Object and classes

บทนเรยนอะไรบางบทนเรยนอะไรบาง

b d• แนะนา Object‐oriented programming

• บอกวธการสราง object จากคลาสทจาวาใหมาj• สอนวธสรางคลาสของเราเอง

แนะนา Object‐Oriented Programmingแนะนา Object‐Oriented Programming

โป ป • โปรแกรมประกอบขนจากออบเจกต

• แตละออบเจกตจะมฟงกชนใหเรยกใช

– คนเรยกใชไมจาเปนตองรวาขางในออบเจกตทางานยงไง

ใ ใ ไ – ขอใหใชไดตามทตองการกพอ

• วธคดในการโปรแกรม

– เมอตองการแกปญหา ใหออกแบบตวขอมลทตองใชกอน

– แลววธแกปญหาคอยตามมาแลววธแกปญหาคอยตามมา

คลาสคลาส

l • คลาสคอ template ทเราจะใชสรางออบเจกต– พดงายๆ มนเปนตวกาหนดวา ออบเจกตทสรางจากมน จะมขอมลอะไรอย ๆ

ภายในบาง

– คลาสเปรยบเสมอนแมพมพ สวนออบเจกตกเปนสงทแมพมพพมพออกมาคลาสเปรยบเสมอนแมพมพ สวนออบเจกตกเปนสงทแมพมพพมพออกมา

• เมอเราสรางออบเจกตขนจากคลาส

– เราเรยกเหตการณนวา การสราง instance ของคลาส

ใ • ภายในแตละออบเจกต

– ขอมล หรอดาตา เราเรยกวา instance fields หรอ instance variables

• แตละออบเจกต จะมคาของแตละ instance field เปนของตนเอง ไมใชคารวมกบออบเจกตอนรวมกบออบเจกตอน

• สถานะของคาตวแปรเหลานทงหมด ถอเปน state ของออบเจกต• ซงเมอเรยกเมธอด state ของออบเจกตอาจเปลยนได• ซงเมอเรยกเมธอด state ของออบเจกตอาจเปลยนได

สวนฟงกชนทออบเจกตนนเรยกเพอจดการขอมลขางตน เรยกวา – สวนฟงกชนทออบเจกตนนเรยกเพอจดการขอมลขางตน เรยกวา methods

i t fi ld โ• หามเขาถงคาของ instance field โดยตรง • ตองอาน และเขยนคาตวแปร จากเมธอดเทานน

• ทงนเพอ

– ปองกนการยดคาผดๆ ใสลงไปใน instance fieldปองกนการยดคาผดๆ ใสลงไปใน instance field• เชน a.x = 100;     จรงๆ x อาจจะมคาเกน 99 ไมได ดงนนเขยนเมธอดคมดกวา

– เวลาจะเปลยนพฤตกรรมการทาอะไร จะไดแกในเมธอด ทเดยว ไมตองมาแกหลายๆทๆ

•

extendsextends

d• ถาเราสรางคลาสใหม โดยใชการ extends จากคลาสเกา– คลาสใหมจะไดรบ ตวแปร และเมธอด มาจากคลาสเกาทงหมด

– เราแคเขยนตวแปรกบเมธอดเพม ทคลาสใหมจะมเทานน กพอ

• การ extends นน ใชหลกของการ inheritance ซงจะสอนใน• การ extends นน ใชหลกของการ inheritance ซงจะสอนในบทตอไป

Relationship between classesRelationship between classes

• ส ส ไ ไ • แตละคลาส สมพนธกนยงไงไดบาง

• Dependence (uses‐a)A d d B A ใ B– คลาส Aจะ depend on คลาส B ถาคลาส A มการใชออบเจกตของคลาส B

• Aggregation (has‐a) ใ A ใ B ไ ป– ออบเจกตในคลาส A สามารถเกบ ออบเจกตในคลาส B ได นเรยกวาเปน

aggregation• Inheritance (is a)• Inheritance (is‐a)

– Car extends จาก Vehicle– Car จะถอวา เฉพาะเจาะจง หรอ specialise กวา สามารถทาสงท VehicleCar จะถอวา เฉพาะเจาะจง หรอ specialise กวา สามารถทาสงท Vehicle 

ทาได และกทาอยางอนไดเพมเตมดวย

– Car is a Vehicle แตวา Vehicle ไมจาเปนตองเปน Car

การวาดความสมพนธการวาดความสมพนธ

• เดยวนใช UML Diagram– ปกต คลาสจะวาดดวยสเหลยม

– ความสมพนธจะวาดเปนเสนตางๆกนไป

ไปลองใช ArgoUML (http://argouml tigris org) หรอ – ไปลองใช ArgoUML (http://argouml.tigris.org) หรอ

Violet (http://violet.sourceforge.net)

การใชงานคลาสทจาวาสรางไวแลวการใชงานคลาสทจาวาสรางไวแลว

ใ ไ • จะใชงานออบเจกตไดนน ตอง

– สรางออบเจกต

– กาหนดคาตางๆสาหรบขอมลภายในออบเจกต

– ใชงานโดยการเรยกเมธอดทใชกบออบเจกตนนได (แนนอนวาตองนยามเมธ– ใชงานโดยการเรยกเมธอดทใชกบออบเจกตนนได (แนนอนวาตองนยามเมธ

