Post on 09-Nov-2015
description
19/2/2015 GuaclnicadeMareo
http://www.fisterra.com/guiasclinicas/mareo/ 1/5
MareoFechadelaltimarevisin:14/05/2014
ndicedecontenidos1. Dequhablamos?2. Qucuadrosclnicoscursanconmareo?3. Cmollegaraundiagnstico?4. Bibliografa5. Msenlared6. Autores
Dequhablamos?
ElmareoesunmotivodeconsultamuyfrecuenteenAtencinPrimaria,constituyendodel25%detodaslasconsultasyhastaun7%enlosmayoresde60aos(Salazar,2006).
Eltrminoserefiereaunasensacinsubjetiva,inespecficaytienemltiplesdefiniciones,queenmuchasocasionesdificultansuabordaje.Abarcaunconjuntodesituacionesquetienenencomnunaalteracindelequilibrioodelaconcienciayqueresultanespecialmentedesagradablesparalapersonaquelopadece(Hernndez,2003).
Elmareopuedeclasificarseencuatrogrupos(DrachmanD,1972):
1. Vrtigo.Sensacinilusoriademovimientoquealgunosinterpretancomolaautomocinyotroscomoelmovimientodelmedioambiente.Lapercepcinmscomneslasensacindegiroysupresenciaindicaunaalteracinaniveldelsistemavestibular.Sepuedeclasificarencentralyperifrico(BranchWT,2013).
2. SncopePresncope.Prdidatransitoriadelniveldeconcienciaquesecaracterizaporserdeiniciorpido,duracincortayrecuperacinespontneacompleta.Elpresncopeeslasensacininminentedeprdidadeconciencia,unsntomaprodrmicodedesmayo(MoyaA,2009).
3. Desequilibrio.Alteracinenelmantenimientodelaposicinconinestabilidadenlamarcha.Sesueleproduciralcaminarydesaparecealsentarseoendecbito.Sedebealaprdidadelacapacidadparamantenerlaproyeccindelcentrodegravedaddentrodelabasedesustentacinporafectacindelossistemasvisual,vestibular,propioceptivo,cerebralydelaparatolocomotor(FMC,2011).
4. Mareoinespecfico.Sensacinmaldefinidaquenopuedeincluirseenlasotrastrescategoras.Lostrastornospsiquitricosestnentrelascausasmsfrecuentes(BranchWT,2013).
Qucuadrosclnicoscursanconmareo?
Lascausassegnlasospechaclnicaseenumeranenlasiguientetabla(BranchWT,2013FurmanJM,2013MoyaA,2009):
Tabla1.Causassegnlasospechaclnica.
Vrtigo SncopePresncope Desequilibrio Mareoinespecfico
Vrtigoperifrico:
SndromedeMeniere.Vrtigo
Reflejo(neuromediado):
Vasovagal.Situacional(secundarioatos,miccin,defecacin,
Dficitsensorialmltiple.Trastornosdelamarcha.Trastornosenlavisinyaudicin.
Trastornospsiquitricos:ansiedad,depresin,
19/2/2015 GuaclnicadeMareo
http://www.fisterra.com/guiasclinicas/mareo/ 2/5
posicionalbenigno.Neuronitisvestibular.Otros(laberintitis,traumatismo,neurinomadelacstico,frmacos,etc.).
Vrtigocentral:
ACVvertebrobasilar.Esclerosismltiple.Otros(malformacindeArnoldChiari,migraabasilar,tumorescerebelososotroncoencfaloencefalomielitis,epilepsia).
posprandial).Sncopedelsenocarotdeo.Formasatpicas(sindesencadenantesaparentesy/opresentacinatpica).
Hipotensinortosttica:
Disfuncinautonmicaprimaria.Disfuncinautonmicasecundaria.Hipotensinortostticainducidaporfrmacos:
Diurticos.Bloqueadoresbetaadrenrgicos.Antagonistasdelcalcio.Bloqueadoresalfa1.Adrenrgicos.
Depleccindevolumen.
Cardiovascular:
Laarritmiaeslacausaprincipal.Enfermedadestructural:
Cardaca:valvulopata,infartodemiocardia/isquemia,miocardiopatahipertrfica,masas(mixoma),taponamientocardaco,anomalascongnitasdelasarteriascoronarias,disfuncinvlvulasprotsicasOtras:embolismopulmonar,diseccinarticaaguda,hipertensinpulmonar.
Trastornososteoarticulares(porejemplosndromecervical).Frmacos:
Antidepresivos.Hipoglucemiantes.Antiarrtmicos.Antiepilpticos.Antipsicticos.Antibiticos(eritromicina,quinolonas).Antiparkinsonianos.Opioides.AINES.cidoacetilsaliclico.
