Hetmetenvandesoftskill“presenteren”bijstudentenvan

deopleidingApplicatie-enMediaontwikkelaarROCLeeuwenborghICTLyceum

IvoHeuts-2817713–EDU71t

ICT&Education(Media)

2

Algemenegegevens Gegevensstudent:Naam: HeutsIvo(I.P.L.M)Studentnummer: 2817713Studie: ICT&Educatie(M)BI-Diplomering,EDU71T,cohort2016Telefoon: 0637173924E-mail: ivo.heuts@student.fontys.nlGegevensorganisatie:Naamschool: ROCLeeuwenborghICTLyceumAdres: Arendstraat12,6135KT,SittardBegeleider: Dhr.JeroenCremersTelefoon: 0647087078E-mail: j.cremers@leeuwenborgh.nl

3

VoorwoordDitpraktijkonderzoeksverslagishetresultaatvaneen4maandendurendpraktijkonderzoekinhetkadervanmijnafstuderenvoorFontysICT&Educatie.HetafgelopenhalfjaarhebikmijnlaatstedocentstageuitgevoerdbijdeApplicatie-enMediaontwikkelaaropleidingvanROCLeeuwenborghteSittard.Hetpraktijkonderzoekiseenvandefacettendataanbodisgekomentijdensdezestage.Hetiseenleerzameervaringgeweestomhetpraktijkonderzoekvoortebereidenenuittevoeren.Dankzijditpraktijkonderzoekisvoormijduidelijkgewordenwatikbijeenvolgendonderzoekhetzelfdezoudoenenwatikanderszouaanpakken.Ditisonderanderebeschrevenindediscussie.GraagwilikmijnstagebegeleiderJeroenCremersenmijncollegadocentTerenceSlotbedankenvoordeleerzameennuttigepeerfeedbackmomenten.OokwilikcollegadocentDennisWardenburghbedankenvoorzijnmedewerkingaanhetpraktijkonderzoek.TenslottewilikhetICTLyceumvanROCLeeuwenborghbedankenvoordemogelijkhedendiemijaangebodenzijnomhetpraktijkonderzoekuittevoeren.Veelleespleziergewenst,IvoHeuts.Beek,6januari2018

4

SamenvattingIndehuidigesituatiewordendehardskills(vakspecifiekevaardigheden)aandehandvancriteriauithetkwalificatiedossiergetoetst.Softskills(veelalcommunicatieveensocialevaardigheden)wordenmomenteelnietgetoetst.HetdoelvanditpraktijkonderzoekisomerachtertekomenhoedocentenvandeApplicatie-enMediaontwikkelaaropleidingdesoftskill“presenteren”formatiefkunnentoetsen.Hiervoorisdevolgendeonderzoeksvraagopgesteld:“Hoekunnendocentenvandeniveau4opleidingApplicatie-enMediaontwikkelaardesoftskill“presenteren”formatieftoetsenwaardooreenstudentgemotiveerdwordtomautonoomtewerkenaanzijnvakspecifiekepresentatievaardigheden?”.Hetisbelangrijkdateenstudentzelfstandiggaatwerkenaanzijnpresentatievaardighedenalshijdaaroverfeedbackheeftontvangen.Omantwoordtekunnengevenopdehoofdvraagzijneropbasisvaneentheoretischkadermeerderemeetinstrumentenontwikkeld(enquête,observatieschema’s,rubric-formatenSTARR-format)dietoegepastzijnbijonderandereobservaties.Deenquêtedieafgenomenisbijstudentengeeftaandatzijbehoeftehebbenaanstimulatievaneendocentomaanhunpresentatievaardighedentewerken.Dehelftvandeeerstejaarsstudentendiedeenquêteingevuldhebben,gevenaandatzijlievernietpresenteren.Ookkomtnaarvorendateenmerendeelvandestudentenopenstaatvoorondersteuningomdepresentatievaardighedenteverbeteren.TijdensdeobservatieszijneenrubriceneenSTARR-formatineenpraktijksituatiegetest.Erisgekekenhoestudentendetoetsingervarenhebben,enofstudentennadetoetseneenbeeldhaddenvanwatzijkunnenverbeterenaanhunpresentatievaardigheden.HieruitkomtduidelijknaarvorendateenzelfbeoordelingmetbehulpvaneenSTARR-formatdoorstudentenalsprettigwordtervaren.Ookzijnstudentenzichdoordezetoetsvormbewustervanhunverbeterpunten.AandehandvanditpraktijkonderzoekishetaantebevelenomstudenteneenzelfbeoordelingmetbehulpvaneenSTARR-reflectieuittelatenvoeren.Eendocentofeendocententeamhoeftgeenaandachtmeertebestedenaanhetformat.Alseenstudentduidelijkverzochtwordtomuitgebreidendiepgaandtereflecterenopzijngegevenpresentatie,isdekansgrootdathijautonoomgaatwerkenaanzijnpresentatievaardigheden.Ditomdatdestudentzelfheeftingezienwaarhijaanmoetwerken.

5

InhoudsopgaveVerklarendewoordenlijst 061-Inleiding 071.1Aanleidingensituatieschets 1.2Probleemstelling1.3Doelstelling1.4Deonderzoeksvraag1.5Relevantievanhetonderzoek2-Theoretischkader 092.1Zelfdeterminatietheorie2.2Competentiegerichtonderwijs2.3ToetsvormenopdeniveausvanMiller

2.3.1Competentietoetsing2.3.2Rubricsbijperformanceassessments2.3.3Zelfbeoordeling

2.4Verbaleennon-verbalecommunicatie. 2.5Deelvragen3-Methodevanhetonderzoek 153.1Participanten3.2Meetinstrumenten3.3Validatieenbetrouwbaarheidmeetinstrumenten3.4Procedure3.5Analyse3.6Presentatie4-Resultatenvanhetonderzoek 254.1Studentenenquête4.2Observaties 5-Conclusieendiscussie 345.1Beschrijvingvanconclusies5.2Beperkingenvanhetonderzoek5.3Suggestiesvoorvervolgonderzoek5.4Praktischeimplicaties5.5AanbevelingenLiteratuurlijst 39Bijlage1.Opzetenquête 41Bijlage2.Resultatenenquête 43Bijlage3.Assessmentobservatieschema 46Bijlage4.Assessmentfeedback 47Bijlage5.Rubric 50Bijlage6.STARR-formatobservatieschema 51Bijlage7.GesimplificeerdSTARR-format 52Bijlage8.STARR-formatresultaten 54Bijlage9.Ephoruscheck 59

6

VerklarendewoordenlijstWoord Omschrijvinghardskills Hardskillszijncognitievemeetbare,

functioneleoftechnischevaardigheden.IndeICT-sectorvalthierbijvoorbeeldprogrammerenofnetwerkwerkbeheeronder.

probleemgestuurdprojectmatigonderwijs Ditsoortonderwijsheeftalsdoelomaantesluitenopdemanierwaaropeenmensleert.Studentenwerkenzelfstandigofingroepsverbandaanprojecten.Dedocentgeeftinstructies,enverleendinformatieoffeedback.

performanceassessment Eenprestatiemetingdooreenuitgevoerdetaakeneensystematischuitgevoerdeorganisatie.

softskills Softskillszijnniet-cognitievecapaciteiten.Hierondervallenvaardighedenalscommuniceren,presenteren/pitchen,samenwerking,professionelewerkhoudingenzorgzaamheid.

7

1-Inleiding1.1AanleidingensituatieschetsROCLeeuwenborghteSittardiseenmbo-onderwijsinstellingwaarinverschillendeberoepsopleidingenaangebodenworden.OnderdenoemerICTLyceumwordteenviertalvolledigdagonderwijs(BOL)ICT-opleidingenaangeboden.HierondervallendeopleidingenMedewerkerICT(niveautwee),MedewerkerICTBeheer(niveaudrie),ICTBeheerder(niveauvier)endeopleidingApplicatie-enMediaontwikkelaar(niveau4).DitpraktijkonderzoekisgerichtopdeopleidingApplicatie-enMediaontwikkelaar.HetvakgebiedApplicatie-enMediaontwikkelingvraagtomberoepsbeoefenaarsdieoversoftskillsenhardskillsbeschikken.DeICT-sectorstaaterombekenddatheteenvandemeestevoluerendeberoepssectorenis.Vakgerelateerdevaardighedendiestudentenmomenteelaangeleerdkrijgenkunnenbinneneenkorttijdsbestek(±5jaar)achterhaaldzijn.Hetisdaaromvanbelangdateenberoepsbeoefenaarzijnsoftskillsopordeheeft,zodathijzichalleenhoefttefocussenopnieuwevakgerelateerdeontwikkelingen.OokdeOnderwijsraadsteltvastdatonderwijsinstellingenniet-cognitievecapaciteitenvanstudentenmeerzoudenmoetenwaarderen.Hetrisicobestaatzelfsdatdeonderwijskwaliteitverslechtertalshierniettijdigopgeanticipeerdwordt(Onderwijsraad,2013).IndehuidigesituatiewordendehardskillsaandehandvandecriteriavanuithetkwalificatiedossierApplicatie-enMediaontwikkelaar(Crebonr.25187)getoetst.Softskillswordenmomenteelnietgetoetst,ietswatuiteindelijkweldebedoelingis.Dezetoetsingzouformatief,dusontwikkelingsgerichtmoetenzijn.Hetstrevenvandeonderwijskundigleiderisomaandezevaardighedengeencijferstekoppelen.Inplaatsdaarvankrijgteenstudenteenomschrijvingdieuitlegtinwelkemateeenstudentaaneenspecifiekevaardigheidvoldoet.VolgensJoosten-tenBrinkeenSluijsmansishetbijformatievetoetsingvanbelangdatdeinformatiediedestudentkrijgtbetekenisvolis.Debeoordelingsinformatiemoetvoordestudentbruikbaarzijn.Ookmoetdebeoordelingdestudentmotiverenomteleren(Joosten-tenBrinke,Sluijsmans,2017).Eenbeoordelingmetcijferszonderverdereuitleggeeftgeenduidelijkbeeldweervandeontwikkelingvaneenstudent.Ookishetrisicogrootdateenstudentgedemotiveerdraakt.1.2ProbleemstellingDeonderwijskundigleidervanhetICTLyceumisvanmeningdatstudentengedemotiveerdkunnenrakendoorformatievetoetsingvansoftskills.Eenstudentdienietdeaandachtvandeklasopzichgerichtwilthebbenofnietgraagpresenteert,zoudoorprestatiedrukgedemotiveerdkunnenraken.DeICT-sectoriseensectordieooktemakenheeftmet“zorgleerlingen”vanuithetautistischspectrum.GeertsenKralingenbeschrijvenin“Handboekvoorleraren”datstudentenuithet

8

autistischspectrumzichbewustzijnvanhunsterkeenmindersterkekanten(Geerts,Kralingen,2015).Alseenstudentuithetautistischspectrumeenmaalhetbeeldheeftdathijeenbepaaldesoftskillnietbeheerst,danschuilthetgevaardathijernietaangaatwerken.Ditiseeninteressantgegevenwatookopregulierestudentenvantoepassingis.Erisbehoefteaaneenformatievetoetsvormdievooralgroeimogelijkhedenbiedtaaneenstudent.Destudentmoetkunneninzienwatermomenteelgoedgaat,enwaarhijnogaanmoetwerken.Ditiszowelvanbelangvoor“zorgleerlingen”alsvoorderegulierestudenten.DemotivatiewilhetICT-docententeamvoorkomen.Studentenmoetengemotiveerdnaardeopleidingblijvenkomen,watuiteindelijkvroegtijdigeuitvalvanstudentenmoetvoorkomen.Tijdensditpraktijkonderzoekzalonderzochtwordenwelkeformatievetoetsvormengeschiktzijnomeensoftskillinkaarttebrengen.Hetisvanbelangdatdetoetsvormeenduidelijkbeeldgeeftoverdeontwikkelingvandestudent.Destudentmoetdeinformatiekunnengebruiken,enhetmoeteenmotiverendeffecthebben. Uithetonderzoekvolgteenadviesoverwelketoetsvormhetmeestgeschiktisomeensoftskillformatieftebeoordelen.1.3DoelstellingDedoelstellingvanditpraktijkonderzoekisomeenadviestegevenoverwelkeformatievetoetsvormgeschiktisomeensoftskilltebeoordelen.Demogelijketoetsvormenstaanvermeldtinhoofdstuk2.Desoftskill“presenteren”zalgemetenwordentijdenshetpraktijkonderzoek.EenstudentmoetietsICTofapplicatie-enmediaontwikkelinggerelateerd(vakinhoudelijk)kunnenpresenteren.Ermoetstructuurenvoldoendediepganginhettechnischverhaalzitten.Hettechnischverhaalmoettebegrijpenzijnvooriemanddiegeen(code)technischekennisvanzakenheeft.EenafgestudeerdApplicatie-enMediaontwikkelaarzalzijnhelecarrièregeconfronteerdwordenmetsituatieswaarinhijmoetpresenteren.Ditkaneenpitchzijnvoorcollega’s,ofeenproductpresentatie.Destudentzalals(beginnend)beroepsbeoefenaarervoordeelvanhebbenalshijdezesoftskillbeheerst.Ookstaatinhetkwalificatiedossier“Applicatie-enMediaontwikkelaar”(Crebonr.25187)bijdeberoepsspecifiekeonderdelenvermelddateenapplicatie-enmediaontwikkelaarkennismoethebbenvanpresentatietechnieken(SectorkamerICTencreatieveindustrie,2015).Vanuiteenkwalificerendperspectiefvaneenbeginnendberoepsbeoefenaarishetvanbelangomdesoftskill“presenteren”temeten.1.4DeonderzoeksvraagHoekunnendocentenvandeniveau4opleidingApplicatie-enMediaontwikkelaardesoftskill“presenteren”formatieftoetsenwaardooreenstudentgemotiveerdwordtom*autonoomtewerkenaanzijnvakspecifiekepresentatievaardigheden?