อดกอน)

มา zoom ดทการสรางออบเจกตมา zoom ดทการสรางออบเจกต

()Date x = new Date();

จงกอเกดตวตน คอนสตรคเตอร เปนตวบอกชนดของ

ออบเจกต และเรยกโคดมารนเพอ

i iti li initialize ตวออบเจกตนนดวย

พอสรางเสรจกใชงานไดพอสรางเสรจกใชงานได

ไ () • เชนเอาไปปรน (แตตองนยาม toString() กอน เพราะจาวา ปรนออบเจกตไมเปน เราตองบอกมนวาจะปรนยงไง)

– System.out.println(new Date());  หรอ

String s = new Date() toString();– String s = new Date().toString(); 

ตรงนเปนการเอาออบเจกตทสรางขนมา ไปเรยกเมธอด

toString() ในทนท แตจรงๆเราเรยกจากตวแปรกได

ซงควรใชตวแปร ถาจะเกบออบเจกตไวใชตอ

สภาพ ณ เวลาตางๆ สภาพ ณ เวลาตางๆ

• Date x

x มตวแปร x ซงสามารถชไปทออบเจกตทเปนไทป xDate ได

แตยงไมมตวออบเจกตทจะใหชเลย

• เมอยงไมมตวตนออบเจกต จงเรยกเมธอดไมไดเมอยงไมมตวตนออบเจกต จงเรยกเมธอดไมได

– ฉะนนคาสง s = x.toString();  จง error

ไ • ดงนนตองสรางออบเจกตใหมตวตน เพอเอา x ชไปทออบเจกตนน• มทางเลอกสองทาง

– ใชคอนสตรคเตอร: x = new Date();

ป ใ ไป ป – ทาตวแปรใหชไปทตวแปรอนทเคยสรางออบเจกตสมบรณมากอนแลว: x = birthday;

• Date x = new Date();

xx

Dateตวแปร เปน pointer โยงไปยงกอนออบเจกต

ทแทจรงทแทจรง

• ถาเราทาตอจากขางบนน โดยเขยนวา Date x2 = x; xx

DateX2 จะเหนวา ตวแปรสองตวจะชไปทกอน

ออบเจกตเดยวกน ดงนนถาเปลยน Date object ตวน จาก x กจะเหนความobject ตวน จาก x กจะเหนความเปลยนแปลงถาดจาก x2 ดวยเหมอนกน

ป ไ ใ ไปไ ไ • เราสามารถบอกตวแปรวา ไมใหชไปไหน กได

– X = null; ;

• สามารถใช null ในการตรวจสภาพออบเจกตไดif ( ! ll){ }– if (x != null){   } 

• แตอยาลมวา ถาตวแปรไหนเปน null แลว จะเรยกเมธอดใชไมได

error หมด

ตวอยางคลาสตวอยางคลาส

• Date– ออบเจกตไทปน เปนขอมลจดหนงของเวลา

– มเมธอดใหเราเปรยบเทยบกบ Date อน วา Date ไหนมากอนมาหลง เชนif(today before(birthday))if(today.before(birthday))

System.out.println(“Have some time left.”);

G i C l d• GregorianCalendar– Extends มาจาก Calendar ทนยามปฏทนอยางทวไป

มเมธอดเยอะ มคอนสตรคเตอรหลายตว เชน– มเมธอดเยอะ มคอนสตรคเตอรหลายตว เชน

new GregorianCalendar()  ซงสรางออบเจกตทเกบวนเวลา ณ ตอนสราง

new GregorianCalendar(1999, 11, 31)  ซงสรางออบเจกตทเกบขอมล เวลาเทยงคน วนท 31 ธค 1999 (เดอน เรมนบเดอนแรกทเลข 0) ไ ไหรอวาจะใชคอนสตรคเตอรทละเอยดกวา ทกาหนดเวลาไดดวย กได

ไ ป ใ ป ไ ใ ไ สงเกต วาเราไมจาเปนตองรวาขางในเกบวนเวลา เดอนป ยงไง แคเรยกใชเมธอดไดกพอ

Mutator and accessor methodsMutator and accessor methods

ไ ไ• จะจดการกบคาตางๆทเกบไว จากตวอยาง Date ไดตอง• อานได และเขยนได

• สาหรบการอานคา ใช accessor methods (หมายถง เมธอดทใ ใ ) ใชอานคาตางๆในออบเจกต)  ตวอยางเชน

// construct d as current date

GregorianCalendar d = new GregorianCalendar();

d d ( l d )int today = d.get(Calendar.DAY_OF_MONTH);int month = d.get(Calendar.MONTH);

• ป ใ ใ mutator methods (• การเปลยนคาตางๆภายในออบเจกต ใช mutator methods (เมธอดทใชสาหรบเปลยนคา)  ตวอยางเชน

d set(CalendarDAY OF MONTH 15)d.set(Calendar.DAY_OF_MONTH, 15);d.set(Calendar.YEAR, 2001);d (C l d MONTH C l d APRIL)d.set(Calendar.MONTH,  Calendar.APRIL);

