MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita...

44
MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES AGRA DE LEBORÍS (LARACHA) estíbaliz.... espinosa

Transcript of MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita...

Page 1: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES AGRA DE LEBORÍS (LARACHA)

estíbaliz.... espinosa

Page 2: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA

IES AGRA DE LEBORÍS

LARACHA

Impartido por Estíbaliz... Espinosa

DURACIÓNDURACIÓNDURACIÓNDURACIÓN: 10 10 10 10 horashorashorashoras distribuidas en 5 sesións semanais de 2

horas cada unha, ao longo dos meses de abril e maio de

2006.

NÚMERO DE ALUMNOSNÚMERO DE ALUMNOSNÚMERO DE ALUMNOSNÚMERO DE ALUMNOS: 15151515, pertencentes á clase de 4º de

Diversificación da ESO, da asignatura de Lingua Galega,

impartida pola profesora Luísa Villanueva.

OBXECTIVOSOBXECTIVOSOBXECTIVOSOBXECTIVOS: O obradoiro foi plantexado cunha perspectiva

de iniciación á literatura e á escrita dende unha óptica lúdicaóptica lúdicaóptica lúdicaóptica lúdica,

empregando o xogo como pauta. A idea é que cada neno e

nena perciba a literatura non como asignaturanon como asignaturanon como asignaturanon como asignatura, non como

materia de estudio, e moito menos como listado de obras

obrigatorias de lectura, senón como laboratorio, como

campo de xogos, como espacio que suscite a curiosidade.

Unha curiosidade xa case natural ao ser humano: a da

expresión de si mesmo e do que o rodea.

Así, outro dos obxectivos foi presentar a escrita e a literatura

como formas de expresión universalformas de expresión universalformas de expresión universalformas de expresión universal que empregan un

soporte determinado (pergameo, papel, pantalla de

ordenador, etc...) e un código determinado (a escritura) e que

resultan imprescindibles para comprender un pouco máis á

especie humana, a nosa memoria, a nosa visión de nós

Page 3: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

mesmos. Deste xeito, a literatura sería un elo ou eslabón máis

dentro da longa cadea de xeitos de expresión, onde se

inclúen soportes máis vellos (o teatro, a música) e máis

contemporáneos (o cine, o cómic, os video-xogos).

METODOLOXÍAMETODOLOXÍAMETODOLOXÍAMETODOLOXÍA: Dos puntos anteriores dedúcese que a

metodoloxía a seguir non foi académica ao uso. Non se

seguíu un patrón cronolóxico nin xeográfico para a

exposición dos temas, senón que se optou por unha unidade

semántica e temática en cada unha das catro sesións,

dispostas como segue:

1ª XORNADA “Lémbrome de...”1ª XORNADA “Lémbrome de...”1ª XORNADA “Lémbrome de...”1ª XORNADA “Lémbrome de...”

DURACIÓN: 2 HORAS

A literatura e os centros da memoria:

-os métodos mnemotécnicos da oralidade: a

rima, o ritmo (Homero, Meendiño, Pessoa)

- todos escribiron para perdurar : Horacio

(acabei un monumento máis duradeiro ca o

bronce), Shakespeare, os grafitteiros

- Actividade con Georges Perec: Je me souviens

2ª XORNADA: “ Tócaa de novo, Sam...”2ª XORNADA: “ Tócaa de novo, Sam...”2ª XORNADA: “ Tócaa de novo, Sam...”2ª XORNADA: “ Tócaa de novo, Sam...”

Page 4: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

DURACIÓN: 2 HORAS

Escribir, falar... é cantar

-Letras de cantigas/cancións:

- "Ondas do mar de Vigo" Martín Códax

- "Si, mi chiamano Mimí", G. Puccini- M. Callas

- "Knocking on heaven's door" Bob Dylan

- "Nowhere man" Beatles

- "Sympathy for the devil" Rolling Stones

- "Desafinado" A. C. Jobim

- "Human behaviour" Björk

- "You said something" Pj Harvey

3ª XORNADA: “ To the infinite...and beyond”3ª XORNADA: “ To the infinite...and beyond”3ª XORNADA: “ To the infinite...and beyond”3ª XORNADA: “ To the infinite...and beyond”

DURACIÓN: 2 HORAS

Máis aló dos temas/teimas eternos

-Amor: Cantar dos Cantares, Safo,

Shakespeare, Cunqueiro,

- Morte: Rosalía, Poe

- Finxo a ficción: Don Quijote, Hamlet, Borges

-A ciencia-ficción

- O humor: Wilde, o glíglico de Cortázar

- A trascendencia do humano: Avilés de

Taramancos

Actividade: Un texto en linguaxe inventada

Page 5: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

4ª XORNADA: “ Eu...Ti”4ª XORNADA: “ Eu...Ti”4ª XORNADA: “ Eu...Ti”4ª XORNADA: “ Eu...Ti”

DURACIÓN: 2 HORAS

Literatura para cosmonautas: cómo contactar

co máis alá da miña propia pel

- Diarios: Sei Shonagon

- Walt Whitman: “Quen toca isto, non toca un

home, toca un libro”

- Wislawa Szymborska: 17 de mayo de 1973

- Publicidade: metáforas en TV

- Cine: contar con imaxes unha historia

Actividade: un texto sobre unha data concreta

do noso pasado

5ª XORNADA: 5ª XORNADA: 5ª XORNADA: 5ª XORNADA: CREACIÓN DUN WEBLOGCREACIÓN DUN WEBLOGCREACIÓN DUN WEBLOGCREACIÓN DUN WEBLOG

Pendurar no Blog creado para o curso,

chamado Alguén noAlguén noAlguén noAlguén nossss está lendo está lendo está lendo está lendo, en

www.alguennosestalendo.blogspot.com,

os textos feitos ao longo da actividade (as

lembranzas, o texto en linguaxe inventada e

máis o poema)

Page 6: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

O tempo de cada xornada ou sesión distribuíuse da seguinte

maneira:

- A primeira parte consistíu nunha charla teórica, falando

do tema escollido e dialogando cos rapaces acerca dos

seus coñecementos e ideas sobre a cuestión.

- A segunda parte comprendía a lectura dalgunha obra

(fragmento en glíglico de Cortázar, Je me souviens de

Georges Perec, letras de cantigas, cancións...) e a tarefa

encomendada para eles, normalmente realizar un texto

que cumprise determinados requisitos (estar nun idioma

inventado, estar feito de lembranzas...)

Page 7: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

ANEXO I

TEXTOS LEVADOS Á AULA

Page 8: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

Xornada 1:

Lémbrome de...Lémbrome de...Lémbrome de...Lémbrome de...

MÉTODOS MNEMOTÉCNICOS: técnicas para lembrar

Teñen que ver coa oralidadeoralidadeoralidadeoralidade. Antes non existían soportes

perpetuos: a escritura só ten uns 5.000 ou 6.000 anos. O

homo sapiens ten 40.000. E a fala xorde con el. Co cal, houbo

que inventar xeitos de fixar na memoria aquilo que era xeitos de fixar na memoria aquilo que era xeitos de fixar na memoria aquilo que era xeitos de fixar na memoria aquilo que era

esencial para un pobo.esencial para un pobo.esencial para un pobo.esencial para un pobo.

