HERRIA EGITEN

MARKINA-XEMEIN GARBIA

AURKIBIDEA

1. Gaur egungo sistemaren zehaztasunak2. Hurrengo urteetako helburuak3. Zabor poltsaren konposizioa

Gaur egungo bilketa datuakKontenedoreen kokapenaHondakinen bideaDatu ekonomikoak

4. Bilketarako eskenatoki ezberdinak5. Konpostaje prozesua6. Markina-Xemein

PlangintzaKonpostaje pilotuak.

• 2005 urtetik aurrera, hondakinen kudeaketa Lea Artibai Amankomunazgoarenardura da: Amoroto, Berriatua, Etxebarria, Gizaburuaga, Ispaster, Lekeitio, Markina-Xemein, Mendexa, Ondarroa eta Ziortza-Bolibar. Zerbitzu guztiak ez dira udalerriguztietan burutzen.

• Zerbitzuaren parte bat URBASA S.L. enpresaren bidez egiten da. Enpresa honekin Kontratatutako zerbitzuak, besteak beste: HHren bilketa P/Kren bilketa Pilen bilketa Traste zaharren bilketa Kontenedoreen kudeaketa: garbiketa, konponketa, mugitzea... Bilketa datuen kudeaketa Bestelako inzidentzien kudeaketa

• Honez gain Amankomunazgoak hurrengo hondakinak kudeatzen ditu: Ontzi arinak. GARBIKER Beira. ECOVIDRIO Kontenedore zuria. BFA-KOOPERA Olioa. RAFRINOR

1. GAUR EGUNGO SISTEMAREN ZEHAZTASUNAK

2.HURRENGO URTETARAKO HELBURUAK

1. Hondakinen sorrera murriztu2. Birziklapen ratioak handitu (Markina Xemein %26).3. Materia organikoaren aparteko bilketa.4. Hondakin industrialen kudeaketa.

3. ZABOR POLTSAREN KONPOZIZIOA

Markina Xemeingo biztanle bakoitzak 348 kilo hondakin sortzen dugu batazbeste urtean 2012 an baino 5kg. hondakin gutxiago,

Horietatik 1.212 toneladak, biztanleko 242 kilok, erraustegian bukatzen dute

Erraustegira bidalitakoak 98.000 € inguruko gastua sortzen digu.

Gaur egun sortzen ditugun hondakinen %90 inguru birziklagarria da.

Birziklatze tasa ez da azken urteotan mugitu, %26 an mantentzen da.

Amankomunazan sortzen den guztiaren datuak kontuan izanda:

Biztanleria 4979 biztanle , amankomunzagoaren %20,8,Errefusaren bilketa %18,3. Paper/kartoiaren %18,2Kristala %17,1Ontzi arinak %18,2

Gaur egungo egoera,HERRIA KOKAPENAK 3200 2400 1700 360 Loturak Lot-Berriak PAPERA BEIRAK ONTZIAK OIHAL OLIO

HMX-1 Markina-Xemein Lantegi Batua 1 1HMX-2 Markina-Xemein Plazatorre 1HMX-3 Markina-Xemein Aspiltza markesina 1

Markina-Xemein Urberuaga 1 1HMX-4 Markina-Xemein Suhiltzaileak 1HMX-5 Markina-Xemein Bekobenta, 5 1 PMX-1 1 1 1HMX-6 Markina-Xemein San Jazinto 1HMX-7 Ugarte torre 1HMX-8 Markina-Xemein Atxondoa, 10 1 PMX-2 1 1 1HMX-9 Markina-Xemein Aldaola 1 PMX-3 1 1 1HMX-10 Markina-Xemein Arretxinaga, 12 1 1 1 1HMX-11 Markina-Xemein Arretxinaga zubi ondoan 1HMX-12 Markina-Xemein Arretxinaga, 22 1HMX-13 Markina-Xemein Futbol zelaia 1HMX-14 Markina-Xemein Urbitarte, 14 atze 1 PMX-4 1 1 2HMX-15 Markina-Xemein 1

Markina-Xemein Rotonda Urbitarte 1HMX-17 Markina-Xemein Osteko 1 2 PMX-5 2 2 2HMX-18 Markina-Xemein PMX-6HMX-19 Markina-Xemein Ideraga 6a 1 1 1HMX-20 Markina-Xemein Iturritxu 1 PMX-7 1 1 1HMX-21 Markina-Xemein Iderraga 17 1HMX-22 Markina-Xemein Ibaibarreneta 1 PMX-8 1 1 1HMX-23 Markina-Xemein Eroski 2HMX-24 Markina-XemeinHMX-25 Markina-Xemein Erdotza, 10 1 PMX-9 1 1 1HMX-26 Markina-Xemein Erdotza, 20 1 PMX-10 1 1 1HMX-27 Markina-Xemein Meabe 1 1 1HMX-28 Markina-Xemein Meabe kantera 1HMX-29 Markina-Xemein Txaraka 1 1HMX-30 Markina-Xemein Dentici 1 1 1HMX-31 Markina-Xemein Seat 1 PMX-20 1HMX-32 Markina-Xemein Otola Ford 1 PMX-11 1HMX-33 Markina-Xemein Otola Firestone 1

Markina-Xemein Villa Erdotza 1 1HMX-34 Markina-Xemein Kareaga goikokale 1 PMX-12 1 1HMX-35 Markina-Xemein Kareaga bekokale 1HMX-36 Markina-Xemein Kareaga erdikokale 1 PMX-13 2 1

HMX-53 Markina-Xemein GAIMAZ 1 1

HMX-54 Markina-Xemein Gasolinera bega 1

Markina-Xemein Lariz Iturralde 1 1

Markina-Xemein Lariz Txatxana 1 1

Markina-Xemein Lariz ibarlotza 1 1

HMX-55 Markina-Xemein Larr-Olazargoikoa 1

HMX-56 Markina-Xemein Larr-Larruskain 1 PMX-19 1 1 1

Markina-Xemein Larr-Aker 1 1 1.700

Markina-Xemein Larr-Txikiñe 1 1Larr-Olabarria 1Larr-Agorriaga 1 1

Markina-Xemein Larr-Egurrola 1 1

Markina-Xemein Larr-gabiola 1 1

HMX-57 Markina-Xemein Larr-amallo sarrera 1

HMX-58 Markina-Xemein Larr-amamana 1

HMX-59 Markina-Xemein San Roke egoitza 1Bar Ikatza nagusi 1 1Bar Ikatza txiki 1 1

Bar Ikatzagoiko nekazalturismoa 1 1Bar Agirreburu 1 1Bar Makarda 1 1Bar Lasarte 1 1Bar Balda 1 1Bar Balda-Markiz-Laitu 1 1Bar Iturreta 1 1Bar Arriondo 1 1Bar Oreaga 1 1Bar Asabel 1 1Bar Oregibarri 1 1Bar Astorregi 1 1Bar Oregi 1 1Bar Aldape 1 1Bar Bareta-Espilla 1 1Bar Illoro 1 1

27 15 15 29 6 22 24 18 24 2 2

GAUR EGUNGO BILKETA

5 KONTENEDORE EZ EGOSIA

5,KONTENEDORE OSOA BILKETA SELEKTIBOA

BESTEAK 23,8 23,8 23,8 23,8ERREFUSA 220,9 207,1 192,9 99,3BEIRA 32,7 32,7 32,7 35,58ONTZI ARINAK 26,25 26,2 26,2 51,8PAPERA ETA KARTOIA 43,12 43,6 43,6 63,56ORGANIKOA 14,84 28,36 73,7

kg/b

izta

nlek

o/ur

tean

Zabor batze ereduak

4. BILKETARAKO EREDU DESBERDIÑAK.

Aldaketarik nabarmenena, materia organikoaren bilketa berezitua sartzean ematen da.

%70-%80ko birziklatze tasak lortzea hondakinen biltze-sisteman aldaketa kuantitatibo izugarriada, eta ondorengo faseetan eragin zuzena du. Ondorioz, materia organikoaren bilketa modueraginkorrean egiteko bidea jorratu behar da.