9

*VolgensDecienRyanisgeïdentificeerderegulatiedemeestautonomevormvanextrinsiekemotivatie.Dekansisgroterdateenstudentgemotiveerdwordtomzichteontwikkelenalshijeenduidelijkeomschrevenbeoordelingkrijgt(Deci,Ryan,2000).1.5RelevantievanhetonderzoekVoordestudentenishetbelangrijkomhunpresentatievaardighedenminimaalopeenacceptabelniveautehebbenalszijaanhunBPV-stagebeginnen.Doorstudenteneenmotiverendetoetsvormvanvakspecifiekepresenstatievaardighedenaantebieden,isdekansgrootdatzijacceptabelevakspecifiekepresentatievaardighedenbeheersenaanheteindevanhettraject.DeopleidingApplicatie-enMediaontwikkelaariseenrelatiefjongeopleidingbijROCLeeuwenborgh.Totophedenzijnernoggeenstudentenafgestudeerdopdezeopleiding.Dehuidigetweedejaarsstudentenzulleninhetvoorjaarvan2018voorheteerstdeelnemenaandeeerste(oriënterende)BPV-stage.Hierdooriservanuitleerbedrijvennoggeenterugkoppelinggeweestbetreftdekwaliteitenvanvakspecifiekepresentatievaardigheden.Docentenvandeniveau4opleidingNetwerkbeheerhebbenmomenteeleentrajectopgestartwaarbijdocentenbewusterrekeninghoudenmetdesoftskills(bij1.1staatvermelddatdezenognietgetoetstworden).Hierondervaltookdesoftskill“presenteren”.DeaanleidingvanhettrajectisdatdeopleidingNetwerkbeheerterugkoppelingontvingvanstagebedrijvendateraandachtbesteedmagwordenaandesoftskills.HetisvangrootbelangvoordestudentenenvoorhetimagovanhetICTLyceumdatzijopniveaukunnenpresenteren.DitomdatdeopleidingApplicatie-enMediaontwikkelaareenrelatiefnieuweopleidingis.Deonderwijskundigleiderendocentenhebbenvraagnaareenvastmeetinstrumentofvastetoetsmethodevoorhetformatiefbeoordelenvandesoftskill“presenteren”.

2-TheoretischKaderDittheoretischkaderdraagtbijaaneenoverzichtvantoetsvormendiedeautonomegeïdentificeerderegulatievaneenstudentaanspreken.Hetbevatdevolgendedriekernconcepten:zelfdeterminatietheorie,competentiegerichtonderwijsentoetsvormenopdeniveausvanMiller.HetkernconcepttoetsvormenopdeniveausvanMillerbevatdevolgendesub-concepten:competentietoetsing,rubricsbijperformanceassessmentsenzelfbeoordeling.DezelfdeterminatietheorievanDeci&Ryangeefteenbeeldvandesoortenmotivatiesdieeenrolspelenbijformatievetoetsing.TussendezelfdeterminatietheorieenhetcompetentiegerichtonderwijsvandeopleidingApplicatie-enMediaontwikkelaarzijnduidelijkeverbanden,welketerugtevindenzijninparagraaf2.1en2.2.VervolgensmoetvastgesteldwordenhoecompetentiesgetoetstwordenbinnendeniveausvanMiller,enwelkeverbandenerzijnmetdezelfdeterminatietheorie.Tenslotteinformeerthet

10

theoretischkaderovertoetsvormendiegeschiktzijnomdesoftskill“presenteren”tetoetsen.Hierbijkomenderubrictoetsmatrixendetoetsvormzelfbeoordelingaanbod.2.1ZelfdeterminatietheorieDezelfdeterminatietheorievanEdwardL.DecienRichardM.RyanisteplaatsenbinnenhetcompetentiegerichtonderwijsvanhetICTLyceum.Dezetheorie(gebaseerdopempirischonderzoek)maaktonderscheidtussenintrinsiekeenextrinsiekemotivatiewaarmeedocentenkunneninspelenoppsychologischebasisbehoeftenvaneenstudent.Hetgevoelvancompetentieishiereenvan.Ditgevoelzorgtvoor(zelf)vertrouwenindeeigenontwikkelingenhetkunnenvaneenstudent,waardoorhijzichzalontwikkelen(Deci&Ryan,2008).Eenanderbelangrijkaspectuitdezelfdeterminatietheorieisdeveronderstellingdatextrinsiekemotivatiedenatuurlijkeintrinsiekemotivatieindewegkanzitten.HetpraktijkonderzoekheeftalsdoelomeenstudenttemotiverenentelatenontwikkelenHetisvanbelangomervoortewakendateentoetsmatrixoftoetsmethode(deextrinsiekemotivatie)ernietvoorzorgtdateenstudentdieintrinsiekgemotiveerdismettegenzindeelgaatnemenaandeformatievetoetsing.Dekansisgrootdatdeprestatieeenvertekendbeeldgeeftvanhetkunnenvaneenstudent.Alsvoorbeeld:eenstudentheeftnormaalgeenproblemenmetpresenteren.Sindshijverplichtisomregelmatigtepresenterenheefthijmeermoeiteomtepresenteren.Inditgevalheeftdeextrinsiekemotivatieervoorgezorgddatdeintrinsiekemotivatievandestudentverdwenenis.Inparagraaf2.2isinTabel1teziendathetcompetentiegerichtonderwijsernaarstreeftomeencurriculumopmaataantebieden.Hiermeekunnenbovenstaandesituatieswordenvoorkomen.2.2CompetentiegerichtonderwijsHetICTLyceumhanteerthetcompetentiegerichtprojectmatigonderwijs.ZijhebbenhetstandpuntingenomendathetconstructiefprobleemgestuurdcompetentiegerichtonderwijsaansluitbijhetICT-onderwijsvande21steeeuw.Ditindevormvandeberoepsgerichtekwalificatie.Competentiegerichtmbo-onderwijsheeftintheorieeengoedeaansluitingophethogeronderwijsomdatbinnenhethoger(ICT)onderwijsookcompetentietoetsingplaatsvindt.Erzijnookanderevormenvanonderwijsmogelijkdieaansluitenbijhethogeronderwijs.Dezevallenechterbuitendescopevanditpraktijkonderzoek.Jaspers&Heijmen-Verstegensprekenoverdatermeer(algemene)vaardighedenvaneenstudentwordenaangesprokeninhetcompetentiegerichtonderwijs(Jaspers&Heijmen-Verstegen,2004).Hierondervallenookdesoftskills.Dezevaardighedenzoudennietofinminderemateaangesprokenzijnbinnenhettraditioneleonderwijs.Denkaanalgemenevaardigheden/softskillsdiegeïntegreerdzijnbinnenprojectenofstudieopdrachten.Zelfreflectieenzelftoetsingzijnvaardighedendiejevaneenmbo-studentmagverwachten.

11

Doorzelfreflectieszaleenstudentzichbewustzijnvandeeigenontwikkeling,enkanintrinsiekemotivatieervoorzorgendatdestudentzichverderontwikkeld.Heteinddoelisdateenstudentautonoomzalreflecteren,enbewustisvanzijnontwikkelpunten.HieronderindetabelstaanverschillentussenhettraditioneleonderwijsenhetcompetentiegerichtonderwijszoalsomschrevendoorJaspersenHeijmen-Verstegen.Uitdetabelblijktdattoetsenenbeoordelenbinnenhetcompetentiegerichtonderwijsaaneenaantalzakenmoetvoldoen.Competentietoetsingmoeterinvoorkomen,eneenstudentmoetbijvoorbeeldeenstudietaakuitvoerentijdensdetoetsing.InTabel1valtopdatalgemenevaardighedengeïntegreerdkunnenzijnbinneneenstudietaak.Hierzoubijvoorbeelddesoftskillpresenterenvallendieeenstudentmoetaantonentijdenseenassessment.Zelfreflectieenzelftoetsingkomtookaanbodinhetcompetentiegerichtonderwijs.Inhetkernconceptendesub-conceptenvanparagraaf2.3wordtdetoetsingbesprokenwaarbijzelfreflectieenzelftoetsingaanbodkomt.Tabel1Deverschillentussentraditioneelencompetentiegerichtonderwijs(Jaspers&Heijmen-Verstegen,2004).Traditioneelonderwijs CompetentiegerichtonderwijsKennisinhoudenendisciplinegerichtevaardighedenvormenhetuitgangspuntvoorhetcurriculum

Competentiesmetbijbehorendetakenenpraktijk-ofprobleemsituatiesvormenhetuitgangspuntvanhetcurriculum

Vooralkennisenvaardighedenwordengetoetst Vooralcompetentieswordengetoetst

Studentenbestuderenvoorafbepaaldeinhouden Studentenvoerenstudietakenuit,aldannietsamenmetanderestudenten

Afzonderlijkevaardigheidsmodules Algemenevaardighedengeïntegreerdinstudietaken

Docentgestuurdetoetsing Zelfreflectieenzelftoetsingspeleneenfundamentelerol

Allestudentendoorlopenminofmeerhetzelfdecurriculum(aanbodgericht)

Afhankelijkvaningangsniveauwordteencurriculumopmaatsamengesteld(vraaggestuurd)

Noot:Aangepastvan“Toetswijzer,competentiegerichtbegeleiden&beoordeleninhetHogerOnderwijs”Jaspers,M.,&Heijmen-Verstegen,I,(2004),p.7.2.3ToetsvormenopdeniveausvanMillerNuhetbekendiswatdezelfdeterminatietheorieenhetcompetentiegerichtonderwijsinhoud,isheteenlogischestapomaandachttebestedenaandecompetentiedriehoekvanMiller(Miller,1990).Inhet“HandboekvoorLeraren”vanGeertsenKralingenstaatomschrevendatbinnendepiramidevanMillereenonderscheidgemaaktwordentussenhet“kennen”en“handelen”vaneenstudent(Geerts,Kralingen,2015).Eenstudentkanbijvoorbeeldwetenhoehijmoetpresenteren(kennen),maarzouuiteindelijkookmoetenhandelenomaantetonendathijdevaardigheidbeheerst(het“showshow”en“does”niveau).

12

Figuur1CompetentiedriehoekmetdeniveausvanMiller(Miller,1990).VolgensGeertsenKralingenkunnenstudentenopshows-howniveauhuncompetentiesaantonendoorsimulatiesoffictieveoefeningen,waaronderbijvoorbeeldperformanceassessmentsvallen.Debedoelingvandepresentatiesoftskillbeoordelingisdateenstudentzijn“handelen”gaatverbeterenalsdatnodigis.Hierbijkomtdezelfdeterminatietheorieweeraanbod.Doordeextrinsiekemotivatievandesoftskillbeoordelingishetdebedoelingdatdestudentautomatischintrinsiekgemotiveerdwordtomzijn“handelen”teverbeteren.Ditkanalleenalseenstudentzichcompetentvoelt,enweetwaarhijaanmoetwerken.Erzalnuverdiepingkomenoverwatcompetentietoetsingpreciesinhoudt,enmetwelketoetsingsmatrixentoetsvormendecompetentie/softskillpresenterengetoetstzoukunnenworden.2.3.1CompetentietoetsingHethogerICT-onderwijsenhet(competentiegerichte)mboICT-onderwijsbereidenstudentenvooropeenveranderendearbeidsmarkt.DeICT-sectorishetvoorbeeldvaneensectorwaarincontinuveranderingeninplaatsvinden,waarbijdekansgrootisdatiemandineentijdsbestekvan10jaartotaalanderewerkzaamhedengaatverrichten.Zoalsomschrevenstaatinhetboek“Toetseninhethogeronderwijs”moetenstudentenbeschikkenovereenaantalvaardigheden,houdingenkenniswaarmeezijzichkunnenaanpassenaanhetveranderendewerkveld(vanBerkel,Bax,Joosten-tenBrinke,2017).Desoftskillpresenterenvaltondervaardighedendiegevraagdwordenvanuithetkwalificatiedossier.Een(beginnend)beroepsbeoefenaarzalbijnaaltijdpresentatiesmoetengeven,ongeachtzijnfunctie.2.3.2RubricsbijperformanceassessmentsVoorcomplexevaardigheden/softskillszoalspresenteren,kritischdenken,hetvermogenomtereflecterenenzovoorts,bestaangeenstandaard(schriftelijke)toetsendiejekanafnemen.

13

Zoalsbeschreveninhethoofdstuk“Toetsenmetrubrics”inhetboek“Toetseninhethogeronderwijs”,wordtervoorcomplexevaardighedengebruikgemaaktvanalternatievetoetsvormenzoalseen(performance)assessment(vandenBos,Burghout,Joosten-tenBrinke,2017).Een(performance)assessmentkaninsommigegevallenlastigenonvoldoendebetrouwbaarbeoordeeldwordendooreendocent.Hiervoorkaneentoetsmatrixzoalsrubricseenoplossingvoorbieden.Welishetvanbelangdatdekwalificatie-eisenvaneenperformanceassessmentuitgebreidenanalytischstaanomschrevenineenrubric.Iederedocentmoetnamelijkvolgenseenvaststramiendesoftskillopdezelfdemanierbeoordelen(reproduceerbaar).Ookstaateromschrevendateenrubriceeninstrumentiswaarmeejeaandehandvanvooropgesteldecriteriainhoudelijkinformatiekangevenovereenleerprestatie.Eenstudentkaninzienwaarhijopdatmomentcompetentinis,enwaarhijeventueelnoginmoetofkangroeien.Ditmoeteenstimulanszijnomerautonoomaantewerken.In“Toetseninhethogeronderwijs”wordtaangehaalddatArterenChappuis(Arter,Chappuis,2006)viertypendoelenomschrijvenwaarvoorrubricsalsbeoordelingsinstrumentkandienen:Kennisdoelenophetniveauvaninzichtenentoepassingen,hogereordecognitievevaardigheden,performanceskillsencreatingproducts.Hettoetsenvandesoftskillpresenterenvaltzowelondereenhogereordecognitievevaardigheden.Uitgebreidomschrevenrubricskunnenintheoriegeschiktzijnomeenperformanceassessmenttebeoordelen.2.3.3ZelfbeoordelingZelfbeoordelingiseenmethodewaarbijstudentenactiefnadenkenoverwelkeleerdoelenzijbehaaldhebben.DesireéJoosten-tenBrinkeenDominiqueSluijsmanssprekenoverdriestappendieeenstudentuitvoertbijeenzelfbeoordeling.Studentenbeoordelenhungeleverdewerk,zienverschillentussenhetgeleverdewerkendeuiteindelijkeuitkomstenengaannieuweactiviteitenuitvoerenomhundoeltebereiken(Joosten-tenBrinke,Sluijsmans,2017).EenzelfbeoordelingsformatwathierbijaansluitiseenSTARR-format.BijeenSTARR-formatbliktiemandinstappenterugopdesituatie,detoebedeeldetaak,deondernomenacties,hetresultaatenreflecteerthiertenslotteop.Eenstudentzijnintrinsiekemotivatiehetmeestaangesprokenwordenalshijzelfinzietdaterbijeenvaardigheidgroeimogelijkhedenzijn.Tenslottesluiteenzelfbeoordelingaanbijhetcompetentiegerichtonderwijsaangezienzelfreflectieenzelftoetsingeenbelangrijkerolhierinspelen.2.4Verbaleennon-verbalecommunicatieInsub-paragraaf2.3.3staatomschrevenhoejeeenstudenteenperformanceassessmentkanlatenuitvoeren.Alsobservator/beoordelaarmoetjewetenopwelkecriteriageletmoetworden.Verbaleennon-verbalecommunicatiezijnessentiëlecriteriawaaropgeletmoetworden.

