներին, որի դիմաց որոշերկրներ, ինչպէս Հունգարիան, Սլովենիան, Ալպանիան,եւ այլ, իրաւամբ մեղադրում են եւրոպական մեծերին՝Ֆրանսային, Բրիտանիային ու Գերմանիային, Հիւսի-սային Աֆրիկայում ու Սիրիայում իրենց իսկ հրահրած«գարնանային» պատերազմների հետեւանքները միւսերկրների հետ կիսելու պարտադրանքի համար:

Հ ա մ ե ն ա յ ն դ է պ ս փ ա խ ս տ ա կ ա ն ն ե ր ը , ո ր ո ն ց թ ի ւ ըհասնում է արդէն 5 միլիոնի, մինչ եւրոպական «դռնբա-ցէքի» գործընթացքը հիմնականում «տեղաւորուած»էին գլխաւորաբար 5 երկրներում՝ Թուրքիա, Լիբանան,

Յորդանան, Իրաք եւ Եգիպտոս (նկատի ունեցէք՝ Արա-բական ծոցի հարուստ երկրներից եւ ոչ մէկում եւ ոչ միհատ):

Ա յ ս բ ո լ ո ր ի մ է ջ մ ե զ ա ռ ա ւ ե լ շ ա հ ա գ ր գ ռ ո ղ ը մ ե րսիրիահայ հայրենակիցների վիճակն է, որոնց թիւը Հա-յաստանում, ըստ արտգործնախարար Է. Նալբանդ-եանի վերջերս արած յայտարարութեան, հասնում է 15հազարի: Բաւական պատկառելի այս թիւը, որն ի դէպաւելի մեծ է, քան ողջ Եւրոպայում մինչեւ վերջին իրա-դարձութիւնները ապաստան գտած սիրիացիների ընդ-հանուր քանակը, ամենայն հաւանականութեամբ դեռերկար կը մնայ, քանի դեռ իրավիճակի հանդարտեց-ման եւ բնականոն կեանքի վերադարձի նշոյլ չի երեւումհորիզոնում: Հետեւաբար արժանի է մեր պետութեանսեւեռուն ուշադրութեանը: Ճիշդ է, սիրիահայերը Հա-յաստանում ո’չ վրանաբնակ են (անշո’ւշտ), ո’չ էլ սո-վալլուկ գաղթական (շնորհիւ իրենց անձնական ու հա-մանքային հրաշալի յատկանիշների), սակայն նրանցիցշատերն արդէն կարիքաւոր են, եթէ նոյնիսկ չեն սիրումբարձրաձայնել այդ մասին: Նրանց վերաբնակեցումը,ինթեկրումը, աշխատանքով ապահովումը, կրթութիւննու վերաորակաւորումը օրախնդիր հարցեր են, որոնքպէտք է լուծուեն պետականօրէն եւ միջազգային մա-կարդակով:

Վերջին օրերին մեզ չյաջողուեց համապատասխանգերատեսչութիւններից պարզել, թէ ցարդ միջազգայինորքան օգնութիւն են մեր կառավարութիւնն ու հա-սարակական կազմակերպութիւնները սիրիահայու -թ ե ա ն հ ա մ ա ր ա պ ա հ ո վ ե լ մ ի ջ ա զ գ ա յ ի ն կ ա զ մ ա կ ե ր -պութիւններից (դրանք միշտ «փակ» տեղեկութիւններեն համարւում մեր երկրում): Սակայն ինչ էլ եղած լինիայն, հիմա իսկական ժամանակն է միջազգային մե-ծածաւալ օգնութիւն պահանջելու եւ ստանալո’ւ:Հիմա’ երբ եւրոպական երկրներն ու Միացեալ Նա-հանգները ստիպողաբար սկսե լ են շահագրգիռ մօ-տեցում ցոյց տալ փախստականների վիճակին:

«ԱԶԳ»

Եւրոմիութիւնը համագործակցութեան նորհամաձայնագիր մը կը ստորագրէ Հայաստանի հետ

Եւրոմիութեան անդամ 28 պետութիւնները Լիւք-սէմպուրկի մէջ արտօնութեան որոշում ընդունեցինայն մասին որպէսզի բանակցութիւններ սկսին Հա-յաստանի ու Եւրոմիութեան միջեւ նոր համաձայ-նագիր մը ստորագրելու առնչութեամբ: Այս մասինյայտնեց Արտաքին Նախարարութեան բանբեր Տիգ-րան Բալայեան:

Արեւելեան գործընկերութեան Ռիկայի գագաթա-ժողովի ընթացքին, 22 Մայիս 2015ին, Եւրոմիութիւն

ու Արեւելեան գործընկերութեան երկիրները հանդէսեկան համատեղ յայտարարութեամբ մը, որուն մէջկ’ողջունուէր Եւրոմիութեան ու Հայաստանի միջեւնոր համաձայնագիր մը կնքելու մասին փոխադարձհամաձայնութիւնը:

Ա յս նոր որոշման նպատակն է շարունակաբարզարգացնել ու ամրապնդել կողմերու համապարփակհամագործակցութիւնը՝ համատեղ կարեւորութեանբոլոր ոլորտներէ ներս:

Page 3: LX& TARI JIU 2006 :RKOU

LUNDI 26 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 26, 2015 • ABAKA • 3

Թ.Մ.Մ. Մ.Ն. եւ Գանատայի Պատգամաւորական Ժողովըվերահաստատեց նոր թափով աշխուժացնելու իրմշակութային եւ կրթական ծրագիրներըԺՈՂՈՎԸ ՈՂՋՈՒՆԵՑ «ԱՊԱԳԱՅ» ՇԱԲԱԹԱԹԵՐԹԻ ՔԱՌԱՍՆԱՄԵԱԿԸ ԵՒ ԱՆՈՐABAKANEWS.ORG ՀԱՄԱՑԱՆՑԱՅԻՆ ԱՐԴԻԱԿԱՆ ՀՐԱՏԱՐԱԿՈՒԹԻՒՆԸ

Հ ի ւ ր ը ն կ ա լ ո ւ թ ե ա մ բ Թ է ք է ե ա նՄշակութային Միութեան Մոնթրէա-լի մասնաճիւղին, Շաբաթ 10 Հոկ-տ ե մ բ ե ր 2 0 1 5 - ի ն գ ո ւ մ ա ր ո ւ ե ց ա ւՄիութեան Միացեալ Նահանգներուեւ Գանատայի մասնաճիւղերու 34-ր դ Պ ա տ գ ա մ ա ւ ո ր ա կ ա ն ժ ո ղ ո վ ըմասնակցութեամբ 30 պատգամա-ւորներու:

Հիւրընկալ մասնաճիւղի ատենա-պ ե տ Ա ր թ օ Մ ա ն ո ւ կ ե ա ն ի բ ա ր ե -գ ա լ ս տ ե ա ն խ օ ս ք ե ր է ն ե տ ք կ ա -տ ա ր ո ւ ե ց ա ւ պ ա տ գ ա մ ա ւ ո ր ն ե ր ո ւստուգումը: Կեդրոնական Վարչու-թեան ատենապետ Տօքթ. Յարու-թ ի ւ ն Ա ր զ ո ւ մ ա ն ե ա ն ի ր բ ա ց մ ա նխ օ ս ք ե ր ո ւ ն մ է ջ հ ա կ ի ր ճ կ ե ր պ ո վանդրադարձաւ տարուան գլխաւորհ ա ր ց ը հ ա ն դ ի ս ա ց ա ծ ՝ Հ ո լ ի վ ո ւ տ իԹՄՄ Արշակ Տիգրանեան վարժա-ր ա ն ի ն ի ւ թ ա կ ա ն ե ւ ա շ ա կ ե ր տ ո ւ -թ ե ա ն թ ի ւ ի տ ա գ ն ա պ ա լ ի կ ա ց ո ւ -թ ե ա ն , ո ր Կ ե դ ր ո ն ա կ ա ն Վ ա ր չ ո ւ -թ ե ա ն գ ր ե թ է շ ա բ ա թ ա կ ա ն հ ե ռ ա -ձայնային ժողովներու նիւթն էր եւանխուսափելի դարձած էր դպրոցին

դադրեցումը անցեալ Յունիսին ուկալուածի վաճառքը, որպէսզի կա-րելի ըլ լար կուտակուած պարտքե-ր ո ւ փ ա կ ո ւ մ ը : Ա ն ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ցՄիութեան տնտեսական հարցերու

պատասխանատու Մայքըլ Նորհա-տը որ յատկապէս հրաւիրուած էրՔլիվլէնտէն ժողովի ընթացքին լու-ս ա բ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր տ ա լ ո ւ հ ա մ ա ր

այժմու եւ յետագայի մատակարար-ման մասին:

Կ ե դ ր ո ն ա կ ա ն վ ա ր չ ո ւ թ ի ւ ն ը ի րգրաւոր մանրամասնեալ տարեկաննիւթական եւ գործունէութեան տե-

ղ ե կ ա գ ի ր ը տ ր ա մ ա դ ր ա ծ է ր , ի ս կիւրաքանչիւր մասնաճիւղի տեղե-կ ա գ ի ր ը ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ց ի ն ա ն ո ն ցպատգամաւորները: Քննարկուեցաննաեւ «Ապագայ» շաբաթաթերթի,« Հ ա յ Բ ե մ » ե ւ « Մ հ ե ր Մ կ ր տ չ ե ա ն »թ ա տ ե ր ա խ ո ւ մ բ ե ր ո ւ գ ո ր ծ ո ւ ն է ո ւ -թ ի ւ ն ն ե ր ը : Շ ե շ տ ո ւ ե ց ա ւ կ ա ր ե ւ ո -րութիւնը «Ուսուցիչ մը Հովանաւո-ր է » ծ ր ա գ ր ի ն , ո ր տ ա ր ե կ ա ն կ ըյատկացնէ մօտ 45 հազար տոլար ին պ ա ս տ Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ե ւ Ա ր ց ա խ իհինգ Թէքէեանի անուան վարժա-րաններու ուսուցիչներու:

Կէս օրուան ճաշի դադարէն ետք,երկրորդ նիստի ընթացքին աւե լիմանրամասնօրէն անդրադարձ կա-տ ա ր ո ւ ե ց ա ւ Ա ր շ ա կ Տ ի գ ր ա ն ե ա նվարժարանի փակումին եւ կրթա-կ ա ն ա յ լ ծ ր ա գ ր ի մ ը ո ր դ ե գ ր ո ւ մ իմասին Լոս Անճելըսի աւելի հայա-շ ա տ շ ր ջ ա ն ի մ ը մ է ջ . ա յ դ ո ւ ղ ղ ո ւ -թեամբ Կեդրոնական Վարչութիւնըն ա խ ա տ ե ս ա ծ է յ ա տ ո ւ կ յ ա ն ձ ն ա -խ ո ւ մ բ մ ը , ո ւ ս ո ւ մ ն ա ս ի ր ե լ ո ւ հ ա -ւանականութիւնները: Որոշուեցաւնաեւ վերակազմել Գործադիր Մար-մինը որպէսզի անընդհատ շարու-

ն ա կ ո ւ ի ն ո ւ ս ո ւ ց ի չ մ ը հ ո վ ա ն ա ւ ո -րելու ծրագիրը եւ միջ-մասնաճիւ-ղ ա յ ի ն մ շ ա կ ո ւ թ ա յ ի ն գ ո ր ծ ո ւ ն է ո ւ -թ ի ւ ն ն ե ր ը : Ք ն ն ա ր կ ո ւ ե ց ա ն Մ ի ո ւ -թ ե ա ն կ ե դ ր ո ն ն ե ր ը ՝ Ա լ թ ա տ ի ն ա յ ի«Պէշկէօթիւրեան Կեդրոն», Մոնթ-րէալի, Նիւ Եորք Նիւ Ճըրզիի եւ Թո-րոնթոյի կեդրոններու կարիքներըեւ անոնց օգտագործումի զարգա-ցումները: Ի վերջոյ քննարկուեցաւՄ ի ո ւ թ ե ա ն ն ի ւ թ ա կ ա ն տ ե ղ ե կ ա գ -րութիւնը եւ դպրոցաշէնքի վաճա-ռ ո ւ մ է ն գ ո յ ա ց ա ծ գ ո ւ մ ա ր ն ե ր ո ւ ,գոյութիւն ունեցող կտակներու եւ

ներդրումներու վերանայումը, մաս-նագէտ Մայքըլ Նորհատի բացատ-րութիւններու հիման վրայ: Ընկալ-ե ա լ ս ո վ ո ր ո ւ թ ե ա ն մ ը հ ա մ ա ձ ա յ ն ,ժողովը որոշեց այս տարուայ գոր-ծօն մասնաճիւղի «Տիգրան Սմսար-եան» բաժակը յատկացնել Լոս Ան-ճ ե լ ը ս ի մ ա ս ն ա ճ ի ւ ղ ի ն : Ն ո յ ն պ է սորոշուեցաւ յառաջիկայ Պատգա-մաւորականը կայացնել Լոս Անճե-լ ը ս ի մ ա ս ն ա ճ ի ւ ղ ի հ ի ւ ր ը ն կ ա լ ո ւ -թեամբ:

ԹղթակիցVo[owi enjazqin

Dokt& Ar,auir Khøny;an ;u dokt& Noupar Phrphr;an

}a.hn^ Marø P;tros;an% Vorv Mantos;an% tøqj& |aroujiun

Arxouman;an ;u :rouand Axat;an

Page 4: LX& TARI JIU 2006 :RKOU

4 • ABAKA • LUNDI 26 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 26, 2015

Արա Աբրահամեան կը միտի նորկուսակցութիւն հիմնել եւ մասնակցիլխորհրդարանական ընտրութիւններուն

Ռուսաստանի հայերու միութեան նախագահ Արա Աբրահամեան որո-շում  կայացուցած է հիմնելու կուսակցութիւն մը, որուն ծրագիրներուն եւգաղափարներուն մշակման ուղղութեամբ կ’աշխատի հսկայական խումբմը ոչ միայն Ռուսաստանէն, այլեւ արտերկրէն:

«Արմէնփրէս»- ի փոխանցմամբ` Արա Աբրահամեան ըսած է, որ ներկայդրութեամբ իր նպատակը նախագահ կամ վարչապետ դառնալ չէ, խօսքըներկայ դրութեամբ երկրի վիճակը լաւացնելու մասին է: «Դուք ինձանից լաւգ ի տ է ք , թ է Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ն ի ն չ է հ ա ր կ ա ւ ո ր , ե ս ո չ մ է կ ի ն չ ե մ ո ւ զ ո ւ մքննադատել, բայց ես չեմ կարող հանգիստ ապրել, եթէ իմ հայրենիքումվատ են ապրում: Ամէն ինչ լինելու է օրինականութեան սահմաններում:Ինձ մօտ 350 իրաւաբան է աշխատում: Հիմա իմ մեծ թիմը ծրագրեր էմշակում, նախագծեր կազմում: Կարծում եմ մինչեւ Մարտի վերջ ես կըյայտարարեմ` մասնակցելու՞ եմ խորհրդարանական ընտրութիւններին, թէոչ: Ես չեմ բացառում, որ կարող է լինել նաեւ համագործակցութիւն այլկուսակցութիւնների հետ»,- ըսած է Արա Աբրահամեան` աւելցնելով, որ դեռյայտնի չէ եւ իրեն համար ալ այս պահուն երկրորդական է, թէ որուն հետպիտի համագործակցի: Ան ըսած է , որ ներկայ դրութեամբ կարեւորըծրագիրն է, նախագիծը:

«Ձեզ չթուայ, թէ ես գործ չունեմ, անելիք չունեմ, դրա համար եմ նմանբան նախաձեռնել: Ձեր երեւակայութիւնը չի բաւարարի պատկերացնելու,թէ որքան գործ ունեմ անելու»,- ըսած է Աբրահամեան` աւելցնելով, որ երե-սուն տարուան ընթացքին լուրջ փորձ եւ գիտելիք  ձեռք բերած է, ունիհսկայական կապեր աշխարհի բազմաթիւ երկիրներու մէջ:

Ara Abrafam;an

Հայաստան-Եւրոպական Միութիւննոր համաձայնագիրի շուրջբանակցութիւնները` մինչեւտարեվերջ

« Ա ր մ է ն փ ր է ս » կ ը հ ա ղ ո ր դ է , ո րԵւրոպական Միութեան պաշտօնա-կ ա ն կ ա յ ք ի ն վ ր ա յ ն շ ո ւ ա ծ է , ո րՀայաստանի Հանրապետութեան եւԵւրոպական Միութեան միջեւ նորհամաձայնագիր ստորագրելու շուրջբանակցութիւնները պիտի սկսինմինչեւ տարեվերջ:

Երկուշաբթի՝ 12 ՀոկտեմբերինԵւրոպական Միութեան արտաքինյարաբերութիւններու խորհուրդըհամամիտ գտնուած է Հայաստանիե ւ Ե ւ ր ո պ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ ե ա ն մ ի ջ ե ւնոր համաձայնագիր ստորագրելուշուրջ բանակցութիւններուն սկըզբ-նաւորման համար: Նոր համաձայ-նագիրը պիտի փոխարինէ ներկա-յիս գործող Հայաստան-ԵւրոպականՄ ի ո ւ թ ի ւ ն Գ ո ր ծ ը ն կ ե ր ո ւ թ ե ա ն ե ւհամագործակցութեան համաձայ-նագիրը: «Եւրոպական Միութիւնըյ ա ն ձ ն ա ռ ո ւ է Ա ր ե ւ ե լ ե ա ն գ ո ր ծ ը ն -կերութեան ծիրին մէջ Հայաստանիհետ շարունակ զարգացնել եւ ամ-րապնդել համապարփակ համագոր-

ծակցութիւն` հասարակաց կարեւո-ր ո ւ թ ե ա ն բ ո լ ո ր մ ա ր զ ե ր ո ւ ն մ է ջ » ,կ՛ըսուի կայքին վրայ:

2 2 մ ա յ ի ս 2 0 1 5 - ի ն , Ա ր ե ւ ե լ ե ա նգործընկերութեան Ռիկայի վեհա-ժ ո ղ ո վ ի ն ը ն թ ա ց ք ի ն Ե ւ ր ո պ ա կ ա նՄիութիւնը եւ Արեւելեան գործըն-կերութեան երկիրները հրապարա-կած են միացեալ յայտարարութիւնմ ը , ո ւ ր կ ’ ո ղ ջ ո ւ ն ե ն Ե ւ ր ո պ ա կ ա նՄիութեան եւ Հայաստանի Հանրա-պետութեան միջեւ նոր համաձայ-նագիր կնքելու առնչութեամբ փո-խադարձ համաձայնութիւնը:

Ճեֆրի Ռապըրթսըն. «Յոյս ունիմ` ՄԻԵԴ-ըկը չեղարկէ Հայոց Ցեղասպանութեանմասին յայտարարութիւնը»

Բ ր ի տ ա ն ա ց ի յ ա յ տ ն ի ի ր ա ւ ա պ ա շ տ -պան, փաստաբան Ճեֆրի Ռապըրթսընյ ո յ ս ո ւ ն ի , ո ր Մ ա ր դ ո ւ ի ր ա ւ ո ւ ն ք ն ե ր ո ւե ւ ր ո պ ա կ ա ն դ ա տ ա ր ա ն ը կ ը չ ե ղ ա ր կ էե ր ե ք ս տ ո ր ա դ ր ե ա լ դ ա տ ա ր ա ն ն ե ր ո ւ `Հայոց Ցեղասպանութեան փաստը կաս-կածի տակ դրած անպատասխանատույայտարարութիւնները: 

NEWS.am-ի թղթակիցին հետ զրոյցիը ն թ ա ց ք ի ն « Փ ե ր ի ն չ է ք ն ը ն դ դ է մ Զ ո ւ ի -ցերիոյ» գործով յառաջիկայ դատալսմանշ ո ւ ր ջ ս պ ա ս ե լ ի ք ն ե ր ը կ ի ս ե ց փ ա ս տ ա -բանը:

Ռապըրթսընի խօսքով, Հայաստանիկ ա ռ ա վ ա ր ո ւ թ ե ա ն ա ն ո ւ ն է ն ի ն ք ը ա յ սգործը Ամալ Քլունիի հետ ստանձնած է,որպէսզի «հերքուի Ցեղասպանութեանմասին այդ յիմար մեկնաբանութիւնը»:

Ռապըրթսըն կը կարծէ, որ Փէրինչէքի գործով դատարանի որոշումը մեծնշանակութիւն չունի, եթէ դատարանը չվճռէ, որ խօսքի ազատութիւնըկրնայ քրէականօրէն պատժելի ը լ լա լ , եթէ անիկա բռնութեան եւ ռա-սայական ատելութեան կը հրահրէ:

«Այդպիսի վճիռը հարուած պիտի ըլլայ Թուրքիոյ Քրէական օրէնսգիրքի301 յօդուածին, որով Թուրքիոյ շատ հայեր, որոնց շարքին` Հրանդ Տինքը,ա յ դ ե ր կ ր ի ն մ է ջ պ ա տ ա ս խ ա ն ա տ ո ւ ո ւ թ ե ա ն կ ա ն չ ո ւ ա ծ ե ն Հ ա յ ո ց Ց ե -ղասպանութեան մասին ճշմարտութիւնը ըսելու համար»,- յայտարարած էՌապըրթսըն:

Յիշեցնենք, որ Մարդու իրաւունքներու եւրոպական դատարանը (ՄԻԵԴ)Հոկտեմբեր 15-ին Սթրազպուրկի մէջ հրապարակային լսումներու ըն-թացքին պիտի հրապարակէ «Փերինչէքն ընդդէմ Զուիցերիոյ» գործով դա-տավճիռը:

Հայաստանի շահերը ՄԻԵԴ-ի մէջ կը պաշտպանեն յայտնի փաստա-բաններ Ճեֆրի Ռապըրթսընը, Ամալ Ռամզի Քլունին, Թոպի Քոլիսը:

Աւելցնենք նաեւ, որ Հայաստանի գլխաւոր դատախազ, ՄԻԵԴ-ի մէջՀայաստանի կառավարութեան ներկայացուցիչ Գէորգ Կոստանեանիգլխաւորած պատուիրակութիւնը աշխատանքային այցով Սթրազպուրկ կըգտնուի:

Y;`ri Âaperjsen

Մոսկուայի կոչը ղարաբաղեանհակամարտութեան կողմերուն

Մոսկուան Լեռնային Ղարաբաղիհակամարտութեան կողմերուն կոչկ’ուղղէ հրաժարելու ուժի կիրառու-մ է ն ե ւ ք ա ղ ա ք ա կ ա ն կ ա մ ք դ ր ս ե -ւ ո ր ե լ ո ւ փ ո խ ը մ բ ռ ն մ ա ն հ ա ս ն ե լ ո ւհամար: Այդ մասին յայտարարած էՌ Դ ա ր տ ա ք ի ն գ ո ր ծ ո ց ն ա խ ա ր ա -րութեան պաշտօնական ներկայա-ցուցիչ Մարիա Զախարովան,   կըփոխանցէ Tert .am-ը ՝ վկայակոչե-լով՝ «Ռիա Նովոսթի» գործակալու-թիւնը:

« Ց ա ւ օ ք , ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ե ր կ խ օ -ս ո ւ թ ե ա ն վ ե ր ս կ ս ո ւ մ ը կ ը դ ժ ո ւ ա -րանայ հակամարտութեան գօտիինմէջ իրավիճակի սրման պատճառով,զոհերու թիւի աճով, զոհեր` նաեւխ ա ղ ա ղ բ ն ա կ ի չ ն ն ե ր է ն : Մ ե ն ք կ ըկ ա ր ծ ե ն ք , ո ր հ ա կ ա մ ա ր տ ո ւ թ ե ա նյետագայ սրումը անթոյ լատրելի է :Մ ե ն ք կ ո ղ մ ե ր ո ւ ն կ ո չ կ ՛ ո ւ ղ ղ ե ն քջանքեր ներդրելու ու քաղաքականկ ա մ ք դ ր ս ե ւ ո ր ե լ ո ւ ` ա ն հ ր ա ժ ե շ տփոխըմբռնման հասնելու համար»,-ըսած է ան:

Զախարովայի խօսքով` ԼեռնայինՂ ա ր ա բ ա ղ ի խ ն դ ի ր ը մ ա ն ր ա մ ա ս -նօրէն քննարկուած է այս տարուանԱ պ ր ի լ - Մ ա յ ի ս ի ն Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ո ւԱ տ ր պ է յ ճ ա ն ի ա ր տ ա ք ի ն գ ո ր ծ ո ցն ա խ ա ր ա ր ն ե ր ո ւ Մ ո ս կ ո ւ ա ա յ ց ե -րուն ընթացքին:

«Անիկա կը հանդիսանայ ՍերկէյԼ ա ւ ր ո վ ի ե ւ ա ն ո ր ա ր տ ե ր կ ր ե ա յգործընկերներու շփման թեմաներէն

մէկը: Մենք կ՛աշխատինք այդ ուղ-ղ ո ւ թ ե ա մ բ ե ւ ս ե ր տ օ ր է ն կ ը հ ա -մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ի ն ք Ա Մ Ն - ի ո ւ Ֆ ր ա ն -սայի հետ: Վերջերս ՄԱԿ-ի Գլխաւորասամպլէայի 70-րդ նստաշրջանիծիրէն ներս ՌԴ արտաքին գործոցն ա խ ա ր ա ր ը հ ա ն դ ի պ ա ծ է Ե Ա Հ ԿՄինսքի խումբի համանախագահ-ներուն հետ եւ քննարկած հակա-մարտութեան կարգաւորման ու այսամիս համանախագահներուն` տա-րածաշրջան այցին առնչուող հար-ցերը»,- ըսած է ան:

Maria Xa.arowa

ՄԻԵԴ-ը մերժեց Զուիցերիոյ հայցը՝...Շար. էջ 1-էն

որոշած էր, որ Զուիցերիոյ դատարանի վճիռը Մարդու իրաւունքներուհ ա մ ա ձ ա յ ն ա գ ի ր ի 1 0 – ր դ յ օ դ ո ւ ա ծ ի ո տ ն ա հ ա ր ո ւ մ է : Զ ո ւ ի ց ե ր ի ո յ կ ա -ռավարութիւնը իր հերթին դիմած էր ՄԻԵԴ` գործը ՄԻԵԴ Մեծ պալատ փո-խանցելու խնդրանքով, որ 2014-ին բաւարարուած էր:

Յ ո ւ ն ո ւ ա ր 2 8 - ի ն Մ Ի Ե Դ - ի Մ ե ծ պ ա լ ա տ ի ն մ է ջ տ ե ղ ի ո ւ ն ե ց ա ծ ե ն«Փերինչէքն ընդդէմ Զուիցերիոյ» գործով դատական լսումները:

Page 5: LX& TARI JIU 2006 :RKOU

LUNDI 26 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 26, 2015 • ABAKA • 5

ԱՄԵրԻԿԱՅԻ ԱրԵւԵԼԵԱՆ ԹԵՄԷՆ ՆԵրՍ

«Գաղթականութիւն» քանդակին օրհնութիւնն ու բացումը(Հայոց Ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցին առթիւ)

Երեքշաբթի Հոկտեմբեր 6, յետ միջօրէի ժա-մ ը 6 : 3 0 - ի ն , Ն ի ւ Ե ո ր ք ք ա ղ ա ք ի ս ր տ ի ն վ ր ա յգտնուող առաջնորդանիստ գեղակերտ Ս. Վար-դան Մայր Տաճարի շրջափակին մէջ՝ ԹեմակալԱռաջնորդ Գերշ. Տ. Խաժակ Արք. Պարսամեան,իր շուրջը ունենալով Գերշ. Տ. Եղիշէ Արք. Կի-զ ի ր ե ա ն ը , Ա ռ ա ջ ն ո ր դ Փ ո խ ա ն ո ր դ Հ ո գ շ . Տ .Սիմէոն Աբղ. Օտապաշեանը, Ս. Վարդան ՄայրՏաճարի լուսարարապետ Հոգշ. Տ. Մամիկոն Վրդ.Քիլէճեանը, Ս. Ներսէս ճեմարանի Տնօրէն Արժ. Տ.Մ ա ր տ ի ր ո ս Ա . Ք հ ն յ . Չ ե ւ ե ա ն ը ե ւ Ս . Ն ե ր ս է ս

Ը ն ծ ա յ ա ր ա ն ի ս ա ն ե ր , մ ա ս ն ա ւ ո ր ա ր ա ր ո ղ ո ւ -թեամբ օրհնեց եւ բացումը կատարեց հանրա-ծանօթ արուեստագէտ Մայքըլ Արամի «Գաղթա-կանութիւն» քանդակին: Ներկայ էին մօտ 400հրաւիրեալներ:

Բազմաթիւ պատուաբեր մրցանակներ շահածարուեստագէտ Մայքը լ Արամի մեծ ծնողները

Ցեղասպանութենէն վերապրողներ են: Հայկա-կան զարդերով պատրաստուած անոր ընտա-նեկան առարկաները միջազգային ճանաչումիարժանացած են եւ Ամերիկայի 50 նահանգներուծանօթ վաճառատուներու մէջ փնտռուած իրերեն: Մեծ եղեռնի զոհերու յիշատակին եւ Ցեղաս-պանութեան 100-րդ տարելիցին առիթով, ՄայքըլԱրամ «Գաղթականութիւն» խորհրդանշականքանդակը պատրաստած է: Փայլուն պողպատեայպատուանդան մը՝ որուն մէջտեղը ՊատմականՀայաստանի բռնագրաւուած շրջաններու ձեւովբացուածք մը կայ եւ ուրկէ հարիւրաւոր աղաւ-նիներ, երամ առ երամ , կը գաղթեն դէպի օտարշրջաններ: Այս աղաւնիները առանձին առանձինեւ իրարմէ տարբեր ձեւերով պատրաստուած ենարուեստագէտին կողմէ: Ոմանց շարժումին մէջկարելի է նշմարել զգացուած ցաւը, կորուստիտխրութիւնը եւ ոմանք ալ տարածուած թեւերով՝ի ն շ ա ն Յ ի ս ո ւ ս Ք ր ի ս տ ո ս ի խ ա չ ե լ ո ւ թ ե ա ն ե ւտառապանքին: Անոնց թռիչքը կը խորհրդանշէի ր ե ն ց ծ ն ն դ ա վ ա յ ր է ն ա ր մ ա տ ա խ ի լ ե ղ ա ծ ե ւաշխարհի չորս ծագերուն ցրուած ժողովուրդի մըպատմութիւնը: Սակայն այս աղաւնիներու գաղ-թին մէջ յուսալից երեւո յթ մը կայ ՝ առիթը վե-րապրելու եւ խոստումը նոր կեանքի Նոր Աշ-խարհին մէջ:

Օրուան ձեռնարկին հանդիսավարն էր Առաջ-ն ո ր դ ա ր ա ն ի Թ ե մ ա կ ա ն Խ ո ր հ ո ւ ր դ ի ն ա խ կ ի նանդամ, բարերարուհի եւ Կարգադիր Յանձնա-խ ո ւ մ բ ի ա ն դ ա մ Տ ի կ ի ն Ս ա ն տ ր ա Շ ա հ ի ն ե ա նԼայթնըր, որ հակիրճ կերպով պատմականը ըրաւՀայոց Ցեղասպանութեան եւ իր խօսքը աւար-տեց ըսե լով որ անցեալ Ապրիլին , Մայր ԱթոռՍուրբ Էջմիածնի մէջ , Ամենայն Հայոց Կաթո-ղիկոսը պատմական արարողութեամբ սրբացու-ցած է մեր բիւրաւոր նահատակները:

Ա ռ ա ջ ն ո ր դ Ս ր բ ա զ ա ն Հ ա յ ր ը ն ա խ շ ն ո ր հ ա -կ ա լ ո ւ թ ի ւ ն յ ա յ տ ն ե ց ա ր ո ւ ե ս տ ա գ է տ Մ ա յ ք ը լԱրամին եւ շնորհաւորեց զինք այս գեղեցիկ եւխորիմաստ ներկայացնող քանդակին համար եւի մէջ այ լոց ըսաւ. «Մեր ժողովուրդին վերապ-րումը բարոյական եւ ստեղծագործական ներ-շընչումի աղբիւր է : Այս տարուան հարիւրամ-եակին առթիւ անհաւատալի եւ համատարածկերպով Հայոց Ցեղասպանութիւնը ճանաչումգտաւ:

Այս կը նշանակէ որ հարիւր տարի առաջ տեղիո ւ ն ե ց ա ծ դ է պ ք մ ը չ է մ ո ռ ց ո ւ ա ծ ե ւ տ ա կ ա ւ ի նբ ո լ ո ր ը կ ը յ ի շ ե ն : Ե ր բ կ ը գ տ ն ո ւ ի ն « Գ ա ղ թ ա -

կանութիւն» քանդակին դիմաց եւ անոր մակե-րեսին ընդմէջէն մեր արտացոլացումը կը տես-ն ե ն ք ՝ պ ա ր տ ի ն ք ց ո յ ց տ ա լ մ ե ր ս ի ր ա լ ի ր հ ե -տաքրքրութիւնը մէկզմէկու հանդէպ եւ միաս-նականութիւնը անոնց հանդէպ՝ որոնք տառա-պած են, եւ մինչեւ այսօր այդ ցաւը կը կոտտայանոնց սրտերուն մէջ»: Արուեստագէտ ՄայքըլԱ ր ա մ ի ր խ օ ս ք ի ն մ է ջ ը ս ա ւ . « Ա յ ս ք ա ն ե ր կ ա րժամանակ անհաւատալի կերպով ծանր եւ լուռտ խ ր ո ւ թ ի ւ ն մ ը հ ա մ ա կ ա ծ է ր մ ե ր ա զ գ ա յ ի նինքնութիւնը: Այս քանդակը պատրաստելով եսիրապէս հաղորդակից եղայ մեր նահատակներուե ւ վ ե ր ա պ ր ո ղ ն ե ր ո ւ խ ո ր վ ի շ տ ի ն : Ա յ ս գ ո ր ծ սդժուար կերպով պատրաստեցի, սակայն երբայսօր շուրջս կը նայիմ՝ իմ սիրտս խոր յուզումովկը լեցուի որ մենք հոս ենք: Մենք այն հունտերնենք՝ որոնք ծ լան ու ծաղկեցան այդ թաղուածհոգիներէն»:

Հայոց Ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցինառիթով կազմակերպուած այս յուզումնալից եւնոյն ատեն խանդավառիչ ձեռնարկը իր աւար-տին հասաւ տաղանդաւոր դաշնակահար ՇահանԱրծրունիի նուագով (Կոմիտաս եւ Խաչատուր-եան) եւ օփերային ծանօթ երգիչ Եղիշէ Մանու-չարեանի կատարումով:

Ապա տեղի ունեցաւ ընդունելութիւն, եւ մինչեւո ւ շ ե ր ե կ ո յ ե ա ն ն ե ր կ ա ն ե ր ը հ ա մ ե ց ա ն Մ ա յ րՏ ա ճ ա ր ի շ ր ջ ա փ ա կ ի ն մ է ջ , մ օ տ է ն դ ի տ ե ց ի ն«Գաղթականութիւն» քանդակը եւ իրենց շնոր-հ ա ւ ո ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը փ ո խ ա ն ց ե ց ի ն ա ր ո ւ ե ս տ ա -գէտին եւ ստացան Առաջնորդ Սրբազան Հօրօրհնութիւնները:

ԴԻՒԱՆ ԱՌԱՋՆՈՐԴԱՐԱՆԻ

Ma\qel Aram

Նախագահ Սարգսեան...Շար. էջ 1-էն

տ ե ղ ի ո ւ ն ե ց ա ծ ք ն ն ա ր կ ո ւ մ ն ե ր ո ւ ն , ձ ե ռ քբերուած պայմանաւորուածութիւններունիբրեւ հետեւանք, նախագահին համոզումով,կարելիութիւնը կայ երկկողմանի յարաբերու-թիւններու նոր հանգրուանի մը սկիզբ դնե-լու:

Էսհաղ Ճահանկիրին շնորհակալութիւնյայտնած է հրաւէրին եւ ջերմ ընդունելու-թ ե ա ն հ ա մ ա ր ` Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ն ա խ ա գ ա հ ի նփ ո խ ա ն ց ե լ ո վ Ի ր ա ն ի ն ա խ ա գ ա հ Հ ա ս ա նՌուհանիի ջերմ ողջոյնները: Իրանի նախա-գ ա հ ի ա ռ ա ջ ի ն տ ե ղ ա կ ա լ ը գ ո հ ո ւ ն ա կ ո ւ -թ ե ա մ բ խ օ ս ա ծ է Հ ա յ ա ս տ ա ն ի կ ա ռ ա վ ա -րութեան մէջ ունեցած բանակցութիւններունարդիւնքներուն մասին, նշած է, որ այցելու-թ ե ա ն օ ր ա կ ա ր գ ը բ ա ւ ա կ ա ն յ ա գ ե ց ա ծ է `Երեւանի մէջ նախատեսուած են շարք մը այլհանդիպումներ, որոնք, ըստ իրեն, աւելիովպիտի ամրապնդեն կապերը բարի դրացիա-կան յարաբերութիւններ ունեցող Իրանի եւՀ ա յ ա ս տ ա ն ի մ ի ջ ե ւ : Է ս հ ա ղ Ճ ա հ ա ն կ ի ր իընդգծած է, որ Հայաստանը, իբրեւ բարեկամեւ դրացի երկիր, իր ուրոյն տեղը ունի Իրանիարտաքին յարաբերութիւններուն մէջ: «Հա-յաստան մեր բարեկամը եղած է մեր ամէնէնդժուար ժամանակներուն եւ կը շարունակէմնալ բարեկամ մը, որուն հետ Իրան պատ-ր ա ս տ ա կ ա մ է զ ա ր գ ա ց ն ե լ ո ւ ո չ մ է կ ս ա հ -

մանափակում ունեցող յարաբերութիւննե-ր ը » , յ ա յ տ ն ա ծ է ա ն ` կ ա ր ե ւ ո ր ն կ ա տ ե լ ո վյ ա տ կ ա պ է ս ա ռ ե ւ տ ր ա կ ա ն տ ն տ ե ս ա կ ա նյարաբերութիւններու աշխուժացումը:

Հայաստանի նախագահը եւ Էսհաղ Ճա-հ ա ն կ ի ր ի ք ն ն ա ր կ ա ծ ե ն հ ա յ - ի ր ա ն ա կ ա նփոխադարձ գործակցութեան զարգացմանառումով մեծ կարեւորութիւն ունեցող ուժա-նիւթի եւ փոխադրութեան մարզերուն մէջնախատեսուած մեծ ծրագիրներու իրակա-ն ա ց մ ա ն ը ն թ ա ց ք ն ո ւ փ ո խ շ ա հ ա ւ է տ ա յ լմարզերու մէջ նոր նախաձեռնութիւններուիրագործման հեռանկարը` նկատի առնելովԵւրասիական տնտեսական միութեան ան-դամ Հայաստանի հետ տնտեսական փոխա-դարձ գործակցութեան աւելի լայն կարելիու-թիւնները:

Հանդիպման ընթացքին կողմերը անդրա-դարձած են նաեւ շրջանի խնդիրներուն եւմարտահրաւէրներուն, Լեռնային Ղարաբաղիհ ի մ ն ա խ ն դ ի ր ի բ ա ն ա կ ց ա յ ի ն հ ո լ ո վ ո յ թ ի ն `կարեւոր նկատելով հիմնախնդիրի խաղաղլուծումը միջազգային իրաւունքի չափանիշ-ներուն համապատասխան:

Զրուցակիցները միտքեր փոխանակածեն Միջին Արեւելքի, յատկապէս Սուրիոյ մէջտ ե ղ ի ո ւ ն ե ց ո ղ զ ա ր գ ա ց ո ւ մ ն ե ր ո ւ ն շ ո ւ ր ջ :Ե ր կ ո ւ ս տ ե ք կ ա ր ե ւ ո ր ն կ ա տ ա ծ ե ն ս ո ւ -ր ի ա կ ա ն ճ գ ն ա ժ ա մ ի լ ո ւ ծ ո ւ մ ը ե ր կ խ օ ս ո ւ -թեան, խաղաղ բանակցութիւններու միջո-ցով:

Հալէպի Նոր Գիւղ թաղամասինմէջ ռումբեր ինկած են

Հալէպի մէջ վերջին շրջանին թէեւ իրավիճակը աւելիհանգիստ է, այնուամենայնիւ, ռումբերու ձայներ մերթընդ մերթ լսելի են տարբեր կողմերէ: Այս մասին «Արմէն-փրէս»-ի հետ զրոյցի ընթացքին տեղեկացուցած է Հալէպիիր աղբիւրը` աւելցնելով, որ Չորեքշաբթի՝ 14 Հոկտեմբեր2015-ին, Նոր Գիւղ թաղամասին մէջ ռումբեր ինկած են,բարեբախտաբար, զոհեր եւ վիրաւորներ չկան: Զինուածխ մ բ ա ւ ո ր ո ւ մ ն ե ր ը փ ո ր ձ ա ծ ե ն ն ե ր խ ո ւ ժ ե լ ա ն վ տ ա ն գթաղամասեր, սակայն անոնց փորձերը ձախողած են:

Աղբիւրը նաեւ նշած է , որ քաղաքին մէջ կը շարու-նակուի ելեկտրականութեան եւ ջուրի տագնապը: Գրեթէամբողջ քաղաքը այժմ հոսանք ունենալու համար կ՛օգ-տուի վճարովի ելեկտրածին սարքաւորումներէ, որոնքբաւական թանկ կ ՛արժեն: «Միակ դրական փոփոխու-թիւնը Հալէպի մէջ զարկերու համեմատական նուազումնէ»,- նշած է աղբիւրը:

Page 6: LX& TARI JIU 2006 :RKOU

6 • ABAKA • LUNDI 26 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 26, 2015

Qhmal :alcen mamlo\ asoulisi enjazqin

Միքայէլ Հեսեման. «Եթէ ՀայոցՑեղասպանութիւնը ճանչցուէր եւդատապարտուէր, Միջին Արեւելքիայսօրուան վիճակը չէր ըլլար»

Գերմանացի գրող եւ պատմաբանՄիքայէլ Հեսեման արդէն 20 տարիէկ՛ուսումնասիրէ Հայոց Ցեղասպա-նութեան հարցը եւ 3500 էջ ուսում-նասիրութիւն ունի: «Արմէնփրէս»- իհետ զրոյցի ընթացքին Հեսեման շեշ-տած է, որ հարցը դիտարկած է բո-լոր կողմերէն, եւ կասկած չկայ, որհարիւր տարի առաջ կատարուածըՑեղասպանութիւն է:

«Ես կը կարծեմ, որ Պունտեսթակըպէտք է անյապաղ ճանչնայ ՀայոցՑ ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ը : Գ ե ր մ ա ն ի ո յվարչապետ Անկելա Մերքել պէտք չէյապաղի, քանի որ ասիկա շատ կարեւոր հարց է: Ես Գերմանիոյ մէջ յայտա-րարած եմ , այստեղ ալ կ ՛ըսեմ , այո , Գերմանիան կը կրէ պատասխա-նատուութիւն: Ի հարկէ, Գերմանիան մեղաւոր չէ այնքան, որքան Օս-մանեան կայսրութիւնը, սակայն Գերմանիան տեղեակ եղած է, թէ ինչ կըկատարուի, եւ ոչինչ ձեռնարկած է: Ատիկա պատասխանատուութիւն է, եւ,կը կարծեմ, Պունտեսթակը պէտք է ճանչնայ Հայոց Ցեղասպանութիւնը», -ըսած է Հեսեման:

Ան շեշտած է, որ եթէ 100 տարի առաջ Հայոց Ցեղասպանութիւնը դա-տապարտուէր, ապա այսօր Միջին Արեւելքի մէջ բռնութիւնները, մարդ-կութեան դէմ յանցագործութիւնները չէին կատարուիր: «Այսօր մենք կըտեսնենք, թէ ինչ կը կատարուի Միջին Արեւելքի մէջ, թէ ինչպէս մարդոց կըսպաննեն: Գիտէ՞ք, թէ ինչո՛ւ ատիկա այսօր կը կատարուի, որովհետեւՀայոց Ցեղասպանութեան մեղաւորները հպարտ կը քալեն եւ կը յայտա-րարեն, թէ նման բան տեղի չէ ունեցած: Անոնք վստահ են, որ ոչ ոք կը յիշէՀայոց Ցեղասպանութիւնը, եւ ատիկա է պատճառը, որ այսօր մարդոց կըսպաննեն, ցեղասպանութեան կ՛ենթարկեն, կը ստիպեն, որ անոնք դառնանգ ա ղ թ ա կ ա ն : Ե թ է հ ա ր ի ւ ր տ ա ր ի ա ռ ա ջ Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ըդատապարտուէր, յետագայ ցեղասպանութիւններն ալ չէին ըլլար»,- ըսած էՀեսեման:

Գ ի տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ա զ գ ա յ ի ն ա կ ա դ ե մ ի ա յ ի մ է ջ մ ե կ ն ա ր կ ա ծ է Հ ա յ ո ցՑեղասպանութեան 100- րդ տարելիցին նուիրուած «Հայոց Ցեղասպանու-թիւն 100. ճանաչումէն` հատուցում»   խորագիրով միջազգային գիտաժո-ղովը, որուն կը մասնակցի աւելի քան 100 մասնագէտ աշխարհի տարբերերկիրներէ:

Patmaban Miqa\hl F;s;man

Աշոտ Մելքոնեան. «Ասկէ ետքՀայոց Ցեղասպանութեանհարցը կը տեղափոխենքիրաւաքաղաքական դաշտ»

Բազմաթիւ անգամներ նմանգ ի տ ա ժ ո ղ ո վ ն ե ր ե ղ ա ծ ե ն ե ւՀ ա յ ա ս տ ա ն ի մ է ջ ե ւ Հ ա յ ա ս -տանէն դուրս: Այս գիտաժողովըկը տարբերի անով, որ այստեղհ ի մ ն ա կ ա ն շ ե շ տ ը կ ը դ ր ո ւ իհ ա տ ո ւ ց մ ա ն խ ն դ ի ր ի վ ր ա յ :Հ ի ն գ շ ա բ թ ի ՝ 1 5 Հ ո կ տ ե մ բ ե ր2 0 1 5 - ի ն , լ ր ա գ ր ո ղ ն ե ր ո ւ հ ե տզ ր ո յ ց ի ը ն թ ա ց ք ի ն   ը ս ա ւ Գ ի -տութիւններու ազգային ակա-դ ե մ ի ա յ ի պ ա տ մ ո ւ թ ե ա ն հ ի մ -նարկի տնօրէն  Աշոտ Մելքոն-եան` անդրադառնալով ԳԱԱ-իմ է ջ մ ե կ ն ա ր կ ա ծ « Հ ա յ ո ց Ց ե -ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ի ւ ն - 1 0 0 . ճ ա ն ա -չումէն՝ հատուցում» խորագի-րով միջազգային գիտաժողո-վին, կը գրէ panorama.am-ը:

«Վերջին յիսուն տարուայ ընթացքում մենք մեր ամբողջ պայքարըտարել ենք Ցեղասպանութեան ճանաչման ուղիով, սխալ ենք գործել:Ժ ա մ ա ն ա կ ե ն ք կ ո ր ց ր ե լ շ ո ւ ր ջ կ է ս դ ա ր , ա յ ն դ է պ ք ո ւ մ ե ր բ Ց ե -ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ի ց յ ե տ ո յ մ ե զ ա ն ո ւ մ պ ա յ ք ա ր ն ը ն թ ա ց ե լ է հ ա յ ր ե -նազրկուած հայութեան իրաւունքների վերականգնումով, հայրենիքըվ ե ր ա դ ա ր ձ ն ե լ ո ւ ո ւ ղ ղ ո ւ թ ե ա մ բ , ա յ ս ի ն ք ն ՝ մ ա ր դ ի կ տ ա ր ա ծ ք ա յ ի նհատուցման խնդիրն են համարել մեր պայքարի մեխը»:

Անոր խօսքերով ` վերջապէս  արդէն պետական մակարդակով,գիտաճանաչողական տեսանկիւնէն այս գիտաժողովը կը տարբերինախորդներէն, որ կարեւոր կը համարէ հատուցման խնդիրը. «Մերխ ո ր ի ն հ ա մ ո զ մ ա մ բ ճ ա ն ա չ մ ա ն գ ո ր ծ ը ն թ ա ց ն ա ւ ա ր տ ո ւ ե լ է ե ւայսուհետ խնդիրը տեղափոխում ենք իրաւաքաղաքական դաշտ»:

A,ot M;lqon;an

Գրող Քէմալ Եալչըն մամլոյ ասուլիսսարքեց Երեւանի մէջ«Կ’երազեմ Անգարայի մէջ տեսնել Ցեղասպանութեանզոհերու յիշատակին նուիրուած յուշակոթող մը»

Թ ո ւ ր ք գ ր ո ղ Ք է մ ա լ Ե ա լ չ ը ն , ո րհայկական հարցի մասին բազմա-թիւ գիրքեր հրատարակած է, այսօ ր ե ր ո ւ ն ա ռ ա ջ ի ն ա ն գ ա մ ը լ լ ա լ ո վԵրեւան կը գտնուի: 14 Հոկտեմբե-ր ի ն , Հ ա յ ա ս տ ա ն ի մ ա յ ր ա ք ա ղ ա ք իմ է ջ ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ա ծ է Ե ա լ չ ը ն ի«Սիրտս քեզմով կը խայտայ» գիրքը:Մ ե ծ ա հ ա մ բ ա ւ գ ր ա գ է տ ը մ ա մ լ ո յասուլիս մը սարքեց ու անդրադար-ձաւ Հայոց Ցեղասպանութեան հար-ցին:

Հայկական մամլոյ գործակալու-թ ի ւ ն ն ե ր ա յ ս ա ս ո ւ լ ի ս ի մ ա ս ի ն կ ըհաղորդեն հետեւեալ տեղեկատուու-թիւնը.-

Մեծապէս յուզուեցայ Ծիծեռնա-կ ա բ ե ր դ ի յ ո ւ շ ա հ ա մ ա լ ի ր ա յ ց ե լ ե լ էետք, յստակօրէն կը գիտակցիմ որհայերուն ցաւը նաեւ իմ ցաւս է: Կըհաւատամ որ օր մը Անգարայի մէջնո յնպէս պիտի կառուցուի ՀայոցՑեղասպանութեան զոհերու յիշա-տակը յաւերժացնող յուշակոթող մը,թուրքերու կողմէ հայերուն դէմ կա-տարուած Ցեղասպանութիւնը հիմաալ կը շարունակուի, քանի որ Թուր-քիա տակաւին չէ ընդունած իր յան-ցանքը: Ահաւասիկ այսպիսի խօսքե-րով է որ Քէմալ Եալչըն սկսաւ մամ-լոյ ասուլիսին:

Եալչըն ըսաւ որ Ցեղասպանու-թեան մասին քանի մը գիրքեր գրածէ, բայց գիտէ որ ատիկա ոչի ’նչ էայն ցաւին դէմ, զոր կը զգայ հայ ժո-ղովուրդը: Թուրքիա պէտք է առե-րեսուի իր պատմութեան հետ, պէտքէ ճ ա ն չ ն ա յ Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ը ,հակառակ պարագային տարածքա-շ ր ջ ա ն ի ն մ է ջ խ ա ղ ա ղ ո ւ թ ի ւ ն չ իկրնար ըլլալ», ըսաւ Քէմալ Եալչըն:

Ը ս տ ի ր ե ն , Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա -նութեան հարիւրամեակին, Թուր-քիա աշխարհի մէջ մինակ մնացածէ, կրկնելով 1915էն ետք Թուրքիոյի շ խ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ կ ո ղ մ է մ ի շ տհնչեցուած նոյն յանկերգը. «Օսման-ե ա ն կ ա յ ս ր ո ւ թ ի ւ ն ը հ ա յ ե ր ո ւ ն դ է մՑեղասպանութիւն չէ կատարած»:

« Ե ր բ Է ր տ ո ղ ա ն ի շ խ ա ն ո ւ թ ե ա նգլուխ եկաւ, խոստացաւ որ ամէնինչ պիտի ընէ որպէսզի հայկականհարցը դրական ընթացք մը ունե-ն ա յ , ս ա կ ա յ ն ա ն ա լ ն ո յ ն ճ ա մ -բէն քալեց: Հրանդ Տինքի շնորհիւ1990-ականներէն սկսեալ Թուրքիոյմէջ մտաւորականներ սկսան խօսիլՀայոց Ցեղասպանութեան մասին,բան մը որ մինչ այդ Թուրքիոյ մէջչէր տեսնուած, սակայն մտաւորա-կանները կը հալածուէին, ինչպէս որպատահեցաւ Տինքի պարագային:

Կրնամ ըսել որ վերջին տարիներունայս առումով Թուրքիոյ մէջ բաւա-կան դրական փոփոխութիւններ կընկատուին, մտաւորականներ, ար-ւեստի ներկայացուցիչներ կրնանբաց է ի բաց ներկայացնել իրենցկարծիքը Հայոց Ցեղասպանութեանմասին, ըսաւ Քէմալ Եալչըն:

Թուրք գրողը այն կարծիքն ունիոր հայկական հարցի լուծման հա-մար Թուրքիա տարածքային, նիւ-թական ու մշակութային փոխ-հա-տուցում տայ Հայաստանին: Ըստի ր ե ն , մ ի ա յ ն ա յ դ ձ ե ւ ո վ կ ա ր ե լ ի էե ր կ ո ւ ե ր կ ի ր ն ե ր ո ւ ն մ ի ջ ե ւ վ ե ր ա -կանգնել բարեկամութիւնն ու խա-ղաղութիւնը:

« Ե ղ բ ա յ ր ո ւ թ ե ա ն ձ գ տ ո ղ ժ ո ղ ո -վ ո ւ ր դ ի հ ա մ ա ր խ ա ղ ա ղ ո ւ թ ի ւ ն ըամէն ինչէ կարեւոր է եւ ես կը կար-ծեմ որ հայկական հարցին պէտք էտալ այնպիսի լուծում մը, ինչպէս որկ’ուզեն հայերը», նշեց թուրք գրողը:

Ք է մ ա լ Ե ա լ չ ը ն ա ն դ ր ա դ ա ր ձ ա ւնաեւ Թուրքիոյ ու Ատրպէյճանի յա-րաբերութիւններուն ու մեղադրեցԹ ո ւ ր ք ի ա ն , ն շ ե լ ո վ ո ր Թ ո ւ ր ք ի աա մ է ն ի ն չ կ ’ ը ն է ո ր պ է ս զ ի Հ ա յ ա ս -տանի ու Ատրպէյճանի միջեւ պա-տերազմ սկսի: «Իբրեւ մտաւորա-կան կը փափաքիմ որ ազերիներունու հայերուն միջեւ խաղաղութիւնը լ լ ա յ : Թ ո ւ ր ք ի ա մ ն ա յ ո ւ ն կ ե ր պ ո վպատերազմ կը հրահրէ , Ատրպէյ -ճան զէնք կը վաճառէ: Կը դատա-պարտեմ Թուրքիոյ իշխանութիւն-ն ե ր ո ւ ն մ ա ն օ ր ի ն ա կ գ ո ր ծ ե լ ա ո ճ ը ,կարելի չէ պատերազմ հրահրել տա-րածքաշրջանին մէջ», ըսաւ ՔէմալԵալչըն:

Թուրք գրողը ըսաւ որ ինք տեղ-ե ա կ է ո ր Հ ա յ ա ս տ ա ն գ ա լ է ե տ քկրնայ Ատրպէյճան երթալու առու-մ ո վ հ ա ր ց ե ր ո ւ ն ե ն ա լ , ս ա կ ա յ ն կ ըկարծէ որ Ատրպէյճան մարդոց դէմնմանօրինակ արգելքներ դնելով ո’չմէկ տեղ կը հասնի:

Եալչըն խօսեցաւ նաեւ մշակու-թ ա յ ի ն հ ա ր ց ե ր ո ւ մ ա ս ի ն : Դ ի տ ե լտուաւ որ Երեւան մշակոյթի ու ար-ւեստի քաղաք է, ինչ որ կը փաստէթէ հայ ազգը բարձրարժէք մշակոյթմը ստեղծած է:

«Առաջին անգամ է որ Հայաստանկ’այցելեմ ու հիացած եմ Երեւանիգ ե ղ ե ց կ ո ւ թ ե ա ն , յ ո ւ շ ա ր ձ ա ն ն ե ր ո ւբազմազանութեան, փողոցներու ութաղամասերու անուններու վրայ :Հայաստան գալէ ետք առաւել եւսս կ ս ա յ ս ի ր ե լ հ ա յ ե ր ը : Պ է տ ք է դ ի -մել ԻՒՆԷՍՔՕ-ին, որպէսզի Երեւան

Շար. էջ 11

Page 7: LX& TARI JIU 2006 :RKOU

Lors des dernières élections législa-tives, le président turc Recep TayyipErdogan espérait que son parti l’AKPobtienne la majorité absolue à l’assem-blée nationale. Or, non seulement leparti du président n’a pas acquis cettemajorité escomptée, mais encore lesélecteurs envoyèrent à la Chambre desdéputés 80 membres du parti proKurde HDP.

Dès lors, il devenait extrêmementcompliqué de former un gouvernementde coalition. Le plan prévu par le prési-dent Erdogan, à savoir faire voter parle parlement turc une modification dela constitution de la République en vuede renforcer le pouvoir exécutif, avaitéchoué. La ville syrienne de Kobané,peuplée de Kurdes, de Turkmènes etd’Arméniens et située à la frontièreturque. En effet, cette ville était inves-tie par les extrémistes de l’ÉtatIslamique et de rudes combats allaients’y dérouler avec les combattantskurdes de Syrie.

Pour porter secours à leurs frèresde Syrie, des Kurdes de Turquie voulu-rent franchir la frontière, mais ils enfurent empêchés par les autoritésturques ce qui prouve le double-jeud’Erdogan. Le bilan humain de cettebataille fut extrêmement lourd, ondénombra plusieurs centaines de vic-times et la ville fut presqu’entièrementdétruite. Elle fut finalement libérée del’emprise intégriste par les combat-tants kurdes. Il faut néanmoins savoirque l’organisation dite État Islamiqueest une nébuleuse voulue par les États-Unis pour combattre le régime syrienavec l’appui de la Turquie mais cettemarionnette s’est échappée des mainsde leurs créateurs.

En juillet 2015, de jeunes intellec-tuels progressistes kurdes et turcss’étaient réunis à Suruç pour travaillerà la reconstruction de la ville deKobané. Un terrible attentat faisantplus d’une trentaine de morts allaitmettre un terme à ce projet. La trêveconclue et respectée depuis plus de 2ans par le PKK fut rompue par cet acteodieux probablement fomenté par lesautorités turques bien qu’aucune preu-ve tangible ne vienne étayer nos pro-pos. Il s’agit d’une « Affaire d’État »souvent classée secret Défense

comme par exemple l’assassinat de 3femmes kurdes à Paris en 2013.

