1. Ikerketaren helburuak Aurkibidea ORRIA KARLOS/DOKUMENTUAK...4. Ikerkuntza-arazoaren aurkezpena 2....

1

4.Gaia: Ikerkuntzaren Plangintza:

Estrategiak, Aukerak, Eginkizunak eta

Aldiak

1. Ikerkuntza arazoa

1. Ikerkuntza-arazoaren kontzeptua eta garrantzia

2. Ikerkuntza-arazoaren jatorria

3. Ikerkuntza-arazoaren hautaketaren baldintzatzaileak

4. Ikerkuntza-arazoaren aurkezpena

2. Ikerkuntza hipotesiak

1. Ikerketaren helburuak

2. Hipotesien izaera

3. Hipotesien ebaluazioa

3. Ikerkuntza aldagaiak

1. Aldagaiaren izaera eta definizio-motak

2. Aldagaien sailkapenak

4. Subjektuak eta laginketa

1. Kontzeptu orokorrak

2. Laginketa metodoak

5. Ikerkuntza diseinuak

6. Metodologia Kualitatiboa

Aurkibidea

1.1.- Ikerkuntza-arazoaren Kontzeptua eta Garrantzia

Ikerkuntza-gaia Ezagutza-eremua zabala

Ikerkuntza-arazoa Gai baten alderdi bati buruz kezka

Definitzen duena Kezka baten aurrean planteamendua

Metodología desberdinak = planteamendu desberdinak

Irekiak / itxiak Praktikoak / teorikoak

2

• Teoria eta praktika batu egiten dute

• Formulazio egokia ezinbesteko pausua da gerorako:

• Helburuak, hipotesiak, …

• Ondorengo lanak baldintzatu: ikerketak, aplikapenak, ikerketa-lerroak, …

• Zeregin zailenetakoa da - garai kreatiboena

Beraz: ongi pentsatu eta aukeratu behar da

1.1.- Ikerkuntza-arazoaren Kontzeptua eta Garrantzia

1.2.- Ikerkuntza-arazoen Jatorria

• Teorikoak - Teoria probatu

- Teoria arazo berrietara

- Esplikazioaren falta - Pentsaera analogikoa

• Aurretiko ikerketak – Beste kezkak – Hutsuneak, kontraesanak

– Interesgarriak errepikatu

– Meta-ikerketa

• Eguneroko esperientzia

• Beste batzuk – Jakin-mina

– Derrigorrezkoa: agindu, enkargatu – Serendipity

1.3.- Hautaketaren Baldintzatzaileak

• Gaia edo arloaren garrantzi teorikoa

• Ikertzailearen arrazoi, ideien argitasuna

• Zertarako den ikerketa

• Baliabideak Materialak

Pertsonalak

3

1.4.- Ikerkuntza-arazoaren Aurkezpena

• Ez dago arautegirik

• Modu desberdinetan Galdera moduan Iharduera/ekintza moduan

• Aurkezpena: sinplea, argia,termino zehatzak

• Prozesu tipikoa: Ikerkuntza-arloa/gaia hautatu Ikerkuntza-arazoa identifikatui/mugatu eta

baloratu Ikerkuntza-arazoa formulatu

Galdera moduan formulatutako ikerkuntza-arazo batzuk

1. Unibertsitateko ikasleagoak erabiltzen dituen ikaste estrategietan ba al

daude desberdintasunak, karreraren arabera?

2. Ikaste-estrategietan prestakuntza jaso duten ikasleek lortzen al dute

errendimendu altuagoa jaso ez dutenek baino?

3. DBHko denboraldian ikasteko azturak garatzen al dira?

4. Errendimendu akademikoa hobetzeko, zer da eraginkorrena?Ikaste

estrategietan irakaskuntza arlo desberdinetako curriculumaren barruan? ala

ikastaro espezifikoen bitarteko ikastaroak?

5. Lehen Hezkuntzaren bukaeran ba al dago desberdintasunik gaztelaniaren

mailan eredu linguistiko desberdinetako ikasleen artean?

6. Irakurtzen ikasteko zein da metodo eraginkorrena: silabikoa ala globala?

7. "Heziketa ez sexistarako X programa"ren aplikazioak ekarriko al du

Batxilergoko ikasleen jarrera sexisten ezabapena?

8. Zein motakoak dira ikasgela honetan dauden ikasleen arteko harremanak?

9. Eskolako eragileen arteko komunikazio maila hobetzen bada konflikto maila

jaitsiko al da?

2.-Ikerkuntza-hipotesiak:

2.1.- Ikerketaren helburuak

• Helburua: ikaste estrategietan oinarritutako

programa baten eraginkortasuna ezagutu.

• Arazoa: ikaste-estrategien irakaskuntzak

eragina izanen al du Fisikako kontzeptuak

bereganatzean?

• Hipotesia: Fisikako kontzeptuen ezagutzan

puntuazio altuagoa lortuko dute Ikaste-

estrategietako ikastaroetara joan direnak

joan ez direnak baino.

4

2.2.- Hipotesien izaera

“Bi edo aldagai gehiagoren arteko erlazioari

buruzko behineko baieztapen frogagarria”

• Osagaiak:

– Behin-behineko baieztapena

– Frogagarria

– Bi edo aldagai gehiagoren artekoa

• Adibideak:

– Enpresa baten barruan lantalde batek konfliktu-

maila osoa altua badu, produkzioa baxua izanen

da.

