Post on 06-Jan-2020
1
Eraikuntza-sektorea eta higiezinen euskal merkatua
2017ko adierazleen aurrerapena
2
Aurkibidea
1. Euskal ekonomia 2017an: higiezinen merkatuari lotutako adierazle nagusiak 3
2. Eraikuntza-sektorearen portaera 2017an 5 3. EAEko higiezinen merkatuaren jarduera 10 4. Hipoteka-merkatua EAEn eta higiezinen krisiaren
inpaktua 14 5. Ondorioak 18
3
1. Euskal ekonomia 2017an: higiezinen merkatuari lotutako adierazle nagusiak
Jarduera ekonomikoa 2017an Euskal ekonomiak portaera oso positiboa izaten jarraitu du 2017ko lehen seihileko ekoizpen-jardueraren hazkundeari dagokionez. Bere hazkunde-tasa % 2,8koa eta % 2,9koa izan da, hurrenez hurren, aurtengo lehen eta bigarren hiruhilekoetan.
EAEko BPGdaren bilakaera sektoreka 2016an eta 2017an eta estatuko BPGdarekiko konparazioa (urtetik urterako hazkunde-tasak)
Iturria: Eusko Jaurlaritzako Ekonomia eta Ogasun Saila
2016arekin alderatuta, nolabaiteko motelaldia dagoela dirudi, portzentajezko bi hamarreneko beherakada txiki batekin. Hirugarren sektorea da EAEko jarduera ekonomikoari tiraka jarraitzen duena 2017an, % 3tik gorako tasekin, argi eta garbi Industriaren eta Eraikuntzaren gainetik.
3,2
3,4 3,43,2
3,0 3,03,1
3
3
3
3
3
4
2016 2016 I 2016 II 2016 III 2016 IV 2017 I 2017 II
Estatuko BPGd
3,1
3,3
3,2 3,02,9 2,8
2,9
3,3
4,8
2,4
2,93,0
2,0
2,31,6
-0,3
2,7
1,9 1,9
2,1 2,0
3,2
3,0
3,4 3,1 3,1 3,1 3,2
-1
0
1
2
3
4
5
6
2016 2016 I 2016 II 2016 III 2016 IV 2017 I 2017 II
BPGd Industria Eraikuntza Zerbitzuak
4
Lan-merkatua 2017an Euskal ekonomian enpleguak izan duen hobekuntza oso handia izan da 2017ko lehen seihileko honetan. Biztanleria okupatua % 2,2 hazi da 2017ko bigarren hiruhilekoan eta 923 mila pertsona okupatuko kopurura iritsi da, 2011tik erregistratu ez zen kota.
Biztanleria okupatuaren gorakadarekin modu koherentean, EAEko langabezia-tasa murriztu egin da 2017an, % 11n kokatzeraino bigarren hiruhilekoan, 2014an erregistratutako kota handiena (% 16,1) baino portzentajezko bost puntu beherago eta estatuko batez bestekoa (% 17,2) baino portzentajezko sei puntu beherago.
Interes berezia du etxebizitza-eskaerarako gazteen eta 44 urte baino gutxiagokoen langabezia-tasaren beherakadak.
EAEko langabezia-tasa 2008-2017 aldian adin-taldeen arabera 2017ko II. hiruhilekora arte
Iturria: Eustat
EAEko biztanleria okupatua: 2008- 2017 (urtetik urterako hazkunde-tasak)
-2,9
-1,6
-0,4
1,41,2
1,6 2,2
-4
-3
-2
-1
0
1
2
3
2012 2013 2014 2015 2016 2017 I 2017 II
2017ko bigarren hiruhileko honetan, EAEko gazteen langabezia-tasa lehen aldiz kokatu da hamarkada honetan % 20tik behera. 25 urtetik 44ra bitarteko pertsonen langabezia-tasa, aldiz, % 11,5era jaitsi da, 2014an erregistratutako % 17,9 baino sei puntu beherago, baina atzeraldiaren aurreko erregistroetatik urrun oraindik (2008an % 4,1ekoa zen).
Iturria: Eustat eta EIN
3,8
8,1 9,1 10,811,8 15,1 16,1
15,3 13,4 11,4 11,09,9
22,925,0 23,9
30,7
38,3 38,235,2
29,1
23,2
19,1
4,1
8,8 9,512,0 13,0
16,417,9 17,0
14,8
11,6 11,5
2,3 4,8 6,4 7,5 8,311 11,5 11,6 10,5 10,2
9,7
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 I 2017 II
Guztira 16tik 24 urtera 25etik 44 urtera 45 urte edo gehiago
5
2017aren amaierarako eta 2018rako aurreikuspenak Eusko Jaurlaritzaren aurreikuspenen arabera, 2017ko ekitaldiak BPGdaren % 2,7ko hazkunde-tasarekin amaitu beharko luke. Beste erakunde batzuen aurreikuspenak baikorragoak dira eta % 3 inguruko hazkunde-tasa kalkulatu dute. Beraz, badirudi hazkundeak erritmo onean jarraituko duela, 2018an gehiago nabarmenduko den nolabaiteko motelaldiarekin bada ere. Hala, 2018rako, BPGda % 2,3 haziko dela aurreikusten da (Eusko Jaurlaritzaren aurreikuspena), Espainiako Gobernuak estatuko ekonomiarentzako aurreikusitakoa (% 2,6 2018an) baino zerbait gutxiago.
