Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A...

32
Guía educativa de Sakana MODELO D: LA MEJOR OPCIÓN Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA

Transcript of Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A...

Page 1: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

Guía educativa de Sakana

MODELO D:LA MEJOR OPCIÓN

Sakanako hezkuntza-gida

D EREDUA: AUKERARIK ONENA

Page 2: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan
Page 3: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

Euskara, Euskal Herriko hizkuntzaEuskara, gaztelaniarekin batera, Sakanako hizkuntza

da. Sakanako biztanleen 1/3a baino gehiago euskaldunada. Hortaz, euskara da gure eskualdearen ezaugarri nagu-sietako bat.

Euskara Euskal Herriko hizkuntza berekia da. Lan han-dia egin da euskara berreskuratzeko, baina gaur egunoraindik euskara hizkuntza minorizatua da, eta ez da ofi-ziala Euskal Herri osoan.

Euskara belaunaldiz belaunaldi transmititu den hizkun-tza da Sakanan. Horretaz gain, sakandarren parte handibatek euskara hezkuntza arautuaren bidez (haurrek) edoeuskaltegien bidez (gazte zein helduek) bereganatu du.

Zuek eta zuen seme-alabak euskaraz ikastera animatunahi zaituztegu, euskararen bidez hobeki ezagutuko gaitu-zuelako, eta guk ere hobeki ezagutuko zaituztegulako.

Eskuartean duzun gidan eskualdekoikastetxeen aurkezpen xumea egin

nahi izan dugu. Zuen seme-alabak lehendabizikozeskolatu behar dituzuen gurasoentzako gida da,eta oro har Sakanako hezkuntza-eskaintza hobekiezagutu nahi duzuenontzat.

Arretaberezia eman diogu hizkuntzereduei gida honetan. Izan

ere, zuen seme-alaba eskualdeko ikastetxe bateanaldez aurretik matrikulatzerakoan A —gaztelaniazirakasten da— edo D —euskaraz irakasten da—ereduen artean aukeratu beharko duzue.

SakanakoMankomunitatetikanimatu nahi zai-

tuztegu zuen seme-alabak D ereduan matrikuladitzazuen, D ereduaren bidez soilik menperatudaitezkeelako euskara eta gaztelania, Sakanakohizkuntzak biak ere.

Zuek eta zuen seme-alabakeuskaraz ikastera

animatu nahi zaituztegu.

Sakanako hezkuntza-gidaD EREDUA: AUKERARIK ONENA

Sakanako hezkuntza-gidaD EREDUA: AUKERARIK ONENA

eusk

ara

33

Page 4: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

Sakanako ikastetxeetan bi hizkuntz eredu daude, Aeta D: A ereduan gaztelaniaz irakasten da, eta euskaraikasgaia da. D ereduan, berriz, euskaraz irakasten da,eta gaztelania irakasgaia da.

Honen bitartez, animatunahi zaituztegu zuen seme-alabak D ereduanmatrikula ditzazuen, hainbatarrazoirengatik:

• D EREDUAREN BIDEZ SOILIK MENPERATUDAITEZKE SAKANAKO BI HIZKUNTZA OFIZIALAK:EUSKARA ETA GAZTELANIA

Hori frogatzen dute ereduaren berrogei urte ingu-ruko esperientziak batetik, eta beste herrialde elebi-dunetako esperientziek (Kanada, Belgika, Katalu-nia…) bestetik. A ereduak ez du bermatzen euskara-ren ezagutza osoa. Euskaraz hitz egiten dutenikasleek aukera galtzen dute ikasgaiak (matematika,ingurumenaren ezaguera…) euskaraz ikasteko auke-ra. Beraz, beren euskarazko gaitasuna mugatua iza-nen da. Euskara ez dakiten ikasleek, berriz, euskara-ren oinarrizko ezagutza lortuko dute bakarrik.

• HAUR BATEK BI HIZKUNTZA IKAS DITZAKEARAZO GEHIGARRIRIK GABE

Ikasketa modu naturalean gertatzen da: lengoaia-ren garapenarekin batera eta irakaskuntza eta jolasa-ren bidez. Gainera, ume elebidunek abantaila linguis-tiko eta kognitiboak izan ohi dituzte (ingelesa ikaste-ko motibazio handiagoa, bi hizkuntza etengabealderatzean adimenenaren malgutasun handiagoa…).

