คู่มือ การจัดทำาแผนประคอง...

คมอ การจดทำาแผนประคองกจการภายในองคกร (Business Continuity Plan : BCP)

เพอเตรยมความพรอม : กรณการระบาดของโรคตดตออบตใหม

บรรณาธการ : แพทยหญงวรยา เหลองออน

ผชวยบรรณาธการ : แพทยหญงรจนา วฒนรงสรรค

นางวณา ภกดสรวชย

นางดษฎ ทองศร

เรยบเรยง : นางสาวอมภาพนธ ขดเรอน

นางสาวพนดา ประทมวน

พมพครงท1 : สงหาคม 2556

จำานวน : 3,000 เลม

จดทำาโดย : สำานกโรคตดตออบตใหม กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข

พมพท : สำานกงานกจการโรงพมพ องคการสงเคราะหทหารผานศก

ในพระบรมราชปถมภ

คำ�นำ�ปจจบนการแพรระบาดของโรคตดตออบตใหม ไดกลายมาเปนปญหาสาธารณสขทสำาคญในประเทศตางๆ

ทวโลก เชน โรคซารส โรคไขหวดนก โรคไขหวดใหญ 2009 โรคมอ เทา ปาก โดยอาจแพรระบาดมาจากตางประเทศ

เชน โรคตดเชอไวรสโคโรนา สายพนธใหม 2012 โรคไขหวดนก สายพนธ H7N9 หรอโรคทอาจเกดขนใหมในอนาคต

ซงอาจกอใหเกดความสญเสยตอชวต และสขภาพของประชาชน อกทงยงสงผลกระทบทรนแรงตอสงคม ตลอดจน

เศรษฐกจอยางมหาศาลได

ตงแตพบการระบาดของโรคไขหวดนกในป พ.ศ. 2547 และโรคไขหวดใหญ 2009 ในป พ.ศ. 2552 องคกรหลาย

ภาคสวนในประเทศไทยไดมการเตรยมความพรอมตามแผนยทธศาสตรของประเทศ ดวยการจดทำาแผนเตรยมความพรอม

และซกซอมตามแผน เพอชวยเหลอประชาชนตามบทบาทหนาทควบคไปกบการจดทำาแผนประคองกจการเพอดแล

บคลากรภายในองคกรใหปลอดภยจากโรค และใหกจการขององคกร/หนวยงานสามารถดำาเนนไปไดในภาวะวกฤต หรอ

ฟนตวเรวเมอวกฤตผานไป โดยการจดทำาแผนประคองกจการ กรณการระบาดของโรคไขหวดนกและโรคไขหวดใหญ

ไดดำาเนนการมาแลวระยะหนง แตยงมความจำาเปนทจะตองพฒนาใหครอบคลมโรคตดตออบตใหมอนๆ ซงสามารถนำา

แผนประคองกจการสำาหรบภยพบตตางๆ มาประยกตใชได ทงดานการบรการสาธารณะทจำาเปน การสาธารณปโภค

พนฐาน การดแลรกษาพยาบาล ดานเศรษฐกจ การคา และธรกจ โดยสนบสนนการจดทำาแผนประคองกจการ

ทสอดคลองกบแผนยทธศาสตรเตรยมความพรอม ปองกน และแกไขปญหาโรคตดตออบตใหมแหงชาต (พ.ศ. 2556-2559)

ฉบบปจจบน เพอใหการชวยเหลอประชาชนในการรบมอกบภยสขภาพอนๆ ได

เอกสาร “คมอ การจดทำาแผนประคองกจการภายในองคกร (Business Continuity Plan : BCP)

เพอเตรยมความพรอม:กรณการระบาดของโรคตดตออบตใหม” ฉบบน ประกอบดวยบทนำา การเตรยมความพรอม

ของประเทศไทย แผนประคองกจการภายในองคกร แนวทางการปฏบตและตวอยางตางๆ ดงภาคผนวก ทงนเพออำานวย

ความสะดวกใหองคกรตางๆ สามารถนำาไปประยกตใชจดทำาแผนประคองกจการภายในองคกรไดตามความเหมาะสม

หากทานมขอเสนอแนะใดๆ คณะผจดทำายนดรบขอคดเหน เพอเปนประโยชนตอการปรบปรงในโอกาสตอไป

คณะผจดทำา

สงหาคม2556

ก

ส�รบญหนา

คำานำา ก

สารบญ ข

สารบญตารางสำาเรจรป ตาราง แผนภม และรปภาพ ง

กตตกรรมประกาศ 1

คำายอ 3

สรปสาระสำาคญ 5

บทท 1 บทนำา 91.1 ความหมาย/สถานการณ และความเสยง ผลกระทบ และแนวโนมของการเกดโรคตดตออบตใหม 11

1.2 แผนยทธศาสตรเตรยมความพรอม ปองกน และแกไขปญหาโรคตดตออบตใหมแหงชาต 15

(พ.ศ. 2556-2559)

บทท 2 การเตรยมความพรอมของประเทศไทย 212.1 หลกการปองกนและบรรเทาสาธารณภย 24

2.2 กระบวนการปองกนและบรรเทาภยดานสาธารณภย 31

2.3 กระบวนการปองกนและบรรเทาภยดานความมนคง 36

2.4 การบรหารจดการเพอเตรยมความพรอม 37

2.5 บทบาทและหนาทหลกของหนวยงานภาครฐ รฐวสาหกจ และเอกชน 51

บทท 3 แผนประคองกจการภายในองคกร 613.1 ความหมาย และวตถประสงค 63

3.2 แนวทางการจดทำาแผนประคองกจการ 65

3.3 ขนตอนการจดทำาแผนประคองกจการ 68

ขนตอนท 1 ทำาความเขาใจในภารกจขององคกร 69

ขนตอนท 2 ระบความเสยงทอาจจะเกดขนกบองคกร 71

ขนตอนท 3 ลดผลกระทบจากความเสยง 73

ขนตอนท 4 วางมาตรการแกไขปญหาความเสยง 75

ขนตอนท 5 เตรยมการและปฏบตตามแผน 77

ขนตอนท 6 ประชาสมพนธแผน 80

ขนตอนท 7 ตรวจสอบแผน 82

7.1 แบบรายการตรวจสอบ 83

7.2 การฝกซอมแผน 85

ข

ส�รบญ (ตอ)

หนา

เอกสารอางอง 94

ภาคผนวกท 97 1. บทบาท และความรบผดชอบของผจดการ โรคตดตออบตใหม (EID Manager) 99

2. วธการลางมอทถกตอง 101

3. วธการสวมหนากากอนามยทถกตอง 102

4. แนวทางการจดหาเวชภณฑ วสด อปกรณ เพอการเตรยมพรอมรบ 103

การระบาดของโรคตดตออบตใหมในองคกร

5. ตวอยางแนวทางการคดกรอง ผมาตดตอ 105

6. ตวอยางแนวทางการคดกรอง พนกงานปวยในหนวยงาน 106

7. ตวอยางแนวทางการปฏบต พนกงานปวยนอกหนวยงาน 107

8. ตวอยางแนวทางการตดตาม ผสมผสโรค 108

9. ตวอยางแบบรายงาน พนกงานปวย (กรณสงสยโรคตดตอระบบทางเดนหายใจ) 109

10. ตวอยางแผนประคองกจการ (ฉบบยอ) 110

ตวอยางท 1 สำานกโรคตดตออบตใหม กรมควบคมโรค 111

ตวอยางท 2 หนวยงานสถานพยาบาล (โรงพยาบาล A) 125

ตวอยางท 3 สถาบนการเงน (ธนาคาร A) 135

ตวอยางท 4 บรษทผประกอบธรกจผลตภณฑอาหาร ขนาดใหญ (โรงพยาบาล A) 138

ค

ส�รบญต�ร�งสำ�เรจรป ต�ร�ง แผนภม และรปภ�พ

ง

สารบญตารางสำาเรจรป หนา

ขนท 1 ทำาความเขาใจในภารกจขององคกร 69

ขนท 2 ระบความเสยงทอาจจะเกดขนกบองคกร 71

ขนท 3 ลดผลกระทบจากความเสยง 73

ขนท 4 วางมาตรการแกไขปญหาความเสยง 75

ขนท 5 เตรยมการและปฏบตตามแผน 77

ขนท 6 การประชาสมพนธแผนประคองกจการ 80

ขนท 7.1 แบบรายการตรวจสอบ 83

สารบญตารางท หนา

1. ประโยชน คาใชจาย เวลาในการวางแผน ในการฝกซอมแผนแตละรปแบบ 88

2. แสดงผลการซอมแผนรบการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ จากการประเมนในภาพรวม 134

แยกตามหวขอ โรงพยาบาล (A)

สารบญแผนภมท หนา

1. แสดงความเชอมโยงระหวางวสยทศน เปาประสงค เปาหมาย และยทธศาสตร 17

2. วฏจกรการบรหารจดการสาธารณภย (Disaster Management Cycle) 27

3. การปฏบตการและหนวยงานรวมบรณาการในการปองกนและบรรเทาภยจากโรคระบาดในมนษย 34

ระดบจงหวด

4. การปฏบตการและหนวยงานรวมบรณาการในการปองกนและบรรเทาภยจากโรคระบาดในมนษย 35

ในกรงเทพมหานคร

5. องคประกอบของแผนเตรยมความพรอมสำาหรบการระบาดของโรคตดตออบตใหม 38

6. การบรหารความตอเนองในการดำาเนนงาน 40

7. การบรหารความตอเนองในการดำาเนนงานขององคกร (BCM-Life Cycle) 42

8. การบรหารความตอเนองในการดำาเนนงานขององคกร (Business Continuity Plan: BCM) 45

9. ขนตอนการจดทำาแผนประคองกจการ 68

สารบญรปภาพท หนา

1. ปรมาณการเตรยมการสำาหรบการจดการฝกซอมรปแบบตางๆ 87

กตตกรรมประก�ศการจดทำาเอกสาร “คมอการจดทำาแผนประคองกจการภายในองคกร(BusinessContinuityPlan:BCP)

เพอเตรยมความพรอม :กรณการระบาดของโรคตดตออบตใหม” ฉบบน สำาเรจลลวงไปได ดวยการสนบสนนและ

ความรวมมออยางดยงจากหนวยงานทงภาครฐ รฐวสาหกจ และเอกชน ขอขอบคณ สถาบนบำาราศนราดร ธนาคารแหง

ประเทศไทย บรษทเครอเจรญโภคภณฑอาหาร จำากด (มหาชน) และสำานกโรคตดตออบตใหม ทใหความอนเคราะหขอมล

เปนตวอยางบางสวนของแผนประคองกจการ เพอเตรยมความพรอม : กรณการระบาดของโรคตดตออบตใหมในครงน

1

กปภ.ช. = คณะกรรมการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต

กปอ. = คณะกรรมการปองกนอบตภยแหงชาต

กสท. = การสอสารแหงประเทศไทย

จว. = จงหวด

ตชด. = ตำารวจตระเวนชายแดน

ปภ. = กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย

ผบ.ปภ.ช. = ผบญชาการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต

ผว.กทม. = ผวาราชการกรงเทพมหานคร

ผอ.กทม. = ผอำานวยการกรงเทพมหานคร

ผอ.กลาง = ผอำานวยการกลาง

ผอ.จว. = ผอำานวยการจงหวด (ผวาราชการจงหวด)

พ.ศ. = พทธศกราช

รมว.มท = รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย

วต. = กลมวชาการและการเตรยมความพรอมฉกเฉน

สพ. = กลมสอสารความเสยงและพฒนาระบบขอมลสารสนเทศ

สนง. = สำานกงาน

สนง.ปภ.จว. = สำานกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวด

สมช. = สภาความมนคงแหงชาต

ยพ. = กลมยทธศาสตรและพฒนาองคกร

อบจ. = องคการบรหารสวนจงหวด

อบต. = องคการบรหารสวนตำาบล

อปท. = องคกรปกครองสวนทองถน

อปพร. = อาสาสมครปองกนภยฝายพลเรอน

อ.ปภ. = อธบดกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย

อสม. = อาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบาน

APEC = Asia-Pacific Economic Cooperation

ASEAN = Association of South East Asian Nations

BCM = Business Continuity Management

BCP = Business Continuity Plan

BIA = Business Impact Analysis

°C = Celsius

HR = Human resources

ICS = Incident Command System

คำ�ยอ

3

ILI = Influenza-like illness

IMP = Incident Management Plan

MTPD = Maximum Tolerable Period of Disruption

PMQA = Public Sector Management Quality Award

PPE = Personal Protective Equipment

RA = Risk Assessment

RTO = Recovery Time Objectives

SRRT = Surveillance and Rapid Response Team

TTX = Tabletop exercise

TUC = Thailand MOPH-U.S. CDC Collaboration

WHO = World Health Organization

4

สรปส�ระสำ�คญการแพรระบาดของโรคตดตออบตใหมหลายประเทศทวโลกและประเทศไทย เชน โรคซารส ไขหวดนก ไขหวดใหญ

(H1N1) 2009 มสาเหตมาจากปจจยหลายประการ ไดแก การเปลยนแปลงดานประชากรและพฤตกรรมมนษย

การเปลยนแปลงของตวเชอโรค การใชยาไมถกตองเกดการดอตอยาปฏชวนะ ภยธรรมชาต การพฒนาดานเทคโนโลย

และอตสาหกรรม การเปลยนแปลงทางนเวศวทยาของสตวนำาโรคและสงแวดลอม รวมทงภาวะโลกรอน เหลานเปนสาเหต

สำาคญททำาใหโรคตดตออบตใหมสวนใหญมธรรมชาตทซบซอน ยากตอการจดการ ทงน หากขาดกลไกและเครองมอใน

การปองกนควบคมโรคทมประสทธภาพแลว โรคเหลานยอมกอใหเกดความสญเสยในชวต และสขภาพของประชาชน

สรางภาระอนมากมายรวมถงสงผลกระทบทรนแรงตอสงคมตลอดจนเศรษฐกจอยางมหาศาล ดงนน ประเทศไทยจง

มความจำาเปนทจะตองมศกยภาพ ระบบ และเครองมอในการปองกนควบคมโรคตดตออบตใหม ตามแผนยทธศาสตร

เตรยมความพรอม ปองกน และแกไขปญหาโรคตดตออบตใหมแหงชาต (พ.ศ. 2556-2559) ซงมยทธศาสตรพฒนาระบบ

บรหารจดการเชงบรณาการและเตรยมความพรอมตอบโตภาวะฉกเฉน บรรจเปนยทธศาสตรหนง เพอใหหนวยงาน

ทกภาคสวนเกดการเตรยมความพรอมอยางมประสทธภาพ

เมอเกดการระบาดของโรคตดตดตออบตใหม องคกรทมความจำาเปนพนฐานในการดำารงชพ ทใหบรการดาน

สาธารณปโภค เชน โรงพยาบาลภาครฐ ภาคเอกชน ไฟฟา ประปา ขนสงมวลชน ไปรษณย และดานเศรษฐกจ การคา

และธรกจ ทงภาครฐ รฐวสาหกจ และเอกชน เชน ธนาคาร ศนยการคา ตลาดสด โรงงาน ยอมเกดผลกระทบ ทงตอองคกร

และผรบบรการหรอลกคา ตามระดบความรนแรงของสถานการณโรค กอใหเกดความเสยหายตอการดำาเนนชวตของ

ประชาชน และ เพอใหองคกรสามารถปรบตวในการดำาเนนกจการตามภารกจขององคกรไดตอเนอง และสามารถปรบตว

เพอใหความชวยเหลอสวนรวมไดดวยนน จงมความจำาเปนทองคกรตางๆ จะตองจดทำาแผนประคองกจการ ซงเปน

การบรหารความเสยงเพอใหองคกรสามารถดำาเนนกจการไดตอเนอง มความเสยหายนอยลง และมสวนรวม

ในการชวยเหลอสงคมในการรบมอกบภยสขภาพ

เนอหาใน “คมอ การจดทำาแผนประคองกจการภายในองคกร (Business Continuity Plan : BCP)

เพอเตรยมความพรอม : กรณการระบาดของโรคตดตออบตใหม” ไดมาจากการรวบรวมขอมลรายงาน

แนวทางการเตรยมความพรอมทงในประเทศและตางประเทศ ขอคดเหนและตวอยางแผนประคองกจการ

ทสามารถนำาไปประยกตใชไดตามความเหมาะสม โดยการปรบปรงรปแบบและเนอหาเพมเตม จากคมอ

การเรยนรดวยตนเอง เรอง การจดทำาแผนประคองกจการภายในองคกร (Business continuity Plan : BCP)

เพอเตรยมความพรอมสำาหรบการระบาดใหญ ป พ.ศ. 2552 โดยเนอหาแบงออกเปน 3 บท ไดแก บทท 1 บทนำา

ซงเสนอความเปนมา ความเสยง ผลกระทบและแนวโนมของการเกดโรคตดตออบตใหมในประเทศไทย

รวมทงการดำาเนนงานตามแผนยทธศาสตรเตรยมความพรอม ปองกน และแกไขปญหาโรคตดตออบตใหมแหงชาต

(พ.ศ. 2556-2559) บทท 2 การเตรยมความพรอมของประเทศไทย ไดเสนอนโยบายและแผนการเตรยม

ความพรอมรบภยพบตแหงชาต โครงสรางอำานวยการและสงการในภาวะวกฤต การบรหารจดการเพอเตรยมความพรอม

ใน 5 หลกการ และบทบาทหนาทหลกของหนวยงานภาครฐ รฐวสาหกจ และเอกชน บทท3แผนประคองกจการภายใน

องคกร เปนรายละเอยดความหมาย วตถประสงค แนวทางและขนตอนการจดทำาแผนประคองกจการ และภาคผนวก

ประกอบดวย องคความรทจำาเปน ตวอยางบางสวนแผนประคองกจการจากหนวยงานตางๆ

5

ทงน การจดทำาแผนประคองกจการภายในองคกรลวงหนา จะชวยใหบคลากรในองคกรปลอดภยจากการเจบปวย

และสามารถปฏบตงานได และชวยใหระบบงานปกตในองคกรสามารถดำาเนนการไดอยางตอเนองตลอดระยะเวลา

การระบาดของโรค โดยองคกรตางๆ สามารถใชคมอเลมน เพอเปนแนวทางในการอำานวยความสะดวก ใหองคกรนำาไป

ประยกตใชจดทำาแผนประคองกจการภายในองคกรไดตามความเหมาะสม และใชในการเตรยมความพรอมรบโรคตดตอ

อบตใหมและภยสขภาพอนๆ ไดตอไป

6

7คมอ การจดทำาแผนประคองกจการภายในองคกรเพอเตรยมความพรอม : กรณการระบาดของโรคตดตออบตใหม


บทท 1 บทนำ�


บทท 1 บทนำ�

1.1 คว�มหม�ย/สถ�นก�รณ และคว�มเสยง ผลกระทบ และแนวโนมของก�รเกดโรคตดตออบตใหม

1.1.1 ความหมาย

โรคตดตออบตใหม(EmergingInfectiousDiseases)ตามนยามขององคการอนามยโลก หมายถง

โรคตดตอทเกดจากเชอใหม (New infectious diseases) โรคตดตอทพบในพนทใหม (New geographical areas)

โรคตดตออบตซำา (Re-emerging infectious diseases) เชอกอโรคทดอตอยาตานจลชพ (Antimicrobial resistant

organisms) และเหตการณจงใจกระทำาของมนษยดวยสารชวะ (Deliberate use of biological agents; Bioterrorism)

ตางประเทศ พบโรคตดเชอชนดใหมในมนษย หรอโรคตดเชอทพบในพนทใหม เชน โรคซารส ในเกาะ

ฮองกงจนแพรระบาดไปหลายประเทศ โรคตดเชอไวรสนปาหและไวรสเฮนดรา ซงมรายงานการระบาดในมาเลเซย

บงคลาเทศ และอนเดย โรคไขสมองอกเสบเวสตไนลทแพรกระจายไปยโรปตะวนออกกลาง เอเชยตะวนตก

ตะวนออกกลาง และประเทศตะวนตก ปจจบนพบโรคตดเชอไวรสโคโรนา สายพนธใหม 2012 (Middle East Respiratory

Syndrome Coronavirus (MERS-CoV)) ในตางประเทศ สวนโรคทเกดจากเชอโรคทกลายพนธ เชน เชอไขหวดนก

(H5N1) แพรระบาดจากสตวสคนไดอยางรวดเรวในหลายประเทศ เชอไขหวดใหญ ชนด A (H1N1) 2009 หรอ

โรคไขหวดใหญ 2009 ทระบาดใหญ ในป พ.ศ. 2552 การระบาดของเชออโคไลชนด O104 ในยโรป ป พ.ศ. 2554

การระบาดของโรคมอ เทา ปาก สายพนธรนแรงในประเทศกมพชาจนเดกเสยชวต ในป พ.ศ. 2554-2555 และโรคไขหวดนก

สายพนธ H7N9 ทมรายงานการระบาดเดอนมนาคม พ.ศ. 2556 ในประเทศจน รวมทงโรคตดตออบตซำาอนๆ เชน

โรคไขปวดขอยงลาย (Chikungunya Fever) และกาฬโรค (Plague)


ประเทศไทย พบโรคตดตออบตใหมทสำาคญเปนระยะๆ เชน พบผปวยโรคซารส ในเดอนมนาคม พ.ศ. 2546 พบการระบาดของโรคไขหวดนก ระหวางป พ.ศ. 2547-2551 ซงทำาใหพบผปวยและผเสยชวตในชวงป พ.ศ. 2547-2550 และยงคงมความเสยงทจะเกดการแพรกระจายเชอจากประเทศเพอนบานในภมภาคเอเชย พบการระบาดใหญ ของโรคไขหวดใหญชนด A (H1N1) 2009 หรอ โรคไขหวดใหญ 2009 ในป พ.ศ. 2552 จนพบผปวยและผเสยชวตจำานวนมาก โรคไขปวดขอยงลายกลบมาระบาดอกครง ระหวางป พ.ศ. 2551-2552 ในหลายจงหวดของภาคใต โรคมอ เทา ปาก ทเกดจากเชอทมความรนแรงกพบบอยขน ซงมการแพรระบาดในป พ.ศ. 2554-2555 และโรคลเจยนแนร (Legionellosis) ททำาใหมนกทองเทยวตางชาตเจบปวยเปนระยะ

1.1.2 ความเสยง ปจจยความเสยงทสงผลใหประเทศตางๆ ทวโลก ประสบปญหาโรคตดตออบตใหมเปนระยะๆ ในปจจบน

อกทงในอนาคต ซงอาจมความรนแรงและมความยงยากซบซอนในการบรหารจดการมากขน หากขาดการเตรยมความพรอม รบมอกบปญหาทงภายในและภายนอกองคกรทดแลว ผลกระทบจากการแพรระบาดของโรคตดตออบตใหมจะกอใหเกดความสญเสยตอชวตของประชาชน สงคม และเศรษฐกจของประเทศอยางมหาศาล โดยมปจจย ดงน

1)ปจจยดานชวภาพ เชน ววฒนาการ หรอการกลายพนธของเชอโรค โดยเฉพาะเชอไวรสทมแหลงโรคในสตวหรอผลตภณฑจากสตว การดอตอยาปฏชวนะของเชอโรคหลายชนดทมสาเหตหลกมาจากการใชยา อยางไมถกตอง และการเพมขนของประชากรทมภมคมกนโรคตำา เชน ผตดเชอเอดส ฯลฯ ทำาใหเชอฉวยโอกาสหลายชนด รวมทงเชอวณโรคกลบมามแนวโนมเพมขนอก นอกจากนนประชากรผสงอายทเพมสงขนอยางตอเนอง กเปนประชากรกลมเสยงเนองจากมภมตานทานโรคตดเชอลดลง

2) ปจจยดานโครงสรางประชากรและพฤตกรรมมนษย การเพมขนของประชากรโลกทำาใหมการอพยพเคลอนยายเขาสเขตเมองทมบรการสาธารณปโภคพนฐานไมเพยงพอ ขาดแคลนนำาสะอาด ทอยอาศยแออด มปญหาการกำาจดขยะ และปญหาดานสขอนามยอนๆ การเปลยนแปลงวถการดำารงชวต จากสงคมชนบทเปนสงคมเมอง ทำาใหมนษยมพฤตกรรมทเปลยนไป อาท การบรโภคอาหารทผลตจากแหลงผลตคราวละมากๆ เสยงตอการระบาดของโรคอาหารเปนพษ การฝากเลยงเดกเลกตามศนยเดกเลก ทำาใหเสยงตอการระบาดของโรคมอ เทา ปาก เพมมากขน การใชเครองอำานวยความสะดวกในชวตประจำาวนจนขาดการออกกำาลงกาย ทำาใหสขภาพไมแขงแรงมภมตานทาน โรคตำาลง เปนตน รวมทงการเปลยนแปลงพฤตกรรมของมนษย เชน การฉดยาเสพตดทเสยงตอโรคตดตอทางเลอดหลายโรค และพฤตกรรมทางเพศทไมปลอดภยทำาใหเสยงตอปญหาโรคเอดส เปนตน

3) ปจจยดานการเดนทางและการคาระหวางประเทศ การเดนทางระหวางประเทศ การเคลอนยายของประชากรขามพรมแดน การขนสงสนคา และผลตภณฑจากสตวระหวางประเทศทเพมขน สงผลใหโรคตดตออบตใหม ตางๆ สามารถแพรกระจายจากพนทหนงไปสพนทอนไดอยางรวดเรว ซงมกกอใหเกดการระบาดอยางรวดเรวและ กวางขวาง ดงเชน การแพรระบาดทวโลกของโรคไขหวดใหญทใชเวลานอยกวาในอดต เพราะการคมนาคมสะดวกสบายรวดเรวขน

4) ปจจยดานสงคมและเศรษฐกจ ปญหาความยากจน นำามาซงปญหาสขภาพ ประชากรยากจนในชนบทและในเขตเมอง รวมถงแรงงานตางดาว เปนกลมเสยงตอการตดโรคตางๆ ไดมากกวาประชากรกลมอนๆ เนองจากความดอยโอกาสในการเขาถงขาวสารและบรการสาธารณปโภคพนฐาน ทำาใหขาดความรความเขาใจเกยวกบ โรคตดเชอ เปนผลใหขาดพฤตกรรมอนามยทชวยปองกนโรคนอกจากนยงมความเสยงตอปญหาการกอการราย โดยการใช เชอโรคเปนอาวธ (Bioterrorism) เชนกรณผกอการรายใชสปอรของเชอแอนแทรกซผสมผงแปง บรรจลงในจดหมายและไปรษณยภณฑในสหรฐอเมรกา เมอป พ.ศ. 2545 ผกอการรายอาจใชเชอโรคอนๆ เชน เชอไวรสไขทรพษ ซงถกกวาดลางไปแลว กลบมาสรางปญหาอกได


5) ปจจยทเกยวของกบอตสาหกรรมเกษตรกรรมและระบบการเลยงสตวการพฒนาอตสาหกรรม

คกคามระบบนเวศเพมมากขน การบกรกปาทำาใหเกดความไมสมดลของธรรมชาต จงเออตอการแพรเชอโรค การผลต

อาหารจากการเลยงสตวโดยขาดการจดการทด โดยเฉพาะอยางยงการเลยงไก เปด อยางหนาแนน เพอการสงออก

โดยขาดการปองกนโรคในฟารม (Farm Biosecurity) อยางเพยงพอ เปนปจจยสำาคญตอการแพรระบาดของโรคไขหวดนก

รวมทงพฤตกรรมของมนษย ซงไมมการใชเครองปองกนทเหมาะสมเมอสมผสสตว เหลานนำามาซงการเกดโรคระบาด

ใหมๆ ทคกคามสขภาพทงมนษยและสตว

6) ปจจยดานโครงสรางสาธารณสขและการบรการทางสขภาพสตวการขาดแคลนทรพยากรและ

งบประมาณในระบบสาธารณสข การไมใหความสำาคญกบปญหาโรคตดตออยางเพยงพอ รวมทงการละเลยมาตรการ

ปองกนควบคมโรคของประเทศตางๆ อาจนำาไปสปญหาการระบาดใหญ แตถาประเทศมระบบและโครงสรางสาธารณสข

และการบรการทางสขภาพสตวทเขมแขง จะชวยใหสามารถคนหาการระบาดของโรคและสกดกนการระบาดไดอยาง

รวดเรว เปนการลงทนดานงบประมาณและกำาลงบคลากรอยางมประสทธภาพและคมคา

7)ปจจยจากภาวะโลกรอน ในศตวรรษท 21 น อณหภมของโลกไดเพมสงขนจากชวงศตวรรษกอนหนาอก 1-4 °C มผลใหแมลงพาหะนำาโรคตางๆ สามารถแพรพนธไดมากขน และขยายพนทอาศยขามประเทศหรอทวปได ขณะเดยวกนจลชพกอโรคตางๆ กพฒนาเตบโตไดรวดเรวขนอกดวย สงผลกระทบโดยตรงตอการเกดโรคตดตอทงในคนและสตว เชน โรคตดตอระหวางสตวและคน โรคตดตอนำาโดยแมลง และสงผลกระทบทางออม โดยทำาใหเกดภยพบตทางธรรมชาตทมผลกระทบใหเกดโรคระบาดตางๆ ตามมา เชน โรคระบาดทสมพนธกบการบรโภคอาหารและนำาดมทไมสะอาด ภาวะโลกรอนทำาใหสงแวดลอมเปลยนแปลง การดำารงชวตของสตวทเปนพาหะของโรคเปลยนแปลงตามไปดวย ทำาใหมโอกาสทจะแพรเชอไดงายหรอแพรเชอขามสายพนธได อาจสงผลใหเชอโรคทวความรนแรงมากขน กลายเปนโรคตดตออบตใหมซงคนไมมภมคมกน อกทงเชอโรคทเจรญไดดในอณหภมสง เชน เชอโรคไขเลอดออก เชอโรคมาลาเรย ทมยงเปนพาหะจะแพรพนธ และเจรญเตบโตไดดขน หรออาจทำาใหฤดกาลระบาดยาวนานมากขน

8)ปจจยการเขาสประชาคมอาเซยนในปพ.ศ.2558 คาดวาจะเปนปจจยเสรมใหมการเคลอนยายอยางเสรของกลมประชากรมนษย สตว พช และอาหาร ระหวางประเทศสมาชกอาเซยนอยางกวางขวาง ความคลองตว ดานการคมนาคม ชวยใหเดนทางไปมาหาสระหวางประเทศสะดวกมากขน โดยเฉพาะแรงงานขามชาต ทงแรงงานไทย ทจะไปทำางานในประเทศเพอนบานและแรงงานตางชาตทจะเขามาทำางานในไทยจะเพมมากขน กลมแรงงานนอกระบบจะมเพมขน และอาจจะมการนำาเขาอาหารและผลตภณฑทเสยงตอสขภาพมากขน ซงอาจเปนผลตภณฑทไมไดมาตรฐานไมเหมาะสมกบบรบท และผดกฎหมาย ในภาคอตสาหกรรมจะมการลงทนเพมขน กจกรรมตางๆ เหลานอาจทำาใหโรคในพนทแพรกระจายไดอยางรวดเรว และมความซบซอนในการจดการ

1.1.3 ผลกระทบตอการระบาดของโรคตดตออบตใหม หากเกดการระบาดใหญของโรคตดตออบตใหม จะทำาใหเกดความสญเสยอยางมหาศาลมผปวยและ

เสยชวตจำานวนมาก และชวงทเกดการระบาดนน โรงเรยนอาจตองประกาศหยดเรยน หนวยงานและธรกจตางๆ อาจตองหยดกจการชวคราว การสาธารณปโภค การคมนาคมไมสามารถอำานวยความสะดวกไดตามปกต เกดการขาดแคลนอาหาร เครองอปโภคและบรโภค เนองจากการเจบปวยของประชาชนในหนวยงาน ทำาใหภาคสวนตางๆ อาจไมสามารถดำาเนนกจกรรมไดตามปกต ดงนน จะเหนไดวา การระบาดใหญของโรคตดตออบตใหม มผลกระทบตอความมนคงของประเทศทงทางดานเศรษฐกจ ความมนคง และสงคมมนษย บทเรยนการระบาดในอดตทงประเทศไทยและตางประเทศทผานมา ทำาใหคาดการณไดวา หากเกดการระบาดใหญของโรคตดตออบตใหมครงใหมขน จะเกด ผลกระทบดานตางๆ ตอประเทศไทย ดงน


1. มผปวยและเสยชวตเปนจำานวนมาก การระบาดของโรคตดตออบตใหม จะพบผปวยเปนจำานวนมาก และมผปวยทเสยชวตจากโรคดวย เชน การระบาดของโรคซารส ในป 2546 โรคไขหวดนก ตงแตป พ.ศ. 2547 และ โรคไขหวดใหญ 2009 ในป พ.ศ. 2552 ลวนแตเปนปญหาสาธารณสขทสำาคญของประเทศตางๆ ทวโลก และสงผลกระทบ ตอเศรษฐกจและสงคมอยางมหาศาล ทงนความรนแรงของการระบาดขนอยกบปจจย 4 ประการ คอ ความรนแรงของเชอไวรส อตราการแพรกระจายของเชอ สขภาพของประชาชน และประสทธภาพของระบบการปองกนควบคมโรคของประเทศ

2. ประชาชนเกดความระสำาระสายและตนตระหนก ความตนตระหนกอาจทำาใหประชาชนปฏบตตวไมถกตองหรอไมใหความรวมมอ ทำาใหการปองกนและควบคมการระบาดของโรคมความยากลำาบากมากขน

3. การสนบสนนดานการรกษาพยาบาลไมเพยงพอ บคลากรทางการแพทยทำางานหนก หรอบางสวนอาจเจบปวยและเสยชวต โรงพยาบาลไมสามารถรองรบผปวยทตองการเขารบการรกษาทมจำานวนมากได อปกรณทางการแพทยตางๆ ไมเพยงพอ เชน วคซนและยาตานไวรส วสดอปกรณปองกนการตดเชอของบคลากร และยาสามญ

อนๆ ทวไป รวมทงเกดการแยงชงเวชภณฑหรอวสดอปกรณทมจำานวนจำากด

4. มการหยดใหบรการดานสาธารณปโภคพนฐาน เชน ไฟฟา ประปา โทรศพท โทรคมนาคม และ

การสอสาร ไมสามารถดำาเนนกจการหรอใหบรการไดตามปกต เนองจากพนกงานอาจปวยและเสยชวต สงผลให

การควบคมโรคเปนไปไดยากเชนกน

5. หนวยงานความมนคงไมสามารถปฏบตงานได เชน ตำารวจ ทหาร อาจเจบปวยหรอเสยชวตเกด

ปญหาโจรผราย และเกดปญหาความมนคงของประเทศ

6. เกดภาวะเศรษฐกจตกตำาหนวยงานหรอองคกรทมพนกงานปวยเปนโรคตดตออบตใหม จะขาด

แรงงานทำางาน สงผลใหการทำางานขาดความตอเนอง พนกงานตองลาหยดเพอรกษาตวใหหายจากการเจบปวยหรอ

ดแลบคคลในครอบครวทเจบปวย สนคาผลตออกมาไมทนความตองการหรอผลผลตลดลง

1.1.4 แนวโนมโรคตดตออบตใหมทมความเสยงสำาหรบประเทศไทย

ปจจบนการเกดโรคตดตออบตใหมมแนวโนมเพมมากขน สวนใหญมสาเหตมาจากสตวหรอสตวปา และม

ปจจยเสยงตอการเกดโรค ไดแก การเคลอนยายประชากร ความชกชมของสตวพาหะนำาโรค การขาดความรความเขาใจ

และความตระหนกในการปองกนควบคมโรคของประชาชน การปฏบตตนไมถกตองตามหลกสขอนามยหรอสขลกษณะ

การอยรวมกนอยางหนาแนน ประชาชนบางกลมมความเสยงทจะตดโรคเนองจากมความตานทานโรคตำา เปนตน

ประเทศไทยไดแบงโรคตดตออบตใหมทมความเสยงในประเทศไทย ไดเปน 3 กลม คอ

1. โรคตดตออบตใหมหรออบตซำาทเกดขนแลวในประเทศ เชน โรคไขหวดนก (H5N1) โรคไขหวดใหญ

2009 โรคมอ เทา ปาก โรคลเจยนแนร โรคไขปวดขอยงลาย วณโรคดอยา โรคบรเซลโลสส และโรคไขกาฬหลงแอน

จากเชอ serogroup W-135 เปนตน

2. โรคตดตออบตใหมทอาจแพรมาจากตางประเทศ เชน โรคตดเชอไวรสโคโรนา สายพนธใหม 2012

โรคไขเหลอง โรคตดเชอไวรสนปาห โรคไขเวสตไนล โรคตดเชอไวรสฮานตา โรคตดเชอไวรสอโบลา-มารบรก โรคววบา

โรคทอาจตดมากบสตว เชน โรคฝดาษลง และโรคตดเชอทใชเปนอาวธชวภาพ เชน แอนแทรกซ ไขทรพษ และกาฬโรค

เปนตน

3. โรคตดตออบตใหมทอาจเกดขนในอนาคต เชน โรคทเกดจากการกลายพนธของเชอไขหวดใหญ

สายพนธใหม โรคจากเชอดอยาชนดใหม เปนตน


1.2 แผนยทธศ�สตรเตรยมคว�มพรอม ปองกน และแกไขปญห�โรคตดตออบตใหมแหงช�ต (พ.ศ. 2556–2559)

การเตรยมความพรอมในประเทศไทย เรมการเตรยมความพรอมตงแตพบการระบาดของโรคไขหวดนกในสตวปก

ทแพรมาสคน เมอป พ.ศ. 2547 ตามแผนยทธศาสตรของประเทศทกฉบบ ดงน

ฉบบแรก แผนยทธศาสตรแกไขปญหาโรคไขหวดนก และแผนยทธศาสตรเตรยมความพรอมใน

การปองกนและแกไขปญหาการระบาดใหญของไขหวดใหญ (พ.ศ. 2548-2550)

ฉบบทสอง แผนยทธศาสตรปองกน แกไข และเตรยมพรอมรบปญหาโรคไขหวดนก และการระบาดใหญ

ของโรคไขหวดใหญ (พ.ศ. 2551-2553)

ฉบบปจจบน แผนยทธศาสตรเตรยมความพรอม ปองกน และแกไขปญหาโรคตดตออบตใหมแหงชาต

(พ.ศ. 2556-2559)

การจดทำาแผนยทธศาสตรเตรยมความพรอม ปองกน และแกไขปญหาโรคตดตออบตใหมแหงชาต (พ.ศ.

