IRUTXULO.HITZA.EUSOSTIRALA, 2017KO URRIAREN 27A XII. URTEA., 2.098. ZENBAKIA

INAXIO ESN

AOLA

Donostiakosuhiltzaileek 150urte bete dituzte;lanbidea askoaldatu dela diote Beatriz Aiala ikuskariordeak etaPablo Estensoro kabusuhiltzaileak euren lanbideaz eta garai berriez hitz egin dute;interbentzioetan parte hartzenduen emakumerik ez dagooraindik //5

Auzoak Txominberria egitekolanak direla eta,merkatuari aguresango diotebizilagunek;bihar izango daazkena // 10-11 «Herritarrengana

iristeko bideberriak topatubehar ditugu»KEPA KORTA ESTRATEGIA BULEGOKO ZUZENDARIA

Herritarren Pertzepzioari buruzko inkestanDonostiari nota ona eman diote herritarrek;Kepa Kortak hiriaren egungo etaetorkizuneko erronkak azaldu ditu //2-3

HITZAI R U T X U L O K O

Igande goizean, ordu aldaketa

–INAXIO ESNAOLAHerritarren Pertzepzioari buruz-ko inkesta egin zuen ekaineanDatakey institutuak, DonostiakoEstrategia Bulegoak eskatuta.Hirian bizi diren 16 eta 74 urte ar-teko 620 pertsonari telefono bi-dez egin zitzaien galdeketa. Donostiak nota ona jaso du he-rritarren partetik. Zein da egi-ten duzuen irakurketa?Datuek erakusten dute jendeapozik dagoela. 2006an eta2008an egin genituen beste biinkesta orokorretan ere nota al-tua jaso zuen hiriak. Hori onada, baina arazo bat ere bada gu-retzako. Askotan esaten dut,mugitu egin behar garela leku

berean jarraitzeko. Ondo dago-enak ez du aldaketa beharrikikusten. Mundua dagoen beza-la, guk mugitu behar dugu lekuberean jarraitzeko. Arazorikhandiena da jendea ondo dago-enean aldaketa beharrik ez due-la ikusten, eta aldaketak egiteabeharrezkoa da hobera egiteko. Bi zatitan bereizi dituzue in-kestaren emaitzak. Zergatik?Inkesta bakarra izan arren, he-rritarrei galdetu zaiena bi mul-tzotan banatu dugu. Lehen za-tia Europa mailako Urban Au-dit inkestarekin loturikoa da.Bigarrena, berriz, berezitua daeta Donostiako gaiekin loturazuzenagoa du. Halere, inkesta

modu orokorrean egin genuen.Urban Audit inkestarekin alde-ratuta Donostia 38. postuandago 88tik. Etxebizitzaren ara-zoak baldintzatu du hiriarenposizioa. Izan ere, gai horretanazken postuan dago Donostia.Guretzat garrantzitsua da kon-paraketa, jakiteko hiri gisa nongauden. Hirian lasaitasunez bizi dira he-rritarrak, datuen arabera.Bai, horrela da. Azken batean,inkestarekin lortu nahi dugunada hiria kualitatiboki nola dago-en jakitea. Datu objektiboak etakuantitatiboak ditugu, baina in-kestak esaten digu jendea gustu-ra dagoela. Gizarte-kohesioa

handia eta orekatua bada, segur-tasun arazoak gutxiago dira. He-rritarrek duten pertzepzioarenarabera, gure gizartean desber-dintasuna ez da handia.

