CerneO xornal da Terra de MelideNº 125. Xuño 2016. Distribución gratuíta

MELIDEUn informe daUE cuestiona a calidade dasaugas do ríoFurelos P11

REPORTAXE

LaiaZapateirosP23

COMARCAVisantoña: abanda sortearáun concertopolo seu 140ºaniversario P13

CULTURAPegada melidánunha óperapara a historiasobre a lenda da Raíña Lupa P17

A asociación O Noso Lar,premio á defensa do idioma

O colectivo, integrado por máis de 400 veciños deVisantoña, desenvolve dende hai case 50 anos un in-cansable traballo dende o compromiso co galego. P18

“Os 21 do Camiño” aspira anovos récords na 4ª edición

O ritmo de inscricións da media maratón entre Palase Melide é un 30% superior ao do ano pasado. A orga-nización agarda chegar aos 700 atletas inscritos. P19

Xornada de grandes rebaixas naNoite Aberta do comercio local

Vinte e nove establece-mentos comerciais abri-rán as súas portas o día17 de xuño ata a medianoite e aplicarán descon-tos de ata o 60% e pro-mocións especiais en boaparte dos seus produtos.Será un día de festa nocomercio de Melide conanimación de rúa, mú-sica, petiscos nas tendase o sorteo de 25 agasallosao remate da xornada en-tre todas as persoas querealicen algunha compradende as cinco da tardeata as doce da noite. P3

ASOCIACIÓN DE EMPRESARIOS TERRA DE MELIDE

26 anos ao teu servizo, 150 socios que fan medrar a comarcaTfno: 981 50 61 88 - info@asetem.com

Lino Sexto Sánchez, 9 Baixo - 15800 MELIDE (A Coruña)

2 Editorial Cerne 125. Xuño 2016

Cerne Edición dixital en www.asetem.com

Publicación mensual de distribución gratuíta COORDINACIÓN E REDACCIÓN: Iván G. blanco

EDICIÓN: Asociación de Empresarios Terra de Melide (ASETEM-CCA)ENDEREZO: R/ Lino Sexto Sánchez 9, Melide (A Coruña)

Telf. e Fax: 981 506 188 E-mail: info@asetem.comCOLABORACIÓNS: Xosé Núñez López, Xavier Pazo blanco

AGRADECEMENTOS: Pilar López López, Adolfo Álvarez Fuentes, MeligrafIMPRESIÓN: Publicaciones Tameiga S.L.

DEPÓSITO LEGAL: OR / 57 / 84

Cerne non se responsabiliza das opinións manifestadas polos seus colaboradores

-EDITORIAL..................................2-EMPRESA.....................................3-MELIDE.......................................11-COMARCA...................................13-CULTURA E LECER....................17-COLAbORACIóNS......................22-REPORTAXE...............................23

ÍNDICE

Editorial Tribuna de opinión

Estamos na póla Asociacións da comarcaXunta Directiva de ASETEM-CCA

O xornal Cerne publica estemes nas súas páxina dúas no-vas relacionadas con asocia-cións culturais da comarca.Unha delas está dedicada a ONoso Lar, que despois de casecincuenta anos de actividadena parroquia de Visantoñaacaba de recibir o Premio áDefensa do Idioma polo seulabor dinamizador dende ocompromiso co galego. Aoutra, que será ampliada novindeiro número, conta queCharamela será galardoadacoa Medalla de Ouro do Con-cello de Melide.

En ámbolos dous casos setrata dun recoñecemento quenos leva a pensar no impor-tante labor que desenvolvenas asociacións na nosa co-marca. Xa non só por chega-

ren alá a onde as administra-cións (normalmente por limi-tacións económicas) non danchegado, senón tamén por esepapel fundamental como ele-mento de cohesión social.As asociacións implican á co-lectividade en causas comúns,eliminan diferenzas, rompenbarreiras xeracionais e, endefinitiva, fan que o mundoque habitamos sexa mellor.

Dende Asetem felicitamosde xeito especial a O Noso Lare Charamela, pero tamén atodo o tecido asociativo daTerra de Melide, do que nospodemos sentir máis que orgu-llosos polo numeroso e activoque é. Animamos tamén áveciñanza a que se asocie eparticipe destes colectivos quetanta vida nos dan.

As campañas electorais sonsempre tempos interesantespara a análise. Desta volta ti-vemos unha prórroga dura-deira que nos permitiuesculcar mellor o panorama ea pesar desa sensación de dèjavu constante que nos leva áapatía e ao desinterese, o certoé que as cousas están cam-biando. Quizais non tanto napolítica pero si na forma de co-municala; pensen por exemplonos programas electorais con-vertidos en catálogos.

Esta campaña estase a dis-putar máis ca ningunha outrano terreo das redes sociais.E quizais esa inmediatez queas define, esa limitación dosfamosos 140 caracteres, esanecesidade do impacto, dabusca do trending topic, estálevando a unha banalizacióndas mensaxes, á falta de pro-fundidade. Igual que aconte-ceu no ámbito do xornalismo,onde a inmediatez matou origor, as novas formas de co-municación política pareceque mataron a boa política.

Nesta dinámica dáse e unproceso de retroalimentación,pois como receptores taméndemandamos mensaxes deconsumo rápido e fácil dixes-tión, contribuíndo á banali-zación do discurso. O debateelectoral a catro do pasado13 de xuño foi un éxito deaudiencia, con 8,8 millóns de

espectadores. A resposta nasredes sociais foi proporcionale durante a emisión do mesmoTwitter rexistrou 1,8 millónsde mensaxes (ata 13.000 porminuto nalgúns momentos),converténdose na segundamaior resposta a unha emisióntelevisiva este ano, despois dafinal de Eurovisión.

Twitter foi unha excelenteplataforma de enxeño e finaironía non exenta de contidocrítico; algo que se agradecepero que toma a política comopretexto e que se queda namaioría dos casos na simpleanécdota, igual que sucedecoas memes que circularonao día seguinte por Facebook.Estase a facer anécdota dapolítica e aí nos quedamos.Pensen por exemplo no vídeo

que tralo debate estaba emi-tindo Pedro Sánchez en di-recto por Periscope candogolpeou a cara coa póla dunhaárbore.Tivo millóns de visuali-zacións e mesmo saltou ás edi-cións dixitais dos principaisxornais. Todos recordamos apola da árbore pero, cantoslembramos o que nos estabacontando Pedro Sánchez?Quedamos na anécdota. Esta-mos na póla.

Non sabemos se os políticosestán cambiando pero sen dú-bida a comunicación políticasi. A mensaxe chega con máisfacilidade a través das redespero, como chega? Para che-gar é preciso sacrificar o dis-curso? Fai que nos idioticemoscomo votantes? Propiciamosesa espiral?

Empresa 3Cerne 125. Xuño 2016

Trala boa experiencia do anopasado, satisfactoria tantopara negocios como paraclientes, o comercio de Melideasociado a Asetem pon enmarcha a segunda edición daNoite Aberta, unha xornadacon horarios de apertura ex-cepcionais e grandes descon-tos en todo tipo de produtos.

Celebrarase o venres 17de xuño e nela participarán 29

O comercio de Melide anticípase ásrebaixas na Noite Aberta do día 17

establecementos comerciais,dez máis ca na primeira edi-ción. Todos eles abrirán assúas portas ese día ata a medianoite e a partir das 17:00 horascomezarán a aplicar grandesdescontos en boa parte dosartigos que teñen á venda. Ocliente poderá beneficiarse derebaixas de entre o 20% e o60%, ofertas de ata 3x1 e pro-mocións especiais. Cada esta-

blecemento poderá establecerlibremente os seus propiosdescontos pero, en todos oscasos, acadarán niveis propiosdos últimos días de rebaixas.

O notable incremento departicipación nesta segundaedición da Noite Aberta tradu-cirase nunha maior oferta evariedade para os consumi-dores, que poderán atoparrebaixas nos produtos dos se-

guintes sectores: roupa e cal-zado para adultos e cativos,xoias, óptica, complementos,cosmética e perfumería, lence-ría, deportes, electrodomés-ticos, alimentación ecolóxicae delicatessen, parafarmacia,librería e ferraxería.

Un día de festaAdemais dunha xornada deprezos reducidos, o venres 17de xuño será un día de festa nocomercio de Melide e por isoas tendas participantes luciránunha decoración especial paraa ocasión composta por unhaalfombra vermella e globos.Este será tamén o distintivo aoque deberán de estar atentosos clientes para saber que ten-das ofrecen descontos.

Por outra banda ofreceránpetiscos de queixo grazas ácolaboración do ConselloRegulador da D. O. ProtexidaArzúa-Ulloa. Os atractivos daNoite Aberta non só estarán nointerior dos comercios, senóntamén na rúa, onde os diver-pallasos animarán a tarde conbromas e globoflexia nas súasvisitas de tenda en tenda. Ha-berá tamén unha actuaciónmusical nos momentos previosao sorteo de agasallos que po-ñerá punto e final a esta xor-nada. Dito sorteo comezará ás00:00 horas no Cantón de SanRoque e nel repartiranse aga-sallos cedidos polos comerciosentre os clientes que realizaronalgunha compra ao longo datarde. Para poder recibir o pre-mio é necesario estar presenteno momento do sorteo.

SORTEO DE PREMIOS ÁS 12 DA NOITENO CANTÓN DE SAN ROQUE

Vinte e nove tendas asociadas a Asetem abrirán ata as 00:00 horas con descontos que chegarán ao 60%

Decoración especial, petiscos e prezos reducidos son os principais atractivos da Noite Aberta

EKATÉ

ROMERO ZAPATERÍAS

LIBRERÍA VICTORIO

MIS MEJORES LABORES

CALZADOS BROZ

MULTIÓPTICAS

COLORÍN COLORADO

SISUKA

STARDEMODA

ORO LEI XOIERÍA

XEBRE

EL DÁNDOLO

ELECTROSAN

MyM MODA

MARVI MERCERÍA

LEIVA MOTOSPORT

MUXICA

ALAIN AFFLELOU

CALIFORNIA 66

PERFUMERÍA LYSS

TU BOUTIK

SUEÑOS MODA INFANTIL

MEDUSA MODA

PARAFARMACIA CANTÓN

SPORT MODA

PEQUENIÑOS

DEPORTES LÓPEZ

CTRO. COMERCIAL ARES

IMAXINA

ESTABLECEMENTOS PARTICIPANTES

As persoas que se acheguen á Noite Aberta do comerciode Melide teñen unha cita ás 00:00 horas no Cantón deSan Roque, onde se rifarán máis de vinte regalos cedidospolos comercios. Para participar no sorteo abonda mercarnalgún dos establecementos participantes. Os tendeirosquedaranse cunha copia de cada tícket de compra no queanotarán o nome do cliente e ao final da noite depositara-nos todos xuntos nunha urna. Os tíckets premiados elixi-ranse polo sistema de extracción con man inocente. Parapoder levar o agasallo é preciso que a persoa premiadaestea presente no momento do sorteo.