ไ ทงนขนกบวาคลาสนนมเมธอดอะไรใหเปลยนคาของขอมลบาง อยางคลาสปฏทน น มเมธอดทชวยเลอนวนเวลา ดวย คอ

d dd(C l d MONTH 3) ป dd.add(Calendar.MONTH, 3);    เปนการเลอนวนเวลา ของ d ออกไปสามเดอน

• โดยปกตแลว accessor จะมคานาหนาวา get สวน mutatorจะมคานาหนาวา set   ตวอยางเชน

Date time = calendar.getTime(); เอาคาวนเวลา (ทเปนชนด

Date) ออกจากปฏทน มา

เกบไวในตวแปร time สมมตวาออบเจกตนมอยแลว

เปนชนด Calendar นะ

calendar.setTime(time);  เปนชนด Calendar นะ

เซตเวลา ของ calendarเซตเวลา ของ calendar object

ตวอยางเพมเตมตวอยางเพมเตม

• ป Date ป • รวนเดอนป และตองการสราง Date ทแทนวนเดอนปนน– ตอนน Date ไมมเมธอดททาได จงตองใช calendar ชวยGregorianCalendar cal new GregorianCalendar(yearGregorianCalendar cal = new GregorianCalendar(year, month, day);

Date hireDay = calendar.getTime();Date hireDay  calendar.getTime();

• ม Date object อย ตองการหาคาตางๆจาก Date object นนj ๆ jGregorianCalendar cal = new GregorianCalendar();Cal setTime(hireDay);Cal.setTime(hireDay);int year = cal.get(Calendar.YEAR);

ตวอยางโปรแกรม วาดปฏทนของเดอนนตวอยางโปรแกรม วาดปฏทนของเดอนน

l d• calendar

การนยามคลาสไวใชเองการนยามคลาสไวใชเอง

ไ ไ • คลาสทเราจะนยามจากนไป ไมจาเปนตองม main

• แตจะม field กบเมธอด

• การเขยนโปรแกรม จะเกดจากการใช main method ของคลาส ใ หนง เรยกใชเมธอดของคลาสอนๆ

• เดยวลองมาดคลาสสาหรบเกบขอมลลกจาง เอาไวใชกบการจาย

เงนเดอนดเงนเดอนด

class Employee{//constructor//constructorpublic Employee(String n, double s, int year, int month, int day){

name = n;salary ssalary = s;GregorianCalendar calendar = new GregorianCalendar(year, month‐1, 

day);hireDay calendar getTime();hireDay = calendar.getTime();

}

// h d//methodpublic String getName(){

return name;} …//instance fields//private String name;private double salary;private Date hireDay;private Date hireDay;

ตวอยางโปรแกรมทใชงาน Employeeตวอยางโปรแกรมทใชงาน Employee

E l T t• EmployeeTest

• ใชงานจรงๆแคสรางอาเรยแลวเตมรายละเอยดลกจางสามคนลงไปใชงานจรงๆแคสรางอาเรยแลวเตมรายละเอยดลกจางสามคนลงไป

• จากนนลปเพมเงนเดอนทกคน คนละ 5%• แลวพมพรายละเอยดของทกคนออกมา

– อนนเรยกเมธอดหลายอน เพอใหไดขอมลทกสวน

• สงเกต i ใ E l T t – วา main จะอยใน EmployeeTest เทานน

– ชอไฟลจะตองตรงกบชอคลาสทเปน public – ในหนงไฟลม public class ไดแคอนเดยว แตนอกนนจะมกคลาสกไดp– ตอนคอมไพล มนจะแยกไฟล .class ให– เวลารน ตองรนคลาสทม main เสมอ

• ไฟ ไ ใ • ถาเราแยกไฟลแตแรก ตอนคอมไพล สามารถใช

javac Employee*.java    เพอคอมไพลทกไฟลได หรอ เรยก

Javac EmployeeTest.java  จาวาจะคอมไพล EmployeeTest เมอมนเหนวา มการใช

Employee ภายใน มนจะไปหา Employee.class ซงถาหาไมเจอ ไ Employee java ใ มนจะคอมไพลจาก Employee.java ใหเอง

ไฟ l j นอกจากน ถงหาเจอ แตไฟล .class นนเกากวา .java ทม มนกจะคอมไพลใหมใหเหมอนกน

มาด Employee กนอยางละเอยดหนอยมาด Employee กนอยางละเอยดหนอย

ไ • สงเกตไดวา

– ทกเมธอดเปน public นนคอ เมธอดทกเมธอดในทกคลาสสามารถเรยกเมธไ อดเหลานได

– ทกตวแปรเปน private  นนคอ เมธอดทอานคาจากตวแปรเหลานไดl โดยตรงจะตองเปนเมธอดจากคลาส Employee เทานน

• ไมควรใหตวแปรเปน public เพราะสวนไหนของโปรแกรมจะมาเปลยนขอมลกได เปลยนอยางไรกได อาจจะมการกระทาตองหามทเราไมทนคด เกดขนไดเปลยนอยางไรกได อาจจะมการกระทาตองหามทเราไมทนคด เกดขนได