Daukaten bolumenagatik korapiloa organikoan eta errefusan dago. Hauek ondo kudeatuzbesteetan ere asmatuko da, hala nola, enbase arinak, papera, kristala, konpost egokia lortzekobehar diren osagaiak, herritarren heziketa, kontzientziazio kanpainak….

Hasieratik finkatutako helburu den hondakinen 70% sailkatzera heltzeko aukerarikeraginkorrena bilketa selektiboa (nolabaiteko kontrolarekin) + autokonpostajea +auzokonpostajea + landa guneen berregituraketa, dela erabaki da.

Zenbat eta hondakin gehiago birziklatu, erraustegira eraman beharrekoa gutxitu eta honenkostua, bai eramaten, bai erraustegiaren tasan ere (inzineratzeak 98 €/tona balio ditu) txikiagoaizango litzateke. Kutsatzea garestia da. Birziklatzea ez. Gaikako bilketa eraginkorrak aurrezpenadakarkigu.

Zaborrarekin gaur egun egiten dena ezagutu eta herritarrok gaiaren inguruan iritzi garatu etakritiko bat izateko ekimenak burutu. Biztanle bakoitzak osasuna eta ingurumena kaltetzen dituenarazoaz kontzientziatzea ezinbestekoa da. Sortzen ditugun hondakinen erantzule gara.

5,KONPOSTAJE PROZESUA.

Etxeko konpostajea eta auzokonposta materia organikoa kudeatzeko sistema alternatibobat bezala ulertu behar da.

Materia organikoaren kudeaketa mota horrek bilketa eta hondakiñen kudeaketakostuak aurreztea ahal bidetezn du, errefusaren bilketa maistazunak eta zabortegi edoerrauskailu kostuak gutxitzen baitira.

Konpostajeari esker, hondakiñen prebentzioaren potentziala altua da, beti ereprozesuaren jarraipen egokia bermatzean baldin bada eta hondakiñen kudeaketaintegralaren ikuspuntutik plantetzen bada.

Markina-Xemein

Markina-Xemeingo udalak proba pilotuekin hasiera emandako bideari jarripena emango dio, halanola:

Auzo konpostaje-gune berriak sortu nahi dira (hurrengoa Iderragan, baina beste batzukjartzeko bidea ere hasita dago).

Konpostaje-gune berri horiek sortuz, herriko beste auzo batzuk proiektu honetara hurreratzeaeta konpromiso bat bilatzea lortu nahi da.

Guneen eta kontenedoreen kokapenak berregituratuz:

Baserri guneetan diren zamar poto txikiak kentzea. Une honetan guztira 29 dira. Hauen ordez auzo guneetako puntu zehatzetan, kontenedore gune osoak jartzea,

birziklapenerako aukera zabalduz baserri guneetara ere.

Komunikazioan sakonduz, herritarrok hondakinekin daukagun arazoaz kontzientziatzeko.