Os regalos que se sortearán son cinco vales de 50 euros,dou vales de 25 euros, dúas gafas de sol, un conxunto debolso e carteira, unha camiseta de señora, un casco de mo-torista, un tensiómetro, tres mochilas, unha manta infan-til, dous pixamas, unha gravadora de voz, un reloxo paraseñora ou cabaleiro e un neceser con produtos cosméticos. Ademais, por cortesía do Hotel-balneario Río Pambre,situado na localidade veciña de Palas de Rei, tamén se sor-

teará un paquete termal para dúas persoas que inclúe circuítotermal, baño de parafango e sesión de masaxe antiestrés.

Ningún dos agasallos será entregado no momento dosorteo, a excepción dos vales-desconto. As persoas afortuna-das recibirán unha tarxeta de Asetem que deberán presentarna tenda que corresponda para poder recoller o regalo.

Sorteo de premios na edición de 2015

4 Empresa Cerne 125. Xuño 2016

EMPRENDEDORAS ENMELIDE

-Por que se animou amontar unha tenda deroupa infantil?-Sonia Segade (S.S): Eraunha idea que xa tiña enmente dende había tempo eque fixen agora como algocomplementario ao meu tra-ballo de enfermeira. Encán-tanme os nenos e o trato coa

xente. Ademais a miña familiasempre tivo negocios de caraao público e iso foi algo quevivín dende pequena e queme gusta. Podo dicir que abriresta tenda foi unha ilusióncumprida.

-Que rangos de idadesabarca?

-S.S.: Quería centrarme enprendas ata os 8 anos peroestou vendo que hai moitademanda en nenos e nenas demenos de dez anos que levanata a talla 14. De feito acabo detraer roupa dunha firma máisxuvenil enfocada a esas idadesnas que non se é neno ninadulto. Agora mesmo teñotallas dende cero a 16. Sobre amarcha iremos vendo o que sedemanda máis aquí, porquecada vila é un mundo. Nunhacidade entran moitas persoasna tenda pero aquí é máisesporádico e tes que ir a tirofixo, ao que sabes que gusta.

-De cara ao verán, quetipo de roupa podemosatopar en Sueños? -S.S.: Eu son moito de colo-rido. Comprei algunha cousiña

de Mayoral para bebés e rega-los de nacementos e logo co-llín prendas dunha casa moicoñecida, Girandola, con tallasjúnior. busco unha liña infor-mal, como Rosalita Señoritas,que é roupa moi alegre. Pro-curo ter na tenda prendasdiferentes, como as da marcaDesigual para os adultos. Ta-mén teño mantiñas, bolsaspara bebés acabados de nacer,algo de vestir para cerimo-nias… xa se me está quedandopequena a tenda!

-Como están resultandoestas primeiras semanas? -S.S.: Estoulle moi agrade-cida á xente de Melide poloapoio e polo cariño que meestá demostrando, ás persoasque me coñecen de toda a vidae que veñen desexarme sorte,

SONIA SEGADE AbAD, “SUEÑOS MODA INFANTIL” (R/ Alexandre Bóveda, nº 2)

“Encántanme os nenos e ao abriresta tenda cumprín unha ilusión”

que entran na tenda paradarme ánimos aínda quesexan maiores e non teñannenos. Tal e como están osmundos este é un investi-mento arriscado e agradécesemoito sentirse arroupada.

-É difícil emprender? -S.S.: Se empezas con ilusiónlévalo ben a pesar das difi-cultades. Eu tiña idea de abriren agosto e xa tiña mercadaa colección de inverno, perovin que este baixo estaba moidemandado e como tiña medode quedar sen el lanceime.Tiven que mercar a roupa deverán a última hora e foi todoun pouco precipitado, pero euson moi botada para adiantee con iso e optimismo lévasetodo ben. Abrín con ganas eestou moi contenta.

δ

APERTURA

R/ Alexandre Bóveda, 2simonsegade@hotmail.com

Tlf.: 981 50 17 87

Empresa 5Cerne 125. Xuño 2016

Calzados Broz recibe o Premio Traxectoria do Comercio Galego

O establecemento, socio de Asetem, leva en funcionamento dende o ano 1902 e por el pasaron xa catro xeracións

Manuel Vázquez (presidente de Asetem), Antía broz e Quico broz no momento da entrega do premio

A pensión na que se facían zapatos:así comezaron 114 anos de historia

A andaina de Calza-dos broz comezou noano 1902 co nome de“Ribeirao”, como sealcumaba a casa dosfundadores. Foi déca-das despois, ao casara nai do actual re-xente, cando a zapa-tería adquiriu o nomeactual. Corría daquelao ano 1944.

Naquelas primei-ras décadas o localestaba dividido endúas partes; unhametade funcionabacomo pensión, poistamén daban hospe-daxe, e na outra ato-pábase o obradoiro dezapatos. Nel chegarona traballar ata seteempregados que fa-cían zapatos por en-carga para o públicoen xeral e tamén para

Probablemente xa se podencontar por millóns os pares dezapatos que Calzados brozleva despachado nos seus 114anos de historia, nos 41.610días de portas abertas e aten-ción ao público que pasarondende que en 1902 iniciou asúa actividade este estable-cemento icónico do comerciomelidense. Tan longa e prolí-fica traxectoria foi recoñecidarecentemente pola Federación

Galega de Comercio, que acor-dou outorgarlle o Premio Tra-xectoria Comercio Galego, ungalardón co que se quere ho-menaxear a aqueles negocioslonxevos que souberon adap-tarse aos tempos, renovarse esuperar crises xeración trasxeración ata erixirse na actua-lidade como exemplo paratodo o sector.

A entrega de premios, naque tamén recibiron os seus

respectivos galardóns outros14 establecementos da provin-cia con máis de 50 anos devida, celebrouse o pasado 2de xuño na sede do SportingClub Casino da Coruña. Ataa cidade herculina desprazá-ronse Kiko e Antía broz, xe-rentes da zapatería, acom-pañados por familiares emembros da xunta directivade Asetem, da que Calzadosbroz é socio dende o ano 2010

e entidade que animou a ditonegocio a presentar a súa can-didatura aos premios.

O acto contou coa pre-senza do Conselleiro de Eco-nomía e Industria, Francisco

Conde, que animou ao sectora apostar pola formación e ainnovación xunto xunto coa“calidade e a proximidade queformaron sempre parte doADN do pequeno comercio”.

O 20 de maio foi un día defesta no comercio de Melide,que acolleu a gala de clausurada campaña “As compras natúa vila teñen premio” e o sor-teo de 4.000 euros en premiosentre a clientela dos estable-cementos locais.

Esta iniciativa, impulsadapola Federación Galega deComercio en colaboración conAsetem, pechou con notableéxito en vista dos 16.800 bole-tos repartidos entre os cons-umidores. Esta cifra corres-póndese con outras tantascompras realizadas polos

A campaña da Federación de Comerciodeixa uns ingresos de 300.000 euros

clientes nas tendas de Melide,que recibiron uns ingresosestimados de 300.000 eurosdurante os 11 días de duraciónda campaña. É esta unha can-tidade “importante”, segundoexpresou o presidente da Fe-deración Galega de Comercio,José María Seijas, que permitedar por cumprido o obxectivoprincipal da campaña: “incen-tivar o consumo no pequenocomercio”.

O presidente de Asetemincidiu na transcendencia queteñen este tipo de campañasno comercio de proximidade

xa que “permiten facer visibleo noso potencial e convenceraos clientes que aínda teñendúbidas de que somos un cen-tro comercial aberto completoe competitivo onde poden ato-par todo o que precisen”, dixoManuel Vázquez, quen enga-diu que con esta iniciativa“saíu reforzado Melide comomarca comercial”.

A quenda de intervenciónspechouna Sol Vázquez, direc-tora xeral de Comercio daXunta de Galicia, que apelouaos consumidores a “seguirapoiando o comercio de proxi-

midade” e falou da necesidadede colaboración por parte dasdiferentes entidades do sector:“entre todos podemos facer

cousas como as desta tarde;unha festa do comercio quebeneficia a establecementos econsumidores”.

Unha clienta premiada recibe un vale de 100 euros

pés con problemas, formas especiais ou tallas grandes.Ademais de zapatos, do obradoiro de broz saían

ducias de zocos, o que o converte nun dos máximos repre-sentantes do tradicional oficio dos zoqueiros, con moitaimplantación no Melide de mediados do século pasado.Ata 1990 acudiu a unha media de 15 feiras cada mes,cubrindo un radio de 40 km á redonda.

Os irmáns broz diante do escaparate da tenda

6 Empresa Cerne 125. Xuño 2016

No ano 2012 Asetem e Hard-galicia, empresa distribuidorapara Melide e comarca dosservizos da compañía “R”, asi-naron un convenio con con-dicións vantaxosas para ossocios da patronal en materiade telefonía e acceso a internet.

Catro anos despois ditoacordo acaba de ser actuali-zado co obxectivo de incorpo-rar algunhas melloras. As máisdestacables teñen que ver coastarifas que se ofrecen paranovos clientes, en concretono denominado “Combo 150negocios”, pensado especifi-camente para comercios epequenas empresas.

Este servizo inclúe ADSL150 megas, liña móbil con cha-madas ilimitadas, 3 Gb e datosilimitados con wificlientes R.Tamén liña fixa con tarifaplana a fixos, chamadas ilimi-tadas a móbiles R e 1.000 mi-nutos a outros móbiles.

Os establecementos deAsetem que se fagan clientesde R e contraten dito combo

Asetem consegue melloras para ossocios en contratos novos con “R”

poderán beneficiarse dunhapromoción de tres meses confactura cero euros, polo quea media do primeiro ano serásó de 45,74 €/ mes. Para osnegocios que non formenparte da patronal melidense apromoción só inclúe dúas fac-turas sen cargo. Xa que logo,no seu caso a media mensualascenderá a 50,41 euros.

Por outra banda, os socios

de Asetem que se se faganclientes de “R” terán 18 mesesde promoción se contratan o“Combo Oficina”, 6 mesesmáis dos que se lle ofrecen aun novo cliente convencional.

Todas estas ofertas, xuntocon outras que se incluíron noconvenio destinadas a nego-cios que xa son clientes, podenconsultarse na tenda de “R”en Melide.