– ตวแปร สองตว กเปนออบเจกต name เปน String สวน hireDayเปน Dateเปน Date

• ใชแลว ออบเจกตสามารถใสออบเจกตอนๆ ซอนๆกนได

constructorsคอนสตรคเตอรไมรเทรนคา constructors

bli E l (St i d bl i t i tpublic Employee(String n, double s, int year, intmonth, int day){ ชอตองเหมอนชอคลาส คอนสตรคเตอรใชเซตคา{name = n;l

ชอตองเหมอนชอคลาส คอนสตรคเตอรใชเซตคา

ภายในออบเจกตทพงถกสราง ใหเปนไปตามทเรา

ตองการsalary = s;GregorianCalendar calendar = new G i C l d ( th 1 d )GregorianCalendar(year, month ‐ 1, day);// GregorianCalendar uses 0 for Januaryh l d ()hireDay = calendar.getTime();

}

new Employee(“James Bond, 100000, 1950, 1, 1);   จะได object ของคลาส Employee ทมขางในเปน

name = “James Bond”Salary = 100000;Salary = 100000;

hireDay = January 1, 1950

คอนสตรคเตอร เรยกใชไดพรอม new เทานน ดงนนจะไมสามารถใชกบ

ออบเจกตทถกสรางขนแลวไดออบเจกตทถกสรางขนแลวได

ขอควรระวงขอควรระวง

l l bl f ld ไ• อยาให local variable มชอเดยวกบ field ทเรานยามไว

public Employee(String n, double s, int year, intpublic Employee(String n, double s, int year, intmonth, int day)

{{

String name = n;g ;

double salary = s;

จะกลายเปนใหคากบ local variable ไป ไมไดใหคาอะไรกบ fields

Implicit and explicit parametersImplicit and explicit parameters

จากจาก

public void raiseSalary(double byPercent){{double raise = salary * byPercent / 100;salary += raise;salary += raise;

}

ถาเราเรยก

Employee number007 = new Employee(“James BondEmployee number007   new Employee( James Bond, 100000, 1950, 1, 1);

number007.raiseSalary(5);

Implicit parameter Explicit parameter

โ ไป ไ • ซงโคดทรนไป จะเหมอนกบไดทา

double raise = number007.salary * byPercent / 100;y y / ;

number007.salary += raise;

ซงถาเราอยากใหมการอางถง implicit parameter เราจะทาไดโดยใช

คาวา this    ตวอยางเชน ในโคดของคอนสตรคเตอรเราอาจจะใช

double raise = this salary * byPercent / 100;double raise = this.salary  byPercent / 100;

this.salary += raise;

คราวนมาลองดเมธอดในคลาส Employee กนหนอยคราวนมาลองดเมธอดในคลาส Employee กนหนอย

public String getName() พวกนเปน accessorpublic String getName(){return name;

}

พวกนเปน accessor

•name ตองไมเปน public เพราะทางผเขยนไม}

public double getSalary()

name ตองไมเปน public เพราะทางผเขยนไมตองการให name ถกเปลยนหลงจากใหชอผานคอนสตรคเตอรไปแลว ดงนน พอเปน private จงปองกนการ

{return salary;

}

ถกเปลยนชอได

•salary เปลยนไดกจรง แตถาเปน private แบบนจะ}

public Date getHireDay(){

•salary เปลยนไดกจรง แตถาเปน private แบบนจะเปลยนไดดวย raiseSalary เทานน ซงถาเกดอะไร

ผดพลาด เรากจะไดไปแกท raiseSalary ทเดยว ถา{return hireDay;

}

yเปน public แลวละก กวาจะตามหาทผดเจอ จะยากมาก

การใชเมธอดในการเปลยนขอมลเทานน มประโยชนจรงๆการใชเมธอดในการเปลยนขอมลเทานน มประโยชนจรงๆ

Employee ป ป ช ป จากตวอยาง Employee ถามการเปลยนรปแบบของชอเปน

String firstName;String lastName;String lastName;

เวลาเราตองการดงชอของ Employee ออกมา เรากทาแคไปแก getname เทานน อาจp y gแกใหเปน return firstName + “ “ + lastName; 

ไ ส โปซงจะไมตองมผลกระทบกบสวนอนของโปรแกรม

นอกจากน เมธอดยงตรวจ error ไปในตวได เชนใหโคดของเมธอดเชคกอนเสมอวา salaryนอกจากน เมธอดยงตรวจ error ไปในตวได เชนใหโคดของเมธอดเชคกอนเสมอวา salary ตองไมตากวา 0   ดงนน เมอบงคบวาตองเรยกเมธอดเพอเปลยน salary กจะทาใหคา salary ไมมวนตากวา 0 อยางแนนอน

ระวงระวง

bli i ()public Date getHireDay(){{return hireDay;

}}

จรงๆ โคดนไมเวรค เพราะวา พอเรารเทรน Date ออกไปได เชน

Date d = harry getHireDay();Date d   harry.getHireDay();d.setTime(…);    พอเปลยนคาในตวแปร d คา hireDay ทเปนของ harry กจะ

