Museologia eta Museografia - euskadi.eus · Museologia eta Museografia Hiztegia Vitoria-Gasteiz,...

Museologia eta Museografia

Hiztegia

Vitoria-Gasteiz, 2016

HEZKUNTZA, HIZKUNTZA POLITIKAETA KULTURA SAILA

DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN,POLÍTICA LINGÜÍSTICA Y CULTURA

Argitaraldia: 1.a, 2016ko xxxx

Ale-kopurua: 1.500 ale

© argitaraldi honena: Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazio Orokorra

Argitaratzailea: Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia Servicio Central de Publicaciones del Gobierno Vasco Donostia-San Sebastián, 1 - 01010 Vitoria-Gasteiz

Internet: http://www.euskara.euskadi.eus/euskalterm

Azala: Concetta Probanza

Inprimaketa: XXXXXXXXXXXXXXXXXXX

ISBN: XXXXXXXXXXXXXX

Lege gordailua: XXXXXXXXX

Lan honen bibliografia-erregistroa Eusko Jaurlaritzaren Bibliotekak sarearen katalogoan aurki daiteke:

http://www.bibliotekak.euskadi.net/WebOpac

5

HITZAURREA

euskararen Aholku Batzordearen Terminologia Batzordeak onartutako hiztegia duzu hau. Hortaz, Batzordeak gomendatu egiten du hiztegi honetako terminologia erabiltzea.

Izan ere, Terminologia Batzordeari dagokio, besteak beste, terminologia-alorrean dauden lehentasunak finkatzea, lan-proposamenak egitea, terminologia-lanerako irizpideak ezartzea, termino lehiakideen arteko lehentasunak jartzea ponderazio-markak finkatuz, eta terminoen erabilera onestea eta gomendatzea. Terminologia Batzordeak urteko jarduketa-planetan jasotzen ditu horiek guztiak.

Hiztegi hau, Terminologia Batzordeak onartutako gainerako hiztegiak bezala, EUSKALTERM Euskal Terminologia Banku Publikoan (www.euskara.euskadi.eus/euskalterm) dago integratuta.

EUSKALTERM erabilera publikoko bankua da, Eusko Jaurlaritzak bideratu eta sustatu nahi duen terminologiaren produkzioaren, kudeaketaren eta hedapenaren muina. Banku hori metodologia eta irizpide jakin batzuen arabera eguneratu eta elikatzen da, betiere Terminologia Batzordeak onartutako jarduketa-planei jarraituz. Beraz, EUSKALTERM Terminologia Banku Publikoa

6

etengabe elikatzen eta zabaltzen ari gara Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzatik IVAPekin lankidetzan, euskal terminologiaren normalizazioari eta zabalkundeari ekin eta eusteko.

Garaiaren arabera, gizartea aldatzen den neurrian, hizkuntzak ere aldatzen dira, bizirik badaude, behar berriei erantzuteko. Ondorioz, hizkuntza baten modernizatzearen eta eguneratzearen prozesua ez da inoiz amaitzen. Horregatik, hizkuntzaren altxor lexikoa eta terminologikoa etengabe elikatu behar dira, hizkuntza bera normalizatzeko, batetik, eta erabiltzaileen premiei erantzuteko, bestetik.

Honakoa, hiztegiak jorratzen duen eremuko erabiltzaileen oinarrizko premiak asetzeko baliagarri izatea nahi genuke, baita gure hizkuntzaren normalizazioaren eta eguneratzearen bidean urrats garrantzitsua izatea ere. Hiztegi hau eta honekin batera argitaratzen ditugun guztiak eguneroko jardunean erabiltzera animatzen zaituztegu, euskaldunok hizkuntza gero eta aberatsagoa izan dezagun.

Vitoria-Gasteiz, 2015eko martxoaren 17a

Patxi Baztarrika galParsoro

Hizkuntza Politikarako sailburuordea

7

Hiztegiari BUrUzko argiBiDeak

Hiztegi hau UZEI Terminologia eta Lexikografia Zentroak egin du EUSKALTERM Terminologia Banku Publikoa (www.euskara.euskadi.eus/euskalterm) eguneratzeko eta elikatzeko entitate horrek Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzarekin (HPS) izenpetutako kontratuaren barruan. Kontratua HPSk eta IVAPek finantzatu dute, bi erakunde horiek sinatutako hitzarmenaren bidez.

EUSKALTERM Terminologia Banku Publikoa da Terminologia Batzordeak1 finkatutako terminologia-lana zabaltzeko ardatza. Aldi berean esan behar da Terminologia Batzordeak onartutako jarduketa-planen barruan ezarritako lehentasunen arabera eguneratzen dela Terminologia Banku Publikoa. Euskararen Aholku Batzordeko Terminologia-batzorde atal bereziak euskarazko terminologia-lanerako finkatu zuen metodologiari jarraituta, hiztegi hau, lehenengoz, hizkuntzalariez eta eremuko adituez osatutako batzorde teknikoak aztertu eta landu zuen, Terminologia Batzordeari behin betiko proposamena luzatzeko. Normalizazio-prozesuaren azken urratsa Terminologia Batzordeak onartzea izan da. Beraz, hemen duzue eremu honetako terminologiaren erabiltzaileei Termi nologia Batzordeak gomendatzen dien terminologia.

1 176/2007 DEKRETUA, urriaren 16koa, Euskararen Aholku Batzordeari buruzkoa.

8

Hiztegian erabilitako ponderazio-markak:

(4) Termino normalizatua / gomendatua(3) Termino onartua (baina ez lehenetsia, beste bat gomendatzen delako)

Hiztegian erabilitako laburtzapenak:

eu euskaraes españolfr françaisen English

Sin. sinonimoaIk. ikus

9

Normalizazioa

Batzorde teknikoa

Jaione Aramendi (IVAP)Xabier Kerexeta (KALEGOI)Unai Cuevas (Eusko Jaurlaritza)Begoña Arrate (UZEI)Koordinatzailea: Jone Agirregoikoa (Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza)

terminologia Batzordea

Patxi Baztarrika Galparsoro, Hizkuntza Politikarako sailburuordea, batzorde-ataleko lehendakariaEneko Oregi Goñi, IVAPeko zuzendariordea, batzorde-ataleko lehendakariordeaJorge Giménez Bech, EABko eta batzorde-ataleko idazkariaAraceli Díaz de Lezana Fernández de Gamarra, Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzako ordezkariaMaite Imaz Leunda, IVAPeko ordezkariaAndoni Sagarna Izagirre, Euskaltzaindiaren ordezkariaIker Etxebeste Zubizarreta, Unibertsitate Zerbitzuetarako Euskal Ikastetxeko (UZEI) ordezkariaXabier Alberdi Larizgoitia, Euskal Herriko Unibertsitateko Euskara Institutuko ordezkariaIbon Olaziregi Salaberria, Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren Euskara Zerbitzuaren ordezkariaMertxe Olaizola Maiz, adituaJoseba Erkizia Itoitz, adituaAsier Larrinaga Larrazabal, adituaMiel Loinaz Beristain, adituaAlberto Atxabal Rada, adituaAlfontso Mujika Etxeberria, aditua

10

uzei-ren lankide izan diren adituak

Edorta Kortadi. Deustuko UnibertsitateaSocorro Romano. Donostiako Untzi Museoa

11

eremU-zUHaitza

1 Kontzeptu orokorrak

2 Museoen administrazioa2.1 Museoen administrazioa: eraikina2.2 Museoen administrazioa: langileak eta organigrama2.3 Museoen administrazioa: museo-motak2.4 Museoen administrazioa: segurtasuna

3 Bildumen kudeaketa

4 Zabalkundea

5 Erakusketa

6 Kontserbazioa

12

aUrkiBiDea

Bokabularioa sailka

1. KONTZEPTU OROKORRAK . . . . . . . . . . . . 14

2. MUSEOEN ADMINISTRAZIOA . . . . . . . . . . 152.1. Museoen administrazioa: eraikina . . . . . . . . 152.2. Museoen administrazioa: langileak eta organigrama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162.3. Museoen administrazioa: museo-motak . . . 182.4. Museoen administrazioa: segurtasuna . . . . . 19