2556–2559) ซงเปนฉบบปจจบน เรมตนจากการวเคราะหสถานการณดานโรคตดตออบตใหมในชวง 20 ปทผานมา

ประกอบกบวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกและภายในประเทศ ประสบการณจากการสรปผลการดำาเนนงานของ

แผนยทธศาสตรโรคไขหวดนกและการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ (ฉบบท 2) ขอเสนอแนะของสภาทปรกษาเศรษฐกจ

และสงคมแหงชาต และมตทประชมของสมชชาสขภาพแหงชาต โดยนำาแนวคดมาจากแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม

แหงชาต ฉบบท 11 กฎอนามยระหวางประเทศ พ.ศ. 2548 ยทธศาสตรโรคตดตออบตใหมของภมภาคเอเชยแปซฟก

กรอบความรวมมออาเซยน การเตรยมพรอมเขาสประชาคมอาเซยน และแนวคดสขภาพหนงเดยว เปนตน โดยม

วตถประสงคเพอลดการเจบปวย การเสยชวต และลดผลกระทบทางเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม อนเนอง

มาจากการระบาดของโรคตดตออบตใหม นำาไปสการกำาหนดประเดนยทธศาสตร แนวทาง และมาตรการดำาเนนการเพอ

ตอบสนองตอวตถประสงค และสอดรบกบสถานการณทเปลยนแปลงไป ซงประกอบดวยวสยทศน เปาประสงค

ยทธศาสตร และเปาหมาย ดงน

วสยทศน

ประเทศไทยสามารถปองกน ควบคมโรคตดตออบตใหม ไดอยางมประสทธภาพ มมาตรฐานเปนทยอมรบของ

นานาชาต โดยมศกยภาพและความพรอมของระบบบรหารจดการ บคลากร และการจดการองคความร

เป�ประสงค

ประเทศไทยสามารถลดการปวย การตาย และลดผลกระทบทางเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม อนเนอง

มาจากการระบาดของโรคตดตออบตใหม


ยทธศาสตรและเปาหมายมความสมพนธเชอมโยงใน 5 ยทธศาสตร ดงน

ยทธศาสตรท1 พฒนาระบบเฝาระวง ปองกน รกษา และควบคมโรคภายใตแนวคด สขภาพหนงเดยว

เปาหมาย เพอใหมความรวมมอทงภาคสขภาพคน สตว สตวปา และสงแวดลอม และมศกยภาพ

ในการเฝาระวง ปองกน รกษา และควบคมโรคตดตออบตใหมแบบบรณาการ

ยทธศาสตรท2 การจดการระบบการเลยง และสขภาพสตว และสตวปา ใหปลอดโรค

เปาหมาย เพอใหมการจดการระบบการเลยงสตวเศรษฐกจทดลดผลกระทบทางเศรษฐกจจาก

การสงออกภายในประเทศเกยวกบสตว หรอสนคาแปรรปจากสตว

ยทธศาสตรท3 พฒนาระบบจดการความร และสงเสรมการวจยพฒนา

เปาหมาย เพอใหประเทศไทย มการจดการความรเรองโรคตดตออบตใหม อยางบรณาการ และสงเสรม

การวจยพฒนา

ยทธศาสตรท4 พฒนาระบบบรหารจดการเชงบรณาการและเตรยมความพรอมตอบโตภาวะฉกเฉน

เปาหมาย เพอใหประเทศไทยมระบบบรหารจดการ และมความพรอมในการตอบโตภาวะฉกเฉนดาน

โรคตดตออบตใหมอยางมประสทธภาพ

ยทธศาสตรท5 การสอสารและประชาสมพนธความเสยงของโรคตดตออบตใหม

เปาหมาย เพอใหประชาชนมความร ความเขาใจทถกตอง ในการปองกนโรคและมความเชอมนตอ

การแกไขปญหาโรคตดตออบตใหมของประเทศ

ยทธศาสตรทง 5 ยทธศาสตร มความสมพนธเชอมโยงกนอยางเปนระบบ ตงแตการพฒนาระบบเฝาระวง และ

ปองกน ควบคมโรคในคน สตว สตวปา และสงแวดลอม ใหมประสทธภาพอยางตอเนอง เพอสามารถควบคมโรคไดอยาง

รวดเรว ทนการณ สรางความปลอดภยใหกบประชาชนกลมเสยงและประชาชนทวไป ในขณะเดยวกนกมการเตรยม

ความพรอมเพอรองรบการระบาดของโรคตดตออบตใหม ซงจะชวยสรางศกยภาพใหประเทศไทยสามารถพงพาตนเองได

ลดผลกระทบทจะเกดขนทงทางเศรษฐกจ และสงคม นอกจากนยทธศาสตรการพฒนาระบบ และกลไกการบรหารจดการ

เชงบรณาการ จะชวยใหทกภาคสวนในสงคมไดผนกกำาลงเสรมสรางศกยภาพและองคความรในการปองกน ควบคม

และแกไขปญหารวมกน ในปจจบนโรคตดตอทอบตขนในประเทศหนง มโอกาสแพรกระจายไปทวโลกไดอยางรวดเรว

การปองกนและควบคมโรคจำาเปนตองดำาเนนการดวยความรวมมออยางเขมแขงจากนานาประเทศ


แผนภมท1แสดงความเชอมโยงระหวางวสยทศน เปาประสงค เปาหมาย และยทธศาสตร


อนง ในยทธศาสตรท4พฒนาระบบบรหารจดการเชงบรณาการและเตรยมความพรอมตอบโตภาวะฉกเฉน

ประกอบดวยกลยทธหนงทสำาคญ คอ สนบสนนการจดทำาแผนประคองกจการในทกองคกรและหนวยงานทงภาครฐ

รฐวสาหกจ และเอกชนใหเปนรปธรรม อนปรากฏอยในแผนยทธศาสตรฉบบน ซงจากความสำาเรจของการเตรยม

ความพรอมตามแผนยทธศาสตรในทกฉบบทผานมา นอกจากจะลดความสญเสยจากการแพรระบาดของโรคไขหวดนก

โรคไขหวดใหญ และโรคตดตออนๆ ดวยแลว ยงกอใหเกดความรวมมอจากหนวยงานทกภาคสวน ทงภาครฐ รฐวสาหกจ

และภาคเอกชนทเปนหนงเดยว สงผลใหประเทศไทยมศกยภาพและความเขมแขงทไดดำาเนนการตามแผนยทธศาสตร

ซงจำาแนกเปนแผนการเตรยมความพรอมเพอตอบสนองตอการระบาดภายนอกองคกร และแผนประคองกจการภายใน

องคกรควบคกนไป

แผนการเตรยมความพรอมเพอตอบสนองตอการระบาดภายนอกองคกร คอ แผนการเตรยมความพรอมใน

กจกรรมหลกของหนวยงานภาครฐ รฐวสาหกจ และภาคเอกชน เพอใหความชวยเหลอประชาชนและผเกยวของตาม

บทบาทภารกจของหนวยงานนนๆ เชน การปองกนควบคมโรคและรกษาพยาบาล การประชาสมพนธ และการสนบสนน

วสดอปกรณ รวมทงฝกซอมแผนเพอตรวจสอบและปรบปรงแผนเตรยมความพรอมเปนระยะๆ ในทำานองเดยวกน

กมความจำาเปนทจะตองจดทำาแผนประคองกจการภายในองคกรควบคกนไป เพอใหบคลากรในองคกรปลอดภยจาก

การเจบปวยและสามารถปฏบตงานได โดยมกจกรรมตางๆ ในแผน เชน การจดระบบงาน การพฒนาบคลากร และ

การปองกนการเจบปวยหรอการควบคมการแพรกระจายเชอโรคในองคกร เปนตน

เหตผลทสำาคญอกประการหนง คอ การระบาดของโรคตดตออบตใหมทรายแรง จะมผลกระทบสง นอกจากม

ผเจบปวยและเสยชวตเปนจำานวนมากแลว ชวงระยะการระบาดยงอาจยาวนานเปนเดอนหรอหลายเดอน การจดทำา

แผนประคองกจการภายในองคกรลวงหนา จะชวยใหบคลากรปฏบตหนาทไดอยางปลอดภย และชวยใหระบบงานปกต

ในองคกร สามารถดำาเนนการไดอยางตอเนองตลอดระยะเวลาการระบาด

กรมควบคมโรค เปนหนวยงานหลกในการประสานใหหนวยงานตางๆ ไดรเรมการจดทำาแผนประคองกจการ

เพอรองรบปญหาโรคระบาด โดยใชกรณตวอยางการระบาดของโรคไขหวดนกและการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ

เนองจากมผลกระทบสงจากการแพรระบาดไปในวงกวางทวประเทศ โดยพฒนาการจดทำาแผนประคองกจการภายใน

องคกรอยางตอเนอง ตงแต ป พ.ศ. 2549 เปนตนมา และขยายผลไปยงหนวยงานรฐวสาหกจ และภาคเอกชนขนาดใหญ

บางแหง แมวายงไมครอบคลมหนวยงานทกภาคสวนมากนก แตผปฏบตงานไดเรยนรจากวธการปฏบตงานทสำาคญ

เพอเสรมการเตรยมความพรอมของประเทศ ซงนำาไปประยกตใชในการเตรยมความพรอมรบโรคตดตออบตใหมและ

ภยสขภาพอนๆ ไดตอไป


บทท 2ก�รเตรยมคว�มพรอม

ของประเทศไทย


บทท 2 ก�รเตรยมคว�มพรอมของประเทศไทย

รฐบาลไดกำาหนดใหมแผนเตรยมพรอมแหงชาต เพอใชเปนแผนหลกของชาตในการเตรยมความพรอมดาน

ทรพยากรและมาตรการในการปองกนและแกไขปญหาทเกดขนในสถานการณฉกเฉน เพอรกษาความอยรอดปลอดภย

ของประชาชน และความตอเนองในการบรหารราชการในสถานการณฉกเฉนไดอยางมประสทธภาพ และการรกษา

ความสงบเรยบรอยของประเทศ จงใหความสำาคญกบแผนการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต ในสถานการณ

ฉกเฉนอนเกดจากสาธารณภย และการจดทำาแผนปฏบตการของหนวยงาน เพอเปนแผนรองรบการดำาเนนงานในแตละ

ประเภทของภยทเกดขน

แผนการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต พ.ศ. 2553-2557 จดทำาโดยกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย

เสนอตอคณะกรรมการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต (กปภ.ช.) ซงเสนอใหคณะรฐมนตรอนมตในหลกการเมอ

วนท 17 พฤศจกายน พ.ศ. 2552 ตามพระราชบญญตปองกนและบรรเทาสาธารณภย พ.ศ. 2550 โดยแผนการปองกน

และบรรเทาสาธารณภยแหงชาต พ.ศ. 2553-2557 มองคประกอบโดยยอใน 3 สวน คอ

2.1 หลกการปองกนและบรรเทาสาธารณภย

2.2 กระบวนการปองกนและบรรเทาภยดานสาธารณภย

2.3 กระบวนการปองกนและบรรเทาภยดานความมนคง


2.1 หลกก�รปองกนและบรรเท�ส�ธ�รณภย

2.1.1 บทนำา

ความกาวหนาทางเทคโนโลยทำาใหเกดการขยายตวทางเศรษฐกจ การคา และการลงทน ซงเปนปจจย

สำาคญทสงผลทำาใหสาธารณภยมแนวโนมทวความถ มระดบความรนแรง และซบซอนมากขน การจดทำาแผนการปองกน

และบรรเทาสาธารณภยแหงชาต พ.ศ. 2553-2557 จำาเปนตองครอบคลมตงแตระยะกอนเกดภย ระยะเกดภย และ

ระยะหลงเกดภย โดยเกยวของกบสาธารณภยทกประเภท ทงภยธรรมชาต ภยทเกดจากมนษย และภยทเกยวกบความ

มนคง เพอใหหนวยงานไดจดทำาแผนปฏบตการและงบประมาณรองรบใหสอดคลองกบภารกจและเหมาะสมของแตละ

พนท รวมทงมการตดตามและประเมนผลอยางเปนระบบและตอเนอง เพอลดความสญเสยทงดานชวตและทรพยสน

ของประชาชนทอาจเกดขนใหมนอยทสด

2.1.2 สาธารณภยของประเทศไทยและการบรหารจดการ

2.1.2.1 สาธารณภยของประเทศไทย กำาหนดไวทงหมด 15 ประเภทภย ไดแก อทกภย วาตภย ภยจาก

ดนโคลนถลม ภยแลง ภยจากคลนสนาม ภยหนาว อคคภย ภยจากแผนดนไหวและอาคารถลม ภยจากโรคระบาดสตว

และพช ภยจากโรคระบาดในมนษยเชนโรคไขหวดนกและไขหวดใหญภยจากสารเคมและวตถอนตราย ภยจากไฟปา

ภยจากการคมนาคมและขนสง ภยจากเทคโนโลยสารสนเทศ และภยจากการกอวนาศกรรม

2.1.2.2 การบรหารจดการสาธารณภย จำาเปนตองสอดคลองกบนโยบายและแผนงานตางๆ ภายใน

ประเทศ คอ

1) การบรหารจดการตามแผนปองกนภยฝายพลเรอนแหงชาตพ.ศ.2548 โดยกำาหนดให

สำานกเลขาธการปองกนภยฝายพลเรอนจดทำาแผนปองกนภยฝายพลเรอนแหงชาตทก 3 ป โดยวางกรอบทศทางและ

นโยบายการบรหารจดการสาธารณภยของประเทศใหเปนแนวทางในอนาคต

2) พระราชบญญตปองกนและบรรเทาสาธารณภย พ.ศ. 2550 โดยมกรมปองกนและ

บรรเทาสาธารณภย กระทรวงมหาดไทย เปนหนวยงานหลกในการดำาเนนการปองกน บรรเทา ฟนฟ สาธารณภยและ

อบตภยของประเทศ

3) การบรหารจดการสาธารณภยของประเทศไทยในปจจบน โดยมนายกรฐมนตร เปน

ประธานคณะกรรมการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต (กปภ.ช.) หรอรองนายกรฐมนตรทนายกรฐมนตร

มอบหมายเปนประธาน กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยรวมกบหนวยงานทเกยวของทกภาคสวน และองคกร

ปกครองสวนทองถน จดทำาแผนการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต โดยมอธบดกรมปองกนและบรรเทา

สาธารณภย เปนกรรมการและเลขานการ กปภ.ช.

2.1.3 นยามศพทนโยบายวสยทศนวตถประสงคและเปาหมาย

2.1.3.1 นยามศพท

1) สาธารณภยหมายถง อคคภย วาตภย อทกภย ภยแลง โรคระบาดในมนษย โรคระบาดสตว

โรคระบาดสตวนำา การระบาดของศตรพช ตลอดจนภยอนๆ อนมผลกระทบตอสาธารณชน ไมวาเกดจากธรรมชาต

มผทำาใหเกดขน อบตเหต หรอเหตอนใด ซงกอใหเกดอนตรายแกชวตรางกายของประชาชน หรอความเสยหายแก

ทรพยสนของประชาชนหรอของรฐ และใหหมายความรวมถงภยทางอากาศและการกอวนาศกรรมดวย


2) การปองกน(Prevention) หมายถง มาตรการและกจกรรมตางๆ ทกำาหนดขนลวงหนา

ทงทางดานโครงสราง (Structural Approach) และทมใชดานโครงสราง (Non Structural Approach) เพอลดหรอ

ควบคมผลกระทบในทางลบจากสาธารณภย

3) การลดผลกระทบ(Mitigation) หมายถง กจกรรมหรอวธการตางๆ เพอหลกเลยงและ

ลดผลกระทบทางลบจากสาธารณภย และยงหมายถงการลดและปองกนมใหเกดเหตหรอลดโอกาสทอาจกอใหเกด

สาธารณภย

4) การเตรยมความพรอม(Preparedness)หมายถง มาตรการและกจกรรมทดำาเนนการ

ลวงหนากอนเกดสาธารณภย เพอเตรยมพรอมการจดการในสถานการณฉกเฉน ใหสามารถรบมอกบผลกระทบจาก

สาธารณภยไดอยางทนการณ และมประสทธภาพ

5) การจดการในภาวะฉกเฉน(EmergencyManagement)หมายถง การจดตงองคกร

และการบรหารจดการดานตางๆ เพอรบผดชอบในการจดการสถานการณฉกเฉนทกรปแบบ โดยเฉพาะอยางยง

การเตรยมความพรอมรบมอและการฟนฟบรณะ

6) การฟนฟบรณะ(Rehabilitation) หมายถง การฟนฟสภาพเพอทำาใหสงทถกทำาลายหรอ

ไดรบความเสยหายจากสาธารณภยไดรบการชวยเหลอ แกไขใหกลบคนสสภาพเดมหรอดกวาเดม รวมทงใหผประสบภย

สามารถดำารงชวตตามสภาพปกตไดโดยเรว

7) หนวยงานของรฐหมายถง สวนราชการ รฐวสาหกจ องคการมหาชน และหนวยงานอน

ของรฐ แตไมหมายความรวมถงองคกรปกครองสวนทองถน

8) องคกรปกครองสวนทองถน หมายถง องคการบรหารสวนตำาบล เทศบาล องคการบรหารสวนจงหวด เมองพทยา กรงเทพมหานคร และองคกรปกครองสวนทองถนอนทมกฎหมายจดตง

9) องคกรปกครองสวนทองถนแหงพนทหมายถง องคการบรหารสวนตำาบล เทศบาลเมองพทยา และองคกรปกครองสวนทองถนอนทมกฎหมายจดตง แตไมหมายความรวมถงองคการบรหารสวนจงหวด และกรงเทพมหานคร

10)กองอำานวยการปองกนและบรรเทาสาธารณภยในเขตพนทหมายถง กองอำานวยการปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวด กองอำานวยการปองกนและบรรเทาสาธารณภยอำาเภอ กองอำานวยการปองกนและบรรเทาสาธารณภยเมองพทยา กองอำานวยการปองกนและบรรเทาสาธารณภยเทศบาล กองอำานวยการปองกนและบรรเทาสาธารณภยองคการบรหารสวนตำาบล และกองอำานวยการปองกนและบรรเทาสาธารณภย กรงเทพมหานคร/สำานกงานเขตกรงเทพมหานคร

11)ผอำานวยการในเขตพนท หมายถง ผอำานวยการจงหวด รองผอำานวยการจงหวด ผอำานวยการอำาเภอ ผอำานวยการทองถน ผชวยผอำานวยการทองถน และผอำานวยการกรงเทพมหานคร รองผอำานวยการ กรงเทพมหานคร ผชวยผอำานวยการกรงเทพมหานคร

2.1.3.2 นโยบายการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาตประกอบดวยนโยบาย 5 ดาน คอ 1) พฒนาและสงเสรมระบบการปองกนสาธารณภยและลดผลกระทบใหมประสทธภาพ

โดยนำาหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ความมเหตผล ความพอประมาณ และการมภมคมกนในตวทดมาเปนพนฐาน 2) พฒนาและสงเสรมระบบการเตรยมความพรอมใหทกภาคสวนในสงคม สามารถรบมอกบ

สาธารณภยทเกดขนอยางบรณาการ 3) พฒนาศกยภาพการจดการสาธารณภยในภาวะฉกเฉน ใหสามารถชวยเหลอผประสบภย

ไดอยางรวดเรว ทนเหตการณ และมเอกภาพ


4) พฒนาระบบการฟนฟบรณะใหสามารถสนองตอบตอความตองการของผประสบภย ไดอยางรวดเรว ทวถง และเปนธรรม

5) พฒนาระบบการเชอมโยงหนวยงานเครอขายทงในประเทศและตางประเทศใหมประสทธภาพ

2.1.3.3 วสยทศน “เปนแผนหลกในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยของประเทศ สามารถลดความเสยงและ

ความสญเสยในชวตและทรพยสนของประชาชนและของรฐ ใหมนอยทสดเทยบเทามาตรฐานสากล” 2.1.3.4 วตถประสงค 1) เพอเปนกรอบและทศทางใหหนวยงานทกภาคสวนตงแตระดบทองถนถงระดบประเทศ

ปฏบตการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ตงแตระยะกอนเกดภย ขณะเกดภย และหลงเกดภย อยางเปนระบบ มทศทางเดยวกนและเสรมกำาลงกนอยางบรณาการ

2) เพอจดระบบการดำาเนนงานและการเตรยมความพรอมในดานตางๆ ไวรองรบสถานการณสาธารณภยตามลกษณะความเสยงภย ใหแกหนวยงานทกภาคสวน ตงแตระดบทองถนถงระดบประเทศ ทงในระยะกอนเกดภย ขณะเกดภย และหลงเกดภย

3) เพอพฒนาขดความสามารถในการปองกน การเตรยมความพรอม การระงบและบรรเทา และการฟนฟบรณะ ใหหนวยงานทกภาคสวนตงแตระดบทองถนถงระดบประเทศสามารถปฏบตงานไดอยางม

ประสทธภาพ และมประสทธผลสงสดในทกสถานการณ

2.1.3.5 เปาหมาย

1) ทกภาคสวนมสวนรวมและใหความรวมมอในระบบการบรหารจดการสาธารณภย ทงใน

ระยะกอนเกดภย ขณะเกดภย และหลงเกดภย

2) มความพรอมดานทรพยากร ซงประกอบดวยงบประมาณ บคลากร เครองจกรกล

ยานพาหนะ และเครองมออปกรณ ทจำาเปนตองใชในการปองกนสาธารณภย บรรเทาและลดผลกระทบจากสาธารณภย

และการฟนฟบรณะ

3) ประชาชนมจตสำานกและมความตระหนกดานความปลอดภย (Safety Mind) เพอรวมกน

สรางวฒนธรรมความปลอดภย (Safety Culture) ใหเกดขนในสงคมไทย

4) ผประสบภยไดรบการชวยเหลอ พนทประสบภยไดรบการฟนฟบรณะอยางทวถงและเปนธรรม

2.1.4 กรอบยทธศาสตรแผนงานและมาตรการการปองกนและบรรเทาสาธารณภย

การกำาหนดยทธศาสตรเพอการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ตงแตระยะกอนเกดภย ระหวางเกดภย

และหลงเกดภย ใหมประสทธภาพมาก จะตองพจารณาในลกษณะพลวตรและมความเชอมโยงกนตามวฏจกรการบรหาร

จดการสาธารณภย ดงแผนภมท 2

ซงประกอบดวย 4 ยทธศาสตร คอ

ยทธศาสตรท1การปองกนและลดผลกระทบ

ยทธศาสตรท2การเตรยมความพรอม

ยทธศาสตรท3การบรหารจดการในภาวะฉกเฉน

ยทธศาสตรท4การจดการหลงเกดภย


แผนภมท2 วฏจกรการบรหารจดการสาธารณภย (Disaster Management Cycle)

ซงแตละยทธศาสตร ประกอบดวยวตถประสงค เปาประสงค และมาตรการ ดงนยทธศาสตรท 1 การปองกนและลดผลกระทบ มวตถประสงคเพอปรบระบบการบรหารจดการสาธารณภย

ใหมขดความสามารถในการเตรยมการเผชญกบสาธารณภยตางๆ ไวลวงหนากอนเกดภย เปนการลดความรนแรงและลดความสญเสยจากสาธารณภยทมตอประชาชนในพนทเสยงใหมนอยทสด

(1) เปาประสงค 1.1 ปองกนและลดผลกระทบจากสาธารณภย 1.2 ลดความเสยงของประชาชนจากสาธารณภย (2) มาตรการในการปองกนและลดผลกระทบ ม 8 มาตรการ คอ 2.1 การจดการระบบขอมลสารสนเทศ ดานการบรหารจดการสาธารณภยเพอจดทำาฐานขอมลดาน

สาธารณภยใหสมบรณ ทนสมย สามารถเชอมตอระบบขอมลไดระหวางหนวยงานทเกยวของ ตงแตระดบประเทศถงระดบทองถนและองคการระหวางประเทศ

2.2 การปองกนพนทเสยงภยใหสอดคลองกบระดบความเสยงจากสาธารณภย โดยการประเมน ความเสยงภยและจดทำาแผนทเสยงของภยทกประเภทตามขอบเขตสาธารณภยทกำาหนดไวในแผนฉบบน

2.3 การพฒนาแผนหลกและแผนปฏบตการดานสาธารณภย โดยการจดทำาแผนแมบทและ แผนปฏบตการของภยทกประเภท

2.4 การสงเสรมใหความร ความเขาใจ และสรางความตระหนกเกยวกบการปองกนและบรรเทาสาธารณภย รวมทงวธปฏบตตนใหปลอดภยในรปแบบการเรยน การสอน แกสาธารณชน โดยการจดทำาแผนสงเสรมการสรางความรและความตระหนกเรองสาธารณภยแกสาธารณชน

2.5 การปองกนสาธารณภยโดยใชมาตรการดานโครงสราง 2.6 การปองกนสาธารณภยโดยใชธรรมชาตหรอปรบปรงระบบนเวศ

สาธารณภย(DisasterImpact)

ระหวางเกดภย

กอนเกดภย หลงเกดภย

การตอบโตและบรรเทาทกข(การจดการในภาวะฉกเฉน)(ResponseandRelieforEmergencyManagement)

การฟนฟบรณะและกอสรางใหม(RehabilitationandReconstruction)

การปองกนและลดผลกระทบ(PreventionandMitigation)

การเตรยมความพรอม(Preparedness)


2.7 การวจยและพฒนาเพอลดความเสยงจากสาธารณภย โดยการวจยและพฒนาเพอการปองกนและบรรเทาสาธารณภยประเภทตางๆ

2.8 การถายเทความเสยงจากสาธารณภย โดยจดทำาแนวทางและมาตรการการประกนภยจากสาธารณภยประเภทตางๆ

ยทธศาสตรท 2 การเตรยมความพรอมมวตถประสงคเพอสรางระบบการเตรยมความพรอม และแนวทางปฏบตในการรบมอกบสาธารณภยทจะเกดขน เพอลดภาระในการใหความชวยเหลอของภาครฐเมอเกดสาธารณภย

(1)เปาประสงค สรางความพรอมเพอการจดการสาธารณภยไดอยางทนเหตการณและมประสทธภาพ (2)มาตรการในการเตรยมความพรอม ม 8 มาตรการ คอ 2.1 การจดทำาแผนการปองกนและบรรเทาสาธารณภยทกระดบ ตงแตระดบประเทศจนถงชมชน 2.2 การพฒนาระบบการพยากรณและแจงเตอนภย ตงแตระดบประเทศจนถงทองถน 2.3 การพฒนาศกยภาพของระบบการสอสาร 2.4 การฝกซอมแผนการปองกนและบรรเทาสาธารณภยทกระดบ 2.5 การเตรยมปจจยส เพอชวยเหลอผประสบภย 2.6 การเตรยมสนบสนนดานทรพยากรและพลงงาน เพอการปองกนและบรรเทาสาธารณภย 2.7 การเตรยมบคลากรเพอการปองกนและบรรเทาสาธารณภย

2.8 การเสรมสรางความพรอมของทองถนในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย

ยทธศาสตรท3การบรหารจดการในภาวะฉกเฉน มวตถประสงคเพอเตรยมการทจำาเปนใหสามารถเผชญและ

จดการสาธารณภยทเกดขนไดอยางมประสทธภาพ รวดเรว และเพอใหการปฏบตการในภาวะฉกเฉนเปนไปอยางมระบบ

ชดเจน ไมสบสนและลดความสญเสยจากสาธารณภยใหมนอยทสด

(1)เปาประสงค

การจดการสาธารณภยในภาวะฉกเฉนทมประสทธภาพและลดความสญเสยใหมนอยทสด

(2)มาตรการในการบรหารจดการในภาวะฉกเฉน ม 6 มาตรการ คอ

2.1 การจดตงศนยบญชาการเหตการณทกระดบ

2.2 การเชอมโยงระบบตดตอสอสารระหวางหนวยงานใหใชงานไดขณะเกดภย

2.3 การสนธกำาลงเขาชวยเหลอและควบคมสถานการณ โดยเนนการปฏบตการคนหาและชวยชวต

และการจดตงศนยขอมลผประสบภยรวมทงการซอมแซมฉกเฉน

2.4 การรกษาพยาบาลผประสบภย โดยการจดระบบการแพทยและการสาธารณสขฉกเฉนอยางม

ประสทธภาพ

2.5 การจดการศพ โดยการจดเตรยมสถานทและอปกรณเกบรกษาศพ และการตรวจพสจนเอกลกษณ

บคคล

2.6 การประชาสมพนธ โดยการจดตงศนยประชาสมพนธ และจดทำาขาวสถานการณภยพบตทถกตอง

เผยแพรใหสาธารณชนทราบทกระยะ เพอลดความตนตระหนก

ยทธศาสตรท4การจดการหลงเกดภย มวตถประสงคเพอบรรเทาทกขขนตนแกผประสบภยโดยเรว ตอเนอง

และมประสทธภาพ รวมทงใหการสงเคราะหชวยเหลอผประสบภย และเพอฟนฟบรณะพนทประสบภยใหกลบสสภาพ

ปกตโดยเรว


(1) เปาประสงค

1.1 ผประสบภยไดรบการสงเคราะหชวยเหลอตรงตามความตองการและเปนธรรมสามารถกลบไป

ดำารงชวตไดตามปกตโดยเรว

1.2 พนทประสบภยไดรบการฟนฟบรณะใหกลบคนสสภาพเดมโดยเรว

(2) มาตรการในการจดการหลงเกดภยม 8 มาตรการ คอ

2.1 การใหความชวยเหลอและสงเคราะหผประสบภย

2.2 การฟนฟผประสบภย สตวเลยง และสตวปา

2.3 การบรณะสงสาธารณปโภคและสาธารณปการทเสยหาย

2.4 การฟนฟโครงสรางพนฐานทเสยหาย

2.5 การจดการสภาพแวดลอมในพนทประสบภย

2.6 การรายงานและตดตามประเมนผล โดยการจดทำารายงานความเสยหายจากสาธารณภย และ

ตดตามประเมนผลการสงเคราะหผประสบภยและการฟนฟบรณะพนทประสบภย

2.7 การประสานกบองคการระหวางประเทศในการฟนฟบรณะ โดยการจดทำาโครงการขอรบความ

ชวยเหลอจากตางประเทศ

2.8 การเรยนรจากบทเรยนสาธารณภยทผานมา (Lesson Learnt)

2.1.5 การขบเคลอนแผนไปสการปฏบต

2.1.5.1 แนวคดและหลกการ

คณะกรรมการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต (กปภ.ช.) เปนกลไกกำากบดแลในระดบ

ประเทศ ทำาหนาทในการกำากบการขบเคลอนยทธศาสตรการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต ทดำาเนนการโดย

หนวยงานทกภาคสวนใหสอดคลองและเปนไปในทศทางเดยวกน

2.1.5.2องคกรการบรหารจดการและขบเคลอนแผน

มการจดตง “คณะอนกรรมการประสานการขบเคลอนยทธศาสตรการปองกนและบรรเทา

สาธารณภยแหงชาต”ประกอบดวยผแทนของหนวยงานทเกยวของเพอทำาหนาทประสานการขบเคลอนยทธศาสตร

การปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาตใหนำาไปสการปฏบตอยางเปนรปธรรม

2.1.5.3 การประสานการปฏบตการปองกนและบรรเทาสาธารณภย

มการประสานความรวมมอจากทกภาคสวน ทงภาคราชการพลเรอน ทหาร ภาคเอกชน มลนธ/

อาสาสมคร และองคการสาธารณกศล มารวมบรณาการอยางเปนระบบและเกอกลกน ทงในภาวะปกตและในภาวะไม

ปกต หรอยามสงคราม โดยมกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย เปนหนวยประสานแผนงาน/โครงการและบรณาการ

ทกภาคสวน เพอนำาไปสการปฏบตอยางเปนรปธรรม

2.1.5.4 ความเชอมโยงของแผนการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาตกบแผนเพอการปองกน

และบรรเทาสาธารณภยอนๆ

สาธารณภยตามความหมายของพระราชบญญตปองกนและบรรเทาสาธารณภย พ.ศ. 2550

ไดกำาหนดใหครอบคลมภย 2 ดาน คอ ดานสาธารณภย และภยดานความมนคง


1) ดานสาธารณภย

แผนการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต (พ.ศ. 2553-2557) เปนแผนหลกท

สนบสนนนโยบายการเตรยมพรอมของประเทศ โดยใหจงหวด อำาเภอ องคกรปกครองสวนทองถน และกรงเทพมหานคร

จดทำาแผนการปองกนและบรรเทาสาธารณภยในสวนทรบผดชอบตามสภาพความเสยงภยในแตละพนท

การเตรยมความพรอม เพอเผชญกบสาธารณภยทเกดขนในปจจบนและในอนาคต

สำานกงานสภาความมนคงแหงชาตรวมกบกระทรวงมหาดไทย (กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย) และหนวยงาน

ทเกยวของ จดทำาแผนปฏบตการการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแบบบรณาการระดบกระทรวง จำานวน 17 ดาน

เพอใหหนวยงานระดบกระทรวงและจงหวด มแผนปฏบตการ การปองกนและบรรเทาสาธารณภยแบบบรณาการ ให

เปนแผนสนบสนนทรพยากรและองคความรเฉพาะดานของแตละกระทรวง ใหแกจงหวด อำาเภอ และองคกรปกครอง

สวนทองถน

ดานอบตภย (ยกเวนอบตภยจากภยธรรมชาต) คณะกรรมการปองกนอบตภยแหงชาต

(กปอ.) ไดเสนอแผนหลกการปองกนอบตภยแหงชาต (พ.ศ. 2553-2557) เพอใหหนวยงานทกภาคสวนนำาไปจดทำาแผน

ปฏบตการภายใตแผนหลกการปองกนอบตภยแหงชาตดงกลาว ซงแผนหลกและแผนปฏบตการทงสองแผน เปนแผนยอย

ภายใตแผนการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต (พ.ศ. 2553-2557)

ดงนน การบรหารจดการสาธารณภยของประเทศไทยจะมการประสานเชอมโยงระหวาง

“แผนการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต” และ “แผนปองกนประเทศ” ซงเชอมโยงและสนบสนนแผนพฒนา

เศรษฐกจและสงคมแหงชาต และแผนบรหารราชการแผนดน และภายใตแผนการปองกนและบรรเทาสาธารณภย

แหงชาต จะตองมการจดทำาแผนงาน/โครงการการปฏบตใหเปนไปตามแผน เพอนำาไปสการปฏบตตามขนตอน

อยางเปนรปธรรม รวมทงมการจดทำาแผนปฏบตการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแบบบรณาการระดบกระทรวง

จำานวน 17 ดาน เพอสนบสนนแผนการปองกนประเทศและแผนการปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวด/

กรงเทพมหานคร และแผนการปองกนและบรรเทาสาธารณภยในระดบพนทใหมความเชอมโยง เกอกล ตงแตระดบ

ประเทศถงระดบพนท

2) ภยดานความมนคง

สภาความมนคงแหงชาต (สมช.) ไดกำาหนดนโยบายการเตรยมพรอมแหงชาต เพอให

หนวยงานใชเปนกรอบในการกำาหนดยทธศาสตร แนวทาง มาตรการ และแผนปฏบตการสำาหรบใชในการบรหารจดการ

สถานการณฉกเฉนใหมประสทธภาพสงสด โดยทกภาคสวนตองผนกกำาลงตงแตในภาวะปกตดวยการเตรยมระบบ

การปองกน บรรเทา ระงบภย รวมทงการฟนฟภายหลงจากการเกดภย

นโยบายการเตรยมพรอมแหงชาตไดใหความสำาคญกบ 2 แผนหลก คอ “แผนการปองกน

และบรรเทาสาธารณภยแหงชาต” ในสถานการณอนเกดจากสาธารณภย และ “แผนปองกนประเทศ” ในสถานการณ

อนเกดจากการสรบและการสงคราม โดยกระทรวงกลาโหมไดจดทำาแผนรองรบ 2 แผน คอ “แผนบรรเทาสาธารณภย

กระทรวงกลาโหม” เพอนำาศกยภาพของกองทพมาสนบสนนการปองกนและบรรเทาสาธารณภย และ “แผนผนกกำาลง

และทรพยากรเพอการปองกนประเทศ” เพอเตรยมความพรอมดานทรพยากรของภาคสวนตางๆ และสามารถระดม

ทรพยากรมาสนบสนนกองทพในการปองกนในภาวะไมปกต

2.1.5.5 การตดตามและประเมนผลการปฏบตตามแผน

มงเนนการตดตาม ตรวจสอบ ควบคม สงเสรม สนบสนน ทงในสวนของการวางแผน การแปลงแผน

ไปสการปฏบต และผลการดำาเนนงาน อนจะนำาไปสการปรบปรงนโยบาย มาตรการ และวธการทำางาน


2.2 กระบวนก�รปองกนและบรรเท�ภยด�นส�ธ�รณภย

สำาหรบกรณโรคตดตออบตใหม ถอเปนโรครายแรงทมกระบวนการปองกนและบรรเทาภยจากโรคระบาด

ในมนษย ในแผนการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต (พ.ศ. 2553-2557) จงขอนำาเสนอเฉพาะบททเกยวของ

กบโรคระบาดในมนษย ดงน

การปองกนและบรรเทาภยจากโรคระบาดในมนษย

1. บทนำา

โรคระบาดในมนษย เปนภยประเภทหนงทมกเกดขนในพนทใดพนทหนงแบบฉบพลน และมการระบาด

ทรวดเรว รนแรง สามารถแพรกระจายจากพนทหนงไปสพนทอนๆ หรอประเทศอนไดโดยงาย เนองจากปจจบน

การคมนาคมเจรญกาวหนา สามารถขนสงหรอเคลอนยายวตถสงของหรอการเดนทางของมนษยไดอยางรวดเรวและ

มชองทางการเดนทางหลายรปแบบ ซงหากมการระบาดเกดขนจะเปนอนตรายตอสาธารณชนอยางมาก ทงดานเศรษฐกจ

และสงคม ถาไมมมาตรการปองกน ควบคม และแกไขทมประสทธภาพเพยงพอจะสงผลกระทบตอระบบเศรษฐกจของ

ประเทศ

2. วตถประสงค

2.1 เพอปองกนและบรรเทาผลกระทบตอชวตและทรพยสนของประชาชนทเกดจากโรคระบาดในมนษย

2.2 เพอใหการดำาเนนการชวยเหลอผประสบภยเปนไปอยางมประสทธภาพ และสามารถฟนฟพนท

ประสบภยใหกลบคนสสภาวะปกตโดยเรวทสด

2.3 เพอกำาหนดหนาทความรบผดชอบของหนวยงานทเกยวของและองคกรเครอขาย ทกภาคสวนใน

การปองกนและบรรเทาสถานการณฉกเฉนจากโรคระบาดในมนษยใหชดเจน บรณาการ และมประสทธภาพ

3. นยามศพท

โรคระบาดในมนษย คอ การจำาแนกโรคอยางหนงซงปรากฏขนในประชากรกลมหนงในระยะเวลาหนง ใน

อตราทสงขนมากกวาทคาดการณไว โดยเทยบกบประวตการเกดโรคในอดต โรคนนอาจเปนโรคตดตอทางสมผสหรอ

ไมกได สงผลตอชวตความเปนอยของประชาชน ในพนทเกดโรคระบาดและพนทใกลเคยง

4. ขนตอนการปฏบต

กองบญชาการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต กองอำานวยการปองกนและบรรเทาสาธารณภย

ในเขตพนท และหนวยงานทเกยวของ เตรยมพรอมรบสถานการณการเกดโรคระบาดในมนษย ดงน

4.1 กอนเกดภยประกอบดวย

(1) การปองกนและลดผลกระทบ มแนวทาง ดงน

1.1 ประเมนความเสยงจากโรคระบาดในมนษย โดยการประเมนภยและความลอแหลม

เพอประเมนโอกาสหรอความเปนไปไดทจะเกดโรคระบาดในมนษย และผลกระทบจากการเกดโรคระบาดในมนษย

เพอกำาหนดมาตรการในการบรหารจดการภยจากโรคระบาดในมนษยและผลกระทบทเกดขนใหเหมาะสม

1.2 จดทำาฐานขอมลกำาลงเจาหนาท อาสาสมคร เครองมอ และอปกรณในการชวยเหลอ

เพอใหพรอมเรยกใชงานไดทนทเมอเกดภาวะฉกเฉน

1.3 พฒนาระบบเครอขายฐานขอมลสารสนเทศดานโรคระบาดในมนษย ใหมความเชอมโยง

ระหวางหนวยงาน


1.4 เสรมสรางความรและความตระหนกแกประชาชน นกเรยน นกศกษา และเยาวชน เกยวกบ

การปองกนและปฏบตตนอยางถกตองและปลอดภยจากโรคระบาดในมนษย ใหสามารถดแลตนเอง และใหความ

ชวยเหลอซงกนและกนไดตลอดชวงการระบาดใหญ

1.5 พฒนาทมแพทยผเชยวชาญและพยาบาลดแลผปวยวกฤต เพอใหเปนทปรกษาแกทมแพทย

ในระดบพนท

1.6 จดทำาสรปบทเรยน (Lesson Learnt) ของการเกดภยจากโรคระบาดในมนษยครงสำาคญ

เพอประโยชนในการบรหารจดการในอนาคต

(2) การเตรยมความพรอมมแนวทาง ดงน

2.1 จดตงและฝกอบรมอาสาสมครเพอชวยเหลองานเจาหนาท เชน อาสาสมครปองกนภยฝาย

พลเรอน (อปพร.)

2.2 จดทำาแผนปฏบตการปองกนและแกไขปญหาโรคระบาดในมนษย รวมทงกำาหนดมาตรการ

ควบคมการระบาดแบบบรณาการในทกระดบ ทงระดบประเทศ/ระดบจงหวด/ระดบอำาเภอ/ทองถน ใหสอดคลองกบ

แผนการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาตและแผนอนๆ ทเกยวของ

2.3 จดหาวคซนไขหวดใหญทเปนสายพนธระบาดใหม ยาตานไวรส และเวชภณฑแกสถานบรการ

และศนยปฏบตการใหเพยงพอ

2.4 เตรยมความพรอมในการดแลรกษาพยาบาลผปวยในสถานบรการ ทงภาครฐและเอกชนใน

ทกระดบ รวมถงการจดตงโรงพยาบาลสนาม เมอสถานบรการมผปวยเปนจำานวนมาก

2.5 จดหาเครองมอและอปกรณในการตรวจคดกรอง โดยพฒนาศกยภาพดานควบคมโรคตดตอ

ระหวางประเทศใหไดตามมาตรฐานสากล

2.6 จดเตรยมระบบสอสารหลก ระบบสอสารรอง และระบบสอสารสำารองทจำาเปนพรอมทง

จดหาเครองมอ อปกรณสอสาร ใหเพยงพอและใชงานไดตลอดเวลาเมอเกดเหตโรคระบาดในมนษย

2.7 ฝกซอมแผนปฏบตการปองกนและบรรเทาภยจากโรคระบาดในมนษย

4.2ขณะเกดภย

การบรหารจดการในภาวะฉกเฉนมแนวทางดงน

(1) เมอไดรบแจงเหตโรคระบาดในมนษย หรอไดรบขอมลการเกดโรคระบาดในมนษยใหผอำานวยการใน

เขตพนทจดตงศนยอำานวยการเฉพาะกจปองกนและแกไขปญหาโรคระบาดในมนษยตามระดบความรนแรง พรอมทงจด

เจาหนาทรบผดชอบประจำาศนยฯ และประสานกบหนวยงานดานสาธารณสขในพนท

(2) ใหการรกษาพยาบาลแกผเจบปวยตามความเหมาะสม

(3) ประชาสมพนธแจงใหประชาชนผอาศยอยในพนททเกดโรคระบาดหรอบรเวณทอาจไดรบผลกระทบ

ขางเคยงทราบเหตการณทเกดขน และวธการปองกนตวสำาหรบผอยในบรเวณพนททอาจไดรบอนตราย เพอปองกน

ตนเองไดถกตองและปลอดภยจากโรคระบาดในมนษย

(4) กรณทจำาเปนตองประสานความชวยเหลอจากตางประเทศใหศนยอำานวยการเฉพาะกจฯ ประสาน

ไปยงกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยเพอแจงกระทรวงการตางประเทศ

(5) กรณจำาเปนตองรบบรจาคความชวยเหลอดานตางๆ จากสาธารณชนใหศนยอำานวยการเฉพาะกจฯ

จดตงศนยรบบรจาคและประสานหนวยงานทเกยวของในการกำาหนดสถานทเกบรกษาสงของและเงนบรจาค รวมทง

วธการแจกจายเพอใหเกดเอกภาพและเปนประโยชนแกผประสบภยอยางเสมอภาคและทนเหตการณ


(6) ดำาเนนการตรวจพสจนเอกลกษณบคคลกรณมผเสยชวต

4.3หลงเกดภย

การจดการหลงเกดภย มแนวทางดงน

(1) ใหศนยอำานวยการเฉพาะกจฯ ในเขตพนททรบผดชอบ สำารวจความเสยหายและจดทำาบญชรายชอ

ผประสบภยไวเปนหลกฐาน พรอมทงออกหนงสอรบรองใหผประสบภยไวเปนหลกฐานในการรบการสงเคราะหและฟนฟ

(2) ประชาสมพนธ สรางขวญ และกำาลงใจ รวมทงฟนฟสภาพจตใจประชาชนทประสบภยใหกลบสภาวะ

ปกต

(3) การจดการศพผเสยชวต

(4) ปองกน เฝาระวง และควบคมโรคทอาจจะเกดขนทงดานรางกายและจตใจ

(5) ใหศนยอำานวยการเฉพาะกจฯ ในเขตพนททเกดเหตดำาเนนการฟนฟความเสยหายเบองตน

(6) จดใหมการศกษาผลกระทบจากโรคระบาดในมนษย ทมผลกระทบตอชวตของประชาชนอยางเปนระบบ

เพอใชเปนขอมลการบรหารจดการภยจากโรคระบาดในมนษยในอนาคต

การปฏบตการและหนวยงานรวมบรณาการในการปองกนและบรรเทาภยจากโรคระบาดในมนษย ระดบจงหวด

และในเขตกรงเทพมหานคร ดงแผนภมท 3 และ 4 ตามลำาดบ

34คมอ การจดท

ำาแผนป

ระคองกจการภายใน

องคกรเพ

อเตรยมความพรอม : กรณ

การระบาดของโรคตดตออบ

ตใหม

แผนภมท3 การปฏบตการและหนวยงานรวมบรณาการในการปองกนและบรรเทาภยจากโรคระบาดในมนษย ระดบจงหวด

นายกรฐมนตร

กรณเกดสาธารณภยรายแรงอยางยง(ความรนแรงระดบ4)

คณะกรรมการเตรยมพรอมแหงชาต

สมช.ผบ.ปภ.ชาต(รมว.มท)หรอผอ.กลาง(อ.ปภ.) ศนยอำานวยการเฉพาะกจฯ

ระดบจงหวด(ความรนแรงระดบ2)

หนวยสนบสนน

ศนยอำานวยการเฉพาะกจฯระดบชาต

(ความรนแรงระดบ3)

หนวยปฏบตการหลกหนวยปฏบตการหลก

ปภ.จงหวด

หนวยปฏบตการหนวยปฏบตการ

หนวยปฏบตการหลก

หนวยปฏบตการ

ผอ.จงหวด(ผวจ).

