BAINA, NON

DEMONTRE DAGO ILARGIA?

Hemen klik egin!

Niregan duen eragina jakin nahi

baduzu, nire gainean klikatu!

Ilargiaren eragina lurreanIlargiaren eragina lurrean

Ilargirik ez balego?

Ilargiaren faseak

Eklipseak Ilargiaren aurpegi ezkutua.

KONDAIRAK

MAREAK

Hurrengo diapositiba

ILARGIAREN FASEAKILARGIAREN FASEAK

Ilargiak zortzi fase ditu, baina ezagunenak Ilargiak zortzi fase ditu, baina ezagunenak eta garrantzitsuenak bi dira:eta garrantzitsuenak bi dira:

ILARGI BETEAILARGI BETEA ILBERRIAILBERRIA

Ilargi beteaIlargi betea

Gertatzen da eguzkiaren argiak ilargiari Gertatzen da eguzkiaren argiak ilargiari guztiz eman eta guk osorik ikusten guztiz eman eta guk osorik ikusten

dugunean.dugunean.

IlberriaIlberriaHau gertatzen da, ilargia lurrarekiko Hau gertatzen da, ilargia lurrarekiko puntu batean dagoenean non argiak puntu batean dagoenean non argiak

bere aurpegi ezkutuari ematen dio eta bere aurpegi ezkutuari ematen dio eta guretzat ikusezina bihurtzen da.guretzat ikusezina bihurtzen da.

EKLIPSEAKEKLIPSEAK- Def: Ilargia edo lurra eguzkia eta - Def: Ilargia edo lurra eguzkia eta hauetako astroren baten artean jartzen hauetako astroren baten artean jartzen denean.denean.

Bi eklipse mota daude:Bi eklipse mota daude:

-Ilargi eklipsea-Ilargi eklipsea

-Eguzki eklipsea -Eguzki eklipsea

Ilargi eklipseaIlargi eklipsea

Def: ilargia lurrak proiektatzen duen Def: ilargia lurrak proiektatzen duen itzalean barruan kokatzen denean itzalean barruan kokatzen denean gertatzen da ilargi eklipsea.gertatzen da ilargi eklipsea.

Eguzki eklipseaEguzki eklipseaDef: ilargia lurraren eta eguzkiaren Def: ilargia lurraren eta eguzkiaren plano berdinean jarri eta astroa plano berdinean jarri eta astroa azkeneko bien tartean jarriz guk azkeneko bien tartean jarriz guk eguzkia desagertzen dela ikustea.eguzkia desagertzen dela ikustea.

ILARGIRIK EZ ILARGIRIK EZ BALEGO?BALEGO?

Zer gertatuko litzateke eklipseekin Zer gertatuko litzateke eklipseekin ilargirik ez balego?ilargirik ez balego?

Erantzuna erraza da: Erantzuna erraza da:

Ez litzateke eklipserik egongo, Ez litzateke eklipserik egongo, eklipse bat egoteko gutxienez 3 eklipse bat egoteko gutxienez 3 astro behar direlako.astro behar direlako.

AURPEGI EZKUTUAAURPEGI EZKUTUAIlargiaren errotazio eta translazio Ilargiaren errotazio eta translazio abiadurak berdinak direnez lurretik abiadurak berdinak direnez lurretik beti alde berdina ikusten dugu eta beti alde berdina ikusten dugu eta ikusten ez dugun aurpegiari deitzen ikusten ez dugun aurpegiari deitzen diogu ilargiaren aurpegi ezkutua.diogu ilargiaren aurpegi ezkutua.

Ikusten dugun aurpegia Aurpegi ezkutua

MAREAKMAREAK

Itsasaldiak edo mareak lurreko ozeano Itsasaldiak edo mareak lurreko ozeano eta itsasoen gorakada eta beherakada eta itsasoen gorakada eta beherakada ziklikoak dira.ziklikoak dira.

Bi marea mota daude:Bi marea mota daude:

MAREA BIZIAKMAREA BIZIAK MAREA HILAKMAREA HILAK

Marea biziakMarea biziak

Marea bizietan ozeanoko ur maila asko Marea bizietan ozeanoko ur maila asko igotzen da ilargia eta eguzkia paralelo igotzen da ilargia eta eguzkia paralelo jarri eta bien grabitate jarri eta bien grabitate indarrabateratzen denean.indarrabateratzen denean.

Marea hilakMarea hilak

Marea hiletan, ordea, ur maila oso gutxi Marea hiletan, ordea, ur maila oso gutxi igotzen da ilargia eta eguzkia angelu igotzen da ilargia eta eguzkia angelu zuzen batean daudenez baten grabitate zuzen batean daudenez baten grabitate indarrak bestearena gutxitzen duelako. indarrak bestearena gutxitzen duelako.

KONDAIRAKKONDAIRAK

Denok entzungo zenuten gizotsoari Denok entzungo zenuten gizotsoari buruzko istorioak. Nola ilargi betean buruzko istorioak. Nola ilargi betean dagoen gauetan gizotson bihurtu eta dagoen gauetan gizotson bihurtu eta odol bila dijoan.odol bila dijoan.

Ala agian ere entzungo zenuten Ala agian ere entzungo zenuten banpiroak ilargi beteko gauetan jendeari banpiroak ilargi beteko gauetan jendeari odola xurgatzea ateratzen direla.odola xurgatzea ateratzen direla.

Nire ezaugarriak jakin nahi

badituzu, nire gainean klikatu!

Niregan duen eragina jakin nahi

baduzu, nire gainean klikatu!

• Lurraren satelite bakarra da.

• Lurraren inguruan biraka dabilena.

• Ilargia eta Lurraren artean, batez beste, 384.400 km daude.

• Orbita eliptikoa du: distantziarik txikiena (perigeoa) 356.000 km-koa da eta handiena (apogeoa) 406.000 km-koa.

• Erradioa : 384.400 km

• Eszentrikotasuna: 0,0549 Orbita periodoa 27e7o43,7m

• Inklinazioa: 5,1454°

• Planeta: Lurra

– Diametroa 3.474,8 km

• Masa 7,349×1022 kg/m³

• Grabitatea azalean 1,62 m/s2

• Errotazio periodoa 27eg 7o 43,7min

• Albedoa 0,12

• Tenperatura 250 K

90° W Aurpegi hurbila

• Aurpegi urruna 90° E

• Kraterrak asteroide batek ilargia ukitzean sortzen dira.

• Txikienek metro bateko tamaina izan dezakete eta handienek 1000 km.koak.

• Hala ere bere masa baino 10.000 aldiz arroka gehiago jaurtitzen du kanpora, kraterra eta inguruko erregolitoa sortuz.

Nire ezaugarriak jakin nahi

badituzu, nire gainean klikatu!

Niregan duen eragina jakin nahi

baduzu, nire gainean klikatu!

Ilargiaren historia jakin nahi baduzu,

nire gainean klikatu!

HISTORIA

Ilargiak, gure sateliteak, erakarmen berezia izan du gizakiarengan betidanik. Ilargiarekiko jakinmina eta Ilargiaren sinbologia berezia, giza kultura gehienen sustraietan egon dira.

Espazioaren esplorazioko beste arlo askotan gertatu den bezala, sobietarrak izan

ziren Ilargiaren esplorazioan lehenengo urratsa jorratu zutenak. Dena den, lehia

horretan iparramerikarrak izan ziren azkenik garaile; lehenengoz gizakia Ilargian

pausatzea lortu bait zuten.

Gehiago jakin nahi baduzu

- 1959.eko urtarrilaren lan sobietarrek Lurraren eremu grabitatorioari ihes eginez espazio urrunera joan zen lehenengo zunda jaurti zuten. Ilargitik nahikoa gertu igaro ondoren, Eguzkiaren inguruko orbita hartu zuen.

- Hilabete-pare bat geroago iparamerikarrek Pioneer 4 zunda jaurti zuten Ilargirako bidean. Teorian zundak Ilargitik 24.000 km-ra igaro behar zuen. Gure satelitetik 60.000 km-ra igaro zen, jaurtigailuaren bigarren urratsa behar baino segundo bat beranduago lanean hasi zelako.

- Ilargiaren esplorazioan emandako hurrengo urratsa ere sobietarrek eman zuten. 1959ko irailaren 12an Baikonurretik, sobietarren jaurtiketa-eremutik, Luna 2 jaurti zutenean.

- Luna 3k 1959.eko urriaren 4ean Baikonur utzi eta Ilargirako bidea hartu zuen. Luna 2k moduko tresnak eraman zituen Ilargairen inguruak miatzeko eta hark lortutako emaitzak egiaztatzeko.

Nork esango zuen ilargira iritsi eta golf-era jokatuko

genuenik…Hemen ez

dago ia grabitaterik !!!

- Ilargiaren esplorazioaren historian, sobietarrek erdietsitako primeziak ez ziren hauek bakarrik izan. Ilargian lehen aldiz astiro pausatzea beraiek jaurtitako zunda batek eginikoa da: Luna 9k lortu zuen Ilargian poliki pausatzea 1966.eko urtarrilaren 31n.

- Bien bitartean, iparramerikarrak ez ziren atzean gelditu Ilargirako lehian.

- Azken finean, gizakia Ilargian jartzea ez da txantxetako gauza. Helburua lortu ahal izateko arazo eta erronka teknologiko askori (baliabide informatiko boteretsuak, material berriak, komunikazio-sistema egoki eta fidagarriak etab.) aurre egin behar izan zitzaion, eta gainditu noski. Horrexegatik, Apollo programaren ondorioak ez ziren espazioaren esploraziora mugatu eta gizakiaren eguneroko bizitzan aplikazioa eta eragina izan zuen garatutako teknologia askok. Ikuspegi honetatik begiraturik ere, Apollo programa oso arrakastatsua izan zen.

Gehiago jakin nahi baduzu joan zaitez www.austrinus.com/01/luna.html

http://jmarcano.topcities.com/beginner/luna/historia.html

www.windows.ucar.edu/tour/link=/earth/moon2.sp.html&edu=high

Nire ezaugarriak jakin nahi

badituzu, nire gainean klikatu!

Niregan duen eragina jakin nahi

baduzu, nire gainean klikatu!

Ilargiko bizitza ikusi nahi baduzu,

nire gainean klikatu!

Ilargiaren historia jakin nahi baduzu,

nire gainean klikatu!

Klik egin ilargira joateko.

Eh! Lurraz aspertu egin nahiz, zergatik ez dugu ilargian etxe bat

eraikitzen?

Klik egin etxea eraikitzeko

Oh! Oh!Etxe hau ez dago ilargian

jartzeko prest. Nondik aterako dugu oxigenoa? Nola

babestuko dugu meteoritoengandik? Goazen

ILARGIKO ETXE bat eraikitzea.

• Ilargiak hainbat antzekotasun ditu Lurrarekiko batez ere,bere osaera.Ilargiak ez du atmosfera garrantzitsurik eta beraz ez da egoten higadurarik klima dela eta,grabitate indarra txikiagoa delako.

Gizakiok ilargian edo espazioan bizitzeko hainbat materia mota oso garrantzitsu behar ditugu:•Oxigenoa•Hidrogenoa •Nitrogenoa•KarbonoaGure gorputza substantzia hauetaz osatuta dago. Horregatik dira oso garrantzitsuak guretzat.

Planoa

Landareak

Klik egin nahi duzun aukeran berari buruz informazioa jasotzeko

Eraikitzeko materialak

Tuberiak

Lur azpiko kaleak

Eraikinaren babesak

Planoari begiratzeari bukatu baduzu klik egin hemen

• Edozein gauzaren kilo bat espaziora eramatea 10 mila AEB-ko dolar balio du.

• Honengatik ilargiko materialak ahalik eta gehien aprobetxatu behar ditugu.Diseinu berri asko atera dira baina Nader Khalili arkitekto iraniarrak superadobe izeneko teknika bat asmatu du. Zakuak edozein materialez bete eta hauekin paretak egiten dira: zakuak ilargiko lurrez bete daitezke eta honela lurretik eraikitzeko materiala eramateko beharra ez da egongo.

• Gizakiak oxigenoa behar duenez, landareen negutegiak jartzea erabaki dugu.

• Jadanik, ranuculo izeneko landare espezie bat, ilargiko lurraren antzeko batean haztaraztea lortu dute eta gainera duela gutxi ur izoztua aurkitu dute ilargian.

• Negutegi bakoitzean zenbat landare landatu behar diren jakiteko, web horri honetan jartzen duena irakurtzea proposatzen dizuegu:

Klikatu hemen

• Tuberien zeregina, nagusiki, bizilekuetako, lur azpiko kaleetako… airea, negutegietakoekin berdintzeko erabiliko dira.

• Honetarako, tutu hauek gasak bi norabideetan garraiatzeko erabiliko diren elizez beteta egongo dira.

• Kaleak ilargian, lurrean ez bezala, lur azpitik ibiliko dira babes gehiago edukitzeko.

• Bi babes nagusi antzeman ditzakegu eraikinean:– Eraikinaren beheko aldea blindatua dago

meteorito handi bat eroriko balitz, sortutako uhinak eraikinari ez eragiteko.

– Eraikinaren inguruan magnetismo gune bat jarri beharko da, barrukoak izpi kosmikoetatik babesteko. Teknika hau garapen bidean dago.

Ea gora gora!!!!!!!

Azkar bukatu behar dugu

Nire ezaugarriak jakin nahi

badituzu, nere gainean klikatu!

Neregan duen eragina jakin nahi

baduzu, nere gainean klikatu!

Ilargiko bizia ikusi nahi baduzu,

nere gainean klikatu!

Ilargiaren historia jakin nahi

badeuzu, nere gainean klikatu!

AMAIERA