INFORMACIN DE INTERS PARA EL SECTOR PESQUERO

1

Los investigadores de AZTI estn trabajando en generar soluciones tecnolgicas para el desarrollo sostenible, econmico, social y medioambiental de la acuicultura.

En este sentido, trabajan en la bsqueda de nuevas materias primas y en la formulacin de nuevos piensos sostenibles, teniendo en cuenta los requerimientos nutricionales y metablicos particulares de cada una de las especies. Las pruebas de

digestibilidad se realizan sin sacrificio de animales.

Los tcnicos realizan tambin el anlisis de ciclo de vida de los piensos, evaluando su calidad nutritiva y vida til. As mismo, asesoran y transfieren a la industria la tecnologa desarrollada.

Por ltimo, desarrollan nuevos productos provenientes de la acuicultura y analizan cul es la aceptacin, por parte del consumidor, de los mismos.

Buscar soluciones innovadoras para satisfacer las nuevas demandas sociales con respecto a los productos

del mar ha sido el objetivo principal del encuentro internacional de la Asociacin Europea de Tecnlogos de

Pescado (WEFTA), organizado por AZTI. Bajo el ttulo Productos del mar para responder a la demanda cambiante,

WEFTA 2014 reuni en Bilbao a investigadores y profesionales de todo el mundo entre los das 9 y 11 de junio, para analizar cmo ser el mercado

pesqueros y acucolas en un futuro prximo.Segn los expertos, para el ao 2030 estos mercados se caracterizarn

por un fuerte incremento del consumo de productos del mar. En el caso europeo est previsto que el consumo medio aumente en dos

kilogramos por persona y ao. Adems, la demanda de informacin sobre datos de sostenibilidad,

trazabilidad y caractersticas de los productos por parte del consumidor ser cada vez ms intensa. Las previsiones apuntan igualmente a un importante desarrollo de la acuicultura para satisfacer la demanda de pescado, as como a un aumento del precio de los productos marinos.

EDITORIAL

RECURSOS PESQUEROS

TECNOLOGASPESQUERAS Y MARINAS

OTRA MIRADA

INVESTIGACIN MARINA

LA ENTREVISTA

BREVES

EDITORIAL

Julio 2014. Nmero 13

RECURSOS PESQUEROS

NuTrIcIN, NuEvoS PIENSoS y ProducToS PArA uNA AcuIcuLTurA SoSTENIBLE

AZTI trabaja en la nutricin de especies, validacin de piensos y generacin de

productos de acuicultura.

El ndice provisional de biomasa de anchoa se sita en valores cercanos a las 85.000 toneladas, lo que supone un incremento del 58% respecto a la estimacin realizada en 2013, segn los resultados de la campaa Bioman 2014 realizada AZTI en el marco de la regulacin Europea de Muestreo de Pesqueras. Esta campaa se ha realizado a encargo del departamento de desarrollo Econmico y competitividad del Gobierno vasco y de la comisin Europea, mientras que la Secretara General del Mar ha aportado el buque oceanogrfico Emma Bardn con el que se ha llevado a cabo la campaa.

El objetivo de la campaa cientfica Bioman 2014 es evaluar la poblacin de anchoa presente en el golfo de Bizkaia al terminar la primavera. La estima realizada por AZTI es un valor que sirve de referencia para el trabajo del grupo del consejo Internacional del Mar (cIEM), a quien corresponde asignar la valoracin final del estado del stock y realizar las recomendaciones del TAc de la anchoa para la campaa pesquera de 2014/2015.

La tendencia al alza de los ltimos aos es clara, lo que nos aleja de situaciones como las vividas entre 2005 y 2009, cuando la pesquera estuvo cerrada. La

SE coNFIrMA LA ProGrESIvA rEcuPErAcIN dE LA BIoMASA dE LA ANchoA EN EL GoLFo dE BIZkAIA

El ndice provisional de biomasa de anchoa se sita en valores cercanos a las 85.000 toneladas.

pesquera se abri en 2010 con un TAc (Total Admisible de capturas) de 7.000 t, mientras que de julio de 2013 a junio de 2014 el TAc ha sido de 17.100 toneladas.

2Qu NovEdAdES PrESENTA LA NuEvA PoLTIcA PESQuErA coMN?

La principal novedad que establece la nueva Poltica Pesquera comn (PPc) es la de la obligacin de desembarcar todas las capturas de las especies sujetas a lmites de captura o TAcs (Total Allowable catch), disminuyendo as el despilfarro de protena de pescado que supone el descarte.