En réponse à la tragédie de Suruç,plusieurs attentats contre des policierset des gendarmes turcs furent perpé-trés. La situation de la Turquie semblemême s’aggraver avec l’apparition debatailles rangées dans les villes majori-tairement kurdes du sud et du sud-estdu pays contre les forces de l’ordre.Sur le plan de la politique extérieure,la duplicité d’Erdogan n’est plus àdémontrer et seuls, ceux qui ne veu-lent pas le voir continuent à nier cetteévidence. En effet, sous couvert de lalutte contre l’État Islamique, l’aviationturque bombarde régulièrement leszones tenues par les Kurdes en Irak.En s’attaquant ouvertement auxKurdes, pourtant les seuls à s’opposermilitairement et efficacement à EI,Erdogan prend le risque de déstabili-ser son pays. Cette politique antikurderessemble étrangement à celle menéepar l’Empire Ottoman contre les mino-rités chrétiennes entre 1915 et 1922.Prenant prétexte que les Arménienspourraient se révolter et se rallier à laRussie lors de la 1ère guerre mondiale,ils furent exterminés. D’ai lleurs enmars 2014, dans une indi fférencegénérale, des intégristes venus deTurquie pri rent d’assaut la vi lle deKessab, vi lle où les rescapés du géno-cide des Arméniens s’étaient installésaprès la déportation dans les années1920 et où vivaient leurs descen-dants. La population avai t fui Kessabpour évi ter le massacre.

Erdogan ne poursuit-il pas la mêmestratégie actuellement ? Le déclenche-ment des hostilités contre les Kurdesn’a-t-il pas aussi comme objectif deradicaliser et de terroriser la popula-tion turque pour obtenir une majoritéconfortable aux prochaines électionslégislatives anticipées ?Malheureusement, ouvrir la boite dePandore n’est pas sans conséquence età vouloir jouer avec le feu, on peut sebrûler. Il ne faudrait pas, pour la popu-lation de la Turquie, que les mani-gances d’Erdogan débouchent sur uneguerre civile d’une ampleur sans pré-cédent.

Nersès DURMAN-ARABYAN

Paris

LUNDI 26 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 26, 2015 • ABAKA • 7

S E C T I O N F R A N Ç A I S E

LUNDI 26 OCTOBRE 2015

LA TURQUIE EST-ELLEAU BORD DE LAGUERRE CIVILE ?

Entretien en Arménie entre HarlemDésir et Edouard Nalbandian

Le 9 octobre, le ministre arméniendes Affaires étrangères EdouardNalbandian a rencontré le secrétaired’Etat français aux Affaires euro-péennes Harlem Désir, qui est arrivéen Arménie pour participer à la 31e

session de la Conférence des ministresdes Affaires étrangères des étatsmembres de l’Organisation internatio-nale de la Francophonie (OIF).

Félicitant son invité, le MinistreNalbandian a indiqué que la visite étaitune bonne occasion d’avoir uneréunion bilatérale et d’examiner unesérie de questions sur l’approfondisse-ment et l’élargissement des relationsprivilégiées arméno-françaises.

Les deux interlocuteurs ont échan-gé des idées sur le règlement de lasituation au Haut-Karabagh. Leministre Nalbandian a présenté lesconséquences de l’escalade des ten-sions le long de la frontière avecl’Arménie et de la ligne de contactavec le Haut-Karabagh à la suite desprovocations de l’Azerbaïdjan. LeSecrétaire d’Etat Harlem Désir, a souli-

gné que la France poursuivra sonengagement actif à la co-présidence duGroupe de Minsk pour un règlementexclusivement pacifique de la questiondu Haut-Karabagh, et a soulignél’importance du strict respect du main-tien du cessez-le-feu.

Le ministre Nalbandian et le secré-taire d’État Harlem Désir ont parlé decoopération bilatérale au sein des ins-titutions internationales. À cet égard,ils ont souligné la préparation d’unenouvelle base juridique.

La France est prête à tout fairepour trouver une solution pacifique auKarabagh. La solution doit être recher-chée en conformité avec les Principesde Madrid, comme indiqué lors de laréunion des dirigeants arménien etazerbaïdjanais à Paris l’an dernier.

À son tour, la France est prête àtout faire pour parvenir à un règlementnégocié du conflit. D’où l’importancesoulignée par le secrétaire d’Etat derespecter les droits civils et le main-tien de la stabilité politique.

Le nouveau propriétaire de la compagnie d’électricité d’Arménieveut des changements structurels

Le nouveau propriétaire des Réseaux élec-triques d’Arménie (ENA) CJSC, le GroupeTashir, qui appartient à l’homme d’affairesarménien installé à Moscou, Samvel Karapet-ian, veut y faire des changements structurels.

Il veut surtout éliminer l’autonomie des dif-férentes branches de l’ENA qui en compteonze. Les inspections montrent que les plusgrandes malversations, par exemple les paie-ments supplémentaires, etc., sont effectuéespar les administrateurs mêmes des branches del’ENA.

Le président du Karabagh fait lepoint sur la situation de l’Artzakh

Le président de l’Artzakh, Bako Sahakian,dans un long entretien accordé au quotidienitalien Il Giorno, a exposé les défis auxquelsson pays est confronté sous l’effet du lancinantconflit qui l’oppose à l’Azerbaïdjan.

Ci-dessous une traduction libre de l’entre-vue.

Monsieur le Président, quelle est l’inci-

dence du pétrole et du gaz azéris sur les

négociations ?

Les exportations azéries de gaz et de pétrolesont un obstacle majeur aux négociations. Plusl’Azerbaïdjan exporte d’hydrocarbures, plus sa position dans les négociations estintransigeante.

Il y a un parallèle permanent entre les contrats d’exportation d’hydrocarburesSuite à la page 8

Page 8: LX& TARI JIU 2006 :RKOU

Le président du Karabagh...Suite de la page 7

et la volonté de l’Azerbaïdjan de faire les concessions nécessaires pour parvenirà un règlement pacifique du conflit. Le premier signe a été en 1997, lorsque,après la signature du premier projet de pétrole, l’Azerbaïdjan a rejeté les négo-ciations avec les États-Unis. Et ce parallèle continue.

Pourquoi ?

Avec les devises que lui rapporte les exportations d’or noir, l’Azerbaïdjan a aug-menté ses dépenses militaires de 2 500 % en dix ans. Mais je suis persuadé que cepétrole et ces dépenses militaires ne sont d’aucune valeur lorsque l’on combatpour la liberté et la défense des droits fondamentaux. La communauté interna-tionale pourrait faire davantage pour s’interposer face à l’agression del’Azerbaïdjan, spécialement en raison de la détérioration toujours plus nette dela situation des droits de la personne dans ce pays.

Pourquoi les Nations Unies et les organisations internationales ne

prennent-elles pas les mesures appropriées ?

Vous avez raison. Bien sûr, ils peuvent faire plus. Il est nécessaire de noter queles efforts de l’Azerbaïdjan à isoler le Karabagh et diminuer l’attention des orga-nisations internationales se sont poursuivies pendant plus de deux décennies.Bien sûr, cela marque la poursuite des violations des droits humains et despressions azerbaïdjanaises auxquelles nous avons été soumis par l’URSS.Chaque action de l’Azerbaïdjan dans ce sens révèle les causes légitimes de notrelutte, et renforce notre détermination à nous diriger vers la consolidation del’Etat.

Mais la communauté internationale, pour ce qui concerne le processus d’indé-pendance de notre République et le droit de notre peuple à l’auto-détermination,applique la politique du deux poids deux mesures. La reconnaissance du Kosovoet du Soudan est est un bon exemple. Mais nous ne perdons jamais espoir ninotre âme. Notre Etat a été fondé à une époque où, comme les grandes démocra-ties de ce monde, nous aussi, avons réagi aux exactions de l’ennemi, en exerçantnotre droit à nous rebeller et à défendre notre auto-détermination.

Qu’en est-il des relations avec l’Arménie ?

Vous savez, la diaspora arménienne, qui a survécu à un génocide, voit sa patrieen Artzakh et en Arménie. En ce qui concerne l’identité, il y a une sorte de rela-tion symbiotique entre l’Artzakh, l’Arménie et la diaspora. Mais cela ne modifiepas notre détermination à atteindre la reconnaissance de notre pays.

Le conflit contient-il un élément religieux ?

Non, les raisons sont universelles en termes de droits humains fondamentaux.Mais il y avait des spéculations religieuses de la part de l’Azerbaïdjan durant laguerre, avec la participation de djihadistes tchétchènes, et des tueurs à gages.

Le Haut-Karabagh n’est pas encore reconnu. Comment est-il possible

d’être le président d’un pays qui n’existe pas de facto ?

Je ne me sens pas être un président imparfait ; les citoyens m’ont élu, alors quenous luttons pour la liberté des personnes. Hier, nous n’avions aucune possibili-té de fuir, et de protéger nos villages ; aujourd’hui, nous nous sommes engagésau renforcement de notre système démocratique.

Y a-t-il eu des bévues au cours de la guerre du Karabagh ?

Toutes les guerres sont des tragédies. Je partage la douleur de chaque individu,d’un côté comme de l’autre. La guerre nous a été imposée ; nous avons gagné etdéveloppé notre sensibilité ; il est possible d’éviter de nouvelles guerres. Ce dontmanque Bakou, c’est évidemment de sensibilité, car certaines leçons ont étéoubliées.

Et les relations avec l’Italie ?

Nous maintenons un dialogue culturel basé sur le dialogue avec les Italiens. Il n’ya pas encore de relations politiques ou économiques officielles. Nous multiplionsle potentiel d’une amitié séculaire. Les missions en Artzakh, de politiciensvenant de Lombardie et de Vénétie, sont importantes.

Quel est votre message cent ans après le génocide ?Nous, les descendants des survivants de ce génocide, nous sommes engagés àéviter un nouveau génocide, depuis vingt ans, et nous allons le faire à nouveau sinécessaire. L’arménophobie prêchée par Bakou est, bien sûr, très contre nature.

8 • ABAKA • LUNDI 26 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 26, 2015

Mère Teresa serait d’origine arménienne

Sur Internet, Hrachouhi Palanduzian a posté un commentaire quant aux ori-gines arméniennes de Mère Teresa. « Peu de gens savent que cette fleur rare senommait Agnesa Boyadjian, ce qui signifie qu’elle était arménienne (elle l’a dit àVazgen 1er quand elle est venue en Arménie après le tremblement de terre de1988, a déclaré le Primat du Diocèse d’Artzakh, l’archevêque Pargev Martirosian.

Hayern Aysor a reçu des éclaircissements de la part de l’archevêque Pargev,qui a confirmé les dires, et a ajouté avoir informé Vazgen 1er. « Quand MèreTeresa est arrivée en Arménie après le séisme de Spitak de 1988, l’une de sesréunions a été avec Vazgen 1er. Lors de la réunion, Mère Teresa a parlé de sesorigines arméniennes. »

Son vrai nom est Boyadjian, son père a émigré d’Arménie occidentale enAlbanie, et sa mère était chrétienne albanaise. Juste après la réunion, Vazgen 1er,qui était non seulement heureux, mais également surpris, a partagé la nouvelleavec la congrégation. »

Ajoutons que le vrai nom de Mère Teresa de Calcutta est Agnès Gonja Boyajiu(Agneze Gonxhe Bojaxhiu en arabe). En 1931, elle a volontiers accepté d’êtrereligieuse, et a pris le nom de Thérèse à 21 ans en l’honneur de la religieuse fran-çaise Thérèse de Lisieux, connue pour sa piété et sa bonté, sanctifiée en 1927.

Mère Teresa a reçu le Prix Nobel de la Paix en 1979. Elle est décédée àCalcutta le 5 septembre, 1997, à l’âge de 87 ans.

Le Secrétaire d’Etat français auxAffaires européennes HarlemDésir à Erévan

« La Turquie doit faire face à sa proprehistoire, comme l’a fait l’Allemagne » aaffirmé aux journalistes à Erévan leSecrétaire d’Etat aux Affaires euro-péennes et ex-Premier secrétaire du Partisocialiste français Harlem Désir, le 9octobre dernier.

Harlem Désir s’est également rendu aumémorial du génocide des Arméniens àErévan ainsi qu’au Musée du génocide.« Je suis impressionné par tout ce que jevois ici. Le musée abrite une collection dedocuments d’archives reflétant la vie, lesbiens, et les valeurs du peuple arméniendans la région, au cours des siècles, d’une part, et les meurtres qui ont commen-cé au 19e siècle, puis le génocide organisé par les Jeunes Turcs ».Le secrétaire d’Etat a estimé que, dans une certaine mesure, les évènements ontété le résultat de l’indifférence de la communauté internationale.« Malgré les rapports de nombreux diplomates et intellectuels, le monde a per-mis ce génocide. Il a été le premier génocide du 20e siècle organisé par un état,avec la participation de l’administration et de l’armée, dans le but d’exterminertout un peuple et sa culture, tous sans exception : enfants, femmes, tout lemonde. L’humanité n’a pas réussi à en tirer les leçons. Il est très important d’enpréserver la mémoire, et le musée du génocide arménien doit être déclaré un lieude signification universelle. »« Il est nécessaire de poursuivre la lutte pour la reconnaissance du génocidearménien par tous les pays, y compris la Turquie, bien sûr. »Il a rappelé qu’en 2001, la France a reconnu le génocide arménien et continuerad’appeler à la reconnaissance internationale.

Le référendum constitutionnel surle passage de l’Arménie à un systèmede gouvernement parlementaire désirépar le président Serge Sargissian auralieu le 6 décembre 2015. Serge Sargis-sian a officiellement appelé à un réfé-rendum et a fixé une date trois joursaprès que le parlement arménien,dominé par ses partisans, ait approuvéun ensemble de modifications consti-

tutionnelles radicales rédigées par unecommission présidentielle.

Pour passer, les amendementsdevront être approuvés par la majoritédes participants au référendum consti-tuant au moins un quart des 2,5 mil-lions des électeurs admissibles ou plusd’Arménie. Serge Sargissian et sesalliés politiques devront doncrecueillir au moins 620 000 voix.

Les experts juridiques de laCommission de Venise du Conseil del’Europe ont largement approuvé lesprojets d’amendements le mois dernieraprès que la plupart de leurs recom-mandations aient été acceptées parl’administration de Serge Sargissian.Dans un rapport rendu le 11 sep-tembre, ils ont déclaré que les amen-dements sont maintenant « en confor- mité avec les normes internationales. »

La date du référendum constitutionnel fixée au 6 décembre

Page 9: LX& TARI JIU 2006 :RKOU

BY EDMOND Y. AZADIAN

When a cease-fire agreement wasreached in May 1994 between Armeniaand Azerbaijan through Russia’s medi-ation, no one had the illusion that thespecter of war had dissipated fromSouth Caucasus. The bone of con-tention between the two adversaries,namely Nagorno Karabagh, becameone of the “frozen conflicts” emergingin the wake of the collapse of theSoviet Union.

But the recent escalation of ten-sions across the border of the twocountries is testing many assumptionsand some alliances.

Speeches delivered at the UnitedNations’ General Assembly markingthe 70th anniversary of that worldbody by Armenia’s President SergeSargisian’s and Azerbaijan’s ForeignMinister Elmar Mammadyarov did notgive any indication that peace was athand; on the contrary, both speechesconcluded with veiled threats of war.

The fact that Nagorno Karabagh hasnever been an integral part ofAzerbaijan’s territory has not receivedtraction in any international forum.Even during the Soviet period, theregion had the status of anautonomous oblast under Baku’s juris-diction, rather than Azeri territory.Notwithstanding NarimanNarimanov’s statement, afterAzerbaijan’s Sovietization, Karabagh,Zangezur and Nakhijevan are part ofArmenia’s territory proper for perpetu-ity. Narimanov was the Azeri leader inthe immediate post-Soviet eraAzerbaijan. Only in 1920, the Britishgovernment convinced Karabagh’sConsultative Council to acceptAzerbaijani tutelage, until its final sta-tus could be determined by the Treatyof Sevres (August 10, 1920). Eversince, Armenians in Karabagh havebeen waiting for the legal status oftheir ancestral land.

Armenia’s strategic ally, Russia, hasnot endorsed the principle thatKarabagh broke away from Azerbaijanand the Soviet Union through the samelegal vehicle (the Soviet constitution)which Baku implemented in dissolvingits ties with the Union, thus renderingthe Helsinki final act into a rectangularwheel which supposedly will resolvethe self-determination of Karabaghpeople without compromisingAzerbaijan’s territorial integrity.

Even four UN resolutions on theissue have assumed Karabagh was anintegral part of Azerbaijan’s territory,making Armenia’s challenge an uphilllegal battle. These resolutions werepassed through Turkey’s politicalmanipulations and with the votes ofthe members of the Islamic

Conference, in which Ankara andBaku are members.

The politics around the conflict arebased on the above legal parameters.

Since the signing of the ceasefire,the resolution of the conflict has beenconsigned to the Organization forSecurity and Cooperation in Europe(OSCE) Minsk Group, with the co-chairmanship of Russia, the US andFrance.

For the last two decades, the MinskGroup has been engaged in shuttlediplomacy, spinning its wheels to noavail. One aspect of the group whichhas been consistent was that thus farthey have spoken with one voice. Thisis no longer true.

Several meetings between the presi-dents of the two countries, in localesas varied as Key West, Astana, Madridand Moscow — through OSCE — havenot been able to achieve a break-through.

During the recent cross-border skir-mishes, however, new and dangerousweapons systems have been intro-duced from Turkey. The violation ofthe ceasefire has been accompaniedby louder rhetoric of bellicose state-ments and not only by third-class gov-ernment officials. President IlhamAliyev of Azerbaijan himself has beenclaiming not only the Karabagh territo-ry, but also the sovereign territory ofArmenia. Backing his words withaction, Aliyev’s army has been attack-ing the civilization population in theTavoush region of Armenia and violat-ing the ceasefire on the Armenia-Nakhijevan border.

An editorial in lragir.am on October1 suggests, “Of course Aliyev could beconstrained by the OSCE MinskGroup, but obviously the group hasnot consensus on this. It is clear thatthe Russian policy is encouragingAzerbaijan to seek new violations.”

That there is discord within theMinsk Group is apparent from the factthat the American co-chair JamesWarlick has been issuing individualcomments, apparently with no coordi-nation with his colleagues. One suchpersistent statements has pushed forththe argument that Armenian side hasto cede the seven regions aroundKarabagh, which had been occupied asa strategic buffer to guarantee thesecurity of the Karabagh people andtheir armed forces.

That mantra had begun earlier byTurkey’s then-Foreign MinisterMehmet Davutoglu, after the collapseof the Turkish-Armenian protocols inZurich in 2009 that in order to demon-strate its flexibility, the Armenian sidehas at least to evacuate one region. Inboth cases, there has been no sugges-tion of a reciprocal move by the Azeri

Cont’d on page 10

LUNDI 26 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 26, 2015 • ABAKA • 9

E N G L I S H S E C T I O N

MONDAY OCTOBER 26, 2015

Is war imminent in theCaucasus?

Iran's Vice-President Eshaq Jahangiri arrives in Yerevan, 14 Oct, 2015

Armenia signed documents with anumber of African countries

On the sidelines of the 31st session of the Conference of Ministers of ForeignAffairs of the International Organization of La Francophonie, EdwardNalbandian, Foreign Minister of Armenia, signed seven documents on the devel-opment of relations with the Foreign Ministers of six African states.

Memorandum of Understanding on Consultations between the Ministries ofForeign Affairs of two states was signed with the Republic of Senegal.

Protocol on the Establishment of Diplomatic Relations was signed betweenthe Republic of Armenia and Democratic Republic of Congo.

Memorandum on Cultural Cooperation and Memorandum on Cooperationbetween the Ministries of Foreign Affairs were signed between Armenia and theRepublic of Madagascar.

Memorandum on Cooperation was signed between the Ministry of ForeignAffairs of the Republic of Armenia and Ministry of External Relations andCooperation of the Comoro Islands.

Memorandum on Cooperation was also signed between the Ministry ofForeign Affairs of Armenia and Ministry of Foreign Affairs, Cooperation andAfrican Integration of Togo.

Memorandum of Understanding on Bilateral Political Consultations wassigned between the Ministries of Foreign Affairs of Armenia and Côte d’Ivoire.

Iranian Vice President: Norestrictions on developmentof Iran-Armenia ties

There are no restrictions on thedevelopment of relations betweenIran and Armenia, Iranian FirstVice President Es’haq Jahangirisaid in Yerevan.

The Iranian official held talkswith Armenian PM HovikAbrahamyan earlier on Wednesdaythat were followed by a meeting ofdelegations.

