4.ZEIN BALIABIDE DARABILGU ETA

ZEIN EZAUGARRIRENGATIK

DANEL,MARTIN,LIDE ETA LEIRE

ENERGIA-ITURRI

ZEINBALIABIDEDARABILGU ETAZEIN EZAUGARRIRENGATIK?

ENERGIA ITURRI

Energia iturriak energia eskuratu daitekeen fenomeno eta baliabideen multzoa dira. Besteak beste, eguzkia, haizea, ura, petrolioa, ikatza eta baita gizakiaren eta animalien mugimendua ere dira energia iturri.

IKATZA eta PETROLIOA● Ikatza eta petrolioa asko

erabiltzen dira. Neurria galdu ere egiten da. Petrolioa arriskutsua da ingurumenarentzat eta miloika urte behar dira naturak berria sortzeko.

● Ikatza aintzinan etxeetan erabiltzen zen sua egiteko eta trenetarako. Tonelada pilo bat behar dira energia gutxi ateratzeko beraz laster bukatuko da.

IKATZA

Haize-energiaren erabilera oso sinplea da.

Eguzkiak Lurra berotzen du, baina lurrazalaren forma irregularren eraginez, tenperatura desberdineko aire-masak sortzen dira, hots,

dentsitate eta presio desberdinekoak.

Desberdintasun horiek alde baterako eta besterako korronte horizontalak sortzen dituzte, hots haizea sortzen dute

. Eta haize horren abiadurak (energia zinetikoa) higiaraziko ditu bere bidean jarritako errotaren palak. Harrikatza beltz eta gotorra da,

gehienbat osatua eta landare etorkia duena.

Ikatz izenarekin, oro har, harrikatza aipatzen da, baina bada ikatz mota bat, minerala ez dena, baizik eta edo substantziei ura eta

beste osagai lurrunkor batzuk kenduz lortzen dena: .

PETROLIOA

Petrolio osaera ezberdineko nahasketa likidoa da. Materia naturala da, edo iluna ( edota ere izan badaiteke ere), nahiz eta osaeraren arabera,

itxura desberdina hartzen duen.

Energia emateko duen gaitasun handiarengatik, aise garraiatzeagatik eta bere ugaritasun erlatiboarengatik, aurrera munduko energia-iturririk

garrantzitsuena bilakatu da.

Lurrazaleko zenbait tokitako arroka porotsuetan dago.

Egungo kontsumoa 84 milioi kupel egunekoa izanda, erreserbak 2039an dira amaitzekoak, aurkikuntza berriak, kontsumo-aldaketak, hare-petrolioaren

erabilpena eta beste faktore batzuk aintzat hartu gabe

ENERGIA NUKLEARRA

Energia nuklearra erreakzio nuklearretan askatzen den energia da.

Hedaduraz, energia nuklearra deritzo, baita ere, energia horretaz egiten den aprobetxamenduari, esaterako energia elektrikoa.

EGUZKI ENERGIAEguzki-energia eguzkitik Lurrera erradiazio elektromagnetiko itxuran

iristen den energia mota da. Eguzkia energi iturri agortezina eta berriztagarria da, eta energia termikoa edo elektrizitatea sortzeko

erabiltzen da batez ere.

Eguzki irradiazioa, eguzki energiaren eraginez sortutako bigarren mailako energia iturriekin batera; eolikoa, olatu energia, energia hidroelektrikoa eta

biomasa, lurrean eskuragarri dauden energia berriztagarrien zatirik handiena da. Hala ere, eguzki energia baliagarriaren zati txiki bat besterik

ez da erabiltzen.

Eguzkiak eragindako energia generazioak motore termiko eta fotovoltaikoetan datza. Giza sormenak mugatzen du batez ere eguzki

energiaren erabilpena.

Eguzki-teknologien sailkapenean, eguzki energia jasotzeko, bihurtzeko eta banatzeko duten moduaren arabera sistema aktibo edo pasiboak bereizten

dira.

EGUZKI ENERGIA

HAIZE ENERGIA

Haize-energiaren erabilera oso sinplea da. Eguzkiak Lurra berotzen du, baina lurrazalaren forma irregularren eraginez,

tenperatura desberdineko aire-masak sortzen dira, hots, dentsitate eta presio desberdinekoak.

Desberdintasun horiek alde baterako eta besterako korronte horizontalak sortzen dituzte, hots haizea sortzen dute. Eta

haize horren abiadurak (energia zinetikoa) higiaraziko ditu bere bidean jarritako errotaren palak.

HAIZE ENERGIA

Biomasa eta Bioerregaiak

●Bioerregaiak material organiko berriztagarri eta ez fosiletatik eratutako erregai solido, likido edo gasak.

●Biomasa ekologian, eskualde bateko edo ekosistema bateko izaki bizidun guztiek duten masa da. Izaki bizidunak esaten denean, hilda dauden aleen masa ere kontuan hartu behar da.

ENERGIA HIDROELEKTRIKOA

Errotak batzuek aintzinatik erabiltzen zituzten gaur egun ere erabiltzen dira eta ur-jauzi bat erabiltzen dute.

Beste askok, aldiz, errota baina ehunka metro gehiago, ibaiaren amaieran zati bat bideratuz , eta ahalik eta garaiera gutxiena galduta errotaren parera eramaten dute.

Eta, han, ur jatorrizko ibaia baino altuago dagoenez,

energia potentziala metatuta izango du.

AMAIA IDIAZABAL-ekin elkarrizketa

Gaur goizean, Amaiarekin elkarrizketa egin dugu.

Ikastolan iberdrola erabiltzen dela jakin dugu.

Elektrizitatea argindarra, gasa eta ura berotzeko erabiltzen dira.

Energia aurrezteko neurriak hauek dira: gauetan argia itzaltzen dira eta berogailuak programatuta daude gauetan tenperatura jaisteko eta egunez neguan igotzeko.