Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que...

48

Transcript of Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que...

Page 1: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;
Page 2: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;
Page 3: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;
Page 4: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

ROGOS D E U N E S C O L A R

A VIRXÉ DO BO ACERTÓ

PARA QUE L I B B E A T E H R A

DA INQUISICIÓN. m

Page 5: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

DE UN ESCOLAR

A V I R X E

DO BO ACERTÓ Í ^ / • / / ( \ •

PARA QUE LIBRE A TERRAj 5 \ '.

D A INQUISICIÓN. \¿) V-

REIMPRESOS EN LA CORUHA

Imprenta de Iguereta. 1 8 4 1 .

Page 6: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;
Page 7: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

3

1 autor de estos ROGOS fue un respetable eclesiástico, bien conocido en este pais por sus luminosos escritos: los publicó por pr imera vez en el año de 1 8 1 3 : se imprimieron diez mil ejempla­res que se despacharon en el mis­mo año : el año de .1820 fe reim­primieron otros diez mil e jem­plares, de los cuales no hay j a ninguno en venta, y sí varios pedidos, por lo que se hace osla nueva edición, que se hallara en Jas principales librerías.

Page 8: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;
Page 9: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;
Page 10: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;
Page 11: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

7

Non omnis caro eadcm caro, sed alia caro hominum, alia volu-crum, alia piscium.

PAXaROS; PEixés, E IIOMES, DE DISTINTA CASTA SON : AQUELLES GÓMENSE ASADOS, PERO ¿OS RACIONALES ? NON.

Miña Yirxé , vos que sodes madre de consolación, librádenos dos nuveiros da maldita Inquisición.

Da Inquisición, que de medo de espías e de visiós oncheu a térra, e de luito cubreu a casa de Dios.

Librádenos, Virxé Santa, poisque sempre o pecadore achou n a vosa bondade

Page 12: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

8 madre, amparo e protección.

Dádelles pois bon acertó a os homes bós, que xúntou a España, para formar Ja sua lexislacion.

Cristo morreu por salvarnos, e mente como un ladrón, o tramoyeiro que diga que o voso filio a fundóu.

Dios íixó para os ruis o Inferno, e o Ceo criou para os bós: esto e verdade, o demais e un-a invención.

O mundo en arrendamento pola vida Dios nos dóu para ganar coas obras a Groria 011 a perdición.

Os pecados desta vida serán na outra de Dios castigados; pois Dios solo ton esta :a>risdicion.

Page 13: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

9 P a r a absolvernos de culpas

Cristo á San Pedro Ha dou, non para poner no espeto os homes, como capós.

Os Demos son os ministros, que o noso Dios destinóu para quentar as caldeiras ñas cabernas de Prutón.

Vayan pois a cocinar ao inferno aqueles que son tostadoi'es, que alí poden ter praza de Mar mi tos»

Cristo na cruz ¿miña xóya? br inda e chama ao pecador eos brazos abertos, mentras o persigue a Inquisición

Non e o home bu reí gordo, que con tundilo e millor; a os homes múdaos 0 lempo, e convénceos a razón.

E a ley de Xcsucristo

Page 14: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

10 ley de carida, e amorej debemos aconsellarnos, mais- non facernos traición.

Vivamos ben, e teñamos do prójimo compasión, que Dios e aquel que i lumina, e que move os eorazós.

A xénie vive na ley que eredou de seus a bus; o Mouro a sua, e o Gallego xüzga que a sua e millor.

Demos pois xá que nacemos no seo da relixion verdadeira, muitas gracias a Cristo noso Señor .

O irexé tan solo ofende a Dios : a nosoutros n o n : ¿porqué logo lie quitamos a Dios xürisdicion?

¡Cbamuscar a os homes vivos en este mundo! ¡meu Dios!

Page 15: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor.

Si os xüdios nos queimáran, inda pase; porque Dios mándanos que perdonemos a os que nos fagan traición.

¿Pero que nos os queimemósj e iles a no.ioutros non? inda somos mas xíidios, que os mismos xúdios son.

O voso fulo bendito no que fixó e predicou, enseñóunos o camino da paz e da salvación.

