Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

25
TOPONIMIA DO CONCELLO DE SILLEDA VII Parroquias e aldeas por Laura Fernández Suárez Beatriz González Fernández (Curso 2011-12) A partir do artigo Toponimia do Concello de Silleda, de Nicandro Ares Vázquez (Lucensia, nº 17) Siador, Silleda, Taboada, Vilar, Xestoso

description

Toponimia do Concello de Silleda VII (Siador, Silleda, Taboada, Vilar, Xestoso). Traballo realizado por Laura Fernández e Beatriz González de 1º bach. (curso 2011-2012) para o ENDL do IES Pintor Colmeiro de Silleda. Tomouse como base o o artigo "Toponimia do Concello de Silleda" de Nicandro Ares Vázquez (Lucensias nº 17)

Transcript of Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

Page 1: Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

TOPONIMIA DO CONCELLO DE SILLEDA VII

Parroquias e aldeas

por Laura Fernández SuárezBeatriz González Fernández

(Curso 2011-12)

A partir do artigo Toponimia do Concello de Silleda, de Nicandro Ares Vázquez (Lucensia, nº 17)

Siador, Silleda, Taboada, Vilar, Xestoso

Page 2: Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

29.- SIADOR29.- SIADOR

Page 3: Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

29. Siador (San Miguel)29. Siador (San Miguel)

O nome da parroquia venlle dado polo dunha aldea da mesma, O nome da parroquia venlle dado polo dunha aldea da mesma, que foi posuída inicialmente por un home chamado que foi posuída inicialmente por un home chamado Senator -Senator -oris.oris.

Page 4: Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

29. Siador (San Miguel)29. Siador (San Miguel)

Lugares de Siador:Lugares de Siador:

• BarciaBarcia:: perpetúa a voz perpetúa a voz VárzenaVárzena medieval, que é moito máis medieval, que é moito máis antiga, posto que parece de orixe celta, antiga, posto que parece de orixe celta, *barcina*barcina ‘campo que ‘campo que se inunda e cultiva’.se inunda e cultiva’.

• BarroBarro:: é voz prerromana descritiva da calidade dun terreo. é voz prerromana descritiva da calidade dun terreo. Non obstante, quizais haberá que ter en conta o persoal Non obstante, quizais haberá que ter en conta o persoal BarrusBarrus..

• CartimilCartimil:: foi o antropónimo visigótico foi o antropónimo visigótico CartemirusCartemirus..

Page 5: Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

29. Siador (San Miguel)29. Siador (San Miguel)Lugares de Siador:Lugares de Siador:

• CóscarosCóscaros:: poderíase vencellar quizais poderíase vencellar quizais co latín co latín cusculiumcusculium ‘bugallo producido ‘bugallo producido polo quermes no carballo’.polo quermes no carballo’.

• CostoiaCostoia:: traduce a traduce a custodiacustodia ‘garda, ‘garda, conservación, prisión’.conservación, prisión’.

• CurreloCurrelo: : é diminutivo de curro. é diminutivo de curro. Curro: voz relacionada co latín Curro: voz relacionada co latín currus currus ‘carro’ e ‘carro’ e currere currere ‘correr’, foi a que ‘correr’, foi a que orixinou curral.orixinou curral.

Page 6: Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

29. Siador (San Miguel)29. Siador (San Miguel)Lugares de Siador:Lugares de Siador:

• MarcoMarco:: puido sinalar os límites dun puido sinalar os límites dun terreo, e neste senso tería orixe terreo, e neste senso tería orixe xermánica; pero tamén pode xermánica; pero tamén pode reducirse ao nome persoal reducirse ao nome persoal MarcusMarcus que sería o do posuidor de tal lugar.que sería o do posuidor de tal lugar.

• OuteiroOuteiro:: é unha evolución de é unha evolución de altariumaltarium ou ou auctariumauctarium, palabras , palabras usadas en documentos medievais usadas en documentos medievais para indicar un terreo alto ou para indicar un terreo alto ou elevado.elevado.

Page 7: Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

29. Siador (San Miguel)29. Siador (San Miguel)Lugares de Siador:Lugares de Siador:• PenadagraPenadagra:: equivale a pena da agra. equivale a pena da agra. PenaPena: :

é unha voz primitiva, quizais da familia de é unha voz primitiva, quizais da familia de pinna pinna ‘amea’. No latín medieval escriben ‘amea’. No latín medieval escriben pennapenna. . AgriñoAgriño: parece levar o sufixo : parece levar o sufixo -inu -inu > -iño> -iño, que o faría diminutivo de , que o faría diminutivo de agerager ‘agro’. Pero foi máis ben o nome persoal ‘agro’. Pero foi máis ben o nome persoal AgriniusAgrinius o que orixinou o topónimo. o que orixinou o topónimo.