14

2.4.1VerbalecommunicatieBijeenperformanceassessmentishetverbaleaspectvaneenpresentatiezeerbelangrijk.Ineentoetsmatrix(bijvoorbeeldeenrubric)dientduidelijkomschreventewordenwaaropeenstudentbeoordeeldwordtbetreffendezijnverbalecommunicatie.Ookishetbijeenzelfbeoordelingvanbelangdateenstudentdoetreflecterenopzijnverbalecommunicatie.Korswagenomschrijftinzijn“DrieluikMondelingeCommunicatie”datiedereeneeneigenmaniervansprekenheeft.Iemandkanheelinformeelofjuistformeelspreken.Ookkaneenpresentatieheelkrachtigofjuisttwijfelendoverkomen(Korswagen,1992).Hetisbelangrijkdatstudentenovervakgerelateerdezakenkrachtigenzelfverzekerdkunnenspreken.ZemoetenmeteenpresentatieeenopdrachtgeverwetenteovertuigendatzijgenoegkennishebbenbetreftICTofapplicatie-enmediaontwikkelinggerelateerdezaken.Dezevaardigheidistijdenseenstageeninhetbedrijfslevencruciaalomzichzelfteprofileren.2.4.2Non-verbalecommunicatieCohnenEkmanomschrijvenin“NewHandbookofMethodsinNonverbalBehaviourresearch”datvanallenon-verbalecommunicatiegezichtsuitdrukkingeneenvandemeestgecompliceerde,maarduidelijkenon-verbalecommunicatieisdieerbestaat(Cohn,Ekman,2008).Eenfronskanbijvoorbeeldvelebetekenissenhebben.Devraagisofdestudentoverietsnadenktofdatdestudenthetergensnietmeeeensis.Ookishetbelangrijkdatergekekenwordtnaardehoudingvaneenpersoon.Eenpersoonkaneengeslotenhoudinghebben(alseenstudentmetdearmenoverelkaarstaat)ofjuisteenopenhouding(metderugrechtstaand).Hetisvanbelangomineendirecteinstructiegoedmeteencollegaaftestemmenwaarpreciesopgeletgaatworden.Non-verbalecommunicatieiseenzeerbreedbegripdatiedereenanderskaninterpreteren.Naaraanleidingvanhetgeheletheoretischkaderkandeconclusiegetrokkenworden:Eenperformanceassessmentiseengeschiktetoetsingsmethodewaarbijeenstudentkanaantonendathijdesoftskillpresenterenbeheerst.Doorgebruiktemakenvaneenanalytischerubrickanhetassessmentconcreetbeoordeeldworden.Feedbackmetbehulpvaneengoedomschrevenrubrickanervoorzorgendateenstudentautonoomzijnsoftskillgaatverbeteren.OokishetmogelijkomeenstudentzijnperformanceassessmentzelftelatenbeoordelenDitdoorgebruiktemakenvaneenSTARR-format,waarineenstudentgaatterugblikkenopdesituatie,taak,actie,resultaatenreflectie.Totslotishetvanbelangdatbijdeformatievetoetsingvandepresentatievaardigheidrekeninggehoudenwordtmetverbaleennon-verbalecommunicatie.Ditiseenbelangrijkaspectvoordelatereuitwerkingvandemeetinstrumenten.

15

2.5DeelvragenInhoofdstuk1isdevolgendehoofdvraaggeformuleerd:Hoekunnendocentenvandeniveau4opleidingApplicatie-enMediaontwikkelaardesoftskill“presenteren”formatieftoetsenwaardooreenstudentgemotiveerdwordtomautonoomtewerkenaanzijnvakspecifiekepresentatievaardigheden?Omuiteindelijkeenantwoordtevindenopdehoofdvraag,zijnnaaraanleidingvanhoofdstuk2(hettheoretischkader)devolgendedriedeelvragengeformuleerd:Inhoeverrehebbeneerstejaarsstudentenstimulatievaneendocentnodigomhunpresentatievaardighedenteverbeteren? Welketoetsvormofvormenwaarmeedesoftskill“presenteren”formatiefgetoetstwordtervarendeeerstejaarsstudentenalspositief? Inhoeverrekrijgteenstudenthetinzichtdathijmoetwerkenaanzijnpresentatievaardigheidnadathijeenrubricbeoordelingheeftgekregenofeenzelfbeoordelingheeftgedaan?

3-MethodevanonderzoekDithoofdstukbehandeltdemethodevanonderzoekdietijdensditpraktijkonderzoekistoegepast.Erwordtachtergrondinformatieverstrektoverdeparticipantenendegebruiktemeetinstrumentenkrijgeneennaderetoelichting.Ookiseraandachtvoordevalidatieendebetrouwbaarheidvandemeetinstrumentenendeprocedurewaarindezezijntoegepast.Totslotstaatvastgelegdwatdevoorgenomenmaniervananalysezalwordenenwatdeuiteindelijkemaniervanpresentatievandeonderzoekgegevenszalzijn.3.1ParticipantenDitpraktijkonderzoekvindtplaatsbijdeeerstejaarsstudentenvandeopleidingApplicatie-enMediaontwikkelaardienognietdeelgenomenhebbenaaneenBPV-stage. Algemenegegevensparticipanten:Tabel2Totaaloverzichtvanmogelijkdeelnemendeparticipanten.

Participanten Geslacht Opleiding leeftijdStudenten(n=29)

2vrouwenen27mannen.

Applicatie-enMediaontwikkelaar(Niveau4).

Leeftijdscategorie17t/m28jaar.

16

3.2MeetinstrumentenTijdensditpraktijkonderzoekzijnintotaalvijfmeetinstrumenteningezet,waarvantweemeetinstrumenteneenondersteunendefunctiehadden.Heteerstemeetinstrumentiseenenquêtedieisingezetomantwoordtekrijgenopdeeerstedeelvraag.Hettweedemeetinstrumentiseenobservatieschemameteenbijbehorendrubric-format.BijdelaatsteobservatierondewordtgebruikgemaaktvaneenspecifiekobservatieschemaeneenondersteunendSTARR-format.Deobservatiegerelateerdemeetinstrumentenlevereneenbijdrageaandebeantwoordingvandetweedeenderdedeelvraag.3.2.1EnquêteDeenquêtebestaatuit5geslotenvragenen2openvragenaangezieneralleeneenaantalzakengevalideerd/geselecteerdmoetenworden.Deopenvragenkunnenleidentotnieuweinzichten.DeenquêteisafgenomenmetbehulpvanGoogleForms.Viaeenversleuteldewebomgevingvullendeelnemersdigitaaldegegevensin.Deenquêteisnietanoniemafgenomenomdathetmogelijkmoetzijnomeendeelnemertebenaderen.Eendeelnemerisaltijdtraceerbaaromdathijzijnnaaminvultaanhetbeginvandeenquête.Degegevensvandeenquêtewordengeanonimiseerdverwerkt. 3.2.2Doelvandeenquête:Hetdoelvandeenquêteishetverkrijgenvaneenalgemeenbeeldoverhoestudentenaankijkentegenhet“moeten”presenteren(sentimenten).Ookwordtmetdeenquêteresultatendeeerstedeelvraagbeantwoord:“Inhoeverrehebbeneerstejaarsstudentenstimulatievaneendocentnodigomhunpresentatievaardighedenteverbeteren?”.Nadatdeenquêteuitgevoerdiswordendelaatstevoorbereidingengetroffenomhettweedegedeeltevanhetpraktijkonderzoekuittevoeren.Hettweedegedeeltebestaatuitobservatierondeswaarbijdesoftskill“presenteren”vanstudentenformatiefbeoordeeldwordt.3.2.3ObservatiesDeobservatieswordenuitgevoerdintweeobservatierondes.Deeersteobservatierondevindtplaatstijdensperformanceassessments.Nahetassessmentkrijgteenstudentfeedbackoverzijnpresentatievaardighedenmetbehulpvaneenrubric.DetweedeobservatierondevindtplaatswanneerstudentenindividueeleenzelfbeoordelinguitvoerenaandehandvaneenSTARR-reflectie.Deobservatorletopdirectwaarneembaargedragtijdensdeobservatie(bijvoorbeeldnon-verbalecommunicatie).3.2.4StappenplanobservatiesErwordentweeverschillendeobservatieschema’sopgezet.Tevenswordentweeverschillendeondersteunendemeetinstrumenteningezetwaardoorsommige

17

observatiepuntenverschillen.Welhebbenbeideschema’shetgezamenlijkedoelomgestructureerddeverbaleennon-verbalecommunicatievandestudentteobserveren.Eenschemaisspecifiekvoordeassessmentbeoordeling,hetandereschemavoordezelfbeoordeling.Deonderzoekerparticipeertindeeersteobservatieronde,dusisheteenparticiperendeobservatie.Ookisersprakevaneentweedeobservator,welkenietparticipeertindeobservaties.Ineersteinstantiezijnerdirecteobservaties,deobservatorisfysiekaanwezigtijdensdeobservatie.Opeenlatertijdstipbestudeerthijhetvideo-enaudiomateriaal.Tabel3geefthetstappenplanweerwaarmeebeideobservatierondesvoorbereidenuitgevoerdworden.Hetuitgangspuntvanditschemaisdatdeuitvoerdervanhetstappenplanzelfdeelneemtalsobservator.Eentweedeobservatorwordtookbetrokkenbijdeobservaties.Tabel3Voorbereidingenuitvoeringstappenplanobservaties.Stap Omschrijvingactiviteit BetrokkenenStap1 Opstellenobservatieschemaomeen

gestructureerdeobservatieuittekunnenvoeren.

Observator1.

Stap2 Observatieschemabesprekenmetdetweedeobservator.Eventuelewijzigingenaanbrengennaaraanleidingvandefeedbackvandetweedeobservator

Observator1en2.

Stap3 Hetdefinitieveobservatieschemabesprekenmetdetweedeobservator.Ditgebeurtvoordatdeobservatiesuitgevoerdgaanwordentijdenseendirecteinstructie.

Observator1en2.

Stap4 Uitvoeringvandedirecteobservatiesmetbehulpvandeobservatieschema’s.Inhetgevalvandeobservatierondewaarbijeenrubricgebruiktwordtzaleenvandetweeobservatorenfeedbackgeven(eenparticiperenderol).DitisnietvantoepassingbijdeobservatierondewaarbijdestudentenzelfevaluatiesuitvoerenmetbehulpvaneenSTARR-format.

Observator1en2.

Stap5 Eeneventuelenabespreking.Ditzal(waarschijnlijk)hetgevalzijnalsergroteverschillenzijntussendeobservatiegegevens.

Observator1en2.

Tabel4vermeldthetpreciezedoelvandeobservaties,dekernbegrippenendedeelaspecten.

18

Tabel4Hetpreciezedoelvandeobservaties,kernbegrippen,deelaspectenenstellingen.

3.2.5Rubric&STARR-formatterondersteuningEriseenrubricopgesteldwaarmeedesoftskill“presenteren”formatiefbeoordeeldwordt.Inderubricstaandevolgendecriteria:inhoud,vorm,verbalecommunicatie,non-verbalecommunicatie,en(audio)visuelehulpmiddelen.Derubricisalspilotgetestomdepresentatievaardighedenvanstudententemeten.Opbasisvandeindividueleresultatenzaleenselectieplaatsvindenvanstudentendiedeel-nemenaanhetpraktijkonderzoek(sterke,neutraleenzwakkerepresentatoren).Ditkrijgendedesbetreffendestudententijdigtehoren.Deonderzoekergebruiktdezelfderubrictijdensdeobservaties.Nadeperformancekrijgteenstudentpassendefeedbacktehorenaandehandvaneenrubric.VoordeobservatieswaarbijstudenteneenzelfbeoordelinguitvoerenkrijgendebetrokkenstudenteneenSTARR-formataangeleverd.Ditformatiseenhulpmiddelomeenkwalitatievezelfreflectieuittekunnenvoeren.BijeenSTARR-reflectieblikteenstudentterugopdesituatie,zijntaak,deuitgevoerdeactiesenheteindresultaat.Tenslottereflecteertdestudenthierop.Deeerstejaarsstudentenhebbennognieteerdermeteenreflectieformatgewerkt,erkannietvanhenverwachtwordendatzijzonderenigehouvasteenzelfreflectiekunnenuitvoeren.

Doelobservaties Kernbegrip Deelaspecten StellingenHetdoelvandeobservatiesisdirectwaarneembaargedragvastteleggenbetreffenddebeoordeling.Begrijptdestudentzijnbeoordelingenheeftdestudentindegatenwaarhijnogaanmoetwerken?Deobservatorvulttijdensdeobservatiesdeformatieverubricin.

Motivatie

Intrinsiekeen(natuurlijke)extrinsiekemotivatie

Destudentraaktdoordedesbetreffendebeoordelingwelofniet(extra)gemotiveerdomtewerkenaanzijnsoftskill“presenteren”.

Communicatie

Non-verbaleenverbalecommunicatie.

Destudentzalinzijncommunicatielatenblijkenofhijwelofnietzijnfeedbackbegrepenheeft.Destudentzalinzijncommunicatielatenblijkendathijdemaniervantoetsingwelofnietopprijsstelt.

Autonomie

Zelfregulatieenzelfreflectie.

Alsdestudentzijnfeedbackbegrepenheeft(hijweetwaarhijaanmoetwerken),dankandestudentaandeslag.

19

3.2.6DoelvandeobservatiesDeobservatieslevereneenbijdrageaandebeantwoordingvandetweedeenderdedeelvraag:“Welketoetsvormofvormenwaarmeedesoftskill“presenteren”formatiefgetoetstwordtervarendeeerstejaarsstudentenalspositief?”en“Inhoeverrekrijgteenstudenthetinzichtdathijmoetwerkenaanzijnpresentatievaardigheidnadathijeenrubricbeoordelingheeftgekregenofeenzelfbeoordelingheeftgedaan?”.Dedatawordtverzameldwordenvanuithetperspectiefvandeobservator. 3.3Validatieenbetrouwbaarheidmeetinstrumenten3.3.1ValiditeitvragenlijstDevragenlijstbevateenaantalvragendiebetrekkinghebbenopelkaar.Dezevragenwordenalshetwaredubbelgesteldineenanderebewoording.Alseenstudentaangeeftdathijnietgraagpresenteert,danzalbijhetvolgendeantwoordnietnaarvorenkomendathijwelgraagpresenteert.Degesteldegeslotenvragenzijnhelderenuitgebreidomschrevenvoordestudenten.Erisgeengebruikgemaaktvaneventueledubbelzinnighedenofstrikvragen.Ditzouzorgenvoorruisindeuiteindelijkedata.3.3.2betrouwbaarheidvragenlijstDevragenlijstmoetdezelfderesultatenopleverenalseenandereonderzoekerdezezoutoepassen.Ookisergeensprakevaneenvoorkeursbehandeling,omdatallestudentenverzochtwordenomdeeltenemenaandeenquête.Ditomeenrealistischbeeldvandehuidigesituatietekrijgen.Deenquêtebestaatgrotendeelsuitgeslotenvragen.Ditmoetervoorzorgendatditspecifiekeinformatieoplevert.Openvragenlokkenbredebeantwoordinguitdiekunnenleidentotnieuweinzichten.Hierdoorisereenaanvullendevraagopgenomenwaarbijeenstudenteeninvulmogelijkheidheeft:“Watvoorsoort(en)digitalehulpmiddel(en)gebruikjedan?”.Eenaantalvragenzijnsuggestief,maardezebeïnvloedennietdebeantwoording.DeantwoordmogelijkhedeninTabel5zijnhiervoorbeeldenvan.