Expressing satisfaction with thedevelopment of ties between thetwo countries, Vice-President ofthe Islamic Republic noted thatthey had discussed issues relatedto the development of relations indifferent areas.

Es’haq Jahangiri added thatIran’s success in talks over nuclearprogram has created new condi-tions and perspective for thedevelopment of economic ties.

As to the construction of thethird power transmission lines, theprocess continues successfullythanks to the arrangementsreached during Armenian PM’svisit to Iran last year. The Iranian

side is confident that it will becompleted shortly, he added.

Vice-President said that issuesof transport communications andrail links had been discussed dur-ing the meeting in Yerevan.However, the Iranian official didnot specify the details, expressinghope that it will be possible toconnect the Persian Gulf to theBlack Sea in cooperation withother regional countries.

The Iranian Vice President alsoreferred to Armenia’s membershipin the Eurasian Economic Unionthat opens new gate for coopera-tion and underscored necessity ofcreating a mechanism of a singecustoms window.

According to Mr. Jahangiri,upcoming Armenian-Iranian busi-ness forum will give an impetus tothe development of relations.

As reported earlier, anArmenian-Iranian business forumscheduled for Thursday will bringtogether representatives of around300 companies.

Page 10: LX& TARI JIU 2006 :RKOU

Is war imminent...Cont’d from page 9

side. Compromise means two con-senting parties making reciprocal con-cessions to reach a common goal.

Concession by one party does notlead to a solution.

Thus far, the retaliation from theArmenian side has been swift and pu-nishing. But Azerbaijan needs the warrhetoric, if not he war. The dictatorialregime has been severely criticized bythe European Union and the US forhuman rights violations.

Despite the obscenely opulentlifestyle of the ruling Aliyev clan, morethan700,000 Azeris are domesticrefugees kept in abject poverty inorder to divert the world’s attention totheir “foreign enemy.”

Recent war games on Armenia’sborders with the participation ofTurkish, Azeri and Georgian armedforces intend to demonstrate thatArmenian is an isolated country,which is not far from the truth. Thatsituation is exacerbated by Armenia’srapid depopulation, which has pleasedAliyev tremendously. He has indicatedmany times that Azerbaijan can waituntil Armenia becomes an easy preythrough its depopulation.

Recent comments by Turkey haveinflamed the already-volatile situation.Indeed, the chief of the General Staffof the Turkish Armed Forces, HulusiAkar, has stated: “Turkey will supportAzerbaijan in the Settlement of theNagorno-Karabagh conflict.”

Adding insult to injury is theRussian equivocation when Armenia’ssecurity is in question. Armenia is apartner with Russia in the CustomsUnion. Also, it is a strategic ally in theCSTO. The other members of theCSTO, namely Kazakhstan andBelarus, continue their relations withAzerbaijan and they issue genericstatements in view of the ceasefire vio-lations. The Russian military base inGumri is supposed to protect Armeniain case of an attack. Baku has divertedits fire from Karabagh to Armeniaproper, yet we still have to hear a com-

ment from our Russian ally.The previously mentioned editorial

in Lragir further comments onArmenian-Russian relations: “Andwhen a de jure ally and friend is defacto arming the enemy, turning on agreen light for the aggression of theenemy, especially that de factoalliance with the United States isbecoming more than important.”

Azerbaijan also buys its armamentsfrom Turkey and especially dronesfrom Israel. One Israeli expert, Dr.Alexander Tsinker, has revealed: “Wesupply hardware to Azerbaijan, but itis only business. I have talked toArmenian colleagues and told them ifArmenia wants, it also can purchasenecessary hardware from Israel, butArmenia’s answer was confused, say-ing that it is a CSTO member” andarmaments are not compatible withCSTO systems.

What Davutoglu and Warlick havebeen suggesting has also found itsecho with President Putin. During thelast one-on-one meeting PresidentPutin told Armenian President SergeSargisian that in order to ease ten-sions, Armenia has to relinquish con-trol of seven regions around Karabaghunilaterally, without any guarantees onthe future status of Karabagh. This isthe real test of Armenian-Russian mili-tary treaty. Moscow has long been try-ing to introduce Russian peacekeepingforces in Karabagh to consolidate itsmilitary position in the Caucasus. TheArmenian side has been resisting thatpolicy, with the argument that itsarmed forces can guarantee the securi-ty of the two Armenian republics anindeed, despite Armenia’s alarmingdepopulation, today’s wars are wonthrough technology and strategy.Military analysts believe that Armeniastill possesses the strategic edge.However, no one can tell for howlong.

Russia has its hands full in Ukraineand Syria, but more often than not,second fronts of war are triggered inthis kind of confusing situations.

The last thing Armenia needs is anew war. Even if Armenia wins, it willbe costly and bloody.

10 • ABAKA • LUNDI 26 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 26

Iveta Mukuchian to representArmenia in “Eurovision -2016”

The name of Armenian representa-tive in “Eurovision -2016” is known.Just minutes ago the name of theArmenian representative for the 2016Eurovision Song Contest was revealedin the “Profession – Journalist” TVshow aired on Public TV: IvetaMukuchian! As “Armenpress” wasinformed from the press service of thePublic TV, the main goal of this year’srepresentative of Armenia in“Eurovision -2016” is to introduceArmenian warmth and European stylejointly on the European stage.

“I’m very happy, thankful and hon-ored to be chosen by the Public TVCompany of Armenia to representArmenia. I love Eurovision and it’samazing to get a chance to representmy country on the big stage. Your sup-port is very important to me, so I hopeyou will be next to me on this respon-sible and important journey.” IvetaMukuchian commented.

At the same time, the Public TVCompany of Armenia has announcedan open contest for songwriters fromall over the world. Entries can submitby Email to [email protected] nolater than November 13.

Iveta Mukuchian was born in 1986

in Armenia. When she was 5 years oldher family moved to Germany, butafter living there for 20 years Ivetadecided to come back to her mother-land, Armenia.

Iveta studied at the StateConservatory in Yerevan. In 2012 sheparticipated in the talent show TheVoice of Germany where she made itall the way to the live shows. Today,Iveta is a well known and loved singer -songwriter on home ground, and sheacts as a role model for many youngwomen, and she definitely is an eye -catching and dynamic artist.

Russia urges Armenia andAzerbaijan to stop using force

Russia has called on the parties toKarabakh conflict to stop using forceand display political will to reach com-promise, official representative of theRussian Foreign Ministry said.

“Unfortunately, the resumption of apolitical dialogue is hindered by risingtensions and growing casualties,including among civilians,” MariaZakharova said, adding that furtherescalation is unacceptable.

The Karabakh issue was discussedduring the visit of Armenian andAzerbaijani foreign ministers toMoscow in April and May earlier thisyear, she assured.

The matter is also a subject of dis-cussion during the current contacts ofSergey Lavrov with his foreign counterparts, RIA Novosti reported.

“We are working in this direction in close contacts with U.S. and France.Russian Foreign Minister has recently had a meeting with the OSCE MinskGroup Co-Chairs on the margins of UN General Assembly session. They dis-cussed practical issues of the settlement ahead of the co-chairs’ visit to theregion later this month,” Zakharova said.

The National Assembly of Armeniavoted to ratify the “Municipal lightingproject of Yerevan” loan agreementsigned on May 11, 2015 between theRepublic of Armenia and the EuropeanBank for Reconstruction and Deve-lopment (EBRD). “Armenpress”reports that 103 MPs voted for theagreement, 5 against and 6 MPsabstained.

According to the agreement, theEuropean Bank for Reconstruction

and Development will allocate a loanof 4 million USD to Armenia. Capitalcost of the project forms $7 million outof which $3 million is funding. The aimof the program is to implement energysaving and safe outdoor lighting net-work in Yerevan. It is particularlyplanned to replace pillars in 28 streets,lay cables underground, use energy -saving lamps, as well as to invest auto-mated management system.

Maria Zakharova

System of a Down to Receive 2015Parajanov-Vartanov Institute Award

System of a Down band will receive 2015 Parajanov-Vartanov Institute Awardfor heir virtuous commitment to justice exemplified by their historic 2015 WakeUp the Souls tour, the Institute said on Facebook.

The event will take place at a private ceremony in Hollywood on 21 October2015. The institute studies, preserves and promotes the work of Sergei Parajanovand Mikhail Vartanov, who dedicated their lives to the righteous fight against theinjustices of totalitarian regimes, according to blabbermouth.net reported.

Last year the award was handed over to Martin Scorsese.

Energy saving and safe outdoor lightingnetwork to be implemented in28 streets of Yerevan

Page 11: LX& TARI JIU 2006 :RKOU

Յայտնի է «Եւրոտեսիլ -2016»- իհայաստանեան մասնակիցին անու-ն ը : Վ ե ր ջ ե ր ս Հ ա ն ր ա յ ի ն հ ե ռ ո ւ ս -տ ա ը ն կ ե ր ո ւ թ ե ա ն « մ ա ս ն ա գ ի տ ո ւ -թ ի ւ ն ը ` լ ր ա գ ր ո ղ » ծ ր ա գ ր ի ծ ի ր է ններս յայտնի դարձաւ, որ Եւրոտեսիլերգի մրցոյթին Հայաստանը պիտին ե ր կ ա յ ա ց ն է Ի վ ե թ ա Մ ո ւ կ ո ւ չ ե ա -նը:

Ինչպէս «Արմէնփրէս»-ը կը տե-ղեկացնէ , «Եւրոտեսիլ»- ի այս տար-ւան պատուիրակի գ լխաւոր ցան-կութիւնը եւրոպական բեմին վրայհ ա յ կ ա կ ա ն ջ ե ր մ ո ւ թ ի ւ ն ը ե ւ ե ւ ր ո -պական շունչը համատեղ ներկա-յ ա ց ն ե լ ն է : « Ա ն չ ա փ ո ւ ր ա խ ե մ ե ւշնորհակալ Հանրային հեռուստա-ընկերութեանը, ում կողմից ընտըր-ւ ե լ ե մ ն ե ր կ ա յ ա ց ն ե լ ո ւ ի մ հ ա յ -րենիքն այս տարի «Եւրոտեսիլ»- ին:Ի ւ ր ա ք ա ն չ ի ւ ր ի դ ա մ է ն խ օ ս ք ն ո ւկարծիքը ինձ անչափ ոգեւորում եւուժ է տալիս: Յուսով եմ` կը լինէքկողքիս այս պատասխանատու եւկարեւոր ճանապարհին», - նշած էԻվեթա Մուկուչեանը:

Զուգահեռաբար Հանրային հե-ռուստաընկերութիւնը կը յայտարա-ր է ե ր գ ա հ ա ն ն ե ր ո ւ մ ր ց ո յ թ ե ւ կ ըս պ ա ս է ա շ խ ա ր հ ի բ ո լ ո ր ծ ա յ ր ե ր էի ւ ր ա յ ա տ ո ւ կ ե ւ հ ե տ ա ք ր ք ր ա կ ա նա շ խ ա տ ա ն ք ն ե ր ո ւ : Ե ր գ ե ր ը ա ն -հըրաժեշտ է մինչեւ Նոյեմբեր 13- ըո ւ ղ ա ր կ ե լ s e l e c t i o n @ a r m t v . c o mելեկտրոնային հասցէին:

Ի վ ե թ ա Մ ո ւ կ ո ւ չ ե ա ն ը ծ ն ա ծ է1 9 8 6 - ի ն , Հ ա յ ա ս տ ա ն : Ա ն 5 տ ա -րեկան էր, երբ անոր ընտանիքը տե-ղափոխուած է Գերմանիա, սակայն2 0 տ ա ր ի ա յ ն տ ե ղ ա պ ր ե լ է ե տ ք ,Իվեթան կ ՛որոշէ վերադառնալ իր

ա ր մ ա տ ն ե ր ո ւ ն ` Հ ա յ ա ս տ ա ն : Ա նյ ա ճ ա խ ա ծ է Ե ր ե ւ ա ն ի Կ ո մ ի տ ա ս իանուան պետական երաժշտանոցը:Ուսման տարիներուն ալ hասկցածէ , ո ր ի ր ի ն ք ն ա դ ր ս ե ւ ո ր մ ա ն հ ի մ -ն ա կ ա ն մ ի ջ ո ց ը ե ւ կ ո չ ո ւ մ ը ե ր ա -ժըշտութիւնը պէտք է ըլլայ: 2012- ինմասնակցած է «Գերմանիոյ ձայնը»ն ա խ ա գ ի ծ ի ն : Ք ր տ ն ա ջ ա ն ա շ խ ա -տանքի արդիւնքով այսօր Իվեթանա ր դ է ն ճ ա ն չ ց ո ւ ա ծ ե ր գ չ ո ւ հ ի է ,ի ն չ պ է ս ն ա ե ւ շ ա ր ք մ ը ե ր գ ե ր ո ւհեղինակ, որ զուգահեռաբար գոր-ծ ո ւ ն է ո ւ թ ի ւ ն կ ը ծ ա ւ ա լ է Հ ա յ ա ս -տ ա ն ի ե ւ Գ ե ր մ ա ն ի ո յ մ է ջ : Ի ր ի ս կբնութագրումով` «կը մտածէ գեր-մանացիի պէս, կը սիրէ` հայու»:

LUNDI 26 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 26, 2015 • ABAKA • 11

Հայաստանի Պետական Թատրոնը իր առաջին ներկայացումը կըսարքէ Իսթանպուլի մէջ

Պատմութեան մէջ առաջին ան-գ ա մ 1 5 - 1 6 Հ ո կ տ ե մ բ ե ր 2 0 1 5 - ի ն ,Շիշլիի Քէնթ հանդիսասրահին մէջ,հ ա յ , թ ո ւ ր ք ե ւ ա յ լ ա զ գ ի հ ա ն դ ի -սատեսներուն դիմաց ներկայացումմը սարքուեցաւ «Երեւանի Պետա-կան Պատանի Հանդիսատեսի թատ-րոն»ը, «Մարսէլ» խորագրեալ խա-ղով: Խաղին նիւթը կը կազմէր նշա-նաւոր երգիչ Էտիթ Փիաֆի կեանքը,ո ր մ է հ ա տ ո ւ ա ծ ն ե ր ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ -ցին երգերով եւ մարմնախաղերով,առանց խօսքի:

Խաղը մենախաղ մըն էր , որունդ ե ր ա կ ա տ ա ր ն է ր Հ ա յ ա ս տ ա ն ց ինշանաւոր դերասանուհի ՄարիամՂազանչեան, իսկ բեմադրիչը՝ Յա-կոբ Ղազանչեան:

Էտիթ Փիաֆ, որ հարուստ ներ-դ ը ր ո ւ մ ո ւ ն ե ց ա ծ է ֆ ր ա ն ս ա կ ա նե ր գ ա ր ո ւ ե ս տ ի ճ ի ւ ղ է ն ն ե ր ս , Մ ա -րիամ Ղազանչեանի ձայնին եւ բե-մական հանճարեղ կարողութիւն-ներուն շնորհիւ վերստին կեանքիկ ո չ ո ւ ե ց ա ւ , ա ր ո ւ ե ս տ ա ս է ր ն ե ր ըառաջնորդելով հաճելի ո լորտներ:Խաղը որ մէկ վարագոյրէ կը բաղ-կ ա ն ա ր , ո ւ ն է ր 8 5 վ ա յ ր կ ե ա ն տ ե -ւողութիւն: Խաղին նիւթը, ծննդեան100ամեակին առթիւ՝ Էտիթի կեան-ք ը ն է : Է տ ի թ կ ը ս ի ր ա հ ա ր ի ա յ դշրջանի համբաւաւոր կռփամարտիկՄ ա ր ս է լ Ս է ր տ ա ն ի : Մ ա ր ս է լ 1 9 4 9թուականին օդանաւի արկածի մըհետեւանքով կը մահանայ , սուգիմատնելով իր սիրահարը: Էտիթ, այսա ն ս պ ա ս ե լ ի կ ո ր ո ւ ս տ ի ն դ ի մ ա ցհ ի ւ ա ն դ ա գ ի ն հ ո գ ե վ ի ճ ա կ ի մ ա տ -նըուած՝ կեանքին փարելու համարանօրինակ ճիգ կը վատնէ:

Թատերախաղը Իսթանպուլ կուգայ Թուրքիոյ առաջին ֆէմինիսթթատրոն՝ «Պօյալը Գուշ»ի հրաւէ-րով: Յիշեալ թատրոնի վարիչները,որոնք այս տարի կը տօնեն իրենցհիմնարկութեան 15րդ տարեդարձը,արուեստասէրներուն մեծապէս կըյանձնարարեն դիտել այս թատրոնը:Թատրոնի հիմնադիր Ժալէ Գարա-պ է ք ի ր կ ը յ ա յ տ ն է ո ր ի ր ե ն ք ե ր բ2 0 0 9 ի ն Մ ի ջ ա զ գ ա յ ի ն Թ ա տ ր ո ն իՓառատօնին համար որպէս հրա-ւիրեալ Երեւան գացած էին , ներ-կայացնելով «Նեղ Տարածք» (ՏարԱ լ ա ն ) խ ո ր ա գ ր ե ա լ ի ր ե ն ց խ ա ղ ը ,այդ առիթով ծանօթացան Հայաս-տ ա ն ե ա ն բ ե մ ա ր ո ւ ե ս տ ի ն ե ւ փ ա -փաքեցան փո-խադարձաբար Թուր-քիա հրաւիրել թատերախումբ մը,ո ր ե ղ ա ւ Մ ա ր ի ա մ Ղ ա զ ա ն չ ե ա ն իմենակատարութեամբ այս ներկա-յ ա ց ո ւ մ ը : Ժ ա լ է Գ ա ր ա պ է ք ի ր յ ո յ սյայտնեց որ մշակութային բնագա-ւառէ ներս այս փոխադարձ գոր-

ծակցութիւնները պիտի շարունակ-ւին յետագային ալ:

Յ ա յ տ ն ե ն ք ո ր դ ե ր ա ս ա ն ո ւ հ իՄարիամ Ղազանչեան շրջանաւարտէ Երեւանի Պետական Թատրոնի եւՇարժանկարի ճիւղէն: Բազմաթիւխ ա ղ ե ր ո ւ մ է ջ մ ա ր մ ն ա ւ ո ր ա ծ էգլխաւոր դերակատարի պաշտօն-ներ : Ներկայացումներ սարքած էԼեհաստանի, Գերմանիոյ, Անգլիոյ ,Կ ի պ ր ո ս ի , Մ ա կ ե դ ո ն ի ո յ ե ւ Ռ ո ւ -սաստանի միջազգային թատրոնիփառատօններու ընթացքին, արժա-նանալով զանազան մրցանակներու:Իր խաղարկութիւններուն մաս կըկազմեն Վոլոտոնիի մէկ դերակա-տարով ներկայացուած «Օֆէլիա»խ ա ղ ը , ո ր ո վ ա ն Գ ե ր մ ա ն ի ո յ մ է ջա ր ժ ա ն ա ց ա ծ է « Թ է ս փ ի ս » մ ր ց ա -նակին, նաեւ «Արտաւազդ» մրցա-նակը, զոր ան ձեռք բերած է 2014-ի ն , Հ ա յ ա ս տ ա ն ի մ է ջ ի ր ն ե ր կ ա -յ ա ց ո ւ ց ա ծ խ ա ղ ո վ , տ ի ր ա ն ա լ ո վ«Երիտասարդ լաւագոյն դերակա-տար» տիտղոսին:

Մ ա ր ի ա մ Ղ ա զ ա ն չ ե ա ն « Է տ ի թՓիաֆ-Մարսէլ» խորագրեալ իր այսխ ա ղ ը ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ց ա ծ է ն ա ե ւՌ ո ւ ս ա ս տ ա ն ի ե ւ Գ ե ր մ ա ն ի ո յ մ է ջ ,գնահատականներ ստանալով ար-ւեստի քննադատներու կողմէ:

Խաղի հովանաւորներն են Շիշլիիքաղաքապետ Հայրի Ինէօնիւ, փոխ-քաղաքապետ Վազգէն Պարըն, Տէրեւ Տիկին Արէտ Մօնիք Երկանեան,Արմատա պանդոկներու հիմնադիրեւ սեփականատէր՝ Գասըմ Զօթօ,« Թ ա վ ը ր » զ բ օ ս ա շ ր ջ ա կ ա ն ը ն կ ե -րութեան սեփականատէր՝ ՏիգրանԱ լ թ ո ւ ն , Թ ո ւ ր ք ի ո յ ա ռ ա ջ ի ն օ ն -լայն արուեստի հեռատեսիլ՝ «Էքա-վ ա ր թ » - ի հ ի մ ն ա դ ի ր ն ա խ ա գ ա հ ՝Ինճի Աքսոյ:

Մեր արուեստասէր շրջանակնե-րուն կը յանձնարարուի դիտել այսներկայացումը, որ կը ցոլացնէ Հա-յաստանեան բեմարուեստի որակը,որ իր արժանի տեղն ունի համաշ-խ ա ր հ ա յ ի ն թ ա տ ր ո ն ի կ ա լ ո ւ ա ծ է ններս:

Օքսֆորտի համալսարանիգրադարանը ցուցադրութեանպիտի հանէ հայկականձեռագիրներն ու գիրքերը

Ա շ խ ա ր հ ի ե ր կ ր ո ր դ ա մ ե ն ա հ ի ն `Օքսֆորտի համալսարանի Պոտլէ-եան գրադարանը կը պատրաստուիպատմութեան մէջ առաջին անգամցուցադրութեան հանել հայկականհ ա զ ո ւ ա գ ի ւ տ ձ ե ռ ա գ ի ր ն ե ր ո ւ ե ւտպագիր գրականութեան իր հաւա-քածոն: «Հայաստան. յարակայունմշակոյթի ձեռագիրները» խորագիրըկրող ցուցահանդէսը նուիրուած էհայ ժողովուրդի 2500 -ամեայ պատ-մութեան եւ մշակոյթին:

Ինչպէս Պոտլէեան գրադարանիհասարակայնութեան հետ կապի եւ հաղորդակցութեան բաժնի պատաս-խանատու Էլեյն Պայպլը «Արմէնփրէս»-ը կը տեղեկացնէ, հանրութեանպիտի ներկայացուին հայկական ձեռագիրներու, տպագիր գրականու-թեան, հայկական համայնքի կիրառական արուեստի եւ հոգեւոր իրերու100-էն աւելի նմուշներ, ինչպէս գրադարանի, այնպէս ալ մասնաւոր հա-ւաքածոներէ, որոնք պահուած են Հայաստանի, Հոլանտայի եւ ՄիացեալԹագաւորութեան մէջ:

Ցուցադրութիւնը այցելուներու առջեւ իր դռները պիտի բանայ Հոկտեմ-բեր 23- ին:

Պոտլէեան գրադարանը Եւրոպայի ամենահին գրադարաններէն է, իսկՄիացեալ Թագաւորութեան մէջ, Բրիտանական գրադարանէն ետք, մե-ծութեամբ երկրորդն է` իր 11 միլիոն նմուշով: Գրադարանը գլխաւորապէսկը գործէ որպէս գրադարան- ընթերցասրահ, եւ այնտեղ պահուող փաս-տաթուղթերը հիմնականօրէն չեն կրնար դուրս հանուիլ ընթերցասենեակ-ներէն: Գրադարանը ունի հայերէն ձեռագիրներու եւ գիրքերու բաւականհարուստ հաւաքածոյ : Ցուցակներու մէջ պահպանուած նմուշներունհամաձայն` գրադարանը առաջին հայերէն ձեռագիրը ստացած է 1635թուականին արքեպիսկոպոս Լաուտի կողմէ:

Եւրոտեսիլ 2016-ին` Հայաստանըպիտի ներկայացնէ ԻվեթաՄուկուչեանը

Իվեթա Մուկուչեանիֆէյսպուքեան էջէն

Գրող Քէմալ Եալչըն...Շար. էջ 6-էն

հռչակուի մշակոյթի ու արուեստի քաղաք: Ցնցուած եմ Երեւանի մէջԿիլիկիոյ հայկական շրջաններու անուններով թաղերը տեսնելով, Օղա-կաձեւ այգիէն հետիոտն քալեցի մինչեւ Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցի եւա մ է ն ք ա ռ ա կ ո ւ ս ի մ ե թ ր ի վ ր ա յ ա ր ո ւ ե ս տ ի գ ո ր ծ ի չ ն ե ր ո ւ ե ւ ա յ լ բ ն ա -գաւառներու յայտնի մարդոց արձանները տեսայ: Այսպիսի բան, ըստ բնակ-չութեան թիւին, աշխարհի մէջ շատ քիչ քաղաքներէ ներս կարելի է հան-դ ի պ ի լ : Զ ի ս շ ա տ զ ա ր մ ա ց ո ւ ց ն ա ե ւ մ ե թ ր ո յ ի կ ա յ ա ն ի ա ն ո ւ ն ը ՝ Բ ա ր ե -կամութիւն, որովհետեւ այսպիսի անուններ շատ բան կ’ըսեն տուեալ ազգիմ ա ս ի ն : Ե ր ե ւ ա ն ի մ է ջ բ ո լ ո ր փ ո ղ ո ց ն ե ր ո ւ ն , դ պ ր ո ց ն ե ր ո ւ ն ա ն ո ւ ն ն ե ր ըմ շ ա կ ո յ թ ի գ ո ր ծ ի չ ն ե ր ո ւ ա ն ո ւ ն ո վ ե ն , ն մ ա ն բ ա ն չ կ ա յ Թ ո ւ ր ք ի ո յ մ է ջ :Թ ր ք ա կ ա ն դ ր ա մ ի վ ր ա յ պ ա տ կ ե ր ո ւ ա ծ է Ա թ ա թ ի ւ ր ք ի պ ա տ կ ե ր ը , ի ս կհայկական դրամին վրայ՝ Չարենցի ու Թումանեանի», եզրակացուց յայտնիգրագէտը:

Page 12: LX& TARI JIU 2006 :RKOU

12 • ABAKA • LUNDI 26 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 26, 2015

ՏԵՍԱԿԷՏ. ՀԱՅԵՐԷՆԸ ՊԱՀՊԱՆԵԼՈՒ ԵՒՎԵՐԱԿԱՆԳՆԵԼՈՒ ԳՈՐԾՆԱԿԱՆ ԱՌԱՋԱՐԿՆԵՐ

Գրեց՝ Յարութիւն Չէքիճեան

Տ ե ղ ե կ ա ն ա լ ո վ 2 9 - 3 0 Յ ո ւ լ ի ս2 0 1 5 - ի ն Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ս փ ի ւ ռ ք ինախարարութեան եւ ՀայաստանիԳ ի տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ա զ գ ա յ ի ն ա կ ա -դ ե մ ի ա յ ի Հ . Ա ճ ա ռ ե ա ն ի ա ն ո ւ ա նԼ ե զ ո ւ ի ի ն ս տ ի տ ո ւ տ ի կ ա զ մ ա կ ե ր -պած «Արեւմտահայերէնի եւ արե-ւելահայերէնի մերձեցման խնդիր-ներ» համաժողովին մասին http://www.mindiaspora.am/am/eventscalenar/261, ուր պիտի արծարծուին

«1.- Արեւմտահայերէնի պահպա-նութեան, գործառոյթի, ուսուցման,կանոնարկման խնդիրներ,

2 . - Արեւմտահայերէնի եւ արե-ւելահայերէնի մերձեցման խնդիր-ներ,

3 . - Հ ա յ ե ր է ն ի ա ռ ա ջ ծ ա ռ ա ց ա ծմարտահրաւէրներ»:

Առաջին ակնարկով, նախ անտ-րամաբանական երեք երեւոյթ կ’ու-զեմ մատնանշել : Առաջինը հրաւի-րող կողմերէն մէկուն անուան մէջկայ օտար ինստիտուտ բառը, որունհայերէնը հիմնարկ է, մանաւանդ որայս հիմնարկը կը զբաղի լեզուականհարցերով:

Երկրորդը ո՞ր արեւելահայերէնիմասին է ակնարկութիւնը, Րաֆֆիիեւ իրանահայութեան կողմէ՞ գոր-ծածուողին, թէ՞ Մանուկ Աբեղեանիեւ Խորհրդային վարչակարգի կողմէպ ա ր տ ա դ ր ո ւ ա ծ փ ո խ ո ւ ա ծ ո ւ ղ -ղագրութեամբ եւ ներկայիս Հայաս-տանի մէջ գործածուող աղաւաղ-ւած լեզուին:

Երրորդը մերձեցման խնդիրներեզրը, որ ըստ էութեան աներեւակա-յելի է նոյնիսկ:

Լեզուական հարցերու վերաբեր-եալ արհեստական եւ բռնազբօսիկ(անբնական) փոփոխութիւններուառաջադրանքը հայերէնը «դիւրաց-նելու», «մատչելի դարձնելու» նպա-տակով խիստ վիրաւորական է հայմարդուն իմացականութեան: Ճատ-

րակի վարպետներու իր թիւին հա-մ ե մ ա տ ա շ խ ա ր հ ի բ ա ր ձ ր ա գ ո յ նտեղը գրաւող, ասեղնագործի նմանխաչքարեր քանդակող, գիտութեանեւ արուեստի մարզերուն մէջ աշ-խ ա ր հ ա հ ռ չ ա կ ա ն ձ ն ա ւ ո ր ո ւ թ ի ւ ն -ներու ծնունդ տուող ժողովուրդինհամար դժուար բան գոյութիւն չու-նի, մանաւանդ հարազատ մայրենիլեզուն սորվելու եւ անով ստեղծա-գործելու պարագային:

Ներկայ աշխարհին տիրապետողանգլերէ՞նը դիւրին եւ մատչելի է :Երբ դանակը knife (քնայֆ) կը գրեն,բայց nayf (նայֆ) կը հնչեն, աղջիկզաւակին daughter (տաուկհթըր) կըգրեն, բայց doter (տոթըր) կը հնչեն,օրինակները բազմաթիւ են:

Առաջին գործնական առաջարկսէ ապահովել եւ հայ ժողովուրդինօ գ տ ա գ ո ր ծ ե լ ի դ ա ր ձ ն ե լ հ ա յ ե ր է նտ ա ռ ե ր ո վ հ ա մ ա կ ա ր գ ի չ ի ս տ ե ղ -ն ա շ ա ր , ո ր մ ի ն չ ե ւ օ ր ս գ ո յ ո ւ թ ի ւ նչ ո ւ ն ի , ե ւ կ պ չ ո ւ ն տ ա ռ ե ր ո վ է , ո րհայերէն ստեղնաշար կը պատրաս-տենք:

Արեւմտահայերէնի պարագային,վերջերս կատարուած կարգ մը «մեր-ձեցումները» «անոյշ»ը «անուշ»ովփոխարինող (ընդհանրապէս «ոյ»ին«ու»ի վերածող), բառի մը վերջաւո-րութեան«է» տառը «ե»ով փոխա-ր ի ն ո ղ ե ւ ա յ լ փ ո փ ո խ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ըանտեղի եւ քաոսային հետեւանքկ ’ ո ւ ն ե ն ա ն ն ե ր կ ա յ ի ս : Ք ա ն ի ո րնուազագոյն պարագային, խոտորկը համեմատի գոյութիւն ունեցողհսկայական գրական աւանդին հետ:

Արեւելահայերէնի (խորհրդային)պարագային, տրամաբանական է,որ ի վերջոյ պէտք է վերացնել օտա-ր ի ն կ ո ղ մ է պ ա ր տ ա դ ր ո ւ ա ծ բ ո լ ո րտեսակի բռնազբօսիկ եւ ազգայինա ր ժ է ք ն ե ր ը ո տ ն ա կ ո խ ը ր ա ծ մ ի -ջամտութիւնները հանգրուանայինծ ր ա գ ի ր ո վ մ ը , հ ա մ ա կ ա ր գ ի չ ի լ ե -զուով «undo»ներու հսկայ շարքովմը, որ միայն լեզուական հարցերուչ ի վ ե ր ա բ ե ր ի ր : Ա յ ս ա շ խ ա տ ա ն ք ը

պ է տ ք է ս տ ա ն ձ ն ե ն Հ ա յ ա ս տ ա ն իՀանրապետութեան պատկան մար-մինները: Յստակ է, որ այս խոտորիրավիճակին գոյութիւնը բացայայտչէ Հայաստանի քաղաքացիին հա-մար, որ Խորհրդային շրջանին ծնածեւ մեծցած է «Աբեղեանի» լեզուով:

Կ ’ ա ռ ա ջ ա ր կ ե մ , ո ր ս ր բ ա գ ր ո ւ -թ ե ա ն ա ր շ ա ւ ը ս կ ս ե լ ո ւ հ ա մ ա րպատկան մարմինները նախ սրբագ-ր ե ն ե ւ հ ա յ ե ր է ն ա ն ո ւ ն ո վ փ ո խ ա -րինեն պետականութեան եւ ազգա-յին հաստատութիւններու հետ կապ-ւ ա ծ բ ո լ ո ր օ տ ա ր բ ա ռ ե ր ը վ ե ր ա -կանգնելով հայկականը:

Հայաստանի Հանրապետութեանկառավարութեան 18 նախարարնե-ր է ն հ ե տ ե ւ ե ա լ ե օ թ ը ն ա խ ա ր ա -ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն ա ն ո ւ ն ն ե ր ո ւ ն մ է ջկան օտար բառեր, եւ զարմանա-լիօրէն անոնց համապատասխանողհայերէն բառեր արդէն գո յութիւնունին:

Ստորեւ ներկայիս գործածուողնախարարութեան անունը, եւ տա-կը առաջարկուած անաղարտ հա-յերէն անունը:

1 . - «Միջազգային տնտեսականինտեգրման եւ բարեփոխումներինախարարութիւն»:

«Միջազգային տնտեսական լրաց-նումի եւ բարեփոխումների նախա-րարութիւն»:

2 . - «Աշխատանքի եւ սոցիալա-կան հարցերի նախարարութիւն»:

«Աշխատանքի եւ ընկերային հար-ցերի նախարարութիւն»:

3.- «Էկոնոմիկայի նախարարու-թիւն»:

« Տ ն տ ե ս ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա ր ա ր ո ւ -թիւն»:

4. - «Էներգետիկայի եւ բնականպաշարների նախարարութիւն»:

«Ուժանիւթի եւ բնական պաշար-ների նախարարութիւն»:

5 . - « Ս պ ո ր տ ի ե ւ ե ր ի տ ա ս ա ր -դ ո ւ թ ե ա ն հ ա ր ց ե ր ի ն ա խ ա ր ա ր ո ւ -թիւն»:

«Մարզական եւ երիտասարդու-

թեան հարցերի նախարարութիւն»:6.- «Տրանսպորտի եւ կապի նա-

խարարութիւն»:«Փոխադրութեան եւ կապի նա-

խարարութիւն»:7. - «Ֆինանսների նախարարու-

թիւն»:«Ելեւմտական (հարցերի) նախա-

րարութիւն»:Հայաստանի Հանրապետութեան

կ ա ռ ա վ ա ր ո ւ թ ե ա ն ա ռ ը ն թ ե ր կ ա նվեց մարմիններ, որոնք երկուքը կըպարունակեն օտար բառեր:

1 . - «Անշարժ գո յքի կադաստրիպետական կոմիտէ»:

«Անշարժ գոյքի կալուածագրա-կան պետական կոմիտէ»:

2.- «Քաղաքացիական ավիացիա-յի գլխաւոր վարչութիւն»:

«Քաղաքացիական սաւառնումիգլխաւոր վարչութիւն»:

Ինչպէս նաեւ բազմաթիւ ենթա-կառոյցներու եւ հաստատութիւն-ներու անունները, որոնք կը պարու-նակեն օտար բառեր, օրինակ

Տիվիզիա = բաժանմունք, ասո-ց ի ա ց ի ա = ը ն կ ե ր ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն . . . ե ւայլն:

Կարելի չէ եւ պէտք չէ կրկնել մէկհ ր ա հ ա ն գ ո վ ս ր բ ա գ ր ո ւ թ ի ւ ն կ ա -տարելու խորհրդային վարչակարգիսխալը:

« Ճ ա տ ր ա կ ի վ ա ր պ ե տ ն ե ր ո ւ ի րթիւին համեմատ աշխարհի բարձ-ր ա գ ո յ ն տ ե ղ ը գ ր ա ւ ո ղ , ա ս ե ղ ն ա -գործի նման խաչքարեր քանդակող,գ ի տ ո ւ թ ե ա ն ե ւ ա ր ո ւ ե ս տ ի մ ա ր -զերուն մէջ աշխարհահռչակ անձ-նաւորութիւններու ծնունդ տուողժողովուրդին համար դժուար բանգոյութիւն չունի»:

Վստահ եմ, որ Հայաստանի Հան-ր ա պ ե տ ո ւ թ ե ա ն պ ա տ կ ա ն մ ա ր -մինները աւելի լրջութեամբ մօտե-ն ա ն հ ա մ ա զ գ ա յ ի ն խ ո ր ք ե ւ ն շ ա -նակութիւն ունեցող նման հարցերուա ս տ ի ճ ա ն ա բ ա ր ե ւ հ մ տ ո ւ թ ե ա մ բվերականգնելով հարազատը հայ-կականը:

ԺՊիՏԸՅակոբ ՄիքաՅէլեան

Հ ա յ ա ս տ ա ն ի մ է ջ ա մ է ն է ն շ ա տպակսող բանը, որուն այնքան կարօտըունի սուրիահայը գիտէ՞ք ինչ է. ԺՊԻ-ՏԸ...

Ժպիտ, սովորական դիմագծայինարտայայտութիւն, որ սակայն մեծ ոյժ

ունի դիմացինին վրայ ազդելու, մարդ գրաւելու, սիրա-շահելու, հանգստացնելու... եւ որ ժպտացողին համարալ հրաշքներ կրնայ գործել:

Ժպիտ. Աստուծոյ պարգեւը մարդուն, որմէ զրկուածեն անասունները եւ սակայն շատեր անոր արժէքը չենգիտեր, նոյնիսկ իրենց լրջութիւնն ու պատկառանքըաղաւաղող ազդակ կը սեպեն ու կը նախընտրեն խոժոռդէմքը:

Ժպիտին վերլուծումն ու անոր մասին ուսումնասի-րութիւն պիտի չընեմ, սակայն ցաւով պիտի նշեմ, որհայաստանցին դժուար ժպտացող է. խրախճանքնե-րուն լաւ կ՛ուտէ, կը խմէ, կը ծխէ, քէֆ կ՛ընէ, հեռատեսի-լէն երգիծական ֆիլմաշարերը, կամ «Վիթամին Քլապ»իխեղկատակութիւնները դիտելով խնդալէն կը մարի,սակայն. . . սակայն իր առօրեայ կեանքին մէջ դէմքինվրայ ժպիտ չես տեսներ: Պետական պաշտօնեայ ըլլայան, խանութպան, թէ սրճարանի սպասեակ, երեսինվրայ ժպիտ չես տեսներ, նոյնիսկ եթէ խանութի, կամսրճարանի մնայուն յաճախորդ ես: Ամէն ներս մըտնե-լուդ, քեզ կը դիմաւորեն լարուած ռոպոթներու պէս,առաջին անգամ մտնողի պէս եւ եթէ յանկարծ ինչ որ

պատճառով մը փորձես բողոքել, կամ ձայնդ բարձրաց-նել , չ ՛ուշանար անոնց կոպիտ հակադարձութիւնը ույանկարծ կը յիշես, որ դուն եկուոր ես եւ տեղացիի նմանիրաւունքներ չունիս, քու ներկայութիւնդ այստեղ բարիաչքով չի դիտուիր ու ակամայ կը լռես: Թող փորձեն տե-ղացիի մը կոպտօրէն հակադարձել . . . պատասխանըկ՛առնեն` «Արա ես քո...»

