4. unitatea aisialdia

20
4. UNITATEA 1

Transcript of 4. unitatea aisialdia

Page 1: 4. unitatea aisialdia

4. UNITATEA

1

Page 2: 4. unitatea aisialdia

AISIALDIAZERTAN EMATEN DUGU GURE AISIALDIA? Martin Barriuso Zabalik aldizkaria, 118. zk.

Gure zibilizazioa materialista dela entzun izan dugu askotan, baina beste era batera pentsatzen duenik ere badago. Alan Watts filosofo britainiarra zen horietako bat. Bere ustez, gure gizartea materialismo osasuntsuaren antipodetan dago. Izan ere, zibilizazio honek bere oinarri materialak deuseztatzen indar handia jartzen du —Wattsek munduaren losangelesizazioaz hitz egin __1__ zuen, hau da, bazter guztiak Estatu Batuetako hiri itsusi, kutsatu eta asfaltoz betearen __2__ bihurtzeko obsesioaz—. Hala ere, bere iritziz, astialdiaren __3__ da materialismotik zein urrun gauden erakusten duen sintomarik __4__.

Gure gizarte __5__ eta teknifikatu honetan benetan materialistak __6__, denbora librea —hau da, nahi __7__ egiteko askatasuna dugun tartea— __8__ plazer materialetan inbertituko genuke: jaki goxoz betetako __9__, sexu-orgia alaiak, dantza eta musika-festak, eta abar. Eta zer egiten dugu? Etxeko egongelan sartu eta telebista ikusi. __10__ daki zein den arrazoia! Lanak eragindako nekea, __11__ falta edo erosotasuna oinarri duen inertzia soziala. __12__ da, aberastasun eta baliabide material __13__ duen kultura honetan, errealitate materialaren gezurrezko isla __14__ konformatzen garela. Denak isilik, ondoan ditugunengandik __15__, askara botatzen diguten pentsu kulturala kolkoratzeko prest.

Ordezko plazeren __16__ bizi gara. Jan, lo eta amodioa egitea omen da __17__ gustatzen zaiguna —hala diote gehienek—, baina, behin eta __18__egiten diren inkestek __19__, lo gutxiegi egiten dugu, sexua (benetakoa, ezInterneten __20__ saltzen duten itxura digitaleko hori) larunbat gauean hogei minutuz betetzen den ohitura da, eta janari __21__ jaiegun seinalatuetarako uzten dugu; eguneroko platerean, aldiz, McDonalds eta futbola nagusitzen dira.

Nola ulertu, __22__, hamahiru milioi pertsonak (Espainiako estatuko populazioaren herenak) Operación Triunfo izeneko luxuzko karaoke erraldoia ikustea baino __23__ hoberik ez izatea? Ondo uler iezadazue: nire asmoa ez da inoren gustuak __24__, baina gizarte osoa marketing-operazio huts baten __25__ hain alaiki irensten ikusteak zer __26__ ematen du.Ez dut __27__ karaokearen kontra, ezta diskoetxeek antolatutako casting-en aurka ere, baina harrituta nago __28__ interesatu honekin guztiarekin. Egia esan, __29__ pertsona horiek benetako karaokera joan eta bihotza kantuz alaituko balute, __30__ erdi. Poztu ere egingo nintzateke, ikusle pasibo izatea baino __31__ baita nork bere ahotsa entzunaraztea, tabernan __32__ ez bada ere. Baina erreferenduma __33__ eta hiru milioi pertsonak minutu gutxitan inora ez doan bozketa __34__ batean milioika euro xahutu dituztela irakurtzeak __35__ utzi nau.

2

Page 3: 4. unitatea aisialdia

__36__ da, noski, komunikabide batzuek egiten duten bonbardaketa, horietako askok __37__ ateratzen diote-eta negozio handi honi, bide batez gure __38__ komeni ez zaizkien gaietatik apartatzea lortuz. Hala ere, aho __39__ utzi nau Eurovision zaharkituaren __40__ operazio komertzial nabarmen batek nolako __41__ lortu duen ikusteak. Eta zenbat diru eta kemen inberti __42__ jendeak beste batzuen arrakastaren fabrikazioprozesuaren lekuko izatearen __43__. Ilusioa potoetan saltzen dutenak bapo bizi dira itzalean, diruaren gainean __44__ ametsak betetzen, eta besteek, __45__, argien aurrean jarriko den hurrengoa izango direla __46__ egiten jarraitzen dute, eta programaren hurrengo diskoak erosteko beharko dituzten __47__ irabazten. Marxek erlijioa herriaren __48__ zela esaten zuen. Orain biziko balitz, telebista dela esango luke. Baina alde handia dago: apaizak __49__ ez dira izan pantaila katodikoa bezain hipnotikoak. Ondo pentsatuta, hori baino ez dugu behar, telepredikatzaileen moda ere gure artean errotzea.

Azken finean, hamaika ikusteko __50__ gara.1. a) alb) ohic) oted) ari

2. a) antzekob) bezalakoc) berdinekod) antzinako

3. a) aginterab) erabilerac) has ierad) saiakera

4. a) argiab) argiagoac) argienikd) argiena

5. a) frankob) koldarc) oparod) mutu

6. a) bazirenb) balirac ) baginad) baginen

7. a) dugunb) dugunikc ) dugulad) duguna

8. a) egiazkob) egiaren

11. a) irudikortasunb) irudimenc ) irudikapend) irudimentsu

12. a) Gezurrezkoab) Kontrakoac ) Kontuad) Ipuina

13. a) ugarib) handiac) multzoad) maiz

14. a) elektronikoagatikb) elektronikotikc) elektronikoand) elektronikoarekin

15. a) atzemandab) inguratutac) aparted) pozik

16. a) garaianb) maldanc ) irudiand) alean

17. a) soberanb) hoberenc) gehiend) batere

18. a) behinb) bi aldiz

21. a) azkarrab) zaborrac) gordinad) goxoa

22. a) aldizb) horrelakoac) bestelad) orduan

23. a) ekintzab) zereginc) garaid) atsekabe

24. a) antzezteab) goraipatzeac ) zapuztead) xuxurlatzea

25. a) amuab) armiarmac) saread) orratza

26. a) pentsatutab) pentsatuzc) pentsatzead) pentsatua

27. a) edozerb) inorc) zerbaitd) ezer

28. a) itzulib) jipoi

31. a) hobetob) hoberikc) hobeand) hobe

32. a) besterikb) bainac) behind) nahiz

33. a) baztertub) antolatuc) salatud) onartu

34. a) hedatub) argalc ) hutsuned) hutsal

35. a) txunditutab) pozikc ) harrotutad) harrizko

36. a) Ulermenekoab) Ulertzekoac) Ulertukod) Ulerkorra

37. a) harrapakinab) izokinac ) hondakinad) etekina

38. a) arretab) nazka

3

Page 4: 4. unitatea aisialdia

c) egiakod) egiatako

9. a) goseteakb) ogitartekoakc ) otorduakd) zirriborroak

10. a) Batekb) Norbaitekc) Hainbatekd) Edonork

c ) berrizd) orain

19. a) diotenezb) diotelakoc) diotela-etad) diotelarik

20. a) bidezb) aitzakiazc) zehard) altzora

c) zalapartad) jaioera

29. a) milioiakb) milioic ) milioikod) milioika

30. a) erdizb) ondoc) gaitzd) poz

c) asmoad) kolkoa

39. a) herts irikb) zabalikc) beted) hortzetan

40. a) ingurukob) aldamenekoc ) aurrekod) aurkako

41. a) onbeharrab) onarpenac) omenaldiad) baimena

42. a) dezakeelab) dezakeenc) dezaked) dezakeenik

43. a) aldeb) trukec) aurkad) ordez

44. a) zuzendutakob) botatakoc) eraikitakod) eragindako

45. a) hala ereb) orobatc) orduand) bitartean

46. a) oihub) deic) hitzd) amets

47. a) sosakb) sariakc ) hondarrakd) partidak

48. a) burukoab) lotarazleac ) eragilead) lo-belarra

49. a) lehenb) sekulac) batez ered) orain

50. a) etorriakb) jaioakc ) itzuliakd) ohituak

LANDAREAK ZAINTZEKO AHOLKUEZ BADAKIZU EZER?