2. Eraikuntza-sektorearen portaera 2017an
2017ko bigarren seihilekoa arterainoko ekoizpen-jarduera 2017ko lehen eta bigarren hiruhilekoetan eraikuntza-sektorearen balio erantsia % 2,1 eta % 2 hazi da, hurrenez hurren, EAEn. Beraz, 2016ko urte amaierako erregistroak hobetu ditu (+% 1,6 urte osoan).
2014an susperraldia hasi zenetik, euskal eraikuntza-sektorearen ekoizpen-jardueraren hazkundea ekonomia osoarena baino txikiagoa izan da. Estatuko eraikuntza-sektorea, aldiz, asko hazten ari da 2017ko lehen hilabeteetan. Hain zuzen ere, % 4,5 eta % 4,8ko hazkunde-tasetara iritsi da aurtengo lehen eta bigarren hiruhilekoetan 2016ko hiruhileko berekin alderatuta.
Euskal BPGdaren hazkunde-aurreikuspenak 2017 eta 2018rako
Eboluzio-profil horrek lehengoan jarraitu du 2017ko lehen seihilekoan hobekuntza egon den arren. Hala, sektorearen balio-erantsiaren hazkunde-tasak euskal ekonomia osoa baino portzentajezko puntu bat beherago daude.
Eraikuntzaren balio erantsia EAEn eta estatuan 2015-2017 aldian (urtetik urterako aldakuntza-tasa)
Iturria: Eusko Jaurlaritzako Ekonomia eta Ogasun Saila
2,73,0 2,9 2,8
2,32,7 2,9
0
1
2
3
4
EuskoJaurlaritza
Confebask LaboralKutxa
BBVA
2017 2018
Iturria: Eusko Jaurlaritzako Ekonomia eta Ogasun Saila
0,5 1,6
-0,3
2,7
1,9 1,9 2,1 2,0
1,9
1,2
1,2
2,32,8
4,5
4,8
-1
0
1
2
3
4
5
6
2015 2016 2016 I 2016 II2016 III2016IV 2017 I 2017 II
EAE Estatua
6
Halaber, sektoreko jardueraren hobekuntzak enpleguan izan duen inpaktua txikia izan da 2016 arte. Diagnostiko hori 2017ko lehen seihilekora zabal daiteke. Sektorean okupatutakoak 47.400 pertsona dira 2017ko bigarren seihileko honetan, Eustaten BJAren arabera. Sektoreko enpleguak biztanleria okupatu guztiaren gainean duen pisuak gutxieneko historikoetan jarraitzen du (% 5,1 2017ko bigarren hiruhileko honetan). BAIren datuen arabera, aldiz, estatu osoan, sektorea enplegu asko sortzen ari da (+% 4,8 eta +% 5,2 2017ko urtetik urterako tasa lehen eta bigarren hiruhilekoetan 2016ko hiruhileko berarekin alderatuta).
Eraikuntza-sektorean okupatutako biztanleriaren bilakaera eta euskal enpleguaren gaineko pisu erlatiboa
2008-2017 aldian. 2017rako urteko eta hiruhileko datuak.
Iturria: Eustat
Eustatek bere koiuntura-indizearen bidez sektoreko jarduerari buruz ematen duen informazioak aukera ematen du baieztatzeko sektorearen susperraldia apala izan dela 2015az geroztik, eta jarduera-indizea ozta-ozta iristen dela 2008an erregistratutako kota handienaren erdira.
Eraikuntzaren koiuntura-indizearen (EKI) bilakaera 2008-2017. Urteko eta hiruhileko datuak 2017rako
Iturria: Eustat
137,5
120,3
100,089,0
74,4
56,5 53,953,8 55,1
54,256,0
137,2
115,7 100,0
89,8
75,8
56,7
52,9
53,9 56,556,9 58,1
137,7128,9
100,0
84,2
66,3 55,859,7
53,747,2
38,743,5
30
40
50
60
70
80
90
100
110
120
130
140
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 I 2017 II
Guztira Eraikuntza Obra zibila
82,9 77,4 71,6 66,3 57,4 46,4 47,1 46,8 47,4 47,6 47,4
8,4 8,27,6
7,26,4
5,2 5,3 5,2 5,2 5,2 5,1
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 I 2017 II
Eraikuntzako bizt. Okupatua Pisu erlatiboa
7
Sektoreak susperraldian izandako dinamika ulertzeko orduan, oso interesgarria da obrako lizentzia moten bilakaera. 2017tik daramagun zatian, adierazle horrek moteltze baten berri ematen du bai birgaitze-obrei dagokienez eta bai obra berriko eraikuntza-jardueran. Obra berriko jarduerari dagokionez, 219 lizentzia eman dira 2017ko urtarrila eta ekaina bitartean, 2016 osoan erregistratutako obra berriko lizentzia guztien % 43 baino ez. Oin berriko etxebizitza-eraikuntzaren erritmo hori 2017aren amaiera arte proiektatzen bada, 2014 eta 2016 artean izandako eboluzio positiboarekiko joera-aldaketa baten aurrean egongo ginateke; izan ere, guztira 438 lizentzia erregistratuko lirateke, 2016an baino dezentez gutxiago. Modu gehigarrian, birgaitze-sektorearen jarduerari dagokionez, 2017ko urtarrilaren eta ekainaren artean erregistratutako 1.267 lizentziek, urte amaieraraino proiektatuta, hazkunde ia nulua eragingo lukete 2016arekiko, 2013az geroztik izandako hazkunde handiarekin bat ez datorrena.
EAEko obra-lizentzien bilakaera, obra motaren, urtearen eta hiruhilekoaren arabera (2008-2017)
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eraikuntza eta Etxebizitza estatistika
Modu koherentean, 2017ko lehen hiruhilekoan hasitako etxebizitzen estatistikak ez dirudi hobekuntza esanguratsurik iragartzen duenik EAEko bizitegitarako eraikuntza-jardueran. Hala, 2017ko urtarrilaren eta martxoaren artean, 998 etxebizitza libre hasi dira egiten, 2016ko hiruhileko berean baino % 30 gutxiago.
Bestalde, etxebizitza babestua sustatzeko jarduerak 2016ko antzeko mailan jarraitzen du. Hain zuzen ere, 2017ko bigarren hiruhilekoan dezenteko beherakada izan ondoren, badirudi hirugarren hiruhilekoan goranzko joera hartu duela; izan ere, 464 etxebizitza hasi dira egiten,azken zazpi hiruhilekoetan izan den kopururik handiena.
1.024
578 675 660447 351 390 444
518
2.019
1.407
1.863
2.174
1.909
1.746
2.1332.240
2.567
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Oin berria Birgaitzea
157 127 145106 113
736685
588 618 649
0
100
200
300
400
500
600
700
800
2016 I 2016 II 2016 IV 2017 I 2017 II
Oin berria Birgaitzea
Urtekoa Hiruhilekoa
8
EAEn egiten hasitako etxebizitza libreak. 2008-2017
Iturria: Sustapen Ministerioa
2008-2017 aldian EAEn egiten hasitako etxebizitza babestuak
Iturria: Eraikuntza eta Etxebizitza estatistika. Eusko Jaurlaritza
6.202
3.855
2.572
4.804
2.743
2.029 2.181
2.331
4.407
1.006
618 628 473478 129 79 201 278
2.6432.031
1.014
2.306
1.007814 1.000
1.143
2.4142.553
1.206930
2.025 1.258 1.086 1.102
987
1.715
0
1.000
2.000
3.000
4.000
5.000
6.000
7.000
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
EAE Araba Gipuzkoa Bizkaia
3.196
4.966
3.4323.192
2.105
1.800 1.4961081
1331
0
1.000
2.000
3.000
4.000
5.000
6.000
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
1.428
765
1.1211.093
998
7076 100
32
277
1.053
405 381
575
390305 284
640
486 331
0
200
400
600
800
1.000
1.200
1.400
1.600
2016 I 2016 II 2016 III 2016 IV 2017 I
EAE Araba Gipuzkoa Bizkaia
Urtekoa
268322 330
411 371
73,0
464,0
0
100
200
300
400
500
2016 I 2016 II 2016 III2016 IV 2017 I 2017 II 2017 III
Hiruhilekoa
Urtekoa
Hiruhilekoa
9
Azkenik, Eusko Jaurlaritzak 2017 osorako egindako aurreikuspenek eraikuntza-sektorearen balio erantsiaren % 2ko hazkundea iragartzen dute, 2016an baino lau hamarren handiagoa, baina euskal ekonomia osorako hazkunde-aurreikuspena baino txikiagoa, % 2,7koa iragarri baitute. 2018rako, sektoreko jardueraren hazkunde apalagoa aurreikusten da (+% 1,6) eta Industria eta Zerbitzu sektoreen hazkundea baino txikiagoa baita ere.
Eusko Jaurlaritzaren hazkunde-aurreikuspenak: magnitude nagusiak (urtetik urterako hazkunde-tasak)
Iturria: Eusko Jaurlaritzako Ekonomia eta Ogasun Saila.