• EUSKARAREN BIDEZ EGINDAKOIRAKASKUNTZAK EZ DU OZTOPATZEN UMEAKGAZTELANIAN GARATZEA

Haatik, hizkuntza batean ikasitakoak beste hizkun-tza batean edo batzuetan ikasitakoa indartzen du.Gaztelania gehiengoaren hizkuntza da, eta gizarteanindartutako hizkuntza. Gainera, ikastetxeetan lan be-rezia egiten da ikasleek duten gaztelaniaren ezagutza-tik abiatuta. Horrela, ikastetxeetan egin diren neur-ketek erakutsi dute ikasleek gaztelaniaren ezagutzaberdintsua dutela, edozein dela ikasi duten eredua.eu

skara

44

D eredua: aukerarik onena

Page 5: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

eusk

ara

55

Page 6: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

euska

ra

66

Hizkuntz ereduenbilakaera

Azkeneko urteotan sakandarren euskarazkogaitasunean eragina izan duen faktorerik garran-tzitsuenetakoa euskarazko hezkuntza izan da.Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn Aeta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterikez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan —euskaraeta gaztelania ikasgaiak lantzeko erabiltzen deneredua—, kontrako iritzia nahiko zabaldua dago-en arren. Batxilergoetan A eta D ereduak eskain-tzen dira; Lanbide Heziketan, ordea, ez dago hiz-kuntz eredurik, eta euskarak ez du sarbiderik.

HIZKUNTZ EREDUENBILAKAERA OROKORRA:

EHUNEKOAK

A D1997/1998 % 31,2 % 68,81998/1999 % 32,5 % 67,51999/2000 % 30,9 % 69,12000/2001 % 31,3 % 68,72001/2002 % 29,9 % 70,12002/2003 % 31,0 % 69,02003/2004 % 27,7 % 72,32004/2005 % 25,2 % 74,8

Page 7: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

eusk

ara

77

Hezkuntza-eskaintzarenezaugarri orokorrak

• Sakanan bizi diren haur guztiek, edo-zein dela beren jatorria, hezkuntza izate-ko eskubidea dute. Horrela, derrigo-rrezko eskolatzea 6 urtetik 16 urterabitartekoa da, eta hiru hezkuntza-mailahauek ditu: Haur Hezkuntza, Lehen Hez-kuntza eta DBH. Derrigorrezko hezkun-tzaren helburua da haurraren garapenpertsonalari laguntzea, bizi den gizarte-ko herritarra izan dadin.

• Ikasturteak irailean hasi eta ekainera bi-tarte irauten du. Honako hiru oporral-diakdaude: Gabonak, Aste Santua etaudakoa. Horretaz gain, jai egunak daude,herriaren edo ikastetxearen araberakoak.

• Familiek aukeratzen dute berenhaurrentzako ikastetxea eta hizkuntzeredua.

• Sakanako ikastetxe guztietan neskaketa mutilak batera daude.

• Hiru motatako ikastetxeak daude Saka-nan: publikoak, hitzartuak eta ikasto-lak.

• Ikasleak, ikastetxeetara joan ahal izate-ko, aldez aurretik matrikulatu behar di-ra. Aldez aurreko matrikulazioa uda-berria egin ohi da, ikastetxean bestan.Matrikula egiteko epetik kanpo heltzen

diren haurren kasuan ere ikastetxera jobehar da.

Hezkuntza-komunitatearen

estamentuakIkastetxe guztietan GURASO ELKAR-

TEAK daude. Ikasleen gurasoen ordezka-riek osatzen dituzte, eta eskolaz kanpokojarduerak antolatzen dituzte. Elkarte ho-rietan parte hartzea borondatezkoa da.

TUTOREA ikasgelaren irakasle ardura-duna da. Tutoreek gurasoekin harremanzuzena dute, beraiek baitira ikasle bakoi-tzaren ikaskuntza prozesuaren jarraipenorokorra egiten dutenak.

ESKOLA KONTSEILUA hezkuntza ko-munitatearen estamentu guztiek (guraso-ak, irakasleak, ikasleak...) parte hartzenduten organoa da. Organo horretan eraba-kitzen dira ikastetxearen funtzionamen-duari buruzkoak.

