OBESITATEA HAURTZAROAN

Zer da?

Gaixotasun kronikoa da, gorputzeko gantz masaren gehiegizko metaketa.

Haur obesoen kopurua gero eta handiagoa da. ONDORIOZ: osasun- arazo larrietarikoa

Obesitatearekin lotutako gaixotasunak:

Diabetes mellitus

HTA

Hiperkolesterolemia

Gaixotasun kardiobaskularra

Kolezistitis

Kolelitiasis

Haur obesoen %80 heldu obeso

PREBALENTZIA Espainiako haur populazioaren…

Gainpisua %12,4

Obesitatea % 13,9 %26,3

ONDORIOA: haurrren populazioaren laurdenak obesitate eta

gainpisua dauka

Prebalentzia gehien duten taldeak:

mutiletan %15,6

nesketan %12

6-13 urtetakoak ugarienak

Kanarias, Andaluzia

DIAGNOSTIKOA Obesitate gehienak exogenoak : ingestio energetiko JF

1)FAKTORE GENETIKOAK

2)OBESITATEA UGARITZEN DUTEN BIZIMODU ETA GIRO FAKTOREAK

• Kirolik ez egitea (TB 3 ordu baino gehiago ikustea)

• Gehiegizko atsedenak

• Fruta eta barazki gutxi

• Gehiegizko hesteki, opil eta freskagarriak.

• Lipidoen gehiegizko ingestioa( >%38)

• Amagandiko edoskitzea ez jarraitzea

• Jaioberriaren pisua (<2,5kg eta >4kg)

DIAGNOSTIKOA

• Amagandiko edoskitzea ez jarraitzea

• Jaioberriaren pisua (<2,5kg eta >4kg)

3)FAKTORE PSIKOLOGIKO ETA BIOLOGIKOAK

• Alegiazko/egiazko errefusa

• Isolamendu soziala

• Elikagaiak aringarriak bezala

• Autoestimu pobrea

• Pasibotasuna

• Menpekotasuna

• Lagunen iraina

IRIZPIDEAK

1. GMI

>P85 gainpisua

>P95 obesitatea

2. TOLESTURA TRIZIPITALA

>P85 gainpisua

> P95 obesitatea

3. TOLESTURA SUBESKAPULARRA

>P85 gainpisua

>P95 obesitatea

IRIZPIDEAK

4. PISUAREN ETA ALTUERAREN BANAKETA KURBAK ALTUERAREN ARABERA

> P97 obesitatea

P3-P97 normaltasuna

5. NUTRIZIO INDIZEA

%90- 110 normaltasuna

% 110-120 gainpisua

>% 120 obesitatea

6. PISUA/ PISU IDEALA ALTUERAREKIKO X100

120-130: I.mailakoa

130-140: II.mailakoa

140-150: III.mailakoa

>150: IV.mailakoa

PREBENTZIOA

• Behin obesitatea garatua: tratamentua arrakasta lortzeko aukerak

• Jaiotzatik hasi behar

PREBENTZIOAREN ATALAK

1. Haurdunaldian emakumeak pisua irabaztea kontrolatu

2. Amagandiko edoskitzea sustatu

3. Lehenengo hilabetetan jaioberriak gehiegizko pisua ez hartzea kontrolatu

4. Elikadura osagarrian sakarosa kontrolatu

5. Haurra eta familia hezkuntza dietetikoa jaso

6. Eskoleko haurretan jarduera fisikoa bultzatu

7. Elikadura programak bultzatu

8. Diagnostiko goiztiarra: pisua eta altuera aldizka neurtu

TRATAMENDUA

• Helburua: nutriente eta energia benetazko beharretara egokitzea , elikadura ohitura egokiak eta bizimodu osasuntsua irakastea.

• Ingestio energetikoa ezin daiteke gastu energetikoa baino altuagoa izan

• Depresioak, elikadura jokaeren

asaldurak… ez agertzea zainduko da

TRATAMENDUA

Jokaeraren aldaketa bilatu:

1. Familia inplikatu beharko da

2. Otordu banaketa egokia (4 gutxienez)

3. Dieta hiperlipidikoak sahiestu

4. Hamarretako desorekaturik ez (opilak, snack..)

5. Kontuz haragien gehiegizko kontsumoarekin

6. Arrain, barazki eta fruten kontsumoa sustatu

TRATAMENDUA

Sukaldatzeko teknika eta elikagai egokiak:

1. Aurkezpena zaindu

2. Talde askotariko elikagaiak hartu

3. Zuntzan aberatsak direnak aukeratu

4. Gatza ekidin

5. Haragi gihartsuak aukeratu (3 aldiz astean gehienez)

6. Hestekiak eta opilak ekidin

7. Anoen tamaina txikitu

8. Dentsitate energetiko baxuko elikagaiak aukeratu

9. Esneki erdigaingabetuak ekidin

TRATAMENDUAREN ATXIKIMENDUA

• Dieta + JF emaitza txarrak = dieta hipokalorikoa (pisua galdu)

• Ziurtatu haurrak eta familiak tratamendua ulertu dutela

• Kirurgia eta farmakoak soilik kasu OSO larrietan!!

TRATAMENDU DIETETIKOA

1. Obesitate ertain arina:

• Pisua mantendu, GMI egokituko da eta gantz masaren galera bultzatuko da

2. Obesitatea handia: pisua galdu erritmo mantsoan NB negatiboak ekiditeko

Dieta orekatua izan behar da, gomendioak, ordutegiak eta otorduen banaketa onartuz/errespetatuz

TRATAMENDUA

Mantentzea:

1. Jarduera fisikoa eta elikadura ohitura osasuntsuak jarraitzea

2. Gurasoen parte hartzea garrantsitzu

OBESITATEAREN ONDORIOAK

• ONDORIO PSIKOSOZIALAK: Garapen psikologikoa eta sozializazioa zailagoa izaten da obesoetan, nesken kasuan +++

• EPE LUZERAKO ONDORIOAK: Haurtzaroko obesitatearen iraunkortasuna izango da osasun ondoriorik larriena.

Arrisku errebote adiposoaren aldian edo pubertaroan