Hardgalicia, distribuidor de “R”, está na Rúa do Convento nº 6

Ordenanza para o viveiro

Lentamente vanse cumprindo os trámites para a aper-tura do viveiro de empresas que se construíu nos baixosdo Edificio Multiusos de Melide. Dous anos despois dasinatura do convenio entre a Cámara de Comercio deCompostela e o Concello para a súa posta en marcha,o goberno local acaba de aprobar a ordenanza queregulará o seu funcionamento. A norma establece quehaberá unha comisión para seleccionar as empresasde nova creación que poderán usar as instalacións.Estará integrado pola alcaldesa, o concelleiro de em-prego, un axente de emprego, un representante deAsetem e un funcionario/a do Concello.

O salón de actos de Asetemacolleu unha xornada forma-tiva organizada pola Escola deTurismo Itinerante do CentroSuperior de Hostalería de Ga-licia na que unha vintena deprofesionais de albergues doCamiño aprenderon conceptosclave sobre o uso das redes so-ciais como instrumento parapromocionar o negocio.

Profesionais de albergues do Camiñofórmanse no uso das redes sociais

En concreto, abordouse anecesidade de escoller diferen-tes redes en función da locali-zación dos clientes potenciaise falouse sobre como afrontaras solicitudes de informacióne como responder aos comen-tarios positivos e negativos dosinternautas. Ademais de Me-lide a Escola de Turismo Itine-rante estivo tamén en Sarria

formando a persoal dos alber-gues. Non obstante, neste casoo curso centrouse na atenciónpresencial ao peregrino e afon-dou na necesidade de que osprofesionais poñan especialinterese en coñecer ao clientee en saber as necesidades queten para poder elaborar unhacarta de servizos e ofrecer unhainformación completa.

Alumnado da xornada formativa impartida en Asetem polo Centro Superior de Hostalería de Galicia

Electrosan celebra o seu quintoaniversario regalando un televisor

Electrosan, establecemento asociado a Asetem con sedena rúa Martagona e dedicado á venda de electrodomés-ticos e mobles, cumpre cinco anos. Os seus xerentes,Mary e Manuel, quixeron celebrar e compartir tansimbólico aniversario con toda a clientela e “en mostrade agradecemento pola boa acollida que tivo a tenda”sortearon un televisor LG de 32 polgadas valoradoen 299 €. O medio escollido foi o concurso de RadioMelide no que cada mes participa un comercio da vilafacéndolle preguntas aos oíntes. Entre as máis de 220respostas acertadas finalmente a ganadora resultouser Montse López. Recolleu o premio a súa irmá.

Convenio coa EFA Piñeiral

Asetem e a Federación EFA Galicia comparten dende asúa fundación un obxectivo común: poñer en marchainiciativas para o desenvolvemento do territorio, no ám-bito profesional a primeira e no formativo a segunda.

Agora ámbalas dúas entidades suman forzas a tra-vés da sinatura dun convenio de colaboración polo queo alumnado do centro da EFA en Arzúa poderá facerprácticas en negocios asociados á patronal. Tal e comorecolle o acordo, Asetem “colaborará na mellora profe-sional dos participantes e na realización de prácticasprofesionais non laborais no marco das actuacións deservizos sociais comunitarios que desenvolve a EFA”.

Publicidade 7Cerne 125. Xuño 2016

cxÄâÖâxÜÉá

Tfno.: 981 50 61 81Ronda de Pontevedra, 59 Baixo

15800 MELIDE (A Coruña)

8 Empresa Cerne 125. Xuño 2016

EMPRENDEDORES ENMELIDE

No ano 1965 Luis Castro e Eli-sardo Silva fundaron unha em-presa de fabricación de moblesque decidiron bautizar cos seusrespectivos apelidos. En 1968incorporaron ao negocio a acti-vidade funeraria e agora, 48anos máis tarde e baixo o nomede Establecimientos El Mueble(adoptado en 1990), a empresaexpande o seu negocio e iniciaunha nova etapa.

Lonxe de ser un proxectofuturo é xa unha realidade pre-sente dende hai pouco máis dedous meses, cando Estableci-mientos El Mueble mercouparte do tanatorio de Santisoco obxectivo de “prestarlle unservizo de maior calidade áclientela”. Ese foi o principalmotivo do paso adiante destaempresa, segundo explican osseus actuais xerentes, José Luis

Silva e José Luis Rúa, segundaxeración á fronte do negocio:“antes os veciños de Santiso ti-ñan que desprazarse a Melidecando lles morría un familiar,agora tendo un tanatorio noconcello resultaralles máis có-modo velar aos seus defuntos”.

O inmoble, construído re-centemente no lugar de Arce-diago, xa pasou a denominarse“Tanatorio El Mueble y ValiñoMosteiro”, froito da alianza dafuneraria melidá coa de So-brado dos Monxes. “Nos tem-pos que corren as fusións sonboas e hai que que intentar fa-cerse un pouco grandes porquesenón acabamos morrendo to-dos”, aseguran os responsablesda empresa, “deberían unirseincluso funerarias de máis vilasa un nivel superior para poderser realmente competitivos”.

Tras este investimento Es-tablecimientos El Mueble tenpresenza por igual en Melide eSantiso, a onde estende a súaampla gama prestacións agoraxa baixo o nome de “ServiciosFunerarios El Mueble y ValiñoMosteiro”. Estes inclúen, aléndos propiamente funerarios,incineracións, traslados nacio-nais e internacionais, exhuma-cións, retirada de restos, flores,lápidas e gravacións.

Ademais, a funeraria rea-liza os servizos de calqueracompañía aseguradora, man-tendo todos os dereitos adqui-ridos con ela polo tomador.Tamén se encarga de xestionartodos os trámites necesariostralo deceso, dende baixas naseguridade social ata pensiónsde viuvez ou orfandade.

No exercicio do seu traba-

llo “Servicios Funerarios ElMueble y Valiño Mosteiro”mantén sempre unha mesmamáxima; a de ofrecer unhaatención integral e transmitir-lle ás familias a sensación detranquilidade que dá saber“que non teñen que preocu-parse por nada e que estamosas 24 horas para atender cal-quera necesidade que teñan”.

J. LUIS SILVA E J. LUIS RÚA, “ESTAbLECIMIENTOS EL MUEbLE” (Rda. de Pontevedra, nº 2)

Funeraria El Mueble merca parte dotanatorio de Santiso e amplía servizos

Profesionalidade e delicadezason os dous aspectos claves noexercicio desta actividade em-presarial, segundo afirmanJosé Luis Rúa e José LuisSilva: “hai que traballar conmoito tacto porque mesmounha palabra que nun contextonormal resulta inofensiva podefacer moito dano nos momen-tos difíciles”.

δ

TELÉFONOS MELIDE:

981 505 089659 450 080609 468 900

TELÉFONOS SOBRADO:

981 787 654636 982 218629 110 489

Grazas pola confianza

depositada en nós

Máis de 40 anos de experiencia

e profesionalidade

Publicidade 9Cerne 125. Xuño 2016

al comprar tusmó progresivasalta gama

GRATIS2

197€

asgafas

Ronda de A Coruña, 2015800 MelideA Coruña

www.multiopticas.comTabora

REXCE ÓPTICA: E-15-001238REXCE AUDIO: E-15-001241

10 Publicidade Cerne 125. Xuño 2016

MELIDE Hai de todo

Ampla ga

ma en

mandos

a distanci

a

para park

ings e po

rtas

automáti

cas

Tlf: 981 815 393meliderua@hotmail.com

Rúa do Convento, 24MELIDE

● REPARACIÓN DE CALZADO

● DUPLICADO DE CHAVES

● AFIADOS

● CARCASAS (CHAVES COCHE)

● TARXETAS RECEPTORAS

- VENDA DE EQUIPOS INFORMÁTICOS

- CENTRO DE FORMACIÓN

- DESEÑO WEB

R/ Rosaleda, 10MELIDE

Tlf.: 981 50 71 69www.infor-byte.com

R/ Taboada Roca, 1Tlf.: 981 50 50 55

LIBRERÍAVICTORIO

MELIDESCANSOMELIDESCANSOR/ Galicia, 18R/ Galicia, 18

981 50 71 26981 50 71 26

Melide 11Cerne 125. Xuño 2016

O novo centro de saúde de Melide vai por fincamiño de ser unha realidade. O Sergas sacoua concurso público o servizo para redactar oproxecto de construción e execución do novoambulatorio. O importe é de 68.849 € e oprazo de execución de dous meses. Na actua-lidade, o Sergas ten elaborado un plan funcio-nal no que se recolle a previsión dos espazosmáis importantes que terá a instalación. Así,o centro disporá de cinco consultas de medi-cina xeral, outras cinco de enfermería, unhaconsulta de matronas, unha sala de educaciónmaternal, unha consulta de farmacia, dúas deodontoloxía, unha sala de fisioterapia, unhasala de extraccións e dúas salas polivalentes.

Centro de SaúdeA Asociación Cultural Charamela será a enti-dade galardoada este ano coa Medalla de Ourode Melide, unha distinción que se lle entrega “aaquelas persoas e institucións melidás que pololabor desenvolto en calquera das facetas da ac-tividade humana son merecedoras do recoñe-cemento da vila”. Así o explicou a concelleirade Cultura, Dolores Gómez, no momento de fa-cer a proposta ante a corporación municipal,que aprobou a condecoración por unanimi-dade. A edil destacou ademais a “traxectoria eencomiable labor a prol da cultura” que fixoCharamela dende a súa fundación. A imposi-ción da medalla realizarase o 29 de xuño, díade San Pedro, ás 12:00 no salón de plenos.

Medalla a CharamelaO subdelegado do goberno na provincia daCoruña, Jorge Atán, desprazouse o día 25de maio a Melide para presidir xunto coa al-caldesa, Dalia García, a reunión da xunta localde seguridade, reunida en sesión ordinaria.O encontro serviu para analizar a evoluciónda seguridade cidadá no Concello. Os datosproporcionados pola Garda Civil constatanque os índices de delincuencia do municipioestán por debaixo da media provincial. Ade-mais, e de acordo coa comparativa entre osdatos dos catro primeiros meses de 2016 eos obtidos no mesmo período de 2015, asinfraccións penais cometidas no termo muni-cipal descenderon preto dun 7%.

Descenden os delitosBREVES

O Partido Socialista de Melidefíxose eco recentemente duninforme elaborado pola Axen-cia Europea de Medio Am-biente que non deixa quedaren moi bo lugar a praia fluvialde Furelos. Segundo o PSOEdito estudo, que versa sobrea presenza de contamina-ción fecal en zonas de baño,sitúa no chanzo máis baixo acalidade das augas da árearecreativa e outórgalle a cuali-ficación de “pobre” nunha es-cala con catro niveis: pobre,suficiente, boa e excelente.

Este dato fixo acender asalarmas dos socialistas, queveñen denunciando reitera-damente a existencia en dife-rentes puntos da rede desaneamento de vertidos queacaban chegando ao Furelos.O último deles producíase endecembro de 2014 na estaciónde bombeo si-tuada a carón doinstituto.