A rima e o ritmo axudan a memorizar. Por iso lembramos as

cancións, ou as oracións que aprendimos de nenos ou todo

aquilo que ten un soniquete, un tam-tam, un retrouso, unha

liña melódica ou prosódica reiterativa (por exemplo, o rap, o

hip-hop, un jingle ou musiquiña publicitaria).

HomeroHomeroHomeroHomero: rapsoda grego. Autor da Odisea e a Ilíada (historia

de Ulises, ou Odiseo, e historia de Ilión ou Troia,

respectivamente)

MeendiñoMeendiñoMeendiñoMeendiño: misterioso trovador de cantigas galaico-

portuguesas. Misterioso porque só nos chegou unha del, pero

é unha tan perfecta e acabada que o fixo célebre

Sedíame eu na ermida de San Simón

Sediame eu na ermida de San Simón

e cercáronmi as ondas, que grandes son

eu atendendo o meu amigo

eu atendendo o meu amigo!

Page 9: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

Estando na ermida ante o altar,

e cercáronmi as ondas grandes do mar;

eu atendendo o meu amiigo

eu atendendo o meu amigo!

E cercáromni as ondas, que grandes son

non hei barqueiro nen remador;

eu atendendo o meu amigo

eu atendendo o meu amigo!

E cercáronmi as ondas, do alto mar,

non hei barqueiro nen sei remar,

eu atendendo o meu amigo

eu atendendo o meu amigo!

Non hei barqueiro nen remador,

morreréi fremosa no mar maior,

eu atendendo o meu amigo

eu atendendo o meu amigo!

Non hei barqueiro nen sei remar,

Morrerei fremosa no alto mar,

eu atendendo o meu amigo

eu atendendo o meu amigo!

PessoaPessoaPessoaPessoa: poeta lisboeta de principios do século XX, famoso por

ter varios heterónimos, ou personalidades literarias dentro de

si.

Álvaro de Campos

TABACARIA

(15-1-1928)

Não sou nada. Nunca serei nada.

Não posso querer ser nada. À parte isso, tenho em mim todos os sonhos do mundo.

Page 10: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

Janelas do meu quarto, Do meu quarto de um dos milhões do mundo que ninguém sabe quem é

(E se soubessem quem é, o que saberiam?), Dais para o mistério de uma rua cruzada constantemente por gente,

Para uma rua inacessível a todos os pensamentos, Real, impossivelmente real, certa, desconhecidamente certa, Com o mistério das coisas por baixo das pedras e dos seres,

Com a morte a pôr humidade nas paredes e cabelos brancos nos homens, Com o Destino a conduzir a carroça de tudo pela estrada de nada.

Estou hoje vencido, como se soubesse a verdade. Estou hoje lúcido, como se estivesse para morrer,

E não tivesse mais irmandade com as coisas Senão uma despedida, tornando-se esta casa e este lado da rua A fileira de carruagens de um comboio, e uma partida apitada

De dentro da minha cabeça, E uma sacudidela dos meus nervos e um ranger de ossos na ida.

Estou hoje perplexo como quem pensou e achou e esqueceu. Estou hoje dividido entre a lealdade que devo

À Tabacaria do outro lado da rua, como coisa real por fora, E à sensação de que tudo é sonho, como coisa real por dentro.

Falhei em tudo. Como não fiz propósito nenhum, talvez tudo fosse nada.

A aprendizagem que me deram, Desci dela pela janela das traseiras da casa, Fui até ao campo com grandes propósitos.

Mas lá encontrei só ervas e árvores, E quando havia gente era igual à outra.

Saio da janela, sento-me numa cadeira. Em que hei-de pensar?

Que sei eu do que serei, eu que não sei o que sou? Ser o que penso? Mas penso ser tanta coisa!

E há tantos que pensam ser a mesma coisa que não pode haver tantos! Génio? Neste momento

Cem mil cérebros se concebem em sonho génios como eu, E a história não marcará, quem sabe?, nem um,

Nem haverá senão estrume de tantas conquistas futuras. Não, não creio em mim.

Em todos os manicómios há doidos malucos com tantas certezas! Eu, que não tenho nenhuma certeza, sou mais certo ou menos certo?

Não, nem em mim... Em quantas mansardas e não-mansardas do mundo

Não estão nesta hora génios-para-si-mesmos sonhando? Quantas aspirações altas e nobres e lúcidas -

Sim, verdadeiramente altas e nobres e lúcidas -, E quem sabe se realizáveis,

Nunca verão a luz do sol real nem acharão ouvidos de gente? O mundo é para quem nasce para o conquistar

E não para quem sonha que pode conquistá-lo, ainda que tenha razão. Tenho sonhado mais que o que Napoleão fez.

Tenho apertado ao peito hipotético mais humanidades do que Cristo, Tenho feito filosofias em segredo que nenhum Kant escreveu.

Mas sou, e talvez serei sempre, o da mansarda, Ainda que não more nela;

Serei sempre o que não nasceu para isso; Serei sempre só o que tinha qualidades;

Serei sempre o que esperou que lhe abrissem a porta ao pé de uma parede sem porta E cantou a cantiga do Infinito numa capoeira,

Page 11: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

E ouviu a voz de Deus num poço tapado. Crer em mim? Não, nem em nada.

Derrame-me a Natureza sobre a cabeça ardente O seu sol, a sua chuva, o vento que me acha o cabelo,

E o resto que venha se vier, ou tiver que vir, ou não venha. Escravos cardíacos das estrelas,

Conquistámos todo o mundo antes de nos levantar da cama; Mas acordámos e ele é opaco, Levantámo-nos e ele é alheio,

Saímos de casa e ele é a terra inteira, Mais o sistema solar e a Via Láctea e o Indefinido.

(Come chocolates, pequena; Come chocolates!

Olha que não há mais metafísica no mundo senão chocolates. Olha que as religiões todas não ensinam mais que a confeitaria.

Come, pequena suja, come! Pudesse eu comer chocolates com a mesma verdade com que comes! Mas eu penso e, ao tirar o papel de prata, que é de folhas de estanho,

Deito tudo para o chão, como tenho deitado a vida.)

Mas ao menos fica da amargura do que nunca serei A caligrafia rápida destes versos, Pórtico partido para o Impossível.

Mas ao menos consagro a mim mesmo um desprezo sem lágrimas, Nobre ao menos no gesto largo com que atiro

A roupa suja que sou, sem rol, pra o decurso das coisas, E fico em casa sem camisa.

(Tu, que consolas, que não existes e por isso consolas, Ou deusa grega, concebida como estátua que fosse viva,

Ou patrícia romana, impossivelmente nobre e nefasta, Ou princesa de trovadores, gentilíssima e colorida,

Ou marquesa do século dezoito, decotada e longínqua, Ou cocote célebre do tempo dos nossos pais,

Ou não sei quê moderno - não concebo bem o quê -, Tudo isso, seja o que for, que sejas, se pode inspirar que inspire!

Meu coração é um balde despejado. Como os que invocam espíritos invocam espíritos invoco

A mim mesmo e não encontro nada. Chego à janela e vejo a rua com uma nitidez absoluta.

