Baina ezta? Zein eskualdetan bizi zara? Anboto …2010/09/02  · Bizkaian bizi zara, ezta? Zein...

Post on 15-Aug-2020

3 views 0 download

Transcript of Baina ezta? Zein eskualdetan bizi zara? Anboto …2010/09/02  · Bizkaian bizi zara, ezta? Zein...

Mari Urraka naiz, lagunok, Anbotoko Mari. Baina badauzkat beste izen batzuk: Anbotoko sorgina,

Anbotoko andrea. Hainbeste modutara deitzen didatenez, modu askotako

ipuinak dauzkat.

Tira! Nongoa zara zu? Bizkaian bizi zara,

ezta? Zein eskualdetan bizi zara? Anboto

ondoan?

MARI

Entzun al duzu inoiz horrelakorik?

Ordu bat harako ordu bat honako hodeien petik sasi geinetik eta frist!Hemendik aurrera elkarrekin egongo gara. Goiko esaldia errepikatuko dugu elkarrekin eta Bizkaitik Bizkaira ibiliko gara. Gauza ederrak ikusi eta ikasiko ditugu. Prest zaude nirekin osteratxoa egiteko? Batetik bestera ibiliko gara, Enkarterrin, Ezkerraldean eta Meatzaldean, Hego Uribe barruan, Busturialdera joko dugu eta Uribe-Butroera ere bai...

Anbototik atera eta leku hauetan egingo dugu geldiunea nire lagun Akerbeltzekin batera.

Prest zaude? Goazen, bada.

Bizkaitik Bizkaira, Mari Ibiltari

ANBOTO

AKERBELTZ

GORDEXOLA

GUENES

ZALLA

KARRANTZA HARANA

LANESTOSA

TURTZIOZ SOPUERTA

ARTZENTALES

GALDAMES

GORDEXOLA

ALONSOTEGI

6

7

Alde bietatik plastifikatu eta goiko aldean egiozu zulotxo bat. Hari bat sartu zulotik eta lotu agendarekin. Markatzaile aparta izango duzu!

irudi zoragarri hau puntutxoetatik

88

9

ordu

aas

teleh

ena

marti

tzen

aeg

uazte

naeg

uena

barik

ua

1010

29 3022 23 24 25 26 27 2815 16 17 18 19 20 218 9 10 11 12 13 141 2 3 4 5 6 7

27 28 29 30 31

13 14 15 16 17 18 196 7 8 9 10 11 12

1 2 3 4 5

26 27 28 29 3019 20 21 22 23 24 2512 13 14 15 16 17 185 6 7 8 9 10 11

1 2 3 4

24 25 26 27 28 29 3031

10 11 12 13 14 15 163 4 5 6 7 8 9

1 2

21 22 23 24 25 26 2714 15 16 17 18 19 20

1 2 3 4 5 67 8 9 10 11 12 13

23 24 25 26 27 28 2930 31

16 17 18 19 20 21 2212 13 14 15 16 17 185 6 7 8 9 10 11

1 2 3 4

25 26 27 28 29 30 3118 19 20 21 22 23 2411 12 13 14 15 16 174 5 6 7 8 9 10

1 2 3

22 23 24 25 26 27 2815 16 17 18 19 20 218 9 10 11 12 13 141 2 3 4 5 6 7

29 30 3122 23 24 25 26 27 2815 16 17 18 19 20 218 9 10 11 12 13 141 2 3 4 5 6 7

10.URRIA 11.ZEMENDIA 12.ABENDUA

9.IRAILA7.GARAGARRILA

4.JORRILA

1.URTArrila

5.LORAILA

2.zezeila MARTXOA

ekaina

uztaila

azaroa

otsaila

APIRILA MAIATZA

3.martia

6.BAGILA

17 18 19 20 21 22 23

25 26 27 28 29 30 3118 19 20 21 22 23 2411 12 13 14 15 16 174 5 6 7 8 9 10

1 2 3

19 20 21 22 23 24 2526 27 28 29 30 31

20 21 22 23 24 25 26

27 28 29 3020 21 22 23 24 25 26

6 7 8 9 10 11 121 2 3 4 5

13 14 15 16 17 18 19

28 29 30

9 10 11 12 13 14 15

GALDAMES - TURTZIOZ SOPUERTA - LANESTOSA - GUENEZ - ARTZENTALEs - KARRANTZA HARANA - GORDEXOLA - ZALLA

2 3 4 5 6 7 8

8.AGORRILA 1ABUZTUA

1111

28 29 3021 22 23 24 25 26 2714 15 16 17 18 19 207 8 9 10 11 12 13

1 2 3 4 5 6

12 13 14 15 16 17 185 6 7 8 9 10 11

1 2 3 4

25 26 27 28 29 3018 19 20 21 22 23 2411 12 13 14 15 16 174 5 6 7 8 9 10

1 2 3

23 24 25 26 27 28 2930 31

9 10 11 12 13 14 152 3 4 5 6 7 8

1

20 21 22 23 24 25 2613 14 15 16 17 18 19

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

22 23 24 25 26 27 2829 30 31

15 16 17 18 19 20 2111 12 13 14 15 16 174 5 6 7 8 9 10

1 2 3

17 18 19 20 21 22 2310 11 12 13 14 15 163 4 5 6 7 8 9

1 2

21 22 23 24 25 26 2728

14 15 16 17 18 19 207 8 9 10 11 12 13

1 2 3 4 5 6

28 29 30 3121 22 23 24 25 26 2714 15 16 17 18 19 207 8 9 10 11 12 13

1 2 3 4 5 6

10.URRIA 11.ZEMENDIA 12.ABENDUA

9.IRAILA7.GARAGARRILA

4.JORRILA

1.URTArrila

5.LORAILA

2.zezeila MARTXOA

ekaina

uztaila

azaroa

otsaila

APIRILA MAIATZA

3.martia

6.BAGILA

16 17 18 19 20 21 22

24 25 26 27 28 29 3031

10 11 12 13 14 15 163 4 5 6 7 8 9

1 2

18 19 20 21 22 23 2425 26 27 28 29 30 31

19 20 21 22 23 24 25

26 27 28 29 3019 20 21 22 23 24 25

5 6 7 8 9 10 111 2 3 4

12 13 14 15 16 17 18

27 28 29 30

8 9 10 11 12 13 14

GALDAMES - TURTZIOZ SOPUERTA - LANESTOSA - GUENEZ - ARTZENTALEs - KARRANTZA HARANA - GORDEXOLA - ZALLA

26 27 28 29 30 31

-

1 2 3 4 5 6 7

24 25 26 27 28 29 3031

8.AGORRILAABUZTUA

17 18 19 20 21 22 23

Kaixo, lagunok. Anbotoko Mari naiz. Ikasturtea heldu da eta BErMEoN nago, Busturialdean. Bermeoko bertoko mendietariko bat Sollube dugu.

XIXILI

Portuan nagoela, Xixili lamiarekin egin dut topo. Pozik dago, hilabete honetan jaiak direlako eta bera protagonista delako.

Hauxe kontatu dit Xixilik:

-Badakizu Mari Izaro berbak uharte esan nahi duela?

Gero Xixili eta biok herrira eta herritarrengana joan gara. Bermeo urdinez jantzita dabil, herriko Andra Mari jaiak ospatzen eta ho-nelakoak kantatzen:

Irrintzi artien hor Xixili kendu dau galbanie zapidxe ipini jai itsosuen jai baserridxen egunaro egunaro kalienXixilik esan dit, herriko jaietan trapuzko panpinaren antza hartzen duela, baina irailaren 16a heltzen denean, bere mozorroa kendu eta trapuzko panpina jartzen du bere ordez. Nik horrenzergatia galdetu diodanean, irailaren 16an trapuzko Xixili erre egiten dutela esan dit.

Egun horretan, herritar asko eta asko joaten dira udaletxe aurretik portuzarreraino, Xixiliren doluminez.

“Agur Xixili, agur Xixili, larala laralala, laralala…”

LIBURUAK BESAPEAN DITUZTELA, ESKOLARA UME TALDEAK

20 21 22 23 24 25 26

6 7 8 9 10 11 1230 31 1 2 3 4 5

13 14 15 16 17 18 19

27 28 29 3020 21 22 23 24 25 26

6 7 8 9 10 11 1230 31 1 2 3 4 5

13 14 15 16 17 18 19

27 28 29 30

30

31

1

15

2

3

4

5

16

20 21 22 23 24 25 26

6 7 8 9 10 11 121 2 3 4 5

13 14 15 16 17 18 19

27 28 29 30

6

7

8

17

9

10

11

12

18

13

14

15

20 21 22 23 24 25 26

6 7 8 9 10 11 121 2 3 4 5

13 14 15 16 17 18 19

27 28 29 30

19

16

17

18

19

20

20 21 22 23 24 25 26

6 7 8 9 10 11 121 2 3 4 5

13 14 15 16 17 18 19

27 28 29 30

20

21

22

21

23

24

25

26

22

20 21 22 23 24 25 26

6 7 8 9 10 11 121 2 3 4 5

13 14 15 16 17 18 19

27 28 29 30 1 2 3

27

28

29

23

30

1

2

3

Urriko eguna, argiko iluna; seietan argia, seietan iluna

BALENDIN ENBEITA

Horrelakoak esaten zituen gure Balendin Enbeitak, Muxikako ber-tsolariak. MUXIKA herri ederra da, bertsolarien habia.