Non obstante,o informe da UEcontrasta cos da-tos derivados dasanálises realizadaspola Xunta de Ga-licia, quen cuali-fica como “boa” acalidade das augasnesa zona. Anteesa contradición eo inminente inicioda tempada esti-val, os socialistaspresentaron unhamoción en plenopara instar áXunta a que dese

Un informe da UE pon en cuestión a calidade das augas na praia fluvial

explicacións e tomase “asmedidas correctoras precisaspara garantir un bo uso dazona de baño”.

Dita moción foi rexeitada

polos votos en contra do PP,que por boca da alcaldesa,Dalia García, acusou ao PSOEde “alarmar á poboación” e“querer facer un bulo de algoque non existe”. A rexedoraargumentou que sería “unha

As protestas de 20 familiasresidentes nos pisos de pro-tección oficial da segundafase pola progresiva dete-rioración das súas vivendastan só 8 anos despois deseren construídas comezan adar os seus froitos. A Conse-llería de Infraestruturas, através do Instituto Galego daVivenda e do Solo (IGVS),anunciou que investirá13.000 euros na súa mellora.

As actuacións consistiránna substitución de pavimen-tos en oito desas vivendas,así como os zócalos corres-pondentes e as cubrexuntas.As obras terán unha dura-ción de trinta días e o seu co-mezo está previsto para estemes de xuño, aínda que polode agora os veciños non reci-biron ningunha notificaciónsobre a data de inicio.

Por outra banda o IGVSestá a redactar dous proxec-tos para continuar coas me-

A Xunta arranxará o pavimentode oito vivendas de protección

lloras nunha fase posterior eactuar tanto sobre a fachadacomo nas cubertas de caraa incrementar a eficienciaenerxética dos edificios“polo menos nun 20%”.

Saneamento no RañadoA das vivendas de protecciónnon será a única actuaciónque fará a Xunta de Galiciaen Melide no curto prazo,pois a Consellería de MedioAmbiente vén de confirmarque colaborará co Concellona mellora do saneamentona zona do Rañado. Augasde Galicia encargarse de re-dactar o proxecto, ao que sedestinará un orzamento decase 165.000 euros.

En materia educativa re-alizaranse obras no verán entodos os centros educativosda vila. Consistirán en mello-rar as cubertas do IES e dosCEIP nº 1 e nº 2. No nº 3substituiranse metacrilatos.

As vivendas teñen deficiencias nas cubertas e nas fachadas

Dalia García: “seríamos uns inconscientes seabrísemos a zonaao baño sen terautorización”

irresponsabilidade” abrir azona ao baño sen a autori-zación pertinente e insistiu enque o executivo actúa en todomomento seguindo as indi-cacións da Dirección Xeral deSaúde Pública e de acordo coanormativa autonómica, “que épola que temos que rexernos”,dixo.

Dalia García asegurou quea Xunta analiza ata oito vecesas augas durante a tempadaestival para autorizar ou non obaño. Segundo explicou, e deacordo con esas análises, a ca-lidade da auga en 2014 e 2015foi “boa” e “suficiente” respec-tivamente. A isto engadiu quenas últimas medicións, rea-lizadas o 26 de maio, “o ríoFurelos presentaba valoresmicrobiolóxicos totalmentenormais e equiparables a ou-tros ríos de Galicia”.

A Xunta obriga a informar aos bañistas sobre a calidade das augas

12 Melide Cerne 125. Xuño 2016

O 13,6% das troitas que habitan as augas do río Furelos sonportadoras dun parásito denominado cryptosporidium quese asocia á contaminación procedente das granxas de gandobovino. Esta é unha das principais conclusións ás que chegouo Departamento de Microbioloxía da Universidade de San-tiago tras investigar 191 exemplares.

Nesta investigación, que ten por obxectivo analizar a si-tuación na que se atopa a poboación de troitas neste río, foiimprescindible a colaboración da Asociación de Troiteiros “RíoFurelos”, que participou no primeiro chanzo do estudo reali-zando as captura, segundo as pautas descritas polos científi-cos, para a súa posterior análise. Dito estudo deixou sobre amesa a necesidade de seguir investigando para determinar seas troitas sofren no seu ciclo vital as consecuencias da presenzados parásitos ou simplemente son portadoras.

Someten a investigación o estadode saúde das troitas do Furelos

En agosto de 2105 dábanse por rematadas as obras de amplia-ción na residencia da terceira idade de Melide que, cun inves-timento de 330.000 euros, permitiron engadir 36 novasprazas ás 16 existentes ata o momento. Semanas máis tarde oConsorcio Galego de benestar anunciaba que as instalaciónsestarían funcionando a pleno rendemento a comezos de 2016pero, pasado medio ano do prazo fixado e dez meses dende oremate das obras, as 18 novas habitacións seguen baleiras.

Sobre esta situación pediu explicacións o PSOE, que acusaaos gobernos populares autonómico e local de “empregar osservizos sociais con fins electoralistas”. A alcaldesa de Melide,Dalia García, sinalou ao respecto que “xa están en marchatodos os procesos administrativos”, incluída a xestión dopersoal, para abrir progresivamente as prazas da residenciaao longo deste verán.

A ampliación do xeriátrico leva dez meses rematada e sen ocupar

Bandos municipaisque apelan á

responsabilidade

Coa chegada do verán e asaltas temperaturas o Con-cello de Melide insta á veci-ñanza a colaborar para queos contedores de lixo nonse convertan en focos insa-lubres e con malos cheiros.Con ese obxectivo a conce-llería de Medio Ambientepublicou un bando no querecorda a obriga de tirar olixo en bolsas debidamentepechadas e sempre a partirdas 8 da tarde. Do mesmoxeito lémbraselle aos pro-pietarios de parcelas próxi-mas a vivendas que debenmantelas libres de malezapara evitar incendios. O in-cumprimento desta normaconleva sanción econó-mica. Ademais, serán ospropietarios dos terreos osque teñan que asumir ocusto dos traballos de lim-peza en caso de que sexa oConcello quen os realice.

“Sentímonos moi orgullososdesta gala porque sempre traeboas novas”, comentaba a al-caldesa de Melide, Dalia Gar-cía, poucos días antes de quea vila acollese un ano máisa Gala Solidaria do ComboDominicano. O prognóstico,malia ser acertado, quedousecurto: as novas foron excelen-tes e a terceira edición desteevento, organizado pola Aso-ciación de Hostalería “MelideMóvese” en colaboración coConcello, conseguiu reunir a3.500 persoas o 3 de xuño noPazo de Congresos e recadar12,5 toneladas de alimentosnon perecedoiros para fami-lias necesitadas, unha tone-lada e media máis do que sexuntou o ano pasado.

Rematada con éxito a gala,agora é cando comeza o traba-llo desa outra parte implicadaneste proxecto solidario: Cári-tas parroquial de Melide, queserá a entidade encargada derepartir a metade dos alimen-

A gala solidaria do Combo recadoumáis de 12,5 toneladas de alimentos

tos recollidos entre aproxima-damente 40 familias do conce-llo con necesidades. A outrametade será distribuída polaFundación Amigos de Galicia.

Dende a ONG melidensedestacan a importancia doevento “non só por recadar ali-mentos, senón por fomentar asolidariedade entre a xentenova, que ao mellor non é real-

mente consciente do que estápasando”. Estiman que os pro-dutos doados pola poboaciónalcanzarán ata o mes de de-cembro. A isto súmanselle os1.770 euros que Cáritas Meliderecadou o domingo de Corpusnas tres mesas instaladas navila. Neste caso os cartos irándestinados a pagar facturas ensituacións de urxencia.

A organización recolle alimentos á entrada do concerto solidario

A solidariedade tamén seaprende. Saber empatizarcos demais, poñerse na si-tuación do que precisaaxuda e ser capaz de pres-tarlla é unha lección de vidaque non aparece nos librospero que cómpre aprender.Nesa materia o alumnadodo colexio Mestre Pastorbarral leva matrícula dehonra, a cualificación quemerece despois do éxito

Aprendendo a ser solidari@s:libros por alimentos no Nº 3

Concello de Melide

acadado coa campaña soli-daria que puxo en marcha ocentro, na que se cambiaronlibros por alimentos para asfamilias necesitadas da vila.

Conseguíronche encher setecaixas con produtos non pere-cedoiros e de aseo persoal.Ademais, tamén se fixo un bolabor cos libros que sobraron,pois foron parar á bibliotecaque aos poucos está montandoo Centro Social.

Comarca 13Cerne 125. Xuño 2016

Leva a banda a onde ti quei-ras. Así, tal e como soa, senvoltas de ningunha clase. No2017 haberá unha persoaafortunada que poderá gozardunha actuación gratuíta dabanda de Visantoña na data eno lugar que desexe, sen preo-cuparse de nada máis ca deescoitar boa música.

Así é a última iniciativaposta en marcha pola Asocia-ción Cultural banda-Escola deMúsica de Visantoña, quebaixo o lema Leva a Banda aonde ti queiras sortea un con-certo de 45 minutos a realizaren calquera punto da xeografíagalega. O privilexio de ter á súadisposición unha das agrupa-cións musicais máis antigasde Galicia terao o portador ouportadora da papeleta cuxonúmero coincida coas tres últi-mas cifras do primeiro premioda Lotería Nacional do Neno,sorteo que se celebrará o 6 dexaneiro de 2017. As rifas xa es-tán á venda no Mesón Visan-toña e no bar Lareira. EnMelide pódense atopar nos res-taurantes Ribeira Sacra e Toxo.

A Banda de Visantoña déixase levar

Agasallo de aniversarioCon esta orixinal idea, ins-

pirada nunha iniciativa similarque se realizou con moi boaacollida en Antas de Ulla, abanda de Visantoña pretendedar a coñecer a súa música enlugares “nos que normalmentenon actuamos”, explica Fer-nando Camino, presidente daasociación.

Ademais o sorteo servirá ta-mén como “nova fonte de fi-nanciamento” para sufragar os

gastos da asociación e da súaxoia máis prezada: a escola demúsica Eugenio Pazos Reyes,na que se forman 30 alumnos eque nutre de músicos a banda,integrada na actualidade por32 persoas.

Mais, por enriba de todo iso,Leva a Banda a onde ti queirasxurdiu coa idea de “facer un boregalo” en coincidencia cunhadata moi especial: en 2017cúmprense 140 anos da funda-ción da banda de Visantoña.

A banda de Visantoña en 2014 no concerto do Día do Socio

Deixan en mans do TSXG aelección da nova xuíza de paz

O Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG) seráo encargado de elixir a persoa que desempeñará asfuncións de xuíz de paz no Concello de Toques duranteos próximos catro anos logo de que a corporación nonfose quen de chegar a un acordo de designación.