– Azterketako galdera-motak jakiteak,

errendimendua ez du hobetzen

• Hipotesien betebeharrak

– Arazoari egokituak

– Zehatzak

– Frogagarriak

– Sinpleak

2.3.- Hipotesien ebaluazioa

• Hipotesi bat ondo formulatu ote den ebaluatzerakoan ondoko aspektuak

kontutan hartu behar genituzke:

– Hipotesi bat ezin da frogan jarri, hizkuntza ilunean adierazten bada edota erabiltzen

diren terminoak ez badira era garbian definitzen.

– Gaur egun edo oso etorkizun hurbilean frogatu ezin diren hipotesiak ezin dira

baliagarriak kontsideratu.

– Bete ez diren hipotesiak baliagarriak izaten dira, besterik ez bada, ez-ezagutzaren

eremua mugatzen dutelako.

– Teoriarekin bat datozen hipotesiak onartuagoak izaten dira bat ez datozenak baino,

azken finean haiek, betetzeko probabilitate gehiago dute eta. Dena den onartu behar

da hainbat kasutan garaiko teorien aurka formulatutako hipotesi edo ideiek aurrerapen

handiak ekarri dizkiote Zientzia-Ezagutzari. Hor dugu Newton, Darwin, Einstein eta

gisakoen kasua.

– Parsimonia-printzipioa bete behar da, alegia, ideia berdina azaltzeko aukera bat baino

gehiago dagoenean, era sinpleenean formulatzen den hipotesia aukeratu behar da.

5

3.-Ikerkuntza-aldagaiak 3.1.- Aldagaiaren izaera eta definizio-motak

• Zer da?

– Kasu batetik bestetara aldatzen den ezaugarria

– Aldaketa kuantitatibo ala kualitatiboa izan daiteke.

• Aurkako kontzeptua: Konstantea

• Adibideak

– Sexoa: neskak eta mutilak

– Eredu linguistikoak: A, B, D

– Tenperatura: 18º, 24º, ...

– Adimena: 94, 106, ...

– Irakaslearen metodoa: tradizionala, aktiboa

Zer da aldagaia

Definitzeko erak

Definizio eratzailea: kontzeptuak – Adimena:

• Pertzepzio, erlazio, dedukzio eta egokitzapenerako gaitasuna

• Egoera berriei azkartasuna eta arrakastaz aurre egiteko gaitasuna

– Antsietatea: barneratutako beldurra edo angustia

– Ahozko jariotasuna: emandako denbora batetan idatzitako

hitz-kopurua.

Definizio eragilea: jarduerak, neurketak, … – Adimena: “PMA” testaren bidez lortutako puntuazioak.

– Antsietatea: Probokatutako egoera gatazkatsu desberdinetan,

eskuetako izerdi-maila.

3.2.- Aldagaien sailkapenak 3.2.1- Egindako neurketaren arabera

• Aldagai kuantitatiboa: handiagotik txikiagora balio desberdinak hartu ditzaketen aldagaiak. – Tarte- eta arrazoi-eskaletan neurtutakoak

– Diskretuak eta jarraiak

• Aldagai kualitatiboa: sortzen diren zenbakiak edo letrak kategoriak azaltzen dituzte. – Eskala nominal eta ordinaletan

neurtutakoak.

– Dikotomikoak eta politomikoak

Kuantitatibo Kualitatibo

6

• Nominalak.

– Gizabanakoak ezaugarri horren aurrean berdinak diren ala ez begiratuz sailkatzen dira.

– Erabiltzen diren zenbakiak ezin dira ez batu, ez ordenatu.

– Zenbakiak etiketak dira eta ez dute zenbakizko balioa.

– Zenbaki horiek ez dute lehentasunik adierazten (1, 2 baino gehiago dela).

– Adibideak: sexua, nazionalitatea, egoera zibila.

• Ordinalak.

– Ezaugarri baten aurrean gizabanakoek okupatzen duten ordenaren arabera sailkatzen dira. Zenbakiak handitik txikira ordenatu daitezke.

– Tarte numerikoek ez dute kantitate berdinekoak izan behar.

– Zenbakiak ez dira absolutuak (4 ez da 2ren bikoitza).

– Adibideak: maila sozio-ekonomikoa, helmugara iristeko ordena.

Neurketa-eskalak (1)

• Tarte-eskalak – Tarte numerikoek berdin balio dute: 6ºC eta 10ºC edo

24ºC eta 28ºC-ko tenperaturen artean diferentzia berdina da: 4ºC.

– Ez dago zero (0) absoluturik. Adibidez, adimena testa batetan, batek 0 puntu ateratzen badu, horrek ez du esan nahi adimenarik ez duela, froga konkretu horri erantzuteko ez dela gai izan baizik.

– Adibideak: adimena, tenperatura, errendimendu akademikoa

• Arrazoi-eskalak

– Zero (0) absolutua dago. Honek esan nahi neurtzen den ezaugarrian erabateko gabezia dagoela.

– Adibideak: luzera, soinuaren perzepzioa, adina, pisua, argiaren intentsitatea.

Neurketa-eskalak (2)

3.2.- Aldagaien sailkapenak 3.2.2.- Irizpide metodologikoa

• Aldagai askea: ikertzaileak manipulatzen edo behatzen duen faktorea, mendeko aldagaian dituen eraginak aurkitzeko

• Mendeko aldagaia: aldagai askearen arabera, agertzen, desagertzen edo aldatzen den ezaugarria.

