Joxerra Senar Iruñea

Arnaldo Otegi Logroño-ko espetxean dago pre-so, baina InternetekoFacebook gizarte sare-

an leihotxo bat irekita dauka. He-renegun arte, 4.600 jarraitzaile zi-tuen. Hala ere, webgune hori ku-deatzen dutenek atzo salatuzuten orri hori «zentsuratu» etaitxi egin dietela. Webgune batitxi, jarraian beste bat ireki: «Ezdakigu zergatik ezabatu dutenorria; 4.600 zale izateak min egi-ten die», zioten bertan. 24 orduan,berriro 730 jarraitzaile ditu Otegi-ren orri zabaldu berriak.

Albistea atzo gizarte sareetanzegoen. Ez da adibide huts bat, or-dea, Otegi ez baita 2.0 eremuan da-goen euskal politikari bakarra.Beste adibide bat jartzearren,Twitterreko webguneen arteanPatxi Lopez EAEko lehendaka-riarena da Euskal Herrian zalegehien duena. Lopezek jada Twi-tter bidez hiru elkarrizketa eskai-ni ditu, eta duela gutxi, SantiagoCervera Nafarroako PPko presi-denteak eta Roberto JimenezPSNko idazkari nagusiak Twitterbidez elkarrizketa bat egin zuten.Guztiek beren blog pertsonala du-te, eta joera hori handitzen ari dapolitikari askoren artean.

Alabaina, gizarte sareok nahi-taez egon beharreko toki bat al di-ra ala benetan politika egitekoerreminta berri bat dira? 2.0 ere-muaren aurrean politikagintzatradizionalaren jarrera aztergaiizan du BERRIAk, mundu hori on-do ezagutzen duten lau aditure-kin: Luistxo Fernandez CodeSyn-taxeko arduradun etaSustatu.com-eko kide aktiboa,besteak beste; Idoia Llano Ararte-koaren Agiri, Azterlan eta Libu-rutegi Zerbitzuko arduraduna;Iñaki Murua bloglaria eta IratxeMolinuevo psikopedagogoa. Guz-tiak ere buru-belarri sartuta dau-

de mundu horretan, eta guztiekdiote sare sozialetara gerturatze-ko orduan formula zaharrei eus-ten dietela politikariek. Sare be-rriak, bai, baina modu zaharrak.

Propagandarako tresnaLuistxo Fernandezek ikuspegikritikoa du: «Propaganda etamarketinerako bide moduanikusten dute politikariek Inter-net, eta horretan saiatzen ari dira.Marketin eta propagandarako ka-nal bat bezala, eta ez partaidetza-rako kanal bat bezala. Ez dut usteintentzio handirik dutenik herri-tarren partaidetza sustatzeko».

Iratxe Molinuevoren ustez, po-litikak «denbora asko» daramaherritarren bizitzatik urrun etahori 2.0 eremuan ere nabaritzenda: «Ustelkeria ez dator bat sozia-la den ezerekin, gutxi batzuen bo-terea demokraziarekin bat ez da-torren bezala. Aurkaria gailentze-ak inoiz ez du sarerik sortuko, edodena teknizismo hutsera muga-tzeak ez du inor konbentzitzen;lardaskeria hobe albo batera uz-tea... Hori ulertzea ez da blog batirekitzea eta Facebooken profilbat irekitzea. Itxurakeria osourrundik ikusten da».

Idoia Llanoren aburuz, uneo-tan komunikazio agentzia, ahol-kularitza bulego eta alderdi politi-koetako kabinete asko daude, etahoriek «partaidetza eta elkarriz-ketarako erreminta boteretsu di-ren sare sozialok marketin huts»modura ulertzen dute.

Iñaki Muruaren ikuspuntutik,politikagintzan 2.0 eremua «sarri-tan gaizki ulertzen da eta propa-ganda egiteko bide bat bezalaikusten da». Bide motza du ho-rrek, alabaina. «Mundu horretanaritzen garenok sumatu egitendugu atzean dagoena pertsonaden edo ez».

Bat dator ideia horrekin Moli-nuevo. Horren ustez, erraz sumadaiteke zer politikarik baliatzen

duten sarea, «inolako prentsa bu-lego eta marketinik gabe» bereburua ezagutzera emateko eta er-lazionatzeko. Molinuevok okerradela deritzo sare sozialok ondoneurtutako emaitzak lortzeko as-moz ikerketarako plataforma gi-sa erabiltzea . «Ez dut esaten haladenik. Zenbat buru hainbat abu-ru, baina sarea zabala da, eta kon-trolaezina».

Horregatik, Muruaren ustez,sare sozialetako gakoetako bat si-nesgarritasuna da, «hau da, ea be-netan sinesten eta parte hartzenden eta zer mailataraino sinesga-rria den hor parte hartzen duena-rentzat». Izan ere, gaur egun poli-tikariak sare sozialetan egoteraderrigortuta daudela ematen du,baina Muruak argi du mundu ho-rretan sinesten ez bada hobe delaez parte hartzea. «Madrilen kon-gresu batean aipatzen zuten ez

Geroz eta gehiago dira sare sozialetan murgilduta dauden politikariak. Interneteko mundu hori ezagutzen dutenadituen ustez, 2.0 eremuak eskatzen dituen harremanetarako baino gehiago propagandarako baliatzen dute.

Sare berriak, modu zaharrak

ANGEL MEDINA / EFE

Harian›2 berria 2010eko uztailaren 22a, osteguna

Propaganda etamarketinerako bidemoduan ikusten dutepolitikariek Internet»LUISTXO FERNANDEZCodeSyntax-eko arduraduna

«Ez ditzatela demokraziagehiagoren beharreandiren egiturok zuritzekoeta betikotzeko erabili»IDOIA LLANOArartekoaren liburutegi zerbitzuko arduraduna

«Pentsa dezakete zerneurritaraino merezi dienboto-emaile gehienek ezdutenean parte hartzen»IÑAKI MURUA Bloglaria

«Politikari batzuei,ez denei, alarma gorriakpiztu zaizkielakoannago»IRATXE MOLINUEVOPsikopedagogoa

‘‘

Politika eta teknologia berriak D

Obamaren Twitter kontuak4,6 milioi jarraitzaile dituAdituen arabera, teknologia berriak izanziren Barack Obamaren hauteskundegaraipenaren gakoetako bat. Gaur egun,haren twitterrak 4,6 milioi jarraitzaileditu, munduan gehien jarraitzen direnTwitter kontuen artean bosgarrena da.Aurretik ditu, besteak beste, BritneySpears eta Lady Gaga kantariak.

Patxi Lopezek jarraitzaileasko, baina erabilera urriaEuskal Herriko alderdi guztietan badagoblog bat edo Twitter kontu bat ireki due-nik. Jarraitzaile kopuruari dagokionez,Patxi Lopez Eusko Jaurlaritzako lehen-dakariaren Twitter kontua da jarraitzailegehien duena Euskal Autonomia Erkide-goan: 85. 462 jarraitzaile ditu Lopezeketa 2.535 kontu jarraitzen ditu . AlderdiBarack Obama. M. REYNOLDS / EFE

politikoetako buruzagirik ez da ageri le-hen postuetan, bai, ordea, alderdietakozale ugari. Gehien jarraitzen direnen ar-tean Paul Rios Lokarriko koordinatzaileaere azaltzen da: 32. postuan. 835 jarrai-tzaile ditu eta 714 kontu jarraitzen ditu.Erabilerari dagokionez, Riosek gehiagoerabiltzen du Twitter kontua Lopezekbaino. Kontua ireki zuenetik, Riosek4.432 mezu bidali ditu, eta Lopezek, 399.

dagoela zertan parte hartu, ez de-la ezinbestekoa».

Luistxo Fernandezek ez du za-lantzarik sare sozialekiko beldu-rra dagoela: «Gardentasunaridiote beldurra. Erabakiak petit co-mite-an, aginte zirkuluetan etalobbyetatik kanpo hartzera ezdaude ohituta». Gizarte sa-reen eraginez, komunika-bideetatik kanpo mezu po-litikoak zabaltzeko aukeraematen die alderdiei. Halaere, haren iritziz, propa-gandarako joera ez da alda-tu. «Ahots hori erabiltzenda norberaren kontsignakpasatzeko eta norberarentaldeak trinkotzeko. Ezta-baida itxita dago, eta agin-te koadro bakoitzean ezta-baidatzen da, dela herri ad-ministrazioan, delaboterean den alderdian,dela oposizioan, eta hortikkomunikatu eta saldu egi-ten da ideia».

Akatsen arriskuaIñaki Muruak, dena den,nabari du nolabaiteko fres-kotasun bat gizarte saree-tan mugitzen diren politi-karien artean. Horrek, adi-bidez, «hanka-sartze mun-dialak» egitera eraman di-tzake. Adibidez, duelagutxi Bilboko PPko zinego-tzi talde batek Jose Anto-nio Agirre lehendakariohiaren monumentu au-rrean bandera espainiarra-rekin argazkia atera eta Fa-cebooken jarri zuen. Han-dik gutxira komunikabide-etako albiste zen. «Argazkihori pasatzen bada alder-diaren kontrolpetik, ez daaterako». Bestetik, sare sozial bi-dez ezagutu duen Bilboko zinego-tzi sozialista bati adarra jo ohi dio,Facebooken idatzitako iruzkine-kin alderdiko prentsaburua zora-tuta edukiko duelakoan. Izan ere,alderdietako aparatuek dena kon-trolatzeko joera duten garai haue-tan, Muruak eskertzen du fresko-tasun hori.

Idoia Llanoren aburuz, sare so-zialek politikagintzan herrita-rren partaidetzari kanal berriakirekitzeko aukerak irekitzen diz-kie. Herri txikietan funtzio eraba-kigarria joka dezaketelakoan da-

go, eta adibide gisa jarri du Kata-luniako 300 biztanleko Copons he-rrian, bizilagunen %30ek udalekoeztabaidak Facebookbidez jarrai-tzen dituztela. Eztabaida handia-goetan hori zailagoa bada ere, Lla-nok argi dauka ordezkaritzarendemokrazia «krisian» dagoela eta

konponbiderako erakunde eta el-karte askoren ahalegina kamutsaizan dela. «Herritarren ordua da,baina kontuz ibili behar gara ezdezatela [sareak] kontrakoa era-gin eta gardentasun eta demokra-zia gehiagoren beharrean direnegiturok zuritzeko eta betikotze-ko balio».

Muruaren ustez, azken urtee-

tan bilakaera handia izan baduere, gizartearen gutxiengo bat da-bil oraindik ere 2.0 eremuan, etapolitikarien jarduna baldintza-tzen du: «Pentsa dezakete zer neu-rritaraino merezi dien Internete-ko mundu horretan sartzeak, bo-to-emaile gehienek ez dutenean

parte hartzen. Zenbaitenartean badago susmoa den-bora galtzea dela».

Herritarrak,mesfidatiLlanok herritar gehienenaldetik ere «mesfidantzahandia» nabari du erakun-deen aldetik Internet bidezpartaidetza sustatzekoegin diren ahaleginetan:«Lehenik, arriskua dagoe-lako bizitza errealeko beze-rokeriak mundu birtuale-ra eramateko, eta gero, par-te-hartzearen kulturan es-kolatik hezi behar delakoeta gure historia demokra-tiko urriak ez du hori ahal-bidetu». Horren ustez, par-taidetza eta gardentasunasustatzeko beharrezkoa li-tzateke berehala sarbide li-brerako lege bat onartzea,besteak beste «artxibo etaerregistroak» jasoko ditue-na.

Fernandezen aburuz, or-dea, ez dago horretarakoasmorik: «Teknologiareneta Interneten gaitasunakerabili beharko liratekegardentasun gehiago ego-teko kontu publikoetan etaherri administrazioen jar-dunean. Teknologiak ahal-bidetzen du gardentasunhandiagoa egotea, baina ezdut uste interes handirikdagoenik hori egiteko». Ho-

rrek politikarekiko «gero eta pasi-botasun handiago» eragiten due-lakoan dago.

Muruak ez daki nondik jokoduen etorkizunak, baina harenustez Interneteko sare sozialenmugimendua ez dago gelditzerik.Gainera, hauteskundeetan ze-rrenda irekiak izateko aukera«gehiago» hurbiltzen du.

Molinuevorentzat, ordea, ha-rrigarriena da nolatan sare sozia-lek izan zuten iraultzaren aurre-an ez diren oraindik aldatu. «Poli-tikari batzuei, ez denei, alarma go-rriak piztu zaizkielakoan nago».

2010eko uztailaren 22a, osteguna berria 3

9›› Akusazioaren lekukoek deklaratuko dutegaur Udalbiltzaren aurkako epaiketan 13›› Kalte ugari eragin ditu atzoko ekaitzak

Iruñerriko eta Lizarrerriko errepideetan

Politika eta teknologia berriak D

neo eta norabide bakarreko bat inposa-tu dute masa komunikabideek.pInternetek informazio sistema ireki batahalbidetzen du, non erabiltzaileek au-kera duten jasotako informazioa besteiturri batzuekin kontrastatzeko.pSarean, hartzaileak ez dio mezuarikasu egiten, baldin eta berari zuzendutaez badago.pInternet bidez, hartzaile bakoitzarekin

gainera, iritzi iturri bilaka daiteke bertan.pSareko parte-hartzaileak antolatuago-ak bihurtzen dira taldekako ikuspuntutik.pSareak aukera eskaintzen du informa-zioa jaso eta ekintzara salto egiteko.pHerritarrek eta alderdiek eredu berrihonetan parte hartzen badute, praktikapolitikorako egoera berri bat sortzen ha-siko dira.

Zer da politika 2.0?Facebook, Twitter, Euskaltube, Zabaldueta gisa horretako webguneek osatzendute 2.0 unibertsoa. Politikara eraman-da, hamar printzipio hauek definitukolukete politika 2.0 delakoa: pDemokrazia elkarrizketa da.pMasa komunikabideen bitartez komu-nikatzera ohituta daude politikariak.pKomunikazio eredu bertikal, homoge-

Joxerra Senar Iruñea

Rafa Larreina (Gasteiz, 1956)EAko ekonomia arloko idazka-riak Interneten hastapenetanwebgune pertsonal bat sortuzuen, «blog moduko zerbait». Ge-rora, webgune haren edukia blogbatean egokitu zuen, eta ondorenFacebook eta Twitterrerako jau-zia eman du. Zer-nolako esperientzia izan duzu?Facebook laborategi moduan har-tu nuen, nola funtzionatzen zueneta atzean zuen soziologia ikuste-ko. Bertan elementu positibo battopatu nuen: jende anitzekin forosozial bat partekatu ahal izatea,eta horrek ahalbidetzen dizuideiak, ikuspegiak elkarrekin tru-katzea. Egunerokoan baino jendegehiagorekin egotea, alegia. Aurkitu al diozu eragozpenik?Bai. Batzuetan 24 ordu behar ni-tuzke horretan aritzeko eta, halaere, ezingo nuke denera iritsi. Le-hentasuna harreman pertsonaleiematen diet. Batek Facebookenlagun egiteko gonbidapena egi-ten badit, ia beti mezu bat igor-tzen saiatzen naiz.Twitterrerako jauzia nolakoa izanda?Duela urtebete hasi nintzen, etaoraindik ez du erabat menpera-tzen. Egiten ari naizen zerbaitiburuz azkar batean komunika-tzeko erabiltzen dut. Adibidez,Radio Euskadiko eztabaidetan,geldiuneetan lehen ohar bat igor-tzen dut, edo Parlamentuan ezta-baidetan ideia nagusiak twittea-tzen nituen, jende batek zuzeneanjarrai zezan.Zure ustez, politikariek oro har zer ja-rrera dute sare sozialen inguruan?Gehiengoa aldenduta dago. Bes-teak beste, ez direlako Internetenaskorik konektatzen edo arrisku-tsu eta deserosoa den zerbait be-zala ikusten dutelako. Beste ba-tzuk 2.0 filosofiaren ordez, 1.0 filo-

sofia erabiltzen dute: hau da, kon-tu aspergarriak botatzea. Horprentsa kabineteak sartzen dira.Nik nahiago dut nik neuk idaztea,beste inoren esku utzi gabe. Bieredu horiek daude: pertsonalaeta kabinetearena. Adibidez, Pa-txi Lopezek eta beste politikari as-kok beren blogean beren mezuakokatzen dute, publizitate kontubaten modura. Gizartearen gehiengo bat oraindikere sareotatik kanpo izanda, merezial du hor egotea?Gizartearen aurretik doan gaiada. Duela urte batzuk are jendegutxiago zebilen. Aurrerantzdoa, eta politikak ere aurreraegin behar du. Arriskutsuagoada modu zaharrei eustea, elka-rren artean trukatu eta elkarrientzun baino. Ni, behinik behin,horren aldekoa naiz. Entzuteagarrantzitsua da, ikasteko etahanka-sartze gutxiago egitekobalio dizulako. Esperientziak era-kutsi dit erabilgarria izan litekee-la, belarriak adi badituzu. Beste-tik, 2.0 munduan gabiltzanokuste dugu gizarte guztia dabilelahorretan, baina nik maiz esatendut gutxiengo elitista batenmodukoak garela. Arriskutsuada gizarteak zer pentsatzen duenjakiten duzula uste izatea, edohura ordezkatzen duzula.

Rafa Larreina 1EA

«Erabilgarria izanliteke, belarriakadi badituzu»

J. HERNAEZ / ARP

Patxi Lopezen eta Iñigo Urkullurenblogak, eta Arnaldo OtegirenFacebook-eko orria. Hain justu,atzo blokeatua eta itxia izan zenOtegiren orria, baina berehalabeste bat irekitzea lortu dute. BERRIA

?hitz egin daiteke modu pertsonal bate-an.pKomunikazio politikoaren ohiko estra-tegietan, komunikazio berrien eraginanabari da.pSarearen bidez, ez ditugu ohiko komu-nikabideak saihesten, aukerak biderka-tzen ditugu.pBakoitzak bere iritziak entzunaraztekobaliabideak aurki ditzake sarean, eta,