2,52,0
2,92,7
1,62,4
0
1
2
3
4
Industria Eraikuntza Zerbitzuak
Sektoreko BAGd
2017 2018
2,8 2,71,7
2,92,3
1,8
01234
Enplegua Familienkontsumoa
Herri Adm.kontsumoa
Beste magnitude batzuk
2017 2018
10
3. EAEko higiezinen merkatuaren jarduera 2017an
Higiezinen merkatuaren jarduera EAEko salerosketen eta higiezinen jardueraren susperraldia, 2014tik, etxebizitza erabiliaren merkatua indarberritzearen bidez bideratu da hein handi batean. Etxebizitza libre berri eta babestuen transakzioak, aldiz, oso maila baxuan mantendu dira, deskribatutako eraikuntza-jarduera eskasarekin modu koherentean.
Etxebizitza-salerosketen bilakaera, etxebizitza motaren arabera. EAE. 2008-2017
Iturria: Sustapen Ministerioa
7.916 6.467 6.110 4.724 3.941 2.313 2.411 2.365 2.532
3.8233.240 3.799
3.792 3.6231.438 1.760 2.033 1.733
9.3838.017
13.4159.593
7.431
6.9859.841
12.170 14.465
21.122
17.724
23.324
18.10914.995
10.73614.012
16.56818.730
0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
30.000
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Etx
ebiz
itze
n t
ran
sakz
io k
op
.
Formalizatutako transakzio kop. (urtekoa)
Berri librea Babestua Bigarren eskukoa Guztira
2017ko lehen seihilekoan mantendu edo areagotu egin da joera hori. Bigarren eskuko etxebizitzen transakzio kopuru % 16 handitu da lehen seihilekoan 2016ko seihileko berarekin alderatuta, eta hazkunde-tasa handiak erregistratu dira hiru lurraldeetan. Nolanahi ere, Araban izandako gorakada handia nabarmendu da (+% 31), Gipuzkoakoa (+% 15,2) eta Bizkaikoa (+% 13,7) gainditzen dituena.
588 630 531 783 416 542
534 473 301425
436 241
3.2674.028
3.042
4.128 4.398 4.099
0
1.000
2.000
3.000
4.000
5.000
6.000
2016 I 2016 II 2016 III 2016 IV 2017 I 2017 II
Etx
ebiz
itze
n t
ran
sakz
io k
op
.
Formalizatutako transakzio kop. (hiruhilekoa)
Berri librea Babestua Bigarren eskukoa
11
Bestalde, etxebizitza berriaren (librearen nahiz babestuaren) salerosketekin lotutako merkatuaren jarduerak behera egin du EAE osoan 2017ko lehen seihilekoan 2016ko seihileko berarekin alderatuta, baina alde handiekin Lurralde Historikoen arabera etxebizitza libre berrian:
Etxebizitza libre berriaren salerosketen gutxitze-tasa % 21ekoa izan da EAE osoan, Bizkaian izandako beherakada handiagatik (-% 37). Gipuzkoan eta Araban, aldiz, % 3,9ko eta % 6,3ko hazkunde moderatuak izan dituzte, hurrenez hurren.
Etxebizitza babestuaren salerosketen kasuan % 30etik gorako gutxitze-tasak ikusi dira hiru lurraldeetan.
2017ko lehen seihilekoko salerosketa kopuruaren aldakuntza-tasak 2016ko lehen eta bigarren seihilekoekin alderatuta.
Etxebizitzaren prezioaren bilakaera Bigarren eskuko etxebizitzaren metro karratu eraikiaren balio tasatuarekin lotuta Sustapen Ministerioak argitaratutako informazioaren arabera, 2017ko lehen seihilekoan badirudi berretsi egin dela krisian zehar gertatutako prezioa doitzeko prozesu luzearen amaiera. Modu horretan, 2017ko bigarren hiruhilekoan % 0,2 murriztu da etxebizitzaren prezioa urtetik urterako tasari dagokionez, eta lurralderen batean, esaterako, Gipuzkoan, % 0,8ko hazkundea erregistratu da.
16,5
31,5
3,7 5,2
18,5
31,1
18,813,0
0
10
20
30
40
EAE Araba Bizkaia Gipuzkoa
Bigarren eskuko etxebizitzen salerosketak
2016 I-ko hazkundea 2016 II-ko hazkundea
-21,3
6,3
-37,8
3,9
-27,1
-59,4
-38,5
7,5
-80
-60
-40
-20
0
20
EAE Araba Bizkaia Gipuzkoa
Berri librea
2016 I-ko hazkundea 2016 II-ko hazkundea
-32,8-37,2
-32,6 -30,8
-6,7-13,6 -10,1
1,6
-40
-30
-20
-10
0
10
EAE Araba Bizkaia Gipuzkoa
Babestuak
2016 I-ko hazkundea 2016 II-ko hazkundeaI
Etxebizitza libre berriaren kasuan, 2017ko bigarren hiruhilekoan 2016an detektatutako joera-aldaketa finkatu da eta, horrela, metro karratu eraikiaren prezioa % 4,1 handitu da urtetik urtera.