Quer, que todos nos amemos, e imitemos o candor dos paxáiriños: non quer ruindades nin opresiós.

A os xílgariños garridos as aves de outro color non lies fan m a l : as rapiñas

Page 16: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

1 2

símbolo do demo son. Os Marrocos e os Ingreses

n o n teñen Inquisición con ser irexés e Mouros: ¿e debemos tela nos?

Ala solo entre indios bravos xénte, que o sol da razón non alumoú todavía, quéimanse por devoción.

Mais, según rezan os libros, os seus sacerdotes son us notorios tramoyeiros, e ladrós de profesión.

A igresia de Xésucristo e a casa da salvación; n o n e tempro de sentís , n in . e cova de ladrós.

Purificádea, Señora> tocando no corazón dos españoles que cuidan da ley e da relixíon,

Page 17: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

m Voslo rogo muy deverasí 1

e feita a miña oración, a o chamado santo o/icio qui tadle aanáscara vou.

O SANTO OFICIO '

SIN CARANTOÑA.

O Demo para tentar no deserto a o Salvador^ púxóse a máscara e quixd ingañar a o mismo Dios.

Pois asi baixó pretesto de piedade e rel ixion u oficio dos tostadores santo oficio se chamou

A máscara e pois o santo o oficio e facer carbón dos homes, que son imaxé do grande Dios que os criou.

Page 18: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

14 Chamóuse santo decindo

que era santo e que era bo, purgar á igresia có fogo da pravedade e do error.

Mais como Dios reservase facer a separación no outro mundo, e non en este toda a cristiandá tembróu.

Pero como van as leyes a donde quer o señor rey que nos manda, tuvemos que aguantar a Inquisición.

Oxé que a sorte trocouse, e dá leyes a naci on, podémoslle ver acara a o tribunal do terror.

Veremos a pravedade, as fantasmas, as visiós, que aquel bribón de Luceiro l ixó sobre ascuas carbón.

Mascara lora : vexámos

Page 19: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

15 os feitos, e as invenciós tío chamado santo oficio po los nosos bisabós.

Meigas, í'ei tizos e bruxás que persigue a Inquisición, sin mascara, socaliñas de cregos e frades son.

Chamanllcs bruxás a as vellas por ter cara de cartón; pero solamente hay meigas en donde hay Inquisición.

As fémias da nosa especie de certa constitución í'an visaxés, e son tolas, pero feitizeiras, non.

O feitizo está nos olios dun-a nena de Padrón : as nenas turnen íeitizan a os cregos da Inquisición.

Garridiñas, non cliegedes a os que manexán tizos,

Page 20: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

16 que a estopa cabe do fogo. evos un-a tentación.

As íeas non teñan medo, poisque, sendo leas, son parentas do santo oficio traído en comparación.

Coa máscara, xía se vé, parece un santo v a r ó n : pero sin ela parece ó mismo demo mayor :

E aínda contan, que un-a vez que aun espello se mirou o demo, d ixó : c mais fea, do que eu son, a Inquisición.

Ela mora nun-a casa en donde contra razón e xüsticia a os homes privan da vida, e do mismo Dios.

Ali faise un tr ibunal adonde un xüdas traidor, vai vender a seus innás

Page 21: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

17; eort.eapa.; de relixion.

Tres corvos, ou nigromantes, coas caras de Nerós son os xúcces que componen O t r ibunal ,do ¡terror. ; :, ':,

Cuberta de patio ínuimv está toda ao rededor la gran sala, de xús.ticia, . , ¡ . , que verla, causa pavor.

Duas, pandeas marelas có seu pálido fulgor, . , fan ver de color ¡la cerai r , ; ;

as cara.s.id'ps A K S dragos^; ,., , U n Santo Crijsto bendito,

metido entre cíes ¡ meu Dios! está como no-calvario, „ , metidiño entre-huiros. ,..

Sobre un, tdpi;// dun-a, ane,sa,.... mais lour.O:do que o Qarbon, , , hay procesos e. un linteiro feito de corno do boy.

•">

Page 22: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

As prumasson a s m á i s negras-, que ó Tero buitre criou; • poisque non mofan os cisnes donde íai tanto calor.

