diciembredecember décembre dezembro

Decembro é o duodécimo mes do ano e ten 31 días. O nome ven de ter sido o décimo mes no calendario romano.

A pedra de decembro é a turquesa e a flor o narciso.

Caen as derradeiras follas das árbores

Florecen as camelias, o toxo, as azaleas, os ciclames, os cartuchos...

camelia

acivro

Maduran os froitos das xilbarbeiras, acivros, laranxeiros, mandarinos, hedras...

Quedan poucos cogomelos

reprodúcense os liques

o mar bota as algas ás praias

Vense aves invernantes

Páñanse mariscos para o Nadal

Pódanse as vides, fanse as parras...

REFRANEIRO-No Nadal alegrote alegrote, que hai viño na cuba e chourizos no pote-A castaña no Nadal sabe ben e parte mal-Polo San Clemente bota a túa semente.-Por Santa Lucía, o allo quere ver o día.-Mentres Deus non é nacido nada é crecido

-Deus nacido, días crecidos.-Ande o frío por onde andar, sempre ha de vir no Nadal.-Polo Nadal sol, pola Pascua Carbón.

-Tantos días de sol en Nadal como de auga en San Xoán.-De Santos ao Nadal é inverno natural.-Por Santa Lucía medra a noite e míngua o día.

TEMPERATURA MÁXIMA-MEDIA (ºC)

TEMPERATURA MÍNIMA-MEDIA (ºC)

TEMPERATURA MEDIA (ºC)

HUMIDADEMEDIA (%)

VELOCIDADE DO VENTO MEDIA

(km/h)

CHUVIATOTAL (l)

DÍA CHUVIAMÁXIMA

(l/m2)

DIASCHUVIA

16,7 11,4 13,92 81,9 14,04 134,2 28 (24,5 l) 19

O TEMPO

DATOS GALICIA:-Temperatura mínima rexistrada: -6,6 ºC en Calvos de Randín (Ourense)-Racha de vento máis forte: 152 km/h na Torres de Hércules (A Coruña)-Día de máis Chuvia: 14, con 74,2 l, en Fontecada (Santa Comba)

O 22 de decembro comezou o inverno. •É o solsticio de inverno (o día máis curto do ano no hemisferio norte.•A duración do día diminueu 18 minutos ata o día 21 e aumentou 9 minutos ata o 31. En total a diferencia é de 9 minutos menos de luz.

DÍAS SINALADOS

2 de decembro

Día internacional da abolición da escravitude

2 de decembro de 1915Albert Eistein publica a teoría xeral da relatividade.

2 de decembro de 1971A sonda Mars 3 é o primeiro vehículo que se pousa en Marte.

3 de decembro Día do Médico

3 de decembro de 1992O petroleiro grego Mar Exeo naufraga fronte á Coruña provocando un vertido dunhas 80.000 toneladas de cru.

4 de decembro de 1798morre Luigi Galvani, científico e médico italiano.

5 de decembro de 1987O cargueiro Cason, con 1.100 toneladas de produtos tóxicos, sofre un accidente nas costas de Fisterra.

6 de decembro de 1778Nace Louis Joseph Gay-Lussac, fisicoquímico francés.

7 de decembro de 1772morre Frei Martín Sarmiento, escritor e erudito galego.

10 de decembroConmemoración da DECLARACIÓN DOS DEREITOS HUMANOS (1948)

10 de decembroDía Internacional dos Dereitos Animais

10 de decembro de 1896: morre Alfred Bernard Nobel, químico sueco, fundador da institución que leva o seu nome.

10 de decembroCeremonia de entrega do Premio Nobel, en Suecia. Concédense por primeira vez en 1901.

14 de decembro de 1911O explorador noruegués Roald Amundsen chega ao Polo Sur

14 de decembro de 1782En Francia, os irmáns Montgolfier realizan o primeiro voo de proba do seu primeiro globo.

11 de decembro

1852: nace Henri Becquerel, físico francés.

15 de decembro 1832nace Gustave Eiffel, enxeñeiro francés.

16 de decembro de 1770 nace o compositor alemán Ludwig van Beethoven

17 de decembro de 1706nace Émile du Châtelet, matemática e física francesa.

17 de decembro de 1778nace Humphry Davy, químico británico.

1907: nace William Thomson (Lord Kelvin), físico británico.

21 de decembro de 1898Marie e Pierre Curie descobren o radio.

cosméticos con radio, antes de coñecerse a súa perigosidade

24 de decembro de 1818nace James Prescott Joule,físico británico.

24 de decembro de 1968A tripulación do Apolo 8 entra en órbita ao redor da Lúa, os primeiros humanos en facelo. O 27 de decembro volve á Terra despois de dar dez voltas arrededor da Lúa.

25 de decembro Nadal para cristiánsNatalis Solis Invictus, na Antiga Roma

350: en Roma celébrase por primeira vez o Nadal.

26 de decembro de 1764 Morre Benito Jerónimo Feijoo, escritor galego da Ilustración.

26 de decembro de 1863Aplícase por vez primeira a enerxía eléctrica en Europa co alumeado dos faros costeiros do cabo de La Heve (Francia)

26 de decembro de 2004No noroeste da illa de Sumatra prodúcese un terremoto submariño, dunha magnitude estimada de 9 graos, que provocou un tsunami que devastou as costas de Indonesia, Sri Lanka, o sur da India, Tailandia e outros países, causando a morte de entre 240.000 e 300.000 persoas.

27 de decembro de 1571Nace Johannes Kepler, astrónomo alemán descubridor das leis do movemento dos planetas.

27 de decembro de 1822Nace Louis Pasteur, químico e microbiólogo francés.

29 de decembro de 1891Thomas Alva Edison patenta a radio.

31 de decembro de 1704: erupción do volcán Teide, na illa de Tenerife (Canarias)

31 de decembro de 1730: en Xapón rexístrase un terremoto que ocasiona 200.000 mortes.

31 de decembro de 1514: nace en Bruxelas André Vesalio (Andreas Vesalius ou Andries van Wesel) considerado fundador da anatomia moderna. Autor dun dos libros máis influíntes sobre anatomía humana, De humani corporis fabrica (Sobre a estrutura do corpo humano).

FOTOS: Alumnado 1º ESO, Adela Leiro, Mon DaportaXANEIRO 2016

Departamentode Ciencias

1º ESO