ASTEKO ASMAKIZUNAberria

Bermeoko

GAZTETXOEN ASTEKARIA 765. ZENBAKIA LARUNBATA, 2018KO MARTXOAREN 3A

Mihi luze bat isiliklepotik zintzilik.

Zer ote da?

m a n t a n g o r r iErantzuna: Gorbata.

Asmakizunaren jatorria: Auskalo! Igarkizun eta aho-korapiloak liburutik, Xabier Olaso / Agurtzane Villate (Pamiela).

BERR

IA

erredakzioa

Zorionak, Ekai!!! Dagoeneko 7urte bete dituzu. Segi orain arte

bezain alai eta jator. Asko maite

zaitugu. Musu pila familia osoaren

partez.

Zorionak, Laia!!Dagoeneko 3 urte bete

ditu etxeko txikiak.

Segi orain arte bezain

bihurri eta alai izaten.

Asko maite zaitugu.

Musu pila familia

osoaren partez.

Zorionak gure Noramendizaleari!!

6 urte handi eta mila musu

etxekoen partez.

Zorionak Aner! Bederatzi urtezoragarri zure ondoan. Mila kilo

zorion eta muxu goxo. Ilargiraino

eta bueltan maite zaitugu, potto.

Etxeko guztien partetik.

Sorgintxo hau

Nora da,

eta 3 urte bete

ditu. Zorionak!!!

Mila musu

gozo-gozo

izeko, Gaizka

eta Lindaren

partez!

m a n t a n g o r r i2 LARUNBATA, 2018KO MARTXOAREN 3A berria

Igandean, 7 urte bete zituen gure

Oierrek! Handitzen ari zara,baina beti bezain jator jarraitzen

duzu. Zein harro gauden! Familia

osoaren partez musu erraldoi

bat! Izugarri maite zaitugu, polita!

Malen, aita eta ama.

ZORiON AGURRAK

Kaixo, Mantangorriren irakurleak! OndarroakoTxomin Agirre ikastolako LH 3. eta 4. mailako ikasleak gara. Bigarren hiruhilekoan,proiektu berri bat landu dugu: “Nire iragana ikertzen,

etorkizuna ulertzeko”. Lan honen bidez, historiaurrea barru-

barrutik ikertu dugu. Dinosauroen garaiko gauza asko ikasi

ditugu, eta, gizakien sorrera ezagutzeko, Paleolito garaiko

berezitasunetan sakondu dugu. Joko moduan, garai hartako

hizkera bat sortu dugu, gaur egungo euskaran oinarrituta.

Gero Neolito garaia ikasi dugu, eta Paleolitoko eta Neolitoko

gizakiak konparatu ditugu. Azkenean, Metal Aroan sartu

gara,eta hainbat asmakuntza ezagutu ditugu. Proiektua

bukatu baino lehen, Ekainberrira joan gara, eta tailer batean

parte hartu dugu. Bestetik, ariketa berezi moduan, egiazko

tamainako haitzulo bat eraiki dugu. Kobari Altakain izena

jarri diogu, Altamira eta Ekain batuta. Bertan labar-pinturak

margotu ditugu guk geuk.

Joan den otsailaren 20an,

Marrazo gelako AimarGalarregiren urtebetetzea

izan zen. Gelakoek 8 muxu handi-

handi igorri nahi dizkiogu, eta aunitz

urtez Aimar oihukatu!!! Baztan

ikastolako Marrazo gela.

m a n t a n g o r r i 3berria LARUNBATA, 2018KO MARTXOAREN 3A

ZU ERE ARTiSTA

Kaixo, kaixo, lagunak! Ondarroako Zubi Zaharikastolako ikasle talde bat gara. Marraztea izugarri

gustatzen zaigu, eta, horregatik, koloretako margoak hartu ditugu,

zuentzako opari bat egiteko. Ea gustatzen zaizuen. Muxuak.

Ernai

Eneko

Laiene

Bidali zure gutunak helbide hauetara Helbide elektronikoa: mantangorri@berria.eus Egoitza nagusia: BERRIA. MANTANGORRI. Gudarien etorbidea, z/g. 20140 Andoain.