กอนเกดเหต

ขณะเกดเหต

หลงเกดเหต

หนวยบรรเทาทกขและฟนฟบรณะ

- อบต./เทศบาล/เมองพทยา/ อำาเภอ/อบจ.-สนง.ปภ.จว.-สถาบนการแพทยฉกเฉนแหงชาต-สนง.ประกนสงคม.จว.-สนง.แรงงาน.จว.-เหลากาชาดจว.- สนง.พฒนาสงคมฯ- มลนธ/องคการสาธารณกศล

ฯลฯ

หนวยรวมปฏบตการ

-กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศ และการสอสาร การสอสาร/การแจงเตอน-กรมประชาสมพนธ ประชาสมพนธ/เผยแพรขาวสาร-กระทรวงสาธารณสข บรการทางการแพทยและ สาธารณสข-สำานกงานตำารวจแหงชาต รกษาความสงบเรยบรอย-กระทรวงการพฒนาสงคมฯ สงเคราะห/ฟนฟผประสบภย-กระทรวงแรงงาน สรางงาน สรางอาชพ-กระทรวงการตางประเทศ ประสานงาน ขอความชวยเหลอ กบหนวยงานตางประเทศ-กระทรวงวทยาศาสตรและ เทคโนโลย คนควาวจยเครองมอปองกนโรค ระบาด

ฯลฯ

-สนง.ปภ.จว. บรหารจดการ-สนง.สาธารณสขจว. ใหบรการทางการแพทยและ สาธารณสข-อบจ. สนบสนนบคลากร/เครองจกรกล- สนง.ประชาสมพนธจว. ประชาสมพนธ/เผยแพรขาวสาร- กองบงคบการตำารวจภธรจว. จดการจราจร/รกษาความสงบ- ททำาการปกครองจว. สนบสนน/ประสานอำาเภอ- สนง.ทองถนจว. สนบสนน/ประสาน อปท.- อปพร. ชวยเหลอเจาหนาท- มลนธ/องคการสาธารณกศล ชวยเหลอเจาหนาท

ฯลฯ

อบต/เทศบาล/เมองพทยา/อำาเภอ(นายกอบต./นายกเทศมนตร/นายกเมองพทยา/นายอำาเภอ)

- โรงพยาบาล/สาธารณสขอำาเภอ/ ใหบรการทาง สถานอนามย การแพทย และ/สาธารณสข- สถานตำารวจ จดการจราจร/รกษาความ ปลอดภย- สนง.ประปา นำาดม/นำาใช- สนง.ไฟฟา ดแลระบบไฟฟา- อปพร. ชวยเหลอเจาหนาท- มลนธ ชวยเหลอเจาหนาท

ฯลฯ

-ศนยปภ.เขต กภย/เครองจกรกล/ปจจยส-หนวยตชด.ในพนท สนบสนนกำาลงพล วสดอปกรณ กภย ยานพาหนะ-สำานกงานควบคมโรคตดตอ ดแลควบคมโรคตดตอ-สภากาชาดไทย ใหบรการทางการแพทยและ สาธารณสข/สนบสนนปจจยส-สนง.สาธารณสขเขต สนบสนนผเชยวชาญ-สำานกงานโรคอบตใหม สนบสนนผเชยวชาญ

ฯลฯ

-กระทรวงกลาโหม กำาลงพล เครองจกรกล วสดอปกรณ ยานพาหนะ-สภากาชาดไทย ใหบรการทางการแพทย และสาธารณสข/สนบสนน ปจจยส-มลนธราชประชานเคราะห ชวยเหลอดานปจจยส- องคการระหวางประเทศ-องคการสาธารณกศล-อาสาสมคร

ฯลฯ

สงการ

จดทำา

สงการ

รายงาน

รายงาน

จดตง/สงการ

จดตง

ชวยเหลอ

แผนปภ.จ.ว.แผนปฏบตการปองกนและแกไขปญหาภยจากโรคระบาดในมนษย

ปองกน/เตรยมพรอม

ใหความชวยเหลอ

ศนยอำานวยการเฉพาะกจฯระดบทองถน/อำาเภอ(ความรนแรงระดบ1)

ปฏบตการ

เตรยมการ

ปฏบตการ

รองขอสนบสนน

รองขอ

ชวยเหลอ/สงการ

หมายเหต:ความรนแรงระดบ 4 หมายถง สาธารณภยขนาดใหญทมผลกระทบรายแรงอยางยง


ำาแผนป





ตใหม

นายกรฐมนตร



ปภ.



กอนเกดเหต

ขณะเกดเหต

หลงเกดเหต

หนวยบรรเทาทกขและฟนฟบรณะหนวยปฏบตการ


ศนยอำานวยการเฉพาะกจฯเขตกรงเทพมหานคร

(ความรนแรงระดบ1และ2)

ผอ.กทม.(ผว.กทม.).

กรณเกดสาธารณภยรายแรงอยางยง(ความรนแรงระดบ4)

สมช.

ผบ.ปภ.ชาต(รมว.มท)หรอผอ.กลาง(อ.ปภ.) ศนยอำานวยการเฉพาะกจฯ

ระดบชาต(ความรนแรงระดบ3)

สงการ รายงาน

รายงานสงการ

จดทำา

รองขอ

ชวยเหลอ/สงการ

เตรยมการ

ปฏบตการ ปฏบตการ

ใหความชวยเหลอ

ปองกน/เตรยมพรอม

ประสานงาน

แผนปภ.จ.ว.แผนปฏบตการปองกนและแกไขปญหาภยจากโรคระบาด

ในมนษย

-กรงเทพมหานคร-กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย-สถาบนการแพทยฉกเฉนแหงชาต-กรมพฒนาสงคมและสวสดการ-กรมควบคมโรค-สภากาชาดไทย-มลนธราชประชานเคราะห-องคกร/มลนธเอกชน

ฯลฯ

-กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศ และการสอสาร การสอสาร/การแจงเตอน-กรมประชาสมพนธ ประชาสมพนธ/เผยแพรขาวสาร-กระทรวงสาธารณสข บรการทางการแพทยและสาธารณสข-กระทรวงเกษตรและสหกรณ ควบคมการเคลอนยายสตว-สำานกงานตำารวจแหงชาต สนบสนนอากาศยาน กำาลงพล วสดอปกรณ ยานพาหนะ-กระทรวงการพฒนาสงคมฯ สงเคราะห/ฟนฟผประสบภย-กระทรวงแรงงาน สรางงาน สรางอาชพ-กระทรวงการตางประเทศ ประสานงาน ขอความชวยเหลอ กบหนวยงานตางประเทศ-กระทรวงวทยาศาสตรและ เทคโนโลย คนควาวจยเครองมอปองกน โรคระบาด

ฯลฯ

-กระทรวงกลาโหม เครองจกรกล ยานพาหนะ วสด อปกรณ -สภากาชาดไทย ใหบรการทางการแพทยและ สาธารณสข/สนบสนนปจจยส-มลนธราชประชานเคราะห ชวยเหลอดานปจจยส-มลนธเพอนพง(ภาฯ)ยามยาก ชวยเหลอดานปจจยส-องคการระหวางประเทศ-องคการสาธารณกศล-อาสาสมคร

ฯลฯ

-โรงพยาบาล/ศนยบรการสาธารณสข ใหบรการทางการแพทยและสาธารณสข-สถานตำารวจ จดการจราจร/รกษาความปลอดภย- อาสาสมคร ชวยเหลอเจาหนาท- มลนธ ชวยเหลอเจาหนาท

ฯลฯ

สำานกงานเขตสำานกปองกนและบรรเทาสาธารณภย

สำานกอนามยสำานกการแพทย(ผอำานวยการเขต/ผอำานวยการสำานก)

หมายเหต:ความรนแรงระดบ 4 หมายถง สาธารณภยขนาดใหญทมผลกระทบรายแรงอยางยง

แผนภมท4 การปฏบตการและหนวยงานรวมบรณาการในการปองกนและบรรเทาภยจากโรคระบาดในมนษย ในกรงเทพมหานคร


2.3 กระบวนก�รปองกนและบรรเท�ภยด�นคว�มมนคง

ในสวนนเปนการอธบายรายละเอยด กระบวนการปองกนและบรรเทาภยดานความมนคง ตามขอบเขต

สาธารณภย ซงมทงหมด 4 ประเภทภย เพอเปนการเตรยมความพรอมในการปฏบตการของฝายพลเรอนและสงเสรม

การปฏบตของฝายทหารใหเปนเอกภาพในสถานการณทเกดภยนตรายทเกยวของกบความมนคง จงไดจดทำาแผนนขน

เพอเปนการเตรยมความพรอมในทกดานไวตลอดเวลา ตงแตในภาวะปกต

สรป การบรหารจดการสาธารณภยของประเทศไทย กรณโรคตดตออบตใหม ถอเปนโรครายแรงทมกระบวนการ

ปองกนและบรรเทาภยจากโรคระบาดในมนษย จงจำาเปนตองใชหลกการปองกนและบรรเทาสาธารณภยตามยทธศาสตร

การปองกนและบรรเทาสาธารณภย โดยความรวมมอจากหนวยงานทกภาคสวน ทงภาครฐ รฐวสาหกจ ภาคเอกชน และ

ประชาชนทเปนเอกภาพ ภายใตแผนการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต พ.ศ. 2553-2557 โดยมขนตอนการ

ปฏบต คอ กอนเกดภย โดยดำาเนนมาตรการตามยทธศาสตรท 1 การปองกนและลดผลกระทบ และยทธศาสตรท 2

การเตรยมความพรอม ขณะเกดภย โดยดำาเนนมาตรการตามยทธศาสตรท 3 การบรหารจดการในภาวะฉกเฉน

หลงเกดภย โดยดำาเนนมาตรการตามยทธศาสตรท 4 การจดการหลงเกดภย ซงในภาวะการเกดโรคตดตออบตใหม

อาจจำาเปนตองใชอำานาจกฎหมาย หรอ กฎระเบยบตางๆ เพอชวยใหการปองกนควบคมโรคไดทนทวงท และมประสทธภาพ

รวมทงมการจดทำาแผนประคองกจการภายในองคกรอกดวย


2.4 ก�รบรห�รจดก�รเพอเตรยมคว�มพรอม

การเตรยมความพรอมดานการจดทำาแผนประคองกจการภายในองคกร (Business Continuity Plan : BCP)

เพอเตรยมความพรอม : กรณการระบาดของโรคตดตออบตใหม มกลไกการบรหารจดการทหลากหลาย และมแนวทาง

การปฏบตทแตกตางกนไปบาง แตมวตถประสงคเดยวกน คอ เพอใหองคกรสามารถดำาเนนภารกจหลกไดอยางตอเนอง

และบคลากรภายในองคกรปลอดภย หนวยงานตางๆ จงควรเลอกวธการบรหารจดการทเหมาะสมขององคกร ซงใน

เอกสารฉบบนมการเสนอใน 5 หลกการ ดงน

1. แผนยทธศาสตรเตรยมความพรอม ปองกน และแกไขปญหาโรคตดตออบตใหมแหงชาต (พ.ศ. 2556-2559)

2. แนวทางการจดทำาแผนประคองกจการดวยกระบวนการ 7 ขนตอน ตามคำาแนะนำาของประเทศสมาชกทาง

เศรษฐกจในเอเซย-แปซฟก (APEC)

3. แนวทางการปฏบตการบรหารความตอเนองในการดำาเนนงานขององคกร (Business Continuity

Management : BCM) และการจดทำาแผนประคองกจการ (Business Continuity Plan : BCP)


Management : BCM) ตามมาตรฐานสากล ISO 22301

5. การจดทำาแผนสำารองฉกเฉน เพอใหสวนราชการดำาเนนงานไดอยางตอเนอง ตามการพฒนาคณภาพ

การบรหารจดการภาครฐ (Public Sector Management Quality Award : PMQA)

รายละเอยดแตละหลกการ ดงน

1. แผนยทธศาสตรเตรยมความพรอมปองกนและแกไขปญหาโรคตดตออบตใหมแหงชาต(พ.ศ.2556-

2559)

ตงแตพบการแพรระบาดของโรคไขหวดนก ในป พ.ศ. 2547 เปนตนมา ประเทศไทยไดเรยนรจากสถานการณ

โรคทเกดขนในประเทศ และมประสบการณจนสามารถปองกนและแกไขปญหาโรคไขหวดนกไดอยางมประสทธภาพ

พรอมทงไดเตรยมความพรอมสำาหรบการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญอยางตอเนอง จนสามารถตอบสนองกบ

การระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ 2009 ไดอยางมประสทธภาพ และไดดำาเนนการจดทำาแผนยทธศาสตร

เตรยมความพรอม ปองกน และแกไขปญหาโรคตดตออบตใหมแหงชาต (พ.ศ. 2556-2559) ซงประกอบดวย 2 สวน

ดงแผนภมท 5 คอ

สวนท 1 แผนเตรยมการเพอตอบสนองตอการระบาดภายนอกองคกร หมายถง แผนทตองดำาเนนการ

ตามบทบาทหนาท เพอตอบสนองตอการระบาดภายนอกองคกร เชน การปองกนควบคมโรคและรกษาพยาบาล

การประชาสมพนธ และการสนบสนนวสด อปกรณอยางเพยงพอ รวมทงฝกซอมแผนเพอตรวจสอบและปรบปรงแผน

ความพรอมเปนระยะอยางตอเนอง

สวนท2แผนประคองกจการภายในองคกร หมายถง แผนทไดกำาหนดขนตอนและวธปฏบตงานทชดเจน

เปนลายลกษณอกษรไวลวงหนา เชน มการจดระบบการทำางาน อาคารสถานท หรอระบบสาธารณปโภคในสถานการณ

การระบาด ฝกอบรมบคลากรใหปฏบตงานแทนกนได การปองกนการเจบปวยหรอการแพรกระจายเชอโรคภายในองคกร

เปนตน อนงการระบาดของโรคตดตออบตใหม จะมผลกระทบสงเนองจากมผเจบปวยและเสยชวตเปนจำานวนมาก และ

มชวงระยะเวลาการระบาดยาวนานเปนเวลาหลายเดอน การจดทำาแผนประคองกจการจะชวยใหบคลากรปฏบตหนาท

ไดอยางปลอดภย และชวยใหระบบงานปกตดำาเนนการไดอยางตอเนองตลอดระยะเวลาการระบาด


+=

แผนเตรยม

ความพรอมสำาหรบ

การระบาดของ

โรคตดตออบตใหม

แผนเตรยมการ

เพอตอบสนอง

ภายนอกองคกร

แผนประคองกจการ

ภายในองคกร

แผนประคอง

กจการภายใน

องคกร

แผนเตรยมการเพอ

ตอบสนองภายนอก

องคกร

เขยนเปนสมการของแผนเตรยมความพรอมสำาหรบการระบาดของโรคตดตออบตใหมไดดงน

แผนประคองกจการภายในองคกร สำาหรบการระบาดของโรคตดตออบตใหมน จงเปนสวนหนงของแผนเตรยมความพรอมสำาหรบการระบาดของโรคตดตออบตใหม โดยตองดำาเนนงานควบคกนไปกบแผนเตรยมการเพอตอบสนองภายนอกองคกร สำาหรบการระบาดของโรคตดตออบตใหม ซงสอดคลองกบแผนยทธศาสตรเตรยม ความพรอม ปองกน และแกไขปญหาโรคตดตออบตใหมแหงชาต (พ.ศ. 2556-2559) และแผนการเตรยมความพรอมรบภยพบตแหงชาตของประเทศดวย

2. แนวทางการจดทำาแผนประคองกจการดวยกระบวนการ7ขนตอนตามคำาแนะนำาของประเทศสมาชกทางเศรษฐกจในเอเซย-แปซฟก(APEC)

(รายละเอยดในบทท 3)

3. แนวทางการปฏบตการบรหารความตอเนองในการดำาเนนงานขององคกร (Business ContinuityManagement:BCM)และการจดทำาแผนประคองกจการ(BusinessContinuityPlan:BCP)

ปจจบน โรคตดตออบตใหม เชน ไขหวดนก ซารส ไขหวดใหญ 2009 เปนปญหาสำาคญระดบประเทศ ทไมเพยงแตมผลกระทบเฉพาะดานสขภาพเทานน หากแตกระทบถงเศรษฐกจและสงคมในวงกวาง ซงหนวยงาน องคกรตางๆ ทไดรบผลกระทบจากการระบาดของโรคตดตออบตใหม ตองมมาตรการในปองกน แกไข ปญหาดงกลาว โดยจะตอง ไดรบความรวมมอจากหนวยงานทกภาคสวน ทงภาครฐ รฐวสาหกจ และเอกชน ซงเครองมอสำาคญทจะตอบสนองและบรรเทาความรนแรงเมอเกดเหตการณการระบาดของโรค คอ การบรหารความตอเนองในการดำาเนนงานขององคกร (Business Continuity Management : BCM) และการจดทำาแผนประคองกจการขององคกร (Business Continuity Plan : BCP) ซงองคกรควรจดทำาแนวทางปฏบตเพอใหผบรหารและผปฏบตงานใชเปนแนวทางในการกำาหนดนโยบาย

แผนภมท5 องคประกอบของแผนเตรยมความพรอมสำาหรบการระบาดของโรคตดตออบตใหม


การบรหารความตอเนองในการดำาเนนงานขององคกร กำาหนดนโยบาย มาตรฐานและกระบวนการทำางานของทงองคกร เพอใหมนใจวาในกรณทมเหตการณททำาใหการปฏบตงานตามปกตตองหยดชะงก ภารกจหลกทสำาคญจะสามารถดำาเนนการไดอยางตอเนอง หรอกลบมาดำาเนนการในเวลาทเหมาะสม ซงการบรหารความตอเนองในการดำาเนนงานขององคกรทด จะชวยลดผลกระทบทางสขภาพ การเสยชวต การเงน กฎหมาย ชอเสยง และผลกระทบอนๆ ทอาจเกดขนได ทงน โดยมความเชอมโยงระหวางการบรหารความตอเนองในการดำาเนนงานขององคกร (Business Continuity Management : BCM) และการจดทำาแผนประคองกจการขององคกร (Business Continuity Plan : BCP)

การบรหารความตอเนองในการดำาเนนงานขององคกร (Business Continuity Management : BCM) หมายถง แนวทางในการกำาหนดนโยบาย มาตรฐาน และกระบวนการทำางานของทงองคกร เพอใหมนใจวา ในกรณทมสถานการณฉกเฉน ททำาใหการปฏบตงานตามปกตตองหยดชะงก ภารกจสำาคญจะสามารถดำาเนนการไดอยางตอเนอง หรอกลบมาดำาเนนการในเวลาทเหมาะสม

การจดทำาแผนประคองกจการ (Business Continuity Plan : BCP) หมายถง แผนงานทเปนลายลกษณอกษรทกำาหนดขนตอน และกระบวนการทำางานในการเรยกคนการดำาเนนงานใหกลบสภาวะปกต เพอชวยใหภารกจหลก สำาคญสามารถดำาเนนการไดอยางตอเนอง เมอเกดเหตหยดชะงกของการดำาเนนงานภารกจหลก โดยในแผนนน จะตองครอบคลมทกภารกจทสำาคญและจำาเปนในองคกร และทกหนวยงานทเกยวของตองมสวนรวมในการทำาแผนประคองกจการของตนเอง พรอมทงปรบปรงใหเปนปจจบนอยเสมอ เพอสามารถนำาไปดำาเนนงานไดตรงตามเปาหมายเมอตองการ

กระบวนการบรหารจดการความตอเนองในการดำาเนนงานขององคกร ตองประกอบดวยปจจย 3 ปจจย คอ คน (People) สถานทและอปกรณ (Infrastructure) และแผน (Plans) จงจะทำาใหกระบวนการ BCM ดำาเนนไปไดอยางราบรน ซงทกองคกรสามารถนำาไปประยกตใชได โดยขอบเขตวธการบรหารจดการ และทรพยากรทตองใชใน BCM ของแตละองคกรอาจแตกตางกนไปตามขนาด ประเภทของงาน และทรพยากรทใชงาน โดยดำาเนนการไดตามกระบวนการ

ดงแผนภมท 6


แผนภมท6 การบรหารความตอเนองในการดำาเนนงานขององคกร (Business Continuity Management : BCM)

ผบรหารกำาหนดนโยบาย

การบรหารความตอเนอง

ในการดำาเนนงานขององคกร

กำาหนดโครงสราง บทบาทหนาท

ของคณะกรรมการ

วเคราะหและประเมนผล

กระทบตอการหยดชะงกของ

ภารกจหลกสำาคญ

ระบและประเมนความเสยง

จดทำาแผนประคองกจการ

(BCP)ตดตามและประเมนผล ซอมแผนและทบทวน

แผนประคองกจการ

กำาหนดเปาหมาย

การฟนฟการดำาเนนการ

กระบวนการบรหารความตอเนองในการดำาเนนงานขององคกรตามขนตอน ดงภาพขางตน จะเหนวา การจดทำา

แผนประคองกจการ (Business Continuity Plan : BCP) เปนขนตอนหนงของกระบวนการ BCM โดยจะเปนการจดทำา

แผนขนเพอชวยทำาใหการดำาเนนงานทหยดชะงกกลบสภาวะปกต ซงแผนประคองกจการเปนแผนงานทเปนลายลกษณ

อกษรทกำาหนดขนตอนการดำาเนนการ เพอรองรบหรอเรยกคนการดำาเนนงานใหกลบสภาวะปกต เพอชวยใหภารกจ

สามารถดำาเนนการไดอยางตอเนอง โดยแผนประคองกจการอาจรวมถงการซอมแซม การสรางขนใหมของระบบงาน

อาคารสถานท หรอระบบสาธารณปโภค ทเสยหายใหกลบสสถานะทสามารถใชดำาเนนงานได

แนวทางการจดทำาหรอปรบปรงแผนประคองกจการ (BCP) และสรางกระบวนการบรหารความตอเนองใน

การดำาเนนงานขององคกร (BCM) ตามมาตรฐาน BS 25999/ISO 22301 ประกอบดวย

1. วางรากฐานเพอขบเคลอนกระบวนการBCM(BCMProgramManagement)ประกอบดวยการขอ

ความสนบสนนจากผบรหาร (Management Support and Commitment) ในดานบคลากร งบประมาณ ตลอดจน

ทรพยากรอนๆ ทจำาเปนตอการจดทำาแผน BCP และการสรางกระบวนการ BCM รวมถงการกำาหนดหนาทและความ

รบผดชอบดาน BCM และกำากบดแลกระบวนการ BCM ภายในองคกร หรอองคกรทไมมทรพยากรเพยงพอ กอาจกำาหนด

บทบาท (Role) และหนาท (Responsibilities) ใหกบเจาหนาท บคลากร ทมคณสมบตเหมาะสมไดเชนกน


2. ศกษาตนเอง(UnderstandingOrganization)หมายถง การประเมนความเสยง (Risk Assessment)

และการวเคราะหผลกระทบภารกจหลก (Business Impact Analysis) เพอใหสามารถระบลกษณะของเหตการณหรอ

ความเสยงทตองมการจดทำาแผน BCP รองรบ ตลอดจนกระบวนการภารกจทสำาคญตอองคกรและตองกลยทธในการกคน

ทเหมาะสม ขนตอนนถอวามความสำาคญมาก เนองจากการศกษาตนเองกอนทจะเขยนแผน จะทำาใหแผนครอบคลม

ความเสยงทอาจเกดขน หรอกลยทธในการกคนทเลอกใช สามารถทำางานไดอยางมประสทธภาพ

3. กำาหนดกลยทธในการกคน(DeterminingBCMStrategy)หมายถง การกำาหนดกลยทธทเหมาะสมใน

การกคน (Recovery Strategy) ซงตองสอดคลองกบผลประเมนความเสยง และผลการวเคราะหผลกระทบทางภารกจ

ในขนตอนกอนหนา เชน การจดใหมศนยคอมพวเตอรสำารอง (Backup Site) และสถานทปฏบตงานสำารอง (Altermate

Site) การใชกระบวนการทำางานแบบแมนนวลทดแทนระบบคอมพวเตอร (Manual Workaround) การกระจายงาน

หรอการประมวลผล (Distributed Processing Center) เพอรบมอกบปญหานำาทวม การจดเตรยมงบประมาณและ

เงนสดสำารองเพอใชในยามฉกเฉน ตลอดจนการทำาสญญากบผใหบรการหรอหนวยงานภายนอกในการใหความชวยเหลอ

ในระหวางเกดเหต

4. เตรยมความพรอม (Developingand implementingBCM response) เมอไดกลยทธแลว กตอง

ดำาเนนการเตรยมความพรอม เพอใหสามารถใชกลยทธดงกลาวไดจรง เชน หากกำาหนดกลยทธในการกคนวาองคกร

ตองมกระบวนการทำางานแบบแมนนวลทดแทนระบบคอมพวเตอร การเตรยมความพรอมกอาจหมายถงการจดเตรยม

กระบวนการทำางานแบบแมนนวล จดทำาแบบฟอรม หรอเอกสารสำาหรบใชบนทกขอมล จดฝกอบรมเพอใหความรแก

เจาหนาท บคลากร รวมถงเขยนวธการทงหมดไวในเอกสาร ซงกคอแผน BCP นนเอง

5. ทดสอบทบทวนและปรบปรงอยางตอเนอง(Exercising,maintainingandreviewing)เมอมแผน

BCP แลว กตองทดสอบเพอใหมนใจวาแผนนนสามารถใชงานไดจรง ประกอบกบเจาหนาท บคลากรมความเขาใจและ

สามารถปฏบตตามแผนไดอยางถกตอง องคกรควรทบทวน เนอหาและทบสอบแผน BCP อยางนอยปละ 1 ครง ซง

การทดสอบควรทำาแบบคอยเปนคอยไป หรอมความเขมขนขนตามลำาดบ และดำาเนนการรวมกนระหวางผทเกยวของ

ไปจนถงการทดสอบในสถานการณจำาลองหรอการทดสอบแบบเสมอนจรง

6. สรางวฒนธรรมองคกร (Embedding BCM in the organization’s culture) หมายถง การทำาให

กระบวนการ BCM พรอมจะเตบโตไปกบองคกร และสรางความสามารถในการรบมอภยคกคามและความเสยงใน

รปแบบตางๆ ทอาจสงผลกระทบตอกระบวนการภารกจทสำาคญไดอยางมประสทธภาพ สรางความตระหนกใหแก

เจาหนาท บคลากร อยางตอเนองหากองคกรดำาเนนการตามขนตอนหลกๆ ขางตนครบถวน จะทำาใหองคกรมแผน BCP

ทครอบคลมและกระบวนการ BCM ทมประสทธผล


Management:BCM)ตามมาตรฐานสากลISO22301

การบรหารความตอเนองในการดำาเนนงานขององคกร (Business Continuity Management : BCM)

หมายความถงแนวทางในการกำาหนดนโยบาย มาตรฐาน และกระบวนการทำางานของทงองคกร เพอใหมนใจวาในกรณ

ทมสถานการณฉกเฉนททำาใหการปฏบตงานตามปกตตองหยดชะงก ภารกจสำาคญจะสามารถดำาเนนการไดอยางตอเนอง

หรอกลบมาดำาเนนการในเวลาทเหมาะสม โดยมวตถประสงค เพอปองกนการเกดผลกระทบตอองคกรจากการหยดชะงก

ของกจกรรมการดำาเนนงานใหนอยทสด และสามารถฟนคนสสถานะปกตในระยะเวลาทเหมาะสม ตามกระบวนการ

PDCA cycle ใชเปนพนฐานของ ISO 22301 : 2012 ในการบรหารความตอเนองในการดำาเนนงาน (BCMs-Life Cycle)

ดงแผนภมท 7 รายละเอยดดงน


แผนภมท7 การบรหารความตอเนองในการดำาเนนงานขององคกร (BCMs-Life Cycle)

1. การบรหารความตอเนองในการดำาเนนงานขององคกร(BusinessContinuityManagement:BCM)

ปจจบนการดำาเนนงานขององคกรตางๆ ตองเผชญกบความเสยงทสำาคญในหลายดาน ความเสยงบางประการ

ทไมสามารถปองกนได เชน อบตเหต ภยธรรมชาต อคคภย อทกภย การกอเหตวนาศกรรม และการเกดโรคระบาด ฯลฯ

ซงเครองมอสำาคญทจะบรรเทาความรนแรงเมอเกดเหตการณดงกลาว คอ การบรหารความตอเนองในการดำาเนนงาน

ขององคกร (Business Continuity Management : BCM) และแผนประคองกจการ (Business Continuity Plan :

BCP)

องคกรควรจดทำาแนวปฏบตเพอใหผบรหารและผปฏบตงาน ใชเปนแนวทางในการกำาหนดนโยบาย

การบรหารความตอเนองในการดำาเนนงานขององคกร เพอใหมนใจวาในกรณทมเหตการณททำาใหการปฏบตงานตามปกต

ตองหยดชะงก ภารกจหลกทสำาคญ (Critical Business Functions) จะสามารถดำาเนนการไดอยางตอเนองหรอกลบมา

ดำาเนนการในเวลาทเหมาะสม ซงการบรหารความตอเนองในการดำาเนนงานขององคกรทด จะชวยลดผลกระทบทาง

สขภาพ การเสยชวต การเงน กฎหมาย ชอเสยง และผลกระทบอนๆ ทอาจเกดขนได ทงนโดยมความเชอมโยงระหวาง

การบรหารความตอเนองในการดำาเนนงานขององคกร (Business Continuity Management : BCM) และแผนประคอง

กจการ (Business Continuity Plan : BCP) ดวย

1.1 วตถประสงคทวไป

เพอเปนขอมลและใหแนวทางเบองตนเกยวกบการกำาหนดนโยบายและมาตรฐานในการดำาเนนงาน

ภารกจอยางตอเนอง โดยเฉพาะภารกจหลกทสำาคญขององคกร ทจำาเปนตองกลบมาดำาเนนการไดในระยะเวลาทเหมาะสม

ตอบสนองความตองการของผรบบรการ ผมสวนไดสวนเสย และผเกยวของ

1.2 วตถประสงคหลก

1. เพอปองกนการเกดผลกระทบตอองคกรนอยทสด โดยมการวางแผนและเตรยมการรองรบเพอลด

ระดบผลกระทบและความเสยหายจากเหตการณใหนอยทสด


2. เพอใหสามารถดำาเนนภารกจหลกภายหลงการหยดชะงกไดเรวทสด โดยดำาเนนการตามแผนเพอให

สามารถกลบมาดำาเนนงานและใหบรการไดเรวทสด และกำาหนดระยะเวลาในการกคนกระบวนการทางภารกจรวมทง

การใหบรการทมความสำาคญ

1.3 ขอบเขตการบงคบใช

1. แนวทางการปฏบตในการบรหารความตอเนองในการดำาเนนงานขององคกร และแผนประคอง

กจการภายในองคกร ใชปฏบตกอน ระหวาง และหลงเกดการระบาดของโรคตดตออบตใหม ตามแผนยทธศาสตรเตรยม

ความพรอม ปองกน และแกไขปญหาโรคตดตออบตใหมแหงชาต (พ.ศ. 2556-2559) หรอกรณภยพบตจากธรรมชาต

และภยจากมนษยตามแผนการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต พ.ศ. 2553-2557

2. การใชทรพยากร ดานบคคล วสดอปกรณ งบประมาณทมอยในองคกรนนๆ และการสนบสนนจาก

องคกรในสวนกลาง โดยประสานการปฏบตกบองคกรภายในและภายนอก ทงภาครฐ รฐวสาหกจ ภาคเอกชน และ

ประชาชนในพนททเกดโรคระบาดหรอภยพบต

3. การปฏบตงานบรณาการ ใหสอดคลองกบองคกรทเกยวของ

1.4 คำาจำากดความ

1. คณะกรรมการอำานวยการ หมายถง คณะผบรหารทมอำานาจหนาทรบผดชอบในกรณเกดสถานการณ

ฉกเฉน

2. คณะทำางานหลก หมายถง คณะทำางานทมหนาทปฏบตการตามทไดรบมอบหมายจากคณะกรรมการ

อำานวยการ กรณเกดสถานการณฉกเฉน

3. การบรหารความตอเนองในการดำาเนนงานขององคกร (Business Continuity Management :

BCM) หมายถง แนวทางในการกำาหนดนโยบาย มาตรฐาน และกระบวนการทำางานของทงองคกร เพอใหมนใจวาในกรณ

ทมเหตการณททำาใหการปฏบตงานตามปกตตองหยดชะงก ภารกจหลกทสำาคญจะสามารถดำาเนนการไดอยางตอเนอง

หรอกลบมาดำาเนนการในเวลาทเหมาะสม

4. ระบบการบรหารความตอเนองในการดำาเนนงานขององคกร (Business Continuity Management

System : BCMS) หมายความวา สวนหนงของระบบการบรหาร ซงประกอบไปดวย การจดทำา การนำาไปปฏบต

การดำาเนนการ การตดตาม การทบทวน รกษา และปรบปรงใหเกดความตอเนองในการดำาเนนงานขององคกร ซงระบบ

การบรหารประกอบดวย โครงสรางองคกร นโยบาย การวางแผน กจกรรมตางๆ หนาทรบผดชอบ ขนตอนการดำาเนนงาน

กระบวนการ และทรพยากรทตองใช

5. อบตการณ (Incident) หมายถง เหตการณทเกดขนแลว จะทำาใหการดำาเนนงานหยดชะงก

เกดความเสยหาย ความสญเสย เกดเหตฉกเฉน หรอภาวะวกฤต

6. แผนการจดการอบตการณ (Incident Management Plan : IMP) หมายถง แผนปฏบตการทกำาหนด

ไวเปนลายลกษณอกษร เพอใชในกรณเมอเกดอบตการณ โดยปกตจะครอบคลมถงบคลากรหลก ทรพยากร การบรการ

และการปฏบตการทจำาเปนในการนำากระบวนการจดการอบตการณไปปฏบต

7. แผนประคองกจการ (Business Continuity Plan : BCP) หมายถง แผนงานทเปนลายลกษณอกษร

ทกำาหนดขนตอน และกระบวนการทำางานในการเรยกคนการดำาเนนงานใหกลบสภาวะปกต เพอชวยใหภารกจหลกท

สำาคญสามารถดำาเนนการไดอยางตอเนอง เมอเกดเหตหยดชะงกการดำาเนนงานภารกจหลก

8. ภารกจหลกทสำาคญ (Critical Business Functions) หมายถง ภารกจซงหากมการหยดชะงก

อาจสงผลกระทบตอการดำาเนนงาน ภารกจ ชอเสยง ฐานะ และผลการดำาเนนงานขององคกร


9. การวเคราะหผลกระทบทางภารกจ (Business Impact Analysis : BIA) หมายถง กระบวนการ

วเคราะห และวดผลกระทบหรอความสญเสยทางภารกจทเกดจากการหยดชะงกการดำาเนนงานทงในเชงปรมาณและ

เชงคณภาพ

10. เปาหมายสำาหรบการเรยกคนการดำาเนนงาน (Recovery Objectives) หมายถง การกำาหนด

เปาหมายสำาหรบการเรยกคนการดำาเนนงาน ซงประกอบดวย ระยะเวลาหยดการดำาเนนงานทยอมรบได และกลยทธ

เรยกคนการดำาเนนงาน

11. กลยทธการเรยกคนการดำาเนนงาน (Recovery Strategy) หมายถง แนวทางในการตอบสนองตอ

การหยดชะงกการดำาเนนงานทสำาคญ

12. ระยะเวลาหยดดำาเนนการทยอมรบได (Recovery Time Objectives : RTO) หมายถง

ระยะเวลาทยอมใหกระบวนการปฏบตงานหยดชะงกได

13. ชวงเวลาการหยดชะงกทยอมรบไดสงสด (Maximum Tolerable Period of Disruption : MTPD)

หมายถง ชวงเวลาสงสดในการดำาเนนงานหยดชะงก หากเกนกำาหนดชวงเวลานแลว จะไมสามารถทำาใหการดำาเนนงาน

ฟนคนสสภาพปกตได

14. ศนยปฏบตงานสำารอง (Alternate Sites) หมายถง สถานทปฏบตงานทดแทนและดำาเนนภารกจ

เมอเกดการหยดชะงกการดำาเนนงาน เมอสถานทปฏบตงานหลกไมสามารถดำาเนนงานไดตามปกต

1.5 ขอบเขตของแนวทางปฏบต

แนวทางปฏบตทครอบคลมแนวทางและประเดนสำาคญ สำาหรบการบรหารความตอเนอง

ในการดำาเนนงานขององคกรและการจดทำาแผนประคองกจการขององคกร ควรพจารณานำาไปปรบใชและกำาหนด

รายละเอยดใหเหมาะสมกบประเภทและความซบซอนตามภารกจขององคกร โดยมสาระสำาคญ ดงแผนภมท 8


แผนภมท8 การบรหารความตอเนองในการดำาเนนงานขององคกร (Business Continuity Management : BCM)

ผบรหารกำาหนดนโยบาย ขอบเขต

กฎระเบยบ ผมสวนไดสวนเสย

สรางวฒนธรรมองคกร

การศกษาตนเอง เพอใหสามารถระบลกษณะ

ของเหตการณหรอความเสยงทตองม

การจดทำาแผน BCP ตลอดจนกลยทธในการกคน

ขนตอนนถอวามความสำาคญมาก

กำาหนดกลยทธในการกคน ซงตองสอดคลอง

กบการประเมนความเสยงและวเคราะหผลกระทบ

การเตรยมความพรอม โดยการจดทำาแผน

ในการกคนการดำาเนนงานใหเขาสสภาวะปกต

โดยจดทำาเปนลายลกษณอกษร

ทดสอบ ทบทวน และปรบปรงอยางตอเนอง

1. กำาหนดโครงสราง และบทบาทหนาทของคณะกรรมการ

2. สรางความตระหนกใหกบบคลากรในองคกร

8. องคกรควรทบทวนเนอหา และทดสอบแผน BCP อยางนอย

ปละ 1 ครง เพอทดสอบวาแผนนนสามารถใชไดจรง

4. การกำาหนดเปาหมายการฟนฟการดำาเนนงาน - การกำาหนดระยะเวลาหยดดำาเนนงานทยอมรบได (Maximum Tolerable Period of Disruption : MTPD) - การกำาหนดกลยทธการฟนฟการดำาเนนงานใหกลบส ภาวะปกต (Recovery Strategy)

5. การจดทำาแผนประคองกจการ (Business Continuity Planning : BCP) 6. แผนการตอบโตภาวะฉกเฉน (Incident Management Plan : IMP) 7. การตดตอสอสารและการฝกอบรม (Communication and Trainings)

3. การวเคราะหและประเมนผลกระทบตอการหยดชะงก ของภารกจหลกทสำาคญ - การวเคราะหผลกระทบทางภารกจ (Business Impact Analysis) - การประเมนความเสยง (Risk Assessment) - การระบภารกจหลกทสำาคญ (Identifying Critical Business Functions)

การบรหารความตอเนองในการดำาเนนงานขององคกร(BusinessContinuityManagement:BCM)


1.6 รายละเอยดของแนวทางปฏบต

1. กำาหนดโครงสรางและบทบาทหนาทความรบผดชอบของคณะกรรมการ(BoardandSenior

ManagementResponsibility)

ผบรหารเปนผรบผดชอบในการกำาหนด กลยทธและนโยบาย การบรหารความตอเนอง

ในการดำาเนนงานขององคกร พรอมทงจดสรรทรพยากร เพอรองรบการดำาเนนงานอยางเพยงพอ โดยมอบหมายหนาท

ดานปฏบตการใหคณะกรรมการทเปนลายลกษณอกษร ซงผบรหารมหนาทกำาหนดโครงสราง สายการบงคบบญชา

และหนาทความรบผดชอบของผทเกยวของใหชดเจน โดยอางองจากนโยบายการบรหารความตอเนองในการดำาเนนงาน

ขององคกรทไดรบความเหนชอบแลว รวมทงควรพจารณาความเสยงในดานความตอเนองในการดำาเนนงานของ

องคกร และการควบคมใหมการปฏบตตามแผนประคองกจการ (Business Continuity Risks and Controls)

โดยถอเปนสวนหนงของการบรหารความเสยงโดยรวม ทงนองคกรทมภารกจซบซอนอาจตงหนวยงานเพมเตมเฉพาะ

เพอดแลการบรหารความตอเนองในการดำาเนนงานขององคกรได

2. การวเคราะหและประเมนผลกระทบตอการหยดชะงกของภารกจหลกทสำาคญ (Major

OperationalDisruptions)

องคกรควรวเคราะหและประเมนผลกระทบตอการหยดชะงกของภารกจหลกทสำาคญ เพอกำาหนด

ลำาดบความสำาคญของการดำาเนนงานและทรพยากรทจะใชในการฟนฟการดำาเนนงานไดอยางมประสทธภาพ โดยให

ครอบคลมประเดนดงตอไปน

2.1 การประเมนความเสยง (Risk Assessment)

2.1.1 ประเมนความเสยงทอาจทำาใหงานทสำาคญเกดการหยดชะงกอยางนอยปละครง โดย

ระบเหตการณททำาใหเกดการหยดชะงก ซงอาจสงผลกระทบตอองคกรทงในระยะสน ระยะปานกลาง หรอระยะยาว

รวมทงประเมนโอกาสทอาจจะเกดเหตการณดงกลาวขน หรอเมอเกดการเปลยนแปลงทสำาคญ ทงปจจยทมาจากภายใน

และภายนอกทอาจสงผลกระทบตอองคกร ตามตวอยางเหตการณทอาจทำาใหเกดการหยดชะงก

2.1.2 วเคราะหกระบวนการควบคมความเสยงทมอย และปรบปรงกระบวนการและ

ทรพยากรทจำาเปน ในการควบคมความเสยงทอาจทำาใหเกดเหตการณหยดชะงก รวมถงการจดทำาการประเมนผลและ

ควบคมกระบวนการดงกลาว

2.2 การวเคราะหผลกระทบทางภารกจ (Business Impact Analysis)

องคกรควรวเคราะหผลกระทบทางภารกจจากเหตการณทอาจเกดขนกบงานทสำาคญ เพอ

ใหทราบถงความสมพนธของภารกจงานทสำาคญ และผลกระทบจากการหยดชะงกของงานทสำาคญนน ซงจะทำาให

องคกรสามารถกำาหนดลำาดบความสำาคญของการดำาเนนงานและจดสรรทรพยากรในการฟนฟการดำาเนนงานไดอยางม

