Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

48
1234567 81975 ´ ABº DE ABº DE ABº DE 7F7A ´

Transcript of Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

Page 1: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

��������������������� ������������´́́

ABºCDEABºCDEABºCDECCC

�F��AC´́́

Page 2: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

2

���������

�ABC�D�EF����FA�������

�������D�B�

�������

�����A��BC����D�E��

����DCBF���BC����D�E��

����A�EF

CB�����������D��

����������F���

B���B���������C����BC����CF��

�C�D����BC���B����

���D���BC���������

��C�DF�B�

����������������D��D������D

���D���BC���������

��D�������E����

��D�������DC�CBF�

�F�D���������B���B��������D

���CD��B���A�����F����

��D������������B�������A�C�D����

B��������D�������A��

�FB�F���BCF��CD������

�ABC�D�EF��D�C���D�B�F������

D�������C�������

D����D����B�B����FD�F��F��F���

�B�D����������D������AB�CDE�BF����CD

�����������D

��F���D����F�����D

��A���BC�D�E�����C

F���C��������C�����C

Í N D I C E

!

"#$

%

&

�'#��

�()�$

�%#�&

('

(�

((#(�

( #(!

("

($

(%

(&

�'#��

�(#��

� #�!

�"#�$

�%

�&

'

() !

"

$

%

Page 3: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

3

������������������A�BCDED��F����������D�����D������F����������������������D��D�������D����������������������D�����C�����“�����”A���

����CF�����F���������������FD��������������F������C����F�C��������“������������������C��������C������� �������C��������C������� �������C��������C������� �������C��������C������� �”!�!�!�!��F����������������������D��������D�����D���!���������������D��������D�����D���!���������������D��������D�����D���!���������������D��������D�����D���!�����C�������EF�C��������D��������D�������C�������EF�C��������D��������D�������C�������EF�C��������D��������D�������C�������EF�C��������D��������D�������C�����!�C���D���!��CD�����!�����������C�����!�C���D���!��CD�����!�����������C�����!�C���D���!��CD�����!�����������C�����!�C���D���!��CD�����!����������D����D����D����D�…��������F����������C��������F������������ED����������D���D��CF��F���!��F�����D�������C����������DCD�!���D�������C����C���������D�A���� !��F���� ���������C������������������ !��F���� ���������C������������������ !��F���� ���������C������������������ !��F���� ���������C�������������������D���C��CD"��!�C���������������������D���C��CD"��!�C���������������������D���C��CD"��!�C���������������������D���C��CD"��!�C�����������������������������#�������D������������������������#�������D������������������������#�������D������������������������#�������D���������������C�F�������C�F�������C�F�������C�F�����…!����$���D%�����!����$���D%�����!����$���D%�����!����$���D%�����!����…!�&�F�&�F�&�F�&�F������F��F!���B����C����'���!���BD���D������F��F!���B����C����'���!���BD���D������F��F!���B����C����'���!���BD���D������F��F!���B����C����'���!���BD���D���!��D�(�D%�!���F���!��D�(�D%�!���F���!��D�(�D%�!���F���!��D�(�D%�!���F�…!�)��� ��!�)��� ��!�)��� ��!�)��� ������D�C���DE���“(���� �!��������”���*����+�E��!������C����%��������������C����%��������������C����%��������������C����%������������!������(D�D��D�� ����(D�D��D�� ����(D�D��D�� ����(D�D��D�� �������F���*�����!���������������!���������������!���������������!���������������!�“BF�E��BF�E��BF�E��BF�E������������������������������������������”��������D�C���DE�� “��,������'�D��”���*�� ��-���C�!������C�E���������!�������F�������$��.!�����D��������!�������F�������$��.!�����D��������!�������F�������$��.!�����D��������!�������F�������$��.!�����D��������!�“-�D�����-�D�����-�D�����-�D�����”���������F���-����/���!�������BD�������BD�������BD�������BD���������!������!������!������!��CF����������������FD�!����D�F����F����*�D����������A����*�D����������A����*�D����������A����*�D����������A������.��0�D������0�D������0�D������0�D��������������…!�!�!�!�E�������F�����D����D�����������������C�D�����F !�� �����F��������D��D������C������D�CD"���������������������D���������F���A��

���F�����������������C���D�����������������������DE����D��������CF���������D���������C���CF�D���C������D������+��������+�����!��F�C�E������C����CF���A�&��.����������C�D���������������� ������F����������!��F��FD�������������������!�������D���1E����C������F������F���D������E���F�A��

�����C������D�������F����������DC����F������C����%�������D����C�E���CD"���������������ED����� �����“'��D�D������(D%D����������”��F��FED�������'��D��D�#��http://gl.wikipedia.org/wiki/José Fernández Canosa

��������C�E�����������������������������������������������2�D��(�D��!�2�D��(�D��!�2�D��(�D��!�2�D��(�D��!�C�����������C�����E�������������!�!�!�!��D�D�����������������DCD"��������������D���1E!�����D�C�F ������������������������D����A�(�����F��FD�.�����C�%C���������D�����E���!��FD�����C����DEF ��EF�C������D������CD"���F�����C��F�DC������������������D���A����&��.������������F���CF�����34����������FE�DC�CD"����“*���D����F��������E���*���D����F��������E���*���D����F��������E���*���D����F��������E���”!��$��.�$��.�$��.�$��.�,D���0D���,D���0D���,D���0D���,D���0D���!�C��������C�F������EDE�D��C����������C���-��ED��!�C���������C���������F�����������!����D�����!�����F����…��

�&����FC�����������FC�������������C������CF���CD"���������CD"�����C���C����F��FD���C����F����ED�����!������D���������D������F����D�F����������������D��"�������D������C����A�(�����������C��ED������D���������E����F����C���C��http://acharca.blogspot.com/��F����F���������������“�����”A�,���������F���������FD���D�D����������������D���1E http://www.edu.xunta.es/centros/ceipespinheiraaldan/ ��������D�������C�������������D������E���F����������������������D�����������D���������������D�����D������CD"��������������C�D�D����A��

������ �C�E�� �� �C�D���� �F� �� ���� ��D�F���� ������ � ���C� � �F� ���.�� ����D������A�2����������������C�����������������E������F���������F���������������������D��������������������C���CD����A���F ��F�������E������������C�����������������F���D��������C�������������D�����������F���D������� � �CDED����� C����� �FD����A� &���.���C������������FD����F�����������F�������F�����DA��

*�D���������������C���E�����C�����������D�����C����!���D�E������C�CD"��������F����������FD�������������������D�CD�������D�������.���������������������C�A�BCDED���������������F������D������������!�C���������������D�������������D����

�C�C�C�C�C�CC�C�CFC

�������

Page 4: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

4

�ABC�D�EF����FA�*���*�

�+,-#.&/#/#0#123,4,)5617)/,/,7,.,0,5#+8,.)96/##+063.8:7;)3)

-8.8<)3)�3)7+)�838�,=

F)/)1>8.0?#@)3.#7<>3,77,.767?).#.0)5#83).;)3)0,A#0#3),.1,78<,B

3#.4�)3<)#�8@6#5=�.<#..#;)3>3,77,.#7/,6.@36;,.;)3);#30,33#3)C3)@)=�59

)<,;)1,.;#@)/)./#/8C#3#7<#.)781)8.�5,2,.4+)2)397.43);,.,.D#0,7#5).C8B

+#1,.1,5/#./#+#.,=

�8.,/).����'C,1,.<,/,.),0,1#/,34;,30#3<,,.1)0)33:7.#.<)2)7;)B

3)0?6;)3.#,./#/,.=�,)0)2)3/#0,1#30?#@,6,7,.,<#1;,5823#467.0,3#7B

<)1876<,.4E6#/#/80)1,.)+,@)3),CF<2,547,;)3E6##/#.0)7.)3=

�,5)<)3/##.<8-#1,.767<)55#3=�5940671)G,41)0?60)1,./#7<#./#5#:7

)<)E6##.).;5)7<).E6#/)3,70,7-#3<8/).#7;).<)#59E68/,=�,@,1#.<63>1,5,

0,7)50,?,5#).90,1;3,2)1,.E6##.).C,55).<8A)705,3,C85)=

�0,7<876)08:74C)2380)1,.67�);)F,#5/#0)3<:7E6#.#3-9);)3)@)3/)3

0)3)1#5,.#/#.;,8.0,5@)5,7)>32,3#/#F)/)5=

�)1H7-8.8<)1,.);)3<#/)@3)7+)7)E6#?)29)@)8,5).0,7@)58A).41);6B

0?#.40,#55,.4;)-,.===

�,3F5<81,4)+6/)1,.)@)3/)37)0,3<#,.)781)8.1>8.@3)7/#.�-)0).40)B

2)5,.4,-#55).40)23).D#/#.;,8./#.;#/91,7,./,.1,78<,3#.#,6<3)-#G/#-,5B

<)),0,5#+8,=F,)6<,2F.4<,/,,)5617)/,,;87)2)E6#C,3)67?)/).1#55,3#.

#+063.8:7./#.<#)7,=

I���������������J

������ !� "�#$�� "�C$��$��

Page 5: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

5

�D����D��D��E�DC%&��'���(���()%&!*)��"�+�"��"�,!�&!��!��"���-.�"�+�"��,!�&","��"���� /��(�)��!)0

&!%���!%$�

�3)7/,6.3);)08A,.E6#<8A)7E6#0,8/)3/).F)831>/8.0);)08<)/)0)7/,,.;)8.