PLANGINTZA

KOKAPENAK HH 5. KONT PAPERA BEIRAK ONTZIAK OIHAL OLIO APOR.GUNE

1 Gorabide 1 1 1 1

2 Azpiltza 1 1 1 1 1

3 Larruskain 1 1 1 1

4 Errekalde-Atxondo II 1 1 1 1 1

5 Bekobenta, 5 1 1 1 1

6 Atxondoa, 10 1 1 1 1

7 Aldaola 1 1 1 1 1

8 Arretxinaga, 12 1 1 1 1 1

9 Arretxinaga, 22 1 1 1 1 1Futbol zelaia

10 Urbitarte, 14 atze 1 1 1 1 2

11 Rotonda Urbitarte 1

12 Osteko 1 2 1 2 2 2

13 Iturritxu 1 1 1 1 1

14 Ibaibarreneta 1 1 1 1 1 1 1

15 Erdotza, 10 1 1 1 1 1

16 Erdotza, 20 1 1 1 1 1

17 Meabe 1 1 1 1

18 Txaraka 1 1 1 1

19 Dentici 1 1 1 121 Otola 1 1 1 1

26 Iruzubieta, 8 1 1 1 127 Artibai-VEGA 2 1 1 1 1 1

28 Iturreta 1 1 1 1

29 Barinaga 1 1 1 1

30 Abesua 17 1 1 1 1 1

31 San Agustin 26 1 1 1 1

32 Lea Artibai 1 1 1 1

36 Iderraga 17 1 1 1 1

28 10 28 28 29 3 2 32015 erako aurreikusitakoak

AUZOKONPOSTAGAILUA

Markina-Xemein 1 Beko benta 2 AZPIRI ALBOAN+MARTIN BENTA

Markina-Xemein 2 Atxondoa 10 1 BOLUKO ETXEAK

Markina-Xemein 3 Arretxinaga parkea 1 GARATEREN ALBOAN

Markina-Xemein 4 Urbitarte 1-2 1 ERREKA ALBOAN

Markina-Xemein 5 Urbitarte, 5 1 ARBOLAPEAN

Markina-Xemein 6 Aldaola, 1 1 ALDAOLAN, LEKUA ADOSTU

Markina-Xemein 7 Beheko monjen kalean 1 KONBENTO OSTEAN

Markina-Xemein 8 Fray Bartolome plaza, 3 1 PARKING ALBOAN

Markina-Xemein 9 Iderraga, 17 1IDERRAGA 12 eta 17 errekara ematen duten belartzeatan

Markina-Xemein 10 Iderraga, 12 1

Markina-Xemein 11 Iderraga, 20 1 DENTICI AURREKO BELARTZAN

Markina-Xemein 12 Erdotza ib.-Karmen pl. 1 ITXURRALDEKO ETXE ZARRAREN ALBOAN

Markina-Xemein 14 Abesua, 15 atzeko patioa 1 ILUNPE ATZEAN

Markina-Xemein 15 Xemein etorbidea 1 MONJEN ALBOKO ETXEBIZITZEN ATZEKO BELARTZAN

Markina-Xemein 16 Agustin d. 18-22 1 ETXE SOZIALAK

16

AUTOKONPOSTAGAILUA

Markina-Xemein1 Plazakola-Amalloa

Markina-Xemein2 Ubilla-Urberuaga

Markina-Xemein3 Arretxinaga-Barroeta

Markina-Xemein4 Errekalde

Markina-Xemein5 Atxondoa-Abeletxe

Markina-Xemein6 Kareaga-Iruzubieta

Markina-Xemein7 Meabe

Markina-Xemein8 Iturreta

Markina-Xemein9 Barinaga-Oregi-Illoro

252

Lehenengo gune hauek eredu moduan sortuak izan dira. Guztioi zer egin eta nola egin ikustekobalioko digun prozesu baten barruan egon behar dute. Proba pilotu honek, erantzun oso ona jasodu. Izan ere, gehitzen eta gehitzen joan da parte-hartzaileen kopurua: 104 familiak eman zutenizena hasieran, eta beste 30 batu zitzaizkien geroago

Erabaki honen barruan hartu behar dira, Markina-Xemeingo Udalak hondakin organikoabildu eta hau konposta bihurtzeko gune bi prestatu ditu, Karmengo Elizaren atzeko parteandagoen berdegunean eta Azpiko Errotan,

AUZOKONPOSTAJE PROBA PILOTUAK

KONPOSTAREN KONTROLA Konpostaren kalitatea neurtu ahal izateko, bi arau bete behar dira oinarri moduan, eta

azterketaren emaitzaren arabera, ateratako konpostaren kalitatea oso altua da.

Taulan ikus daiteen bezala, ateratako konpostak, A kalitatea lortzeko adierazleen gehiegizkoakbetezen ditu, beraz nekazaritza ekologikoan erabili daiteke ongarri moduan.

Ateratako konpostak, honekinelikatutako landareek osasunonaz gozatuko dute, balio haueksitesiko ongarriek ez bait dituztebermatzen.

Konpostaren parametro orokorrak.

Konpostaren kalitatearen adierazleak, elikagaiak.

Kalitatezko konpostak edukibehar dituen elikagaieidagokienez, ateratako konpostakbalore guztiak gainetik ditu.Kalitatezko konposta delabermatua dago.

MILA ESKER