ประสทธภาพ โดยการวเคราะหผลกระทบทางภารกจ ควรพจารณาถงผลกระทบตอผมสวนไดสวนเสยขององคกร

ทงในเชงปรมาณและเชงคณภาพ เชน รายไดหรอการบรการทอาจสญเสยไป คาใชจายทอาจเกดขน ชอเสยงและ

ความนาเชอถอขององคกร ฯลฯ และจดลำาดบความสำาคญของทรพยากรทงภายในและนอกองคกรทจำาเปนในแตละงาน

ทสำาคญ

2.3 การวเคราะหภารกจหลกทสำาคญ (Identifying Critical Business Functions)

องคกรควรวเคราะหและระบงานทสำาคญซงหากมการหยดชะงกเกดขน อาจสงผลกระทบตอ

การดำาเนนงาน ชอเสยง และผลการดำาเนนงาน โดยองคกรควรกำาหนดหลกเกณฑทชดเจนในการพจารณาความสำาคญ

ของงานทสำาคญดวย


3. การกำาหนดเปาหมายสำาหรบการฟนฟการดำาเนนงาน(RecoveryObjectives)

3.1 การกำาหนดระยะเวลาหยดดำาเนนงานทยอมรบได (Recovery Time Objectives)

องคกรควรกำาหนดระยะเวลาหยดดำาเนนงานทยอมรบได (Recovery Time Objectives) ของแตละงาน

ทสำาคญ และจดลำาดบความสำาคญของงานทสำาคญ และกำาหนดระยะเวลาในการเรยกคนการดำาเนนงาน โดยระยะเวลา

หยดดำาเนนงานทยอมรบไดตองไดรบความเหนชอบจากผบรหารขององคกร

3.2 การกำาหนดกลยทธการเรยกคนการดำาเนนงานใหกลบสภาวะปกต (Recovery Strategy)

องคกรควรนำาผลทไดจากการวเคราะหผลกระทบทางภารกจมาพจารณา กำาหนดกลยทธการเรยกคน

การดำาเนนงานทเหมาะสม เพอใหบรรลตามเปาหมายทไดกำาหนดไว โดยตองจดสรรทรพยากรและงบประมาณแก

หนวยงานทเกยวของอยางเพยงพอตอการดำาเนนงาน

4. การจดทำาแผนประคองกจการ(BusinessContinuityPlanning:BCP)

แผนประคองกจการ (Business Continuity Plan : BCP) คอ แผนงานทเปนลายลกษณอกษรทกำาหนด

ขนตอนการดำาเนนการ เพอรองรบหรอเรยกคนการดำาเนนงานใหกลบสภาวะปกต เพอชวยใหภารกจสามารถดำาเนนได

อยางตอเนอง โดยแผนรองรบการดำาเนนภารกจอยางตอเนองอาจรวมถงการซอมแซม การสรางขนใหมของระบบงาน

อาคารสถานท หรอระบบสาธารณปโภคทเสยหาย ใหกลบอยในสถานะทสามารถใชดำาเนนภารกจเปนปกตได ทงน

ทกหนวยงานทเกยวของตองมสวนรวมในการทำาแผนประคองกจการของตนเอง โดยแผนประคองกจการทงหมด

ควรเกบไวทผรบผดชอบงานอยางนอยหนงชด และนอกสถานททำาการอกอยางนอยหนงชด

แผนประคองกจการ จำาเปนตองครอบคลมทกงานทสำาคญในองคกร รวมถงผใหบรการหลกทเกยวของ และ

ปรบปรงใหเปนปจจบนเสมอ เพอสามารถนำาไปดำาเนนงานไดตรงตามเปาหมายเมอตองการ ซงควรมรายละเอยด ดงน

(1) การชบงสายงานการสอสาร

(2) ภารกจ และขอมลทใชอางองทสำาคญ

(3) บทบาทและความรบผดชอบของผมอำานาจหนาททงในขณะทเกดและภายหลงการเกดอบตการณ

(4) แนวทางและหลกเกณฑประกาศใชแผน

(5) วธการทจะประกาศใชแตละแผน

(6) จดนดพบ และสถานทสำารอง รายชอบคคลทตองตดตอทเปนปจจบน และทรพยากรทจำาเปนตองใช

เพอรองรบเหตการณตางๆ

(7) กระบวนการทใช เพอถอนตวออกเมอเหตการณยตลง

(8) รายละเอยดทสำาคญทใชในการตดตอผมสวนไดสวนเสยหลกทสำาคญ

(9) รายละเอยดทใชในการจดการกบผลกระทบทตามมาทนททภารกจหยดชะงก

(10) รายละเอยดทใชเพอการจดการกบอบตการณ

(11) รายละเอยดทเกยวกบวธการสอสารภายใตสถานการณตางๆขององคกรกบเจาหนาท บคลากร และ

ญาต ผมสวนไดสวนเสยรวมถงการตดตอในกรณฉกเฉน

(12) รายละเอยดเกยวกบสอมวลชน เมอเกดอบตการณขน

(13) วธการบนทกขอมลทสำาคญเกยวกบอบตการณ การดำาเนนการและการตดสนใจทไดดำาเนนการไปแลว

(14) รายละเอยดเกยวกบการดำาเนนการภารกจทจำาเปนดำาเนนการตอทตองใช

(15) จดลำาดบความสำาคญของกจกรรม หรอกระบวนการหลกในการฟนฟ โดยพจารณาจากกจกรรม หรอ

กระบวนการหลก ระยะเวลา และระดบการฟนคนทจำาเปนในการดำาเนนภารกจอยางตอเนอง


5. การตดตอสอสารและการฝกอบรม(CommunicationandTrainings)

5.1 การตดตอสอสาร

องคกรควรมการวางแผนการตดตอสอสารกบผเกยวของทงภายในและภายนอกองคกร ตลอดจน

พจารณาความเปนไปไดในการเกดผลกระทบตอผทเกยวของเมอเกดการหยดชะงกขนดวย เพอสามารถแจงเหตได

ทนทวงทและปองกนมใหเกดความตนตระหนกตอสาธารณชน โดยในแผนการสอสารควรระบผรบผดชอบ ขอบเขต

อำานาจหนาทในการสอสาร ขนตอน และชองทางในการสอสาร ระดบของขอมลทเปดเผย รายชอและเบอรโทรศพทของ

ผปฏบตงานและผเกยวของภายนอก โดยอาจจดทำาในลกษณะผงรายชอ (Call Tree) โดยในแผนการตดตอสอสารควร

ระบแนวทางการตดตอสอสารกบผทเกยวของทงภายในและภายนอก และ/หรอในตางประเทศหากการหยดดำาเนนงาน

ดงกลาวมผลกระทบตอองคกรระหวางประเทศ

5.2 การฝกอบรมและประชาสมพนธ

องคกรควรจดการฝกอบรมแผนประคองกจการใหแกผปฏบตงานและผมสวนเกยวของกบการดำาเนนงาน

อยางสมำาเสมอ โดยแผนการฝกอบรมควรครอบคลมแผนการฝกอบรมของทกภารกจทสำาคญโดยรวม เพอใหมนใจวา

ผปฏบตงานและผมสวนเกยวของทกคนมความเขาใจ และรบทราบถงบทบาทความรบผดชอบของตนหากเกดเหตการณ

หยดชะงกการดำาเนนงาน

องคกรควรจดใหมการประชาสมพนธแผนประคองกจการ โดยมการระบขนตอนและวธการ

ประชาสมพนธทชดเจน เพอใหผปฏบตงานและผมสวนเกยวของไดรบทราบ นอกจากน ผปฏบตงานควรระบขนตอน

และวธการประชาสมพนธแกประชาชนและผปฏบตงานเมอเกดเหตการณหยดชะงกการดำาเนนงาน เพอสราง

ความเชอมนวาองคกรยงคงใหบรการตามภารกจอยางตอเนองได

6. การทดสอบและทบทวนแผนประคองกจการ(TestingandReviewing)

6.1 องคกรควรกำาหนดแผนงาน ในการทดสอบแผนประคองกจการอยางชดเจน สอดคลองกบสถานการณ

ปจจบน นโยบาย และยทธศาสตรขององคกร และใหมการทดสอบภารกจงานทสำาคญอยางนอยปละ 1 ครง หรอเมอ

มการเปลยนแปลงปจจยทมผลตอความเสยงในการเกดการหยดชะงกของการดำาเนนงาน เพอใหมนใจวาแผนประคอง

กจการมประสทธภาพและสามารถนำาไปใชปฏบตไดจรง โดยอาจพจารณาจากปจจยตางๆ เชน ความสำาคญของงาน

บทบาทขององคกรตอการเปนศนยกลางของภารกจ การเปลยนแปลงทสำาคญทงเหตการณและ/หรอปจจยทจะม

ผลกระทบทมาจากภายในและภายนอก เปนตน โดยองคกรควรใหผทเกยวของในทกระดบมสวนรวมในการทดสอบ

แผนประคองกจการดวย

6.2 การทดสอบและทบทวนแผนประคองกจการ ควรครอบคลมอยางนอยในประเดน ดงน

6.2.1 วตถประสงคและขอบเขตของการทดสอบ

6.2.2 สถานการณจำาลองทใชทดสอบ

6.2.3 ระยะเวลาในการทดสอบ

6.2.4 ขนตอนการอพยพพนกงาน

6.2.5 แผนการสอสาร

6.2.6 การสำารองและฟนฟขอมลทสำาคญ

6.2.7 ความพรอมของอาคารสถานท และทรพยากรทจำาเปน

6.2.8 ความพรอมของศนยปฏบตงานสำารองในเวลาทกำาหนด

6.2.9 การกลบสภาวะปกตของงานทสำาคญ


6.3 องคกรควรจดใหมการเกบขอมลผลการทดสอบ เพอเทยบเคยงกบเปาหมายทไดกำาหนดไว (Gap Analysis) เพอใชประเมนผลการทดสอบ และพฒนาประเมนประสทธภาพของแผนประคองกจการและรายงานผล การทดสอบตอคณะกรรมการ

6.4 องคกรควรจดใหมการประเมนและทบทวนแผนประคองกจการ ทมาจากหนวยงานภายนอกทมความเชยวชาญหรอหนวยงานภายในทมความรความสามารถ และมความเปนอสระ รายงานผลการประเมนและทบทวน แผนประคองกจการ และควรปรบปรงแผนและขอมลหรอเอกสาร อยางนอยปละ 1 ครง

6.5 หากองคกร ใชบรการจากผใหบรการหลกหรอใชบรการดานสาธารณปโภคหลกทสำาคญ เชน ไฟฟา นำาประปา การสอสาร โทรคมนาคม เปนตน องคกรควรจดใหมการทดสอบแผนประคองกจการรวมกบผใหบรการหลกหรอหนวยงานดงกลาวดวย

5. การจดทำาแผนสำารองฉกเฉน เพอใหสวนราชการดำาเนนงานไดอยางตอเนอง ตามการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ(PublicSectorManagementQualityAward:PMQA)

รฐบาลเหนชอบใหนำาการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (Public Sector Management Quality Award : PMQA) มาใชเปนกรอบการบรหารจดการองคการ ทสำานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ ไดสนบสนนใหสวนราชการนำาไปใชในการประเมนองคกรดวยตนเองทครอบคลมภาพรวมในทกมต เพอยกระดบคณภาพการบรหารจดการใหเทยบเทามาตรฐานสากล

ปงบประมาณ 2554 จนถงปจจบน ไดกำาหนดใหสวนราชการดำาเนนการตามตวชวด “ระดบความสำาเรจของการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ” ตามคำารบรองการปฏบตราชการ โดยมงเนนใหหนวยงานราชการปรบปรงองคการอยางรอบดานและอยางตอเนอง ครอบคลมทง 7 หมวด คอ

หมวด1 การนำาองคการ - เปนการประเมนการดำาเนนการของผบรหารในเรองวสยทศน เปาประสงค คานยม ความคาดหวงในผลการดำาเนนการ การใหความสำาคญกบผรบบรการและผมสวนได สวนเสย การกระจายอำานาจการตดสนใจ การสรางนวตกรรมและการเรยนรในสวนราชการ การกำากบดแลตนเองทด และดำาเนนการเกยวกบความรบผดชอบตอสงคมและชมชน

หมวด2 การวางแผนเชงยทธศาสตร - เปนการประเมนวธการกำาหนดและถายทอดประเดนยทธศาสตรเปาประสงคเชงยทธศาสตร กลยทธหลก และแผนปฏบตราชการ เพอนำาไปปฏบตและวดผลความกาวหนาของการดำาเนนการ

หมวด3 การใหความสำาคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย- เปนการประเมนการกำาหนดความตองการ ความคาดหวง และความนยมชมชอบ การสรางความสมพนธและการกำาหนดปจจยสำาคญททำาใหผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยมความพงพอใจ

หมวด4 การวด การวเคราะห และการจดการความร - เปนการประเมนการเลอก รวบรวมวเคราะหจดการ และปรบปรงขอมลและสารสนเทศ และการจดการความรเพอใหเกดประโยชนในการปรบปรงผลการดำาเนนการขององคการ

หมวด5 การมงเนนทรพยากรบคคล- เปนการประเมนระบบงาน ระบบการเรยนร การสรางความผาสกและแรงจงใจของบคลากร เพอใหบคลากรพฒนาตนเองและใชศกยภาพอยางเตมทตามทศทางองคการ

หมวด6 การจดการกระบวนการ - เปนการประเมนการจดการกระบวนการการใหบรการ และกระบวนการอนทชวยสรางคณคาแกผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยและกระบวนการสนบสนน

เพอใหบรรลพนธกจขององคการ


หมวด7 ผลลพธการดำาเนนการ - เปนการประเมนผลการดำาเนนการและแนวโนมของสวนราชการใน

มตดานประสทธผล มตดานคณภาพการใหบรการ มตดานประสทธภาพ และมตดานการพฒนา

องคการ

สำาหรบหมวด 6 การจดการกระบวนการ มกจกรรมหนงทสำาคญ คอ สวนราชการตองมระบบรองรบภาวะฉกเฉน

ตางๆ ทอาจเกดขนและมผลกระทบตอการจดการกระบวนการเพอใหสวนราชการจะสามารถดำาเนนงานไดอยาง

ตอเนอง ซงมรายละเอยด คอ

1. สวนราชการมวธการเพอทำาใหมนใจวาระบบงานและสถานททำางานมการเตรยมความพรอมตอภยพบต

หรอภาวะฉกเฉน และระบบการเตรยมความพรอมตอภยพบต และภาวะฉกเฉน ซงไดคำานงถงการปองกน การจดการ

ความตอเนองของการดำาเนนการ และการทำาใหคนสสภาพเดม ภยพบต และภาวะฉกเฉนอาจเกยวของกบสภาพอากาศ

สาธารณปโภค ความปลอดภย การจราจล หรอเกดจากภาวะฉกเฉนในระดบทองถนหรอระดบชาต

2. การจดทำาแผนสำารองฉกเฉน เปนการมองภาพรวมในระดบองคกร ไมไดยดตามโครงการหรอกระบวนงาน

วามกโครงการ แตจะเกยวเนองกบกระบวนการวาแมจะมภาวะฉกเฉนเกดขน สวนราชการตองมนใจไดวา จะสามารถ

ปฏบตงานตอไปได แผนสำารองฉกเฉนอาจครอบคลม เรอง ระบบไฟฟา ฐานขอมลถก Hack หนวยงานมแผนฉกเฉน

หรอไม (อปสรรคตอการทำางาน) เวลาไฟใหม นำาทวม ฐานขอมลลม การชมนมทางการเมอง สถานททำางานถกปดลอม

บางหนวยงานอาจคำานงถงเรองอนๆ ขนอยกบพนธกจ เชน การสอสาร คลนความถ เปนตน

3. สำาหรบประเดนการจดทำาระบบรองรบภาวะฉกเฉนครอบคลมถงสวนราชการประจำาจงหวดหรอไมนน

ขนอยกบการพจารณาวาการดำาเนนงานของจงหวดดงกลาว มผลตอการดำาเนนงานในสวนกลางหรอไม ซงหากวเคราะหแลว

เหนวา หากจงหวดไมสามารถดำาเนนการได จะทำาใหเกดผลกระทบ หรอผลเสยหายกบสวนกลางดวย กควรวางระบบ

ใหครอบคลมเพอปองกนความเสยหายทอาจจะเกดขน


2.5 บทบ�ทและหน�ทหลกของหนวยง�นภ�ครฐ รฐวส�หกจ และเอกชน

กระทรวงสาธารณสข

1. สนบสนนการเตรยมความพรอมและฝกซอมแผนรบมอโรคระบาดในระดบชาต และระดบภมภาค

2. นำาเสนอขอมลเพอพจารณาการประกาศภาวะโรคระบาด และประกาศเขตตดโรค รวมทงระดบความ

รนแรงของการระบาด

3. สำารวจ จดหาทรพยากร รวมทงประสานความรวมมอดานการแพทยและการสาธารณสข

4. ปรบปรงขอมลดานสถานพยาบาล บคลากร อปกรณทางการแพทย ใหทนสมยอยเสมอ รวมทงขอมล

พนทปลอดภยเพอรองรบการอพยพถามความจำาเปน

5. จดเตรยมกำาลงคน วสด อปกรณ เครองมอ เครองใช เวชภณฑ หองปฏบตการ สถานพยาบาลใหม

ความพรอม

6. จดระบบและเครอขายบรการทางการแพทยฉกเฉนทวประเทศ ทมความพรอมชวยเหลอผประสบภย

7. จดบรการรกษาพยาบาล การอนามย การสขาภบาล การปองกนโรค แกผประสบภย

8. จดใหมระบบการเฝาระวงโรคทเขมแขง มชดเคลอนทเรวเพอสอบสวนและควบคมโรคไดทนท

9. ใหความรแกประชาชนในการปองกนและควบคมโรค และดานการรกษาพยาบาลเบองตน

10. จดระบบเตอนภยการระบาด โดยใชเทคโนโลยการสอสารททนสมย และเชอมโยงขอมลกบหนวยงาน

และเครอขายทเกยวของ

11. รวมสำารวจความเสยหาย และความตองการของผประสบภย

12. รวมฟนฟความเสยหายเบองตน รวมถงการฟนฟสภาพจตใจของผปวย และครอบครวของผปวยและ

ผเสยชวต

13. ประสานความรวมมอกบหนวยงานและองคกรระหวางประเทศ เพอการเตรยมความพรอมและ

การรบมอแกไขปญหาโรคตดตออบตใหม สงเสรม สนบสนนการพฒนาบคลากรแกหนวยงานและภาคสวนตางๆ

เพอสรางความเขาใจการเตรยมความพรอมตามแผนยทธศาสตร

14. รวมจดทำา ประสาน และขบเคลอนนโยบาย ยทธศาสตร และมาตรการทเกยวของ โดยความรวมมอ

ของหนวยงานทกภาคสวน เพอใหบรรลวตถประสงคของแผนยทธศาสตร

15. สนบสนนการจดทำาแผนประคองกจการภายในองคกร เพอเตรยมความพรอมรบการระบาดของ

โรคตดตออบตใหมทวประเทศ

กระทรวงเกษตรและสหกรณ

1. จดระบบปศสตวทปลอดโรค แกผเลยงสตวและผประกอบการ ทงในภาคเกษตร และภาคอตสาหกรรม

2. ปองกนควบคมโรคระบาดสตว

3. ควบคม ตรวจสอบการเคลอนยายสตว และซากสตว

4. จดใหมระบบเตอนภยการระบาดของโรคในสตว

5. จดใหมระบบการทำาลายสตว การจดการซากสตว ตลอดจนการคาสตวทมมาตรฐาน

6. พฒนาบคลากร ถายทอดความรใหแกเกษตรกร ผประกอบการ ลกจางในกจการเลยงสตว

7. เตรยมกำาลงคน วสด อปกรณ เครองมอ เครองใช เวชภณฑ หองปฏบตการเพอการปองกน ควบคม

และรกษาโรคตดตออบตใหม


8. จดใหมระบบเฝาระวงโรคในสตว 9. จดใหมชดเฉพาะกจเพอควบคมโรค ประจำาการทวทกพนท 10. รวมจดทำา ประสาน และขบเคลอนนโยบาย ยทธศาสตร และมาตรการทเกยวของ โดยความรวมมอ

ของหนวยงานทกภาคสวน เพอใหบรรลวตถประสงคของแผนยทธศาสตร 11. จดทำาแผนประคองกจการภายในองคกร เพอเตรยมความพรอมสำาหรบการระบาดของโรคตดตออบตใหม กระทรวงมหาดไทย 1. สนบสนนและอำานวยความสะดวกในการเตรยมความพรอมและการฝกซอมแผนรบการระบาดของ

โรคตดตออบตใหมของประเทศ 2. ประสานงาน สงการ ใหการสนบสนนแกจงหวด หนวยงานทองถน ในการจดหาวสด อปกรณ เครองมอ

เครองใช เพอการปองกนและบรรเทาสาธารณภย 3. อำานวยการ กำากบ ดแล ชวยเหลอผประสบภยในดานเครองอปโภค บรโภค สวสดการอนๆ ใหทวถง

รวดเรว ทนตอเหตการณ 4. ดำาเนนการอพยพ จดหาแหลงพกพงชวคราวสำาหรบประชาชนทประสบสาธารณภย 5. ประกาศภยพบต ใหความชวยเหลอผประสบภยตามระเบยบกระทรวงการคลงฯ 6. รกษาความสงบเรยบรอย คมครองความปลอดภย ปองกนและระงบการแตกตนเสยขวญของประชาชน 7. สงเคราะหผประสบภย ประสานการสนบสนนจากองคกรการกศล และภาคเอกชน 8. รวมจดทำา ประสาน และขบเคลอนนโยบาย ยทธศาสตร และมาตรการทเกยวของ โดยความรวมมอ

ของหนวยงานทกภาคสวน เพอใหบรรลวตถประสงคของแผนยทธศาสตร 9. สนบสนนการจดทำาแผนประคองกจการภายในองคกร เพอเตรยมความพรอมสำาหรบการระบาดของ

โรคตดตออบตใหมทวประเทศ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 1. เฝาระวง ปองกน ควบคมโรคตดตอในสตวปา และสตวในธรรมชาต 2. พฒนาแหลงทรพยากรธรรมชาตและสภาพแวดลอมใหมความมนคง ยงยน ไมเสยงตอการเกดภย 3. ตดตาม ตรวจสอบ ประเมนผลกระทบสงแวดลอมจากการตกคางจากปญหาโรคตดตออบตใหม 4. ดำาเนนการฟนฟและรกษาสงแวดลอมใหมความสมดล เหมาะสมตอการดำารงชวตของประชาชนและ

สงมชวต 5. รวมจดทำา ประสาน และขบเคลอนนโยบาย ยทธศาสตร และมาตรการทเกยวของ โดยความรวมมอ

ของหนวยงานทกภาคสวน เพอใหบรรลวตถประสงคของแผนยทธศาสตร 6. จดทำาแผนประคองกจการภายในองคกร เพอเตรยมความพรอมสำาหรบการระบาดของโรคตดตออบตใหม กระทรวงกลาโหม 1. อำานวยการ ประสานงาน สงการ กำากบดแลการปฏบตของสวนราชการกระทรวงกลาโหม ในการชวยเหลอ

ผประสบภยพบต รวมทงการแกไขปญหาเฉพาะหนาการฟนฟบรณะความเสยหาย ทงในสวนกลาง สวนภมภาค ใหเปนไปอยางรวดเรว มเอกภาพและประสทธภาพ (รวมทงสนบสนนหนวยงานราชการทเกยวของในการแกไขปญหาเฉพาะหนา)

2. ใหความชวยเหลอผประสบภยพบต ตามระเบยบกระทรวงการคลงฯ 3. อำานวยการ ดำาเนนการใหมการประชาสมพนธ โดยใชเครองมอของสวนราชการในกระทรวงกลาโหม

หรอผานสอมวลชนอนๆ เพอเตอนภย รายงานสถานการณของเหตการณตางๆ ทเกดขน รวมทงใหคำาแนะนำา ใน การปฏบตแกผประสบภยพบต

4. สนบสนน อำานวยความสะดวกในการเตรยมความพรอมและการฝกซอมแผนรบการระบาดของ โรคตดตออบตใหมทวประเทศ


5. สนบสนนทางดานการแพทยและอนๆ ตามทไดรบการรองขอ 6. รวมจดทำา ประสาน และขบเคลอนนโยบาย ยทธศาสตร และมาตรการทเกยวของ โดยความรวมมอ

ของหนวยงานทกภาคสวน เพอใหบรรลวตถประสงคของแผนยทธศาสตร 7. จดทำาแผนประคองกจการภายในองคกร เพอเตรยมความพรอมสำาหรบการระบาดของโรคตดตออบตใหม กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย 1. จดเตรยมบคลากร อปกรณดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย 2. ศกษา คนควา สนบสนนการวจยและพฒนาเครองมอ รวมทงยาและวคซนสำาหรบการปองกนและแกไข

ปญหาโรคตดตออบตใหม 3. สนบสนนการจดการความร แกหนวยงานและเครอขายวจย เกยวกบโรคตดตออบตใหม 4. รวมจดทำา ประสาน และขบเคลอนนโยบาย ยทธศาสตร และมาตรการทเกยวของ โดยความรวมมอ


5. จดทำาแผนประคองกจการภายในองคกร เพอเตรยมความพรอมสำาหรบการระบาดของโรคตดตออบตใหม

กระทรวงการตางประเทศ

1. ประสานหนวยงาน องคการระหวางประเทศ เพอสนบสนนในการเจรจาการคาระหวางประเทศ

2. ประชาสมพนธเกยวกบการคดกรองผเดนทางระหวางประเทศ ณ ทาอากาศยาน หรอจดผานแดน

ระหวางประเทศ

3. สงเสรมความรวมมอระหวางประเทศในการปองกน ควบคม และรกษาสทธประโยชนของประเทศไทย

4. สรางความเขาใจทถกตองตอนานาประเทศเกยวกบสถานการณโรคในประเทศไทย




สำานกนายกรฐมนตร

1. จดทำาแผนปฏบตการเผยแพรประชาสมพนธ ประชาสมพนธสรางความรความเขาใจแกหนวยงาน

ภาครฐ ภาคเอกชน และประชาชน ทงในภาวะปกตและภาวะวกฤต




กระทรวงคมนาคม

1. ใหความรเกยวกบโรคตดตออบตใหม รวมทงวธการปองกนและควบคมการแพรระบาดของโรคใหแก

บคลากรทเกยวของกบการใหบรการขนสงสาธารณะ

2. ดำาเนนการปองกนและควบคมพนทและยานพาหนะ มใหเปนแหลงแพรเชอโรค รวมถงการจดพนท

เฉพาะสำาหรบการคดกรองและแยกผปวย เพอรองรบระบบการดแลรกษาทางการแพทยและสาธารณสขตอไป

3. กำาหนดมาตรการทเหมาะสมเพอปองกนการแพรระบาดของโรคตดตออบตใหม ในการใชบรการใน

ระบบขนสงสาธารณะทปลอดภย

4. ประชาสมพนธใหความรแกผใชบรการในระบบขนสงสาธารณะเกยวกบโรคตดตออบตใหม รวมถง

คำาแนะนำาการใชบรการขนสงสาธารณะทปลอดภย



6. สนบสนนยานพาหนะและพนกงานประจำายานพาหนะ เพอใชในการเคลอนยายผตองสงสยหรอผปวย

7. จดอำานวยความสะดวกการเดนทางในเสนทางและยานพาหนะใหแกเจาหนาทปฏบตการในเสนทาง

ความรบผดชอบ

8. ใหความรวมมอและสนบสนนการขบเคลอนนโยบาย ยทธศาสตร และมาตรการทเกยวของ รวมทง

การฝกซอมการปฏบต เพอใหบรรลวตถประสงคของแผนยทธศาสตร

กระทรวงแรงงาน

1. ใหนายจางจดการใหลกจางไดรบการอบรมและฝกปฏบต เพอสามารถทำางานไดอยางถกตองและ

ปลอดภยในสถานประกอบกจการ

2. จดเตรยม จดหา เกณฑแรงงานทมความรทางเทคนค เพอประโยชนในการปองกนและบรรเทาภย

3. รวมสนบสนนในการพฒนาและคมครองแรงงานในสถานประกอบการเลยงสตวปกและกจการ

ทเกยวของ

4. ใหความรดานอาชพแกครอบครวทประสบภย

5. สงเสรมการฝกอาชพระยะสน ใหกบลกจางและเกษตรกรทตองการเปลยนอาชพ ภายในสถาบนและ

ศนยพฒนาฝมอแรงงาน หรอสถานประกอบการทใหความรวมมอ รวมทงจดชดฝกอบรมเคลอนทเขาปฏบตการในพนท

เปาหมาย

6. สรางเครอขายตลาดแรงงาน จดหางานใหมใหกบแรงงานทมปญหาไมสามารถทำางานเดมตอไปได หรอ

ตองการเปลยนอาชพ

7. คมครองดแลสวสดการแรงงาน การประกนสงคม โดยตรวจเยยมประชาสมพนธ ใหผประกอบการ

กจการเลยงสตวทราบ และปฏบตตามกฎหมายแรงงาน

8. จดการดานพฒนากฎหมายและสวสดการแรงงานในภาวะวกฤต เชน คาตอบแทนการลาของลกจาง




กระทรวงศกษาธการและมหาวทยาลย

1. จดใหมการเรยนการสอนเกยวกบองคความรดานสขอนามย รวมถงโรคตดตออบตใหม แกนกเรยน นสต

นกศกษา

2. จดใหมการเรยนการสอนในพนทรองรบการอพยพประชาชน ตามความจำาเปน

3. สงเสรมใหนกเรยน นสต นกศกษา มบทบาทในการชวยเหลอ สนบสนนการปองกน และบรรเทา

สาธารณภย





สถาบนอดมศกษา(โรงพยาบาลสงกดคณะแพทยศาสตร)

1. รกษาพยาบาลผปวย พรอมทงเฝาระวงปองกนและควบคมการตดเชอในโรงพยาบาล

2. ตรวจวเคราะหโรคทางหองปฏบตการ รวมดำาเนนการในเครอขายการเฝาระวงโรค

3. ระดมนสต นกศกษา เพอชวยสนบสนน ชวยเหลอผปวยในภาวะฉกเฉน

4. จดหลกสตรการเรยนการสอน การแพทยและการสาธารณสข ใหครอบคลมเรองโรคตดตออบตใหม




กระทรวงพาณชย

1. จดใหมเครองอปโภคบรโภคอยางเพยงพอ

2. จดระบบการปนสวนและควบคมสนคาในภาวะขาดแคลน

3. ตรวจสอบผลตภณฑสตวทจำาหนายในตลาดและซปเปอรมารเกตใหมความปลอดภยตอผบรโภคและ

เปนมาตรฐานทวประเทศ

4. ประสานหนวยงาน องคการระหวางประเทศ เพอสนบสนนในการเจรจาการคาระหวางประเทศ


ของหนวยงานทกภาคสวนเพอใหบรรลวตถประสงคของแผนยทธศาสตรฯ


กระทรวงอตสาหกรรม

1. ใหความรวมมอสนบสนนขอมลเกยวกบโรงงานอตสาหกรรม

2. ใหความรวมมอการเผยแพรขาวสารเกยวกบการปองกนและควบคมโรคตดตอ



4. สนบสนนการจดทำาแผนประคองกจการภายในองคกร เพอเตรยมความพรอมสำาหรบการระบาดของ

โรคตดตออบตใหมของหนวยงานในสงกดและภาคธรกจเอกชน

กระทรวงพลงงาน

1. จดหาและผลตนำามนเชอเพลงและพลงงาน ใหเพยงพอตอความตองการในการปองกน แกไข

เตรยมความพรอมรบปญหาโรคตดตออบตใหม




กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

1. จดทำา และสนบสนนอปกรณ เครองมอ เครองใชในการสอสาร

2. จดชองทางการสอสารหลก ชองทางสอสารสำารอง เพอใชในภาวะฉกเฉน

3. สนบสนนกำาลงคนเพอบรหารตดตอสอสารไดตลอดระยะเวลา ระหวางพนทเกดภย กบพนทภายนอก

เพอใหความชวยเหลอไดทนเวลา





กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย

1. เสรมสรางเครอขายดานการพฒนาสงคมและสวสดการสงคม

2. ฟนฟจตใจใหแกผประสบภย




สำานกงานตำารวจแหงชาต

1. รกษาความสงบเรยบรอย ความปลอดภยในชวตและทรพยสนของประชาชน ใหบรการทางสงคม

2. ประเมนสถานการณ วางแผนปฏบตการ เตรยมจดกำาลงปฏบต เตรยมการอำานวยการ ใหการสนบสนน

แลกเปลยนขาวสารระหวางหนวยปฏบตการ

3. จดระบบจราจร กรณเสนทางคมนาคมถกตดขาด หรอมสงกดขวางสนบสนนการปฏบตงานของหนวยงาน

อน ดำาเนนการใหการชวยเหลอบรรเทาทกขเมอเกดภย

4. ดแลการดำาเนนงานของดานตรวจคนเขาเมอง




กระทรวงยตธรรม

1. ปรบปรงแกไขและเสนอกฎหมาย เพอลดการแพรกระจายของโรค

2. ใหความเปนธรรมกบเจาหนาทผปฏบตงาน และประชาชนโดยสอดคลองกบสถานการณ การระบาด


ของหนวยงานทกภาคสวน เพอใหบรรลวตถประสงคของแผนยทธศาสตรฯ


กระทรวงวฒนธรรม

1. ประชาสมพนธเพอเสรมสรางวฒนธรรม และจตสาธารณะ ในการปองกนและควบคมการแพรระบาด

ของโรค




กระทรวงการคลง

1. สนบสนนงบประมาณ และเอออำานวยใหความสะดวกในระเบยบการเบกจายเงนงบประมาณ


ของหนวยงานทกภาคสวนเพอใหบรรลวตถประสงคของแผนยทธศาสตรฯ



กระทรวงการทองเทยวและกฬา

1. ประชาสมพนธเพอใหเกดความมนใจแกนกทองเทยว

2. จดมาตรการชวยเหลอนกทองเทยวผประสบภย




การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทยการไฟฟานครหลวงและการไฟฟาสวนภมภาค

1. อำานวยความสะดวกในดานการใหพลงงานไฟฟาขณะเกดภย

2. ควบคมและปองกนอนตรายอนอาจเกดจากกระแสไฟฟาในขณะเกดภย




การประปานครหลวงการประปาสวนภมภาคและการประปาอนๆ

1. อำานวยความสะดวกในดานการประปา ใหมนำาดมนำาใชตามปกต

2. ควบคมและปองกนอนตรายอนเกดจากการประปาชำารด รวไหล พรอมดดแปลง แกไข ใหทนตอ

เหตการณในขณะเกดภย




สภากาชาดไทย

1. จดหาและเตรยมโลหต ยา เวชภณฑ วสดอปกรณตางๆ ตลอดจนเครองอปโภคบรโภค เพอใชบรรเทา

ทกข และสงเคราะหผประสบภย

2. ฝกอบรมเจาหนาท สมาชกสภากาชาดไทย อาสากาชาด เหลากาชาดจงหวด รวมทงประชาชน เพอ

เตรยมพรอมรบภยพบต โดยใหความรเกยวกบการปฐมพยาบาลและการสาธารณสข เพอใหสามารถชวยเหลอตนเอง

และผอนไดเมอประสบภย




สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย สภาหอการคาไทย สมาคมธนาคารไทย และสมาคมโรงพยาบาล

เอกชน

1. ใหการสนบสนนชวยเหลอแกศนยปฏบตการระดบประเทศ ในการปองกนและควบคมการระบาดของ


2. รวมปฏบตงานตามททางราชการรองขอ





มลนธสงเสรมการศกษาไขหวดใหญ

1. สงเสรมการพฒนาบคลากร ทงภาครฐ และภาคธรกจ ใหมความรและสามารถเตรยมความพรอมสำาหรบ

การระบาดของโรคตดตออบตใหม

2. รวมเผยแพรความรและความเขาใจแกประชาชนทวไป ผานชองทางตางๆ รวมทง ทางสอสารมวลชน

และเวบไซต

3. ใหความรวมมอกบทางราชการในภารกจอนๆ เมอไดรบการรองขอ

ภาคเอกชนองคกรเอกชนสมาคมและมลนธอนๆทเกยวของและภาคประชาชน

1. ใหการสนบสนนชวยเหลอ และใหความรวมมอในการปฏบตงานของหนวยงานภาครฐ

2. ใหความรวมมอในเครอขายการปฏบตงาน และการสอสารประชาสมพนธ เผยแพรความรสรางความ

รวมมอในหมประชาชนและประชาสงคม เพอการเฝาระวง ปองกนและควบคมโรคตดตออบตใหม


บทท 3แผนประคองกจก�ร

ภ�ยในองคกร


บทท 3 แผนประคองกจก�รภ�ยในองคกร

3.1 คว�มหม�ย และวตถประสงค

3.1.1 ความหมาย “แผนประคองกจการ” (Business Continuity Plan : BCP) หมายถง แผนงานทเปนลายลกษณ

อกษร โดยกำาหนดขนตอนและวธการดำาเนนการทชดเจน เพอรองรบหรอเรยกคนการดำาเนนงานใหกลบสภาวะปกต จะเปนการสรางความมนใจวาการปฏบตงานปกตสามารถดำาเนนงานไดอยางตอเนอง เมอมเหตการณตางๆ ททำาให การปฏบตงานปกตตองหยดชะงก เชน อบตเหต ภยธรรมชาต อคคภย อทกภย การกอเหตวนาศกรรม หรอการระบาดของโรคตดตอรายแรง เปนตน

แผนประคองกจการ เปนเครองมอสำาคญทจะบรรเทาความรนแรงเมอเกดเหตการณดงกลาวใหดำาเนนการตอไปไดในเวลาทเหมาะสม โดยการปรบปรงระบบงานในองคกร อาคารสถานท หรอระบบสาธารณปโภค ฯลฯ ทงนในกระบวนการจดทำาแผน ควรไดรบความรวมมอและการยอมรบจากบคลากรในองคกร สงทสำาคญสำาหรบวธการเกบรกษา ควรจดเกบรกษาแผนนไวอยางนอย 2 ชด โดยอยทผรบผดชอบงานหนงชด และเกบสำาเนาไวนอกสถานท ทำางานอกหนงชด

แผนประคองกจการ ตองครอบคลมทกภารกจงานทสำาคญและจำาเปนในองคกร และผใหบรการหลกทเกยวของมการปรบปรงแผนใหเปนปจจบนอยเสมอเพอสามารถนำาไปดำาเนนงานไดตรงตามเปาหมายเมอตองการ โดยควรมรายละเอยดครอบคลมประเดนดงน

(1) ขนตอนรายละเอยดการดำาเนนงาน เมอมการหยดชะงกของภารกจงานทสำาคญ เพอใหสามารถกลบมาดำาเนนการไดตามระยะเวลาทกำาหนด


(2) ทรพยากรทจำาเปนสำาหรบปฏบตงาน เชน บคลากร อปกรณคอมพวเตอร โทรศพท โทรสาร เครองใชในสำานกงาน เอกสารสญญา และกรมธรรมประกนภย เปนตน

(3) แผนการตดตอสอสารกบผเกยวของทงภายใน และภายนอกองคกร (4) แผนการจดตงศนยปฏบตงานสำารอง (Alternate Sites) ตามความจำาเปน โดยศนยปฏบตงาน

สำารองควรอยหางจากศนยปฏบตงานหลกพอทจะไมไดรบผลกระทบเดยวกน และไมควรใชสาธารณปโภคจากแหลงเดยวกน เพอปองกนเหตการณทมผลกระทบในวงกวาง โดยศนยปฏบตงานสำารองตองมความพรอมในการใชงานไดตลอดเวลา และสามารถรองรบเหตการณความเสยหายในระยะยาวได

(5) องคกรตองมนใจวาแผนประคองกจการ มความสอดคลองกบแผนประคองกจการของประเทศดวย

3.1.2วตถประสงค 1) เพอจดการหรอบรรเทาความรนแรง จากเหตการณ/ภยพบตตางๆ และโรคตดตอรายแรงได 2) เพอลดผลกระทบทางการเงน กฎหมาย ชอเสยง และผลกระทบอนทอาจเกดขนตอองคกรและประเทศ 3) เพอใหคณะกรรมการบรหารขององคกรเกดความตระหนก มความเขาใจสามารถเขามามสวนรวม

ในการกำาหนดนโยบาย มาตรฐาน และกระบวนการทำางานของทงองคกรใหกลบคนสภาวะปกตไดอยางรวดเรว 4) เพอใหองคกรสามารถปฏบตงานตอไปได ทงดานการฝกอบรม การวจย การบรการ และการ

สนบสนนงานอนๆ ภายใตทรพยากรทมอยางจำากด จากบคลากร อปกรณทจำาเปน และอปกรณการสอสาร

5) องคกรตางๆ สามารถปรบแนวทางปฏบตตามแผนน ใหเหมาะสมกบบทบาทหนาทของแตละองคกร


3.2 แนวท�งก�รจดทำ�แผนประคองกจก�ร

การจดทำาแผนประคองกจการเพอเตรยมความพรอม สำาหรบการระบาดของโรคตดตออบตใหม สาระสำาคญของแผนควรประกอบดวยเนอหาครอบคลมทง 6 ดาน ดงน

ดานท1การรบมอกบผลกระทบของการระบาดใหญตอองคกร 1.1 กำาหนดผประสานงานหลกและทมงานรบผดชอบเรองการระบาดของโรคตดตออบตใหม โดยกำาหนด

บทบาทหนาท และการตอบสนองตอสถานการณ ทงนใหมผแทนจากบคลากรรวมในกระบวนการวางแผนดวย 1.2 กำาหนดบคลากร และปจจยเฉพาะทมความจำาเปนตอการดำาเนนธรกจ เชน วตถดบ การจดสง การให

บรการ ผลตภณฑ ฯลฯ เพอมใหธรกจชะงกงนระหวางการเกดการระบาดของโรคตดตออบตใหม 1.3 ฝกอบรมและเตรยมบคลากรทดแทน ซงอาจเปนบคลากรจากองคกรคสญญา บคลากรรบผดชอบงาน

ดานอน หรอบคลากรทเกษยณอายแลว 1.4 พฒนาและเตรยมแผนตามสถานการณสมมต ทมผลใหความตองการดานการใหบรการ หรอผลตภณฑ

เพมขน และลดลง 1.5 ประมาณการผลกระทบจากการระบาดทมตอการเงนของธรกจ โดยใชสถานการณสมมตหลายแบบ

แผนประคองกจการภายในองคกร แผนเตรยมการเพอตอบสนองภายนอกองคกรทอาจมผลตอเสนทางการสงผลตภณฑ หรอพนทของหนวยผลต

1.6 ประมาณการผลกระทบจากการระบาดทมผลตอการเดนทางทงภายในประเทศ และระหวางประเทศ (มาตรการกกกนเขตชายแดน)