Donostiaren kasuan, datuakdesberdinak dira hiria orokorre-an edo auzoka hartzen badugu.Azken datuek erakutsi diguteherritarrak hobeto bizi direla au-zoetan. Herritarren gogobetetze mailaeta beste herritarrekiko kon-fiantza ere altua dela azalera-tzen du inkestak. Datu pozga-rriak dira?Oso faktore garrantzitsua da kon-fiantza. Beraz, datu onak dira ho-riek. Proiektuak aurrera eramate-

ko erraztasuna ematen dizu ho-rrek. Konfiantzarekin errazagoada. Horren atzetik dauden balore-ak ere ezinbestekoak dira. Bestekontu bat da nola kudeatzen du-gun konfiantza hori. Gizarte in-klusibo bat behar dugu, eta ez es-klusiboa. Hitzarmen bat lantzenari gara bide horretan, Donostianinklusioa bermatzeko. Erakunde,eragile eta sektore desberdinekinari gara lanean. Gizarte bat ez daegokia guztientzako ez bada.Ordea, etorkinekiko dugun per-tzepzioa hobetu behar dela azpi-marratu zenuen inkestaren aur-kezpenean. Zergatik?Etorkizunari begira arazo batdugu demografiaren ikuspegitik.

«Herritarren inkestak erakustendu gizarte zentzuduna dugula»KEPA KORTA DONOSTIAKO ESTRATEGIA BULEGOKO ZUZENDARIAHemezortzi urte daramatza lanean Kepa Kortak (Ordizia, 1958), Donostiako Estrategia Bulegoan. Pasaden ekainean, Herritarren Pertzepzioaren inkesta egin zuten, hiriaren inguruko iritzia ezagutzeko.

I. ESNAOLA

2 //Luze-zabaleanHiria

IRUTXULOKO HITZAOstirala, 2017ko urriaren 27a

la izango da. Gizartean oso barne-ratua dago gaia. Etxeen prezio al-tua, alokairuen prezioa, gentrifi-kazio prozesu batean gaudensentsazioa... Gaiari serio heldubehar diogu irtenbideak topatze-ko, baldin badaude.Bigarrena, berrikuntza eta iker-keta-enpresak dira.2003ko Plan Estrategikoan berri-kuntza enpresen sektorean sar-tzeko apustua egin zen. Krisial-diaren garaian bizi arren, Donos-tiak badu bere irudian honekinlotura, baina ez dugu askotan era-biltzen. Azken hamabost urtee-tan egindako lan ona ez dugu eza-gutzen, eta sektorea nabarmenhanditu da. Ikerketari dagokio-nez ere, aurrerapausoak emandira gurean nano, bio, neuro etaIKT sektoreetan.

Aurrera begira egitasmo be-rriak daude berrikuntzaren etaikerketaren alorrean. Herritarrakhorrekin ados daudela erakustendu inkestak. Gazteak hemen ge-ratzea nahi badugu enplegu kua-litatiboak behar ditugu.Hirugarrena, berriz, klima al-daketa da. Donostiako Udalakhelburu batzuk bete beharkoditu, ezta?Abian dugu Klima aldaketa2050 estrategia, eta oso garran-tzitsua da gaiari nola erantzu-

Populazioa zahartzen ari da, etagazteak falta dira. Herri dinamikobat izateko gazteak ezinbesteko-ak dira. Arazoari aurre egiteko bimodu ikusten ditugu: jaiotze tasahandituta eta etorkinekin. Jaio-tzen arazoari buelta emateko ezdugu denborarik. Hortaz, hu-rrengo urteetan etorkinak behar-ko ditugu. Horretarako, atzerrita-rren inklusioa bermatu behardugu. Gauzak ondo egiten ez ba-ditugu arazoak izango ditugu. Al-diz, ondo eginez gero gizarte di-namikoagoa izango dugu.Turismo kopurua mugara ezdela iritsi diote herritarrek,%56arekin. Beraz, turismoarenaferaren aurrean herritarreniritzia bestelakoa da?Inkestan parte hartu duten gehie-nek horrela uste duten arren, %39ez da iritzi berekoa. Kopuru han-dia da hori ere. Turismoak ezta-baida eta kezka sortzen duela age-rian uzten dute datuek. Kontuanhartu beharrekoa da. Herritarren %71a ez dago adosudalaren baliabideak zezenke-tak egitera bideratzearekin. Ho-rrek agerian uzten du gaiaren in-guruko galdeketa behar dela?Inkestako galderak ez du jasotzenjendeak zer pentsatzen duen ze-zenketen inguruan. Gehiengohandi batek esan du udalak ez di-tuela baliabide publikoak jarri be-har zezenketetarako. Aldekoakere badira, noski, eta beraz, azter-tu beharrekoa da.Parte-hartzearen inguruan,hiru elkarrizketatutik bik ez duudal gaietan parte hartzeko as-morik. Kezkagarria da hori?Askotan aipatzen ditugu partehartze prozesuak, eta herritarreniritziak ez dira baikorrak. Nahikozenuke udal gaietan parte hartu?%71ak ezetz dio. Baina datu in-portanteena beste galdera batenerantzuna da. Interesik duzuudal gaietan parte hartzeko?Ba-karrik %31ak eman du baiezkoa.Hau da partaidetzaren gaiak hi-rian duen argazkia. Pentsatu be-har dugu jendea oso urruti dago-