O equipo de goberno (bNG-PSOE) propuxo unhacandidata de entre as catro persoas que se presentaronpara ocupar o posto baseándose “en criterios obxec-tivos” e “valorando especialmente a formación e a dis-poñibilidade”, dous dos requisitos que segundo uninforme previo elaborado pola secretaria do Xulgado dePaz debería de cumprir a nova titular. Non obstante,dita candidata non conseguiu na votación secreta reali-zada en pleno a maioría absoluta do número legal demembros da corporación (9), un requisito imprescin-dible para que a designación sexa efectiva. Obtivo 4votos fronte aos 2 da segunda clasificada e ao único votoda terceira. Dous concelleiros estaban ausentes e nonpuideron votar.

Toques: campamentos de verán

Continúa aberto o prazo de pre-inscrición en Toquespara participar nos campamentos de verán dirixidos anenos e nenas entre 4 e 12 anos que poñerá en marchao Concello dende o 27 de xuño ao 29 de xullo. O períodode matrícula, que se poderá formalizar nas oficinasmunicipais, abrirá o día 20 do presente mes, cun prezode 30 euros por neno/a inscrito. Hai un númeromáximo de 30 prazas. En caso de que a demanda sexasuperior á oferta, terán prioridade os cativos empadro-ados en Toques. Por outra banda, tamén está aberto oprazo para apuntarse a unha excursión de dous días(21 e 22 de xuño) á costa de Ortegal, facendo noite enCariño. O prezo é de 40 euros por persoa.

Concerto de risas para escoller o mellor chiste do anoNon todo vai ser ensaiar etocar instrumentos. Tamén éimportante botar de vez encando unhas risas e diso tive-ron dabondo recentemente osmúsicos da banda de Visan-toña, que foi elixida paraparticipar como xurado nunconcurso de chistes que emi-tirá a TVG.

O mellor chiste do ano,como se chama este programaque aínda se atopa en fase deprodución, está a percorrerGalicia para gravar máis de1.000 chistes populares conta-dos por cidadáns anónimosno seu ámbito natural (casa,traballo, bar, aldea...) e rodea-dos polo seu eido social habi-tual (familia, amigos, veciños,compañeiros...). En total serán150 concursantes cuxos chis-tes serán valorados por xura-dos do máis particular: fami-lias, grupos de amigo ou, nestecaso, os músicos dunha bandacomo a de Visantoña.

Un equipo de Pórtico Au-diovisuales, a empresa produ-tora do programa, despra-zouse o 13 de maio ata Santiso

para gravar nos propios locaisde ensaio da agrupación.Como membros do xuradoparticiparon 10 músicos maio-res de 14 anos que estiveronacompañados por todos oscativos e cativas da escola demúsica. A mestura de todos osingredientes fixo da xornadade gravación un día para o re-cordo: “foron catro horas quepasaron moi rápidas polos bosmomentos que compartimos”,comenta o presidente da aso-

ciación cultural que dá soporteá banda, Fernando Camino,“a produtora quedou encan-tada polo ben que saíu a gra-vación e moi agradecida polaacollida dos veciños e músicosde Visantoña”.

Malia seren xurado, Fer-nando Camino confesa que“algún chiste tivemos que con-tar”, unha tarefa para a quecontaron coa colaboración deSuso de Ximonde, veciño debalocás.

Membros da banda durante a gravación do programa

Sortea unha actuación gratuíta en calquera punto de Galicia

Comeza o inventariado de bensmunicipais de Toques

Toques é un dos 13 concellos da provincia incluídos naquinta fase do inventario de bens municipais que ela-bora a Deputación da Coruña e que acaba de adxudicarpor importe de 148.000 euros.

Ao igual que se fixo con anterioridade noutros 52concellos da provincia, en Toques serán inventariadosos bens mobles e inmobles, edificios de carácter histó-rico e artístico, vehículos municipais, créditos e dereitosde carácter persoal da corporación, servizos de ilumina-ción, abastecemento de auga, saneamento, infraestru-turas e camiños de titularidade municipal. Ademais,sinalaranse as anomalías e carencias detectadas, comoa falta de inscrición rexistral ou a existencia de bens nosque propiedade municipal non estea claramente acre-ditada. Unha vez que se remate o inventario, o concellode Toques asumirá a responsabilidade de actualizalo pe-riodicamente. Melide e Santiso xa contan con inventariode bens dende os anos 2008 e 2013 respectivamente.

14 Comarca Cerne 125. Xuño 2016

Ao xantar de confraternidade dos maiores de Toques acu-diron preto de 400 persoas. Sorteouse unha cesta entre osasistentes, agasallos e houbo baile a cargo do dúo Son Latino.

TOQUES

Festas da 3ª idade na comarcaHomenaxe aos nosos maiores

O 4 de xuño, concidindo coa celebración de Toques, o Concellode Santiso homenaxeou tamén á terceira idade. Ademaisdo xantar entregáronse varias placas de recoñecemento.

SANTISO

En Melide asistiron 800 persoas á comida da 3ª idade. Axornada comezou ás 13:00 cunha misa e rematou con músicaás 20:30. Estivo dedicada ás persoas con máis de 100 anos.

MELIDE

CLAUSURA DAS ESCOLAS DEPORTIVASO tempo non nos advirte da che-gada do verán, pero a fin das es-colas deportivas si. Todos os con-cellos da comarca deron por rema-tadas as actividades do curso2015/2016 con festas e galas deexhibición nas que se deu contade todo o aprendido.

O día 27 de maio foi a quendade Toques, que celebrou un festivallúdico no pavillón de Souto onde oskaratekas expuxeron as súas catase kumites, o alumnado de tenis osseus golpes de drive e revés e osgrupos de patinaxe representaronvarias coreografías. A actuación depeche foi para os maiores da xim-nasia de mantemento, que realiza-ron un baile ao son da música deRaffaella Carra. Tal foi o éxito queo público presente nas bancadaspediu unha repetición. Tralas exhi-bicións houbo tempo para unhamerenda popular e para a maxia.

Tamén Santiso puxo fin ás acti-vidades deportivas e culturais opasado 31 de maio cunha xornadade xogos populares e de habilidadena que participaron arredor de 70persoas entre o alumnado do CEIP

de Arcediago e os adultos das diferentes parroquias queparticiparon ao longo do ano nos talleres de memoriae de ximnasia de mantemento.

MARÍA BARREIRO CUMPRE 103 ANOS

RUTA AO GALOPE COS CABALEIROS DO BOCELO

Melide acumula fama por ser terrade centenarios e un dos seus mello-res expoñentes é María barreiro,unha veciña da parroquia de Ma-ceda que acaba de cumprir 103anos. Con tal motivo recibiu a visitada Conselleira do Medio Rural, Án-xeles Vázquez, da que foi veciñacando esta era unha nena. Aos seus103 anos María barreiro está cheade vitalidade e non perdeu a ocasiónde participar na Festa da 3ª Idade,onde foi agasallada polo goberno lo-cal e mesmo tivo unhas palabras deagradecemento para os asistentes.

Toques

Santiso

Turismo Melide

Turismo Melide

Publicidade 15Cerne 125. Xuño 2016

AVOGADOS

!∀#∃%&!∀∋#()∗∀∋+∋,

−).+%∗#/%&!0!1%2#345%2

R/ Luis Seoane, 2 - 2”Tlf. 981 506 455 � Móbil 661 58 00 04

!∀#∃!

C. 1678

C. 711

# #

# #

R/ Luis Seoane, 2 - 2”Tlf. 981 506 455 � Móbil 661 58 00 04

!∀#∃!

C

# #

# #

� Móbil 661 58 00 04

HERDANZAS

# #

# #

� Móbil 661 58 00 04

# #

# #

� Móbil 661 58 00 04

# #

# #

� Móbil 661 58 00 04

MELIDE

Ana Pernas VilasusoC. 1678

Miguel Fernández LópezC. 711

# #

# #

� Móbil 661 58 00 04

R/ Luis Seoane, 2 - 2ºTlf.: 981 506 455 - 661 580 004

Ronda de Pontevedra, 6115800 Melide (A Coruña)

Telf. 881 956 394

- Ropa de caballero

- Prendas de puntopara mujer

- Especialistas en ropa de ceremonia

- Trajes de novio

16 Publicidade Cerne 125. Xuño 2016

Cultura e lecer 17Cerne 125. Xuño 2016

A cidade da Coruña vivirá ovindeiro 2 de xullo un acon-tecemento chamado a entrarnos anais da música: a estreadunha ópera escrita entei-ramente en lingua galega.Levará por título “A RaíñaLupa” e representarase sobreas táboas do Teatro Colón apartir das 20:00 horas. Detrásdeste drama musical que es-cribirá unha páxina da historia(a día de hoxe só existen dúasóperas en galego) está o em-peño e o arduo traballo dedous melidenses; un de nace-mento e outro de adopción:Fernando Vázquez Arías, com-positor sobradamente coñe-cido no panorama nacional, eXoán Pérez, libretista da obrae home vinculado ao mundoda cultura que desenvolveu asúa carreira maiormente nomundo dos monicreques.

A ópera é o froito dunhadesas boas casualidades dodestino que fixo que se cruza-sen os camiños de Xoán Péreze Vázquez Arias, quen nonlograba atopar o libretista quelle puxese texto á esa súa idealongamente perseguida e caseconvertida en teima de musi-car a lenda da Raíña Lupa.“Atopou comigo e pregun-toume se coñecía algún dra-maturgo que puidera facelo”,comenta Xoán, “díxenllo a

Talento melidense para a terceiraópera en galego da historia

varias persoas pero non atopeia ninguén, así que asumín quedebía ser eu”. Acostumado acontar historias, pero máisben para nenos e postas naboca de monicreques, XoánPérez precisou o tempo xustopara investigar tanto os perso-naxes como a propia lendarecollida no Códice Calixtinoe presentar ao cabo dunhasemana unha sinopse que foido agrado de Vázquez Arias.Foi así como comezou a tomarvida este traballo sobre a Ra-íña Lupa que axiña será unharealidade.

Na busca das palabrasCon todo, a ópera non lle éallea a Xoan Pérez, un homeque di “sobrevivir” no mundoartístico, no que comezou en1994 participando como afec-cionado nunha obra de teatropara marionetas na que repre-sentaba o papel de SanchoPanza. Define a música como“unha droga” e declárase afec-cionado da ópera “dende queteño uso de razón”. De feito,antes de implicarse de cheo naRaíña Lupa estaba a prepararunha versión de Rigoletto paramonicreques, proxecto no queleva traballando dez anos. Asúa relación coa música taméné aditiva: “comecei con clasesde castañolas e logo viñeron

un detrás doutro o resto deinstrumentos”. Violín, acor-deón e viola; cuxo estudo com-pletou no Conservatorio deMelide.