20

Tabel5Antwoordmogelijkhedenopdeenquêtevraag:“Welkantwoordomschrijfthetbestewatjedenktwanneerjetehorenkrijgtdatjeeenpresentatiemoetgeven?”.Positievebeantwoording Twijfelendebeantwoording NegatievebeantwoordingGeenprobleem.Presenterengaatmijnormaalgoedaf.

Geenprobleem.Weldenkikdatmijnpresentatieskillsverbeterdmoetenworden.

Lieverniet.Ikdoehetalleenmaaromdatikhetmoetdoen.

Lieverniet.Mijnpresentatieskillszoudenverbeterdmoetenworden.

3.3.3Validiteitobservatieschema’sDeuitkomstenvandeobservatieschema’swordendoorobservator1enobservator2besproken.Beideobservatorenmoetenelkaaraanvullenenkritischkijkenofdewaarnemingvandeanderklopt.Ditzalvooralhetgevalzijnalsdegegevensvandeobservatorennietovereenkomen.Observator2iseencollegadocent(expert)diehetvak“ProblemManagement”geeft.Verbaleennon-verbalecommunicatievanstudentenspeelteenbelangrijkerolbijhetvak.Eendirecteinstructieaandetweedeobservatordraagtbijaandebetrouwbaarheidvandeobservatie.Tijdensdezeinstructievindtafstemmingplaatstussendeobservatoren.Verbaleennon-verbalecommunicatiezijnzeerbredebegrippen,dieiedereenandersinterpreteert.Degegevensvandeobservatieswordenzowelopaudioalsvideoopgenomen.Ditheeftalsvoordeeldateenkritischeanalyseachterafmogelijkis,waardoorergeenvertekendbeeldvandewerkelijkheidontstaat.3.3.4betrouwbaarheidobservatieschema’sDeobservatieschema’smoetengrotendeelsdezelfderesultatenopleverenwanneerdezedoormeerderepersonentoegepastwordeninhetonderzoek.Inhetgevalvanditpraktijkonderzoekmoetenderesultatenvanobservator1en2grotendeelsovereenkomen.Welmoetereendirecteinstructiegegevenwordenomditvoorelkaartekrijgen.3.3.5ValiditeithulpinstrumentenrubricenSTARR-formatDerubricisgebaseerdopdeassessmentbeoordelingsmodellenvandeUniversiteitvanAmsterdam,LeidenUniversiteit,UtrechtUniversityenTheClinicalTeacher(HogeschoolvanAmsterdam,2008)(LeidenUniversiteit,Onbekend)(UtrechtUniversity,Onbekend)(WileyBlackwell,2012).Dezezijnterugtevindenopdeopenbareonlineportalenvandeopleidingsinstituten.Hieruitisoptemakendatdezenogsteedsingebruikzijn,waardoorhetstabielebasissenzijnomereenrubricmeeoptestellen.HetSTARR-formatiseenaangepasteversievandeALO-opleidingvandeHogeschoolvanAmsterdam(HvA,2012).Eenaantalzakenzijnsimplistischherschrevenzodatdembo

21

niveau4doelgroephetformatzoubegrijpen.Dezewasterugtevindenopeenopenbaaronlineportaal,wataangeeftdathetformatnogsteedsingebruikis.3.3.6betrouwbaarheidhulpinstrumentenrubricenSTARR-formatHetrubricmeetinstrumentmoetgrotendeelsdezelfderesultatenopleverenwanneerdezedooreenanderpersoontoegepastzouworden.Derubriciseenholistischerubric,ditwiltzeggendateenbeoordelaarruimteheeftomaftewijkenvanhetbeoordelingsmodel(vandenBos,Burchhout,Joosten-tenBrinke,2017).Ditzalinuitzonderlijkesituatieskunnenvoorkomen.Echterzijnderubriccriteriazouitgebreidomschrevendatiederebeoordelaarnormaliterdezelfdebeoordelingzougeven.HetSTARR-formatstaatgarantvoorreproduceerbaarheidomdatdestappenliggenvastgelegdinhetformat.Hierkanvooraf,tussentijdsofachterafgeeninvloeduitgeoefendworden.3.4ProcedureTabel6vermeldteenoverzichtvanalleactiviteiten.Hierinstaandeparticipanten,demeetinstrumenten,dedesbetreffendedeelvraag,inhoudentopicsdiehiermeeaangesprokenwordenvanuithettheoretischkader.Tabel6Participanten,demeetinstrumenten,desbetreffendedeelvraag,inhoudentopics.

Participanten Instrument Deelvraag Inhoud Topics(kader)Studenten(n=29)

Enquête(01)

1 Inhoeverrehebbeneerstejaarsstudentenstimulatievaneendocentnodigomhunpresentatievaardighedenteverbeteren?

Intrinsiekemotivatie.Zelfevaluatie.

Studenten(n=06)

Observatieschema+rubric(02,02.1)Observatieschema+STARR-format(03,03.1)

2+3 Welketoetsvormofvormenwaarmeedesoftskill“presenteren”formatiefgetoetstwordtervarendeeerstejaarsstudentenalspositief?Inhoeverrekrijgteenstudenthetinzichtdathijmoetwerkenaanzijnpresentatievaardigheidnadathijeenrubricbeoordelingheeftgekregenofeen

Performanceassessment.Kennenenhandelen.Voorbereiding.Presenteren.Non-verbalecommunicatie.Verbalecommunicatie.

22

ZoalstezienisinTabel7bestaatdeprocedurevanhetpraktijkonderzoekuit14concretestappen.Dezestappenbevattendeontwikkelingendeuitvoeringvandemeetinstrumenten.Dithoortindevolgorde:enquête,observatieronde1enobservatieronde2.Aansluitendvindendevolgendestappenplaats:verwerkingvandeonderzoeksresultaten,analyseringvandegegevensentenslottedediscussieenconclusie.Tabel7Procedureoverzichtpraktijkonderzoek. Stap Omschrijvingactiviteit BetrokkenenStap1 Opstellenenquêtevoordeeerstejaars

studentenvandeopleidingApplicatie-enMediaontwikkelaar.

Onderzoeker.

Stap2 Wijzigingenplegenaandeenquête,endefinitieveversieopstellen.

Onderzoeker.Peers.

Stap3 Uitvoeringvandeenquête. Onderzoeker.Participerendestudenten.

Stap4 Opstellenobservatieschema’svoorassessmentmetrubricbeoordelingobservatieenSTARR-formatobservatie.Ditomeengestructureerdeobservatieuittekunnenvoeren.Tevenszaleenrubricvoordeobservatiessamengesteldworden,eneenSTARR-formatsimplistischherschrevenworden.

Observator1(onderzoeker).

zelfbeoordelingheeftgedaan?”.

(Audio-visuele)hulpmiddelen.Rubrics. Zelfbeoordeling.Zelfevaluatie.Extrinsiekemotivatie.Intrinsiekemotivatie.Ervaring.Autonoomhandelen.

23

Stap5 Observatieschema’sbesprekenmetdetweedeobservator.Eventuelewijzigingenaanbrengennaaraanleidingvandefeedbackvandetweedeobservator

Observator1en2.Peers.

Stap6 Hetopgestelderubric-formatinpilotvormtesten.Ditindevormvanformatievepresentatieperformanceassessments.

Observator1(onderzoeker).

Stap7 Eventuelewijzigingenaanbrengenaanhetrubric-formatnaaraanleidingvandepilot.

Observator1(onderzoeker).

Stap8 Hetassessmentmetrubricbeoordelingenhetobservatieschemabesprekenmetdetweedeobservator.Ditgebeurtvoordatdeeersteobservatieuitgevoerdwordttijdenseendirecteinstructie.

Observator1en2.

Stap9 Uitvoeringvanobservatieperformanceassessmentmetrubricbeoordeling.

Observator1en2.Participerendestudenten.

Stap10 Eeneventuelenabespreking.Ditzal(waarschijnlijk)hetgevalzijnalsergroteverschillenzijntussendeobservatiegegevens.

Observator1en2.

Stap11 HetSTARR-formatobservatieschemabesprekenmetdetweedeobservator.Ditgebeurtvoordateersteobservatieuitgevoerdwordttijdenseendirecteinstructie.

Observator1en2.

Stap12 UitvoeringvandeSTARR-formatobservatie. Observator1en2.Participerendestudenten.

Stap13 Eeneventuelenabespreking.Ditzal(waarschijnlijk)hetgevalzijnalsergroteverschillenzijntussendeobservatiegegevens.

Observator1en2.

Stap14 Verwerkingvandeonderzoeksresultaten,analyse,discussieenconclusie.

Onderzoeker.Peers.

3.5AnalyseDeanalyseisgebaseerdopdevijfdomeinenvanGoodlad(Goodlad,1979).Dezedomeinenzijnterugtevindeninhetboek“Praktijkonderzoekindeschool”vanCyrillavanderDonkenBasvanLanen(vanderDonk,vanLanen,2016).

24

3.5.1DataordeningTabel8Dataordening.

Demeestegegevenszullenvoortkomenuitdeobservaties.Deervaringenvandestudentenzijneenbelangrijkefactorwaarmeetweedeelvragenenuiteindelijkdehoofdvraagbeantwoordwordt.3.5.2Ordenen,reducerenencombinerenvandataDedatavandestudentenenquêtewordtgereduceerd.Destudentenkrijgengrotendeelsalleengeslotenmeerkeuzeantwoordenaangebodeneneentweetalopenvragen.Dedatawordtgecategoriseerdindriecategorieën(metieder3studenten):studentendiepositieftegenoverpresenterenstaan(graagdoenpresenterenenergeenmoeitemeehebben),studentendieneutraaltegenoverpresenterenstaanenstudentendienegatieftegenoverpresenterenstaan(nietgraagpresenterenofermoeitemeehebben).DatavandeobservatieswordengecategoriseerdzoalsaanbevolendoorVanderDonkenVanLanenbijanalysemethode7(categorieënsamenvoegen).Hetobservatieschemabevatmeerdereobservatiepunten,diegecategoriseerdwordeninpositiefennegatiefvertoondgedrag.Hierondereenvoorbeeldhoededataverwerktwordt.

Deelvraag Datawaarmeededeelvraagwordtbeantwoord

Inhoeverrehebbeneerstejaarsstudentenstimulatievaneendocentnodigomhunpresentatievaardighedenteverbeteren?

Deantwoordenopdemeerkeuzevragenvandeenquête.Deantwoordenvandeopenvragendievermeldstaanindeenquête.

Welketoetsvormofvormenwaarmeedesoftskill“presenteren”formatiefgetoetstwordtervarendeeerstejaarsstudentenalspositief?

Dedatadiehoortbijdeobservatiepuntenuithetobservatieschemavanobservatieronde1en2.

Inhoeverrekrijgteenstudenthetinzichtdathijmoetwerkenaanzijnpresentatievaardigheidnadathijeenrubricbeoordelingheeftgekregenofeenzelfbeoordelingheeftgedaan?

Dedatadiehoortbijdeobservatiepuntenuithetobservatieschemavanobservatieronde1en2.

25

Tabel9.Voorbeeldweergavevandatacategoriseringperobservator.

Observator01Gedragvanstudenten

(pos.)Aantalkerenvoorgekomen

Gedragvanstudenten(neg.)

Aantalkerenvoorgekomen

Omschrijvingvangedrag. Aantalkeerincijfers.

Omschrijvingvangedrag. Aantalkeerincijfers.

3.5.3Data-analyseWanneeralleruwedatainbijlagesverwerktis,endemeestrelevantedatagecategoriseerdis,kanovergegaanwordenopdedata-analyse.Eenaantalvragenstaanbijdeanalysecentraal.Watzijndebelangrijksteopvallendheden?Watzijndeconclusies?Kunnendedeelvragenbeantwoordwordenaandehandvandedata-analyseconclusies?3.5.4Conclusies Uiteindelijkwordenconclusiesgetrokkenofderesultatenvandeenquête,observatieronde1enobservatieronde2dedeelvragenkunnenbeantwoorden.Dedeelvragenkunnenpositiefofnegatiefbeantwoordworden.Inhetmeestongunstigegevalkaneendeelvraagnietbeantwoordworden,watdaneenbelangrijkonderwerpisvoordediscussie.3.5.5PresentatieTabellenenofcirkeldiagrammenzulleneenfeitelijkeweergavegevenvanderesultaten.Ditomzoweleenvolledigeomschrijvingtekunnenaanbieden,alsookeenvisuelesamenvatting.Opbasisvanderesultatenzullenconclusiesgetrokkenworden.

4-ResultatenvanhetonderzoekDithoofdstukvermeldtderesultatendieeenbijdrageleverenaandebeantwoordingvandedeelvragen.Deresultatenzijnafkomstigvanhetenquêtemeetinstrumentenvandeingevuldeobservatieschema’smetdebijbehorendehulpinstrumenten(rubricenSTARR-format).4.1Studentenenquête4.1.1AchtergrondinformatieDeenquêteisintotaaldoor20eerstejaarsstudentenvandeopleidingApplicatie-enMediaontwikkelaaringevuld.Ditbinnenhettijdsbestekvaneenweek.Wegensziekteofandereomstandighedenhebben9overigestudentendeenquêtenietingevuld.

26

4.1.2DebijbehorendedeelvraagDeresultatenvandestudentenenquêtelevereneenbijdrageaandebeantwoordingvandeeerstedeelvraag:“Inhoeverrehebbeneerstejaarsstudentenstimulatievaneendocentnodigomhunpresentatievaardighedenteverbeteren?”.4.1.3ResultatenIndezeparagraafwordendebelangrijkstebevindingenvermeldtvandeafgenomenenquête.Degeheleenquêteisintezienindebijlage(zieBijlage1).Tevenszijndegeanonimiseerdeantwoordenintezienindebijlage(zieBijlage2).Cirkeldiagram1bevatderesultatenvandestelling:“Welkantwoordomschrijfthetbestewatjedenktwanneerjetehorenkrijgtdatjeeenpresentatiemoetgeven?”.InTabel10staandeantwoordmogelijkhedendiedestudentenkregen.Dezewarenzowel“positief”als“negatief”vanaard.Debeantwoordingvandestellingzouinzichtengevenoverdehuidigedenkwijzevanstudententegenoverpresenteren.Ookgeefthetinzichteninhethuidigzelfevaluerendvermogenvandestudenten.Tabel10:antwoordoptiesopdestelling:“Welkantwoordomschrijfthetbestewatjedenktwanneerjetehorenkrijgtdatjeeenpresentatiemoetgeven?”.“Positief”vanaard “Negatief”vanaard“Geenprobleempresenterengaatmijnormaalgoedaf.”