Argitaratzailea: Euskal Editorea SM Lege Gordailua: SS-616/05 Zuzendaria: Martxelo Otamendi Koordinatzailea: Nagore Etxeberria Pikabea

Egoitza: Martin Ugalde kultur parkea. Gudarien etorbidea, z/g. 20140 Andoain ISSN: 1699-728x

Aetz

Aixa

Anari

m a n t a n g o r r i4 LARUNBATA, 2018KO MARTXOAREN 3A berria

Testua: Asier Arrate

Zer, Nor, Non, Noiz etaZergatik. Horiek dirakazetariek erantzunbeharreko galderakalbiste bat idaztekoorduan. Hedabideeta-

ko profesionalen antzera, Berme-oko Eleizalde ikastolako LH 5. mai-

lako ikasleak ere galdera horiekerantzuten saiatzen dira ikasge-lan.

Kazetaritzari heldu diote LehenHezkuntzako euskara irakasgaian,eta, egunkari zein aldizkarien erre-dakzioetan bezala, ikasgeletan eregelditu gabe dabiltza lanean ikas-leak: albisteak bilatu, informazioa

bildu, artikuluak idatzi eta egunka-ria diseinatu.

Zergatik landu eskolan kazetari-tza? Lourdes Etxebarria irakaslea-ren berbetan, kazetaritzak testumota denetarikoak lantzeko auke-ra ematen die formatu bakarrean.Horrez gain, Etxebarriak uste dueuskaraz irakurtzeko zaletasunabultzatzeko tresna aparta dela.

Kurtso honetan, honako ariketahauek egin dituzte Lourdes Etxe-barria eta Lexuri Markina irakasle-ekin kazetari lanetan aritu diren 42ikasleek: albisteen bost galderak

bilatu, testuen asmo komunikati-boa identifikatu eta albiste batenatalak bereizi. Azaldu duenez, ezda erraza izan: «Liburuetako arike-tetan oso erraz aurkitzen zirenbost galderak, baina, egunkarieta-ko albisteetara jo dugunean, ikas-leei kostatu egin zaie galdera guz-tiak aurkitzea, edo albistearenzenbait atal identifikatzea». Asmokomunikatiboari dagokionez, ira-kasleak nabarmendu du albistebatzuetan hainbat estilo nahas-ten zirela, eta, beraz, ikasleak ezzirela gai alde informatiboa iritzi-tik bereizteko.

Eleizaldeko ikasleak alde teori-koaz jabetu eta idazten ibili dira:albisteak, iritzi artikuluak eta elka-rrizketak landu dituzte. Etxeba-rriaren hitzetan, albistea dagehien landu duten generoa:«Haien eginbeharra zen gertakari

Kazetaritza

Berriemailebereziak

ERREPORTAJEA

Kazetaritzaren nondik norakoak ikasten ari diraBermeoko Eleizaldeko ikasleak. Taldeka,ikasleek beren egunkari propioa osatu dute.

m a n t a n g o r r i 5berria LARUNBATA, 2018KO MARTXOAREN 3A

Elkarrizketa eta iritzi artikuluakidazteko aukera ere izan dute. Iri-tzi artikuluei dagokienez, irakasle-ak azaldu du ikasleei «konplikatua»egin zaiela genero hori «beharbezala» lantzea: «Guk jarraibideakeman dizkiegu: ideia bat aurkez-

bat asmatzea eta horren ingurukoartikulu bat idaztea». Horretarako,egunkarietako jarraibideei heldudiete: titular labur eta erakarga-rria, azpititular informatiboa, etainformazio nagusia hasieran azal-tzea.

kulu bat eta elkarrizketa bat idatzidituzte. Egunkaria ixteko, berriz,aldizkari batetik hartutako erre-portaje bat itsatsi dute.

BERRIAren bisita

BERRIAko kideek ere bertatik berta-ra ezagutu nahi izan dute Bermeo-ko ikastolan lantzen ari direnproiektua. Hala, otsailaren 16anEleizalden izan zen Beatriz Zaba-londo, BERRIA Taldeko lehendaka-ria; besteak beste, Eguna, Euskal-dunon Egunkaria eta BERRIA

egunkariez mintzatu zitzaien ikas-le-irakasleei. Zabalondok kontatuzien herrietan bildutako diruarekineta jende askoren laguntzari eskerlortu zutela Egunkaria sortzea.Eta, hura itxi ostean ere, langileekberriro jendearen laguntza izanzutela BERRIA sortzeko.