Segn el calendario establecido, la norma ser de aplicacin para las pesqueras que capturan pequeos pelgicos (ej. flota de cerco) el 1 de enero del 2015, mientras que para aquellas pesqueras que explotan especies demersales (ej. arrastre en el golfo de Bizkaia) -dependiendo de la especie objetivo- entrara en vigor probablemente el 1 de enero del 2016.

El fomento de la regionalizacin es otro de los objetivos de la nueva PPC. sta se refiere a la atribucin de competencias y toma de decisiones en los Estados Miembros como frmula para hacer las normas de gestin y ordenacin ms adecuadas y cercanas a las reas de pesca y a los caladeros donde se desarrolla la muy variada actividad pesquera.

A travs del programa h2020, la uE ha establecido diversos mecanismos de financiacin para estudiar cul puede ser el impacto de esta norma y cmo

se podra llevar a cabo dentro de los objetivos generales de la nueva Poltica Pesquera comn: sostenibilidad de los ecosistemas marinos y sostenibilidad socio-econmica de la actividad pesquera.

LINKS DE INTERS

Introducir en todos ellos el siguiente link seguido del texto anotado al lado de cada epgrafe:http://ec.europa.eu/fisheries/Gestin de las poblaciones de peces: cfp/ fishing_rules/index_es.htmRgimen de control de la pesca de la UE: cfp/control/index_es.htmNormas de la UE contra la pesca ilegal, no declarada y no reglamentada: cfp/illegal_fishing/index_es.htmAcuicultura: cfp/aquaculture/index_es.htmPesca fuera de las aguas de la UE: cfp/international/index_es.htmMercado de productos de la pesca y la acuicultura: cfp/market/index_es.htmSubvenciones estatales al sector de la pesca y la acuicultura: state_aid/index_es.htm

El proyecto LIMBo (FEP 2012-13) realizado por investigadores de AZTI ha estudiado la viabilidad tcnica, ambiental y econmica de la posible reconversin y habilitacin de un buque pesquero de artes menores para la recogida de residuos marinos en determinadas pocas del ao (diversificacin de actividades como alternativa econmica). con ello se pretende buscar una nueva alternativa econmica para este segmento de flota, que contribuya a mejorar la sostenibilidad del entorno marino, cumpliendo as con la directiva Marco 2008/56/cE sobre la Estrategia Marina Europea, y que pueda ayudar tambin a garantizar la sostenibilidad del propio sector pesquero.En el estudio de viabilidad tcnica se determinaron: el tipo de buque y adaptacin necesaria; el consumo energtico; el diseo de los tiles de recogida; la estabilidad del buque y seguridad a bordo; las herramientas para la deteccin de residuos marinos; y los patrones de corrientes

superficiales y posibles puntos de convergencia de los residuos flotantes mediante el empleo de radares de alta frecuencia. Para el estudio de impacto ambiental se dise un Anlisis de ciclo de vida (Acv), para lo se realiz una caracterizacin detallada de los materiales habituales en las basuras marinas y estableci una metodologa para su cuantificacin y evaluacin que culmin en una gua.Por ltimo, se valoraron aspectos

econmicos para el sector, desde el coste de la reconversin para analizar cul seran las inversiones a realizar y los costes relacionados con la iniciativa, hasta las subvencin necesarias para que estos buques se animen a realizar la actividad de recolecta de basura, que depender de cuantos meses se dediquen a ello. de los resultados de la investigacin se infiere que este proyecto de reconversin es tcnicamente viable y que la actividad podra ser compatible con la pesca.

ORGANISMOS INTERNACIONALES

TECNOLOGAS PESQUERAS Y MARINASdE BASurAS EN EL LIMBo A PEScANdo BASurA PArA EL FuTuro

La nueva PPC obliga a desembarcar todas las capturas, eliminando as el despilfarro de los descartes.

3OTRA MIRADA

Ilustracin: Fernando G. Baptista.

Proyecto: MESH-Atlantic: Asignacin de los hbitats marinos de la para

mejorar la gestin, con financiacin del Programa de Cooperacin Transnacional

del rea Atlntica del Fondo de Desarrollo Europeo

Fecha: septiembre de 2013UN MAR LLENO DE ACTIVIDAD... QUE DEBEMOS SABER GESTIONAR

Los arenales vascos han sufrido un invierno duro. Las olas grandes del invierno transportan arena de la parte alta de la playa a la parte baja (sobre todo en la zona sumergida) y la hacen ms tendida. En verano el oleaje es menor y desplaza arena de la parte baja a la parte alta haciendo que la pendiente sea ms acusada. As, es normal que tras un invierno como ste, las playas presenten a principio de verano una zona seca ms reducida que aumentar a lo largo del verano. Actuaciones como la realizada en La Zurriola no son aplicables en todos los casos, afirman los investigadores de AZTI. En La concha, un arenal confinado sin prdida de arena fuera

de la Baha, es desaconsejable una accin de consecuencias permanentes por una situacin puntual y reversible de manera natural. El vertido de material adicional a un arenal altera su funcionamiento y el de otros elementos asociados (puertos, zonas de fondeo, etc.), y si adems las caractersticas de la arena (tamao, forma y color) son distintas cambiar el perfil y la configuracin de la playa.El seguimiento de la playa de ondarreta ha mostrado como la arena de la zona del Tenis se desplaza durante el verano, cubriendo a su paso las molestas piedras. Para minimizar la superficie con piedras en verano, se han trasladado 15.000 m3 de arena de

la parte emergida de ondarreta hacia la zona del Tenis. Gracias a los sistemas monitorizacin y de simulacin, los investigadores de AZTI han asesorado al Ayuntamiento de donostia-San Sebastin apostando por una mnima intervencin en la Baha de La concha.

Los efectos del cambio climtico previstos para 2080-2100 apuntan que el ocano sufrir un incremento por encima de 2 c de promedio a nivel global en su temperatura superficial. Entre las consecuencias de dicho calentamiento destacan los cambios en la circulacin ocenica y la mayor estratificacin de la columna de agua, que afecta la disponibilidad de nutrientes para el crecimiento del fitoplancton marino.Este calentamietno provocar una reduccin estimada de las biomasas de fitoplancton y zooplancton de un 6% y un 11%, respectivamente, para finales de este siglo.

La menor cantidad de estos dos componentes principales de la red trfica marina podra reducir la biomasa de los peces en ciertas regiones, en especial de las especies pelgicas. otro efecto negativo de esta reduccin de la produccin primaria y secundaria a nivel global se dar en la regulacin del clima del planeta ya que, al haber menos fitoplancton y, por tanto, una menor absorcin de co2 de la atmsfera por parte de los ocanos el plancton es el responsable de la mitad de la actividad fotosinttica del planeta, se reduce la capacidad de los ocanos de regular el clima.

PrEdEcIr EL coMPorTAMIENTo dE LoS ProcESoS MArINoS

EL cAMBIo cLIMTIco hAr QuE LAS BIoMASAS dE FIToPLANcToN y ZooPLANcToN dISMINuyAN uN 6% y uN 11%, rESPEcTIvAMENTE

INVESTIGACIN MARINA

Foto: Sisters and the city

Foto: Jeff Schmaltz, ModIS rapid response Team, NASA

4Pedro Anitua

director de Atencin de Emergencias y Meteorologa, Seguridad del Gobierno vasco

BREVES

LA ENTREVISTA

Hemos tenido un invierno bastante problemtico en cuanto a temporales. Ha sido peor que otros aos?S, tanto en el nmero de

temporales, tan seguidos, como por el impacto que han producido algunos de ellos ha sido bastante peor que otros aos. Afortunadamente, en Euskadi existe una estrecha colaboracin entre los profesionales de atencin de emergencias y la meteorologa en torno a una sola direccin que los integra, lo que nos permite ofrecer la mejor respuesta posible a cualquier problemtica asociada a la meteorologa adversa. Adems de una gran red de medida, en el Pas vasco existe un conocimiento adquirido sobre ocano-hidro-meteorologa muy importante (AZTI-Tecnalia, la Agencia vasca de Meteorologa, Euskalmet, la Agencia vasca del Agua, urA, las diputaciones Forales, los Ayuntamientos...). Los resultados derivados de todas estas sinergias pueden apreciarse da a da, y en este caso concreto a lo largo de un invierno tan problemtico como el que hemos padecido.

Cmo funciona la red ocano-meteorolgica del Pas Vasco de Euskalmet?Euskalmet cuenta con tres plataformas ocano-meteorolgicas costeras, dos boyas en aguas profundas y radares de alta frecuencia que escrutan la superficie de mar frente a nuestras costas y

proporcionan informacin sobre las corrientes, el oleaje, las mareas y la temperatura del agua a diferentes profundidades e igualmente miden la fuerza del viento, temperatura del aire, presin atmosfrica y radiacin solar.Esta completa red nos est suministrando, en tiempo real, un conocimiento preciso del medio marino lo que supone, adems de mejorar todas las labores orientadas a las emergencias, la oportunidad de planificar adecuadamente las actividades propias de las zonas costeras y marinas ya sea desde el

punto de vista econmico o desde el punto de vista de ocio o tiempo libre. Adems, la deteccin temprana de las variables meteorolgicas nos permite avisar o alertar anticipadamente de los riesgos relacionados con las condiciones marinas como, por ejemplo, las galernas y los temporales.Por otro lado, esta informacin resulta imprescindible para las personas que utilizan el mar para su ocio o su trabajo, como pescadores, navegantes, baistas, surfistas, buceadores, etc.

Vistos los destrozos que ha habido en la costa, ha servido de algo todas las alertas y las alarmas emitidas? Entre el mes de enero y los primeros das de marzo hemos sufrido un total de seis temporales en los que el nivel

mximo ha sido de alerta naranja y dos temporales ms que se han elevado a alarma roja. Esto es excepcional. Estos temporales han producido unos daos en infraestructuras costeras que son inevitables. Pero lo que s hemos evitado son dos hechos muy importantes; por una parte hemos evitado daos humanos. En este aspecto es justo agradecer el trabajo desarrollado por todas las instituciones y a la ciudadana en general su buen comportamiento. Por otra parte, se han minimizado los daos evitables (coches, embarcaciones, locales y garajes en primera lnea de costa, etc.). y es que los avisos, alertas y alarmas que genera el departamento de Seguridad no tienen en cuenta nicamente variables meteorolgicas. Adems se tienen en cuenta otras muchas, como las actividades programadas, horas en las que tendremos el impacto, mareas, etc. de forma que lo que se pretende es visualizar el impacto que cada situacin meteorolgica va a generar en la sociedad. En funcin del impacto esperado activamos un color diferente. Es decir, en vez de trabajar exclusivamente con la primera derivada (variables meteorolgicas) trabajamos con una segunda derivada (impactos en la sociedad).

GrAcIAS A LAS ALErTAS y ALArMAS EMITIdAS hEMoS EvITAdo dAoS huMANoS y SE hAN MINIMIZAdo LoS dAoS EvITABLES

Las alertas tienen en cuenta el impacto que cada situacin meteorolgica va a generar en la sociedad

La red ocano-meteorolgica nos permite planificar las actividades de las zonas costeras y marinas

SErvIcIo dE TELEdETEccIN AL SEcTor dE BAJurA 2014 un ao ms AZTI pone en marcha el Servicio de teledeteccin a bajura en sus tres modalidades:1. Consulta de los mapas oceanogrficos en la web oceantictxiki.itsasnet.com 2. Envo de recomendaciones por e-mail al barco. 3. Acceso a mapas oceanogrficos con el software OCEANTIC_TXIKI instalado en el ordenador del barco. Para mayor informacin: teledete@azti.es o 667174434.

LA LuchA dE LoS ArrANTZALES coN LoS ATuNES, EN uNA EXPOSICIN FOTOGRFICA

La lucha cuerpo a cuerpo de los pescadores con los atunes es el eje central de la exposicin fotogrfica Pesca artesanal de atunes: garanta de sostenibilidad, obra del investigador de AZTI Iigo onandia y que se ha contado con la colaboracin de las cofradas de pescadores de Bermeo, Getaria y hondarribia.

1ARRANTZA SEKTOREARENTZAKO interesezko informazioa

AZTIko ikertzaileak irtenbide teknologikoak garatzen ari dira akuikulturaren garapen ekonomikoa, soziala eta ingurumenekoa jasangarria izan dadin.

Hala, lehengai berriak bilatzen eta pentsu jasangarri berriak formulatzen ari da, espezie bakoitzak dituen elikadura- eta metabolismo-behar bereziak kontuan hartuta. Digerigarritasun-frogak animaliak hil gabe egiten dira.

Teknikariek pentsuen bizi-zikloa aztertzen dute, eta haien kalitate nutritiboa eta balio-bizitza balioztatzen dituzte. Halaber, aholkularitza-lana egiten dute, eta garatutako teknologia industriara eramaten dute.

Azkenik, akuikulturan jatorria duten produktu berriak garatzen dituzte, eta merkatuan kontsumitzaileak egin dien harrera aztertzen dute.