Prezioaren gorakada oso handia izan da Gipuzkoan (+% 5,2), baina garrantzitsua izan da Bizkaian erregistratutako hazkundea ere (+% 3,2).
12
Bigarren eskuko etxebizitzaren metro koadro eraikiaren prezioaren bilakaera EAEn 2012-2017 aldian
(eurotan). Urteko eta hiruhileko datuak 2016-2017rako
Iturria: Sustapen Ministerioa
Etxebizitza berri librearen metro koadro eraikiaren prezioaren bilakaera EAEn eta Estatuan 2012-2017
aldian. Urteko eta hiruhileko datuak 2016-2017rako
Iturria: Sustapen Ministerioa
*Obra libre berriko merkatuan erregistratutako jarduera eskasa kontuan hartuta, ez dira argitaratu batez besteko prezioak
2012tik aurrerako ia ekitaldi guztietan Araban eta 2016aren hasieran Gipuzkoan
Alokairuaren merkatua Azkenik, EAEko alokairuaren merkatuari dagokionez, 2014tik aurrera, eskainitako etxebizitza libreen batez besteko errentaren hazkunde esanguratsua egon da, Eusko Jaurlaritzako Higiezinen Eskaintzari buruzko Estatistikaren arabera. Joera horrek eutsi egin dio 2017an. Horrela, bigarren hiruhilekoan batez besteko errenta 911 eurokoa izan da eskainitako etxebizitza bakoitzeko EAE osoan. Beraz, % 4,4ko hazkundea egon da 2016arekiko.
2.493,0 2.435,9 2.399,12.372,2 2.335,3
2.343,8 2.383,2 2.341,42.335,3 2.380,7 2.378,0
2.166,3
2.044,11.958,2
1.952,81.839,1
1.887,3 1.904,31.891,1 1.839,1
1.909,2
1.884,7
2.486,82.409,3
2.354,8 2.322,1 2.314,42.337,2 2.352,5
2.292,0 2.314,4 2.351,6 2.336,1
2.674,72.692,9
2.683,8 2.660,4 2.601,6 2.571,2 2.659,3 2.634,3 2.601,6 2.649,92.679,8
1.500
1.700
1.900
2.100
2.300
2.500
2.700
2.900
2012 2013 2014 2015 2016 2016 I 2016 II 2016 III 2016 IV 2017 I 2017 II
EAE Araba Bizkaia Gipuzkoa
2.900,42.764,4 2.692,4
2.623,42.762,7
2.673,9 2.726,02.768,3
2.762,7
2.799,9 2.838,4
2.431,6
2.225,8 2.167,7 2.167,7
2.771,42.598,0 2.655,2
2.542,4
2.776,9
2.578,72.685,5 2.717,3
2.776,9
2.726,5 2.770,0
3.359,4 3.335,93.172,1
2.991,3 2.983,3 3.047,60 3.067,20 2.983,303.156,00 3.226,80
1.500
1.700
1.900
2.100
2.300
2.500
2.700
2.900
3.100
3.300
3.500
2012 2013 2014 2015 2016 2016 I 2016 II 2016 III 2016 IV 2017 I 2017 II
EAE Araba Bizkaia Gipuzkoa
13
EAEn eskainitako etxebizitza librearen batez besteko errentaren bilakaera (milaka eurotan) 2008-2017 aldian. Urteko eta hiruhileko datuak 2016-2017rako
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Higiezinen eskaintzari buruzko inkesta.
Agenteen aurreikuspenak Eusko Jaurlaritzaren Higiezinen Eskaintzari buruzko Estatistikak sektoreko agenteek (sustatzaileek eta higiezinen jabetza-agenteek) merkatuaren bilakaerari buruz dituzten ikuspegiei buruzko barometro interesgarria eskaintzen du. Horren emaitzek berretsi egiten dute merkatua geldotu egin dela 2017ko bigarren hiruhilekoan:
Koiuntura-indizeak eta Higiezinen Eskaintzari buruzko Estatistikaren (Eusko Jaurlaritza) salmenta-aurreikuspena 2008-2017 aldirako. Urteko eta hiruhileko datuak 2016-2017rako
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Higiezinen eskaintzari buruzko inkesta.
895
836,7 827,6 830,7
790,3
743,9 729,4 740,4
773,8
747,3 759,6
773,8
726,2 716,6
968,8
881
923,8
882,3
865,8838,8
861880,1
889,4
874,2 882,7
889,4906,6 924,2
1.086,5
941,1
1.004,9993,8
879,7
821,6 818,5
911,5
868,6
917,6 910,5
868,6887,5
920,3
700
750
800
850
900
950
1.000
1.050
1.100
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2016 II 2016III
2016IV
2017 I 2017 II
Araba Bizkaia Gipuzkoa
Salmenten aurreikuspen-indizea nabarmen murriztu da batez beste kontsultatutako agente guztien artean, 2017ko lehen hiruhileko 69,2 puntuetatik 2017ko bigarren hiruhileko 42,1 punturaino. Beherakada horrek 2012ko mailan utzi du salmenta-indizea.
