Imprimir Maquetación 1 - MANCOEDUCA · 3 h. Partehartzaile gehienezko kop.: 30 ikasle. Parte...

Iruñerriko Mankomunitatea

Arduraz jokatzekoIngurumenerako Heziketa bigarren hezkuntzaArduraz jokatzekoIngurumenerako Heziketa

Jarduera egitaraua 2007/2008Jarduera egitaraua 2007/2008bigarren hezkuntza

Pape

r birz

ikla

tuta

EDAMB secundariaEUSK 29/8/07 12:45 Página 1

www.mcp.es

IngurumenHeziketarakoProgramaHelbidea: Imaz anaiak, 1Ordutegia: 08:00etatik 14:30era.Kontsultak: 948 423 194 / 948 423 285E-posta: [email protected] / [email protected]: 948 423 220

Iruñerriko Mankomunitatearen egoitzaHelbidea: Chinchilla jenerala, 7

31002 Iruña

2


Hezkuntza komunitateak ingurumena-ri buruzko kontzientzia eta horren ingu-ruko interesa hartzea, baita egun daudenarazoetarako konponbideak bilatzeko zeinetorkizunean agertu daitezkeenak saihes-teko beharrezko ezagutzak, jarrerak, joka-bideak, motibazioa eta nahia banaka zeintaldeka eskuratzea ere. (Ingurumen heziketaren xedea, Belgradekogutuna 1975).Ingurumen esperientzia eta programakegin daitezela sustatzea, Iruñerritik hurbi-leko ingurunean ezagutza eta analisi kritikoeta sormenezkoa helburu izanen dutenak.Baliabide materialak eta aholkula-ritza tekniko eta didaktikoa erraztea,irakasleek zein ikasleek aipatu progra-mak gauzatu eta euren informazio pre-miak bete ditzaten.

Uraren ziklo integrala.Hornidura eta SaneamenduaKontsumoa eta Hondakinak.Birziklatzea eta Berreskuratzea.Garraioa eta Mugikortasun iraunkorra.Iruñerriko Ibai Parkea.Ingurumen heziketa.Naturako eta hiriko ingurumena.

• DOKUMENTAZIO ZENTROA: kontsultaeta mailegua.

• AHOLKULARITZA TEKNIKO ETA DIDAK-TIKOA: irakasleak eta ikasleak.

• MATERIAL DIDAKTIKOEN DISEINU,KOORDINAZIO ETA EDIZIOA

• SENTSIBILIZAZIO KANPAINAK ESKOLAESPARRUAN

• IKASTETXEAN HONDAKINAK KUDE-ATZEKO BALIABIDEAK: ikasgeletanpapera birziklatu eta berrerabiltzekopaperontziak eta erretiluak banatzea,papera eta pilak biltzeko edukiontziak,bilketa sailkatuaren eranskailuak,materia organikoaren konpost-ontzia,eta abar.

Mankomunitateak kudeatutako insta-lazio eta espazioak bisitatzea. Ibilbidegidatuak, instalazioak ongi ezagutzeko hel-buru zehatza dutenak: burutzen diren pro-zesuak, funtzionamendua eta kudeaketa,ingurumenaren aldeko jarrera eta jokabi-deei buruzko hausnarketa zabaltzen dutenjarduera osagarriekin batera. Tailerrak. Lan proposamen dinamiko etapartehartzaileak, programa bakoitzekoeduki nagusiei buruzkoak, norberarenardura eta erantzukizuna azpimarratuz zeiningurumenaren aldeko jokabideak sortuz.Jardunaldiak Goizeko saioak, instalaziobatera edo ibai parkera egindako bisitatikgaratzen direnak; helburua eduki zehatze-tan sakontzea da, sentsibilizazioa azpima-rratuz eta jokabideak eta ohiturak sortuz.

Haur Hezkuntza Lehen Hezkuntza Bigarren Hezkuntza GUZTIRAIkastetxeak Ikasleak Ikastetxeak Ikasleak Ikastetxeak Ikasleak Ikastetxeak Ikasleak

Ura 42 2.620 55 6.654 36 3.646 99 12.920 Hondakinak - - 37 2447 25 1.416 62 3.863Garraioa - - 7 644 8 904 15 1.548Ibai Parkea 20 1.233 31 2.241 17 572 54 4.046Guztira 47 3.853 64 11.986 43 6.538 111 22.377

Zer eduki lantzen dira?Zer zerbitzu

eskaintzen ditu Jarduera programaZer helburu du?

Partehartze emaitzak 2006-2007 Iruñerriko ikastetxeak

INGURUMEN HEZIKETARAKO PROGRAMA

3


Konposta eskolanKONPOST-ONTZIA ESKATZEA

Baldintzak· Konposta eskolan parte hartzeko edo

parte hartzen jarraitzeko konpromisoa. · Gutxienez proiektuaren dinamizatzaile

bat egotea ikastetxean.· Eskola baratza eta/edo berdegune zabala

zein eskola jantokia egotea.

Baliabideak· Informazio bilera Mendillorrin, parte-

hartzaile guztiekin batera. · Konpost-ontzia (800 ml) jasoko da, eragi-

teko kiribila barne, eta honelako kita:· Hondakin organikoak biltzeko ontzia,

konpost-zakua eta termometroa.· Birringailu elektrikoa (maileguan).· Bahe bat eta zakutxo batzuk ere jaso-

ko dira, konposta prest dagoenenhaietan sartzeko.

· Jarraipena egiteko bisita teknikoa etatelefono bidezko harrera.

KONPOSTAREN ASTEA“Materia organikoaren zikloa itxiz”

Konposta egiteko esperientziaren gainekojarduerak ikastetxean bertan. Baliabideak· Erakusketa ibiltaria ikastetxean:

“Konposta egitea etxean eta eskolan”· Bisita didaktiko gidatuak erakusketara· Mimo bidezko antzezpena (Kollins Clown)BaldintzakKonposta eskolan esperientzian parte hartzeaNoiz Bigarren hiruhilekoan

Informazio zehatzagoaMankomunitateko HeziketaPrograman.

2007/2008 IKASTURTERAKO BERRIKUNTZAK

KONPOSTAREN ASTEA “Materia organikoaren zikloa itxiz” (2. hiruilekoan)

Eskaera telefonoz egin behar da, urria baino lehen, eta ikastetxe osorako da.Paper bilketa selektiboa ikastetxeetan programa

Programa berriak eskola esparruan papera biltzeko kudeaketarako beharrezko baliabidematerialak jartzen ditu ikastetxeen eskura, baita ezarpen eta garapen prozesuan zehar beha-rrezkoa den aholkularitza teknikoa ere.

Baliabideak 2007ko lehen eta bigarren hiruhilekoetan Iruñerriko 18 ikastetxetan izandako esperientziapilotuari esker, proposamena prestatu eta baliabide materialak aukeratu ahal izan ditugu:papera eramateko edukiontziak edo ontzi gurpildunak, zaku berrerabilgarriak, erretiluak, pape-rontziak, horma-irudiak,...; horiek guztiak egokienak suertatu dira.Halaber, ondoko argitalpena dute eskura ikastetxeek, hondakinak murrizteko eta papera biltze-ko orduan ikasleen partehartze aktiboa sustatze aldera: “Jardunbide egokien gida: paperaikastetxean”.Baliabide horiez gain, paper edukiontziak irekitzeko sistema aldatu da programan parte hartzenduten ikastetxeetatik hurbilen dauden edukiontzietan; horri esker, pertsona bakar batek botadezake bildutako papera.

Nola parte hartu programaPrograman parte hartu ahal izateko, ikastetxeek Parte Hartzeko Konpromiso Orria beteeta bidali beharko dute (urte oro egin behar da), Paper Baliabideak Eskatzeko Fitxarekinbatera (urte oro egin behar da); azken fitxa hori buletin honi erantsitako foiletoarekin baterabidali zaio ikastetxe bakoitzeko zuzendaritza taldeari. Joan den ikasturtearen amaieran kon-promisoa berretsi zuten ikastetxeek ez dute eskaera berriro izapidetu behar, dena den.