3. BILDUMEN KUDEAKETA . . . . . . . . . . . . . . 20

4. ZABALKUNDEA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

5. ERAKUSKETA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

6. KONTSERBAZIOA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

Euskarazko aurkibidea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

Gaztelaniazko aurkibidea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39

Frantsesezko aurkibidea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

Ingelesezko aurkibidea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

Erreferentzia bibliografikoak. . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

BokaBUlarioa sailka

14


diskurtso objektualIk. objektu-diskurtso

1espografia (4)Erakusketei dagozkien erakusteko tekniken eta praktiken multzoa.es expografíafr expographieen expography

2eszenografia (4)es escenografíafr scénographieen scenography

3museo (4)Kulturaren ikuspegitik interesgarriak diren objektuak bildumatan gorde, kontserbatu, ikertu eta jendaurrean erakusgai jartzen diren lekua.es museofr muséeen museum

4museografia (4)Museoei eta museoko piezei dagozkien tekniken eta praktiken multzoa.es museografíafr muséographieen museography

5museologia (4)Museoei buruzko zientzia, haien historia eta gizartean duten eragina, batetik, eta kontserbazio- eta katalogazio-teknikak, bestetik, aztertzen dituena.es museologíafr muséologieen museology

6museologia berri (4)es nueva museologíafr nouvelle muséologieen new museology

7objektu-diskurtso (4)Sin. diskurtso objektual (4)Objektu errealak erabiliz, berreginez edo haiei esanahi berri bat emanez eraikitzen den diskurtsoa.es discurso objetualfr discours objectuelen object speech

1. KONTZEPTU OROKORRAK

15


argazkitegiIk. fototeka

8biltegi (4)Sin. erreserba-gela (4)es almacén; sala de reservafr réserveen store-room

9diapoteka (4)Diapositibak biltzen, kontserbatzen eta maileguan ematen diren lekua.es diapotecafr diathèque; diapothèqueen slide library

10dokumentazio-zentro (4)es centro de documentaciónfr centre de documentationen documentation centre

erakusguneIk. erakusketa-espazio

11erakusketa-espazio (4)Sin. erakusgune (4)es espacio expositivofr espace d’expositionen exhibition space

12erakustareto (4)es sala de exposiciónfr salle d’expositionen exhibition hall; exhibition room

erreserba-gelaIk. biltegi

13film-bilduma (4)es cinemateca; filmotecafr cinémathèqueen film library

14fonoteka (4)1. Edozein euskarritan grabatutako soinu-dokumentuak biltzen, kontserbatzen eta erakusten diren lekua. 2. Grabatutako soinu-dokumentuen bilduma.es fonotecafr phonothèqueen phonograph records library

15fototeka (4)Sin. argazkitegi (4)1. Argazkiak biltzen, kontserbatzen eta erakusten diren lekua. 2. Argazki-bilduma.es fototecafr photothèqueen photografic library; photo library

16fumigazio-gela (4)Museoko piezak gas bidez desinfektatzeko gela.es cámara de fumigaciónfr chambre de fumigationen fumigation chamber

2. MUSEOEN ADMINISTRAZIOA2.1. Museoen administrazioa: eraikina

16


17mediateka (4)1. Edozein euskarritan dauden dokumentuak (esaterako, inprimatutakoak edo ikus-entzunezkoak) gordetzen, kontserbatzen eta eskuragarri jartzen diren lekua. 2. Halako dokumentuen bilduma.es mediatecafr médiathèqueen media library

18museoko liburutegi (4)es biblioteca de museofr bibliothèque de muséeen museum library

19zinemateka (4)Zinema-filmak biltzen, kontserbatzen eta erakusten diren lekua.es cinemateca; filmotecafr cinémathèqueen film library

2.2. Museoen administrazioa: langileak eta organigrama

20artxibozain (4)es archiverofr archivisteen registrar

bibliotekariIk. liburuzain

21dokumentalista (4)es documentalistafr documentalisteen documentalist; research assistant

22dokumentazio-sail (4)es departamento de documentaciónfr département de documentation;

service de documentationen documentation department

erakusketa-komisarioIk. erakusketa-koordinatzaile

23erakusketa-koordinatzaile (4)Sin. erakusketa-komisario (4)Erakusketa baten edukia lantzeko eta erakusgai izango diren gauzak hautatzeko ardura duen pertsona.es comisario de exposiciones;

coordinador de exposicionesfr commissaire d’expositions;

coordinateur d’expositionsen exhibit coordinator

24harrera-zerbitzu (4)es servicio de recepciónfr service d’accueilen reception service

25heziketa-sail (4)es departamento de educaciónfr département d’éducation; service

éducatifen education department; education

division

17


26ikerketa-sail (4)es departamento de investigaciónfr département de rechercheen research department

27katalogatzaile (4)es catalogadorfr catalogueuren cataloguer

28kontserbazio-sail (4)es departamento de conservaciónfr département de conservationen conservation department;

curatorial department; conservation division

29liburuzain (4)Sin. bibliotekari (4)es bibliotecariofr bibliothécaireen librarian

30museo eta arte-galerietako kontserbatzaile (4)es conservador de museo y galerías

de artefr conservateur de muséeen art gallery and museum curator

31museo-gidari (4)es guía de museofr guide de muséeen museum guide

32museo-hezitzaile (4)es educador de museofr professeur détaché au service

éducatifen museum educator

33museo-teknikari (4)es técnico de museofr technicien de muséeen museum technician

34museo-zuzendari (4)es director de museofr directeur de muséeen museum director

35museoaren lagun (4)es amigo del museofr ami du muséeen friend of museum

36museoaren lagunen elkarte (4)es asociación de amigos del museofr société des amis du muséeen association of friends of museum

37museografo (4)es museógrafofr muséographeen museographer

38museologo (4)es museólogofr muséologueen museologist

39museozain (4)es guarda de museofr gardien de muséeen museum guard; invigilator

40zaharberritzaile (4)es restauradorfr restaurateur; conservateur-

restaurateuren restorer; conservator

18


41aire zabaleko museo (4)es museo al aire librefr musée de plein airen outdoor museum

42arte ederren museo (4)es museo de bellas artesfr musée des beaux-artsen fine-arts museum

43arte garaikideko museo (4)es museo de arte contemporáneofr musée d’art contemporainen contemporary art museum;

museum of contemporary art

44arte modernoko museo (4)es museo de arte modernofr musée d’art moderneen modern art museum; museum of

modern art

45aztarnategi arkeologikoko museo (4)es museo de sitio arqueológicofr musée de site archéologiqueen archaeological site museum

46ekomuseo (4)es ecomuseofr écomuséeen ecomuseum

47eskola-museo (4)es museo-escuelafr musée-écoleen school-museum

48Espainiako Museoen Sistemari atxikitako museo (4)es museo adherido al Sistema

Español de Museos

49estatuaren museo (4)es museo de titularidad estatalfr musée appartenant à l’Étaten state-owned museum

50museo nazional (4)es museo nacionalfr musée nationalen national museum

51museo-etxe (4)Pertsona jakin bati buruzko museoa, pertsona hori jaio, hil edo bizi izan zen etxean kokatua.es casa-museo; casa y museofr maison muséeen museum-house

52pinakoteka (4)Margolanak erakusgai dituen erakundea edo erakunde baten atala.es pinacotecafr pinacothèqueen picture-gallery

53probintzia-museo (4)es museo provincialfr musée provincialen provincial museum

54tokiko museo (4)es museo localfr musée localen local museum

2.3. Museoen administrazioa: museo-motak

19


55ke-detektagailu (4)es detector de humosfr détecteur de fuméeen smoke detector

56lapurreten aurkako alarma (4)es alarma antirrobofr alarme contre le volen security system; burglar alarm

57luxmetro (4)Zelula fotoelektrikoen bidez puntu baten argiztapena neurtzen duen tresna.es luxómetro; lúxmetrofr luxmètreen luxmeter

58presentzia-detektagailu (4)es detector de presencia; detector de

movimientofr détecteur de présenceen occupancy detector

59sentsore (4)Magnitude fisiko batekiko sentikorra izanik, magnitude hori detektatu edo neurtu eta seinale bihurtzen duen gailua.es sensorfr capteuren sensing element