<8A)7E6#83<3)2)55)3),0)1;,=�..#6.;)8.4)7<#./#1)30?)3.#1;3#55#./809)7

E6#0,8/)3)71,82#7/).F)831>4+)E6#;,3)59;3#<,)7/)2),�,1#/,D)0,=�

C7/9)#.<)2)70,8/)7/,/).F)831>7).F)0).)#)7/)2)7+,@)7/,;,5,#8/,,7B

/#?)29)67)-#8@)/#1855,E6#+)#.<)2)@3)7/#=�.7#7,.#.<)2)7767 5)/,/)

-#8@)#,.;)8.7,6<3)1>8. 5,7+#=�).,6;,5,.#7/#83,67.#A,3067?)1)5#<)4#

#5#.4;#7.)7/,E6##3),�,1#/,D)0,#E6#55#.;,/9)3,62)3>.F)831>4#1;#B

G)3,7)<83)355#;#/3).#,?,1#<8-,E6#/#8+)3)1)5#<);)3)#.0);)3/)E6#5).;#B

/3)/).=

�>8.<)3/#4),1#/8,/9)40)7/,0?#@)3,7,..#6.;)8.)0).)40,7<>3,755#,,0,338B

/,#,..#6.;)8.0,55#3,7)1)5#<)#<3,6+H3,7);)3))0).)=�,0)2,/#1#/8)?,B

3)41>8.,61#7,.4#.0,8<)3,7;#<)37);,3<)=�3),.#A,3E6#-8A)26.0)7/,).F)

1)5#<)=�,@,4#50,7<,655#),..#6.;)8.E6#,..#6.C855,.);#/3>3)755#.#73)G:7#

<8-#3)E6#)2)7/,7)3)1)5#<);)3);,/#3C6+83=

�.#.#A,33#.65<,6.#367-#08A,/,�8A#83,E6#-8A)/#<3)2)55)3/#�63#7.##-8A)

;).)367?)<#1;)/);)3))0).)C)1858)3=

F"��&!�"�)��%&*�,).��1�����"���)2")*!��!%&�%�3$��C$���$�

Page 6: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

6

���������A�A���BCA O ALUMNADO DO CEIP ESPIÑEIRA CELEBRA O SAMAÍN DISFRAZÁNDOSE, ADORNANDO CABEIRAS, REPRESENTANDO OBRAS DE TEATRO …

A festa do Samaín, festa lai-ca que representa a fin do verán, das colleitas e o inicio do inverno, era a festa máis importante dos celtas, marca-ba os inicios do ano novo celta e representaba a festa dos mortos. Esta era a data máis perigosa do seu calendario posto que o mun-do dos mortos, o outro mun-do, facíase accesible para os mortais, podendo pasar a for-mar parte del por culpa dun feitizo ou meiga-llo. Cando chegaban as cele-bracións do Samaín (ao che-garen as longas noites escu-ras) tense por certo que os celtas colocaban unhas velas rudimentarias no interior das caveiras dos ini-migos mortos, colocándoas nos cruces de camiños, nos arredores e nas muradas dos seus castros co obxecto de arrepiaren os inimigos, para asombro e veneración das súas xentes e para esconxu-rar os perigos da celebración.

Moitos anos despois o cris-tianismo escolleu estas datas para celebraren o día de De-funtos e Todos os Santos. CELEBRACIÓN NO CO-LEXIO O día 29 de outubro celebra-mos o Samaín no colexio do C.E.I.P. Espiñeira. Algúns dos nenos e nenas viñeron xa disfrazados dende primeira hora da mañá. Logo que pa-sou un pouco desta mañá, baixamos ao salón de actos. O alumnado chegou impa-ciente para ver o que tiñan preparado este ano. Os alum-nos de 5º e os de 6º repre-sentamos unha obra de teatro que se titulaba” INDO PA-RA O SAMAÍN”. O público quedou asombrado, algúns dos que actuaron puxéronse moi nerviosos e avergonza-dos antes da representación pero o remate quedaron moi contentos. Nos corredores tamén estaban expostos os murais que fixemos

sobre personaxes de medo do noso país e tamén de fóra: Lo-bishome, Baba Yaga, Os trolls, Boruta , Bansei… Despois como era a hora do recreo fomos comer lambeta-das típicas desta festa: orellas, chulas, osiños de santo, pasteis con forma de araña…. Que bo estaba! Comemos ata que xa non podiamos máis. Despois fomos ver unha pelí-cula titulada ``¿ONDE VIVEN OS MONS-TROS? ´´ Parecía que ía a ser de medo pero non era así, porque ao final pasámolo fenomenal. Ata os nenos e nenas conse-guiron non ter medo.

Andrés Pérez Villar 5º E.P.

Page 7: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

7

�. 0#5<). 0#5#23)2)7, D)1)97, ��/# ,6<623, ;,3E6# #3) , ;381#83,/9)/,.#60)5#7/)38,=�.<##3),/9)7,E6#,. /369/). 3#0,559)7 ). ;5)7B<). E6# <8A)7 ;,/#3#. 063)<8-,. 06B7?) C,60# /# ,63,= F#.) 7,8<# 7,7.#;,/9) .)93/,;,2,)/,+)E6#,.1,3<,.;,/9)7-8.8<)3,..#6.)7<8@,.C,@)3#.=�)29)67?)<3)/808:77,)7B<8@, ;,2, 0#5<)4 E6# 0,7.8.<9) #7)0#7/#3 C,@6#83). ;)3) @68)3 ),.1,3<,. # /#0,3)2)7 ). 0)-#83). /,..#6.87818@,./#C67<,.=

�4"��B�,!%&����*&5�"67�3��C$�=

�DD�����BD

K)0*#3)671,7+#835)7/H.E6#C)B

09) <3).7)/).= C7 /9) K)0* C8+, 67

;)0<,0,/#1,E6#0,7.8.<9)2).8B

0)1#7<# #7 E6# 7,7 , 0?)1).#

;)3),87C#37,= �#3, K)0* #3)

1,3<)5#0)7/,1,33#647,7,/#8B

+)3,7#7<3)37,0#,LC8+#3)1,8<).

<3).7)/).M#<)1;,60,7,87C#37,N

).9E6#,/#1,/#655#67?)5)7<#3B

7);)3)E6#-)@).#;,5)<#33)=

����"���"*8)!�9�**")*!� "�������:�7�3��C$�=

�����D��D������D

Page 8: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

8

�B)18A,/#D)7<8)@, 3#08286 <3#. <9<6B

5,.���&*)�!�)!� �������) � "7�&)�"*�0

*)!� ���&�*��� C�*!:"!�#� ;����"���<!*� "�

C�*!:�==

F, )7, %��4 ,8<, .H065,. /#.;,8. /)

1,3<# /# D)7<8)@,4 67 #318<>7 0?)1)B

/,�#5)8,,6�)8,4-8667?)#.<3#5);,6B

.)/)7,2,.E6#�823#/:7=�,8)590,28.B

;,/#�38)�5)-8)4#/#.062383,767?)0)B

;#5)0670#18<#38,/)H;,0)3,1)7)=

�)8E6#7/8E6#�38.0858)7,C,8#7<#33)/,

7)<612)/#D)7<8)@,4)97/)E6#7,70,8708B

/#7)./)<).7).E6#-8-83,7=�)1H7.#0,7B

<)E6#;68/,.#3#7<#33)/,#7�.<,3@)=

�� *'��"*8��E�*,5�7�3��C$�1�

�����������A�BC��D��

Page 9: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

9

�0)<#/3)5/#D)7<8)@,H671,761#7B

<,?8.<:380,1,8)7<8@,4/)<)/,.H065,

A��=�.F)+,8)1>8.;3#G)/)H��:3<80,

/)�5,38)=

�1#.<3#�)<#,C,8,.#6)6<,3=�3)67

#.065<,3 # )3E68<#0<, E6# #.065;86 ).

C8@63).= C7?) /#5). #3) /# .8 1#.1,=

�, )30#28.;, 7,7 55# @6.<,6 ;,3E6#

0,7.8/#3)2) E6# #3) 67 )<3#-#1#7<,

;,A#3.# ) )5<63) /,. /#6.#.= B, ;).,

/,<#1;,4�)<#,3#0<8C80,6#C8+,67?)

7,-)C8@63).F)4;#3,#.<)-#G#.<)2))+#,755)/,#7.87)5/#)33#;#7<81#7<,=�.<)

#.<)<6)#.<>/#<3>./,�:3<80,/)�5,38)#<,1,6,7,1#/,D)7<,/,.B3,E6#.=

�" *!���6!%���**�7�3��

���������������A�B�CD�

Page 10: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

10

���� ��E�!D�D��"D��D#������$BD

�)5617)/,/#�=�/#;381)38)0,7-#3<H1,7,.;,367./9).#7-#3/)/#83,.+,37)B

58.<).=�5)2,3)1,.67;#38:/80,)128#7<)/,7)H;,0)/#A#.F.40,77,<808)./)E6#B

5)H;,0)4.)5;80)/).0,7C,<,.)0<6)8.#67;,60,/#?61,3=�E69;,/#1,.-#3)

;,3<)/)#1)8.)C,<,/,#E68;,/#3#/)008:7=

F��%����D��D�B���F���E� B!D����#��������D�������D�BD����E�D&��F��CD��B'

���D�D������F�E� B�(D

�)5617)/,/# =�/#;381)38)C8+,67<3)2)55,/#87-#.<8@)08:7.,23#)<3)/808:7

3#58+8,.);,;65)3#7�)5808)E6#-H7/#7/#1,8)7<8@,4#E6#7,.,.)-:.#;)8..#B

@63,E6#0,A#0#767?)0?#)/#?8.<,38).45#7/).#0,.<61#.=�,867<3)2)55,1,8

#738E6#0#/,37,E6#);3#7/#1,.67?)1,3#)/#0,6.).#E6##+;6+#1,.)<,/,

,0,5#+8,067?);3#.#7<)08:70,781)+#.=�<3)2)55,;,/H/#5,0,7.65<)37);>+87)

O#2/,0,5#+8,=

RELIXIÓN

Page 11: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

11

E���%�����D�DB����D�.)5617,./#3#58+8:7/##/60)08:7

87C)7<8540#5#23)1,.,F)/)5067<)55#3

/#<3)2)55,.1)76)8.=�E69/#8+)1,.)