ela, eta zati handi batek ez duelagerturatu nahi ere. Errealitatehori garrantzitsua da hausnarke-ta bat egin eta egoerari bueltaemateko. Herritarrengana iriste-ko bide berriak topatu behar di-tugu administrazioan. Baliabide-ak hobetu behar ditugu, eta ho-rren alde lan egin.Herritarren erdiak, berriz, ez duezagutzen zeintzuk diren partehartzeko moduak.Aurreko datuak dioen moduan,herritarren gehiengoak interesikez badu, modu horiek ez ditu eza-gutuko. Bistan da udaletik bide-ratzen diren tresnak ez dituztelaerabiltzen. Beraz, begiratu eta az-tertu behar da. Egungo komuni-kazio sistemak ez badu balio, be-rriak pentsatu behar ditugu. Adintarte desberdinengana iristekomodua topatu behar dugu.Euskararen normalizazioareninguruko galdera ere jasotzendu inkestak. Herritarren iritziadesberdina da, ezta?Bai, %54ak uste du euskararennormalizazioa hobetu dela,%43ak berdin dagoela, %4aktxartu dela eta %9ak ez dute eran-tzun. Orokorrean datu ona da,baina euskararen erabilera daerronka nagusia. Hizkuntza poli-tikak indartu behar dira erabilerabultzatzeko. Esfortzu handia eginbehar dugula argi dago. Belaunal-di aldaketak datoz, eta ezinbeste-koa da. Hortaz, erronkari ez ba-diogu heltzen eta estrategia batdiseinatzen, ez dugu lortuko.Hiriaren etorkizuneko proiek-tuen garrantziaz galdetuta, hirudira herritarrek azpimarratu di-tuztenak. Etxebizitza da aurre-nekoa.Etorkizuneko erronka handienaetxebizitzarena da. Konpontzekoarazo zaila da. Estrategia desber-dinak egin dira, eta ez da irtenbi-derik lortu. Etxebizitzaren errea-litatea datutan jaso behar da,hausnarketa baterako eta estrate-gia bat garatzeko. Hau da, Donos-tiaren egoera ez badugu datueta-ra ekartzen, soluzioa topatzea zai-

//3Luze-zabalean

Hiria

IRUTXULOKO HITZAOstirala, 2017ko urriaren 27a

«Askotan esaten dut,mugitu egin behargarela leku bereanjarraitzeko»

«Herritarrenganairisteko bide berriaktopatu behar dituguadministrazioan»

«Udalarentzako ezezik, gizartearentzakoere garrantzitsua daegin dugun inkesta»