“Lieverniet.Mijnpresentatieskillszoudenverbeterdmoetenworden.”

“Geenprobleem,weldenkikdatmijnpresentatieskillsverbeterdmoetenworden.”

“Lieverniet.Ikdoehetalleenmaaromdatikhetmoetdoen.”

Cirkeldiagram1geeftderesultatenweervandevraagstelling“Welkantwoordomschrijfthetbestewatjedenktwanneerjetehorenkrijgtdatjeeenpresentatiemoetgeven?”.DeresultateninCirkeldiagram1lateneenfiftyfiftyverdelingzientussenstudentendiedevraagstelling“positief”vanaardbeantwoordhebbenenstudentendiedevraagstelling“negatief”vanaardbeantwoordhebben.Vande10studentendiedevraagstelling“positief”beantwoordhebben,geven8studentenaandatzijgeenmoeitehebbenomtepresenteren,maarzijhunpresentatievaardighedenwelwillenverbeteren.Vandeoverige10studentendiedevraagstelling“negatief”beantwoordhebben,geven9studentenaandatzijlievernietpresenteren.Dezestudentengevenindebeantwoordingaandatzijpresenterennietsvinden,endatzijhetalleenmaardoenomdathethenopgedragenwordt.Opvallendisdat1studentaangeeftdathijnegatieftegenoverhetpresenterenstaat.Hijwilthetalleenmaardoenomdatheteenverplichtingis.

27

Cirkeldiagram1Welkantwoordomschrijfthetbestewatjedenktwanneerjetehorenkrijgtdatjeeenpresentatiemoetgeven?Cirkeldiagram2bevathetresultaatvandevraagstelling:“Zoujijhetfijnvindenalsjeondersteuningaangebodenwordtomjepresentatie-vaardigheden(softskill)teverbeteren?”.DezevraaghadalsdoelomerachtertekomenofdehuidigeeerstejaarsstudentenvandeApplicatie-enMediaontwikkelaaropleidingüberhauptbehoeftehebbenomondersteuningtekrijgen.Bijdezevraagmochtendestudentenzelfeenantwoordinvullen.Deantwoordenzijngecategoriseerdindriesoortenbeantwoording:positief,neutraalennegatief.Uitcirkeldiagram2blijktdatvandeintotaal20studenten9studentenaangevendatzijhetfijnzoudenvindenomondersteuningtekrijgen.Tevensgeven4studentenaandatzijer“neutraal”instaanomondersteuningtekrijgen.Tenslottegeven7studentenaandatzijgeenbehoeftehebbenaanondersteuning.

2

8

1

9

Geenprobleem.Presenterengaatmijnormaalgoedaf.

Geenprobleem.Weldenkikdatmijnpresentatieskillsverbeterdmoetenworden.

Lieverniet.Mijnpresentatieskillszoudenverbeterdmoetenworden.

Lieverniet.Ikdoehetalleenmaaromdatikhetmoetdoen.

28

Cirkeldiagram2Zoujijhetfijnvindenalsjeondersteuningaangebodenwordtomjepresentatie-vaardigheden(softskill)teverbeteren?4.1.4BeantwoordingvandedeelvraagDeeerstedeelvraag:“Inhoeverrehebbeneerstejaarsstudentenstimulatievaneendocentnodigomhunpresentatievaardighedenteverbeteren?”.Naaraanleidingvandeenquêteresultatenkangeconcludeerdwordendatdeeerstejaarsstudentenbehoeftehebbenaanstimulatievaneendocentomaanhunpresentatievaardighedentewerken.Dezestimulatezouindevormvanondersteuningkunnenzijn.DehelftvandeeerstejaarsstudentenvandeopleidingApplicatie-enMediaontwikkelaardiedeenquêteingevuldhebben,gevenaandatzijlievernietpresenteren.Ditomdatzijvindendatdepresentatievaardighedennognietopordezijn,ofdatzijhetalleendoenomdathethenverplichtwordt.Totslotkomtaanhetlichtdateenmerendeelvandestudentenopenstaatvoorondersteuningomdepresentatievaardighedenteverbeteren(zieCirkeldiagram2).Hetzoueenoptiekunnenzijnomeenbegeleidendtrajectoptestartenomdepresentatievaardighedenvanstudententekunnenverbeteren.4.2Observaties4.2.1AchtergrondinformatieAandehandvanobservatieschema’smetbijbehorendehulpinstrumentenzijnertweeobservatierondesgehouden(zieBijlage3,5,6,7).Tijdensdetweeobservatierondesiser

9

4

7

Positief

Neutraal

Negatief

29

gekekennaardeverbaleennon-verbalecommunicatievandestudent.Ditomerachtertekomenofdegebruiktebeoordelingsvorm(rubricfeedbackofzelfbeoordeling)destudentaansprak.Daarnaastisvanbelangdatdestudentweetwateventuelevervolgstappenzijn.Aandeeersteobservatierondehebben6studentendeelgenomen.Tijdensdetweedeobservatierondewaren4vande6studentenaanwezigdieookdeelgenomenhaddenaandeeersteobservatieronde. 4.2.2DebijbehorendedeelvragenDeresultatenvandestudentenenquêtemoeteneenbijdrageleverenaandebeantwoordingvandetweedeenderdedeelvraag:“Welketoetsvormofvormenwaarmeedesoftskill“presenteren”formatiefgetoetstwordtervarendeeerstejaarsstudentenalspositief?”en“Inhoeverrekrijgteenstudenthetinzichtdathijmoetwerkenaanzijn presentatievaardigheidnadathijeenrubricbeoordelingheeftgekregenofeenzelfbeoordelingheeftgedaan?”.4.2.3ResultatenObservatie1:Performanceassessmentmetformatievebeoordelingaandehandvaneenrubric.Dedeelnemendestudentenhaddendeopdrachtgekregenomeenpresentatievoortebereidendiemaximaal10minutenmochtduren.HetonderwerpmoestICT-ofApplicatie-Mediaontwikkelinggerelateerdzijnvoorhetvakdidactischelementvanditpraktijkonderzoek(zietheoretischkader).Depresentatieswerdengegevenvoortweeobservatorenendeoverigemedestudenten.Ookwerdendepresentatiesopvideoopgenomen.DezelfdestudentenzoudentijdensdetweedeobservatierondemetbehulpvandevideobeeldenkunnenreflecterenmethetSTARR-format.InTabel11enTabel12staandeobservatiegegevensvandeperformanceassessmentobservatiesvermeldtperobservator.Eriseentotaaloverzichtgemaaktwaarinhetgeobserveerdegedragomschrevenstaat,enhoevaakditgedragintotaalisvoorgekomen.Tabel11Totaaloverzichtobservatieschema’sperformanceassessmentobservatiesvanobservator1.

Observator1Gedragvanstudenten

(pos.)Aantalkerenvoorgekomen

Gedragvanstudenten(neg.)

Aantalkerenvoorgekomen

Destudenttoontpositievenon-verbalecommunicatiesignalenopfeedbackdiehijontvangt.

14 Destudenttoontnegatievenon-verbalecommunicatiesignalenopdefeedbackdiehijontvangt.

1

Destudentgeeftaandathijdefeedbackbegrepenheeft.

7 Destudentgeeftaandathijdefeedbacknietbegrepenheeft.

0

30

Destudentishetverbaaleensmetdebevindingen.

7 Destudentishetverbaaloneensmetdebevindingen.

1

Destudentgeeftnon-verbalesignalendathijhetweleensismetdebevindingen.

7 Destudentgeeftnon-verbalesignalendathijhetoneensismetdebevindingen.

1

Destudentgeeft(duidelijk)verbaalaandathijwelaandeslaggaatmetdefeedbackdiehijheeftontvangen.

0 Destudentgeeft(duidelijk)verbaalaandathijnietaandeslaggaatmetdefeedbackdiehijheeftontvangen.

0

Destudentgeeftverbaalaandathijwelweetwatdevervolgstappen(kunnen)zijn.

3 Destudentgeeftverbaalaandathijnietweetwatdevervolgstappen(kunnen)zijn.

1

Destudentgeeft(duidelijke)non-verbalesignalenafdathijgemotiveerdisomaandeslagtegaanmetdebevindingen.

3 Destudentgeeft(duidelijke)non-verbalesignalenafdathijnietgemotiveerdisomaandeslagtegaanmetdebevindingen.

0

TOTAAL 31 TOTAAL 4

Tabel12Totaaloverzichtobservatieschema’sobservatiesvanobservator2.

Observator2Gedragvanstudenten

(pos.)Aantalkerenvoorgekomen

Gedragvanstudenten(neg.)

Aantalkerenvoorgekomen

Destudenttoontpositievenon-verbalecommunicatiesignalenopfeedbackdiehijontvangt.

6 Destudenttoontnegatievenon-verbalecommunicatiesignalenopdefeedbackdiehijontvangt.

0

Destudentgeeftaandathijdefeedbackbegrepenheeft.

5 Destudentgeeftaandathijdefeedbacknietbegrepenheeft.

0

Destudentishetverbaaleensmetdebevindingen.

5 Destudentishetverbaaloneensmetdebevindingen.

0

Destudentgeeftnon-verbalesignalendathijhetweleensismetdebevindingen.

6 Destudentgeeftnon-verbalesignalendathijhetoneensismetdebevindingen.

0

31

Destudentgeeft(duidelijk)verbaalaandathijwelaandeslaggaatmetdefeedbackdiehijheeftontvangen.

4 Destudentgeeft(duidelijk)verbaalaandathijnietaandeslaggaatmetdefeedbackdiehijheeftontvangen.

0

Destudentgeeftverbaalaandathijwelweetwatdevervolgstappen(kunnen)zijn.

2 Destudentgeeftverbaalaandathijnietweetwatdevervolgstappen(kunnen)zijn.

0

Destudentgeeft(duidelijke)non-verbalesignalenafdathijgemotiveerdisomaandeslagtegaanmetdebevindingen.

4 Destudentgeeft(duidelijke)non-verbalesignalenafdathijnietgemotiveerdisomaandeslagtegaanmetdebevindingen.

0

TOTAAL 32 TOTAAL 0UitTabel11enTabel12isoptemakendatobservator1intotaal31positievegedragingenen5negatievegedragingenheeftvastgesteld.Observator2heeftintotaal32positievegedragingenen0negatievegedragingenvastgesteldenvermeldtopzijnobservatieformulier.RubricfeedbackbevindingenDe(verkorte)getranscribeerdefeedbackwaarinstudenten(eventueel)reflecterenzijngeanonimiseerdintezienindebijlage(zieBijlage4).Hetisgeblekendat5vande6studentennietkon/deedvertellenwaarzijaanmoetenwerkenomhunpresentatievaardigheidteverbeteren.Tabel13:Rubricfeedbackbevindingen.

rubricfeedbackreflectieAantalstudentendatwelkanvertellenwaarzijeenvolgendekeerwelofnietaanmoetenwerken(resultaatenreflectieonderdeelvanSTARR).

1 Aantalstudentendatnietkanvertellenwaarzijeenvolgendekeerwelofnietaanmoetenwerken(resultaatenreflectieonderdeelvanSTARR).

5

Observatie2:ZelfevaluatiemetbehulpvaneenSTARR-format.Destudentendiedevorigeobservatierondehaddengepresenteerdgingendezeobservatierondeeenzelfevaluatieuitvoeren.Zijwerdengevraagdomdevideopnamevandedoorhungegevenpresentatieterugtekijken.Nadateenstudentdevideo-opnamehadbekekenwerdhemverzochtomtebeginnenaaneenzelfevaluatie.DitaandehandvaneenvoorafaangeleverdSTARR-format.HetwasdeeerstekeerdatdestudenteneenSTARR-formathebbentoegepast

32

Indeonderstaandetweetabellenstaandeobservatiegegevensvermeldtperobservator.Eriseentotaaloverzichtgemaaktwaarinhetgeobserveerdegedragomschrevenstaat,enhoevaakditgedragintotaalisvoorgekomen.Tabel14Totaaloverzichtobservatieschema’szelfbeoordelingmetSTARR-formatobservator1.

Observator1Gedragvanstudenten

(pos.)Aantalkerenvoorgekomen

Gedragvanstudenten(neg.)

Aantalkerenvoorgekomen

Destudentheeftzichtbaargeenmoeiteom(kritisch)tereflecterenopzijnpresentatievaardigheden.Kijkendnaardelichaamstaal(non-verbaal).

10 Destudentheeftzichtbaarmoeiteom(kritisch)tereflecterenopzijnpresentatievaardigheden.Kijkendnaardelichaamstaal(non-verbaal).

5

Destudentgeeftverbaalaan(indevormvanmompelenofpraten)dathijgemakkelijkkanreflecterenopzijnpresentatievaardigheden.

0 Destudentgeeftverbaalaan(indevormvanmompelenofpraten)dathijmoeiteheeftomtereflecterenopzijnpresentatievaardigheden.

2

Destudentgeeftverbaalaandathijwelweetwatdevervolgstappen(kunnen)zijn.

4 Destudentgeeftverbaalaandathijnietweetwatdevervolgstappen(kunnen)zijn.

0

Destudentgeeft(duidelijke)non-verbalesignalenafdathijgemotiveerdisomaandeslagtegaanmetdebevindingen.

4 Destudentgeeft(duidelijke)non-verbalesignalenafdathijnietgemotiveerdisomaandeslagtegaanmetdebevindingen.

0

TOTAAL 18 TOTAAL 7Tabel15Totaaloverzichtobservatieschema’szelfbeoordelingmetSTARR-formatvanobservator2.

Observator2Gedragvanstudenten

(pos.)Aantalkerenvoorgekomen

Gedragvanstudenten(neg.)

Aantalkerenvoorgekomen

Destudentheeftzichtbaargeenmoeiteom(kritisch)tereflecterenopzijnpresentatievaardigheden.Kijkendnaardelichaamstaal(non-verbaal).

16 Destudentheeftzichtbaarmoeiteom(kritisch)tereflecterenopzijnpresentatievaardigheden.Kijkendnaardelichaamstaal(non-verbaal).

5

33

Destudentgeeftverbaalaan(indevormvanmompelenofpraten)dathijgemakkelijkkanreflecterenopzijnpresentatievaardigheden.

2 Destudentgeeftverbaalaan(indevormvanmompelenofpraten)dathijmoeiteheeftomtereflecterenopzijnpresentatievaardigheden.

2

Destudentgeeftverbaalaandathijwelweetwatdevervolgstappen(kunnen)zijn.

4 Destudentgeeftverbaalaandathijnietweetwatdevervolgstappen(kunnen)zijn.

0

Destudentgeeft(duidelijke)non-verbalesignalenafdathijgemotiveerdisomaandeslagtegaanmetdebevindingen.