Higiezinen merkatuaren dinamismo-indizea zertxobait behera egin du 2017ko bigarren hiruhilekoan lehen hiruhilekoarekin alderatuta eta 47,4 puntu izan ditu (2017ko lehen hiruhilekoan erregistratutako 47,8 puntuak baino 0,4 gutxiago), 2016aren amaierakoaren antzeko mailan kokatuz.
6,1
20,614,6
9,5 6,911,9
26,634,3
41,0
38,9 35,547,1 47,8
47,438
62,5
46,9 49
33,9
46,8
62,9 63,2 68,3
47,4
76,557,3 69,2
42,1
0
20
40
60
80
100
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 I 2016 II 2016III
2016IV
2017 I 2017 II
Dinamismo-indizea Salmenten aurreikuspen-indizea
968,9
875,3
921,5 896,3856
825,4
844,7 871,7 879,9 873,5 879,8 879,9 897,2 911,9
600
700
800
900
1.000
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2016 II 2016III
2016IV
2017 I 2017 II
EAE
5.0
10.0
15.0
20.0
25.0
30.0
35.0
4.
Hipo 2017proze2016bainomerkberar
EA
Euskoso HistoArabahipotealderaaldiz,formabeheseihil % 1,
31.7122
0
000
000
000
000
000
000
000
2008 20
Hipoteinpak
oteka-merka
ko lehen sesua. 2017kko aldi bere
o nabarmen katua, aldiz,rekin aldera
AEn formaliza
kal hipotekdesberdin
orikoetan. 2an asko haeka kopuruaatuta (+% 47 2017ko
alizatutako rakada txikeko berarek0, hurrenez h
27.44730.230
23
009 2010 201
eka-metua
atuaren bil
seihilekoan ko urtarrilareean baino %
beherago , % 24ko ta
atuta.
aturiko hipotek
ka-merkatuana da h2017ko leheanditu zen 2016ko seih7). Bizkaian lehen seih
hipotekakiak egon kin alderatutahurren).
Urtek
3.065
16.920
12.146
11 2012 2013
rkatua E
akaera 201
moteldu n eta ekaina
% 3,3 gehiago(+% 24,5 2
asaraino haz
en bilakaera.
aren portahiru Lurraen seihilekoformalizatuta
hileko berareeta Gipuzko
hileko honea kopuru
dira 2016a (-% 4,0 et
koa
11.46914.2
3 2014 2015
EAEn et
17an
egin da Earen artean o eta 2015e2015ean etazi da 2017k
2008-2016ko
Iturria: EIN
era alde oan ako ekin oan, etan uan 6ko ta -
283
15.574
2016
ta higiez
EAEko hipo8.720 hipote
ean eta 2016a +% 8,5 20ko lehen se
urteko datuak
0
2.000
4.000
6.000
8.000
10.000
3,3
-50
0
50
100
EA
2017koseihilek
2016ko
EAEn eratu
zinen kr
oteka-merkateka sinatu di6an izandako016an). Esteihilekoan 2
k eta 2016-201
Iturr
8.445
2016 I
Se
47,823,2
8
AE Araba
o 1. seihilekoarekoarekin alderat
o 2. seihilekoare
utako hipoteka (2017ko 1. se
risiaren
tua susperira EAEn, ha
ko hazkundetatuko hipo2016ko seih
17ko seihileko
ria: EIN
7.129
2016 II
eihilekoa
-4,0
89,8
14,5
a Bizkaia
en aldakuntza-tatuta
ekiko aldakuntza
kopuruaren beihilekoa)
n
rtzeko au da, -tasak oteka-hileko
oak
8.720
2017 I
-1,0
15,2
Gipuzkoa
asa 2016ko 1.
a-tasak
ilakaera
14
Fami 2017kostuegitemaileJabetargitaemanlehensinat565 e2016euroe
Er
Iturria
Eratut
Iturria
0
200
400
600
800
1.000
0
10
20
30
40
50
60
ilien finant
ko lehen seuaren beh
en du EAEegua sinattza Erregaratutako ndako informn eta btutako hipoteta 578 eurko batez ben azpitik.