‘‘

ten diogun. Etorkizunean itsa-so mailaren eta tenperaturenigoerak ezagutuko ditugu, etaaurre egiteko prest egon behardugu. Lanketa bat egina dagohorren inguruan eta estrategiabat definitzen ari dira. Gizarte-ak ados egon behar du proposa-tuko diren ekimenak aurreraeramateko. Parisko bileraren ondoren,

helburu batzuk daude zehaztu-ta. 2030erako %40 jaitsi behar-ko ditugu karbono dioxidoarenemisioak, eta 2050erako %80-95artean. Lehen helburua betetze-ko epea berehala dator. Esatera-ko, Suediak eta Herbehereekneurri bat adostu dute 2025era-ko gasolina eta diesela erabil-tzen duten kotxeen salmentadebekatzeko. Eredua aldatu behar dugu,

derrigorrez bete beharreko hel-buru batzuk ditugulako. Halanola, mugikortasuna eta honda-kinen sistema. Ekonomia zirku-larraren alde egin behar dugu,berrerabiltze politikarekin. Ho-rrela, beste kontzeptu batzuksartu behar dira gizartean, etapertsonak konturatzea aldake-tak onartu behar direla.Inkesta oso baliagarria da uda-larentzako?Udalarentzako ez ezik, gizartea-rentzako ere garrantzitsua daegin dugun inkesta. Gure bule-goa udaletik bultzatu zen, bainainkesta baliagarria da ere gizar-tearentzako eta beste sektoreguztientzako. Udaleko plan es-trategikoa egiteko tresna garran-tzitsua da inkesta, baina horisektore guztiekin adosten da.Herritarren pertzepzioa garran-tzitsua da politika berriak abianjartzeko. Gure kasuan, jendeagauza batzuekin ados dago etabeste batzuekin ez. Herritarreninkestak erakusten du gizartezentzuduna dugula.Donostiako Estrategia Bulegoanoiz hasi zen lanean?2001ean sortu zen, eta 2003anDonostiako Plan Estrategiko be-

rri bat lantzen hasi ginen sekto-re desberdinekin. Batzar bategin genuen, plan estrategikobat sortzeko. Odon Elorza alka-tea zenean, udalak proposatuzuen bulegoa sortzea. Teknikobat aukeratu zuten, eta ni sartunintzen.Bulegoaren hasierako helbu-

rua zen plan estrategikoa abianjartzea. Gizarte kontseilu batosatu behar izan zen Donostian,eta bulegoa bere konpetentziada. Gure lana egiten da udalare-kin eta beste eragileekin. Gukegiten duguna da diagnostikobat, zein herri dugun, zein ten-dentzia, zein gauzak hobetu dai-tezkeen eta zer gertatzen da egi-ten ez bada. Uztailean eguneratu zenutenDonostia 2020 Estrategia. Nahibaino beranduago, ezta?Plan estrategikoa 2010ean onar-tu zen, eta eguneratzeko proze-su bat egiten da hamarraldiarenerdialdean. Ordea, gobernu al-daketa eman zen hirian, eta az-kenik 2017ko uztailean bukatugenuen. Prozesuan alderdi poli-tiko guztiek eta eragile askokparte hartu zuten. Ondorio gisa-ra, azken ikuspegiak orekatuaden hiri bat erakusten digu. Eraberean, lau ildo estrategiko defi-nitu dira: kohesio soziala, etor-kizuneko ekonomia, inguru-men-estrategia eta klima-alda-keta, eta bizi-kalitatea. Noiz hasiko zarete hurrengoplan estrategikoa lantzen?2018an abiatuko dugu hurrengohamarkadako plan estrategiko-aren lanketa. Aldaketa izuga-rriak datoz eta prest egon behardugu, alor desberdinetan. Esa-terako, teknologia aldetik, kotxeautomatikoak ugarituko diraeta mugikortasun sistema ego-kitu beharko dugu. Bada ikerke-ta estatubatuar bat dioena, ko-txe pribatuak asko gutxituko di-rela esaten duena. Orduan zeregingo dugu hiriko aparkale-kuekin?

iesnaola@hitza.eus