3 Destudentgeeft(duidelijke)non-verbalesignalenafdathijnietgemotiveerdisomaandeslagtegaanmetdebevindingen.

0

TOTAAL 25 TOTAAL 7Observator1heeftintotaal18positievegedragingenen7negatievegedragingenvastgesteldtijdenszijnobservatie.Observator2heeftintotaal25positievegedragingenen7negatievegedragingenvastgesteldbijdestudenten.STARR-bevindingenOokisergekekennaardeantwoordendiedestudenteningevuldhebbenbijdetwee“RR”onderdelenvandeSTARR-Reflectie(resultaatenreflectie).Erisgekekenofeenstudentwelofnietkonomschrijvenwaarzijaanmoetenwerkenomeenvolgendekeerbetertepresenteren.DeSTARR-reflectiesvandestudentenzijngeanonimiseerdintezienindebijlage(zieBijlage8).Tabel16ZelfbeoordelingmetSTARR-formatbevindingen.

STARR-formatresultatenAantalstudentendienietuitgebreidkunnenomschrijvenwaarzijeenvolgendekeerwelofnietaanmoetenwerken(resultaatenreflectieonderdeelvanSTARR).

2 Aantalstudentendieweluitgebreidkunnenomschrijvenwaarzijeenvolgendekeerwelofnietaanmoetenwerken.(resultaatenreflectieonderdeelvanSTARR).

2

4.2.4beantwoordingvandedeelvragenBeantwoordingvandetweededeelvraag:“Welketoetsvormofvormenwaarmeedesoftskill“presenteren”formatiefgetoetstwordtervarendeeerstejaarsstudentenalspositief?

34

TijdensdetweeobservatierondesisuitderesultateninTabel11,12,14en15geblekendatdestudentenbeidesoortenbeoordelingenpositiefervarenhebben.Kijkendnaardeverbaleennon-verbalecommunicatie.Zoweleenrubricbeoordelingnaeenpresentatie,alsdezelfbeoordelingmetbehulpvaneenSTARR-formatspreektdestudentenpositiefaan.Beantwoordingvandederdedeelvraag:“Inhoeverrekrijgteenstudenthetinzichtdathijmoetwerkenaanzijnpresentatievaardigheidnadathijeenrubricbeoordelingheeftgekregenofeenzelfbeoordelingheeftgedaan?”.Aandehandvanderesultatenisduidelijknaarvorengekomendateenstudenthetbesteweetwaaraanhijmoetwerkenalshijeenzelfbeoordelingheeftgedaan.Iederestudentheeftopzijnminst1resultaatenreflectieingevuld(de“RR”vanSTARR),daarnaastheeft2vande4studentenuitgebreidwetentereflecteren(tezieninTabel16).Defeedbackrondeaandehandvanderubric-beoordelingheeftniethetresultaatgeleverdwatnodigisomeenstudentinzichtentegevenwaaraanhijmoetwerken.InTabel13isteziendatslechts1vande6studentenbeknoptheeftverteldwaarhijaanzoumoetenwerkenomzijnpresentatievaardigheidteverbeteren.InBijlage4iseenvolledigegetranscribeerdfeedbackgesprekintezien.Daarvaltmeteenopdatvooraldedocentaanhetwoordisgeweestenheeftnagedacht.Nahetterugkijkenvandeoverigeopnameskongeconcludeerdwordendatditbijallefeedbackgesprekkenaandeordewas.5-Conclusieendiscussie 5.1BeschrijvingvanconclusiesDeconclusieszullengegevenwordenaandehandvandebeantwoordingvandehoofdvraag:“Hoekunnendocentenvandeniveau4opleidingApplicatie-enMediaontwikkelaardesoftskill“presenteren”formatieftoetsenwaardooreenstudentgemotiveerdwordtomautonoomtewerkenaanzijnvakspecifiekepresentatievaardigheden?”.Deenquêteresultatengevenweerdateenmerendeelvandestudentenopenstaatvoorondersteuningomdevakspecifiekepresentatievaardighedenteverbeteren.Ditmaaktduidelijkdateengrootaantalstudentengemotiveerdisomondersteuningtekrijgen.Rekeninghoudendmetdezelfdeterminatietheorieishetnuvanbelangdatstudentengemotiveerdblijvenomhunpresentatievaardighedenteverbeteren.Hetperformanceassessmentwatgevolgdwerddooreenformatieverubricbeoordelingisdestudentenvolgensdeonderzoeksresultatenpositiefbevallen.Studentenhebbenhiermeedemogelijkheidgekregenomtelatenziendatzij“kunnen”presenteren.Hierbijmoetgedachtwordenaanhet“shows-how”niveauvandecompetentiedriehoekvanMiller.Bijnaallestudentendiedeelgenomenhebbenaandeeersteobservatierondekunnennietaangevenwatzijeenvolgendekeeranderszoudendoen.Deantwoordenwarenmeestal

35

kortzichtigofeenherhalingvandedocentzijnfeedback.Waarschijnlijkheeftdedocentteveelvoordestudentengedacht,inplaatsvandatdestudentenzelfactiefnagedachthebbenoverhunmogelijkeontwikkelingofaandachtspunten.Erkoniniedergevalnietuitopgemaaktwordendateenstudentgemotiveerdwasomautonoomtewerkenaanzijnpresentatievaardigheden.Hierbijmoetgeconcludeerdwordendateenformatieverubricbeoordelingdooreendocentnietdebestemanierisompresentatievaardighedentebeoordelen.DezelfbeoordelingaandehandvaneenSTARR-formatwasdestudentenookpositiefbevallen.Eenstudentzijnintrinsiekemotivatiezalhetmeestaangesprokenwordenalshijzelfinzietdaterbijeenvaardigheidgroeimogelijkhedenzijn.IederestudentdieeenSTARR-reflectieheeftingevuld,heeftautomatischnagedachtoverhetresultaatengereflecteerd.Daarbijmoetwelopgemerktwordendat2studentendituitgebreidhebbengedaan,de2overigestudentenhaddenditminderuitgebreidgedaan.Docentenvandeniveau4opleidingApplicatie-enMediaontwikkelaarkunnendesoftskill“presenteren”formatieftoetsendoordestudenteneenzelfbeoordelingintelatenvullen.Alseenstudentduidelijkverzochtwordtomuitgebreidendiepgaandtereflecterenopzijngegevenpresentatie,isdekansgrootdathijautonoomgaatwerkenaanzijnpresentatievaardigheden.Ditomdatdestudentzelfheeftingezienwaarhijaanmoetwerken(eenvaardigheiddiegeëistwordtbinnenhetcompetentiegerichtonderwijs).5.2BeperkingenvanhetonderzoekTijdensditpraktijkonderzoekzijneenaantalbeperkingenaanbodgekomenwaardoorhetdevraagisofdegegevensvanditonderzoek(volledig)representatiefzijn.Hieronderstaanperfasedevoorgekomenbeperkingenvermeldt.5.2.1BeperkingenenquêteDeresultatenvandeenquêtehebbenalsbeperkingdat20studentenvandeintotaal29studentendeenquêtehebbeningevuld.HierdoorzijnderesultatenvandeenquêtenietrepresentatiefvooralleeerstejaarsstudentenvandeopleidingApplicatieenMediaontwikkelaar.Zijhaddeneenweekdetijdgekregenomdeenquêteintevullen.Eristweemaaleenherinneringviademailverstuurdwaarindestudentenverzochtwerdomdeenquêteintevullen.Ookhebbendestudenteneenmededelingtijdensdeprojectlessengehadwaarwederomverzochtwerdomdeenquêteintevullen.Ditheefteruiteindelijkingeresulteerddat20studentendeenquêtehebbeningevuld.Echterheeftongeveer70%deelgenomenaandeenquêtewaardoorhetwelvalideenrealistischegegevenszijnwaaruitconclusieszijngetrokken.Hetisgoedomtestrevennaareenpercentagedatdichtbijde100%ligt,maarhetisnietrealistischomdateraltijdonverwachteomstandighedenzijn.

36

5.2.2Beperkingenobservatieronde1DeselectievanstudentenIneersteinstantiewashetdebedoelingomstudententeselecterenaandehandvandeeerderafgenomenenquête.Ditwerdechterafgeradendoorgeraadpleegdepeers.Inplaatsdaarvanzijnstudentengeselecteerdopbasisvaneerderepresentatieresultaten.Dezepresentatieresultatenwarenafkomstigvaneenpilotvoorafgaandaanhetonderzoekwaarbijderubricgetestisdietoegepastzouwordenbijdeeersteobservatieronde.Echterwasereenkleinewijzigingaangebrachtaandeuiteindelijktoegepasterubric.Hierdoorwarenstudentengeselecteerdopbasisvandeouderubric,watuiteindelijk“vervuilde”selectieswaren.Eenvolgendekeerishetvanbelangomalleeneenselectietemakenaandehandvaneenpilot,alsprecieshetzelfdeformatgebruiktgaatworden.Deselectiekanookplaatsvindenaandehandvanpresentatieresultatenvandetaalvakken.Bijdetaalvakkenwordtbijhetgevenvanpresentatieskritischgekekennaardevoorbereidingvaneenpresentatie,devorm,deinhoud,verbalecommunicatie,non-verbalecommunicatieengebruikte(audio-)visuelehulpmiddelen.Dezecriteriakomenookaanbodinhetgebruikterubricformat(zieBijlage5).DedirecteinstructievanhetobservatieschemaDeresultatenwarenprimateanalyseren,maarerwaseengrootverschiltussendetijdspannevandewaarnemingwaarindeobservatorenderesultatenhebbenaangekruist.Observator1heeftwaarnemingenaangekruistineentijdspannevan4tot5minuten.Observator2heeftdewaarnemingenaangekruistineentijdspannevanmaximaal2minuten.Dedirecteinstructieistekortgeschotenophetmomentdateenwaarnemingaangekruistmoestworden.Erhadbijvoorbeeldafgesprokenkunnenwordenomgebruiktemakenvaneenstopwatch.Uiteindelijkzijnderelevantegegevensgemetengeworden.Eenvolgendekeermoeterkritischgekekenwordennaardetijdspanne-instructie.HetaantalobservatorenHetisaanteradenommeerdan2observatorenintezettentijdenseenobservatie.Ditkomtgoedvanpaswanneereenobservatormeerderehandelingentegelijkmoetuitvoeren(zowelobserverenalsfeedbackgeven).Inhetgevalvanditpraktijkonderzoekisditgoedafgelopen.Devaliditeitkanalsnoggewaarborgdwordenomdatervergelijkingsmateriaalwasvanobservator2,waaruitbleekdatdedatavandeobservatiepuntenovereenkwamen.Hetenigeverschilwasdetijdspannewaarindeobservatiepuntenwarengeconstateerd.5.2.3Beperkingenobservatieronde2AfwezigheidvanstudentenTijdensobservatieronde2waren2vande6studentenafwezigdiezoudendeelnemen.Inhetleerlingvolgsysteemstondvermeldtdatdestudentenzichziekgemeldhadden.Zijwarenhierdoorlegitiemafwezig,maardekansbestaatookdatdestudentenzichbewustziekgemeldhadden.Destudentenwarenervanopdehoogtedatzijzoudenreflecterenop

37

dedoorhungegevenpresentatie.Ditwasdestudententijdensprojectlessenmedegedeeldgewordenenzehaddeneen(uitgebreide)mailontvangen.Hetiseengoedehandelinggeweestomdestudentenhetvertrouwentegevendatzijgeenmisbruikzoudenmakenvandeinformatie.Desondanksisheteenvolgendekeerverstandigeromstudentennietopdehoogtetestellendatzenogmaalsietsmoetendoen.Figuur2Voorbeeldvandemaildiededeelnemendestudentenontvangenhebbenvandeobservator.Beste(…..),(…..),(…..),(…..),(…..)&(…..),Julliehebbendevorigeweekgepresenteerd(nogmaalsdankhiervoor:)),enfeedbackdaaroverontvangen.MorgengaanjullieeenSTARR-reflectieinvullen(geenzorgenikleghetmorgenuit,ofjekanalvasteensopGooglekijken).HetkomtzicheropneerdatjeaanhandvandeSTARR-methodiekzelfgaatreflecterenopjouwgegevenpresentatie.Ditgaanjulliedoenaandehandvandevideo-opnamesdieikvorigeweekvanjulliepresentatiegemaaktheb.Geenzorgen,deanderestudentenkrijgendezeopnamesniettezien.Ditzijnprivéreflectiemomenten.Ikhoopdatalleseenbeetjeduidelijkisentotmorgen(tweedelesuurPrB).Metvriendelijkegroet,(…..)Ineenidealesituatieishetaanteradenommeerdan6studententebenaderenomdeeltenemenaaneenobservatieronde.Ditomdekansteverkleinendatuiteindelijkeennogminderrepresentatiefaantalstudentendeelneemtaandevervolgobservatie.Echterwashetindehuidigesituatiedoordetijdsplanningnietmogelijkommeer6studententebenaderen.5.3SuggestiesvoorvervolgonderzoekVooreenvervolgonderzoekwaarbijditpraktijkonderzoeknogmaalswordtuitgevoerd,ishetvanbelangdaterrekeninggehoudenwordtmetdebeperkingendietijdensditpraktijkonderzoeknaarvorenzijngekomen.Ditkomtdevaliditeitendebetrouwbaarheidvanhetonderzoektengoede.Alshetonderzoekdannogmaalswordtuitgevoerd,isdekanszeergrootdatderesultateneenmeervalidebeeldgevenvandepraktijkdandehuidigeresultatenvanditpraktijkonderzoek.Eenandereoptievooreenvervolgonderzoekzouzijnomdeeffectiviteit(ofeenstudentautonoomgaatwerkenaanzijnpresentatievaardigheden)temetenvanverschillendezelfbeoordelingsformats.Hetisinditonderzoeknaarvorengekomendateenstudentbewusterbezigismetzijnpresentatievaardighedenontwikkelingalshijeenzelfreflectie/zelfbeoordelinguitvoert.HetzouinteressantzijnomerachtertekomenofmeerformatseveneffectiefzijnalshetSTARR-formatwattijdensditonderzoekistoegepast.