เปลยนไปจรงๆ เลยกลายเปนวา ไมไดเปลยนโดยใช

setHireDay() หรอเมธอดทควรจะเตรยมไวในคลาส

Employee

ป ไ ใ ใ ป ป• ดงนน เพอปองกนไมให คาภายในออบเจกตตนฉบบ เปลยนแปลง

– ตวออบเจกต ทรเทรนออกมาจากเมธอด ควรเปนตวกอปป

– ใชการโคลนรเทรน pointer ทชไปทตว

public Date getHireDay()กอปป

{

return (Date) hireDay clone();return (Date) hireDay.clone();

}

Access privilegesAccess privileges

i t d t • เมธอดสามารถเขาถง private data ของออบเจกตทรนเมธอดนน• นอกจากน เมธอด สามารถเขาถง private data ของออบเจกตทก

ออบเจกตทเปนชนดเดยวกน ตวอยางเชน เมธอดทเปรยบเทยบลกจางสองคน

class Employee{boolean equals(Employee other){boolean equals(Employee other){return name.equals(other.name);

}}… เปนออบเจกตอนอน แตเพราะเปนชนด

j ใ ไ โเดยวกน java เลยใหอานคาไดโดยตรง

Private methodsPrivate methods

bl• สวนใหญ เมธอด เราจะใหเปน public

• แต private method กมไดเหมอนกน เพอp– เปนเมธอดใชภายในคลาสเทานน อาจเปนสวนทแยกยอยออกมาของเมธอด

อน และตงใจใหใชโดยคลาสทนยามเทานนอน และตงใจใหใชโดยคลาสทนยามเทานน

อยาลมวา ถาเปน public  คลาสอนจะเรยกใชไดเสมอ

Final instance fieldsFinal instance fields

ป ใ ป • คอ ตวแปร ท เราตองการใหเปนคาคงทหลงจากการรนคอนสตรคเตอรแลว

• มกใชกบตวแปรทเปน primitive type หรอ เปน immutable p ypclass (หมายความวา คลาสนนไมมเมธอดทเปลยนสงทอยขางใน

ออบเจกตเลย ตวอยาง immutable class กเชน String นนเอง)g )• ระวง

i fi l D hi D i private final Date hireDate; หมายถง ตว pointer ทชอ

hireDate จะไมเปลยนทช แตตวออบเจกตจรงๆยงถกเปลยนขางในได

Static fields and methodsStatic fields and methods

• ใ ป a ป static• ถาใหตวแปร a เปน static   – จะมตวแปรนตวเดยวตอหนงคลาสเทานน (นนคอ ม แมวาจะยงไมมออบเจกตเกดขนเลย)

– ถงแมจะมออบเจกตของคลาสนเกดขนมาหลายๆอน ตวแปร a กยงมตวเดยวอยด (ทกออบเจกต

ๆ ของคลาสนจะถอวา แชรคา a เดยวกน) แตละออบเจกตไมมของมนเอง ตวอยางเชน

class Employee{private int id;private int id;private static int nextId =1;public void setID(){id = nextId;nextId++;

}}…ตอหนาถดไป

l hสมมตเรามออบเจกต Employee ซงเกบในตวแปร harry อยกอนแลว

harry.setId();    จะหมายความเหมอนกบh id E l tIdharry.id = Employee.nextId;

Employee.nextId++;

object class

Static constantsStatic constants

• ใ Math • มเยอะ เชนในคลาส Math มpublic static final double PI = 3.141592653589….

ซงเราสามารถอานคาได โดยไมตองสรางออบเจกตใดๆขนมากอนเลย

ดงเชน double x = Math.PI;

• ซงถาไมใช static แลวละก จะถอวา PI เปน instance field ของคลาส Math

– ซงจะอานคา PI ไดคราวน ตองสรางออบเจกตกอน

– แตละออบเจกตทสราง กจะม PI ของตนเอง (แมวาจะเปนคาคงทตลอดกตาม)

ไ • อกตวอยางของ static constant ทเราไดใชบอย คอ

System.out ซงจรงๆแลวโคดนยามของมนเปนดงน

public class System{

bli i fi l P i Spublic static final PrintStream out = …;

…}

เปน public แตกเปน final ดวย ทาใหภายนอกมาเปลยนคาไมได จงปลอดภย

ไ• จรงๆ คลาส System มเมธอด setOut ซงเปลยนคาของ out ได

แตวา มนเปน native method ซงเขยนดวยภาษาอน เลยไมโดนจาวาจากดการทางาน

Static methodsStatic methods

ไ • คอเมธอดทไมทาการอานหรอเขยนลงบนออบเจกต เชน

Math.pow(x, a);Math.pow(x, a);

• จากภายใน static method เราจะอาน instance field ไมได

• จรงๆ เราเรยก static method จากออบเจกตกได แตจรงๆไมควรทา คนเขยนจาวามนทาไวใหเขยนสะดวก แคนน แตจรงๆความหมายทา คนเขยนจาวามนทาไวใหเขยนสะดวก แคนน แตจรงๆความหมาย

มนผด

• ใชงานในกรณใดบาง

– เมธอดไมไดตองการอานหรอเขยนคาตวแปรภายในออบเจกต

• กรณนอาจเกดจากขอมลทงหมด ไดจาก พารามเตอรของเมธอด• กรณนอาจเกดจากขอมลทงหมด ไดจาก พารามเตอรของเมธอด