Norentzat Gehienezko ikasle kopuruaErakusketa ibiltaria Eskola komunitate osoa Bisita libre edo gidatua(aste bat ikastetxean)Bisita didaktiko esperientzia gehien Gela 1 bisita bakoitzekogidatuak nahastutakoak 8 pase ikastetxe bakoitzekoerakusketara (55’) Mimo bidezko esperientzia gehien Aretoaren araberaantzezpena (25’) nahastutakoak Saio 1 edo 2 ikastetxe bakoitzeko

4


2007/2008 IKASTURTERAKO BERRIKUNTZAK

Atarrabiako Pilategia:Ingurumen Informazio eta Heziketarako Zentroa

Ibai bizidunak. Ibai Parkea eta Expo Zaragoza 2008

Iruñerriko Ibai Parkea, Arga, Ultzama eta Elortz ibaien ertzetan dagoena, 22 kilometroko ibilbi-dea da. Hirigintza eta ekologia batzen ditu, eta ipar-ekialdetik hego-mendebaldera zeharkatzendu Iruñerria, ibai ibilguka eta ertzak bertako herritarrei itzultzeko helburuarekin. Urari lotutadago eta aisia, kirola, heziketa eta topaleku izatea ditu xede. Horrez gain, ondare natural etahistoriko ukaezina da.Iruñerriko Mankomunitatea da parkea zaindu eta dinamizatzeko ardura hartu duena, 2007kourtarrilaren 1etik, eskualde mailako beste zerbitzu batzuk emateari uko egin gabe. Atarrabiako Pilategia, erdi aroko jatorria duen erakina, Arreko Trinitate aldeko ur-jauziaren ondo-an kokatu zen, eta irin-errota izan zen hasieran. Ondoren, XIII. mendean, pilategia bilakatu zen,hau da, ehunak, trapuak edo oihalak jotzen, lantzen ziren han, XIX. mendera arte. Ondoko erabi-lera ere izan zituen gero: erregaliz-irina, zurrategia edo paper-orea egiteko fabrika.Iruñerriko Ingurumen Informazio eta Heziketarako Zentroa bihurtua dugu gaur, eta erakuske-tak, ikus-entzunezkoak, tailerrak eta bisita gidatuak jartzen dituen herritarren eskura, ibaiarenerabilera tradizionalak ezagutze aldera, pilategiaren historiaren eskutik. Bigarren Hezkuntzako ikasleei zuzendutako jarduera egitarau zabalak ipai parkea-ren hiri eta natur ingurunea ezagutzeko aukera emanen digu.

EXPO Zaragoza 2008, Ura eta Garapen Iraunkorra egin behar dela eta, horren inguruanantolatu diren heziketa jardueretan parte hartzeko eta erakusketa bisitatzeko aukera eskaintzenzaie ikastetxeei. BI modalitate ezarri dira.Lehen modalitatea “Ibaiak, zertarako eta bizitzeko” gazteen foroan parte hartzea da.Proposamena Ebro ibaiaren arroko erkidegoetako Bigarren Hezkuntzako, Batxilergoko etaHeziketa Zikloetako irakasle zein ikasleei zuzenduta dago, eta gela zein EXPOko eskola foroaditu eszenatoki nagusi.Bigarren modalitatea hauxe da: “Bizi ditugun ibaiak” Lan plastiko bat egitea. Talde par-tehartzaileek lan plastikoa egin beharko dute, ibaiaren inguruko bizipenak islatuko dituena,eta EXPO 2008ko heziketa esparruan jarriko da ikusgai. Mankomunitateak EXPOrako txartelak lortuko dizkie proposamen hauetan parte hartu eta,aldez aurretik, Ibai Parkea programaren edo Arazuriko Araztegian egiten den jardunaldiarenjardueraren bat egin duten taldeei. Informazio zehatzagoa Mankomunitateko Heziketa Programan.

5


bisitakATARRABIAKO PILATEGIA, ANTZINA-KO PAPER ERROTA

Tokia: Atarrabiako pilategia.Noiz: Ikasturte osoan.Egunak: Astelehenetik ostiralera.Ordutegia: Saioak 09:00, 10:45 eta12:30eanIraupena, gutxi gorabehera: 1,30 h.Partehartzaile gehienezko kop.: 2talde/ikasgela bisita bakoitzeko.Parte hartzeko betebeharrak:Hezitzaile bat talde/ikasgela bakoitzeko.Helburua: Ibaiaren erabilera tradizionalakezagutzea, hasieran paper errota izandakoAtarrabiako pilategiaren historiaren eskutik.