Gizarteak itsas produktuen inguruan dituen eskaera berriak asetzeko irtenbide berritzaileak bilatzea izan

da AZTIk antolatutako Arrain Teknologoen Europako Elkartearen (WEFTA) nazioarteko topaketaren helburu

nagusia. Itsas produktuak, eskaera aldakorrari erantzuteko izenburupean,

WEFTA 2014 topaketak mundu guztiko ikertzaileak eta profesionalak bildu zituen Bilbon, ekainaren 9tik eta 11ra, etorkizun hurbilean arrantzako eta

akuikulturako merkatuak nolakoak izango diren aztertzeko.Adituek uste dute 2030. urterako asko haziko dela merkatu horietan itsas

produktuen kontsumoa.Europari dagokionez, aurreikuspenen arabera, batez besteko kontsumoa

urtean bi kilogramo handituko da pertsonako. Gainera, kontsumitzaileak gero eta informazio gehiago eskatuko du

produktuen jasangarritasunari, trazabilitateari eta ezaugarriei buruz. Orobat, aurreikuspenek adierazten dute akuikultura asko garatuko dela arrain-

eskaerari erantzuteko eta itsas produktuen prezioak handitu egingo direla.

EDITORIALA

ARRANTZA BALIABIDEAK

ITSAS ETA ARRANTZA TEKNOLOGIAK

BESTE BEGIRADA

ITSAS IKERKETA

ELKARRIZKETA

BERRI LABURRAK

EDITORIALA

Uztaila 2014. 13 zenbakia

ARRANTZA BALIABIDEAK

AKUIKULTURA JASANGARRIA SUSTATZEKO, ELIKADURA, PENTSUAK ETA PRODUKTU BERRIAK

AZTIk lanean dihardu espezieen elikaduran, pentsuak baliozkotzen eta akuikultura-

produktuak sortzen.

Antxoaren biomasaren behin-behineko indizea 85.000 bat tonakoa da, eta, beraz, % 58ko hazkundea izan du, 2013an egindako zenbatespenekin alderatuta, Bioman 2014 kanpainaren emaitzen arabera. AZTI zentro teknologikoak egin du kanpaina hori, Eusko Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapen eta Lehiakortasuneko Sailak eta Europa Batasunak eskatuta, Itsasoko Idazkaritza Nagusiak kanpaina egin den Emma Bardan ontzi ozeanografikoa utzi duelarik.

Bioman 2014 kanpaina zientifikoaren helburua da udaberria bukatzen denean Bizkaiko golkoan dagoen

antxoa-populazioa ebaluatzea. AZTIk egindako zenbatespenak erreferentzia gisa balioko dio Itsasoa Esploratzeko Nazioarteko Batzordeari (CIEM); izan ere, kontseilu horri dagokio stockaren egoeraren azken balorazioa esleitzea.

Azken urteetako goranzko joera garbia da, eta horrek urrundu egiten gaitu bestelako egoeretatik; esaterako, 2005etik 2009ra bitartean bizitako hartatik, arrantza-tokia itxita egon baitzen. Arrantza-tokia 2010ean ireki zen, 7.000 tonako TACa (Onartutako Guztizko Harrapaketak) zuela; 2013ko uztailetik 2014ko ekainera bitartean, berriz, 17.100 tonakoa izan da TACa.

BAIEZTATZEN DA ANTxOAREN BIOMASA PIxKANAKA LEHENERATZEN ARI DELA BIZKAIKO GOLKOAN

Antxoaren biomasaren behin-behineko indizea 85.000 bat tonakoa da.

2ZER BERRIKUNTZA EKARRIKO DITU ARRANTZA POLITIKA BATERATU BERRIAK?

Arrantza Politika Bateratu berriak ezarri duen betebehar berritzaile nagusia da harrapaketa-mugak edo TACa (Total Allowable Catch) bete behar dituzten espezie guztien harrapaketak lehorreratu egin behar direla. Horrela, arrantza-bazterkinaren ondorioz galtzen den arrain-proteina kantitatea murriztu egingo da.

Ezarritako egutegiaren arabera, pelagiko txikiak harrapatzen dituzten arrantza-enpresei (inguraketa-ontziei, adibidez) 2015eko urtarrilaren 1ean hasiko zaie araua aplikatzen. Espezie demertsalak ustiatzen dituzten arrantza-enpresentzat (Bizkaiko Golkoko arrastrekoentzat), berriz, araua 2016ko urtarrilaren 1ean sartuko da seguruenik indarrean, espeziearen arabera.

Arrantza Politika Bateratu berriaren beste helburuetako bat eskualdekatzea sustatzea da. Eskualdekatze horrek estatu kideei konpetentziak esleitzen die, eta erabakiak hartzea ahalbidetzen. Horrela, kudeaketa- eta antolaketa-arauak egokiagoak izango dira, eta askotariko arrantza-jarduera garatzen duten arrantza-eremu eta itsas inguruneetatik hurbilagoak.