ratutako hipote
: Espainiako Ja
tako hipoteken
: Espainiako Ja
566,1 617,4
649,8 669,876
2004 2005
37,9 37,1
39,1 39,8
2004 2005
za-ahalegin
eihileko honeeranzko joEn hipotektzen dutengistratzaileen
Erregistro mazioaren arbigarren teken batez rokoa da, hubestekoari d
eken hipoteka
abetzen, Ondar
n kuotaren bila
abetzen, Ondar
4702,6
810,9 8
66,0
908,7
2006 2007
41,748,8
38,8
47,2
2006 2007
na
etan, hipoteoerak jarraka-bermeare familientz
n ElkargoEstatistik
rabera, 2017hiruhilekoetbesteko kuurrenez hurrdagozkion 5
a kuotaren bilad
re Higiezinen eErregistr
akaera, soldat
re Higiezinen eErregistr
830,0
671,059
959,0
755,06
2008 2009 2
47,6
36,47,1
35,3
2008 2009
eka aitu ekin zat. oak kak 7ko tan ota ren, 593
akaera. EAE eatuak 2017rak
eta Merkataritzaroari buruzko E
ta-kostuarekik2017
eta Merkataritzaroari buruzko E
98,0 602,0 5
685,0 745,0
2010 2011 2
Estatua
,631,9
31,931,1
33,8
2010 2011
Estatua
ta Estatua. 20ko
a Ondareen Errstatistika.
ko (finantza-ah
a Ondareen Errstatistika.
586,0 569,0
705,0 665,0
2012 2013 2
EAE
9 30,7
30,31,5
29,
2012 2013
EAE
Modu kordainketfamiliek ahaleginajaisten j% 28,3an hiruhilekoapuntu behbaino.
004-2017.Urte
registratzaileen
halegina). EAE
registratzaileen
563,0 537,0
634,0 619,0
2014 2015 2
4 29,9 28,3,7 28,3 27
2014 2015
oherentean, ta beren egin behar
ak (beraienjarraitzen
kokatu daan, hau da, herago 2016
eko eta hiruhile
n Elkargoa. Higi
E eta Estatua.
n Elkargoa. Higi
523,0 536,0
593,0 565,5
2016 2017 I 20
3 27,5 28,3
7,7 26,8 25
2016 2017 I 2
kuota gain ha
r duten finn diru-sarredu 2017a
a 2017ko bportzentajez
6ko batez be
eko
iezinen
. 2004-
iezinen
0 535,9
578,6
017 II
28,35,7 28,3
2017 II
horren artzeko nantza-erekiko) n, eta bigarren zko 1,2 estekoa
15
Krisi 2017egikaarabebainobehe% 31100.0koputxikiaalder
020406080
100120140
0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
iaren inpak
ko lehen saritu dira Eera, hau da, o % 5,1 rakada haraino iritsi
000 biztanluruak (5,9 a izaten jarrratuta (34,5 h
EAEko e
117
91
2014 I 2014
19.024 19.2
2014 I 2014
ktua
seihilekoan EAEn, EINen
2016ko segutxiago.
andiagoa izda. Nolanaheko hipotehipoteka eraitzen du ehipoteka eg
ta estatuko hi
8268
II 2014 III 2014
246
13.73018.4
II 2014 III 2014
129 hipoten estatistikaihileko bereEstatu osozan da hi ere, EAEeka egikarigikaritze) oestatukoareikaritze).
poteken egika
72
IV 2015 I 2015
422 17.827
IV 2015 I 2015
eka aren ean oan eta
Eko itze oso ekin
aritze kopurua
Iturria: EIN
20sehaeg
8965
7
5 II 2015 III 201
EAE
17.146
11.671
5 II 2015 III 201
Estatua
2014-2017 a
016areneihilekoa) aldazkundea egikaritzeen k
71 76
4 IV 2016 I 20
13.38811.315
4 IV 2016 I 20
ldian. Hiruhile
amaierarekideratuta, aldgon da EAopuruan.
6040
016 II 2016 III 20
12.027
7.97
016 II 2016 III 20
ko datuak
in (bigardiz, nolabaiteAEko hipote
38
79
016 IV 2017 I 2
76 9.935 9.153
016 IV 2017 I 2
rren eko
eka-
50
2017 II
36.937
2017 II
16
Halabekitalbeste
E
Iturria
0
2.000
4.000
6.000
8.000
10.000
12.000
14.000
2
ber, 2017ko di osoan eg
ekoa.
EAEko eta est
: Espainiako Ja
12.614
2015 2
2015 201
lehen seihgondakoen
atuko ordaine
abetzen, Ondar
8.549
1
2016 201
16 2017
Estatua
hileko honeterdiak baino
ean emateen b
re Higiezinen eErregistr
1.918 1.749
17 I 2017
I 2017 II
tan 49 ordao zerbait ge
bilakaera 20152017rako
eta Merkataritzaroari buruzko E
9
II
I
0102030405060708090
100
ainean emaehiago eta,
5-2017 aldian.
a Ondareen Errstatistika.
86,0
2015
ate egon dirberaz, hilek
Urteko eta hi
registratzaileen
94,0
2016 2
EAE
ra EAEn, 2ko antzeko
ruhileko datua
n Elkargoa. Higi
21,0
2017 I 2
016ko batez
ak
iezinen
28,0
2017 II
17
18
5. Ondorioak
Euskal ekonomiak erritmo bizian jarraitzen du 2017an. Lehen eta bigarren hiruhilekoetan urtetik urterako BPGdaren hazkunde-tasak % 2,8 eta % 2,9koak izan dira hurrenez hurren, 2016an baino hiru eta bi hamarren gutxiago. Enplegua sortzeko erritmoa bizitzen joan da 2017ak aurrera egin ahala. 2017ko bigarren hiruhilekoan okupatutako biztanleriak % 2,2ko hazkundea izan du 2016ko hiruhileko berarekin alderatuta, 2017ko lehen hiruhileko tasa baino sei hamarren gehiago. Koherentziaz, langabezia-tasak nabarmen egin du behera, 2017ko bigarren hiruhilekoan % 11n kokatu arte, 2016 osoko % 13,4ren aurrean. Aldeko testuinguru makroekonomikoa izan arren, 2017ko lehen seihilekoan EAEko eraikuntza-sektorearen ekoizpen-jarduerak euskal ekonomiako gainerako sektoreenak baino dinamismo txikiagoa erakusten jarraitzen du. Sektorearen balio erantsiaren hazkunde-tasak ozta-ozta gainditzen du % 2. Estatuan, aldiz, sektorea asko hazten ari da 2017an, % 5 inguruko tasetara iritsiz. Eusko Jaurlaritzak 2017aren amaierarako eta 2018rako dituen aurreikuspenek eraikuntza-sektorea suspertzeko prozesuaren nolabaiteko moteltzea adierazten dute. 2017rako % 2ko hazkunde-tasa aurreikusten da, 2018an nekez lortu ahal izango dena, ekitaldi horretarako lau hamarreneko hazkunde-tasa txikiagoa iragarri baita (+% 1,6). 2017ko ekainean sektoreko biztanle okupatuak 47.400 ziren, hain zuzen ere 2008an baino 35.500 enplegu garbi gutxiago. Sektoreko jarduera-adierazle nagusiek hazkunde-erritmo handiagoa berreskuratzeko arazo hori berresten dute:
Eustatek argitaratutako koiuntura-indizea 56 puntukoa izan da 2017ko bigarren hiruhilekoan, 2014an erregistratutako gutxieneko historikoa baino 2,1 puntu gehiago bakarrik.
Obra berriko lizentzia kopuruaren bilakaera ere ez da ona. 219 lizentzia eman ziren 2016ko urtarriletik ekainera bitartean, urte osoan erregistratutako obra berriko lizentzia guztien % 43 baino ez. Erritmo horrek jarraituz gero, lehen murrizketa izango litzateke bost urtez jarraian hazkundeak izan ondoren.
2014an suspertze ekonomikoa hastearen ondorioz etorritako higiezinen merkatuaren dinamizazioa bigarren eskuko etxebizitzen merkatuaren bidez bideratu da, eta oso txikia izan da etxebizitza berrien salerosketa kopurua. Joera horrek jarraitu egin du 2017an, eta asko hazi da bigarren eskuko etxebizitzen transakzio kopurua (+% 16) 2016ko hiruhileko berarekin alderatuta. Etxebizitza berriaren salerosketak, bestalde, % 21 gutxitu dira.
19
Halaber, 2015etik ikusten zen hipoteka-jarduera gero eta handiagoa badirudi moteldu egin dela 2017ko lehen seihilekoan. Lehen sei hilabeteetan, hipoteka-bermedun 8.720 mailegu formalizatu dira, 2016ko hiruhileko berean baino % 3,3 gehiago, baina 2015ean eta 2016an erregistratutako hazkunde-tasen oso azpitik. Estatuko hipoteka-merkatuak goranzko bideari jarraitzen dio, % 30etik gorako hazkunde-tasekin. Kontu horiei dagokienez, EAEko etxebizitzaren batez besteko prezioa doitzeko prozesu luzea amaitzen ari dela dirudi 2017ko bigarren hiruhileko honetan. Hazkunde moderatuak erregistratu dira zenbait lurralde eta etxebizitza motatan, esaterako, Gipuzkoako bigarren eskuko etxebizitzan eta etxebizitza berri librean eta Bizkaiko etxebizitza berri librean. Horrela, etxebizitza erosten duten familien finantza-ahaleginak murrizten jarraitzen du, eta 2017ko bigarren hiruhilekoan 578 eurokoa izan zen hileko batez besteko kuota eta batez besteko errentaren % 28,3. Alokairuaren merkatuak, aldiz, portaera berezitua du eta 2017an gero eta garestiago jartzen ari da batez besteko errentaren gorakadagatik, eskainitako etxebizitzen batez besteko prezioa 911 eurotan kokatuz, 2016ko bigarren hiruhilekoan baino % 4,4 gehiago, gero eta presio handiagoagatik eta eskaintza-eskasiagatik.