Ese coñecemento musicalfoi de grande utilidade á horade escribir, un proceso quenon dubida en definir como“un reto, un compromiso e unpracer”. Máis ca un exerciciode adaptación foi un traballode creación: “gocei moito ela-borando unha nova historiaque puidera encaixar dentrodo que conta o Códice Calix-tino e que unificara as versiónscontraditorias que existensobre o mito da Raíña Lupa”.Foi doado reflectir o carácterdos personaxes, definido polapropia estrutura clásica dorelato dramático; con antece-dentes, conflito e resolución.Máis difícil foi encaixar asrimas, que nunca condicio-naron o sentido do texto nina carga informativa que sequería transmitir.

Un desexo feito realidadeA escrita tivo que adaptarseá parte musical, responsabi-lidade exclusiva de FernandoVázquez Arias, quen “xa tiñadende había moito tempo assúas ideas e os seus ritmos nacabeza”, explica o libretista.Concretamente dende había

15 anos, cando, ao tempo quedirixía en Compostela a XoveOrquestra Sinfónica de Gali-cia, lle xurdiu a idea destaópera sobre a lenda da RaíñaLupa. Comezou a escribir amúsica no mes de xullo de2013 e a finais de marzo de2014 estaba rematada a parti-tura nunha versión para voze piano. Unha vez finalizadaa ópera comezou a gran tarefada instrumentación para or-questra sinfónica, un procesoque rematou a finais de xa-neiro deste ano.

O resultado é, segundo de-fine Xoán Pérez, unha ópera“cun son moi wagneriano eque vai incluír moitos elemen-tos visuais”. Refírese, en con-creto, aos debuxos feitos paraa ocasión polo artista plásticoManuel Rajal, nos que se re-crean escenas clave da historiaque serán proxectadas nunhagran pantalla.

“A Raíña Lupa” contarácun elenco de luxo no que avoces se refire, entre as quedestaca a da soprano AlbaLópez, outra cara coñecida navila de Melide pois exercecomo mestra no ConservatorioMunicipal. Acompañarana astamén sopranos Teresa Novoae Clara Jelihovschi; a mezzo-soprano Mª José Ladra; os te-nores Javier Palacios e DiegoNeira e os barítonos AxierSánchez e Gabriel Alonso. Narepresentación tamén estará aCoral Polifónica Follas Novas.

O que verán os especta-dores o vindeiro 2 de xulloserá a estrea das arias, dúos,tríos, cuartetos e coros daópera en versión concerto econ acompañamento de piano,aínda que o propósito últimoserá levar a cabo a estrea com-pleta, representada con todosos seus ingredientes, nun fu-turo próximo.

“INÉS E BRIANCA”, “O MARISCAL”E AGORA “A RAÍÑA LUPA”

“A Raíña Lupa” chega para cubrir un oco e remediar undéficit. Ata o momento presente só podemos contar dúasóperas en galego. A primeira levou por título “Inés ebrianca” e foi composta en lingua italiana polo galegoMarcial de Adalid entre 1876 e 1878, máis infelizmentequedou incompleta. Ambientada nas guerras irmandiñas,volveuse recuperar e no 2011 foi reconstruída.

Anos máis tarde apareceu “O mariscal”, a que enrealidade se considera primeira ópera galega. Conta acondena a morte do mariscal Pardo de Cela polos ReisCatólicos, o ocaso do Reino de Galicia e a desesperacióndunha familia e de todo un pobo. A obra, con música deEduardo Rodríguez Losada, texto de Ramón Cabanillase dramaturxia de Antón Vilar Ponte, estreouse en Vigono ano 1929, no desaparecido Cine Tamberlick.

Agora, oitenta e sete anos despois, chega “A RaíñaLupa”, baseada na lenda sobre un dos personaxes máispopulares e enigmáticos da tradición xacobea.

Fernando V. Arias (compositor) e Xoán Pérez (libretista)ultiman a estrea de “A Raíña Lupa” no Teatro Colón

Debuxo de Manuel Rajal para o Acto III da ópera. Teodoro e Atanasio,discípulos do Apóstolo, vencen ao dragón só con amosar a cruz

Fernando Vázquez Arias

Xoán Pérez

Debuxo de Manuel Rajal para o Acto II da ópera. Un raioenviado polo Apóstolo parte en dous unha ponte e permite

que os seus discípulos escapen dos soldados de Régulo

18 Cultura e lecer Cerne 125. Xuño 2016

O Servizo de NormalizaciónLingüística (SNL) da Terra deMelide entregou, como vénsendo habitual nos últimoscinco anos cada mes de xuño,o Premio á Defensa do Idioma,co que se pretende recoñecer otraballo de organismos, enti-dades e persoas que contri-búen a normalizar o uso dogalego en diferentes ámbitos.

Nesta ocasión o galardónrecaeu na asociación veciñalO Noso Lar, de Visantoña, queao longo de case 50 anos deactividade “espallou a culturacoa única lingua que os iden-tifica, o galego, facendo unenorme traballo sempre dendeo compromiso inquebrantableco idioma”, destacaron os re-presentantes do SNL.

Ese foi tamén un dos as-pectos que puxo de relevo oalcalde de Santiso, presenteno acto, quen recoñeceu a es-pecial implicación sentimentalque ten para el o recoñece-mento feito a O Noso Lar portratarse dunha asociación dasúa parroquia e por ser un doscase 400 socios que formanparte da entidade. ManuelAdán fixo fincapé na traxec-toria “chea de actividades esempre ao lado da veciñanza”que desenvolveu a asociaciónao longo do seu case medio sé-culo de vida: “só por iso e pormanterse viva nun entorno ru-ral merecería un premio”,dixo. Por outra banda desta-cou o carácter transversal dasiniciativas postas en marcha,

O Noso Lar é premiado polo seu papelde dinamizador cultural en galego

“implicando detrás de si a todaa parroquia”, e a variedade dasactividades que desenvolve:“tanto organiza un festival folkcomo coida dunha ruta de sen-

deirismo homologada ou pro-move manifestacións paraque se arranxe unha estrada”.

Dinamizar en galegoDesa bagaxe prolífica deuconta Soqui Cea, represen-tante do sector da educaciónno SNL, quen enumerou al-gunhas das principais acti-vidades desenvoltas pola aso-ciación: magosto, Entroido,cabalgata de reis, Nadal cultu-ral, Día das Letras Galegas,Día do Neno, Festa do Socioe infinidade de cursos. Endefinitiva, segundo definiu, unlabor de “promoción da cul-tura e das relacións interxene-racionais, de divulgación decostumes e de dinamizaciónda zona”.

Na súa intervención SoquiCea non deixou de alertar so-bre o descenso no número denenos e mozos que falan galego

A asociación levacase medio século

implicando en actividades do máisdiverso á veciñanza

de Visantoña

e dos “desprezos e ataques”que sofre a lingua propia. Nesaliña instou a “deixarmos deser simplemente habitantes deGalicia e asumir a situacióndo idioma”.

Compromiso de tod@sÁ situación do idioma tam-pouco foi alleo Ángel Parrado,presidente de O Noso Lar, queanimou á sociedade civil, nodiscurso pronunciado tralarecollida do premio, a impli-carse na defensa do galego: “osorganismos públicos son osque teñen máis responsabili-dade pero nós tamén debemosimplicarnos porque a culturadun pobo transmítese de paisa fillos. Non debemos delegarnas institucións”.

Ángel Parrado quixo facerun agradecemento “a todo oequipo directivo, que dedicamoitas horas do seu tempolibre a organizar actividades”,aos socios e socias e ás persoasque fundaron a entidade nadécada dos 70. Ao mesmotempo manifestou o compro-miso de seguir traballando“para que a nosa fala perdure”.O presidente de O Noso Larpechou a súa intervención converbas de Manuel María, es-critor homenaxeado este anono Día das Letras Galegas:“Galicia somos nós: a xente emáis a fala, se buscas a Galicia,en ti tes que atopala”. Comofin do acto a agrupación Fol daChousa interpretou o Himnodo Antigo Reino de Galicia.

A directiva de O Noso Lar, alcaldes da comarca e representantes do SNL na entrega do premioSambreixo - Palas de Rei - Lugo

Telf: 982 153 232 / 982 374 135679 035 713 / 679 035 714

E-mail: info@balnearioriopambre.comweb: www.balnearioriopambre.com

Anúnciate no

Cerneinfo@asetem.com981 50 61 88

A túa tenda de informática

en MelideRúa Otero Pedrayo, nº 6 // Tlf.: 981 50 78 81

melimatica@melimatica.com

Cultura e lecer 19Cerne 125. Xuño 2016

Máis Camiño e menos costas nunhamedia maratón que aspira a récord

Nas últimas semanas vimosobservando como medra cadadía o número de corredoresque atopamos adestrandopolas nosas rúas, pistas e ca-miños. Sen dúbida é un dosmellores indicadores do am-biente de expectación que serespira e do interese que es-perta a conta atrás de “Os 21do Camiño”, a media maratónentre Palas e Melide.

Cos seus 21 quilómetros depercorrido sobre a ruta xaco-bea, esta carreira organizadapola Asociación DeportivaCerne conseguiu converterseen moi pouco tempo nun refe-rente a nivel nacional e chegaá súa cuarta edición, que se ce-lebrará o vindeiro 25 de xuño,cunha importante credencialbaixo o brazo: ter sido elixidaen 2015 a mellor media mara-tón de España pola páxinaespecializada en atletismoRunedia.

A excelencia na organiza-

ción e a singularidade e belezado traxecto fan a carreira moiatractiva para os corredores.De feito, o número de inscritosmedrou ano tras ano e nestaedición a organización agardaacadar o tope máximo de par-ticipantes (700), superandoasí o récord do ano pasado,que quedou fixado en 631 atle-tas. Ao peche de edición destexornal, e aínda con oito díaspor diante para poder ano-tarse, eran xa 437 os inscritos,unha cifra un 30% superior ádo ano pasado nas mesmasdatas, segundo o comité orga-nizador. Entre os partici-pantes están xa confirmadosnomes como os do arzuánLolo Penas, habitual dospodios; o marroquí Akka Essa-adaoui, vencedor do ano pa-sado, ou o da bicampioa deEspaña de maratón, Mª JesúsGestido.

Cambios no percorridoDise da meda maratón entrePalas e Melide que é tan duracomo bonita. Axiña adquiriu asona de ter un percorrido

“rompepernas” que a organi-zación modificou de cara ápresente edición cun triplo ob-xectivo: facer que os atletaspasen polo núcleo urbano dePalas dúas veces, conseguir in-crementar en case 2 km o totalde traxecto que transcorrepolo Camiño de Santiago esuavizar as partes máis durasdo percorrido, evitando dúaspendentes “que o ano pasadoqueimaron aos corredores xano inicio da carreira”.