• Aldagai arrotza: askeak ez diren aldagaiak baina

mendekoan eragin dezaketenak:

– Subjektuen ezaugarriak

– Ikertzaile-esperimentatzailearen jokabidea

– Ikerketaren egoera

– Neurgailuen akatsak

– Datuen bilketarekin lotutakoak

– ………………………………..

7

Irakaslearen trebetasuna

Adimena Motibazioak

Jarrerak Ezagutzeko tankera

Familia giroa ………………………….. +

Aldagai arrotzak

Tarteko aldagaiak

2. mailako aldagaiak

Aldagai partehartzaileak

………………………..

Tresnaketa

Analisiak

Galerak

Hautapena

…..

Aldagai askea Mendeko aldagaia

Irakurtzen irakasteko metodoa

Silabazkoa

globala

Irakurtze-maila

IKERKETA KUANTITATIBOEN ESKEMA

4.-SUBJEKTUAK ETA LAGINKETA

4.1.- Kontzeptu orokorrak.

4.2.- Laginketa metodoak.

4.2.1.- Ez ausazko laginketa metodoak.

4.2.2.-Ausazko laginketa metodoak


4.1.-Kontzeptu orokorrak

• Populazioa: ezaugarria betetzen duten kasu guztiak

• Lagina: populaziotik ateratako azpimultzoa

• Kasua: lagineko elementu bakoitza

• Parametroa: populazioaren balorea

• Estatistikoa: laginaren balorea

• Lagin-errorea: parametroa eta estatistikoaren arteko diferentzia

• Igoera-koefizientea: laginaren kasu bakoitzak ordezkatzen duen populazioaren kasu kopurua

Populazioa

Lagina

Ikertzailea

8


4.2.-Laginketa metodoak

• Lagina aukeratzeko faktoreak: – Tamaina

– Ezaugarriak

– Praktikotasuna

4.2.1. Laginketa metodo ez

ausazkoak •Iritzizkoa: interesak, hurbiltasuna, boluntarioak, …

•Kuotengatik: datu-biltzaileari

parte hartu behar duten

subjektuen ezaugarrien bitartez

Populazioa Laginerako

aukeratutako subjektuak

Populazioa

Ikertzailea




• Ausazko sinplea: kasu guztiek probabilitate berdina dute aukeratuak izateko. – Zoria erabiltzen da – Eragozpenak

• Populazioaren elementu guztiak zerrendatu behar dira

• Populazioaren elementu guztiak zenbakitu behar dira • Populazioaren elementu guztiek aleatorioki ordenaturik egon behar dute

– Adibidea: eskola baten 1000 ikasle daude. Gure ikerketarako 100 ikasle behar badugu, denetik 100 ikasle zoriz aukeratzen dugu.

• Ausazko sistematikoa: igoera-koefizientea erabiliz. – Prozedura

• Igoera-koefizientea kalkulatzen da • Zoriz zenbaki bat ateratzen da. Hori da laginaren lehendabizikoa • Zenbaki horri igoera-koefizienta gehitzen zaio, behar dugun kopurua osatu arte

– Adibidea: eskola baten 1000 ikasle daude. Gure ikerketarako 100 ikasle behar dugu. Igoera-koefizientea 10 da. Pentsa dezagun zoriz 37 zenbakia duen ikaslea ateratzen zaigula. Hurrengoak 47, 57, 67, … izango dira, 100-eko kopurua osatu arte.

Populazioa Ausazko laginketa




• Ausazko geruzatua: populazioaren ezaugarriak errespetatuz. Gehien erabiltzen den sistema – Ausazko geruzatu sinplea: geruza guztietan kasu

kopuru berdina da. • Adibidea

– Populazioa: EHUko Gipuzkoako Campuseko ikasleria: 15.000

– Jatorria: Araba, Bizkaia, Gipuzkoa eta beste eskualdeak

– Lagina: 900 ikasle:

» Araba: 225

» Bizkaia: 225

» Gipuzkoa: 225

» Besteak: 225

Populazioa

Lagina

Geruza 1 Geruza 2

9




– Ausazko geruzatu proportzionala: geruza bakoitzeko

kasu-kopurua proportzionalki banatzen da. • Adibidea

– Populazioa: EHU-ko Gipuzkoako Campuseko ikasleria: 15.000 ikasle

– Jatorria:

» Araba: 1.500 - %10

» Bizkaia 3.000 - %20

» Gipuzkoa: 9.000 - %60

» Beste esk.: 1.500 - %10

– Lagina: 900 ikasle

» Araba: %10 90

» Bizkaia: %20 180

» Gipuzkoa %60 540

» Besteak %10 90




• Konglomeratuzko laginketa: laginketa unitatea taldea (konglomeratua) da. – Adibidea: Imajinatu dezagun 1000 ikasle duen ikastetxe bat.

Ikasle horiek 40 ikasgelatan banatuta daude. Gelako ikasleen kopurua aldakorra da baina batezbestekoa 25koa da (1000/40). Lagina osatzeko, zoriz 4 gela aukeratzen ditugu eta gela horietako partaide guztiak sartzen ditugu.

Populazioa

Hautatutako

geruzak

5.- IKERKUNTZA-DISEINUAK 1.- Ikerkuntza-diseinuaren izaera

2.- Diseinu esperimentalak

3.- Baliotasunaren arazoa

3.1.- Baliotasun teorikoa

3.1.1.- Baliotasun teorikoaren aurkako mehatxuak

3.2.1.- Baliotasun teorikoa bermatzeko teknika.