Urretxindorrarekin nabil kantari eta ipuintxo bat kontatu dit Peru eta Marixeri buruz.

ondoren hegan egin dugu MUNdAKAraino. Mundaka udalerrian egin dugu geldialdia. Itsasora begira gaudela, olatu itzelak ikusi ditu-gu Mundakan eta jendea surfa egiten aritu da.

Mundaka Busturialdeko udalerri bat da Muxika moduan, itsasoare-kin lotura handia daukana. Baina era berean Bizkaiko Jauregiko leku garrantzitsuenetarikotzat nabarmentzen dute historialariek Mundaka, herrian jaio baitzen Jaun Zuria, Bizkaiko lehen jauna. Eskoziako printzesa baten semea izaki, Ingalaterrako erregearen-gandik ihes zihoala iritsi omen zen gure kostaldera. Herriaren izena jatorri daniarrekoa ei da, eta frogatuta dago vikingoak herrian egon zirela 90. urte aldera.

Erdu Muxikara eta Mundakara eta primeran pasatuko duzu!

Kukuak kuku, diruz banitu bi zaku.

SURFLARIA

18 19 20 21 22 23 24

4 5 6 7 8 9 101 2 3

11 12 13 14 15 16 17

25 26 27 28 29 30 31

4

5

6

27

7

8

9

10

28

11

12

13

18 19 20 21 22 23 24

4 5 6 7 8 9 101 2 3

11 12 13 14 15 16 17

25 26 27 28 29 30 31

29

14

15

16

17

30

18

19

20

18 19 20 21 22 23 24

4 5 6 7 8 9 101 2 3

11 12 13 14 15 16 17

25 26 27 28 29 30 31

31

21

22

23

24

32

25

26

27

18 19 20 21 22 23 24

4 5 6 7 8 9 101 2 3

11 12 13 14 15 16 17

25 26 27 28 29 30 31

33

28

29

30

31

Kaixo ENKArTErrIko lagunak: Erratza hartu eta ez dakit zer gertatu den. denboran aurrera egin beharrean, atzera egin dut eta bat-batean, Avellanedako juntetxean nago, XIV. mendean.

-Aizu, zer egiten duzu hemen, nor zara? -galdetu dit ar-madura jantzita zeukan gizon batek.

KORREJIDOREA

-Ni Mari, eta zu?

-Ez dakizu nor naizen? Bizkaiko Enkarterriko korrejidorea naiz, -esan dit ezertxo ere ulertu gabe-. Zer arropa duzu jantzita? Etorri nirekin.

Eta logela batera eramanda, garai hartako arropaz jantzi nau. Gero esan dit:

-Juntetxea erakutsiko dizut: hau kartzela da, hori batzar gela, zatoz armarria ikustera.

Ni harrituta nago. Itzelezko juntetxea da.

-Enkarterriko lagunak juntetxe honetan elkartzen gara: Artzen-tales, Galdames, Gordexola, Guenes, Karrantza Harana, Sopuerta, Turtzioz eta Zalla. Izan ere, Balmaseda eta Lanestosa ez dira ber-taratzen hiribilduak direlako eta euren politika dutelako.

Gaur egun, Enkarterriko Museoaren egoitza da eta astean zehar irekita aurkituko duzu. Erdu eta gozatu ipuinak entzuten.

Egia bada, sakelan sar. Gezurra bada, ez kolkoan har.

Azaroa hotz, negua motz

2

3

22 23 24 25 26 27 28

8 9 10 11 12 13 141 2 3 4 5 6 7

15 16 17 18 19 20 21

29 30

1

37

4

5

6

7

38

8

9

10

22 23 24 25 26 27 28

8 9 10 11 12 13 141 2 3 4 5 6 7

15 16 17 18 19 20 21

29 30

39

11

12

13

14

40

15

16

17

22 23 24 25 26 27 28

8 9 10 11 12 13 141 2 3 4 5 6 7

15 16 17 18 19 20 21

29 30

41

18

19

20

21

42

22

23

24

22 23 24 25 26 27 28

8 9 10 11 12 13 141 2 3 4 5 6 7

15 16 17 18 19 20 21

29 30

43

25

26

27

28

Urteko azken txangora heldu gara, irakurle. BALMASEdA hiribildura, hain zuzen ere.

Hegan etorri naiz eta Gabonak Balmasedako neska-mutilekin ospatu nahi ditut. Amaia, bertako neskatila, etorri zait irribarretsu.

-Aizu, Mari, laster olentzero etorriko zaigu bisitari, eta Errege Magoak ere bai. Gu irrikan gaude opari ederrak ekartzen dizkigutelako.

Amaiak orduan herria erakutsi eta bere historia kontatu dit.

amaia

-Bazenekien herrian Erdi Aroko azoka eta Aste Santua ospatzen ditugula?

Erdi Aroko azokara eta Aste Santuan gure herrira etor zaitezen gon-bidatzen zaitugu- esan dit.

Amaia eta lagunak pozez kantari daude Gabonak laster direlako, opari bikainak jasoko dituztelako eta badakitelako oporrez geroztik ASTE SANTUko ikuskizuna izango dutela herrian, Nazaretheko Jesu-sen bizitzaren antzezpena ikusteko gogo biziz daude!

Erdu eta gozatu gurekin! Sinetsi nahi duenak, Balmasedara etorri eta ikus dezala. Neuk diotsuet hau egia dela gari heldua berdea den bezala.

Abenduko eguna, argitu orduko iluna

29

30

1

20 21 22 23 24 25 26

6 7 8 9 10 11 1229 30 1 2 3 4 5

13 14 15 16 17 18 19

27 28 29 30 31

47

2

3

4

5

48

6

7

8

20 21 22 23 24 25 26

6 7 8 9 10 11 121 2 3 4 5

13 14 15 16 17 18 19

27 28 29 30 31

49

9

10

11

12

50

13

14

15

20 21 22 23 24 25 26

6 7 8 9 10 11 121 2 3 4 5

13 14 15 16 17 18 19

27 28 29 30 31

51

16

17

18

19

52

20

21

22

20 21 22 23 24 25 26

6 7 8 9 10 11 121 2 3 4 5

13 14 15 16 17 18 19

27 28 29 30 31

53

23

24

25

26

54

27

28

29

20 21 22 23 24 25 26

6 7 8 9 10 11 121 2 3 4 5

13 14 15 16 17 18 19

27 28 29 30 31 1 2

55

30

31

1

2

Enkarterri eskualdea utzi eta ArrIGorrIAGAko udalerrira. Hemen Mika laguna daukat zain. Ez dakizue nor den Mika? Bertako esko-lako pertsonaia ezaguna da. Gonbidapena luzatu dit Harri Gorrien Sekretua ibilbide turistikoa egiteko elkarrekin.

Komiki bat eman dit, eta ibilbide osoan lagundu dit. Ibilaldia Arrigo-rriaga erdi-erdian hasi dugu, plazan. Bertan gelditu gara, Harri Go-rrien Sekretuaren harrera-lekuan. Ibilbidea oinez egiten hasi gara eta kilometro eta erdi inguruko bidea egin dugu.

Entzun duzu inoiz Padurako gudua?

Padurako gudua (batzuetan Arrigorriagako gudua) Bizkaiko Jaurerria sortu zuen gudua zen, Bizkaia menderatu nahi zuten Leongo Erresuma tropak eta Jaun Zuriak zuzendutako bizkaitarren artekoa.

Arrigorriagan 888. urteko ekaineko egun batean gertatutakoari buruz jakin nahi baldin baduzu, erdu Arrigorriagara, egon Mika-rekin eta...

Eta nik kontatu dizuet Mikak kontatutako moduan, eta zuk ere badakizu orain Padurako guda nola sortu zan munduan.

Urtarrila, mendian elur pila

Mika

3

4

5

17 18 19 20 21 22 23

3 4 5 6 7 8 91 2

10 11 12 13 14 15 16

24 25 26 27 28 29 3031

59

6

7

8

9

60

10

11

12

17 18 19 20 21 22 23

3 4 5 6 7 8 91 2

10 11 12 13 14 15 16

24 25 26 27 28 29 3031

61

13

14

15

16

62

17

18

19

17 18 19 20 21 22 23

3 4 5 6 7 8 91 2

10 11 12 13 14 15 16

24 25 26 27 28 29 3031

63

20

21

22

23

64

24

25

26

17 18 19 20 21 22 23

3 4 5 6 7 8 91 2

10 11 12 13 14 15 16

24 25 26 27 28 29 3031

65

27

28

29

30

Anbototik GALdAKAora. Inauteriak heldu dira eta Galdakaoko udalerrira joan naiz ea Mozolloker ikusten dudan. Lagun jatorra da eta parrandero aparta. Galdakaon bizi da, Mozolo eta Usan-soloko Lamiarekin batera.

Hara!, zera ahaztu zait esatea: Galdakao Hego-Uribe eskualdean dago eta Txorierri, durangaldea eta Arratiako eskualdeekin egiten du muga.

Gangurengo mendilerroaren magaletan, bi mendixka ageri dira ezagunak: Upo mendia (556 m) eta Mandoia mendia (640 m). Bestela, Ibaizabalek herria zeharkatzen du ekialdetik etorrita eta mendebaldean kilometro gutxira Nerbioi ibaiarekin bat egiten du, Basaurin.

Mozolo

Urtarrila, hotzak hila; otsaila, firili-faraila

Auzo hauek ditu Galdakaok: Aperribai, Arte-ta, Bekea, Bengoetxe, Berezikoetxe, Elexalde, Erletxe, olabarrieta-Txistulanda, Zuhatzu, Tximilarre, Urreta eta Usansolo, herri izaera duena eta herrigunetik kanpo dagoena.

Ni Mozollokerrengana noa inauteriak ondo pasatzera. Zuk ere primeran pasa!

Upo eta Mandoia, Usansolo eta Galdakao, Mozolo Lamiari pozez etorri jako.

LAMIA

31

1

2

21 22 23 24 25 26 27

7 8 9 10 11 12 1331 1 2 3 4 5 6

14 15 16 17 18 19 20

28

69

3

4

5

6

70

7

8

9

21 22 23 24 25 26 27

7 8 9 10 11 12 131 2 3 4 5 6

14 15 16 17 18 19 20

28

71

10

11

12

13

72

14

15

16

21 22 23 24 25 26 27

7 8 9 10 11 12 131 2 3 4 5 6

14 15 16 17 18 19 20

28

73

17

18

19

20

74

21

22

23

21 22 23 24 25 26 27

7 8 9 10 11 12 131 2 3 4 5 6

14 15 16 17 18 19 20

28

75

24

25

26

27

Bizkaiko ETXEBArrIn nago, martxoan, Hego-Uribe eskualdeko he-rri eder batean. Udaletxean bertan ezetz igarri norekin egin dudan topo? Ku-ku txoritxoarekin. Ku-ku, ku-ku entzun dut.

-Mari, zer egiten duzu Etxebarritik, bada? -galdetu dit Ku-kuk.

-Herri ederra duzuela esan didate, eta hementxe nago bisitari -esan diot Ku-kuri.

orduan Ku-kuk Etxebarriko auzorik auzo eraman nau, Ametzolatik ha-sita, gero Legizamonera, Uribarri-ra eta Kukullaga auzora.

-Mari, hemengo Kukullaga par-kean nabil kantari ni, zuhaitzez zuhaitz. Nire izena ere leku honeta-tik dator -esan dit pozez kantari

Ku-kuk.

Gero Kurubiolandaraino joan gara eta Ku-Ku hasi zait berriz berbetan:

-Hemen duzun hau Kurubiolanda mugarria da. Mugarri honek Bil-bo, Zamudio, Etxebarri eta Galdakao herriak banatzen ditu.

ondoren udal kiroldegian, Bekosolo eta San Antonioko liburutegian eta beste hainbat tokitan egon gara.

-Erdu Metrora -esan dit Ku-kuk.

Eta harro-harro Etxebarriko Metro dotorea erakutsi dit.

Irri eta barri, Jose Etxebarri, pausuan pausu kakalarri.

Martia, dirdirka itargia

KU-KU

28

1

2

21 22 23 24 25 26 27

7 8 9 10 11 12 1328 1 2 3 4 5 6

14 15 16 17 18 19 20

28 29 30 31

79

3

4

5

6

80

7

8

9

21 22 23 24 25 26 27

7 8 9 10 11 12 131 2 3 4 5 6

14 15 16 17 18 19 20

28 29 30 31

81

10

11

12

13

82

14

15

16

21 22 23 24 25 26 27

7 8 9 10 11 12 131 2 3 4 5 6

14 15 16 17 18 19 20

28 29 30 31

83

17

18

19

20

84

21

22

23

21 22 23 24 25 26 27

7 8 9 10 11 12 131 2 3 4 5 6

14 15 16 17 18 19 20

28 29 30 31

85

24

25

26

27

86

28

29

30

21 22 23 24 25 26 27

7 8 9 10 11 12 131 2 3 4 5 6

14 15 16 17 18 19 20

28 29 30 31 1 2 3

87

31

1

2

3

Uribe-Butroe eskualdean nago, lagunok. Uribe-Butroe osatzen duten udalerriak Arrieta, Bakio, Fruiz,

Gamiz-Fika, Gatika, LAUKIZ, MArUrI-JATABE, Menaka eta Mungia dira.

osteratxo bat egitera animatzen zara? Goazen, bada. Lehenik salto egin eta Lauaxeta poetaren

jaioterrira joko dugu, Laukizera; San Mar-tin eliza bisitatu eta Unbera joango gara,

Unbe mendira. Santutegia bisitatuko dugu, Ama Birjinaren erromesaldi-

rako jomuga. Gauza bitxi bat lagun, bertan dagoen iturburu batek

gaixotasunak sendatzen dituela dio herri sinesmen batek.

LAuaxeta

Jarraian, Jataren magaletan abiatuko gara. Paisaia ederra ikusteko aukera aparta izango dugu. Ibilbideari hasiera emateko Maruri-Jataberen udalerriko parrokiatik abiatu, San Lorenzoren elizan hasi eta oso ondo seinalizatuta dagoen pista batetik abiatuko gara.

Egia izan, ez izan, gezurra denik behintzat, laukizkoei eta jatabekoei behintzat ez esan.

Apirila, goazen denok lore bila

4

5

6

18 19 20 21 22 23 24

4 5 6 7 8 9 101 2 3

11 12 13 14 15 16 17

25 26 27 28 29 30

91

7

8

9

10

92

11

12

13

18 19 20 21 22 23 24

4 5 6 7 8 9 101 2 3

11 12 13 14 15 16 17

25 26 27 28 29 30

93

14

15

16

17

94

18

19

20

18 19 20 21 22 23 24

4 5 6 7 8 9 101 2 3

11 12 13 14 15 16 17

25 26 27 28 29 30

95

21

22

23

24

96

25

26

27

18 19 20 21 22 23 24

4 5 6 7 8 9 101 2 3

11 12 13 14 15 16 17

25 26 27 28 29 30 1

97

28

29

30

1

orTUELLAn nago, lagunak. Meategi batera joan naiz eta bat-batean, Antonio meatzaria etorri zait, kontu-kontari.

-Mari, egon al zara meategi baten barruan inoiz?-esan dit.

-Ez,-erantzun diot.

-Ba, nik erakutsiko dizut bat.

Antoniok gauza asko kontatu dit meategiei buruz.

-Harri zulatzailea edo artilleroa nintzen. Meategietan leher-gailuak jartzen arduratzen nintzen eta horretarako puntadun burdinazko makila luze batez baliatzen ginen.

-Eta leherketak zenbatero egiten zenituzten?-galdetu diot.

-Egunean hiru aldiz egiten ziren: goizeko zortzietan, eguer-diko hamabietan eta arratsaldeko lauretan. Leherketekin hasi baino lehen, korneta jotzen zen eta bandera gorriak ipintzen ziren seinale gisa.

ortuellako neska-mutilak, ba al zenekiten hau guztia?

Meatz hura Ortuella hau, andereñok egarria ase dau. Bi eta bi, ez dira lau. Bi eta bi, katuak miau.

Maiatzean kuku, garagarrilean mutu

antonio

2

3

4

16 17 18 19 20 21 22

2 3 4 5 6 7 81

9 10 11 12 13 14 15

23 24 25 26 27 28 2930 31

101

5

6

7

8

102

9

10

11

16 17 18 19 20 21 22

2 3 4 5 6 7 81

9 10 11 12 13 14 15

23 24 25 26 27 28 2930 31

103

12

13

14

15

104

16

17

18

16 17 18 19 20 21 22

2 3 4 5 6 7 81

9 10 11 12 13 14 15

23 24 25 26 27 28 2930 31

105

19

20

21

22

106

23

24

25

16 17 18 19 20 21 22

2 3 4 5 6 7 81

9 10 11 12 13 14 15

23 24 25 26 27 28 2930 31

107

26

27

28

29

Arraunketa gustuko baduzu, zatoz ZIErBENAra. Zierbenak Bizkaiko arraun-talderik zaharrenetakoa du. Arraunketak portuetako arraun-larien artean egoten zen lehian du sorburua. Lehengo mendean Zier-benak traineru handi, txiki zein batelen estropadetan parte hartu ohi zuen, eta Bizkaiko nahiz Gipuzkoako hainbat udalerrirekin lehiatzen

zen. Hala, bada, sari mordoa eskuratu du eta oraindik eusten dio horri, gero eta palmares handiagoa du eta.

10,5 km2-ko hedadurako udalerri honek honako muga hauek ditu: Iparrean itsasoa, Mendebalean Muskizeko

udalerria, Ekialdean Santurtziko udalerria eta Hegoaldean Abanto-Zierbena. Sei gune-

tan sakabanatuta dago: Cuesta, Arena, Portua, Valle, Kardedo

eta San Mames.

aRRAUN TALDEA

San juan bagilea, zapoak eta sugeak erre, artoak eta gariak gorde

Zer bisitatu? San roman Parrokia eta Portuko Ama Birjina eliza oso ikusgarriak dira. Halaber, Luzero Lurmuturretik ikusten diren bistak ere aipagarriak dira.

Zierbenako lagun ospetsu eta bidaien artean hona hemen bat: Gui-llermo Banales. Besteak beste zergatik da aparteko gizona? Galdetu herrian. Zerikusi handia du elurrarekin.

Zer egin ote du Guillermok? Zierbena oihu eta berbena, arraunean txapeldun eta denen artean onena.

30

31

1

20 21 22 23 24 25 26

6 7 8 9 10 11 1230 31 1 2 3 4 5

13 14 15 16 17 18 19

27 28 29 30

111

2

3

4

5

112

6

7

8

20 21 22 23 24 25 26

6 7 8 9 10 11 121 2 3 4 5

13 14 15 16 17 18 19

27 28 29 30

113

9

10

11

12

114

13

14

15

20 21 22 23 24 25 26

6 7 8 9 10 11 121 2 3 4 5

13 14 15 16 17 18 19

27 28 29 30

115

16

17

18

19

116

20

21

22

20 21 22 23 24 25 26

6 7 8 9 10 11 121 2 3 4 5

13 14 15 16 17 18 19

27 28 29 30

117

23

24

25

26

118

27

28

29

20 21 22 23 24 25 26

6 7 8 9 10 11 121 2 3 4 5

13 14 15 16 17 18 19

27 28 29 30 1 2 3

119

30

1

2

3

120

izena

telefonoa

121

izena eguna

122

www.katxiporreta.com

www.txiki.net

www.jokoak.com

www.ludoteka.com

www.xedera.com

www.goiatz.com

www.aisia.net

www.kometak.com

www.hiztegia.net

http://wikipedia.org

http://ahobetekanta. arteola.com

www.euskalmusika.com

www.hiru.com

www.laukiz.net

www.arrigorriaga.org

www.bermeokoudala.net

www.muxikakoudala.com

www.balmaseda.net

www.maruri-jatabe.net

www.etxebarri.net

www.ortuella.biz

www.enkarterri.org

www.zierbena.net

www.galdakao.net

www.mundaka.org

helbide interesgarriak

123

helbide interesgarriak

124

125

126

127

128

129

130

131

MZANEBREIZRE

UARKOFSNSBRT

NKRREKUNKAOX

DIAUMIOZKLAE

AXXARJSITMKB

KUDKEIIKIAAA

AMANBIJUBSDR

ORTUELLAAELR

EDCBMZMLTDAI

ARRIGORRIAGA

SARNÑOKRIKBN

EFIRRETRAKNE

ArrigorriagaBalmasedaBermeoEnkarterriEtxebarriGaldakao

LaukizMaruri-- -Jatabe

MundakaMuxikaOrtuellaZierbena

132

ArrIGorrIAGAKo HErrI IKASTETXEA

Mikel Alonsotegi, 1 48480 ArrIGorrIAGATf: 946712066014029aa@hezkuntza.net

MENdIA HLHIEnkarterri etorbidea 2 48800 BALMASEdATel: 94 680 02 76cepmendia@euskalnet.net

ZUBI ZAHArrA IKASToLAAldapa kalea 56 48800 BALMASEdATel: 94 610 30 95balmaseda@zubizaharra.com

SAN FrANTZISKo HErrI IKASTETXEAAtalde z/g 48370 BErMEoTel: 94 602 99 25 (Idazkaritza) Tel: 94 688 04 77 (Zuzendaritza)Faxa: 94 602 99 26014923aa@hezkuntza.net www.sanfrantzizkoberneo.ikastetxea.net

ELEIZALdE IKASToLAArane auzoa 6 48370 BermeoTel: 94 618 75 93Faxa: 94 688 77 25bermeo@ikastola.netwww.elizaldeikastola.net

SAGrAdo CorAZoN IKASTETXEAMatxitxako bidea 4 48370 BErMEoTel: 94 688 02 22Faxa: 94 688 15 81i.s.corazon@euskalnet.netwww.iscorazon.net

ANGEL LArENA LHILehendakari Agirre z/g 48879 ArTZENTALESTel: 94 680 92 95014026aa@hezkuntza.net

EdUArdo ESKArTZAGA LHIJose Antonio Garay Eguia, 348192 GordEXoLATel: 94 679 98 47014285aa@hezkuntza.net

CoNCHA LHI Concha, 49 48891 KArrANTZA HArANATel: 94 610 71 47014232aa@hezkuntza.net

AVELLANEdA HLBHIPGallarraga, 24 48830 SodUPETel: 94 669 23 28zuzendari@avellaneda.org

ErETZA LHIPadura z/g 48830 SodUPETel: 94 669 20 74014303aa@hezkuntza.net

SAN VIATor LBHIPSan Cristobal, 2 48.190 SoPUErTATel: 94 610 48 00secretaria@sanviator.com

JoSE SIErrA LHI Lehendakari Agirre, 4348880 TUrTZIoZTel: 94 680 92 37014447aa@hezkuntza.net

,

133

MArISTAS-SAN MIGUEL HLBHIPJ.A. Agirre Lehendakaria, 12-1448860 ZALLATel: 94 639 00 29zalla.secre@maristasiberica.es

MIMETIZ LHIEuskadi Plaza,3 48860 ZALLATel: 94 667 04 31014459aa@hezkuntza.net

SAN ANToNIo LHISanta Marina kalea 21 48450 ETXEBArrITel: 94 449 02 97014255aa@hezkuntza.net

J.M. BArANdIArAN LHISan Esteban Etorbidea, 16 48450 ETXEBArrITel: 94 449 50 45014254aa@hezkuntza.net

APErrIBAI HIAperribai auzoa z/g 48960 GALdAKAoTel: 94 449 68 62aperribaieskola@euskalnet.net

UNKINA HIMeatzeta bidea z/g 48960 GALdAKAoTel. 94 456 51 33014280aa@hezkuntza.net

GANdASEGI HIKurtzeko plaza z/g 48960 GALdAKAoTel. 94 457 09 22 / 94 457 10 66015053aa@hezkuntza.net

UrrETA HIUrreta kalea 11-13 48960 GALdAKAoTel. 94 456 34 96 / 94 456 06 57015101aa@hezkuntza.net

EGUZKIBEGI IKASToLAEgia auzoa z/g 48960 GALdAKAoTel. 94 456 02 64galdakao@ikastola.net

LAUKIZKo LAUAXETA ESKoLA Elizalde z/g Tel: 94 615 13 72 elauxeta@euskalnet.net

MUNdAKAKo ESKoLA PUBLIKoAAgirre lehendakaria plaza 1 48360 MUNdAKA Tel: 94 687 65 65014361aa@hezkuntza.net

UrrETXINdorrA ESKoLA PUBLIKoAKurtzero 41 48392 MUXIKATel: 94 625 12 81014356aa@hezkuntza.net

SAN FELIX IKASTETXEALasagabaster 1 48530 orTUELLATel: 946 640 230 / 946 354 728sanfelixikastetxea@sanfelix.orgwww.sanfelix.org

sustatzaileak

babesleak

testuak: Antton Irusta / ilustrazioak: Enrique Morente / diseinua: biko komunikazioa

EtxebarrikoUdala

Euskara Zerbitzua

MundakakoUdala

Euskara Zerbitzua

Maruri-JatabekoUdala

Euskara Zerbitzua

GaldakaokoUdala

Euskara Zerbitzua

Euskara Zerbitzua

Euskara Zerbitzua

Enkarterriko Mankomunitatea

Euskara Zerbitzua

MuxikakoUdala

Euskara Zerbitzua

LaukizkoUdala

Euskara Zerbitzua

OrtuellakoUdala

Euskara Zerbitzua

Euskara Zerbitzua

Bi z k a i ko Eu sk a ra Z erbit z uen Bi lg u ne a