Non será a única novidadedesta edición, pois un dos pun-tos emblemáticos, a Subida doMato, será cronometrada esteano e entregarase o premio“Galician Roots” aos tres pri-meiros clasificados das catego-rías masculina e feminina.

Os 21 do Camiño perseguemáis obxectivos ca os pura-mente deportivos e pretendeser tamén unha embaixadorada comarca: “queremos que axente veña a algo máis que acorrer; que visite a zona, quecoñeza o Camiño, que quede adurmir e que repita para o anoporque lle gustou”.

Por primeira vez na historiatres membros do equipo téc-nico da Selección Española deFútbol Sala estarán xuntosbaixo o mesmo teito transmi-tindo coñecementos e impar-tindo formación. Será o vin-deiro 25 de xuño en Melide,no marco dunha xornada deactualización que organiza navila a Federación Galega deFútbol (FGF) e na que parti-ciparán arredor de 70 prepa-radores de toda Galicia.

Entre os relatores estaránAntonio bores, preparador fí-sico da Selección Españolade Fútbol Sala; Fede Vidal;segundo adestrador e Mon ba-rreiro, adestrador de porteirasda selección nacional femi-nina. Acompañaraos AdriánPaz, preparador físico do AlNasr Club, que compite na pri-meira división dos EmiratosÁrabes.

Dita xornada será a terceiraque se organice en Galicia,despois das xa realizadas nascidades da Coruña e de Ou-

Referentes da selección de fútbol salaformarán a adestradores en Melide

rense, pero a primeira cen-trada exclusivamente no fút-bol sala. É por iso que para osorganizadores esta cita suporá“un punto de inflexión” a par-tir do que tentarán “darllepulo ao fútbol sala en Galicia,que non ten o recoñecementoque se merece”, declarou napresentación do evento ManuFernández, presidente do co-mité de adestradores da FGF.

O seu colega Pablo Prieto,responsable da sección de fút-bol sala da FGF, sinalou que seescolleu Melide para a celebra-ción desta xornada “pola grancolaboración que sempre tivoco deporte base e polo alto ni-vel organizativo e de compro-miso”. As actividades forma-tivas desenvolveranse na Casada Cultura e no pavillón poli-deportivo municipal.

Dolores Gómez, Pablo Prieto e Dalia García

Rolda de prensa de presentación de “Os 21 do camiño”

No Corremelide hai que correr, o seu nome así o indica, peroquizais a velocidade e as marcas sexan os aspectos menosimportantes desta xornada de convivencia dos escolares dacomarca arredor do deporte. Unha simple visita ás rúas docasco vello ateigadas de atletas dá idea dos valores que seagochan detrás desta carreira na que o último dos clasifica-dos cruza a liña de meta como se fose o campión, empuxadopolos ánimos da multitude e polos aplausos cos que é reci-bido ante a gran fazaña que acaba de conseguir: simplementerematar. Corremelide é máis ca deporte; é tamén amor polalingua en forma de manifesto feito poema e impreso nunhafolla de papel: “o galego é a nosa lingua e pode desaparecer,por ese motivo témola que protexer”.

Máis ca deporte: Corremelide de lingua e emocións

A deportividade, sempre presente na media maratón

20 Cultura e lecer Cerne 125. Xuño 2016

A segunda edición da Feira de Cans de Caza que acolleu a vilade Melide o pasado 22 de maio pechou cun balance máis capositivo pois, segundo a organización, houbo preto de 1.200exemplares na exposición, o que significa que se cuadriplicouo número de cans presentes con respecto á edición de 2015.

Este incremento da afluencia traduciuse loxicamentenunha maior variedade de razas e morfoloxías. Houbo cansde rastro, de caza maior e menor e de xabaril procedentes dascatro provincias galegas e do norte de España. Os melloresexemplares foron premiados.

Este ano a gastronomía ocupou un lugar importante deman da masterclass sobre carne de caza que impartiu o chefHéctor López, membro do Grupo Nove. Houbo tamén degus-tacións gratuítas a base de carne de xabaril para o públicocongregado no recinto.

A feira de cans cuadriplicou o número de exemplares

Tres días sobre rodas con música,rutas, acrobacias e simuladores GP

Os afeccionados ao mundo dasmotos quentan motores naconta atrás para a celebraciónda concentración moteira deMelide que, organizada poloclub Millí Riders, chegará ávila os días 1, 2 e 3 de xullo.

Será a cuarta edición destacita que a medida que vai me-drando incorpora novidades.Unha das principais será apresenza de simuladores demoto GP nos que, de xeito gra-tuíto, poderán experimentarsensacións de vertixe todos osinscritos na concentración.

Non é unha novidade, se-nón máis ben un clásico quenon podía faltar, o show acro-bático de Paulo Martinho, undos espectáculos preferidospolo público. O portugués,pioneiro do freestyle no seupaís e autor dun dos maioresespectáculos motorizados domundo a día de hoxe, estará denovo en Melide o día 2 de xullocon dous pases, un ás 18:00 eoutro ás 23:30.

As rutas, que farán desfilarcentos de motos polas estra-das da comarca, son outro clá-sico que non faltará. Haberátres, unha por día, con per-corrido nocturno o venres etransbordo no ferry de Visan-toña o domingo.

A música é outros dos in-gredientes imprescindibles daconcentración moteira de

Melide e terá o seu momentocume o sábado pola noite coconcerto da banda de rockburning. O venres será o can-tautor Ricardo Parada quenpoña música despois da chu-rrascada de confraternidadecoa que se lle dará a benvidaaos moteiros. Exposicións,show lavamotos e unha paellaxigante completan o cartel.

Os simuladores de moto GP serán unha das novidades este ano

Máis de 100 persoas no fin de curso de Herba GrileiraA Escola de música e baile tradicionalde Herba Grileira poñerá punto final aocurso 2015/2016 cunha gala de exhibi-ción que terá lugar o vindeiro domingodía 19 na Casa da Cultura de Melide.Dará comezo ás 18:30 horas e duranteo seu transcurso interpretaranse 26pezas, das cales 17 serán instrumentaise 9 de baile. A gala terá unha duraciónaproximada de dúas horas, un tempodurante o cal pasarán polo escenariomáis de cen persoas, todas elas alum-nas da escola, con idades comprendi-das entre os 6 e os 75 anos.

Chega a Melide o filme sobre a traxedia de AngroisFrankenstein-04155, o documental di-rixido por Aitor Rei que contribuíu areapertura do caso sobre a traxedia fe-rroviaria de Angrois, proxectarase enMelide grazas á iniciativa da área deCultura da Deputación. O filme, que re-cibiu o premio do público en Cineuropae unha mención especial na Seminci,ten como punto de partida a existenciade máis causas no descarrilamento dotren Alvia cá simple responsabilidadedo maquinista e descobre datos ataagora ocultos. Proxectarase nunha datapor definir de xuño ou xullo.

Cultura e Lecer 21Cerne 125. Xuño 2016

Son moitas e variadas as actividades ofertadas nas EscolasDeportivas de Melide. Tanto é así que un día non chega anada cando de exhibicións e actuacións de fin de curso setrata. Foron en concreto tres as xornadas nas que o alumnadofixo gala das destrezas adquiridas. O 27 de maio o pavillónmunicipal foi o escenario perfecto para as disciplinas depor-tivas e ante unhas bancadas cheas de público actuaron osinscritos en fútbol sala, patinaxe, bule con Alcer, ximnasiaterapéutica e ximnasia da terceira idade. Tamén houbo exhi-bición de baile moderno e zumba.

Dous días máis tarde, e xa na Casa da Cultura, foi aquenda das escolas de ballet, danza moderna, baile galego,pandeireta, acordeón, gaita e percusión. Tamén na Casa daCultura, e como actuación de fin de curso, representou aescola de teatro a obra “O quiosco de Sabela”. A sala deexposicións acolleu unha mostra cos traballos do alumnadoda escola de pintura e fotografía.

Palilleiras da asociación Catasol amosan o seu traballoPasarían perfectamente porveciñas de Camariñas: movenos dedos con destreza e nondubidan á hora de manexar osbolillos. Son xa 12 anos asis-tindo semanalmente á clasepero nunca ata agora as mulle-res da Asociación de Amas deCasa Catasol pensaran en ex-poñer ao público o resultadode tantas horas de traballo e

dedicación constante. Este ano fixérono e durante

tres días do mes de maio a salade exposicións da Casa da Cul-tura acolleu unha mostra conpezas elaboradas polas oitoalumnas que asisten á activi-dade de labores, impartida portoda unha experta veciña deMonterroso: Salud besteiro. Asensinanzas non só abranguen a

arte de palillar, senón tamén oganch o ou o punto de cruz,polo que a mostra foi do máisvariada: abanos, panos, flores,bolsos de “trapillo”, mantele-ría, tapetes, toallas bordadas...

Logo dun inverno do máisprodutivo, chega o descansodo verán coa fin das clases nomes de xuño. Retomaranse enoutubro.

FIN DAS ESCOLAS DEPORTIVAS

Turismo MelideFotos: Turismo Melide

22 Colaboracións Cerne 125. Xuño 2016

Xosé Ayude Curros,veciño de Santiso, foipor todos coñecidocomo "Kubala", al-cume que herdou daépoca na que xogabaao fútbol no equipo deafeccionados da pa-rroquia de Visantoña.Pensa este servidorque, ao cumprirseeste mes de xuño odécimo aniversario doseu pasamento, benmerece que lle dedi-quemos unhas liñas áque foi unha singulare ata certo punto ex-travagante personaxe,cuxa forma de vidafixo que se convertesenunha persoa moi popular entoda a parroquia.

Comezaremos por dicirque no mes de febreiro do ano1962 "Kubala" adquiriu a pri-meira televisión que puidoverse na parroquia de Visan-toña e instalouna no baixodunha casa en construciónque había na aldea de Seoanee que era propiedade de Al-fredo Iglesias, máis coñecidocomo "Alfredo do camión" porconducir un dos primeiroscamións que circularon polasnosas precarias pistas deterra, antes de construírsea estrada a Melide. Posterior-

mente, e como na mesmaaldea de Seoane AbelardoManeiro tiña bar e tenda decomestibles no baixo da súacasa, "Kubala" formou socie-dade con el e trasladou a tele-visión a unha sala da casa deManeiro, onde cobraban unhapequena cantidade para podervela. Así foi ata que no ano1963 "Kubala" rematou aconstrución da súa casa elevou a televisión para o barque montou no baixo da pro-pia vivenda, no lugar hoxecoñecido por A balada.

"Kubala", home empren-dedor, pasou o mellor da súa

vida intentando facer negociose actividades diversas na nosaterra, actitude que para min édigna de gabanza aínda quepoida ser que lle sobrase cora-zón e lle faltase algo de cerebropor non ter en conta a reali-dade de entón no rural da Ga-licia interior, onde cada vezhabía menos mocidade. O barde "Kubala" converteuse maisben nun autoservicio, xa quepor ser solteiro e cun caráctermoi autónomo, moitas vecesausentábase do local tanto dedía como de noite, deixando obar aberto. Os clientes, afeitosa esta circunstancia, non se

Kubala, unha persoa que deixou pegada

Xosé Núñez López, escritor

molestaban en saber do seuparadoiro, senón que elesmesmos servían as bebidasque querían e se había por alíalgo para facerse un bocadillonon dubidaban en consumilo,deixando enriba do mostradoro diñeiro que podería valer aconsumición.

Chegouno a dominar ovicio do xogo, ata o punto deser este o principal motivode dos seus desprazamentos.Tomou parte en campionatosde tute e gañou algúns, peroo seu devezo polo xogo non selimitaba ao tute ou ás sete emedia, senón que tamén lleencantaba o dominó. Polo xe-ral, de contado que chegabaalguén ao bar disposto a facera partida de cartas ou dedominó, deixaba de atendero negocio. Cando entrabaalgunha persoa que coñecía a"Kubala", sabendo que nondesexaba ser molestado, metí-ase detrás da barra e servíaseela mesma o que necesitaba.

Cualifiqueino antes deautónomo, porque así comoseus irmáns emigraron paraEuskadi para gañarse a vida,el nunca quixo someterse ao"martirio" de suxeitarse a unhorario nin de traballar baixoas normas impostas por unhaindustria. Dedicouse taménalgo ao comercio de madeirae á compra-venda de leiras,aínda que nunca a grande es-cala. Construíu unha segundavivenda a carón da primeirae montou nela un bar máismoderno cunha sala de festas

e un terreo exterior para facerbaile no verán. Inaugurounaen febreiro de 1976 con dúasorquestras e a banda Popularde Música de Visantoña (daque por certo formou el partedurante varios anos). O 12 demarzo do ano seguinte fixounha reinauguración cunhaorquestra da Coruña e de novoa banda a de Visantoña.Houbo entrada gratuíta, polboá feira, chourizos e lacón congrelos. Estes novos intentosde facer negocio tamén fraca-saron, porque no rural galegode entón non había diñeironin xente suficiente paraencher unha sala de festas etampouco había estradas nincoches coma hoxe para des-prazarse facilmente.

Poida que haxa persoasde Visantoña que critiquen ofeito de que "Kubala" fose in-cluído no meu libro "Historiadunha parroquia do interiorrural galego” entre as persoasque deixaron pegada nesta co-marca. Gustaríame lembrar-lles a eses posibles criticadoresque moitos veciños frecuen-taban o seu bar para ver unpartido de fútbol na televisiónou falar cos amigos sen facerningunha clase de consumi-ción, algo que noutros esta-blecementos similares nonlles sería permitido. O bar de"Kubala" foi durante moitosanos a casa de todos nós, senesixir nada a cambio. Pensoque isto debe ser valoradodende o punto de vista sociale recordado como se merece.

“Kubala” coa banda de Música de Visantoña, da que formouparte, diante do cruceiro parroquial en 1956

Os socios e colaboradoresXavier Pazo, presidente da Asociación “Río Furelos”

Cando alguén decide poñernon a súa vida pero si case todoseu tempo libre e toda a ilusiónnun proxecto como é o río Fu-relos a través da Asociaciónde Troiteiros Río Furelos sabe(e se non o sabe, non tarda enaprendelo) que nunca acertaráni contentará a todos. Aínda asísegue pelexando, moitas vecespoñendo en perigo amizades,pola súa posesión más prezada.É difícil que todos esteamossatisfeitos coa xestión dunhasociedade, sobre todo candotoca racionalizar uns recursosque por desgraza son cada vezmáis escasos, aínda que haxaquen non o acaba de ver.

Dito isto, ten que quedarmoi claro que está asociaciónnunca renunciará á afecciónque todas as primaveras polomes de marzo nos fai madrugardía tras día co soño de ter aooutro lado da sedela a unha dasbravas troitas que aínda se-guen remontando ou vivindono río Furelos . A Asociaciónde Troiteiros Río Furelos con-seguiu hai unha década unhadas máximas ilusións coas quepode contar calquera asocia-ción que se prece e sexa seria;o convenio do Coto do Río Fu-relos coa Consellería de MedioAmbiente. Nestes momentosestamos a xestionar a docu-

mentación necesaria parasacar adiante os proxectos queestán pendentes de realizar :albergue de pescadores e recu-peración da cabeceira da balsados Frades.

Como sabedes, todo isto éposible grazas aos socios daAsociación de Troiteiros RíoFurelos e a todos os estable-cementos colaboradores. Esta-mos abertos a toda colabora-ción, sexa privada, institu-cional, empresarial ou parti-cular. Todas as entidades quecolaboran dende hai anos connós terán un pequeno sitio nonoso corazón para agradecer-lles o seu apoio.

PD.: nun ano remataremoso mandato e levaremos a caboas actuacións que faltan porrematar, presentaremos ba-lance do feito e convocaremosos socios a unhas novas elec-cións. De continuar, farémolo

coa mesma ilusión que o pri-meiro día, aínda que iso sexautilizado para mofarse de nós.Aos aduladores, aos comenen-cias, aos interesados, aos quefalan e non fan, aos que din…unha aperta e boa pesca.

Reportaxe 23Cerne 125. Xuño 2016

LAIA ZAPATEIROS

Mestres do calzado artesán Os irmáns Laia, herdeiros da tradición zapateira de Melide, rexentan un dos poucos obradoiros que quedan en Galicia

Os irmáns Laia: Antón, Ramón e Miguel

“A Melide vén moita xente comer o pulpo e mercar un par de zapatos”

Do obradoiro dos irmáns Laia saen centos de pares dezapatos cada ano, todos eles de fabricación enteiramenteartesanal. Hainos en cor marrón, negra, verde, granate,malva, en sola ou en goma, coa punta estreita, ancha,cadrada... as opcións son tan variadas como variada éa clientela, difícil de encaixar nun perfil concreto perocun denominador común: “gústalles os calzado bo”.

Esa é precisamente a especialidade de Laia Zapateiros,a onde acoden clientes de todos os puntos de Galicia emesmo de fóra das súas fronteiras: “a Melide vén moitaxente comer o pulpo e mercar un par de zapatos”, asegu-ran. Unha parte deses sibaritas do calzado coñecerono obradoiro melidense nalgunha das feiras de artesaníaás que acoden anualmente. A día de hoxe están presentesen Mostrart (A Coruña), Feito á man (Vigo), San Froilán(Lugo), Viveiro, Segovia, Salamanca, León... todas elas fei-ras de referencia, organizadas con coherencia e respectopolo concepto do artesanal, algo de grande importanciano obradoiro dos irmáns Laia: “hai moita manualidadena rúa pero a iso no se lle pode chamar artesanía”. O ob-xecto artesán é un obxecto útil pero tamén fer-moso; un obxecto que dura, pero que se acaba ese resigna a acabarse; un obxecto que non é únicocomo a obra de arte e que pode ser substituídopor outro obxecto parecido pero non idéntico.

Son días de intenso traba-llo no obradoiro dos irmánsLaia. Sobre a mesa de madeiravai medrando aos poucosunha morea de sandalias amedio facer que axiña estaránlistas en diferentes modelos ecores para a tempada de veránque comeza. Son arredor de400 pares que inundan o es-pazo co olor característico docoiro curtido: limpo, neutro,un aroma nobre que impregnaos estantes de madeira e asvigas do teito, que se mesturacoas ferramentas e quedamedio adormecido polo solque, a través das ventás, entrareflectido pola pedra quenteda Praza do Convento.

O faio desta casa, conver-tido en obradoiro artesanal,é un espazo de traballo privile-xiado, acolledor e diferente.Diferente e único, como o pro-duto que sae das mans deLaia Zapateiros, unha tendae obradoiro de calzado rexen-tada dende hai máis de 25anos por tres irmáns que,dende o corazón do cascohistórico de Melide, souberonconvertela nun referente paraos amantes dos zapatos demáxima calidade. “Nin os dasmellores marcas se podencomparar aos feitos á man”,

sentencia Ramón Laia dendea experiencia que lle confiretoda unha vida dedicada aooficio, “nós poñemos sempreaplantillados en sola de coirode curtido vexetal”.

Nos materiais está a dife-renza. No obradoiro de LaiaZapateiros só utilizan ter-neira como pel principal, cor-deiro como forro e sola decoiro natural no aplantillado,sempre en curtido vexetal,seguindo un proceso comple-tamente natural que o leva aestar como mínimo 20 días avoltas nos bombos de curti-ción mesturado con casca decarballo, de mimosa ou dequebracho. Mesmo as cores,excepto a negra, se obteñena partir de tinturas vexetais.O resto faino a paciencia, otempo e a habilidade coasmans, encargadas de ensam-blar e coser dende a primeiraata a última das pezas queconforman o zapato. O resul-tado é un produto duradeiro,de calidade e permeable aoaire, polo que está recomen-dado para persoas con alerxiaou problemas de sudoración:“pouco ou nada ten que vercun zapato de fábrica”.

Esas son as máximas ásque se mantén fiel dende os

inicios este obradoiro inscritona Asociación Galega de Arte-sáns dende 1993 e acreditadopola Xunta de Galicia para oexercicio do oficio artesanal,unha certificación que se deberenovar cada cinco anos comogarante da calidade e das boasprácticas.

Laia zapateiros non é oresultado da herdanza dunhalonga tradición familiar, coa

que acostuma a asociarse oconcepto artesán, pero si aconsecuencia dos máis de dezanos que se dedicou á apren-dizaxe do oficio antes de darllevida ao seu propio negocio aprincipios da década dos 90.

Inicialmente foi concibidocomo un taller de reparaciónde calzado, pero a gran de-manda dos poucos bolsos, cin-tos e sandalias que adornaron

o escaparate aquelas primeirassemanas, non deixaron lugar adúbidas sobre o camiño quehabía que coller. A elecciónfoi correcta e a día de hoxe osirmáns Laia poden presumirde ser os únicos herdeiros dalonga tradición de zapateirosque houbo en Melide e deter un dos poucos obradoirosartesáns de calzado que exis-ten en Galicia.

δ δ

A fabricación de calzado no obradoiro de Laia Zapateiros é 100% artesanal. Na imaxe, Ramón Laia

CERNE Cerne 125. Xuño 2016