Vejo as lojas, vejo os passeios, vejo os carros que passam, Vejo os entes vivos vestidos que se cruzam,

Vejo os cães que também existem, E tudo isto me pesa como uma condenação ao degredo,

E tudo isto é estrangeiro, como tudo.)

Vivi, estudei, amei, e até cri, E hoje não há mendigo que eu não inveje só por não ser eu.

Olho a cada um os andrajos e as chagas e a mentira, E penso: talvez nunca vivesses nem estudasses nem amasses nem cresses

(Porque é possível fazer a realidade de tudo isso sem fazer nada disso); Talvez tenhas existido apenas, como um lagarto a quem cortam o rabo

E que é rabo para aquém do lagarto remexidamente.

Fiz de mim o que não soube, E o que podia fazer de mim não o fiz.

O dominó que vesti era errado. Conheceram-me logo por quem não era e não desmenti, e perdi-me.

Page 12: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

Quando quis tirar a máscara, Estava pegada à cara.

Quando a tirei e me vi ao espelho, Já tinha envelhecido.

Estava bêbado, já não sabia vestir o dominó que não tinha tirado. Deitei fora a máscara e dormi no vestiário

Como um cão tolerado pela gerência Por ser inofensivo

E vou escrever esta história para provar que sou sublime.

Essência musical dos meus versos inúteis, Quem me dera encontrar-te como coisa que eu fizesse,

E não ficasse sempre defronte da Tabacaria de defronte, Calcando aos pés a consciência de estar existindo,

Como um tapete em que um bêbado tropeça Ou um capacho que os ciganos roubaram e não valia nada.

Mas o dono da Tabacaria chegou à porta e ficou à porta. Olhou-o com o desconforto da cabeça mal voltada

E com o desconforto da alma mal-entendendo. Ele morrerá e eu morrerei.

Ele deixará a tabuleta, e eu deixarei versos. A certa altura morrerá a tabuleta também, e os versos também.

Depois de certa altura morrerá a rua onde esteve a tabuleta, E a língua em que foram escritos os versos.

Morrerá depois o planeta girante em que tudo isto se deu. Em outros satélites de outros sistemas qualquer coisa como gente

Continuará fazendo coisas como versos e vivendo por baixo de coisas como tabuletas, Sempre uma coisa defronte da outra,

Sempre uma coisa tão inútil como a outra, Sempre o impossível tão estúpido como o real,

Sempre o mistério do fundo tão certo como o sono de mistério da superfície, Sempre isto ou sempre outra coisa ou nem uma coisa nem outra.

Mas um homem entrou na Tabacaria (para comprar tabaco?), E a realidade plausível cai de repente em cima de mim.

Semiergo-me enérgico, convencido, humano, E vou tencionar escrever estes versos em que digo o contrário.

Acendo um cigarro ao pensar em escrevê-los E saboreio no cigarro a libertação de todos os pensamentos.

Sigo o fumo como uma rota própria, E gozo, num momento sensitivo e competente,

A libertação de todas as especulações E a consciência de que a metafísica é uma consequência de estar mal disposto.

Depois deito-me para trás na cadeira E continuo fumando.

Enquanto o Destino mo conceder, continuarei fumando.

(Se eu casasse com a filha da minha lavadeira Talvez fosse feliz.)

Visto isto, levanto-me da cadeira. Vou à janela.

O homem saiu da Tabacaria (metendo troco na algibeira das calças?). Ah, conheço-o: é o Esteves sem metafísica.

(O dono da Tabacaria chegou à porta.) Como por um instinto divino o Esteves voltou-se e viu-me.

Page 13: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

Acenou-me adeus gritei-lhe Adeus ó Esteves!, e o universo Reconstruiu-se-me sem ideal nem esperança, e o dono da Tabacaria sorriu.

Avilés de TaramancosAvilés de TaramancosAvilés de TaramancosAvilés de Taramancos: poeta de Noia. Autor dos Cantos

Caucanos

O piano

A nena do facendeiro quere un piano de Viena.

A nena do facendeiro Do facendeiro De Anserma

¿Quen ha de traer piano

En tren, en barco de vela? ¿Quen ha de traer piano Á nena do facendeiro

De Anserma?

As morrocotas de ouro fan o miragre: A goleta

Cruza o océano Atlántico Chega ao porto de Bruxelas,

Vai buscar o piano Da nena

Do facendeiro De Anserma

Do Danubio ao río Nare

Hai leguas de mar e terra: A meniña ama Beethoven

A nena do facendeiro De Anserma.

O piano en Budapeste

Aprende danza secreta. En París voilá! adeprende A valsar. Chega a Bruxelas

Page 14: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

E cruza o mar; mariñeiros Adeprenden-lle habanera

Ao piano da meniña Do facendeiro De Anserma

Negros de Buenaventura Tocan tambor na ribeira

O piano colle un tento

de currulao que arrabea.

Os arrieiros de Caldas Suben piano.¡Cautela!

Moito monte para arriba Soben piano de Viena;

Cantan guabinas, xoropos, Cantan bunde e tamborera;

Ai a nena Do facendeiro De Anserma:

Non toca Beethoven, non, Toca baixo das estrelas

Un son quente de bambucos No seu piano de Viena A nena do facendeiro

Do facendeiro De Anserma

Lope de VegaLope de VegaLope de VegaLope de Vega: autor español do século de ouro (S. XVII).

Época gloriosa do soneto

Varios efectos del amor

Lope de Vega

Page 15: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

Desmayarse, atreverse, estar furioso,

áspero, tierno, liberal, esquivo,

alentado, mortal, difunto, vivo,

leal, traidor, cobarde y animoso,

no hallar fuera del bien centro ni reposo,

mostrarse alegre, triste, humilde, altivo,

enojado, valiente, fugitivo,

satisfecho, ofendido, receloso.

Huir el rostro al claro desengaño,

beber veneno por licor suave,

olvidar el provecho, amar el daño;

creer que un cielo en un infierno cabe,

dar la vida y el alma a un desengaño:

esto es amor. Quien lo probó lo sabe.

Outro xeito de ver o ritmo e a rima

Page 16: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

ESCRIBIR PARA DURAR: A INMORTALIDADE

- As testemuñas nas cavernas e nos petroglifos

- A escritura nace para contar: economía

- E despois para fixar aquilo que ha de ser inmutable: leis,

lendas de deuses, formación dos homes, relixión... A

escritura sagrada

Escriba sentado. 2480-2350 ane. Caliza policromada. Ollos incrustados: seixo branco, madeira de ébano e cristal de rocha. Altura 53 cm. Musée du Louvre, París.

Os meus ollos son tan grandes como Memphis

e morren por verte

Carta anónima dunha rapaza do Imperio Medio ( hai entre

3000 e 4000 anos) ao seu amado

Page 17: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

A escritura nace co fin de ser perdurable. As primeiras

testemuñas son de contabilidade. Despois nace a poesía

épica, que conta a historia de un heroe (Gilgamesh, Roland, o

Cid...) ou dunha guerra (Odisea, Ilíada, Eneida). Axiña

xurdirán tamén as ganas de deixar testemuña do amor, do

medo ante a morte, da trascendencia do ser humano...

HoracioHoracioHoracioHoracio: poeta latino, s. I a. d C.