Edukiak:· Ibaiaren antzinako erabilerei buruzko era-

kusketa: ehunak pilatzeko makina batenerreplika, XVI. mendeko ehungailua etalandare-papera fabrikatzeko makina bat.

· Ehunak pilatzeko prozesuaren erakustal-dia eta ehungailuaren zein paper errota-ren funtzionamendua.

· Iruñerriko Ibai Parkera hurbiltzea,Atarrabiako Pilategiaren naturako etahiriko ingurua interpretatzea.

Jarduerak:· “Iruñerriko Ibai Parkea” erakusketa bisi-

tatzea.· Papera modu artisauan fabrikatzeko taile-

rra.· Pilategiaren ingurutik paseatzea.

Ibai Parkea eta Expo Zaragoza 2008EXPO Zaragoza 2008, Ura eta Garapen Iraunkorra egin behar dela eta, profil desberdineko bijarduera eskaintzen dira, uraren eta ibaien gaineko hausnarketa sustatu eta ikasleek gertae-ra horretan parte hartzeko. 1 “Ibaiak, zertarako eta bizitzeko” gazteen foroan parte hartzea EXPO Zaragoza 2008ko Heziketa Programaren ekimena ondoko web orriaren bidez:http//www.unizar.es/forojoven/.Talde partehartzaileek, gelan landu eta konklusioak atera ondoren, foro publiko batean partehartuko dute, ekainaren 28an, Zaragozako EXPOn, Ebro ibaiaren arroko beste ikasle batzuekinbatera. Helburua ibaien bizia zaintzeko konpromiso dekalogoa adostu eta ezagutaraztea da. 2 “Bizi ditugun ibaiak” Lan plastiko bat egitea.

Jarduerak, marrazketa irakasleak koordinatu beharko duenak, lan plastikoa (argazki irudiak etabeste arte teknika batzuk) sortzea du helburu; lana EXPOko esparruan jarriko da ikusgai gero. Lana egiteko oinarriak zein euskarri estandarra Iruñerriko Mankomunitateko HeziketaPrograman eskatu beharko da. Mankomunitateak lanak garraiatu eta muntatuko ditu EXPOkoheziketa esparruan. Mankomunitateak EXPOrako txartelak lortuko dizkie proposamen hauetan parte hartu eta,aldez aurretik, Ibai Parkea programaren edo Arazuriko Araztegian egiten den jardunaldiarenjardueraren bat egin duten taldeei. Informazio zehatzagoa nahi izanez gero, Mankomunitateko Heziketa Programandago eskura.Izena eman eta gero, informazio bilera eginen da arduradunekin.

IRUÑERRIKO IBAI PARKEA PROGRAMA

Ikasturteosoan zabalik

6


bisitakBIODIBERTSITATEA IBAI PARKEAN

Tokia: Atarrabiako jolas eremuak:Donapeako parkea eta San Andrés errota-ren uhartea.Noiz: Hirugarren hiruhilekoaEgunak: Astelehenetik ostiralera.Ordutegia: goizez edo arratsaldezIraupena, gutxi gorabehera: 2 h.Partehartzaile gehienezko kop.: 2talde/ikasgela bisita bakoitzeko.Parte hartzeko betebeharrak:Hezitzaile bat talde/ikasgela bakoitzeko.Helburuak: · Biodibertsitatea eta erlazioak ibai ekosis-

teman aurkitzea. · Naturarengan arduraz hurbiltzea.Edukiak:· Iruñerriko Ibai Parkea, gozatzeko eta

errespetatu beharreko ingurua.· Ekosistemaren elementu eta erlazioak

aurkitzea.· Izaki bizidunen gakoak.Jarduerak:· Ekologia jolasetako tailerra.· Parkeko flora eta fauna ikertzea.

Tokia: Atarrabiako pilategia eta ibai par-kea Atarrabia, Arre eta Orikainetik.Noiz: Hirugarren hiruhilekoaEgunak: Astelehenetik ostiralera.Ordutegia: goizez edo arratsaldezIraupena, gutxi gorabehera: 3 h.Partehartzaile gehienezko kop.: 30ikasle.Parte hartzeko betebeharrak:Hezitzaile bat talde/ikasgela bakoitzeko.Helburuak: · Ibaiaren erabilera tradizionalak ezagutzea,

pilategiaren historiaren eskutik.· Ibaiaren eta gizakiaren arteko elkarrera-

ginak aztertzea.

Edukiak:· Ibaiaren antzinako erabilerei buruzko

erakusketa: ehunak pilatzeko makinabaten erreplika, XVI. mendeko ehungai-lua eta landare-papera fabrikatzekomakina bat.

· Iruñerriko Ibai Parkea, gozatzeko etaerrespetatu beharreko ingurua.

· Ibaiaren erabilera iraunkorrak.Jarduerak:· Pilategia bisitatzea. Ibai Parkearen

Sentsibilizazio Zentroa. · Paisaia interpretatzeko paseoa.

BISITA: ATARRABIAKO PILATEGIA ETA PASEOA BIZIKLETAZ IBAIAREN PAISAIAETA ERABILERAK EZAGUTZEKO

IRUÑERRIKO IBAI PARKEA PROGRAMA

(Jarduera guztiak ibaiaren ondoanegiten dira; iraupena dela eta, aukeraona da irakasleek, ikasleekin batera,irudiak eta sentsazioak jasotzeko,EXPO Zaragoza 2008ko proposamene-tan islatzeko gero)

7


Laguntzeko Unitate Didaktikoak

I “Hornidura eta ur kontsumoa”

II Saneamendua eta arazketa. “Zer egiten dugu hondakin urekin?”

Ondokoa biltzen dute:· Ikaslearen koadernoa.· Irakaslearen gidaliburua. · Dokumentazio txostena

jardunaldia Arazurin jardunaldia Artetan“HONDAKIN URAK ERABILI, KUTSA-TU ETA ARAZTEA” (BDH-ko 2 ziklotikaurrera)

Iraupena, gutxi gorabehera: 3 ordu.Partehartzaile gehienezko kop.: 30ikasle Artetan. 60 ikasle Arazurin.Parte hartzeko betebeharrak:BI hezitzaile talde/ikasgela bakoitzeko.Helburua: Eduki zehatzetan sakontzea.Jardunaldiaren baliabideak:· Arazuriko araztegia bisitatzea.· Interpretazio zentroa bisitatzea:

“Saneamendua eta arazketa”.· “Ibai kutsatua” jarduera· Kontsumo arduratsuko ohiturei buruzko

jarduera.

Arazuriko jardunaldiaren osagarria: “PASEOA IBAIRAINO”EXPO Zaragoza 2008 dela eta ibaien ingu-ruan antolatu diren heziketa proposamene-tan parte hartu nahi duten ikastetxeek jar-dunaldia osatzeko aukera izan dute, paseoaeginen baitute Argara ibaiaren ertzetara.Paseoak 30´iraunen du.Informazio zehatzagoa 4. orrialdean.

“LUR AZPIKO URAK: INGURUNE FISI-KOA ETA KONTSUMOA”

Iraupena, gutxi gorabehera: 3 ordu.Partehartzaile gehienezko kop.: 30ikasle Artetan. 60 ikasle Arazurin.Parte hartzeko betebeharrak:BI hezitzaile talde/ikasgela bakoitzeko.Helburua: Eduki zehatzetan sakontzea.Jardunaldiaren baliabideak:· Artetako iturburu bisitatzea· Interpretazio zentroan lan egitea.· Esperimentua tailer-ikasgelan: “Akuifero

baten funtzionamendua”.· Egillorko Edateko Uren Araztegia

bisitatzea.

URA PROGRAMA

8


Iraupena, gutxi gorabehera:Instalazioaren araberakoa. Ikusi eskaerafitxa.Partehartzaile gehienezko kop.:2 talde/ikasgela bisita bakoitzeko (60 ikasle).1 edo 2 bisita eguneko, iraupenaren arabera.Parte hartzeko betebeharrak:Hezitzaile bat talde/ikasgela bakoitzeko.Helburuak: · Instalazioaren funtzionamendua ezagutzea.· Uraren erabilera eta kontsumo arduratsua

sustatzea.