H2020 programaren bidez, EBk hainbat finantziazio-mekanismo ezarri ditu arau honen eragina zein izan daitekeen

jakiteko, eta Arrantza Politika Bateratu berriaren helburu hauen barnean nola egokitu daitekeen ikusteko: itsas ekosistemen jasangarritasuna eta arrantza-jardueraren jasangarritasun sozio-ekonomikoa.

INFORMAZIO INTERESGARRIA

Sartu esteka honen ondoren epigrafe bakoitzean ageri den esteka:http://ec.europa.eu/fisheries/Arrain-populazioen kudeaketa: cfp/ fishing_rules/index_es.htmEBn egiten den arrantzaren kontrolaren erregimena: cfp/control/index_es.htmLegez kanpoko, aitortu gabeko eta arautu gabeko arrantzaren kontrako EBko arauak: cfp/illegal_fishing/index_es.htmAkuikultura: cfp/aquaculture/index_es.htmEBtik kanpoko uretan egindako arrantza: cfp/international/index_es.htmArrantza eta akuikultura produktuen merkatua: cfp/market/index_es.htmArrantza eta akuikultura sektoreentzako estatu mailako diru-laguntzak state_aid/index_es.htm

LIMBO proiektuak (FEP 2012-2013), AZTIko ikertzaileen eskutik, espezie txikiak harrapatzeko arrantza-ontzi bat berregitea eta gaitzea posible den aztertu du, eta, horretarako, bideragarritasun teknikoa, ingurumenekoa eta ekonomikoa aztertu ditu. Horren helburua litzateke urteko garai jakin batzuetan itsas hondakinak batzea (ekintzak dibertsifikatzea, aukera ekonomiko gisa). Ekimen honekin, ontzidiaren segmentu honi beste aukera ekonomiko bat bilatu nahi zaio, itsas ingurunearen jasangarritasunari lagunduko diona, Europako Itsas Estrategiari buruzko 2008/56/CE Esparru Direktiba betetzeko. Gainera, arrantza-sektorearen beraren jasangarritasuna ere bermatzen lagundu dezake.Bideragarritasun teknikoa aztertzean, hauek zehaztu ziren: ontzi-mota eta beharrezko egokitzapena; energia-kontsumoa; hondakinak batzeko tresnen diseinua; ontziaren egonkortasuna eta ontziko segurtasuna; itsas hondakinak

detektatzeko tresnak; gainazaleko itsaslasterren ereduak, eta, goi-maiztasuneko radarren bidez, hondakin flotatzaileak non elkartu daitezkeen detektatzea. Ingurumen-inpaktua ikertzeko, bizi-zikloaren analisi bat diseinatu zen (BAZ). Horretarako, itsas hondakinetan agertu ohi diren materialen ezaugarrien deskribapen bat egin zen, eta kantitatea neurtzeko eta ebaluatzeko metodologia bat ezarri zen, zeina gida batean jaso baitzen.Azkenik, sektorearentzako alderdi

ekonomikoak balioztatu ziren: alde batetik, berrikuntzaren kostuak, zer-nolako inbertsioak egin beharko ziren aztertzeko; beste alde batetik, ekimenarekin lotutako kostuak; eta, azkenik, ontzi horiek hondakinak batzera animatzeko eman behar diren diru-laguntzak (horretan arituko diren hilabeteen kopuruaren araberakoak izango dira). Ikerketatik ondorioztatu denaren arabera, berrikuntza-proiektua bideragarria da ikuspuntu teknikotik begiratuta, eta arrantzarekin bateragarria.

NAZIOARTEKO ORGANISMOAK

ITSAS ETA ARRANTZA TEKNOLOGIAKGAURKO LINBOKO ZABORRETATIK ETORKIZUNEKO ZABORRA ARRANTZATZERA

APB berriak harrapaketa denak lehorreratzera behartzen du, bazterkinen galtzea kenduz.

3BESTE BEGIRADA

Irudia: Fernando G. Baptista.

Proiektua: MESH-Atlantic: Asignacin de los hbitats marinos de la para

mejorar la gestin, Europako Funtsaren Eremu Atlantikoko Nazioz haraindiko

Lankidetza Programak finantzatua.

