Un val singular…

¿Qué é o Proxecto Alto Támega?

É un proxecto interdisciplinar de un conxunto de profesionais da

Arqueoloxía, da Xeografía Física e das Ciencias e Técnicas

Historiográficas pertencentes ao Grupo de Estudos en

Arqueoloxía, Antigüedade e Territorio (GEAAT) e ao Grupo

de Historia Medieval e Ciencias e Técnicas Historiográficas,

ambos da Universidade de Vigo. O proxecto tamén conta coa

colaboración activa do tecido asociativo cultural da comarca,

como son a Asociación Cultural Alto Támega e a Sociedade

Antropolóxica Galega.

Con esta actuación trátase de fomentar e potenciar o coñecemento

dos recursos patrimoniais deste val e contribuír á súa

valoración e conservación, procurando o desenvolvemento

social e económico da provincia de Ourense.

ED 102A 2013/287-0

¿Qué obxectivos?

• 1. Potenciar o coñecemento dos recursos patrimoniais do val do Támega e

contribuir á súa valoración e conservación.

• 2. Estudo interdisciplinar de dous conxuntos de gravados

rupestres/petróglifos dunha comarca que se sitúa fora do ámbito

tradicionalmente tratado nos estudos sobre a arte rupestre galega.

• 3. Deseño dun protocolo de campo utilizando técnicas morfométricas e

estatísticas co obxectivo de crear unha diagnose das cavidades de orixe

humano e/ou natural presentas nas rochas, como paso previo ao emprego

de datacións absolutas sobre as mesmas.

• 3. Revisión dos datos das catalogacións dos xacementos da comarca.

• 4. Diagnose do estado dos diferentes xacementos

• 5. Obtención dunha primeira aproximación aos patróns de ocupación da

paisaxe no val do Támega na Prehistoria Recente.

• 6. Estudo das posibilidades de posta en valor de outros elementos do

patrimonio cultural en futuras actuacións sobre este territorio, como o

patrimonio industrial xeolóxico-mineiro.

• 7. Fomento da sinatura de convenios de cooperación educativa para a

realización de prácticas para alumnos interesados do Campus de Ourense,

especialmente da Facultade de Historia.

• 8. Apoio e resposta ás asociacións culturais interesadas na revalorización do

patrimonio cultural e arqueolóxico da comarca-.

4 Accións Concretas 1º O estudo, rexistro e posta en valor dos petroglifos do

Penedo das Pisadiñas (Laza) e Covas Rubias

(Monterrei)

2º A revisión e estudo territorial dos xacementos da

Prehistoria Recente do val do río Támega (concellos

de Laza, Castrelo do Val, Monterrei, Verín e

Oimbra)

4º A proxección destes recursos mediante accións de

dinamización social e cultural en colaboración con

diversas asociacións e entidades.

3º Unha primeira aproximación ao estudo do patrimonio

industrial xeolóxico-mineiro da zona, especialmente

referido ás minas de Arcucelos e Vilameá

• Intervención patrimonial no Penedo das Pisadiñas (Laza) e

o petróglifo de Covas Rubias (Monterrei).

• Limpeza dos petróglifos e do seu entorno

• Recoñecemento topográfico da superficie das rochas e a

identificación dos motivos gravados con luz artificial

• Rexistro: calco manual e rexistro fotogramétrico

tridimensional.

• Estudio piloto dirixido ao deseño dun protocolo de campo

(identificación, diagnose de parámetros, etc.) utilizando

técnicas morfométricas e estatísticas co obxectivo de crear

unha diagnose das cavidades de orixe humano e/ou natural

presentes nas rochas como cualitativo (grado de rugosidade

das paredes.

• Diagnose

Acción 1: A Paisaxe Rupestre

Acción 2: A Paisaxe da Prehistoria

• Revisión dos xacementos da Prehistoria Recente catalogados ao

longo do río Támega, co obxectivo de completar as fichas de

catalogación correspondentes.

O obxectivo é o de obter unha primeira aproximación aos

patróns de ocupación da paisaxe. Toda esta información xerada

será útil á hora de elaborar futuras informacións referentes ao

patrimonio arqueolóxico do val do río Támega.

• Traballo previo de gabinete

• Prospección dirixida na procura de novos lugares de interese

arqueolóxico e co obxectivo de ampliar a información

dispoñible do emprazamento e contexto de cada un deles.

• Información xeo-referenciada -base de datos

• Incorporación a un sistema de información xeográfica (SIX)

• A paisaxe mineira: patrimonio industrial xeolóxico e

mineiro. Primeiro achegamento bibliográfico e

documental ao pasado mineiro da zona, especialmente

referido ás minas de Arcucelos e Vilameá.

• Pesquisa das fontes bibiliográficas e cartográficas (mapas

xeológicos e metaloxenéticos).

• Pequena indagación na documentación histórica nos

arquivos históricos, consultando información sobre as

explotacións mineiras.

• Nesta primeira aproximación non se contempla o traballo

de campo, pero é posible a aportación das fontes orais a

través da colaboración coas entidades locais.

Acción 3: A Paisaxe Mineira

Acción 4: A Paisaxe Cultural

• A paisaxe cultural: identidade e recursos patrimoniais.

A realizar en estreita colaboración coa comunidade local

e tecido asociativo da comarca

Difusión das actividades levadas a cabo e dos seus

resultados, a través de diversos medios tanto directos (nos

propios xacementos) como indirectos (conferencias,

blogs, etc).

Estraperlo arqueolóxico entre os dous lados da raia.

Educación e Creatividade…

Saltando a Raia (em Boticas): “Estraperlo” de arqueología sobre o projecto que

desenvolvemos no Alto Támega ourensán

31 Agosto

Equipo

Dirección do Proxecto: Beatriz Comendador Rey (GEAAT,

UVigo) beacomendador@uvigo.es

Dirección do Traballo de Campo: Félix González Insua

(GEAAT, UVigo) felixgonzalez@uvigo.es

Equipo:

Elena de Uña Álvarez (GEAAT, UVigo) edeuna@uvigo.es

Beatriz Vazquero Díaz (Grupo Historia Medieval e Ciencias

e Técnicas Historiográficas, UVigo) mdiaz@uvigo.es

Documentación Archivo: Cristina Fernández Fernández

Estudantes da Facultade de Historia do Campus de Ourense:

Jessica Silvares de Diós

Estefanía Rodríguez Gómez

Diagnose e Valoración: Iria Sinde Vázquez (ESCRBCG)

Colaboradores:

Nieves Amado e Asociación Cultural Alto Támega

Miguel Losada e Sociedade Antropolóxica Galega

Concello de Castrelo do Val +

Orzamento: 4.000 euros

¿Cómo podo colaborar ?

Aporta a túa pisadiña!!!

Financiación

Colaboradores

Permanezan atentos…