Edukiak:· Ur hornidura eta kontsumoa.· Hondakin uren saneamendua eta arazketa.· Kontsumo arduratsuko ohiturak.Bisitaren baliabideak:· Bideoa edo diaporama.· Maketak.· Instalazioa bisitatzea.· Bisita batzuek ohiturei, uraren erabilera

eraginkorrei edo saneamenduari buruzkojarduera osagarria biltzen dute.

• Tiebasko Edateko Uren Araztegia + “Uren Etxea” Mendillorrin (ekaina eta iraila soilik)

• Artetako iturburua + “Lur azpiko urak” Interpretazio Zentroa

• Arteta + Interpretazio zentroa + Egillor (“uraren teknologia eraginkorra” erakusketa)

• Eugiko urtegia + Urtasungo Edateko Uren Araztegia + Mendillorriko ur-biltegiak

• Arazuriko araztegia + “Nik ez dut ura kutsatzen” jarduera

• Arazuriko araztegia + “Saneamendua eta arazketa” Interpretazio Zentroa (2. zikloa)

URA PROGRAMA

Alternatiba:Arazuriko Hondakin Uren Araztegia soilik bisitatzea. Iraupena: 1,30 h.

bisitak

9


bisitakGONGORAKO H.H.T.Z. + KONTSUMOARDURATSUKO JARDUERA

Noiz: Urte osoa.Iraupena, gutxi gorabehera: 2 orduPartehartzaile gehienezko kop.: 2 talde(60 ikasle) bisita bakoitzeko.Parte hartzeko betebeharrak:Hezitzaile bat talde/ikasgela bakoitzeko.Helburuak: · Gongorako Hiri Hondakinen Tratamendu

Zentroaren funtzionamendua ezagutzea.· Bilketa sailkatua eta jokabide egokiak

sustatzea, kontsumitzaile arduratsuakizango bagara.

Edukiak:· Hondakin mota desberdinen bilketa sail-

katua eta tratamendua.· Kontsumoaren eta norberaren partai-

detzaren garrantzia. Bisitaren baliabideak:· Ontziak sailkatzeko planta berria.· Zabortegiaren panoramika, energia

berreskuratzeko prozedura barne.· Maketa eta bideoa.· Kontsumo arduratsuari buruzko jarduera

ludikoa.

GONGORAKO H.H.T.Z. + JARDUERA +GARBIGUNEA

Noiz: Urte osoa.Iraupena, gutxi gorabehera: 3 ordu.Partehartzaile gehienezko kop.: 2 talde(60 ikasle) bisita bakoitzeko.Parte hartzeko betebeharrak:Hezitzaile bat talde/ikasgela bakoitzeko.Helburuak: · Gongorako Hiri Hondakinen Tratamendu

Zentroa ezagutzea. · Hondakin bereziak eta etxeko hondakin

toxikoak biltzeko zentroa ezagutzea. · Kontsumo arduratsua sustatzeaEdukiak:· Hondakin mota desberdinen bilketa sail-

katua eta tratamendua.· Etxeko hondakin bereziak.· Kontsumoaren eta norberaren partai-

detzaren garrantzia. Baliabideak:· Gongorako H.H.T.Z.-rako bisitarenak.· Kontsumo arduratsuari buruzko jarduera

ludikoa.· E. Leclerc hipermerkatuko aparkalekuan

jarritako garbigunea bisitatzea.

Laguntzeko Unitate Didaktikoa

“Garrantzitsua da zabor kopuruagutxitzea?”

Unitate Didaktikoak ondokoa biltzendu:· Ikaslearen koadernoa.· Irakaslearen gidaliburua. · Dokumentazio txostena

Alternatiba:Gongorako H.H.T.Z. soilik bisitatzea. Iraupena: 1,30 h

ZABORRAK ETA BIRTZIKLAPENA PROGRAMA

10


tailerrak“BALIABIDEETATIK HONDAKINETA-RA: KONTSUMOAREN ZIKLOA”

Egunak: Astelehenetik ostiralera, goi-zez/arratsaldez.Iraupena, gutxi gorabehera: 1,30 h.Partehartzaile gehienezko kop.: Talde 1 tailer bakoitzeko 2 tailer elkarren segidako egun bakoitzeko.Parte hartzeko betebeharrak:Hezitzaile bat talde/ikasgela bakoitzeko.Helburuak: · Ekoizpen eta kontsumo zikloen ondorioak

aztertzea.· Konponbide alternatibak baloratzea hon-

dakinen arazoaren aurrean.Tailerraren baliabideak:· Ikasleak berak ekarritako hondakinak.· Jarduera: “Nire kontsumoak arrastoa

sortzen du”.· Jarduera: “Laguntzen dut eta 3 R delako-

ak betetzen ditut”

“NOLA EGIN PAPER BIRZIKLATUA”

Egunak: Astelehenetik ostiralera. Goizezedo arratsaldezIraupena, gutxi gorabehera: 1,30 h.Partehartzaile gehienezko kop.:Talde/Ikasgela 1 tailer bakoitzeko 2 tailer elkarren segidako.Parte hartzeko betebeharrak:Hezitzaile bat talde/ikasgela bakoitzeko.

ZUHAITZAK LANDATZEA EZKABAMENDIAN

Tokia: Antzinako obra-hondakin zaborte-gia Ezkaba mendian (itxita dago) .Egunak: Astelehenetik ostiralera.Bigarren hiruhilekoa soilik.Iraupena, gutxi gorabehera: 1,30 h.Partehartzaile gehienezko kop.: 2 talde(60 ikasle) landaketa bakoitzeko.Parte hartzeko betebeharrak:Hezitzaile bat talde bakoitzeko.

eskola konpostaren asteaMATERIA ORGANIKOAREN ZIKLOA ITXIZ (2. hiruhilekoa)

Konpost egitearen inguruko jarduerak egiten dira astebetea, ikastetxean bertan.Kontsultatu berrikuntzak (4. or.)

ZABORRAK ETA BIRTZIKLAPENA PROGRAMA

Eskaera telefonoz eginbehar da, urria baino lehen, eta

ikastetxe osorako da.

Norentzat Gehienezko ikasle kopuruaErakusketa ibiltaria Eskola komunitate osoa Bisita libre edo gidatua(aste bat ikastetxean)Bisita didaktiko esperientzia gehien Gela 1 bisita bakoitzekogidatuak nahastutakoak 8 pase ikastetxe bakoitzekoerakusketara (55’) Mimo bidezko esperientzia gehien Aretoaren araberaantzezpena (25’) nahastutakoak Saio 1 edo 2 ikastetxe bakoitzeko

11


tailerra ikasgelan“IRAUNKORRA DA GARRAIOA?”

Egunak: Astelehenetik ostiralera, goi-zez/arratsaldez.Iraupena, gutxi gorabehera: 1,30 h.Partehartzaile gehienezko kop.: Talde/Ikasgela 1 tailer bakoitzeko 2 tailer elkarren segidako egun bakoitzeko.Parte hartzeko betebeharrak:Hezitzaile bat talde/ikasgela bakoitzeko.Helburua: Garraioak sortutako arazoetarahurbiltzea, proiekzio baten bidez.Edukiak:· Mugikortasuna.· Garraioaren ondorioak.· Garraiobide iraunkorrak.

autobusaren magia“JOAN-ETORRI ESKUALDEKO HIRIGARRAIOAN”

Egunak: Ostiralak soilik.Iraupena, gutxi gorabehera: 50 minutu.Partehartzaile gehienezko kop.: Talde/Ikasgela 1 saio bakoitzeko 2 saio gehienez eguneko.Parte hartzeko betebeharrak:· Hezitzaile bat talde/ikasgela bakoitzeko. · “Iraunkorra da garraioa?” tailerretan

parte hartzea.Helburuak: · Ikasgelan jorratutako edukiak modu prak-

tiko eta ludikoan bereganatzea.· Garraio kolektiboaren erabilera ardu-

ratsua, bizikidetza eta mugikortasuniraunkorra erraztuko duten ohituraksortzea.

Edukiak:· Hiri garraioa egoki erabiltzea.· Eskualdeko hiri garraioa· Zirkulazioari loturiko arazo batzuk behatzea

Ikasgelako tailerretan parte hartzen duen talde/ikasgela bakoitzari txanpon-txartelbat emango zaio, autobusean 60 bidaia egiteko balio duena.

Lankidetza hitzarmen bati esker, programa hau Iruñeko Udaleko EnergiaAgentziaren zein Acciona enpresaren eskola eskaintzarekin batera eskatzekoaukera dago.

GARRAIOA ETA MUGIKORTASUN IRAUNKORRA PROGRAMA

12


“GARRAIO MOTXILA”

Unitate didaktikoan proposatutako lan irte-era osatzeko baliabidea. Ondokoak ikertze-ko tresnak eta baliabideak biltzen ditu:· Garraioaren azterketa espaziala.· Garraioaren ondorioak: airearen kutsadu-

ra, zarata.· Mugikortasuna eta garraiobideak.Baliabideak:· Airea aztertzeko ekipoa.· Sonometroa, termometroa, eskalimetroa.· Iruñerriko eta eskualdeko hiri garraioaren

horma-irudiak.Eskatzeko:Motxila mailegu uzten da astebetean.

UnitateDidaktikoa

“Mugikortasun iraunkorra. Hirigarraioa Iruñerrian”.

Unitate didaktikoak ondokoa biltzen du:· Ikaslearen koadernoa.· Irakaslearen gidaliburua. · Dokumentazio txostena· Lan irteera· Hotsak eta soinuak biltzen dituen CDa.

GARRAIOA ETA MUGIKORTASUN IRAUNKORRA PROGRAMA

laguntzeko baliabideak

13


D.B.H. Hez. Zikl BATX1. 2. 3. 4.

IBAI PARKEA Biodibertsitatea ibai parkean. Atarrabiako jolas eremuan (S. Andres errotaren uhartea) • • • • •Bisita: Atarrabiako pilategia, antzinako paper errota • • • • •Bisita: Atarrabiako pilategia eta paseoa bizikletaz ibaiaren paisaia eta erabilerak ezagutzeko • • • • •

URA Bisita: Eugiko urtegia + Urtasungo edateko uren araztegia + Mendillorriko ur-biltegiak • • •Bisita: Tiebasko edateko uren araztegia + Mendillorriko ur-biltegiak • • • • •Jardunaldia Artetan: “Lur azpiko urak: ingurune fisikoa eta kontsumoa” • • • • •Bisita: Artetako iturburua + Interpretazio zentroa + Egillorko edateko uren araztegia • • • • • •Bisita: Artetako iturburua + “Lur azpiko urak” Interpretazio Zentroa • • • • • •Bisita: Arazuriko araztegia + “Nik ez dut ura kutsatzen” jarduera • • •Bisita: Arazuriko araztegia • • • •Bisita: Arazuriko araztegia + “Saneamendua eta arazketa” Interpretazio Zentroa • • • •Jardunaldia Arazurin: “Hondakin urak erabili, kutsatu eta araztea” • • • •

HONDAKINAK Bisita: Gongorako H.H.T.Z. + Kontsumo arduratsuko jarduera • • • • • •Bisita: Gongorako H.H.T.Z. + Kontsumo arduratsuko jarduera + Garbigunea • • • • • •Bisita: Gongorako H.H.T.Z. • • • •Tailerra ikasgelan: “Baliabideetatik hondakinetara: kontsumoaren zikloa” • • •Tailerra ikasgelan: “Nola egin paper birziklatua” • • •Tailerra: Zuhaitzak landatzea Ezkaba mendian eta papera berreskuratzea • • •Konposta egitea eskolan: Ikastetxean sortutako hondakin organikoak birziklatzeko konpost-ontzia

Konpostaren astea: "Materia organikoaren zikloa itxiz"

GARRAIOA Tailerra ikasgelan: “Iraunkorra da garraioa?” • • • • •Autobusaren magia: “Eskualdeko Hiri Garraioan bidaiatuz” • • •

Bigarr

en he

zkuntz

aIngurumen Heziketarako Programako jardueren laburpena

Eskaera telefonoz egin behar da, urria baino lehen, eta ikastetxe osorako da.

14


Imprimir Maquetación 1 - MANCOEDUCA · 3 h. Partehartzaile gehienezko kop.: 30 ikasle. Parte...

Documents

Transcript of Imprimir Maquetación 1 - MANCOEDUCA · 3 h. Partehartzaile gehienezko kop.: 30 ikasle. Parte...