Data: 2013ko iraila

JARDUERAZ BETETAKO ITSASOA... KUDEATZEA JAKIN BEhAR DUGUNA

Euskal Herriko hareatzek negu latza izan dute. Neguko olatu handiek hondartzako alde altutik baxura garraiatu ohi dute harea (batez ere, urperatutako zonan), eta etzanago bihurtzen dute malda. Udan, olatu gutxiago dago, eta harea zona baxutik altura mugitzen da, eta sortzen den aldapa nabarmenagoa da. Ondorioz, aurten izandako neguaren ostean, ulergarria da uda hasieran hondartzek zona lehor txikiagoa izatea. Hala ere, udak aurrera egin ahala handitu egingo da. AZTIko ikertzaileek adierazi dute Zurriolan gauzatutako ekintzak ez direla erabilgarriak egoera guztietan. Kontxa, adibidez, badiatik kanpo

harearik galtzen ez duen hareatza itxia denez, ez da aholkatzen ondorio iraunkorreko ekintzarik; izan ere, modu naturalean konpondu daiteke une jakin batean sortzen den egoera bat. Hareatza bati material gehigarriak isurtzeak haren funtzionamendua eta harekin lotuta dauden beste batzuena (portu, ainguratze-eremu, etab.) ere aldatzen du. Gainera, isurtzen den harearen ezaugarriak ezberdinak badira (tamaina, forma, kolorea) hondartzaren profila eta egitura aldatu egingo dira.Ondarretako hondartzari egindako jarraipenak erakutsi du ezen Tenis zonako harea mugitu egiten dela udan eta, bide batez, harri gogaikarriak

estaltzen dituela. Harriz estalitako azalera udan murrizteko, 15.000 m3 harea mugitu dira Ondarretan azaleratutako zonatik Tenis zonara. Monitorizazio eta simulazio sistemei esker, AZTIko ikertzaileek Donostia-San Sebastianeko udalari aholkatu diote Kontxako badian esku-hartze txikia egitea.

Klima-aldaketaren eraginez, 2080-2100 urteetarako ozeanoetako azaleko tenperatura batez beste 2 C igotzea aurreikusten dute adituek. Berotze horren ondorioen artean, ozeanoetako zirkulazioaren aldaketak eta ur-zutabearen estratifikazio handiagoa nabarmentzen dira, eta horrek eragina izango du itsas fitoplanktona hazteko behar diren nutrienteen eskuragarritasunean.Aurreikusitako berotzearen ondorioz, mundu osoan igoko da itsasoaren tenperatura, eta horrek fitoplankton- eta zooplankton-biomasak hurrenez hurren % 6 eta % 11 murriztea eragingo du.

Itsas bazka-sareko bi osagai nagusi hauek gutxiagotzean, eskualde batzuetako arrainen biomasa txikiagotu lezake, espezie pelagikoetan batez ere.Lehen eta bigarren mailako ekoizpena gutxitzeak ondorio negatiboa izango du Lurreko klimaren erregulazioan ere; izan ere, fitoplankton gutxiago izanik, atmosferako CO2 gutxiago xurgatuko dute ozeanoek planktonak egiten du planetako jarduera fotosintetikoaren erdia, eta, beraz, ozeanoek klima erregulatzeko gaitasun txikiagoa izango dute.

ITSAS PROZESUEN PORTAERA AURREIKUSTEA

KLIMA-ALDAKETAREN ERAGINEZ FITOPLANKTON- ETA ZOOPLANKTON-BIOMASAK HURRENEZ HURREN % 6 ETA % 11 MURRIZTEA ESPERO DA

ITSAS IKERKETA

Argazkia: Sisters and the City

Argazkia: Jeff Schmaltz MODIS Rapid Response Team, NASA

4Pedro Anitua

Larrialdiei Aurre Egiteko eta Meteorologiako zuzendaria, Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Saila

BERRI LABURRAK

ELKARRIZKETA

Ekaitzei dagokienez, nahiko negu zaila izan dugu aurtengoa. Beste urte batzuk baino txarragoa izan al da?Bai. Bai ekaitz-kopuruari eta

-maiztasunari dagokionez, bai eta haietako batzuek izan duten eraginari dagokionez ere, beste urte batzuetan baino txarragoa izan baita. Zorionez, larrialdiei aurre egiteko profesionalak eta meteorologia-arlokoak elkarlanean ari dira, eta norabide bateratu berean egiten dute, gainera. Horri esker, posible da meteorologia txarrak sor dezakeen edozein arazori erantzun hobea ematea. Neurketa-sare handi bat izateaz gain, Euskal Herrian ezagutza ozeaniko-hidrologiko-meteorologiko handia geureganatu dugu (AZTI-Tecnalia; Euskalmet, Euskal Meteorologia Agentzia; URA Uraren Euskal Agentzia, foru aldundiak, udalak...). Sinergia horietatik guztietatik etorritako emaitzak egunero hauteman daitezke, eta, bereziki, aurten izan dugun negu zail honetan.