KLAUSTROAosatzen dute ikastetxe ba-teko irakasle guztiek. Irakaskuntzari bu-ruzko erabakiak hartzeko gunea da klaus-troa. Ikastetxearen kudeaketaz, berriz, ZU-ZENDARITZA TALDEA arduratzen da(zuzendaria, idazkaria, ikasketa burua...).

Page 8: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

euska

ra

88

Hezkuntza-mailakHAUR HEZKUNTZAren zereginik nagusiena ikaslearen gai-

tasun guztiak —fisikoak zein psikikoak— suspertzea da. Haurhezkuntzan sei ikasturte dira guztira, eta borondatezkoa da. Biziklotan dago banatuta: lehenengo zikloa (0tik 3 urtera bitarte-koa) eta bigarren zikloa (3tik 6 urtera bitartekoa).

LEHEN HEZKUNTZAren helburua da ikasle guztiei haiengaitasun indibidualak garatzeko baterako prestakuntza ema-tea eta, horrela, kulturaren oinarrizko elementu batzuk lan-tzea. Honako hauek: mintzamena, irakurmena, idazmena etakalkulu aritmetikoa. Guztira sei ikasturte dira (6tik 12 urtera),eta derrigorrezkoa da. Hiru ziklotan dago banatuta: hasierakozikloa (6 eta 8 urte bitartekoa), erdiko zikloa (8 eta 10 urte bitar-tekoa) eta goiko zikloa (10 eta 12 urte bitartekoa); eta ziklo ba-koitzean bi ikasturte sartzen dira.

DBH (DERRIGORREZKO BIGARREN HEZKUNTZA) 4 ikas-turtetan dago banaturik (2 ziklo eta ziklo bakoitzean 2 ikastur-te). 12 urte dituztela hasten dira DBH egiten eta 15 urterekinbukatu. DBHren helburua da ikasleari kulturaren oinarrizkoelementuak eta prestakuntza eskaintzea, beren eskubide etabetebeharrez baliatzeko, lan-bizitzan sartzeko, edo —ikastenjarraitu nahi izanez gero— Lanbide Heziketako Goi MailakoZiklo bat edo Batxilergoa egiteko aukera izan dezan.

BATXILERGOA bi ikasturtek osatzen dute, eta guztira 4 mo-dalitate dira, ibilbide zehatzagoetan antolatzen direnak, ikas-leak etorkizunean nahi dituen ikasketak egiteko aukera izandezan. Honako hauek dira: • Artea• Teknologia• Natur eta Osasun Zientziak• Giza eta Gizarte Zientziak

Page 9: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

99

LANBIDE HEZIKETA (LH) ErdiMailako eta Goi Mailako HeziketaZikloetan dago antolaturik.

ERDI MAILAKO HEZIKETAZIKLOAK egiten hasteko adina 16urtekoa da. Heziketa Ziklo bakoi-tza bukatutakoan, ikasleak titulubat lortuko du, lanbide zehatz ba-tean aritzeko gaitzen duena. Ikas-leak, ikasketa guztiak amaituta-koan, teknikari titulua eskuratu-ko du.

GOI MAILAKO HEZIKETA ZI-KLOEK urte bat edo bi irauten du-te, eta ziklo horien helburua dalanbide-sektore bakoitzean langilegaituagoak eta kualifikatuagoaktrebatzea. Ikasleak, ikasketa guz-tiak amaitutakoan, goi mailakoteknikari titulua eskuratuko du.

BERME SOZIALEKO PROGRA-MAK Derrigorrezko Bigarren Hez-kuntzaren helburuak lortu ez di-tuzten ikasleei daude zuzenduta,eta haien helburua da ikasleaklan-munduan sartu edo ikaskete-kin jarraitzea, batez ere, Erdi Mai-lako Heziketa Zikloetan. Ziklo ho-rietan ikasteko, sarrera probagainditu beharko dute.

eusk

ara

Page 10: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

euska

ra

11 00

Hezkuntza, Kultura eta Ki-rol Ministerioaren beka deial-dian hartu dezakezu parte,edo Nafarroako Gobernuarendeialdi osagarrian.