• SesteloSestelo:: parece diminutivo do persoal parece diminutivo do persoal SextusSextus, co sufixo , co sufixo -ellus-ellus do latín vulgar, do latín vulgar, diverxente de diverxente de SextullusSextullus e de e de Sextillus.Sextillus.

Page 8: Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

30.- SILLEDA30.- SILLEDA

Page 9: Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

30. Silleda (Santa Eulalia)30. Silleda (Santa Eulalia)

O nome desta freguesía O nome desta freguesía

aparece escrito aparece escrito ExilietaExilieta no no ano 998 e ano 998 e SelledaSelleda en 1395. en 1395.

Inseparable de Inseparable de Silleiro, Silleiro, SillobreSillobre e e SillosaSillosa e e derivado dun derivado dun substantivo de sufixo substantivo de sufixo latino latino -etum/ -eta-etum/ -eta: : *Silieta*Silieta. .

Page 10: Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

30. Silleda (Santa Eulalia)30. Silleda (Santa Eulalia)

Lugares de Silleda:Lugares de Silleda:

• Casas do MonteCasas do Monte:: deriva do deriva do latín latín casacasa e e monsmons ‘monte’. ‘monte’.

• CostoiaCostoia:: traduce a traduce a custodiacustodia ‘garda, conservación, ‘garda, conservación, prisión’.prisión’.

• FonteboaFonteboa:: equivale a equivale a fons fons bonabona, dado que o masculino , dado que o masculino fonsfons converteuse en feminino converteuse en feminino no latín serodio.no latín serodio.

Page 11: Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

30. Silleda (Santa Eulalia)30. Silleda (Santa Eulalia)

Lugares de Silleda:Lugares de Silleda:• FoxoFoxo: : procede do latín serodio procede do latín serodio fogium/foveumfogium/foveum, trampa de , trampa de

feras, consistente nun foso feito na terra e camuflado na feras, consistente nun foso feito na terra e camuflado na superficie, onde se pousaba o cebo para que caese dentro o superficie, onde se pousaba o cebo para que caese dentro o animal ao comelo.animal ao comelo.

• MeraMera: : chámase a néboa espesa e baixa que estraga os cultivos, chámase a néboa espesa e baixa que estraga os cultivos, pero outro debeu ser o significado e orixe deste topónimo e pero outro debeu ser o significado e orixe deste topónimo e hidrónimo, que se repite en Galicia. Din tamén que hidrónimo, que se repite en Galicia. Din tamén que meramera sería sería unha voz emparentada co grego unha voz emparentada co grego mérosméros ‘parte’, cando significa ‘parte’, cando significa a parte de bens que lle corresponde a cada herdeiro ou a sorte a parte de bens que lle corresponde a cada herdeiro ou a sorte que lle toca a cada veciño nunha partilla comunal.que lle toca a cada veciño nunha partilla comunal.

Page 12: Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

30. Silleda (Santa Eulalia)30. Silleda (Santa Eulalia)

Lugares de Silleda:Lugares de Silleda:

• MourelosMourelos:: traduce a traduce a MaurellusMaurellus, , diminutivo no latín vulgar do diminutivo no latín vulgar do antropónimo antropónimo MaurusMaurus ‘mouro’. ‘mouro’.

• ToirizToiriz:: procede do persoal procede do persoal visigótico visigótico TeodoricusTeodoricus..

Page 13: Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

30. Silleda (Santa Eulalia)30. Silleda (Santa Eulalia)Lugares de Silleda:Lugares de Silleda:

• ToxaToxa:: parece da familia de parece da familia de toxo, que ten orixe prerromana.toxo, que ten orixe prerromana.

• TrasfontaoTrasfontao:: é o topónimo é o topónimo fontanumfontanum, , FontaoFontao: traduce o : traduce o latín latín fontanus-a-umfontanus-a-um, adxectivo , adxectivo referido a referido a fonsfons ‘fonte’, que se ‘fonte’, que se converteu no cognomen converteu no cognomen persoal persoal FontanusFontanus. Precedido . Precedido aquí da preposición aquí da preposición transtrans ‘tras, ‘tras, máis alá de’.máis alá de’.

Page 14: Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

31.- TABOADA31.- TABOADA

Page 15: Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

31. Taboada (Santiago)31. Taboada (Santiago)

Probablemente o topónimo Probablemente o topónimo TaboadaTaboada procedería de procedería de (aedificia) tabulata(aedificia) tabulata ‘edificios ‘edificios de táboas’, ou de de táboas’, ou de (terra) (terra) tabulatatabulata, é dicir, terra medida , é dicir, terra medida en cadros: en cadros: unam tabulam de unam tabulam de terra per suos marcosterra per suos marcos, ou , ou (pons) tabulata(pons) tabulata ‘ponte de ‘ponte de táboas).táboas).

Page 16: Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

31. Taboada (Santiago)31. Taboada (Santiago)Lugares de Taboada:Lugares de Taboada:

• CarballedaCarballeda:: indica co sufixo indica co sufixo --eta > -edaeta > -eda abundancia dunha abundancia dunha árbore, que se chamaba árbore, que se chamaba carbaliocarbalio en 985, non en 985, non carbaculumcarbaculum ‘carballo’, derivado do ‘carballo’, derivado do prerromano prerromano carbacarba..

• CarralCarral:: deriva de deriva de carrus/curruscarrus/currus, , por ser camiño de carros.por ser camiño de carros.

Page 17: Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

31. Taboada (Santiago)31. Taboada (Santiago)Lugares de Taboada:Lugares de Taboada:

• EirexeEirexe: : concorda co xenitivo concorda co xenitivo ecclesiae (locus)ecclesiae (locus) ‘lugar da igrexa’. ‘lugar da igrexa’.

• PontePonte:: alude evidentemente a alude evidentemente a ponspons ‘ponte’. ‘ponte’.

• ReboredoReboredo:: vencellado con vencellado con roburrobur ‘carballo’.‘carballo’.

Page 18: Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

31. Taboada (Santiago)31. Taboada (Santiago)Lugares de Taboada:Lugares de Taboada:

• RegueiroRegueiro:: sería o plural sería o plural neutro de neutro de *recarium*recarium, derivado , derivado de de *recum*recum ‘rego’, voz quizais ‘rego’, voz quizais pre-latina equivalente a pre-latina equivalente a riguusriguus ‘rego’ en latín.‘rego’ en latín.

• TaboadavellaTaboadavella:: é Taboada co é Taboada co adxectivo adxectivo vetulavetula ‘vella’. ‘vella’.

• TrasdovaloTrasdovalo:: vén do latín vén do latín trans vallumtrans vallum ‘tras do valado ‘tras do valado ou da muralla’.ou da muralla’.

Page 19: Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

32.- VILAR32.- VILAR

Page 20: Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

32. Vilar (San Martiño)32. Vilar (San Martiño)

Traduce como substantivo o que en latín foi adxectivo Traduce como substantivo o que en latín foi adxectivo villaris villaris -are-are, aludindo ao recanto dunha vila., aludindo ao recanto dunha vila.

Page 21: Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

32. Vilar (San Martiño)32. Vilar (San Martiño)Lugares de Vilar:Lugares de Vilar:

• BarralBarral:: parece sinónimo de parece sinónimo de barreiro, sitio no que abunda o barreiro, sitio no que abunda o barrobarro, voz de orixe , voz de orixe prerromana.prerromana.

• CabodevilaCabodevila:: alude a alude a caputcaput ‘cabo, cabeza, extremidade’ ‘cabo, cabeza, extremidade’ dunha dunha villavilla ‘vila’. ‘vila’.

• O CampoO Campo: : traduce a traduce a campuscampus, , chao amplo sen cultivar.chao amplo sen cultivar.

Page 22: Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

32. Vilar (San Martiño)32. Vilar (San Martiño)Lugares de Vilar:Lugares de Vilar:

• MazarelosMazarelos:: parece o plural de parece o plural de mazarelomazarelo ‘man do machaduro ou ‘man do machaduro ou morteiro; roda de mazar o leite; morteiro; roda de mazar o leite; mazarico’. Este derviado do latín mazarico’. Este derviado do latín vulgar vulgar *mattea*mattea ‘maza’, podería ‘maza’, podería referirse quizais a referirse quizais a mazadoiros/mazadeiros de liño.mazadoiros/mazadeiros de liño.

• RedondoRedondo:: procede do latín procede do latín rotundusrotundus--a-uma-um, adxectivo que foi base do nome , adxectivo que foi base do nome persoal persoal RotundusRotundus..

Page 23: Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

33.- XESTOSO33.- XESTOSO

Page 24: Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

33. Xestoso (Santa María)33. Xestoso (Santa María)

Do latín Do latín genistagenista orixinouse orixinouse GenestosoGenestoso que non é só o nome que non é só o nome parroquial, parroquial, XestosoXestoso, senón tamén o dun lugar da freguesía., senón tamén o dun lugar da freguesía.

Page 25: Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)

33. Xestoso (Santa María)33. Xestoso (Santa María)Lugares de Xestoso:Lugares de Xestoso:

• FontefríaFontefría: : sería sería fons frigidafons frigida no no

baixo latín, coma o dito de baixo latín, coma o dito de

Fonteboa: equivale a Fonteboa: equivale a fons bonafons bona, ,

dado que o masculino dado que o masculino fonsfons

converteuse en feminino no latín serodio.converteuse en feminino no latín serodio.• FontelasFontelas: : é plural do diminutivo vulgar é plural do diminutivo vulgar fontella fontella ‘fontiña’.‘fontiña’.• ReigosaReigosa:: procede do adxectivo procede do adxectivo radicosus-a-umradicosus-a-um..• RíoRío:: foi foi rivus/riusrivus/rius en latín. en latín.