ZELULA AMAK

Zer dira?• Zelula amak izaki

batean propioak diren beste edozein zelula mota ekoitzi ditzaketen eta ugaltzeko ahalmen mugagabea duten zelulak dira.

Historia• 1850: zelula batzuk beste zelula

batzuk

• 1900: zelula batzuk odol zelulak

ZELULA AMAK80. hamarkadan: saguen zelulak banatuz, zelula amak lortu (pluripotenteak)

Nola lortu?http://www.iesizpisuabelmonte.es/Departa/BIO/flash/celulasmadre.swf

Motak

• Zelula ama totipotenteak: hazi daitezkeen eta organismo oso bat eratu dezaketen zelula amak dira (enbrioia eta bere inguruko mintzak ere).

• Zelula ama pluripotenteak: organismo oso baten edozein zelula motak ekoiztu ditzaketenak, baina ez enbrioiaren garapenerako behar diren mintzak.

• Zelula ama multipotenteak: bakarrik bere ataleko zelula motak ekoiztu ditzaketenak, odol zelulak adibidez.

• Zelula ama unipotenteak: bakarrik zelula mota bat ekoiztu dezaketenak.

Lau zelula ama mota existitzen dira zelula desberdinak sortzeko duten ahalmenaren arabera:

Zelula amak desberdintzen doazen neurrian beste zelula batzuk sortzeko gaitasuna (plastizitatea) galtzen dute

Zelula ama pluripotenteek bi prozesutan parte hartu:

In vivo In vitro

Zelula ama enbrionarioak

Haien ezaugarri nagusia pluripotentzialitatea da: giza gorputzeko ia zelula

mota guztietan ezberdindu daitezke.

Zelula ama helduak

Multipotenteak dira hauek: helduen zelulak berriztatzeaz arduratzen dira, organoak

etengabe birsortzeko eta lesioak konpontzeko.

Zelula ama induzituak

Zelula ama helduak birus bat erabiliz genetikoki modifikatu eta desberdintzean

atzera eraman daitezke pluripotentzial (enbrionarioen modukoak) bihurtu arte.

Bakoitzaren abantailak eta desabantailak ahozko azalpenetik ikasi behar dira.

ZELULA AMA MOTAK JATORRIAREN ARABERA

ErabilerakGaur egungo ikerkuntzan, klonazio eta injenieritza genetikoaren oinarria dira eta horregatik oso garrantzitsua da hauek oso ondo ezagutzea eta hauekin ikerkuntza garatu, zenbait endekapenezko gaixotasunen sendabidea izan daitezke eta: alzheimer, diabetes, parkinson…

Gaur egunhttp://www.neoteo.com/primer-implante-de-celulas-madre-en-un-14324

http://www.elpais.com/articulo/salud/Creado/corazon/bioartificial/celulas/madre/elpepusocsal/20080115elpepisal_5/Tes

http://www.youtube.com/watch?v=nGeqySWPl-U&feature=fvst

http://www.cmrb.eu/es_news/view.php?ID=199&CATEGORY2=64