1. Kokatu aholkuok lau multzo hauetan.

Ureztatzea Nutrizioa Argitasuna Ontzia

4

Page 5: 4. unitatea aisialdia

NOLA EGIN BARATZEA ETXEKO BALKOIAN. HABE Ikasbil

Hona hemen baratzea balkoian egiteko hainbat aholku. Saia zaitez hutsunean behar den bezala betetzen.

HAZIAK- ERNAMUINTZEN – HAIZE – IZURRITEAK - UREZTATZEKO- UXATZEN - URTE SASOIARI – EGUZKI

1. Egunean bost edo sei _______________ ordu izango dituen toki bat bereizi. Zer landatu? Urte sasoiaren araberakoa izango da hori, eguzki orduak ere, segur aski, aldatzen joango dira eta.

2. Ez da komeni _______________ lekua izatea, eta, beharrezko bada, baratzea babestu (sareak jar ditzakegu, babes hesiak...).

3. Ura gertu eduki, baratzea _______________ (biltegi bat jar dezakegu, edo ur aho bat).

4. Baratzezaintzako ikastaro bat egin. _______________ saltzen dituzten dendetan lagun gaitzakete lehen pausoak ematen, eta web orri asko ere egokiak dira horretarako.

5. _______________ dagozkion barazkiak landatu lehenik eta behin: letxuga eta errefaua, adibidez, azkar irteten dira, edo lanjina zuria, haziak agudo _______________ baitira, eguzki gutxi eginda ere (iturri-belarraren antzeko da).

6. _______________ kontrolatu. Baratzea zenbat eta txikiagoa, orduan eta errazago zaintzen da, baina intsektu eta xomorroak noranahi iristen dira. Zenbait landarek desagerrarazi egiten dituzte xomorroak; kaputxinak, adibidez, landare zorria _______________du, eta usain-belar batzuk ere eraginkorrak dira: onddoak, armiarmak eta landare zorriak ez agertzeko, adibidez, izpilikua, ezkaia eta salbia erabiltzen dira.

5

Page 6: 4. unitatea aisialdia

2. Esaldi hauek aholku zerrendakoak dira. Osatu falta diren hitzak.

Ureztatzeko  ___________ez baduzu, iturriko ura hartu eta gau osoan gorde.

Lorontzi txikietan dauden landare txikiek lorontzi handietan daudenek  ___________________  ur gehiago behar izaten dute. 

Ongarria edo abonua erabili  __________________________ , irakurri produktuaren etiketa arretaz 

Ongarria modu arrazionalean erabili, gehiegikeriak edo gabeziak _____

Ez ongarritu landareak atseden hartzen ari  _________________ , aldatu berri  ___________________  edo lorontziz aldatu _______

Jar itzazu lorontziak leku argitsuetan edo,  _______________________ , argi iturri artifizialetatik gertu. 

Tentuz jokatu, argirik ez dagoenean landareak zimeldu egiten ________

6

Page 7: 4. unitatea aisialdia

ENTZUNAREN ULERMENA

Lumier anaiei buruzko albistea entzungo duzu.

Aukeratu EGIA (E) ala GEZURRA (G)

E G

1 Duela 104 urte, Lumier anaiek kinetoskopio izeneko aparagailua asmatu zuten

2 Garai hartan, haien aita, izen handiko argazkilaria izan zen.

3 Lumier anaien aitak irudi bizien garapena hurbiletik jarraitu zuen, hauen heziketa erabat alboratuz.

4 Lumier anaiek, 1895eko otsailean zinematografoa asmatu zuten.

5 Eskainitako lehenengo emanaldira, herriko jende gehiena joan zen.

6 Ikusleek bina franko ordaintu zituzten.

MINTZAMENA

Zinezalea al zara?

Eman zure iritzia

Sarri joaten al zara zinemara? Zein film mota ikusten duzu?

Zuk zer nahiago duzu, film entretenigarriak ala artelanak?

Zure ustez, zein ezaugarrik egiten dute pelikula bat entretenigarri hutsa izatea?

Zure iritzira, film bat entretenigarria eta, era berean, ona izan al daiteke?

Ikusi al duzu aspaldi entretenigarri hutsa izan den filmik? Zer iruditu zitzaizun?

Telebistan, zein motatako filmak ikus daitezke?

7

Page 8: 4. unitatea aisialdia

Zinema, bizikletan Euskadi irratia, 5:39, 2011/10/18

E G1 Bizikleta estatiko bereziak aurki ditzakegu Londresko zine areto

batzuetan.2 Bizikletek sorgailu bana daramate koadroan atxikia. 3 Filmea ikusi ahal izateko pedaleei eragin behar zaie.4 Ikastaroak eratu dituzte generadoreen gainean jakiteko.5 Filme luzeak direnean, era erlaxatuan aritzea da komenigarriena.6 Frantziako iragarki batean ere horrela ikusten da film labur bat.

Elurretako bizikleta Osatu testua (1-8) esaldiekin (a-h).

Eskia eta txirrindularitza batzen dituen kirol mota berri bat ekarri du Fermin Paularena iruindarrak Euskal Herrira: elurretako bizikleta. Bera da zale bakarretariko bat.

Pipermina du Fermin Paularenak odolean. _____1_____; beti zerbait egin beharrez, ezin sekula geldi egon. Festazalea bezain kirolaria da, eta denetarik egin du: bizikletan aritzen zen garai batean;

goitibeheretan buru-belarri _____2_____; eta bobsleigh izeneko bala itxurako elur leretan ibiltzeko ikastaroa ere egin zuen iaz Austrian, talde bat osatu eta 2014ko neguko olinpiadetan parte hartzeko asmoz. Baina orain baietz dio, aurkitu duela bere kirola, hau dela erabatekoa: elurretako bizikleta, ktrak izenekoa. «Gauza mordo bat probatu dut, eta batek ere ez nau orain arte bete, baina honek bai. Oso intuitiboa da, eta _____3_____ Txirrindularitza gustatzen zait, elurra ere bai, eskia ere bai, eta dena bizikleta bati esker

egin ahal izatea ikaragarria da». Ohiko txirrindu bat du oinarrian ktrak bizikletak. Aurreko gurpilaren ordez, ski moduko bat jarri, eta atzeko gurpilari trakzio sistema berezi bat gehitu; _____4_____ ohiko bizikleta elurretako bizikleta bilakatzeko. «Autoari kateak jartzearen moduko zerbait», dio Paularenak. Erdiz eskiatzea bezalakoa eta erdiz bizikletan ibiltzea bezalakoa da ktrak bizikleta haren hitzetan. «Eskuekin eskiatu egiten da, eta oinekin pedalei eragin, eta oreka lortzeko bi kirolen teknikak nahasi behar dira. Zirraragarria da».Kanadan sortu zen ktrak bizikleta, eta nahiko hedatuta dago han. Baina Euskal Herrira orain gutxi heldu da. «Bakarren batzuek baino ez zituzten elurretako bizikletak hemen duela gutxira arte, baina _____5_____», dio Paularenak. Azkar hedatuko dela uste du, gainera. Badu horretarako nahikoa osagai, dioenez: balio dezake toki zelaietan ibiltzeko, malda ez gogorrak igotzeko eta aldapan behera joateko.

8

Page 9: 4. unitatea aisialdia

«Hemen txirrindularitzaren eta mendiaren zaleak gara, eta biak batzen ditu ktrakak». Ezagunago egitea falta zaio, agian, jendeak oraindik ez baitu bizikleta sekula ikusi. _____6_____, ordea, orduan eta jende gehiagok erabili nahiko duela dio Paularenak. Eta lan horretan dabil bera orain. Hedabide ia guztietan agertu da, behintzat, bere bizikletaren argazkia. Nahi gabe, dioenez.

Ustekabean ateratako argazkia «Ezusteko bat izan zen», ematen du azalpena. «Iaz heldu zitzaizkidan bizikletarentzako piezak, baina ezin izan nuen kasik erabili. Horregatik, aurten, lehen elurtea _____7_____ joan nintzen mendira, Ibañetako gainera. Bost bat pertsona baino ez ginen han. Guardia Zibil patruila bat, elurra kentzeko makina, lehen elurtearen argazkiak ateratzera joan zen Jesus Diges argazkilaria, lagun bat eta ni. Beste inor ez. Bizikleta hartu nuen, eta argazkiak atera zizkidan Digesek. Hark irudi hura batera eta bestera bidali, eta gerora dei mordoa jaso dut hedabideetatik. Kasualitatez _____8_____ bizikletaren irudia. Baina ea kirola hedatzen laguntzen duen». Internet bidez eskura daitezke bizikletarentzako piezak, eta 500 bat euro balio dute.

Iñigo Astiz. Berria

a) besterik ez da egin behar

b) beti da albiste iturri

c) egin dut, beraz, ezagun

d) ezagun egiten joan ahala

e) hasia da afizioa pizten

f) heldu, eta berehala

g) murgilduta dabil aspaldi

h) oso adi egon beharra dago

ENTZUNDAKOAREN ULERMENAEmaten diren hiru aukeretatik erabaki zein datorren entzundakoarekin bat

Axalko, egurrezko bizikletak Teknopolis 2011/05/21

1 Zeraingo zerrategi batek…

9

Page 10: 4. unitatea aisialdia

a)Axalko markarentzat egiten du lan.b)egurrezko bizikletak egiten ditu.c)frogak egiten ditu egurrari bizikleta itxura emateko.

2 Erabiltzen duten egurrak…a) aizkora edo aitzurren kirtenak bezala, zurruna izan behar du. b) bertakoa izan behar du.c) malgua eta arteza izan behar du.

3 Bizikletarako piezak…a)egur xaflak batuz lortzen dira.b)karbono zuntzezko moldeetan egiten dira.c)torloju zein erretxina bidez lotzen dira.

4 Jende honen produktuaka)antzinako bizikleten antza izateko asmoa du.b)bide ezezagun bati ekiteko balio izan du.c)harrera ona izateko aukerarik badu.

Eduardo Troncoso: «Ligatzean ez dago

porrotik, sentimenduak adieraztea da gakoa»

Ligatzeko arazoak dituen edonorentzat Eduardo Troncosok aurkitu du

irtenbidea. Argentinarra da jaiotzez, baina urte asko darama Zarautzen

psikologo lanetan. Psikologoa izateaz gain, akupuntorea, kriminologoa eta

aholkularia ere bada. Haren kontsultara joaten zirenek ligatzeko arazoak

zituztela ikusita, ikastaroak ematen hasi zen joan den irailean.

30 urteko emakume batek ezin du ligatu. Zer egin behar du?

Eta ba al daki zergatik ez duen ligatzen? Horrelakoetan, zergatik ez duen ligatzen

jakin behar da. Ligatzen ez badu, oztopo emozional bat duelako ez du ligatzen:

lotsa, ezezkoaren beldurra, (1)_______________ ez izateko beldurra, (2)_____________

esango dutenaren beldurra... Baina, askotan, lotsaren gainetik koldarkeria dago. .

Baina muga emozionalak topatu eta gaindituz gero, ez du ligatzeko arazorik

edukiko.

Bertze kasu bat: 60 urteko emakume batek ezin du ligatu.

60 urterekin ligatu nahi duela (3)__________ badu, arazoa ez da harena, ingurukoena

baizik. Sarritan gizarteak ez ditu (4)__________ adin batetik aurrerako pertsonen

harremanak. Kasu honetan, berak nahi badu eta besteek esaten dutenari kasurik ez

(5)_______ egiten, lortuko du.

Nola definituko zenuke ligatu hitza?

Azken batean, sentimentuak adieraztea da; ez da txarra norberaren afektibitate,

gizarte eta sexu beharrak (6)___________. Hasteko, gustuko pertsonarengan interesa

(7)_________ behar da, eta berezia dela sinetsarazi. Eta nola piztu interesa

10

Page 11: 4. unitatea aisialdia

(8)_______________? Ausarta izan behar. Atsegina izan eta gauza politak esanda

gustuko pertsona ezustean harrapatuko dugu, eta, hala, interesa pizteko aukera

handiagoa dago. Denok atsegin dugu gauza politak entzutea, baina esan ere egin

behar dira. Eta hori ere, hitz egokiak (9)___________, noski. Ez da gauza bera zeinen

gona polita duzun esatea edo zeinen ongi gelditzen zaizun gona esatea. Eta hori

edozein txokotan egin daiteke. Are gehiago, eguneroko bizimoduan, autobusean,

okindegian edo arrandegian, askoz ere errazagoa da ligatzea. Ustekabean edonor

ager daiteke! Eta badaezpada ere, ligatzeko orduan hiruzpalau lagunekin saiatzea

aholkatzen dut nik beti. Etikoagoa eta praktikoagoa da!

Noiz eta nola sortu zen ikastaroak emateko ideia?

Aspaldidanik ari naiz psikologo (10)__________ Zarautzen, eta nire kontsultara

etortzen zirenek eta ezagun askok ligatzeko arazoak zituztela ikusi nuen. Arazo

horiengatik, gaizki sentitu, eta askok drogak hartzera jotzen dutela ohartu nintzen.

Iragarki bat jarri nuen ezagun horientzat, eta berehala zabaldu zen

komunikabideetan. Jendeak izena eman zuen, eta geroztik hortxe nabil.

Nolakoa da ikastaro egun bat?

Ezer baino lehen, bertze arloetan (11)___________, ligatzen ere ikasi egiten dela

azpimarratu nahi dut. Seiko taldeak egiten ditut, eta bi egunean sei (12)___________

egoten gara. Talde txikietan jendea erosoago sentitzen da, eta berehala hasten da

bere arazoak azaltzen. Bakoitzak bere kezkak adierazi ondoren, muga horiek

(13)______________ saiatzen gara, autoestimua eta motibazioa lantzen. Eta poliki-

poliki, gustuko pertsonarenga hurbildu eta horrelakoetan zer egin behar den ikasten

dugu, zer eta nola esan behar diren gauzak... Ligatzeko sekretuak!

Nolako jendea joaten da?

Denetarik! Adin guztietako jendea. Etorri den

gazteena 25 urtekoa izan da; zaharrena,

(14)___________, 62 urtekoa. Taldeak adin

bertsuko jendearekin egiten ditut, eta hainbat

herritakoekin, batzuek hala eskatzen dutelako.

Ikastaroetan, batez ere, gizonezkoek parte

hartzen dute. Eta batez ere, maila ekonomiko

(15)_____________ duen jendea etortzen da:

enpresaburuak, kirolariak, irakasleak, kamioi

gidariak, kimikariak... Behin baino gehiagotan saiatu dira ligatzen, baina ez dute

11

Page 12: 4. unitatea aisialdia

egin. Beste batzuk, berriz, familiaren presioa dela-eta etorri dira. Adin jakin batetik

aurrera, etxekoek bikotekidea bilatzeko eskatzen (16)___________ askori. Etorri den

jendea gustura joan (17)__________ da hemendik, jendearen esanaz ahaztu eta

beldurrak gainditzen ikasi dutelako. Eta ligatzen ikasi dutelako ere bai.

Euskal Herriko eta Argentinako jendearen artean nabaritu al duzu alderik?

Bai. Argentinar guztiak ez dira ligatzen abilak, baina bai, badago aldea. Hemen, oro

har, jendea (18)___________ da. Gizonezkoak, batez ere. Asko kostatzen zaie euren

sentimentuak adieraztea. Bestalde, hemen herri txiki asko dago, gehienek elkar

ezagutzen (19)_________, eta auzokoak esango duenari asko erreparatzen zaio.

Horregatik, ikastaroetan beldur hori gainditzen saiatzen gara. Ederra da gustuko

duzun pertsonari sentimenduak adieraztea!

Aholku asko eman nitzake! Horien artean bat autoestimua edukitzea da. Oso

garrantzitsua da (20)_____________ egiten duenarekin pozik gelditzea. Eta ligatzean

ez dela inongo kalterik egiten ere nabarmenduko nuke, denon behar bat da.

Ligatzean ez da porrotik, sentimentuak adieraztea da gakoa. Eta guztia biribiltzeko,

ausardia; beldurrik gabe aurrera egitea.

1a)onartzekob)onartzeanc)onartuad)onartzearen

2a)inguruanb)ingurukoeic)ingurukoekd)inguruek

3a)usteb)argic)iruditzend)zalantza

4a)barkatzenb)sinestenc)ikustend)onartzen

5a)badieb)badioc)badizkiod)badizkie

6a)areagotzeab)sakontzeac)biltzead)asetzea

7a)borobildub)eramanc)esnatud)gidatu

8a)bestearenganb)bestearic)besteekikod)bestearekin

9 a)erabiltzenb)erabiltzekoc)erabilizd)erabiltzea

10a)moduanb)bezalac)lanetand)ekintzan

11a)moduanb)bezalac)erand)gisara

12a)orduzb)orduc)ordurainod)ordu arte

13a)gainditzeab)gainditzenc)gainditzekod)gaindituz

14a)bainab)noskic)gutxi-gorabeherad)berriz

15a)arinab)aldartetsuac)egonkorrad)estua

16a)dieteb)diec)diod)dizkiete

17a)ahalb)alc)oted)izan

18a)itxiagoab)zabalagoac)zekenagoad)maltzurragoa

19a)dirab)badirac)duted)dituzte

20a)norberakb)nork berakc)nor berakd)nork berak

12

Page 13: 4. unitatea aisialdia

ALBISTEAK(Euskadi Irratia,12-11-18)

Egia Gezurra

1- Basauriko senar-emazte bi Bilbo parean hilda azaldu dira, itsasadarrean.

2- 5 egunean 70 pertsona hil dituzte Gazan, haietariko 7 umeak.

3- Gazatik Israelera botatako koheteen ondorioz 22 pertsona hil dira.

4- 2 asteburu izan dute katalanek kanpaina egiteko.

5- Kataluniako inkesten arabera PSOEk 10 eserleku gutxiago lortuko du.

6- Kopuruan ados ez badaude ere, ezkerrak 2.indarra izatea lortuko du.

7- 2500 eurotik gorako ordainketak ezin izango dira inola ere esku-dirutan egin.

8- Goizean hodeiak egongo diren arren, ipar-haizeak zerua garbituko du.

GAZTEEN LOKALAK

13

Page 14: 4. unitatea aisialdia

Berba egiteko puntuak

- Hor barruan inork ez daki zer egiten duten. Bestalde, hor barruan kontrolatuta daude- Ghettoak dira. Ez daukate harremanik beste inorekin.- Uda eta negu, lau ormaren artean sartuta.- Gazteek kalea behar dute.- Ez dute ezertan parte hartzen.- Horrelakorik eduki ezean, botelloia edozein lekutan egingo lukete.- Bertan gauza asko egin daitezke denbora aprobetxatzeko.

Sudokuak Teknopolis, 1:48, 2011

E G1 Burmuina erlaxatzeagatik bilakatu dira ohikoak sudokuak.2 Izan daitezkeen soluzio guztien kopuru bila ari dira Japonian. 3 Mende eta erdia igaro da matematikari batek asmatu zituenetik. 4 Epaitu behar zutenak sudokuetan aritzeagatik ez zen epaiketa bat

Australian burutu.

BOSTEAN BOST Goitik behera eta esker eskuin, hitz bat eta bera.1 2 3 4 5

12345

1 Adiskide 2 Merkatua 3 Nekez hausten dena 4 Ukapenak 5 Narkotiko hitz elkarketan

14

Page 15: 4. unitatea aisialdia

HITZ GURUTZATUAK1 2 3 4 5 6 7

1234567

EZKER ESKUIN: 1 Herri hizkeran eta. Igarle 2 Larru. Azti ezaguna 3 Mila. Tontorra4 Sexu eme. Gehiegi 5 Erdietsi. Rötgen 6 Erbioa. Arraza 7 Zerbait esateko hitz egokiabururatzen ez zaigunean erabiltzen dugun hitza. …egin, goitik ari.

GOITIK BEHERA: 1 Zoritxarrez 2 Lehenengoa eta azkenekoa. Lili 3 Diosal hitza. Kontsonantea 4 Edo. Infusio mota 5 Kontsonantea. Beltz 6 Mila kilo. Musika nota

7 Gaueko argiak

ZER IRITZI DUZU JOKOAZ?

1. Badago loturaren bat jokoaren eta gizakiaren artean? (Betidanik egon dira jokoak?)

2. Jokoa umeen kontua da? Adin bakoitzerako joko-mota jakin bat dago?

3. Zertarako balio du jokoak? Zer ekartzen du?

4. Badu alde txarrik jokoak? Arazorik sor dezake?

5. Zer dakizu euskaldunon apustu-zaletasunaz?

6. Zelan deskribatuko zenizkioke euskal kirolak ezagutzen ez dituen bati?

NOLA JOKATU XAKEAN, edo PARTXISEAN

15

Page 16: 4. unitatea aisialdia

Joku interesgarririk ezagutzen duzue?

BAKARRIZKETA

Aisialdia

Denbora librearen barruan, guk nahi duguna egin ahal izateko geratzen zaigun denbora izango litzateke, hau da, eguneroko lan eta okupazioetatik "soberan" dugun denbora hori.Azken urteetan aisialdiari emandako garrantzia nabarmen gehitu da, bai gizonen artean, baita emakumeen artean ere. Horrela diote behintzat “Ikuskerak-2” izeneko txostenean agertzen diren datuek. Ikerketaren datuetan, astegunetan emakumeek gizonek baino denbora libre gutxiago dutela ikus daiteke.

Inkestaren arabera gizonek emakumeek baino denbora libre gehiago dute. Zergatik ote da hori?

Zer egiten duzu aisialdian? Kirolik egiten duzu? Noiz? Zein kirol mota egiten duzu? Gizonen eta emakumeen gustuak desberdinak dira? Telebista asko ikusten omen dugu, zein da zure programarik

gogokoena?

LIBURU ELEKTRONIKOABi urte baino gehiago pasa dira Euskal Herrian lehen liburu elektronikoak salgai jarri zituztenetik. Hasierako haiek kanpoko idazleen lanak ziren, baina 2009an Euskal Herriko argitaletxeak ere hasi ziren alor horretan lanean. Hain zuzen ere, Elkar, Alberdania eta Erein hasi ziren liburuak formatu digitalean ekoizten eta atzetik, beste

16

Page 17: 4. unitatea aisialdia

batzuk etorri dira. Gainera, Gurebook.com webgunea sortu zuten, euskal idazleen liburu elektroniko guztiak online denda batean batzeko ahaleginean. Atariak, ordea, badu beste helbururik, formatu digitalak izan ditzakeen berrikuntza eta aldaketen adi dagoen plataforma ere izan nahi baitu.Euskal Herriko argitaletxe gehienetako arduradunek argi dute liburu digitalen sasoia heldu dela. Horrek ez du esan nahi paperean argitaratutako liburuak baztertu direnik, ezta irakurle gehienek euskarri elektronikoan irakurtzen dutenik ere, baina bai teknologia hori literaturaren mundura heldu dela eta bertan geratzeko asmotan, gainera.

- Zer datorkizu burura metroan norbait halakoekin ikusten duzunean?- Zein dira liburu elektronikoaren eta paperezkoaren alde onak eta txarrak?- Euskal literatura bultzatzeko baliagarria izan daiteke?- Adiskide bati liburu bat oparituz gero, zein formato aukeratuko zenuke?- Umeentzat egokia da formatu berri hau?

17