Adonde xíren ós olios, 'i < non achara ma'is que terror; pois solo para 'aterrar '• ''-• •> A inventuo a maldición-.- : ' ; i ¡

Ali nunca ó sol aluma, porque donde está á razón desterrada, o sol non entra < • lii a craidá de Dios. • '•' >' ":

Con ela moran os denos» > supostó 1 ha : ínquis ie ion : ' ' •• mora pravedáde, as fñeigaS) <•. e tamen o inquisidor.

Nos se-us libros de f exístro está rescrita' *á 'perdición • e a infamia do'qüe ali fofo :' <>-•->.: acusadoHkih traidor. • •

O marido- está nu cama '••'•-'*

Page 23: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

'coa TOuller que Dios He don, e o solteiro no seu leito alleo düa traición.

E aló pela media noite despais que o gálo : cantera, un gran vanelo- de vixátos ; ;

rodéalle a ' h a b i t a c i ó n ^ ' Tocan a porta, e decindo :

':] o SANTO OFICIO!! O i t e m b r o r •entra na xén'te,-quedeixá • • f r a n c a a entrada e a posesión.-

Cando ve'n Dios, ven'coa pa¿; coa f a l sedáde - e . t ra i c ión o s a n t o oficio : ¿e d i r e m o s que e santo e c o u s a de Dios?

A min San Pedro me leve que nunca con iríais valor f r a n c é s m a t a r a q u e a u n •' 'esbirro d a - inquisición.

Pois nvn francés, l i i n xíidío, aun » mismo Najaoleoii,

Page 24: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

2 ( > . e capaz de dar ó susto, :

1 ; •

que causa un inquisidor. ;

E n t r a o alguacil larpeiro, •.] •. coa máscara,ele; santón,, ; ; < e ao pobrp que 'está,no' lei'to•>>., fanno suar coa calore. ; . ; ,

Trae a venera por diante, , - ; y máscara de devoción: >. móstralla, e o, pobre inocente pensa que e cousa de,Dios.; , . : .. .••.

Bótalle, Ipgo a gadpujpa/; , ( t ! , K-¡> como fai, coa ,po.mba. ó azdrfi ,. • perde a íala,q.cuitadi|ío. ;OÚ e levano á inquisición. •• (.» .,

Padre , irmao, mullcr n i n filio desde que o corvo o levou, n o n v o l b e n a ;saf>er de él,,! • .¡> n i n si está ruin, ou .es tábó . •>•. <,. >:

. . . .Védelo, que xá o,presentan , en aquel sitio de horrore -i donde lie tembran as carnes

Page 25: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

51 ' c p o m e d o di) asador. '"• '•">"-:

Logó os xüecés sin nomar l le o picaro que o acusóu,

, n i n descubrirlle os testigos qué ganar pudo un traidor.

Collen na man- un' proceso ' e trabucando & espresion, fánlle.cargos e preguntas '•• ' sobre o . que fixó e lalou.

O lióme vólvese tolo; pérdese a imaxínaeiori; e tense por gran milagro descubrir a o acusador.

Con esta máscara infame piden a decraracion, como si ouvera xúst ic ia donde hay e n g a ñ o é traición.

S i negayiiíais que á vérdadé :

diga, sobresclun pontón • • átano, e danlle tormenios : ' ' que deciloSrcausa horror. •'

Page 26: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

2 2 Tórcenlle .©a ¡brazos, as pcrnas

« os dedos; e a-inda despois !

tnétenlle entre unas é carne de cana aguda puazos.

S i e muLlerquéimanlleospeitos' e non contentos,: despois aprícanlle un ferro ardendo. ñas partes que Dios lie dóu.

(Non xúzguedes q u e s e a esta'-faladuría e invención; < :

poisque o escribe Piñatel i nas suas i.nslitueios.) ' ' •

Hasta tres ¡vecesdles daban v

tormentos,: si confesión n o n facian do delito,, que pudo ser ben traición-.

S i negan , .morren : si f á l a » n o n alcanzan, o perdón,. : ¡ i-como os das inangas azules d igan : pertinaces sori;, •. • 1 1 -

¿E o tr ibunal que esto f a i : • v

Page 27: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

_ ;23 non se chamara millor o tr ibunal de Pilatos, que non santa inquisición?

Ali faise ueste niiüido -baixó do nome de Dios :; o que fai Luzbel no inferno donde no ha y redención.

Pero aiuda non dixén todo, falta decir ó millor> que é que un santo obispo sea ;

da tortura espectador. Unobispoj que aunque queira,

n o n lie dan xürisdicion para l ibrar do tormento ao que istá posto en question.

Da sentencia que, eles deren n o n se<admite apelación, que á ningueni esta suxéto o dentado inquisidor.

Máscara fora, nubeiros : estase outras muitas son

Page 28: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

m as virtudes dos siñores ministros da inquisición.

As carnes tembran de oir o que en tres sig'rosi de error fixéron na nosa España- : os da 'secta do tizón.:

Santos obispos, e homes : de virtù, e de opinion, foron presos e estuveron. espostós' :a/ser carbón.-,

Digao o- señor .'Jja-laverajO.-Avila, í c d ' b ó n Palalb.Y, Carranza e o'u; ros prelados dignos de venera ion.

O que de í rad s e cregos calquerá cousa' • 'ia ou ¡ íoi cal ¡jorco ciüimusoado. n o fogo dá'inq^uiíii'cioiii. a'-y.ti h

O que do rey e dos setas: r. privados)"cònio<God¡oy¿ \ faloucalqu'cfa ver'dade, -' " •• -

Page 29: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

na inquisición, as pago.ii« Os ornes que abilidade ,

t iñan porque Dios Ha dou,. por^ngigos pu.por. jr,exés ... a inquisición ,os qucinióu.. . .

As vellas:: :miiñas! cuitadas!,¡ . si dixó alguen que as topou.;, con un cacho vello a o l u m e , facian de elas carbón.

Finxpn que falan cpDemq, , que en figura de .cabrón ;, .-v e n a velas; c ;que, van :

de KQinaxé en procesión. Suben po la gramalleira,.

evoan , dándose a unción de certa badulacada . , que.tenebceirQ ,fi ;aguqu. ; ; , : ¡ ,¡ i

Contan qüfton Sqvill;i ;hai;,xu,nt^, por san Xúan,,, e.Qutra ;s ;yisió^,,; n i,. ; i

embelecos e ment iras , . , : r,(, que a inquisición inventou.

Page 30: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

2-G Os feitizos e un-a viña >

para os cregos: e asi son tantas as enfeitizadas que un Demo ala non qtiedou.

As nenas qué non se easari cando lies chega a s a z ó n , !

arden eo as ganas, e teñen un certo retortixón :

Logo dicen que e feitizo; c que a n - a bruxá lies dou ;

O demo, quéé solo cspritu '• '•' ' en leite, torta óu rixós. ' : '

Pónlles a man po la ' igresiá O crego, mais ancjue e bó, n o ten efecto a menciña, cando o remedio é o varón.

E n tanto'Cós seúsConxá'rós '," dfe «Vósy carneiros, lacós i ! -

eiichént1 ó's' cregos a' eás'a, ' de meigas á inquisición.

T a m é n dicen que hay mal de olió;

Page 31: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

2 7 ¿ q u e a-remedio m í l l o r ' ' 1

é un corno; farto cornildó 5

é o que sufre a inquisición. Esta eos,seus feitos ten :

na mais. cativa opresión" 1 • os reinos, v i l a s e ' t é r r a s ' de toda a nosa nación. 1 :

Dcixóui á España sin xénte^ pois que de trinta mill : ds ! , ; "'" que liña, quedaron dez, e logo quedarian'doüs. í :

P o r temor déla non viñahr a nosa térra os q u o s ó n ' ^ '•'•> ñas outras sabios artistas, : ! !

e fan cousas de pri mor: Foi no tempo de Sabeta

que un tortillciro a fuirdoír'' para nosa escrsviiude, >••.•."'' perda e m í n g u a ' d a n a c i 6 h i ' ' ;

A Re ina no ña qtíeriaj, i ¡ •:• í i in o sea bon confesor? r<"-

Page 32: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

pei'O o Rei, .ajináis ó fiado r. ñas Castillas á í'undou. ••-•<•

Mais que nunca acá yinera o señor Rey de Aragón, que a nosa Reina Sábela, :: : t ina mellor intencipn- , ; / •

Habia J e ¡vir agpi?a- ;,.¡ i <.' o frade co a sua invención da herética: pravedade, , do seci-eto e dos tizos.

Que as vellas co os soscaduiros^ e os honies <;p os azadós. ,. , xa lie darian ; ;0 pago ••., de fundar ¡a inquisición. ¡ •., •.

A igresia de Dios á todos co o bautismo e a confesión abre o C<'<>: <> santo bfieio . )-\ condúceos á 'perdición, r-nuí ,rj..-j

Másca,r(a; dora í ilion é ' i Í -i r i ; . ' « >

santo, njn- jíustQjinhji bóri;.)íí / é i n v e n c i ó n dos'irei.nanfiesr o ..'<•

Page 33: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

, i 2 &

para oprimir! a> nación.- >f vt> i?. Os fráeles cHnüítosVfcregó's !•'l"e' :'

predi'ehníЦcs.lifá'•V'Ory; : ' !

pero p6u<iniwed'qóe«lfg'aik';--"' ' K \ non 'crecimos fqííéf '& de iDÍbáí' ;

Nin pcnáfen->,'iC|ü'e írtgáBatfáW 'iH

as xent.es!ins 'conlifeidri 1,' 1 ' ' 0 ; !«°d. chamándoa• ía'rti'cro l" idé fe , ' 1 - ' J eirexes-'aosdiomes'bos. '

Sabemos os maridanieii losy-^ e sabeitíBs'bcrt, qtie Dió's : , "p ÜIÍ¡<t quer, que se< arrepinta e V i v a í í o n

Q.qute tí frapul'1 pecador. :-:'< *•:•» E de Jo, qutí'XésUc'ristt) r'

por salvar os lióínes doit •'' •"• • a vida, c q u e n a d a fixó- ;•: • para nosa perdición'. 1 - . ¡

E de Je, qué ha'de l : kúzgáriíó i ái )

e quera;os'bOáen^g'a'laMóh -••:-> ( ' - r

a de dar o (Seo, é¡a óVouíroá- ''''/ eterna condenación. 1 '

Page 34: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

m E de fé',,1<ple<sí, chegamos

contritos a confesión Dios nos perdona os pecados por medio da absolución. , :,

E de ,ffc que Dio,s. n o » quer i si n^n-os-bos carazps; : ; boas obras; mais non q u e r hipócritas, nin ficcips. •

Pero que Dios -ueste, mundo fundare a , inquisición para queimar ornes vivos, - j n o n $ t de fé; e u n errore. :

E o c r e g o e o h a d e que o diga,) « mais jrexè q u e f o i Arrio, Socino, Lutero « Felipe Melantoii.

As leyes i n s i s t a s , e feras . -, queái t i ra l i ia i n y e n t o u , : '. . :

n o nas qii0i;e-tooS|, « i n menos Í O queremos.a inquisjqioíi, , •.. ; ,.

O que n o n - f o r e cristiano.

Page 35: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

31 como non more en tre nóS, que more donde quixere; mais matar, que o mate Dios»

Prediquen os nosos cregos un Dios de bondade e amore, e deánnos bon exénapro,, que ex> nfillor predicador» ¡

Os í'rades sigan á regla do seu santo -fundador, é deixén. á quen goberna» os estados e tis naciós.

Na igresia de Xésu<;risÍ0:

debe haberisciiipre boa unión, e o que sembrare a discordia é filio da maldición.

Sean pois os sacerdotes cxémprarde sumisión a as leyes, que en noso ben , ... dá oGohgreso da nación.

•Se asi o laaa, irá ben todo, pero de outro modo., non;

Page 36: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

pois non , : 'queremos- que os cregos traten mai's: que o que é de Dios.

Si riori lies oirveran dado riquezas, xírrisdicion, eles'serian-íiiilfores' e mais feliz 'a' nación; i -

Este pübló bviq e \-alenle > • a libcrtade. ganotí;: ¡-i'.r --' -non pode haber libertada en donde hay 'inquisición».

Tampouco'' pode decirse i - : que sé'óbsérva 'á ley de-Dios :¡L doiide°Tk>h ;sci fai xíisticiai . ií •:• • con craridadc (• ra'/l-ih. : - : ¡ : .

Págueas aqnefq'u'c as fixére;-mais sea coa condición, que non morra-un inocente v a. forza dun-a tíaioimí.¡> . ' ¿ ••.

Non sófr•' verilugos- d'is liomes ' os sacerdotes de'Dios; s . ¡ - t nin menos soníiosos Reyes

Page 37: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

33 para mandar sobre nos.

Son pastores das ovellas que Cristo lies enlregou, cuiden délas como deben, e deixénse de cuesliós.

Mascara fora; e vivamos . n a creencia e relixion en que por mais de mil anos, •viviron nososabós.

Elles íbron bos cristianos n o n babendo inquisición, tamen sin ela podemos . ser cristianos e ser bós.

Mudóuse ó tempo, e fundóuse aquela, e o que ganou a cristiandade fui solo perder o antiguo esplendor.

Ea pois, fora nubeiros, daigresia do Redentor, que non se queiman os homes como carne de castrón.

3

Page 38: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

3 4 " Idevos e.non fagades'

que a nosa moderación tíos males que tcdcs íeitos vos pida satisfacción. i

Por vos a España perdida , sin xente, forza e vigor, foi presa dos sciis tiranos ••; > e befa de outras naciós.

Por vos deixaron a térra homes sabidos; que Dios nos dou,.e puderan solos facer feliz a nación.

P o r mais de trescentos anos ••. con ca pa d e d evocion p'írseguíchcdes as cencías, a l iber tades a razón.

Postos de acordó eos reyes, • non foi, non, á relixion >¡ ":

o v o s o obxéto; foi solo , • o despotismo e a opresión.

P o r vos iiua cruda guerra

Page 39: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

35:. co pérfido >npoleon metidos,, liemos chegado a os bordes da, perdición.

Vosoulros, cuando Madril . n a :inayo se levan ton, dixéchedes ser, rebelde ¡. • nun.-ta. vosa .exórtacion. ,

¿E queriadés a inda engañar mais a nación? mascara i 'ora,embusteiros, , a o monte a íaeer, carbón.

Nómade, nómade cregos por Diputados, que nos vos i'aremos conocer cual e a vosa obrigacion.

Yosoutros mismos trazades, querendo xurisdicion sobre o pobló, e que vos fagan vivir con con ta e razón.

Podedes estar seguros que no hay no pobló español

Page 40: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

36 un lióme solo que queira ter os cregos por mandos.

Na igresia vos escuitamos, mais fora da igresia non, porque as causas de este mundo non son feitas para vos.

Poisquc sin mascara estades$ e vos conoce á nación podedes mudar oficio, ou irvos lexós de nos.

Non porfiedcs; poisque tostadores, asador, casa, potros e re\lst.ros e canto nela encerrou a perfidia, será logo do fogo con que queimou os homes, cinza; que xiá o voso imperio acabou.

Page 41: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

37

N O T A .

El autor de este romance, que mereció general aprobación en todas partes, al mismo tiempo que fulminaba contra él anathe­mas la Inquisición, puede j a c ­tarse de que n o contiene espre-sion, n i aserto que ofenda la pu­reza de la Religion, ni ataca el dogma, sino los abusos, y la ecse-crable ecsistencia de un tr ibunal que deshonraba la España. Erí prueba de esto, se copia aqui la opinion de un respetable ecle­siástico, muy conocido en la E u -

Page 42: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

~Í8 ropa. Dice, pues, en una de las notas á la historia de España, lo siguiente.

«El Tr ibunal de la lnquis ie ion, l lamado de la le, esta tan clara­mente en contradicción con el es­píritu de mansedumbre d¿l Evan­gelio, con el sagrado testo' dé la Escritura, la doctrina de los San­tos Padres, usos y conducta délos primeros siglos de la Iglesia, que se puede afirmar, que no se pro­fesa ni ' se sigue la religión de^ca1-ridad de Jesucristo en los reinos en que ecsisle este bárbaro tribu­nal . Léanse los capítulos 1-0 de S. Mateo: .6 de S. Marcos: y••••9 'de S . Lucas.;En estos-se hallara, que reserva Dios para el juicio final¿ v. a su juzgado, loadelitos* de'Opi-saiuues religiosas, y consta esto

Page 43: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

39 -mas claramente del cap. 13 de -S . ' Mateo. En el cap. 18 nos en­seña el Redentor como se han de

• tratar con dulzura y amor las .ovejas estraviadas; y como debe--mos reciprocamente advertirnos nuestras faltas, primero de de­nunciar los malos a la Iglesia; igualmente manda, que ésta an­tes de separarlos de su gremio, los ecsoi'te, y no que los entregue

-á la cuchilla y al fuego, como -hace la Inquisición; y asi, como das tinieblas a la luz, está en opo­sición la Inquisición con el E v a n ­gelio. Si se leen los capítulos 10, 13 y 16 d c S . Lucas; las cartas de S. Pablo á Tito, á los Calatas, a los Tesa Ion ¡censes: la carta Cató­lica de S. J u d a s : la primera de S. Pedro, cap. 5, los autos de los

Page 44: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

4 0 Apóstoles: las cartas de S. Igna­cio, Patriarca de Ale jandría : Ter­tuliano Lactancio: S. Ilario, Obis­po de Pot iers : S Ambrosio : S . J u a n Crisóstomo: S. G e r ó n i m o : S. Agustín . S, Gregorio Nacian-c c n o : y otros respetables Padres, veráse, que todos ellos enseñan, que la le no se lia de propagar, mantener, ni conservar con la sangre y con el rigor, sino con la eesortacion; la suavidad y con el buen egemplo; y en una pala­bra con la caridad, que es la base de nuestra Religión, y la divisa de los verdaderos cristianos. E n los primeros siglos, y hasta el

.tiempo, en que los Papas fueron Señores temporales, ni los P o n ­tífices ni los Concilios condena­ron a pena capital á los incredu-

Page 45: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

41 los y hereges. E l primero que fulminó contra ellos la sentencia de muerte fué Teodósio, Empe­rador, por un acto de arbitrarie­dad; pues en ninguno de los pr i ­meros Concilios generales cele­brados contra los errores de Ar­rio, Nestorio, Eutbicbes y Sabe-lio, contra ninguno de estos se promulgó sentencia, n i en los Concilios posteriores, hasta el de Costanza, que condenó á J u a n Hus, Gerónimo de Praga y Wiclof . Desde entonces separándose la Iglesia del espíritu de lenidad y mansedumbre del Evangelio, co­menzó á egercer una jurisdicion enteramente opuesta á la con­ducta de los Apóstoles y sus suce­sores; Con tanta crueldad y es­ceso, que se puede afirmar, que

Page 46: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

42 •'calculado el numeró de las víc-- t imás sacrificadas por la intole-" rancia, tomando en cuenta la S. 1 Barthelemi, las Pragónadas , la "persecución de los Albigcnses y los" que entregó á las llamas la

"Inquisición, que escede el riúrne-•ró de estas víctimas al délos fieles "qttecíí todas las persecuciones sa­crificaron los Emperadores de Piorna; pues solo en España por un cálculo aprocsimativo resulta, •que desde su establecimiento sen­tenció y condenó la Inquisición T R E S C I E N T A S CUARENTA Y •UN MIL Y V E I N T E Y UNA P E R ­SONAS!!» Por ser demasiado cono­cido el testo de las citas que hace, y demasiado limitado este papel, no se copian aqui. El que quisiere ver­las hallará las mas,de ellas en la

Page 47: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;

43 historia de la Inquisición, publi­cada en Paris por D . J . A L, Se­cretario de la Suprema, á que se remite el que pone esta nota.

Page 48: Rogos de un escolar gallego a Virxê do Bo Acerto para que libre … · ¡meu Dios! 11 ¡ay que xúdiada! non podé inventarse outra peor. Si os xüdios nos queimáran, inda pase;