Unidade 1: O saber filosófico
Transcript of Unidade 1: O saber filosófico
Polo camiño da Filosofía
Qué significa Filosofía?
Cál é a orixe da Filosofía?
As etapas históricas da
Filosofía
Cáles son os problemas que
aborda a filosofía?
As ramas da Filosofía
En que consiste filosofar?
É o mesmo filosofar que
pensar?
Cál é a diferencia entre
opinar e filosofar?
Cal a diferencia entre Ciencia e
filosofía?
Qué son as cuestións
filosóficas?
Que é Filosofía?
Palabra de orixe grego.O primeiro en usar a
palabra foi Pitágoras.Relaciónase cos
sophois.Ensina a pensar
correctamente.Está presente en todos
os aspectos da vida humana
Concepto de Filosofía: etimoloxía
FilosofíaPhilo
Sophía
Amor
Saber
”Amor ao saber ou á sabedoría“
Filósofoo Non é o que sabe, senon
o que busca saber.o É o que se esforza por
saber.o É o que contempla a
realidade e se asombra. o Non se ensina, se
aprende a filosofar.o Es algo que os seres
humanos facemos de forma natural.
o Require un método.Ortega y Gasset
É un pensamento que cuestiona:
• Os seus fundamentos e supostos• A experiencia da que parte• A súa metodoloxía• O seu contexto• O seu punto de vista• Os propósitos que ten• As consecuencias que produce• Os conceptos que usa
Posta en dúbida Revisión e discusión
Concepto de Filosofía: é un pensamento crítico
As cuestións Filosóficas
AS CUESTIÓNS FILÓSOFÍCAS SON:
1. Radicais, van á raíz do noso coñecemento, en calquera aspecto.
2. Parten da incapacidade para comprender algúns aspectos da realidade que resultan imprescindibles para dar sentido á nosa vida ou as nosas actividades, incluídas as actividades cognoscitivas (a ciencia, o arte, a política...).
3. Poden dirixirse a calquera coñecementos ou acción do ser humano.
4. Son preguntas abertas, dan por suposto que non hai unha única resposta válida e que as resposta que atopemos van ser sempre subxectivas.
5. As resposta a estas preguntas dan como resultado unha multiplicidade de miradas sobre o mesmo tema que enriquece o noso coñecemento e comprensión do mesmo.
Implican ao Coñecemento crítico:• Intenta cuestionar para garantir a
resposta• Aborda tódolos puntos de vista
posibles• Aplica criterios para medir os
razoamentos
As cuestións filósoficas
Son radicais: • Buscan a raíz, o fundamento• Cuestionan paradigmas e prexuízos• Van máis aló da costume
Implican ao pensamento creativo:• Non buscan unha única resposta• Precisan de varias perspectivas• Buscan novos marcos de referencia
Son análiticas:• Requiren un método rigoroso• Precisan dunha división en partes
Coñecemento
Intelecto
Vulgar
Científico
Filosófico
Mítico Relixioso
Sentidos
Sentidos-Razón
Razón - introspección
Fe
Pred.
Exp.
Desc.Técnico Sentidos-Razón - aplicación
causa --- efectocondicións
Tipos de coñecemento
O COÑECEMENTO RIGOROSO
Coñecemento universal (válido para todos os seres humanos) Coñecemento obxectivo (xustificado e sometido acomprobación).
PENSAMENTO CRÍTICO
CIENCIA FILOSOFÍA
¿Cómo é o mundo? Que cousas son valiosas?
MAPAS FINS
Ciencias Naturais Ciencias Sociais
Ciencias Formais
Ciencias particulares e Filosofía
Filosofía
Saber cultural
AS IDADES DA Filosofía
ANTIGUIDADE
MEDIEVO
MODERNIDADE
ÉPOCA CONTEMPORÁNEA
IdadeAntigua
IdadeMedia
IdadeModerna
IdadeContemp.
Continuidade
Originalidad
Problema
Filósofos da HISTORIA
5OOaC. a 476 d.C. 1492 a 1789 1789 a …..
ANTIGUIDADE MODERNIDADE ÉPOCA CONTEMPORÁNEA
Antiguidade clásica
GRECIA E ROMA IDADEMEDIA
-500 a.C. a 476d.C 476 a 1492
RENACEMENTO BARROCO ILUSTRACIÓN S.XIX-XX s. XX-XXI
1492 a …. 1789 a 1945s. XVII Ata 1789 1945 a …
Reforma protestante 1517 Revolución francesa
Revolución industrial
2ª Guerra mundial
MEDIEVO
476DC. a 1492.
autores
Heráclito, Pitágoras, Platón e Aristóteles...
s. Agostiño de Hipona, S. Tomé de Aquino
Descartes, Hobbes, Locke e Hume, Kant
Hegel, Marx, Nietzsche, Sartre Marcuse...
Racionalidade teórica:O estudio do coñecemento
Gnoseoloxía (teoría do coñecemento)Epistemoloxía (teoría da ciencia)Lóxica (teoría do razoamento e a linguaxe)
O estudio da realidadeOntoloxía (comprensión dos entes)Metafísica (estudio do ser universal)
Racionalidade prácticaA praxe humana
Antropoloxía Filosófica (a definición do home)Ética (a determinación das regras da conducta)Estética (o estudio da experiencia da beleza)
División de la Filosofía
OS PROBLEMAS DA FILOSOFÍA
Qué é o Ser
Qué podo coñecer?
Qué debo facer?
Metafísica
Gnoseoloxía
Ética
Cómo funciona a mente?Cáles son os seus límites?Cal é o mellor método de coñecemento?Cómo é un razoamente válido?
Qué é ser humano?
Qué é o mundo? Cál es a súa orixe?Existe Deus? Qué a morte?
Antropoloxía filosóficaQué nos distingue de animais e máquinas? ¿somos libres?
De ónde xurde o valor? En qué consiste ser bó? É bo ser bo?
Formas de filosofar
• Establecer teorías filósoficas• A investigación de datosOrixinais:
• Tarefa hermenéutica (situar os datos nun contexto)
• Investigación histórica (especial ou xeral)
• Comunicación de teorías filósoficas
De recreación
Establecer teorías filósoficas• Sistematizar un problema • Ofrecer unha solución ao problema por medio de xuízos• Fundamentar os xuízos por medio do razóamento, as
fontes e a experiencia• Establecer un diálogo dialéctico con outras doutrinas ou
teorías.
Exemplo:
Problema: É posible o
coñecemento a priori
Presentar a tese ou hipótese
Fundamentar: razoar e xustificar
a tese
Refutar as teorías contrarias
Sistematizar a teoría nun
tratado
Investigación de datos• O problema a investigar está determinado polo interese e
o entorno do investigador. • Se busca na experiencia propia, na realidade ou nunha
teoría filosófica a resposta. • Depende do acceso correcto ás fontes. • É unha investigación interdisciplinar porque acode a datos
de diferentes disciplinas sobre a realidade que analiza: linguaxe, ciencia, tecnoloxía…
Exemplo: Problema: temos
coñecementos innatos?
Busca de datos: na filosofía (Kant, Hume…) e
na Neurobioloxía
Exemplificación: na experiencia e nas fontes
Tarefa hermeneutica• Interpretar os datos para captar de forma válida o seu
significado. • Ubicar os datos e ao seu autor no seu contexto histórico
(circunstancias e intencións) • Explicar o nivel particular do seu pensamento. • O resultado é un comentario ou unha monografía. (tesis)
Exemplo:
Problema: significado de a priori na obra de Kant
Valoración: comparación de interpretaciones y
significados
Comparación e análise: dos textos do autor
Investigación histórica• Presentar as influencias da realidade sobre o pensamento. • Revisar a diversidade de teorías para expoñer con amplitude
un problema. • Facer a revisión histórica dunha tese, o seus pros e contras. • Busca dunha verdade perenne baixo as diversas expresión
históricas.
Exemplo:
Problema: Orixe da diferencia entre
esencia e existencia
Revisión e análise nas obras históricas
Aplicación de conceptos fora do contexto orixinal
Estado actual da cuestión
Comunicación filosófica
• Expoñer as obras e teorías filosóficas explicando o seu significado
• Adaptar unha obra ou teoría ás expresións propias da época actual
• Mostrar as aplicacións e vixencia dunha teoría filosóficaExemplo:
Revisar o significado dos conceptos e a súa
traducción
Revisar a redacción e o significado explicando
as transformacións realizadas
Anotar a edición orixinal para facilitar a
súa lectura
Actualizar a edición facendo aplicacións á
realidade.
As características da investigación filosófica
Non pretende chegar a unha conclusión definitiva, senón a tentativas provisionais de solución.
Emprega a lóxica e o razoamento para acadar un pensamento claro e rigoroso.
Se ofrecen razón que apoian o que se afirma
Tenta aclarar os termos, reducir a vaguidade e a ambigüidade.
Trata de ámbitos da experiencia que provocan perplexidade e que nos afectan.
Esixe unha indagación sobre problemas correntes mais ampla do normal.
Busca os presupostos e ilumina os aspectos problemáticos de conclusións xa aceptadas.
Acepta as anécdotas, pero só como exemplos dun concepto mais amplo.
Pon a proba os exemplos usando contraexemplos.
As diferentes achegas relaciónanse entre si.
Póñense de manifesto os presupostos dos que se parte e tentan probarse.
Se formulan hipóteses e explóranse as consecuencias.
Busca a verdade.