1.7 ตดตามขอมลเกยวกบการระบาดของโรคตดตออบตใหมจากองคกรสาธารณสข รวมทงการจดการกรณฉกเฉน ทงนควรมการประสานเชอมโยงกนดวย

1.8 จดทำาแผนการตดตอสอสารกรณฉกเฉน และมการปรบเปลยนเปนระยะอยางตอเนอง ในแผนตองระบคนสำาคญทตองตดตอ ตามวงจรการดำาเนนธรกจ ไดแก Supplier ลกคา ตลอดจนการสอสารความคบหนาของธรกจ และความเปนไปของบคลากร

1.9 ทดสอบความพรอมของแผน และการปฏบตงานตามแผน โดยทำาการซอมแผนชนดบนโตะ หรอซอมแผน แบบฝกปฏบตจรง

ดานท2การรบมอกบผลกระทบของการระบาดใหญตอบคลากรและลกคา 2.1 คาดการณและอนญาตใหบคลากรหยดงานในชวงการระบาดใหญ (การหยดงานอาจเกดจากหลาย

สาเหต เชน บคลากรปวยเอง คนในครอบครวปวย มาตรการกกกนและจำากดพนทการระบาด โดยกำาหนดใหโรงเรยน/องคกรปดทำาการ การปดถนนหรอเสนทางสาธารณะ)

2.2 กำาหนดแนวทางในการปฏบตตนเพอลดการตดตอจากคนสคน ไดแก การทกทายกนโดยการจบมอ การจดทนงในหองประชม การใชพนททำางานรวมกน

2.3 บคลากรทมความเสยงควรไดรบการฉดวคซนปองกนโรคประจำาป (ถาม) 2.4 ประเมนวาบคลากรสามารถเขาถงบรการสาธารณสขไดอยางสะดวกเพยงใด ในชวงเกดการระบาด 2.5 ประเมนวาบคลากรสามารถเขาถงบรการดานสขภาพจต และบรการดานสงคมอนๆ ทจำาเปนไดดเพยงใด

ในชวงการระบาด 2.6 ทำาบญชและรวบรวมบคลากร และลกคาทสำาคญทจำาเปนตองไดรบบรการเฉพาะ ไวในแผนเตรยม

ความพรอมดวย


ดานท3การกำาหนดหลกเกณฑทตองดำาเนนการในระหวางเกดการระบาด

3.1 จดทำาแนวทางเกยวกบการจายคาตอบแทนใหบคลากรทหยดงานเนองจากเจบปวยในชวงการระบาด

รวมทงหลกเกณฑในการรบบคลากรทหายจากการปวยดวยโรคตดเชอ กลบเขาทำางานใหม

3.2 จดทำาหลกเกณฑเรองการใชสถานททำางาน และชวโมงการทำางาน อาจใชการตดตอสอสารอนๆ หรอ

การสบหลกชวงเวลาทำางาน

3.3 จดทำาแนวทางในการปองกนการแพรกระจายของเชอในสถานททำางาน ไดแก สขวทยาสวนบคคลเรอง

การไอ/จาม การลางมอ การแยกคนทมอาการสงสยออกจากคนปกต

3.4 จดทำาแนวทางทตองดำาเนนการเมอมบคลากรทสงสยวาจะปวยดวยโรคตดตออบตใหม หรอกำาลงม

อาการปวยในสถานททำางาน เชน การควบคมการตดเชอ การแยกผปวย การใหหยดงาน

3.5 จดทำาหลกเกณฑหามการเดนทางไปในพนททมการระบาดทงในประเทศและตางประเทศ รวมทง

การยายบคลากรออกจากพนททมการระบาด และขอกำาหนดในการปฏบตตนของบคลากรทมาจากพนททมการระบาด

3.6 แตงตงผมอำานาจสงการ การสงสญญาณเตอนภย และแนวทางปฏบต ในการดำาเนนการตอบสนอง

ตามแผนอยางเครงครด การยตการปฏบตงาน การปดทำาการหนวยผลตในพนททมการระบาด รวมทงการถายโอนความร

เชงธรกจใหแกบคลากรทสำาคญ

ดานท4การจดสรรทรพยากรเพอการปองกนบคลากรและลกคาในระหวางเกดการระบาด

4.1 จดหาอปกรณปองกนการตดเชอใหเพยงพอใชในทกแหงขององคกร เชน หนากากอนามย ถงมอ สบ

นำายาฆาเชอ และภาชนะบรรจวสดใชแลวทตองกำาจด

4.2 จดหาเครองมอ/ชองทางการตดตอสอสารระหวางบคลากรและลกคา เชน โทรศพท วทยสอสาร โทรสาร

อนเตอรเนต ฯลฯ

4.3 จดหนวยใหคำาปรกษาดานสขภาพ และสามารถใหคำาแนะนำาเกยวกบการตอบสนองในกรณฉกเฉน

ไดทนทวงท

ดานท5การตดตอสอสารและการใหความรแกบคลากร

5.1 จดหา/พฒนาสอเพอการใหความรเบองตนเกยวกบการระบาดของโรคตดตออบตใหม เชน อาการ

อาการแสดง การตดตอของโรค รวมทงการปองกนตนเอง เชน การลางมอ มารยาทในการไอ จาม

5.2 จดการลด/บรรเทาความตนตระหนก และความหวาดวตกกงวลของบคลากร หรอจดการกบขาวลอ

ทไมถกตอง

5.3 การสอสารความรใหแกบคลากร โดยใชภาษาทเขาใจงาย และมความสอดคลองกบขนบธรรมเนยม

ประเพณและวฒนธรรม

5.4 เผยแพรขอมลใหบคลากรรและเขาใจถงการเตรยมความพรอมรบมอกบการระบาดของโรคตดตอ

อบตใหมและแผนการตอบสนองขององคกร

5.5 ใหความรเรองวธการดแลตวเอง และคนในครอบครว หากมอาการปวยทบาน

5.6 จดทำา/จดหาเวบไซด หรอศนยฮอตไลน ทใชในการสอสารเกยวกบสถานการณการระบาดใหญและ

วธการปฏบตตน เพอใหบคลากรในแตละแหงไดรบทราบขอมลทถกตองและทนเวลา รวมทงทราบถงจดประสานให

ความชวยเหลอ ในกรณประกาศภาวะฉกเฉน

5.7 กำาหนด/จดหา แหลงขอมลในชมชนทใหขอมลเกยวกบการระบาดของโรคตดตออบตใหมไดอยาง

เทยงตรงและฉบไว ตลอดจนสถานททสามารถใหบรการดานการปองกนและควบคมโรค เชน วคซน ยาตานไวรส


ดานท6การประสานงานกบองคกรภายนอกและการชวยเหลอชมชน

6.1 ประสานกบสำานกงานประกนสงคม องคกรสาธารณสข และสถานบรการสาธารณสขในชมชน

เพอแลกเปลยนแผนการเตรยมพรอมรบการระบาดของโรคตดตออบตใหมความเขาใจในแผนและการตอบสนองรวมกน

6.2 แลกเปลยนแผนจดการกบสถานการณฉกเฉนขององคกรกบองคกรสาธารณสขระดบจงหวดและประเทศ

เพอความเขาใจในศกยภาพและการดำาเนนงานตามแผนทกำาหนด

6.3 ใหขอมลกบองคกรสาธารณสขวาองคกรสามารถใหความชวยเหลอดานวสด อปกรณและอนๆ แกชมชน

เพอใชในภาวะฉกเฉน

6.4 แลกเปลยนแผนปฏบตการตอบสนองตอภาวะฉกเฉนกบองคกรธรกจอน สมาคมการคา และองคกร

ทเกยวของ เพอใหชมชนสามารถตอบสนองตอการระบาดของโรคตดตออบตใหมไดอยางมประสทธผล


ขนท1ทำาความเขาใจในภารกจขององคกร

ขนท2ระบความเสยงทอาจจะ

เกดขนกบองคกร

ขนท7ตรวจสอบแผน

ขนท6ประชาสมพนธแผน

ขนท5เตรยมการและปฏบตตามแผน

ขนท3ลดผลกระทบจากความเสยง

ขนท4วางมาตรการแกไขปญหาความเสยง

ดงรายละเอยดหนาถดไป

3.3 ขนตอนก�รจดทำ�แผนประคองกจก�ร

การจดทำาแผนประคองกจการ มขนตอนการดำาเนนงาน 7 ขนตอน ดงแผนภมท 9

แผนภมท9 ขนตอนการจดทำาแผนประคองกจการ


ำาแผนป





ตใหม

ขนท 1 ทำ�คว�มเข�ใจในภ�รกจขององคกรวตถประสงคขนท1:เพอวเคราะหกจกรรม/บรการ ทเปนภารกจสำาคญขององคกร

ตารางสำาเรจรปขนท1-ทำาความเขาใจในภารกจขององคกร

กจกรรม/บรการ

ทสำาคญขององคกร

ความจำาเปนของกจกรรม/บรการในภาวการณ

เกดการระบาดของโรคตดตออบตใหมสามารถดำาเนนกจกรรม

ภายนอกองคกรไดหรอไม

สงทตองการสนบสนน

ในกจกรรม/บรการทจำาเปนจำาเปน ไมจำาเปน

ระบรายการกจกรรม/บรการ

ทสำาคญขององคกร โดยเรยง

ลำาดบความสำาคญ

จำาแนกระบกจกรรม /บรการทจำาเปนตองดำาเนนการหรอไม

ในภาวการณเกดการระบาดของโรคตดตออบตใหม

ร ะบ ก จ ก ร รม /บร ก า รต าม

บทบาทหนาททมการบรการ

ภายนอกองคกร เชน บรการสง

สนคาถงบานสงตนฉบบหนงสอ

ทางอนเตอรเนตเปนตน

สงทขอรบการสนบสนน เพอสามารถ

ใหการดำาเนนกจกรรม/การบรการตอ

ไปได (เชนระบบสารสนเทศขาวสาร

เงนทนสงอำานวยความสะดวกบคลากร

ทมทกษะเปนตน)

12 3 4


คำ�อธบ�ยก�รใชต�ร�งสำ�เรจรป ขนท 1 ทำ�คว�มเข�ใจในภ�รกจขององคกร

คอลมนท 1 กจกรรม/บรการทสำาคญขององคกร

องคกรจะตองพจารณากจกรรม/บรการทเปนภารกจสำาคญขององคกร และเรยงลำาดบความสำาคญของ

กจกรรม/บรการนนๆ

ขอพจารณา

- การเรยงลำาดบความสำาคญของกจกรรม/บรการ ควรกำาหนดตามพนธกจ ภารกจ และสอดคลองกบ

วตถประสงค ขององคกร

- การเรยงลำาดบความสำาคญของกจกรรม อาจแตกตางกนในชวงเวลาทตางกนในแตละปได

คอลมนท 2 ความจำาเปนของกจกรรม/บรการในภาวการณเกดการระบาดของโรคตดตออบตใหม

การพจารณาความแตกตางระหวางกจกรรม/บรการ วามความจำาเปนทจะตองดำาเนนการหรอไม ในภาวการณ

เกดการระบาดของโรคตดตออบตใหม ตวอยางเชน

- การบรการทจำาเปน ไดแก การจดหาสงยงชพใหกบประชากรในพนทการระบาดของโรค

- การบรการทไมจำาเปน ไดแก การพบปะหรอชมนมกนในระยะสน

ท ตวอยางคำาถามการบรการทจำาเปน ใช ไมใช1 บคคล ครอบครว กลมคนหรอชมชน เปนกลมเสยงตอการระบาดของโรคในพนท

ใชหรอไม?

2 ประชากรในขอ 1 จะมการระบาดมากขนมาก หากไมมสงยงชพ ใชหรอไม? 3 มทางเลอกอนทจะใหบรการ ใชหรอไม?

ถาขอ 1 ตอบวาใช ขอ 2 ตอบวาใช และขอ 3 ตอบวาไมใช แสดงวาการจดหาสงยงชพของสงคม/ชมชนนน

เปนสงจำาเปน

ถาขอ 3 ตอบวาใช แสดงวาการบรการนนเปนสงไมจำาเปน โดยกจกรรม/บรการนนสามารถหาไดจากทางเลอกอน

ถาองคกรสามารถจดการบรการทจำาเปนได คอ การจดทำาแผนประคองกจการ ทตองมการบรการและดำาเนนการนน

ในองคกรอยางตอเนอง

คอลมนท 3 สามารถดำาเนนกจกรรมภายนอกองคกรไดหรอไม

ระบกจกรรม/บรการตามบทบาทหนาททมการบรการภายนอกองคกร เชน บรการสงสนคาถงบาน สงตนฉบบ

หนงสอทางอนเตอรเนต เปนตน

คอลมนท 4 สงทตองการสนบสนนในกจกรรม/บรการทจำาเปน

สงทขอรบการสนบสนน เพอสามารถใหการดำาเนนกจกรรม/การบรการตอไปได เชน ระบบสารสนเทศ

ขาวสาร เงนทน สงอำานวยความสะดวก และบคลากรทมทกษะ เปนตน


ำาแผนป





ตใหม

ขนท 2 ระบคว�มเสยงทอ�จจะเกดขนกบองคกรวตถประสงคขนท2:เพอวเคราะหความเสยงและผลกระทบทอาจเกดขนกบองคกร

ตารางสำาเรจรปขนท2-ระบความเสยงทอาจจะเกดขนกบองคกร

ระบความเสยง ผลกระทบทอาจเกดขนตอองคกร โอกาสทจะเกดความเสยง เรยงลำาดบความเสยง

ใหระบความเสยงทมผลให

การปฏบ ต ง านหยดชะง ก

ห าก เ ก ด ก า ร ร ะบาดขอ ง

โรคตดตออบต ใหม ( เชน

ประชาชนปวยเปนจำานวนมาก

เครองบนหยดทำาการบน)

บรรยายผลกระทบทอาจเกดขน จากความเสยงในภาวการณ

ระบาด เชน พนกงานของบรษทหยดงานเปนจำานวนมาก

การขนสงสนคาของบรษทหยดชะงก

สงกลางตำา ความเสยง5อนดบแรก

1 2 3 4


คำ�อธบ�ยก�รใชต�ร�งสำ�เรจรปขนท 2 ระบคว�มเสยงทอ�จจะเกดขนกบองคกร

คอลมนท 1 ระบความเสยง

ใหระบความเสยงทมผลใหการปฏบตงานหยดชะงก หากเกดการระบาดของโรคตดตออบตใหม เชน

ประชาชนปวยเปนจำานวนมาก หรอเครองบนหยดทำาการบน

คอลมนท 2 ผลกระทบทอาจเกดขนตอองคกร

บรรยายผลกระทบทอาจเกดขน จากความเสยงในภาวการณระบาด เชน พนกงานของบรษทหยดงานเปน

จำานวนมาก การขนสงสนคาของบรษทหยดชะงก

คอลมนท 3 โอกาสทจะเกดความเสยง

โอกาสจะเกดเหตการณตามความเสยงนน เชน สง กลาง ตำา

พจารณาชนดของความเสยง เวลาทเกด วธการเกด และสถานทเกดความเสยง

คอลมนท 4 เรยงลำาดบความเสยง

ใหเรยงลำาดบความเสยงจากมากไปนอย หากผลกระทบจากความเสยงลดลงหรอเพมขน อาจมการเปลยนแปลง

การเรยงลำาดบความเสยงได

หมายเหต: การบรหารจดการความเสยง คอ การระบความเสยงทมผลตอองคกร โอกาสทจะเกด และผลลพธ

ทกองคกรควรนำาวธการบรหารจดการความเสยงบรรจรวมในการจดทำาแผนประคองกจการดวย


ำาแผนป





ตใหม

ขนท 3 ลดผลกระทบจ�กคว�มเสยง

วตถประสงคขนท3:ระบกจกรรมทจะลดความเสยงและผลกระทบทสามารถเตรยมการได กอนเกดการระบาด

ตารางสำาเรจรปขนท3-ลดผลกระทบจากความเสยง

กอนการระบาด

ระบความเสยง กจกรรม/วธการแกไขปญหา เวลา เอกสาร/ทรพยากรสนบสนน

ผรบผดชอบงาน

ระบความเสยงตามตารางขนท

2โดยเรยงลำาดบความสำาคญ

ระบกจกรรม/วธการแกไขปญหาทสามารถดำาเนนการได

กอนเกดการระบาด เชน การฝกอบรม / ใหความรดาน

การปองกนโรคแกพนกงานจดเตรยมทรพยากรเพมเตม

ระบชวงเวลาทจะ

ดำาเนนกจกรรม/

แกปญหา

ระบเอกสาร ทรพยากร

ทจำาเปนตองใชในการแก

ปญหา เชน แผนการฝก

อบรม

รวมถงผมอำานาจสงการใน

ระดบรองลงมา ผตดตออนท

เกยวของ

1 2 3 4 5


คำ�อธบ�ย ก�รใชต�ร�งสำ�เรจรปขนท 3 ลดผลกระทบจ�กคว�มเสยง


ระบความเสยงตามตารางขนท 2 โดยเรยงลำาดบความสำาคญ

คอลมนท 2 กจกรรม/วธการแกไขปญหา

ระบกจกรรม/วธการแกไขปญหาทสามารถดำาเนนการไดกอนเกดการระบาด เชน การฝกอบรม/ใหความร

ดานการปองกนโรคแกพนกงาน จดเตรยมทรพยากรเพมเตม

การบรหารจดการในสถานททำางาน เพอลดผลกระทบตอบคลากร สงอำานวยความสะดวก การสอสารทางไกล

โดยใชเทคโนโลยแบบตางๆ และการเขาถงระบบขอมลขาวสาร กอนทจะเกดเหตการณ

(เชน ความเสยงทเกดจากการขาดการตดตอสอสาร จะจดทำาแผนโดยจดเกบเอกสารโดยมผเขาถงไดหลายคน)

คอลมนท 3 เวลา

ระบชวงเวลาทจะดำาเนนกจกรรม/แกปญหา

ตวอยาง ความเสยง เชน จะมพนกงานเจบปวยมาก ควรเตรยมการโดยฝกอบรมพนกงานใหรจกการปองกนโรค

และจดหาวคซนปองกนโรค (ถาม) รวมทงอปกรณตางๆ เชน หนากากอนามย

พจารณา การใชแผนประคองกจการในชวงเวลาทตางกน เพอลดผลกระทบจากความเสยงอยางเหมาะสม

คอลมนท 4 เอกสาร/ทรพยากรสนบสนน

ระบเอกสาร, ทรพยากรทจำาเปนตองใชในการแกปญหา เชน แผนการฝกอบรม

กำาหนดผรบผดชอบงาน

คอลมนท 5 ผรบผดชอบงาน

กำาหนดผรบผดชอบหลก ผรบผดชอบรอง หรอบคคลอนทเกยวของ

ทำาเนยบบญชโทรศพททตดตอได


นโยบาย การดแลบคลากรเปนรายบคคล การตดตามการเจบปวย และลกจางมการรบรสทธ สวสดการดแล

จากนายจาง ในชวงการระบาด

การเพมขดความสามารถของระบบสารสนเทศ ในการสนบสนนใหทำางานนอกสถานทไดและปรบเวลา

การทำางานใหยดหยนยงขน

ในชวงการระบาด หากบคลากรหรออาสาสมครประมาณรอยละ 30-50 ถกกกบรเวณ มการเจบปวย หรอ

จำาเปนตองหยดงานเพอดแลสมาชกในครอบครว องคกรภาครฐ โรงเรยน ธรกจตองปดตวลง และการคมนาคมขนสง

หยดใหบรการ ควรมการวางแผนรองรบสถานการณดวย


ำาแผนป





ตใหม

ขนท 4 ว�งม�ตรก�รแกไขปญห�คว�มเสยง

วตถประสงคขนท4:ระบกจกรรมการตอบสนองภายในองคกร ทตองดำาเนนการเมอเกดการระบาด

ตารางสำาเรจรปขนท4-วางมาตรการแกไขปญหาความเสยง

ขอมลในตารางสำาเรจรป ขนท 4 จะถกนำาไปใชในตารางสำาเรจรป ขนท 5 ตอไป

ระหวางเกดการระบาด

ระบความเสยง กจกรรม/วธการแกไขปญหา เวลา เอกสาร/ทรพยากรสนบสนน

ผรบผดชอบงาน

ระบความเสยงตามตารางขนท

2โดยเรยงลำาดบความสำาคญ

ระบกจกรรม/วธการแก ไขปญหาท ไม

สามารถจดการหรอเตรยมการลวงหนา

และจำาเปนตองจดการผลกระทบจาก

ความเสยงในระหวางการระบาด

รายละเอยดเวลาททำาใหกจกรรม/

วธการแกไขปญหาจนเสรจสน

สมบรณ (เชน วนแรก วนทสาม

สปดาหท สอง เดอนแรกของ

การระบาดเปนตน)

ระบเอกสาร ทรพยากร

ทจำาเปนตองใชในการแก

ปญหา

รวมถงผมอำานาจสงการใน

ระดบรองลงมา ผตดตออนท

เกยวของ

1 2 3 4 5


คำ�อธบ�ยก�รใชต�ร�งสำ�เรจรปขนท 4 ว�งม�ตรก�รแกไขปญห�คว�มเสยง


ความเสยงจากตารางขนท 2 ทเรยงลำาดบความสำาคญแลว

คอลมนท 2 กจกรรม/วธการแกไขปญหา

ระบกจกรรม/วธการแกไขปญหาทไมสามารถจดการหรอเตรยมการลวงหนา และจำาเปนตองจดการผลกระทบ

จากความเสยง ในระหวางการระบาด เชน

- การตอบสนองตอภาวะฉกเฉน

- กจกรรมทยงตองดำาเนนการตอไป

- การขอความชวยเหลอ หรอการใหความชวยเหลอองคกรอน

- หากองคกรไมสามารถใหบรการทจำาเปนได ใหพจารณาวธการทจะลดหรอหยดกจกรรมชวคราว อยาง

เหมาะสม

- วางแผนเปดกจการ เพอใหบรการทจำาเปน

- ควรคำานงถงความเสยงของลกจาง/อาสาสมคร ใหมความเสมอภาคเชนเดยวกบนายจาง

คอลมนท 3 เวลา

รายละเอยดเวลาททำาใหกจกรรม/วธการแกไขปญหาจนเสรจสนสมบรณ (เชน วนแรก วนทสาม สปดาหทสอง

เดอนแรกของการระบาด เปนตน)

คอลมนท 4 เอกสาร/ทรพยากรสนบสนน

ระบเอกสาร และทรพยากรทจำาเปนตองใชในการแกปญหา เชน

- ทรพยากรทตองการ เพอแกไขความเสยง

- เอกสารแผนประคองกจการและขนตอนการปฏบตงานเพอทราบวธการดำาเนนงาน

- ระบบการตดตอสอสารทมความพรอม

คอลมนท 5 ผรบผดชอบงาน

กำาหนดผรบผดชอบงาน


ปรบเปลยนกจกรรมเพอลดการแพรเชอ และการเขาถงชองทางการตดตอสอสารในเรองนโยบายใหมๆ เชน

หลกเลยงการสมผสกบผปวย การพกอยกบบานหากมอาการปวยคลายไขหวดใหญ และเพมการปฏบตทถกสขลกษณะ

ในสถานททำางาน เชน การลางมอและการปดปากเวลาไอ หรอ จาม เปนตน

สามารถจดหา กระดาษทชช ถงมอ หนากากอนามย สบ แอลกอฮอล และถงขยะแบบไมใชมอเปด ใหมใช

อยางเพยงพอ

จำากดการรวมกลมชมนมในหองประชม หรอจดการประชมผาน Teleconference แทนการพดคยตอหนา

เพมการปฏบตทถกสขลกษณะ สำาหรบบคลากรทตองปฏบตงานภายนอกองคกร หรอในสถานทสาธารณะ

ตดตามขาวสาร คำาแนะนำาดานสขภาพ และคำาแนะนำาในภาวะฉกเฉน


ขนท 5 เตรยมก�รและปฏบตต�มแผน

วตถประสงคขนท5: เรมตนเตรยมการและปฏบตการตามแผน โดยการใชขอมลตามทไดระบไวในขนทผานมา

ตารางสำาเรจรปขนท5–เตรยมการและปฏบตตามแผน

ขอมลขององคกร

รายละเอยดชอองคกรทอยสถานทตงเบอรโทรศพทเบอรโทรศพทสำารองอเมล

คณะทำางานหลก-การตดตอและบทบาทหนาท

ชอ-สกลโทรศพท

ททำางาน

โทรศพทนอก

สถานททำางาน/มอถอ

บทบาทหนาท

ตอการระบาดผรบผดชอบรอง

รายละเอยดผทตดตอภายนอก

องคกร ชอ-สกล โทรศพทททำางาน โทรศพทนอกสถานททำางานตำารวจดบเพลงรถพยาบาลบรษทประกนภยบรษทคสญญาบรษทจดหาสงของ/วตถดบบคลากรหลกอาสาสมครเจาของธรกจ


ำาแผนป





ตใหม

ทม: ผจดการ:ผจดการสำารอง:

ขนตอนการปฏบต กจกรรมกอนการระบาด-ระยะเตรยมการ ผรบผดชอบ เอกสาร/ทรพยากร

ระหวางการระบาด-ระยะการระบาด ผรบผดชอบ เวลาทใช(ชวโมง/วน) เอกสาร/ทรพยากร

หลงการระบาด-ระยะฟนตว ผรบผดชอบ เวลาทใช(วน/เดอน) เอกสาร/ทรพยากร

ขนตอนการปฏบตของทมงาน


คำ�อธบ�ย ก�รใชต�ร�งสำ�เรจรปขนท 5 เตรยมก�รและปฏบตต�มแผนดำาเนนการและปฏบตตามการแกไขปญหาทไดวเคราะห ตงแตตารางขนท 1-4

ขอมลขององคกร

ระบรายละเอยดขอมลขององคกร

คณะทำางานหลก–การตดตอและบทบาทหนาท

กำาหนดรายชอคณะทำางาน และขอความเหนชอบจากคณะกรรมการบรหาร

แตงตงคณะทำางานหลก บทบาทหนาท ขอมลการตดตอ และคณะทำางานสำารอง

รายละเอยดผทตดตอภายนอก

ระบรายชอและเบอรโทรศพท ผทตดตอภายนอก และผมสวนไดสวนเสยขององคกร

ขนตอนการปฏบตของคณะทำางาน

ตารางสำาเรจรปน จะชวยในการเตรยมการและปฏบตการตามแผน ภายใตขอมลทระบในขนท 3 และ 4 ควร

พจารณาจดทำาแผนโดยการมอบหมายตามหนาทแตละกลมหรอทม รวมทงมตารางสำาเรจรปในแตละทมทระบขนตอน

การทำางานตามกจกรรม/บทบาทหนาท


ำาแผนป





ตใหม

ขนท 6 - ก�รประช�สมพนธแผน

วตถประสงคขนท6:เผยแพร/ประชาสมพนธใหบคลากร/อาสาสมครและลกคา ไดรบทราบนโยบายขององคกรในการดำาเนนงานตามแผนประคองกจการภายในองคกร

ตารางสำาเรจรปขนท6-การประชาสมพนธแผน

วตถประสงค กลมเปาหมาย ขอความประชาสมพนธ เครองมอการประชาสมพนธ หมายเหตระบวตถประสงคทตองการสอสารในแผน

ประคองกจการ (เชน พนกงานตองการ

ขอมลขาวสารทจำาเปนระหวางและหลง

การระบาดผจดการสามารถแจงขาวสาร

ตอบคลากรเพอปรบแนวทางการทำางาน

ในภาวะฉกเฉนได)

ระบผทตองไดรบขอมลขาวสาร/

ขอความ (เชน ลกคา ผจดการ

อาสาสมคร ผจดหาส งของ/

วตถดบผเกยวของ)

ระบขอมลขาวสารทเผยแพร ใน

แตละระยะการระบาด เพอให

มนใจวาบรรลตามวตถประสงค

ระบเครองมอการประชาสมพนธ

เชน คมอผบรหาร แผนพบ

โปสเตอร แผนการประชม

เปนตน

ระบ เวลา ผ รบผดชอบ

และวธการประชาสมพนธ

รวมทงวธการตรวจสอบ

การบรรลตามวตถประสงค

1 2 3 4 5


คำ�อธบ�ย ก�รใชต�ร�งสำ�เรจรปขนท 6 ก�รประช�สมพนธแผนระบรายละเอยดแผนการประชาสมพนธ บคลากร/อาสาสมคร และบคคลอนทควรไดรบร

คอลมนท 1 วตถประสงค

ระบวตถประสงคทตองการสอสารในแผนประคองกจการ (เชน พนกงานตองการขอมลขาวสารทจำาเปน

ระหวางและหลงการระบาด ผจดการสามารถแจงขาวสารตอบคลากร เพอปรบแนวทางการทำางานในภาวะฉกเฉนได)

คอลมนท 2 กลมเปาหมาย

ระบผทตองไดรบขอมลขาวสาร/ขอความ (เชน ลกคา ผจดการ อาสาสมคร ผจดหาสงของ/วตถดบ ผเกยวของ)

คอลมนท 3 ขอความประชาสมพนธ

ระบขอมลขาวสารทเผยแพร ในแตละระยะการระบาด เพอใหมนใจวาบรรลตามวตถประสงค

คอลมนท 4 เครองมอการประชาสมพนธ

ระบเครองมอการประชาสมพนธ เชน คมอผบรหาร แผนพบ โปสเตอร แผนการประชม เปนตน

คอลมนท 5 หมายเหต

ระบเวลา ผรบผดชอบ และวธการประชาสมพนธ รวมทงวธการตรวจสอบการบรรลตามวตถประสงค


เผยแพรแผนประคองกจการขององคกร ใหบคลากรและลกคาทราบ

ควรกำาหนดเวลาและวธการ การประชาสมพนธแผนใหกบบคลากร/อาสาสมคร และบคคลอนทควรไดรบร

ระบบการตดตอสอสาร การเตรยมความพรอมเรองการระบาดของโรคตดตออบตใหมมความเหมาะสมตอ

พนกงาน/อาสาสมคร และลกคา ใหบคลากรเขาใจวธการดำาเนนงาน ระบความจำาเปนและความตองการในการจดการได

สถานทการจดเกบแผน ทะเบยนรายชอผตดตอและเอกสารทสามารถหยบใชได

ควรมการแลกเปลยนเรยนร ประสบการณการจดทำาแผนกบองคกรอน

มอบหมายผประสานงานในแตละพนทกรณฉกเฉน และจดทำาขอตกลงรวมกนกบองคกรประกนดานสขภาพ

เรองสงทตองจดเตรยม/จดหาสนบสนนในชวงการระบาด

องคกรอนทขอรบการสนบสนนกจกรรมและการบรการในองคกร ใหระบกจกรรมหรอการบรการตางๆ


ขนท 7 ตรวจสอบแผน แผนประคองกจการ จำาเปนตองไดรบการตรวจสอบอยางสมำาเสมอและตอเนอง ทงนเพอสรางความมนใจวา

องคกรสามารถรบมอตอการระบาดไดจรง โดยขอนำาเสนอการตรวจสอบแผน 2 วธ คอ แบบรายการตรวจสอบ และ

การฝกซอมแผน รายละเอยดดงน

7.1แบบรายการตรวจสอบ

วตถประสงคขนท7.1:การวางแผนการจดการเพอตรวจสอบแผนภายใตการดำาเนนงานปกต เพอใหมนใจ

วาแผนสามารถดำาเนนการได

การใชตารางสำาเรจรปขนท7.1

ประเมนความเหมาะสมของแผนและขนตอนการปฏบตงานในสถานทในการตอบสนองตอการระบาด

ระบการดำาเนนงานทจำาเปนในขนตอไป

การตรวจสอบแผน

การตรวจสอบแผน มวถตประสงคเพอระบสงทตองปรบปรงแกไข กจกรรมตามแผนทสามารถปฏบตไดจรง และ

บคลากรเกดความตระหนกในหนาทความรบผดชอบ

เพอสรางความมนใจวา บคลากรเขาใจความเสยงและวธการแกไข

กำาหนดความถในการทบทวนแผน (ทก 6 เดอน หรอ 1 ป)

สามารถปรบเปลยนความถในการทบทวนแผน ใหสอดคลองตามเหตการณภายนอก

เมอมการเปลยนแปลงภารกจหลกในองคกร จำาเปนตองมการปรบแผนตามไปดวย

เมอมความเสยงตางๆ เกดขน จะมวธการแกไขโดยใชทางเลอกใหมๆ เชน การพฒนาโปรแกรมใหมเพอ

แกปญหาระบบสารสนเทศ จำาเปนตองปรบแผนดวย


การแกไขปญหา ทมประสบการณสามารถลดความเสยงได

บคลากรรบรถงแผนทจะจดการกบความเสยงทจะเกดขนได

มความมนใจวา หากความเสยงนนเกดขนแผนประคองกจการจะชวยเหลอใหการดำาเนนงานในองคกร

สามารถดำาเนนการตอไปได


ตารางสำาเรจรปขนท7.1-แบบรายการตรวจสอบ

ขอท คำาถาม ม ไมม1 มเอกสาร ระบการปฏบตหนาทและการใหบรการทจำาเปนขององคกร หรอไม?2 มเอกสาร ระบผลกระทบจากโรคระบาด ทมตอองคกรและการใหบรการ หรอไม?3 มทำาเนยบรายชอบคลากร พรอมทงบทบาทหนาท หรอไม?4 มเอกสาร กำาหนดทกษะทตองใชเพอใหการปฏบตงานและการบรการทสำาคญดำาเนนการ

ตอไปได หรอไม?5 มเอกสาร การเผยแพรบทบาทหนาทของอาสาสมครในการปฏบตงาน หรอไม?6 มเอกสาร กำาหนดระยะเวลาในการบรหารจดการประชมบคลากรหลกทไมมอาสาสมคร

หรอไม?7 มขอมลขาวสารพเศษ เทคโนโลย และหรออปกรณ/เครองมอ ทใชในการปฏบตงาน หรอ

ไม?8 มรายชอองคกรผจดสงสงของ/วตถดบ และบรษทคสญญาทจำาเปนเพอการปฏบตงานท

ตอเนอง หรอไม?9 จากขอ 8 มทางเลอกอนอก หรอไม?10 จากขอ 8 คณเคยเหนแผนและมนใจวาบรษทเหลานนจะใหการสนบสนนและบรการกบ

องคกรของคณ หรอไม11 บคลากรในองคกรของคณ มการรบรหนาทของตนเอง เมอเกดเหตการณการตอบสนอง

การระบาดใหญ หรอไม?12 องคกรมการกำาหนดนโยบาย มาตรการปองกนโรคดวยการไมใชยาและเวชภณฑ หรอไม? 13 ผบรหารในองคกรใหความตระหนกตอมาตรการปองกนโรคดวยการไมใชยาและเวชภณฑ

หรอไม?14 บคลากรในองคกรมการรบนโยบาย มาตรการปองกนโรคดวยการไมใชยาและเวชภณฑ

เชน ทดสอบเทคโนโลยใหปฏบตงานทบาน ตดตงอปกรณ/ตตดอสอสารทางไกล

(Teleconference) หรอไม?15 มรายละเอยดการตดตอของลกจาง อาสาสมคร ผใหบรการ ผจำาหนาย ผจดสงสงของ/

วตถดบ, บรษทประกนภย ฯลฯ กรณเกดเหตฉกเฉน หรอไม? 16 ทำาเนยบรายชอและทอยของผรบบรการ อาสาสมคร ผจดหา ผจำาหนาย ผจดสงสงของ/

วตถดบ บรษทประกนภย ในขอ 15 มการเกบรกษาเอกสารไวมากกวา 1 แหง หรอม

ผเขาถงไดมากกวา 1 คน หรอไม?17 องคกรหรอองคกรใกลเคยงมความเสยงตอการระบาด เชน มแผนกตอนรบทคนหมมาก

สามารถเขา-ออก ไดสะดวก หรอไม?18 มระบบการจดหาอปกรณปองกนการแพรเชอ เชน หนากากอนามย ถงมอยาง นำายา

ทำาความสะอาด แอลกอฮอล ฯลฯ หรอไม?19 มการสำารองเงนสด หรอไม?


ขอท คำาถาม ม ไมม20 บคลากร/อาสาสมคร ยอมรบการเปลยนแปลงบทบาทหนาท เพอใหมการปฏบตงาน

ตอไปได (เชน มการฝกอบรมตางสายงาน) หรอไม? 21 สมาชกในองคกรมระบบการแลกเปลยนขอมลขาวสาร หากเกดเหตการณฉกเฉน หรอไม? 22 มการฝกซอมแผน หรอไม?

