GIZA UGALKETA

http://www.youtube.com/watch?v=qvw8r0UZ8Js

EGILEAK:Olaia,Asier,Iratxe eta Kaiet

SEXU-EZAUGARRIAKZER DIRA SEXU-EZAUGARRIAK?

Lehen mailako ezaugarriak Bigarren mailako ezaugarriak

Gizonen eta emakumeen arteko

desberdintasun fisikoak dira

2 motakoak dira.

• Ugaltze-organoak

dira.

Ugalketarekin,lotura ez duten ezaugarri

fisikoak dira.Gizonak eta emakumeak

bereizten dituzte:

GIZONAK EMAKUMEAK

• Titiak

• Ile gutxi

gorputzean

• Aldaka zabalak

• Ahots altua

• Bizarra

• Ahots baxua

• Ile asko

gorputzean

• Emakumeek

baino gihar

handiagoak

PUBERTAROAJaiotzean sexu-organoak

baditugu ere, pubertaroan

garatu egiten ditugu. Hipofisiak

sortutako hormona batzuek

jartzen dute abian prozesu hori.

Etapa horretan neska eta mutilei

ilea ateratzen zaie pubisean eta

galtzarbeetan. Horrez gain, 2.

mailako sexu-ezaugarri guztiak

garatzen hasten zaizkie. Neskak

hamaika urtetik aurrera eta

mutilak aldiz hamairu urtetik

aurrera garatzen hasten dira.

Hala eta guztiz ere, ez dira

guztiak adin horretan garatzen

hasten.

EMAKUMEEN

UGALTZE-APARATUA

Ugaltze-aparatua hainbat organoz osatuta dago.Sexu-organo deritze.

Emakumeen ugaltze-aparatua bost atal ditu

Obulutegiak Falopioren

trompak Umetokia Bagina Alua

Gameto emeak

organo horiek

sortzen dira

Sexu-hormonak

ere bertan sortzen

dituzte.

Trompak

umetokia eta

obulutegiak

lotzen dituzte.

Haurdunaldian,

hemen haurra

garatzen da,huts

malgu bat da

Kanpoaldea

eta umetokia

lotzen ditu.

Bi larruazal- tolesturaz

osatua dago.Baginako

zuloa babesten du.

GIZONEN

UGALTZE-APARATUA

Barrabilak Hodi

deferenteaGernu bidea

Gurinak Eskrotoa Zakila

Espermatozoide-

gameto arrak

organo horietan

sortzen dira.

Gernu -

bideraino

eramaten

dituzte.

Espermatozoi-

deak kanpora

eramaten ditu.

Semen

besikula

eta

prostata

dira.

Barrabilak

babesten

duen

ehun-polt-

sa da.

Gernubidea-

hor amaitzen

da gernu-

bidean zehar

kanporatzen

dira

espermatoz-

oideak

Gizonen ugaltze-aparatua sei atal ditu

SEXU-ZELULA EMEA

Emakumeen sexu-zelulak

obuluak dira.Gamento eme ere

esaten zaie.

Pubertaroan,obuluak heltzen

hasten dira 28 egunez behin

gutxigorabehera,obulua

obulutegitik ateratzen da,eta

Falopioren tronpatik

kanpoaldera ateratzen da.Horri

mentruzio edo hileko esaten

zaio.Berrogeita hamar urte inguru

arte hilekoa bukatzen ari denean

menopausia deritzo.

SEXU-ZELULA ARRAK

Gizonen sexu-zelulak

espermatozoideak dira.Obuluak

baino askoz txikiagoak

dira.Pubertarotik

aurrera,espermatozoideak

etengabe sortzen

dira.Barrabiletatik atera,hodi

deferenteetan eta gernubidean

zehar ibiltzen dira kanpoaldera

atera aurretik.Semena besikulek

eta prostatak sortutako likidoa da.

ERNALKETA

Obulu bat eta espermatozoide bat

elkartzeari ernalketa esaten

zaio.Obulu bat obulutegitik

Falopioren tronpara igarotzen

denean tronpan espermatozoide bat

aurkitzen badu,ernalketa gerta

daiteke.Ernalketa

gertatzeko,gizonaren semenak

emakumearen baginara iritsi behar

du(Falopioren tronparaino).Zigotoa

gizakiaren zelula,obulua eta

espermatozoidea elkartzean sortzen

da.Zigotoa hainbat zatitan

banatzean, enbrioia sortzen

da.Enbrioiak Falopioren tronpa

zeharkatu eta umetokira iritsi hor

paretan itsatsi eta hazten jarraitzen

du.

ENBRIOIAREN GARAPENA

Zelula ugaritu egiten denean,

umetokiko paretan itsasten da.

Enbrioia likidoz osatuta

dago,likido horrek likido-

amniotiko deritze,enbrioia

babesten du. Plazentaren bidez

jasotzen dute mantenugaiak eta

amarengatik oxigenoa hartzen

dute.Zibor-hestea, lotuta dago

plazentara. Hainbat odol-hodi

daude,mantenugaiak eta

oxigenoa eramateko.Enbrioia

aldatu eta hazi egiten da , formaz

algatzen da,eta organoak

garatzen dira.

FETUAREN GARAPENA

Hirugarren hilabetean enbrioiaren organo guztiak osatuta daude. Enbrioiari Fetua esaten zaio.Fetua heldu eta hazi egiten da. Fetuak, guztiz osatuta dagoenean ,50 zentimetro luzera du gutxi gorabehera,3.300 gramoko pisua du.

HAURDUNALDIA

Haurdunaldia gertatzen da

zigotoa eta enbroia garatzen den

denboran.Haurdunaldian, amaren

gorputzak hainbat aldaketa izaten

ditu.Ez dute obulurik sortzen,ez du

hilekorik izaten,sabela hazi egiten

zaio pixkanaka,gizondu egiten da

eta titiak ere handitu egiten

zaizkio.Emakumeak bere burua

zaindu behar du, ezin du edozer

gauza jan,ez ditu tabakoa eta

alkohola kontsumitu behar.

ERDITZEAHaurtxoa amaren baginatik

kanpora ateratzeari ezaten zaio

erditzea. Likido,amniotikoa duen

poltsa apurtu egiten da.Likido hori

baginatik ateratzen da.

Erditzearen lehengo-fasea da

luzeena dilatoz-fasea deritzo.

Dilatoz-fasea:Umetokiaren irteera

pixkanaka-pixkanaka irekitzen

da.Hurrengo fasea egozte-fasea

da.

Egozte-fasea:Haurra kanpora

ateratzen denean da.Haurra jaio

ondoren zibor-hestea mozten da.

EDOSKITZEALehendabiziko hilabeteetan, haurtxoek

esnea bakarrik edaten dute. Aldi horri

edoskitzaro esaten zaio. Amaren

esnea oso osasungarria da; izan ere,

haurtxoak behar dituen elikagai guztiak

dituelako, baita gaixotasun askoren

kontrako defentsak ere. Amaren esnea

ez ezik, esne artifiziala ere har

dezakete haurtxoek.

AMAIERA

Eskerrik asko gu entzuteagatik eta espero

dugu asko gustatu izana!!!