"Exegi monumentum aere perennius

regalique situ pyramidum altius,

quod non imber edax, non aquilo impotens

possit diruere aut innumerabilis

annorum series et fuga temporum.

Non omnis moriar multaque pars mei

vitabit Libitinam..."

"Acabé un monumento más perenne que el bronce,

y más alto que la regia mole de las pirámides,

al que ni la lluvia voraz ni el viento impotente

podrá destruir, o la innumerable

sucesión de los años, y el fugaz paso de los tiempos.

No todo yo moriré y gran parte de mí

esquivará a Libitina...yo seguiré creciendo revivado por las

Page 18: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

alabanzas futuras, mientras que el pontífice suba al Capitolio

acompañado de la vestal silenciosa.

De mí se dirá, por donde resuena el impetuoso Aufido

y Dauno, pobre en agua, reinó sobre gentes rudas, que,

de humilde vuelto influyente, aporté la novedad del ritmo

eolio a los metros itálicos.

Admite el orgullo de mis méritos, y ciñe de buen grado

mi cabellera, Melpómene, con laurel de Delfos

ShakespeareShakespeareShakespeareShakespeare: dramaturgo e poeta inglés s. XVI

A UN DÍA DE VERANO COMPARARTE

¿A un día de verano compararte? Más hermosura y suavidad posees.

Tiembla el brote de mayo bajo el viento y el estío no dura casi nada.

A veces demasiado brilla el ojo solar y otras su tez de oro se apaga; toda belleza alguna vez declina,

ajada por la suerte o por el tiempo.

Pero eterno será el verano tuyo. No perderás la gracia, ni la Muerte se jactará de ensombrecer tus pasos

cuando crezcas en versos inmortales. Vivirás mientras alguien vea y sienta

y esto pueda vivir y te dé vida.

Page 19: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

GrafittiGrafittiGrafittiGrafitti: forma de expresión artística da comunidade hip-hop

Existen cuatro maneras de expresión artística entre la comunidad hip-hop:

a) The D.J.: el Disk Jokey. Es aquel que hace música con tornamesas. Mezcla ritmos jamaiquinos y afroamericanos con las nuevas percusiones electrónicas.

b) The M.C.: es una reducción de la palabra microphone en idioma inglés. Es el que compone y rapea versos improvisando al compás de la música. A estas composiciones se les llama

"líricas". Como ejemplo de D.J.y M.C. tenemos a los grupos musicales Control Machete y Limp Bizkit.

c) The B. Boy: el Break Boy. Es un bailarín de música hip-hop y break dance (baile entrecortado).

d) The Writer: el que escribe. Es el que se dedica al Tag (placa) y al graffiti.

Estas son las bases de la llamada cultura hip-hop.

Lembrar grafittis da rúa. Forma de protestar, mais tamén

forma de perdurar: Fulanito estivo aquí

Nombre: antoniomonge Correo: [email protected] Título: pintar el salon de vuestra casa Fecha: 2005-10-07 02:53:56.911237-05

Contestar este mensaje

sois unos cerdos y pintais en los cierres de los comercios y destrozando la pintura que tanto nos cuesta para tener nuestro negocios con nuestros colores y logotipos a mi ya es la terceras vez que me pintais la fachada cada vez me cuesta 583 euros pintarla eso quiere decir muy poco de estos churreros del spray

GrafittiGrafittiGrafittiGrafitti

Palabra italiana.

Inscrición ou debuxo coloreado,

xeralmente con aerosol, que se realiza

Page 20: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

sobre as paredes, sen importar

demasiado se a superficie é lisa ou

non, ou se o relevo da muralla interfire

coa representación que se realiza sobre

ésta.

O grafitti considérase como medio de expresión dos sectores

xuvenís marxinados da sociedade, e ten un importante grao de

desenvolvemento en Alemaña e E.E.U.U.

A súa proximidade á arte "oficial" permitiu que se realicen

exposicións en galerías de espectaculares grafittis, xa sexa por

medio de fotos ou porque se introduce un anaco de muro na sá de

exhibición; pero a estas mostras discúteselles que fan perder ao

grafitti o seu carácter esencial, o cal é precisamente provir da rúa

para ser aprezado nela.

Graffiti, de Julio Cortázar

A Antoni Tàpies

Tantas cosas que empiezan y acaso acaban como un juego, supongo que te hizo gracia encontrar un dibujo al lado del tuyo, lo atribuiste a una casualidad o a un capricho y sólo la segunda vez te diste cuenta que era intencionado y entonces lo miraste despacio, incluso volviste más tarde para mirarlo de nuevo, tomando las precauciones de siempre: la calle en su momento más solitario, acercarse con indiferencia y nunca mirar los grafitti de frente sino desde la otra acera o en diagonal, fingiendo interés por la vidriera de al lado, yéndote en seguida. Tu propio juego había empezado por aburrimiento, no era en verdad una protesta contra el estado de cosas en la ciudad, el toque de queda, la prohibición amenazante de pegar carteles o escribir en los muros. Simplemente te divertía hacer dibujos con tizas de colores (no te gustaba el término grafitti, tan de crítico de arte) y de cuando en cuando venir a verlos y hasta con un poco de suerte asistir a la llegada del camión municipal y a los insultos inútiles de los empleados mientras borraban los dibujos. Poco les importaba que no fueran dibujos políticos, la prohibición abarcaba cualquier cosa, y si algún niño se hubiera atrevido a dibujar una casa o un perro, lo mismo lo hubieran borrado entre palabrotas y amenazas. En la ciudad ya no se sabía demasiado de que lado estaba verdaderamente el miedo; quizás por eso te divertía dominar el tuyo y cada tanto elegir el lugar y la hora propicios para hacer un dibujo. Nunca habías corrido peligro porque sabías elegir bien, y en el tiempo que transcurría hasta que llegaban los camiones de limpieza se abría para vos algo como un espacio más limpio donde casi cabía la esperanza. Mirando desde lejos tu dibujo podías ver a la gente que le echaba una ojeada al pasar, nadie se detenía por supuesto pero nadie dejaba de mirar el dibujo, a veces una rápida composición abstracta en dos colores, un perfil de pájaro o dos

Page 21: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

figuras enlazadas. Una sola vez escribiste una frase, con tiza negra: A mí también me duele. No duró dos horas, y esta vez la policía en persona la hizo desaparecer. Después solamente seguiste haciendo dibujos. Cuando el otro apareció al lado del tuyo casi tuviste miedo, de golpe el peligro se volvía doble, alguien se animaba como vos a divertirse al borde de la cárcel o algo peor, y ese alguien como si fuera poco era una mujer. Vos mismo no podías probártelo, había algo diferente y mejor que las pruebas más rotundas: un trazo, una predilección por las tizas cálidas, un aura. A lo mejor como andabas solo te imaginaste por compensación; la admiraste, tuviste miedo por ella, esperaste que fuera la única vez, casi te delataste cuando ella volvió a dibujar al lado de otro dibujo tuyo, unas ganas de reír, de quedarte ahí delante como si los policías fueran ciegos o idiotas. Empezó un tiempo diferente, más sigiloso, más bello y amenazante a la vez. Descuidando tu empleo salías en cualquier momento con la esperanza de sorprenderla, elegiste para tus dibujos esas calles que podías recorrer de un solo rápido itinerario; volviste al alba, al anochecer, a las tres de la mañana. Fue un tiempo de contradicción insoportable, la decepción de encontrar un nuevo dibujo de ella junto a alguno de los tuyos y la calle vacía, y la de no encontrar nada y sentir la calle aún más vacía. Una noche viste su primer dibujo solo; lo había hecho con tizas rojas y azules en una puerta de garage, aprovechando la textura de las maderas carcomidas y las cabezas de los clavos. Era más que nunca ella, el trazo, los colores, pero además sentiste que ese dibujo valía como un pedido o una interrogación, una manera de llamarte. Volviste al alba, después que las patrullas relegaron en su sordo drenaje, y en el resto de la puerta dibujaste un rápido paisaje con velas y tajamares; de no mirarlo bien se hubiera dicho un juego de líneas al azar, pero ella sabría mirarlo. Esa noche escapaste por poco de una pareja de policías, en tu departamento bebiste ginebra tras ginebra y le hablaste, le dijiste todo lo que te venía a la boca como otro dibujo sonoro, otro puerto con velas, la imaginaste morena y silenciosa, le elegiste labios y senos, la quisiste un poco. Casi en seguida se te ocurrió que ella buscaría una respuesta, que volvería a su dibujo como vos volvías ahora a los tuyos, y aunque el peligro era cada vez mayor después de los atentados en el mercado te atreviste a acercarte al garage, a rondar la manzana, a tomar interminables cervezas en el cafe de la esquina. Era absurdo porque ella no se detendría después de ver tu dibujo, cualquiera de las muchas mujeres que iban y venían podía ser ella. Al amanecer del segundo día elegiste un paredón gris y dibujaste un triángulo blanco rodeado de manchas como hojas de roble; desde el mismo café de la esquina podías ver el paredón (ya habían limpiado la puerta del garage y una patrulla volvía y volvía rabiosa), al anochecer te alejaste un poco pero eligiendo diferentes puntos de mira, desplazándote de un sitio a otro, comprando mínimas cosas en las tiendas para no llamar demasiado la atención. Ya era noche cerrada cuando oíste la sirena y los proyectores te barrieron los ojos. Había un confuso amontonamiento junto al paredón, corriste contra toda sensatez y sólo te ayudó el azar de un auto dando vuelta a la esquina y frenando al ver el carro celular, su bulto te protegió y viste la lucha, un pelo negro tironeado por manos enguantadas, los puntapiés y los alaridos, la visión entrecortada de unos pantalones azules antes de que la tiraran en el carro y se la llevaran. Mucho después (era horrible temblar así, era horrible pensar que eso pasaba por culpa de tu dibujo en el paredón gris) te mezclaste con otras gentes y alcanzaste a ver un esbozo en azul, los trazos de ese naranja que era como su nombre o su boca, ella así en ese dibujo truncado que los policías habían borroneado antes de llevársela; quedaba lo bastante como para comprender que había querido responder a tu triángulo con otra figura, un círculo o acaso un espiral, una forma llena y hermosa, algo como un sí o un siempre o un ahora. Lo sabías muy bien, te sobraría tiempo para imaginar los detalles de lo que estaría sucediendo en el cuartel central; en la ciudad todo eso rezumaba poco a poco, la gente estaba al tanto del destino de los prisioneros, y si a veces volvían a ver a uno que otro, hubieran preferido no verlos y que al igual que la mayoría se perdieran en ese silencio que nadie se atrevía a quebrar. Lo sabías de sobra, esa noche la ginebra no te ayudaría más a morderte las manos, a pisotear tizas de colores antes de perderte en la borrachera y en el llanto. Sí, pero los días pasaban y ya no sabías vivir de otra manera. Volviste a abandonar tu trabajo para dar vueltas por las calles, mirar fugitivamente las paredes y las puertas donde ella y vos habían dibujado. Todo limpio, todo claro; nada, ni siquiera una flor dibujada por la inocencia de un colegial que roba una tiza en la clase y no resiste el placer de usarla. Tampoco vos pudiste resistir, y un mes después te levantaste al amanecer y volviste a la calle del garage. No había patrullas, las paredes estaban perfectamente limpias; un gato te miró cauteloso desde un portal cuando sacaste las tizas y en el mismo lugar, allí donde ella había dejado su dibujo, llenaste las

Page 22: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

maderas con un grito verde, una roja llamarada de reconocimiento y de amor, envolviste tu dibujo con un óvalo que era también tu boca y la suya y la esperanza. Los pasos en la esquina te lanzaron a una carrera afelpada, al refugio de una pila de cajones vacíos; un borracho vacilante se acercó canturreando, quizo patear al gato y cayó boca abajo a los pies del dibujo. Te fuiste lentamente, ya seguro, y con el primer sol dormiste como no habías dormido en mucho tiempo. Esa misma mañana miraste desde lejos: no lo habían borrado todavía. Volviste al mediodía: casi inconcebiblemente seguía ahí. La agitación en los suburbios (habías escuchado los noticiosos) alejaban a la patrulla de su rutina; al anochecer volviste a verlo como tanta gente lo había visto a lo largo del día. Esperaste hasta las tres de la mañana para regresar, la calle estaba vacía y negra. Desde lejos descubriste otro dibujo, sólo vos podrías haberlo distinguido tan pequeño en lo alto y a la izquierda del tuyo. Te acercaste con algo que era sed y horror al mismo tiempo, viste el óvalo naranja y las manchas violetas de donde parecía saltar una cara tumefacta, un ojo colgando, una boca aplastada a puñetazos. Ya sé, ya sé ¿pero qué otra cosa hubiera podido dibujarte? ¿Qué mensaje hubiera tenido sentido ahora? De alguna manera tenía que decirte adiós y a la vez pedirte que siguieras. Algo tenía que dejarte antes de volverme a mi refugio donde ya no había ningún espejo, solamente un hueco para esconderme hasta el fin en la más completa oscuridad, recordando tantas cosas y a veces, así como había imaginado tu vida, imaginando que hacías otros dibujos, que salías por la noche para hacer otros dibujos.

Queremos tanto a Glenda -© 1993 Editorial Sudamericana

Toda literatura é un intento de que se lembren de nós: as

cartas, as letras das cancións, os escritos nos muros das rúas,

os libros impresos, os blogs na web, as revistas... Son xeitos

de que alguén, algún día, pronuncie as palabras máxicas:

Lémbrome de...

Page 23: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

JE ME SOUVIENS...

GEORGES PEREC

Je me souviens des bananes coupées en trois. Nous étions trois.

"Me acuerdo de los plátanos cortados en 3. Nosotros éramos 3"

********************

Je me souviens de Monsieur Mouton, l'ophtalmo, qui avait une moustache

blanche.

"Me acuerdo del señor Mouton, el oftalmólogo, que tenía un bigote blanco"

**************

Je me souviens du premier aspirateur, quel plaisir la première fois

"Me acuerdo del primer aspirador. Qué placer, la primera vez!"

*******************

Je me souviens de :

- Qu'est-ce qui est vert, qui monte et qui descend ?

- ?

- Un petit pois dans un ascenseur

"Me acuerdo de: ¿Qué es verde, y sube y baja?

Un guisante en un ascensor"

***********

Je me souviens des grèves de 73

et de mes débuts dans la défense d'une cause que je croyais juste.

"Me acuerdo de las huelgas del 73 y de mis inicios en la defensa de una causa

que yo creía justa"

Je me souviens... Estíbaliz... Lémbrome de me tirar de cabeza na piscina e bucear crendo que me ía saír

cola de peixe

Lémbrome de cantar aos 3 anos unha canción chinesa dunha serie na que

saía un chino malvado. Inventando a letra, por suposto

Lémbrome dun vestido lila da miña nai que logo herdei eu

Lémbrome de que nos discursos de Noiteboa do Rei, sempre nos riamos del na

miña casa

Page 24: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

Lémbrome de que en Madrid, nas manifestacións Nunca Máis polo Prestige, eu

levaba un abrigo branco

JE ME SOUVIENS...

LÉMBROME DE...

I REMEMBER...

ME ACUERDO DE...

Page 25: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

Xornada 2:

Tócaa de novo, Sam...

No principio, a poesía nace vencellada á música, é

indisociable dela. Os primeiros poemas son letras de

cancións. A poesía é como unha forma de música: unha

misteriosa forma do tempo, chámaa o poeta e narrador

arxentino Jorge Luis Borges. A poeta galega,Luísa Villalta,

chamoulle á poesía o outro lado da música, como se as dúas

artes fosen unha moeda con dúas caras, ou un deus Jano, que

tamén tén dúas caras.

Pero chega un momento no que a poesía, a letra, escapa da

música e vive soa. Técnicas rítmicas de repetición, de

paralelismo... e recursos expresivos como a aliteración, as

onomatopeias e un sentido interno da armonía da

composición, permiten que un texto aínda respire

musicalmente a pesar de estar escrito sencillamente sobre un

papel ou nunha pantalla de ordenador. A poesía e a música

son dúas irmás siamesas separadas ao nacer que pensan a

unha na outra sen coñecérense. Sen embargo unha delas

naceu antes e viviu soa antes: a música. A música conecta

directamente cos astros, coa terra. A poesía, pola súa banda,

sempre seguirá as directrices expresivas coas que foi creada:

as da linguaxe.

Page 26: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

Letras/Lyrics

Ondas do mar de VigoOndas do mar de VigoOndas do mar de VigoOndas do mar de Vigo MARTÍN CÓDAXMARTÍN CÓDAXMARTÍN CÓDAXMARTÍN CÓDAX

1 Ondas do mar de Vigo

2 Se vistes meu amigo

3 E ai Deus se verra cedo.

4 Ondas do mar levado

5 Se vistes meu amado

6 E ai Deus se verra cedo.

7 Se vistes meu amigo

8 O porque eu sospiro

9 E ai Deus se verra cedo.

10 Se vistes meu amado

11 Porque ei gran cuidado

12 E ai Deus se verra cedo.

Si. Mi chiamano Mimí Si. Mi chiamano Mimí Si. Mi chiamano Mimí Si. Mi chiamano Mimí –––– LA BOHÈME (G. PUCCINI) LA BOHÈME (G. PUCCINI) LA BOHÈME (G. PUCCINI) LA BOHÈME (G. PUCCINI) ––––

MARÍA CALLASMARÍA CALLASMARÍA CALLASMARÍA CALLAS

Mimì

Sì. Mi chiamano Mimì,

ma il mio nome è Lucia.

La storia mia è breve.

A tela o a seta

ricamo in casa e fuori ...

Son tranquilla e lieta

ed è mio svago

far gigli e rose.

Page 27: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

Mi piaccion quelle cose

che han si dolce malia,

che parlano d'amor, di primavere,

che parlano di sogni e di chimere,

quelle cose che han nome poesia...

Lei m'intende?

Rodolfo

Sì.

Mimì

Mi chiamano Mimì,

il perchè non so.

Sola, mi fo

il pranzo da me stessa.

Non vado sempre a messa,

ma prego assai il Signore.

Vivo sola, soletta

là in una bianca cameretta:

guardo sui tetti e in cielo;

ma quando vien lo sgelo

il primo sole è mio

il primo bacio dell'aprile è mio!

il primo sole è mio!

Germoglia in un vaso una rosa...

Foglia a foglia la spiol

Cosi gentile il profumo d'un fiore!

Ma i fior chlio faccio, ahimè!

i fior chlio faccio, ahimè!

non hanno odore.

Altro di me non le saprei narrare.

Sono la sua vicina che la vien

fuori d'ora a importunate.

Page 28: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

Knockin’ on heaven’s door BOB DYLANKnockin’ on heaven’s door BOB DYLANKnockin’ on heaven’s door BOB DYLANKnockin’ on heaven’s door BOB DYLAN

Mama, take this badge off of me

I can't use it anymore.

It's gettin' dark, too dark for me to see

I feel like I'm knockin' on heaven's door.

Knock, knock, knockin' on heaven's door

Knock, knock, knockin' on heaven's door

Knock, knock, knockin' on heaven's door

Knock, knock, knockin' on heaven's door

Mama, put my guns on the ground

I can't shoot them anymore.

That long black cloud is comin' down

I feel like I'm knockin' on heaven's door.

Knock, knock, knockin' on heaven's door

Knock, knock, knockin' on heaven's door

Knock, knock, knockin' on heaven's door

Knock, knock, knockin' on heaven's door

Nowhere Man BEATLESNowhere Man BEATLESNowhere Man BEATLESNowhere Man BEATLES

He’s a real nowhere man,

Sitting in his nowhere land,

Making all his nowhere plans

For nobody.

Doesn’t kave a point of view,

Page 29: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

Knows not where he’s going to,

Isn’t he a bit like you and me?

Nowhere man, please listen,

You don’t know what you’re missing,

Nowhere man, the world is at your command.

He’s as blind as he can be,

Just sees what he wants to see,

Nowhere man can you see me at all?

Doesn’t kave a point of view,

Knows not where he’s going to,

Isn’t he a bit like you and me?

Nowhere man, don’t worry,

Take your time, don’t hurry,

Leave it all till somebody else

Lend you a hand.

He’s a real nowhere man,

Sitting in his nowhere land,

Making all his nowhere plans

For nobody.

Sympathy for the Devil ROLLING STONESSympathy for the Devil ROLLING STONESSympathy for the Devil ROLLING STONESSympathy for the Devil ROLLING STONES Please allow me to introduce myself I’m a man of wealth and taste I’ve been around for a long, long year Stole many a man’s soul and faith And I was ’round when jesus christ Had his moment of doubt and pain Made damn sure that pilate Washed his hands and sealed his fate Pleased to meet you Hope you guess my name But what’s puzzling you Is the nature of my game I stuck around st. petersburg When I saw it was a time for a change Killed the czar and his ministers Anastasia screamed in vain I rode a tank Held a general’s rank When the blitzkrieg raged And the bodies stank

Page 30: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

Pleased to meet you Hope you guess my name, oh yeah Ah, what’s puzzling you Is the nature of my game, oh yeah I watched with glee While your kings and queens Fought for ten decades For the gods they made I shouted out, Who killed the kennedys? When after all It was you and me Let me please introduce myself I’m a man of wealth and taste And I laid traps for troubadours Who get killed before they reached bombay Pleased to meet you Hope you guessed my name, oh yeah But what’s puzzling you Is the nature of my game, oh yeah, get down, baby Pleased to meet you Hope you guessed my name, oh yeah But what’s confusing you Is just the nature of my game Just as every cop is a criminal And all the sinners saints As heads is tails Just call me lucifer ’cause I’m in need of some restraint So if you meet me Have some courtesy Have some sympathy, and some taste Use all your well-learned politesse Or I’ll lay your soul to waste, um yeah Pleased to meet you Hope you guessed my name, um yeah But what’s puzzling you Is the nature of my game, um mean it, get down Woo, who Oh yeah, get on down Oh yeah Oh yeah! Tell me baby, what’s my name Tell me honey, can ya guess my name Tell me baby, what’s my name I tell you one time, you’re to blame Ooo, who Ooo, who Ooo, who Ooo, who, who Ooo, who, who Ooo, who, who Ooo, who, who Oh, yeah What’s me name Tell me, baby, what’s my name Tell me, sweetie, what’s my name Ooo, who, who Ooo, who, who Ooo, who, who Ooo, who, who Ooo, who, who Ooo, who, who Ooo, who, who Oh, yeah

Page 31: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

DesafinadoDesafinadoDesafinadoDesafinado- A.C. JOBIMA.C. JOBIMA.C. JOBIMA.C. JOBIM

Se você disser que

eu desafino, amor

Saiba que isso em mim

provoca imensa dor

Só privilegiados têm ouvido

igual ao seu

Eu possuo apenas

o que Deus me deu

Se você insisted em classificar

meu comportamento de antimusical

Eu mesmo mentindo

Devo argumentar

Que isto é bossa nova

Que isto é muito natural

O que você não sabe

nem sequer pressente

é que os desafinados

também têm um coração

Fotografei você

na minha Rolleyflex

Revelou-se a sua

enorme ingratidão

Page 32: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

Só não poderá falar

assim do meu amor

Este é o maior

que você pode encontrar

Você com a sua música

esqueceu o principal

é que no peito

dos desafinados

No fundo do peito

bate calado

Que no peito

dos desafinados

também bate um coração

Human Behaviour BJÖRKHuman Behaviour BJÖRKHuman Behaviour BJÖRKHuman Behaviour BJÖRK

If you ever get close to a human

And human behaviour

Be ready to get confused

There's definitely, definitely, definitely no logic

To human behaviour

But yet so, yet so irresistible

And there's no map

They're terribly moody

And human behaviour

Then all of a sudden turn happy

But, oh, to get involved in the exchange

Of human emotions is ever so, ever so satisfying

Oh oh, and there's no map

Page 33: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

Human behaviour, human

Human, human behaviour, human

Human, human behaviour, human

Human behaviour, human

And there's no map

And a compass

Wouldn't help at all

Human behaviour, human, human

Human behaviour, human,

Human behaviour, human,

Human behaviour

There's definitely, definitely, definitely no logic

Human, human

Human behaviour

Human.

There's definitely, definitely, definitely no logic

Human, human, human, human.

You Said Something PJ HARVEYYou Said Something PJ HARVEYYou Said Something PJ HARVEYYou Said Something PJ HARVEY

On a rooftop in Brooklyn

One in the morning

Watching the lights flash

In Manhattan

I see five bridges

The empire state building

And you said something

That I've never forgotten

We lean against railings

Describing the colours

And the smells of our homelands

Page 34: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

Acting like lovers

How did we get here?

To this point of living?

I held my breath

And you said something

And I am doing nothing wrong

Riding in your car

Your radio playing

We sing up to the eighth floor

A rooftop, in Manhattan

One in the morning

When you said something

That I've never forgotten

When you said something

That was really important

Al lado del camino FITO PÁEZAl lado del camino FITO PÁEZAl lado del camino FITO PÁEZAl lado del camino FITO PÁEZ

Me gusta estar al lado del camino

fumando el humo mientras todo pasa.

Me gusta abrir los ojos y estar vivo,

tener que vérmelas con la resaca.

Entonces navegar se hace preciso

en barcos que se estrellen en la nada.

Vivir atormentado de sentido,

creo que esta sí, esta es la parte mas pesada.

En tiempos donde nadie escucha a nadie,

en tiempos donde todos contra todos,

en tiempos egoístas y mezquinos,

Page 35: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

en tiempos donde siempre estamos solos,

habrá que declararse incompetente

en todas las materias del mercado.

Habrá que declararse un inocente

o habrá que ser abyecto y desalmado.

Yo ya no pertenezco a ningún ismo

me considero vivo y enterrado.

Yo puse las canciones en tu walkman,

el tiempo a mi me puso en otro lado.

Tendré que hacer lo que es y no debido,

tendré que hacer el bien y hacer el daño.

No olvides que el perdón es lo divino

y errar a veces suele ser humano.

No es bueno nunca hacerse de enemigos

que no estén a la altura del conflicto.

Que piensan que hacen una guerra

y se hacen pis encima como chicos.

Que rondan por siniestros ministerios

haciendo la parodia del artista.

Que todo lo que brilla en este mundo

tan solo les da caspa y les da envidia.

Yo era un pibe triste y encantado

de Beatles, Caña legui y maravillas,

los libros, las canciones y los pianos,

el cine, las traiciones, los enigmas,

mi padre, las cervezas, las pastillas, los misterios,

el whisky malo, los óleos, el amor, los escenarios,

el hambre, el frío, el crímen, el dinero y mis 10 tías

me hicieron este hombre enreverado.

Page 36: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

Si alguna vez me cruzas por la calle

regalame tu beso y no te aflijas.

Si ves que estoy pensando en otra cosa

no es nada malo es que paso una brisa.

La brisa de la muerte enamorada

que ronda como un ángel asesino.

Mas no te asustes siempre se me pasa

es solo la intuición de mi destino.

Me gusta estar al lado del camino

fumando el humo mientras todo pasa.

Me gusta regresarme del olvido

para acordarme en sueños de mi casa,

el chico que jugaba a la pelota,

del cuatro nueve cinco ocho cinco.

Nadie nos prometió un jardín de rosas,

hablamos del peligro de estar vivos.

No vine a divertir a tu familia

mientras el mundo se cae a pedazos.

Me gusta estar al lado del camino,

me gusta sentirte a mi lado.

Me gusta estar al lado del camino,

dormirte cada noche entre mis brazos.

Al lado del camino, al lado del camino,

al lado del camino. Es mas entretenido

y mas barato.

Al lado del camino...

Page 37: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

Venus AIRVenus AIRVenus AIRVenus AIR

You could be from Venus

I could be from Mars

We would be together

Lovers forever

Care for each other

You could live in the sea

And I could be a bird

We would be together

Lovers forever

Care for each other

If you wear an illusion

I will make it real

We would be together

Lovers forever

Care for each other

If you walk in the sun

I will be your shadow

We would be together

Lovers forever

Care for each other

Maio Maduro MaioMaio Maduro MaioMaio Maduro MaioMaio Maduro Maio---- ZECA AFONSO ZECA AFONSO ZECA AFONSO ZECA AFONSO

D C

Maio maduro Maio, quem te pintou

D C

Quem te quebrou o encanto, nunca te amou

D C Em C G D

Page 38: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

Raiava o sol j no Sul, Ti ri tu ri tu ri tu ru Ti ri tu ru tu ru

Bm7 C D

E uma falua vinha l de Istambul

Sempre depois da sesta chamando as flores

Era o dia da festa Maio de amores

Era o dia de cantar, Ti ri tu ri tu ri tu ru Ti ri tu ru tu ru

E uma falua andava ao longe a varar

D C D D C D D C D C

Maio com meu amigo quem dera j

Sempre no ms do trigo se cantar

Quimporta a fria do mar, Ti ri tu ri tu ri tu ru Ti ri tu ru tu ru

Que a voz no te esmorea vamos lutar

Numa rua comprida El-rei pastor

Vende o soro da vida que mata a dor

Anda ver, Maio nasceu, Ti ri tu ri tu ri tu ru Ti ri tu ru tu ru

Que a voz no te esmoreza a turba rompeu

Page 39: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

Xornada 3:

Apenas él le amalaba el noema, a ella se le agolpaba el clémiso y caían en hidromurias, en salvajes ambonios, en sustalos exasperantes. Cada vez que él procuraba relamar las incopelusas, se enredaba en un grimado quejumbroso y tenía que envulsionarse de cara al nóvalo, sintiendo cómo poco a poco las arnillas se espejunaban, se iban apeltronando, reduplimiendo, hasta quedar tendido como el trimalciato de ergomanina al que se le han dejado caer unas fílulas de cariaconcia. Y sin embargo era apenas el principio, porque en un momento dado ella se tordulaba los hurgalios, consintiendo en que él aproximara suavemente su orfelunios. Apenas se entreplumaban, algo como un ulucordio los encrestoriaba, los extrayuxtaba y paramovía, de pronto era el clinón, las esterfurosa convulcante de las mátricas, la jadehollante embocapluvia del orgumio, los esproemios del merpasmo en una sobrehumítica agopausa. ¡Evohé! ¡Evohé! Volposados en la cresta del murelio, se sentía balparamar, perlinos y márulos. Temblaba el troc, se vencían las marioplumas, y todo se resolviraba en un profundo pínice, en niolamas de argutendidas gasas, en carinias casi crueles que los ordopenaban hasta el límite de las gunfias. (Capítulo 68. Rayuela. Julio Cortázar)

Como no le melga nada que la contradigan, la señora Fifa se acerca a la Tota y ahí nomás le flamenca la cara de un rotundo mofo. Pero la Tota no es inane y de vuelta le arremulga tal acario en pleno tripolio que se lo ladea hasta el copo. -¡Asquerosa! –brama la señora Fifa, tratando de sonsonarse el ayelmado tripolio que ademenos es de satén rosa. Revoleando una mazoca más bien prolapsa, contracarga a la crimea y consigue marivolarle un suño a la Tota que se desporrona en diagonía y por un momento horadra el raire con sus abroncojantes bocinomias. Por segunda vez se le arrumba un mofo sin merma a flamencarle las mecochas, pero nadie le ha desmunido el encuadre a la Tota sin tener que alanchufarse su contragofia, y así pasa que la señora Fifa contrae una plica de miercolamas a media resma y cuatro peticuras de ésas que no te dan tiempo al vocifugio, y en eso están arremulgándose de ida y de vuelta cuando se ve precivenir al doctor Feta que se inmoluye inclótumo entre las gladiofantas. -¡Payahás, payahás! –crona el elegantiorum, sujetirando de las desmecrenzas empebufantes. No ha terminado de halar cuando ya le están manocrujiendo el fano, las colotas, el rijo enjuto y las nalcunias, mofo que arriba y suño al medio y dos miercolanas que para qué. -¿Te das cuenta? –sinterruge la señora Fifa. -¡El muy cornaputo! –vociflama la Tota.

Page 40: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

Y ahí nomás se recompalmean y fraternulian como si no se hubieran estado polichantando más de cuatro cafotos en plena tetamancia; son así las tofifas y las fitotas, mejor es no terruptarlas porque te desmunen el persiglotio y se quedan tan plopas.

Último Round

Page 41: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

Xornada 4:

O cine crea historias e Historia

Dende as orixes do cine cos franceses irmáns Lumière, con

Meliès ou cos rusos e alemáns, ata o gran desenvolvemento

da industria que tivo lugar dende mediados do século XX nos

EEUU, o cine veu ocupar un lugar preponderante como gran

emisor de ficcións.

O cine, en primeiro lugar, narra historias. Moitas delas son

extraídas de libros: por exemplo, Harry Potter, 2001. Unha

odisea do espacio, 20.000 leguas de viaxe submariña, A

historia interminable, Pinoccio, Macbeth, O señor dos aneis...

Ou tamén de cómics: Superman, Batman, Os 4 fantásticos...

Outras historias son creadas exclusivamente para o cine: A

noite do cazador, Toy story, Matrix, A Guerra das Galaxias, A

princesa Mononoke...

No cine hai un guión técnico (as localizacións...) e un guión

literario. No guión literario procédese coma no teatro: anótase

o lugar onde transcorre a acciójn e poden anotarse

características sobre ese lugar, elementos, cuestións sobre a

maquillaxe ou a roupa...

O cine fabrica tamén a Historia. Moitas das cousas que

coñecemos sobre o ser humano suceden a través da pantalla

do cine. Platón, un filósofo grego, dicía que os seres humanos

non veiamos as cousas coma son, senón que este mundo eran

sombras, copias doutro mundo moito máis sublime e

perfecto: o mundo das ideas. El explicaba que estabamos

como encerrados nunha caverna escura con fachos nas

paredes e de costas á porta, e por esa porta reflectíanse, no

Page 42: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como

fondo da caverna, as sombras dese mundo ideal que

transcorría fóra do noso campo visual. Segundo Platón, vemos

o mundo coma nun teatro chinés de sombras...

Ás veces, o cine é coma ese teatro chinés de sombras. Vemos

o mundo a través del: pensade, que cousas coñecedes a

través do cine? Moitas guerras (a Guerra Civil Española, a

guerra do Vietnam, a 1ª e a 2ª Guerra Mundial), historias de

amor, de gángsters, de piratas, de detectives, de músicos, de

vaqueiros, de viaxeiros, de vampiros... O cine non é só

entretemento: tamén é unha fonte de coñcemento decisiva.

O cine inflúe moito na publicidade e viceversa. Moitos

anuncios hoxe parecen pequenas películas (pensade nos dos

coches), e tamén algúns videoclips musicais. Ás veces, a

publicidade é un campo de ensaio para o cine. Unha directora

catalana, Isabel Coixet, comezou facendo anuncios de

compresas Evax.

O cine ten algo de maxia: é un espacio de sombras, e nas

sombras acontecen sempre cousas emocionantes. Queremos

que nos entreteñan, pero tamén queremos emocionarnos. O

cine é un campo de emocións en carne viva. Non é apto para

os moi crédulos.

Ou si. En algo temos que crer.

Page 43: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como
Page 44: MEMORIA DO OBRADOIRO DE LITERATURA E ESCRITURA IES …...de iniciación á literatura e á escrita dende unha óóptica lúdicaóptica lúdica, ptica lúdica empregando o xogo como