หมายเหต

หากตอบวา “ไมม”

องคกร ควรพจารณาเสนอแนวทางปรบปรง หรอจดการตอกจกรรมนน

หากตอบวา “ม”

องคกร ควรคงกจกรรมไว และปรบปรงแผนใหทนตอสถานการณอยางสมำาเสมอ


7.2การฝกซอมแผน การฝกซอมแผนจำาเปนตองมการเตรยมการลวงหนากอนการฝกซอม องคกรควรเตรยมการโดยกำาหนด

วตถประสงค รปแบบการซอม การเลอกรปแบบการซอม สถานการณสมมตและคำาถามเพอการฝกซอม ใหมความ เหมาะสมกบองคกร รายละเอยดดงน

7.2.1 วตถประสงคของการฝกซอม การจดทำาแผนเตรยมความพรอมเปนการรวบรวมแนวคดและกจกรรมของผมสวนเกยวของ

เพอนำาไปสการปฏบตงานจรงได และการฝกซอมแผนจะชวยใหแผนเตรยมความพรอมมความสมบรณมากขน โดยสามารถประยกตใชกบภยพบตหรอเหตการณวกฤตอน โดยมวตถประสงคของการฝกซอม 3 ประการ ดงน

7.2.1.1 เพอตรวจสอบประสทธภาพของแผน ในขณะทแผนนนไดถกพฒนาจากเหตการณทไมเคยเกดขนมากอน โดยกจกรรมตางๆ สามารถปฏบตไดจรง เชน การสงการและควบคม การตดตอสอสาร การใชเทคโนโลย และขอตกลงของแนวทางปฏบต ฯลฯ กจกรรมเหลานควรไดรบการตรวจสอบเพอคนหาสงทตองปรบปรงแกไข การฝกซอมแผนอยางสมำาเสมอ เพอใหมนใจวาไดแผนปฏบตงานทมประสทธภาพ

7.2.1.2 เพอเพมประสบการณและการแลกเปลยนเรยนรของผรวมงาน ในการตอบสนองตอสถานการณ การฝกซอมจะชวยใหบคลากรเขาใจบทบาทหนาทของตนเองในภาวะปกต และไดมโอกาสปรบปรงแกไขปญหาตางๆ เชน การขาดความร ความเขาใจ ไมทราบบทบาทหนาท เปนตน ซงจะนำาไปสการจดทำาแผนภายหลง การฝกซอม

7.2.1.3 เพอเพมความตระหนกและความเชอมนของผรวมงาน โดยเฉพาะเมอเกดเหตการณ รายแรงทอาจมการเจบปวยหรอเสยชวตเปนจำานวนมาก การจดทำาแผนเพอลดความสญเสย และสามารถฟนฟกจกรรมใหกลบมาสสภาวะปกตไดโดยเรว

7.2.2 รปแบบการฝกซอม การฝกซอมมหลายรปแบบ โดยมขอเดนและนยามทแตกตางกนไป องคการอนามยโลกไดกำาหนด

รปแบบการฝกซอมไว 5 รปแบบ ดงน 7.2.2.1 การฝกซอมชนดอภปรายเบองตน(Orientation) เปนการอภปราย โดยการแลกเปลยนความคดเหนอยางไมเปนทางการ เพอใหผเขารวม

การฝกคนเคยกบแผนทไดจดทำาไว เขาใจบทบาทหนาทและขนตอนการดำาเนนงาน ทงนมการตงคำาถามเกยวกบบทบาทหนาทและขนตอนการปฏบตงาน มการมอบหมายใหผจดทำารางแผนเปนผนำาการอภปราย และมการบนทกผล การอภปราย ระบจดออนหรอขอแนะนำาเพอนำาไปปรบปรง การฝกซอมชนดนเปนวธทงายและประหยดทสด โดยเปน การฝกซอมขนตน เพอตรวจสอบแผนหรอการพฒนาแผนทยงไมเสรจสมบรณ

7.2.2.2 การฝกซอมชนดบนโตะ(TabletopExercise:TTX) เปนการอภปรายบนโตะ ใชระยะเวลาประมาณ 2-3 ชวโมงขนไป การฝกซอมชนดนใช

งบประมาณนอยและเกยวของกบบคคลหลายกลม โดยมการพฒนาระบบการสงการภายใต การกำาหนดสถานการณสมมต โดยมผดำาเนนการ 1-2 คน และวทยากรการฝกซอมสามารถปรบเปลยนสถานการณไดตามความเหมาะสม บรรยากาศการฝกซอมในหองประชมจะไมอยในภาวะเครยด ผเขารวมการฝกไมรสกวากำาลงถกตรวจสอบ และเปน การรวมผเขารวมการฝกจากหลายกลมรวมกนแกไขปญหาตามแผนทจดทำาไว

การฝกซอมชนดบนโตะ อาจใชอกชอหนงวา “Desk-top” โดยการฝกซอมแบบ Tabletop น เปนการใหผเขารวมการฝกแยกมาจากโตะของตนเอง (Desk) เพอมานงรวมกลมบนโตะตวเดยวกน (Table) โดยประกอบ

ดวยหลายฝายทมความแตกตางกน การกำาหนดสถานการณสมมตจะกระตนใหผเขารวมการฝกไดวเคราะหปญหารวมกน


วางแผนแกไข ความสำาเรจของการฝกซอมน ขนอยกบความรวมมอของผเขารวมการฝกในกลม ทสามารถระบปญหา

หรอสงทตองปรบปรงแกไขไดชดเจน

การฝกซอมน จะดำาเนนการไดรวดเรว ไมซบซอนและมประสทธภาพสง ไมจำาเปนตองใชวสด

อปกรณจรง ไมมความกดดนดานเวลาในการฝกซอม แตขนอยกบการกำาหนดสถานการณสมมตตามลำาดบเหตการณซง

ควรกำาหนด โดยผเชยวชาญทมความร ความสามารถ ขอจำากดของการฝกซอมน คอ ผเขารวมการฝกยงไมไดปฏบตจรง

อาจไมเหน ความสำาคญในการฝกซอมอยางจรงจงเทาทควร การฝกซอมนใชในกรณทไดจดทำาแผนไวแลว เพอคนหาสง

ทตองปรบปรง และมการประเมนผลหลงการฝกซอมทนท

7.2.2.3 การฝกซอมชนดฝกปฏบตการเฉพาะดาน(Drill)

เปนการฝกซอม เพอพฒนาทกษะความชำานาญเฉพาะดานใดดานหนง ในการตอบสนอง

ตอเหตการณฉกเฉน เชน การแจงเตอนภยลวงหนา การประชาสมพนธขอมลภาวะวกฤต การจดหาทรพยากรฉกเฉน

เปนตน การพฒนาทกษะเฉพาะดานทใชในภาวะฉกเฉน เชน การขนยายผปวยฉกเฉน การตงจดคดกรอง เปนตน

การฝกซอมชนดนมขอจำากดในดานความครอบคลมของแผน เนองจากเปนการฝกปฏบตการเพยงสวนเดยวของ

แผนฉกเฉนซงเปนสวนหนงของแผนเตรยมความพรอม ในองคกรขนาดใหญ

ดงนน การฝกซอมชนดนควรมงเนน การฝกฝนทกษะและความชำานาญการดำาเนนงาน

เฉพาะดานเพอเปนสวนหนงทเขมแขงของการดำาเนนงานทงหมดขององคกร

7.2.2.4 การฝกซอมชนดฝกปฏบตการตามบทบาทหนาท(FunctionalExercise)

เปนการซอมแผน ทมการกำาหนดสถานการณสมมตและกระตนใหมการตอบสนองจรง เชน

จดตงศนยบญชาการ การบนทกผลการตดสนใจ การกรอกแบบฟอรม การสอสาร หรอตอบคำาถามตอสอมวลชน

เมอเปรยบเทยบกบการฝกซอมชนดบนโตะ มความแตกตางกน 3 ขอ คอ

1. ผเขารวมการฝก มสวนรวมในการตอบสนองจรง เปนเหตใหผเขารวมการฝกอน

ทเกยวของจำาเปนตองตอบสนองดวย ตามบทบาทหนาททกำาหนดไว

2. มขอจำากดดานเวลา และศกยภาพการตอบสนองใหใกลเคยงกบสถานการณจรง

3. มการใชศกยภาพ/ทรพยากร ใกลเคยงกบสถานการณจรง ดงนนจงสามารถ

ประเมนคณภาพของอปกรณและประสทธภาพของเทคโนโลยทใชไดดวย

การฝกซอมชนดน จะครอบคลมในหลายบทบาทหนาท โดยใชในการทดสอบนโยบาย หนาท

ความรบผดชอบ ศกยภาพ และการปฏบตของหลายองคกรทตองจดการเหตการณในภาวะวกฤต ดงนนการฝกซอม

ชนดน จะตองใชทรพยากรและคาใชจายสงในการฝกซอม จงควรคำานงถงความคมคาใหไดสงสด

7.2.2.5 การฝกซอมชนดฝกปฏบตการเตมรปแบบ(Full-ScaleExercise)

ขณะทการฝกซอมชนด ฝกปฏบตการตามบทบาทหนาท (Functional Exercise) เนนดาน

นโยบาย และการทำางานรวมกนในการจดการภาวะฉกเฉน สวนการฝกซอมชนดฝกปฏบตการเตมรปแบบ จะมงเนน

ศกยภาพดานการปฏบตการตามการตอบสนองตอภาวะฉกเฉนและระบบการจดการ โดยทวไปแลวการฝกซอมชนดน

จะรวมถงการปฏบตจรงของการใชทรพยากรและศกยภาพในการประสานงานตอสถานการณจรง โดยไมมอนตรายตอ

ประชาชนและเจาหนาท

การซอมชนดน ตองใชจำานวนบคลากร ทรพยากรเปนจำานวนมากและมคาใชจายสง

โดยมขนตอนการดำาเนนงานและการประเมนผลซบซอนกวาการฝกซอมชนดฝกปฏบตการตามบทบาทหนาท


สรปปรมาณการเตรยมการของการฝกซอมแตละชนดดงภาพท 1

ภาพท1 ปรมาณการเตรยมการของการฝกซอมรปแบบตางๆ

7.2.3 การเลอกรปแบบการซอม

การฝกซอมแตละรปแบบ จะมขอเดนและขอดอยทแตกตางกน การเลอกรปแบบการฝกซอมควร

พจารณาจากปจจยดงน

7.2.3.1 วตถประสงค สงทสำาคญทสด คอ ผจดการฝกซอมควรกำาหนดวตถประสงคของการทดสอบ

ทชดเจน เชน หากตองการทดสอบความเปนไปไดของแผน การประยกตใชนโยบายหรอขนตอนการตดสนใจควรเลอก

การฝกซอมชนดบนโตะ หากตองการทดสอบทกษะความชำานาญเฉพาะดานควรเลอกการฝกซอมชนดฝกปฏบตการ

เฉพาะดาน (Drill) หากตองการใชเปนเครองมอการประชาสมพนธและดงดดความสนใจควรเลอกการฝกซอมชนดฝก

ปฏบตการตามบทบาทหนาท หรอ การฝกซอมชนดฝกปฏบตการเตมรปแบบ

7.2.3.2 เวลาในการเตรยมการ การฝกซอมจะใชเวลานานในการเตรยมการ หากผเขารวมการฝกม

จำานวนมาก ขอบเขตการฝกซอมกวางและระยะเวลาในการซอมนาน หากผจดการฝกซอมมเวลาเตรยมการจำากด ควร

เลอกการฝกซอมทมขนาดเลกและงาย เชน การฝกซอมชนดบนโตะ หรอ ชนดอภปรายเบองตน

7.2.3.3 ทรพยากร การฝกซอมทมขนาดใหญ มความซบซอนมากและมคาใชจายสง หากตองการ

ทดสอบแผนและมงบประมาณเพยงพอ ควรเลอกการฝกซอมชนดฝกปฏบตการเตมรปแบบ (Full – Scale Exercise)

อยางไรกตามการออกแบบรปแบบการซอม ควรคำานงถงงบประมาณดวย


จดออนและจดแขง ของแตละรปแบบการซอมจะมความแตกตางกน ดงแสดงในตารางท 1

ตารางท1 ประโยชน คาใชจาย เวลาในการวางแผน การฝกซอมแผนแตละรปแบบ

รปแบบการฝกซอม คาใชจายเวลาในการ

เตรยมการนโยบาย แผน

ขนตอน

การปฏบตกลยทธ ทกษะ

Orientation ฿ 2 สปดาห - 2 เดอน ตำา ตำา ตำา ตำา ตำาTabletopExercise ฿ 2-6 เดอน สง สง ปานกลาง - -Drill ฿฿ 1-3 เดอน - ตำา ปานกลาง สง สงFunctional

Exercise

฿฿฿-฿฿฿฿ 2-12 เดอน ปาน

กลาง

ปาน

กลาง

ปานกลาง สง สง

Full-ScaleExercise ฿฿฿฿฿+ 3-12 เดอน สง สง สง สง สง

ทมา: Adapted form a slide presented by the United State Department of Health and Human Service

at the Asia-Pacific Economic Cooperation (APEC) Health Task Force Seminar on Assessing

Pandemic Preparedness, 16-17 August 2006, Singapore.

สรปการฝกซอมใน 5 รปแบบน มทงขอเดนและขอดอยแตกตางกน แตสงทสำาคญ คอ ผจดการฝกซอม ควรรวาจดการ

ฝกซอมเพอตองการทดสอบอะไร จงเลอกรปแบบการฝกซอมทเหมาะสม โดยพจารณาจากวตถประสงคของการซอม

เวลาในการเตรยมการและทรพยากร

สำาหรบการเตรยมความพรอมสำาหรบการระบาดของโรคตดตออบตใหม จะมผลกระทบกบบคลากรทกคน

ถอเปนสาธารณภยหรอภยรายแรงจากโรคระบาดในคน ตามนโยบายการเตรยมความพรอมแหงชาต ภายใตการดำาเนนงาน

ตามพระราชบญญตปองกนและบรรเทาสาธารณภย พ.ศ. 2550 แนวทางและวธปฏบตในแตละระดบ ตงแตระดบ

ประเทศ จงหวด อำาเภอ และตำาบล

การเลอกรปแบบการฝกซอม หากเปนองคกรทมภารกจหรอแนวทางปฏบตทซบซอน ตวอยางเชน ในระดบ

จงหวด ประกอบดวยองคกรทเกยวของหลายหนวยงาน การจดทำาแผนเตรยมความพรอมและการฝกซอมจำาเปนตองม

การบรณาการการดำาเนนงานรวมกนเพอตรวจสอบหรอคนหาสงทตองปรบปรงตามแผน โดยมผวาราชการจงหวดเปน

ผสงการ นายแพทยสาธารณสขจงหวดเปนผประสานงาน ในเบองตนควรเลอกการฝกซอมแผนชนดบนโตะ จนบคลากร

มความคนเคย และเขาใจบทบาทหนาทสามารถรวมจดทำาแนวทางปฏบตตามแผนไดอยางชดเจน จนไดแผนการเตรยม

ความพรอมทสมบรณ ครอบคลมภารกจของทกหนวยงาน จากนนจงพจารณาฝกซอมในรปแบบอนๆ ตามความเหมาะสม

และสภาพปญหาของพนทตอไป


ก�รเตรยมขอมล เพอก�รฝกซอมการเตรยมขอมลเพอการฝกซอม ประกอบไปดวย 3 สวนหลก คอ (1) ขอมลทวไปขององคกร (2) องคประกอบ

ของแผน (3) สถานการณสมมตและคำาถาม รายละเอยดดงน

1. ขอมลทวไปขององคกร

ประกอบดวย : บทบาทหนาทและตำาแหนงทสำาคญ บคลากรทเกยวของ วธการตอบสนองและ

การฟนตวของหนวยงานยอยในองคกร ทงนอาจใชควบคกบแผนงานอนๆ ทมลกษณะงานใกลเคยงกนได

2. องคประกอบของแผน

2.1 แผนประคองกจการขององคกร ทไดจดทำาไวแลว

2.2 สายการบงคบบญชาขององคกร

ประกอบดวย : ชอ ตำาแหนง สถานททำางาน และทอยตดตอได

2.3 คณะทำางานดานแผนงานการระบาด

ประกอบดวย : ชอ สถานททำางาน และโทรศพทตดตอได

2.4 คณะกรรมการดานการสอสาร ประชาสมพนธ

ประกอบดวย : ชอ สถานททำางาน และโทรศพทตดตอได

2.5 คณะกรรมการดานอนๆ

3. สถานการณสมมตและคำาถาม

สถานการณสมมตท1: พบคนตดเชอไวรสไขหวดใหญสายพนธใหมจากสตว ยงไมมการตดตอจากคนสคน

(ยกเวนกรณมการสมผสใกลชดมาก ซงเกดไดนอย) ในประเทศไทยหรอประเทศอน

สถานการณสมมตทวไป

ชวงสดสปดาหมขาวการระบาดของไขหวดนกในสตวปกหลายจงหวดในภาคกลางของประเทศไทย

ยงไมมการยนยนการตดตอจากคนสคน

การหยดงานเพมสงขน เนองจากมการแพรระบาดของไขหวดใหญทวไป

สถานการณโรคยงอยในระยะการระบาด ระดบ 3

องคการอนามยโลก ยนยนวายงไมปรบระยะการระบาด แตไดเสนอแนะใหมการเฝาระวง กระทรวง

สาธารณสขมการตดตามสถานการณการระบาดอยางใกลชด

สถานการณสมมตขององคกร

บคลากรลาปวยเลกนอยดวยโรคไขหวดใหญตามฤดกาล

พนกงานไดโทรศพทสอบถามแผนกบคคล เรอง ความจำาเปนของการไดรบวคซนปองกนโรค

คำาถาม

1. คณไดดำาเนนการอะไรบาง เพอเตรยมความพรอม ดานตอไปน

ดานสขภาพและความปลอดภยของบคลากร

ดานการสอสารความเสยง

การปฏบตทประกนความมนใจวาภารกจสำาคญขององคกร ยงสามารถดำาเนนตอไปได

กระบวนการบรหารจดการ


2. บทเรยนทไดรบจากการดำาเนนงานขางตน มอะไรบาง

3. ผมหนาทรบผดชอบดานการตดตามสถานการณโรคและขอมลขาวสาร จะตดตามขอมลเรองใด และ

แหลงใดบาง เพอตอบคำาถามกบพนกงานเรองวคซนปองกนไขหวดใหญ

4. คณจะแจงขอมลทสำาคญไปยงบคลากรภายในองคกร อยางไร และ ดวยวธใด

สถานการณสมมตท2: พบวา เชอไวรสไขหวดใหญสายพนธใหมตดตอจากคนสคนกลมเดยว (single

small cluster) หรอกลมเลกจำานวนนอยกลมในพนทจำากด (few small clusters in limited area) ในประเทศไทย

หรอประเทศอน


สถานขาวตางประเทศรายงานวามผเสยชวตจากไวรสไขหวดนก H5N1 ในประเทศเพอนบานของไทย

ทวปยโรปและอเมรกาออกคำาสงหามเดนทางไปยงพนทของประเทศดงกลาว

สตวปกทเลยงไวเปนอาหารในครวเรอนและนกธรรมชาตตายเปนจำานวนมาก และเจาหนาทกำาลง

สอบสวนโรคอย

โรงพยาบาลจงหวดในภาคกลางของไทยรายงานวา มผตองสงสยไดรบเชอไขหวดนกเขารกษาตวใน

โรงพยาบาล

ประชาชนปวยดวยโรคไขหวดใหญเพมสงขน และมรายงานการระบาดอยางรวดเรวของไขหวดใหญตาม

ฤดกาลในฮองกง

องคการอนามยโลก ไดปรบระยะเตอนภยการระบาด เปนระดบ 4 เนองจากเชอไวรสไขหวดนก H5N1

มการกลายพนธ และมผปวยโรคไขหวดนกเปนกลมกอนทมการตดตอจากคนสคน (ไขหวดใหญสายพนธใหม) ในประเทศ

เพอนบาน

กระทรวงสาธารณสข มความเหนตรงกบองคการอนามยโลก และไดประกาศระยะการระบาด

ระดบ 4 ในประเทศไทยเชนกน


ฝายประชาสมพนธขององคกร ไดแจงใหบคลากรและลกคาทราบเรองการปรบระยะการระบาดของ

องคการอนามยโลก

ไมมรายงานการลาปวยทผดปกต

แผนกการตลาด กำาลงเตรยมงานเปดตวสนคาสำาคญสตลาดหลายแหง ซงมมลคาการคาสง

ผบรหารระดบสง สอบถามความคบหนาของกจกรรมทไดดำาเนนการไปแลว และ สอบถามวา

การเตรยมพรอมรบมอกบการระบาดครงน จะมผลกระทบตอแผนการเปดตวสนคาหรอไม

ขอตกลงเบองตน

มความเปนไปไดสงวาจะเกดการแพรระบาดจากคนสคน ในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต

คำาถาม

1. คณไดดำาเนนการอะไรบาง? เพอเตรยมความพรอม ดานตอไปน




การปฏบตทประกนความมนใจวา ภารกจสำาคญขององคกรยงสามารถดำาเนนการตอไปได


2. บทเรยนทไดรบจากการดำาเนนงานขางตน มอะไรบาง?

3. ผมหนาทตดตามและบนทกการลาปวยของบคลากร เปนใคร?

4. มวธการดแลบคลากร ผทมอาการปวยคลายไขหวดใหญ รวมถงการตดตอบคลากรทขาดงานโดยไมแจง

ลวงหนา หรอไม ?

5. (ชอองคกร)________________ ไดสงเสรมใหบคลากรทปวยอยบานหรอไม? และมมาตรการให

บคลากรกลบบาน หากมาทำางานขณะปวยเปนไขหวดใหญ หรอไม?

6. บคลากรสามารถรบรขอมลลาสดเกยวกบการแพรเชอของโรค หรอไม?

7. องคกรจดหาวสด อปกรณทางการแพทย และการสนบสนนเบองตน เชน นำายาทำาความสะอาดมอ

กระดาษเชดมอ หนากากอนามย ฯลฯ เพอปองกนการแพรเชอไวทสำานกงาน หรอไม?

สถานการณสมมตท3: พบวา เชอไวรสไขหวดใหญสายพนธใหมตดตอจากคนสคนเปนกลมใหญกลมเดยว

(single large cluster) หรอกลมใหญหลายกลมในพนทจำากด (multiple large clusters in limited area)

ในประเทศไทยหรอประเทศอน หรอมหลกฐานวาเชอทพบในประเทศอนไดปรบเปลยนสายพนธจนตดตอจากคนสคน

ไดงาย


มการยนยนวาการระบาดของโรคไขหวดนก H5N1 ชนดทสามารถตดตอจากคนสคน (ไขหวดใหญสายพนธใหม)

เกดขนในประเทศไทย และกลมผตดเชอเปนกลมใหญอยในหลายพนท

นกปาและสตวปกทเลยงไวเปนอาหารในครวเรอน ตายมากขน

ผปวยทเขารกษาตวในโรงพยาบาลมจำานวนสงขน และเกดความวตกกงวลวาการตดเชอนนเนองมาจากม

การตดตอจากคนสคน

มการแพรเชอจากคนสคนเพมมากขนในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต และมรายงานวาพบผปวยในทวป

ยโรป แอฟรกา และอเมรกาเหนอ

องคการอนามยโลกประกาศสถานการณการระบาดวาอยในระยะการระบาด ระดบ 5

กระทรวงสาธารณสข ประกาศสถานการณระยะการระบาด ระดบ 5 ในประเทศไทย

รานคาบางแหงปดใหบรการ เนองจากมบคลากรหยดงานเปนจำานวนมาก สำาหรบรานคาทยงคงเปดใหบรการ

มลกคาทมาซอของเปนจำานวนมาก ธรกจสวนใหญหยด รวมถงการสงสนคาและบรการทวไป สนคาในตลาดขาดแคลน

และมการเขาควตอแถวยาวในปมนำามนทเปดใหบรการ โรงพยาบาลและสถานอนามยเตมไปดวยผปวยและประชาชน

ทเกดความวตก มการปรกษา หารอกน เรองการใชกองกำาลงรกษาความมนคงแหงชาต


บคลากรหยดงานเปนจำานวนมากในสำานกงานทกแหง บคลากรทพกอาศยอยในพนทตดเชอไมสามารถ

มาทำางานได

บคลากรทไมสามารถเดนทางมาทำางานไดมจำานวนเพมสงขนประมาณรอยละ 10 เนองจากมการจำากด

การเดนทางและตองดแลบตรหลานของตนเองอยทบาน

ลกคาสอบถามเขามาวาบรษทจะสามารถจำาหนายสนคาตอไปอยางไร


เงนสดทตองหมนเวยนใชจายในองคกร เรมไมเพยงพอ

บคลากรทมาทำางานเกดความไมพอใจ ทบคลากรบางคนสามารถทำางานจากทบานได


การเดนทาง โดยเครองบนไดถกสงระงบ

การจดสงสนคาจากตางประเทศมาในประเทศไทยเกดความลาชา และมแนวโนมทจะเกดปญหามากขน

คำาถาม




การปฏบตทประกนความมนใจวาภารกจสำาคญขององคกร ยงสามารถดำาเนนตอไปได



3. ใหตงสมมตฐานวา วนนมบคลากรของ (ชอองคกร) ________________มาทำางานเพยงรอยละ 50 และ

สถานการณจะเปนเชนนไปอกหลายสปดาห จนกวาจะมการแจงความกาวหนาของการระบาดครงน

มภารกจและกระบวนการสำาคญใดบางทจำาเปนตองดำารงไววนนและวนทเหลอของสปดาหน

ตองใชบคลากรใดบาง เพอจะดำารงหนาทและกระบวนการสำาคญเหลานน

4. มโครงการหรอบรการใดบาง? ของฝายงานของคณทจะเลอนออกไปได

5. (ชอองคกร)________________มนโยบายใดบาง เกยวกบการหยดงานทยาวนานของบคลากร

6. บคลากรของ (ชอองคกร) ________________อยในระหวางการเดนทางหรออยตางประเทศหรอไม?

สามารถตดตอไดทไหนและตดตอไดอยางไร

7. มทางเลอกอนๆ ทควรนำามาพจารณาเพอใชในการใหบรการของ (ชอองคกร) ________________ หรอไม?

หากม โปรดระบ…….…………………

สถานการณสมมตท4: พบการตดตอจากคนสคนเปนกลมใหญ เกดขนอยางตอเนอง ในประเทศไทยหรอ

ประเทศอน


องคการอนามยโลกประกาศ ระยะการระบาด ระดบ 6

การระบาดระลอกแรก ไดแพรกระจายไปทกพนทในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต เปนเวลา 3 สปดาห

มรายงานผปวยตดเชอรายใหมอยางตอเนอง

การเดนทาง โดยเครองบนทกประเภทในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ถกระงบ

ธรกจการขนสงสนคาและการขนสง ไดถกจำากดการลำาเลยงสนคาเขาและออกจากภมภาคเอเชยตะวนออก

เฉยงใต

องคกรสำาคญ เชน ดานสาธารณปโภคและโครงสรางพนฐานทจำาเปน ยงคงใหบรการแตเปดใหบรการใน

ระดบทลดลง


กจกรรมสงคมตางๆ เชน งานกจกรรม งานประชมสมมนา ฯลฯ และบรการทองเทยวไดถกยกเลกหรอเลอน

ออกไป

วสด อปกรณทางการแพทย และการสนบสนนเบองตน เชน นำายาทำาความสะอาดมอ, กระดาษเชดมอ

หนากากอนามย ถกนำามาใชมากขน

วคซนกำาลงอยในขนตอนการผลต แตคาดวาจะใชเวลานานและมไมเพยงพอ

มการคาดการณวา สภาวะสงคมและเศรษฐกจจะคอยๆ ปรบตวดขน


ผบรหารระดบสงตดสนใจประกาศปดสำานกงาน กระบวนการสำาคญตางๆ จะตองบรหารจดการจากบาน

ทมงานบรหารความเสยง ตองการขอมลสขภาพและความปลอดภยของบคลากรรายวน การปฏบตการ และ

สถานการณของประเทศ

อนเตอรเนตถกใช เพอการสอสารในการบรหารงาน

มรายงานการขาดแคลนของสนคาหลายชนดในคลงสนคา

ลกคามการสอบถามทางโทรศพทมากขน เพอเรยกรองใหมการจดสงสนคาเพมเตม

มการยนยนวามบคลากร 1 คน ตดเชอไขหวดใหญสายพนธใหม และสงไปรกษาทโรงพยาบาลแลว

มขาวลอตางๆ มากมาย เกยวกบการปวยและการตายของบคลากรคนน

มความตองการยาตานไวรสเพมมากขน


รฐบาลเพมความควบคมในสวนของพนทปลอดภย การขนสง และการบรการดานสาธารณสข (ประกาศ

ภาวะฉกเฉน)

กองทพทหารจำากดการเคลอนไหวของกลมชมนมในพนทสาธารณะ และชวยดแลรบผดชอบดานสขภาพและ

ความปลอดภยของสาธารณชน

คำาถาม




การปฏบตทประกนความมนใจวาภารกจสำาคญของอคกร ยงสามารถดำาเนนตอไปได



3. ประเดนสำาคญสำาหรบ (ชอองคกร)________________ทตองนำามาพจารณาเพอการฟนตวจากความเสยหาย

ครงน มอะไร?

4. มาตรการทควรเตรยมไวลวงหนา เพอชวยให (ชอองคกร)________________บรรเทาจากความเสยหาย

ในครงน มมาตรการใดบาง?


เอกส�รอ�งอง1. คณะกรรมการพจารณาแกไขสถานการณโรคไขหวดนก; คณะทำางานพฒนาแผนยทธศาสตรแกไขปญหา

โรคไขหวดนก. แผนยทธศาสตรแกไขปญหาโรคไขหวดนก และแผนยทธศาสตรเตรยมความพรอมในการปองกนและ

แกปญหา การระบาดใหญของไขหวดใหญ (พ.ศ. 2548-2550). กรงเทพมหานคร: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตร

แหงประเทศไทย; 2552.

2. คณะกรรมการจดทำาแผนยทธศาสตรโรคตดตออบตใหมแหงชาต (พ.ศ. 2555-2559). แผนยทธศาสตร

เตรยมความพรอม ปองกน และแกไขปญหาโรคตดตออบตใหมแหงชาต (พ.ศ. 2556-2559). กรงเทพมหานคร:

โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย; 2555.

3. คณะกรรมการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต. แผนการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต พ.ศ.

2553 – 2557. กรงเทพมหานคร: 2552.

4. คณะกรรมการอำานวยการปองกน ควบคม แกไขสถานการณโรคไขหวดนก และการเตรยมความพรอมสำาหรบ

การระบาดใหญของไขหวดใหญ. แผนยทธศาสตรปองกน แกไข และเตรยมพรอมรบปญหาโรคไขหวดนก และ

การระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551-2553). กรงเทพมหานคร: สำานกงานกจการโรงพมพ

องคการสงเคราะหทหารผานศก; 2551.

5. คณะทำางานเตรยมความพรอมรบการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ สำาหรบภาคธรกจ. แนวทางเตรยมความพรอม

รบการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ สำาหรบภาคธรกจ. กรงเทพมหานคร: สำานกงานกจการโรงพมพ องคการ

สงเคราะหทหารผานศก; 2551.

6. คณะอนกรรมการดำาเนนการเตรยมความพรอมและการซอมแผนสำาหรบการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญใน

ระดบประเทศ. แผนปฏบตการแมบทการเตรยมความพรอมสำาหรบการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ พ.ศ. 2552.

กรงเทพมหานคร: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย; 2552.

7. สำานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ. คมอคำาอธบายตวชวด การพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ

ปงบประมาณ พ.ศ. 2554. กรงเทพมหานคร: บรษท วชน พรนท แอนด มเดย จำากด; 2553.

8. สำานกโรคตดตออบตใหม; กรมควบคมโรค, กระทรวงสาธารณสข. คมอการเรยนรดวยตนเอง เรอง การจดทำาแผน

ประคองกจการภายในองคกร เพอเตรยมความพรอมสำาหรบการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ ป พ.ศ. 2552.

พมพครงท 1.กรงเทพมหานคร: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย; 2552.

9. สำานกโรคตดตออบตใหม; กรมควบคมโรค, กระทรวงสาธารณสข. ขอเสนอแนะเชงนโยบาย เรอง แผนประคอง

กจการ (Business Continuity Plan : BCP) เพอรองรบภาวะฉกเฉน : กรณการระบาดของโรคตดตออบตใหม.

2554


ภ�คผนวก


ภ�คผนวกท 1บทบ�ท และคว�มรบผดชอบของผจดก�ร โรคตดตออบตใหม (EID Manager)

1. ตดตามสถานการณการระบาดของโรคตดตออบตใหมอยางตอเนอง และแจงใหพนกงานทราบสถานการณ

โดยเนนระยะการระบาด และขอควรปฏบต

2. ใหความรกบพนกงานเกยวกบโรคตดตออบตใหม และการแพรเชอ รวมทงจดการอบรมเรองมาตรการ

การปองกนควบคมการเกดโรค พรอมเนนยำาวธการวดไขทถกตอง

3. จดทำาทะเบยนรายชอ พรอมทอย และหมายเลขโทรศพทของพนกงานทงหมด เพอใชในการตดตอ นอกจาก

นผจดการโรคตดตออบตใหม ตองใหเบอรโทรศพทแกพนกงานเพอการตดตอและสอบถาม กรณทมการเจบปวยดวย

อาการคลายโรคตดตออบตใหม

4. ตดตามสถานการณการระบาดของโรคตดตออบตใหมและคำาแนะนำาตางๆ จากเวบไซตกระทรวงสาธารณสข

และหนวยงานทเกยวของ

5. กำาหนดใหพนกงานทเดนทางกลบจากพนททมการระบาด หยดงานและอยเฉพาะในบาน โดยเฝาตดตาม

อาการทางโทรศพท หรออเมล เปนเวลา 14 วน

6. จดผรบผดชอบแจงสถานการณของหนวยงานแกพนกงาน ทถกแยกกกสงเกตอาการทบาน

7. จดหากระดาษทชช ผาเชดมอ นำายาฆาเชอ และหนากากอนามย ใหเพยงพอกบจำานวนพนกงาน

8. ใหคำาแนะนำาขอปฏบตเกยวกบสขอนามยสวนบคคล ไดแก

ก) หามถมนำาลายลงพน

ข) ควรลางมออยางถกวธ ดงน

ใชสบและนำา หรอเจลทมแอลกอฮอล ในการลางมอใหสะอาด

ลางมอหลงออกจากหองนำา

ลางมอกอน-หลงการเตรยมอาหาร หรอรบประทานอาหาร

ลางมอหลงการไอ หรอจาม

ลางมอหลงจากถอดอปกรณปองกนสวนบคคล เชน หนากากอนามย และถงมอชนดใชแลวทง

ค) ใชกระดาษทชช ปดปาก เมอไอ หรอจาม และทงในถงขยะชนดใชเทาเปด

ง) หลกเลยงการใชแกวนำา หรอชอน/สอม รวมกน

จ) หลกเลยงการสมผสรางกาย เชน การจบมอ การโอบกอด

9. ตดโปสเตอรวธการลางมอทถกตองบรเวณอางลางมอทกแหง

10. ทำาความสะอาดและฆาเชอสถานททำางานเปนประจำา โดยเฉพาะจดทมการอยรวมกนหลายคน หรอมผใช

รวมกน เชน หองอาหาร หองประชม ลฟท ลกบดประต โทรศพท

11. จดหองแยกและหองนำาโดยเฉพาะ สำาหรบพนกงานทมไข รวมทงทางเดนทสามารถสงตอพนกงานทปวย

ไปรบการรกษาไดอยางสะดวก และไมใชทางเดนรวมกบพนกงานทวไป

12. ระบชอโรงพยาบาลและสถานใหบรการทางการแพทยในพนททพนกงานสามารถเขารบบรการได

13. เนนยำาเรองการวดไขของพนกงานทกคน เมออยในชวงสถานการณการระบาด


14. หากพบพนกงานทมไขสงกวาหรอเทากบ 38 องศาเซลเซยส ใหปฏบตตามแนวทาง ดงตอไปน

แนวทางคดกรอง พนกงานปวยในหนวยงาน (ภาคผนวกท 6)

แนวทางการปฏบต พนกงานปวยนอกหนวยงาน (ภาคผนวกท 7)

แนวทางการตดตาม ผสมผสโรค (ภาคผนวกท 8)

แบบรายงาน พนกงานทปวยสงสยโรคไขหวดใหญสายพนธระบาดใหญ (ภาคผนวกท 9)


ภ�คผนวกท 2วธก�รล�งมอทถกตอง

วธการลางมอทถกตองประกอบดวย 7 ขนตอน โดยแตละขนตอนให ทำา 5 ครง และสลบกน ทง 2 ขาง ดงน

1) ฝามอถกน

2) ฝามอถหลงมอ และนวถซอกนว

3) ฝามอถฝามอ และนวถซอกนว

4) หลงนวมอถฝามอ

5) ถนวหวแมมอโดยรอบฝามอ

6) ปลายนวถขวางฝามอ

7) ถรอบขอมอ

หลงจากนน ลางมอดวยนำาสะอาดโดยใหนำาไหลผานมอลงไป และใชกระดาษเชดมอ หรอใชเครองเปามอใหแหง

(หามใชผาเชดมอชนดใชซำากน หรอใชหลายครง)

หมายเหต:กรณทใชเจลลางมอ ตองทาเจลใหทวทกซอกทกมมของมอทงสองขาง แลวปลอยใหแหง


ภ�คผนวกท 3วธก�รสวมหน�ก�กอน�มยทถกตอง

วธการสวมหนากากอนามยทถกตอง

1) กอนสวมหนากาก ควรลางมอดวยนำาและสบใหสะอาด

2) สวมหนากากใหคลมทงจมกและปาก โดยใหขอบทมลวดอยดานบนสนจมก และรอยจบหนควำาลง

3) หนากากอนามยททำาดวยกระดาษควรเปลยนวนละครง และทงในถงขยะทมฝาปด สวนหนากากอนามย

ททำาดวยผา สามารถซกดวยนำาและผงซกฟอก ผงแดดใหแหง แลวนำามาใชไดอก

4) หากหนากากมการปนเปอนหรอชำารด ควรเปลยนชนใหมทนท

5) หลงจากเลกใชหนากาก หรอภายหลงจากการเปลยนหนากาก ควรลางมอใหสะอาดทกครง


ภ�คผนวกท 4แนวท�งก�รจดห�เวชภณฑ วสด อปกรณ เพอก�รเตรยมพรอม

รบก�รระบ�ดของโรคตดตออบตใหมในองคกร

หน�ก�กอน�มยเมอมผปวยสงสยทมอาการปวยระบบทางเดนหายใจ หรอมไข และมประวตสมผสหรอเดนทางมาจากพนทเกดโรค

ควรใหสวมใสหนากากอนามยธรรมดา หรอใชผา กระดาษทชช ปดปาก จมก เวลาไอจาม ทกครง เพอปองกน

การแพรกระจายเชอแกผอน และใหไปพบแพทยเพอรบการรกษาทถกตอง

สำาหรบพนกงานทมโอกาสสมผสกบผปวยสงสยในระยะการระบาด ควรเตรยมจดหาหนากากอนามยและถงมอ

ชนดใชแลวทง เพอปองกนการรบเชอ และควรหมนลางมอบอยๆ (รวมทงหลงถอดถงมอและหนากากอนามย) ทงน

ควรจดใหมถงขยะชนดเปดดวยเทาเปนททงหนากากอนามยและถงมอทใชแลว แนะนำาใหทำาลายขยะ แบบขยะตดเชอ

หนากากอนามยทแนะนำาควรเปนชนดใชแลวทง ซงสามารถชวยลดการแพรกระจายของโรคทมการตดตอ

ผานทางละอองนำามก นำาลาย เสมหะ จากการไอ จามได อยางไรกตามในภาวะทมการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ

ความตองการใชหนากากอนามยของประชาชน อาจมมากกวาความสามารถในการผลตใหทนเพยงพอกบปรมาณการใช

จงมคำาแนะนำาของการทำาหนากากอนามยไวใชเอง ซงทำาจากผา สามารถซกลางนำากลบมาใชใหมได ดวยการซกดวย

นำายาซกฟอก และตากแดดใหแหง

การผลตหนากากอนามยใชเอง ทำาไดโดยการนำาผาชนดตางๆ เชน ผายด ผาสาล ผาฝาย (ผาทใชควรมเสนดาย

ไมนอยกวา 22 เสน ตอพนท 1 ตารางนว) มาตดเยบโดยใหผามความหนาอยางนอย 2 ชน ขนาดของผาควรมความกวาง

ประมาณ 15 ซม. ยาวประมาณ 15 ซม. จบจบตรงกลางผนผา โดยใหจบมขนาดประมาณ 3 ซม. ตดยางยดสำาหรบ

คลองใบหทงสองขาง ความยาวของยางยดปรบตามขนาดใบหนาของผสวมใส หนากากทตดเยบแลว ควรมความกระชบ

เมอสวมใส แนบไปกบใบหนาตงแตจมกถงใตคาง ไมใหมชองวางระหวางใบหนากบหนากาก

นำ�ย�ฆ�เชอนอกจากการปองกนการตดตอและแพรกระจายของเชอโรค ดวยการปฏบตตนใหมสขอนามยทดแลว

หนวยงานควรมสงแวดลอมและการสขาภบาลทดดวย เนองจากในสถานการณการระบาดของโรคไขหวดใหญ ผมาเยยม

หนวยงานและพนกงานทปวยดวยโรคไขหวดใหญมโอกาสแพรเชอจากการไอ จาม ลงบนพนททวๆ ไป ในหนวยงาน

ดงนน เพอปองกนการตดตอของโรคจากการสมผสเชอโรคจากพนผวดงกลาว จงควรมการทำาความสะอาดพนผว

ทปนเปอนเลอด และสารคดหลง (เชน นำาลาย นำามก เสมหะ) หรอพนผวทวไป เปนประจำาทกวน หรอเมอพนผวสกปรกมาก

ทงนพนกงาน หรอบรษททใหบรการดานการทำาความสะอาดและการกำาจดเชอโรคแกหนวยงาน ควรมความรเกยวกบ

นำายาฆาเชอ หรอสารทำาความสะอาด ดงน


นำายาฆาเชอ ขอแนะนำาการใช ขอควรระวง1) แอลกอฮอล เชน Isopropyl

70%, Ethyl alcohol 60%

ใชกบพนผวโลหะทเรยบ, พนผวโตะ หรอพนผว

อนๆ ทสารฟอกขาว ใชไมได *

1. ตดไฟงาย และเปนพษ

2. ควรใชในททระบายอากาศ

ไดด

3. หลกเลยงการสดดม

4. เกบใหหางจากแหลงความรอน

อปกรณไฟฟา ประกายไฟ

และพนผวทรอน

5. เกบไวในทแหง2) 0.5% โซเดยมไฮโปคลอไรด

(นำายาฟอกขาว)

ใชทำาความสะอาดวสดทปนเปอนเลอด และสาร

คดหลงจากรางกาย (ทงไว 15 นาท) *

1. ควรใชในททมอากาศถายเท

ไดสะดวก

2. ใสอปกรณปองกนตนเอง

เชน ถงมอ ผาพลาสตกกน

เปอน หนากากอนามย

3. หามผสมกบกรดเขมขน

เพอหลกเลยงการเกดแกส

คลอรน

4. กดกรอนโลหะ3) คลอรนผง (ละลายตาม

ขอแนะนำาการใชของผผลต)

ใชในกรณไมมนำายาฟอกขาว * เหมอนของโซเดยมไฮโปคลอไรด

4) สบ นำายาซกฟอก นำายา

ฆาเชอทวไป (ผสมนำาตาม

คำาแนะนำาของผผลต)

ใชทำาความสะอาดพนผวท วไป กรณท ไมม

การปนเปอนของเลอด หรอสารคดหลง

หมายเหต: กอนใชนำายาฆาเชอ ตองเชดเลอดหรอสารคดหลงทเปอนออกใหหมดดวยกระดาษทชช แลวกำาจดแบบ

ขยะตดเชอ


ภ�คผนวกท 5ตวอย�งแนวท�งก�รคดกรอง ผม�ตดตอ

สำ�หรบโรคตดตออบตใหมระบบท�งเดนห�ยใจ

หมายเหต : * เจาหนาทสขภาพ ณ จดคดกรอง ควรใสหนากากอนามยขณะวดไข และสอบถาม

: ** พนทเสยง หมายถง พนททมการระบาดของโรคตดตออบตใหมระบบทางเดนหายใจ ซงกระทรวงสาธารณสข

จะประกาศใหทราบในภายหลง

การคดกรองเพอคนหาผทมไข ทจดคดกรอง (แผนกตอนรบ) กอนเขาหนวยงาน

วดอณหภม

ทางปากใหเขาหนวยงานได

แนะนำาใหไปพบแพทย

เจาหนาทแจงผจดการโรคตดตออบตใหม และแยกกกอยทจดคดกรอง

แนะนำาใหไปพบแพทย พรอมแนบประวตความเสยงการเกดโรคตดตออบตใหมระบบทางเดนหายใจ

ผจดการโรคตดตออบตใหมแจงหนวยงานของผมาตดตอ

ผจดการโรคตดตออบตใหมตดตามอาการเจาหนาททสมผสกบผมาตดตอ เปนเวลา 14 วน

เจาหนาทดแลสขภาพ* หรอผจดการ

โรคตดตออบตใหม สอบถามประวต

การเดนทาง หรอการสมผสผปวย

ทมอาการคลาย

โรคทกำาลงระบาดอย

ไมมไข (อณหภม < 38oC)

และไมมอาการปวย

ไมมประวต

มไข (อณหภม > 38oC) หรอ

ไมมไข (อณหภม < 38oC) แตมอาการปวยของโรคหวด เชน มนำามก ไอ

มประวตการเดนทางไปพนทเสยง **

หรอสมผสผปวยโรคตดตออบตใหมระบบทางเดนหายใจ


แยกพนกงานออก โดยพาไปตามเสนทางเดนพเศษสำาหรบผปวย

สงไปพบแพทย พรอมแนบประวตความเสยงการเกดโรคตดตออบตใหมระบบทางเดนหายใจ

ผจดการโรคตดตออบตใหมแจงหนวยงานทพนกงานปฏบตงาน

ผจดการโรคตดตออบตใหมตดตามอาการของพนกงานทสมผสกบพนกงานทปวย เปนเวลา 14 วน

ไมมไข (อณหภม < 38oC)

และไมมอาการปวย

ไมมประวต

มไข (อณหภม > 38oC) หรอ

ไมมไข (อณหภม < 38oC) แตมอาการปวยของโรคหวด เชน มนำามก ไอ

มประวตการเดนทางไปพนทเสยง **

หรอสมผสผปวยโรคตดตออบตใหมระบบทางเดนหายใจ

ภ�คผนวกท 6ตวอย�งแนวท�งก�รคดกรอง พนกง�นปวยในหนวยง�น


หมายเหต : * เจาหนาทสขภาพ ณ จดคดกรอง ควรใสหนากากอนามยขณะวดไข และสอบถาม

: ** พนทเสยงหมายถง พนททมการระบาดของโรคตดตออบตใหมระบบทางเดนหายใจ ซงกระทรวงสาธารณสข



ทางปาก

แนะนำาใหไปพบแพทย

(กลบเขามาทำางานได

โดยมใบรบรองแพทย)

การคดกรองเพอคนหาพนกงานทมไข ณ จดคดกรอง

และพนกงานทมอาการปวยในสถานททำางาน

เจาหนาทดแลสขภาพ * หรอผจดการ

โรคตดตออบตใหม สอบถามประวต

การเดนทาง หรอการสมผสผปวยทมอาการ

คลายโรคทกำาลงระบาดอย

พจารณาใหพนกงานปฏบตงาน

ตามปกตหรอไปพบแพทย

เจาหนาทแจงผจดการโรคตดตออบตใหม และแยกกกอยทแผนกตอนรบ หรอหองแยกทจดไว


ภ�คผนวกท 7ตวอย�งแนวท�งก�รปฏบต พนกง�นปวยนอกหนวยง�น


หมายเหต : * พนทเสยง หมายถง พนททมการระบาดของโรคตดตออบตใหมระบบทางเดนหายใจ ซงกระทรวงสาธารณสข


พนกงานไปพบแพทยเพอรบการรกษา และแจงผจดการโรคตดตออบตใหมทนท

พนกงาน / ครอบครวแจงผจดการโรคตดตออบตใหม

ตดตามผสมผสผปวย ตามแนวทางการตดตามผสมผสโรค (ภาคผนวก 8)

พนกงานรบการรกษาจากแพทย และไมอยรวมกบคนอน จนกวาจะหายเปนปกต หรอไดรบการอนญาต

จากแพทย

พนกงานกลบเขาทำางานได เมอหายเปนปกต และมใบรบรองแพทยยนยนการกลบเขาทำางาน

ไดรบการวนจฉยวา

สงสยโรคตดตออบตใหม

ระบบทางเดนหายใจ

พนกงานปวย นอกสถานททำางาน โดยมอาการคลายโรคตดตออบตใหม

ระบบทางเดนหายใจ และมประวต

เดนทางไปในพนทเสยง* หรอสมผสผปวยทมอาการคลายโรคทกำาลงระบาดอย

ใหพนกงานกลบมาทำางานได

โดยไดรบความเหนชอบจากแพทย

(มใบรบรองแพทยประกอบ)

ไมใช

ใช


ภ�คผนวกท 8ตวอย�งแนวท�งก�รตดต�ม ผสมผสโรค


พนกงานสงสยโรคตดตออบตใหมระบบทางเดนหายใจ

เขารบการรกษาในโรงพยาบาล

ผจดการโรคตดตออบตใหม คดกรองพนกงาน

ทมประวตสมผสพนกงานทปวย

ในชวง 14 วน กอนปวย


ทางปาก

พนกงานปวยในหนวยงาน มไข และแพทยวนจฉยปวย

เปนโรคตดตออบตใหมระบบทางเดนหายใจ

ผจดการโรคตดตออบตใหม แยกพนกงานทม

ประวตสมผสผปวยออก และใหทำางานในพนท

เฉพาะ ไมรวมกบพนกงานทวไป หรอพจารณา

ใหหยดงานอยทบาน

แจกหนากากอนามย ใหผสมผสสวมใส

แยกพนกงานทมไขออกมา

ปฏบตตามแนวทางการคดกรองพนกงาน

ปวยในหนวยงาน (ภาคผนวกท 6)

ใหพนกงานผสมผสอยทบาน เปนเวลา 14 วน นบจากวนแรก

ทสมผสพนกงานทปวย

พนกงานผสมผสวดไขทกวน และรายงานผจดการโรคตดตอ

อบตใหม

หากมไขใหไปพบแพทย เพอรกษา และแจงผจดการโรคตดตอ

อบตใหมทราบ

กลบเขาทำางานได เมอหายเปนปกต และมใบรบรองแพทย

ภายนอกหนวยงาน ภายในหนวยงาน

มไข (อณหภม < 38oC)ไมมไข (อณหภม < 38oC)


ภ�คผนวกท 9ตวอย�งแบบร�ยง�น พนกง�นปวย

(สำ�หรบโรคตดตออบตใหมระบบท�งเดนห�ยใจ)

ชอ-สกล………………………………………… ฝาย/ แผนก…………………………………

ตำาแหนง……………………………………….. วนเดอนปเกด……………อาย…………ป

โทรศพทททำางาน…………………………… ทบาน…………………………. มอถอ………………....…..