– เมอเมธอดอาน หรอเขยน แค static field 

– Main method ใชเปนตวทดสอบคลาสนนๆได

Method parametersMethod parameters

J ใ ll b l• Java ใช call by value– นนคอ คาพารามเตอรของเมธอด จะเปนคากอปป ไมใชคาของตวแปรทให

add(a,b)   ‐> ไดคาของ a กบ b ไปใชงานภายในเมธอด ตว a กบ b จรงๆ จะไมเปลยนแปลง

public static void tripleValue(double x){x = 3x;

}  ใ โ ถาเราเรยกใชโคดดงน

…

double percent =10;

tripleValue(percent);

percent จะยงคงมคา 10 อยหลงเรยกเมธอด เพราะไอทเมธอดมนเอา

ไปคานวณนะเปนตวกอปป

x ขางในโคด จะอยแคในโคดนนเทานน x ขางในโคด จะอยแคในโคดนนเทานน

• แตพารามเตอรของเมธอด มไดสองแบบคอ เปน primitive กบเปน bj t fobject reference

• ซงคราวน เกดการเปลยนได เชน

public static void tripleValue(Employee m){m.raiseSalary(200);

}เมอเรยกใช

Employee harry = new Employee(…);tripleValue(harry);

จะเกดการ copy pointer ไปใชงาน ดงนนจะเกด pointer ทชไปทออบเจกตเดยวกน ดงรป

การเปลยน salary จาก m กจะเปนการเปลยนจาก harry ไปดวย

รปรป

harryEmployee

mm

raiseSalary จะไปเปลยนขางในออบเจกตตวจรง

• ระวง เขยนอยางนไมเวรค

public static void swap(Employee x, Employee y){{Employee temp = x;x y;x = y;y = temp;

}แลวไปเรยกใชแบบน แลวไปเรยกใชแบบน

Employee a = new Employee(“Alice”, …);Employee b = new Employee(“Bob”, …);swap(a,b); ตวทสลบ คอ pointer ทเปนตวกอปป ของทง a และ b 

a b ไป p( )

ดงนน a กบ b จงชไปทเดมตลอด

ดรปดรป

a Alice

bBob

x

y

เมอเมธอดรนแลว

a Alice

bBob

x temp

y

p

a กบ b ไมเปลยนอะไรเลย และพอเมธอดรนเสรจ x กบ y กจะถกทาลายป ไ ไ ป ปกลายเปน ไมมอะไรเปลยนแปลงเลย

สรป เมธอดทาอะไรไดหรอไมไดบางสรป เมธอดทาอะไรไดหรอไมไดบาง

ไ ไ• เปลยนคาตวแปร ของพารามเตอรทเปน primitive type ไมได• เปลยนคาภายใน ของออบเจกต ได

• ใหpointer ชไปทออบเจกตอน ไมได

• ดตวอยางจากไฟล ParamTest.java

Object constructionObject construction

G i C l d ()new GregorianCalendar()  

new GregorianCalendar(1999, 11, 31)

Overloading: เมธอดมชอเหมอนกนแตมพารามเตอรไมเหมอนกนOverloading: เมธอดมชอเหมอนกนแตมพารามเตอรไมเหมอนกนจาวารวาจะเรยกเมธอดไหน จากการพยายามจบคระหวางไทปของพารามเตอร จากนยาม กบ

ไทปของพารามเตอรตอนเรยกเมธอดใชจรง

ถาจบคไมได หรอจบไดมากกวาหนง กจะ compile error

Overloading ใชไดกบเมธอดทกอยาง คอนสตรคเตอรเปนแคหนงในนน

• ชอเมธอด + พารามเตอร เราเรยกรวมๆวา signature

• Return type ไมรวมไปดวย ดงนน

– ดงนนเมธอดทตางกนแครเทรนไทป จาวาจะนกวาเปนนยามซาซอนดงนนเมธอดทตางกนแครเทรนไทป จาวาจะนกวาเปนนยามซาซอน

• ถาในคอนสตรคเตอร เราไมไดเซตคาฟลด คาจะถกเซตใหเปนคา

default ของมน เชน

– ตวเลขจะเปน 0

– boolean เปน false

Object reference เปน null– Object reference เปน null

– อยาลมวา field ไมใช local variable 

– และตองระวง ถาเราทงใหตวแปรมคา null พอเรยกใชทหลง จะทาให

error ได ตวอยางอยหนาถดไป

• สมมตวา ตวแปร hireDay ของ Employee ถกทงใหเปน null ไว

• ตอนเราเรยก Calendar setTime(harry getHireDay());• ตอนเราเรยก Calendar.setTime(harry.getHireDay());– จะมการ throw exception ได เพราะวา setTime ดนไดรบ null 

ป ใ โ ไ ไปใ ไ เปนพารามเตอร ซงในโคดไมสามารถนาไปใชงานได

Default constructorDefault constructor

ไ • คอ คอนสตรคเตอร ทไมมพารามเตอร

• ถาในโปรแกรม เราไมไดเขยนคอนสตรคเตอรซกตว จาวาจะสรางตว

default ใหเราเอง instance field ใ ป default– ซงจะเซตคาของ instance field ทงหมดใหเปนคา default

• ถาคลาสมการนยามคอนสตรคเตอร แตวาไมมการนยาม default constructor มา จาวาจะไมสรางตว default constructor ให ดงนนกจะเรยกใชตว default constructor ไมไดดวย

• ทนยามของตวแปรแตละตว เราสามารถ assign คาใหมนไดเลย โดยคา เหลานจะอยกอนทคอนสตรคเตอรจะถกเรยก ตวอยางเชน:

class Employee{…static int assignID(){

ไ ไint r = nextId;nextId++;

ตรงนไมไดอยในคอนสตรคเตอร แต

เปนตรงนยามตวแปรเลย ซงจะถกรน

กอนทคอนสตรคเตอรจะทางาน รนreturn r;

…

กอนทคอนสตรคเตอรจะทางาน รน

เมธอดกได

private int id = assignId(); ตวนจะเปนตวท initialize คาท

เราอาจไมตองการมา initialize ใ

}ในคอนสตรคเตอรทกตว

การตงชอพารามเตอรการตงชอพารามเตอร

public Employee(String n, double s){

name = n;name   n;

salary = s;} อานแคตรงน จะไมรวาสองตวนจะ

มาจากไหน ดงนนจงตองเสยเวลา

อานโคด

public Employee(String aName, double aSalary){

name = aName;name   aName;

salary = aSalary;}

ใ เขาใจงาย ชดเจน

public Employee(String name, double salary){

this.name = name;this.name   name;

this.salary = salary;}

ชอเดยวกบ instance field ได แตตอนเขยนโคด

ในเมธอดตองแยกใหในเมธอดตองแยกให

เรยบรอย

การเรยกใชคอนสตรคเตอรอนของคลาสเดยวกนการเรยกใชคอนสตรคเตอรอนของคลาสเดยวกน

public Employee(double s){

this(“Employee #” + nextId, s);this( Employee #  + nextId, s);

nextId++;} 

เรยกใชคอนสตรคเตอรตวอนของคลาสเดยวกนได เรยกใชคอนสตรคเตอรตวอนของคลาสเดยวกนได

ดงนนถาเราเขยนคอนสตรคเตอรตวพนใหละเอยด

กสามารถถกตวอนเรยกใชไดหมด จะไดกสามารถถกตวอนเรยกใชไดหมด จะได

ประหยดเวลาในการเขยนคอนสตรคเตอรตวหลงๆ

Initialization block อนนเราอยในคลาส Initialization blockprivate int id;private String name = ""; // instance field initialization

อนนเราอยในคลาส

Employee นะprivate String name    ; // instance field initializationprivate double salary;

// static initialization blockstatic ก initialize ไดตรงนเหมอนกน

// static initialization blockstatic{R d R d ()

ใช initialize static i blRandom generator = new Random();

// set nextId to a random number between 0 and 9999nextId = generator.nextInt(10000);

variable แตตามปกตใชกบการ initialize ทคอนขางซบซอนเทานน

}

// object initialization block

คอนขางซบซอนเทานน

j{id = nextId;nextId++;

Execute เมอออบเจกตของคลาสนถกสราง ซงตวโคดนจะถกรนกอนคอนสตรคเตอรnextId++;

}ซงตวโคดนจะถกรนกอนคอนสตรคเตอร

ป • ลาดบการรนจะเปนดงน

– ตอนแรกคาทกคาเปน default– Field initializer และ initialization block จะถกรน ตามลาดบ

บรรทดในโคดวาอนไหนจะมากอนมาหลง (static initialization กทาตามลาดบนเหมอนกน)ตามลาดบนเหมอนกน)

– ถาบรรทดแรกของคอนสตรคเตอร เปนการเรยกคอนสตรคเตอรอกตว คอนสตรคเตอรตวทถกเรยกจะโดนรนกอนเตอรตวทถกเรยกจะโดนรนกอน

– คอนสตรคเตอร

• มาดตวอยางโปรแกรมทใชคอนสตรคเตอรกน มาดตวอยางโปรแกรมทใชคอนสตรคเตอรกน ConstructorTest.java

packagespackages

k• กลมของคลาสทใชดวยกน เรยกวา package• ในจาวาเองกม

– java.lang

j il– java.util

– java.net• เราจดแพคเกจเองได จดเหมอนกบการจดโฟลเดอรทเกบไฟล

• ทมมาใหเราแลว จะอยใน java หรอ javax• ทมมาใหเราแลว จะอยใน java หรอ javax

• ทาไมตองม package– เหตผลสาคญคอ จะไดไมมปญหาการทคลาสชอซากน

– สมมตมคนคดคลาส Employee มาสองคน ถาตางคนตางเอาเขา – สมมตมคนคดคลาส Employee มาสองคน ถาตางคนตางเอาเขา

package คนละอน จาวากจะรวาเปนคนละคลาสกน ไมสบสนวามชอซา

k ใ – แตทงน ชอ package กตองตงใหตางกนดวย• เพอทจะทาใหไดชอเฉพาะมากๆ sun ใหใชชอเวบไซตกลบหลง เชน

i hcom.vishnu• จากนนกสามารถทา subpackage ตอได เชน com.vishnu.progmeth

l l • สาหรบจาวาเอง java.util กบ java.util.jar ถอวาเปนสองแพกเกจทไมมอะไรเกยวของกนเลย