38

5.4PraktischeimplicatiesDeresultatengevenweerdateenrubricalstoetsmatrixeenhandighulpmiddelkanzijn,maardathetnietaltijdevenhandigofeffectiefisomdezetoetepassen.Hetwasarbeidsintensiefvoordeobservatoromdepresentatieteobserverenentegelijkertijdeenrubricbeoordelingintevullen.Ditzoueventueelinvloedkunnenhebbenopdeformatievebeoordelingvandestudent.Hetisdaaromnaaraanleidingvanditpraktijkonderzoekafteradenomalsdocenteenstudentzijnpresentatievaardighedentebeoordelenmeteenrubric.Tevensishetontwikkelenvandeholistischerubriccriteriavrijarbeidsintensiefwerkvooreendocent.EenSTARR-formatopzetten(aandehandvananderetoegepasteformats)iseenstukminderarbeidsintensiefwerkvoordedocent.HetSTARR-formatvanditpraktijkonderzoekzoumeteenindepraktijkdoorstudententoegepastkunnenwordenomtereflecterenopeengegevenpresentatie.5.5AanbevelingenAandehandvanditpraktijkonderzoekishetaantebevelenomstudenteneenzelfbeoordelingmetbehulpvaneenSTARR-reflectieuittelatenvoeren.Erligteengoedformatklaarwatmeteenindepraktijktoegepastkanworden.Eendocentofeendocententeamhoeftgeenaandachtmeertebestedenaanhetformat(eventuelekleinewijzigingenkunnenaltijdgedaanworden).Hetisookgeblekendateenstudentmaximaal15minutennodighadomeenSTARR-reflectieintevullen.Alseendocentverwachtdatdestudententhuisnietgaanreflecteren,kanhijervoorkiezenomdestudenteneenSTARR-reflectieintelatenvullentijdensdelesuren.Alseendocenteenlesheeftvan50minuten,dankanhijzekernog35minutenaaninstructiebesteden.Mitshijditgoeddoetvoorbereiden.EendooreenstudentingevuldeSTARR-reflectieheeftvelevoordelenvoordepraktijk.EenstudentisbewustbezigmetzijnontwikkelingenheeftditzwartopwitvastgelegdineenSTARR-reflectie.DeSTARR-reflectieheeftbegrijpelijkeuitgangspuntenvoordestudentomtewerkenaanzijnpresentatievaardigheden,omdathijdezezelfgeformuleerdheeft.DeSTARR-reflectieisookhandigvooreenvakdocentofdementoromeenstudenteropaantekunnensprekenwanneerhijnietgewerktheeftaanzijnpresentatievaardigheden.Watzoukunnenmetfeed-up,feedbackenfeedforwardzoalsbeschrevendoorHattieenTimperley(Hattie,Timperley,2007).Eenstudentkanookgecomplimenteerdwordenalszijnpresentatievaardighedenverbeterdzijntenopzichtevandevorigekeer.

39

D-LiteratuurlijstBerkel,H.,van,Bax,A.,Joosten-Brinke,D.,ten.(2017).Toetsenvancompetentie.InGulikers,J.Benthum,N.,van,InToetseninhethogeronderwijs‘6edruk’(pp.227-228).Houten:BohnStafleuvanLoghum.Berkel,H.,van,Bax,A.,Joosten-Brinke,D.,ten.(2017).Toetsenmetrubrics.InBos,P.,vanden,Burchhout,C.,Joosten-Brinke,D.,ten.,InToetseninhethogeronderwijs‘6edruk’(pp.201-210).Houten:BohnStafleuvanLoghum.Berkel,H.,van,Bax,A.,Joosten-Brinke,D.,ten.(2017).Formatieftoetsen.InSluijsmans,D.Joosten-tenBrinke,D.,InToetseninhethogeronderwijs‘6edruk’(pp.90).Houten:BohnStafleuvanLoghum.Donk,C.,vander,Lanen,B.,van.(2016).Analyserenenconcluderen.InPraktijkonderzoekindeschool‘3edruk’(pp.218-225).BussumUitgeverijCoutinho.Donk,C.,vander,Lanen,B.,van.(2016).Onderzoeksvormen.InPraktijkonderzoekindeschool‘3edruk’(pp.48).BussumUitgeverijCoutinho.Donk,C.,vander,Lanen,B.,van.(2016).Plannen.InPraktijkonderzoekindeschool‘3edruk’(pp.155-159).BussumUitgeverijCoutinho.Deci,E,L.,&Ryan,R,M.(2008)Self-DeterminationTheory:AMacrotheoryofHumanMotivation,Development,andhealth.CanadianPsychology.49,182-185.Geraadpleegdop1oktober2017,vanhttps://search-proquest-com.lib.fontys.nl/docview/614482328/fulltextPDF/BD1C1947C9C2475APQ/1?accountid=165118Dweck,C.(2015).Growth.BritishJournalofEducationalPsychology.Oxford:Wiley-Blackwell.Ebbens,S.,Ettekoven,S.(2016).Samenwerkendleren:Praktijkboek.Groningen:NoordhoffUitgevers.Geerts,W.,&Kralingen,R.,van.(2015).Leerlingenmetspecifiekepedagogischeendidactischebehoeften.(pp.239-244).InHandboekvoorleraren‘6edruk’.Bussum:UitgeverijCoutinho.Geerts,W.,&Kralingen,R.,van.(2015).Toetsenopdeniveau’svanmiller.InHandboekvoorleraren‘6edruk’.(pp.175-188).Bussum:UitgeverijCoutinho.Hattie,J.,Timperley,H.(2007)ThePowerofFeedback.Geraadpleegdop2januari2017van:http://education.qld.gov.au/staff/development/performance/resources/readings/power-feedback.pdf

40

HogeschoolvanAmsterdam.(2012).ZelfevaluatietenbehoevevanhetbeoordelingsportfolioStartbekwaamheidHoofdfase3,ALO.Geraadpleegdop15november2017,vanhttps://score.hva.nl/Bronnen/Voorbeeld%20zelfevaluatie%20competentie%20lesgeven%20ALO.pdfJaspers,M.,&Heijmen-Verstegen,I.(2004).Toetswijzer,competentiegerichtbegeleiden&beoordeleninhetHogerOnderwijs.Eindhoven:FontysHogescholen,afdelingonderwijs.Jinni,Harrigan,A.,Rosenthal,R.,Klaus,Scherer,R.(2008).Basicresearchmethodsandprocedures.InCohn,J,F.,Ekman,P.,InThenewHandbookofMethodsinNonverbalBehaviorResearch‘1edruk’(pp.10-12).Oxford:OxfordUniversityPress.Korswagen,J,J,C.,(1992).Hetverbaleaspectvandegespreksvoering.InDrieluikmondelingecommunicatieII.Doeltreffendleidinggevenendeelnemenaantwee-eenvraaggesprekken‘2edruk’(pp.30-31).Houten:BohnStafleuvanLoghum.LeidenUniversiteit.(Onbekend).Beoordelingsformulierpresentatievaardigheden.Geraadpleegdop15november2017,vanhttp://media.leidenuniv.nl/legacy/beoordelingsformulier-presentatie.pdfPanadero,E,.&Anders,J.(2013).Theuseofscoringrubricsforformativeassessmentpurposesrevisited:Areview.EducationalResearchReview,9,129-144.Geraadpleegdop24september2017,vanhttps://ac-els-cdn-com.lib.fontys.nl/S1747938X13000109/1-s2.0-S1747938X13000109-main.pdf?_tid=42e710ea-a2bd-11e7-a464-00000aab0f26&acdnat=1506432121_4029b61381733544c7b8896ca87b900aSamenwerkingsorganisatieBeroepsonderwijsBedrijfsleven.(2015)Applicatie-enMediaontwikkelaar.Geraadpleegdop8november2017van:https://kwalificaties.sbb.nl/Details/Index/2883?type=Dossier&returnUrl=%2F%3FTrefwoorden%3D25187TheClinicalTeacher.(2012).Encouragingteachingandpresentationskills.Geraadpleegdop15november2017,vanhttp://onlinelibrary.wiley.com.lib.fontys.nl/doi/10.1111/j.1743-498X.2012.00603.x/fullUniversiteitvanAmsterdam.(2008).BeoordelingsformulierMondelingePresentaties.Geraadpleegdop16november2017,vanfile:///Users/ivoheuts/Downloads/beoordelingsformulier_mondelinge_presentaties%20(7).pdfUtrechtUniversity.(Onbekend).Beoordelingscriteriapresentaties.Geraadpleegdop16november2017,vanhttp://www.cs.uu.nl/docs/vakken/iv/docs/beoordelingscriteria%20presentaties.pdf

41

Bijlage1.OpzetenquêtePresenterenstudentenquête(max.5min.)Bestestudenten,Deenquêtediejevoorjezietmoetmijeenbeeldgevenoverhoejulliedenkenoverpresenteren.Hebjeermoeitemee?Doejehetjuistgraag.Enhoeschatjijjezelfinalspresentator?Dezeenquêteiseenonderdeelvanmijnpraktijkonderzoek.Ikwiljullievragenomditdanookzoserieusmogelijkintevullen.Jehelptjezelfenandereneruiteindelijkmee;)Graagzouikuiterlijkwoensdag22novemberalleresultatenbinnenwillenhebben.Alvastbedankt,(…….)Watisjenaam?(Antwoordveld)AlgemeenbeeldBenjijeenpersoondiegraagpresenteertofeenpersoondiehetleukvindtomeenpresentatietegeven?JaNeeWeethetnietWelkantwoordomschrijfthetbestewatjedenktwanneerjetehorenkrijgtdatjeeenpresentatiemoetgeven?Geenprobleem.Presenterengaatmijnormaalgoedaf.Geenprobleem.Weldenkikdatmijnpresentatieskillsverbeterdmoetenworden.Lieverniet.Mijnpresentatieskillszoudenverbeterdmoetenworden.Lieverniet.Ikdoehetalleenmaaromdatikhetmoetdoen.Watisvolgensjoujehuidigepresentatieniveau?OnervarenniveauBeginnendniveau

42

NeutraalniveauGevorderdniveauMeesterniveauMaakjijnormaal(gewoonlijkofmeestal)gebruikvaneendigitaalhulpmiddelbijeenpresentatie?JaNeeEventueelWatvoorsoort(en)digitalehulpmiddel(en)gebruikjedan?PowerPointPrezi(Portfolio)voorbeelden(Antwoordveld)Zoujijhetfijnvindenalsjeondersteuningaangebodenwordtomjepresentatievaardigheden(softskill)teverbeteren?(Antwoordveld)Bedanktvoorjedeelname!Jekandeenquêtenuafsluiten.

43

Bijlage2.ResultatenenquêteHieronderstaandegeanonimiseerdeantwoordenvan20studentendiedeenquêtehebbeningevuld.

Ben jij een persoon die graag presenteert of een persoon die het leuk vindt om een presentatie te geven.?

Welk antwoord omschrijft het beste wat je denkt wanneer je te horen krijgt dat je een presentatie moet geven?

Wat is volgens jou je huidige presentatie niveau?

Maak jij normaal (gewoonlijk of meestal) gebruik van een digitaal hulpmiddel bij een presentatie?

Wat voor soort(en) digitale hulpmiddel(en) gebruik je dan?

Zou jij het fijn vinden als je ondersteuning aangeboden wordt om je presentatievaardigheden (soft skill) te verbeteren?

Nee

Liever niet. Ik doe het alleen maar omdat ik het moet doen.

Neutraal niveau Ja

PowerPoint, Prezi nee

Weet het niet

Geen probleem. Welk denk ik dat mijn presentatie skills verbeterd moeten worden.

Neutraal niveau Ja

PowerPoint, Prezi, (Portfolio) voorbeelden Ja

Nee

Liever niet. Ik doe het alleen maar omdat ik het moet doen.

Neutraal niveau Ja

PowerPoint, Prezi nee

Weet het niet

Geen probleem. Welk denk ik dat mijn presentatie skills verbeterd moeten worden.

Neutraal niveau Ja PowerPoint Misschien

Nee

Liever niet. Ik doe het alleen maar omdat ik het moet doen.

Neutraal niveau Ja PowerPoint Nee.

Nee

Geen probleem. Welk denk ik dat mijn presentatie

Neutraal niveau Ja PowerPoint Ja

44

skills verbeterd moeten worden.

Ja

Geen probleem. Presenteren gaat mij normaal goed af.

Neutraal niveau Ja

PowerPoint, Prezi Ja

Nee

Geen probleem. Welk denk ik dat mijn presentatie skills verbeterd moeten worden.

Neutraal niveau Ja PowerPoint ja

Nee

Liever niet. Ik doe het alleen maar omdat ik het moet doen.

Neutraal niveau Eventueel

PowerPoint, Prezi Hoeft niet, maar kan wel

Nee

Geen probleem. Welk denk ik dat mijn presentatie skills verbeterd moeten worden.

Neutraal niveau Ja PowerPoint kan maar hoeft niet

Nee

Liever niet. Ik doe het alleen maar omdat ik het moet doen.

Beginnend niveau Nee PowerPoint i geuss

Nee

Geen probleem. Welk denk ik dat mijn presentatie skills verbeterd moeten worden.

Neutraal niveau Ja PowerPoint nee

Weet het niet

Liever niet. Ik doe het alleen maar omdat ik het moet doen.

Neutraal niveau Ja PowerPoint nee bedankt

Weet het niet

Geen probleem. Welk denk ik dat mijn presentatie

Gevorderd niveau Ja PowerPoint Prima

45

skills verbeterd moeten worden.

Nee

Liever niet. Ik doe het alleen maar omdat ik het moet doen.

Neutraal niveau Ja

PowerPoint, Prezi Maakt mij niks uit.

Nee

Liever niet. Ik doe het alleen maar omdat ik het moet doen.

Neutraal niveau Ja PowerPoint Nee.

Nee

Liever niet. Ik doe het alleen maar omdat ik het moet doen.

Neutraal niveau Ja

PowerPoint, (Portfolio) voorbeelden Ja

Nee

Liever niet. Mijn presentatie skills zouden verbeterd moeten worden..

Neutraal niveau Ja PowerPoint Ja

Ja

Geen probleem. Presenteren gaat mij normaal goed af.

Gevorderd niveau Ja PowerPoint nee

Ja

Geen probleem. Welk denk ik dat mijn presentatie skills verbeterd moeten worden.