อาการปวย

มไข ……. o C ปวดเมอยกลามเนอ

ปวดศรษะ ออนพลย

ไอแหงๆ อน ๆ ระบ………….....…

หนาวสน ……………………………………………….

วนทเรมมไข ………………………….. เวลา …………………………….

วนทถกแยกกก ……………………….. เวลา……………………………..

ประวตการเดนทางในชวง14วนกอนปวย

ประเทศทไป …………………………………… เทยวบน ……………………………………………………

รถยนตโดยสาร ................................................

เรอโดยสาร ………………………………………………..

สถานทพก ………………………………………………………………………………………………………………………….

ชอผรายงาน………………………………………………. ตำาแหนง……………………………………..

โทรศพทททำางาน…………………………………… ทบาน…………………………………….. มอถอ………………….....………………


ภ�คผนวกท 10ตวอย�งแผนประคองกจก�ร (ฉบบยอ)

ตวอยางท

1 สำานกโรคตดตออบตใหมกรมควบคมโรค

1.1 แบบหลกการ ขนตอน 7 ขนตอน

1.2 แบบหลกการ มาตรฐานสากล ISO 22301

2 หนวยงานสถานพยาบาล(โรงพยาบาลA)

3 สถาบนการเงน(ธนาคารA)

4 บรษทผประกอบธรกจผลตภณฑอาหารขนาดใหญ(บรษทA)


ตวอย�งแผนประคองกจก�ร (ฉบบยอ)เพอเตรยมคว�มพรอม : กรณก�รระบ�ดของโรคตดตออบตใหม

แบบหลกก�รขนตอน 7 ขนตอนตวอย�งท 1.1

สำานกโรคตดตออบตใหมกรมควบคมโรค

สำานกโรคตดตออบตใหม เปนหนวยงานภาครฐ สงกดกรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข ไดจดทำาแผนประคอง

กจการเพอเตรยมความพรอมสำาหรบการระบาดของโรคตดตออบตใหม ซงประกอบดวย โครงสรางองคกร คณะทำางาน

และขนตอนการจดทำาแผนประคองกจการ รายละเอยดดงน

โครงสรางองคกร

หวหนากลม

บรหารทวไปหวหนากลม

วชาการและการเตรยม

ความพรอมฉกเฉน

(วต.)


สอสารความเสยงและพฒนา

ระบบขอมลสารสนเทศ (สพ.)


ยทธศาสตร และพฒนา

องคกร (ยพ.)

รวมบคลากรทงหมด57คน

ทปรกษา

ผอำานวยการ


คณะกรรมก�รเตรยมคว�มพรอมตอบโตภ�วะฉกเฉนด�นก�รแพทย และส�ธ�รณสขสำ�นกโรคตดตออบตใหม

ประกอบดวย ทำาเนยบรายชอและเบอรโทรศพททสามารถตดตอได ของคณะกรรมการบรหารของสำานก


ขนตอนการจดทำาแผนประคองกจการ

- ขนท 1 ทำาความเขาใจในภารกจขององคกร

วสยทศน : เปนองคกรระดบชาตทมการบรหารจดการทด ในการเตรยมความพรอมเพอปองกน แกไขปญหา

โรคตดตออบตใหมทมประสทธภาพ ภายในป 2559

พนธกจ

1. พฒนาและขบเคลอนนโยบาย แผนยทธศาสตรเตรยมความพรอมปองกน และแกไขปญหาโรคตดตอ

อบตใหมแหงชาต (พ.ศ. 2556-2559)

2. พฒนาองคความร และการประยกตเทคโนโลย ดานการปองกนควบคมโรคตดตออบตใหม

3. ประสานภาคเครอขายความรวมมอทงภายในและระหวางประเทศในการเฝาระวง ปองกน ควบคม


4. สงเสรม สนบสนน ถายทอดและแลกเปลยนความรใหเครอขายและประชาชนดานโรคตดตออบตใหม

ดวยระบบการจดการขอมลททนสมย

5. พฒนาศกยภาพบคลากร เพอปองกนควบคมโรคตดตออบตใหม ทมประสทธภาพ


ำาแผนป





ตใหม

ขนท 1 ทำ�คว�มเข�ใจในภ�รกจขององคกร

วตถประสงคขนท1: เพอวเคราะหกจกรรม/บรการ ทเปนภารกจสำาคญขององคกร

ตารางสำาเรจรปขนท1-ทำาความเขาใจในภารกจขององคกร

1



2


เกดการระบาดของโรคตดตออบตใหม

3

สามารถดำาเนน

กจกรรมภายนอก

สำานกงานไดหรอไม

4



1. ตดตามวเคราะหสถานการณโรค จดทำา

ขาวกรองและเตอนภยความเสยง ภายใน

และภายนอกประเทศ

ได บคลากรทมทกษะ

ระบบสารสนเทศ และอปกรณการสอสาร

2. ป ระสานการ เป ดศ นย ปฏ บ ต ก า ร

กระทรวงสาธารณสข (war room) ไมได บคลากรทมทกษะ

ระบบสารสนเทศ และอปกรณการสอสาร3. บรหารจดการสอสารสาธารณะ เชน การ

ประชาสมพนธ และ ผลตสอ ผานชอง

ทางตางๆ

ไมได บคลากรทมทกษะ


เงนทน4. ดแล และบำารงรกษาระบบสารสนเทศ

และอปกรณในเครอขาย ใหสามารถ

ใชงานไดอยางตอเนองและมประสทธภาพ



สงอำานวยความสะดวก เชน รถยนต

114

คมอ การจดทำาแผน

ประคองกจการภ

ายในองคกร

เพอเตรยมความพ

รอม : กรณการระบ

าดของโรคตดตออบตให

ม

1



2



3




4



5. จดหา / สนบสนนเวชภณฑ วสด อปกรณ

ปองกนรางกาย และบรหารสตอกคงคลง ไมได บคลากรทมทกษะ เจาหนาทจดสงผาน

ชองทางเรงดวนตางๆ


เงนทน

สงอำานวยความสะดวก เชน หนวยงานใน

เครอขาย รถยนต ไปรษณยดวนพเศษ หรอ

บรษท

6. การเตรยมความพรอมตอบโตภาวะ

ฉกเฉนทางสาธารณสข รวมกบทม

SRRT และ ศนยปฏบตการเตรยมพรอม

ตอบโตภาวะฉกเฉนดานการแพทยและ

สาธารณสข กรมควบคมโรค



เงนทน

วสด อปกรณปองกนรางกาย


7. ประสานความรวมมอพหภาคกบองคกร

ตางๆ ทงภายในประเทศและระหวาง

ประเทศ (ASEAN, WHO , TUC) เชน

วสด อปกรณ และแลกเปลยนขอมล

ขาวสาร



เงนทน



ำาแผนป





ตใหม

1



2



3




4



8. พฒนาทมวทยากร และ ผลตสอวทยากร

เรอง โรคตดตออบตใหม ไมได บคลากรทมทกษะ


9. สงขอมลขาวสารทสำาคญ ลงในเวบไซต

ของสำานก ท งภาษาไทยและภาษา

องกฤษ



10. ใหขอมลผบรหาร ตอบกระท ตอบ

จดหมาย ตอบหนงสอ การขอเอกสาร

ราชการ ฯลฯ



11. จดทำาแผนปฏบตงานและจดระบบกำาลง

คนทดแทน รวมทงการพฒนาบคลากร

และองคกร



12. จดทำาระบบการบรหารจดการ เชน ระบบ

งานสารบรรณ การเงนและการบญช ไมได บคลากรทมทกษะ


116







ม

ขนท 2 ระบคว�มเสยงทอ�จจะเกดขนกบองคกร

วตถประสงคขนท2: เพอวเคราะหความเสยงและผลกระทบทอาจเกดขนกบองคกร

ตารางสำาเรจรปขนท2-ระบความเสยงทอาจจะเกดขนกบองคกร

1

ระบความเสยง

2

ผลกระทบทอาจเกดขนตอองคกร

3

โอกาสทจะเกดความเสยง

4

เรยงลำาดบความเสยง1. บคลากรปวย และหยดงาน ประสทธภาพการปฏบตงานลดลง หรอหยด

ชะงก

บคลากรไมเพยงพอ ในการออกปฏบตงานรวม

กบหนวยงานเครอขาย เพอตอบโตสถานการณ

บคลากรตนตระหนก และระสำาระสาย

สง 1

2. อปกรณปองกนรางกาย และเวชภณฑ

ไมเพยงพอ

ไมสามารถจดหาอปกรณปองกนรางกาย และ

เวชภณฑสงใหหนวยงานเครอขายได

ปานกลาง 2

3. ระบบสารสนเทศขดของ ไมสามารถ

ใชงานได

ไมสามารถสงขอมลสอสารความเสยงตอกลม

เปาหมายได

ไมสามารถตดตามสถานการณของโรคได

ปานกลาง 3

4. ระบบการบรหารจดการทสำาคญ เชน

การขนสงหยดชะงก

บคลากรไมสามารถ มาปฏบตงานได

ไมสามารถออกปฏบตงานภาคสนามได

ไมสามารถจดสงอปกรณปองกนรางกาย และ

เวชภณฑสนบสนนพนทเกดการระบาดได

สง 4


ำาแผนป





ตใหม

ขนท 3 ลดผลกระทบจ�กคว�มเสยง

วตถประสงคขนท3: ระบกจกรรมทจะลดความเสยงและผลกระทบทสามารถเตรยมการได กอนเกดการระบาด

ตารางสำาเรจรปขนท3-ลดผลกระทบจากความเสยง

กอนการระบาด

1


2

กจกรรม/วธการแกไขปญหา

3

เวลา

4

เอกสาร/ทรพยากรสนบสนน

5

ผรบผดชอบงาน1. บคลากรปวย และหยดงาน จดทำาเอกสารมอบหมายงาน และฝกทกษะใน

การปฏบตงานใหบคลากรทำางานทดแทนกนได

ฝกทกษะความชำานาญ ในการปองกนการตดเชอ

จากการปฏบตงาน

จดทำาเอกสารและปรบปรงระบบการจดเกบ

เอกสารความรการปองกนควบคมโรคตดตอ

อบตใหม

ประชาสมพนธแผน และ ระบบการปองกน

ควบคมการแพรกระจายเชอในองคกร

จดทำาแผนปฏบตงาน ใหบคลากรทไมจำาเปน

ตองมาปฏบต งานทสำ านกงาน สามารถ

ปฏบตงานทบานได

จดเตรยมอปกรณเครองมอสอสาร สำาหรบ

เจาหนาทใหสามารถปฏบตงานทบานไดเมอ

เกดการระบาด

จดทำาแผนสวสดการชวยเหลอบคลากรและ

ครอบครวทปวยหรอเสยชวต

ทนท

ในปปจจบน

แผนงาน และขนตอนการ

ปฏบตงาน

ทำาเนยบบคลากร


กลม วต.

กลม ยพ.

กลม สพ.

กลมบรหาร

118







ม

1


2


3

เวลา

4


5

ผรบผดชอบงาน2. ระบบสารสนเทศขดของ

ไมสามารถใชงานได

วางแผนการใชชองทางการสอสารทเหมาะสม

เชน การสงขอมลทางแฟกซ และการสอสาร

ดวยระบบโทรศพทแทน

เปลยนจากระบบเครอขายสญญานแบบไรสาย

(Wireless) มาเปนระบบสญญานแบบ Air card

หรอ Modem แทน

ตามแผนการฝกซอม อปกรณสอสาร เชน

แฟกซ, Air card,

Modem, โทรศพทมอถอ,

วทยตดตามตว

กลม สพ.


3. อปกรณปองกนรางกาย (PPE)

และเวชภณฑไมเพยงพอ

คาดการณปรมาณ และ สำารองอปกรณปองกน

รางกาย และเวชภณฑใหเพยงพอ ตอการ

ระบาด

รวมจดทำาแนวทางดดแปลงการใชวสดอน

ในทองถนทดแทน

วางแผนการขอรบการสนบสนนจากองคกรอน

ทนท ในปปจจบน

และทมการระบาด

ของโรค

อปกรณ PPE และ ยาตาน

ไวรส

เอกสารแนวทางการ

ดดแปลง

กลม วต.

4. ระบบการบรหารจดการท

สำาคญ เชน ระบบการขนสง

หยดชะงก

สำารองเวชภณฑ และอปกรณปองกนรางกายไว

ในพนท เชน ทบานของบคลากร

จดเตรยมระบบการสอสารดวยอนเตอรเนต

ทนท

ทมการระบาด

ของโรค

แนวทางการสำารอง

เวชภณฑ และอปกรณ

อปกรณสอสาร เชน

แฟกซ, Air card,

Modem,โทรศพทมอถอ,

วทยตดตามตว

กลม วต.

กลม สพ.



ำาแผนป





ตใหม

ขนท 4 ว�งม�ตรก�รแกไขปญห�คว�มเสยง

วตถประสงคขนท4: ระบกจกรรมการตอบสนองภายในองคกร ทตองดำาเนนการเมอเกดโรคการระบาด

ตารางสำาเรจรปขนท4-วางมาตรการแกไขปญหาความเสยง

ระหวางเกดการระบาด

1


2


3

เวลา

4


5

ผรบผดชอบงาน1. บคลากรปวย และหยดงาน ใหบคลากรทไดรบการฝกทกษะเขาปฏบตงาน

ทดแทน หรอรวมปฏบตงานเพมเตม

จดสถานทและสงแวดลอมในสำานก เพอการลด

การแพรกระจายเชอ

ใหบคลากรทไมจำาเปนตองทำางานในสำานกงาน

ปฏบตงานทบานได

ชวยเหลอกบบคลากรและครอบครว ทปวยและ

เสยชวต

ทนท


ของโรค

แนวทางการปฏบตงาน

เอกสารบทบาทหนาทราย

บคคล

อปกรณลดการแพรกระจาย

เชอ เชน เจลลางมอ หนากาก

อนามย เครองกรองอากาศ

เปนตน


กลม วต.

กลม ยพ.

กลม สพ.


2. ระบบสารสนเทศขดของ

ไมสามารถใชงานได

ดำาเนนการตามแผน เชน สงขอมลทางแฟกซ

และ สอสารดวยระบบโทรศพท และ ใชระบบ

Air card หรอ Modem

ทนท

ทระบบขดของ

อปกรณสอสาร เชน แฟกซ,

Air card, Modem, โทรศพท

มอถอ, วทยตดตามตว

กลม สพ.


3. อปกรณปองกนรางกาย และ

เวชภณฑไมเพยงพอ

ตดตอขอรบการสนบสนนจากองคกรอน เชน

โรงพยาบาลเอกชน บรษทเอกชนทมการสำารองไว

หรอขอรบการสนบสนนจากองคกรตาง

ประเทศ

เลอกใชการดดแปลงวสดอนในทองถน

ทนท


ของโรค

อปกรณปองกนรางกาย และ

ยาตานไวรส

เอกสารแนวทางการดดแปลง

กลม วต.

120







ม

1


2


3

เวลา

4


5

ผรบผดชอบงาน4. ระบบการบรหารจดการท

สำาคญ เชน ระบบการขนสง

หยดชะงก

ดำาเนนการสำารองตามแผนทไดกำาหนดไว และ

ปรบเปลยนตามความเหมาะสม

ทนท

ทระบบหยดชะงก

แนวทางการสำารองเวชภณฑ

และอปกรณ

อปกรณสอสาร เชน แฟกซ,

Air card, Modem, โทรศพท

มอถอ, วทยตดตามตว

กลม วต.

กลม สพ.



ขนท 5 เตรยมก�รและปฏบตต�มแผน

- เตรยมการและปฏบตการตามแผน โดยการใชขอมลตามขอตกลงในขนท 1-4

ขนท 6 ก�รประช�สมพนธแผน

- ในเวทการประชมตางๆ เชน การประชมคณะกรรมการบรหารประจำาเดอน การประชมกลม หรอ การประชม

พฒนาองคกร เปนตน

- เผยแพรทางระบบอนทราเนต (Intranet) ของสำานก

ขนท 7 ก�รตรวจสอบแผน

- ตามแบบรายการตรวจสอบแผน หรอ พจารณาการฝกซอมแผนในโอกาสทเหมาะสม


ตวอย�งท 1.2 แผนการบรหารความตอเนองในการดำาเนนงาน(BusinessContinuityManagement:BCM)

กรณโรคตดตออบตใหมสำานกโรคตดตออบตใหม

แบบหลกการตามมาตรฐานสากลISO22301

บทนำา

สำานกโรคตดตออบตใหม เปนหนวยงานภาครฐ สงกดกรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข ไดจดทำาแผน

การบรหารความตอเนองในการดำาเนนงาน (Business Continuity Management : BCM) กรณโรคตดตออบตใหม

นโยบาย

สำานกโรคตดตออบตใหม ไดตระหนกถงการดำาเนนภารกจในปจจบนทมโอกาสหยดชะงก อนเนองมาจาก

การระบาดของโรคตดตออบตใหม ซงหากมการเตรยมการเพอรองรบผลกระทบแลว จะทำาให สำานกโรคตดตออบตใหม

สามารถปฏบตภารกจไดอยางตอเนอง จงกำาหนดนโยบายการบรหารความตอเนองของภารกจดงตอไปน

1. สนบสนนใหหนวยงานทกภาคสวนมการจดทำาแผนประคองกจการ ตามยทธศาสตรท 4 ในแผนยทธศาสตร

เตรยมความพรอม ปองกน และแกไขปญหาโรคตดตออบตใหมแหงชาต (พ.ศ. 2556-2559)

2. สำานกโรคตดตออบตใหมจะทำาการฝกซอมแผน BCP อยางนอยปละหนงครง และทบทวนการจดเตรยม BCP

ใหเปนปจจบน

3. คณะกรรมการบรหารของหนวยงาน มอำานาจหนาทในการบรหาร BCP ของสำานกโรคตดตออบตใหม

ในภาพรวม

4. ทกกลมงานมหนาทเกบรกษาตนฉบบและสำาเนาแจกจาย BCP ใหกบหนวยงานทเกยวของตามระบบ

การควบคมเอกสารของหนวยงาน

วตถประสงค

สำานกโรคตดตออบตใหมไดจดทำา BCP นขนเพอเปนขอมลและใหแนวทางเบองตนเกยวกบการกำาหนดนโยบาย

และมาตรฐานในการดำาเนนงานภารกจอยางตอเนอง โดยเฉพาะภารกจหลกสำาคญตางๆ (Critical Business Function)

ของสำานกโรคตดตออบตใหม ทจำาเปนตองกลบมาดำาเนนการไดภายในระยะเวลาทกำาหนดไวอยางเหมาะสม ตอบสนอง

ตอความตองการของผรบบรการ ผมสวนไดสวนเสย และผทเกยวของ ของสำานกโรคตดตออบตใหม

ขอบเขตการบงคบใช

แนวทางฉบบนบงคบใชกบบคลากรในสำานกโรคตดตออบตใหม ในกรณการระบาดของโรคตดตออบตใหม

1. ใชปฏบตทงกอน ระหวาง และหลงเกดการระบาดของโรคตดตออบตใหม

2. ใชทรพยากร ดานบคลากร วสดอปกรณ งบประมาณ ทมอยในสำานกโรคตดตออบตใหม และการสนบสนนจาก

กรมควบคมโรค โดยประสานการปฏบตกบองคกรภายในและภายนอกหนวยงานทงภาครฐ ภาคเอกชน และประชาชน

ในพนท


โครงสรางองคกรในภาวะปกต

โครงสรางBCPCommitteeandWorkingTeam


บรหารทวไป


วชาการและการเตรยม

ความพรอมฉกเฉน

(วต.)


สอสารความเสยงและพฒนา

ระบบขอมลสารสนเทศ (สพ.)


ยทธศาสตร และพฒนา

องคกร (ยพ.)

รวมบคลากรทงหมด57คน

ทปรกษา


BCPCommitteeandWorkinggroup

Response Recovery Resumption

CoreTeam

Logistic

Team

BuildingFacility

adminTeam

CommunicationTeam

MonitoringaAssessment

Team

ITTeamHRTeamบคลากรตาม

โครงสราง

ICS และ

บคลากรตาม

กจกรรมหลก

ทไดมาจากการ

ประเมน BIA

กลม บห.

และ วต.กลม บห.

กลม ยพ

กลม วต.

กลม ยพกลม วต.

กลม ยพ

กลม สพ.กลม บห.

ประธาน : ผอำานวยการสำานกโรคตดตออบตใหม


หนาทความรบผดชอบของคณะทำางานBCP

คณะทำางาน BCP มหนาท ทำาความเขาใจในบทบาทหนาทในคณะทำางาน BCP Committee and Working

group และสามารถนำาแผนไปปฏบตไดจรง มการตรวจสอบแผนโดยการฝกซอมและปรบปรงแผนอยางนอย 1 ปครง

การวเคราะหผลกระทบทางภารกจ(BusinessImpactAnalysis:BIA)

จากการวเคราะหผลกระทบทางภารกจ พบวาภารกจทสำาคญลำาดบท 1 (ทตองดำาเนนการภายใน 1 วน) คอ

1. ตดตามวเคราะหสถานการณโรค จดทำาขาวกรองและเตอนภยความเสยง ภายในและภายนอกประเทศ

2. ดแล และบำารงรกษาระบบสารสนเทศและอปกรณในเครอขาย ใหสามารถใชงานไดอยางตอเนองและม

ประสทธภาพ

3. สงขอมลขาวสารทสำาคญ ลงในเวบไซตของสำานก ทงภาษาไทย และภาษาองกฤษ

การวเคราะหความเสยงขององคกร(RiskAssessment:RA)

จากการวเคราะหความเสยงขององคกรตามตาราง Matrix (Impact – Likely hood) จะตกอยใน Quadrant

High Risk คอ กรณการระบาดของโรคตดตออบตใหม

แผนประคองกจการกรณการระบาดของโรคตดตออบตใหม

ดำาเนนการจดทำาแผนประคองกจการ กรณการระบาดของโรคตดตออบตใหม 3 ชวง คอ กอนเกดการระบาด

ระหวางเกดการระบาด และหลงการระบาด โดยจดทำาเปนเอกสารดงน

1. จดหาสถานทปฏบตงานสำารอง,จดนดพบ

2. จดทำาผงขนตอนการดำาเนนการใชแผน BCP โดยประกอบไปดวย

แผนบคลากร ขอกำาหนดของบคลากร หนาทความรบผดชอบของบคลากรแตละแผน

แผนสถานทสำารอง การเตรยมสถานทปฏบตงานสำารองและสงอำานวยความสะดวก การตรวจสอบ

ความพรอมขนสดทายกอนเปดสถานทปฏบตงานสำารอง การยตสถานทปฏบตงานสำารองเมอเหตการณยต

แผนระบบ IT การสำารองขอมล สถานทในการสำารองขอมล

แผนระบบขอมล สถานทเกบเอกสารสำาคญ

แผนการตดตอสอสาร ผงการตดตอสอสารบคคลสำาคญภายใน (ตวหลก ตวรอง เบอรหลก เบอรรอง)

ผงการตดตอผมสวนไดสวนเสยกบองคกร ผงการตดตอหนวยงานฉกเฉน จดทำาเปนทำาเนยบรายชอ

แนวการปฏบตในการสอสารเกยวกบอบตการณ

แนวปฏบตในการสอสารกบสอมวลชน

แผนการจดเกบ/ขนยาย เชน วสดสำานกงาน อปกรณ ยา เวชภณฑทไมใชยา

แผนการเตรยมพาหนะ และการขนยาย (Logistic)

การเรยกใชแผนตามระดบความรนแรง

การฝกซอมและปรบปรงแผนBCP

ดำาเนนการประชาสมพนธแผน วางแผนการฝกซอม แกไขปรบปรงแผน BCP อยางนอยปละ 1 ครง และควบคม

การแจกจายเอกสารไปยงผทเกยวของ


ตวอย�งแผนประคองกจก�ร (ฉบบยอ)เพอเตรยมคว�มพรอม : กรณก�รระบ�ดของโรคตดตออบตใหม

ตวอย�งท 2หนวยง�นสถ�นพย�บ�ล โรงพย�บ�ล (A)

หนวยงานสถานพยาบาล เปนสถาบนในสงกดกรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข ไดจดทำาคมอการจดทำา

แผนประคองกจการภายในองคกร (Business Continuity Plan : BCP) เพอเตรยมพรอมรองรบการระบาดใหญของ

ไขหวดใหญ แบงเนอหาออกเปน 3 สวน ประกอบดวย

สวนท1บทนำาและยทธศาสตร

กระทรวงสาธารณสขมการดำาเนนการตามยทธศาสตรแกไขปญหาไขหวดนกและแผนยทธศาสตรเตรยมความพรอม

ในการปองกน และแกไขปญหาการระบาดใหญของไขหวดใหญ โดยมวตถประสงค เพอปองกนการเกดการระบาดใหญ

ลดการปวยการตายดวยไขหวดใหญ เตรยมพรอมในการดแลผปวยเมอเกดการระบาดใหญ มแนวทางการประสานงาน

ของหนวยงานตาง ๆ ทงนเพอใหระบบการบรการสาธารณะของประเทศดำาเนนไปไดอยางปกต และลดผลกระทบทาง

เศรษฐกจและสงคม อนเนองมาจากการแพรระบาดของโรคไขหวดใหญ โดยมเปาหมายสำาหรบสถานพยาบาลตาง ๆ ให

มศกยภาพในการดแลผปวยในระยะของการแพรระบาดใหญ ตลอดจนมการเฝาระวง และการปองกนการแพรกระจาย

เชอในสถานพยาบาลอยางมประสทธภาพดวย

โรงพยาบาล (A) มบทบาทหนาทเกยวกบโรคตดเชออบตใหม อบตซำา เปนบทบาททสำาคญ จงมความจำาเปนอยางยง

ทจะตองมแผนเตรยมความพรอมรบการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ

1. บทบาทหนาท

บทบาทหนาทของโรงพยาบาล (A) ในการรองรบสถานการณการระบาดใหญของไขหวดใหญ มดงน

ใหการดแลรกษา กกกน ผปวยไขหวดนก และผปวยไขหวดใหญสายพนธระบาดใหญ โดยเฉพาะอยางยง

ในระยะเตอนภยการระบาดใหญในระดบ 3 และระดบ 4 ทงผปวยทเกดโรคภายในประเทศ และผปวยทมาจากตางประเทศ

ปองกนมใหเกด การแพรกระจายเชอไขหวดใหญจากผปวยในสถาบนและไปสชมชนและบคคลอน

พฒนาองคความรในเรองการดแลผปวย การปองกนการแพรกระจายโรคไขหวดใหญระบาดใหญ และถายทอด

องคความรดงกลาวใหแกบคลากรทงภายในและภายนอกสถาบน

รวมมอและสนบสนนการปฏบตงานของหนวยงานอนทเกยวของ ทงในและนอกกระทรวงสาธารณสข

ใหสขศกษาและประชาสมพนธในเรองแนวทางการปฏบตตนเกยวกบโรคไขหวดใหญตลอดจนใหคำาปรกษา

แกผปวยและญาต ทงในระยะเตอนภย และระยะการระบาดใหญ


โรงพยาบาล (A) มวตถประสงคของการเตรยมความพรอมรบการระบาดใหญของไขหวดใหญ ดงน

1. การดแลรกษาพยาบาลผปวยในชวงเวลาของการระบาดใหญ ตงแตระยะการระบาด ระดบ 4-6

1.1 ใหการรกษาพยาบาลผปวยโรคไขหวดใหญ ระบาดใหญ ตามแนวทางของกระทรวงสาธารณสขอยางม

ประสทธภาพ เพอลดอตราปวย ตาย และลดโรคแทรกซอน


1.2 ใหการรกษาพยาบาลผปวย โรคอนๆ ไดแก ผปวยโรคเรอรง และผปวยโรคฉกเฉนจากโรคตามภารกจหลก

เทาทจำาเปนอยางเหมาะสม

2. ปองกนและควบคมการแพรกระจายเชอไขหวดใหญ ระบาดใหญ สผปวยโรคอน บคลากร ญาตผปวยและ

สงแวดลอม

3. เตรยมพรอมในการพฒนาศกยภาพ ของบคลากรในการใหการดแลรกษาพยาบาล และการควบคมปองกน

การแพรกระจายโรคไขหวดใหญระบาดใหญ

4. มเวชภณฑ ครภณฑ วสดอปกรณ ตลอดจนสถานททพอเพยง เหมาะสม เพอการดแลรกษา

5. ใหสขศกษา ประชาสมพนธตลอดจนสรางความร ความเขาใจในเรองไขหวดใหญระบาดใหญ แกประชาชน

ทมารบบรการ สอมวลชนทเกยวของตลอดจนบคลากรของสถาบน

6. สามารถดำาเนนกจการไดอยางตอเนองตลอดระยะเวลาของการระบาดของไขหวดใหญระบาดใหญ โดยม

ประเดนสำาคญ ดงน

6.1 มการสงการ ควบคมกำากบ ประสานงาน ทงภายในและภายนอกสถาบนอยางมประสทธภาพสอดคลอง

กบแผนเตรยมความพรอม ของกระทรวงสาธารณสขและแผนระดบชาต

6.2 มบคลากรเพยงพอในการปฏบตหนาท ตลอดระยะเวลาการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ

6.3 มการวางแผนดำาเนนการ เพอลดจำานวนผปวยไขหวดใหญระบาดใหญ และผปวยโรคอนทจะมารบบรการ

เปนผปวยนอก หรอผปวยในสถาบน ใหเหลอเทาทจำาเปน

3. แผนเตรยมความพรอมรบการระบาดใหญของไขหวดใหญโรงพยาบาล(A)ประกอบดวย

1. แผนเตรยมความพรอมดานการรกษาพยาบาล

1.1 มแนวทางการคดกรอง ตรวจและวนจฉยโรคไขหวดใหญระบาดใหญ

1.2 แยก OPD สำาหรบผปวยสงสยไขหวดใหญ กบ OPD ของผปวยโรคอน รวมทงแยกเสนทางสญจรของ

ผปวยทง 2 ประเภท

1.3 เพมบคลากรทใหการรกษาพยาบาลผปวยโรคไขหวดใหญระบาดใหญ

1.4 จำากดจำานวนผปวยนอก และผปวยในใหเหลอเทาทจำาเปน

1.5 เพมหอผปวยแยกโรคสำาหรบผปวยไขหวดใหญระบาดใหญ

1.6 มแนวทางการใหยาตานไวรส เพอการรกษาผปวย และมการจดลำาดบความสำาคญของผปวยทจะไดรบ

ยาตานไวรสเมอมการขาดแคลน

1.7 มศนยประสานงานการรบ/สงผปวย และมแนวทางการรบและสงตอผปวยระหวางโรงพยาบาล กรณ

เกนขดความสามารถทจะรองรบผปวย

2. แผนเตรยมความพรอมดานการปองกนและควบคมการแพรกระจายเชอไขหวดใหญระบาดใหญ

2.1 ใชแนวทางคดกรองผปวยไขหวดใหญ

2.2 คดกรองและเฝาระวงบคลากร ญาต ผเขาเยยมทกคน และมการเฝาระวงอาการไขหวดใหญ สำาหรบ

ผปวยในหอผปวย Non-influenza ดวย

2.3 แบงแยกพนท ทใชดแลผปวยออกเปน Influenza และ Non-influenza area

2.4 หามมการเยยมขามเขต ระหวาง Influenza และ Non-influenza area

2.5 แยกบคลากรทดแลผปวยใน Influenza และ Non-influenza area รวมทงการจดรอบระยะเวลา

ทำางาน


2.6 ปฏบตและกำากบตดตามการปองกนการแพรกระจายเชอ โดยเนนเครองปองกนรางกาย (PPE)

2.7 ปฏบตตามแนวทางการใชยาตานไวรส

2.8 ฉดวคซนปองกนไขหวดใหญ แกบคลากรตามลำาดบความสำาคญทจดไว

3. แผนเตรยมความพรอมดานการเตรยมพรอมและพฒนาศกยภาพของบคลากร

3.1 ฝกอบรมและฝกทกษะแกเจาหนาท ทดแลผปวย ไดแก แพทย พยาบาล เภสชกร ทนตแพทย เจาหนาท

หองปฏบตการ เจาหนาทรงส

3.2 ฝกอบรมและฝกทกษะแกบคลากรสนบสนน ไดแก เจาหนาทฝายอำานวยการ พนกงานเปล พนกงาน

ซกฟอก จายกลาง โภชนาการ พนกงานทำาความสะอาด รกษาความปลอดภย ฯลฯ

3.3 สงพยาบาลในหอผปวยอายรกรรม หอผปวย ผปวยแยกโรค และหนวยงานผปวยฉกเฉน ไปฝกอบรม

และฝกปฏบตพยาบาลในการดแลผปวยภาวะฉกเฉนวกฤตทางเดนหายใจ การใชเครองชวยหายใจทสถาบนโรคทรวงอก

จงหวดนนทบร และสถาบนสขภาพเดกแหงชาต

3.4 ฝกอบรมและฝกปฏบตพยาบาล ในหอผปวยอน เชน สตกรรม ศลยกรรม เพอเพมทกษะในการดแล

ผปวยระบบทางเดนหายใจขนพนฐาน

3.5 ฝกอบรมและฝกปฏบตนกศกษาพยาบาลเจาหนาทสถาบน ทจะมาเปนอาสาสมคร ชวยดแลผปวย

4. แผนเตรยมความพรอมดานเวชภณฑวสด อปกรณ ครภณฑ สถานท

4.1 ประมาณการใชยาตานไวรสสำาหรบการรกษา ปองกน และการใชวคซนไขหวดใหญตามฤดกาล/วคซน

ไขหวดใหญระบาดใหญ

4.2 เบกวคซนและยาตานไวรสจากคลงสำานกโรคตดตอทวไป ตามระบบ VMI ขององคการเภสชกรรม

4.3 จดซอยาปฏชวนะ นำาเกลอ รวมทงยาทตองใชสำาหรบผปวยภาวะวกฤต

- ประมาณการใชและจดซอ เวชภณฑทมใชยา วสดวทยาศาสตรใหเพยงพอ

- ประมาณการใชและจดซอ/จดหาอปกรณปองกนรางกายใหเพยงพอ

4.4 ประมาณการใช สำารวจครภณฑทมอยและจดซอ หากยงไมเพยงพอแกความตองการ

4.5 จดหนวยผปวยนอก หองฉกเฉนและหองยา สำาหรบผปวยสงสย/ยนยนโรคไขหวดใหญระบาดใหญ

4.6 หอผปวยในแยกโรค สำาหรบผปวยสงสย/ยนยนโรคไขหวดใหญระบาดใหญ

4.7 เตรยมหองพกแพทยเวร จำานวน 4 หอง หองพกพยาบาล/เจาหนาทเวร จำานวน 10 หอง

4.8 เรงรดการประสานจดสงศพแกญาต/มลนธ เพอใหตเยนเกบศพมเพยงพอ

5. แผนเตรยมความพรอมดานประชาสมพนธ สขศกษา

5.1 จดนทรรศการ บอรด แผนพบ ใหความรพนฐานเกยวกบโรคไขหวดใหญระบาดใหญ ทงแผนกผปวยนอก

และผปวยใน

5.2 แนะนำาการใชและจดใหมหนากากอนามยสำาหรบผปวยทมอาการระบบทางเดนหายใจทกราย

ทงผปวยนอกและผปวยใน

5.3 สงเสรม แนะนำาสขอนามยพนฐาน สาธตการปฏบต โดยเนนเรองการทำาความสะอาดมอทงผปวยนอก

และผปวยใน

5.4 จดเสยงตามสายใหความรเรองไขหวดใหญระบาดใหญ และการปองกนโรค

5.5 จดสายดวน (Hot line) ไขหวดใหญระบาดใหญเพอใหความร ความเขาใจขนพนฐานตลอดจนใหขอมล

สถานการณโรคแกประชาชน


5.6 จดทำาเอกสารขาวแจกเกยวกบความรพนฐานสถานการณโรค แกสอมวลชน

5.7 การแถลงขาวหรอสมภาษณสอมวลชน

6. แผนเตรยมความพรอมดานการบรหารจดการแบบบรณาการ

6.1 จดตงคณะกรรมการศนยปฏบตการตอบโตภาวะฉกเฉนการระบาดใหญของไขหวดใหญพรอมกำาหนด

บทบาทหนาท ผงการสงการอำานวยการประสานงานภายในและภายนอกสถาบน จดประชมคณะกรรมการ 1 - 2 ครง/

สปดาห หรอตามความรนแรงของสถานการณ

6.2 กำาหนดบทบาทหนาทของหนวยงานตางๆ ของสถาบน รวมถงผงการสงการ

- จดเตรยมบคลากร กำาหนดบคลากรทมหนาทรบผดชอบหลกและกำาหนดผรบผดชอบรอง และ

ประมาณการและจดหาบคลากรสำารองเพอทดแทนบคลากรทปวย

- จดเตรยมแนวทางการดแลสขภาพ/สขภาพจตบคลากร/ครอบครว รวมถงบคลากรทมความเสยงสง

- ประมาณการและจดเตรยมคาลวงเวลา เงนคาตอบแทนพเศษและคาชดเชยความสญเสยแกบคลากร

6.3 จดหาและจดใหมระบบตดตอสอสารหลก/สำารอง ทสะดวกรวดเรว ระหวางหนวยงานภายใน และ

หนวยงานภายนอก

สวนท2แนวทางการเตรยมความพรอม

แนวทางการเตรยมความพรอมรบการระบาดใหญของไขหวดใหญไดกำาหนดเปนรหส ดงตอไปน

1. แนวทางการดำาเนนการดานการรกษาพยาบาล หองปฏบตการ : BMD

แนวทางการคดกรองและการวนจฉย : BMD 1

แนวทางปฏบตสำาหรบจดคดกรองและหองตรวจผปวยไขหวดใหญระบาดใหญ : BMD 2

แนวทางปฏบตสำาหรบผปวยในและผทเสยชวต : BMD 3

แนวทางการสงตอผปวยและรบผปวยจากโรงพยาบาลอน : BMD 4

แนวทางการรกษาพยาบาลผปวยโรคอน ในระยะการระบาด : BMD 5

แนวทางสำาหรบบคลากร : BMD 6

แนวทางการใชยาตานไวรสเพอการรกษาและเพอการปองกน : BMD 7

แนวทางการใหวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ : BMD 8

แนวทางของหองปฏบตการในระยะการระบาดระดบ 4 และระยะการระบาดระดบ 5 : BMD 9

2. แนวทางการเตรยมความพรอมดานการปองกนการแพรกระจายเชอ : BIC

แนวทางปองกนและควบคมการตดเชอและแพรกระจายเชอ : BIC 1

การคดกรองและเฝาระวงบคลากรและเฝาระวงผปวยในหอผปวย Non-ILI : BIC 2

แนวทางปฏบตเกยวกบการเยยมผปวยในระยะการระบาด ระดบ 4-6 : BIC 3

แนวทางปฏบตตามแนวทางการใชยาตานไวรส : BIC 4

จำากดการเขาเยยมขามเขตระหวาง ILI และ Non ILI : BIC 5

3. แนวทางการดำาเนนการดานการอปกรณปองกนการแพรกระจายเชอ ยาและเวชภณฑ : BLO

แผนการเตรยมความพรอมในการสำารองยาและเวชภณฑทมใชยาในกรณระบาดใหญของไขหวดใหญ :

BLO 1

เกณฑสำารองอปกรณปองกนรางกาย วสด อปกรณ : BLO 2


4. แนวทางการเตรยมความพรอมดานการใหขอมลและประชาสมพนธ : BPR

แผนปฏบตการดานการใหสขศกษาและประชาสมพนธสำาหรบผมารบบรการ : BPR 1

แนวทางการปฏบตการของศนย Hotline : BPR 2

แนวทางปฏบตในการประชาสมพนธแกประชาชน บคลากร การใหขาว แถลงขาวแกสอมวลชน

ของโรงพยาบาล (A) : BPR 3

5. แนวทางการดำาเนนการดานการบรหารจดการแบบบรณาการ : BM

แนวทางการสงยาใหผปวยทบาน : BM 1

การประมาณการจดเตรยมดานการเงนและงบประมาณ : BM 2

การจดหา และการจดใหมระบบตดตอสอสารหลก และสำารองในระยะการระบาด : BM 3

หมายเหต: ทกแนวทางมรายละเอยดของการดำาเนนงาน เชน แผนผง (Flow chart), แผนภม เปนตน


1. ฝายบรหารและอำานวยการ

จดตงคณะกรรมการปฏบตการตอบโตภาวะฉกเฉนการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญและโรคระบาดอน

ประกอบดวยเจาหนาทในหนวยงาน มบทบาทหนาทดงตอไปน

1.1 จดทำาแผนเตรยมพรอมรองรบภาวะฉกเฉนการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญและโรคระบาดอน

1.2 ตดตามสถานการณตลอดจนจดระบบเฝาระวงการระบาดของโรคไขหวดนก โรคไขหวดใหญ และ

โรคระบาดอนๆ ตามสถานการณทเกดขน

1.3 จดการฝกซอมแผนเตรยมพรอมรองรบภาวะฉกเฉนการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญและโรคระบาดอน

1.4 ฝกอบรมบคลากรเพอใหมความร ทกษะ ในการดแลผปวย การดแลตนเองและใหขอมลแก ประชาชนทวไป

1.5 ประสานหนวยงานภายใน และหนวยงานภายนอกเพอวางแผนและแกไขปญหาการดำาเนนงานปฏบตการ

ตอบโตภาวะฉกเฉนการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญและโรคระบาดอน

1.6 จดระบบการใหขอมล การประชาสมพนธแกเจาหนาท สอมวลชนและประชาชนทมารบบรการของสถาบน

2. กลมการพยาบาล

ปฏบตงานดานการพยาบาลผปวยโรคไขหวดใหญในทกระยะของการระบาด รวมทงโรคอนทมใชไขหวดใหญ โดย

2.1 ใหการพยาบาลผปวย โดยการคดกรองแยกโรค ตามเกณฑทกำาหนดไวอยางเครงครด ประเมนสภาพวนจฉย

การพยาบาล วางแผน ปฏบตการพยาบาล และประเมนผล

2.2 ควบคมปองกนมใหเกดการแพรกระจายของเชอไขหวดใหญสผปวยอน บคลากร และชมชน ฝกซอม

การสวมใสอปกรณปองกนสวนบคคล ควบคม ดแล การปฏบตตามเทคนค การปองกนการแพรกระจายเชออยางเครงครด

2.3 เตรยมความพรอมของอตรากำาลงในการรกษาพยาบาลตลอด 24 ชวโมง โดยแยกบคลากรทดแลผปวย

ไขหวดใหญออกจากผปวยทไมใชไขหวดใหญ

สวนท3บทบาทหนาทของหนวยงาน

บรการเฉพาะทาง

งานการรกษา

รงสวทยา

แนะแนว

ทนตกรรม

เทคนคการแพทย

เภสชกรรม

ผอำานวยการสถานพยาบาล

บรหารและอำานวยการ

การพยาบาล

วจยและพฒนาโรคเอดส

และโรคตดเชอ

ยทธศาสตรและ

ประเมนผล

กลมอำานวยการ


2.4 พฒนาศกยภาพของพยาบาลทจะดแลผปวยทมภาวะวกฤต โดยจดสงพยาบาลไปฝกปฏบตการพยาบาล

ผปวยหนก (ผใหญ-เดก)

2.5 จดเตรยมความพรอมของสถานท ตามหลกการแยกโรค (Isolation Precaution) เตรยมวสดอปกรณทาง

การแพทย และอปกรณสนบสนนใหเพยงพอในทกระยะของการระบาด

2.6 พฒนาองคความรในเรองการพยาบาลผปวยไขหวดใหญ การปองกนการแพรกระจายโรคไขหวดใหญและ

ถายทอดองคความรสบคลากร ทงในและนอกสถาบน

2.7 สรางความรความเขาใจแกผปวยญาตและประชาชนทวไป ในเรองไขหวดใหญระบาดใหญการดแลสขภาพ

มใหเจบปวย การดแลตนเองเมอเจบปวย และการปองกนการแพรกระจายของโรค

2.8 ปฏบตงาน ประสานงานกบหนวยงานอนทเกยวของ เชน การสงตอผปวย การตดตามผปวยการเฝาระวง

สขภาพบคลากร การรายงานผปวย สถานทรบผปวย

3.กลมบรการเฉพาะทาง

3.1 กลมงานการรกษามบทบาทหนาทดงน

1. ตรวจ ใหการวนจฉย ดแลรกษาผปวยนอกไขหวดใหญระบาดใหญ ตามสถานการณการระบาด

2. ดแลรกษาผปวยใน โรคไขหวดใหญระบาดใหญ ตามสถานการณการระบาด

3. กำาหนดขอบงชการรบผปวยไขหวดใหญระบาดใหญไวเปนผปวยใน ในสถานการณระยะเตอนภย

การระบาดใหญ ระดบ 5 และ ระยะระบาดใหญ ระดบ 6 เนองจากในสถานการณดงกลาวมผปวยจำานวนมาก จำาเปน

ตองเลอกรบเปนผปวยในเฉพาะรายทจำาเปน การกำาหนดขอบงชดงกลาวเปนความรบผดชอบของอายรแพทย และ

กมารแพทย

4. ในสถานการณระดบ 5 และ 6 แพทยทกทานมหนาทใหการดแลรกษาผปวยนอกและผปวยในของ

สถาบนทเปนโรคอน ทไดกำาหนดไวตงแตระยะเตอนภยการระบาดใหญระยะท 3 โดยจดหมนเวยนเปนรอบสลบกบ

ทมแพทยทดแลผปวยโรคไขหวดใหญระบาดใหญ

5. เปนวทยากรในการฝกอบรมความรเกยวกบไขหวดใหญระบาดใหญแกบคลากรของสถาบนและบคลากร

ภายนอกในระยะเตอนภยการระบาดใหญระดบ 3 และระดบ 4 ในชวงตน

6. ใหขอเสนอแนะและชวยวางแผนการปฏบตงานในสภาวะสถานการณระบาดตอคณะกรรมการ

ศนยปฏบตการณฉกเฉนรบสถานการณไขหวดใหญระบาดใหญของสถาบน

3.2 กลมงานรงสวทยามบทบาทหนาทดงน

จดทำาแผนการเตรยมพรอมรบการระบาดไขหวดใหญ ในดานเครองมอและอปกรณ ไดแก เครองเอกซเรย

ฟลมเอกซเรย และในดานบคลากร ทงในและนอกเวลาราชการ

3.3กลมงานแนะแนวทางการแพทยและสวสดการสงคมมบทบาทหนาทดงน

1. งานใหการปรกษา : เปนศนยใหขอมลขาวสาร (Hotline) เรองไขหวดใหญในระยะการระบาดใหญ

1.1 ประสานงานระบาดวทยา ศนยรบ/สงตอผปวยโรคไขหวดใหญระบาดใหญ เพอการใหขอมล

ใหการปรกษา แนะนำาประชาชนหรอหนวยงานทงภาครฐ/เอกชน

1.2 จดระบบตดตามผปวยโดยประสานขอมลกบฝายการพยาบาล และในรายทตดตามไมไดรายงาน

ขอมลงานระบาดวทยา เพอใหงานระบาดวทยารายงานสำานกงานสาธารณสข ตดตามผปวยตอไป


2. งานสงคมสงเคราะห

2.1 จดระบบการคดกรองผปวยทมปญหาทางเศรษฐกจและสงคม และใหความชวยเหลอโดยให

สอดคลองกบนโยบายสถาบนในสถานการณฉกเฉน

2.2 ประสานงานกบหนวยงานทเกยวของทงภายในสถาบน และเครอขายหนวยงานรฐ และเอกชน

ในเขตจงหวดนนทบรหรอหนวยงานอนๆ

2.3 งานจตวทยา ใหความชวยเหลอดานจตใจแกผปวย ญาต และผสญเสย ในระยะการระบาดของ

ไขหวดใหญและสถานการณฉกเฉน

3.4กลมงานทนตกรรมมบทบาทหนาทดงน

1. สงผชวยทนตแพทยหรอผชวยเหลอคนไข 1 คน ไปชวยตรวจคดกรองทศนยคดกรองผปวยโรคทวไป

2. ถาพบวามผปวยทนตกรรมใหนำาสงผปวยมาทหองทนตกรรม (ตก 4 ชน 4)

3. ทนตแพทยตรวจอาการ กรณฉกเฉน ใหการรกษาเพอบรรเทาอาการ ถาไมฉกเฉน งดใหการรกษาทาง

ทนตกรรม

3.5กลมงานเทคนคการแพทยมบทบาทหนาทดงน

1. จดใหมการตรวจคดกรองการตดเชอไขหวดใหญ/ไขหวดนก เบองตน (ถาไมมหนวยงานภายนอก

ชวยเหลอดานนำายาจะปดรายการตรวจน) ตลอด 24 ชวโมง โดยประสานงานเบกนำายาทกลมงาน เภสชกรรม

กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข

2. ประสานงานและจดเตรยมอปกรณสำาหรบใชในการเกบและสงตวอยางทตองการวเคราะหหาสาเหต

ไปยงกรมวทยาศาสตรการแพทย หรอ ศนยวทยาศาสตรการแพทยเขต

3. จดใหมการบรการตรวจตางๆ ในงานดานเทคนคการแพทย เพอการดแลรกษาโรคระบบทางเดนหายใจ

ไดแก การตรวจดานตางๆ

ดานโลหตวทยาและจลทรรศนศาสตรคลนก เชน CBC, Urine examination เปนตน

ดานเคมคลนก เชน Electrolyte, BUN, Creatinine, LFT และ Blood gas เปนตน

ดานจลชววทยา เชน การเพาะเชอ แบคทเรย เชอราชนดตางๆ ทเปนสาเหตของโรคทางเดน หายใจ

4. จดระบบการเฝาระวงและประสานงานภายในกลมงานและระหวางหนวยงานใหสอดคลองกบสภาพของ

องคกร โดยเนนตอบสนองใหรวดเรวและชดเจนทกระดบ เพอการปองกนและควบคมโรค ในโรงพยาบาล และสนบสนน

ขอมลสำาหรบปองกนการระบาดของโรคตอไป

3.6กลมงานเภสชกรรมมบทบาทหนาทดงน

1. หวหนากลมงาน : ประชมเตรยมความพรอมทกจดในหนวยงานซกซอมแผนประสานงานกบหนวยตางๆ

ทเกยวของ เตรยมยาและเวชภณฑ และเตรยมอตรากำาลงคนทดแทน

2. หวหนางาน : ปฏบตงานบรการคนไข รายงานปญหา ประสานงานจดอตรากำาลงใหเพยงพอรองรบ

ผปวย

3. หวหนางานบรหารเวชภณฑ : จดซอยาและเวชภณฑทมใชยารวมทงประสานงานเพอเบกยา

และเวชภณฑทมใชยาจาก สำานกงานปองกนควบคมโรคท 1 กรงเทพมหานคร

4. เภสชกร : ปฏบตงานจายยาผปวย รายงานปญหาตอผบงคบบญชาตามลำาดบขน

5. พนกงานเภสชกรรม : ปฏบตงานลงบนทกขอมลยา จดยา และงานอนๆ ทไดรบมอบหมาย


4. กลมอำานวยการมบทบาทหนาทดงน 4.1 จดหาอปกรณทางการแพทย วสด อปกรณปองกนรางกาย (PPE) ครภณฑ และครภณฑการแพทย 4.2 บำารงรกษาเครองมอ วสด ครภณฑตางๆ 4.3 จดเตรยมความพรอมสถานท : ผปวยนอก ผปวยใน 4.4 จดเตรยมเสนทางการจราจรในระยะเตอนภยการระบาดใหญระดบ 5 และการระบาดใหญระดบ 6 4.5 เตรยมความพรอมเรองยานพาหนะ รถพยาบาล ตลอดจนการบำารงรกษา 4.6 เตรยมความพรอมเรองการรกษาความปลอดภย 4.7 เตรยมความพรอมเรองโภชนาการสำาหรบผปวย บคลากร ตามระยะ หรอสถานการณระบาด 4.8 จดทำางบประมาณทตองใชในระยะฉกเฉน คาลวงเวลา คาเสยงภย คาตอบแทนพเศษ การชดเชย

คาเสยหาย 4.9 เตรยมเรองบคลากร : การจดจางบคลากรเพม การขอความดความชอบพเศษ 4.10 จดเตรยมระบบการสอสารทางโทรศพทใหเพยงพอกบความตองการดานการสอสารในภาวะ

สถานการณระบาดใหญ : การเพมคสายโทรศพท 4.11 ปฏบตงานตามทผอำานวยการสถาบนมอบหมาย 5. กลมวจยและพฒนาโรคเอดสและโรคตดเชอมบทบาทหนาทน 5.1 งานประสานงานวจย : เตรยมความพรอมดานบคลากร และสนบสนนการดำาเนนงานศกษาวจย

ในสถานการณระบาดของไขหวดใหญ 5.2 งานฝกอบรม และTraining center : จดฝกอบรมบคลากรภายในและบคลากรทไดรบ

การสนบสนนจากหนวยงานอน 5.3 งานหองสมด : บรการเอกสารความรแกเจาหนาท ประชาชนทวไป 5.4 งานเวชนทศน : การประชาสมพนธใหความรแก เจาหนาท ประชาชนทวไป รวมกบหนวยงาน

อน ๆ และการจดทำาขอมลการใหขาวแกผสอขาว 6. กลมยทธศาสตรและประเมนผลมบทบาทหนาทดงตอไปน 6.1 การเฝาระวงโรค ตามแบบรายงานโรคของสำานกระบาดวทยา โดยสงรายงานใหสำานกงาน

สาธารณสขจงหวดนนทบร สำานกระบาดวทยา และ สำานกควบคมโรคตดตอเขตกรงเทพมหานคร 6.2 สอบสวนโรค ซกประวต คนหาแหลงเกดโรค และรายงานตอยงหนวยงานทเกยวของทราบ เพอ

ดำาเนนการควบคมโรคในชมชนไดทนเวลา 6.3 ตดตอประสานงานกบหนวยงานทเกยวของทงภายในและภายนอกสถาบน เกยวกบการรายงาน

โรค และรบขอมลขาวสารเกยวกบโรคตดตอตางๆ 6.4 จดเกบรวบรวมขอมลอยางเปนระบบ เพอนำาขอมลมาวเคราะหและแปลผล 6.5 จดทำาสรปรายงานประจำาวน ประจำาเดอน และประจำาป เพอกระจายขอมลขาวสารใหแก

หนวยงานทเกยวของนำาไปใชประโยชน

หมายเหต: ทกฝาย/กลม จะมผงสงการและผรบผดชอบงาน โรงพยาบาล (A) ไดมการซอมแผนเตรยมรบการระบาดของไขหวดใหญ ในวนท 15 กรกฎาคม 2551

ณ หองประชม 2 ตกอำานวยการชน 3 โรงพยาบาล (A) ผเขารวมซอมแผนประกอบดวย บคลากรทงในและนอกสถาบนฯ จำานวน 33 ทาน ซงผลการประเมนในภาพรวมทงหมดอยในระดบด มความเหมาะสมเปนรอยละ 88.8 รายละเอยดของ

การประเมนแสดงในตาราง ดงน


หวขอการประเมนเหมาะสม ควรปรบปรง

จำานวน รอยละ จำานวน รอยละ1. การเตรยมการกอนซอมแผน 25 75.8 8 24.22. การประสานงาน 23 69.7 10 30.33. วตถประสงคของการซอมแผน 30 90.9 3 9.14. เนอหาและขอบเขตของการซอม 31 93.9 2 6.15. รปแบบการซอมแผน 33 100.0 0 06. หนวยงานทเขารวมซอมแผน 27 81.8 6 18.27. จำานวนผเขารวมซอมแผน 29 87.9 4 12.18. ระยะเวลาทใชในการซอมแผน 31 93.9 2 6.19. สถานทซอมแผน 32 97 1 310. โสตทศนปกรณ 32 97 1 3

รวม 293 88.8 37 11.2

ตารางท2 แสดงผลการซอมแผนรบการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ จากการประเมนในภาพรวม

แยกตามหวขอ โรงพยาบาล (A)


ตวอย�ง แผนประคองกจก�ร (ฉบบยอ)เพอเตรยมคว�มพรอม : กรณก�รระบ�ดของโรคตดตออบตใหม

ตวอย�งท 3สถ�บนก�รเงน (ธน�ค�ร A)

1. บทนำา

ในบทนำาจะระบวาแผนฉกเฉนขององคกรครอบคลมถงแนวทาง ขนตอน วธการ ในการดำาเนนการกรณทเกด

การระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ/ไขหวดนก หรอ เชอไวรสชนดอนๆ ทสามารถตดตอแพรเชอไดในลกษณะใกลเคยงกน

รวมทงจะระบถงแนวทางในการดำาเนนการโดยพจารณาจากสถานการณการระบาดของโรคในประเทศไทยและ

ตางประเทศ รวมทงการดำาเนนการของกระทรวงสาธารณสข และรฐบาลไทยเปนหลก


เพอชวยใหสามารถดำาเนนธรกรรมหลกตอเนองไปไดในชวงทมการระบาด

เพอลดและจำากดความเสยหายตอพนกงานและตอการดำาเนนการขององคกร

เพอสนบสนนแผนของประเทศ และใหสอดคลองกบคำาแนะนำาของกระทรวงสาธารณสขและองคการอนามยโลก

3. สมมตฐานในการจดทำาแผน

พนกงาน ประมาณรอยละ 25 ตองลาหยดงานเนองจากปวยดวยโรคทกำาลงระบาด หรอหยดดแลครอบครว

ทปวยดวยโรคทกำาลงระบาด

การลาหยดงานแตละครงประมาณ 1-2 สปดาห

ระยะเวลาการระบาดอาจยาวนานประมาณ 6 เดอน - 1 ป

4. โครงสรางการสงการ(CommandStructure)

คณะผบรหารระดบสง ขององคกรทำาหนาทตดสนใจเกยวกบการอนมตนโยบาย และตดสนใจประกาศ

ใชแผนฉกเฉนฯ ในระยะตางๆ ของการระบาด และการประกาศยกเลกการใชแผนฉกเฉนฯ และสำาหรบในระหวาง

ทเกดเหตการณระบาดจะมการแตงตงคณะทำางานยอย ทประกอบดวยฝายงานหลกทเกยวของโดยตรง (First

responder) เพอทำาหนาทตดตามและสอสารขอมลการระบาด โดยมอำานาจตดสนใจสงการ และกำาหนดมาตรการ

ในการดำาเนนการ ประสานงานกบสวนงานทเกยวของใหดำาเนนการตามมาตรการ และรายงานการดำาเนนการตอ

คณะผบรหารระดบสง เปนระยะ

5. การจดแบงประเภทงานจดสรรทรพยากรบคคลและปรบเปลยนกระบวนการทำางาน

จดแบงประเภทงานในองคกรโดยพจารณาจากความสำาคญ/ความจำาเปน เรงดวนของงานทตองมาปฏบตใน

กรณเกดโรคระบาด โดยแบงงานเปน 4 ประเภท ดงน

ประเภทท 1 : งานทจำาเปนตองมาปฏบตงานทองคกรอยางตอเนอง ไมสามารถหยดได และเปนงานทไม

สามารถปฏบตจากทบานได (ซงอาจเปนไดทงงานในสายงานหลกและสายงานทจำาเปนตองมาเพอสนบสนนงานหลก)


ประเภทท2:งานทสามารถปฏบตงานจากทบานได โดยตองตดตงระบบงานเฉพาะ และเปนงานทไมควร

หยดชะงกเปนเวลานาน

ประเภทท3:งานทสามารถปฏบตงานจากทบานได จากระบบงานพนฐาน (เชนเรยกจาก Intranet) หรอ

เปนงานทสามารถมาปฏบตงานทองคกรเปนครงคราวเทาทจำาเปน

ประเภทท4:งานทไมจำาเปนเรงดวน ซงสามารถระงบการดำาเนนการไดชวคราว อยางนอย 6 เดอน

กำาหนดใหสวนงานกำาหนดบคลากรหลกและบคลากรสำารองทตองมาปฏบตงานตามความจำาเปน

กำาหนดแนวทางในการปฏบตงานเพอลดการตดตอแบบพบปะกนโดยตรง (Face to face)

6.ระยะของการระบาดและแนวทางการดำาเนนการ

แบงระยะการระบาดออกเปน 4 ระยะ ไดแก Pre- Pandemic Phase / Pandemic Alert / Pandemic Phase

/ Post-Pandemic Phase โดยแนวทางการดำาเนนงานในแตละระยะ ไดแก

6.1ระยะท1-Pre-PandemicPhase

แนวทางการดำาเนนการ:เนนการกระตนใหพนกงานตระหนกถงภยจากการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ

/ไขหวดนก และวางแผนเตรยมการรบมอกบการระบาดทอาจเกดขน

ตวอยางสงทตองดำาเนนการในระยะน

การเตรยมความพรอมของสถานททำางาน(โดยฝายธรการและอาคารสถานท)อาท

วางแผนลวงหนาในเรองแนวทางการทำาความสะอาดกรณทเกดการระบาด เชน นำายาทใช ความถ

ของการทำาความสะอาด เตรยมการเกยวกบระบบระบายอากาศ กำาหนดแนวทางเบองตนในการจดสงเอกสารในชวง

ระบาด การเปดใชอาคารตามความจำาเปนในกรณทมการระบาด

เตรยมแนวทางดานทรพยากรบคคล(โดยฝายทรพยากรบคคล) อาท

จดทำารางระเบยบวธปฏบตในสถานททำางานหากเกดการระบาด กำาหนดแนวทางในการจำากด

การเดนทางไปพนทเสยง การพจารณาหลกเกณฑการดแลพนกงานเมอเกดเหตฉกเฉน กำาหนดแนวทางการรกษาพยาบาล

เปนกรณพเศษ ใหแกพนกงานและครอบครว วางแผนเกยวกบการจดเตรยมวคซนปองกนไขหวดใหญตามฤดกาลสำาหรบ

พนกงานในชวงเรมตนของการระบาด

เตรยมแนวทางปฏบตในเรองงานIT(โดยฝายIT)

กำาหนดแนวทางและวธปฏบตเพอใหพนกงานสามารถปฏบตงานจากทบานไดตามความจำาเปน

(Work from Home)

กำาหนดแนวทางการสอสาร(ประชาสมพนธในกรณฉกเฉน)

6.2ระยะท2-PandemicAlert

แนวทางดำาเนนการ แบงเปน 2 ชวง ดงน

6.2.1 ชวงตน:ทกสวนงานยงคงมาทำางานตามปกต (Business as usual) แตมการปรบเปลยนวธการ

ทำางาน โดยสวนงานทเกยวของโดยตรงดำาเนนมาตรการเพอปองกนและลดความเสยงในการตดเชอ แตยงไมตองลงทน

ในเรองทมคาใชจายสง


ตดตามและสอสารสถานการณระบาดตอผบรหารและพนกงานใหทราบอยางตอเนอง

ดำาเนนการตามมาตรการทวางไว อาท เพมความเขมงวดในการทำาความสะอาดอปกรณ อาคาร สถานท

ตดตามขอมลพนกงานทปวยดวยโรคทกำาลงระบาด สวนงานตางๆ ลดกจกรรมทตองเกยวของกบคนจำานวนมาก


6.2.2ชวงปลาย:ทกสวนงานยงคงมาทำางานตามปกต (Business as usual) โดยมการปรบเปลยนวธการ

ทำางาน รวมถงอาจพจารณาระงบกจกรรมบางกจกรรม และมการเตรยมความพรอมอปกรณและระบบงานใหสามารถ

รองรบการทำางานจากทบาน โดยเรมลงทนสำาหรบเรองทมคาใชจายคอนขางสง เชน การตดตงระบบงาน IT การจดหา

ระบบการประชมผาน Voice conference การตดตงจดคดกรอง เปนตน


เตรยมความพรอมของจดคดกรองสำาหรบเปดใชงานกรณทเขาสระยะการระบาดระยะท 3

เตรยมความพรอมของระบบงาน อปกรณ IT ใหสามารถปฏบตงานจากทบานไดสำาหรบงานทไดม

การกำาหนดไวแลวในแผน

6.3ระยะท3–PandemicPhase

แนวทางการดำาเนนการ : ดำาเนนการตามแผนฉกเฉนเพอเตรยมความพรอมรบการระบาดใหญของโรค

ไขหวดใหญ / ไขหวดนก โดยพนกงานปฏบตงานเฉพาะงานหลกเทาทจำาเปน เพอใหสามารถดำาเนนธรกจไดตอเนอง

(Business Continuity)


ดำาเนนการเฉพาะงานบางประเภทตามทกำาหนดไวในแผน โดยมงานบางงานทจำาเปนตองมาปฏบต

ทสถานททำางาน บางงานสามารถทำางานไดจากทบาน (โดยผาน/ไมผานระบบงาน) และบางงานสามารถมาปฏบตท

องคกรเปนครงคราวตามความจำาเปน หรอสามารถหยดดำาเนนการได

6.4ระยะท4–Post-PandemicPhase

แนวทางการดำาเนนการ:คณะผบรหารระดบสงประกาศยตการใชแผนฉกเฉนฯ และดำาเนนการเพอกลบส

ภาวะปกต


ตวอย�ง แผนประคองกจก�ร (ฉบบยอ)เพอเตรยมคว�มพรอม : กรณก�รระบ�ดของโรคตดตออบตใหม

ตวอย�งท 4บรษทผประกอบธรกจผลตภณฑอ�ห�ร ขน�ดใหญ (บรษท A)

บรษทผประกอบธรกจผลตภณฑอาหารขนาดใหญแหงน ไดจดทำาแผนประคองกจการเพอเตรยมรบมอ

การระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ ประกอบดวย 11 สวนหลก คอ

1. วตถประสงคของแผนเตรยมรบมอการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญและแผนความตอเนองในการดำาเนน

ธรกจของบรษท

2. องคความรเรองโรคไขหวดใหญและการรกษา องคความรเรองโรคไขหวดนกและการปองกน

3. การแบงระยะการระบาดเพอการเตรยมความพรอม

4. คณะอำานวยการบรหารจดการภาวะวกฤตของบรษทและคณะทำางานเพอเตรยมรบมอการระบาดใหญ

ของโรคไขหวดใหญ

5. ผรบผดชอบดานการตดตอสอสารและชองทางสอสาร

6. วเคราะหกจกรรมเสยงของพนกงานตอการตดเชอโรคไขหวดใหญขณะปฏบตงาน และพนกงาน

ทตองเดนทางไปประเทศทมการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ

7. วเคราะหภารกจทสำาคญของธรกจและกำาหนดตำาแหนงหนาทสำาคญๆ ขององคกร

8. กำาหนดแหลงสนบสนนวตถดบและผแทนจำาหนายหลก

9. การคดกรองผมาตดตอ พนกงานทปวย และการดแล

10. การเตรยมเวชภณฑ อปกรณทจำาเปน สขอนามยภายในหนวยงาน

11. รายชอองคกรสำาคญสำาหรบขอมล และขอแนะนำาเกยวกบการระบาดใหญ ของโรคไขหวดใหญและ

รายชอโรงพยาบาลทบรษทตดตอในกรณเกดการเจบปวย

สวนท1 วตถประสงคของแผนเตรยมรบมอการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญและแผนความตอเนองใน

การดำาเนนธรกจของบรษท ดงน

1. พนกงาน และครอบครวทราบวธปองกนการตดเชอโรคไขหวดใหญอยางถกตอง

2. ใหความรกบพนกงานขององคกร ในเรองโรคไขหวดใหญ และการปฏบตตวใหถกตองตามสขอนามย

รวมถงปองกนการตนตระหนกของพนกงานหากการระบาดใหญเกดขน

3. ประกนความปลอดภยใหแกพนกงานและผทเกยวของในการดำาเนนธรกจ

4. ลดความสญเสยตอการดำาเนนธรกจและสามารถดำาเนนธรกจอยางตอเนองแมในสภาวะวกฤต เพอสราง

ความมนใจใหกบคคา

5. สามารถบรรเทาความรนแรงและลดผลกระทบตอสงคมในขณะเกดภาวะวกฤต โดยเฉพาะภาวะขาดแคลน

อาหาร


สวนท2 องคความรเรองโรคไขหวดใหญและการรกษา องคความรเรองโรคไขหวดนกและการปองกน

องคความรเรองไขหวดใหญ ประกอบดวย

ลกษณะโรค

อาการ

ภาวะแทรกซอน

การรกษา

องคความรเรองโรคไขหวดนกและการปองกน ประกอบดวย

ลกษณะโรค

การปองกนโรคไขหวดนกในไกพนบาน

การปองกนโรคไขหวดนกในฟารมสตวปกของบรษท

การทำาลายเชอโรคระบาด ในขณะทมการระบาดของโรคไขหวดนก

การปองกนไขหวดนก สำาหรบผรบซอสตวปก

การปองกนไขหวดนกในโรงงานฆาสตวปก

วธการทำาความสะอาดและทำาลายเชอโรคในโรงเรอน

ขอปฏบตเกยวกบการนำาสตวปกเขาไปเลยงใหมในฟารม ทมการเกดโรคไขหวดนก

คำาแนะนำาสำาหรบประชาชน กรณพบซากสตวปก

สถานทสงซากสตวปก

(รายละเอยดอยในแผนฯ ฉบบเตม)

สวนท3 การแบงระยะการระบาดเพอการเตรยมความพรอม

แบงตามองคการอนามยโลก (WHO) ไดกำาหนดระยะการเตอนภยของการระบาดใหญของ

โรคไขหวดใหญ ในภาพรวมเปน 3 ระยะ โดยแบงสถานการณยอยออกเปน 6 ระยะ เพอการเตรยมความพรอมรบ

การระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ และสถานการณทอาจเกดขนในประเทศไทย ดงน

สวนท4 คณะอำานวยการบรหารจดการภาวะวกฤตของบรษท

แตงตงคณะทปรกษาและคณะทำางานวางแผนความตอเนองในการดำาเนนธรกจ เพอกำาหนดนโยบาย

ของหนวยงานและตดสนใจในการดำาเนนงานในการตอบสนองตอเหตการณภาวะฉกเฉนทงหมดทเกดขนภายใน

หนวยงาน โดยมวตถประสงคเพอปองกนควบคมโรคไขหวดใหญระบาดใหญ และสามารถดำาเนนธรกจไดอยางตอเนอง

ในชวงการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ

สวนท5 ผรบผดชอบดานการสอสารและชองทางการสอสาร

ผรบผดชอบดานการตดตอสอสารในแตละหนวยงาน คอ หวหนาในแตละ Business Unit (Vice

President หรอ Senior Vice President) ซงควรจดหาโปสเตอร บอรดแจงขาว อนเตอรเนต ใหพนกงานไดคนศกษาขอมล

ขาวสารของโรคไขหวดใหญระบาดใหญ รวมถงสถานการณในปจจบนวามการระบาดถงระยะใด เพอเตรยมความพรอม

รบมอใหทนทวงท


ระยะการระบาด ระยะ สถานการณ สถานการณทอาจเกดขนในประเทศไทยยงไมมการระบาดใหญ (Inter-pandemic) พบเชอไวรสไขหวดใหญในสตวแตยงไมพบการตดตอมาสคน

1 พบความเสยงทจะเกดการตดเชอไวรสไขหวดใหญสายพนธใหมจากสตวสคนอยในระดบตำา

พบเช อ ไวรส ไขหวด ใหญสายพนธ ใหม ในสตวในตางประเทศ แตยงไมพบการตดเชอ ในคน

2 พบความเสยงทจะเกดการตดเชอไวรสไขหวดใหญสายพนธใหมจากสตวสงคนอยในระดบสงขน

พบเช อ ไวรส ไขหวด ใหญสายพนธ ใหม ในสตว ในประเทศไทยหรอประเทศอน ยงไมพบการตดเชอสคนแตมความเสยง ทจะมการตดเชอสคน

เตอนภยการระบาดใหญ (Pandemic phase) พบการตดเชอไวรสไขหวดใหญสายพนธใหมสคน

3 พบการตดเชอไวรสไขหวดใหญสายพนธใหมในคน แตยงไมมการตดตอจากคนสคน หรอมโอกาสนอยมากทจะตดตอกบ ผปวยไปยงผสมผสใกลชด

พบผปวยตดเชอไวรสไขหวดใหญสายพนธใหม แตยงไมมการตดตอจากคนสคนในประเทศไทยหรอประเทศอนๆ (ยกเวนกรณมการสมผส ใกลชดมากซงเกดขนไดนอย)

4 พบการตดตอของไวรสไขหวดใหญสายพนธใหมจากคนสคนมากขน

พบเชอไวรสไขหวดใหญสายพนธใหมตดตอจากคนสคนเปนกลมเดยว (single small cluster) หรอกลมเลกจำานวนไมมากในบางพนท (few small cluster in limited area) ในประเทศไทยหรอประเทศอนๆ

5 พบการตดตอของไวรสไขหวดใหญสายพนธใหมจากคนสคนชดเจนอยางมนยสำาคญ

พบเชอไวรสไขหวดใหญสายพนธใหมตดตอจากคนสคนเปนกลมใหญกลมเดยว (single large cluster) หรอกลมใหญหลายกลมในพนทจำากด (multiple large cluster in limited area) ในประเทศไทยหรอประเทศ อนๆ หรอมหลกฐานวาเชอทพบในประเทศอนไดปรบเปลยนสายพนธทำาใหตดตอจาก คนสคนไดงายขน

การระบาดใหญ(Pandemic)

6 พ บ ก า ร ต ด ต อ ข อ ง ไ ว ร ส ไขหวดใหญสายพนธใหมจากคนสคนอยางแพรหลายและ ตอเนอง

พบการตดตอจากคนสคนเปนกลมใหญ เกดขนอยางตอเนอง ในประเทศไทยหรอ ประเทศอนๆ

หลงการระบาดใหญ(Postpandemic)

กลบสระยะกอนการ

ระบาด

ระยะการระบาดชะลอตวผ ต ด เ ช อ ไ ข ห ว ด ใ ห ญ ส า ย พ น ธ ใ ห ม ในประเทศไทยรายใหม มจำานวนลดลงอยางตอเนอง และสถานการณการระบาด ในประเทศอนมแนวโนมลดลงหรอได หยดลงแลวระยะการระบาดสงบไ ม ม ผ ป ว ยท ต ด เช อ ไว ร ส ไข ห ว ด ใหญ สายพนธใหมในประเทศไทยตอเนองกน ไมนอยกวา 1 เดอน โดยมการเฝาระวงโรคทมประสทธภาพอยางตอเนอง และไมม การระบาดอยในประเทศอนๆ ในเวลาเดยวกน


สวนท6 วเคราะหกจกรรมเสยงของพนกงานตอการตดเชอโรคไขหวดใหญขณะปฏบตงาน และพนกงาน

ทตองเดนทางไปประเทศทมการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ

วเคราะหกจกรรมเสยงของพนกงานตอการตดเชอโรคไขหวดใหญ แบงเปน 3 กลม ดงน

ระดบของกลมเสยง มาตรการลดความเสยงกลมเสยงสง

บคลากรสาธารณสข บคลากรทสมผสใกลชดสตวปก

สตวแพทย สตวบาลทดแลสตวปก ฯลฯ

ใชหนากากอนามย ถงมอ นำายาฆาเชอลางมอ

จดบรการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญตามฤดกาล

(Seasonal Vaccine) ใหแกพนกงาน กลมเสยงปานกลาง

ผปฏบตงานเกยวของกบคนจำานวนมาก เชน ยาม เจาหนาท

ประชาสมพนธ พนกงานขบรถ พนกงานขาย พนกงาน

ทำาความสะอาด

ลดการตดตอโดยตรงแลวใชโทรศพท หรอ e-mail แทน

ใชหนากากอนามย ปรบปรงสขวทยาสวนบคคล

จดบรการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญตามฤดกาล

(Seasonal Vaccine) ใหแกพนกงานกลมเสยงตา

พนกงานทวไป พนกงานทมโอกาสสมผสชมชนนอย

ลดการเขาไปอยในททมคนจำานวนมาก ปรบปรง

สขวทยาสวนบคคล

* อนง วธการลดความเสยงตอการตดเชอโรคใหแกบคลากร ควรมการอบรมการปองกนตนเอง และแจกคมอ

สำาหรบการปองกนตนเองใหกบพนกงานทกคน

พนกงานทตองเดนทางไปประเทศทมการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ ควรปฏบต ดงน

1. กอนเดนทางไปประเทศทมการระบาดของโรค ควรขออนญาตจากผบรหารระดบสงกอน

2. ควรระมดระวงไมไปอยในแหลงชมชนแออด และไมไปสมผสสตวปกทไมทราบประวตการปวย

3. เมอมอาการไขสง ควรพบแพทย โดยเรวทสด

4. ขณะเดนทางกลบเขาประเทศไทย ควรพกตนเองอยทบานอยางนอย 5 วน กอนเดนทางมาทำางาน

ตามปกต ถามอาการไขสง ควรรบพบแพทยโดยดวน และแจงใหผบงคบบญชาโดยตรงทราบ

สวนท7 วเคราะหภารกจทสำาคญของธรกจและกำาหนดตำาแหนงหนาทสำาคญ ๆ ขององคกร

ภารกจทสำาคญของธรกจ หรอ หนวยงานจำาเปนตองดำาเนนการตอไป ถงแมจะมการระบาดใหญเกดขน

ซงคาดวาจะมพนกงานหรอผปฏบตงานลดลงรอยละ 15 เปนระยะเวลา 2-3 สปดาห และอาจจะมภาระงานทเพมขน

ดวย จงตองวเคราะหภารกจทสำาคญของแตละหนวยงาน กำาหนดวาขนตอนการทำาใชคนจำานวนนอยทสดเทาใด ทงใน

ภาวะปกตและกรณทเกดการระบาดใหญ จงจะสามารถดำาเนนภารกจได และสามารถทำางานอยทบานไดหรอไม

สวนท8 กำาหนดแหลงสนบสนนวตถดบ และผแทนจำาหนายหลก

เนองจากการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญจะกระทบประชาชนจำานวนมาก ซงรวมถงคคาของบรษทดวย

ดงนนจงตองมการประสานงานใหผสนบสนนวตถดบ (Supplier) และผแทนจำาหนายหลก (Distributor) ของบรษท

วามแผนเตรยมความพรอมในการรบมอการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญหรอไม เพอจะไดปองกนการขาดแคลน

วตถดบทสงเขามาในโรงงาน ผแทนจำาหนายควรมแผนเตรยมความพรอมเพอจะไดหาชองทางจดจำาหนายใหถงมอ

ผบรโภคไดทนทวงท


สวนท9 การคดกรองผมาตดตอ พนกงานทปวยและการดแล

ใชคดกรองผมาตดตอและการดแลพนกงานทปวยในสำานกงาน ในกรณทมการระบาดใหญของไขหวดใหญ

อยในความรนแรงของสถานการณระบาดระยะท 5 ขนไป ผทตองมาทำาหนาทการคดกรองผทมาตดตอ ควรเปนคนท

บคลกภาพทด พดจาออนนอม และสอบถามประวตอยางละเอยด รวมทงตองใสหนากากอนามยและถงมอดวย

ในขณะททำาการตรวจอณหภมผทจะเขามาตดตอ นอกจากนแลวผทำาหนาทคดกรองควรมสขภาพสมบรณแขงแรง ไมม

โรคประจำาตว และไมเปนโรคภมแพ

ผทตองดแลพนกงานทปวยในหนวยงาน ตองจดหองแยกพเศษไวดแลผปวยตางหากกอนทจะนำาสง

โรงพยาบาลตอไป ซงหองแยกพเศษนควรมหองนำาแยกเปนสดสวนไมปะปนกบบคคลทวไป และพนกงานทตองดแลผปวย

ควรเปนคนทสขภาพแขงแรง ไมมโรคประจำาตว และไมมโรคภมแพ และตองใชหนากากอนามยชนด N95 ใสชดพลาสตก

คลมทบอกชดหนง ใสถงมอ ขณะดแลผปวย ถาผปวยเปนโรคไขหวดใหญ ควรทานยา Tamifu ปองกนตนเองไมใหปวย

วนละ 1 เมด ตดตอกน 5 วน และชดทสวมใสเมอสมผสผปวย ควรจมนำายาฆาเชอและแยกซกจากผอน (แนวทางการคดกรอง

ผมาตดตอ แนวทางการคดกรองพนกงานทปวย แนวทางการปฏบต เมอพนกงานปวยในหนวยงาน/นอกหนวยงาน

แนวทางการตดตามผสมผส แบบสมภาษณผสงสยปวยโรคไขหวดใหญ แบบรายงานพนกงานทปวยสงสยโรคไขหวดใหญ

ระบในแผนฯ ฉบบเตม)

สวนท10 การเตรยมเวชภณฑ อปกรณทจำาเปน สขอนามยภายในหนวยงาน

การเตรยมเวชภณฑ คอ ยา Tamifu (Oseltamivir) ควรสำารองไวประมาณ 5-10 ชด ในแตละหนวยงาน

ซงสามารถเบกไดทหองพยาบาล สวนอปกรณทจำาเปน เชน หนากาก ถงมอ นำายาฆาเชอ เทอรโมมเตอร และสบ สามารถ

จดเตรยมได เมอความรนแรงของสถานการณระบาดระยะท 4 ซงปจจยเหลานมความสำาคญมาก เพราะถามการสำารอง

อปกรณชาไป อาจเกดปญหาการขาดแคลนของสงทจำาเปนเหลานได

สขอนามยทดในททำางาน การเตรยมการลวงหนาสำาหรบรบมอกบการระบาดของโรคเปนเรองสำาคญอยางยง

โดยเฉพาะในดานความปลอดภยของอาหาร เครองดม สงของเครองใช และการรกษา ควรมแนวทางการปฏบต ดงน

1. ฉดวคซนปองกนไขหวดใหญอยางสมำาเสมอปละ 1 ครง

2. ศกษาคำาแนะนำาทออกโดยหนวยงานดานสาธารณสข

3. ตรวจสอบขอมลทเผยแพรทางเวบไซดของบรษทหรอของหนวยงานภาครฐอยางสมำาเสมอ เพอให

ไดขอมลททนเหตการณ

4. ใชอปกรณหนากากอยางถกตอง

สวนท11 รายชอองคกรสำาคญสำาหรบขอมล และขอแนะนำาเกยวกบการระบาดใหญ ของโรคไขหวดใหญและ

รายชอโรงพยาบาลทบรษทตดตอในกรณเกดการเจบปวย

มเวบไซตองคกร/หนวยงานทเกยวของ

ใหขอมลเกยวกบการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ ทงในและตางประเทศ

การสอบถามเกยวกบการดำาเนนธรกจ

มรายชอโรงพยาบาลและสถานพยาบาลทบรษทกำาหนด ทงในกรงเทพและปรมณฑล

คู่มือ การจัดทำาแผนประคอง...

Documents

Transcript of คู่มือ การจัดทำาแผนประคอง...