C,<,/,@36;,=

�%��D��DF��F��DB�D��F����D��D�BD��DE����!DDC�EAFD�A�B�A��D���A��

�,<,/,.)5617,./,��0805,#7.)8)7B

/,0,.<3)+#.E6#7:.1#.1,.#5)2,B

3)1,.=

��"DB�D��B��D�.)5617,./,�=�0805,/#3#58+8:70#5#23)1,.,/9)/);)G=�/#1)8./)0)33#83).,58/)38)E6#C8+#1,.<,/,,0,5#+8,47:.#.<8-#1,.87-#.<8@)7/,.,23#,.912,5,/);)G#.,23#@3)7B/#.C8@63).;)08C8.<).4)/#1)8./#);3#7/#30:1,.#/8;)G#7/8.<87<,.8/8,1)./,167/,=�E69/#8+)1,.)[email protected],1#.�

[email protected];#)0#P)5#1>7BC38#/#7PC3)70H.B;)8+P-).0,B2)*HP36.,B183#K);,7H.B?#8O)P?87/FB?)7<8P?#23#,B.?)5,1P5)<97B;)GP0)<)5>7B;)6P>3)2#B

.)5)1=

RELIXIÓN

Page 12: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

12

������CÁC��A����Í�CC

� ������������������FC�CD"��5�����D���D�����F������ ����������� ���������������C��������D������A�,�����FD����D������������������������#�

(B�+�)��6���*�)�6�#�(B�+�)��6���*�)�6�#�(B�+�)��6���*�)�6�#�(B�+�)��6���*�)�6�#�������������D����D���!��F������������D%�!���������!������!����F����F����C�D�C������FC�A�("%�����������������F�.�������FD����F���������������������A�7��������������!��F�������FD�������������������E������F���E����������������D����������F����FD�����C�A��

Page 13: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

13

(B�+�)��6��+�+�67B��#�(B�+�)��6��+�+�67B��#�(B�+�)��6��+�+�67B��#�(B�+�)��6��+�+�67B��#�C�������������C��"C�������E�����������������D�����FCD�����������������C���D�F�CD"��

(B�+�)��6���*-�2�$�#�(B�+�)��6���*-�2�$�#�(B�+�)��6���*-�2�$�#�(B�+�)��6���*-�2�$�#�F������������D������������������������C������E������������D���DE�������C�D���A�

Page 14: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

14

� ��F �����������F���EF������D���������2�F��!2�F��!2�F��!2�F��!�������C������3�����!���������������������C�D�������D�D����������� �A��

�C��C������F�C������C��C�����C��C�F��A���CC��C�������ÓAC�A��A��FCC

6F������������CF����������������������FC�CD"��5�����D���CDED�������������C��������D�D����

�������������C��������F��#��

(�(�2�&�(�(�2�&�(�(�2�&�(�(�2�&����� (�)+7�2�(�)+7�2�(�)+7�2�(�)+7�2����� (�(�(�(�(�(�(�(�����

Page 15: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

15

� ���D��!����C������8�����!������F��� �� ������ �F����� �� �����D���� ������ C���(��CF���!� C���������� ��� ���� ���E����A� �� ��������C���� �����F� F���� ��D��� ���C�����������!��F���������D��D�����DC���F�����D�����D���C����%�A��� �����������.�������������D���������������� �D����C�� � (��CF�����F��F������ �D������D������� �%�A��� 9����� �F����� ��� ����D��� �����E��A� &����� ��� ����� ���E��� ��C�������� C��� ��� ����� �D%��F����C��D��������FD��A�(��CF�����F������D������������F���%�����3���:A�� 6� ������ �� ���� C���������������� �F��!� ��%���� ����� ��� CD���������F�D���A��

Page 16: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

16

� 7����������C��������������C����F���������D�����������D�����CF������"������D�����F����D���������C���A�� 6���D�� �F�� � �� ��������� �F��D���� ������� ��D�!� E�� �F��D%��!� � ��D� C�������� ����D�� �� ������ ���� �D���D��� �F� ���������F����A��

Page 17: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

17

� ������������������FC�CD"��5�����D�����������������A�,�����FD����D������������������������C��;�(�D�D���E�������������F������������������!�����D���D�����F��EF���FD%�!�E������������������������C���D�F�CD"���������C����F��A�� &��������� ���C�D�����������������������������!�C�����D�������D��!����������D�����������F�������!��F���FC������FC����D��������A������F�������������������������D����D�����������#�F������������������C�CF�������������!����F���������FCDF�F�����������DCD�A��

�F�A�����C����A���C

Page 18: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

18

���������

�.9.#)<,;)2),56@)3)7<#./#)2383)187)=

B,1,2#7.)2#/#.4#.<#063.,3#06;#3)1,.677,-,#.;)G,7,7,.,0#7<3,4)0?)30)=�E69<#/#.673#.61,/#<,/,,;3,0#.,#)5@F7.)781)58A,.E6#C,3,7;,2,>7/,)=D#E6#3#/#.-#31>8.81)+#./)0?)30)#7<3)/#7,25,@6#L?<<;�PP)0?)30)=25,@.;,<=0,1PM=

�#.0)-)/,3)/,B,70#55,)2387/,)187)=

�1;#G)+)).)93))6@)JJ �E69)#.0)-)/,3)#.<>;#0?)7/,)0?)30)=

C7?)-#GE6#1)30?,6)#.0)-)/,3)=== #67.;,60,./9)./#.;,8.=

Page 19: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

19

�2.#3-)1,.).0655#3#.=== #.<6/)1,.<,/,,;3,0#.,/)1#<)1,3C,.#

�<,;)1,.039)./#)781)8.=== 67?)039)/#;97<#@)

�)1H7);3#7/#1,..,23#);,/)4@3)G).)D3=�)7,5,B)7,.)E6#7,.#+;580,60,B1,#;,3E6H.#;,/)7).>32,3#.=

������

Page 20: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

20

����

��

( /#7,-#123,����D��DB�BD�����BE��D��D#$B���

�� 5��>3� "��!-"�4*!��%)%&)�!%����9$C$�/�:*!?",,).�� ��(��

,�*&��"&*�?"�&)&��� �1�;����������������������� !�=$�

�7�C@)78.<>77,7.#3#.;#0<))582#3/)B

/#0)7/,7,7/#8+)783>#.0,5)>.7#7).

#<)1H70)7/,).1)5<3)<)7=�94;)3),.

7#7,.467?)7#7)7,7-)5#7)/)=

L�)/�7�3��C$�M

�7�C@)78.<>77,7/#8+)2)783),0,5#+8,

>.7#7).=�.1655#3#.<)1;,60,55#.

/#8+)2)7.)93/)0).).,).= LF�@�7�3�M

�.<#1878-9/#,<3)<)2).,23#67?)7#7)

/#.<#;)9.E6#/#.#+)2)83>#.0,5)=�3)B

2)55,61,8<,-#7/#7/,,-,.4)<)E6#

0,7.#@6861#30)3670)/#37,=�#3,).

0,6.).7,7#3)7<)7/,)/).467.3);)0#.

3#<H3,7)4E68<>3,755##3)0?>3,755#,

0)/#37,#/#.;,8.0)-)3,76726B

3)<,=�7#7)/9+,55#.�

BQF,71#@6.<)#.<#+,@,=R

�#3,,.7#7,./8+H3,755#E6#7,7

#3)67+,@,#E6##.#263)<,#3)

).F)<612)= L�#/3,4 ��=�=M

�#.;,8. /) ;#59065)4 .#7<97 67?)

@3)7/#0#;08:7�#.<)2)70)-)7/,

) <612) /) 7#7) > E6# <)7<, 55#

06.<)3)0,7.#@683670)/#37,;)3)

83>#.0,5)JJJJJJ

A�!)%'%73��C$�$B�

�.<) 1878;#59065) #7.87,61# )

7,7;3#+6/80)3)787@6H7=

�A�4"�7�3��C$�$B��

Page 21: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

21

���D�������F����

�.7#7,.#).7#7)./)05).#/#B)31#

0#5#23)7,F)/)5#/#<3>.;,/#/#.-#3

67163)5/67?)>32,3#/#F)/)5=

�.7#7,.#).7#7).#.<>7

)<#7/#7/,),1#.<3#;)3)

#1;#G)3)0)7<)3=

B,/8)#�8,5,3#;3#.#7<)3,7,

�3#7/#�)3<8A,=�6.<,67,.

1,8<,4C,81,8/8-#3<8/)=�;)8

/#�)3<8A,2#33)2)0,7#5;,3B

E6#)7,8<#/#�#8.E6#39)C)0#3

;8.=

�.<)1,.0,1#7/,0?,0,5)<#

0,73,.0:7=�,/,#.<)2)1,8

2,=�6#3#1,.E6#.#3#;8<)

,)7,E6#-H7=

B,1#7<)38,./,.7#7,.#7#7)./#�=��=�=

Page 22: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

22

B�F��B����������D��

�)3<8A,)<,;),0)5#7/)38,/#.,3/#7)/,40,7@3)-#.;3,25#1).;)3)))@38065<63)#)-8/)/).;#3.,).=�.1#.#.7,70,33#.;,7/#70,).#.<)08:7.=�#08/#,3/#7)3,.1#.#.0,73#C3>7.=F,1#./#+)7#83,;,7,.;H.7,23).#83,=�#23#838A,063<,0,.<#6.-87<##,8<,4.#/63).,6<3,.0)<3,47,7/#8+).0)7787@)B<,=�)3G,0?6-8,.,4-#3>70)5,3,.,=�2385C39,41,8<,;)7#;,60,-8A,=

Ilustración : María Rial Alfaya 2.º E.P.D#1)8,1)30#)#1)3G,1)8#)4;,23#/,.E6#-8-#77))5/#)=�,5,D)7A,>74).,70#0,7/9)/)7=�7+655,)3/#3#;)<)0).0,55#3=�7)@,.<,.#0)7,.1,7<#.##7.#<#123,).C,7<#.=D#<#123,4,65#-).).;,7<#.,6.#0).).C,7<#.=�,5,�85)3426+)87).)2)85)3=�6<,7,0?#@)34;,30,0#2)3=�,5,D)7�)3<8A,/8,87-#37,�IIII�5>-,6#6JJJJ�,5)D)7<)�609)4187@6))7,8<##1#/3),/9)=

D"?&!1������� !� "�>$�� "�C$��$

Page 23: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

23

�C���� �C!"�#!$��C���� �C!"�#!$��C���� �C!"�#!$��C���� �C!"�#!$�CCCCCCCC

,����DE���������F����������������CF��E���F���C��E�����!�C���D%D������F�������E����A���������F���D�����C�D��E�����E���F!��D���������D��D����������!���#�<=7����>�*��&��5',�B�?���������������D����F��D�%��A������������C�E���������D� ������������������CF��E�������A��� ��������������F�������F�������C���������F����A�� ���������������D���D����D����D�����#�+����������D��"�������E�����������C������!���������CDC������D�A�,�������������C������F�������F�������CF��������� ���!��F�C���C�����D���CD"�����D���D�����C���!��F�.�D����CD��DE����������D���A�+����������D���D��D�C��D�������E���F��������FC����

��FC��������C���A���+���������C���������C��D����������D������D��D���F���%���F��C�C��������D���������EF�C��������D�����!�C����������CF��D��������C���������E��������������������A�+�������!�C���������!����������C�D���������C���A�*����������D��D�������C���������!����C�D����������D�!����C�����…���������.�<=7����>�*��&��5'�,�B�?��0�D��������������F�����������������C���������F���!�������� ��������D�D�������A�=F���������C��������������������F���������C���D�D�������%������D�����D��D��

��������!��F������������C������F����E������ ����� ����D�����D������������D�������������F��F�F���…��<=7����>�*��,�)�+�56����B�)(�+&�?��

B����������F���������(�D�D���+DC�����(�D���D�A����

Ilustración: Andrea Álvarez Bermúdez

Page 24: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

24

�D�B��������D��F������F�B����D�������

�#73#.4 /#�)3G,40#5#23)1,.7,7,., 0,5# ) C#.<) /, #7<3,8/,4 E6##.<8-#1,. ;3#;)3)7/,/#7/# .#1)B7). )<3>. 0,) )+6/) /, 7,., ;3,C#B.,3)/,=� <#1)#58+8/,;)3),. /8.BC3)0#. C,8 SS�7,.)0?)30)4 C,7<#/#-8/)TT=B)/)063.,C,8/67)781)5/8BC#3#7<#/)0?)30)41#7,.,)5617)B/,/#�=�#(=�063.,.4E6#C,3,7/,3#8 D,54 ;,3E6# <)1H7 H 7#0#.)38,;)3) E6# ). ;5)7<). # )781)8. ;,8B/)7-8-83=

�. 05).#. /# �7.87, �7C)7<85 /# � # )7,.C,3,7/#C5,3#.#,./#!)7,./#762#. /# 0?,8-)= �E69 #.<>7 I�)3#0#7C5,3#./#-#3/)/#J=

IB,1,7,7J JF,7;,/9)7 C)5<)3J�.3). 0,) .F) C#31,.) 0,3 -#3/# # ).F)7,<)16.80)5/,.#6Q03,)3R;)B3)E6#)0?)30)<#A)-8/)=

Page 25: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

25

�/#.;,8./#<)7<,0,5,38/,);)B3#0#3,7).<#18/).;97<#@).40)B.#/)2)767;,60,/#1#/,/,@3)7/#. E6# #3)74 ;,8. #3) ,)5617)/,/#!�#"�/8.C3)G)/,.#.,7,.1)8,3#./,0,5#+8,=

�3@)78G)1,.67/#.C85#0,.#@687<#3#B0,338/,�.)9/)/,0,5##7,3/#/#063.,.4;).)7/,;,5,Q�)70,�)55#@,R4#)59036BG)1,.)#.<3)/)#7/83#008:7),�8A#83,=F#.<#2)338,/,�8A#83,C8+H1,.55#67?)-8.8<)),7,.,E6#38/,)18@,K,.HSS�@)8<#838A,TT4E6#<,/,.,.)7,.7,.)0,1;)A)<,0)7/,/63)7<#,/#.C85#4;#3,#.<#)7,7,7;68/,)0,1;)A)37,.)0)6.)/).F).)F/#=F:.-8.8<>1,5,C)B0H7/,55#67?)?,1#7)+#=

�,@, .#@681,. 036G)7/, , �8A#83,)<),0360#/#�)7/:74)590,55#1,.>#.E6#3/) 4#7/83#008:7)�,G)2)B5#.4 #),0?#@)3),0360#-,5-#1,.0,55#3 > #.E6#3/) ;)3) 2)8+)3 ;,5)#.<3)/)+#3)54)<),0,5#+8,4,7/#7,.#.;#3)2)67.6065#7<,)51,3G,)2)B.# /# /,0#. <9;80,. /, �7<3,8/,=I�6#2#7,;).)1,.J�;)3)3#1)<)3)Q3#;,A#3C,3G).R=

F!�)���8�"%)�%��*)"&!�C$��C$�$�

Page 26: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

26

������������

A

�������������ABB����Botei a canela preto da xanela. Fomos facer filloas que estaban moi boas. El tomou touciño indo ao San Martiño. A miña tía Manola mercou unha tixola. Intentei facer filloas e rompínme as moas.

��ACAD���E�F�ABB���� Son ese gran saboroso que saíu do mar para que nada estea “soso”. Branco coma a neve, tan doce como o mel, que cousiña é?? Veño de pais cantores aínda que eu non son cantor, levo os hábitos brancos e amarelo o corazón.

Teño unha irmá branca e outra morena, e saín dunha cana sen ir de pesca.

Dura é a miña vida, pois unha vez que saio, xa estou moída.

Córtase sen tesoiras, sube sen escaleira e fai correr á cociñeira.

Alumnado de 4.º E.P.

Cando me meto na auga non se me afunden os pés, non sei nadar nin son barca, son un milagre tal vez?

Quen pensaredes que eu son, que canto máis e máis lavo moito máis sucia me vou?

Buraco no rabo e lume no cu; Por dentro cantares chuscurruschús

Laura 4º

Manuel Sergio 4º

Page 27: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

27

�D)�*+CD+D,�-+D�D+D.+,�+C70,7<)0,7<,.0?#@,6#.,23#<3#.)18@,.C)5,6=�@)5,4,@)<,#,;,30,E6#39)7#.<)3.)7.4;,38.,C)09)7#+#30808,<,/).).1)A>.=�;67<>3,7.#)67?)0)33#83)#,.<3#.E6#39)7@)A)34C,3,73#<83>7/,.#40)7.,./#.)5<)3=�6<3,.)781)8.<8-#3,7E6##58187)3;,3C)0#3<3)1;)..#7;)3)3=I�)8E6#;)3<808;)3#)97/)E6#7,7;,8/).@)A)34"�#�����$#�����"�%��������&�

������ !� "��$���),�!� "��*)��*)��

�D�����D�D��D�������DU3).#67?)-#G/F).C,318@).=C7/9)0?#@)3,7)672,.E6##.063,=�83,767?)+83)C)##7<3#).;:5).67C#31,.,3)8,/#56G=�)3#09)E6#)+83)C)#.<)2)2#2#7/,/)56G23855)7<#,E6#<8A).,3;3#7B/8/).>.;#E6#7).C,318@).=�#.F;#<,467?);#/3)4),.#60)3:740)7<)2)#.<)0)708:7��.<,6;3#.)7#.<);#/3)4E6#67?)236+)41#;#0?,64;,3-87@)3.#/,.1#6.;)8.43#8./#<,/)#.<)3#+8:7=�6#7,7E68+#3,7;3,.<3)3.#)7<#,/#1,/,7B).<3:74E6##3)/)236+)1)5-)/),.#61)38/,#.#A,3=�#.;,8./#1,8<).)-#7<63).582#3)3,7>;3870#.)#1236+)/)=�,.<3)3,71,8<,-)5,3#).9C,80,1,67?).;#E6#78A).C,318@).;68/#3,70,.;,/#3#./)236+)=�$"$��� �"������������'� ������"��$��"���'$� "(�)�'�*��+�� , ��!�D���� �(�'� �%�� ���$��#�"�-���������"�������$���.�$�����$ ����"� ��/�A#�"�� �"�'�#��"��$ "�$�����-�$��"�"��"���*���"/�0�1����2E�.C�����3&�

Andrea Álvarez Bermúdez e Elsa Fernández Tenreiro, 2.º E. P.

Ilustración : C. Rubén Antunes Lorenzo 1.º E.P.

Ilustración: Alba Fernández Tenreiro 2.º E.P.

Page 28: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

28

����������������A�B����

�7808)1,.,;#30,338/,0,)7,.)@69)4#7<3)7/,7)8@3#+)

#+0,5#+8)<)/#B)7@).E6#C,8#3@68/)7,.H065,A��T4

0,7.#3-)7/,672,

3#<)25,7)0);#5)

1)8,3#<)1H7<#7

2:-#/).#.<3#5)/).

.,23#67?).0,561B

7).)5<).=�59-81,.67D)7<,B38.<,0?)1)/,,

/,B,7.,5,=�.<)8@3#+))<:;).#7)3F)�#)54

1,8;3#<,/)#.<)<6)/#D)7<8)@,7,0)2)5,=

�,@,)0?#@>1,7,.)<),5)-)/,83,/)�,7<#�#33#83)4,7/#)7<8@)1#7<#9)5)-)3)

+#7<#=�0<6)51#7<#<)1H7.#.#@6#6<858B

G)7/,4;#3,1,8<,1#7,.=

�#.;,8.-8.8<)1,.,2)338,/,�6<#83,4,7B

/#.#0,7.<3693,7).;381#83).0).)./)

-85)=�.<>77,)5<,#0,1,,.#67,1#87B

/80)4#7382)/#,6<#83,.=�)1H7C,1,.-#3

,B360#83,/#[email protected]##3)6756@)3/#

/#.0)7.,#3#678:7/)+#7<#E6#-8A))

B)7@).)-#7/#3,.;3,/6<,./)?,3<)#

/,1)3=

�.<8-#1,.1#3#7/)7/,7)�5)1#/)�#55)#,2.#3-)B

1,.,�#5,+,4E6#C,867?)#.<)08:71#<#,3,5:+80)7,.