Secundarioaotrasenfermedades(diabetes,insuficienciarenal,etc.).
alteracionespersonalidad,etc.
Cmollegaraundiagnstico?
Antecedentespersonales(BranchWT,2013WallsT,2013):
Edad.Ladistribucindelascausasvaraconlaedad:enlosancianoslaetiologamsfrecuenteeslavestibular,enlospacientesjveneslasenfermedadespsiquitricasyelpresncope,yenlosnioslasotitismedias,lamigraayelvrtigoparoxsticobenignodelainfancia.
19/2/2015 GuaclnicadeMareo
http://www.fisterra.com/guiasclinicas/mareo/ 3/5
Medicacinhabitual:especialatencinapacientespolimedicados,sobretodoancianos.Consumodealcoholyotrassustanciastxicas.Episodiospreviossimilares.Patologaasociadaquenospuedaorientaraldiagnstico:
Enfermedadescardacas:arritmias,enfermedadcardacacoronariaeinsuficienciacardacacongestiva.Alteracionesvisuales.Patologapsiquitrica:depresin,ansiedadotrastornosdepersonalidad.Historiapersonalofamiliardemigraas:elvrtigopuedeaparecercomosntomadepresentacinatpica(enniossincefaleaasociada)oformandopartedelauraenlallamadamigraabasilar(frecuenteenadolescentes).
Anamnesis(BranchWT,2013FurmanJM,2013WallsT,2013):
Descripcindelsntoma:elgirodeobjetosenelvrtigo,lasensacindedesvanecimientoenelpresncopeylaprdidadeconcienciaenelsncope.Antecedentedetraumatismocraneal:cadasyaccidentesdetrfico.Unlatigazocervicalpuedeprovocarlesindelaarteriabasilarysntomasvestibulares.Perfiltemporal:elvrtigonuncaesunsntomapermanenteysuduracinpuedeayudaradeterminarsucausa.Desencadenantes:todovrtigoempeoraalgirarlacabeza.Surelacinconlaposicinyelmovimiento:tileneldiagnsticodiferencialentrepresncopeyvrtigoposicionalparoxstico(VPP),yaqueambasentidadesestnasociadasaponersedepie.Sielmareopuedeserprovocadopormaniobrasquecambianlaposicindelacabezasinbajarlapresinarterialniprovocarunadisminucindelflujosanguneo(porejemploacostarse,darvueltasenlacamaydoblarelcuellohaciaatrs)sugiereVPP.Sntomasasociados:elnistagmoylainestabilidadposturalenelvrtigo,lasensacindevisinborrosaenelpresncope,lasalteracionesenlamarchasugestivasdeparkinsonismoeneldesequilibrioolahiperventilacinenelmareoinespecficosonalgunosejemplos.
Exploracinfsica(FMC,2011FurmanJM,2013Hernndez,2003):
General:Coloracindepielymucosas.Tomadeconstantes:presinarterialenambosbrazos,endecbitoyenbipedestacin(paraeldiagnsticodelahipotensinortostticayporquelasubidadelascifrastensionalespuedesentirsecomocefaleaperotambincomomareo),pulso(arritmias),temperatura(paradescartaretiologainfecciosayporquelafiebrepuedeserexpresadacomomareo),frecuenciarespiratoria(hiperventilacinenlacrisisdeansiedad)yglucemiacapilar(hipoglucemias).Auscultacincardiacaycarotdea.Exploracindepulsos(diseccinarticaaguda).
ORL:otoscopiaparadescartartaponesdecerumenoposiblescuerposextraos.Acumetramediantediapasones(500y1000Hz)ypruebasdeWeberyRinne.ManiobradiagnsticadeDixHallpikeparadesencadenarvrtigoposicionalparoxstico.Exploracinneurolgica:
Niveldeconciencia.Parescraneales.Esimportanteelestadodelaspupilas.Exploracinvestibular:
Nistagmo:esunaoscilacinrtmicadelosojos.Laaparicinbilateraldeunpardecompasesdenistagmohorizontalenlamiradalateralesnormal(nistagmofisiolgico).Eltipo(horizontal,verticalorotatorio),sutendenciaasuprimirseconlafijacinvisualyladireccincambiantesegnlaposicindelamiradanosayudaaldiagnstico.Romberg:seexploraalpacienteenbipedestacin,conlospiesjuntosylosojoscerrados,almenosduranteunminuto.Sihayafectacinvestibularaparecercadahaciaelladoafecto(lateropulsin).Unterberger:conelpacienteenbipedestacin,losbrazosalfrenteylosojoscerrados,sesolicitaquede3050pasoslevantandobienlasrodillas,intentandonodesplazarse.Seconsiderapositivoungirodemsde45sobrelaposicindeinicio.
19/2/2015 GuaclnicadeMareo
http://www.fisterra.com/guiasclinicas/mareo/ 4/5
TestdelosndicesdeBarany:seexploraalapersonaconlosbrazosendicesextendidos,enfrentadosalosdelexplorador.Seleindicaquecierrelosojos.Cualquierdesviacinseconsiderapositiva.
Pruebascerebelosas:pruebadedonarizotalnrodillaparadetectaralteracionesenelequilibrioyexploracindelacoordinacin(golpearlosmuslosalternativamenteconlapalmayeldorsodelamanoparadetectaradiadococinesia).Explorarlamarchaparaidentificarataxia.Fuerza,sensibilidadyreflejosparadetectarneuropatas.
Exploracinvisual,medianteoptotipos.Aparatolocomotor.
Pruebascomplementarias(FMC,2011FurmanJM,2013WallsT,2013):
Iniciales:Analticageneralconhemograma(anemias)ybioqumicaconglucosa,ureaycreatinina,iones(hipoohipernatremias,sobretodoloscambiosbruscos)ytransaminasas(txicos).Electrocardiograma:realizarloantetodomareoconsensacindedesfallecimientoodecausanoaclarada.Audiometrasihipoacusia.
Otraspruebasquepuedenresultartilesson:Holteryecocardiogramasielmareoesdeperfilcardiovascular.Testdemesavasculantesihaysospechadesncopeortostticooreflejo.Radiografadecolumnacervicalendosproyecciones(posteroanteriorylateral)siexistendatosdepatologacervical.Potencialesevocadosyelectronistagmografa(conpruebascalricas,rotatoriasyposturografa)silaclnicanosorientaavrtigo.Tomografaaxialcomputarizada,resonanciamagnticaydopplerdetroncossupraarticosparadescartarcausacentral.Valoracinpsiquitricasisetratadeunmareodeorigenpsicgeno.
BibliografaBranchWT,BartonJJS.Approachtothepatientwithdizziness[Internet].EnWalthmanMA:UpToDate2014,version22.4.[acceso13/5/2014].Disponibleen:http://www.uptodate.comDrachmanDA,HartCW.Anapproachtothedizzypatient.Neurology.197222(4):32334.PubMedPMID:4401538FurmanJM,BartonJJS.Evaluationofthepatientwithvertigo[Internet].EnWalthmanMA:UpToDate2014,version22.4.[acceso13/5/2014].Disponibleen:http://www.uptodate.comHernndezNezJ,NezPalomoS,LpezRuanoP.Mareoyvrtigo.JANO,MedicinayHumanidades.200359(1458):312.TextocompletoMareoenelanciano.FMC.FormMedContinAtenPrim.201118:2432.TaskForcefortheDiagnosisandManagementofSyncopeEuropeanSocietyofCardiology(ESC)EuropeanHeartRhythmAssociation(EHRA)HeartFailureAssociation(HFA)HeartRhythmSociety(HRS),MoyaA,SuttonR,AmmiratiF,BlancJJ,BrignoleM,etal.Guidelinesforthediagnosisandmanagementofsyncope(version2009).EurHeartJ.200930(21):263171.PubMedPMID:19713422.TextocompletoSalazarMJ.Mareoyvrtigo.En:GuadeActuacinenAtencinPrimaria.Barcelona:Semfyceditores2006.p.36978.WallsT,TeachSJ.Evaluationofdizzinessinchildrenandadolescents[Internet].EnWalthmanMA:UpToDate2014,version22.4.[acceso13/5/2014].Disponibleen:http://www.uptodate.com
Msenlared
MaarsinghOR,DrosJ,vanWeertHC,SchellevisFG,BindelsPJ,vanderHorstHE.Developmentofadiagnosticprotocolfordizzinessinelderlypatientsingeneralpractice:aDelphiprocedure.BMCFamPract.2009Feb710:12.PubMedPMID:19200395MolnarA,McGeeS.DiagnosingandTreatingDizziness.MedClinNorthAm.2014May98(3):583596.PubMedPMID:24758962PostRE,DickersonLM.Dizziness:adiagnosticapproach.AmFamPhysician.2010Aug1582(4):3618,369.PubMedPMID:20704166
Autores
19/2/2015 GuaclnicadeMareo
http://www.fisterra.com/guiasclinicas/mareo/ 5/5
MicrosoftOLEDBProviderforODBCDriverserror'80040e37'
[Microsoft][ODBCSQLServerDriver][SQLServer]Elnombredeobjeto'tblUsuariosActivos'noesvlido.
/includes/despues.asp,line805
TaniaTeijoVzquez MdicoResidentedeMedicinadeFamilia
RicardoGarcaSieiro MdicoEspecialistaenMedicinadeFamilia
ServiciodeAtencinPrimariadeCambre.ACorua.ServizoGalegodeSade.Espaa.
Elsevier2015