Ministerioren inprimakiakestanko batean eskura ditza-kezu, eta Nafarroako Gober-nuarenak Hezkuntza Depar-tamentuan. Inprimakiak ma-trikula egin nahi duzunikastetxean aurkeztu behar-ko dituzu. Beka horiei buruz-ko informazioa (diru laguntzagai diren ikasketak, kontzep-tuak, baldintzak, epeak, etab.)jasotzeko honako telefonohauetara dei dezakezu:

HEZKUNTZA, KULTURAETA KIROL MINISTERIOALanbide Heziketaren eta Hezkuntza Sustapenaren Zuzendaritza NagusiaLaguntzen eta Ikasketarakolaguntzen ZuzendariordetzaNagusiaTorrelaguna 5828027 MadrilTel. 91-4 082 000

Bekak

NAFARROAKO GOBERNUAHezkuntza DepartamentuaIkasketetarako Laguntzen Atala

Santo Domingo 831001 IruñaTel. 848- 426 541

Page 11: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

cast

ella

no

11 11

Euskara, lenguade Euskal Herria

El euskara, junto con el castellano, es lalengua de Sakana. Un tercio de los habitan-tes de Sakana son euskaldunes. Por tanto,el euskara es una de las características másimportantes de nuestro valle.

El euskara es la lengua propia de EuskalHerria. Se ha hecho un gran esfuerzo parasu recuperación, pero hoy en día todavía esuna lengua minorizada, y no es oficial entoda Euskal Herria.

El euskara se ha transmitido en Sakanade generación en generación. Además, unagran parte de los habitantes de Sakana loha aprendido por medio de la enseñanza re-glada (niños y niñas) y por medio de loseuskaltegis (jóvenes y adultos).

Os queremos animar a vosotros y voso-tras y a vuestros hijos e hijas a aprendereuskara, porque gracias a él nos conoceréismejor, y nosotros también os conoceremos

mejor.

Enla guía que tienes en tus manoshemos querido hacer una sen-

cilla presentación de los centros esco-lares de la zona. Es una guía dirigida aaquellos padres y madres que vais aescolarizar por vez primera a vuestroshijos e hijas, y, en general, a todosaquellos que queréis conocer mejorla oferta educativa de Sakana.

Enesta guía hemos puesto espe-cial atención a los modelos

lingüísticos, porque a la hora de ma-tricular a vuestros hijos e hijas porvez primera en un centro escolar dela zona, tendréis que elegir entre elmodelo A —enseñanza en castella-no— y el modelo D —enseñanza eneuskara—.

Desdela Mancomunidadde Sakana quere-

mos animaros a que matriculéis avuestros hijos e hijas en el modeloD, ya que es este modelo el únicomodelo que garantiza el aprendizajedel euskara y del castellano, lenguaspropias de la comarca de Sakana.

Os queremos animar a

vosotros y vosotras y a

vuestros hijos e hijas aaprender euskara.

Guía educativa de SakanaMODELO D: LA MEJOR OPCIÓN

Page 12: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

castella

no

11 22

Modelo D: la mejor opción

Page 13: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

cast

ella

no

11 33

• SÓLO EL MODELO D GARANTIZA ELAPRENDIZAJE DE LAS DOS LENGUASOFICIALES DE SAKANA, EL EUSKARA Y ELCASTELLANO.

Asi lo prueban los ya cerca de cuarenta años deexperiencia del modelo y las experiencias contras-tadas con otras comunidades bilingües (Canada,Bélgica, Cataluña…). El modelo A no garantiza elaprendizaje del euskara. El alumnado que hablaeuskara pierde la ocasión de aprender las asignatu-ras en euskara (matemáticas, conocimiento del me-dio…) por lo que su competencia en euskara será li-mitada. El alumnado que no habla euskara apenasadquirirá algunas nociones iniciales de euskara.

• UN NIÑO O NIÑA PUEDE APRENDER LAS DOSLENGUAS SIN NINGUNA DIFICULTADAÑADIDA.

El aprendizaje se realiza de modo natural al rit-mo de desarrollo del lenguaje y a través del juego yla enseñanza. Además, los niños y niñas bilingüespueden experimentar ventajas lingüísticas y cog-nitivas (mayor motivación para aprender ingles,mayor flexibilidad mental al comparar constante-mente dos idiomas…).

• LA ENSEÑANZA HECHA A TRAVÉS DELEUSKARA NO OBSTACULIZA EL DESARROLLOACADÉMICO DE LOS NIÑOS Y NIÑAS ENCASTELLANO.