.#6.<#1;,.=

�-8.8<)3#1)<,67)B);#5)/,�,.;8<)5E6#)@,3)#.<>

.8<6)/)7)�5)1#/)F,-)#E6#<#7#.#7,1#;,3E6#

C,867?,.;8<)5=

�)76#5D#3@8,�)33#83,/#5)B)1;) �

Page 29: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

29

��������C��A��D�D�EFB�D�D��� �����������A�B�CD��E�F����

��� ���D� ���� D���C���� D� D��

��C�����CDBD����� F�E��� CD�

������ ��D� ED�ED�D�A��� ��

��DBC��C�����B������������

�D��D�����DA��CD��DCE��� ��

!��ADFDCE��F������������

ED�� CD� �E�"���� ������� D����

C��#� �DE��� ��E����� �� ��D�

�$�� CD�A����� ��� �� ����� C��

!E�A��%D�A��&�A���'����D�

��� ��� AD���E�� D����CC���

�DE������C����DE���ED��E����

�D�A�� ������ ���� B�(E�E���

�A���B��� )��*�� ���A��� ��D�

D�A��*���������$����A(��CD�

!��ADFDCE���

+�DB�'����A��,�EA��D"��-.�

�,3,�)-)0?,5

� 5,3, �)-)0?,5 #3) 67?) )-#1,8 ;#0658)3 E6#

-8-9) 767?) C)31)08)= � �)-)0?,5 )/,8<)2) /8083

1,8<).;)5)23).@3,.#83).##3)1,8C)1,.,;#3,

,1)5,HE6#1,33#67,�&��=

�)25,�)3<97#G�)<8A,4 �

�D�C�����D

�.163)55)./#�,7<#-#/3)C,3,70,7.<369/).7,.H065,A��#A���#)1;58>3,7.#7,..H065,.

A���#A����=�.3#.<,.C,31)2)7;)3<#/67)1;5,3#087<,0,7-)38).<,33#./#C#7.8-).=�97/)

E6#/)73#.<,./).F)/#.<3608:7���,3<)/)�9)H)2).#/).F)<,33#==�.;38708;)8.3#.<,.

;,/#7.#3-8.<,./#7/#,;).#,C56-8)5=

�)C)#5�<#3,�82#83,4 �

�1H30,3#.($/#,6<623,4/9)/,1#6)78-#3.)38,4 C,B

1,.)�,7<#-#/3)#C8+#1,.67?)-8.8<)@68)/);,5)08B

/)/#=

�,7<#-#/3)<#71,8<).;3)G).,7/#)7<8@)1#7<#.#-#7B

/9)7 ,. /8.<87<,. ;3,/6<,.� �3)G) /) �#32)4 �3)G) /)

�#3/63) ,7/# .# -#7/9)7 ). ?,3<)58G). 0,7 3)9G4 ;)3)

;5)7<)5).4�3)G)/)�#A)D

C7?)/). ;3)G).1>8. 0,A#08/). H ) �3)G) /) �#33#39)=

�59 <3)2)55)2)7 ,. C#33#83,.= �,62, 67?) H;,0) 7) E6#

C,867?);3)G)/# <,63,. 0,7 0?)7/# <#33)=�6<3)E6#

<)1H7 H 0,A#08/)

H)�3)G)/)�3)<#B

39)= �,/). #5). <8B

A)7 .,;,3<)8. ;)3)

;,A#3)59,.;,.<,.

0)7/,0?,-9)=

�)76#5D#3@8,�)33#83,/#5)B)1;)4 �

Page 30: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

30

�.<#H,<#30#83,063.,E6#5#-)1,.7,���F��B

�����/#28258,<#0).#.0,5)3#./#�)5808)=D#@68B

1,.65<81)7/,)./8.<87<).G,7)./)7,.)28258,4#

#.<#)7,<,0,655#>G,7)/,.,3/#B

7)/,3#.;)3)E6#-,.)781#/#.)

C)0#387-#.<8@)08:7..,23#/8.<87<,.

<#1).LH,E6#.#55#0?)1)��/���01�D�+�/2��-�*M=

�)1H7#.<)1,.

3#0)<)5,@)7/,,.

)6/8,-8.6)8.#3#B

0,5,0>1,5,.767

1,25#7,-,=

�62580,6.#)7,.)#+;#38#708)/)?,3)/#5#3

7)�#-8.<)�)5#@)/#�/60)08:747671,7,B

@3>C80,.,23#28258,<#0).#.0,5)3#.=

�,./#�=�7C)7<85)@).)55>1,.55#.067?)

2,5.8A)1,80?65);)3)E6#;,8/)75#-)3,.

.#6.5823,./)28258,;)3))0).)=

Page 31: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

31

F)?,3)/#5#3,.;3,C#.<)1H77,.5#75823,.#C8+HB

1,5,7)28258,<#0)0,7Q��2+,0�3D�/�D���+D*��,�'

)+Q40,71,<8-,/,!')78-#3.)38,/).F);62580)B

�)1H7<8-#1,.#70,7<3,.0,7)6<,3#.

#856.<3)/,3#.#,.1)8,3#.C,3,7)

0,7<)355#.),.;#E6#7,.,0,7<,�R�

762#/#�)3<97R=

�8+#1,.@3)-)08:7.#7)6/8,

/#0,7<,.#;,#1).=

�)3<808;)1,.767?)0)1;)A)/#Q��*4��01�D

��D*0�,+3R+67<,0,7,6<3).1,8<).28258,.

/#�)5808)=�83)/#,163)5E6#C8+#1,.0,7

<,/,.,.5823,.Q.)5-)/,.RJJ=

�6<3)/).)0<8-8/)/#.7,-)./#.<#)7,

C,8�Q��3CD�/D*�+R=F)?,3)/#5#3/,.+,B

-#.C8+#1,.)6/808:7.E6#7,.;3#.#7<)B

2)7?8.<,38).1,887<#3#.)7<#.=�,@,;,B

/8)1,.;#/83,5823,;)3)5#5,<,/,=

Page 32: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

32

�����C��C��F���C

CCCC

E�,*��I�,/,,<#1;,E6#;).#87,0,5#+8,#.<8-,+#78)5J�.;#3,E6#7,

�7.<8<6<,,;).#8@6)5/#2#74E6#0,A#G)7,-,.)18@,.#)18@).=

��5+��.)7,.7,0,5#/#�.;8A#83);).)3,71,83>;8/,=I�6#2#7,;)B

.#87).#+063.8:7.J

���*+��6.<,61#1,8<,#.<)37#.<#0,5#4;#3,)@,3)0?#@,6,1,1#7<,

/#.6283),6<3,78-#5=�3)G).)<,/,.,.;3,C#.,3#.P).E6#87<#7<)3,7

C)0#31#1#55,3=

D

��,�+3��,<)3#8/#1#7,.)<,/).).)18G)/#.E6#C8+#7=I�/#6.47,7

-,.#.E6#0#3#8J

D

D

6/��!DB)7/,D0?#@6#8),0,5#+8,#7!=�;#7.)2)E6#7,71#9))/);<)3

;#3,@3)G).),;3,C#.,3)/,#),.)18@,.C)0#5,C,81#1,8C>085=

D

D

6+�7/8�!D�6.<,61#1,8<,#.<)37,-#)7,.7#.<#0,5#+8,=F670)1##.B

E6#0#3#8/,.2,.1,1#7<,.E6#;).#8)E69=

D

D

B+�!D�,61#/#.<#0,5#+8,1,8)@3)/#08/)4;,3E6#,.;3,C#.,3#.P).;,3B

<>3,7.#+#78)5=�)81#06.<)31,8<,/#8+)3#.<#0,5#+8,=

D

D

��40���0,5#+8,C,867)#+;#38#708)1,82,)4;,3E6#)/#1)8./#/8-#3B

<831#4<)1H7);3#7/971,8<,�

Page 33: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

33

D

���,0�*�B)7/,0?#@6#8)#.<#0,5##.<)2)7#3-8,.,;#3,#7.#@68/)1#

)/);<#8)#5=�6.<>3,71#1,8<,).#+063.8:7.J

�����).)1,.1,8<,.)7,.#.<6/)7/,)E694#)97/)E6##.<)1,.)7B

.8,.,.;,383),�7.<8<6<,47670)1##.E6#0#3#8/,0,5#+8,=

D

��,1�0���F,7E6#3,831#4;#3,?)8E6#183)3;)3))/8)7<#=�,/,,

E6#;).,67#.<#0,5#+8,C,81,8Q0?65,R=

��A���%�CC

�5)J�6.,7B�0�,�D�*��+D��,�8�D

�5)J�6.,7�*3�D��)+DA*4�,��D

�5)J�6.,7E�,2�*�D�,�9����D�3-:4��D

�5)J�6.,7#��0�,D�/9,��DE+,��,+

�5)J�6.,7�*�;���,+D��,-8���D�+2�3D

Page 34: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

34

������C��C�����C

” ���� #���� #���� #���� #” CC��A�BCDEF�E�����EF�DE����DB������B������B����F�B����F��B�C�D��E������B���E��E�EF�B���BF���E����B�EF�E��F���F��F����E�CBB��DB�������B�E������E��DE���B������� E�����������F�!�B�"�ED�E���B�"�ED�E���B�"�ED�E���B�"�ED�E������������������������������!����#�B�B�DE��B�B�DE��B�B�DE��B�B�DE�E�����E�����E�����E�����!�EF�$DBF�������%��F�B����F��B���B�B�C������DDEB���B����B�EF�&'()���B�EB�B�F�F��E����*���E��E�B���B�B���#��F�E��EF��B�+�F����E������*B��DE���E��D��A�BF�C�D���EF�B�F�F�B�$�B��E�CBCE�����D"��BFB�CBDB����D�D�CBD��E��B�E��D���DB��E��*��CB�"�BFB�B���E*��F�E���*B��D�CBDB����DB���B��DB��,F�������*DBF�E��C�E�B��-E�-E�-E�-E�D��BD��BD��BD��B�E�.�D�B.�D�B.�D�B.�D�B���B�"�D�F���#C�E�B��B�B���,F!��/��B����F��B�$���B�BC�B�B��*��B���E������E�B����B�E�� Alumnado de 6.º E.P.

Page 35: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

35

��������A�BC�DEDF���

Hoxe algúns nenos da clase non fixeron os traballos. Digo nenos, porque as nenas si que os fan todos os días. ¡Vagos, traballade!

Dixo o profesor ao ver que os seus alumn@s non paraban de falar e castigounos sen re-creo. Todos calaron ao instante cando pronunciou aquelas palabras máxicas: ¡No recreo todos a facer copias!

