Garazi Goikolea eta Nile Uribarrena

Heriotza zelularrean nekrosiak eta apoptosiak eragindako heriotzak bereizten dira.

Nekrosia: Zelulak egoeraren baldintzak ezin dituenean jasan. Ustekabean.

Apoptosia: Egoera normaletan zein patologikoetan. Programatuta.

Prozesu pasiboa Zelula

muturreko egoera fisiologikoan dagoenean

Desoreka guztien jatorria desoreka osmotikoa

NEKROSIA

Ustekabeko arazo larri batengatik.

Kalte fisiko edo arazo kimikoengatik:

Desoreka osmotikoan

mintz plasmatikoak aldaketa batzuk jasaten ditu urari barrura sartzen utziz.

zelularen bolumena handitu.

kromatina nuklearrak deribatuak sortu.

mitokondriak dilatatu. erribosomak desorekatu lisosomak apurtu. Organuluak suntsitu, zelula

osoa apurtu eta bere materialak barreiatzen ditu inguruan zehar: handipena.

Zelulek lesio bat jasan eta kalteak konpontzeko ahalmena gainditzen denean sortzen da

Zaurien, infekzioen edo agente kimikoen erasoaren ondorioz dator.

Ondorioz Odol zirkulazioa eten

eta ehunak oxigenorik gabe geratzen dira

.

Genetikoki programatutako heriotza

Prozesu aktiboa Baliagarriak ez diren,oker

funtzionatzen duten edo kaltegarri diren zelulak gorputzak suntsitu

bere buruaz beste egiteko agindua bidaltzen die zelulei

proteina bat edo batzuk zelularen nukleoraino iritsi eta zelulak bere burua suntsitzen du

Zelula bakoitzak zatitzeari uzten dio.

Zelula txikitu.

Azalean burbuilak (blubs) eratzen dira.

Kromatinari eransten zaizkio aldaketak nukleoan.

ADNa apurtu.

Aldameneko zelulei kalterik egin gabe apurtu

http://www.promega.com/resources/multimedia/cell-health/intrinsic-triggering-of-apoptosis/

Prozesu askotan gertatzen da

Garapen enbrionarioan eta ostean Metamorfosi prozesuetan edo ehunen berriztean:

prostatan, timoan, hesteetan, gibelean…

Zelulek seinale kimikoak hartzeari uzten diote

Apoptosia era naturalean edo berez jasotzen da organismoen bizitzan.

Gure espeziean, garapenaren lehen fasean, hatzak banatzen dira.

Dermisean keratinozioak sortzen dira, kanporen dagoen zonaldera iritzi eta zelula hilez osatutako geruza sortzen da.

Apaburuek, isatsa galtzen dute

Landareek hosto lehorrak

Apoptosiaren okerreko funtzionamenduak: zenbait minbizi gaixotasun autoinmune endekapenezko gaixotasunak.

Mekanismo biologikoa ezagutzea lagungarria da bai gaixotasunak hobeto ulertzeko eta sendatzeko, eta bai alzheimer eta antzeko gaitzei aurre egiteko.

Ikertzaileek Caenorhabditis elegans espezieko zizareak erabili dituzte apoptosia aztertzeko, eta lau proteina identifikatu dituzte prozesuaren arduradun; EGL-1, CED-9, CED-4 eta CED-3 deritzen proteinak.

EHUko Biofisika Unitateak parte hartu dute zelulen heriotza programatuko ikerketetan.

 

http://www.youtube.com/watch?v=7WRkY8q_F3k&feature=related

http://www.youtube.com/watch?v=xkASer3gEnc&feature=fvwrel (APOPTOSIA)