60suteen aurkako alarma (4)es alarma contra incendiosfr dispositif anti-feu; alarme-

incendieen fire alarm

61zaintza-kamera (4)es cámara de vigilanciafr caméra de surveillanceen surveillance camera

2.4. Museoen administrazioa: segurtasuna

20


62aldi baterako erakusketa (4)es exposición temporalfr exposition temporaireen temporary exhibition

63aldi baterako gordailu (4)es depósito temporalfr dépôt temporaireen temporary deposit

64artelan (4)Artistak bere arte-jardueran sortutako lana edo emaitza.es obra de artefr œuvre d’arten work of art

65atzera eskuratzeko eskubide (4)Saldutako pieza prezio berean berreskuratzeko eskubidea. Estatuko Administrazioak lehentasuna du eskubide hori egikaritzeko, Estatuaren Museoetarako ondasun higigarriak eskuratzerakoan.es derecho de retractofr droit de retraiten opting out

66bilduma iraunkor (4)Museoak behin betiko gordetzeko asmoz eskuratutako piezekin osatutako bilduma.es colección permanente; colección

establefr collection permanenteen permanent collection

67bilduma iraunkorraren erregistro-liburu (4)es libro de registro de la colección

estable; libro de registro de la colección permanente

fr registre de la collection permanente

en permanent collection register

68bilduma pribatu (4)es colección privadafr collection privée; collection

particulièreen private collection

69bilduma publiko (4)es colección públicafr collection publiqueen public collection

70bildumagile (4)Sin. bildumari (4)es coleccionistafr collectionneuren collector

bildumariIk. bildumagile

71bilketa (4)Museo batek gai edo toki bati loturiko objektuak, dokumentuak eta informazioa jasotzeko egiten duen lana.es recolecciónfr collecteen collecting

3. BILDUMEN KUDEAKETA

21


72bitxikeria-kabinete (4)es gabinete de curiosidades;

gabinete de rarezasfr cabinet de curiosités; cabinet des

raretésen cabinet of curiosities

73datazio absolutu (4)es datación absolutafr datation absolueen absolute dating

74dohaintza (4)es donaciónfr don; donationen donation

75dohaintza-emaile (4)es donantefr donateuren donor; donator

76ebaluazio (4)Sin. tasazio (4)es tasación; valoraciónfr expertise; évaluationen appraisal; evaluation

77ekoizpen propio (4)es producción propiafr production propreen in-house production

78erosketa (4)es comprafr achaten purchase

79erreferentzia-bilduma (4)Objektu bat aztertzeko eta haren egiazkotasuna bermatzeko erreferentzia gisa erabiltzen den mota bereko objektuen bilduma.es colección de referenciafr collection de référenceen reference collection

80erreprodukzio (4)es reproducciónfr reproductionen reproduction

81erreprografia (4)es reprografíafr reprographieen reprography

82eskuratutakoen erregistro-liburu (4)es libro de registro de adquisicionesfr registre des acquisitionsen accession register; accession book

83eskuratze (4)es adquisiciónfr acquisitionen acquisition

eskuratze-preskripzioIk. usukapio

84Espainiako Museo Sistema (4)es Sistema Español de Museosfr Système Espagnol de Muséesen Spanish Museum System

22


85Espainiako ondare historiko (4)es patrimonio histórico españolfr patrimoine historique espagnolen Spanish historical heritage

86espoliazio (4)Sin. lapurreta (4)es expolio; expoliación; atracofr volen robbery

87estatu-gordailu (4)Estatuak museoari gordailuan emandako ondasuna.es depósito estatalfr dépôt de l’Étaten state deposit

88etiketa (4)Museo-erakunde batek objektu bat identifikatzeko edo sailkatzeko erabiltzen duen marka edo txartela.es etiquetafr étiquetteen label

89Euskadiko Arkeologiaren Aholku Batzordea (4)es Junta Asesora de Arqueología de

Euskadifr Commission Consultative

d’Archéologie Basqueen Basque Archeology Advisory

Council

90Euskadiko Artearen Aholku Batzordea (4)es Junta Asesora de Arte de Euskadifr Commission Consultative d’Art

Basqueen Basque Art Advisory Council

91Euskadiko Monumentu Ondarearen Aholku Batzordea (4)es Junta Asesora del Patrimonio

Monumental de Euskadi; Consejo Asesor del Patrimonio Monumental de Euskadi

fr Commission Consultative du Patrimoine Culturel Basque

en Basque Cultural Heritage Advisory Council

92Euskal Kultura Ondarearen Inbentario Nagusia (4)es Inventario General del

Patrimonio Cultural Vascofr Inventaire Général du

Patrimoine Culturel Basqueen General Inventory of the Basque

Cultural Heritage

93Euskal Kultura Ondarearen Zentroa (4)es Centro de Patrimonio Cultural

Vascofr Centre du Patrimoine Culturel

Basqueen Basque Cultural Heritage Centre

94faltsifikazio (4)es falsificaciónfr falsificationen forgery

95fitxa katalografiko (4)es ficha catalográficafr notice catalographiqueen catalogue entry

23


96fitxa tekniko (4)es ficha técnicafr fiche techniqueen worksheet

97Frantziako Museoen Zuzendaritza (4)es Dirección de Museos de Franciafr Direction des Musées de Franceen French Museum Direction

98funts bibliografiko (4)es fondo bibliográficofr fond bibliographiqueen bibliographic holding

99funtseko baja (4)Museo-funtsetik pieza bat kentzea.es baja del fondofr aliénationen deaccession

100funtseko bajen erregistro-liburu (4)es libro de registro de bajas del

fondofr registre des aliénationsen deaccession register

101gordailu (4)es depósitofr dépôten deposit

102gordailuen erregistro-liburu (4)es libro de registro de depósitosfr registre des dépôtsen register of deposits

103gordailugile (4)Ondasun bat museo bati uzten dion pertsona edo erakundea; dohaintzan, maileguan edo bestelako forma juridiko batean utz daiteke ondasuna.es depositantefr déposanten depositor

104gordailutze judizial (4)Epailearen aginduz edo haren partaidetzarekin egiten den gordailua.es depósito judicialfr séquestre judiciaireen judicial sequestration

105gordailuzain (4)Dohaintzan, maileguan edo bestelako forma juridiko batean utzitako ondasun bat zaintzen duen pertsona edo erakundea.es depositariofr dépositaireen depositary

ICOMIk. Museoen Nazioarteko Kontseilua

106inbentario-fitxa (4)es ficha de inventariofr fiche d’inventaireen registration record

107inbentario-zenbaki (4)es número de inventariofr numéro d’inventaireen catalogue number; identifying

number

24


108itzultze (4)Museo edo erakunde baten funtsetatik desagertutako ondasun bat dagokion tokira eta egoera juridikora lehengoratzea.es restituciónfr restitutionen restitution

109jaraunspen (4)es herenciafr héritageen inheritance

110katalogatze (4)es catalogaciónfr catalogageen cataloguing

111komodatu (4)Museoko piezak eskuratzeko egiten den kontratu erreala, aldebakarrekoa eta doakoa; kontratu horren bidez, ondasun bat maileguan ematen edo hartzen da, denbora-epe batean hondatu gabe erabil dadin, eta itzultzeko betebeharrarekin betiere.es comodatofr commodaten commodatum; commodate

112konfiskazio (4)es decomisofr confiscationen forfeiture

kultura-intereseko ondasunIk. kultura-ondasun

113kultura-ondasun (4)Sin. kultura-intereseko ondasun (4)es bien cultural; bien de interés

culturalfr bien culturelen cultural good; property of

cultural interest

114kultura-ondasun kalifikatuen erregistro (4)es registro de bienes culturales

calificadosfr registre des biens culturels classésen register of qualified cultural

goods

115lagapen (4)es cesiónfr cessionen disposal

lapurretaIk. espoliazio

116legatu (4)Testamentu edo kodizilo bidez museo-erakunde bati edo beste norbaiti eskaintzen zaion ondarea.es legadofr legsen legacy; bequest