Ikasleek interes handiarekinentzun zuten euskarazko egunka-rien ibilbidearen berri, eta, galde-ren txandan, harrituta galdeginzuten zergatik itxi zuten euskaraz-ko egunkari bat. Ondoren, Eleizal-de ikastolako neska-mutilak:Geroa Gugan leloa zuen muralaosatu zuten ikasleek. Kazetaritzakbere txokoa egin du Eleizalde ikas-tolan, eta horrela jarraituko duelaadierazi du Etxebarriak: «Bihar-etzi egunkari bat eskuetan har-tzen dutenean, lagungarri izangozaie ikasitako guztia».

Bermeoko ikasleek kazetaritza lantzeko, BERRIA erabili dute. ARGAZKIAK: BERRIA

tea, argudio bidez defendatzeaeta azken ondorio bat plazara-tzea; baina, normala denez, ez dirairitzi testuak sakonki lantzekogauza». Elkarrizketak, berriz, erra-zagoak egin zaizkiela azaldu du:«Ez dituzte oso galdera sakonakegiten, baina bikain betetzen duteelkarrizketaren generoarenasmoa».

Irakasgaiari zegozkion ariketezgain, Eleizalde ikastolako irakasle-ek erabaki zuten ikasleek egunkaribat sortzea taldeka. «BERRIArenmaketazioa oinarri dutela eta A3neurrira ekarrita, hiru orriko egun-kari bat sortu dute».

Ikasleek azala diseinatu dute,eta, egunkari barrurako, iritzi arti-

m a n t a n g o r r i6 LARUNBATA, 2018KO MARTXOAREN 3A berria

DENBORA-PASAK

1. Lotu puntuak. Marrazkiren bat egin behar duen aldiro, animaliaren batirudikatzen du Izarnek. Zer marraztu duoraingoan?

2.Zer dagosobran? Dendanargazkiak egiten arituda Josu, eta, ondoren,sailkatzen. Dendanbazegoen egon behar ezlukeen zerbait.Zer?

m a n t a n g o r r i 7berria LARUNBATA, 2018KO MARTXOAREN 3A

Castillo SuarezIDAZLEA

«Ipuin tradizionalasko galtzen aridira. Guretakooso maitagarriada Mainamikirri »

Nor da Mainamikirri?Mainamikirri Burunda bailarakosorgin bat da, bi berezitasun di-tuena: sorginen artean txikienada, eta berandu iristen da tokiguztietara; eta, gainerako sorgi-nek bezala, dohain bereziak ditu,gaixorik dagoen jendea sendatuahal izateko.Nolatan bururatu zaizue harenberri ematea eta harenistorioak aireratzea? Ipuin tradizional asko galtzen aridira, eta guretako Mainamikirrimaitagarria da oso. Horregatik be-rreskuratu nahi izan dugu. Ipuina altxor txiki bat delaesan liteke, ezta? Istorioarenoinarria ahoz ahoz transmitituden istorio bat da. Hala da, bai. Bi iturri izan dituguipuinak berridazteko: 1986an Age-da Zelaiari egin zizkioten grabazio-ak, eta Jose Maria Jimeno Juriok1969an argitaratutako bertsioak. Altsasun kokatzen denkondaira eta pertsonaia izanikere, edonork goza dezakeenistorioa da, ezta? Edonork goza dezake liburuarekin.Bi ipuin bildu ditugu liburu hone-tan: Erregeren alaba eta Katu bel-tzak. Lehendabiziko ipuinean, Mai-namikirri erregeren alaba gaizkizegoelako kontu horrekin agertuzen errotan, sorginak arropa garbi-tzera elkartzen ziren tokian, bainaberak ba omen zekien nola senda-tu... Bigarrenean, senar-emaztegazte batzuk dira protagonistak;

arazo handi bat zuten: edukitzenzituzten haur guztiak gaixotu egi-ten ziren. Hiru ume izan zituzten,baina hirurak gaixotu ziren, jaioeta berehala. Inork ez zekien zer-gatik. Zerbait arraro gertatzen arizen… Erregeren alabarena ez dugubeste inon ezagutu, baina katuenipuinaren antzekoak jaso dira Eus-kal Herriko beste toki batzuetan. Liburuak salduz lortutakoirabaziak Nafarroa Oinezfestara bideratu nahi dituzue,ezta? Hori da. Irabaziak euskararen festahorretara bideratuko ditugu, aur-ten Altsasun egingo baita, hain zu-zen, gure ikastolak antolatuta.Non eskura daiteke liburua? Liburua Nafarroa Oinez-eko den-detan, Argia-ko azokan eta AmetsFabrika gunean eskura daiteke.Talde lan baten emaitza daliburua, ezta?Bai, hiru lagunen artean sortudugu Fanietorri argitalpenak zigi-lua: nik neuk egin dut testua, Jo-xemari Morcillok Morkotsmarraz-kiak, eta Enara Intsaustik edizioa.

Erantzunak: 1.- Hontza marraztu du. 2.- Ogitartekoa dago sobran.

AZOKALIBURUA

d Izenburua: ‘Mainamikirri’.

d Testua: Castillo Suarez.

d Marrazkiak: Josemari Morcillo

Morkots. d Orrialde kopurua: 64 orrialde.

d Prezioa: 16 euro.

d Non eskuratu: Nafarroa Oinez-

eko dendetan, Argia-ko azokan etaAmets Fabrika gunean:

http://ametsfabrika.comd Argitaletxea: Fanietorri

argitalpenak.

3. Bikote jokoa.Errepidean lanak eginbehar dituztela eta, askotarikoseinaleak jarri dituzte herrian. Jarridituztenen artetik, hiru konomota errepikatzen dira.

m a n t a n g o r r iberria

GAZTETXOEN ASTEKARIA LARUNBATA, 2018KO MARTXOAREN 3A

JOLASA

1Lehenik eta behin, sei lau-kiz osatutako gurutze mo-

duko bat marraztu behar da lu-rrean. Lauki bakoitzari, batetikseirako zenbaki bat dagokio. Sei-garren laukiaren gainean, biribilerdi bat margotuko dugu, eta ze-

rua izena jarriko diogu. Jolaseanhasi aurretik, jokalarien txandenordena erabaki behar da. Harribat jaurti, eta marra jakin batetikgertuen uzten duena izango da le-henengoa.

2Lehenengo jokalariak harribat hartuko du, eta lehe-

nengo laukitxora botako du. Ha-

rria laukitxo barruan geratzen ba-da, marrarik ukitu gabe, jokalarihorrek jarraituko du jolasten.Hanka baten gainean, bigarreneta hirugarren laukitxotik pasatu-ko da. Gero, laugarren laukitxoaneskuineko hanka jarriko du, etabosgarren laukitxoan ezkerrekoa(une berean). Ondoren, seigarrenlaukitxotik hanka baten gaineanpasatuko da, eta zerura bi hankengainean iritsiko da. Bertan, bueltaemango du salto bat eginez, etaitzulerako bideari ekingo dio.

3Bigarrenlaukitxo-

ra iristerako-an, lehenen-go laukitxoan

dagoen harriahartuko du, etaabiapuntura itzuli-ko da, jauzi bat egi-

nez. Bide guztia ma-rrak zapaldu gabe eginez

gero, berriro harria botatzekoaukera izango du, baina, oraingohonetan, bigarren laukitxoan utzibeharko du harria, gero hirugarre-nean, eta abar.

4Pauso berdinak errepikatu-ko dira, laukitxo guztietan

harria utziz. Laukitxo guztiak eginondoren, jokalaria zeruan jarrikoda, atzera begira, eta bizkar gai-netik harria botako du. Lauki ba-ten barruan eroriz gero, lauki ho-rrek bere izena izango du aurre-rantzean. Beste jokalariek ezingo

dute laukitxo hori zapaldu, jabe-ari baimena eskatu gabe.

5Laukiak lurrean margotuordez, makilak jarriz ere jo-

las daiteke, laukiak eginez. Harririkgabe, jokalariak laukietatik txin-goka pasatuko dira, eta, azkene-ko laukira iristean, makilatxo bathartu behar da, eta abiapunturamakilatxoa eskuan harturik itzuli.Lurreko makilarik ukitu gabe be-rriro abiatuko da, beste makilabat hartzeko. Jolasa errepikatukoda, makila guztiak bukatu arte.

Gurutzekotxingoa

DATUAKPartaide kopurua:

Mugarik gabe.Baliabideak: Harri batEspazioa: Zoru gogorra.Iturria: Euskal Jolasen

Bilduma (Urtxintxa).Webgunea:

www.urtxintxa.eus