Más bien al contrario, lo aprendido en una len-gua refuerza el conocimiento de otra u otras. El cas-tellano es el idioma mayoritario por lo que está re-forzado en la sociedad. Y además, el centro educati-vo realiza un trabajo especifico a partir delconocimiento de castellano que ya posee el alum-nado. De hecho, los estudios que se han realizadoen los centros demuestran que las habilidades lin-güísticas en castellano son similares en todo elalumnado independientemente del modelo en quehan estudiado.

Os queremos animar a que matriculéis a vuestros hijos e hijas en el modelo D, por las razones siguientes:

En los centros escolares de Sakana se imparten dosmodelos lingüísticos: A y D. En el modelo A la ense-ñanza es en castellano, y el euskara es una asignaturamás. En el modelo D, la enseñanza es en euskara, y elcastellano se imparte como asignatura.

Page 14: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

castella

no

11 44

EVOLUCIÓN GENERALMODELOS LINGÜÍSTICOS:

PORCENTAJES

A D1997/1998 % 31,2 % 68,81998/1999 % 32,5 % 67,51999/2000 % 30,9 % 69,12000/2001 % 31,3 % 68,72001/2002 % 29,9 % 70,12002/2003 % 31,0 % 69,02003/2004 % 27,7 % 72,32004/2005 % 25,2 % 74,8

Evolución de losmodelos lingüísticos

En los últimos años uno de los factoresque mayor influencia ha tenido en la capa-cidad lingüística de los habitantes de Saka-na ha sido la educación en euskara. En Sa-kana, a pesar de que existe una opiniónequivocada al respecto, en Educación In-fantil, Enseñanza Primaria y ESO, tan solose ofertan los modelos A y D, es decir, noexiste el modelo B —modelo en el que se im-parten las materias en euskara y castella-no—. En Bachiller se ofertan los modelos Ay D; y en Formación Profesional, en cam-bio, no existen los modelos lingüísticos: eleuskara no tiene acceso a la misma.

Page 15: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

• Todos los niños que viven enSakana, independientementede su lugar de origen, tienenderecho a recibir educación.La escolarizacion obligato-ria comprende entre los 6 ylos 16 años y está dividida entres etapas: Educación Infan-til, Educación Primaria yEducación Secundaria Obli-gatoria (ESO). La finalidad dela educación obligatoria es

contribuir al desarrollo perso-nal de los niños y niñas, paraque puedan convertirse enciudadanos y ciudadanas de lasociedad en la que viven.

• El curso comienza en sep-tiembre, y se prolonga hastajunio. Los periodos de vaca-ciones son tres: Navidades,Semana Santa y vacacionesde verano. Además, están losdías festivos que depende-

rán del lugar en el que estásituado el centro o del propiocentro.

• Las familias eligen el cen-tro escolar y el modelo lin-güístico en el que matricu-lar a sus hijos e hijas.

• En todos los centros educati-vos de Sakana los chicos ychicas estudian juntos, sindistinción de sexo.

• En Sakana hay tres tipos decentros escolares: públicos,concertados e ikastolas.

• Los alumnos, para poderacudir al centro escolar, de-ben matricularse previamen-te. La prematriculación sehace en primavera, en el pro-pio centro escolar. Aquellosniños o niñas que lleguen fue-ra de plazo también deberánacudir al centro escolar.

cast

ella

no

11 55

Características generales de la oferta educativa

Page 16: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

Etapaseducativas

La finalidad primordial de laEDUCACIÓN INFANTIL es esti-mular el desarrollo de todas las ca-pacidades personales del alumno,tanto físicas como psíquicas. Com-prende seis cursos académicos, des-de los 0 a los 6 años y tiene caráctervoluntario. Se estructura en dos ci-clos de tres cursos cada uno: primerciclo (0-3 años) y segundo ciclo (3-6años).

Las finalidades de la ENSEÑAN-ZA PRIMARIA son las de propor-cionar a todos los alumnos una for-mación común que haga posible eldesarrollo de sus capacidades indi-viduales con la adquisición de loselementos básicos culturales: la ex-presión oral, la lectura, la escrituray el cálculo aritmético. Comprendeseis cursos académicos, desde los 6 alos 12 años, y tiene carácter obliga-torio. Se estructura en tres ciclos dedos cursos cada uno: ciclo inicial(de 6 a 8 años), ciclo medio (de 8 a 10años) y ciclo superior (10-12 años).