25


117lehentasunez erosteko eskubide (4)Museoko piezen jabetza lortzerakoan egikaritu daitekeen eskubidea, ondasun bat lehentasunez eskuratzekoa. Atzera eskuratzeko eskubidea ez bezala, salmenta gauzatu aurretik egikaritzen da. Estatuko Administrazioak lehentasuna du eskubide hori egikaritzeko, Estatuaren Museoetarako ondasun higigarriak eskuratzerakoan.es derecho de tanteofr droit de préemptionen right of preemption

mailegariIk. mailegu-hartzaile

118mailegu (4)es préstamofr emprunt; prêten loan

119mailegu-emaile (4)es prestamistafr prêteuren lender

120mailegu-hartzaile (4)Sin. mailegari (4)es prestatariofr emprunteuren borrower

121maisulan (4)es obra maestrafr chef-d’oeuvreen masterpiece

122mezenas (4)es mecenasfr mécène; protecteur des artsen patron of the arts; benefactor

123mezenasgo (4)es mecenazgofr mécénaten patronage

124museo-bilduma (4)es colección de museofr collection muséale; collection de

muséeen museum collection

125museo-funts (4)es fondo museísticofr fond de muséeen museum holding

126museo-inbentario (4)es inventario de museofr inventaire de muséeen museum inventory

127Museoen Batzorde Gorena (4)Estatuak museoen arloan duen organo aholku-emaile gorena.es Junta Superior de Museosfr Haut Conseil des Muséesen Superior Museums Board

26


128Museoen Lagunen Munduko Federazioa (4)Mundu osoko museo-lagunen elkarteak biltzen dituen nazioarteko erakundea, 1975ean sortua.es Federación Mundial de los

Amigos de los Museosfr Fédération Mondiale des Amis

des Muséesen World Federation of Friends of

Museums

129Museoen Nazioarteko Kontseilua (4)Sin. ICOM (4)Mundu osoko museoak eta museoetako profesionalak biltzen dituen nazioarteko erakundea, 1946an sortua; kultura-ondarea babestu eta sustatzea du helburu nagusi.es Consejo Internacional de

Museos; ICOMfr Conseil international des musées;

ICOMen International Council of

Museums; ICOM

130museoko katalogo (4)es catálogo de museofr catalogue de muséeen museum catalog; catalogue for

museums

131museoko pieza (4)es pieza de museofr pièce de muséeen museum piece

132objektu arkeologiko (4)es objeto arqueológicofr objet archéologiqueen archaeological object

133objektu artistiko (4)Artearen ikuspegitik esanahia duen objektua.es objeto artísticofr objet d’arten art object

134objektuen mugimendu (4)Objektuen egongunea aldatzea. Objektuen mugimenduak datu-base informatikoetan erregistratzen dira, egiten duten ibilbidea jasota gera dadin.es movimiento de objetosfr déplacement d’objetsen movement of objects

135ondare immaterial (4)Sin. ondare ukiezin (4)es patrimonio intangible;

patrimonio inmaterialfr patrimoine intangible;

patrimoine immatérielen intangible heritage; non-material

heritage

136ondare material (4)Sin. ondare ukigarri (4)es patrimonio tangible; patrimonio

materialfr patrimoine tangible; patrimoine

matérielen tangible heritage; material

heritage

ondare ukiezinIk. ondare immaterial

ondare ukigarriIk. ondare material

27


137ondasun arkeologiko (4)es bien arqueológicofr bien archéologiqueen archaeological property

138ondasun historiko (4)es bien históricofr bien historiqueen historical property

139ordainean emate (4)es dación en pagofr dation en paiementen dation in payment; giving in

payment

140signatura topografiko (4)Zenbakiz, letraz edo bien konbinazio batez osatutako segida, dokumentu jakin bati dagokiona eta dokumentuak liburutegian edo artxiboan duen kokapena adierazten duena. Dokumentuan bertan eta dagozkion erregistro bibliografikoetan adierazten da.es signatura topográficafr cote; cote topographique; cote de

placementen call number; call mark; shelf-

mark; shelf-number; location mark

141talde-lan (4)Artista-talde batek elkarlanean egindako lana.es obra colectivafr œuvre collectiveen collective work; teamwork

tasazioIk. ebaluazio

142testuingurutik atera (4)Museoko pieza erakusten denean, dagokion testuinguru historikoaren erreferentziarik gabe aurkeztu.es descontextualizarfr sortir de son contexteen take out of context

143truke (4)Ondasun bat ematea eta haren ordez beste bat eskuratzea. Museo-erakundeetako bildumak edota aldi baterako erakusketak elikatzeko erabiltzen den moduetako bat da.es permuta; intercambiofr échangeen exchange

144usukapio (4)Sin. eskuratze-preskripzio (4)Museoko piezen jabetza lortzeko moduetako bat, denbora jakin batez erabili ondoren legeak ezarritako baldintzetan eskuratzean datzana.es usucapión; prescripción

adquisitivafr prescription acquisitive;

usucapionen acquisitive prescription

145zaharberritze (4)es restauraciónfr restaurationen restoration

28


146gonbit-txartel (4)es invitaciónfr carton d’invitation; carte

d’invitationen invitation card

147inaugurazio (4)es inauguraciónfr inaugurationen inauguration

148jardueren buletin (4)es boletín de actividadesfr bulletin d’activitésen bulletin of activities

149Museoen Nazioarteko Eguna (4)es Día Internacional de los Museosfr Journée internationale des

muséesen International Day of Museums

150Ondarearen Eguna (4)es Día del Patrimoniofr Journée du Patrimoineen Heritage Day

4. ZABALKUNDEA

29


151atzera begirako erakusketa (4)es exposición retrospectiva;

retrospectivafr exposition rétrospectiveen retrospective exhibition

152audiogida (4)Entzunezko sistema elektronikoa, bertan entzuten diren argibideen bitartez museoetan edo erakusketetan norbera bakarrik ibiliz informazioa jasotzeko aukera ematen duena.es audioguíafr audioguideen audioguide

153bakarkako erakusketa (4)es exposición individualfr exposition individuelleen solo exhibition

154beira-arasa (4)Sin. bitrina (3)es vitrinafr vitrineen exhibition case; showcase

155bisitaldi (4)es visitafr visiteen visit

156bisitaldi birtual (4)Museo bateko webgunean edo bestelako euskarri elektroniko batean balizko bisitariaren ibilbidea irudikatzen duen aurkezpena.es visita virtualfr visite virtuelleen virtual visit

157bisitaldi gidatu (4)es visita guiadafr visite guidéeen guided tour

158bisitari (4)es visitantefr visiteuren visitor

bitrinaIk. beira-arasa

159diorama (4)Bi aldeetatik margotutako euskarri garden batean egiten den proiekzio-teknika, argiztapenaren arabera alde batetik zein bestetik margotutakoa ikusteko aukera ematen duena.es dioramafr dioramaen diorama

160erakusketa antologiko (4)Artista edo korronte baten ibilbidea erakusten duten artelan hautatuez egiten den erakusketa.es exposición antológica; antológicafr exposition anthologiqueen anthological exhibition

5. ERAKUSKETA

30


161erakusketa birtual (4)Webgune batean edo bestelako euskarri elektroniko batean pieza-bildumak aurkezten dituen erakusketa.es exposición virtualfr exposition virtuelleen virtual exhibition

erakusketa finkoIk. erakusketa iraunkor

162erakusketa ibiltari (4)es exposición itinerantefr exposition itinéranteen portable exhibition; travelling

exhibition

163erakusketa iraunkor (4)Sin. erakusketa finko (4)es exposición permanentefr exposition permanenteen permanent exhibition

164erakusketa tematiko (4)es exposición temáticafr exposition à thèmeen thematic exhibition

165horma mugigarri (4)es tabique móvil; mamparafr panneau d’exposition; paroi

amovibleen movable wall; screen

166ikus-entzunezko proiekzio (4)es proyección audiovisualfr projection audiovisuelleen audiovisual projection

167maketa (4)es maquetafr maquetteen scale model

168tailer-bisita (4)es visita-tallerfr visite-atelieren workshop-tour

169talde-erakusketa (4)es exposición colectiva; colectivafr exposition collectiveen group exhibition

31


170aire-girotze (4)es climatizaciónfr climatisationen air conditioning

171argi artifizial (4)es luz artificialfr lumière artificielleen artificial light

172argi natural (4)es luz naturalfr lumière du jouren daylight

173argiztapen (4)es iluminaciónfr éclairageen illumination

174babeste (4)Objektuak jatorrizko baldintzei ahalik eta gehien gerturatzen zaien egoeran mantentzea.es preservaciónfr préservationen preservation

175dardara (4)Museoko piezei kaltea eragin diezaiekeen astinaldia; bereziki, leku batetik bestera eramatean sor daitekeena.es vibraciónfr vibrationen vibration

176datu-erregistragailu (4)Kontserbaziorako adierazgarriak diren datuak (esate baterako, hezetasuna eta tenperatura) erregistratzen dituen tresna elektronikoa.es dataloguer; registrador de datosfr enregistreur de donnéesen datalogger; data logger

177fumigazio (4)es fumigaciónfr fumigationen fumigation

178hezegailu (4)es humidificadorfr humidificateuren humidifier

179hezetasun erlatibo (4)es humedad relativafr humidité relativeen relative humidity

180hezetasuna kentze (4)es deshumectaciónfr déshumidificationen dehumidification

181hezetasuna kentzeko makina (4)es deshumidificadorfr déshumidificateuren dehumidifier

6. KONTSERBAZIOA

32


182hezetze (4)Kontserbazioko egitekoetan, giroa lehorra denean hezeago bihurtzea.es humectaciónfr humidificationen humidification

higrotermografoIk. termohigrografo

183kontserbazio (4)Prozedura fisiko zein kimikoen bidez ondarea egoera egokian mantentzeko egiten den esku-hartzea. Materialak kaltetu edo hondatu ez daitezen egiten da.es conservaciónfr conservationen conservation

184narriadura-eragile (4)Sin. narriarazle (4)es agente de deteriorofr agent de détériorationen deterioration agent

185narriadura-eragile abiotiko (4)Sin. narriarazle abiotiko (4)Narriadura eragiten duen eragile bizigabea; adibidez, hezetasuna.es agente de deterioro abióticofr agent de détérioration abiotiqueen abiotic deterioration agent

186narriadura-eragile biotiko (4)Sin. narriarazle biotiko (4)Narriadura eragiten duen eragile biziduna; adibidez, onddoa.es agente de deterioro bióticofr agent de détérioration biotiqueen biotic deterioration agent

narriarazleIk. narriadura-eragile

narriarazle abiotikoIk. narriadura-eragile abiotiko

narriarazle biotikoIk. narriadura-eragile biotiko

187prebentziozko kontserbazio (4)es conservación preventivafr conservation préventiveen preventive conservation

188silize-gel (4)Hezetasun erlatiboa jaitsarazteko erabiltzen den silize hidratatua.es gel de sílicefr gel de siliceen silica gel

189tenperatura-aldaketa (4)es cambio de temperaturafr variation de températureen temperature change

190termohigrografo (4)Sin. higrotermografo (4)Tenperatura eta airearen hezetasun erlatiboa neurtzeko eta erregistratzeko erabiltzen den gailua.es higrotermógrafo;

termohigrógrafofr hygrothermographe;

thermohygrographeen hygrothermograph;

thermohygrograph

191ultramoremetro (4)es UVmetrofr UV mètreen UV metre

eUskarazko aUrkiBiDea

34


Aaire zabaleko museo, 41aire-girotze, 170aldi baterako erakusketa, 62aldi baterako gordailu, 63argazkitegi, 15argi artifizial, 171argi natural, 172argiztapen, 173arte ederren museo, 42arte garaikideko museo, 43arte modernoko museo, 44artelan, 64artxibozain, 20atzera begirako erakusketa, 151atzera eskuratzeko eskubide, 65audiogida, 152aztarnategi arkeologikoko museo, 45

Bbabeste, 174bakarkako erakusketa, 153beira-arasa, 154bibliotekari, 29bilduma iraunkor, 66bilduma iraunkorraren

erregistro-liburu, 67bilduma pribatu, 68bilduma publiko, 69bildumagile, 70bildumari, 70bilketa, 71biltegi, 8bisitaldi, 155bisitaldi birtual, 156bisitaldi gidatu, 157bisitari, 158bitrina, 154bitxikeria-kabinete, 72

Ddardara, 175datazio absolutu, 73datu-erregistragailu, 176diapoteka, 9diorama, 159diskurtso objektual, 7dohaintza, 74dohaintza-emaile, 75dokumentalista, 21dokumentazio-sail, 22dokumentazio-zentro, 10

Eebaluazio, 76ekoizpen propio, 77ekomuseo, 46erakusgune, 11erakusketa antologiko, 160erakusketa birtual, 161erakusketa finko, 163erakusketa ibiltari, 162erakusketa iraunkor, 163erakusketa tematiko, 164erakusketa-espazio, 11erakusketa-komisario, 23erakusketa-koordinatzaile, 23erakustareto, 12erosketa, 78erreferentzia-bilduma, 79erreprodukzio, 80erreprografia, 81erreserba-gela, 8eskola-museo, 47eskuratutakoen erregistro-liburu, 82eskuratze, 83eskuratze-preskripzio, 144Espainiako Museo Sistema, 84

35


Espainiako Museoen Sistemari atxikitako museo, 48

Espainiako ondare historiko, 85espografia, 1espoliazio, 86estatuaren museo, 49estatu-gordailu, 87eszenografia, 2etiketa, 88Euskadiko Arkeologiaren Aholku

Batzordea, 89Euskadiko Artearen Aholku

Batzordea, 90Euskadiko Monumentu Ondarearen

Aholku Batzordea, 91Euskal Kultura Ondarearen

Inbentario Nagusia, 92Euskal Kultura Ondarearen

Zentroa, 93

Ffaltsifikazio, 94film-bilduma, 13fitxa katalografiko, 95fitxa tekniko, 96fonoteka, 14fototeka, 15Frantziako Museoen Zuzendaritza, 97fumigazio, 177fumigazio-gela, 16funts bibliografiko, 98funtseko baja, 99funtseko bajen erregistro-liburu, 100

Ggonbit-txartel, 146

gordailu, 101gordailuen erregistro-liburu, 102gordailugile, 103gordailutze judizial, 104gordailuzain, 105

Hharrera-zerbitzu, 24hezegailu, 178hezetasun erlatibo, 179hezetasuna kentze, 180hezetasuna kentzeko makina, 181hezetze, 182heziketa-sail, 25higrotermografo, 190horma mugigarri, 165

IICOM, 129ikerketa-sail, 26ikus-entzunezko proiekzio, 166inaugurazio, 147inbentario-fitxa, 106inbentario-zenbaki, 107itzultze, 108

Jjaraunspen, 109jardueren buletin, 148

36


Kkatalogatzaile, 27katalogatze, 110ke-detektagailu, 55komodatu, 111konfiskazio, 112kontserbazio, 183kontserbazio-sail, 28kultura-intereseko ondasun, 113kultura-ondasun, 113kultura-ondasun kalifikatuen

erregistro, 114

Llagapen, 115lapurreta, 86lapurreten aurkako alarma, 56legatu, 116lehentasunez erosteko eskubide, 117liburuzain, 29luxmetro, 57

Mmailegari, 120mailegu, 118mailegu-emaile, 119mailegu-hartzaile, 120maisulan, 121maketa, 167mediateka, 17mezenas, 122mezenasgo, 123museo, 3

museo eta arte-galerietako kontserbatzaile, 30

museo nazional, 50museo-bilduma, 124museo-etxe, 51museo-funts, 125museo-gidari, 31museo-hezitzaile, 32museo-inbentario, 126museo-teknikari, 33museo-zuzendari, 34museoaren lagun, 35museoaren lagunen elkarte, 36Museoen Batzorde Gorena, 127Museoen Lagunen Munduko

Federazioa, 128Museoen Nazioarteko Eguna, 149Museoen Nazioarteko Kontseilua, 129museografia, 4museografo, 37museoko katalogo, 130museoko liburutegi, 18museoko pieza, 131museologia, 5museologia berri, 6museologo, 38museozain, 39

Nnarriadura-eragile, 184narriadura-eragile abiotiko, 185narriadura-eragile biotiko, 186narriarazle, 184narriarazle abiotiko, 185narriarazle biotiko, 186

37


Oobjektu arkeologiko, 132objektu artistiko, 133objektu-diskurtso, 7objektuen mugimendu, 134ondare immaterial, 135ondare material, 136ondare ukiezin, 135ondare ukigarri, 136Ondarearen Eguna, 150ondasun arkeologiko, 137ondasun historiko, 138ordainean emate, 139

Ppinakoteka, 52prebentziozko kontserbazio, 187presentzia-detektagailu, 58probintzia-museo, 53

Ssentsore, 59signatura topografiko, 140silize-gel, 188suteen aurkako alarma, 60

Ttailer-bisita, 168talde-erakusketa, 169talde-lan, 141tasazio, 76tenperatura-aldaketa, 189termohigrografo, 190testuingurutik atera, 142tokiko museo, 54truke, 143

Uultramoremetro, 191usukapio, 144

Zzaharberritzaile, 40zaharberritze, 145zaintza-kamera, 61zinemateka, 19

gaztelaNiazko aUrkiBiDea

40


Aadquisición, 83agente de deterioro, 184agente de deterioro abiótico, 185agente de deterioro biótico, 186alarma antirrobo, 56alarma contra incendios, 60almacén, 8amigo del museo, 35antológica, 160archivero, 20asociación de amigos del museo, 36atraco, 86audioguía, 152

Bbaja del fondo, 99biblioteca de museo, 18bibliotecario, 29bien arqueológico, 137bien cultural, 113bien de interés cultural, 113bien histórico, 138boletín de actividades, 148

Ccámara de fumigación, 16cámara de vigilancia, 61cambio de temperatura, 189casa y museo, 51casa-museo, 51catalogación, 110catalogador, 27

catálogo de museo, 130centro de documentación, 10Centro de Patrimonio Cultural

Vasco, 93cesión, 115cinemateca, 13, 19climatización, 170colección de museo, 124colección de referencia, 79colección estable, 66colección permanente, 66colección privada, 68colección pública, 69coleccionista, 70colectiva, 169comisario de exposiciones, 23comodato, 111compra, 78Consejo Asesor del Patrimonio

Monumental de Euskadi, 91Consejo Internacional de Museos, 129conservación, 183conservación preventiva, 187conservador de museo y galerías de

arte, 30coordinador de exposiciones, 23

Ddación en pago, 139datación absoluta, 73dataloguer, 176decomiso, 112departamento de conservación, 28departamento de documentación, 22departamento de educación, 25departamento de investigación, 26depositante, 103depositario, 105depósito, 101depósito estatal, 87

41


depósito judicial, 104depósito temporal, 63derecho de retracto, 65derecho de tanteo, 117descontextualizar, 142deshumectación, 180deshumidificador, 181detector de humos, 55detector de movimiento, 58detector de presencia, 58Día del Patrimonio, 150Día Internacional de los Museos, 149diapoteca, 9diorama, 159Dirección de Museos de Francia, 97director de museo, 34discurso objetual, 7documentalista, 21donación, 74donante, 75

Eecomuseo, 46educador de museo, 32escenografía, 2espacio expositivo, 11etiqueta, 88expografía, 1expoliación, 86expolio, 86exposición antológica, 160exposición colectiva, 169exposición individual, 153exposición itinerante, 162exposición permanente, 163exposición retrospectiva, 151exposición temática, 164exposición temporal, 62exposición virtual, 161

Ffalsificación, 94Federación Mundial de los Amigos de

los Museos, 128ficha catalográfica, 95ficha de inventario, 106ficha técnica, 96filmoteca, 13, 19fondo bibliográfico, 98fondo museístico, 125fonoteca, 14fototeca, 15fumigación, 177

Ggabinete de curiosidades, 72gabinete de rarezas, 72gel de sílice, 188guarda de museo, 39guía de museo, 31

Hherencia, 109higrotermógrafo, 190humectación, 182humedad relativa, 179humidificador, 178

IICOM, 129

42


iluminación, 173inauguración, 147intercambio, 143inventario de museo, 126Inventario General del Patrimonio

Cultural Vasco, 92invitación, 146

JJunta Asesora de Arqueología de

Euskadi, 89Junta Asesora de Arte de Euskadi, 90Junta Asesora del Patrimonio

Monumental de Euskadi, 91Junta Superior de Museos, 127

Llegado, 116libro de registro de adquisiciones, 82libro de registro de bajas del fondo, 100libro de registro de depósitos, 102libro de registro de la colección

estable, 67libro de registro de la colección

permanente, 67lúxmetro, 57luxómetro, 57luz artificial, 171luz natural, 172

Mmampara, 165

maqueta, 167mecenas, 122mecenazgo, 123mediateca, 17movimiento de objetos, 134museo, 3museo adherido al Sistema Español de

Museos, 48museo al aire libre, 41museo de arte contemporáneo, 43museo de arte moderno, 44museo de bellas artes, 42museo de sitio arqueológico, 45museo de titularidad estatal, 49museo local, 54museo nacional, 50museo provincial, 53museo-escuela, 47museografía, 4museógrafo, 37museología, 5museólogo, 38

Nnueva museología, 6número de inventario, 107

Oobjeto arqueológico, 132objeto artístico, 133obra colectiva, 141obra de arte, 64obra maestra, 121

43


Ppatrimonio histórico español, 85patrimonio inmaterial, 135patrimonio intangible, 135patrimonio material, 136patrimonio tangible, 136permuta, 143pieza de museo, 131pinacoteca, 52prescripción adquisitiva, 144preservación, 174prestamista, 119préstamo, 118prestatario, 120producción propia, 77proyección audiovisual, 166

Rrecolección, 71registrador de datos, 176registro de bienes culturales

calificados, 114reproducción, 80reprografía, 81restauración, 145restaurador, 40restitución, 108retrospectiva, 151

Ssala de exposición, 12sala de reserva, 8sensor, 59

servicio de recepción, 24signatura topográfica, 140Sistema Español de Museos, 84

Ttabique móvil, 165tasación, 76técnico de museo, 33termohigrógrafo, 190

Uusucapión, 144UVmetro, 191

Vvaloración, 76vibración, 175visita, 155visita guiada, 157visita virtual, 156visitante, 158visita-taller, 168vitrina, 154

FraNtsesezko aUrkiBiDea

46


Aachat, 78acquisition, 83agent de détérioration, 184agent de détérioration abiotique, 185agent de détérioration biotique, 186alarme contre le vol, 56alarme-incendie, 60aliénation, 99ami du musée, 35archiviste, 20audioguide, 152

Bbibliothécaire, 29bibliothèque de musée, 18bien archéologique, 137bien culturel, 113bien historique, 138bulletin d’activités, 148

Ccabinet de curiosités, 72cabinet des raretés, 72caméra de surveillance, 61capteur, 59carte d’invitation, 146carton d’invitation, 146catalogage, 110catalogue de musée, 130catalogueur, 27centre de documentation, 10Centre du Patrimoine Culturel

Basque, 93

cession, 115chambre de fumigation, 16chef-d’oeuvre, 121cinémathèque, 13, 19climatisation, 170collecte, 71collection de musée, 124collection de référence, 79collection muséale, 124collection particulière, 68collection permanente, 66collection privée, 68collection publique, 69collectionneur, 70commissaire d’expositions, 23Commission Consultative

d’Archéologie Basque, 89Commission Consultative d’Art

Basque, 90Commission Consultative du

Patrimoine Culturel Basque, 91commodat, 111confiscation, 112Conseil international des musées, 129conservateur de musée, 30conservateur-restaurateur, 40conservation, 183conservation préventive, 187coordinateur d’expositions, 23cote, 140cote de placement, 140cote topographique, 140

Ddatation absolue, 73dation en paiement, 139département d’éducation, 25département de conservation, 28département de documentation, 22département de recherche, 26

47


déplacement d’objets, 134déposant, 103dépositaire, 105dépôt, 101dépôt de l’État, 87dépôt temporaire, 63déshumidificateur, 181déshumidification, 180détecteur de fumée, 55détecteur de présence, 58diapothèque, 9diathèque, 9diorama, 159directeur de musée, 34Direction des Musées de France, 97discours objectuel, 7dispositif anti-feu, 60documentaliste, 21don, 74donateur, 75donation, 74droit de préemption, 117droit de retrait, 65

Eéchange, 143éclairage, 173écomusée, 46emprunt, 118emprunteur, 120enregistreur de données, 176espace d’exposition, 11étiquette, 88évaluation, 76expertise, 76expographie, 1exposition à thème, 164exposition anthologique, 160exposition collective, 169exposition individuelle, 153

exposition itinérante, 162exposition permanente, 163exposition rétrospective, 151exposition temporaire, 62exposition virtuelle, 161

Ffalsification, 94Fédération Mondiale des Amis des

Musées, 128fiche d’inventaire, 106fiche technique, 96fond bibliographique, 98fond de musée, 125fumigation, 177

Ggardien de musée, 39gel de silice, 188guide de musée, 31

HHaut Conseil des Musées, 127héritage, 109humidificateur, 178humidification, 182humidité relative, 179hygrothermographe, 190

48


IICOM, 129inauguration, 147inventaire de musée, 126Inventaire Général du Patrimoine

Culturel Basque, 92

JJournée du Patrimoine, 150Journée internationale des musées, 149

Llegs, 116lumière artificielle, 171lumière du jour, 172luxmètre, 57

Mmaison musée, 51maquette, 167mécénat, 123mécène, 122médiathèque, 17musée, 3musée appartenant à l’État, 49musée d’art contemporain, 43musée d’art moderne, 44musée de plein air, 41musée de site archéologique, 45

musée des beaux-arts, 42musée local, 54musée national, 50musée provincial, 53musée-école, 47muséographe, 37muséographie, 4muséologie, 5muséologue, 38

Nnotice catalographique, 95nouvelle muséologie, 6numéro d’inventaire, 107

Oobjet archéologique, 132objet d’art, 133œuvre collective, 141œuvre d’art, 64

Ppanneau d’exposition, 165paroi amovible, 165patrimoine historique espagnol, 85patrimoine immatériel, 135patrimoine intangible, 135patrimoine matériel, 136patrimoine tangible, 136phonothèque, 14photothèque, 15

49


pièce de musée, 131pinacothèque, 52prescription acquisitive, 144préservation, 174prêt, 118prêteur, 119production propre, 77professeur détaché au service

éducatif, 32projection audiovisuelle, 166protecteur des arts, 122

Rregistre de la collection permanente, 67registre des acquisitions, 82registre des aliénations, 100registre des biens culturels classés, 114registre des dépôts, 102reproduction, 80reprographie, 81réserve, 8restaurateur, 40restauration, 145restitution, 108

Ssalle d’exposition, 12scénographie, 2séquestre judiciaire, 104service d’accueil, 24service de documentation, 22service éducatif, 25société des amis du musée, 36sortir de son contexte, 142Système Espagnol de Musées, 84

Ttechnicien de musée, 33thermohygrographe, 190

Uusucapion, 144UV mètre, 191

Vvariation de température, 189vibration, 175visite, 155visite guidée, 157visite virtuelle, 156visite-atelier, 168visiteur, 158vitrine, 154vol, 86

iNgelesezko aUrkiBiDea

52


Aabiotic deterioration agent, 185absolute dating, 73accession book, 82accession register, 82acquisition, 83acquisitive prescription, 144air conditioning, 170anthological exhibition, 160appraisal, 76archaeological object, 132archaeological property, 137archaeological site museum, 45art gallery and museum curator, 30art object, 133artificial light, 171association of friends of museum, 36audioguide, 152audiovisual projection, 166

BBasque Archeology Advisory Council,

89Basque Art Advisory Council, 90Basque Cultural Heritage Advisory

Council, 91Basque Cultural Heritage Centre, 93benefactor, 122bequest, 116bibliographic holding, 98biotic deterioration agent, 186borrower, 120bulletin of activities, 148burglar alarm, 56

Ccabinet of curiosities, 72call mark, 140call number, 140catalogue entry, 95catalogue for museums, 130catalogue number, 107cataloguer, 27cataloguing, 110collecting, 71collective work, 141collector, 70commodate, 111commodatum, 111conservation, 183conservation department, 28conservation division, 28conservator, 40contemporary art museum, 43cultural good, 113curatorial department, 28

Ddata logger, 176datalogger, 176dation in payment, 139daylight, 172deaccession, 99deaccession register, 100dehumidification, 180dehumidifier, 181deposit, 101depositary, 105depositor, 103deterioration agent, 184diorama, 159disposal, 115documentalist, 21

53


documentation centre, 10documentation department, 22donation, 74donator, 75donor, 75

Eecomuseum, 46education department, 25education division, 25evaluation, 76exchange, 143exhibit coordinator, 23exhibition case, 154exhibition hall, 12exhibition room, 12exhibition space, 11expography, 1

Ffilm library, 13, 19fine-arts museum, 42fire alarm, 60forfeiture, 112forgery, 94French Museum Direction, 97friend of museum, 35fumigation, 177fumigation chamber, 16

GGeneral Inventory of the Basque

Cultural Heritage, 92giving in payment, 139group exhibition, 169guided tour, 157

HHeritage Day, 150historical property, 138humidification, 182humidifier, 178hygrothermograph, 190

IICOM, 129identifying number, 107illumination, 173inauguration, 147inheritance, 109in-house production, 77intangible heritage, 135International Council of Museums,

129International Day of Museums, 149invigilator, 39invitation card, 146

54


Jjudicial sequestration, 104

Llabel, 88legacy, 116lender, 119librarian, 29loan, 118local museum, 54location mark, 140luxmeter, 57

Mmasterpiece, 121material heritage, 136media library, 17modern art museum, 44movable wall, 165movement of objects, 134museographer, 37museography, 4museologist, 38museology, 5museum, 3museum catalog, 130museum collection, 124museum director, 34museum educator, 32museum guard, 39museum guide, 31museum holding, 125museum inventory, 126

museum library, 18museum of contemporary art, 43museum of modern art, 44museum piece, 131museum technician, 33museum-house, 51

Nnational museum, 50new museology, 6non-material heritage, 135

Oobject speech, 7occupancy detector, 58opting out, 65outdoor museum, 41

Ppatron of the arts, 122patronage, 123permanent collection, 66permanent collection register, 67permanent exhibition, 163phonograph records library, 14photo library, 15photografic library, 15picture-gallery, 52portable exhibition, 162preservation, 174preventive conservation, 187

55


private collection, 68property of cultural interest, 113provincial museum, 53public collection, 69purchase, 78

Rreception service, 24reference collection, 79register of deposits, 102register of qualified cultural goods, 114registrar, 20registration record, 106relative humidity, 179reproduction, 80reprography, 81research assistant, 21research department, 26restitution, 108restoration, 145restorer, 40retrospective exhibition, 151right of preemption, 117robbery, 86

Sscale model, 167scenography, 2school-museum, 47screen, 165security system, 56sensing element, 59shelf-mark, 140shelf-number, 140showcase, 154silica gel, 188

slide library, 9smoke detector, 55solo exhibition, 153Spanish historical heritage, 85Spanish Museum System, 84state deposit, 87state-owned museum, 49store-room, 8Superior Museums Board, 127surveillance camera, 61

Ttake out of context, 142tangible heritage, 136teamwork, 141temperature change, 189temporary deposit, 63temporary exhibition, 62thematic exhibition, 164thermohygrograph, 190travelling exhibition, 162

UUV metre, 191

Vvibration, 175virtual exhibition, 161virtual visit, 156visit, 155visitor, 158

56


Wwork of art, 64worksheet, 96workshop-tour, 168World Federation of Friends of

Museums, 128

erreFereNtzia BiBliograFikoak

59


AGLIO MAYOR, E.; ISÁBAL BARRABÉS, N. Museos de Titularidad Estatal y del Sistema Español de Museos, Madrid: Ministerio de Educación, Cultura y Deporte. Secretaría General Técnica, 2000.

ALBERTA MUSEUMS ASSOCIATION. Standard practices handbook for museums. Edmonton: Alberta Museums Association, 1990.

ALONSO FERNANDEZ, L. Museología y Museografía. Barcelona: Serbal, 1999.

BALEYTE, J.; KURGANSKI, A.; LAROCHE, G.; SPINDLER, J. Dictionnaire juridique. Français-anglais = Legal dictionary. Anglais-français. Paris: Editions de Navarre, 1977.

BÉHA, B.; KELLER, P.; LÜKE, A. Glossaire Muséologie = Glossar Museumskunde [linean]. Paris: Office franco-allemand pour la Jeunesse. [Kontsulta 2005-05-20]: <http://www.dfjw.org/fr/ofaj/librairie/muse-ologie.pdf>

BELCHER, M. Exhibitions in museums, London: Leicester University Press, 1991.

BELLAIGUE, M. “22 ans de réflexion muséologique à travers le monde”. In CAHIERS D’ÉTUDE, 8. zk. [linean]. <http://icom.museum/study_series_pdf/8_ICOM-ICOFOM.pdf> [Kontsulta: 2005-06-28]

BERGERON, Y. Glossaire de muséologie [linean]. Montreal: Université de Montréal, 2002. <http://www.fes.umontreal.ca/museologie/Glossaire_2002_v.2.pdf> [Kontsulta: 2005-05-20]

CARRETERO PÉREZ, A. [et al]. Normalización documental de museos: ele-mentos para una aplicación informática de gestión museográfica. Madrid: Ministerio de Educación y Ciencia, 1998. 2ª ed.

DELOCHE, B.; DEBRAY, R. El museo virtual: hacia una ética de las nuevas imágenes. Gijon: Trea, 2003

DÍAZ BALERDI, I. [koord.]: Miscelánea museológica. Bilbao: EHU. Argitarapen Zerbitzua, 1994.

ELHUYAR: Zientzia.net, Zientzia eta Teknologiaren Hiztegi Entziklopedikoa [linean]. <http://www.zientzia.net/hiztegia/index.asp> [Kontsulta: 2005-07-07]

EUROPEAN COMMISSION TRANSLATION SERVICE: Eurodicautom (ECHO). Brusela-Luxemburg, 1998.

EUROPEAN COMMUNITIES: IATE (Inter-Agency Terminology Exchange), Brusela-Luxemburg [linean]. 2005. <https://iate.cdt.eu.int/iatenew/login.jsp> [Kontsulta: 2005-05-20]

60


EUSKO JAURLARITZA. KULTURA SAILA. “342/1999 DEKRETUA, 1999ko urriaren 5ekoa, Kalifikatutako Kultura Ondasunen Erroldari eta Euskal Kultura Ondarearen Inbentario Nagusiari buruzkoa”. In EHAA, 1999-10-22.

“AGINDUA, 2001eko abenduaren 13koa, Kultura sailburuarena, Bizkaiko Lurralde Historikoan aurkitu diren eta arkeologia edo paleontolo-giarako interesgarriak diren ondasunak gordetzeko Euskal Arkeologia, Etnografia eta Kondaira Museoa gordailu zentroa izendatzeko dena”. In EHAA, 2002-01-02.

“AGINDUA, 2005eko otsailaren 15ekoa, Kultura sailburuarena, museoak sustatzeko eta kultur ondarearekin eta zabalkundearekin zerikusia du-ten museojarduerak garatzeko diru-laguntzak emateko modua arautzen duena”. In EHAA, 2005-03-08.

“ERABAKIA, 1998ko irailaren 22koa, Kultura, Gazteria eta Kirol sail-buruordearena, Euskal Autonomia Erkidegoko museoetako ondare higikorra osatzen duten ondasunak ikertu eta zabaltzeko alorrean eta ikerketa museologikoaren alorrean 1998ko jardunaldian burutzen diren ekintza eta egitarauetarako dirulaguntzak emateko dena”. In EHAA, 1998-10-06.

EUSKO JAURLARITZA. LEHENDAKARITZA. “7/1990 LEGEA, uztailaren 3koa, Euskal Kultur Ondareari Buruzkoa”. In EHAA, 1990-08-06.

HERNÁNDEZ HERNÁNDEZ, F. Manual de museología. Madrid: Síntesis, 1994.

“LEY 16/1985, de 25 de junio, del Patrimonio Histórico Español” [linean]. In BOE. 1985-06-29. <www.mcu.es/legislacion/patri/pdf/ley16-1985.pdf> [Kontsulta: 2005-05-20]

“LOI n° 2002-5 du 4 janvier 2002 relative aux musées de France” [inean]. In. JOURNAL OFFICIEL DE LA RÉPUBLIQUE FRANÇAISE. 4. zk., 2002-01-05, 305. or., 1. Testua. <http://www.legifrance.gouv.fr/WAspad/UnTexteDeJorf?numjo=MCCX0000178L>. [Kontsulta: 2005-07-13]

MORENO REQUES, M. A. Diccionario inglés-español, español-inglés para archivística, biblioteconomía, documentación y museología. Madrid: Estudios de Técnicas Documentales, 2004.

MINISTÈRE DE LA CULTURE ET DE LA COMMUNICATION: “Arrêté du 25 mai 2004 fixant les normes techniques relatives à la te-nue de l’inventaire, du registre des biens déposés dans un musée de

61


France et au récolement” [liean]. In JOURNAL OFFICIEL DE LA RÉPUBLIQUE FRANÇAISE, 2004-06-12. http://www.culture.gouv.fr/documentation/joconde/fr/partenaires/AIDEMUSEES/arrete-inven-taire.pdf> [Kontsulta: 2005-05-20]

MUSÉE DE LA CIVILISATION : Les collections du Musée de la civilisation, glossaire [linean]. Quebec. <http://www.mcq.org/objets/fichier_collec-tions/gloss.html> [Kontsulta: 2005-05-20]

OFFICE DE LA LANGUE FRANÇAISE: Le grand dictionnaire termi-nologique [linean]. Québec. <http://www.granddictionnaire.com/_fs_global_01.htm> [Kontsulta: 2005-07-27]

PEPERMANS, R. “Terminology at the service of the museum comu-nity: the canadian parks service visual dictionary”. In ACTUALITÉ TERMINOLOGIQUE. 27 (1994), 4. zk., 13-15.

PÉREZ SANTOS, E. Estudios de visitantes en museos: metodologías y aplica-ciones. Gijon: Trea, 2000.

REAL DECRETO 111/1986, de 10 de enero, de desarrollo parcial de la Ley 16/1985, de 25 de junio, del Patrimonio Histórico Español. In BOE 1986-01-28. <http://www.mcu.es/legislacion/patri/pdf/realdecre-to111-1986.pdf> [Kontsulta: 2005-05-20]

REVISTA DIGITAL NUEVA MUSEOLOGÍA. Glosario museológi-co [linean]. <http://www.nuevamuseologia.com.ar/Glosario.htm> [Kontsulta: 2005-05-20]

RICO, J. C. Los conocimientos técnicos: museos, arquitectura, arte. Madris: Silex, 1999.

Montaje de exposiciones: museos, arquitectura, arte. Madrid: Silex, 1996.

Museos, arquitectura, arte : los espacios expositivos. Madrid: Silex, 1994.

RIVIÈRE, G. H. La museología : curso de museología: textos y testimonios. Rodríguez Casal, A. [itz.] Madrid: Akal, 1993.

TERMCAT: CERCATERM [Terminologi Bankuaren Interneteko kontsulta] [linean]. <http://www.termcat.net/scripts/rwisapi.dll/@Termcat_dev.env> [Kontsulta: 2005-07-27]

THOMPSON, J. M. A. Manual of curatorship: a guide to museum practice. Oxford: Butterworth-Heinemann, 1994.

Museologia eta Museografia - euskadi.eus · Museologia eta Museografia Hiztegia Vitoria-Gasteiz,...

Documents

Transcript of Museologia eta Museografia - euskadi.eus · Museologia eta Museografia Hiztegia Vitoria-Gasteiz,...