Nola funtzionatzen du Euskalmetek Euskal Herrian duen sare ozeaniko-meteorologikoak?Euskalmetek kostako hiru plataforma ozeaniko-meteorologiko, ur sakonetako bi buia eta goi-maiztasuneko radar batzuk ditu. Denen artean, hainbat funtzio betetzen dituzte: gure kostaldeko itsasoaren gainazala aztertu;

itsaslasterrei, olatuei eta mareei buruzko informazioa eskaini, hainbat sakoneratako uraren tenperatura neurtu eta haizearen indarra, airearen tenperatura, presio atmosferikoa eta eguzki-erradiazioa neurtu.Sare oso honek itsas inguruneari buruzko ezagutza ematen digu denbora errealean. Horrek, larrialdien inguruko lanak hobetzeaz gain, aukera ematen du kostaldean eta itsas zonan egiten diren ekintzak ondo planifikatzeko, aisialdiaren

ikuspuntutik zein ikuspuntu ekonomikotik. Gainera, aldagai meteorologikoak garaiz detektatzeak ahalbidetzen du itsasoaren egoerarekin lotutako arriskuez aldez aurretik abisatzea edo ohartaraztea, galernak eta ekaitzak daudenean, esaterako.Bestalde, informazio hau ezinbestekoa da itsasoan ibiltzen direnentzat, aisialdirako zein lanerako; besteak beste, arrantzaleentzat, nabigatzaileentzat, bainularientzat, surflarientzat, urpekarientzat, etab.

Kostaldean gertatutako hondamendiak ikusita, iragarritako alerta eta alarma guztiak erabilgarriak izan dira? Urtarriletik martxoko lehenengo egunetara, gehienezko alarma laranja

ezarri zaie sei ekaitzi, eta alarma gorria, beste biri. Egoera hau salbuespenezkoa da. Ekaitz horiek kalte saihestezinak sortu dituzte kostako azpiegituretan. Baina bi gauza garrantzitsu saihestu ditugu: giza kalteak. Alde horretatik, erakunde guztiei, egindako lana eskertu behar zaie, eta, orokorrean, herritarrei, izan duten portaera. Bestalde, saihets litezkeen kalteak murriztu egin dira (kotxeak, ontziak, kostako lehen lerroan dauden lokalak, garajeak, etab.). Izan ere, Segurtasun Sailak sortzen dituen oharrak, alertak eta alarmak ez ditu aldagai meteorologikoak bakarrik kontuan hartzen. Beste asko ere hartzen dira kontuan, besteak beste, programatutako ekintzak, zein ordutan gertatuko den inpaktua, mareak, etab. Helburua egoera meteorologiko bakoitzak gizartean izango duen inpaktua ikustea da. Inpaktuaren arabera kolore bat edo beste aktibatzen da. Hau da, lehenengo aldagaiarekin bakarrik lan egin beharrean (aldagai meteorologikoa) beste aldagai batekin ere lan egiten dugu (inpaktua gizartean)

IRAGARRITAKO ALERTA ETA ALARMEI ESKER, GIZA KALTEAK ERAGOTZI DITUGU ETA KALTE SAIHESGARRIAK MURRIZTU DITUGU

Alertek egoera meteorologiko bakoi-tzak gizartean izan dezakeen inpaktua hartzen dute kontuan

Sare ozeaniko-meteorologikoak aukera ematen du kostaldeko eta itsas eskualdee-tako jarduerak planifikatzeko

BAxURARAKO TELEDETEKZIO ZERBITZUA 2014 Aurten ere AZTIk Baxurarako teledetekzioa 2014 zerbitzua abian jarri du hiru modutan: 1. Mapa ozeanografikoak kontsultatzeko aukera oceantictxiki.itsasnet.com 2. Itsasontzira posta elektronikoaren bidez bidalitako gomendioak. 3. Itsasontziko ordenagailuan instalatutako OCEANTIC_TXIKI softwarearen bidez ozeanografiako mapak ikusteko aukera. Informazio gehiago: teledete@azti.es edo 667174434.

ARRANTZALEEN ETA ATUNEN ARTEKO BORROKA, ARGAZKI-ERAKUSKETA BATEAN

Arrantzaleen eta atunen arteko buruz buruko borroka da Atunaren artisau-arrantza: jasangarritasunaren bermea argazki-erakusketaren ardatza. Iigo Onandia AZTIko ikertzailearen lana da, eta Getariako, Hondarribiko eta Bermeoko arrantzale-kofradien laguntza izan du.