La ESO (EDUCACIÓN SECUN-DARIA OBLIGATORIA) es unaetapa que consta de un total de 4 cur-

castella

no

11 66

En todos los centros escolares existenlas ASOCIACIONES DE PADRES YMADRES. Estas asociaciones están for-madas por los representantes de los pa-dres y madres del alumnado, y organizanactividades extraescolares. La participa-ción en estas asociaciones es voluntaria.

El TUTOR O TUTORA es el responsa-ble de la clase. Los tutores tienen rela-ción directa con los padres y madres, yaque ellos son los encargados de hacer unseguimiento general del proceso deaprendizaje de cada alumno y alumna.

CONSEJO ESCOLAR es el órgano enel que participan todos los estamentos dela comunidad escolar (padres y madres,profesorado, alumnado…). En este órga-no se toman decisiones acerca del funcio-namiento del centro.

EL CLAUSTRO lo forma todo el profe-sorado del centro. El claustro es el puntoen el que se toman decisiones relaciona-das con la enseñanza. De la gestión delcentro se ocupa el EQUIPO DE DI-RECCIÓN (dirección, secretaría, jefatu-ra de estudios…).

Estamentos de la comunidad educativa

Page 17: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

sos (2 ciclos de 2 cursos cadauno). Se inicia la ESO con 12años y se finaliza con 15 años. LaEducación Secundaria Obliga-toria deberá proporcionar loselementos básicos de la cultura,una formación que permitaejercer al alumno sus derechosy sus deberes como ciudadano yproporcionarle formación paraincorporarse a la vida activa opara acceder a la FormaciónProfesional de Grado Medio o alBachillerato.

El BACHILLERATO constade dos cursos. Existen 4 modali-dades de Bachillerato que a suvez se organizan en itinerariosmás específicos que permiten alalumnado acceder a los estudiosque quiera realizar en el futuro:

• Artes • Tecnología • Ciencias de la naturaleza yde la salud

• Humanidades y ciencias sociales

La FP (FORMACIÓN PRO-FESIONAL) está organizada enCiclos Formativos de Grado Me-dio y de Grado Superior.

Los CICLOS FORMATIVOSDE GRADO MEDIO son estu-dios que se pueden realizar apartir de los 16 años. Cada CicloFormativo da un título al alum-no que le capacita para desem-peñar una profesión concreta.Al finalizar estos estudios ob-tendrá el título de técnico.

Los CICLOS FORMATIVOSDE GRADO SUPERIOR son es-tudios de entre uno y dos cursosde duración que permiten con-seguir el título de técnico supe-rior. El objetivo de estos cicloses formar profesionales más ca-pacitados y cualificados en cadasector profesional.

La finalidad de los PROGRA-MAS DE GARANTÍA SOCIALes proporcionar al alumno queno haya alcanzado los objetivosde la Educación SecundariaObligatoria una formación bási-ca y profesional que le permitasu incorporación al mundo labo-ral o proseguir sus estudios, es-pecialmente en los Ciclos For-mativos de Grado Medio. En esteúltimo caso, mediante la supera-ción de una prueba de acceso.

cast

ella

no

11 77

Page 18: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

BecasPuedes acogerte a la convocatoria de Becas

del Ministerio de Educación, Cultura y Depor-te y a la convocatoria complementaria del Go-bierno de Navarra. Puedes adquirir los impre-sos del Ministerio en un estanco y los del Go-bierno de Navarra en el Departamento deEducación, y presentarlos en el centro en elque vayas a matricularte. Para conocer los es-tudios para los que se conceden becas, concep-tos, requisitos y plazos etc. puedes llamar a lossiguientes teléfonos:

MINISTERIO DE EDUCACIÓN, CULTURA YDEPORTEDirección General de Formación Profesional y Promoción Educativa

Subdirección General de Becas y Ayudas al Estudio

Torrelaguna 5828027 MADRIDTel. 914 082 000

GOBIERNO DE NAVARRADepartamento de Educación

Negociado de Becas

Santo Domingo 831001 PAMPLONATel. 848 426 541

castella

no

11 88

Page 19: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

11 99

Page 20: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

22 00

Page 21: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

22 11

Page 22: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

22 22

Page 23: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

22 33

A D% 31,2 % 68,8 1997/1998% 32,5 % 67,5 1998/1999% 30,9 % 69,1 1999/2000% 31,3 % 68,7 2000/2001% 29,9 % 70,1 2001/2002% 31,0 % 69,0 2002/2003% 27,7 % 72,3 2003/2004% 25,2 % 74,8 2004/2005

Page 24: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

22 44

Page 25: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

22 55

Page 26: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

22 66

Page 27: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

22 77

Page 28: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

Domingo Bados ikastetxe publikoaColegio público Domingo BadosOLAZTI

Zelandi ikastetxe publikoaColegio público ZelandiALTSASU

Iñigo Aritza ikastolaIkastola Iñigo AritzaALTSASU

Jesusen Bihotza ikastetxe hitzartuaColegio concertado Sagrado CorazónALTSASU

Aralarko Mikel Donea BHI IIES San Miguel de Aralar IALTSASU

Aralarko Mikel Donea BHI IIIES San Miguel de Aralar IIALTSASU

*Altsasun etaOlaztin

Urdiaingo Herri eskolaColegio Público de UrdiainURDIAIN

Page 29: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

Arrano Beltza ikastetxe publikoaColegio público Arrano Beltza

ITURMENDI

San Donato ikastetxe publikoaColegio público San Donato

ETXARRI-ARANATZ

Andra Mari ikastolaIkastola Andra Mari

ETXARRI-ARANATZ

Fernando Urkia ikastetxe publikoaColegio público Fernando UrkiaARBIZU

Luis Fuentes ikastetxe publikoaColegio público Luis FuentesLAKUNTZA

San Miguel ikastetxe publikoaColegio público San Miguel

UHARTE-ARAKIL

*Etxarri-Aranatzeneta Arbizun

Atakondoa ikastetxe publikoaColegio público AtakondoaIRURTZUN

Page 30: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

Iñigo Aritza ikastolaBasomutur z/g 31800 ALTSASUTel.948 [email protected]

Zelandi ikastetxe publikoa Zelandi 18 31800 ALTSASUtel.948 [email protected]

Domingo Badosikastetxe publikoa Nagusia 2 31809 OLAZTITel.948 [email protected]

Jesusen Bihotza ikastetxe hitzartua Felix Arano 12 31800 ALTSASUTel.948 [email protected]

Aralarko Mikel Donea BHI I Basomutur z/g ALTSASUTel.948 [email protected]

iiii kkkkaaaa

ssss tttteeee

tttt xxxxeeee

aaaakkkk

Aralarko Mikel Donea BHI IITexeria aldapa z/g ALTSASUTel.948 [email protected]

Page 31: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

Luis Fuentes ikastetxe publikoa Abarrategi z/g 31830 LAKUNTZAtel.948 [email protected]

Atakondoa ikastetxe publikoa Ardubil z/g 31860 IRURTZUNTel.948 [email protected]

Andra Mari ikastola Larrañeta 6 31820 ETXARRI ARANATZTel.948 [email protected]

San Donato ikastetxepublikoa Utzubar txiki z/g 31820 ETXARRI-ARANATZtel.948 [email protected]

Fernando Urkia ikastetxe publikoa Nagusia 1 31839 ARBIZUtel.948 [email protected] San Miguel ikastetxe publikoa

San Juan plaza z/g 31840 UHARTE-ARAKILTel.948 [email protected]

Urdiaingo Herri Eskolaikastetxe publikoa Elizazpi 4 31810 URDIAIN948 [email protected]

Arrano Beltza ikastetxe publikoa Elizalde 4 31810 ITURMENDItel.948 [email protected]

Page 32: Sakanako hezkuntza-gida D EREDUA: AUKERARIK ONENA · Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan eta DBHn A eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan, besterik ez; ez da B eredurik eskaintzen Sakanan

EDITOR: Mancomunidad de SakanaServicio de EuskeraTel. 948 46 48 40Fax. 948 46 48 [email protected]

ARGITARATZAILEA: Sakanako MankomunitateaEuskara ZerbitzuaTel. 948 46 48 40Fax. 948 46 48 [email protected]

Diseinua: