Terminologies Universitàries · anatomía,1 anatómico–ca,2 antebrazo,11 arteria,3...

2
anatomía, 1 anatómico –ca, 2 antebrazo, 11 arteria, 3 articulación, 4 articulación de la cadera, 8 articulación de la mano, 6 articulación del codo, 7 articulación del hombro, 5 articulación escapulohumeral, 5 articulación sacroilíaca, 9 articulación temporomandibular, 10 brazo, 12 cabeza, 15 cadera, 56 célula, 16 cintura, 17 cintura escapular, 18 cintura pectoral, 18 cintura pelviana, 19 codo, 23 columna vertebral, 22 craneal, 25 cráneo, 24 cuello, 21 dermatoma, 27 diencéfalo, 28 disco intervertebral, 29 encéfalo, 30 envejecimiento, 32 epitelio, 33 escápula, 34 espalda, 39 esqueleto, 36 esqueleto apendicular, 37 esqueleto axial, 38 extremidad inferior, 40 extremidad superior, 41 facial, 42 fibra, 43 fibra muscular, 44 fibroso –sa, 45 fisiología, 46 fuerza muscular, 47 glúteo –a, 48 hioides, 49 fuerza muscular, 47 glúteo –a, 48 hioides, 49 histología, 50 hombro, 35 homeostasis, 51 hueso, 66 inervación, 53 ingle, 31 inguinal, 52 ligamento, 54 manguito de los rotadores, 57 mano, 55 masticación, 58 médula espinal, 59 membrana, 60 miembro inferior, 40 miembro superior, 41 miómero, 61 miotomo, 61 movilización, 62 muñeca, 14 músculo, 63 muslo, 26 nervio craneal, 64 nervio espinal, 65 nuca, 20 omoplato, 34 omóplato, 34 óseo –a, 67 pared abdominal, 68 pelvis, 70 periné, 71 perineo, 71 pie, 72 piel, 69 pierna, 13 plexo, 73 plexo braquial, 74 plexo cervical, 75 plexo lumbar, 76 plexo nervioso, 77 plexo sacro, 78 radiocubital, 79 raquis, 22 regeneración, 80 sinovial, 81 sistema cardiovascular, 82 regeneración, 80 sinovial, 81 sistema cardiovascular, 82 sistema integumentario, 83 sistema linfático, 84 sistema nervioso, 85 sistema nervioso central, 86 sistema nervioso periférico, 87 SNC, 86 SNP, 87 tejido, 88 tejido conectivo, 89 tejido conjuntivo, 89 tejido epitelial, 33 tejido linfático, 90 tejido linfoide, 90 tejido muscular, 91 tejido muscular estriado, 92 tejido muscular liso, 93 tejido nervioso, 94 tejido óseo, 95 tisular, 96 tobillo, 100 torácico –ca, 97 tórax, 98 tronco del encéfalo, 99 tronco encefálico, 99 vascularización, 103 vaso linfático, 101 vaso sanguíneo, 102 vena, 104 vértebra, 105 vértebra cervical, 106 vértebra coccígea, 107 vértebra dorsal, 108 vértebra lumbar, 109 vértebra sacra, 110 vértebra torácica, 108 abdominal wall, 68 adenoid tissue, 90 aging, 32 anatomic, 2 anatomical, 2 anatomy, 1 ankle, 100 appendicular skeleton, 37 arm, 12 artery, 3 articulation, 4 axial skeleton, 38 back, 39 backbone, 22 blood vessel, 102 bone, 66 bone tissue, 95 brachial plexus, 74 brain stem, 99 brainstem, 99 cardiovascular system, 82 cell, 16 central nervous system, 86 cervical plexus, 75 cervical vertebra, 106 CNS, 86 coccygeal vertebra, 107 connective tissue, 89 cranial, 25 cranial nerve, 64 dermatome, 27 diencephalon, 28 dorsal vertebra, 108 elbow, 23 elbow joint, 7 encephalic trunk, 99 encephalon, 30 epithelial tissue, 33 epithelium, 33 facial, 42 fiber, 43 fibre, 43 fibrous, 45 foot, 72 forearm, 11 girdle, 17 glenohumeral joint, 5 gluteal, 48 girdle, 17 glenohumeral joint, 5 gluteal, 48 groin, 31 hand, 55 head, 15 hip, 56 hip joint, 8 histology, 50 homeostasis, 51 hyoid, 49 inguinal, 52 innervation, 53 integumentary system, 83 intervertebral disk, 29 joint, 4 joint of the hand, 6 leg, 13 ligament, 54 lower extremity, 40 lower limb, 40 lumbar plexus, 76 lumbar vertebra, 109 lymph vessel, 101 lymphatic system, 84 lymphatic vessel, 101 lymphoid tissue, 90 mastication, 58 membrane, 60 mobilization, 62 muscle, 63 muscle fiber, 44 muscle power, 47 muscle strength, 47 muscle tissue, 91 muscular tissue, 91 myomere, 61 myotome, 61 nape, 20 neck, 21 nerve plexus, 77 nervous system, 85 nervous tissue, 94 osseous, 67 osseous tissue, 95 pectoral girdle, 18 pelvic girdle, 19 pelvis, 70 pectoral girdle, 18 pelvic girdle, 19 pelvis, 70 perineum, 71 peripheral nervous system, 87 physiology, 46 plexus, 73 PNS, 87 radioulnar, 79 regeneration, 80 rotator cuff, 57 sacral plexus, 78 sacral vertebra, 110 sacroiliac joint, 9 scapula, 34 shoulder, 35 shoulder girdle, 18 shoulder joint, 5 skeleton, 36 skin, 69 skull, 24 smooth muscle tissue, 93 spinal cord, 59 spinal nerve, 65 spine, 22 striated muscle tissue, 92 synovial, 81 temporomandibular joint, 10 thigh, 26 thoracic, 97 thoracic vertebra, 108 thorax, 98 tissue, 88 tissular, 96 upper extremity, 41 upper limb, 41 vascularization, 103 vein, 104 vertebra, 105 vertebral column, 22 wrist, 14 Índex de termes castellans Terminologies Estudis d’Infermeria i Fisioteràpia Estudis de Psicologia Estructura i Funció del Cos Humà Universitàries Si no trobes el terme en aquest recull, telefona’ns 971 17 30 62 / 30 15 escriu-nos magdalena.ramon@uib.cat vine a veure’ns Son Lledó clica’ns http://slg.uib.cat/gabinets/gt Cap a l’Espai Europeu d’Ensenyament Superior (EEES) Índex de termes anglesos

Transcript of Terminologies Universitàries · anatomía,1 anatómico–ca,2 antebrazo,11 arteria,3...

Page 1: Terminologies Universitàries · anatomía,1 anatómico–ca,2 antebrazo,11 arteria,3 articulación,4 articulacióndelacadera,8 articulacióndelamano,6 articulacióndelcodo,7 articulacióndelhombro,5

anatomía, 1anatómico –ca, 2antebrazo, 11arteria, 3articulación, 4articulación de la cadera, 8articulación de la mano, 6articulación del codo, 7articulación del hombro, 5articulación escapulohumeral, 5articulación sacroilíaca, 9articulación temporomandibular, 10brazo, 12cabeza, 15cadera, 56célula, 16cintura, 17cintura escapular, 18cintura pectoral, 18cintura pelviana, 19codo, 23columna vertebral, 22craneal, 25cráneo, 24cuello, 21dermatoma, 27diencéfalo, 28disco intervertebral, 29encéfalo, 30envejecimiento, 32epitelio, 33escápula, 34espalda, 39esqueleto, 36esqueleto apendicular, 37esqueleto axial, 38extremidad inferior, 40extremidad superior, 41facial, 42fibra, 43fibra muscular, 44fibroso –sa, 45fisiología, 46fuerza muscular, 47glúteo –a, 48hioides, 49histología, 50hombro, 35homeostasis, 51hueso, 66inervación, 53ingle, 31inguinal, 52ligamento, 54manguito de los rotadores, 57mano, 55masticación, 58médula espinal, 59membrana, 60miembro inferior, 40miembro superior, 41miómero, 61miotomo, 61movilización, 62muñeca, 14músculo, 63muslo, 26nervio craneal, 64nervio espinal, 65nuca, 20omoplato, 34omóplato, 34óseo –a, 67pared abdominal, 68pelvis, 70periné, 71perineo, 71pie, 72piel, 69pierna, 13plexo, 73plexo braquial, 74plexo cervical, 75plexo lumbar, 76plexo nervioso, 77plexo sacro, 78radiocubital, 79raquis, 22regeneración, 80sinovial, 81sistema cardiovascular, 82sistema integumentario, 83sistema linfático, 84sistema nervioso, 85sistema nervioso central, 86sistema nervioso periférico,87SNC, 86SNP, 87tejido, 88tejido conectivo, 89tejido conjuntivo, 89tejido epitelial, 33tejido linfático, 90tejido linfoide, 90tejido muscular, 91tejido muscular estriado, 92tejido muscular liso, 93tejido nervioso, 94tejido óseo, 95tisular, 96tobillo, 100torácico –ca, 97tórax, 98tronco del encéfalo, 99tronco encefálico, 99vascularización, 103vaso linfático, 101vaso sanguíneo, 102vena, 104vértebra, 105vértebra cervical, 106vértebra coccígea, 107vértebra dorsal, 108vértebra lumbar, 109vértebra sacra, 110vértebra torácica, 108

fuerza muscular, 47glúteo –a, 48hioides, 49histología, 50hombro, 35homeostasis, 51hueso, 66inervación, 53ingle, 31inguinal, 52ligamento, 54manguito de los rotadores, 57mano, 55masticación, 58médula espinal, 59membrana, 60miembro inferior, 40miembro superior, 41miómero, 61miotomo, 61movilización, 62muñeca, 14músculo, 63muslo, 26nervio craneal, 64nervio espinal, 65nuca, 20omoplato, 34omóplato, 34óseo –a, 67pared abdominal, 68pelvis, 70periné, 71perineo, 71pie, 72piel, 69pierna, 13plexo, 73plexo braquial, 74plexo cervical, 75plexo lumbar, 76plexo nervioso, 77plexo sacro, 78radiocubital, 79raquis, 22regeneración, 80sinovial, 81sistema cardiovascular, 82sistema integumentario, 83sistema linfático, 84sistema nervioso, 85sistema nervioso central, 86sistema nervioso periférico,87SNC, 86SNP, 87tejido, 88tejido conectivo, 89tejido conjuntivo, 89tejido epitelial, 33tejido linfático, 90tejido linfoide, 90tejido muscular, 91tejido muscular estriado, 92tejido muscular liso, 93tejido nervioso, 94tejido óseo, 95tisular, 96tobillo, 100torácico –ca, 97tórax, 98tronco del encéfalo, 99tronco encefálico, 99vascularización, 103vaso linfático, 101vaso sanguíneo, 102vena, 104vértebra, 105vértebra cervical, 106vértebra coccígea, 107vértebra dorsal, 108vértebra lumbar, 109vértebra sacra, 110vértebra torácica, 108

regeneración, 80sinovial, 81sistema cardiovascular, 82sistema integumentario, 83sistema linfático, 84sistema nervioso, 85sistema nervioso central, 86sistema nervioso periférico, 87SNC, 86SNP, 87tejido, 88tejido conectivo, 89tejido conjuntivo, 89tejido epitelial, 33tejido linfático, 90tejido linfoide, 90tejido muscular, 91tejido muscular estriado, 92tejido muscular liso, 93tejido nervioso, 94tejido óseo, 95tisular, 96tobillo, 100torácico –ca, 97tórax, 98tronco del encéfalo, 99tronco encefálico, 99vascularización, 103vaso linfático, 101vaso sanguíneo, 102vena, 104vértebra, 105vértebra cervical, 106vértebra coccígea, 107vértebra dorsal, 108vértebra lumbar, 109vértebra sacra, 110vértebra torácica, 108

abdominal wall, 68adenoid tissue, 90aging, 32anatomic, 2anatomical, 2anatomy, 1ankle, 100appendicular skeleton, 37arm, 12artery, 3articulation, 4axial skeleton, 38back, 39backbone, 22blood vessel, 102bone, 66bone tissue, 95brachial plexus, 74brain stem, 99brainstem, 99cardiovascular system, 82cell, 16central nervous system, 86cervical plexus, 75cervical vertebra, 106CNS, 86coccygeal vertebra, 107connective tissue, 89cranial, 25cranial nerve, 64dermatome, 27diencephalon, 28dorsal vertebra, 108elbow, 23elbow joint, 7encephalic trunk, 99encephalon, 30epithelial tissue, 33epithelium, 33facial, 42fiber, 43fibre, 43fibrous, 45foot, 72forearm, 11girdle, 17glenohumeral joint, 5gluteal, 48groin, 31hand, 55head, 15hip, 56hip joint, 8histology, 50homeostasis, 51hyoid, 49inguinal, 52innervation, 53integumentary system, 83intervertebral disk, 29joint, 4joint of the hand, 6leg, 13ligament, 54lower extremity, 40lower limb, 40lumbar plexus, 76lumbar vertebra, 109lymph vessel, 101lymphatic system, 84lymphatic vessel, 101lymphoid tissue, 90mastication, 58membrane, 60mobilization, 62muscle, 63muscle fiber, 44muscle power, 47muscle strength, 47muscle tissue, 91muscular tissue, 91myomere, 61myotome, 61nape, 20neck, 21nerve plexus, 77nervous system, 85nervous tissue, 94osseous, 67osseous tissue, 95pectoral girdle, 18pelvic girdle, 19pelvis, 70perineum, 71peripheral nervous system, 87physiology, 46plexus, 73PNS, 87radioulnar, 79regeneration, 80rotator cuff, 57sacral plexus, 78sacral vertebra, 110sacroiliac joint, 9scapula, 34shoulder, 35shoulder girdle, 18shoulder joint, 5skeleton, 36skin, 69skull, 24smooth muscle tissue, 93spinal cord, 59spinal nerve, 65spine, 22striated muscle tissue, 92synovial, 81temporomandibular joint, 10thigh, 26thoracic, 97thoracic vertebra, 108thorax, 98tissue, 88tissular, 96upper extremity, 41upper limb, 41vascularization, 103vein, 104vertebra, 105vertebral column, 22wrist, 14

girdle, 17glenohumeral joint, 5gluteal, 48groin, 31hand, 55head, 15hip, 56hip joint, 8histology, 50homeostasis, 51hyoid, 49inguinal, 52innervation, 53integumentary system, 83intervertebral disk, 29joint, 4joint of the hand, 6leg, 13ligament, 54lower extremity, 40lower limb, 40lumbar plexus, 76lumbar vertebra, 109lymph vessel, 101lymphatic system, 84lymphatic vessel, 101lymphoid tissue, 90mastication, 58membrane, 60mobilization, 62muscle, 63muscle fiber, 44muscle power, 47muscle strength, 47muscle tissue, 91muscular tissue, 91myomere, 61myotome, 61nape, 20neck, 21nerve plexus, 77nervous system, 85nervous tissue, 94osseous, 67osseous tissue, 95pectoral girdle, 18pelvic girdle, 19pelvis, 70perineum, 71peripheral nervous system, 87physiology, 46plexus, 73PNS, 87radioulnar, 79regeneration, 80rotator cuff, 57sacral plexus, 78sacral vertebra, 110sacroiliac joint, 9scapula, 34shoulder, 35shoulder girdle, 18shoulder joint, 5skeleton, 36skin, 69skull, 24smooth muscle tissue, 93spinal cord, 59spinal nerve, 65spine, 22striated muscle tissue, 92synovial, 81temporomandibular joint, 10thigh, 26thoracic, 97thoracic vertebra, 108thorax, 98tissue, 88tissular, 96upper extremity, 41upper limb, 41vascularization, 103vein, 104vertebra, 105vertebral column, 22wrist, 14

pectoral girdle, 18pelvic girdle, 19pelvis, 70perineum, 71peripheral nervous

system, 87physiology, 46plexus, 73PNS, 87radioulnar, 79regeneration, 80rotator cuff, 57sacral plexus, 78sacral vertebra, 110sacroiliac joint, 9scapula, 34shoulder, 35shoulder girdle, 18shoulder joint, 5skeleton, 36skin, 69skull, 24smooth muscle

tissue, 93spinal cord, 59spinal nerve, 65spine, 22striated muscle

tissue, 92synovial, 81temporomandibular

joint, 10thigh, 26thoracic, 97thoracic vertebra, 108thorax, 98tissue, 88tissular, 96upper extremity, 41upper limb, 41vascularization, 103vein, 104vertebra, 105vertebral column, 22wrist, 14

Índex de termes castellans

Terminologies

Estudis d’Infermeriai Fisioteràpia

Estudis de PsicologiaEstructura i Funció

del Cos Humà

Universitàries

Si no trobes el terme en aquest recull, telefona’ns 971 17 30 62 / 30 15escriu-nos [email protected] a veure’ns Son Lledó

clica’ns http://slg.uib.cat/gabinets/gt

Cap a l’Espai Europeud’Ensenyament Superior (EEES)

Índex de termes anglesos

Page 2: Terminologies Universitàries · anatomía,1 anatómico–ca,2 antebrazo,11 arteria,3 articulación,4 articulacióndelacadera,8 articulacióndelamano,6 articulacióndelcodo,7 articulacióndelhombro,5

El Gabinet de Terminologia us presenta aquesta col·lecció de Terminologies Universitàries en format reduït per als estudiants. Contenen la terminologia bàsica d’assignatures de determinats estudis que s’imparteixen a la UIB. Es presenten en tres llengües: català, castellà i anglès. Els termes estan ordenats alfabèticament a partir del terme català, amb les equivalències en castellà i anglès al costat. Cada terme està numerat per poder facilitar-ne la cerca a partir dels índexs castellà i anglès. S’indica la categoria gramatical de tots els termes,els sinònims i les sigles, representats amb les abre-viacions següents:

m → substantiu masculíf → substantiu femenín → substantiuadj → adjectiusin. → sinònimsgl → sigla

Elaboració: M. Magdalena Ramon Andreu (coord.)Cristina Robles de Pedro Gabinet de Terminologia

Professor col·laborador:Dr. Pedro Montoya JiménezDepartament de Psicologia

© del text: les autores© de l’edició: Servei Lingüístic. Universitat de les Illes BalearsDL: PM 80-2012

CATALÀ CASTELLÀ ANGLÈS12

34

5

678910

1112131415161718

1920

2122

2324252627282930313233

34

35

3637

38

anatomia fanatòmic –a adj

artèria farticulació f

articulació de l’espatlla fsin. articulació escapulohumeral farticulació de la mà farticulació del colze farticulació del maluc farticulació sacroilíaca farticulació temporomandibular favantbraç mbraç mcama fcanell mcap mcèl·lula fcintura fcintura escapular fsin. cintura pectoral f cintura pelviana fclatell msin. nuca fcoll mcolumna vertebral fsin. raquis m

colze mcrani mcranial adj cuixa fdermàtom mdiencèfal mdisc intervertebral mencèfal mengonal menvelliment mepiteli mteixit epitelial mescàpula fsin. omòplat m

espatla fsin. espatlla fesquelet mesquelet apendicular mesquelet axial m

CATALÀ CASTELLÀ ANGLÈS383940

41

4243

44454647

48495051525354555657

58596061

62636465666768697071

72737475767778798081

82

esquelet axial mesquena fextremitat inferior fsin. membre inferior mextremitat superior fsin. membre superior mfacial adjfibra f

fibra muscular ffibrós –osa adj fisiologia fforça muscular f

gluti glútia adjhioide mhistologia fhomeòstasi finguinal adjinnervació flligament mmà fmaluc mmanegot delsrotatoris mmasticació fmedul·la espinal fmembrana fmiòmer msin. miòtom mmobilització fmúscul mnervi cranial mnervi espinal mos mossi òssia adjparet abdominal fpell fpelvis fperineu m

peu mplexe mplexe braquial mplexe cervical mplexe lumbar mplexe nerviós mplexe sacre mradiocubital adjregeneració fsinovial adj

sistema cardiovascular m

CATALÀ CASTELLÀ ANGLÈSsistemacardiovascular msistemaintegumentari msistema limfàtic msistema nerviós msistema nervióscentral msgl SNC msistema nerviósperifèric msgl SNP mteixit mteixit conjuntiu msin. teixit connectiu mteixit limfàtic msin. teixit limfoide mteixit muscular m

teixit muscularestriat mteixit muscular llis mteixit nerviós mteixit ossi m

tissular adjtoràcic –a adjtòrax mtronc de l’encèfal msin. tronc encefàlic m

turmell mvas limfàtic m

vas sanguini mvascularització fvena fvèrtebra fvèrtebra cervical fvèrtebra coccigeal fvèrtebra dorsal fsin. vèrtebra toràcica fvèrtebra lumbar fvèrtebra sacra f

82

83

848586

87

8889

90

91

92

93

9495

96979899

100101

102103104105106107108

109110

Alumnes col·laboradors:Joana M. Díaz SanchoAntoni Huertas FullanaGrete Kolflaath StohlbinMargalida Llull PasqualAina Sureda VilarAna F. Vila León

anatomía fanatómico –ca adj

arteria farticulación f

articulación del hombro farticulación escapulohumeral farticulación de la mano farticulación del codo farticulación de la cadera farticulación sacroilíaca farticulación temporomandibular fantebrazo m brazo mpierna fmuñeca fcabeza fcélula fcintura fcintura escapular fcintura pectoral fcintura pelviana fnuca f

cuello mcolumna vertebral fraquis m

codo mcráneo mcraneal adjmuslo mdermatoma mdiencéfalo mdisco intervertebral mencéfalo mingle fenvejecimiento mepitelio mtejido epitelial mescápula fomoplato momóplato mhombro m

esqueleto mesqueletoapendicular mesqueleto axial m

anatomy nanatomic adjanatomical adjartery narticulation njoint nglenohumeral joint nshoulder joint n

joint of the hand nelbow joint nhip joint nsacroiliac joint ntemporomandibularjoint nforearm narm nleg nwrist nhead ncell ngirdle npectoral girdle nshoulder girdle npelvic girdle nnape n

neck nbackbone nspine nvertebral column nelbow nskull ncranial adjthigh ndermatome ndiencephalon nintervertebral disk nencephalon ngroin naging n epithelial tissue nepithelium nscapula n

shoulder n

skeleton nappendicularskeleton n

esqueleto axial mespalda fextremidad inferior fmiembro inferior mextremidad superior fmiembro superior mfacial adjfibra f

fibra muscular ffibroso –sa adjfisiología ffuerza muscular f

glúteo –a adjhioides mhistología fhomeostasis finguinal adjinervación fligamento mmano fcadera fmanguito de los rotadores mmasticación fmédula espinal fmembrana fmiómero mmiotomo mmovilización fmúsculo mnervio craneal mnervio espinal mhueso móseo –a adjpared abdominal fpiel fpelvis fperiné mperineo mpie mplexo mplexo braquial mplexo cervical mplexo lumbar mplexo nervioso mplexo sacro mradiocubital adjregeneración fsinovial adj

axial skeleton nback nlower extremity nlower limb nupper extremity nupper limb nfacial adjfiber nfibre nmuscle fiber nfibrous adjphysiology nmuscle power nmuscle strength ngluteal adjhyoid nhistology nhomeostasis ninguinal adj innervation nligament n hand n hip nrotator cuff n

mastication n spinal cord nmembrane nmyomere nmyotome nmobilization nmuscle ncranial nerve nspinal nerve nbone nosseous adjabdominal wall n skin npelvis nperineum n

foot nplexus nbrachial plexus ncervical plexus nlumbar plexus nnerve plexus nsacral plexus nradioulnar adjregeneration nsynovial adj

cardiovascular system nintegumentary system nlymphatic system nnervous system ncentral nervous system nCNS nperipheral nervous system nPNS ntissue nconnective tissue n

adenoid tissue nlymphoid tissue nmuscle tissue nmuscular tissue nstriated muscle tissue n

smooth muscle tissue n

nervous tissue nbone tissue nosseous tissue ntissular adjthoracic adjthorax nbrain stem nbrainstem nencephalic trunk nankle nlymph vessel nlymphatic vessel nblood vessel nvascularization nvein nvertebra ncervical vertebra ncoccygeal vertebra ndorsal vertebra nthoracic vertebra nlumbar vertebra nsacral vertebra n

sistema cardiovascular msistema integumentario msistema linfático msistema nervioso msistema nervioso central mSNC msistema nervioso periférico mSNP mtejido mtejido conectivo mtejido conjuntivo mtejido linfático mtejido linfoide mtejido muscular m

tejido muscular estriado mtejido muscular liso mtejido nervioso mtejido óseo m

tisular adjtorácico –ca adjtórax mtronco del encéfalo mtronco encefálico m

tobillo mvaso linfático m

vaso sanguíneo mvascularización fvena fvértebra fvértebra cervical fvértebra coccígea fvértebra dorsal fvértebra torácica fvértebra lumbar fvértebra sacra f