���������ABCA�D��CE���E��FCD�ECAB��A�D�����C��D��C����A�A�CEC�C��D��D�

��C�C���D�����A�A����D��ADFAC��D���������A�A��D�����D���F��D� �ABCA�D�E��FC��D�

��F�CD��FD���E�D���

Moitas veces non me gusta ter que ir ao adestramento do Alondras. Non teño ningún compañeiro, aínda que a min gústame xogar ao fútbol.

����������AB�CDE�F�D������B�DFD��B�D����CD������F�DB�D�A�E�������DA�����E��D�F����������DB�FD��C����B���B��B�D����B��������B�D�����������B��B�D���FA������

���������ABCD�EF����F��D�F���BF���������

���ED�F�D��DC�����F�F��D���EF���

�����B�����

��BCD���

���������A�B�CDE�AF����A��������������B�CDE�����FD�DF����A�F�������F���A���B�������A�FD���A������AF��

B�����A�����DA�����A�CD�������������F��D���������������������������F����������A�����A����

AB��F�B�D���E�CDFD����D���E�D��ADFC��CAB��B�B������B�B������D��BC�BC��C�BC��E���C���������F�D��B���!�B���

No chan había unha pedra é un home tropezou con ela. Feriuse nas mas e foi ao hospi-

tal, coñeceu una enfermeira e casou con ela. �EF��������E������E�����E������E��E��������E���E�����E��E��E����E��E�

��� ���F!E�����"E#�A$ ���E ��EF�����%��EF!�� �"��F��� ���E#��

"D�D��F�����������#��C������A������$������%������������DF���&����AD�BAB����DB����#��B�D��DC�C���CF�������'��C���F������B�C���ABC���A�&��(&%)�$���(������C����BD�D����������FD�D��A�����

A auga é perigosa nas estradas. Hai que ter prudencia coa velocidade e co consu-

mo de gasolina. Temos que remedialo. Poderíase inventar unha máquina que non

funcione con pilas, nin con electricidade. ¡Pode que se invente nun futuro!

Alumnado de 6.º E.P.

Page 36: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

36

CHARLA DE ESPELEOLOXÍA

C7/9)/).#1)7)/).�#<3).�)5#@).4%��-,0�D%,/��#+;#3<)#7#.;#5#,5,+9)#;3#B.8/#7<)/)).,08)08:7/##.;#5#,5,+9)/#�)5808)4-#6),0,5#+8,;)3)0,7<)37,.1,8B<).0,6.)..,23#0,-).#C637).=B,1#G,6;3,+#0<>7/,7,.81)+#./)1).0,<)/,0562Q�3)/#5).R),E6##5);#3<#7B0## 5,@,1,.<3,67,.,0).0,0,E6##7<3)2)7).0,-).4)0#7/#67,0672,<#/#0)3263, #4 /, 0).0, .)9) 67) 0?)1)0,1,.#C,.#67)0)7/#)=�7:[email protected]<,67,.1,8<, # <)1H77,. 87C,31,6/#0:1,/#2#.#3)0,3/);)3)2)8+)34)3,6;)E6#.#/#2#5#-)3;)3)#7<3)3>.0,-).4#.#7,.)<,;)1,.067;).,#.<3#8<,4 , E6# 7,7 .# /#2# C)0#37670)H<3)<)3/##70,55#3,#.<:1)B@, ;,3E6# ;,/# .60#/#3 E6# 5,@,7,7;,8/)1,..)93=�).,6 .#@68/, ) )1,.)37,. 1,8<).81)+#./#0,-).4 9)/8097/,7,.0,1,.#C,31)7).#.<)5)0<8<).##.<)5)@18B<).4#.,23#<,/,/9+,7,.4E6#).0,-).?)8E6#;3,063)3.#1;3#/#8+)5).0,1,.##70,7<3)3,7#7,7/#.<36937)/)/,E6#7#5)..#)<,;#=F)5@67?).40,1,7)./,QD,;5),R467-8.8<)7<#/#.<3696;)3<#/).#.<)5)0<8<).##.<)5)@18<).#/#7/#)E6#5)#.);)3<#/)0,-)#.<>;#0?)/)),;F2580,=�.0,-).?)87)./#<,/).).C,31).�)5,7@)/).40,73)18C80)08:7.4)70?).4#.<3#8<).4;3,C67/).D#)5@,81;,3<)7<#;)3)7,7;#3/#3.#H5#-)3671);)/)0,-)=�. C637)..,70,-).E6#.# C,31)7/#2)8+,/,1)3=�#1,. 67?).1,8;3#<,E6#

.,7 ). E6# ?)8 7, ;).#, /#Q�81H7.R#<)1H77,./8+,E6#, .#61)38/,#3)1>8. #+;#3<,#7 C637).4#5).:#7<3,6#70,B-).47670)#7C637).=

Page 37: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

37

�)3)3#1)<)3C8+H1,.55#1,8<).#-)38)/).;3#@67<).E6#7,.0,7<#.<,61,8)1)B25#1#7<#=�5@67?).E6#3#0,3/,C,3,7)..#@687<#.�BB)5C,8)0,-)E6#1>8.0?#81;3#.8,7,6-#5)VB�#�)5808)C,8,Q�63)<,/,�7C#37,R7)855)/#�7.4,7/#.#7<9767?)@3)7/##1,B08:7),-#5)=BB)5H)0,-)1>8.@3)7/#VB�7�)5808))0,-)/,Q�#8B87<,5,R#7�6@,=B�#.)1,8<,,#E68;)1#7<,V�0).0,H3#.8.<#7<#))6@)VB�#E68;)1#7<,7,7;#.)1,8<,4,0).0,.8H81;#31#)25##)56G/#5>1;)/)H)1>8.)+#8<)/);,3E6#;,/#1,55)3.#=B�;)3<83/#E6#8/)/#.#;,/#;3)0<80)3#.;#5#,5,+9)VB�;)3<83/,.!,6")7,.)0,1;)A)/,./#1)8,3#.=B�)8)5@F70)1;)1#7<,+6-#785;)3),-#3>7VBD846787<#37)08,7)5#7�#:7=WB)5H,39,.,<#33)/,1>8.5,7@,/,167/,V�.QB#7,<#.R#7�H+80,=D,7<3#.39,.87<#30,7#0<)/,.E6#+67<,..61)767<,<)5/#�!!�1=

����E�8!�D�-�*"6�C$�� "�C$�$�

Page 38: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

38

AB�CBD�C��C�EF��D���C�����C�C��A�B�B�A���A���BC�

U,856.<3)/,3#)6<,3/,5823,�R�850,6B

.).;,/#7;).)3R0,E6#@)A,6,�3#B

18,�#3597(''&=�#/8<,38)5A#3)8.#58B

+867,;)3)E6# 856.<3).# �Q� C855) /, 5)B

/3:7/#280805#<).R=

�5>;,5,F)/)5467.1#30)1,.#.<#. 58B

23,.#,6<3,.;#/91,.55,.)�);>F,#5=

�,@,4 C,1,. 5#7/, 7) 0).) # 7) 05).#

0)/)67/#5#.= B)7/,+),.<8-#1,.58B

/,.4;,/8)1,.83>)65)/#87C,31><80)4

#7,7,.,25,@6#4<8A)1,.67#/8581;)3)C)0#3)7<#./,@3)7/9)�!� 5�� ��%E��-)%)0

&�=

�.<#/9)7,7,.,0,5#)1,.,67,.

).856.<3)08:7.E6#C)09)4#+;580,6B

7,. )5@67?). 0)3)0<#39.<80). /,.

;#3.,7)+#. # 0,7<,67,. E6# )5B

@F7./,.7,1#.#+8.<9)77)3#)58B

/)/#=

� #5 #70>7<)55# /#26+)3 # 6<858G)

;87<63). )039580). ;)3) ). 856.<3)B

08:7.=�7<#./##5)2,3)3,/#26+,

/#C878<8-,4 E6# .#1;3# ;#3C85)2)4

C)09)-)38,.2,33)/,3#.=F)7,.)28258,<#0)C9+,7,.67?)/#1,.<3)08:7/#0:1,/#B

26+)2)#D0,7E6#C)0858/)/#JJJJJJJJJ

�,3F5<81,4 <)1H77,. 0,7<,6E6# 856.<3)3))5B

@F7. /,. ;#8+#. E6# );)3#0#7 7, �808,7)38,

A#3)8./)�87@6)�,)<F74)0).<)A#<)4);#.0)B

/)4).)3/8A)#)+)3/)=

�?J�;,3.6;,.<,E6#<)1H7856.<3,60:180.=

�� *'��"*8��E�*,5�7����*���"*4"��!��)2")*!7�����"��

�)2")*!��!%&�%7�����"���"*8)!�9�**")*!�� "�������:��3��

Page 39: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

39

A�����E�B�����D��E���A���BD���E��

�6<3,)7,1>8.,)5617)/,/,<#30#83,0805,3#)58G,6)Q�+063.8:7/#�87/#

B63.,R=�.<#)7,1)30?)1,.2).<)7<#5,7+#40,703#<)1#7<#-8.8<)1,.).B,1678B

/)/#.�6<:7,1)./#�.<638).#B)7<)238)=

�63)7<#)7,.)-8)+#0,A#0#1,.56@)3#.1,82,78<,.0,1,��#:74B,5,1B

23#.4�6#7<#�H4�,<#.===�)1H7-8.8<)1,.)F#,B,-)/#�5<)183)4)0,-)/,D,B

;5),#,�)3E6#F)<63)5/#B)2>30#7,=

�E6#1>8.7,.@6.<,6/)#+063.8:7C,3,7).)0<8-8/)/#.),)83#5823#0,1,�

,/#.0#7.,#7QG,/8)0R;,5,39,�#-)4,083069<,/#)-#7<63)0,73,0:/3,1,4<8B

3,587).40,3/)./##E6858238,D

�)1H7C8+#1,.1,8<,.)18@X./,0,5#+8,/#F)G)3#<=

F670)#.E6#0#3#1,.#.<)#+063.8:7I�).>1,5,+#78)5J

Alumnado de 6.º E.P.

Page 40: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

40

�3)<)/#/,6.0)18A)7<#./,B)18A,�3)70H.E6#.#0?)1)2)7�)8,#

�#3#7@6#5);#3/8/,.7,2,.E6#/)3)9A)�6;);,3E6#/#.);)3#0#3)7

,..87)8.=�5#.C,3,7Q87-#.<8@)3R),�,.E6#�823#/:7=

�#7<3#.�)8,#.;#3)2))�#3#7@6#5)4);)3#0#6)3)9A)�6;)4

E6##3)236+)4#/9+,55#E6#7,7;,/#39)7.)93/,2,.E6#.#

7,7 55# 5#-)2)7 <3#. 0670?)./#-8#83)467;6A)50,). 87808)8.

�=�=L�)9A)�6;)M467C#8+#/#5#A)#67?);561)/,�)5,E6#

0)7<)).-#3/)/#.=

�,/#.);)3#0#3)�)9A) �6;));)3#0#6�#3#7@6#5)#DE6# 0).6)58/)/#�

<8A)<3#.0670?)./#-8#83)=�@,3).,55#.C)5<)2)7,.,6<3,.<3#.,2+#0<,.=

�#3#7@6#5);3,;F+,55#)�)8,-#367?);#59065).,23#,�;:.<,5,D)7<8)@,=�,3#B

1)<)3)<,;>3,7.#0,7�6855#31,/#�E68<)78)4E6##3)67@6#33#83,C3)70H.E6#;)B

/#09)).1)=�#3#7@6#5)/#655#,87?)5)/,3##50,33#.;,7/#655#067;6A)5E6#5#-)B

2)=�6855#31,<)1H7<8A)0,A#0#1#7<,/)/#.);)3808:7/,..87)8.

;,3;)3<#/)�)9A)�6;)40,1,3#;3#.)58)0,./,6.?,1#.E6#5#B

-)2)7,0,3;,/#D)7<8)@,)#7<#33)37,�,.E6#�823#/:7.#7;#3B

18.,=

B)7/,+).#1)30?)3)�6855#31,/#�E68<)78));)3#0#6�)8,=�#B

3#7@6#5)0,7<,655#<,/,,)0,7<#08/,4;#3,#.)+#3)7/,/8097/,55#

,1,8<,E6#55#06.<)3)0,7-#70#3)�6855#31,;)3)E6#55#/#.#,

;6A)5= F#.# 87<3# );)3#0#6 Q��)5, E6# 0)7<) ). �#3/)/#.R # /#.06B

238655#) �)8,) -#3/)/#=�5#.,./,6. 0,7<>3,755# ,/,.,2+#0<,.E6#

;3#08.)2)7##5)00#/#6)/)355#.67?);561))0)128,/,;561#83,/#

�#3#7@6#5)L;)3);,A#37)0,5)M=

�,3F5<81,4,F780,E6#55#.C)5<)2)#3),C#8+#/#5#A)=B)7/,.#/8.;,B

A9))26.0)5,4�)8,<3,;#G,60,7#5=�

�5617)/,/# ��=�$�

��������������A����B�C�DE����������������A����B�C�DE����������������A����B�C�DE����������������A����B�C�DE��

�� 5�� >F� "� �!-"�4*!� @!�!%� �!� �� )&!*)!� "� ���8�%� :�*�� �%)%&)*� ��

��(��!4*�� "�&"�&*!�&)&��� ��Q�D�+�-�,D�3-,�*�3D�+D��20<+=�D

Page 41: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

41

�������������A���)� �������C���D�������A�+�����F���C�C�����C��

��D�!��������������A����������������������

����FC�CD"��5�����D��������D�D���CDC������A�

(�D���D�A�

���C������D�D� �����������F����F���!����������

�����A������D�D���������������D���!��F��D����

F��������FD������������F������E���C������D�

%�!��F��������F����������������������E������

�����A�@����������������������F�����CD�������C�D�������������A��

�F�����C�����E���������D����C.������C����������������A�+����F�����������F�����

���FD����������E��������������������������������F��������F���D������A����

�����D�����"��C��E�������������!������F�����!�C����F������������A�&��.��

�D����C������C �����C�A��

2�������������"�������������E�����F������F��A�����������������C���D��D��D���

����������D����!�����������EED���A�&��.�����������C��D������A�<(����������D�

E��������������D��?�

Andrea Álvarez Bermúdez e Joel Grabiec Canosa, 2.º de E.P.

��C���������C���������C���������C�������CCCCCCCC�

)� ������0D�����������F�����E����������!����,��D�F���!����������������������������F������F�C���������+�����A��� !��F���������E ��F�������������C���C���"����������������!���D���D��������!���������F�������D�����������D�����…�����F������������� �A�2����EF�C�����D������CD"����E�����C���������'��DCD�A����+��������������9�C��!�����'F���������)�����&���…����D������D�A��

�� ���D�C������FE�����F�������D����D���!���� ���������D�D�����������C��E���������������������A��6��F���������E ����D"���D��������C��������������A�+������D���C����F������������������������F���C����C����F�!���������������������A��

9����C���CD"��!�������F"�����!���CFE�D��������������E�C�����F������������C�����D� ��!��������E��C�����������C����A�+������C�������%��F������CD����D%����C�����E���C�!��F����������F��������F�����F������C�����F ���A����������F��������������������������"��������F���A�5�����FE��D��������DE������� ���E����C�����D� �����������������CD���A��

B�F���F���D�D����������E���F��D� �����C����������������D��������C����F����!����������F����������CCD"��������������C������������C����A�����������������������!�����D���������������!���D� ����F�������D��D���������A�'F���F������D�����������F������D�D������9�C��A��

Alumnado do Primeiro Ciclo de Primaria.

Ilustración: Joel Grabiec Canosa

Ilustración: Laura Martínez Besada

Page 42: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

42

-7B2��6��+�)&�A�-7B2��6��+�)&�A�-7B2��6��+�)&�A�-7B2��6��+�)&�A�#### - Como te chamas?

- Comecastañas. - Eu cómoas e ti apáñalas!

UN POUCO DE HISTORIA En Galiza, ata que non chegou a pataca de América, era a maior fonte de hidratos de carbono. Aínda se toman con leite, no caldo, con chourizo, con ovos... As que non se consumen frescas lévanse ao canizo para secar e tomalas todo o ano.

A ORIXE DO TERMO Hai varias teorías sobre a orixe do nome “������”. Mentres uns coidan que vén do latín “ magnus ustus”, algo así como “gran fogueira”, outros pensan que deriva de “magno”, que equivale a grande, con algo de “magus”: máxico e feiticeiro …

REFRÁNS

♦ ���������A��BCDE�FD�C��C��C�C��AC�C�FD�♦ �C��C�C��D�����������CDC������C��BCD�C������♦ ����BCD�C������C�����C�������D�C��C�C�������♦ �C��C�C�D�DC�C�����D����D�AF���D���C��♦ ����BCD�C���������D�D�C�C�A�������D�D��D

�C��DD�D��������♦ BCD�C�������C�C��C�������C�C�

A��������♦ ��D�C��C�C�C�C�C������D��� C

D�D������A����♦ B��A��C�A�����F����!D"C������C�

�D"C��C�C��C�C�♦ #�C��C�CD�C����������C�����D��������� �������

Alumnado de 3.º de E.P.

Page 43: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

43

… E MÁIS REFRÁNS ♦ �C��C�C�������C���D��C���������C��"��C��BCD

�C���������C���C������♦ #��C��C�C�A���BCD�C������C�C�C��������C��

�D"C��D�C�������♦ B�����������������C�����"C�������C��C�C� �����"C����A�����♦ #D�����BCD�C�����ACD�����$���A�����BCD �C������C�����!��♦ %���D����D����C������D���D����♦ ����BCD#D��&������D��������&�♦ %���D��"�������CD���A�����♦ ����BCD�C�����'CAC����������D�C����C������♦ BCD(��FDC����C���BCD�C�����A���C���♦ #�C��C�C������FD��C����&���������♦ #��C��C�����D�D������D�D���C������♦ #�C��C�C���C�����&�D�CD C�����������♦ #�C��C�C��D�D"C�C�C)������C���D���DC CAC�C�♦ #����A��������"��C����BCD�C������♦ ����BCD�C������� C�DC�C��C�����♦ ����BCD�������C��C�C�C�C�C�������C�&D�♦ ����BCD����FD�C��C�C��C���C�DC�CD�♦ ����BCD�C������C�����������♦ *���������������D������C������D��♦ ����BCD�C������C�C�A�����C����C������♦ #��C��C�C�D�BCD�C�������D�� �������������CD�������������♦ ����BCD�C������C�����C�������D�C��C�C�C�C�C��������������♦ �C��C�C�������A�����BCD�C����������C��DD���������D������"��

Alumnado de 3.º de E.P.

Page 44: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

44

CCCC

O magosto para agosto, que movida!... ( Antón Reixa. Os Resentidos).

�������������A��0F���C���������B�B����E���DDAF�F�F���D��� �����1�2�E��DE���B��B B��E����������������E���E�� �1�����B��B B���EF��E����EF������ ���B��E��E�EF�������BD� ���B��EF�DBF����B���FDB��B��E�CED�EF�������B��B B�F����D�3��E���EF��E������E�BA�$B����E�����E�E��"��ED�E���B��DB��E��E�E��"��B��DB���BE�����B��B B�F����D�3��������D�D�E�DE�EF�����BEF����B���D��B�B�����4�DB���E�*�CE�E���1����� �! "#����� �!$%�&#�'�����������()���'�$���&*����� �! "#����� �!$%�&*��+�!)��$)#��,�����- )�*�+!)��.)&&#�'�$.��),$/���'�����0%��'��)'1��#����0%��'��)��) ����$2�

�$���0%�����3��$��'�)���-�����'�����-)4�#�0%��)$��0%��$�$������$�)&��3��'1��$�� �.)4�*�������������()���'�$���&�����)������ ���� 3�������$�&*�A���$�)���.%$����%"���'%$�.������$�$��$�(�#��&��������$�'�)��)��%�$�����)���$�') �&�*�E$�����&����%���-)4������)�%$��% )')��#�� ���'���)��������%�� ��)#���%�0%� )�)��*��'-3 �$�����(�$�)�����(���$�����.�&&���� �'��� �'�����5��'��������*����� �! "#����� �!$%�&#�������������()���'�$���&#�A�()���'�$���&#���()���'�$���&#����� �! "#����� �!$%�&*���� �0%��(6$������������.'� �����.�&&���'��� �����'���$�$��'� ��'��������*��������)��#�'������)�����'��������������#�'������)��#�'������)��#�()���$�(��$�$�6�(�&&�*�

��A��&��C��C��&������A��&��C��C��&������A��&��C��C��&������A��&��C��C��&����CCCC

Alumnado de 3.º de Ensino Primario.

