Post on 13-Jul-2022
www. mondragon.edu/memoriaMGEP
14/15 IKASTURTEKOMEMORIA
AIPAMEN HISTORIKO LABURRA
URTEKO TXOSTENA
TXOSTEN AKADEMIKOA
· INSTITUTU POLITEKNIKOA
· INGENIARITZA
· ETENGABEKO PRESTAKUNTZA
· IKERKETA ETA TRANSFERENTZIA
· ARGITALPENAK
KUDEAKETA TXOSTENA ETA ZERBITZUAK
· DATU ESANGURATSUAK
· ORGANO SOZIALAK ETA ZUZENDARITZAKOAK
· ZERBITZU OROKORRAK ETA ZEHARKAKOAK
· BITERI IKASTETXE NAGUSIA
· ESKOLAZ KANPOKO JARDUERAK
ENPRESA ETA ERAKUNDE LAGUNTZAILEAK
· BAZKIDE LAGUNTZAILEAK
· ERAKUNDE PUBLIKO LAGUNTZAILEAK
5
9
15
51
63
1
2
3
4
5
14/15 IKASTURTEKOMEMORIA
AIPAMEN HISTORIKO
LABURRA
1
MondraGon UnibErtsitatEko Goi Eskola
Politeknikoak (GEP) 1943an ekin zion bere
ibilbideari, arrasateko kooperatiba esperientzia
sortu zuen aita Jose M. arizmendiarrietak
bultzatuta. Harrezkero etengabe hazi da
eta, gainera, enpresa esperientzia berritzaile
ugariren sorrera bultzatu du.
Eskolaren historiaren mugarri garrantzitsu bat izan zen
bere bost ingeniari teknikok Arrasateko mugimendu
kooperatiboaren lehen industri kooperatiba sortu
zutenekoa: ULGOR, S. Coop.
ALECOPen sorrera aipatzea ere merezi du, 1966an,
enpresa kooperatibo industrial moduan, ikasleei
ikasketak eta lana uztartzea ahalbidetzen dielarik.
Beste maila batean, 1972. urtearen ezaugarri nagusia
nazioartekotzeari emandako bultzada izan zen,
atzerriko unibertsitateekin lehen trukeak egiten hasi
baitziren. Halaber, 1986az geroztik, Eskolak nazioarteko
Prestakuntza, Ikerketa eta Garapen proiektu ugaritan
parte hartzen du aktiboki.
1974an IKERLAN Ikerketa Zentroa sortu zen; gaur egun
ia 200 ikertzaile ditu eta Espainiako abangoardiako
zentro teknologikoetakoa da.
1983an Gizabidea Irakaskuntza Fundazio Pribatua
aintzatetsi zen, Jose M. Arizmendiarrietaren hil ondoko
lana, eta Eskolaren eraikinak horren babespera igaro ziren.
Eskolaren partaidetza aktiboak, halaber, beste ekimen
sozioenpresarial batzuk sorrarazi ditu hiru hamarkada
[ 5 ]
hauetan zehar, esaterako, DIARA, Industria Diseinuko
enpresa aitzindaria, 1985ean sortua, eta baita hainbat
hezkuntza zentro ere. Oraintsuago, 1996an, CEI
SAIOLAN enpresa eratu zen, sektore aurreratuetako
enpresa berrien inkubagailua, nahiz eta jarduera hori
fruitua ematen ari zen 1984tik aurrera.
1995ean, kalitatearen ISO ER353/ 1/95 ziurtagiria jaso
zuen, eta espainiar estatuko lehen unibertsitate zentroa
eta Europako lehenengoetakoa izan zen hori lortzen.
1997an MONDRAGON UNIBERTSITATEA sortu zela
aipatu behar da, Debagoieneko beste bi unibertsitate
zentrorekin batera: ETEO S. Coop., Oñatin, eta
Irakasle Eskola S. Coop., Eskoriatzan, gaur egungo
ENPRESAGINTZA eta HUHEZI, hurrenez hurren.
2002an, Goierri Fundazioarekin lankidetzan Ordiziako
campusa jarri zen martxan.
2003 zilarrezko Q ziurtagiria lortu zuen, EUSKALITek
egindako kanpo ebaluazioan 400 puntu baino gehiago
eskuratu eta gero.
Nabarmendu behar da Eskola, 2008an, ingeniaritzako
ikasketak Europako Goi Hezkuntza Eremu berrira
egokitu zuen lehen euskal unibertsitatea izan zela.
2010eko irailean Elektronika eta Sistema txertatuen
Ikerketa eta Berrikuntza Teknologikoko Zentroa
inauguratu zen, Garaia Berrikuntza Gunean, non
elektronika, informatika eta telekomunikazioen
arloetako ikerketa eta prestakuntza integratzen baitira.
2013ko irailean, Orona Ideorekin aliantzan,
Donostialdeko campus berria abiarazi zuen, Orona
Fundazioaren eraikinean.
2014ko uztailean, berriz, AUDIT ziurtagiria lortu zuen,
UNIBASQek eta ANECAk egindako ebaluazioaren
ondoren.
2014-2015ean Jose Maria Arizmendiarrietaren
jaiotzaren 100. urteurrena ospatu genuen.
GOI ESKOLA POLITEKNIKOAREN OSAERA
MONDRAGON UNIBERTSITATEko Goi Eskola
Politeknikoko titular juridikoa Mondragon Goi Eskola
Politeknikoa da (MGEP), hau da, hiru kide motak
kopuru berean osatutako kooperatiba misto bat.
– Lan bazkideak.
– Bazkide erabiltzaileak. (Ikasleak).
– Bazkide laguntzaileak. (Enpresak eta administrazioa).
[ 6 ]
Bai Batzarra –erabakitzeko organo gorena da–, bai
Kontseilu Errektorea –jarduera ildoak markatzen ditu–,
zati berdinetan osatzen dituzte hiru bazkide mota
horiek. Egitura horrek ikasleek eta enpresek zentroaren
kudeaketan parte hartzea ahalbidetzen du.
Kontuan hartuta GEPen misio nagusia industri ingurune
batean bereziki izaera profesionala duten profilak
prestatzea izan dela, formula juridiko kooperatibo
mistoa funtsezkoa izan da etengabe bilakatzeko eta
kanpoko exijentzietara egokitzeko; formula horri
esker, enpresa mundua integratzea lortzen da eta, guri
dagokigunez, batez ere mundu kooperatiboa.
Halaber, ALECOP ereduaren bitartez (ikasketak-
lana), gure ikasleek txandakako prestakuntza egiteko
benetako aukera izatea funtsezko balio erantsia da gure
garapen osoan zehar. Eta berdin gertatzen da gradu
amaierako eta masterreko lanak zuzenean enpresetan
egiteari dagokionez, edo GEPen bertan, enpresekin
kontratupean egiten diren I+GT proiektuetan.
Halaber, aipagarria da GEPeko langileen estatus
soziolaborala industri kooperatiba bateko profesional
baten parekoa dela. Zehazki, lan egutegia, ordutegia,
ordainsaria, langileen promozioa eta horrelako alderdiak
parekoak dira.
AIPAMEN HISTORIKO LABURRA
[ 7 ]
URTEKO TXOSTENA
2
2014-2015 ikasturtearen urteko memoria
honen helburua da gure bazkideak informatzea
eta gizarteari oro har gure Eskolaren proiektua,
hau da, MondraGon UnibErtsitatEko Goi
Mailako Eskola Politeknikoarena, ezagutaraztea.
bertan GEPen bilakaera azaltzen duten daturik
esanguratsuenak jaso ditugu, eta ekitaldian jazo
diren gertaera garrantzitsuenak kualitatiboki
baloratu ditugu.
GEPen jarduerak edo negozioak bere Misioa garatzera
zuzentzen dira etengabe, alegia, gizartea eraldatzera,
pertsonen prestakuntza integralaren bitartez eta
arlo zientifiko-teknologikoan ezagutza sortuz eta
gizarteratuz; baita bere bezeroen gogobetetzea
hobetzera ere, hau da, oro har gizartearen, eta
zehazki ikasle, enpresa eta instituzioen gogobetetzea
hobetzera.
Prestakuntza arautuko jarduerei dagokienez
(zuzeneko bezeroak dira Ingeniaritzako ikasleak,
Gradu, Master eta Doktoretza mailetan, eta goi
Mailako prestakuntza Zikloetako ikasleak), 2014-
2015 ikasturtea aurreko ikasturtean hezkuntza
eskaintzan hasitako berrikuntza finkatzeko urtea izan
da. Horrenbestez, finkatu egin ditugu Biomedikako,
Industria Ekoteknologietako eta Energiako hiru gradu
berriak, azken biak Orona Ideoko campus berrian
kokatuta, baita Industria Mekatronika tituluko bi maila
ere, eskaintza partzialeko formatuan, profesionalak
birkualifikatzeko beharrei erantzuteko, batez ere
birkokatzeko prozesuan dauden kooperatibetako
bazkideei zuzenduta.
Ikerketa eta transferentzia eta arautu gabeko
prestakuntzako jarduerei dagokienez (prestakuntza
[ 9 ]
etengabea), eta kontuan harturik horien bezero
nagusiak enpresak eta instituzioak direla, 2014-
2015 ikasturteak aldaketa nabarmena ekarri du
2008an hasitako krisiaren inguruko joeran. Balorazio
triunfalistak egiteko asmorik gabe, eta betiere
zuhur jokatuz, susperraldi argia hautematen da,
bai instituzioetan bai enpresetan, egiten dituzten
apustuetan ikerketa bultzatzeko, ezagutza sortzeko,
balioa sortzeko produktu, prozesu eta zerbitzuetan,
eta beren teknikariak eta profesionalak prestatzeko.
Joera aldaketa horrek baldintza hobeak ematen
dizkio GEPi bere Misioa garatu ahal izateko Ikerketa,
Transferentzia eta Etengabeko Prestakuntzako
jardueretan, eta, ondorioz, gure inguruneko enpresen
posizio lehiakorra hobetu ahal izateko.
Termino kuantitatiboetan, GEP %0,5 hazi da aurreko
ikasturtearekin alderatuta. Gure jarduera aintzat
hartu da 2014-2015 ikasturtean argitaratutako
erreferentziazko hiru inkestetan. Horrenbestez,
MONDRAGON UNIBERTSITATEA, bere osotasunean,
ikerketa aplikatuari dagokionez, Espainiako
unibertsitate onentzat jo dute CRUEk urtero egiten
duen inkestaren azken hiru edizioetan. Halaber,
Valentziako Ikerketa Ekonomikoen Institutuak BBVA
Fundazioarekin lankidetzan egiten duen Ranking-
ISSUE rankingean (Espainiako Unibertsitate Sistemaren
Adierazle Sintetikoak), MONDRAGON UNIBERTSITATEA
nabarmendu egiten da, bai Irakaskuntzari dagokionez,
bai Berrikuntza eta Garapen Teknologikoari dagokionez
(eskala estatalean hirugarren postuan dago bi
arloetan). Azkenik, Europar Batzordeak gidatzen duen
U-Multirank inkestan, zeinak Europako unibertsitateak
sailkatzen dituen, MONDRAGON UNIBERTSITATEA
espainiarren artean nabarmentzen da bai gehien
aipatzen diren argitalpen zientifikoen arloan, bai
ezagutzaren transferentziako eta etengabeko
prestakuntzako jardueretan.
Kooperatibismoaren kontzeptua hausnartu,
berrikusi eta birdefinitzen ari garen honetan,
eta Jose Maria Arizmendiarrietaren jaiotzaren
mendeurrenarekin bat eginda, GEPek berretsi
egiten du bere konpromisoa hark sustatu eta
defenditutako printzipio eta balioekin, oraindik ere
guztiz indarrean daudelakoan. Eredu kooperatiboak
aukera ematen du uztartzeko pertsonen garapena,
gizarte bidezkoago eta orekatuago batean, eta
enpresa ikuspegi zorrotz bat, zeinak bere jardueren
garapenean eraginkortasunik handiena bilatzen
duen; horrek guztiak, GEPi dagokionez, esan nahi
du konpromisoa hartzen dugula gure Misioarekin,
gazteak zein helduak prestatzeko eta hezteko, eta
gure enpresak babesteko eta laguntzeko, beren
maila lehiakorra etengabe eta modu iraunkorrean
hobetu dezaten.
[ 10 ]
Halaber, 2014-2015 ikasturte honetan nabarmendu
nahi dugu Eusko Jaurlaritzak emandako babesa,
zailtasun guztien gainetik, batez ere Hezkuntza,
Hizkuntza Politika eta Kultura Sailak kudeatutako
Unibertsitate Planaren bitartez, eta baita ere
Ekonomiaren Garapen eta Lehiakortasunerako eta
Enplegu eta Gizarte Politiketarako Sailen bitartez.
Gipuzkoako Foru Aldundiko Berrikuntza, Landa
Garapen eta Turismo Departamentuaren laguntza
ere oso garrantzitsua izan da. Eta, azkenik, Gobernu
Zentraleko Ekonomia eta Lehiakortasun Ministerioa
aipatu behar da. Erakunde horien guztien deialdi
lehiakorrek sustatu eta ahalbidetzen dute ezagutzak
eta teknologiak garatzea eta transmititzea
gure enpresak mundu mailan lehiatu ahal izan
daitezen, bizitza osoan zeharreko ikaskuntzaren
bitartez profil teknikoko profesionalen ezagutzak
eta gaitasunak berritzen laguntzea, eta, azkenik,
ikasketa tekniko eta ingeniaritzetako ikasleak
hobeto prestatzea, ikasketak amaitzen dituztenean
integratzen diren enpresetan aldaketaren motorra
izateko konpetentzietan prestatzeko eta garatzeko,
eta gero eta balio erantsi handiagoko jardueretara
eramateko.
2014-2015 ikasturtean landutako mugarri garrantzitsu
bat izan da beharrezko irakaskuntza espazioak,
departamentuak eta laborategiak egokitzea,
Elektronika, Informatika eta Telekomunikazioetako
jarduera guztia Garaia Berrikuntza Guneko 11.
eraikinera eramateko eta Hezigune gisa finkatzeko.
Halaber, 2014-2015 ikasturte honetan obrak egin
dira Iturripeko campusean, Biomedikako titulazioan
eta espezialitate horri lotutako ikerketan gero eta
gehiago sortzen ari diren beharretarako espazioak
egokitzeko. Horrek guztiak ahalegin handia ekarri du
inbertsioetan, 2,3 milioi euro, eta fondo propioekin
finantzatu dugu.
Gure erronka da gure enpresekin eta profesionalen
prestakuntzarekin konprometituta dagoen
unibertsitate eredua mantentzea, eta horren isla
Etengabeko Prestakuntzaren jarduera da. 2014-
2015 ikasturtean egindako 300 ikastaro baino
gehiagotan 3.000 profesionalek parte hartu dute
gutxi gorabehera, eta gero eta enpresa gehiagok
eskatzen digute neurrira diseinatutako prestakuntza
ematea, garapen profesionalerako plan bat barne,
metodoak eta erremintak aplikatzeko laguntzarekin
batera.
Euskal Herriko industriaren garapenarekin dugun
konpromiso estrategikoari eusten diogu, gure
ahalmenak eta estrategiak bertako enpresen
beharrekin lerratuta, beraien lehiakortasuna hobetzen
laguntzeko helburuarekin. Jarduteko palanka nagusia
URTEKO TXOSTENA
[ 11 ]
gure Lankidetza bidezko Ikerketa eta Transferentzia
ereduaren garapena da, eta hori gauzatzeko epe
luzerako akordioak formalizatzen dira enpresa
handi, ertain eta txikiekin, traktoreak izan ala ez,
betiere beren hazkundearen estrategia ikerketa
eta garapen teknologikoaren aldeko apustu argian
oinarritzen dutelarik. Gaur egun, GEPek Ikerketa
Transferentzia Programak indarrean ditu enpresa
hauekin: Orona, ITP, Fagor Arrasate, Ingeteam,
Mondragon Korporazioko Osagai, Automozio eta
Ingeniaritzako dibisioak, CAF, Matrici, Ampo, MSI,
Ormazabal, Batz, Ederlan, Ekide, Ulma Embedded,
Goizper eta Shuton, besteak beste. Goi Eskola
Politeknikoak enpresari ematen dion balioaren froga
nagusia da 2014-2015 ikasturtean ikerketa horren
%60 enpresek finantzatu zutela.
Pentsatu litekeenaz bestela, enpresen interesekiko
orientazioa bateragarria da bikaintasun
zientifikoarekin. 2014-2015 ikasturte honetan 14
tesi defendatu dira, eta gaur egun 112 tesi daude
martxan, horietatik %65 enpresek finantzatuta
guztiz. 2014-2015 ikasturteko ekoizpen zientifikoari
dagokionez, 38 artikulu argitaratu dira Journal
Citation Report (JCR) zerrendan agertzen diren
argitalpenetan; horietatik %53 lehen kuartilean
eta beste %24 bigarren kuartileko argitalpenetan,
duten kalitate handiaren erakusgarri. Bereziki
esanguratsua izan da Europako deialdietan lortutako
arrakasta, guztira 11 ikerketa proiektu berri onartu
eta finantzatu baitira 2014-2015 ikasturtean zehar,
Horizon2020 Programaren barruan.
2014-2015 ekitaldiko sarrerak, guztira, 27.708 mila
euroko zifrara iritsi dira, hau da, %0,5eko hazkundea
izan da aurreko ekitaldiarekin alderatuta.
IPDK fondoa hornitu eta ekarpenetarako interesen
ordainketa egin eta gero, legezko soberakina
243.000 eurokoa izan da.
Ekitaldian zehar egindako inbertsio arruntak 1.289
mila eurokoak izan dira, aurreko ekitaldiko zifra
baino %55 gehiago, eta batez ere MONDRAGON
Korporazioaren KHSFtik eta Eusko Jaurlaritzatik
etorritako diru laguntzen bitartez finantzatu dira.
Garaiako 11. eraikina handitzeko eta ekipatzeko
egindako inbertsio bereziak 2.531 mila eurokoak
izan dira.
2015-08-31n zegoen Egoeraren Balantzeari
dagokionez, 59.260 mila euroko zifrara iritsi da, eta
%3ko hazkundea da aurreko ekitaldiarekiko. Bertan
kaudimen eta independentzia ratioak nabarmendu
daitezke.
[ 12 ]
Jarduera horiek guztiak ezin izango ziren garatu
ilusioz, errespetuz eta erantzukizunez Mondragon
Goi Eskola Politeknikoaren hezkuntza proiektua
bultzatzen dugun 435 pertsonen inplikazio eta
konpromisorik gabe. Lan hezitzailea, libre izango
den eta etorkizunarekin konprometituta dagoen
gizarte baten garapenera bideratua.
URTEKO TXOSTENA
[ 13 ]
TXOSTEN AKADEMIKOA
3
eman diren titulazio guztiak LOEko (Hezkuntzako Lege
Organikoa) zikloetakoak dira, eta LOGSE zikloak erabat
amortizatu dira.
Bestalde, MONDRAGON Taldearekin eta Eusko
Jaurlaritzako Lanbide Heziketa eta Etengabeko
prestakuntzako Sailburuordetzarekin lankidetzan,
Industria Mekatronikako titulazioko bi ikastaro jarri
dira martxan (bata goizez eta bestea arratsaldez),
eskaintza partzialeko formatuan (ikasketak eta lana
uztartuz), batez ere Fagor Etxetresnetako eta oro
har MONDRAGON Taldearen inguruneko bazkideak
trebatzeko beharrei erantzuteko. Lehen ikasturte
honetan 36 ikasle matrikulatu dira.
Prestakuntzaren funtsezko elementuetako bat Lantokiko
Prestakuntza da (LP), batez ere enpresarekin harreman
zuzena izatea ahalbidetzen duelako, bai ikasleentzat
bai praktiken tutoreentzat. 87 ikaslek egin dituzte
aipatutako praktika horiek, eta enpresa hartzaileak
47 izan dira. Halaber, HETELekin lankidetzan (Gizarte
Ekimeneko Lanbide Heziketako Ikastetxeen Elkartea),
5 ikaslek atzerriko enpresetan egin dituzte praktikak,
ERASMUS+ programaren bitartez hainbat herrialdetan,
hala nola Txekiar Errepublikan eta Polonian.
INSTITUTU POLITEKNIKOA
JARDUERA AKADEMIKOAREN GARAPENA
Lanbide Heziketak MGEPen jarduera akademikoaren
atal garrantzitsua izaten jarraitzen du. Goi mailako
Prestakuntza Zikloko sei titulazio eman dira, inguruan
dugun industri sektorearekin harremanik zuzenena
duten lau familia profesionaletakoak, hau da: Fabrikazio
Mekanikoa, Elektrizitatea eta Elektronika, Informatika
eta Komunikazioa, eta Instalazioa eta Mantentze Lanak.
- Industria Mekatronikako Goi Mailako Teknikaria.
- Fabrikazio Mekanikoko Diseinuko Goi Mailako
Teknikaria.
- Fabrikazio Mekanikoko Ekoizpenaren Programazioko
Goi Mailako Teknikaria.
- Sareko Sistema Informatikoen Administrazioko Goi
Mailako Teknikaria.
- Industria Automatizazio eta Robotikako Goi Mailako
Teknikaria.
- Sistema Elektroniko eta Automatizatuetako Goi
Mailako Teknikaria.
Goi mailako Prestakuntza Zikloko 14 taldeetan 225
ikasle prestatu dira. Ikasturte akademiko honetan,
[ 15 ]
Bestalde, gure ikasleak hiru lehiaketatara aurkeztu
dira:
- Robotikako FTC lehiaketa, FIRSTek antolatua:
hainbat titulaziotako ikasle eta irakasle talde batek
Eindhovenen (Herbehereak) izandako Europako
txapelketan parte hartu du, eta hor Danobat
Group, Mondragon Assembly, Fagor Automation
eta MONDRAGON Taldearen laguntza funtsezkoa
izan da.
- Siemensek antolatutako 2015eko SCE - Industry
Automation txapelketan, finalistak izan ziren gure
ikasleak.
- Lanbide Heziketan Eraginkortasun Energetikoaren
4. Lehiaketa, Schneider Electricek antolatua.
Bestalde, ikasketak-lana txandakatzeko formatuari
dagokionez, (Eusko Jaurlaritzak uztarketarako
sustatzen duen txandakatze dualerako prestakuntza
programa), ikasturte honetan 5 ikaslek lortu dute
titulazioa eta beste 14 lehen ikasturtea amaitutakoan
hasi dira programan.
Gure ikasleen gogobetetze maila nabarmentzekoa da,
bai MGEPen egindako atal akademikoari dagokionez
(batez ere taldeko praktika eta proiektuak) bai
Lantokiko Prestakuntzari dagokionez, eta adierazle
horiek giltzarriak dira gure jardueran.
BERRIKUNTZA IRAKASKUNTZA-IKASKUNTZA
PROZESUAN
2014-2015 ikasturtean, ikaskuntza prozesuak
birdiseinatzeko bideari loturik jarraitu dugu,
ikaskuntzaren inguruko emaitzak lortzea oinarri.
Jakintza horiek, berez, ikasleek lan inguruneetan
parte hartzeko lortu beharko dituzten konpetentzia
profesionalen osagai izango dira. Ildo horretan, gure
irakasle bi ikaskuntzako metodologia aktiboetan
prestatu dira ETHAZI proiektuaren inguruan eta
Tknikak bultzatuta (Lanbide Heziketarako Berrikuntza
Zentroa).
Titulazio bakoitzaren helburuen birdiseinuak eta
egokitzapenak hezkuntza eredu berria garatzeko
oinarriak ezarri ditu, metodologia aktiboetan
aurrera eginez eta etengabeko ebaluazioan
beste urrats bat eginez. Praktiketan oinarritutako
ikaskuntza martxan jartzearen ondorioz, hau
da, egiten jakitearen bidea martxan jartzearen
ondorioz, irakaskuntza-ikaskuntza prozesua osatzen
duten elementuak eraldatu egiten dira. Ikaskuntza
praktikoaren eta eginez ikastearen bidez (Learning
by doing) ikaslea bihurtzen da protagonista. Hori
dela eta, eredu berrian ikasleen zein irakasleen rola
aldatu egiten da.
[ 16 ]
Ikasleak bere proiektuak egiten dituen teknikari baten
rola jokatzen du, esperimentatu egiten du eta etorkizun
hurbilean lan munduan aurre egin beharreko egoerak
eraikitzen ditu. Horretarako, arazo edo behar bati
erantzuteko zer egin eta nola egin proposatzen du.
BERRIKUNTZA TEKNOLOGIKOA ETA INBERTSIOAK
Bilakaera teknologiko garrantzitsuaren ondorioz, eta
bereziki Goi mailako Prestakuntza Zikloetako titulazioei
lotutako teknologiei dagokienez, gure laborategiak eta
instalazioak berritzeko eta egokitzeko ahalegin handia
egin behar da inbertsioetan. Hori guztia egiteko, hainbat
baliabide erabili da: MONDRAGONeko KHSF fondoa
(Kooperatiben arteko Heziketa eta Sustapenerako
Fondoa), eta Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza, Hizkuntza
Politika eta Kulturako Sailak ekipamendurako ematen
dituen diru laguntzak, zehazkiago, Lanbide Heziketako
Zuzendaritzatik datozenak. Inbertsio horiek Mekanika,
Elektronika, Informatika eta Fabrikazio arloetan gauzatu
dira batez ere.
Horrez gain, bitarteko horiek eraginkortasunez
erabiltzeko, proiektu teknologikoak garatzen dira, hala
nola prototipoak, maketak, eskuliburuak… zeregin
akademikoan lagungarriak direnak bai ikasleentzat
bai irakasleentzat, tailer eta laborategietako praktikak
egiteko eta berrikuntza proiektuak lantzeko. Ikasturte
honetarako berrikuntza proiektuak hauek dira:
- Mikrofabrikazioa, HETELekin lankidetzan, BETEKU
proiektuan.
- Automobilgintzan, demo-car elektrikoen garapena
eta propultsio alternatiboko motor berrien
berrikuntza elektrikoa.
- Atzeranzko ingeniaritza teknologiak, diseinu,
fabrikazio eta industria pieza unitarioen egiaztapen
teknologiak, eta produktu sanitario pertsonalizatuen
arlokoak.
- Automobilgintza eta aeronautikarako altzairuzko
txapa ultraerresistentea manipulatzeko tresnen
diseinua.
Azken hiru proiektuak Tknikak gidatzen ditu, Lanbide
Heziketako beste ikastetxe batzuekin lankidetzan.
EKINTZAILETZA
Ikasturtean zehar ekintzailetzarako lantaldearekin
jarraitu da, kultura ekintzaileari buruz motibatzeko
jarduerak eta lanak egiteko helburuarekin. Gainera,
TKNIKAren Urrasbat programaren barruan egonik,
arlo hori esperientzien trukearen bitartez bultzatu ahal
izan da.
TXOSTEN AKADEMIKOA
[ 17 ]
Hona hemen egin diren jarduerak:
- Ekintzaileari buruz sentsibilizatzeko hitzaldiak.
- Ekintzailearen eguna, ekintzailetzari buruzko motibazio
jarduerekin, hainbat gonbidaturen hitzaldiekin batera.
- Garapen profesionalerako prestakuntza osagarria
bilatzea.
- Gaur egungo lan ingurune zailean lan aukerak bilatzea.
- Nork bere negozio ideia sortu eta abiarazi ahal izateko
trebakuntza.
2014-2015 ikasturtean Goi mailako Prestakuntza
Zikloetako titulazio guztiek “IKASEMPRESA” proiektuan
parte hartu dute. Proiektua, berez, esperientzia praktiko
batean oinarritutako tresna pedagogikoa da (enpresa
proiektu bat garatzen da), eta kanpoko eragileekin
interakzioan jardunez lantzen da. Proiektuaren jardueren
artean dago otsailean “EKINTZAILEAREN AZOKAN”
parte hartzea. Programan parte hartzen duten zentro
guztiak biltzen dira jarduera horretan. Proiektuarekin
lortu nahi diren helburuak honako hauek dira:
- Ekintzailetzaren konpetentziaren garapena
sustatzea.
- Ikasleei aukerak ematea tokiko ingurunean dauden
instituzioak, erakundeak eta enpresak ezagutzeko
eta harremanetan jartzeko.
- Enpresaren munduari buruzko uste okerrak argitzea.
Bestalde, Sareko Sistema Informatikoen Administrazioko
bigarren mailako hiru ikaslek (emakume bat eta bi
gizonezko) enpresa proiektu propio baten informatikaren
inguruko bideragarritasun azterketa egin dute Tknikaren
Urrats bat programaren barruan.
HARREMANAK
Itunpeko ikastetxea garen aldetik, Eusko Jaurlaritzako
Lanbide Heziketa eta Etengabeko Prestakuntzako
Sailburuordetzarekin ditugun harremanez gain,
Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Lanbidek sustatutako
hainbat programatan ere parte hartzen dugu.
Harremanak ditugu eskualdeko zein eskualdetik kanpoko
zentro eta elkarteekin. Besteak beste, HETELen parte
hartzen dugula azpimarra daiteke, Euskal Autonomia
Erkidegoko eskualde askotan presentzia duen Gizarte
Ekimeneko Lanbide Heziketako Ikastetxeen Elkarteko
ikastetxe elkartu bat garenez gero.
[ 18 ]
INGENIARITZA
2014-2015 ikasturtean Graduko 9 titulazio eskaini dira,
Masterreko 5 titulazio, eta Doktoretzako titulazio bat, guztiak
ala guztiak Europako Goi mailako Hezkuntza Eremura
egokituak (EGHE). Hona hemen eskaini diren titulazioak:
- Ingeniaritza Mekanikoko Gradua.
- Industria Diseinu eta Produktu Garapeneko Ingeniaritza
Gradua.
- Industria Antolaketako Ingeniaritza Gradua.
- Industria Elektronikako Ingeniaritza Gradua.
- Informatika Ingeniaritzako Gradua.
- Telekomunikazio Sistemen Ingeniaritzako Gradua.
- Energiaren Ingeniaritza Gradua.
- Industria Prozesuetako Ekoteknologien Ingeniaritzako
Gradua.
- Biomedikuntzako Ingeniaritza Gradua.
- Enpresa Berrikuntza eta Proiektuen Zuzendaritzako
Unibertsitate Masterra.
- Produktuen eta Elkartutako Zerbitzuen Diseinu
Estrategikoko Unibertsitate Masterra.
- Industria Ingeniaritzako Unibertsitate Masterra.
- Energia eta Potentziako Elektronikako Unibertsitate
Masterra.
- Sistema Txertatuetako Unibertsitate Masterra.
- Mekanika eta Energia Elektrikoko Ingeniaritzako
Doktoretza.
ANECArekin (Kalitate eta Ziurtapenaren Ebaluazio
Agentzia Nazionala) eta UNIBASQekin (Euskal
Unibertsitate Sistemaren Kalitatea Ebaluatzeko eta
Ziurtatzeko Agentzia) lankidetzan, Enpresa Berrikuntza
eta Proiektuen Zuzendaritzako Unibertsitate Masterrak
aldeko ebaluazioa izan du ACREDITA programan.
JARDUERA AKADEMIKOA
2014-2015 ikasturtean, planifikatutako jarduera
akademikoak egin dira, eta kudeaketa planean
aurreikusitakoa bete da.
Gazte prestatuak sustatzeko egiten dugun lanaren
barruan, 1.696 ikaslek burutu dute Ingeniaritzako
jarduera akademikoa Goi Eskola Politeknikoan.
Ikuspegi kualitatibotik begiratuz gero, aipatzekoak dira
Graduan zein Masterrean oro har lortu diren emaitza
akademiko onak, baita ikasleak PBL metodologiarekin
eta proiektuen garapenarekin gogobeteta agertu
izana ere. Metodologia aktibo horiek banaka zein
taldeka ikasteko prozesuan funtsezko konpetentzia
profesionalak lantzea ahalbidetzen dute.
TXOSTEN AKADEMIKOA
[ 19 ]
HEZKUNTZA EREDUA
Gure ezaugarri nagusia da prestakuntza praktikoa
eta enpresaren mundutik hurbila eskaintzea, gero
eta internazionalagoa den esparru batean. Erronka
horretan aurrera egiteko, gure eredu pedagogiko
propioa eta berezia jorratzen eta ezartzen jarraitzen
dugu, ardatz nagusi hauen inguruan:
- Irakaskuntza-ikaskuntza prozesuan metodologia
aktiboak sakonki erabiltzea.
- Konpetentzien eta ikaskuntza emaitzen garapenean
eta lorpenean oinarritutako eredua, ikasgaietan
oinarritutako ereduaren kaltean.
- Ikaslearen ebaluazio etengabea eta globala,
konpetentziak ebaluatzeko funtsezko tresna gisa.
- Ikasketak-lana txandakatzea, enpresan praktikak
garatzearekin batera.
- Ikasketak eta karrera amaierako proiektuak
nazioartekotzea.
- Prestakuntza hirueleduna.
- Irakasleen eta ikasleen rolaren aldaketa.
IKASKUNTZAKO METODOLOGIAK
EGHEren ikuspegiaren arabera, ikaskuntzaren oinarria
izan behar da ikasleak konpetentziak (teknikoak eta
zeharkakoak) bereganatzea, ezagutzak bereganatzean
oinarritutako ikaskuntzaren ordez.
Paradigma berri horrek aldaketa sakona eskatzen du
irakaskuntza eta ikaskuntza prozesua planifikatzeari
dagokionez, erdigunean ikasleek lortu beharko
dituzten konpetentziak egongo baitira, eta ikasgaiak
konpetentzia horiek garatzeko eta bereganatzeko
tresna izango baitira.
Printzipio teorikoen erabilgarritasuna ezagutzeko eta
konpetentzia teknikoak garatzeko, ikastaroko ikasgaien
multzoan honelaxe banatzen da irakaskuntzaren
metodologia:
- Eskola teorikoa, eskola magistralak ikasgelan.
- Ikasgelako ariketak. Problemak indibidualki edo talde
txikietan ebaztea (ikaskuntza kooperatiboa).
- Praktikak ordenagailu geletan. Lan tresna gisa
hartutako software batekin programatutako jarduera
praktikoak.
- Praktikak laborategietan. Saiakuntzak, neurketak
eta abar egiteko ekipamendua edo makineria erabili
behar denean.
[ 20 ]
- Kasuei buruzko lanak edota azterketak. Memoria bat
egin eta ikasgelan aurkeztu behar da.
- Proiektu partekatuak egitea, PBL izeneko proiektuak.
Seihileko bakoitzean lan bat egiten da, ezagutzak
nahiz konpetentzia teknikoen eta zeharkakoen
aplikazio praktikoa landuz.
- POPBL arazoetan oinarritutako ikaskuntza (Problem
Oriented Project Based Learning), Graduan. Arazo
bat planteatzen da eta parte hartzaileek proiektu
baten bitartez eman behar diote irtenbidea.
KONPETENTZIEN GARAPENA ETA EBALUAZIOA
Ikaskuntza, konpetentziak hartzera bideratu denez
gero, ebaluazio sistema nahitaez egokitu behar izan
da. Hala, ebaluazio sisteman honako hauek hartzen
dira kontuan:
- Etengabeko ebaluazioa: azterketa idatziak/ahozkoak,
probak, lanak, proiektuak eta abar seihilekoan zehar
egin eta ebaluatzen dira, eta seihilekoan egindako
prestakuntzako jarduera guztiak hartzen dira
kontuan ebaluaziorako mugarri bakar baten ordez,
esaterako, seihilekoaren amaierako azterketaren
ordez.
- Feedback edo atzeraelikadura: Elementu giltzarria
da ikaskuntzan. Ikasleak, seihilekoan zehar eta
une desberdinetan, ebaluazio eta orientazio
indibidualizatuak jasotzen ditu irakasleen eskutik.
- Errekuperazioa: gainditu gabeko jardueren
errekuperazioa seihilekoan bertan integratzen da
eta, ondorioz, iraileko deialdi berezia desagertu
egiten da.
- Ebaluazio globala: ebaluazioa irakasleen taldeak
seihilekoan/ikasturtean zehar izandako errendimendu
orokorraren balorazio bateratuan oinarritzen da,
ikasturteko konpetentziak lortu diren begiratuta.
ELEANIZTASUNA
Lehen ikasturteetan ingeles teknikoa sartzen da
ikasgaien artean; ikasturte bakoitzean, bai memoria
teknikoaren idazketan bai proiektuak aurkeztu eta
defendatzean, ingelesezko ahozko zein idatzizko
komunikazioa zeharkako konpetentzia moduan sartzen
da, eta hainbat ikasgai tekniko ere ingelesez ematen
dira graduko ikasturteetan.
Ikasturte honetan, gradu mailako kredituen %10,83
ingeles hutsean eman dira, hau da, aurreko
ikasturtearen paretsu. Masterretan, berriz, portzentaje
hori %30,17koa izan da; beraz, gorakada handia izan
da aurreko ikasturtearekiko. Kasu guztietan emaitza
akademiko onak lortu dira.
TXOSTEN AKADEMIKOA
[ 21 ]
IKASKETAK-LANA TARTEKATZEA
Eskolako ikasle kopuru handi batek tartekatu egiten ditu
ikasketak eta lana, bai Eskolaren beraren instalazioetan,
departamentuetako edo ikerketa laborategietako
laguntzaile moduan, bai Alecop, S.Coop.en bitartez
beste kooperatiba batzuetan.
2014-2015 ikasturtean, guztira ingeniaritzako 240
ikaslek uztartu dituzte ikasketak eta lana.
KARRERA AMAIERAKO PROIEKTUAK
Karrera Amaierako Proiektuen arloan, helburu nagusia
izan da enpresen aldetik kalitatezko eskaerak lortzea,
ikaslearen profil profesionalari egokituak, ongi definitutako
helburuekin eta proiektuaren iraupenari egokitutako
dimentsioarekin, eta ahalik eta maila teknologikorik
handienarekin, beharrak asebetetzeko.
Datu esanguratsu gisa, esan behar da 2014-2015
ikasturtean guztira 376 ikaslek egin dutela karrera
amaierako proiektua. ERASMUS + mugikortasun
programaren bidez, aldebiko mugikortasun hitzarmenen
bidez eta unibertsitate/enpresa hitzarmenen bidez, Gradu
Amaierako eta Masterreko 41 lan egin dira, batez ere
Europako herrialdeetan, baina baita Europako erkidegoz
kanpoko herrialdeetan ere, hala nola Etiopian, Brasilen eta
Mexikon.
DOKTORETZA
2014-2015 ikasturtean, prestakuntzan jarduera bizia
egon da hirugarren zikloan. Emaitza hauxe izan da:
ikasturtean 112 ikasle egon dira doktoregai gisa
matrikulatuta, eta 14 tesi irakurri dira; horietatik 6k
Europako Doktore Aipamena lortu dute.
[ 22 ]
Hona hemen ikasturtean irakurri diren doktore tesiak:
Ingeniaritzako Doktoretza Programa
> AIZPURU LARRAñAGA, IOSU
Energy efficiency improvement of Li-ion battery
packs via balancing techniques.
> AIZPURUA UNANUE, JOSE IGNACIO
Análisis de la influencia del fluido y de las condiciones
de movimiento en la respuesta de los amortiguadores
magnetorreológicos.
> KORTABARRIA LEZETA, AITOR
Mekanizatzean sorturiko hondar tentsioen eraginaren
azterketa, elementu finituen modeloen bidez.
> LARRAñAGA SERNA, MIREN
Determinación de las propiedades de transporte en
mezclas multicomponentes.
> LASA ERLE, GANIx
Eyeface: Nueva herramienta de evaluación de ideas
conceptuales para productos y servicios basados en
la experiencia de usuarioptual.
> LOPEZ JAUREGUI, ARKAITZ
Predicción de vida a fatiga de uniones soldadas
considerando el valor de las tensiones residuales.
> MADARIAGA ZABALA, AITOR
Surface Integrity and Isothermal Low Cycle Fatigue
of turned Inconel 718 workpieces.
> MARKUERKIAGA ARRITOLA, LEIRE
An empirical-institutional analysis of factors affecting
the Entrepreneurial University.
> MAZUELA LARRAñAGA, MIKEL
Análisis y desarrollo de una novedosa topología de
convertidor multinivel para aplicaciones de media
tensión y alta potencia.
> MILICUA URCELAy, ARITZ
Estrategias de control de un compensador paralelo
de reactiva en redes con tensiones desequilibradas.
> MURGUZUR IBARGUREN, AITOR
Dynamic Variability Support in Context-aware
Workflow-based Systems.
> SAN ANDRES SANZ, UNAI
Thermal Optimization of Permanent Magnet
Synchronous Machines.
> VERTIZ NAVARRO, GORKA
Gestión térmica de sistemas de almacenamiento de
energía basados en baterías Litio-ion.
> ZABALA RODRIGUEZ, HARITZ
Influencia de la velocidad de impacto en la
delaminación generada por impactos transversales
de baja velocidad en tejidos carbono-epoxi.
Dependencia del comportamiento interlaminar
del composite a la velocidad de propagación de
grieta.
TXOSTEN AKADEMIKOA
[ 23 ]
NAZIOARTEKO HARREMANAK
2014-2015 ikasturtean Nazioarteko Harremanetan
egindako lanak aurreko ikasturtean hasitako jarduerei
ematen die jarraipena, baina atzerriko mugikortasunari
lotutakoak ez ezik, horrelako esperientziarik ez duten
ikasleak internazionalizatzea ere azpimarratuz, hau
da, “Etxean internazionalizatzearen” kontzeptua
azpimarratuz. Hauek izan dira ekintza konkretuak:
– Graduko eta Masterreko ikasleen herenak gutxi
gorabehera bere prestakuntza aldian gutxienez
seihileko bateko nazioarteko esperientzia bat izan
dezan sustatzea.
– “Etxeko internazionalizazioa” bultzatzea, incoming
ikasleak unibertsitate jardueran eta bizitzan txertatuz
eta, ahal dela, Graduko titulazio bakoitzean seihileko
oso bat ingeles hutsean emanez.
– Atzerriko ikasleen trukea kudeatzea, truke horrek
GEPen tamainarekin bat etorriko den dimentsioa har
dezan, campusa internazionalizatzen laguntzeko eta
jarduera sostengarria izan dadin.
– “Horizon 2020” europar estrategiaren barruan,
atzerriko unibertsitateekin lankidetza hitzarmenak
berritzea eta aktibatzea. Zehazki, beste erakunde
batzuekin sareetan eta aliantza estrategikoetan
parte hartzea, zenbait kasutan titulazio bateratuak
ere eman ahal izateko.
– GEPek inguruneko enpresak nazioartekotzeko
prozesuetan parte hartzea, bai langile kualifikatuen
harrobi bat osatzeko lan eginez bai atzerriko
erakundeekin eta enpresekin ekintza bateratuak
eginez.
– Europako Proiektuak koordinatzen eta horietan
parte hartzen jarraitzea, esaterako, gaur egungo
Erasmus Mundus LAMENITEC (Latinoamerikarekin)
eta INTERWEAVE (Asiarekin) proiektuetan. “Horizon
2020” esparru programa berriko programetan
parte hartzea behar-beharrezkoa da MGEPen
ikusgaitasuna handitzeko.
Ondoren, 2014-2015 ikasturtean ekintza horietako
batzuk orain arte nola gauzatu diren adierazten da
modu kuantitatiboan:
a. GEPeko ikasleen mugikortasuna gauzatzera
zuzendutako ekintzak.
– Indarrean dauden diploma bikoitzen jarraipena eta
sustapena:
. INSA Toulouse (Frantzia): Industria Ingeniaritzako
Masterra eta Sistema Txertatuetako Masterra.
. ENSEEIHT Toulouse (Frantzia): Energia eta
Potentzia Elektronikako Masterra eta Sistema
Txertatuetako Masterra.
[ 24 ]
. ECN Nantes (Frantzia): Industria Ingeniaritzako
Masterra.
. University Skövde (Suedia): Sistema Txertatuetako
Masterra / Weba.
– Egonaldi akademikoen kudeaketa (Graduko 4. maila,
Masterreko 2. maila eta Doktoretza Programa).
2014-2015 ikasturtean irtetea eskatu duten 170
pertsonen artean, 135 aukeratu dira, espediente
akademikoa eta atzerriko hizkuntza maila kontuan
harturik, programa hauetan mugikortasun ekintzak
lantzeko:
. Ikasketen mugikortasuna: 93
. Proiektuen mugikortasuna: 41
. Doktoretzaren mugikortasuna: 10
Gure ikasleek honako herrialde hauetan egin dituzte
ikasketa egonaldiak: Txekiar Errepublika, Italia,
Finlandia, Alemania, Frantzia, Suitza, Herbehereak,
Mexiko, Turkia, Suedia, Malasia, Eslovakia eta
Polonian.
Gradu amaierako edo master lanak, berriz, honako
herrialde hauetan egin dira: Suedia, Txekiar
Errepublika, Frantzia, Alemania, Belgika, Suitza,
Italia, Polonia, Erresuma Batua, Grezia, Danimarka,
Etiopia, Austria, Portugal, Brasil eta Mexikon.
b. Etxeko internazionalizazioa hobetzera bideratutako
ekintzak.
– Atzerriko eta estatuko beste leku batzuetako 106
ikaslek ikasi dute GEPen, ERASMUS+, ERASMUS
MUNDUS eta SICUE programen barruan, eta
unibertsitateen arteko hitzarmenen bidez. Bisitatu
gaituzten ikasleen jatorrizko herrialdeak hauek dira:
Frantzia, Finlandia, Turkia, India, Bhutan, Nepal,
Mexiko, Kolonbia, Salvador, Guatemala, Honduras,
Nikaragua, Polonia, Eslovakia, Grezia, Italia.
– Ongietorria egiteko eta integraziorako jarduerak
antolatu dira, Buddies sistemaren bitartez.
c. Enpresak eta gizartea internazionalizatzen laguntzera
zuzendutako ekintzak.
− Euskal enpresak internazionalizatzeko prozesuan
parte hartzeari dagokionez, 6 ikaslek egin dute
Gradu Amaierako Lana edo Masterra euskal enpresek
atzerrian dituzten ezarpenetan: Txekiar Errepublikan
(4) eta Alemanian (2).
TXOSTEN AKADEMIKOA
[ 25 ]
ETENGABEKO PRESTAKUNTZA
GEPek goi mailako prestakuntza programen aukera
zabala eskaintzen du, modu pertsonalizatu, malgu
eta integralean. Hor sartzen dira masterrak, ikastaro
adituak, ikastaro aurreratuak,espezializazio ikastaroak
eta in company prestakuntza.
2014-2015 ikasturtean 2.643 profesionalek parte
hartu dute egindako 340 prestakuntza programetan,
eta guztira 10.104 prestakuntza ordu eman dira.
Gero eta enpresa gehiago hurbiltzen dira neurrira
emandako prestakuntza bat egiteko helburuarekin,
garapen profesionalerako plan batekin konbinatuta eta
metodo eta tresnak aplikatzeko laguntzarekin. Ikasturte
honetan 365 enpresak jarri dute konfiantza gugan. 119
irakaslek lagundu diete profesional horiei ikaskuntza
prozesuan barrena, eta gogobetetzearen batez besteko
nota 8,21 izan da.
2014-2015 ikasturtean, Lanbidek argitaratutako
deialdien barruan, bi ikastaro eman ziren
profesionaltasunaren ziurtagiriei lotuta. Guztira
620 prestakuntza ordu Txirbil Harroketa bidezko
Mekanizazioari eta Pieza polimeriko eta aleazio
arinezko moldeen fabrikazioari buruzko ikastaroetan.
Gainera, Hobetuzen deialdien bitartez, 10 ikastaro
eman ziren, guztira 542 prestakuntza ordurekin.
Enplegurako lanbide heziketako bi programa horietan,
128 profesionalek parte hartu zuten guztira.
2015eko martxoan Eragiketen Zuzendaritzako Master
Executivearen hirugarren edizioa amaitu zen. Guztira
enpresa desberdinetako 10 profesionalek parte hartu
zuten prestakuntza programa horretan. Edizio honetan,
Manufacturing 4.0 delakoaz mintzatu zen Michel
Baudinen kolaborazioa aipatu behar da.
2014-2015 ikasturtean, Mantentze Lanen Kudeaketa
Ikastaro Aurreratuaren edizio berri bat hasi zen.
Kalitatearen eremuan, Esperimentuen Diseinurako
DOE programa bat garatu zen, eta Etengabeko
Hobekuntzako Programen Lean-Six Sigma Ikastaro
Aurreratua, Black Belt mailan. Ekoizpeneko
ingeniaritzaren alorrean, Industria Kudeaketako
hainbat Programa Aurreratu egin ziren, bai gure
eskaintza irekian bai hainbat enpresarentzat neurrira
egindako ikastaroetan. Unibertsitateko hainbat
irakaslek Demand Driven Planner ziurtagiria lortu eta
gero, jardunaldi desberdinak antolatu dira metodologia
hori enpresetara eramateko. Ziurtagiri horren helburua
da gure adituek profesionalak prestatu ahal izatea
Materialen Kudeaketarako metodo berritzaile baten
inguruan; emaitza nagusiak hauek dira: stock mailak
errotik murriztea eta zerbitzu maila hobetzea, eta
metodo hori enpresetan ezartzeko laguntza eskaintzea.
[ 26 ]
Gero eta enpresa gehiagok eskatzen dute prestakuntza
praktikoa eta ezagutzak hobeto hartzeko laguntza.
GEPen iritziz, proiektuen zuzendaritza funtsezko
konpetentzi bat da gure enpresen garapenerako,
aldaketa eta berrikuntza proiektuen barruan ezinbesteko
atala baita. 2014-2015 ikasturtean, PMP ziurtagiria
lortzeko programaren beste edizio bat eman da Bilbon.
Dagoeneko 140 profesionalek baino gehiagok lortu
dute ziurtagiria, eta Euskadiko PMPko ziurtagirien
%85,3k gurekin egin dute euren formazioa. Ikasturte
honetan ikastaro aurreratuaren eta aditu ikastaroaren
beste edizio bat egin da, gai bereziak lantzeko 5
jardunaldiz gainera.
Hala, Innobasquerekin lankidetzan, bere bazkide diren
enpresekin eta herrialdean erreferente diren eta jada
Proiektuen Zuzendaritzaren alde apustu sendoa egin
duten enpresa batzuetako profesionalekin elkarlanean,
Project Managementeko Profesionalen Komunitate bat
sortzea erabaki da (Basque Project Management). Bertan,
Project Managementi eta Project Managerri buruzko
informazioa eta ezagutzak eskuratu eta partekatu ahal
izango dira, ikuspegi global eta internazional batetik
abiatuz, non Project Managementen alorrean kezkak
eta esperientzia duten pertsonak eta profesionalak
izango diren protagonista.
Komunitate hau Project Managementen alorreko euskal
profesionalen topalekua izatea espero da, bere bitartez
gai horren inguruko berritasunak, iritziak, gogoetak eta
jarduerak partekatzeko. Horrez gain, egitasmoaren bi
bultzatzaileen nahia da dibulgaziorako beste hainbat
jarduera dinamizatzea, esaterako, foroak eta topaketak,
parte hartzaileek profesionalki garatzeko aukera izan
dezaten.
Ingeniaritza Mekanikoaren jakintza arloan, 25 ikastaro
ireki baino gehiago eman dira Industria Diseinuaren
eta Produktu Garapenaren gaietan, Materialetan,
Fabrikazio Prozesuetan, Mantentze Lanetan, etab.
Gero eta enpresa gehiagok jotzen dute gugana euren
beharrak aztertzeko eta neurrira egindako ikastaroak
diseinatzeko, orientazio praktiko eta aplikatu baten
bidez euren arazoei irtenbideak emateko. 2015-
2016 ikasturtean 12 in company ikastaro egin dira
planteamendu horrekin. AICrekin batera, Konposite
Materialen ikastaroaren lehen edizioa abiarazi da, 172
ordukoa.
Ikasturte honetan “Design Konferentzien” 5. edizioa
egin da, eta bertan 73 profesional elkartu dira,
diseinuaren bitartez prestatzen diren bide profesionalei
buruz hausnarketa egiteko espazio bat sortzeko
helburuarekin.
TXOSTEN AKADEMIKOA
[ 27 ]
Halaber, enpresaren arloko Patenteei buruzko Aditu
Ikastaroaren VI. edizioa eman da, Galbaianekin
lankidetzan, Bilboko Merkataritza Ganberan.
3 tailer esperimental egin dira Erabiltzailearengan
Zentratutako Berrikuntzaren arloan.
Beste urte batez, GEPeko IKT taldeak 120 jardunaldi
baino gehiago antolatu eta eman ditu Enpresa
Digitalaren esparruan, Marketin Digitalaren inguruko
gaiak jorratzeko. Arabako Errioxako Enoturismoaren
Foroan parte hartu dugu, Libreconen (SW Librearen
Biltzar Nazioanala), Nafarroako Alkateen Topaketetan,
Kantabriako WPn, Euskal Encounterren, Araba
Encounterren, Interdigitala 2014an, Hernani, Bergara
eta Tolosaldeko IKTei buruzko Astean. Indusmedia,
Interdigitala eta WP Euskadi konferentziak antolatu dira,
baita 14 Barnetegi Teknologiko ere. Prestakuntzaren
osagarri moduan, IKT arloko irakasleen taldeak 11
enpresari lagundu die Marketin Digitaleko tresnak
beraien enpresetan ezartzen.
Graduko titulazio berrien ezarpenarekin sortu den
eskariari erantzuteko, Ingeniaritza Mekanikoko
eta Industria Ingeniaritza Elektronikoko Graduko
egokitzapen ikastaroen edizio berri bat abiarazi
da online. Horrez gain, Informatikako Ingeniaritza
Gradu, Telekomunikazio Sistemetako Ingeniaritza
Gradu eta Industria Diseinuko Ingeniaritza Graduko
titulazioetara egokitzeko ikastaroak eman dira,
formatu erdipresentzialean. Titulazio bikoitza lortzeko
helburuarekin, GEPek Industria Antolamenduko
Graduko prestakuntza plan bat eskaintzen du online.
Ingeniari tekniko mekaniko, elektroniko, elektriko,
kimiko eta industrialei zuzenduta, 100 profesional
baino gehiago ari dira programa horretan parte hartzen.
Gure eskaintza malgutu eta profesionalei neurrira
egindako prestakuntza bat eskaintzeko helburuarekin,
ikasturte honetan 5 prestakuntza programa eman dira
online: Altzairuen izendapena, Fabrikazio prozesuaren
kalitatea, Logistika Integrala, Lean manufacturing eta
Segurtasun informatikoko aditu ikastaroa.
2014-2015 ikasturtean, 2015-2016 ikasturterako
eskaintza berria diseinatu da. Informazio guztia web
plataforma berrian kontsulta daiteke: www.mondragon.
edu/profesionales.
[ 28 ]
IKERKETA ETA TRANSFERENTZIA
2014-2015 ikasturtean, Goi Eskola Politeknikoa
kapaz izan da ikerketa eta ezagutzaren transferentzia
indartzen jarraitzeko.
Gugan konfiantza jarri duten enpresek ikerketa eta
transferentziara bideratutako 10,6 milioi euroen
ia %54 finantzatu dute. Zifra horrek enpresarekin
harremanik handiena duen enpresa bihurtzen
gaitu (enpresek finantzatutako ikerketaren %), eta
hainbat azterketak Berrikuntza eta Transferentzia
Teknologikoaren arloan ondoen baloratzen den
unibertsitatetzat jotzen dute gurea (bai U-rankingean
bai ISSUE-Pn).
Gakoetako bat, berriro ere, Goi Eskolako Politeknikoko
ikertzaileek ahalmen teknologikoak eta enpresaren
beharrak lerrokatzeko orduan bete-betean asmatu
izana da. GEPek enpresari ematen dion balioaren
froga nagusia zera da: enpresek –gehienbat industri
enpresak– finantzatzen duten ikerketa horren %60,
epe luzerako lankidetzazko ikerketa programa bat
egoteari lotuta egotea. Lankidetzazko I+T programa
horien barruan, oinarrizko ikerketa orientatuko
proiektuak lantzen dira, baita ikerketa industrialekoak
eta garapen esperimentalekoak ere, azkenean
produktu, prozesu eta zerbitzu berritzaileak ematen
dituztenak. Gainera, epe luzerako harreman batek
aukera ematen digu gure ikerketarik oinarrizkoena
eta enpresaren estrategia lerrokatzeko, baita behar
den talentua prestatzeko ere. Horrek guztiak
efizientzia egiaztatua duen eredu bat ematen digu
enpresen beharrei erantzun integral eta diziplina
askokoa emateko orduan, ezagutzaren sorkuntza
eta transferentzia eraginkortasunez koordinatuz.
Eredu horrekin lan egiten dugu beraien sektoreetan
liderrak diren enpresekin, horien artean: Orona, CAF,
MONDRAGON Korporazioko Automobilgintza eta
Osagaien Dibisioak, Fagor Arrasate, Ingeteam, ITP,
Ampo, Fagor Ederlan, Ormazabal, Batz, Matrici, MSI,
etab., baina baita hurbilagoko eta baliabide gutxiago
duten enpresa txiki eta ertainekin ere, zeintzuek
arreta pertsonalizatua eskatzen duten.
2014-2015 ikasturteko ekoizpen zientifikoari
dagokionez, 38 artikulu argitaratu dira Journal
Citation Report (JCR) zerrendan agertzen diren
argitalpenetan, horietatik %53 lehen kuartilean eta
%24 bigarren kuartileko argitalpenetan, daukaten
kalitatearen erakusgarri. Emaitza horien zatirik
handienak martxan dauden tesiekin du zerikusia, eta
Goi Eskola Politeknikoko ikertzaileek egiten duten
lan onaren adierazleak dira. Azpimarratu behar da,
halaber, doktore tesien %65 erakunde pribatuek
finantzatzen dituztela.
TXOSTEN AKADEMIKOA
[ 29 ]
Gure Ikerketa eta Transferentzia Taldeek ezagutzaren
abangoardian jarraitzeko ezinbesteko tresna bat
Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak finantzatzen
duen Espezializazio Plana da, eta aurreko ikasturtean
mantentzea lortu da. Ikerketa lehiarako deialdien bidez
finantzatzeari dagokionez, CRUEren I+TC txostenak
adierazten duenez (Espainiako unibertsitateetako
errektoreen konferentzia), Goi Eskola Politeknikoak
hirukoiztu egiten du unibertsitateen PDI bidezko
finantzaketaren batez bestekoa. Ildo horretan,
2014-2015 ikasturtea bereziki positiboa izan da
Europako deialdietan, izan ere, bertatik atera dugu
ikerketa eta transferentziarako finantzaketaren
ia %8, guztira 15 proiektu aktiborekin. 2014-
2015 ikasturtean, Europako hamaika proiektu berri
eman dira, eta horrek esan nahi du hiru urterako
lau milioi euroko sarrerak egongo direla. Horrez
gain, nabarmentzekoa da Goi Eskola Politeknikoa
horietako baten liderra dela, guztira 30 milioi
euroko aurrekontuarekin eta 12 herrialdetako 47
parte hartzailerekin. Halaber, Gipuzkoako Foru
Aldundiaren deialdietan lortutako finantzaketa
azpimarratu behar da, ikerketa eta transferentziako
aurrekontuaren %11 baita, deialdi desberdinetako
15 proiektu aktiborekin. Hona hemen 2014-2015
ikasturtean aktibo egon diren beste proiektu batzuk:
7 proiektu MINECOko (Ekonomia eta Lehiakortasun
Ministerioa) Lankidetza Erronketan eta 2 Ezagutzaren
Sorkuntzan (bikaintasuna); Ekonomiaren Garapen
eta Lehiakortasunerako Sailaren 12 Etortek proiektu;
gainera, Sail bereko Gaitek/Etorgai programako 31
proiektutan egon gara.
Azkenik, jasota geratu behar da lorpen horiek 17
Ikerketa eta Transferentzia Taldeak osatzen dituzten
ikertzaileen meritu direla, Unitate Zientifiko-
Teknologiko hauetan elkartuta:
MATERIALEN ZIENTZIA, TEKNOLOGIA ETA
ERALDATZEKO PROZESUAK
1. Plastikoen eta konposatuen teknologiak.
2. Errendimendu handiko mekanizazioa.
3. Materialak konformatzeko prozesu aurreratuak.
PRODUKTUAREN PORTAERA MEKANIKOA ETA DISEINUA
4. Diseinu eta mekanika estrukturala.
5. Akustika eta bibrazioak.
6. Jariakinen mekanika.
7. Gainazalen teknologiak.
ENERGIA ELEKTRIKOA
8. Trakzioari eta energia elektrikoaren sorkuntzari
aplikaturiko eragintzak.
9. Potentziako sistema elektronikoak energia
elektrikoaren kontrolari aplikatuak.
10. Energia biltegiratzea.
[ 30 ]
INDUSTRIA DISEINU ETA KUDEAKETARAKO PROZESUAK
11. Berrikuntza eta ekintzailetza.
12. Industria diseinuaren berrikuntza.
13. Eragiketa logistiko-produktiboen zuzendaritza.
INDUSTRIA SISTEMETARAKO SISTEMA TxERTATUAK
ETA SISTEMA ADIMENDUNAK
14. Softwarearen Ingeniaritza Eta Web Ingeniaritza.
15. Denbora Errealeko Sistema Banatuak.
16. Telematika.
17. Seinale eta Komunikazioen Teoria.
MATERIALEN ZIENTZIA, TEKNOLOGIA ETA
ERALDATZEKO PROZESUAK
PLASTIKOEN ETA KONPOSATUEN TEKNOLOGIA
Talde honen helburu nagusia konpositeen aplikazio
estrukturalei buruzko ezagutza sortzea eta
transferitzea da, pisua, kostua eta produktibitatea
arintzeko irizpideei jarraituz. Arreta nagusia ikerketa
orientatuko proiektuetara jartzen da, erakusgailuak
edo planta-pilotu mailako prozesuak garatzeko.
Jarduera hiru ardatzetan egituratzen da:
– Erretxina transferitzeko prozesu aurreratuak (RTM),
termoplastikoen RTMa (TP-RTM), RTM-Konpresioa
(CRTM), eta material hibridoen RTMa (FML-RTM).
– Ultramore bidez soldatzeko teknologia, hauei
aplikatua: pultrusioari, zuntzaren posizionamendu
automatikoari (ATL) eta harilketari.
– Polimeroen eta konpositeen deformazioa eta
haustura: estanpazioa/termokonformazioa,
inpaktuaren/kaltearen simulazioa, morphing-a.
Laguntzaile industrialen artean makina-erremintaren
sektoreko enpresak daude (Fagor Arrasate), tren
sektorekoak (CAF), ingeniaritza zibilekoak (Acciona
Infraestructuras, Irurena), eta kirolekoak (Orbea).
ERRENDIMENDU HANDIKO MEKANIZAZIOA
Errendimendu Handiko Mekanizaziorako ikerketa
taldearen helburu nagusiak hauek dira: hainbat
industri sektoretan (automobilgintza, aeronautika,
makina-erreminta, moldeak eta estanpak, osasuna…)
mekanizazio bidezko produkzio prozesuak hobetzea,
eta produktu berritzaileak fabrikatzeko edo negozio eta
merkatu berrietan sartzeko ideiak sortzea.
Jarraitzen den estrategia orokorra zera da: GEPeko
beste ikerketa talde batzuekin batera, diziplina askoko
TXOSTEN AKADEMIKOA
[ 31 ]
taldeak sortzea, enpresetako, ikerketa zentroetako eta
unibertsitateetako langileekin batera, industri arazoei
irtenbidea emateko erantzun zientifiko aurreratua emate
aldera eta, ondoren, zuzenean edo kualifikazio handiko
pertsona gazteen bitartez ezagutza transferitzea.
Horren barruan sartzen dira (I) mekanizazio prozesuen
definizioa –lan baldintzak, erremintak eta eusteko
tresneriaren hautaketa optimizatuta–, (II) mekanizazio
prozesuen homologazioa ––bezeroaren eskakizunen
arabera– eta (III) mekanizazio eta produktuetarako
teknologia berrien garapen eta ebaluazio
aurreindustriala.
Taldeak esperientzia handia dauka makinen eta
prozesuen simulazio analitikoan eta numerikoan,
eta puntako mekanizazio ekipamendua dauka
fresatzeko, brotxatzeko, artezteko eta abarretarako,
baita mekanizazioaren azterketa egiteko teknika
esperimental aurreratuak ere: abiadura handiko
filmazioa, tenperaturen neurketa termografia bidez,
mikroskopia elektronikoa, etab.
Hauek dira lan arlo nagusiak: materialen
makinagarritasuna, ebaketa eta modelizazio
prozesuaren azterketa, mekanizazio prozesuen
diseinua, abiadura handiko mekanizazioa, artezketa,
mekanizazio adimenduna eta biomekanizazioa.
MATERIALAK KONFORMATZEKO PROZESU
AURRERATUAK
Materialak konformatzeko prozesu aurreratuen
taldearen helburu orokorra hauxe da: materialen,
prozesuen eta erreminten ezaugarritze esperimentala,
garapena eta optimizazioa, diseinatu ziren unetik
eman zitzaien funtziora egokitutako piezak ahalik
eta kosturik txikienarekin produzitzeko. Ezaugarritze
esperimentalean sartzen da, ahal denean behintzat,
Goi Eskola Politeknikoko laborategietan prototipoak
egitea eta prozesuak ingurune industrial batean
monitorizatzea.
Era berean, taldea konformazio prozesuak
optimizatzeko lanean ari da, monitorizatzeko eta
kontrolatzeko prozesu bakoitzerako egokitutako
sistemen bitartez. Horrela, prozesuaren parametroen
nahigabeko edo kanpoko eragileek eragindako
aldakuntzek amaierako emaitzan duten eragina
murriztu nahi da.
Bateko eta besteko prozesuetara egokitutako
materialen portaera eredu aurreratuen garapen,
aplikazio eta balioztapen esperimentala lantzen du
(deformazioa, fusioa, solidotzea, etab.), prozesuaren
aldagaiak eta erreminten diseinua optimizatzeko
tresna gisa. Besteak beste, bilakaera mekanikoa,
[ 32 ]
erreologikoa, termodinamikoa eta mikroestrukturala
integratzen dituzten multieskala ereduak sartzen dira.
Taldeak baditu eredu horiek simulazio numerikoko
programetan inplementatzeko behar den esperientzia
eta know how-a, prozesuak optimizatu eta garatzeko
oinarri gisa.
PRODUKTUAREN PORTAERA MEKANIKOA ETA
DISEINUA
DISEINU ETA MEKANIKA ESTRUKTURALA
Lehiakortasuna gero eta handiagoa denez, beharrezkoa
da, merkatuaren beharrak aseko dituzten soluzio
teknikoak sortzeaz gain, soluzio horiek ahalik eta
balio erantsirik handiena izatea. Alde batetik, egiturak
gero eta baldintza zorrotzagoen menpe jartzen dira,
eta, bestetik, gero eta eginkizun gehiago bete behar
dituzte.
Talde honen helburua produktu sendoak abiarazten
laguntzea da, alde batetik, materialen portaerarako
ereduak emanez, eta, bestetik, simulazioko teknika eta
tresna numerikoak eskainiz, erabiltzen direnean produktuek
duten portaera ebaluatu eta optimizatu ahal izateko,
produkziora bidali aurretik.
Ildo horretan, hona hemen talde honetan lantzen diren
ikerketa lerroak:
– Neke termomekanikoa eta residual stress
managment delakoa: Taldearen ikerketa lerro
nagusietako bat Nekea eta hondar tentsioen
kontrola da, Residual Stress Managment izenez
ere ezagutzen dena. Horrek aukera ematen du,
produktuaren historiari erreparatuta, produktuen
karga ziklikoen aurrean portaera mekanikoa
hobetzea, izan diseinu aldagaiak edo prozesu
aldagaiak aldatuz, izan tratamendu termikoak
aplikatuz.
– Prototipo, multzo eta osagai mekanikoen garapena:
Hasieran makina-erreminta, auto elektriko eta
antzeko sektoreetako transmisio elementuen
optimizaziora bideratuta zegoen (engranajeak,
torloju boladunak, cardan giltzadurak…), baita
sistema eta multzo mekanikoak ezaugarritzera
(freno sistemak, balazta-enbrageak, esekidura
sistemak) eta prototipo eta saiakuntza banku
sentsorizatuen garapenera ere.
– Modelizazio multifisiko aurreratua: Produktu,
makina eta prozesuen portaera ezaugarritzean,
sarritan hainbat fenomeno fisikoren konbinazioa
agertzen da (mekanikoak, fluidikoak, termikoak,
elektromagnetikoak, kimikoak…), eta horiek
akoplaturik tratatu behar dira. Azken urteetan,
TXOSTEN AKADEMIKOA
[ 33 ]
taldea simulazio multifisiko aurreratuan
espezializatu da eta askotariko sektoreetan lan
egin du, hala nola meatzaritzan (lohien garraioa),
energian (Stirling motorra, baterien kudeaketa
termikoa), HORECAn (bero ponpa), beiran
(hondar tentsioen sorkuntza beira puztean).
– Produktuaren garapen arina: (CAx automatizazioa):
Enpresara transferentzia teknologikoa egiteko,
kualifikazio maila handia behar izaten da
sarritan, eta enpresan ez da egoten halakorik.
Hori dela eta, transferentziarako erremintak
automatizatzea eta ezagutza hori inplementatzea
funtsezkoa da garatutako ezagutza enpresan
modu produktiboan integratzeko. Taldeak
esperientzia du bai erreminta pertsonalizatuen
garapenean bai CAD/CAE/CAM programa
komertzialen automatizazioan (Solid Works,
Unigraphics, ABAQUS, ANSyS,…).
AKUSTIKA ETA BIBRAZIOAK
Akustika eta Bibrazioen taldeak bibrazioen eta
akustikaren ezaugarritzean eta analisian dihardu,
industri produktu eta prozesuen portaera bibratorioa
eta akustikoa optimizatzeko soluzio praktikoak
proposatzeko helburuarekin. Ikerketa jarduera batez
ere gai hauetara bideratuta dago:
– Balazta eta enbrageen squeal zarata.
– Makina elektrikoak.
– Aktuadore mekatronikoen monitorizazioa.
– FML egiturak (Fiber Metal Laminates).
Ikerketaren batera, transferentzia proiektuak egiten dira
arlo hauetan:
– Zarata eta bibrazio iturrien identifikazioa.
– Portaeraren optimizazioa, bibrazioen eta akustikaren
simulazioaren bitartez, eta kontraste esperimentala.
– Soinu kalitatea.
JARIAKINEN MEKANIKA
Gaur egun, taldean hiru ikerketa lerro elkartzen
dira: Termofluidika, Jariakin Konplexuak eta Material
Magnetorreologikoak, eta A motako bikaintasun talde
moduan sailkatuta dago Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza,
Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren eskutik.
Taldearen helburua ezagutza berriak sortzea da,
bai oinarrizko ikerketaren arloan bai teknologiaren
garapenean eta epe ertainerako transferentzian,
lankidetza bidezko ikerketaren barruan.
Hiru ikerketa lerroek egiten dituzten jarduerek
eredu eta metodo analitikoak zein numerikoak
[ 34 ]
teknika esperimentalekin konbinatzen dituzte,
hainbat arlotako arazoei irtenbideak emateko;
arlo horien artean: Fluidodinamika, Aerodinamika,
Termodinamika, Bero Transferentzia, Mikrofluidika,
Bioteknologia, Garraioaren Fenomenoak eta Material
Magnetorreologikoak. Jarduera horien emaitzek
lanerako sinergia berriak sortu dituzte, eta horiek
nazioartean entzute handia duten erakundeekin
dagoen lankidetzan gauzatzen dira, besteak beste,
Europako Agentzia Espazialarekin (ESA).
GAINAZALEN TEKNOLOGIAK
Talde honen helburua piezen gainazalei lotutako
propietateak ezagutzea eta hobetzea da, eta horien
artean aipa daitezke: produktuek korrosioaren
aurrean duten portaera, propietate tribologikoak
(marruskadura, higadura eta lubrifikazioa), eta
propietate optiko edo estetikoak eta fisikoak
(termikoak, elektrikoak eta magnetikoak). Ezagutza
horiek osagaiek edo piezek martxan daudenean
duten portaera hobetzea ahalbidetzen dute,
ingurunearen, lan baldintzen eta osagai edo piezen
propietateen arteko interakzioetan oinarrituta. Era
berean, ezagutza enpresetara transferitzeko aukera
ematen du.
Hona hemen ikerketa alor nagusiak:
– Materialek martxan daudenean duten portaeraren
analisia gainazalen propietateei dagokienez
(korrosioarekiko erresistentzia, propietate tribologikoak,
propietate optikoak edo estetikoak, termikoak,
elektrikoak, magnetikoak…).
– Materialen garapena eta kontrola, tratamendurako
teknikak eta prozesuak eta gainazalen estaldura
aurreratuak eta gaur egun daudenen optimizazioa.
– Simulazio numerikoko teknika eta programa
informatikoen analisia, garapena eta erabilera,
materialaren gainazalaren portaera karakterizatzeko
eta, aztertutako produktuei lotutako fabrikazio
prozesuetan hobekuntzak sartzeko.
Ikerketa alor horiek honako lan ildo hauen garapenean
ardazturik daude:
– Trakzio eta gidaketa sistemak.
– Osasunaren sektorea: inplanteen eta protesien
garapena.
– Tribologia eta korrosioa muturreko baldintzetan.
– Gainazal funtzionalak.
ENERGIA ELEKTRIKOA
Etorkizunera begira, badirudi gure gizartean energiaren
kontsumoak goraka egingo duela modu jarraituan.
TXOSTEN AKADEMIKOA
[ 35 ]
Horizontea 2050ean jarrita, gobernuak sustatzen ari
diren politikek xede hauek dituzte: eraginkortasun
energetikoa hobetzea, energia iturriak dibertsifikatzea
eta ingurumenera zuzendutako gas isuriak murriztea.
Helburuak lortzeko bektore gakoetako bat energia
elektrikoa da.
Ikerketa taldeak energia elektrikoaren ezagutzan,
erabilpenean eta eraldaketan dihardu, aplikazioak
honako hauetara bideratzeko: garraio eta banaketa
elektrikoko sareetara (sorkuntza banatua, sorkuntza
sistema berriztagarrien integrazioa, sare adimendunak,
energiaren kudeaketa aktiboa, energia elektrikoaren
kalitatea, etab.), trakziora (trena, ontzigintza eta
ibilgailu elektrikoa) eta ondasun industrialetara
(prozesu industrialen kontrola, makina-erreminta,
jasokuntza).
Espezializazio lerroak potentziako elektronikaren
domeinuarekin, biltegiratze sistemekin eta makina
elektrikoekin lotuta daude. Diseinuaren domeinuak,
amaierako aplikazioaren analisi zehatz bati lotuta,
ekipo elektriko-elektronikoak modu ezin hobean
espezifikatu eta diseinatzea ahalbidetzen du,
garapenaren lehendabiziko faseetatik.
TRAKZIOARI ETA ENERGIA ELEKTRIKOAREN
SORKUNTZARI APLIKATUTAKO ERAGINTZAK
Ikerketa talde honen helburua funtzionamendurako
printzipio elektromagnetikoa duten gailuak diseinatu,
modelatu, simulatu eta kontrolatzeko behar
diren ezagutzak garatzea da. Makina elektrikoen,
aktuadoreen eta sentsoreen kasu zehatzari dagokionez,
diseinutik hasita eraikuntza eta kontrol sistemarik
egokiena gauzatzera arteko prozesua menperatu nahi
da. Gailu horiek eta beren kontrol sistemak diseinatzeko
espezifikazioak bereziak dira aplikazio bakoitzerako, eta
garapenaren lehen faseetatik hartuko dira kontuan.
Horrenbestez, lantzen diren gai nagusiak hauek dira:
– Makina elektrikoen modelaketa, simulazioa eta kontrola:
kontrol bektorial, parearen kontrol zuzen eta potentziaren
kontrol zehatzen diseinua makina mota bakoitzerako,
baita egoeraren behatzaileen diseinua ere, sensorless
sistemen diseinua, on-line eta off-line parametroen
egokitzapena eta erregulagailuen sintonia automatikoa.
– Makina elektrikoen diseinua: makina elektrikoak
eta aktuadoreak diseinatzeko tresnak, eta horien
portaeraren azterketa, eredu analitiko aurreratuen
eta elementu finituen tekniken bitartez.
– Eragingailu elektrikoen babesa eta diagnostikoa:
off-line eta on-line algoritmoak ezartzea eragingailua
[ 36 ]
babesteko eta eragingailuan edo aplikazioan akatsak
garaiz detektatzeko.
– Aplikazioen azterketa: makina elektrikoa zein
kontrolerako sistema espezifikatu beharra dagoenez,
beharrezkoa da amaierako aplikazioa menperatzea.
Beraz, bereziki azpimarratzen da energia eolikoaren,
garraio bertikalaren eta trakzio elektrikoaren arloetan
ezagutzak hartzea.
POTENTZIAKO SISTEMA ELEKTRIKOAK ENERGIA
ELEKTRIKOAREN KONTROLARI APLIKATUAK
Ikerketa taldeak ezagutza zientifiko-teknologikoak
lantzen ditu Potentziako Elektronikan oinarritutako
sistemen inguruan, energia elektrikoaren kontrolari
aplikatuta. Potentzia handiko erdieroaleen fabrikazioan
izandako aurrerapenek eta konbertsioko topologia
berrien garapenak aukera ematen dute gaur egun
Baliabide Energetiko Banatuak elektrizitatea banatzeko
sarean integratzeko aplikazioak lantzeko: elektrizitatea
sortzeko mikrosistemak, energia elektrikoa biltegiratzeko
teknologiak, elektronikan oinarritutako gailuak hornidura
hobetzeko eta baita elektrizitatearen kontsumoa edo
eskaera kontrolatzen duten baliabideak ere.
Potentziako elektronika sistema elektrikoan integratzeak
sistema hori fidagarri, malgu eta adimendunago
bihurtzeko aukera ematen du, eta sorkuntza banatuaren
eta banaketa aktiboaren kontzeptuak garatzea
ahalbidetzen du.
Ikerketa taldeak arlo hauetan garatzen ditu bere
jarduerak:
– Potentziako osagai elektroniko berrien integrazioa,
esaterako, silizio karburoan eta galio nitruroan
oinarritutako erdieroaleak.
– Potentziako bihurgailu elektronikoen garapena,
honako aplikazio hauetarako:
. Diseinu elektro-termikoa eta mekanikoa, hozte
sistemekin batera.
. Modelaketa, simulazioa eta kontrola,
aplikazioaren eskakizunetan oinarrituta
. Bihurgailu topologia berrien garapena: maila
anitzekoa, matrixa, pultsu anitzekoa, etab.
– Horniduraren kalitatea hobetzeko gailuak, garraio
eta banaketa sareari konektatuak: FACTS, Custom
Power, tentsio ertaineko etengailuak, banaketa
elektrikoko sareetarako babes sistema berriak.
– Energiaren kudeaketa eta osagai elektriko-
elektronikoen koordinazioa sare adimendunen
alorrean, nagusiki energia berriztagarrietan
oinarritzen diren sorkuntza banatuko sistemetan
integratzeko.
TXOSTEN AKADEMIKOA
[ 37 ]
ENERGIA BILTEGIRATZEA
Taldean egindako ikerketen ardatz nagusia, berez,
energia elektrikoa biltegiratzeko sistemen ezagutza
zientifiko-teknologikoa garatzea da. Batez ere
baterietan, superkapazitateetan eta halako
teknologietan oinarritutako sistema elektrokimikoak,
hasi gelaxka mailatik eta biltegiratze modulu eta sistema
handietaraino.
Taldeak modu aktiboan parte hartzen du hainbat
lankidetza proiektutan, unibertsitateekin, teknologia
zentroekin eta inguruneko enpresekin. Jarduerak Goi
Eskola Politeknikoaren bi campusetan egiten ditu,
Arrasaten eta Galarretan.
Energia Biltegiratzeko Sistemen ikerketa taldeak arlo
hauetan garatzen ditu ikerketa jarduerak:
– Biltegiratzeko sistemen diseinu elektriko, termiko
eta mekaniko osoa, gelaxka elektrokimikoetatik
abiatuta.
– Baterien eta superkapazitateen gelaxka eta
moduluen modelaketa elektrokimiko eta termikoa.
– Biltegiratze sistemak kudeatu eta babesteko
algoritmoak eta elektronika.
– Trakzio elektrikoa, energia berriztagarriak
nahiz sistema autonomoak integratzeko
aplikazioetara bideratutako biltegiratze sistemen
dimentsionamendua.
– Biltegiratze elektrokimikoetako sistemen prestazioen
azterketa eta esperimentazioa.
INDUSTRIA DISEINU ETA KUDEAKETARAKO
PROZESUAK
BERRIKUNTZA ETA EKINTZAILETZA
Berrikuntza eta Ekintzailetzari buruzko ikerketa
taldearen misio nagusia zera da: ezagutza berria
sortzea, enpresetan eta erakundeetan berrikuntza
eta ekintzailetza prozesuak inplementatzeko; eta,
horretarako, berrikuntza eta ekintzailetza kudeatzeko
teknika eta tresnak garatu eta inplementatzea,
berrikuntzaren bizi zikloaren prozesu osoa barne hartuz
(hasi ideietatik eta enpresa jarduera berri gisa ematen
zaien balioraino) eta erabaki estrategikoak hartzeko
sistemak modelizatuz, ebidentzietan oinarritutako
kudeaketa sustatzea eta gure inguruneko enpresen
lehiakortasunari laguntzea helburu (gehienak ETEak
eta mikroETEak), bai esparru, eredu eta tresna berriak
landuz, bai irizpide zientifikoak aplikatuz, berrikuntza
prozesuen eraginkortasuna handitzeko edo enpresak,
enpresen kudeaketa ereduak eta pertsonen kultura
[ 38 ]
egokitzeko, enpresetan berrikuntza eta ekintzailetza
estrategiak inplementatze aldera.
Hala, Berrikuntza eta Ekintzailetzako ikerketa taldeak
arlo hauetan egiten ditu jarduerak:
– Berrikuntzaren eta teknologiaren kudeaketa:
ikerketaren ardatzak honako hauek dira: berrikuntza
prozesuak, berrikuntza kudeatzeko teknika eta tresnak
(IMTak) eta berrikuntza sareak. Helburua da ETEek
eraginkortasun handiagoz garatzea berrikuntza
prozesuak (indibidualki edo sarean), berrikuntza
jarduerak sistematizatuz, eta dena delako ezaugarri,
sektore eta berrikuntza helburu espezifikoetara
egokitutako teknikak eta tresnak erabiliz.
– Ekintzailetza: ardazten da enpresetako ekintzailetza
prozesuetan, Unibertsitate Ekintzailearen
fenomenoan (bertako ereduak, helburuak eta
inplementatu beharreko prozesuak), eta baita
unibertsitatea-enpresa lankidetzan oinarritutako
ikerketan ere. Hori guztia lagungarri izango zaie
enpresa, unibertsitate eta beste eragile batzuei
beren misioa betetzeko eta balio erantsi handiagoko
enpresa jarduera berriak garatzeko.
– Berrikuntza prozesu konplexuen modelizazioa:
Ikerketa alor honen xedea berrikuntza prozesu
konplexuak modelizatzea da (berrikuntza sareak,
balio konstelazioak, antolaketa ereduak, etab.);
Horretarako, sistemen dinamikan oinarritutako
simulazioa eta eragileetan oinarritutako ereduak
erabiltzen dira. Gainera, sistema sozio-teknikoen
modelizazioa lantzen da, baita berrikuntzara
eta ekintzailetzara orientatutako sare sozial
dinamikoena ere.
– Pertsonen kudeaketa estrategikoa: arlo honetan,
ikerketaren ardatza da ulertzea nola susta ditzakeen
enpresa batek, pertsonen artean, bere behar
estrategikoekin bat eginago egongo diren portaerak,
enpresa bera sostengagarriagoa izan dadin.
Horretarako, ikerketak teknikak eta erremintak
lantzen ditu 300 enpresatako 60.000 kasu baino
gehiagori buruzko datu base metatu batetik abiatuz.
INDUSTRIA DISEINUAREN BERRIKUNTZA
Talde honen helburu nagusiak dira, batetik, diseinu
industrialaren berrikuntzaren bitartez, produktu eta
zerbitzuei balio erantsia ematea; bestetik, etengabe
aldatzen ari den merkaturako produktu berritzaileak
eta baliagarriak garatzea, eta, azkenik, enpresen
gaur egungo produktuak nahiz ekoizteko bitartekoak
birdiseinatzea eta bezero/erabiltzaile desberdinetara
egokitzea. Hori guztia, pertsonetan zentratutako
diseinu ikuspegi batekin, non erabiltzaileen beharrak,
nahiak eta trebetasunak abiapuntua baitira.
TXOSTEN AKADEMIKOA
[ 39 ]
Horretarako, funtsean, jarduera hauek egiten dira:
– Produktua/zerbitzua garatzeko prozesuak
birdefinitu, sendotu edo ezarri, pertsonetan/
bezeroetan zentratutako diseinuaren
metodologian oinarrituz.
– Bezeroa/erabiltzailea eta bere beharrak
identifikatu.
– Produktua/zerbitzua kontzeptualizatu, eta,
horretarako, azken sormen tekniketan eta diseinu
industrialari lotutako guztian oinarritu.
– Produktua/zerbitzua modu oso eta xehatuan
espezifikatu.
– Produktua edo ekoizteko bitartekoa diseinatu
edota birdiseinatu hainbat irizpideren arabera,
esaterako: kosturik txikiena, gama aukerak
produktu plataformen arabera, muntatzeko
erraztasuna, fabrikatzeko erraztasuna,
erabilerraztasuna, interakzioa… bizi ziklo osoan
zehar.
– Prototipoak eta maketak landu.
ERAGIKETA LOGISTIKO PRODUKTIBOEN ZUZENDARITZA
Lehiakortasuna gorantz doala eta, enpresek
elementu bereizleak topatu behar dituzte lehian
abantailak izateko, bai produktuari/zerbitzuari
dagokionez, bai kudeaketari berari dagokionez.
Enpresa estrategiaren barruan, logistikarena gai
kritikoa da testuinguru honetan, bezeroaren beharrei
erantzuteko orduan. Kontuan izanik enpresaren
baliabideak planifikatu, kudeatu eta kontrolatzen
dituen funtzioa dela, eta zerbitzu estrategiari
jarraituz enpresaren funtzionamendu ona ziurtatzen
duela, logistikak berekin dakar bai informazio bai
material fluxuak produkzio eta banaketa sistema
osoan modu koherentean integratzea.
– Proiektuen kudeaketa (Project Management):
oro har, proiektuen kudeaketaren azterketa eta
hobekuntza lantzen dira hainbat testuingurutan,
horretarako dauden ikuspegi nagusiak erabilita,
batez ere: PMBOK®, Critical Chain (Kate Kritikoa)
eta Agile Project Management.
– Fabrikazioko ingeniaritza: prozesu industrialetan
zentratzen da; horretarako, Ekoizpen Doitura
(Lean Produktion) bideratutako plantako
banaketen diseinua aztertzen da teknika hauen
bidez: VSM, OEE, zelulen diseinua, SMED, 5S,
Smart Manufacturing, etab.
– Aktibo industrialen kudeaketa: baliabide eta
instalazio industrialen egoera eta kontserbazioa,
berez, jarduera estrategikoak dira produkzio
sistema lehiakor bati eusteko. Premisa horretatik
abiatuta, hauek dira ekintzarako ardatz nagusiak:
[ 40 ]
diseinua eta teknika operatiboen optimizazioa
(neurri zuzentzaileak, prebentzioa, mantentze
autonomoa...) eta antolaketa aspektuak
mantentzearen kudeaketan (TPM edo RCM).
– Industr ial izazio sendoa: Prozesuen
industrializazioa lantzen da bizi zikloan
zehar, hasi produktuaren asmaketatik eta bizi
erabilgarria amaitu arte. Sarrien lantzen diren
aspektu gakoak honako hauek dira: produktuaren
fidagarritasuna, aldakortasunaren murrizketa
6-sigma metodologiaren bidez, modelaketa eta
optimizazioa, eta datuen tratamendua. Laneko
segurtasuna eta osasuna ebaluatzea eta hobetzea,
eta ingurumen inpaktua aztertzea bizi zikloaren
atal gisa; horra hor, alor honetan sartzen diren
interes bereziko beste aspektu osagarri batzuk.
– Supply Chain Management: alor honetan,
hornidura katearen kudeaketan esku hartzen
duten hainbat arlo lantzen dira. Alor honen
helburu nagusia zera da: hornidura kate barruan
dauden eragile gakoak identifikatu, bistaratu eta
aztertzea, eragile horiek kudeatu ahal izateko eta
beren fluxua hobetzeko. Horretarako, honako
gai hauek lantzen dira: Lean logistika (Lean
Logistics), prozesuen simulazioa, banaketa sareen
diseinua, Demand Driven MRP eta TOC-DBR.
INDUSTRIA SISTEMETARAKO SISTEMA TXERTATUAK
ETA SISTEMA ADIMENDUNAK
SOFTWAREAREN INGENIARITZA ETA WEB INGENIARITZA
Informazioaren teknologiak zein softwarea bera gero
eta garrantzi handiagoa hartzen ari dira enpresen
kudeaketan eta produktuen garapenean, eta alderdi
laguntzaile eta periferiko izatetik funtsezko izatera
igarotzen ari dira enpresen lehiakortasunerako eta
beraien produktuen arrakastarako. Softwarearen
Ingeniaritza eta Web Ingeniaritzako ikerketa taldeak
bi arlotara zuzentzen du bere jarduera ikertzailea:
– Software produktua garatzeko prozesua
industrializatzea, kostuak murrizteko eta produktuen
kalitatea hobetzeko. Horretarako, software
produktuen eta eredu bidezko softwarearen
garapenaren ildoak lantzen ditu, garapenaren
paradigma gisa, software tradizionalarekin alderatuta
onura ugari dakarrelako, esaterako, garatzeko
denbora murriztea, kalitatea handitzea, garapenaren
hastapeneko faseetatik baliozkotzea, etab.
– Web ingeniaritza: Arlo honetan Web Semantikoaren
eta Linked data datu egituren teknologiak
ikertzen ditu, sistema irekien ikuspegitik (open
source eta open data), web zerbitzuetan eta
estandarren betekizunean oinarritutako plataforma
TXOSTEN AKADEMIKOA
[ 41 ]
interoperagarrien diseinua eta garapena lantzen
du, SOA arkitekturen eraikuntzarekin batera,
zeinak integrazioa, multiplataforma eta multigailua
ahalbidetzen dituen.
DENBORA ERREALEKO SISTEMA BANATUAK
Denbora Errealeko Sistema Banatuen taldeak bi arlotan
garatzen du bere jarduera ikertzailea:
– Sentsorizazioa, Biltegiratzea eta Arrazonamendua:
“sentsoreetatik abiatuta (ikusmen artifiziala,
tenperatura, presioa, presentzia…) beren portaera
ikasi eta egokitzen duten sistemak garatzea, modu
autonomoan jardun dezaten”.
– Denbora Errealeko sistema txertatuak: “denbora
errealeko sistema txertatuak garatzeko prozesua
optimizatzea, produktibitatea eta fidagarritasuna
hobetzen duten teknikak erabiliz”.
Bi lerro horiei ekin ahal izateko, honako ezagutza arlo
hauek zehaztu dira:
– Ikasketa, Dedukzio eta Arrazonamendu ereduak:
Ikasketa Automatikoko eta Adimen Artifizialeko
teknikak (Data Mining, Case Based Reasoning, Fuzzy
logika, Neurona sareak, Bayesen sareak…).
– Sistema Banatuak, Komunikazioak, Middlewareak:
CORBA, ICE, ZeroMQ, RMI eta halako estandarrak,
hainbat ingurunetan aplikazio banatuak sortzeko.
– Konputazio konkurrentea, Denbora errealeko
planifikazioa: Denbora Errealeko Sistema Operatiboak
Sistema Txertatuetarako, hainbat prozesu kritiko
kontrolatuko dituzten aplikazioak sortzeko.
– SW Txertatu Ziurtagarriaren diseinua eta garapena:
Sistema txertatu kritikoen diseinuaren eta
garapenaren kostuak murriztea eta fidagarritasuna
handitzea, batetik, SW osagai kritikoen
berrerabilgarritasunean oinarritutako metodologiak,
eta, bestetik, Runtime-n SW osagaiak testeatu eta
egokitzea ahalbidetzen duten teknologiak erabiliz.
TELEMATIKA
Telematikakok ikerketa taldea hainbat lerrotan
diharduten diziplina askoko zientzialarien taldea
da. Lerro hau bereziki zeharkakoa da, Europako
eta estatuko estrategiek kontuan hartzen dituzten
ikergai eta ekintza gehienetan aritzen dena arlo
hauetan: Energia, Garraioa, Klima aldaketa, Hiri
adimendunak, Osasuna eta Informazio Gizarteak
(lainoa, mugikortasuna, social media, datuen
meatzaritza…). Ikerketa arlo eta ezagutza lerro
hauetan lan egiten du:
[ 42 ]
– Informazioaren segurtasuna: Ikerketa lerro
honen helburua da informazioaren teknologien
azken garapenetan eta erabileretan planteatu
diren erronka berriei aurre egitea, IKTen
panorama berrian herritarren konfiantza
hobetzeko irtenbideak emateko, teknologia
seguruen eta fidagarrien ikerketaren bitartez.
Gure ikerketa taldea honako arlo hauetan ari
da lanean: sare sozialen segurtasuna, sistema
txertatuen segurtasuna, SCADA segurtasuna,
azpiegitura kritikoen segurtasuna, kontrol
sistema industrialen segurtasuna eta gailu eta
sare mugikorren segurtasuna.
– Datu meatzaritza: ikerketa lerro honen ardatza,
datu meatzaritzaren algoritmorik aurreratuenak
gizartean eta industrian aurkitzen ditugun
hainbat arazori aplikatzea da. Zehazki, hainbat
arlotarako proiektuak garatzen dira: osasuna,
segurtasun informatikoa, prozesu industrialak,
turismoa, big data, linked data… Lerro
honetan ezagutza arlo hauek lantzen dira: data
mining aplikazioak (sailkapena, taldekatzea,
optimizazioa), opinion mining, content curation,
emotion and sentiment mining.
SEINALE ETA KOMUNIKAZIOEN TEORIA
Ikerketa talde honen ikerketa eta transferentzia
proiektuen ardatza, seinalea tratatzeko sistemen diseinua
eta inplementazioa da, honako arlo hauetan aplikatuta:
haririk gabeko nahiz kable bidezko komunikazioak,
irudien prozesaketa, sistemen monitorizazioa eta
ikuskapena prozesu industrialetan.
– Komunikazioak: Ikertzen ari diren haririk
gabeko komunikazioen teknologia gakoak
batez ere modulazio eta MAC geruza sendoak
dira, ingurune industrialetan erabiltzekoak.
Halako teknologien barruan, nabarmentzeko
modukoa da irrati kognitiboaren eta antena
anitzeko sistemen –MIMO– erabilera. Taldearen
emaitzetan, aipagarria da orientazio praktikoa
eta, bereziki, aipatutako arkitekturak FPGA-SOC
eta DSPn inplementatzeko gaitasuna.
– Ikuspen artifiziala: irudien prozesaketa arloko
teknologia gakoei dagokienez, doitasun, estereo
ikuspen eta laser bidez kalitatea kontrolatzera
zuzendutakoak azpimarratu behar dira, beste
sentsore mota batzuekin lankidetzan (indarra,
emisio akustikoak), ekoizpen sistemen kontrol
globala egin ahal izateko.
– Monitorizazioa eta ikuskapena: taldeak, halaber,
seinale tratamenduaren teknikak erabiltzen ditu
TXOSTEN AKADEMIKOA
[ 43 ]
osagai sistemak eta prozesuak identifikatu,
monitorizatu eta ikuskatzeko. Ikuskapenerako
garatutako sistema aurreratuak industriaren
arloan zein biomedikuntzaren arloan aplikatzen
dira. Plantako ikuskapenerako metodoen
garapenak eta eskuarki aurkako inguruneetan
funtzionatzen duten osagaietako sentsoreen
integrazioa nabarmentzen dira.
– Seinalea prozesatzeko sistemak denbora errealean
inplementatzea: mikroprozesagailuetan eta
FPGAetan algoritmoak eta sistema konplexuak
inplementatzen duen esperientzia luzeari esker,
komunikazioen, energiaren, sentsorizazioaren
eta prozesuen kontrolaren arloetan denbora
errealeko sistemen diseinuan eta inplementazioan
espezializatu da taldea. Inplementazio horiek
lantzeko, erreminta desberdinak erabiltzen dira,
hasi maila baxukoetatik eta tresna grafikoetan
oinarrituriko maila handiko erremintetaraino.
ARGITALPENAK
ARGITALPENAK ALDIZKARI INDEXATUETAN ETA
NAZIOARTEKO KONFERENTZIETAN:
1. Finite element modeling of fretting wear scars
in the thin steel wires: Application in crossed
cylinder arrangements.
A. Cruzado, M.A. Urchegui, x. Gómez. Wear. Vol.
318. Nº 1–2. Pp. 98–105. 15 October, 2014.
2. Determination of the magnetic losses in
laminated cores under pulse width modulation
voltage supply.
N. Vidal , K. Gandarias, G. Almandoz, J. Poza.
Electrical and Magnetic Properties. The Physics of
Metals and Metallography. Vol. 116. Nº. 8. Pp. 774-
780. August, 2015.
3. Procedure to predict residual stress pattern in
spray transfer multipass welding.
A. Lopez-Jauregi, I. Ulacia, J.A. Esnaola, D. Ugarte,
I. Torca. The International Journal of Advanced
Manufacturing Technology. Vol. 75. Nº 1-4.
October, 2014.
[ 44 ]
4 Procedure to predict residual stress pattern in
spray transfer multipass welding.
A. Lopez-Jauregi, I. Ulacia, J.A. Esnaola, D. Ugarte,
I. Torca. The International Journal of Advanced
Manufacturing Technology. Vol. 75. Nº 1-4.
October, 2014.
5. New Hexagonal Three-Phase Voltage-
Source Converter Topology for High-Power
Applications.
A. Laka, J. Andoni Barrena, J. IEEE Transactions
on Industrial Electronics. Vol.62. Nº 1. Pp.30-39.
January, 2015.
6. Isolated Double-Twin VSC Topology Using
Three-Phase IPTs for High-Power Applications.
A. Laka, J. Andoni Barrena, J. Chivite-Zabalza,
M. A. Rodriguez Vidal, P. Izurza-Moreno. IEEE
Transactions on Power Electronics. Vol.29. Nº. 11.
Pp. 5761-5769. November, 2014.
7. Voltage Source Converter Topology for High-
Power Applications Serializing Three-Phase
Converters and H-Bridges.
A. Laka, J. Andoni Barrena, J. Chivite-Zabalza,
M. A. Rodriguez Vidal, P. Izurza-Moreno. IEEE
Transactions on Industrial Electronics. Vol.61. Nº
10. Pp.5184-5191. October, 2014.
8. Numerical study of polymer melt flow in a
three-dimensional sudden expansion: viscous
dissipation effects.
M. Tutar, A. Karakus. Journal of Polymer Engineering.
Vol. 34. Nº. 8. Pp. 755–764. October, 2014.
9. Comparison of Experimental and RANS-Based
Numerical Studies of the Decay of Grid-
Generated Turbulence.
Ivan Torrano, Mustafa Tutar, Manex Martinez-
Agirre, Anthony Rouquier, Nicolas Mordant,
Mickael Bourgoin. Journal of Fluids Engineering.
Vol. 137. Nº 6, 2015.
10. Optimizing Polymer Lab-on-Chip Platforms
for Ultrasonic Manipulation: Influence of the
Substrate.
Itziar González, María Tijero, Alain Martin, Victor
Acosta, Javier Berganzo, Adela Castillejo, Mounir
M. Bouali and Jose Luis Soto. Micromachines. Vol.
6. Nº 5. Pp. 574-591. Published 7 May, 2015.
11. Soret coefficients of the ternary mixture 1, 2,
3, 4-tetrahydronaphthalene + isobutylbenzene
+ n-dodecane.
Miren Larrañaga, M. Mounir Bou-Ali, Ion Lizarraga,
Jose Antonio Madariaga, Carlos Santamaría.
Journal of Chemical Physics. Vol. 143. Nº 2, 2015.
12. Influence of Voltage Balancing on the
Temperature Distribution of a Li-Ion Battery
Module.
U. Iraola, I. Aizpuru, L. Gorrotxategi, J. M. Canales
Segade, A. Etxeberria Larrazabal, I. Gil. IEEE
Transactions on Energy Conversion. Vol 3. Nº2. Pp.
507-514. June, 2015.
13. Loading rate dependency on mode I interlaminar
fracture toughness of unidirectional and woven
carbon fibre epoxy composites.
H. Zabala, L. Aretxabaleta, G. Castillo, J.
Aurrekoetxea. Composite Structures. Vol. 121. Pp.
75–82. March, 2015.
14. Quasi-static crush energy absorption capability
of E-glass/polyester and hybrid E-glass–basalt/
polyester composite structures.
A. Esnaola, I. Ulacia, L. Aretxabaleta, J. Aurrekoetxea,
I. Gallego. Materials & Design. Vol. 76. Pp. 18–25.
July, 2015.
TXOSTEN AKADEMIKOA
[ 45 ]
15. Impact behaviour of basalt fibre reinforced
furan composites cured under microwave and
thermal conditions.
Unai López de Vergara, Mariasun Sarrionandia,
Koldo Gondra, Jon Aurrekoetxea. Composites Part B:
Engineering. Vol. 66. Pp. 156–161. November, 2014.
16. Online Reference Limitation Method of
Shunt-Connected Converters to the Grid
to Avoid Exceeding Voltage and Current
Limits Under Unbalanced Operation. Part II:
Validation.
A. Milicua, G. Abad, M. A. Rodriguez Vidal. IEEE
Transactions on Energy Conversion. Vol. 30. 2015.
17. Online Reference Limitation Method of
Shunt-Connected Converters to the Grid to
Avoid Exceeding Voltage and Current Limits
Under Unbalanced Operation. Part I: Theory.
A. Milicua, G. Abad, M. A. Rodriguez Vidal. IEEE
Transactions on Energy Conversion. Vol. 30. Nº
3. Pp. 852 - 863. Current version August, 2015.
18. Matrix dependence of the linear viscoelastic
region in magnetorheological elastomers.
Journal of Intelligent Material Systems and
Structures. Vol. 26. N. 14. Pp. 1880-1886. Published
online April 21, 2015.
19. Model-based approach for elevator
performance estimation.
E. Esteban, O. Salgado, A. Iturrospe, I. Isasa.
Mechanical Systems and Signal Processing. Pp.
1–19. Available online 30 July, 2015.
20. On the Bauschinger effect in dual phase
steel at High levels of strain.
M. Weiss, A. Kupke, P.y. Manach, L. Galdos, P.D.
Hodgson. Materials Science & Engineering A.
Accepted 13 July, 2015.
21. Nesting effect on the mode II fracture
toughness of woven laminates.
Mireia Olave, Igor Vara, Hodei Husabiaga,
Laurentzi Aretxabaleta, Stepan V. Lomov, Dirk
Vandepitte. Composites: Part A. Vol. 74. Pp.
174-181. July, 2015.
22. Nesting effect on the mode I fracture
toughness of woven laminates.
Mireia Olave, Igor Vara, Hodei Husabiaga,
Laurentzi Aretxabaleta, Stepan V. Lomov,
Dirk Vandepitte. Composites: Part A. Vol. 74.
Pp.166–173. July, 2015.
23. Análisis de las vibraciones de sistemas
de rigidez no lineal mediante el cálculo
fraccionario.
Imanol Sarría, Jon García-Barruetabeña,
Fernando Cortés-Martínez, Modesto Mateos-
Heis. Dyna. Vol. 90. Nº 1. Pp. 54-60. Enero,
2015.
24. Metal cutting experiments and modelling for
improved determination of chip/tool contact
temperature by infrared thermography.
Pedro-J. Arrazola, Patxi Aristimuno, Daniel
Soler, Tom Childs. CIRP Annals - Manufacturing
Technology. Vol. 64. Nº 1. Pp. 57–60, 2015.
25. A modified genetic algorithm applied to the
elevator dispatching problem.
M. Beamurgia, R. Basagoiti, I. Rodríguez, V.
Rodriguez. Soft Computing. 03 June, 2015.
26. Different approaches for the detection of SSH
anomalous connections.
S. González, Á. Herrero, J. Sedano, U. Zurutuza,
and E. Corchado. Logic Journal of the IGPL. Special
Issue. 38. First published online: October 20, 2015.
[ 46 ]
27. Fatigue analysis of multipass welded joints
considering residual stresses.
A. Lopez-Jauregi, J.A. Esnaola, I. Ulacia, I.
Urrutibeascoa, A. Madariaga. International Journal
of Fatigue. Vol. 79. Pp. 75–85. October, 2015.
28. Run-Time variability for context-aware smart
workflows.
Aitor Murguzur, Salvador Trujillo, Hong Linh
Truong, Schahram Dustdar, Óscar Ortiz, Goiuria
Sagardui. Software, IEEE. Vol. 32. Nº3. Pp. 52-60.
May-June, 2015.
29. Contribution to the benchmark for ternary
mixtures : Determination of Soret coefficients
by the thermogravitational and the sliding
symmetric tubes techniques.
Miren Larrañaga, M. Mounir Bou-Ali, David
Alonso de Mezquía, D. Andrew S. Rees, Jose
Antonio Madariaga, Carlos Santamaría and Jean
K. Platten. The European Physical Journal E. Vol.
38: 28. April, 2015.
30. Benchmark values for the Soret, thermodiffusion
and molecular diffusion coefficients of the
ternary mixture tetralin+isobutylbenzene+n-
dodecane with 0.8-0.1-0.1 mass fraction.
M.M. Bou-Ali, A. Ahadi, D. Alonso de Mezquia,
Q. Galand, M. Gebhardt, O. Khlybov, W. Köhler,
M. Larrañaga, J.C. Legros, T. Lyubimova, A.
Mialdun, I. Ryzhkov, M.Z. Saghir, V. Shevtsova
and S. Van Vaerenbergh. The European Physical
Journal E. Vol. 38: 30. April, 2015.
31. Elastic behaviour characterisation of TRIP 700
steel by means of loading–unloading tests.
Joseba Mendiguren, Fernando Cortés, xabier
Gómez, Lander Galdos. Materials Science &
Engineering A. Vol. 634. Pp. 147–152. 14 May,
2015.
32. Uncertainty of Temperature Measurements in
Dry Orthogonal Cutting of Titanium Alloys.
Daniel Soler, P.x. Aristimuño, A. Garay, P.J.
Arrazola. Infrared Physics & Technology. Available
online 10 April, 2015.
33. Frequency estimation for compact microstrip
antennas.
F. Casado, A. Arriola, E. Arruti, I. Ortego, J.I.
Sancho. Electronics Letters, Vol. 51. Nº 7. Pp.
546 – 548. 02 April, 2015.
34. A Note on Interpreting Tool Temperature
Measurements from Thermography.
Daniel Soler, Thomas H. C. Child, Pedro Jose
Arrazola. An International Journal on Machining
Science and Technology. Vol. 19. Nº 1. Pp. 174-
181, 2015.
35. Contribution to thermodiffusion coefficient
measurements in DCMIX project.
David Alonso de Mezquia, Miren Larrañaga, M.
Mounir Bou-Ali, J. Antonio Madariaga, Carlos
Santamaría, J. Karl Platten. International Journal
of Thermal Sciences. Vol. 92. Pp. 14–16, 2015.
36. Chemiluminescence studies on comparison of
antioxidant effectiveness on multiextruded
polyethylenes.
Karmele del Teso Sánchez, Norman S. Allen,
Christopher M. Liauw, Fernando Catalina, Teresa
Corrales, Michelle Edge. Polymer Degradation
and Stability. Vol.113. Pp.32–39. March, 2015.
37. On the definition of an kinematic hardening
effect graph for sheet metal forming process
simulations.
Joseba Mendiguren, Bernard Rolfe, Matthias
Weiss. International Journal of Mechanical
Sciences. Vol. 92. Pp. 109–120. March, 2015.
TXOSTEN AKADEMIKOA
[ 47 ]
38. An analytical approach to predict web-warping
and longitudinal strain in flexible roll formed
sections of variable width.
Jingsi Jiao, Bernard Rolfe, Joseba Mendiguren,
Matthias Weiss. International Journal of Mechanical
Sciences. Available online 20 November, 2014.
39. The thermal non-equilibrium porous media
modelling for CFD study of woven wire matrix
of a Stirling regenerator.
S.C. Costa, I. Barreno, H. Barrutia, J. A.Esnaola,
M. Tutar. Energy Conversion and Management. Vol
89. Pp. 473-483. January, 2015.
40. Thermal characterization of large size lithium-ion
pouch cell based on 1d electro-thermal model.
G. Vertiz, M. Oyarbide, H. Macicior, O. Miguel, I.
Cantero, P.Fernandez de Arroiabe, I. Ulacia. Journal
of Power Sources. Vol. 272. Pp. 476–484. 25
December, 2014.
41. Procedure to predict residual stress pattern in
spray transfer multipass welding.
A. Lopez-Jauregi, I. Ulacia, J.A. Esnaola, D. Ugarte,
I. Torca. The International Journal of Advanced
Manufacturing Technology. Vol. 75. Nº 1-4.
October, 2014.
42. Stability of machining induced residual stresses
in Inconel 718 under quasi-static loading at
room temperature.
A. Madariaga, J.A. Esnaola, P.J. Arrazola, J. Ruiz-
Hervias , P. Muñoz, K. Ostolaza. Materials Science &
Engineering A. Vol. 620. Pp. 129–139. December,
2014.
43. Study and improvement of surgical drill bit
geometry for implant site preparation.
J. Soriano, A. Garay, P. Aristimuño, P. J.
Arrazola. The International Journal of Advanced
Manufacturing Technology. Vol.74. Nº5-8. Pp
615-627. September, 2014.
44. Pin diodes and their impact on reconfigurable
compact microstrip antennas with high
frequency-ratio.
F. Casado, A. Arriola, J. Parron, E. Arruti, I. Ortego, J.I.
Sancho. Microwave and Optical Technology Letters.
Vol. 56. Nº 11. Pp. 2676–2681. November, 2014.
45. Process flexibility in service orchestration: a
systematic literature review.
Aitor Murguzur, Karmele Intxausti, Aitor Urbieta,
Salvador Trujillo, Goiuria Sagardui. International
Journal of Cooperative Information Systems. Vol.
23. Nº. 3. September, 2014.
LIBURU ATALAK
1. Measurement and simulation of the
vibroacoustic performance of an electric motor.
Alex McCloskey, xabier Arrasate, xabier Hernandez,
Oscar Salgado. Vibration Engineering and
Technology of Machinery, Pp 339-348. Springer,
2015.
2. Work procedure for the evaluation of
conceptual user experiences using the
multimethod tool Eyeface.
G. Lasa, D. Justel, A. Retegi. Project Management
and Engineering Research, Pp 143-153 . Springer
2014.
3. Model-Based Estimation of Elevator Rail
Friction.
Ekaitz Esteban, Oscar Salgado, Aitzol Iturrospe and
Inge Isasa. Advances in Condition Monitoring of
Machinery in Non-Stationary Operations Pp 363-
374. Springer, 2015.
[ 48 ]
4. Model-based verification of safety contracts.
Elena Gomez-Martinez, Ricardo Rodriguez, Leire
Etxeberria, Miren Illarramendi, Clara Benac Earle.
Software Engineering and Formal Methods. Pp
101-115. Springer, 2015.
5. Knowledge-based personal health system to
empower outpatients of diabetes Mellitus
by means of P4 medicine.
Adrián Bresó, Carlos Sáez, Javier Vicente, Félix
Larrinaga, Montserrat Robles, Juan Miguel,
García-Gómez. Data Mining in Clinical Medicine.
Pp.237-257. Springer, 2015.
LIBURUAK
1. Proceedings of Seventh International
Symposium on Project Approaches in
Engineering Education.
Natasha Van Hattun-Janssen, Rui M. Lima,
Dinis Carvalho, Sandra Fernandes, Rui M.
Sousa, Francisco Moreira, Anabela Alves, Diana
Mesquita, Nestor A. Arexolaleiba. Aalborg
Universitetsforlag , 2015.
2. Global research community: collaboration
and developments.
Erik Graaff, Aida Guerra, Anette Kolmos, Nestor
Arexolaleiba. Aalborg Universitetsforlag, 2015.
3. Active Teachers - Active Students: Proceedings
of the 13th International Workshop Active
Learning in Engineering.
Erik Graaff, Montse Farreras, Nestor Arexolaleiba.
Aalborg Universitetsforlag , 2015.
TXOSTEN AKADEMIKOA
[ 49 ]
KUDEAKETA TXOSTENA ETA
ZERBITZUAK
4
[ 51 ]
DATU ESANGURATSUAK
2014-2015 ikasturtea
Institutu Politeknikoko ikasleak 225
Graduko ikasleak 1.284
Masterreko ikasleak 300
Doktoretzako ikasleak 112
Nazioarteko mugikortasuneko ikasleak 140
Etengabeko Prestakuntza orduak 10.104
I+GT aurrekontua (1) 10.616
Sostengurako aurrekontua (1) 27.708
Inbertsio arruntak (1) 1.289
Langileak 435
(1) Mila eurotan
ORGANO SOZIALAK ETA ZUZENDARITZAKOAK
BATZAR NAGUSIA
Batzar Nagusia bazkideen bilkura da, bere
eskumeneko gaien gainean eztabaidatzeko eta
erabakiak hartzeko eratua, eta bere lehendakaria
Kontseilu Errektoreko lehendakaria da. 221 lan
bazkidek, 221 bazkide erabiltzailek (ikasleak) eta
221 bazkide laguntzailek (enpresak) osatzen dute.
KONTSEILU ERREKTOREA
Kontseilu Errektorea kooperatibaren kudeaketaz eta
ordezkaritzaz arduratzen den organo kolegiatua da.
. LEHENDAKARIA: Juan Mª Palencia
. LEHENDAKARIORDEA: Javier Oyarzun
. IDAZKARIA: xabier Arrasate
. BATZORDEKIDEAK:
Carmelo Cortabarria
Josetxo De Frutos
Idoia Irazabal
Naroa Iturrioz
Antonio Matilla
Mikel Mendikute
Mikel Muxika
Jon Pedrazo
Javier Picavea
[ 52 ]
KOORDINAZIO OROKORRA
Eskolaren jarduerak eta negozioak koordinatzen
dituen organoa da, eta MGEPeko lidergoa eta
erantzukizuna hartzen ditu bere gain eta Kontseilu
Errektorea aholkatzen du.
. KOORDINATZAILE NAGUSIA: Carlos Garcia
. KOORDINATZAILE AKADEMIKOA: Nekane Errasti
. INSTITUTU POLITEKNIKOAREN KOORDINATZAILEA:
Gorka Aretxaga
. IKERKETAKO KOORDINATZAILEA:
Roberto Uribeetxeberia
. ETENGABEKO PRESTAKUNTZAKO KOORDINATZAILEA:
Gentzane Aldekoa
. ELEKTRONIKAKO ETA INFORMATIKAKO
KOORDINATZAILEA: xabier Sagarna
. MEKANIKAKO ETA INDUSTRIA EKOIZPENEKO
KOORDINATZAILEA: Angel Oruna
. ZEHARKAKO SISTEMA ETA ZERBITZUETAKO
KOORDINATZAILEA: José Luis Larrabe
. KOORDINATZAILE FINANTZARIOA: Milagros Arregui
ZAINTZA BATZORDEA
Zaintza Batzordea kooperatiba zaintzeko eta
kontrolatzeko eginkizunez arduratzen den organoa da.
. Belén Cortabarria
. Fernando Murgiondo
. Beñat Ochoa de Erive
KONTSEILU SOZIALA
Kontseilu Soziala lan bazkideak ordezkatzeko
organoa da, eta bere oinarrizko eginkizunak dira
informazioa, aholkularitza eta kontsulta.
. Gonzalo Abad
. Andrea Aginagalde
. Pedro Mª Amallobieta
. Javier Arkauz
. Jone Arregui
. Haritz Barrutia
. Amaia Gomendio
. Nagore Lauroba
. Aitor Orue
. Obdulia Vélez
. Iñigo Zendegi
KUDEAKETA TXOSTENA ETA ZERBITZUAK
[ 53 ]
SERVICIOS GENERALES Y TRANSVERSALES
Goi Eskola Politeknikoko zerbitzu guztion misioa
da, batetik, irakaskuntzari, ikaskuntzari eta
ikerketari sostengua ematea, eta, bestetik, gure
erakundearen helburuak betetzen laguntzea.
Gaur egun dugun erronketako bat, komunitateari
ematen dizkiogun zerbitzuen plangintza eta kudeaketa
eraginkorrak eta sostengarriak izatea da, batez ere
irakaskuntza, ikerketa eta bizitza osoan zeharko
etengabeko prestakuntzarekin lotutako zerbitzuetan.
Gure erabiltzaileen behar eta aurreikuspenak aseko
dituzten zerbitzu sostengarriak lortzeko, hainbat
estrategia eta proposamen abiarazi ditugu honako
proiektu hauen bidez:
Hezkuntza komunitatearen behar desberdinek
eta MONDRAGON UNIBERTSITATEren hezkuntza
ereduak berak bultzatuta –non ikaslea jartzen baita
irakaskuntza-ikaskuntza prozesuaren erdigunean–,
Informazio Sistemen Zerbitzuak eta Bibliotekak
landu behar izan dugu zerbitzuak emateko eredu
berri bat, erabiltzaileari bideratuago dagoena.
Lankidetza horri esker, Biblioteka-IKTak webgune
berri bat diseinatu da, non arlo biek eskaintzen
dituzten zerbitzuak biltzen diren. Gune berri hori
2015-2016 ikasturtean aurkeztuko da.
Ezagutza trukea eta informaziorako sarbide
unibertsala ahalbidetzeko lanean segitzen du
bibliotekak. Horretarako, Worldcat sarean sartu da.
Worldcat da, hain zuzen, nazioarteko biblioteka
sare kooperatiborik handiena, eta bibliotekak bere
katalogoaren 100.000tik gora erregistro irauli ditu
bertara. Woldcatek, nazioartean gure bildumei
ikusgaitasun eta presentzia handiagoa emateaz
gainera, munduko komunitate akademikoarekin
lankidetzan jarduteko aukera ematen digu.
Biblioteka Zerbitzuaren eta kudeaketa
akademikoaren eta ikerketaren arteko lankidetza
biziagotu egin da ikasturte honetan, izan ere,
ikerketa dokumentuen analisi bibliometrikoan
laguntza eman die arlo biei Bibliotekak. Une
honetan, bibliotekak bibliometria zerbitzua ematen
du eta inpaktu indizeei buruzko datuak ematen
ditu bai Journal Citation Reporten bai Scopusen.
Gainera, ikertzaile eta irakasleei aholku ematen die
gai honen inguruan.
Lankidetza ildo berean, ORCID identifikatzailea
sortzen hasi da Eskolako ikertzaile eta irakasle
guztientzat, eta konpromisoa hartu du ORCID
identifikatzaile bakoitza argitalpenekin eta
Scopusen beraren identifikatzailearekin lotzeko.
[ 54 ]
Informazio Sistemetan, beste urte batez ikasle 1 –
eramangarri 1 proiektuan lanean dihardugu. 2010-
2011 ikasturteaz geroztik, hainbat formula landu
dira. Helburu nagusia, oraindik ere, ikasleak bere
ordenagailu eramangarriarekin unibertsitatetik
kanpo lan egin ahal izatea da. Ikasturte honetan,
aplikazioak birtualizatu eta ikasleen artean
banatzea erabaki da, eramangarrietan modu
lokalean exekutatu ahal izateko. Hala, edozein
lekutan daudela ere, Unibertsitatean erabiltzen
dituzten tresna berberak erabiliz lan egin ahalko
dute.
Zerbitzu akademikoetako apl ikazioak
bateratzen eta zentralizatzen jarraitzeko asmoz,
inskripzioetarako aplikazio berri bat diseinatu eta
landu da. Datu baseak zentralizatu egin dira eta,
aldi berean, funtzionalitate berri bat txertatu da
truke programako ikasleentzat.
Bateratze eta zentralizatze ildo horretan segituz,
hasia dago MONDRAGON UNIBERTSITATEko
ikasle eta langile guztien erabiltzaile direktorioa
bateratzeko lana. Direktorio hori bateratuz, zera
lortu nahi da: MONDRAGON UNIBERTSITATEko
ikasle edo langile orok Unibertsitateko edozein
fakultatetik lan egin ahal izatea.
Bestalde, 2013-2016 zikloko plan estrategikoan
bi erronka hauek zeuden jasota: batetik, MGEP
Donostialdeko Campus Teknologikoan ezartzea,
eta, bestetik, 3 arlo berritan (osasuna, energia
eta sostengarritasuna) prestakuntza eta ikerketa
lantzea. Bi erronka horiei erantzuteko asmoz
honako hauek jarri dira martxan:
– Orona Ideoko Fundazioa eraikineko
bibliotekako solairuarteko espazioak, ikasleek
talde lanetarako erabil ditzaten.
− 2.400 m2 11. eraikinean, elektronikako
prestakuntza zikloak, gradua eta masterra
bertan kokatzeko. Hala, 3. eraikineko 2. solairua
hustu eta, paramentu bertikalak, zoruak eta
altzariak berritu ondoren, bertan ezarri dugu
biomedikuntzako gradua.
Administrazio arloan, web inprimakien diseinu lanak
aurrera jarraitzen du, dokumentuak eta prozesu
administratiboak betetzea errazagoa izan dadin.
Ikasturte honetan, bidaia gastuak ordaintzeko eta
material estandarizatuaren eskarietarako inprimakiak
ezarri dira; gainera, kanpoko irakasleak/hizlariak
azpikontratatzeko inprimakia prozesatu eta
diseinatzeko analisiari ekin zaio.
[ 55 ]
KUDEAKETA TXOSTENA ETA ZERBITZUAK
Kudeaketa sistemaren programa informatikoaren
lanketa ere giltzarria da. Fakultate guztiekin eta
MONDRAGON UNIBERTSITATEArekin lankidetzan,
2014-0215 ikasturtean KUDE aplikazio informatikoa
diseinatzen eta garatzen jarraitu da, Kudeaketa
Sistemak euskarri erabilgarri eta eraginkorra izan
dezan. Lanaren ardatzak, batez ere, hauek izan
dira: prozesuetan eta prozeduretan murgildutako
eragileekin lotuta dagoen guztia, eta Kudeaketa
Sisteman txertatu beharreko jarraibideak.
BITERI IKASTETXE NAGUSIA
2014-2015 ikasturtea 108 ikaslerekin hasi
zen irailean. Horietatik 82k –tartean Goi Eskola
Politeknikoko zein HUHEZIko eta ENPRESAGINTZAko
ikasleak– lehen aldiz ekin zioten beren ibilbideari
Biteri Ikastetxe Nagusian. Horrez gain, atzerriko
11 ikaslek gure Ikastetxean hartu dute ostatu, eta
horrek gure ikasleek aitortzen eta preziatzen duten
harreman kulturalerako aukera ekarri du.
Biteri Ikastetxeak Goi Eskola Politeknikoko ikasleen
prestakuntza integralean dihardu antolaketa maila
desberdinen bitartez. Alde batetik, zuzenean esku
hartzen da prestakuntza arautuan, unibertsitateko
departamentu desberdinekin lankidetzan arituz;
bestetik, ikasleei jarraipen akademikoa egiten zaie
sei hilean behin beste koordinatzaileekin batera; eta
azkenik, eskolaz kanpoko ECTSak ziurtatuz.
Horretarako, etxea lantaldeka antolatzen dugu,
eta gure ikasleen artean erantzukizunak banatzen
ditugu. Erantzukizun horien jarraipena taldekako eta
banakako tutoretzen bitartez egiten dugu.
[ 56 ]
HEZKUNTZA FORMALARI LOTUTAKO JARDUERAK:
Mekanikako titulazioarekin aktiboki kolaboratzen
jarraitzen dugu Oinarri metodologikoak ikasgaian.
Talde lanean sakontzeko Biterin ematen ditugun 12
orduen diseinua behin betikoa da dagoeneko, eta
bai ikasgaiaren arduradunen bai ikasleen balorazioa
positiboa da oso. Modulu hori Arrasateko campuseko
bi talderi eta Goierriko campuseko hirugarren bati
eman zitzaien.
Erakundearen titulazioan bigarren kolaborazio
bat ere egin genuen. Oraingo honetan, helburua
zen taldea talde gisa lehenbailehen funtzionatzen
hastea, errendimendu akademikoa hobetze aldera.
Oraingoan ere, inplikatutako aldeak oso gustura
gelditu ziren egindako lanarekin eta orain modulu
osatuago bat diseinatzeko aukera ari gara baloratzen.
HEZKUNTZA EZ-FORMALARI LOTUTAKO
JARDUERAK:
El espacio de actividades extra académicas se va afianzando
Eskolaz kanpoko jardueren espazioa, prestakuntzarako
eremu baliodun, dibertigarri eta eraginkor gisa sendotzen
ari da. Ikasleek eskatu dituzten kreditu guztietatik, %77,5
ziurtatu ditugu (120tik 93). Erronka hauxe da: Goi Eskola
Politeknikoko gainerako ikasleen artean halako kredituak
lortzeko nahia piztea.
Hona hemen eskolaz kanpoko jardueren espazioan egiten
diren jardueren zerrenda:
Elkartasun arloa
– Futbol solidarioa Ibaiondo ikastetxean.
– Tertulia Ibaiondo ikastetxeko hezitzaile baten
eskutik.
– Tertulia Arrasateko Eskola Publikoko irakasle
baten eskutik.
– Tertulia Urgatzi adin txikikoentzako zentroan
diharduen hezitzaile baten eskutik.
– Lan boluntarioa Arrasateko Eskola Publikoko
Harrera Gelan.
– Odola emateko hiru saio.
– Haima: zuzeneko ekintza solidarioa Urgatzi adin
txikikoentzako zentroan.
Arlo soziokulturala
– Eski irteera.
– Paintballa Bedoñan.
– Mozorro lehiaketaren eta Tolosako inauterietarako
irteeraren antolaketa.
[ 57 ]
KUDEAKETA TXOSTENA ETA ZERBITZUAK
– Bisita kulturala eta afaria Astarbe sagardotegian.
– Tertulia: Aitor, Nafarroaren historia.
– Tertulia: Lanbide, Ikasketak eta gero zer?
– Tertulia: Euskadi-Kuba. “Kuba-AEB: blokeoaren
amaiera?”.
– Biteri ikastetxeak antolatutako jardueren barne
eta kanpo komunikazioa.
– TUMAKERen eskutik prestakuntza jaso ondoren
(3Dko inprimaketa, Arduino, etab.), proiektu
teknologikoen garapena.
– Triziklo itxurako goitibeheren diseinua eta
fabrikazioa (DriftTrike izenekoak). Goitibeherok
estreinatzeko ekitaldiaren antolaketa.
– Bobo puntua ikasi eta neguko jantziak egitea.
– Kooperatibismoa.
– Bertso afaria eta txokolatada.
– Magiari eta malabarrei buruzko prestakuntza.
Ikasitakoarekin, ekitaldi bat antolatzea.
Ikasleen ordezkaritzaren arloa
– Etxeko funtzionamendua eta jarduerak
koordinatzea.
– Batzorde desberdinetako ordezkariek
erabakiak hartzen dituzte Ikastetxe Nagusiko
zuzendariarekin batera.
– Ikasturteari hasiera emateko ekitaldi akademikoa
antolatzea.
– Balio kooperatibistei buruzko saioetan –
Arizmendiarrietaren Lagunak Elkarteak
dinamizatuta– parte hartzea.
Kirol eta osasun arloa
– Patinatzaile lasterketetarako entrenatzea eta
halakoetan parte hartzea.
– Hilean behingo mendi irteerak, Euskal Herriko
mendiak ezagutzeko.
– Lasterketa herrikoietarako entrenatzea eta
halakoetan parte hartzea.
– Norberaren osasuna eta zaintza integrala.
– Barneko kirol txapelketak.
– Euskadiko Ikastetxe Nagusien arteko mus
txapelketak.
– Larrialdietako taldearen barne antolaketa.
– Sukaldaritza zerbitzuaren arduradunekin
koordinatzea, ikasleen elikadura eta zerbitzua
bera hobetzeko.
– Muinetaraino emaile. Arabako Emaileen Elkartea.
– Gehitu: Sexu transmisiozko gaixotasunak.
– Eskrima. Naiara Aldama eskrimalari
profesionalaren eskutik.
[ 58 ]
HEZKUNTZA INFORMALARI LOTUTAKO
JARDUERAK:
Erantzukizunak hartuz hazteak gure garapen
pertsonalaren jabe eta atal aktibo sentiarazten gaitu.
Biterin denon artean sortzen dugun aukera sorta
zabala ezinezkoa litzateke gauza berri, diferente
eta erakargarriak egiteko ilusio eta jakin min dosi
handi bat eduki gabe. Gazteek berezkoak dituzte
halako tasunak, eta gure egitekoa da tasun horiek
ez mugatzea ez agortzea.
Ildo horretan, eguneroko bizitzan sortzen dira gure
ikasleek pertsona gisa garatzeko behar dituzten
gaitasunak eta aukerak. Eta hortxe daukate, hain
zuzen ere, hiru profesionalen babesa, orientazioa
eta laguntasuna, ikasleak hartutako norabidean
bultzatzea beste helbururik gabe.
Ikaslearekin egiten ditugun jarraipen tutoretzak
tresna egokia dira nork bere garapenaren
kontzientzia hartzeko, funtsezko hiru aspektu hauek
kontuan hartuta: zeharkako konpetentziak, egoera
akademikoa eta oreka emozionala. Tutoretzak hilean
behin izaten dira gutxienez.
ESKOLAZ KANPOKO JARDUERAK
Kirol zerbitzuaren helburua Eskolako ikasleen eta
langileen artean bizimodu aktiboa sustatzea da,
instalazioak hurbilduz eta hainbat jarduera fisiko
eta kirolekoak egiteko aukera eskainiz. Jarduerak
egiteaz gain, kirol zerbitzua zenbait proiektu
lantzen ari da ikasleen eta langileen kolektibo
osoarentzat eskaintza eta komunikazio hobea
lortzeko, jardueretan izena ematea errazten duen
sistema informatiko baten bitartez. Inguruko kirol
erakundeekin lankidetza hitzarmenak egiten ditu,
ikasleek eta langileek erraztasunak izan ditzaten
haien instalazioetan eta programetan sartzeko.
2014-2015 ikasturtean, 526 ikaslek parte hartu
dute honako jarduera hauetan (kontuan hartu
barik osasunaren asteko jardueretan izandako 300
parte hartzaileak, non ez baitzen izen ematerik
egon):
[ 59 ]
KUDEAKETA TXOSTENA ETA ZERBITZUAK
TXAPELKETAK
Antolatutako lehiaketetan: fakultate barruan,
fakultateen artean, Euskadin eta estatuan, guztira
314 ikaslek parte hartu dute. Halaber, 21 ikaslek
unibertsitatearen beraren hainbat lehiaketatan parte
hartu zuten: Kartinga, surfa eta herri kirolak.
KIROL ETA OSASUN JARDUEREN SUSTAPENA
238 pertsonak parte hartu zuten:
a) ikastaroak eta irteerak
Hainbat ikastaro eta irteera planteatu ziren, non
ikasleek beste kirol modalitate batzuk ezagutzeko
edo ezagutzen zituztenak praktikatzeko aukera
izan baitzuten. Antolatu ziren ikastaroen artean
batzuk: surfa, eskalada, piraguismoa, kartinga eta
eskiatzeko irteerak; guztira, 105 ikaslek parte hartu
zuten.
b) Egoera fisikoa hobetzea
Atal honetan, kontuan hartu dira jarduera fisikoa
egiteko gimnasio publiko nahiz pribatu batean
izena eman duten ikasleak, halako zentroekin
ditugun hitzarmenak aprobetxatuz. Guztira, 26
ikaslek eman dute izena.
INSTALAZIOEN ALOKAIRUA ETA MATERIALAREN
MAILEGUA
Zerbitzu honek aukera ematen die ikasleei eta
langileei beren jarduera gogokoena beren kabuz
egiteko, eta oso harrera ona izan du; guztira, 140
pertsonak erreserbatu edo alokatu dute materiala.
JARDUERA OSAGARRIAK
Atal honetan, berez norberak praktikatzerik behar
ez duten baina ariketa fisikoari lotuta dauden
jarduera guztiak sartzen dira, hala nola Laboral Kutxa
Baskoniaren partidak ikusteko irteerak, antolatuta
hitzaldiak… Halakoetan, 233 ikaslek parte hartu zuten.
Aipatzekoa da 300 ikasle baino gehiagok osasunaren
astearen barruan antolatutako jardueretan parte
hartu zutela. Kopuru hori ez zaie gehitu zerbitzuaren
adierazle orokorrei, halako jarduerak egiteko ez
delako derrigorrezkoa kirol zerbitzuan erregistratzea,
eta, ondorioz, ezin delako jakin beste jarduera
batzuetan parte hartu duten ala ez.
[ 60 ]
LANGILEEN PARTE HARTZEA
Kirol zerbitzuak Eskolako langileek kirola
praktikatzea bultzatu dute, ekintzak ordutegiek
ematen zituzten aukeretara moldatuz. Horrenbestez,
2014-2015 ikasturtean 62 langilek parte hartu zuten
antolatutako ekintzetan.
[ 61 ]
KUDEAKETA TXOSTENA ETA ZERBITZUAK
ENPRESA ETA ERAKUNDE PUBLIKO
LAGUNTZAILEAK
5
[ 63 ]
BAZKIDE LAGUNTZAILEAK ERAKUNDE PUBLIKO LAGUNTZAILEAK
. ABEKI COMPOSITES, S. L.
. ALECOP, KOOP. E.
. ALEJANDRO ALTUNA, S. A.
. AUSOLAN, KOOP. E.
. ASMOBI, S. L.
. CAJA LABORAL, KOOP. E.
. COPRECI, KOOP. E.
. EKIDE, S. L.
. ENERGÍA PORTÁTIL, S.A.
. FAGOR ARRASATE, KOOP. E.
. FAGOR, S.COOP
. FAGOR AUTOMATION, KOOP. E.
. FAGOR EDERLAN, KOOP. E.
. FAGOR ELECTRÓNICA, KOOP. E.
. FAGOR INDUSTRIAL, KOOP. E.
. FUNDACIÓN GIZABIDEA
. GALLASTEGUI y CIA, S. A.
. GOIZPER, KOOP. E.
. IDEKO, KOOP. E.
. IKERLAN, KOOP. E.
. LANA, KOOP. E.
. LKS, KOOP. E.
. MONDRAGON CORPORACIÓN COOPERATIVA
SOCIEDAD CIVIL
. MONDRAGON ASSEMBLy, KOOP. E.
. ULMA AGRÍCOLA, KOOP. E.
. ULMA CONVEyOR COMPONENTS, KOOP. E.
. ULMA C y E, KOOP. E.
. ULMA EMBEDDED SOLUTIONS, KOOP. E.
. ULMA FORJA, KOOP. E.
. ULMA HORMIGÓN POLÍMERO, KOOP. E.
. ULMA MANUTENCIÓN, KOOP. E.
. ULMA PACKAGING, KOOP. E.
. ULMA PACKAGING TECHNOLOGICAL CENTER,
KOOP. E.
. ULMA SAFE HANDLING EQUIPMENT, KOOP. E.
. ULMA SERVISIOS DE MANUTENCIÓN, KOOP. E.
. ULMA TALDEA
. ARRASATEKO UDALA
. GIPUZKOAKO FORU ALDUNDIA
– Ingurumen eta Lurralde Antolamendurako
Saila.
– Berrikuntza, Landa Garapen eta Turismo Saila.
. EUSKO JAURLARITZA
– Lehendakaritza Saila.
– Hezkuntza, Hizkuntza Politika eta Kultura
Saila.
– Ekonomiaren Garapen eta Lehiakortasuneko
Saila.
– Enplegu eta Gizarte Politiketako Saila.
. GOBERNU ZENTRALA
– Ekonomia eta Lehiakortasun Ministerioa.
– Industria, Energia eta Turismo Ministerioa.
. EB: EUROPAKO BATZORDEA
– ARTEMISIA
– ECSEL
– ERANETS
– Erasmus Plus.
– VII. Esparru Programa.
– Eskualde Garapenerako Europako Fondoa
(FEDER).
– Europako Gizarte Funtsa (EGIF).
www.mondragon.edu/gep
Loramendi, 420500 MONDRAGÓN
Tel. 943 79 47 00Fax 943 79 15 36
info@eps.mondragon.edu
ENTITATE LAGUNTZAILEA: