TEMA 2: AL-ÁNDALUS E OS REINOS CRISTIÁNS · PDF file•Al-Andalus foi o nome...
Transcript of TEMA 2: AL-ÁNDALUS E OS REINOS CRISTIÁNS · PDF file•Al-Andalus foi o nome...
TEMA 2: AL-NDALUS E OS
REINOS CRISTINS MEDIEVAIS
Recursos: presentacin en PDF
faespana.wordpress.com
Orientacins para preparar o exame do Tema 2
faespana.wordpress.com
1. Esplendor de al-Andalus e
formacin dos reinos cristins
Pxinas 44-59
A EXPANSIN DO ISLAM
Al-Andalus foi o nome que lle deron os musulmns s terras que ocuparon e habitaron na pennsula ibrica, entre o 711 e 1492.
Posiblemente, sexa un termo procedente de Vandalusa ou terra dos vndalos: o pobo brbaro que atravesou Hispania e asentouse no norte de frica.
A medida que os cristins do norte foron avanzando e expulsando aos musulmns, o nome pasou a designar a zona sur da Pennsula, derivando dela a actual Andaluca.
- Entre 711 e 716 logrou o dominio de gran parte da Pennsula
-A travs da ocupacin das cidades e ncleos estratxicos e con pactos.
A conquista musulm (711-714)
Conquista e evolucin poltica de Al-Andalus
Das foron as razns desta invasin
O Estado visigodo padeca una profunda crise
O mpetu expansivo do Islam
Tarik cruzou o estreito de
Xibraltar en 711
A presenza musulm tivo diversas etapas
- O emirato dependente de Damasco (714-756)
- O emirato independente (756-929)
- O califato de Crdoba (929-1031)
- As taifas e as invasins bereberes (1031-1246)
- O reino nazar de Granada (1238-1492)
A invasin musulm da pennsula Ibrica
O emirato dependente (711-756)
Crdoba era a capital poltica de Al-Andalus
Cun gobierno dirixido por un emir ou val dependente do califa de
Damasco
-Rivalidades entre as principais faccins da aristocracia rabe:
qayses e iemenes
-Conflitos cos bereberes, queixosos da discriminacin a que os
someta a minora dirixente rabe
Pronto xurdiron
enfrontamentos internos
A conquista continuou ata a derrota de Poitiers (734) fronte aos francos
O emirato independente (756-929)
A cada dos Omeias en Damasco depostos polos Abases no 750 provocou a fuxida de Abd
al-Rahman a Al-Andalus
- Creou o emirato
independente de
Crdoba
- Nova organizacin administrativa
e de recaudacin de impostos
- Creouse un exrcito permanente
de mercenarios Xurdiron diversos problemas
-Conflitos entre o poder central cordobs e os
gobernantes dos territorios fronteirizos (marcas)
-Problemas sociais coa poboacin mulad e mozrabe
Conquista e evolucin poltica de Al-Andalus
O califato (929-1031)
O primeiro Omeia en proclamarse califa foi Abd al-Rahman III
Pacificou o territorio e sometieu as marcas fronteirizas
Fortaleceu a estrutura do Estado (creou a figura do hachib primeiro ministro-)
Procurou deter o avance dos reinos cristins do norte
Aumentou a sa influencia no Magreb, creando un protectorado Omeia
A finais do sculo apareceu a poca do hachib Al-Mansur (Almanzor)
-Dispuxo de
mis poder que
o califa
-Realizou
diversas razias
contra os reinos
cristins
Conquista e evolucin poltica de Al-Andalus
Gobierno e administracin
Durante a poca do califato de Damasco a administracin adotou
unha forma piramidal cuxa cabeza foi o emir que dependa do califa
Durante a poca do califato de Crdoba
la administracin adotou a seguinte estrutura
Os instrumentos do Estado
A Facenda pblica
Impostos ordinarios
-A esmola legal sobre musulmns
(dcimo sobre os bens mobles)
-A capitacin sobre os homes
mozrabes e os xudeus
-Imposto sobre a terra sobre
territorios conquistados
Impostos extraordinarios
-Tributos cristins e para campaas
militares
O sistema xudicial
A lei estaba contida nos
textos relixiosos (o Corn e a
Sunna -tradicin-)
Interpretada polos cades e
supervisada pola escola
malik
O Exrcito
Formado por levas
(voluntarios) e mercenarios
estranxeiros (ncleo
permanente)
O eixe era a cabalera,
secundada pola infantera e
un papel importante da
maria de guerra (control do
estreito)
Especialmente importantes foron os vales das
provincias fronteirizas (marcas)
A organizacin do Estado califal
Organizacin poltica do califato
Divisin provincial de Al-Andalus durante a etapa do califato
Campaas de Abd al-Rahman III e de Almanzor
As taifas e as invasins bereberes (1031-1246)
Creronse estados
independentes
Os reinos de taifas
-A sa debilidade ante os cristins provocou a chegada de
diversos grupos de bereberes do Magreb
A debilidade do poder central provocou a desaparicin do califato e a
disgregacin poltica de Al-Andalus
Os almorvides
Unificaron militarmente o territorio impoendo
unha estrita ortodoxia relixiosa
Os almohades
Esta nova onda empezou no 1146. So domiaron o sur de Al-Andalus
- Coa derrota de As Navas de Tolosa (1212) empezou a
sa decadencia
Conquista e evolucin poltica de Al-Andalus
Os primeiros reinos de taifas
Os almorvides Os almohades
O reino nazar de Granada (1246-1492)
Foi o derradeiro reino de taifa en ser conquistado polos cristins
Banu Nasr ou Nazares
Gobernado pola
dinasta dos
-A sa
independencia
baseouse en
Unha hbil xestin diplomtica cos reinos cristins
A cohesin dos seus territorios
A chegada masiva de andaluses (procedentes doutros
reinos fuxidos da conquista cristi)
O seeu mximo esplendor acadouse no sculo XIV, con Yusuf I e seu fillo Muhammad V
pero convertuse en vasalo do
reino de Castela
A Alhambra era a residencia dos reis nazares
En 1492
Os Reis Catlicos pactaron co rei
Boabdil a rendicin de Granada
Conquista e evolucin poltica de Al-Andalus
Recursos: Cancins chorras sobre Al-Andalus
faespana.wordpress.com
A gandera mis destacable era a ovina, a
cabalar (cabalos rabes) e os mulos
Seda e lio
A economa de Al-Andalus
O sector primario
-Baseada na clsica triloxa
mediterrnea: cereais, vide e oliveira
-Era frecuente a gran propiedade
-desenvolveuse notablemente o
regado
-Destacaba a cra do gusano de seda
(moreira)
A industria artes
Foi unha sociedade predominantemente urbana e mercantil
-O sector txtil foi a actividade
manufactureira mis importante
O comercio
-Destacaba o coiro, pergameo e o
papel
-Existan manufacturas privadas e
estatais (o tiraz de Crdoba)
-De gran importancia social e econmica
-Con extensa rede de cidades e os seus
mercados zocos
Dinar de ouro e o
drhem de prata
Noria sobre o ro
Guadalquivir.
Dinar Drhem
A economa e a sociedade andaluses
A sociedad andalus
Era moi heteroxnea, de gran diversidade tnica e relixiosa, e o factor tribal tia moito peso
-Musulmns
suns O grupo dominante A minora rabe, sirios (elite social) e o grupo de
orixe bereber ou magreb (posicin inferior)
-Mulads (convertidos
ao Islam)
A poboacin
hispano-visigoda Minora privilexiada (nobres) e maiora
dominada
Escravos -Extranxeiros (leste de Europa)
O papel das cidades
Unha sociedad artellada en torno a unha rede de cidades de orixe romana
-Poucos espazos pblicos (mesquita e zoco) e ras irregulares e sinuosas
-Unha zona amurallada a medina (cos edificios mis importantes (mesquita,
zoco e a fortaleza militar a alcazaba ) -A cidade expandase en barrios chamados arrabais
A maior parte dos habitantes de Al-Andalus convertronse aoIslam, pero tolerronse outras
minoras relixiosas (con pocas de intolerancia e fuxida cara o Norte)
Comunidades cristis (mozrabes) e os xudeus
Con grandes diferenzas
A economa e a sociedade andaluses
Red urbana e comercial
Plano de la Crdoba califal
A arte de Al-Andalus
Con influencias do legado romano-visigodo (arco
de ferradura) e con intercambio cos cristins
(mudxar, mozrabe)
Arte de profunda inspiracin relixiosa, pouco figurativo, pero s
decorativo, con supremaca da abstraccin sobre o realismo e moi
arquitectnico
O principal impulso artstico produciuse na arquitectura
- A mesquita -Principal edificio relixioso musulmn
Palacio de la Aljafera de Zaragoza
Edificio destacado: a mesquita de Crdoba
- Palacios e
alcazabas -Arquitectura civil
Edificio destacado: o palacio de Madinat al-Zahra (Medina
Azahara) e a Aljafera de Zaragoza Etapas
- Etapa do califato de Crdoba
- Etapa das invasins bereberes
- Etapa da arte nazar
-Siglo X, mesquita, Madinat al-Zahra
-Sevilla: a Torre del Oro, a Giralda
-Granada: a Alhambra, sculo XIV
A arte e a cultura andaluses
A Alhambra de Granada
A cultura andalus
Tivo os seus fundamentos na prosperidade econmica da sociedade
hispano-musulm
Con dous principios bsicos: o rabe como lngua de
creacin, e o respecto s creenzas islmicas
En poca do califato destacou o impulso dado po