Երեւի գործատէրները զգացեր են այս կարեւոր ազ-դակին բացակայութիւնը եւ փորձեր կ՛ընեն բան մը փո-խելու. օրինակ, հանրախանութներու մէջ, գանձիչիներբ մօտենաս, կը բարեւէ եւ հեռանալու ատեն ալ բարիօր ու բարի երեկոյ կը մաղթէ, սակայն այդ խօսքերըօրուան ընթացքին երբ հարիւրաւոր անգամներ կըկ ր կ ն ո ւ ի ն , ի ր ե ն ց ի մ ա ս տ ն ա լ , հ ա մ ն ո ւ հ ո տ ն ա լ կ ըկորսնցնեն ու կը դառնան տափակ, սնամէջ, անհրա-պոյր:

Ու կը տարուիս մտածելով, թէ ինչու՛ այսպէս են հա-յաստանցիները. ինչու՞ «տխուր ժողովուրդ» պիտակըկրած են, ինչու՞ բանաստեղծը պիտի գրէր «տխուր քէ-ֆը մեր հայկական» ինչու՞ «հայու տխուր աչքեր» ըսածեն:

Ուզենք կամ չուզենք, կը յիշենք սուրիացի տեղացի-ները, խանութպան, թէ սպասեակ, ինչպէս կը դիմաւո-րեն, ինչ լեզու կը թափեն, «Ահլան ուա սահ լան, թահթամ րաք, թք րամ, ալա ռա սի ու այնի, պա լա հա՛ըօ, խալ լիալէ նա, շար րաֆ թու, ը լ մա հալ մա հալ քօն. . .» դեռ շա -րե՞մ: Ին չու՞ այդ արա բը կամ քիւր տը, գու ցէ տգէտ, գու -ցէ անգ րա գէտ, այս մեղ րա ծո րան լե զուով պի տի խօ սին,իսկ մե րին նե րը` ոչ:

Հին, գորշ օրե րուն հետ բաղ դա տած, հա րիւր տո կո -սով փոխ ուած է ամէն ինչ, ազատ, ան կախ, նոր, գե ղե -ցիկ. ալ ին չու՞ պա հել անժը պիտ դէմ քը ու չպայ ծա ռա -նալ, պայ ծա ռացը նե լով շր ջապատը:

Page 13: LX& TARI JIU 2006 :RKOU

LUNDI 26 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 26, 2015 • ABAKA • 13

«Մայքրոսոֆթ»ի հայազգի փոխ-նախագահ Վահէ Թորոսեան Երեւանի մէջ«ԿՐՆԱՍ ՓՈՔՐ ԵՐԿԻՐ ՄԸ ԸԼԼԱԼ, ԲԱՅՑ ՈՒՆԵՆԱԼ ՄԵԾ ԵՐԱԶԱՆՔՆԵՐ»

Այս օրերուն Հայաստան կը գտնուի «Մայքրո-սոֆթ» ընկերութեան փոխ-նախագահ Վահէ Թո-ր ո ս ե ա ն , ո ր Հ ա յ ա ս տ ա ն ի Ն ա խ ա գ ա հ ի , Վ ա ր -չապետի ու պետական այլ դէմքերու հետ անջատհանդիպումներ ունենալէ ետք, մասնակցեցաւնաեւ 12 Հոկտեմբերին, Տեղեկատուական Թէք-նիքագիտութեան ոլորտի մէջ 2015-ի կրթականպարգեւներու յանձնման արարողութեան: ՎահէԹորոսեան արտասուելու չափ յուզուած հոգե-վիճակ ունէր, տեսնելով աշակերտներ ու ուսա-նողներ, որոնք Հայաստանի Նախագահի ձեռամբկը ստանային իրենց մրցանակը: Այս տարի 44երիտասարդներ (16 աշակերտ եւ 28 ուսանող-ներ) արժանացան «բացայայտել լաւագոյնները,խանդավառել յաջորդները» կարգախօսով կրթա-կան պարգեւներուն:

Պարգեւներու տուչութիւնը կայացաւ Նախա-գահական նստավայրի մէջ : Սերժ Սարգսեանյ ա ն ձ ն ե լ ո վ պ ա ր գ ե ւ ն ե ր ը ն շ ե ց ո ր ո ւ ր ա խ է ո րմրցանակներու հետ միասին երիտասարդներկարելիութիւն ունին ստանալու այլ պարգեւ մըեւս՝ Վահէ Թորոսեանի հետ անկաշկանդ շփուե-լու կարելիութիւնը: Կոչ կ’ուղղեմ որ լիարժէք կեր-պով օգտուիք այդ կարելիութիւնէն, ըսաւ նախա-գահը:

Ելոյթ մը ունենալով Վահէ Թորոսեան շեշտեցոր ինք ծնած ու մեծցած է Փարիզի մէջ, ստացած

է հայկական դաստիարակութիւն եւ հիմա ուրախէ հ ա յ կ ա կ ա ն ա ր մ ա տ ն ե ր ո ւ ն վ ե ր ա դ ա ռ ն ա լ ո ւհամար: «Այս հանդիսութենէն առաջ հանդիպումմը ունեցայ Նախագահի հետ, նշեց որ իմ սիրտըմիշտ ալ հայութեան հետ եղած է: Երբ 2006-ինո ր ո շ ե ց ի Հ ա յ ա ս տ ա ն ի մ է ջ բ ա ն ա լ « Մ ա յ ք ր ո -սոֆթ»ի հայաստանեան գրասենեակը, նախ խոր-հեցայ ձեր՝ երիտասարդ սերունդի մասին», նշեցՎահէ Թորոսեան:

Իր բնորոշումով, ապագայի համար չկայ աւելիլաւ հիմ, քան գիտելիքը, յատկապէս թուային ու

բարձր թէքնիքագիտութեան ո լորտի մէջ , երբամէն օր, աշխարհի որեւէ կէտի վրայ, ոեւէ մէկընոր բան մը կը ստեղծէ, երբեմն փոխելով մինչայդ եղած չափանիշները: «Անընդհատ նշաձողըբարձրացնելով է որ կարելի է առաջին ըլլալ: Եսձ ե զ ի կ ը մ ա ղ թ ե մ ո ր դ ո ւ ք ը լ լ ա ք յ ա ջ ո ր դ Պ ի լԿէյթս: Երբեք մի մոռնաք որ նորագոյն թէքնի-քագիտութեան մարզի մէջ չափը այլեւս նշանա-կութիւն չունի, այսօր կարելի է ըլլալ փոքր երկիր,բայց ունենալ մեծ երազանքներ:

Իմ մաղթանքն է որ ձեզմէ իւրաքանչիւրը լա-ւագոյնը ընէ Հայաստանի համար», ըսաւ ՎահէԹորոսեան:

Գալով «Մայքրոսոֆթ»ի մէջ աշխատելու կա-րելիութիւններուն, ապա Վահէ Թորոսեան խոր-հուրդ տուաւ որ երիտասարդներ անընդհատ կա-տարելագործուին, դիմեն ընկերութեան կողմէկ ր թ ա թ ո շ ա կ ա յ ի ն ծ ր ա գ ի ր ն ե ր ո ւ ն : Գ ի տ ց է ք ո ր«եան»ով վերջացող որեւէ մականուն կը ստիպէոր ես աւելի ուշադիր ըլլամ այդ դիմումի նկատ-մամբ: «Ինչպէս արդէն ըսի, իմ սիրտս հայկականէ» , եզրակացուց Թորոսեան: Ա յս մրցանակա-բաշխութեան մէջ լաւագոյն Սփիւռքահայ ուսա-նող մրցանակին արժանի նկատուեցաւ սուրիա-հայ Գասիա Աթաշեան, որ Ամերիկեան համալսա-րանի համակարգչային բաժնի ուսանող է:

Na.agaf Sargs;an ;u Wafh Joros;an

171 տարի անց նոր դպրոցՍթանպուլում

«Անատոլու» լրատուական գործակալութեան համաձայն, Սեպտեմբերի28-ին Սթանպուլում պաշտօնապէս բացուել է մի նոր հայկական դպրոց:«171 տարի անց դպրոցական նոր շէնք տեղափոխուելը ուրախացնում էբոլորիս: Շնորհակալութիւն ենք յայտնում բոլոր նախարարներին, քա-ղաքապետերին եւ հայկական համայնքին՝ հնարաւոր դարձնելու համարայս բացառիկ պահը», նշել է այդ առիթով Ս. Աստուածածին եկեղեցու հիմ-նադրամի նախագահ Մէսուտ Օզտեմիրը:

Դպրոցի շինարարութիւնը սկսուել է երեք տարի առաջ, շնորհիւ 2008-ինկառավարութեան ընդունած բարեփոխումներին , որոնք փոքրամաս-ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ի ն ի ր ա ւ ո ւ ն ք է ի ն վ ե ր ա պ ա հ ո ւ մ ձ ե ռ ք բ ե ր ե լ ո ւ ս ե փ ա կ ա նկառոյցներ կամ վերանորոգելու դրանք: Պաքըրքոյի քաղաքապետարաննէլ որոշ յարկերից ազատել էր , հեշտացնելու համար դպրոցի շինարա-րութիւնը: Այդուհանդերձ, ըստ Օզտեմիրի, ֆինանսներ հայթայթելը մեծջանքեր է պահանջել:

Փոքրամասնութիւնների դպրոցների խնդիրը կանոնակարգուած է ըստ1923 թուի Լոզանի պայմանագրի, որը թոյլատրում է յոյն, հրեայ եւ հայհամայնքներին բացել իրենց դպրոցները երկրում: Չնայած ուսումնականծրագրերը այդ դպրոցներում հաստատւում են կառավարութեան կողմից,համայնքները կարող են թուրքերէնի կողքին նաեւ դասաւանդութիւն իրա-կանացնել իրենց ազգային լեզուներով:

Ներկայիս Սթանպուլում գործում են 22 փոքրամասնական դպրոցներ,որոնցից 5-ը յունական են, 1-ը՝ հրէական եւ 16-ը հայկական, որոնցում սո-վորում են 3 հազարից աւելի աշակերտներ:

Պաքըրքոյի շրջանը գտնւում է Սթանպուլի եւրոպական մասում: Մինչայժմ այնտեղ գործում էր մէկ փոքրիկ հայկական դպրոց, որը 170 տարիառաջ կառուցել էր Յովհաննէս Տատեան ամիրան: Բնակչութեան աճի հե-տեւանքով դպրոցն այ լեւս ի վիճակի չէր ընդունե լու մեծ թիւով աշա-կերտներ: Նոր դպրոցում մինչեւ 500 աշակերտներ հնարաւորութիւն ենունենալու սովորելու:

Հ. Ծ.

«Արաս» հրատարակչատան թրքերէն նոր գիրքը

Զապէլ Եսայեանի «Մելիհա Նուրի Հանըմ» նորավէպը՝թրքերէնով

« Ա ր ա ս » հ ր ա տ ա ր ա կ չ ա տ ո ւ ն ըթրքերէն գիրքերու իր շարքին վրայնոր ու արժէքաւոր հատոր մը աւել-ցուց, թուրք ընթերցողներու տրա-մադրութեան տակ դրաւ տաղան-դաւոր, բայց եղերաբախտ գրագի-տուհի Զապէլ Եսայեանի մեզի ան-ծ ա ն օ թ մ է կ ն ո ր ա վ է պ ի ն թ ր ք ե ր է նթարգմանութիւնը: Չէինք գիտեր որԶապէլ Եսայեան գրած է «ՄելիհաՆուրի Հանըմ» անուն նորավէպ մը,որուն մէջ կը պատմէ Չանաքքալէիպատերազմի օրերուն երկու սէրե-րու միջեւ տարուբերուած թրքուհիիմ ը մ ա ս ի ն , ո ր ո ւ ն ս ի ր ա հ ա ր ա ծ էնաեւ հայ բժիշկ մը, որ կը խուսափիի ր ս է ր ը խ ո ս տ ո վ ա ն ե լ է : Զ ա պ է լԵսայեան այս գիրքը գրած է յուշագ-րութեան ձեւին տակ, իր ստեղծածհերոսուհիին բերնէն, ցո լացնելովայդ շրջանի թուրքերուն ալ ապրում-ները: Այս գիրքը նախ որպէս թեր-թօն հրատարակուեր է, ապա գիրքիձեւով հրապարակ հանուեր է 1928թուականին Փարիզի մէջ «Լուսա-ք ա ղ » մ ա տ ե ն ա շ ա ր է ն ե ւ Տ ա ր օ նտպարանէն:

«Արաս»ի հրատարակած այս նորգիրքը ուրիշ մասնայատկութիւն մընալ ունի: Զապէլ Եսայեանի այս գիր-քը հայերէնէն թրքերէնի թարգման-ւած է Մէհմէտ Ֆաթիհ Ուսլուի կող-մ է : Կ ը թ ո ւ ի թ է թ ա ր գ մ ա ն ի չ ը լ ա ւհ ա յ ե ր է ն գ ի տ է ե ւ զ ա յ ն թ ր ք ե ր է ն իթ ա ր գ մ ա ն ա ծ է , գ ո ր ծ ա ծ ե լ ո վ հ ի նթրքերէն բառեր ալ, որպէսզի կարե-նայ նոյնութեամբ ցոլացնել Զապէլ

Ե ս ա յ ե ա ն ի ն ո ր ա վ է պ ի ն մ է ջ ն կ ա -րագրուած մթնոլորտը: Թարգմանիչթուրք մտաւորականը ունի ընդար-ձակ ուսումնասիրութիւն մըն ալ այսնորավէպին մասին, ան վարպետու-թեամբ կը գրախօսէ իր իսկ թարգ-մանած գիրքին մասին:

Հրատարակուած գիրքին խմբա-գ ի ր ն է Ռ ո պ է ր Գ ո փ թ ա շ , կ ո ղ ք իպատրաստութիւնը ըրած է ԱրէտԿ ը ճ ը ր , ո ր օ գ տ ո ւ ա ծ է Փ ա ր ի զ է նՎահէ Թաշճեանի կողմէ տրամադ-րըուած լուսանկարէ մը:

Visit ABAKA online, in color, current and past issues

www.tekeyanmontreal.caNews and analysis in Armenian,

French and English

Page 14: LX& TARI JIU 2006 :RKOU

14 • ABAKA • LUNDI 26 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 26, 2015

Պրահայի Սուրբ Հոգի Եկեղեցին Փոխանցուեց Հայ Համայնքին«ՕՐԵՐ»

Կարտինալ Տուքան բանալին յանձնեց Հայր Բարսեղին

Հոկտեմբեր 11-ին Պրահայի Սուրբ Հոգի Կա-թոլիկ եկեղեցին Փոխանցուեց Հայ Առաքելականեկեղեցու Սուրբ Գրիգոր Լուսաւորիչ ծխականհամայնքին՝ անժամկէտ օգտագործման համար:Պատմական այս իրադարձութեանը ներկայ էրՉեխիայի Կաթոլիկ եկեղեցու առաջնորդ, կարտի-նալ Տոմինիք Տուքան, որ իր շնորհիւ իրակա-նութիւն դարձաւ չեխահայերի ցանկութիւնը :Վերջին տարիների ընթացքում Հայ Առաքելա-կան եկեղեցու Չեխիայի հոգեւոր հովիւ՝ ԲարսեղՎրդ. Փիլաւչեանի եւ կարտինալ Տուքանի միջեւհաստատուած ջերմ յարաբերութիւնները նպաս-տեցին բանակցութիւնների աւարտին եւ տուե-ցին իրենց դրական արդիւնքը:

14-րդ դարում կառուցուած Սուրբ Հոգի եկե-ղեցու փոխանցման արարողութիւնը սկսուեցժ ա մ ե ր գ ո ւ թ ե ա մ բ , գ ո հ ա բ ա ն ա կ ա ն ա ղ օ թ ք ո վ ,որին մասնակցեցին Հայր Բարսեղը, Կենտրոնա-կան Եւրոպայում հայրապետական պատուիրակՏիրան Վրդ. Պետրոսեանը եւ Հայկ սարկաւագՈւթիճեանը:

Ժամերգութիւնից յետոյ, կարտինալ Տուքանինշնորհակալանքի խօսք ասաց Հայր Բարսեղը,նշելով, որ եկեղեցու յանձնումը քրիստոնէականսիրոյ ու եղբայրութեան արտայայտութիւն էր:Հայր Բարսեղը ներկայ հաւատացեալներին կոչա ր ե ց ա յ ս ո ւ հ ե տ ի ր ե ն ց ա ղ օ թ ք ն ե ր ո վ լ ց ն ե լեկեղեցին եւ զօրացնել: «Եկեղեցին միայն պա-տերը չեն, այն պէտք է պահենք, պահպանենք եւհ ո գ տ ա ն ե ն ք մ ե ր մ ի ա ս ն ա կ ա ն ջ ա ն ք ե ր ո վ » ,ասաց նա: Կենտրոնական Եւրոպայում հայրա-պետական պատուիրակ Տիրան Վրդ. Պետրոս-եանը շնորհաւորելով չեխահայ համայնքին, նշեց,որ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Գարեգին Բ.-իշնորհակալանքներն ու բարեմաղթանքներն էփոխանցում կարտինալ Տուքանին եւ Նոյեմբերի3-ին նրան սպասում են Մայր Աթոռ Սուրբ Էջ-միածնում: Նա մաղթեց, որ այսուհետ եկեղեցուՍուրբ հոգին ուղեկցի հայ հաւատացեալ համայն-քին եւ հայութիւնն իր ամենօրեայ աղօթքներով

լցնի այս եկեղեցին:Հայաստանի դեսպան Տիգրան Սէյրանեանը

նոյնպէս շնորհակալութիւն յայտնելով չեխ ժո-ղովուրդին եւ կարտինալ Տուքանին՝ փոխանցեցՀայաստանի կառավարութեան շնորհաւորանք-ները: Նա նշեց, որ չեխահայ համայնքի, եկեղեցուեւ պետութեան հաւաքական ջանքերն ի վերջոյտ ո ւ ե ց ի ն ն մ ա ն դ ր ա կ ա ն ա ր դ ի ւ ն ք : Մ ի ե ւ ն ո յ նժամանակ նա նշեց, որ հայութիւնն այնպէս էդրսեւորել իրեն, որ արժանացել է նման վստա-հութեան չեխ եկեղեցու կողմից , եւ այժմ մեծպատասխանատուութեամբ պէտք է հոգ տանելեկեղեցուն, ոչ միայն պահելով, այլեւ շէնացնե-լով:

Այնուհետեւ ներկաներին ողջունեց եւ շնորհա-ւորեց Չեխիայի Կաթոլիկ եկեղեցու առաջնորդկարտինալ Տոմինիք Տուքան: Նա անդրադարձաւՀայ եկեղեցու եւ հայութեան քրիստոնէական ժա-ռանգութեանը, այն ողբերգութեանը, որ 1915թուականին տեսել է Հայ ժողովուրդը, ինչի մա-սին վկայել է նաեւ պրահայաբնակ գրող Ֆրանց

Վերֆելը : Կարտինալը նաեւ նշեց, որ այս օրըտօն է բոլորի համար, եւ շնորհաւորեց չեխահա-յութեանը այս առիթով:

Ելոյթի աւարտին կարտինալ Տուքան եկեղեցուխ ո ր հ ր դ ա ն շ ա կ ա ն բ ա ն ա լ ի ն յ ա ն ձ ն ե ց Հ ա յ րԲարսեղին: Ներկաներին իբրեւ օրուայ յիշատակբաժանուեցին նաեւ փայտէ խաչեր:

Արարողութեանը ներկայ էին Չեխիայի հո-գեւոր դասի ներկայացուցիչներ, խորհրդարանիպատգամաւոր Մարեք Պենտան, հայ համայնքիբազմաթիւ ներկայացուցիչներ: Եկեղեցում ներ-կայ հայերը ուրախութեամբ շնորհաւորում էինմիմիանց եւ մոմավառութեամբ աղօթում:

Նշենք, որ հայերը Պրահայում երբեւէ եկեղեցիչեն ունեցել, բայց վերջին 10 տարիներին բոլորեկեղեցական արարողութիւնները կատարւումէ ի ն հ ա յ հ ա ւ ա տ ա ց ե ա լ հ ա մ ա յ ն ք ի ն տ ր ա մ ա դ -րըուող Պրահայի Կաթոլիկ Սուրբ Հիլիի եկեղե-ցում:

Սուրբ Հոգի եկեղեցին գտնւում է Պրահա 1թաղամասի Տսով 1083/7 հասցէում:

Յոբելեանական հանդիսութիւն ՄոսկուայումՌուսաստանի Հայերի Միութեան Նախագահ վերընտրուեց Արա Աբրահամեան

Գոհար ՊոտոյեանՄոսկուայում «Ազգի» յատուկթղթակից

Այս տարի 15-ամեայ յոբելեանն էտ օ ն ո ւ մ « Ռ ո ւ ս ա ս տ ա ն ի Հ ա յ ե ր իՄիութիւն» համառուսաստանեանհ ա ս ա ր ա կ ա կ ա ն կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ -թիւնը, որու գործունէութիւնը հիմ-ն ա դ ր մ ա ն ա ռ ա ջ ի ն ի ս կ օ ր ե ր ի ցն պ ա տ ա կ ա ո ւ ղ ղ ո ւ ա ծ է ե ղ ե լ Ռ ո ւ -սաստանում բնակուող մօտ 3 մի-լիոն հայերի համախմբմանը, տա-րածաշրջանում ազգամիջեան յա-րաբերութիւնների ներդաշնակ զար-գացմանը, փոխադարձ յարգանքի,բ ա ր ի դ ր ա ց ի ո ւ թ ե ա ն ե ւ հ ա ն դ ո ւ ր -ժ ո ղ ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն ս կ զ բ ո ւ ն ք ն ե ր իխթանմանը, խաղաղութեան հաս-տ ա տ մ ա ն ն ո ւ բ ա ր ե կ ա մ ո ւ թ ե ա նամրապնդմանը: Արդիւնքում այսօրՌԴ-ում ստեղծուած են բոլոր պայ-մանները հայկական համայնքայինե ւ հ ո գ ե ւ ո ր կ ե ա ն ք ի զ ա ր գ ա ց մ ա նհ ա մ ա ր , կ ա ռ ո ւ ց ւ ո ւ մ ե ն ն ո ր մ շ ա -կութային կենտրոններ, բացւում ենՀ ա յ Ա ռ ա ք ե լ ա կ ա ն ե կ ե ղ ե ց ո ւ տ ա -ճարներ , բազմազգ Ռուսաստանիմիւս ժողովուրդների ներկայացու-ցիչների հետ համատեղ լայնօրէննշւում են հայկական աւանդականտ օ ն ե ր ը : Մ ի ո ւ թ ի ւ ն ը ն պ ա ս տ ո ւ մէ Ռ ո ւ ս ա ս տ ա ն ո ւ մ մ շ ա կ ո ւ թ ա յ ի ն ,կրթական եւ հասարակական կեան-ք ի բ ա զ մ ա կ ո ղ մ ա ն ի ո ւ թ ե ա ն պ ա հ -պ ա ն մ ա ն ը , հ ե տ ե ւ ո ղ ա կ ա ն օ ր է ն

ո ւ շ ա դ ր ո ւ թ ի ւ ն է դ ա ր ձ ն ո ւ մ ե ր ի -տասարդ սերնդի հայրենասիրականոգով դաստիարակութեանը, նրանցմ օ տ բ ա ր ո յ ա կ ա ն ո ւ ղ ե ն ի շ ե ր ի ձ ե -ւաւորմանը, հայրենակիցների հետկապերի ամրապնդմանը:

Միութեան հիմնադրման 15-ամ-եակի կապակցութեամբ Մոսկուա-յ ո ւ մ ե ւ Ռ ո ւ ս ա ս տ ա ն ի հ ա յ կ ա կ ա նհամայնքներում տեղի էին ունեցելմի շարք տօնական միջոցառումներ,ի ս կ հ ա ն դ ի ս ո ւ թ ե ա ն գ ա գ ա թ ն ա -կէտը՝ գլխաւոր միջոցառումը, Հոկ-տ ե մ բ ե ր ի 1 0 - ի ց 1 1 - ը Մ ո ս կ ո ւ ա յ ի«Փրէզիտէնթ հոթէ լում» անցկաց-ւ ա ծ Ռ ո ւ ս ա ս տ ա ն ի հ ա յ ե ր ի մ ի ո ւ -թեան 5-րդ համագումարն էր, որինյ ա ջ ո ր դ ե ց հ ա ն դ ի ս ա ւ ո ր ե ր ե կ ո ն ,Քրեմլի դահլիճում:

Միջոցառմանը մասնակցում էինՌԴ բարձրաստիճան պաշտօնեա-ներ, ՌԴ-ում հաւատարմագրուածօ տ ա ր ե ր կ ր ե ա յ պ ե տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր իդեսպաններ, միջազգային կառոյց-ն ե ր ի ղ ե կ ա վ ա ր ն ե ր , ք ա ղ ա ք ա կ ա նհ ա ս ա ր ա կ ա կ ա ն ե ւ մ շ ա կ ո ւ թ ա յ ի նանուանի գործիչներ, ՀՀ պաշտօ-նական ներկայացուցիչներ եւ Մոս-կ ը ո ւ ա յ ի հ ա յ հ ա մ ա յ ն ք ի յ ա յ տ ն իգ ո ր ծ ի չ ն ե ր : Տ օ ն ա կ ա ն հ ա ն դ ի ս ո ւ -թեանը ներկայ էին նաեւ ՌԴ-ում ՀՀդ ե ս պ ա ն Օ լ ե կ Ե ս ա յ ե ա ն ը ե ւ Լ Ղ Հարտգործնախարար Կարէն Միրզոյ-եանը:

Ներկաները ջերմօրէն ընդունե-ցին ՌԴ նախագահ Վլատիմիր Փու-թ ի ն ի , Հ Հ ն ա խ ա գ ա հ Ս ե ր ժ Ս ա ր -

գըսեանի եւ Մոսկուայի քաղաքա-պետ Սերկէյ Սոպեանինի շնորհա-ւորական ուղերձները:

« Դ ո ւ ք ծ ա ն ր ա կ շ ի ռ ա ւ ա ն դ է քներդնում մեր երկրում ազգամիջ-եան յարաբերութիւնների ներդաշ-նակեցման գործում, պահանջուածա շ խ ա տ ա ն ք է ք կ ա տ ա ր ո ւ մ մ շ ա -կոյթի, լուսաւորութեան եւ կրթու-թեան ոլորտում հասարակութեանհ ա մ ա ր կ ա ր ե ւ ո ր ն ա խ ա ձ ե ռ ն ո ւ -թիւնների եւ նախագծերի իրակա-ն ա ց մ ա ն հ ա մ ա ր : Ն պ ա ս տ ո ւ մ է քՌուսաստանի եւ Հայաստանի մի-

ջ ե ւ ա ւ ա ն դ ա կ ա ն բ ա ր ե կ ա մ ա կ ա նյարաբերութիւնների ամրապընդ-մ ա ն ը » , - ա ս ո ւ ա ծ է ր Վ լ ա տ ի մ ի րՓութինի շնորհաւորական ուղեր-ձում:

« Ռ ո ւ ս ա ս տ ա ն ի Հ ա յ ե ր ի Մ ի ո ւ -թեան ստեղծումը նշանակալի քայլդ ա ր ձ ա ւ Ռ ո ւ ս ա ս տ ա ն ի հ ա յ հ ա -մայնքի համախմբման եւ Ռուսաս-տանում ապրող հայերի ազգայինինքնութեան պահպանման ճանա-պարհին եւ միութեան կայացմանգործում որոշիչ դեր խաղաց կազ-մակերպութեան հիմնադրի եւ ան-փոփոխ ղեկավարի՝ Արա Աբրահամ-եանի նպատակաուղղուած աշխա-տանքը, որ երկար տարիներ մշտա-պէս բնակուե լով Ռուսաստանում,շատ բան է անում մեր եղբայրականպետութիւնների միջեւ բազմակողմկ ա պ ե ր ի հ ե տ ա գ ա յ ա մ ր ա պ ը ն դ -ման համար,- իր ուղերձում նշել էՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսեանը՝Ռուսաստանի Հայերի Միութեանը,ն ր ա բ ո լ ո ր ա ն դ ա մ ն ե ր ի ն մ ա ղ թ ե -լով նորանոր յաջողութիւններ Հա-յ ա ս տ ա ն ի ե ւ Ռ ո ւ ս ա ս տ ա ն ի ժ ո ղ ո -վուրդների դարաւոր բարեկամու-թ ե ա ն ա մ ր ա պ ն դ մ ա ն ն ո ւ ղ ղ ո ւ ա ծմեր ընդհանուր գործին ծառայելումէջ:

Համագումարը միաձայն Ռուսաս-տ ա ն ի Հ ա յ ե ր ի Մ ի ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա -գ ա հ ը ն տ ր ե ց Ա ր ա Ա բ ր ա հ ա մ ե ա -նին:

Ara Abrafam;an

Page 15: LX& TARI JIU 2006 :RKOU

LUNDI 26 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 26, 2015 • ABAKA • 15

ABAKA News, onlineՀամացանցային եռալեզու ամէնօրեայլրատուական ճոխ հրատարակութիւնը

www.abakanews.org

2011ի Մարտէն ի վեր, երբ սկսաւՍուրիոյ ներքին քաղաքական պա-տ ե ր ա զ մ ը , մ օ տ ա ւ ո ր ա պ է ս հ ի ն գմիլիոն սուրիացիներ գաղթի ճամ-բ ա ն բ ռ ն ե ց ի ն : Ա ն ո ն ց ջ ա խ ջ ա -խիչ մեծամասնութիւնը կը փորձէա պ ա ս տ ա ն գ տ ն ե լ կ ա մ գ տ ա ծ էդրացի երկիրներու մասնաւորաբարԹուրքիոյ մէջ: Կը յաջորդեն Լիբա-նան, Յորդանան, Իրաք եւ Եգիպ-տոս:

Ներկայիս Թուրքիոյ մէջ ապաս-տանածներու թիւը կը գնահատուիմօտաւորապէս երկու միլիոն:

Սուրիոյ դրացի երկիրներու բաղ-

դատմամբ, Եւրոպա հիւրընկալուածսուրիացի գաղթականներու թիւըգրեթէ արհամարհելի է:

9 Ս ե պ տ ե մ բ ե ր ի ն , Ե ւ ր ո պ ա կ ա նյանձնաժողովը մեծամասնութեամբսուրիացի 160 հազար գաղթական-ներու համար սահմանեց Եւրոմիու-թենէն ներս երկիր առ երկիր՝ հիւ-րընկալման բաժինները:

2 0 1 4 - ի տ ո ւ ե ա լ ն ե ր ո վ , պ ա տ ե -րազմի սկիզբէն ի վեր միայն 123հազար 600 սուրիացիներ ապաս-տանած են եւրոպական երկիրներ,այ լ խօսքով , ընդհանուրին միայնչորս առ հարիւրը: Բայց այդ թիւը

զ գ ա լ ի յ ա ւ ե լ ո ւ մ ա ր ձ ա ն ա գ ր ա ծ է2015ին, արդարեւ, այս տարուանսկիզբէն ի վեր Եւրոմիութեան սահ-մաններէն ներս, ապաստանի 755հազար դիմում ներկայացուած է ,այ լ խօսքով 65 առ հարիւրի յաւե-լ ո ւ մ մ ը , ա ն ց ե ա լ տ ա ր ո ւ ա ն բ ա ղ -դատմամբ:

Բ ա ց ի Ս ո ւ ր ի ո յ դ ր ա ց ի ե ր կ ի ր -ներէն, ամէնէն մեծ թիւով սուրիացիգաղթականներ հիւրընկալած մնաց-եալ երկիրներու ցանկը կը գ լխա-ւորէ Գերմանիա (41 հազար) որունկը յաջորդէ Շուէտ՝ 34.200ով: Ապաե ր ր ո ր դ դ ի ր ք ի վ ր ա յ կ ը գ տ ն ո ւ ի

Հայաստան, յետոյ՝ Հոլանտա, Պուլ-կարիա, Դանիա, Զուիցերիա, ՄեծնԲրիտանիա, Յունաստան, Ֆրանսա:Ս փ ի ւ ռ ք ի Ն ա խ ա ր ա ր ո ւ թ ե ա ն ա յ ստ ա ր ո ւ ա ն ա ռ ա ջ ի ն ե ռ ա մ ս ե ա յ իտուեալներով, պատերազմին սկիզ-բ է ն ի վ ե ր Ս ո ւ ր ի ա յ է ն Հ ա յ ա ս տ ա նգ ա ղ թ ա ծ ե ն շ ո ւ ր ջ 1 5 - 1 6 հ ա զ ա րհ ո գ ի , ա ն ո ն ց շ ո ւ ր ջ 1 2 հ ա զ ա ր ըսուրիահայ է եւ անոնց ճնշիչ մեծա-մասնութիւնը 8-9 հազարը դարձածէ Հայաստանի քաղաքացի: Ցաւօք,ապաստանեալներու թիւը կը մեծ-նայ ամէն անցնող օր:

Սուրիացի գաղթականներ հիւրընկալող երկիրներու ցանկին մէջՀայաստան կը գրաւէ երրորդ դիրքը

Ցեղասպանութեանզոհերու յիշատակիննուիրուած երեկոյ՝Փարիզի մէջ

12 Հոկտեմբերին, Փարիզի «Ֆոլօ Պէրժէր» սրա-հին մէջ, մեծանուն երգիչ Շարլ Ազնաւուրի հովանիիներքեւ սարքուեցաւ յատուկ համերգ մը, նուիրուածՀայոց Ցեղասպանութեան ու Հոլոքոսթի զոհերու յի-շատակին: Միջոցառումը կը կրէր «Դո’ւն իմ եղբայր»խորագիրը եւ կայացաւ լեփ լեցուն դահլիճին մէջ:Հնչեցին բացման խօսքեր, ինչպէս նաեւ պաստառիվրայ ցուցադրուեցաւ Շարլ Ազնաւուրի ուղերձը:Յայտագրին մասնակցեցան յայտնի յօրինող, դաշ-նակահար Միշէլ Լէկրան՝ իր որդւոյն, Պէնժամինիհետ, դաշնակահար, երգիչ Ժիլպէր Մոնթանիը, եր-գիչ Էնրիքօ Մասիաս, երաժիշտ Անտրէ Մանուկեան,տուտուկահար Լեւոն Մինասեան եւ որիշներ:

Ժիլպէր Մոնթանիը մեկնաբանեց Թաթա Սիմոն-եանի «Անապատի արեւ» երգը:

Համերգի պաշտօնական կայքէջին վրայ մէջբեր-ւ ա ծ է Հ ի թ լ է ր ի կ ո ղ մ է Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա նըսածները 1939ին. «Ո՞վ կը յիշէ Հայոց Ցեղասպա-նութիւնը» : Գրուած են նաեւ հետեւեալ տողերը.«Ասիկա այն ժամանակաշրջանն էր, երբ Հիթլէր կըպատրաստուէր Ցեղասպանութիւն իրագործել այլժողովուրդի մը՝ հրեաներու դէմ: 1915ի սարսափըկրկնեց ու պատահեցաւ աշխարհի այ լ ծայրերումէջ, այ լ ժողովուրդներու հետ: Հայոց Ցեղասպա-նութենէն դար մը վերջ, արուեստագէտներ որոնքո ւ ն ի ն կ ա մ չ ո ւ ն ի ն ֆ ր ա ն ս ա կ ա ն , հ ր է ա կ ա ն կ ա մհ ա յ կ ա կ ա ն ծ ա գ ո ւ մ , հ ա ւ ա ք ո ւ ա ծ ե ն ո գ ե կ ո չ ե լ ո ւՀայոց Ցեղասպանութեան տարելիցն ու Հոլոքոսթը:Անոնք պիտի երգեն ի յիշատակ ցեղասպանութիւն-ներու բոլոր զոհերուն»:

Page 16: LX& TARI JIU 2006 :RKOU

16 • ABAKA • LUNDI 26 OCTOBRE 2015 - MONDAY OCTOBER 26, 2015

Patouo\ Fiur^

Aãnoua˜a\l Tikin Mari A[axar;an

<abaë 31 Fokt;mb;r

;u Kiraki 1 No\;mb;r 2015

vamè 10!00-çn

†;Èa©in a,ôatan˘n;r

Anou,;[çnnârou ;u ômor;[çnn;rou wayaÈ˘

:rkou ˚r;roun^ ya,i spasarkouëiun

|au;l;al manramasnouë;an famar f;Èa]a\n;l

:k;[;Ûuo\ gras;n;ak^ (514) 279-3066 ëiuin

S& Grigor Lousauoric AÈaÁnordanist :k;[;Ûi

Cathédrale Arménienne St-Grégoire l’IlluminateurSt. Gregory the Illuminator Armenian Cathedral

T A R : K A N

Kaãmak;rpouë;amb^

TIKNANZ |AN†NA>OUMBI

ՊՈԼՍԱՀԱՅ ՀԻՄՆԱՐԿFONDATION BOLSAHAY

Պոլսահայ Մշակութային Միութիւն

ՏԱՐԵԿԱՆ ՊԱԶԱՐՊատուոյ Նախագահութեամբ՝

Տիկ. ԹԱԳՈՒՀԻ ԳԱՍՊԱՐԵԱՆ

Շաբաթ եւ Կիրակի 7 եւ 8 Նոյեմբեր, 2015

Առաւօտեան ժամը 10:00-էն – կ.ե. ժամը 5:00

Ձեռային աշխատանքներ,

Անուշեղէններ եւ խմորեղէններ

Կէսօրուան ճաշի սպասարկութիւն

Հէ Տէ Փէ կուսակցութեան համանախագահՍէլահատտին Տէմիրթաշ այս օրերուն դարձեալշատ խիստ յայտարարութիւններ կ’ընէ, այնքանո ր մ ա մ ո ւ լ ն ի ս կ կ ը դ ժ ո ւ ա ր ա ն ա յ լ ր ի ւ ա ր ձ ա -գանգելու անոր արտայայտութիւններուն:

Տէմիրթաշ վերջին անգամ եւս շատ լուրջ յայ-տարարութիւններ ըրաւ Ամերիկեան Սի Էն Էն

հեռատեսիլի կայանի նշանաւոր լրագրող Աման-փ ո ւ ր ի հ ա ր ց ո ւ մ ն ե ր ո ւ ն պ ա տ ա ս խ ա ն ե լ ո վ : Ա նըսաւ որ Թուրքիոյ պատմութեան ամէնէն արիւ-ն ա լ ի ե ւ բ ա ր բ ա ր ո ս յ ա ր ձ ա կ ո ւ մ ն ե ր է ն մ է կ ըապրուեցաւ:

Տակաւին որեւէ լուսաբանութիւն չէ կատար-ւ ա ծ ա ն ձ ն ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ա հ ա բ ե կ ի չ ն ե ր ո ւ ն

ինքնութեան կողմէ: «Բայց նշաններ կան որ այսյ ա ր ձ ա կ ո ւ մ ը գ ո ր ծ ո ւ ա ծ է Ը Շ Ի Տ ի ն կ ո ղ մ է ե ւԸՇԻՏն ալ չի կրնար այսպիսի բան մը ընել եթէպետութեան մէջ իրեն զօրակցողներ չըլլան:

Այսինքն Սէ լահատտին Տէմիրթաշ ուղղակիկառավարութիւնը պատասխանատու նկատեցայս յարձակումէն:

Սէլահատտին Տէմիրթաշ կառավարութիւնը պատասխանատու նկատեց

Նախաձեռնութեամբ՝Թէքէեան Մշակութային

Միութեան

Ասմունքի ԵրեկոյՆուիրուած

ԴանիէլՎարուժան-իՄահուան 100-ամեակին

ԿատարումՆարեկ Ղազարեան-ի

Կիրակի, 8 Նոյեմբեր 2015,երեկոյեան ժամը 7:30-ին

Թէքէեան ԿեդրոնիՅ. Ս. Արզումանեան

սրահէն ներս