Zuberoa - Euskaltzaindia · Zuberoa - Euskaltzaindia ... ehha 167

2
EHHA 166 Bizkaia Arrazola (Atxondo): lnar ̄ Arrieta: *ori̯ɲ Bakio: lunr ̄ Bermeo: lunr ̄ Berriz: *orɲ en Bolibar: orɲ Busturia: ori̯ɲen Dima: orɲen Elantxobe: lern Elorrio: lnar ̄ Errigoiti: orɲel Etxebarri: lunr̄, *plantʃ Etxebarria: orɲ e Gamiz-Fika: lnar̄, *orɲel Getxo: lunr ̄ Gizaburuaga: ori̯ɲ Ibarruri (Muxika): lnar ̄ Kortezubi: oraɲn Larrabetzu: erɲ, erɲona (mark.) Laukiz: lunr ̄ Leioa: lunr ̄ Lekeitio: ori̯ɲ Lemoa: orɲena Lemoiz: lunr ̄ Mañaria: rai̯ɲ Mendata: lnar̄, *orɲel Mungia: oreɲn Ondarroa: ori̯n Orozko: antxu, plntʃa, *r̄βan Otxandio: lnar ̄ Sondika: lunr ̄ Zaratamo: orɲen Zeanuri: βltsune, *plntʃa Zeberio: lunr̄, *orɲel Zollo (Arrankudiaga): antxu, rei̯ɲen, lnar ̄ Zornotza: orɲen Araba Aramaio: lnar̄, *rai̯ɲen Gipuzkoa Aia: orɲ Amezketa: orɲ Andoain: p e k Araotz (Oñati): lnar ̄ Arrasate: plai̯ʃra, plai̯ʃaa Arroa (Zestoa): orɲ Asteasu: orɲ Ataun: orɲ Azkoitia: raɲ Azpeitia: orɲ Beasain: oriɲ Beizama: orɲ Bergara: ori̯ɲ Deba: *riɲ Donostia: oriɲa Eibar: rai̯ɲ Elduain: orɲ (mark.), or:ɲ Elgoibar: ora ɲ Errezil: orɲ Ezkio-Itsaso: orɲ Getaria: orɲ (mark.) Hernani: orɲ Hondarribia: xaŋgoi̯kośeɲale Ikaztegieta: orɲe Lasarte-Oria: orɲ Legazpi: oriɲ Leintz Gatzaga: lnar̄, *plantʃða Mendaro: orɲ Oiartzun: kriśtu̯ś i ɲalɛ́ Oñati: ori̯ʒen Orexa: riɲ Orio: orɲ Pasaia: kriʃtu̯siɲ a l Tolosa: rɲ, *or̄βɲ Urretxu: riɲ Zegama: orɲ Nafarroako Foru Komunitatea Abaurregaina / Abaurrea Alta: śaβi̯śeɲlea (mark.), lunre Alkotz: śr̄tuśiɲle Aniz: śo r ś i ɲle Arbizu: lunr ̄ Beruete: śaβlśiɲal Donamaria: ǰaǰś i ɲl e Dorrao / Torrano: śaβlśeɲle Erratzu: śś e ɲlɛ Etxalar: śor̄tś i ɲle Etxaleku: śaśiɲale (mark.) Etxarri (Larraun): βeśkomaɲtʃ (?), *orɲ Eugi: pka Ezkurra: orɲ Gaintza: orɲ Goizueta: u̯r̄ś e ɲalɛ́, *orɲ Igoa: śeśiɲal Jaurrieta: pka (?), śaβśeɲle (?), śorśeɲle Leitza: orɲ Lekaroz: śor ð e ɲalɛ Luzaide / Valcarlos: śśei̯nle Mezkiritz: Oderitz: rn, riɲ k (mark.) Suarbe: śβɛlśiɲɛ́l Sunbilla: lunr, ǰai̯ś i ɲl i Urdiain: lnar ̄ Zilbeti: śor̄śeɲle Zugarramurdi: śr̄śeɲle Lapurdi Ahetze: śor̄tśinle Arrangoitze: śor̄tsi̯nale Azkaine: śr̄tśiɲal Bardoze: śor̄tśiɲle Beskoitze: śor̄s e nle Donibane Lohizune: lantʎa (?), śɔRś e ɲle Hazparne: śr̄tsinle Hendaia: śRś e ɲ a l Itsasu: śr̄tsinle Makea: śr̄tsinle Mugerre: śor̄śeɲale Sara: śor̄tsinle Senpere: sr̄tśei̯nle Urketa: śr̄śiɲle Uztaritze: śor̄śei̯nle Nafarroa Beherea Aldude: śr̄śei̯nle Arboti: emja, *śor̄śei̯nale Armendaritze: ʃor̄tʃnale Arnegi: śr̄śinle Arrueta: Baigorri: śor̄śei̯nale Bastida: Behorlegi: śośɲale Bidarrai: śr̄sinle Ezterenzubi: śr̄tśeɲale, *ʃindla Gamarte: śośeɲal e Garrüze: śɲale Irisarri: *ʃor̄tʃnale (?) Izturitze: śor̄tsinle Jutsi: śotśeɲale Landibarre: śo r śɲale Larzabale: śor̄śeɲale Uharte Garazi: śr̄śinle Zuberoa Altzai: śr̄śeɲle Altzürükü: śrśeɲle Barkoxe: ʃinthla Domintxaine: śośɲalja (mark.), ʃiŋglak (?) (mark.) Eskiula: śrśenle Larraine: śortsau̯sko, śśeɲale Montori: Pagola: śorśeɲle Santa Grazi: śtśeɲlø Sohüta: śośeɲle Urdiñarbe: śorśeɲle Ürrüstoi: śortśeɲale Mapan sartzen ez diren erantzunak: Jaurrieta (N): śorśeɲle Zollo (Arrankudiaga) (B): lnar ̄

Transcript of Zuberoa - Euskaltzaindia · Zuberoa - Euskaltzaindia ... ehha 167

Page 1: Zuberoa - Euskaltzaindia · Zuberoa - Euskaltzaindia ... ehha 167

EHHA166

Bizkaia

Arrazola (Atxondo): lunar Arrieta: *oraiɲBakio: lunar Bermeo: lunar Berriz: *oreɲen

Bolibar: oraɲBusturia: oraiɲenDima: oreɲenElantxobe: lerunElorrio: lunar Errigoiti: oraɲelEtxebarri: lunar, *plantʃaEtxebarria: oraɲe

Gamiz-Fika: lunar, *oraɲelGetxo: lunar Gizaburuaga: oraiɲIbarruri (Muxika): lunar Kortezubi: oraɲenLarrabetzu: eraɲo, eraɲona (mark.)Laukiz: lunar Leioa: lunar Lekeitio: oraiɲLemoa: oreɲenaLemoiz: lunar Mañaria: oraiɲMendata: lunar, *oraɲelMungia: oreɲenOndarroa: orainOrozko: antoxu, plantʃa, *orβanOtxandio: lunar Sondika: lunar Zaratamo: oreɲenZeanuri: βaltsune, *plantʃaZeberio: lunar, *oriɲelZollo (Arrankudiaga): antoxu, oreiɲen,

lunar Zornotza: oraɲen

Araba

Aramaio: lunar, *oraiɲen

Gipuzkoa

Aia: oreɲAmezketa: oriɲAndoain: pekaAraotz (Oñati): lunar

Arrasate: plaiʃara, plaiʃaaArroa (Zestoa): oreɲAsteasu: oriɲAtaun: oriɲAzkoitia: oraɲAzpeitia: oraɲBeasain: oriɲBeizama: oriɲBergara: oraiɲDeba: *oriɲDonostia: oriɲaEibar: oraiɲElduain: oriɲe (mark.), ori:ɲElgoibar: oraiɲErrezil: oriɲEzkio-Itsaso: oriɲGetaria: oreɲa (mark.)Hernani: oriɲHondarribia: xaŋgoikośeɲaleIkaztegieta: oriɲeLasarte-Oria: oriɲLegazpi: oriɲLeintz Gatzaga: lunar, *plantʃaðaMendaro: oraɲOiartzun: kriśtauśiɲalɛ Oñati: oreiʒenOrexa: oriɲOrio: oraɲPasaia: kriʃtausiɲaleTolosa: oriɲ, *orβaɲUrretxu: oriɲZegama: oriɲ

Nafarroako Foru Komunitatea

Abaurregaina / Abaurrea Alta: śaβeiśeɲalea (mark.), lunare

Alkotz: śortuśiɲeleAniz: śorśiɲeleArbizu: lunar Beruete: śaβelśiɲaleDonamaria: ǰaǰośiɲale

Dorrao / Torrano: śaβelśeɲeleErratzu: śośeɲalɛEtxalar: śortuśiɲaleEtxaleku: śaaśiɲalea (mark.)Etxarri (Larraun): βeeśkomaɲtʃa (?), *oriɲEugi: pekaEzkurra: oriɲ

Gaintza: oriɲGoizueta: aurśeɲalɛ, *oriɲIgoa: śeaśiɲaleJaurrieta: peka (?), śaβeśeɲale (?),

śorśeɲaleLeitza: oriɲLekaroz: śorðseśeɲalɛLuzaide / Valcarlos: śośeinaleMezkiritz: Oderitz: orin, oriɲek (mark.)Suarbe: śaβɛlśiɲɛlSunbilla: lunar, ǰaiośiɲali

Urdiain: lunar Zilbeti: śorśeɲaleZugarramurdi: śorśeɲale

Lapurdi

Ahetze: śortśinaleArrangoitze: śortseinaleAzkaine: śortśiɲaleBardoze: śortśiɲaleBeskoitze: śorsenaleDonibane Lohizune: lantiʎa (?), śɔRśeɲaleHazparne: śortsinaleHendaia: śoRśeɲaleItsasu: śortsinaleMakea: śortsinaleMugerre: śorśeɲaleSara: śortsinaleSenpere: sortśeinaleUrketa: śorśiɲaleUztaritze: śorśeinale

Nafarroa Beherea

Aldude: śorśeinaleArboti: emeja, *śorśeinaleArmendaritze: ʃortʃinaleArnegi: śorśinaleArrueta: Baigorri: śorśeinaleBastida: Behorlegi: śośiɲaleBidarrai: śorsinaleEzterenzubi: śortśeɲale, *ʃindilaGamarte: śośeɲale

Garrüze: śiɲaleIrisarri: *ʃortʃinale (?)Izturitze: śortsinale

Jutsi: śotśeɲaleLandibarre: śorśeɲaleLarzabale: śorśeɲaleUharte Garazi: śorśinale

Zuberoa

Altzai: śorśeɲaleAltzürükü: śorśeɲaleBarkoxe: ʃinthilaDomintxaine: śośeɲalja (mark.),

ʃiŋgilak (?) (mark.)Eskiula: śorśenaleLarraine: śortsausko, śośeɲaleMontori: Pagola: śorśeɲaleSanta Grazi: śotśeɲaløSohüta: śośeɲaleUrdiñarbe: śorśeɲaleÜrrüstoi: śortśeɲale

Mapan sartzen ez diren erantzunak:

Jaurrieta (N): śorśeɲaleZollo (Arrankudiaga) (B): lunar

Page 2: Zuberoa - Euskaltzaindia · Zuberoa - Euskaltzaindia ... ehha 167

EHHA167

100

ERANTZUNAK: a Bak o!nd oa Bak a!nd oaBa ka!n doa Bak and oaBa! kan do!s! ol a!i8 j‹o

ka r@ a! ma r@ t saaBa! kan dob¸ !S e rami S e! r@mi s!e ra !o ma! Ra

2404. Mapa: lunar / grain de beauté / mole

GALDERA: 71100

oraiñ oreñ oriñ oraiñen oreñen orañel sabelseñale kristausiñale sorseñale yayosiñale plantxa plaixara xinthila orban lunar bestelakoak

Zornotza: Legarra kendu eiten da. Orañena da kentzen estana.Donibane Lohizune: Sortzen ekarki baitie [“sorseñale”].Ezterenzubi: Leheno aditu izan dut baizik eta esperantxetan zen denboran amak izan

ziela edateko enbeia edo arnoain gutizia pasatu ziela eta hartaik, eztakit bate. Gamarte: Erten tzen “soseñaliak” agirian tzuztenek erra'nai zutela izain tzila abeats.

- Azalean sortzen den edo jaiotzetik izaten den orban ilunaren izena galdetu da.- Emakume haurdun batek gurariak betetzen ez dituenean sortzen direla jaso da herri batzuetan. Zollon: Segun segas antojau dan urtetan dau. Zallan: “Sortzinale” errate uté eta leéno aitu ginuen... ama esperántzetan zélaik balin bázuen zerbeiten gutiziá nun ukitzen zuén orduan eta aurrák izaten zuela an, oik errána'tíe, eztie egiak, e!- “kristausiñale” superlemaren barnean erantzun hauek bildu dira: kristausiñale, krixtauziñale.- Bestelakoak: antoju (Orozko, Zollo), aurseñale (Goizueta), baltzune (Zeanuri), beeskomañtxa (Etxarri), emeia (Arboti), eraño (Larrabetzu), erañona (Larrabetzu), jangoikoseñale (Hondarribia), lantilla (Donibane Lohizune), lerun (Elantxobe), peka (Andoain, Eugi, Jaurrieta), sortzauzko (Larraine).