3.2.- Barne-baliotasuna

3.2.1.- Diseinuaren aurkako mehatxuak

3.2.2.- Datuen bilketa eta analisiari dagozkion mehatxuak

3.2.3.- Barne-baliotasuna bermatzeko teknikak

3.3.- Kanpo-baliotasuna

3.3.1.- Kanpo-baliotasunaren aurkako mehatxuak

3.2.2.- Kanpo-baliotasuna bermatzeko teknikak.

4.- Diseinu deskribatzaileak

5.- Korrelaziozko diseinuak

6.- Laginketa

10

1. Ikerkunta-diseinuaren izaera

• Autore desberdinak definizio desberdinak

• Gisako kontzeptuak: plana, egitura, estrategia, jardunbide-programa, erabaki-multzoa, prozedura, …

• Denak ados daude ikerketaren baldintzen antolaketa dela:

• Ikerketa-mota

• taldeen antolaketa,

• aldagaien kontrola,

• datu-bilketa, analisia

• laginketa, …

• Bakarkako aspektuak antolatu, denari ikuspegi osoa, globala emanez.

1. Ikerkunta-diseinuaren izaera

Diseinuaren Helburuak:

– Ikerkuntza-arazo eta hipotesiei erantzuna eman

– Ikerketaren baliotasuna bermatu

– Ikerketaren fidagarritasuna bermatu

– Ikerketa esperimentaletan: MAX-MIN-CON printzipioa bermatu

Aldagai askearen bariantza gehiengotu (MAX)

Errore-bariantza gutxiengotu (MIN)

Aldagai arrotzen bariantza kontrolatu (CON)

•Irakaslearen trebetasuna

•Adimena •Motibazioak

•Jarrerak •Ezagutzeko tankera

•Familia giroa

Irakurtze-maila Irakurtzen irakasteko metodoa

Silabazkoa Globala

Errore bariantza

MAX

KON

MIN

11

Aurretiko ezagutzak

Adimena Motibazioa

Ordenadorearekin eskarmentua

Ezagutzeko tankera Pentsamendu formalaren

maila

Fisikako

kontzeptuen

bereganatze

Irakaskuntza-mota

•Ordenadorearen bidezkoa •Zuzendutakoa

+

Erroreak:

frogak aplikazioa

esperimentua

……………

DISEINU-MOTAK

Diseinu ez esperimentala Diseinu esperimentala

Ikerketa egin orduko

ondorioak eman dira

Ikerketaren bitartez

ondorioak probokatzen dira

Aldagai askea ez da

aldarazten, soilik balioak

hautatu eta behatu

Aldagai askea aldarazten

du ikertzaileak, mendeko

aldagaian zein eragina duen

aztertzeko

Iraganera, gertatu denera

bideratzen da

Etorkizunera bideratzen da

(zer gertatuko litzateke

baldintza jakin batzuen

kasuan)

2.- Diseinu esperimentalak

• Helburua: metodo esperimentala erabiliz, kausalitate erlazioak aztertzea da, gertaerak kontrolatzeko asmoarekin.

• Metodologia:

– arazoarekin erlazionatutako literaturaren azterketa

– ikerkuntza-arazoaren identifikazioa eta definizioa.

– hipotesiaren formulazioa.

– esperimentuzko plan baten eraiketa:

• aldagai askearen mailak eta esperimentuaren baldintzak definitu

• Mendeko aldagaiari buruzko datuak jasotzeko prozedurak definitu

• Aldagai arrotzen kontrol-teknikak zehaztu

• Lagina aukeratu

• Dautn bilketa eta esperimentua planifikatu. Azterlan pilotua.

– esperimentua gauzatu eta datuak bildu

– datuen analisi estatistikoa eta emaitzen interpretazioa – ondorioak atera eta txostena idatzi.

12

Diseinu esperimentalak - 1 – Talde kopurua

• Taldearteko (Subjektuarteko)

• Taldebarneko (Subjektuarteko)

• Mistoa

– Kontrol-maila

• Presperimentala

• Kuasiesperimentala

• Esperimentala

– Aldagai askeen kopurua

• Faktore bakarrekoa

• Faktoriala

Diseinu esperimentalak - 2

– Denboran iraupena • Zeharkakoa

• Luzerakoa

– Erabilitako kontrol teknika • Aleatorioa

• Blokezkoa

• Balantzatua

• Kontrabalantzatua

• Parekatua

Diseinu preesperimentalak

T B Talde bakarreko errepikaketarik gabeko diseinua

B1 T B2 Pre-post diseinua talde bakar batekin

T B1 Talde estatikoko erkaketako diseinua

B2

Kontrol maila eskasa. Beraz, barne eta kanpo baliotasun baxua

13

• Profesor-investigador que decide poner en marcha un nuevo sistema de entrenamiento del razonamiento matemático y, para probar los efectos del mismo sobre sus alumnos, decide comparar los resultados obtenidos al final de curso (medición postest) entre el grupo sometido a entrenamiento (grupo experimental) y otro grupo no entrenado (grupo control).

• Profesor-investigador que decide poner en marcha un nuevo sistema de entrenamiento del razonamiento matemático en uno de sus grupos de alumnos más conocidos (grupo experimental) y evalúa sus habilidades al terminar el curso (medición postest), con la “osada” pretensión de establecer la existencia de mejoras en su razonamiento.

• Profesor-investigador que decide poner en marcha un nuevo sistema de entrenamiento del razonamiento matemático en un grupo de alumnos (grupo experimental) y evalúa sus habilidades al respecto al empezar (medición pretest) y al terminar el curso (medición postest).