การ importการ import

ใ ใ ใ• คลาสหนงๆ สามารถใชงานคลาสทอยในแพกเกจเดยวกน และคลาสในแพกเกจอนทเปน public

• แตวา คลาสในแพกเกจอน จะมองไมเหน ตองมการบอก โดยมสองวธ

– ใสชอแพกเกจขางหนาชอคลาสทกคลาสทเอามาจากแพกเกจอน เชน

Java.util.Date today = new java.util.Date();• แตวธนมนทาใหเขยนยดยาวแตวธนมนทาใหเขยนยดยาว

– วธทสองคอการ import• เขยน import ดานบนของไฟล ตอจากนยามpackage ทเรานยาม packageเขยน import ดานบนของไฟล ตอจากนยามpackage ทเรานยาม package ของคลาส

• import java.util.*;  จะเปนการอมพอรตทกไฟลจากแพกเกจนน

• แตวา ใชงานแบบนไมได

import java.*;

import java * *;import java. . ;

• และทตองระวงอกอยางคอ ถาสองแพกเกจดนมคลาสชอเหมอนกน เชน

java.util.* กบ java.sql.* มคลาส Date ทงค– ถาเราอมพอรตทงค เราจะใช Date ไมได

– แกโดย import java util Date; เขยนอนนลงไปเพมแกโดย import java.util.Date; เขยนอนนลงไปเพม

– หรอ ถาเกดตองใช Date จากทงสองคลาสจรงๆ กตองเขยนชอคลาสทรวมชอแพกเกจดวยตลอดชอแพกเกจดวยตลอด

Static importStatic import

i i j l S *import static java.lang.System.*;

จะทาใหเรยกใช static เมธอด และ static field จากคลาส System ได โดยไมตองเอยชอคลาสกอน เชน

out println(“ ”);out.println( … );

ใ ไ M th ใ t t ใ ไ ปใชไดดกบคลาส Math และการใชงาน constant เพราะใชไดอยางเปนธรรมชาตมากขน

การนยามวาคลาสเรา อยในแพกเกจอะไรการนยามวาคลาสเรา อยในแพกเกจอะไร

f l• ใสชอแพกเกจ ดานบนสดของ source file ตวอยางเชน

package com.vishnu.progmeth;package com.vishnu.progmeth;

public class Employee{……

}

ถาเราไมใสชอแพกเกจใหคลาสเรา จาวาจะถอวา คลาสนนอยใน

default package

การเกบไฟลในโฟลเดอรการเกบไฟลในโฟลเดอร

ไป ไฟ ใ โฟ • เมอเรานยามแพกเกจไปแลว การเกบไฟลในโฟลเดอรของคอมพวเตอร

เรา กตองทาตามชอของแพกเกจ เชน

• ไฟลทงหมดทอยในแพกเกจ com.vishnu.progmeth จะตอง

ถกเกบในโฟลเดอร com\vishnu\progmeth ซงตองอยใน ถกเกบในโฟลเดอร com\vishnu\progmeth ซงตองอยใน

base directory อกทหนง

• ตองเกบใหถก เพราะวา .class ไฟลจะถกเกบไวตามนเหมอนกน ถา

เกด source file ไมไดอยตามโฟลเดอรน จะคอมไพลไดแตรนไมได

เพราะการหา .class ไฟล จะหาจากโฟลเดอรทเรานยามแพกเกจ

Package scopePackage scope

ไ ไ bl • ถาเราไมไดบอกวา คลาส ตวแปร หรอเมธอด เปน public หรอ

private จาวาจะถอวา เมธอดอนๆ ทอยในแพกเกจเดยวกน จะสามารถมองเหนคลาส ตวแปร หรอเมธอดนนได

• เราสามารถ seal package ได• เราสามารถ seal package ได– เปนการปองกน ไมใหคนอนมาเตมไฟลลงใน แพกเกจของเรา

– ทาโดยการ seal jar (จะเหนวา eclipse จะมคาสงพวกนในตว)

Class pathClass path

f l ไ ไ• Jar file คอ zip ไฟล ทเกบคลาสไฟลตางๆ และเกบ

subdirectory ไว

• เราตองตงคา classpath

\ l di \ hi \ hi j

ใช * ได

c:\classdir;.;c:\archives\archive.jar

Base directory Jar file

Current directory

• เวลาจาวาจะหาคลาส มนจะดทตว library ของมนกอน

• แลวคอยมาด class path• สมมตเรามคลาสคลาสหนงทอมพอรตดงน

import java.util.*;i i h h *import com.vishnu.progmeth.*;

ถาในไฟลนมการใชงาน คลาส Employee จาวาจะพยายามไปดJava lang Employee java util EmployeeJava.lang.Employee, java.util.Employee, com.vishnu.progmeth.Employee และ Employee ใน current package โดยจะหาแตละไฟลพวกน จากทกๆใน current package โดยจะหาแตละไฟลพวกน จากทกๆโฟลเดอรทนยามใน class path