Neutraal niveau Ja

PowerPoint, Demo video

Ja hoor, er is altijd ruimte voor verbetering

46

Bijlage3.Assessmentobservatieschema

47

Bijlage4.Assessmentfeedback.Hieronderstaandeletterlijkegetranscribeerdefeedbackgesprekkenvan6studentendiedeelgenomenhebbenaande(rubric)observatie.(Volledig)feedbackmomentstudent01:Docent:Ja(…..).Hoevondjehetzelfgaan?Student:Ikvondhetopzichbestgoedgaan.Docent:Ja,daarmagikjouzekervoorcomplimenteren.Ikkijkzoalsdevorigekeerbijdegroepsverbandbeoordelingennaardevijfniveaus:Inhoud,vorm,verbalecommunicatie,non-verbalecommunicatieen(audio-)visuelehulpmiddelen.Hierbijkijkikooknaardeniveauszoalsbeginnend,presentatorenalles.Allesiseigenlijkbijjouwelgoed,enhebikdusoppresentatorniveaugezet.Docent:Quainhoud,eenduidelijkeinleiding,middenenslot.Eengoedetijdsverdelinggemaakt.Evennunietdenkendaanhetfilmpje,maarjaallsealsjedaterbijhadgedaanwasheteengoedetijdsverdelinggeweest.Jedeedongeveer3min.peronderdeel.Quaverbalecommunicatiewasjeduidelijk(inhetsprekenenalles).Letwelopde“uhms”.Wantdatisinderdaad,wantdatis….Daarmeebenjijnietdeenigste.Datissese..…Datkomtvakervoorditsoortstopwoordjesmaarbenjeerbewustvandatjedatmoetvoorkomen.Docent:Verderhebjeookheelgoedcontactgemaaktmethetpubliek,watookeenonderdeelisvandeverbalecommunicatie.Jehebtjepubliekbetrokkenerbijomjeverhaalteversterken.(Audio-)visuelehulpmiddelen.Jehebteenhelenettepresentatiegemaakt.Jammerjainderdaadvoordetijdvanhetfilmpjedan(destudenthadvanwegedetijdsplanningnietmeerdemogelijkheidomeenfilmpjetelatenzien).Maarjehebthemweltoegevoegd,duswatdatbetreftmagjezeertevredenzijn.Docent:Ja,daarkomthetzicheigenlijkopneer.Student:Oké,dankjewel.Docent:zijnerverdernogvragenvanjouuit?Student:Uhm…nee,vanuitmijniet. Docent:Weetjij,waarjij,hoejijheteenvolgendekeeraanzoupakken?Student:Uhm…Ikdenkdatikhetvakerdoorganemen,endatiknogmeergalettenopde“uhms”.Docent:Oké,dankjewel.

48

Feedbackmomentstudent02:Hieronderstaatalleenhetreflectievegedeeltegetranscribeerd:Docent:Zijnervragennogbetreftdefeedback,enweetjewaarjeaankanwerken?Student:Nee.Docent:Ofweetjewaarjeaankanwerkennog?Student:Yes.Docent:Nou,dankjewel. Feedbackmomentstudent03:Hieronderstaatalleenhetreflectievegedeeltegetranscribeerd:Docent:Ishetvoorjouduidelijk,ofiserietswaarjehetnietmeeeensbent?Student:Nee,ikbenhetermeeeens.Docent:Okédankjewel.Dedocentheeftdestudentnietmeergevraagdofhijwistwaardieaankonwerken.Ditisduidelijkindefeedbacknaarvorengekomen.Feedbackmomentstudent04:Hieronderstaatalleenhetreflectievegedeeltegetranscribeerd:Hieronderstaatalleenhetreflectievegedeeltegetranscribeerd:Docent:Zijnerdingenwaarjehetmeeeensbent,zijnerdingenwaarjehetmeeoneensbent,zijnervragen?Student:Nee,iksnapeigenlijkalleswel.Docent:Yes,allright.Dankjewel.

49

Dedocentheeftdestudentnietmeergevraagdofhijwistwaardieaankonwerken.Ditisduidelijkindefeedbacknaarvorengekomen.Feedbackmomentstudent05:Hieronderstaatalleenhetreflectievegedeeltegetranscribeerd:Docent:Zijnernogvragenofiserietsnietduidelijk?Student:Nee….Docent:Weetjijnuwaarjijeventueelaanzoukunnenwerkennog?Student:Nee,datzalwaarschijnlijkachterafwelkomen.Docent:Okédankjewel.Feedbackmomentstudent06:Hieronderstaatalleenhetreflectievegedeeltegetranscribeerd:Docent:Magikjebedankenvoordedeelname.Student:(studentruimtzijnspullenopomdathetlesuurafgelopenwas,hijgeeftnietsmeeraan.Deklaswasinhetalgemeenrumoerig).

50

Bijlage5.Rubric

51

Bijlage6.STARR-formatobservatieschema

52

Bijlage7.GesimplificeerdSTARR-formatSTARR-formatgebaseerdophetzelfevaluatieformatieformatvandeALOopleidingvandeHogeschoolvanAmsterdam(HvA,2012).HogeschoolvanAmsterdam.(2012).ZelfevaluatietenbehoevevanhetbeoordelingsportfolioStartbekwaamheidHoofdfase3,ALO.Geraadpleegdop15november2017,vanhttps://score.hva.nl/Bronnen/Voorbeeld%20zelfevaluatie%20competentie%20lesgeven%20ALO.pdfSTARR-reflectieformat. Naam+klas:Reflecteeropjouwgegevenpresentatiedooralleonderstaandevragentebeantwoorden.BewaarhetSTARR-formulieralsbewijslast(enreflectiemateriaal)opeenpersoonlijkePadletpagina.Bijvoorbeeld:https://www.padlet.com/jouw_naam/starrS=Situatie:BeschrijfkortdeaanleidingenhetdoelvandezeSTARR.Geeftevensaanwiedeopdrachtgever(klantofdocent)wasenwieeventueelanderebetrokkenenwaren.

T=Taak:Beschrijfzouitgebreidmogelijkdeexactetaak/opdrachtdiejehadenderoldiejedaarinvervulde.

A=Activiteiten:Beschrijfkortdeaanpakdiejehebtgehanteerd:welkevoorbereidinghebjegedaan,welkeactiviteitenhebjetijdensdepresentatiegedaan,inwelkevolgordeetc.?

53

R=Resultaat:Isdepresentatieverlopenzoalsjeverwacht/gehoopthad,ofjuistniet?Benjewelofniettevredenoverhetresultaat?

R=Reflectie:Geefhieronderaanwatervoorjouwgevoelgoedgingtijdensdepresentatie,enwatermindergoedging.Waarzoujeeenvolgendekeeropmoetenletten,enwatzoujehetzelfdeaanpakken?Hebjeereenpositiefofeennegatiefgevoeleraanovergehouden?

54

Bijlage8.STARR-formatresultaten Hieronderstaandeletterlijkeingevuldeantwoorden(inclusiefeventueelfoutievezinsopbouwengrammaticalefouten)vermeldtdievierstudenteningevuldhebbentijdenseenobservatiemetbehulpvaneenSTARR-format.Antwoordenstudent01S=Situatie:BeschrijfkortdeaanleidingenhetdoelvandezeSTARR.Geeftevensaanwiedeopdrachtgever(klantofdocent)wasenwieeventueelanderebetrokkenenwaren.Ommijnsoftskillpresenterenteverbeteren.Docentinopleiding(…….)Docentmr.(…….)

T=Taak:Beschrijfzouitgebreidmogelijkdeexactetaak/opdrachtdiejehadenderoldiejedaarinvervulde.Ikmoesteenpresentatiemaken(alsjeergeenhad)engeven.Daarbijmoestiknaderhandeenkleinereflectiegeven.

A=Activiteiten:Beschrijfkortdeaanpakdiejehebtgehanteerd:welkevoorbereidinghebjegedaan,welkeactiviteitenhebjetijdensdepresentatiegedaan,inwelkevolgordeetc.?Ikhebgekekenwelkepresentatieiknogopmijnlaptophadenhebdezeeenkeertjedoorgelezenendeinformatiedatiknietwist(1jaartal)opgezochtvoorinformatie.Ikhebdepresentatiegeopenddaarnaeenindelingtoendeinformatieovergebrachtendaarnadepresentatiegesloten.

R=Resultaat:Isdepresentatieverlopenzoalsjeverwacht/gehoopthad,ofjuistniet?Benjewelofniettevredenoverhetresultaat?Depresentatiegingbeteralsverwacht,wantikwaseenbeetjenerveus,maarikbenzeertevredenmethetresultaat.

55

R=Reflectie:Geefhieronderaanwatervoorjouwgevoelgoedgingtijdensdepresentatie,enwatermindergoedging.Waarzoujeeenvolgendekeeropmoetenletten,enwatzoujehetzelfdeaanpakken?Hebjeereenpositiefofeennegatiefgevoeleraanovergehouden?Ikgingnietstotterenenhadgeenspraakgebrek.Ikhaaldemijzelfeenbeetjeneermethetzeggenvandatikeennaamverkeerduitsprak.Ikkandevolgendekeerletteneroplettendatikmindermoeilijkewoordengebruikmaarderestzalikhetzelfdedoen.Ikhebnietechteengevoeleraanovergehoudendusnietnegatiefmaarooknietpositief.Antwoordenstudent02S=Situatie:BeschrijfkortdeaanleidingenhetdoelvandezeSTARR.Geeftevensaanwiedeopdrachtgever(klantofdocent)wasenwieeventueelanderebetrokkenenwaren.Deaanleidingisdepresentatiedieikeerdergehoudenheb.Hetdoelisomzelftereflecterenopmijneigenpresentatieendaarbijmisschienvoormijzelferietsuittehalen.

T=Taak:Beschrijfzouitgebreidmogelijkdeexactetaak/opdrachtdiejehadenderoldiejedaarinvervulde.Detaakwashetpresenterenenderoldieikdaarbijspeeldeispresentator.

A=Activiteiten:Beschrijfkortdeaanpakdiejehebtgehanteerd:welkevoorbereidinghebjegedaan,welkeactiviteitenhebjetijdensdepresentatiegedaan,inwelkevolgordeetc.?IkhebeenPowerPointpresentatiegemaaktenhebdezevlakvoordepresentatieeenaantalkeerdoorgelezen.Ikbegonbijhetuitleggenvaneenonderwerpendaarverderopin.Dithebikgedaanvoordehoofdensubonderwerpen.

R=Resultaat:Isdepresentatieverlopenzoalsjeverwacht/gehoopthad,ofjuistniet?Benjewelofniettevredenoverhetresultaat?

56

Ikhadzelfgehooptdathetwatbeterzouverlopenomdatiknamelijkergzenuwachtigwerdnadeintro.Ditzorgdeervoordatikmindergoeduitmijnwoordenkwam.Maardaarbuitenhebiktochmijnboodschapkunnenoverbrengendusbeniknietontevreden.

R=Reflectie:Geefhieronderaanwatervoorjouwgevoelgoedgingtijdensdepresentatie,enwatermindergoedging.Waarzoujeeenvolgendekeeropmoetenletten,enwatzoujehetzelfdeaanpakken?Hebjeereenpositiefofeennegatiefgevoeleraanovergehouden?Aanhetbeginvandepresentatiewasikredelijkzelfverzekerdmaarkortdaarnawerdikheelergzenuwachtig.Ikkwammindergoeduitmijnwoorden,moestvakeraflezen.DaarbuitenwasdetekstopdePowerPointmoeilijktelezen,daarhadikopmoetenletten.Ikhebereennegatiefgevoeloveromdatikergzenuwachtigwerd.

Antwoordenstudent03S=Situatie:BeschrijfkortdeaanleidingenhetdoelvandezeSTARR.Geeftevensaanwiedeopdrachtgever(klantofdocent)wasenwieeventueelanderebetrokkenenwaren.IkschrijfdezeSTARRopdrachtomdatmijndocent(…….)vroegofikdezeopdrachtkonmakenalszelfreflectienamijnpresentatie.

T=Taak:Beschrijfzouitgebreidmogelijkdeexactetaak/opdrachtdiejehadenderoldiejedaarinvervulde.Hetwasmijntaakomtepresenterenentelatenzienwatvoorniveauvanpresenterenikhebaan(…….).

A=Activiteiten:Beschrijfkortdeaanpakdiejehebtgehanteerd:welkevoorbereidinghebjegedaan,welkeactiviteitenhebjetijdensdepresentatiegedaan,inwelkevolgordeetc.?Tervoorbereidingvoordepresentatiehadikeenblaadjegemaaktwaarinstondwatikallemaalmoestzeggenenhebdezeuitmijnhoofdgeleerd.

57

R=Resultaat:Isdepresentatieverlopenzoalsjeverwacht/gehoopthad,ofjuistniet?Benjewelofniettevredenoverhetresultaat?Ikbenweltevredenoverhetresultaataangezienhetbehoorlijkgoedging.Alleenmoetikechtgaanlettenopdeuhms...

R=Reflectie:Geefhieronderaanwatervoorjouwgevoelgoedgingtijdensdepresentatie,enwatermindergoedging.Waarzoujeeenvolgendekeeropmoetenletten,enwatzoujehetzelfdeaanpakken?Hebjeereenpositiefofeennegatiefgevoeleraanovergehouden?Hetpresenterenzelfgingwelgoed,alleenwarenerweinigplaatjesenveelteveeluhm…momentjes.

Antwoordenstudent04S=Situatie:BeschrijfkortdeaanleidingenhetdoelvandezeSTARR.Geeftevensaanwiedeopdrachtgever(klantofdocent)wasenwieeventueelanderebetrokkenenwaren.Wehaddendeopdrachtgekregenomeenpresentatietegevenvooronzeklas.Deopdrachtgeverwasdestagiair:(…….).

T=Taak:Beschrijfzouitgebreidmogelijkdeexactetaak/opdrachtdiejehadenderoldiejedaarinvervulde.WijmoesteneenoudeofnieuwePowerPointpresentatiemaken/gebruiken.Dezepresentatiemoestenwevoordeklaspresenteren.

58

A=Activiteiten:Beschrijfkortdeaanpakdiejehebtgehanteerd:welkevoorbereidinghebjegedaan,welkeactiviteitenhebjetijdensdepresentatiegedaan,inwelkevolgordeetc.?Ikhadeennieuwpresentatiegemaaktovereeneventwaariknaartoewasgegaan.Dezepresentatiehebiknogeensdoorgenomenendedocenthadmijaangebodenomtepresenteren.Tijdensdepresentatiehebikhetpubliekerbijbetrokkendoortevragenofzedateventkonden.

R=Resultaat:Isdepresentatieverlopenzoalsjeverwacht/gehoopthad,ofjuistniet?Benjewelofniettevredenoverhetresultaat?Ikbentevredenmetmijnpresentatie,hetpubliekdeedalleennietmeezoalsikgehoopthad.Ookvilhetmijopdatikergzenuwachtigoverkwam.Maarvoorderestginghetgoed.

R=Reflectie:Geefhieronderaanwatervoorjouwgevoelgoedgingtijdensdepresentatie,enwatermindergoedging.Waarzoujeeenvolgendekeeropmoetenletten,enwatzoujehetzelfdeaanpakken?Hebjeereenpositiefofeennegatiefgevoeleraanovergehouden?Ikhadeenpositiefgevoelnadepresentatie.Ikvondalleendatikervaakuhmzeienergzenuwachtigoverkwam.Maarvoorderestgingdiegoed.

59

Bijlage9.EphoruscheckDearIvoHeuts,Yourdocumenthasbeenhandedinsuccessfullyandyourteacherevanleer(e.vanleer@fontys.nl)hasbeennotified.Thisisyourconfirmation.Youcanprintorsavethise-mailforfuturereference.Yourconfirmation:Uniquecode:3bafac12-bbcb-4e2e-8cc5-1912dae8c788Handin-code:e.vanleer@fontys.nlDate:Sunday,January7,20189:16:16AMCETYourteacher:Name:evanleerE-mailaddress:e.vanleer@fontys.nlYourinformation:Name:IvoHeutsStudentnumber:2817713E-mailaddress:ivo.heuts@student.fontys.nlComment:

60