Diseinu preesperimentalen adibideak

Talde bakarreko

diseinua testostearekin

Talde bakarreko

diseinua testaurre eta testostearekin

Bi taldeko

diseinua testostearekin


Vamos a suponer por un momento que estamos interesados en investigar la posible relación causal existente entre la ansiedad experimentada por los niños durante sus primeros años de escolaridad y la dislexia. Seguir la lógica de la experimentación en este trabajo nos llevaría a seleccionar aleatoriamente una muestra de alumnos de educación primaria representativos de la población (niños sin trastornos de tipo disléxico aceptados como sujetos tras evaluación pretest) y asignarles, también aleatoriamente, al menos a dos niveles diferentes de nuestra V.I. (ansiedad escolar): el nivel de control y el nivel experimental.

Los sujetos asignados a la situación control seguirían un proceso de enseñanza “cuidadosamente normal” mientras que los del segundo serían sometidos a un sistema de enseñanza tal que generara en ellos altos niveles de estrés y, por tanto, de ansiedad ante la situación escolar.

Prolongaríamos ambas situaciones el tiempo suficiente para que los tratamientos produjeran diferencias (asegurándonos que se cumplen bien nuestras instrucciones) y después mediríamos en ambos grupos el número de alumnos que habían desarrollado un trastorno de tipo disléxico. Como veis, se cumplen todas las condiciones exigibles a un diseño experimental: existe manipulación de una V.I., existe control de algunas posibles variables extrañas, hay medición pre y postest y, por último, hay un grupo control y otro experimental constituidos tras llevar a cabo una asignación aleatoria. Pero, ¿dónde deberían estar los investigadores capaces de realizar este tipo de experimentos? Indudablemente, unas mínimas nociones de ética habrían hecho desistir a cualquiera de aplicar la lógica de un experimento a problemáticas como la que acabamos de exponer hace un momento. ¿Qué podríamos hacer ante casos como este? García,B. y Quintanal,J.

Sencillamente, sacrificar en cierta medida la rigurosidad y validez interna de

un verdadero experimento en favor de diseños de corte más pre-experimental.

Veámoslo:

En esta ocasión, seleccionamos una muestra de alumnos de educación

infantil diagnosticados como disléxicos (mediante una medición pretest de su

capacidad lecto-escritora) y asesoramos a sus profesores para que pongan en

marcha durante las clases estrategias para reducir sus niveles de ansiedad ante la

situación escolar. Tras un determinado lapso de tiempo, se vuelve a medir su

capacidad lecto-escritora observándose que presenta una mejora estadísticamente

significativa al compararla con las habilidades iniciales. Como es evidente, en este

caso ya no podemos afirmar que la ansiedad es la causa de la dislexia, sin embargo,

sí estamos en disposición de sugerir que los datos parecen indicar que la reducción

de la misma mejora la capacidad lecto-escritora de los niños disléxicos. El problema

es que, dadas las circunstancias, nuestro grado de certeza para atribuir la mejoría a

nuestro entrenamiento es menor que si hubiéramos podido realizar un verdadero

experimento, ya que la naturalidad de las condiciones del estudio hace pensar que

entre el pretest y el postest hayan podido ocurrir muchas otras cosas que pueden

haber incidido en la mejora de la V.D. y, como era de esperar, la validez interna de

nuestro trabajo va a poder ser criticada.


14

2. DISEINU-MOTAK (5) Diseinu kuasiesperimentalak

B1 T B2

B3 B4 Pretesta duen kontrol-talde ez baliokideen diseinua

B1 B 2 B 3 T B4 B5 B 6 Kronologia-segidako diseinua.

Denbora-segida diseinu

B1 B 2 B 3 T B4 B5 B6

B7 B 8 B 9 B10 B11 B12 Kontrol-talde ez baliokidea

duen kronologia-segida

eteneko diseinua

Ez dago parte-hartzaileen zorizko hautaketa. Barne eta kanpo baliotasun egokiak

Diseinu esperimentalak

A B1 T B2 Kontrol-taldeen pre-post diseinu esperimentala

A B3 B4

A T B1 Zorizko talde biko diseinu esperimentala A B2

A B1 T B2 Solomon-en lau taldeko diseinu

A B3 B4 A T B5

A B6

Parte-hartzaileak zoriz hautatu direnez, barne ta kanpo baliotasunak bermatzen dira

4.1.-Ikerkuntza-diseinu esperimentalak

4.1.4.-Kasu bakarreko diseinuak (N=1)

Kanpo baliotasuna oso mugatua

• A-B diseinua

• A-B-A diseinua

• A-B-A-B diseinua

15

3. BALIOTASUNAREN ARAZOA

– Zer da baliotasuna?

Formulatutako konklusioekiko era guztietako konfiantza-maila

– Baliotasun-motak:

• Baliotasun teorikoa: Konklusioak teoriazko ikuspegi batekiko era koherentean lotuta daude eta zerbait aportatzen diote teoriari.

– Aspektuak:

» Aldagaien hautespena

» Aldagaien definizioa

» Hipotesien formulazioa


– Barne-baliotasuna: Ikerkuntza-arazoa planteatu denetik konklusioak formulatu arte, logika ona urrats guztietan. Teknikoki eta metodologikoki erabaki zuzenak. • Aspektuak:

– Diseinuaren planteamendu egokia

– Datuen bilketa zuzena

– Datuen analisia eta interpretazioa zuzenak

– Kanpo-baliotasuna: Beste egoeretara orokortzeko ahalmena. • Aspektuak:

– Populazioaren baliotasuna: Populazioa - Lagina

– Testuinguruaren baliotasuna: Ekologikoa

– Denbora-jarioaren baliotasuna


3.1. Baliotasun Teorikoa - 1

3.1.1. Baliotasun teorikoaren aurkako mehatxuak

• Aldagaien definizioan

–Definizio eratzailearen falta

–Definizioa eragilea desegokia

• Aldagaien hautespenean

–Ikuspegi teorikoari erantzuten ez dizkiotenak

–Teorikoki kontraesanezkoak

–Garrantzirik gabekoak

–Eragina izan dezaketenak ez aukeratu

16


3.1. Baliotasun Teorikoa - 2

3.1.1. Baliotasun teorikoaren aurkako

mehatxuak

• Hipotesietan

– Hipotesiak intuizioetan oinarritu

– Teorikoki ez justifikatuak

– Dedukzio desegokiak

3.1.2. Baliotasun teorikorako teknikak

– Aldagaien hautaketa eta definizioak zaindu: autore

garrantzitsuak, ikuspegi teoriko egokiak, teorien arteko kontrastea, definizio egokiak, …

– Hipotesiak teorian oinarritzen deduzitzeko esfortzua egin eta ez intuizioetan oinarritu


3.2. Barne-baliotasuna - 1

3.2.1. Diseinuari dagozkionak - 1 • Askeak ez diren aldagaien eragina

• Historia

• Heltzea

• Subjektuen hautespenean alborapena

• Subjektuen zorizko galerak

• Erregresio estatistikoa

• Bigarren neurketaren eragina

• Elkarreraginak

–Heltzea eta hautespena

–Historia eta hautespena

–Subjektuen galerak eta hautespena


3.2. Barne-baliotasuna - 2 3.2.1. Diseinuari dagozkionak - 2 – Esperimentuaren egoeratik datozenak

• Esperimentatzailearen aldetik – Esperimentatzailearen ezaugarriak

– Esperimentatzailearen motibazio eta iguripenak

• Esperimentu berak sortutako erreakzioak – Tratamenduen zabalpena edo imitatzea

– Berdinketa konpentsatorioa

– Lehia konpentsatorioa

– Minberatasuna eta desmoralizazioa

• Tratamenduaren aplikapenetik etor daitezkeenak – Tratamenduaren nobedadea

– Aldagai askearen baldintzen aurkezpenaren ordena

– Tratamendu batek sor dezakeen nekea

3.2.2. Datuen bilketa eta analisiari dagozkienak • Neurgailuen fidagarritasuna eta baliotasun eza

• Neurgailuen aplikazioa

• Estatistikaren erabilpen desegokia

17


3.2. Barne-baliotasuna - 3 3.2.2. Barne-baliotasuna bermatzeko teknikak

• Aurre-testa sartu

• Zenbait neurketa egin

• Kontrol-taldea erabili

• Aldagaiaren deuseztapena

• Aldagaia konstantea bilakatu

• Aleatorizazioa

• Kontrol estatistikoa

• 2. mailako aldagaien maneiatze

• Parekatze

• Blokeatze

• Balantza

• Kontrabalantza

• neurgailu egokiak hautatu eta neurgailuen objektibotasuna, fidagarritasuna eta baliotasuna ziurtatu.

• datuen bilketa zuzena egin. Proba pilotua

• froga estatistikoak era egokian erabili


3.3. Kanpo-baliotasuna - 1

3.3.1. Kanpo-baliotasunaren aurkako

mehatxuak

– Populaziozko baliotasuna

• Subjektuen hautespenean alborapena

– Ekologia baliotasuna

• Egoeraren efektu erreaktiboak

3.3.2. Kanpo-baliotasuna bermatzeko teknikak

– Subjektuen hautaketa egokia

– Egoeren naturaltasuna erraztu

– Une desberdinetan errepikatu


• Helburua: era objektibo batez, populazio baten jarduera edo ezaugarriak eta gertakarien deskribapena.

• Zertarako diren egokiak: – Informazio zehatza jasotzeko – Arazoak identifikatzeko

– Hipotesiak aurkitzeko

– Subjektuen garapena ikusteko – ...............................................

• Metodologia orokorra – ikerkuntza-arazoa formulatu – diseinua

– datuak bildu

– datuak analizatu – emaitzak interpretatu eta txostena

• Ikerketa deskribatzaile-motak: – Inkesta motako azterlanak – Behaketazko azterlanak

– Garapen-azterlanak

– Azterlan analitikoak

18

4.- Diseinu deskribatzaileak 4.1.- Inkesta motako azterlanak

• Helburua: Subjektuen jokabideak

aztertu, aldagai pedagogiko, psikologiko eta soziologikoen banaketa eta maiztasunak aurkitzeko asmoz eta ahal den neurrian emaitzak orokortzeko.

• Datuak biltzeko teknikak: galdera-sorta, elkarrizketa

egituratuak, jarrera-eskalak.

• Adibidea: Psikologian matrikulatzen

diren ikasleen ezaugarriak

determinatu.

4.- Diseinu deskribatzaileak 4.2.- Behaketazko azterlanak

• Helburua: subjektu eta giroei buruzko jokabide eta elkarrekintzei buruzko informazioa zuzenean lortzea, horretarako behaketa zientifikoa erabiliz.

• Behaketa zientifikoaren ezaugarriak: – Nahitakoa (ez bapatekoa)

– Egituratua (teoria, hipotesiei erantzun) – Kontrolatua (egiaztagarria, teknika objektiboak)

• Behaketa-tresnak: – Erregistroa

– Ikurren sistema

– Kategorien sistema

– Estimazio-eskalak

• Adibidea: ikasleen artean ematen den komunikazioaren azterketa.


4.3.- Garapen-azterlanak

– Helburua: denbora-epe jakin batean, aldagaien eboluzioa

deskribatu

– Modalitateak: • Luzerako azterlanak

• Zeharkako azterlanak

– Adibidea: Lehen hezkuntzako haurren marrazketaren eboluzioan

ematen diren aldien deskribapena.

4.4.- Azterlan analitikoak

– Helburua: testuinguru, subjektu edo materialen azterketa

zehatza eta sakona.

– Aplikapenak • Datu-multzoen azterketak tipologiak egiteko

• Datuak biltzeko tresnen eraiketa

• Diskurtsoen analisia

– Adibidea: Testuliburuetan azaltzen diren baloreen azterketa.

19


• Helburua: Gertakizun edo egoera batetan parte hartzen

duten aldagaien arteko erlazio aztertzea. Ikerketa

hauetan ez de aldagai askearen maneiatzea ematen.

• Zertarako diren egokiak:

– Aldagaien arteko erlazioaren magnitudea jakiteko

– Talde desberdinak zein aldagaietan bereizten diren jakiteko – Zenbait aldagaien aurresatearen maila aurkitzeko

• Metodologia:

– Arazoa planteatu

– Hipotesiak formulatu – Diseinua

– Datuen bilketa (testak, eskalak)

– Analisiak (analisi faktorialak, korrelazioak, erregresioak) – Interpretazioa

– Ondorioak


• Modalitateak: – Erlazio-azterlanak edo korrelaziozkoak

– Azterlan aurresaleak

– Azterketa faktorialak

– Alderaketa-kausazko azterlanak – .........................

• Adibideak:

– Nortasunezko ezaugarri desberdinen arabera, irakaslearekiko ikasleen jokabideak aldatzen direla egiaztatzea.

– Delinkuentzia eta gizarte-klasearen arteko erlazioaren azterketa

METODOLOGIA KUALITATIBOA 1.-. Ikerketaren plangintza edo egitasmoa.

1.1.- Eskenatokiaren aukeraketa eta sarbidea.

1.2.- Kasuen hautaketa

1.3.- Partaideen rolak. 1.3.1.- Ikertzaileak asumitu ditzakeen rolak 1.3.2.- Partaideek asumitu ditzaketen rolak

___________________________________-

(5. GAIAN)

• Datuak biltzeko estrategiak eta erregistratze teknikak

• Informazio kualitatiboaren analisia

• Emaitzen konklusioak

• Sinesgarritasunerako irizpideak – Sinesgarritasunaren esanahia eta osagarriak – Sinesgarritasunerako teknikak edo jardunbideak

20

• “Por investigación cualitativa entendemos cualquier tipo de investigación que produce resultados a los que no se ha llegado por procedimientos estadísticos y otro tipo de cuantificación. Puede referirse a investigaciones acerca de la vida de las personas, historias, comportamientos, y también al funcionamiento organizativo, movimientos sociales o relaciones e interacciones. Algunos de los datos pueden ser cuantificados pero el análisis en sí mismo es cualitativo” (Strauss y Corbin, 1990: 17).

• “La investigación cualitativa se considera como un proceso activo, sistemático y riguroso de indagación dirigida, en el cual se toman decisiones sobre lo investigable en tanto se está en el campo de estudio” (Pérez Serrano, 1994a: 46).

• “La investigación cualitativa es una actividad sistemática orientada a

la comprensión en profundidad de fenómenos educativos y sociales, a la transformación de prácticas y escenarios socioeducativos, a la toma de decisiones y también hacia el descubrimiento y desarrollo de un cuerpo organizado de conocimientos” (Sandín Esteban, 2003: 123).

• Aquella que se ocupa de la descripción detallada de situaciones, eventos, personas, instrucciones y comportamientos que son observables. Incorpora lo que los participantes dicen, sus experiencias, actitudes, creencias, pensamiento y reflexiones tal y como son expresadas por ellos mismos.

• Testuinguruari arreta.

• Testuinguru naturalak.

• Holistikoa.

• Negoziazioa parte-hartzaileekin.

• Interpretazioa idiografikoa.

• Metodo kualitatiboen erabilera.

• Teoriaren sorkuntza.

• Baliotasunaren irizpide espezifikoak.

• Diseinu ireki, emergente, malgua.

• Analisi induktiboa.

Ikertzailea, informazioa biltzeko

“tresna” gisa, ingurune naturaletan

Ikerkuntza kualitatiboaren ezaugarriak

Mundua

ulertzen saiatzen ari naiz

METODOLOGIA KUALITATIBOA

1.- Ikerketaren plangintza edo egitasmoa Plangintzaren faseak ikerketa kualitatiboetan

– Prestaketa-fasea • Hausnarketa-etapa

• Diseinu-etapa

– Landa-lana

– Analitikoa – Informatzailea

Diseinu-etapa: Hartu behar diren erabakiak: – Non egin behar den azterketa. ESKENATOKIA

– Nortzuk parte hartu behar SUBJEKTUAK – Zein rola hartuko du bakoitzak ROLAK

– Zein jarduerak egingo dira?

– Zein datuak eta nola jaso? – Informazioa nola aztertu?

– Sinesgarritasuna nola bermatu?

– Aurrekontua, egutegia – ..............................................

21

Prestakuntza

Landa-lana

Analitikoa

Informatzailea

Prestakuntza

Landa-lana

Analitikoa

Informatzailea

Txostenaren

eraikuntza

Landara

sarbidea

Datu

bilketa

Hausnarketa Diseinua

Emaitzak lortu eta

ondorioak egiaztatu

Datuen

laburketa Datuen

antolaketa eta eraltaketa

Ikerkuntza Proiektua

Datu metatuak

Emaitzak

Ikerkuntzaren txostena

PRESTAKETA

Ikerkuntza-proiektua

Hausnarketa

Diseinua

LANDA

LANA

Datu metatuak

Eskenatokira sarbidea

Datuen bilketa

ANALITIKOA

Emaitzak

Datuen murrizketa

Emaitzak eta

ondorioak

INFORMATZAILEA

Txostena

TXOSTENA

Antolaketa eta

transformazioa

22

I. MIAKETA/HAUSNARKETA ALDIA:

a. Arazoaren identifikazioa.

b. Ikerketaren galderak.

c. Agirien azterketa.

d. Ikuspegi teorikoa.

II. PLANGINTZA ALDIA:

a. Ikerkuntza eszenatokiaren hautaketa.

b. Ikerkuntza estrategiaren hautaketa.

c. Ikerkuntza arazoa eta galderak birdefinitu.

III. ESZENATOKIAN SARTZE ALDIA:

a. Sarbidearen negoziazioa.

b. Parte-hartzaileen hautaketa.

c. Ikertzailearen rolak.

d. Nahitako (intentzionala) laginketa.

IV. INOFORMAZIOAREN BILKETA ETA ANALISIAREN ALDIA:

a. Informazioa biltzeko estrategiak.

b. Informazioa analizatzeko teknikak.

c. Analisiaren zorroztasuna.

V. ESZENATOKITIK ALDE EGITE ALDIA:

a. Informazio bilketaren amaiera.

b. Alde egitearen negoziazioa.

c. Informazioaren analisi intentsiboa.

VI. TXOSTENA IDAZTEKO ALDIA:

a. Txosten mota.

b. Txostenaren eraikuntza.


1.- Ikerketaren plangintza edo egitasmoa

1.1. Eskenatokiaren aukeraketa eta sarbidea

• Eskenatokia: Ikerketa burutzeko tokia

• Eskenatoki-motak – irekiak eta itxiak

– publiko, erdi-publiko eta pribatuak

• Sarbidearen arazoa – Atezainaren papera – Baimenak eta negoziaketak.

– Arazo etikoak: pribatasuna, konfidentzialtasuna, ...

– Hartu behar diren erabakiak: • Norekin kontaktatu • Nola hasi kontaktua

• Kontaktua nola mantendu


1.- Ikerketaren plangintza edo egitasmoa 1.2. Kasuen hautaketa • Ez dira prozedura estatistikoak erabiltzen • Ikerketa eta ikertzailearen interesek agintzen dute.

• Prozesu dinamikoa da eta malgua

• Ohizko prozedurak 1go unea: Hasierako taldea eta eskenatokia lokalizatzeko eta hautatzeko estrategiak

2. unea: Ikerkuntza-prozesuan zehar erabiltzen diren estrategiak

• Kasu negatiboak

• Kasu ezohizkoak • Laginketa teorikoa

•Hautaketa exhaustiboa

•Kuotakako hautaketa

•Sareen bidezko hautaketa

•Muturreko kasuen hautaketa

•Kasu tipikoak

•Kasu bakarrak

•Kasu aholkatuak

•Kasu ideal-tipikoak edo gidariak

•Kasu erkagarriak

23



1.3. Partaideen rolak • Rolen definizioa izaera progresibo (ikerketaren zehar) eta

elkarreraginezkoa (partaide/ak eta ikertzailea/k) da ikerketa kualitatiboetan

1.3.1. Ikertzaileak asumitu ditzakeen rolak

• Erabakiak hartzean partaidetza-mailaren arabera – ikertzailea

– partehartzailea

– bitartekaria – ebaluatzailea

– kanpo-behatzailea

• Ikertutako egoeretan inplikazio-mailaren arabera – partehartzaile osoa – partehartzaile-behatzailea (datu-biltzailea)

– behatzaile-partehartzailea

– behatzaile osoa



1.3. Partaideen rolak

1.3.2. Partaideek asumi ditzaketen rolak – Erabakiak hartzean partaidetza-mailaren arabera

• ikertzaile gisako partaidetza

• kolaboratzaile • bitartekaria

• atezaina

• informatzaile giltzarria • informatzaile, partehartzaile

– Datuen ekarpen-mailaren arabera • ikertzaile gisako partaidetza • informatzaile giltzarria

• informatzaile, partehartzaile

• kolaboratzaile • arrotzen tratulari

• atezaina



1.3. Partaideen rolak

• Rolen negoziazioa – Etengabeko prozesua da ikertzaile eta

partaideen artean

– Lau une desberdinaz mintza daiteke: • Zalantza-unea

• Miaketa-unea

• Kooperazioaren egoera

• Partehartzearen egoera

1. Ikerketaren helburuak Aurkibidea ORRIA KARLOS/DOKUMENTUAK...4. Ikerkuntza-arazoaren aurkezpena 2....

Documents

Transcript of 1. Ikerketaren helburuak Aurkibidea ORRIA KARLOS/DOKUMENTUAK...4. Ikerkuntza-arazoaren aurkezpena 2....