Page 45: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

45

Miña virxe da Lanzada bota castañas abaixo, Inda que non teño mantelo collereinas no refaixo. Non chas quero, non chas quero, castañas do teu castañal, Non chas quero, non chas quero, que me poden facer mal. Non chas quero, non chas quero, castañas do teu magosto, non chas quero, non chas quero que me cheiran ao chamosco. Castañiñas, castañiñas mira que estades boíñas, unhas veces asadiñas e outras cocidiñas. As castañas son castañas, os ourizos son ourizos, os ollos da túa cara para min son dous feitizos Xa sopra o vento chegou o momento, cun amplo sorriso regañar o ourizo. Gústanme as castañas, gústame o magosto, pero gustaríame máis que fose en agosto. O San Martiño de Lérez bota as castañas para abaixo, as grandes bota no cesto e as pequenas van no refaixo A min gústanme as castañas, non o podo negar, e no día do magosto Podo delas desfrutar.

ADIVIÑAS ,���������C� �!�������������!�E����F�����D�������������F���A�#_______________ �

7����C�F����F��D�������������D����DC�����CF��������A��#___________________

B�F����������F�����.����F%�������FC����������!�.C�����F�����C���������� ����������A�#____________

=F�C�F�D%��.!��F�����C�������#�����D�D���������!�����F����.��F������!�����CD���.���������C�#____________

7���%���E��EF������D���������F�C���D%D��!��F�C������D!����������D%D��A�#__________________

&�������C�����������.���D�E��������C���!�C�������������������������������������A�#________________

=F�C�F��!�C�F�D%��.��F��DC����D��������"����������������E�E�C�#____________

,����F����D��!�� �����������C�������� ���F���������A�#_________________

0��������E��!����F����DC�!�����C����������������D��DC�A�=F�.C�#______________

Alumnado de 3.º de E.P.

Page 46: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

46

SUDOKU Iván Blanco Gayo 5º

SOPAS DE LETRAS Iván Blanco Gayo 5º

Busca o nome de 6 animais da charca Ana Gago Álvarez 5º

Busca o nome de 5 persoas relacionadas con “Lois Pereiro”, que podes atopar nesta revista.

9 8 3 7 1 4 9 6 3

2 4 7

7 4 6

8 9 1 5 7

1 6 7 9

1 5 3 7 2

6 2 7

8 5 2 3 1

P S R T N M P D Q W T Z

A I V Z B R A S M S I A

V T N R P Ñ K L C A P P

Q E R T H T D F G P C A

C U L L E R E S B O Y T

Z A S Y F G H J M S N E

V C W E R T A U I Ñ L I

Q W E R T Y U I O P Z R

X T R I T O N S C V B O

G H J K L Ñ P O Y T R E

X M A N U E L P E R E I R O Q U W E R T Y U I O P A S D F G L P H J K L Ñ Z X C V B B N L I N O B R A X E M Q W S A D E O F G H J K L Ñ Z X C V B D N V M Q W E R T Y U I O P A S D A F G H J K L Ñ A Z X D C V B L N M Q W E R T Y U C I O P A C S D F G H J K L A Ñ A S D F Á G H J K L Ñ Z B X C V B N M R Q W E R T Y O U I O P A S D C F G

M A N U E L R I V A S H E J

K L Ñ Z X C V B N M Q W E L

L O I T O F F N O S

A E L A B A A U G A

C U I O T R R B O L

Z O L T O O I I N T

S C O L E L Ñ S T L

C A M A R I A D O Z

U N O L C Ñ C O R O

R E Ñ O U Z V E T S

R L I X Z Q L M H O

O A T I A R A T I V

I C O T O U C I Ñ O

Atopa estas palabras relacionadas coas filloas: LEITE- AZUCRE FARIÑA-AUGA-TIXOLA-SAL-OVOS-CANELA-TOUCIÑO

Laura Herbello Piñeiro 4º

Page 47: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

���������A�������������������BCDCECFC�D�FE�DE���������

47

��$!C$�CF���C�������CLuís Ángel Sánchez Pereiro, máis coñecido como Lois Pereiro, naceu en Monforte de Lemos o 16

de febreiro de 1958. A súa familia materna e paterna procedían do Incio. A súa nai era mestra e o

seu pai licenciado en Dereito, aínda que non exercía.

Cando era pequeno estudou no Colexio dos Escolapios, o COU no instituto público da vila e aos

dezasete anos marcha a Madrid, para continuar na universidade a estudar Socioloxía. Só atura uns

meses e regresa a Monforte para traballar na cristalería do seu pai.

Ao ano seguinte, 1976, acompañado pola súa compañeira Piedade R. Cabo, volveu a Madrid e

foi a escola de idiomas onde estudou inglés, francés e alemán. En 1977, en Madrid, fundou xunto

con Antón Patiño, Xosé Manuel Pereiro (o seu irmán) e Manuel

Rivas a revista Loia, que significa loa, loanza… Realizaron catro nú-

meros ata o ano 78, onde saen á luz moitos dos seus primeiros poe-

mas. Unha recompilación deles publicarase a título póstumo en Poe-

mas para unha loia, en 1997. Viaxa moito por España e Europa con

Piedade R. Cabo e, ás veces, outros acompañantes. En Madrid, no

1981 envelénase enfermando gravemente ao consumir aceite de colza

desnaturalizado, quedándolle secuelas físicas que marcarán a súa vida

e regresa a Monforte.

En 1982 marchou a vivir a Coruña, onde gaña o premio de Poesía O

Facho, co poema “Atrocity Exhibition”. Ao ano seguinte intégrase no

grupo de poetas De Amor e Desamor, con Xulio L.Valcárcel, Lino

Braxe, e Pilar Pallarés, entre outros, e segue viaxando por Europa. Fai algúns recitais poéticos,

conxunta e individualmente. Lois Pereiro era un gran lector e un apaixonado do cinema e da músi-

ca. O dominio que tiña dos idiomas permitiulle traballar de tradutor de alemán, francés e inglés, de

dobraxe de cine e, sobre todo, de televisión, como na TVG, series como “Kung-Fu” ou “O espan-

tallo e a señora King”.

Aparte de colaborar no grupo musical “Radio Océano”, participa como actor na curtametraxe Va-

lle de Lágrimas e a TVG emite o 25 de xullo de 1988 o seu guión televisivo “Que é Galicia?” Pu-

blica na revista Luzes de Galiza, sendo colaborador e membro do consello de redacción doutra re-

vista chamada La Naval.

Entre 1983 e 1987 viaxou por toda Europa onde visitou, entre outros países, Francia, Alemaña,

Suíza, Bélxica, Holanda ou Inglaterra. Na cidade de Berlín, mesmo se queda a vivir durante algún

tempo.

Publicou dous libros de poemas individuais en vida, Poemas 1981-1991 e Poesía última de amor

e enfermidade 1992-1995. Ademais participa en libros de antoloxías de varios autores e tamén

colabora e publica en diferentes revistas. Despois de falecer edítanse máis e tribútanselle homena-

xes.

Morreu na Coruña o 24 de maio de 1996. Só tiña 38 anos. Ese mesmo día coñécese a sentenza do

proceso polo envelenamento de aceite de colza desnaturalizado, que tanto dano lle fixera.

Alumnado de 6.º de E.P.

Page 48: Revista ORXÁS CEIP ESPIÑEIRA-ALDÁN Nº. 43

48

C

F���C��������C�����CC

&E��� �'()'*'(('#��!���$F �&E �%��� ��'((+�

&E� ,��-�%����!����E�����F�����!�!��'((+*'((.#��!���$F �

&E �%��� ��'((.#�

&E��� �������F/���E��#�� ������0��E���'((1#�

�EF��� ����%������F�#��!���$F �&E �%��� ��+2'2�

A3�����E �!E�&���!� E#�C���"����+2''#�

�F%E�E",�#�C���"����+2''#�

0E!� %����E�E ���$F���E�%�E ��F ��E #�4���� ��+2''#�

&E� ,���E����%�#�4���� ��+2''#�

�"'�(�)í!�C*�(�*'�+!��C De Amor e Desamor I. Edicións do Castro, 1984. De Amor e Desamor II. Edicións do Castro, 1985.

Después de la modernidad. Anthropos, 1987. C ��+��'!��C

Loia. Números 1, 2, 3 e 4, 1977-78. Luzes de Galiza. Número 0, 1985. Números 27 e 28, 1996. Dorna. Número 23, 1997. Homenaxe a Lois Pereiro.

�����C(���C������������C(���C������������C(���C������������C(���C�������CCCC- Lois Pereiro. FOTOBIOGRAFÍA SONORA. Xurxo Souto, Lino Braxe e Xosé Manuel Pereiro. Ouvirmos, 2010. - Radiografía do abismo. Antón Patiño. Espiral Ma-ior,2010. - Lois Pereiro. Vida e obra. Iago Martínez. Xerais , 2011. - Lois Pereiro: náufrago do paraíso. Biografía e Antolo-xía. Marcos Calveiro. Xerais, 2011. - Dossier Lois Pereiro. COMPILACIÓN DE ESTUDOS E MATERIAIS AUDIOVISUAIS.VVAA. Poesiagalega.org,

2011. - A palabra exacta. Biografía de Lois Pereiro. Antón Lopo. Galaxia, 2011. - O negro leite da aurora. Viaxe á xeografía lírica de Lois Pereiro J. Luís Calvo e Carlos Gegúndez López. Toxosou-tos, 2011.

- Lois Pereiro. A urxencia po-ética dun futuro alleo.Mercedes Queixas. Laio-vento, 2011. - Dicionario Lois Pereiro. Ma-ría Xesús Nogueira. 3C3 Edi-tores, 2011. - Loia. Estudo crítico. X. M. Pereiro (coord.). Consello da Cultura Galega, 2011. - OITO CANCIÓNS PARA OITO POEMAS DE LOIS PEREIRO. Zouma records.