> ostirala • 2000ko irailaren 15a

Egunkaria

Astitz •Bihar aterako dituzte enkantean herriko hogei uso postuak

Emilio Etxabarren: «Zaila du Mafar Ateneoak gazteengana heltzea»

; «rulittS LtvrdsKSfcr'x M t f r ~ Maat^çM*»-'-^ l

[ t O l j i O u i C t f u c i ^ ^ J ^ f j I f l y j j u j 1 k '

M m s t o s r a l l d ^ T O M ^ IhMfflk

i

m^n InlaDa mm, J i ad te idk ^ a t t e m

p ^ u ^ g M i a M M Bi]®ir3(ifeo

, Mm» m dte gpMçfelk tJMMrtetofe, ' p M ñ l i ^ ^ C i L n l d k a fflMMtonra

I H l l t f e i ^ ^ 0 ^ ^ l l^Mfeui j^l lk d/DiMD

S ñ M m w m tadtfc M d k M l l t e i a l l

i Mrnk Jiadtailk

Iruñea Au zoko jaiak antolatzeko

Udalak auzoetako jaiak diruz laguritzeko irizpideak firikatu ditu

Iruñeko auzoetako

jaietan gastatzen duen

dirua kontrolpean

izatearren, hainbat

irizpide zehatz eta

zorrotz ezarri ditu

Udalak, eta laster jai

batzorde eta elkarteei

jakinaraziko dizkie.

1 RUÑEKO UDALEKO KULTU-I ra sailak jakinarazi due-nez, irizpideak f inkatu ditu Udalak berak auzoetako jaie-tan izanen duen par te-har-tzea zehazteko. Jaietako eki-taldi jakin batzuk finantzatu-ko d i tu U d a l a k , e t a «Nafarroan egoitza f i ska la duten aisiako enpresek egi-niko ekitaldiek lehentasuna izanen dute".

Udalaren finantzazioaren kopurua aurreko urteetako-en antzekoa izanen da, eta, «gizarte esparru zabala aten-di tzearren", h a u r r e n t z a k o ikuskizun baten eta berbena baten antolakuntzak lehen-tasuna izanen du.

Antolatzaileek eta Udalak hitzartu dituzten ekitaldien egiteak baldintzatuko du di-ru laguntzen ematea . Gas-tuen jus t i f ikatzea fak turen bidez egin beharko da, jaiak b u k a t u eta hamabos t egun iragan baino lehen. Fakture-kin batera, informazio mate-r ia lak e m a n b e h a r zaizkio Udalari (kartelak, l iburux-kak, egitarauak.. .) . Auzoko

Iruñeko Udalak irizpide zehatzak izango ditu kontuan auzoetako jaiak diruz laguntzeko tenorean. Irudian Arrotxapeakojaiak ageri dira. • IÑAKI VERGARA

jai batzordeak a tera tzen di-tuen argi ta lpenetan Udalak laguntzaile bezala agertu be-harko du. Egitarauarekin li-buruxka osatzen bada, Uda-laren laguntzaren a ipamena b a r n e a n egin b e h a r k o da . Udalak, gainera, lagunduriko ekitaldiak zer rendatzea go-mendatu du.

Udala irizpide hauen gaine-ko informazioa bidaltzen ari da auzoetako jaietako batzor-de eta erakundeei, heldu den urtetik aurrera Udalari dirua eska tzeko egin b e h a r r e k o a zer den jakin dezaten.

23,5 milioi Beste aldetik, Iruñeko Udalak j a k i n a r a z i d u e n e z , a u r t e n

23,5 milioi pezeta gastatuko ditu (940.000 libera) herrita-rrek parte hartzeko ekitaldie-tan eta ku l tu ra eta arte eki-taldietan. Orotara, 223 eki-taldi lagunduko ditu Udalak. Horietako 188 auzo elkarteek antolatu dituzte (diru lagun-tzen %72), 21 eskualdeetako e txeek (%8,5) e ta 14 b e s t e motatako elkarteek (%19,5).

Udalak informazio ohar ba-tean adierazi duenez, «irizpide objektiboak" erabili ditu diru laguntzak banatzeko. Udala-rendako, «elkarbizitza, aska-t a suna eta sormena" bultza-tzen dituzten ekitaldiek dute lehentasuna. Diru laguntzak banatzeko programak ekital-diak sei hilabeteko aurreikus-

p e n a r e k i n egi tera b u l t z a t u nahi ditu antolatzaileak, eta, gainera, lagunduriko jardiie-ran «ikuskatze zorrotza" ezar-tzea du helburu.

Ebaluazio baremoaren ara-bera, ekitaldiek 100 puntu lor zitzaketen gehienez. Interes, ka l i t a t e , o r i g i n a l t a s u n e ta par te-har tzeagat ik gehienez 40 p u n t u e m a t e n z i r en ; aurreko urteko programazio-agatik, 20 p u n t u ; elkarteko kide kopuruagatik, 15puntu; ekitaldiak hiriko dinamizazio s o z i o - k u l t u r a l e a n i z a n e n duen eraginagatik, 15 puntu; eta elkartearen antzinatasu-nagatik, 10 puntu.

— A s i e r Azpilikueta

Bera •

Argazkilari amateurrak

BERAKO KULTUR BATZOR-

deak antolatuta, Bortzirie-tako argazkilari amateu-r r e n l ehendab iz iko era-t u s k e t a a n t o l a t z e k o deialdia egin dute. Bertan, Bortzirietako edozein per-t s o n a k pa r t e h a r t u aha l izanen du. Argazkiak hiru gaie tan sa i lka tuko dira, eta horiei erantzuten die-tenak baino ez dira onar-tuko: erret ra toa, paisaia eta ku l tur ekitaldiak. Ar-gazkilari bakoitzari gutie-nez sei argazki eska tuko zaizkio, eta ez da derrigo-rrezkoa izanen gai guztie-tatik lanak aurkeztea.

Argazkiak zuri-beltzean nahiz koloretan aurkeztu beharko dira, eta edozein teknika erabili aha l iza-nen da horretarako. Anto-l a k u n t z a k a t e r a k o d i tu kopiak, eta horretarako, parte hartzaileek negati-boak eta kopia bat paratu b e h a r k o d i tuz te Berako K u l t u r B a t z o r d e a r e n e s k u t a n . Beh in kop i ak egindakoan, argazkilariek negatiboa eta kopia jaso-ko dute.

Par te ha r t zeko , l a n a k azaroaren lOabainolehen aurkeztu beharko dira Be-rako Kultur Etxean, arra-t s a l d e k o 1 5 : 0 0 e t a t i k 19:00etara, eta argazkila-r ia ren izen-abizenak eta telefonoa para tu beharko dira.

Antolakuntzak argazki-gintzan hasi berriak dire-nei edo ta a rgazkig in tza afiziotzat dutenei Kultur Etxeko erakusgela eskura para tzeko bidea au rk i tu nahi du. Erakusketa hon egube r r i e t an ikus i a h a izanen da Berako Kultur Etxean, abenduaren 22til urtarrilaren 7ra.

—S» Jon Abri

muga enea

MIKEL R E P A R A Z "IV I amibiako himba tribuak ikasturteari ekin dio I \ | basamortuko ertzetan, Atlantiko ozeanoari ' * so.Supermerkatutikboltsabetetomateetxo-lara eraman eta haurrak ez ditu herrixkan zehar pati-nete gogaikarri horiekin olgetan aurkitu. Ikasturtea hasi da, pentsatu du ama himbak, eta irribarrea ezin izan dio ezkutatu himba amonari. Bien bitartean, ar-tean ere udagiroan bizi garenon latitudeetan ikastur-teak apenas ekarri duen irribarrerik. Gizaki helduon artean, erran nahi baita. Parlamentuak, diputazioak eta udaletxe sotoak udako kirolari, nekazari eta arrantzalez lepo baitaude hain dagoeneko, eta hau-rrak pozez zoratzen. Gurasoak lanean ikusteaz, ale-

lkasturtea gia. Izan ere, ikasturtea 'ikasi' eta 'urte' hitzen arteko jumelajea bide da-eta. Eta denek dugu zer ikasirik ur-tea hastearekin batera. Mahatsa biltzen irailetik irai-lera mende erdi eman duten mendematzaile gogor-tuendakoere ikasturtea hasi baita, eskuetako arrail-durak eta kopeta beltzek esperientzia faltarik iradokitzen ez badute ere. Gauza franko ikasten bai-ta irailetik irailera, baita Ebro ibarreko sokor eta hauts artean ere. Zer esanik ez gero egunetik egunera egunkarietako orriak betetzen eta orduz ordukoak brodatzen saiatzen garenok ikasteko dugunaz, edo eta mendian gora artzai batek irakats dezakeenaz. Ikastea ez baita soilik gizakion pribilejioa. Haatik, zi-

minoek eta tropiko aldeko delfin batzuek ere ba omen dute jakintza alor-anitzeko ezaguera birtualak barneratu eta sintetizatzeko ahalmenik. Politikariek ez bezala. Haiek -akronimo ilunen begiradapean as-katasuna eta demokrazia eskuz esku erabiltzen di-tuzten izaki mediatiko haiek- ez baitute zer ikasirik, orojakintasunaren eta inmobilismo intelektualaren al-daretik boz goraz behin eta berriz diotenez. Neroni bainaiz Egiaren eta Soluzioaren jabe, esaten dute. Eta ezjakintasunaren itxikeriak endogamiaren kalte-ak gizarteari zabaltzen dizkio gero. Hortik etorriko da, noski, euskara itzultzaile batek egin gomendioa: «ur-te politikoa» esan; ez «ikasturte potitikoa».

Egunkaria ostirala, 2000ko irailaren I 5a ostirala, 2000ko irailaren 15a Egunkaria

( f f , .

[xJafarkaria

Astitz

Uso postuak erikantean Astitzek milioi bat pezeta bairio gehiago eskuratzen du erikanteetari

Bihar, arratsaldeko seietan, Astitz

herriko aterpean, azken sei urteotan egin duten bezala,

hamaika uso postuen enkantea egingo da.

Hemendik aurrera bertako eta kanpotik etorritako ehiztarien ahotan ez da beste konturik entzunen.

"1 OSE MLEL AZPIROTZ ASTIZ-J ko a l k a t e a k g o g o r a t u duenez, herriko uso pos tuak duela sei ur te enkantean ate-ra zituztenean, herr ira duela 2 5 u r t e t i k e t o r t z e n z i r e n e h i z t a r i e k ez z u t e n a l b i s t e hori oso ongi har tu , ordu arte bi peze ta o r d a i n d u e ta gero egiten bai tzuten ehizan. Bai-n a kon tuak a ldatu egin ziren h e r r i a k i k u s i z u e n e a n u s o p o s t u e n e n k a n t e a d i ru i tu-rria zela.

Azpirotzek azaldu duenez, 1 . 2 0 0 . 0 0 0 p e z e t a l o r t z e n dituzte enkan tee t an (48.000 l i b e r a ) , e t a b e s t e h e r r i b a t z u e n t z a t d i ru hori ag ian g u t x i b a d a e r e , A s t i z k o h e r r i a r e n t z a t g a r r a n t z i t s u a

dela e s a n du . Urteko aur re -k o n t u a r e n h e r e n a d a , e t a b e h a r r e z k o a da gauzak edo proiektuak aur re ra ateratze-ko. Ehiztariek mendia gustu-ko dute, ba ina uso tokiraino au toan joa tea gusta tzen zaie eta, horregat ik , b ideek txu-kun- txukun egon behar dute bertaraino joan aha l izateko. Gainera, a segu ruak eta bes-

t e l a k o g a s t u a k ere h e r r i a k o r d a i n t z e n d i t u , e t a d e n a k o n t u a n izanda, lan dexente omen da herr i tarrentzat .

D e n e t a r a 2 0 u s o p o s t u daude Astitzen, eta haietat ik herr iko ehiztariek sei erabil-tzen dituzte egunero, zozketa ba ten ondorioz nori noiz ego-kitzen zaion erabaki eta gero. Bes t e h i r u M u g i r o k o e n t z a t

Astizko uso postuak

aterako dituzte bihar

enkantean, Herriak

1.200.000 pezeta lortzen

du urtero hortik. •

• Ell BELAUNTZMAN

d i r a , d u e l a u r t e b a t z u k horrela erabaki baitzuten.

Gipuzkoatik datoz gehienak

Dirud ienez , eh i z t a r i gehie-n a k G i p u z k o a t i k e t o r t z e n dira, eta haiek mendian uso-en zain ordu dexente ematen d i tuz tenez , Ast i tzen dagoen t x a b o l a b a t e a n ego ten d i r a gosa l t zen e t a b e s t e l agune -k i n k o n t u k o n t a r i ; e h i z a r a j o a t e n d i r e l a e s a n a r r e n a s k o t a n a t e r p e b i l a j o a t e n d i r a , d e l a g o i z e e t a n h o t z a egiten duelako, dela bes tee-t a n e g u r a l d i t x a r r a e g i t e n duelako, edo auskalo.

Ast i tz i n g u r u t i k e t o r t z e n d i renak ere badi ra , e ta ordu pare b a t pos tuan egin ostean lanera joaten dira korrika eta presaka. Baina hori dena afi-zioa d a g o e n e a n ez o m e n da lana, eta, horregatik, ur te t ik u r t e r a g e r o e t a e h i z t a r i gehiago etortzen dira Astitze-r a u s o b a t z u k b o t a t z e k o esperantzar ekin.

Zenbait ehiztari ere ur te ro etortzen da, ehiza bila baino gehiago l a s a i t a s u n bila, e t a h o r i L a r r a u n g o h e r r i e d e r hone tan ez da falta. Hori bai, hurrengo hi labetean gora eta b e h e r a i b i l i k o d e n a u t o k o p u r u a g e h i t u egingo da , e ta a t e r p e a n bezero gehiago izanen dituzte, seguru.

—s* Eli Belauntzaran

urdai areri

mintzoa Xabier Larraburu

Erregaiak gora. Gora Erregaiak! Ez didazue batere penarik ema-ten. Gupida hitza gauza garran-tzitsuetarako gordetzen baitut. Eta baita hausnarketak ere. Zuekin erraza dut. Zuekin urdaiaren mintzoari bidea ema-tearekin aski dut. Berdin zaizkit zuen eskaerak eta beharrak («beharra» hau hitz birrindua!). Segi bada negar egiten, negar-tien muitzora ez bainaiz hurbil-duko. Atera zaitezte bada erre-pideetara taxi, traktore eta

| kamioiekin. Abionetak eta | abioiak, edo zuen mukizuen : motorrak atera nahi izanez | gero, niregatik ez etsi: atera ; itzazue eta karreterak itxi. Erre-I pideak ongi oztopatzeko zeuen ; motordunei sua eman behar ; izatekotan, niregatik aurrera, : suaemanzuenkotxeguztiei! ; Eten itzazue findegien sarrera-; irteerak. Nahi izanez gero, erre, • suntsitu, bertan behera bota | itzazue Garraioetarako bulego : instituzional guzti-guztiak. Niri • bost. Jada Telediario eta Tele-: berri guztiak hartu dituzue, Txe-: txenian dauden errusiar tropen • antzera, labana ahoan duzuela, ; frantsesez eta ingelesez kame-i ren aurrean garrasika, erre-: gaiak merkeago nahi dituzuela : behinetaberrizaldarrikatzen; : ezinezkoa zaizuela erregairik ; gabe lanik egitea, edo etekinak : izatea, edo, zehatzago, etekin ; erraldoiak ateratzea. Aberastea ; zailagoa duzuela alegia! Muki-: zuen Playstation-ak kolokan ; daudela! Eta herrian eraikitzen ; ari zareten Bigarren Etxebizi-: tza! Eta Bigarren Etxebizitza ; horretara joateko behar duzuen ; motordunen flota! Alabatxoen • 4x4-a zalantzan dagoela alegia! ; Eta parabolika! Eta abar! Ez I didazue batere penarik ematen. • Pena ematen didana zera da: ; Taxi kolektiboen kontra zaude-i tela, trenetan garraiatzearen i aurkakoak zaretela, dirudunen j bizitza bonifikatuaren alde ari i zaretela, herrialde kontsumis-i ten abangoardiako lerroa osa-i tzen duzuela, baliabideen i esplotazioa itzela, etengabea, : eta jarraia eskatzen duzuela i kosta ahala kosta. Zuen zilbo-i rra mundu mundialeko gauza-; rik garrantsitsuena dela aldarri-i katzen ari zaretela. «Honek ez i du kotxerik», esango duzue ; agian. Hala da. Atzo, lanetik i bueltan, txirrindularen gainean, i kotxe garesti, zenbaezin, hil-

- : tzaile, eta kutsakorren artean i marmartutako madarikazioak : besterikezdirahauek. •

herr» aldizkariak Eriurne Elizondo

Ur-bilatzailea eta ezkilak Jose Luis Perez ur-bilatzaile olaztia-r ra eta Etxalarko eliza dira Guaixe eta Ttipi-ttapa aldizkarietako protagonista azken asteon. Guaixek, Jose Luis Perez Chato ur-bilatzaile ezagunari egin elkarrizketaren bidez, ha ren lanaren berri zabala ematen du. Ondokoak dira Chatoren hitzak: «Betidanik izan du t u ra bilatzeko zaletasuna, ba ina igarle izateko asko t rebatu behar denez, jubi latu arte ezin izan naiz pres ta tu . Lehenengo lana nire soroan ber tan egin nuen . Nire kabuz ikasi dut , l iburuak iraku-

rriz eta, batez ere, eguneroko j a rdu-nean ikasi du t gehien. Behin zahori ba t etorri zen Olaztira e ta berarekin zer edo zer ikasi nuen , baina, batez ere, eguneko jardunean». Ttipi-ttapak, bestalde, Etxalarko eli-zan eginen dituzten konponketen berri ematen du: «Elizako dorrean lau ezkila dira, bi ttiki, ehun kilora aile-gatzen ez direnak, eta, bi handi , 1.700-2.000 kilokoak. Txikietako batek, txintxilak, badi tu u r te ba tzuk argi-indarrez ibiltzen dela. Orain, berriz, bertzeak ere elektrizitate bidez

ibiliko dira edo joko dute. Sakris t ian pa ra tu t ako programatzaile apara to batet ik mugitzen eta jotzen dira. Eta ez hori bakarr ik: erlojua ere sakrist iako apara to batet ik erabil-tzen da, hori ere argi-indarrez. Ez-kila jotzeko mai luak handiagoak di-renez eta indar handiagoz jotzen dutenez, so inua ere handiagoa da orain». '

Bestalde, Ttipi-ttapako a r t ikuluak gaineratzen duenez, arazoak daude oraindik posta Etxalarko baserr ie tara eramateko.

ostirala, 2000ko irailaren 15a Egunkaria

JidJiCTj mimm BRREGE KATOLIKOEK GAZTELA ETA ARAGOIN

bizi ziren j u d u a k kanpora tu zituztenean, 1 4 9 2 a n alegia, bi mila b a t j u d u k N a f a r r o a n ha r tu zuen ostatu, Tuterako eta Lizarrako alja-metan. Baina j u d u e k , ordurako, sei ba t men-deko historia zuten Nafarroan. Hain zuzen ere, T u t e r a k o j u d u t e g i a p e n i n t s u l a k o ga r ran tz i -t s u e n e t a r i k o a izan zen e ta b e r t a n i tzultzaile e s k o l a b a t i zan zela u s t e da . N o l a n a h i e re , T u t e r a k o a k z i ren , b e s t e a k b e s t e , B e n j a m i n T u t e r a k o a , Y e h u d a Ha-Lev i e t a A b r a h a m Ibn'Ezra intelektualak.

Astelehenetik asteazkenera, laugarren J u d u T o p a k e t a k eg in z i t u z t e n T u t e r a n , J u d u e n o n d a r e a M e n d e b a l d e k o E u r o p a n l e l opean . Aurreko hiru aldietan, erbes-tealdia, jazarpenak eta Ekial- . „ . # . a 8 s

deko E u r o p a k o j u d u t e g i a k a z t e r t u z i t u z t e n . T u t e r a k o j a r d u n a l d i a k NUPeko Histo-ria d e p a r t a m e n t u a k an to la -tzen ditu, Nafarroako Gober-n u a r e n l a g u n t z a z . T u t e r a n dozena ba t adi tuk horrenbes-te hi tzaldi e m a n di tu a i p a t u gaiaren ingu ruan . Eta he ldu den astean, j u d u e n inguruko beste lau hitzaldi izanen dira Lizarran.

T u t e r a k o j a r d u n a l d i e t a k o antolatzaile Fermin Miranda i r a k a s l e a r e n a b u r u z , ora in-d ik b a d a g a u z a a n i t z ga i h o n e n i n g u r u a n i ke r t zeko . «Mende a s k o i z a n z i r e n h e m e n , e t a m o m e n t u r e n b a t e a n , Nafa r roako popu la -z i o a r e n % 5 a e r e b a z i r e n » , e r r a n d u . « D o k u m e n t a z i o guzia ba r re i a tu r ik zegoenez, o r a i n d i k b a d i r a d a t u a s k o argi taratu gabe. Horren hari-r a , a i p a t u b e h a r d a N a f a r r o a k o G o b e r n u a dokumentazio guzia Nafarroa j u d u t a r r a izene-ko bi lduman ateratzen ari dela modu sistema-tikoan. Horrela, ikertzeko interesa duenak bil-d u m a r a jo dezake zuzenean, artxiboetan galdu gabe».

Jardunaldi osagarriak Tuterako ja rduna ld ie tan Mirandak Donejakue bideko j u d u a k izeneko hi tzaldia e m a n zuen . Kurioski, heldu den as tean eginen du ten Liza-r rako Sefardi Astea Done jakue Bideko Lagu-n a k izeneko e l k a r t e a n an to l a t zen du . Ba ina Miranda ez da elkarte horretako kide; besterik gabe, berak izan ohi d i tuen bi ikerketa ildoak u z t a r t u n a h i z i tuen , j u d u a k e ta D o n e j a k u e b idea . «Tuterako e ta Lizarrako j a r d u n a l d i a k osagarriak dira», adierazi du Mirandak. «Baina izaera ezberdina dute, nahiz eta ba tzuetan hiz-lariak berberak diren. Lizarrakoak dibulgazioz-koagoak dira, publiko zabalari zuzenduta dau-de. T u t e r a k o a k ez dizkiogu publ ikoar i ixten, b a i n a , b a t e z ere , gai h o n e t a k o ike r t za i l ee i zuzenduta daude».

Lizarrako j a r d u n a l d i e k zor tz igar ren a ld ia du t e a u r t e n , e ta se fa rd ien p e n t s a m e n d u e ta

Egunkaria ostirala, 2000ko irailaren I 5a

Lizarrako VIII. Sefardi Astea

Irailak 19

Angel Saenz-Badillos: «Razon y fe en el judaismo hispano:

Yehudah Ha-Levi»

Iraiiak 20

Judit Targarona Borras: Mesianismo en Maimonides»

irailak 21

Fernando Diaz Esteban: Pensamiento judio en Amster-

dam en el siglo XVII»

Irailak 22

Sultana VVahnon: «El pensa-

miento de Elias Canetti»

*Hitzaldi guziak Gustavo de

Maeztu museoan izanen dira,

20:00etan

Heldu den astean Lizarrako Vlll. Sefardi Astea egineri dute

Juduak bospasei mendez bizi izan ziren Nafarroan, harik eta Errege Katolikoen presioa

zela-eta 1498an kanporatu zituzten arte. Hala ere, juduek arrastorik utzi zuten gurean.

Aztarna horiek, baina, ez dira materialak, pentsamendu eta literatura arlokoak baizik,

Nafarroak eman dituen sona handiko intelektual batzuk, Benjamin Tuterakoa eta Yehuda

Ha-Levi kasu, juduak baitziren.

Judutegiko espazio itxi eta estuak Tuterako zenbait karriketan antzeman daiteke. Irudian Tuterako katedraiera doan karrika ageri da. •

M I K E L S A I Z

mist ika jo r ra tuko du te , Antolatzaileel zehazki, Elias Canet t i sefardi jatorriki pentsalar ia ha r tu dute ardatz, eta, bei teak beste, ha ren inguruan mintzatu d a S u l t a n a W a h n o n a d i t u a S e f a r Asteko azken egunean.

S e f a r d i A s t e k o k o o r d i n a t z a i l e et; Done jakue Bideko Lagunen elkarteki kide Gregorio Diazekjardunald ion izai ra irekia e ta dibulgaziozkoa dela azpi-m a r r a t u du , j u d u e n his tor ia aztertze: d u e n bes t e h a i n b a t t opake t a r en alde an. Toledon eta Gironan egiten dituzte nen atzetik, Lizarrakoa zaharrenetakoi d a . «Due la b e d e r a t z i u r t e a n t o l a t genuen lehenengo as tea , eta, geroztil j e n d e a r e n h a r r e r a k ha r r i t u egin gait be t i . E r a n t z u n a ezin h o b e a i z a n da| pub l iko zaba la r i z u z e n d u t a k o hi tza d i a k a n t o l a t z e n d i t u g u l a k o . Elkarti gisa, gure ekitaldietan ahalik eta jendi gehien biltzea da gure he lburua . Besti t opake ta b a t z u k izaera akademizis ta goa dute; uniberts i ta teko ikasle e ta ira| kasleentzat antolatzen dituzte».

J u d u e k Donejakue bidean du ten pre sentziak bul tza tu ta erabaki zuten Liza r r ako D o n e j a k u e b ideko l agunek ast sefardia antolatzea, Lizarran duela 50( ur te arte bizi izaniko j u d u komunitatea ren historia ezagutzeko eta ezagutzera eeko asmoz. «Herritarrek ezer gutxi dakite dt500 u r t e h e m e n bizi z i r e n j u d u e n inguri, ez dak i t e zein den h a i e n j a to r r i a . Ezjakipun h o r r e k z e r i k u s i h a n d i a du , n i re ustejaur egun erl i j ioa de la -e t a j u d u e n kontra|oen jarrerarekin». Hori dela eta, Diazek argiidu Lizar rako a s t e s e f a r d i a r e n helburuaie la j u d u e n egungo egoera az te r t zea , ikumtu h i s t o r i k o a j o r r a t z e a baiz ik . «Duela 5trte Lizarran bizi ziren j u d u a k aztertu nahilgu, ez gaur egun Israelen bizi direnak».

Aztarnarik ez " «Duela 500 u r t e e raba tekoa izan zen uen kanpora t zea , eta, ondorioz, a z t a rna r gelditu herrian, ez kalerik ez ezer», azp tu du Gregorio Diazek. «Hilobi Santual zan ageri diren XIV. mendeko bi juduti d iak d i ra d u g u n a r r a s t r o bakar ra» . ere ez da j u d u e n az ta rna materialik. ere, j u d u e n espazio e s t u a k an tzeman ( Alde Z a h a r r e k o zenba i t k a r r i k e t a n . utzi d u t e n onda rea , ordea, edozein

Tuteran, Dombriz karrikan, ustez juduen etxe propotipikoa den eraikin bat dago. Hala ere, juduek utzi diguten ondare materiala baino, ondare intelektuala da garrantzitsua.

• E G U N K A R I A

Juduen gaineko Tutera eta

Lizarrako ihardunaldiak

osagarriak dira.

Tuterakoak adituei

zuzendurik daude batez

ere, eta Lizarrakoek

dibulgazioa dute helburu,

hau da, publiko zabala

bilatu, eta antza denez,

aurkitzen dute.

haratago doa, Diazen aburuz: «Bizikidetasuna d a j u d u e k u t z i d i g u t e n o n d a r e n a g u s i a . J u d u a k ez z i ren s a i a t u e u r e n bizi tzeko e t a pentsa tzeko m o d u a inposatzen, k r i s t auak ez bezala. Kristauak besteak euren erlijiora alda-tzen saiatu ziren beti; j uduak , ordea, ez».

Izan ere, Tuteran kr is tauak, j u d u a k eta mai-r u a k ha rmon ian bizi zireneko hori «mito han -dia» dela u s t e du M i r a n d a i r akas l eak . «Erdi Aroan, hi ru ku l tu ra horiek elkarrekin bizi izan ziren garaian, erlijioaren indarra hagitz hand ia zen, e ta alde horre ta t ik , b iz ik ide tasuna zaila zen», e r r a n du Mirandak . Kr i s t auek errezelo eta gorrotoa zieten juduei , horiek kristauei, eta g a u z a b e r a m a i r u e k i n . K o n t u a da e l k a r r e n b e h a r r a zutela. Baina k r i s t auek m a i r u e n eta j u d u e n b e h a r r i k ez z u t e l a i k u s i z u t e n e a n , nekazaritza teknika ikasi eta komertzioan sar-t u zirenean, kanpora tu zituzten. Horrek e r ran nah i du ez zutela aipatu ohi den harmoniazko ha r reman hori, bestela ez zituzten kanpora tu-ko».

—» Asier Azpilikueta

rinm iOT'diKki # NUPEKO iRAKASLEA

eman dituen literato handienakjuduak dira»

NUPeko Historia Depar tamentu ko i rakaslea da Fermin Miranda i ru indar ra . Erdi Aroko his tor ia koa ha in zuzen, e t aTu te rako ja r -d u n a l d i e t a k o b a t z o r d e an to la -tzaileko idazkaria e r e b a d a . • Zergatik e g i t e n d i t u z u e ju

d u e n g a i n e k o j a r d u n a l d i

NUPeko Historia Depar tamen-t u k o i k e r k e t a i l d o e n a r t e a n , j u d a i s m o a r e n a z a h a r r e n a izan-go d a beharbada , p isu e ta tradi-zio hand ia du . J u a n Carlos Copo k a t e d r a d u n a k hogei u r te da ra -ma tza j u d u e n historia aztertzen. B e t i d a n i k i z a n d u g u i n t e r e s b e r e z i a j a r d u n a l d i e t a n p a r t e har tzeko, a ld izkar ie lan kolabo-r a z i o a k eg i t eko . E t a i r i t s i zen u n e ba t ikusi genuena geure jar-d u n a l d i a k an to la geni tzakeela , h a u da, gure ikerketak aurkezte-ra k a n p o r a joan ordez , h e m e n Nafa r roan au rkez t ea , e t a bes t e ikertzai le b a t z u k hona etor tzea eure t iak aurkez te ra . Gai honen ikerketan genuen tradizioa pro-f i ta tzeko sor tu gen i tuen j a r d u -naldiok.

• Zer ondare u t z i z i g u t e n ju-duek Nafarroan? Batez ere p e n t s a m e n d u e ta li-

t e ra tu ra arloari dagokio utziriko o n d a r e a . B a d i r a N a f a r r o a k o z e n b a i t i n t e l e k t u a l l i t e r a t u r a u n i b e r t s a l e a n p i su h a n d i a izan zutenak, ha la nola Benjamin Tu-terakoa bidaiari idazlea, Yehuda Ha-Levi p o e t a e d o t a A b r a h a m I b n ' E z r a f i losofoa. H i r u r a k j u -d u a k ziren, e ta h i r u r a k Tu te ra -

k o a k . N a f a r r o a k b e r e h i s t o r t a guzian eman di tuen literato han-

kr is tauen ar teko h a r r e m a n a beti ez da sobe ra ona izau. e t a z a i l a zen j u d u hor ien lana t ransmit i -tzea. baina hala edo nola uii-i /i-tzaigun. • Beste aldetik, Lizarran. Erri-

berrin edo Tuteran oraindik bada juduen espazio ñs ikoa. j u d u t e g i e s t u e t a itxiak. Azkenik, ondare grnet ikoa erc

j a s o dugu la u s t e du t . Nafar gu-ziek j u d u odol t a n t a r e n b a t iza-n e n d u g u z i u r r e n i k . I z a n e re , kanpora tze garaian, Nafarroako j u d u gehienak ez ziren joan, he-men gelditu ziren kr i s tau tasune-ra aldatu ondoren. Ziur naiz gure a r b a s o a k ikertzen b a d i t u g u j u -duren bat aurk i tuko dugula.

• Zer ondorioizan zuen juduen kanporatzeak? N a f a r r o a n ez z u e n o n d o r i o

hand i r ik izan. k r i s t a u t a s u n e r a a lda tzeak geroz eta ohikoagoak zirelako, kr i s tauek presio handia egiten bai tzuten. Hortaz, kanpo-ratze gara ian, a lda tu gabeko ju-d u a k guti ziren. Aragoi e ta Gaz-t e l an j u d u e k o ra ind ik b a z u t e n inda r ekonomikoa eta kanpora -t z e a k f r a u m a t t i p i b a t s o r t u zuen. Baina Nafarroan ez. Propa-ganda k o n t u a izan zen kanpora-tzea, e ta , ga ine ra , p r o p a g a n d a hori ez zen Nafarroako erregeena izan, Errege-Erregina Katolikoe-n a baizik, presioa egin bai tzuten j u d u ak k a n p o r a t u e t a b a t a s u n erlijiosoa erdiesteko.

ostirala, 2000ko irailaren 15a Egunkaria

K l a s i k o b i t x i • a r r o n t k l a s i k o

Joxemiel Bidador

Bizkaitar bidaiari biz Bada euskal literaturan uste ohi den baino emankorragoa

den ataia, bidaietako testuei dagokiena hain zuzen ere; gure

honetan Duqc, Joanategi, Bengoa Akordabeitia edota Anabitarteren liburuak aipatuak ditugu dagoeneko, alabaina

genero honi letxezkiokeen beste zenbait idazki badira aipagai, besteak beste, Bilbao marinelarenak edota Olabarri

misiolariarenak.

Bilbao

Hiru bat urte dira Aran-barri-Izagirre tandem eman-korrak Batxi Bilbaoren berri naroa eman zigula honek Euz-kadi eta Napartarra argitalpe-netan ateratako izkribuen bil-duma ederraren bitartez, Hau mundu arrano hau. Euskal li-teraturaren kronikatzar, his-toria eta krestomatietan idazle honen gainean ezer gutxi ager-tu bada ere, Izagirre faktoria-koak ez zuten etsi, eta aurrera egin zuten idazle bizkaitar ahantziaren arrasto urrien atzetik. Emaitzak bistan dira. Juan Bautista Bilbao Elgeza-bal 1887ko irailaren 7an jaio zen Arratzuko errementariare-nean. Gazterik gazte sartu zen itsasontzietan maiordomo gi-sa, eta nahikoa gazte ere Jesu-sa Zabala mendatarrarekin ezkondu eta hiru alaben aita bilakatu zen Gernikan. Lehe-nengo Mundu Gerrak ikaraga-rriko mozkinak erakarri ziz-kien Bizkaiko ontzi-enpresei neutraltasun plantan batekin eta bestearekln traflkatzen ja-kin izan zutelako. Batxi idaz-lea itsasetxe hauen biktima izanzen, eta 1915. urteosoa Euskal Herria jo gabe portuz portu eman ostean 1916ko ur-tarrilaren 16an zendu zen, be-re itsaskide ia guztiak bezala, Palicetik 40 miliara Bayo ize-neko itsasontziak mina baten kontra jo zuenean.

Jeltzale sutsua, Sabino Ara-naren zirkulukoa zen Gerni-kan, Aranbarri-Izagirrek jasorikoaren arauera, eta bere etxean Aranaren bera-ren gutunak bazeuden, ta-malez bonbar-daketan galdu zirenak. Honen-gatik ere, Ba-txiren kronikak oro Euz kadi egunkarian eta Napartarra aste-karian azaldu zi

ren, lehenbizikoan gutxiz gehien. Idazle oparoa, 1913ko abendutik 1916kourtarrilera bitartean berrehun kolabora-zio inguru igorri zizkien esan argitalpenei. Hiru motatakoak dira bere artikulu guztiak, edo Gernikako etxean idatzitako bertako kronika alderdikoi eta publizitarioak, edo saio mo-duan agertu zituen ipuinak, Euzkadiko ipuñak eta Herri se-kulakue, edo, flnean, atzerriko kronikak, bere lanik nagusia, interesgarrien eta borobilen, Euskal Herritiko urruntasu-nak lagundu baitzuen ideolo-gia jeltzalearen aldeko lan pro-selitista eta publizitario ez egi-ten, kosmopolitagoa baina, euskarazko kazetaritzan guz-tiz gauza berria zena.

Olabarri Markos Olabarri Arratia

aldeko Diman jaio zen. Fraide hirukoiztar sarturik Erroman burutu zituen ikasketa nagu-siak eta Madagaskarrera egin zuen misiolari 1949an. Afri-kako uhartean urte purrusta emanik, Euskal Herrira itzuli zitzaigun 1990ean adinean sarturik. Alta, adinak ez zuen misiolari izan-

dakoa guztiz makaldu, eta idazlanei zeharo atxekirik, zenbait euskal aldizkaritan hasi zen idazten. Aiurri huuli-ko gizona izanki, misiolari hirukoiztarrek Madagask rren bizitakoak eta jaso zituen liburu batean, Euskaldun batzuen abenturak izenburu-ko liburuan hain zuzen, I boko Ega argitaldariak 1993an karrikaratu zuen Lino Akesoloren sarrerarekin 1| eta guzti.

Liburua hasteko, uhartea- | ren berri laburra ematen duen | hitzaurrea dakar Olabarrik, | ohiko atlasetan komunzki agertzen ez diren datu elire- | kin, hango etnien berri esate- | rako: antaifasy, antaimoro, | antaisaka, antanbahoaka, antandroy, antankarana, antanosy, bara, betsileo, betsimisaraka, bezanozano, j merina, sakalava, sihanaka, j tsimihety, mahafaly, tanala, | vezo... Liburuaren eitea, ordea, nahikoa autobiografl- j koa da: Madagaskarrera atera \ baino lehen Marseillan emani- i ko egunen berri ematen digu j Olabarrik, baita bertan hartu zuten Eridan itsasontzian \ Madagaskarko Toamasina j hiriraino eginiko itsas-bidala- ! ren ingurukoak ere. Ondoan datozen hamar kapituluetan barrena pasadizo, gertaera, i kontu-zahar, ipuin, deskriba-

pen eta beste plazaratzen ditu Olabarri misiolari

zaharrak, kapitulu gehienen goibu- ]

rua zonalde bati doa- ;

kiolarik: Soavinan- ; driana, j

.? Mainti-rano,

Ankadi-nondry, Bevato, Feno-arivo, Anta-nanarivo, Tsiroano-mandidy...

e t o r r i a h a 1 e a n

P a t z i k u P e r u r e n a

Ezinbestez E J O N ' D I E L A : Modu a sko ta ra ad i tua naiz Goi-zuetan: bejondiña-la (hiri), bejondizu-

la (zuri), bejondigula (guri), bejondiola (hari, behorri), bejondiela (haiei), bejondizue-la (zuei)... Orotariko Euskal Hiztegiak hala dio: •etim. de biaje + on». Seguru? Patr i Urkizuk apailatutako <Lapur-di, Baxenabarre eta Zuberoa-ko Bertso eta Kantak 2» libu-ruan, hala zioen Jean Robi-nek «Andren Apainduraz• ari delarik 1780 aldera:

'Bion daiola modari, bai halaber modistari: sortzeak eskas eman guzien hura dugu konplikagarri». Eta berr iz atzera >Larrunen Bazkalondo-ko Deserta» izeneko bertsoe-tan:«Bion daizula Maria zaren luzaro bizia: gose eztenari

janarazteko antze duzu bere-zia». Horrako bi «bion» horiek ere (bidai + on) ote dira sor-tzez. Galde egiten dut, beste-rik ez.

KONPLEJOAK: Lehengo batean aditzen nion Kortezu-biko alkateari >munduan ez dela inor konplejo bakorik, ez inon dirurik ezjakinduririk konplejoak errotik kentzeko balio duenik, eta haren lana

jendearen konplejoak apurtxo bet goxatzea dela». Behar bada horregatik egin izanen da, Euskal Herriko alkaterik unibertsalena.

Arrazoi handia zuen, Jean Robin koplariak: modak eta modis tak «sortzeak e skas eman guzien konplikagarri» ditugu, jendearen konplejoak ugaltzeko, alegia, eta ez prezi-so gorputzeko apainduretan, izpirituko apainduretan eta okerrago.

Baina zein ote zen Epikuro baten zinezko konplejoa, eta Horaziorena, Montaignerena, Cervantesena, Voltairerena, Nietzerena, Piorena, edo Mikeltxeneko Kankailuare-na? Ez al dator koadrila hau, j a k i n d u r i a r e n moda eta

modis ta «konplikagarri» guziak saihestu nahiz, soilta-sun xalo baten indar bila? Bistan da, beraz, zeintsu den beren konplejoa. Kortezubiko alkateak goxatuko Ote die, ordea, inoiz?

GUTUN PUSKA ISILDUA: «Oraindik ez zekiat zer den ere poema bat biribiltzea; ipuin bat harrigarri bihur-tzea; nobela baten eskeletoa haragitzea; eta sekulan ez nauk letrekin artista izanen, hitzekin ere ez naizen bezala-xe. Nere bizian a u k e r a t u nezakeen ofiziorik gaitzena aukeratu nian. Neure adie-razkortasunik eza, neure hiz-ketako moztasuna kittatzeko edo emendatzeko hasi nintze-la uste diat idazten. Beti izan diat oso gustoko sumatzea, ikustea, entzutea, ukitzea, sentitzea.. . baina sumatu , ikusi, entzun, ukitu edo sen-titutako hori guzia adierazte-koan galdu egiten nauk; zinez bizitakoaren errealitatearen zentzu serioegia diat , eta hitzetara orduko erruz dese-giten dela ohar tzen n a u k segituan, eta ezin diat saihes-tu oharmen ezkor hori. Tragi-koegia nauk artista izateko, eta umorea eta ironia, fine-nak direla ere, komikoak ditut funtsean. Behar bada, izaera, sentiera, honengatik, pentsamentu hutserako nere joera gero eta nabarmenagoa: bizitze f i s ikoetan baino, agian, kontzeptu abstraktue-tan aisego engainatzen duda-lako neure burua hizketan. Baina, hori ere nekea duk. Nik us te pa tzada hone tan «sentitu eta isildu» egin nahi-ko lukeela nere gorputzak finean. Isiltze gihartsu horre-tan sumatzen diat poetaren indarrik haundiena. Ahulegia duk hitza».

Zenbat aldiz aditu ote nion aitari, grinaldi eder haietan: «Hitz gutxi, eta haiek onak niri», gauzen zinezkotasun larrira hurbilduxetakoan. Ez zinezkorik ez da deus, baina...

Motxorrosolo •

Betiko leloa * no iz , b a r n e r a b e g i r a eg in b e h a r r e k o a k o m e n z i r e n . I Oraingo hone t an tenore desegokian p lazara tu dira. Gai-n e a n d i t u g u n e t a n , be s t e l ako p l eguak k a u s i t u k o d i tuz te . Ez taba ida behar rezko d u g u n garaian, sa ihesb idea nagusi . Aurki dena bere hor re tan uzteko bideren b a t topatuko dute . Batzuek azken ur teo tan erakuts i du ten dohain bakar ra .

Egunkaria ostiraia, 2000ko irailaren 15a

1 1 ) ] ] J 0 I j **) O i ) r I* I ^AFAR A ™ E 0 K 0 PR'ESIDENTEA

«Zaila da gazteengana heltzea» Aste honetan ekin

dio Nafar Ateneoak

ikasturte berriari,

Nafarroako

erreginei buruzko

hitzaldi zikloarekin.

Datorren ekaina

arte, hamaika

ekitaldi prestatu

ditu elkarte horrek

iruindar

guztientzat.

Literaturaren,

musikaren,

historiaren eta

politikaren

ingurukoak izanen

dira nagusi.

1 OAN DEN URTARRILEAN

*J ba tza r ber r ia auke ra tu zuten Nafar Ateneoko bazki-deek, eta Emilio Etxabarren aukera tu -zu ten presidente. Harekin mintzatu gara elkar-te horren asmo eta zereginez. • Aurreko batzarrak abian

jarritako ildoari jarraitu-ko diozue edo berrikun-tzak izanen dira aurtengo egitarauan?

Oro har , au r re t ik zeuden ildoak jarraituko ditugu, lite-raturaren, musikaren, histo-r iaren eta abarren inguruko ekitaldiak p res ta tuz , ba ina g u r e e g i t a r a u a k z ik lo t an antola tzen sa ia tu gara aur -ten; h a u da, ez di tugu egun b a k a r r e k o ek i t a ld i ak egin nahi. Halaber, gaiei arlo asko-tatik heldu nahi diegu, eta gai bakoitzak ukitzen dituen dizi-pl ina guzt iak jo r ra tu , ikus-puntu zabalagoa eskaintzeko asmoz. Horretaz gain, ditu-gun hutsuneak betetzen saia-tuko gara datozen hilabeteo-tan.

• Z e i n t z u k dira h u t s u n e horiek? Oraindik ez dugu la lor tu

t a lde guz t i engana hel tzea . Gazteengana iritsi nahi dugu, eta, aldi berean, gizonezkoen-gana, gehien emakumezkoak etortzen bait ira guk antola-tzen d i tugun eki ta ldie tara .

»MIKEL SAIZ

Gazteei dagokienez, badakigu zaila dela ha iengana ailega-tzea, adin kon tuaga t ik , e ta unibertsitatean sar tu ta dau-delako. Hala ere, saiatzen ari gara, eta, ildo horretan, gaz-t e r i a r e n b a t z o r d e a o s a t u dugu Ateneoaren baitan. Pix-kanaka, jende gaztea erakar-tzen ari gara. Gizonezkoekin gertatzen dena kezkagarria-goa dela uste dut, atzean gel-

«Gaiei arlo askotatik heldu nahi diegu, eta gai bakoitzak

ukitzen dituen era askotako diziplinak jorratu, ikuspuntu

zabalagoa eskaintzeko asmoz»

ditzen ari baitira. Emakumez-koek askoz in te res gehiago agertzen dute. Gizon gazteek mugitzen hasi beharko dute. • Ze in da g a z t e r i a r e n

batzordearen helburua? Gazteekin harremanak sor-

t zea . O r a i n t x e h a s i d i r a ba tzordeko k ideak l anean , eta, hasteko, gazte sortzaile-en topake ta an to la tu dute , A l t s a s u n . K a n t a u t o r e e n zikloa ere eginen dugu, Iruñe-an.

• Gazteak zuen ekitaldieta-ra erakartzea ez ezik, gaz-teak A t e n e o k o b a z k i d e izatea lortu nahi duzue?

Ez, hori ez da gure asmoa. Ateneoak antolatzen d i tuen ek i t a ld i g u z t i e t a n s a r r e r a doan da, eta, beraz, bazkide i za teak ez du a b a n t a i l a r i k ekartzen. Guretzat garrantzi-t suena da gazteak guregana hurbiltzea, ekitaldietan parte har tzea eta jaki tea haiei zer in teresatzen zaien. Bazkide izatea edo ez bigarren maila-ko kontua da.

• I k a s t u r t e k o e k i t a l d i e z haratago joanez, zeintzuk dira batzar berriaren hel-buruak? Giroan s u m a t z e n d e n a r i

erantzuna eman behar zaiola uste dut. Ildo horretan, Euro-pa mai lan kezka orokor ba t dagoela uste dut, hau da, ger-ta tu denari buruzko gogoeta egiteko beharra. Mende berri baten aurrean gaude, eta jen-deak aztertu nahi du iragane-. an gertatu dena etorkizunari so egiteko. Nafar Ateneotik, kezka horri erantzuna eman nahi diogu, eta gogoeta hori bultzatu. Horren harira, ikas-

t u r t e k o e k i t a l d i e n b a i t a n azp imar ra tu b e h a r da XIX. mendeko ideologien eta egun bizi d u t e n egoeraren ingu-r u a n u r r i r a k o p r e s t a t u dugun zikloa. Interes handia izanen duela uste dut.

• Eztabaidarako gune izan nahi duzue, beraz? Bai, ba ina ez da hori gure

zeregin b a k a r r a . Gizar tean dagoen hutsune bat betetzen ar i gare la u s t e du t . Noski, b e s t e e r a k u n d e b a t z u k badaude eta bakoitzak bere e s p a r r u a bete tzen du. Era-kunde publikoek uzten duten hutsunea betetzen dugu guk eta Nafar Ateneoa bezalako beste erakunde batzuk.

• Gizartean nahi d u z u e n oihartzuna lortu duzue? Bai , h a l a u s t e d u t , e t a

horren adierazgarri da urte-t ik u r t e r a bazk ide gehiago ditugula. Bazkide izateak ez du inolako abantailarik ema-ten, beraz, jendeak gure era-kundeko kide izan nahi iza-tea e s a n g u r a t s u a da gure-t za t . I n t e r e s soz ia la d u e n lana egiten ari gara.

• Ibilbide luzea egin duzue 'dagoeneko.

Bai, h a m a b o s t u r t e be te be r r i d i t u g u . O s p a t u n a h i dugu, baina zaila izanen da, bulegoan bi per tsona beste-rik ez b a i t a u d e l anean , eta

s o s l a i a

Joan den urtarrilaz geroztik

Nafar Ateneoko presidente

daEmilio Etxabarren,

baina elkarte hori askoz

lehenagotik ezagutzen du.

1988. urtean sartu zen

Ateneoko batzarrean

lehenengo aldiz, eta gero,

hainbat urtez elkartetik at

egon ondoren, 1991 n itzuii

zen, lehendakariordegisa.

v9>

Literatura Batzordearen

ardura izan zuen bere gain

Etxabarrenek Ateneora

ailegatu zen aurreneko

aldian, eta Ateneotik kanpo

ere hori da bere lan

esparrua. Literatura

katedraduna da Gurutze

adipdunentzako ikastaroak ereematen ditu.

Etxabarren 6t3 prosa et3 poesiaren alorrean hainbat

lan eman ditu argitara.

esKuratu zuen Dere eieDern

zaila da Ateneoaren egunero-ko lanaz gain horrelako zer-b a i t p r e s t a t z e a . S a i a t u k o gara, hala ere, Nafar Ateneo-ko bazkide eta lagun guztie-k in o s p a t u n a h i b a i t u g u hamabosgarren urtebetetzea.

—^Edume Elizondo

ostirala, 2000ko irailaren 1 5a Egunkaria

Egunkaria

• ost irala • 2 0 0 0 k o i ra i laren 15a

Gontzal Agote

Beste bi urte

ei urte igaro dira soilik eta orduko j argazki hura, zenbat jende, zein f

irribarretsu, lainotuta ikusten dugu, j . zaharkituta gelditu dela ematen du. j Atzean, Sabinok asmatutako ikurrina irlandarrenarekin batera agertzen zen. Hitza eta erabakia zioen lelo magikoak, hitzarmen labur baina mamitsua labur-biltzen zuena. Orduan, bertako zein kanpotar askok Estella Lizarra dela ika-si zuten, eta berehala ailegatuko zen Garazi. Egun batzuen bueltan su-eten mugagabea, tranpa bide hau amarruz bete zutenen esanetan. Batera-ren so-rrera, presoak etxera, ordura arte tele-bistan existitzen ez zirenak hasi ziren noizbehinka agertzen. Ezker abertzale-aren sostengua Ibarretxeri eta lehen instituzio nazionala, Udalbiltza. Espai-niar eta frantziarren beldurra, badoaz, badoaz, hedabideen eguneroko atenta-tu mediatikoak. Eta abar.

Bi urte igaro dira jadanik, orainaldi gordinean bizi gara. Eraikuntza nazio- ; nala aldamioetara ez da iritsi, arkitekto

[ asko eta langile gutxi Mitxelinen mabci-nada eta ehun urteko ontzi potoloa lema Gasteizera begtra. Jarduera armatua-ren itzulera, oinazearen eta gaitzespe-naren letania. Presoak lehen baino ! urrunago, baina politikarien agendeta-tik desagertuta, ez batera ez bakarka, ez ezer. Udalbiltza, zer da hori? Guztiekin hitz egin behar dela errepikatu, baina azkenean hobe da lagunekin mintzatzea beste inorekin baino. Demokratak eta biolentoak, abertzaleak eta traidoreak, eskema zaharren berriztapena. Jakobi-no eta unionisten poza, beste behin ira-bazi dugu.

Bi urte pasatu diren arren, jakintsue-nek behin eta berriz errepikatzen digute ezer ez dela lehengoetara itzuliko. Jaki-na. Burua gero eta soilago ikusi, sabela puztuago eta zimurren mehatxua ger-tuago. Bizitzaren zurrunbiloak hainbat lagun urrundu ditu, rockak buruko mi-na sortarazten dit eta kredituen amilde-giak harrapatu nau. Honez gain, gazte txartela kendu didate. Ezer ez da lehen-goetara itzuliko, beste bi urte igaro dira.

MUSIKA

» Atarrabia: Ritmos 2000 zikloaren baitan, gaur The Stormy Mondays Oviedoko taldeak joko du, Udaletxe plazan, 22:00etan.

ERAKUSKETAK

» Zizur Nagusia: Jaietako kar-telen erakusketa kultur etxe-an ikus daiteke, gaur eta bihar, 19:00etatik 21:00eta-ra, etaigandean, 12:00etatik 14:00etara.

I Iruñea: EstherTapiasen olio-ak hila bukatu arte daude erakusgai Ormolu aretoan (Paulino Caballero, 42).

t Oieregi: Bertizko jaurerrian Antzinako bizimoduaren iru-diak erakusketa ikus daiteke urriaren 15a arte, 10:00eta-

, tik 14:00etara, eta 16:30etik 20:00etara.

IKASTAROAK

» Bguesibar: Udalak pintura, berriztatze, sukaldaritza, jaiotze eta esku lanen ikasta-roak antolatu ditu ibarreko bizilagunendako. Gaur da 948-331611 telefonoan izena emateko azken eguna.

> Sakana: Irailaren 23, 24 eta 30 egunetan, Fernando Saenz de Ugarte jolasetan adituak Jolasari mamia ate-ratzen izeneko ikastaroa emanen du. Ikastaroa hezi-tzaile, irakasle, aisialdiko begirale eta jolasa lanabes modura darabiltenei zuzen-duta dago. Izena emateko, deitu 948-464840 telefono-ra.

• Iruñea: Mendi Federazioak antolatuta, irailaren 30 eta urriaren 1, 7 eta 8 egunetan kirol eskaladako .ekipamen-du tekniken gaineko ikasta-roa eginen dute. Seigarren maila da eskatzen den gutie-nekoa. Informazioa eta izen

ematea 948-224683 telefo-noan.

TXAPELKETAK

t Iruñea: Arrano elkarteak Xake Txapelketa antolatu du xakelari euskaldunenda-ko. Partidak heldu den aste-lehenetik ostirala arte joka-tukodira, 17:00etan, Arrako elkartean (Redin, 2). Izena emateko nahikoa da astele-henean txapelketa hasi bai-no hamar minutu lehenago agertzearekin. Bestela, deitu 948-147066 telefonora (Joseba).

EUSKALDUNTZE-ALFABETATZEA

I Iruñea: IKAko Arturo Kan-pion euskaltegiak glotodi-daktika ikastaroa antola-tu du irailaren 20tik 29ra. Gaur da 948-222246 telefo-noan izena emateko azken eguna.

• Iruñerria: Arturo Kanpion, Barañain, Atarrabia, Men-dillorri eta Ermitagañako IKAko euskaltegietan ma-trikulatzeko epea zabalik da-

go-I Iruñea: Nafarroako Gober-

nuko Miluze euskaltegian, urrats guzietan matrikula-

tzeko epea irailaren 21a arte dago zabalik, 09:00etatik 12:30era eta 17:30etik 19:30era. Informazio gehia-go 177670 telefonoan.

BESTELAKOAK

> Donostia: Deustuko Uni-bertsitateko Ignacio de Lo-yola Institutuak milioi bate-ko beka emanen du Karlista-dak eta jesuitak gaia ikertzeko. Eskaera orria aur-kezteko epea hilaren 30ean akitzeñ da. Informazio gehiago 943-326600 telefo-noan.

Ezbaian Bai Ez. Bai. Ez. Baietz. Ezetz.

Desadostasuna da eztabaida-

ren funtsa. Baina nolatan

askatuko dugu korapiloa ez

eta baien trukatzea egiten ez

badugu?

Irudiak baditu zenbait aste.

baina orain hartu du gaurkota-

sunik gordinena. Argazkian

argi ageri da nortzuek dioten

baietz, eta nortzuek ezetz.

Baina ez da beti horrela. Izan

ere, nahikoa da batzuek ezetz

erratearekin, bertzeek baietz

erran dezaten

Bai edo ez. EAEn ez, NFKn

bai.

Bai edo ez. Berri edo zahar.

Batzuek mezpretxu egiten

diote demokrazia zuzenari, eta

bertzeek konfiantza handiegia

dute horretan. Herritar guziei

baiezkoa ala ezekoa nahi

duten galdetzeko momentua

ote da? Tira, herritarrek argi

dute behintzat ez dela

ezbaian, zalantzaan, egoteko

tenorea. Ala bai? Aia ez?

»JÑ AKi V LKt. \K 'V