NAFARROA ezkerretik (euskaraz)

krisiari aurre eginez

Iazgauregunbizidugunkrisiaaztertzeariekingenio-neanezgenuenezagutzenhonekizangozueneboluzioa.Aregutxiagoezagutzengenueneragilepolitikoetasozialekkrisiariemangoziotenerantzuna.AplikatukoalzutenPSOEren,PNVrenetaUPNrenGobernuekpolitikakeynesiarminimoak:errentenbanaketa, inbertsio publikoa, erreforma fiskala...? Zein izango zensindikalgintzaespainiarrak(CCOO,UGT)etaeuskaldunak(ELA, LAB) emango zioten erantzuna? Eta eragile sozialek? Ze jarrerahartukozutenPNV,EAetaNaBaibezalakoeuskalalder-di ezberdinek?

Gauzabatzukezinjakin,bainabestebatzukbaiordea.Ezgenuenesperogobernuen,sindikatuenetaalderdieneran-tzunakezkerrekopolitikanoinarritukozirenik,eztakrisiasor-tudutenhoriei(Banka,espekulatzaileak,kapitalistak,...)huraordainarazteaetabestelakopolitikaekonomikoetasozialbatibideairekikoziotenikere.Halaerezalantzahandiakgenituenarestianaipatutakoguztiaknolaeboluzionatukozuen,etahaus-narketahuraegitengenuenetikurtebatigarodeneangauzakargiagodirudite.

krisiaren aurreko ezkerreko dekalogoa

Egoeraren analisi argia dugu esku artean, etahorrekin batera gure herriarentzako ezkerre-koproiektubatduguere, jendartearengehien-goarentzakobeharrezkoabezain errealadenal-ternatiba.Etaibilbidehonetanaurreraegitekoiazaurkeztutako dekalogoan proposatzen genituenneurriakbultzatzekogurekonpromisoaberrestendugu,dokumentu honetan berriz ere jasotzen dugun ezkerreko dekalogoa.

�

�


1. ALOKAIRUZKO ETXEBIZITZAPUBLIKOAREN ALDEKO JARRERA-Hirilurraketaeraikitzenahaldirenlurzoruakudalekotu- Zerga progresiboak, hutsik dauden etxebizitzak jabeei kentzera iritsiarte.-Alokairuzkoetxebizitzenaldekoapostuaetaetxe-birgaitzearenaldeegin.

ESTATU ESPAINIARRA: TXARRETIK ASKO, ONETIK GUTXI (EDO DEUS EZ)

Hainbathilabetezkrisiarenexistentziaberaukatu(Sol-bes-ekadierazizuenhazkundearen“desazelerazio”hutsazela)etaBankarenetaespainiarekonomiarenegoeraonazelaesanostean,azkeneanerrealitateaageriangeratuzen.2008kourrianGobernuakegoerarengordintasunaonartubeharizanzuenetahainbatproposameneramanzituenKongresura;bataEstatuakBankari100.000milioieurokoabalakesleitzekoproposamenaeta bestea 50.000 milioi euroko finantza aktiboak eskuratzeko fondobatensorrera.

Eraikuntza eta finantza pelotazoa izan den azken urte-etan banku entitateak eta aurrezki kutxak inongo mugarikgabe espekulatzen aritu dira eta behin beraien aktiboen zatihandi bat kutsatutaetabalio errealik gabe ikusitaGobernuaberaien erreskatean atera zen. Horien aurka egin beharrean(nazionalizazioak,ardurakeskatu,…)diruaetaabalpublikoakeskainizien.Beraienhitzetan,moduhorretanenpresaetanor-banakoenbeharreizerbitzuemateaahalbidetuzuten,ekono-miaribultzadaberriaemanezetazulotikateraz.

KongresuanaurkeztutakoneurrihauekPSOEetaPPrenbabesa jaso ez ezik (krisiaren aurrean, oinarrian, bi alderdihauekezduteinolakodesadostasunikagertu)CIU,PNV,ERC,CoaliciónCanaria,UPyDetaNaBaialderdienajasozutenere.IU-ICV eta BNG izan ziren neurrien aurka bozka emandakobakarrak,etaKongresukanpoaldetikbaiCEOEbaietaCCOOzeinUGTkneurriakgogotsutxalotuzituzten.

Halaere,Bankababestuzekonomiadinamizatzekopo-litikahorrekporrotegindu.Bankakjasotakokreditugehienak

�

-NafarroakoGobernuaketaudaleketxebizitzapubliko-burtsaizatea.-Jabetzapribatukoetxebizitzakeraikitzekodiru-laguntzarikez.-Kooperatibenaldekolana.-Bigarrenetxebizitzarenjabetzarizergabereziakjarri.-Maileguaduenetxebizitzapribatua,alokairuzkoetxebizitzapublikoabilakatu.

berelikideziahobetzekoerabilizituen,etaezbesteezertarako.HorrenaurreanKongresuakenpresenlikideziabeharreierant-zutekobeste20.000milioieurokolaguntzakonartuzituen,etaberriroere, lehenaipatutakoalderdipolitikoetasozialekahobatezbabestuzituztenneurrihauek.Laburbilduz,bankarietaenpresarientzakodiruamusutruk,etabitarteanbehinbehinekolaneskuarenkaleratzemasiboeietaERE-eieskerlangabezitasagrafikan ezin sartu.

Urtebatigarota,2009koaurreikuspenengainbeherarenaurrean (diru bilketa fiskala aurreikusitakoa baino 45.000 milioi eurotxikiagoaizandaetagastuakaurrekontuanbaino35.000milioieurogarestiagoakizandira)gehiegizkozorpetzeaekidinnahian2010erakoAurrekontuenproiektuakgastuakmurrizte-ko asmoa du: PFEZaren 400 euroko murriztapena kendu, au-toakerostekolaguntzakezabatu,nekazaleremurakoinbertsiofondoamurriztu,…Horrekinbatera,kontuakorekatzebideansarrera fiskalak handitzeko asmoa dute.

Zapatero Banketxeetako zuzendariekin bilduta.

�


2. ZERGA-SISTEMAREN ERABATEKO ERREFORMA-PFEZ:Errentaaltuenprogresibitatearenigoeraetasoldatamini-moarenkopuruabikoiztuordaindubeharezdutenenkopurua.-Elkarteen gaineko zerga:tasenigoeraorokorraetaberepro-gresibitatearenigoera-BEZ:oinarrizkoproduktuengainekotasakjaitsi(elikadura,elek-trizitatea,gasa...)etabeharrezkoakezdirenetaluxuzkoenakigo.

Azken urteetan elkarteen inpostu-tipoak jeitsi (kapitalerrentak%18kozer-gakordaintzendituzte,lanerrentakordea-PFEZa- %24-43ko zergak ordaintzen di-tuzte) eta ondarearen gaineko inpostuakdeuseztatu ostean, Zapaterok eta Blancok “boteretsuak”kritikatzenhasieta“errentaaltuen”aurkajardutenhasikozirelaadie-razi zuten. Baina guztiz kontrakoa eginzuten: BEZa bi puntutan igo dute, %16tik %18ra.Moduhonetan, errentabaxuenakizangodiraGobernuakbeharduendirutzalortzekoekarpenaegingodutenaketadiruhorrekinGobernuakberegastuekinaurre-raeginahal izangodu:Bankaetaenpre-sak lagundu, AHT eraiki, bere presentziaAfganistanen bermatu, polizia ordaindu,erregearenetxeamantendu...

Bere garaian politika neoliberalaapaintzeko sortu zituzten ustezko neurri“sozialak” baliogabetu edo mugatuko di-tuzte orain. Horrela, PFEZren 400 euroko murriztapena(urtean12.000eurokodiru-sarrerak baino urriagoak dituztenentzataplikaezina),bozkakirabaztekobaliozuenneurrihura,dagoeneko2010erakoAurre-kontuetatik ezabatu dute. Bestalde, “Re-nove” neurriak –autoak eta abarrentzat-ere ez dira Aurrekontuetan agertzen, etaondorioz,sektorehauetakosalmentekbe-heraegingodute.Azkenik,eraikuntzasek-

2009ko au-rreikuspenen gainbeheraren aurrean, gehie-gizko zorpetzea ekidin nahian, 2010erako Aurrekontuen proiektuak gas-tuak murriz-teko asmoa du. Horrekin ba-tera, kontuak orekatze bidean sarrera fiskalak handitzeko as-moa dute (BEZa bi puntu igo dute), eta beraz, errenta baxue-nak izango dira Gobernuak be-har duen dirutza lortzeko ekarpe-na egingo dute-nak, Bankaren mesedetan nos-ki. Diru horre-kin Gobernuak bere gastuekin aurrera egin ahal izango du.

�

-Ondarea:zergamantenduetaprogresiboaeginetahauareagotu.Jabetzahandiengainekozergabereziak.-Iruzurra:iruzurrarenaurkakoaurrekontuahirukoiztu(inspekzio-ak,baliabideak...)enpresarietaprofesionaleniruzurreiaurreegiteko.Bankuekdutensekretueskumenakendu.-Banku eta enpresen egoera hobetzeko diru publikorik ez:azkenurteetakomozkinerraldoiekinkonponditzatelaberenarazoak!

toreabultzatzekohelburuaduenherrilanetarakoestatufondoberria(eta%20a,gastusozialak,bakarrik2010erako,ezalda2011n beharrik egonen?) aurrekoaren oinordekoa da, ez du inolakoaurrerakuntzaerrealikezsektorearentzakoirtenbiderikmahaigaineratzen,partxepropagandistikobatbesterikezda.Aurrekontuak definitiboki zertan geratuko diren jakin gabe ere ageriangeratzendazeindenPSOErenhelburua.

Bitartean, espainiar Burtsan jarduten diren enpresek20.000milioieurokodibidenduakordaindudizkieteberaienba-zkideei2009kolehenengoseihilabetekoan,2007kolehenengoseihilabetekoan baino %54 gehiago. Estatu espainiarra Europar Batasunarenbaitanbankukomisioakhandienakdirenbigarrenherrialdea da, eta horri esker Bankako zuzendaritzek urtean20.000milioieurobainogehiagokoordainsariakeskuratzendi-tuzte(Gonzalez,BBVA)edota55urterekinjubilatzendiraur-tean3milioi eurokopentsioakobratuz (Goirigolzarri,BBVA).Horiekin batera, kapital aldakorreko inbertsio elkarteen (SI-CAV) maskarapean fortuna handiek %1ko zergak ordaintzendituzte bakar-bakarrik. Merke, ezta?

Etorkizunari dagokionez aurreikuspenak nahiko ilunakdira. Nazioarteko Diru Funtsak (NDF) urrian argitaratutakotxostenbatenaraberaespainiarekonomiarenberreskurapenaez da 2014 urtera arte emango. Espainiar estatua, Irlandare-kin batera, 2010. urte osoan zehar atzeraldia jasango dueneurozonakoherrialdebakarraizangoda.Higiezinenleherketaeta langabezia tasa ikaragarria -EuroparBatasuneko tasarenbikoitza- dira espainiar estatuaren oztopo larrienak. Japoneninguruanhitzegitenhasida,etahark10urtebehar izanzi-tuen espainiar estatuaren antzerako egoera bat gainditzeko.Bukatzeko,NDFkhainbataholkuluzatuditukrisiagainditzeko:

�


3. GASTU SOZIALETAN DIRU GEHIAGO INBERTITU-Europakoerreferentziakberehalakoanaplikatu.Aurrekontue-tangastusozialeiemandakodiruaigo:BPGaren%17,5tik%28ra(%0,7aOsasungintzan,%0,5aHezkuntzan)-Hezkuntzaetaosasungintzakosarepublikoaksustatuetazentroberrieneraikuntzabultzatu.Sektorepribatuaridiru-laguntzakken-du.

“lehiakortasunaareagotzea”,hauda,berdinagatikgehiagolanegitea; “defizita zuzentzea”, hau da, gastu publiko txikiagoa; etaazkenik,erakundeakadierazidulanmerkatuaezdabilelaondo, kopuruenaldetikorekatzendelako (kaleratzeak)bainaezsalneurrienaldetik(soldatak).

Estatistika InstitutuNazionalak (INE) egindakoBiztan-leriaAktiboarenInkestaren(EPA)araberaekainarenbukaeran4.138.000 langabetu zeuden Estatuan. Gainera kopuru hau handituzdoa,maiatza,ekainaetauztailean100.000lanpostuberrisortuzirenarren(udal lanak,turismoa,…)abuztuaetairailean180.000lanpostudeuseztatubaitira.UGTkberaaitortududatorrenurtea2009abainookerragoaizanendela.Gauzakhorrela,2008koekainetikmilioierdilangabetugehiagoizandaze kopurura iritsiko gara 2010. urte bukaeran?

Bestalde,langabeziakobratzekobatezbestekodenboratartea 13-16 hilabetekoa dela jakinda, zer gertatuko da he-mendik aurrera laguntza hauek agortzearekin batera? Gaur egunmilioierdilangabetubainogehiagoriberaienlangabeziadiru-laguntzaagortuzaie,zenbatlangabetuizangodiraegoerahonetan 2010. urte bukaeran? Argi dago berriki onartu dituzten 420 euroko laguntza estrek ez dutela egoera larri honi aurre egitekobalioko.

Deskribatutako egoera honetan guztian emakumeak,gazteak eta etorkinak dira sektore kaltetuenak. Kolektibohauetanbehinbehinekotasuntasahandiagoadelaeta(emaku-meen kasuan %60ekoa; etorkinen artean ia %100ekoa) hauen egoeraaskozereahulagoabihurtzendabizidugunkrisiegoerahonetan.Etaazpimarratzekoadalangabeziarenhanditzeaketaprestaziosozialenurritzeakemakumeenganduteneragina,bizigarensistemapatriarkarrarenondoriozemakumeekburutzen

�

-0-3ziklotikhaurhezkuntzapublikoaetadoakoabermatu.- Zentru nahikoak eraiki eta urritasunen bat duten pertsonei zein adi-nakoeikudeaketapublikoarenbidezarretazuzenabermatu.-Kontzertuekonomikoak,sozialaketahezkuntza-itunakadministrazio-aklanhoriekeginezinditueneanbakarrik.- Gizarte Zerbitzu publikoak, nahikoak eta doakoak, bizitza familiarra, pertsonalaetalaboralauztartzeko.- Oinarrizko errenta: 804 euro arteko igoera (eskura dagoen batez bes-tekoerrentaren%50a).

dituztenjardunaldibikoitzaetasenideenzainketaetaatentziolanakareagotzenaribaitira.

EUSKAL HERRIA: PSE ETA UPNRENGOBERNUEN POLITIKA

Duela urte bete adierazi genuenmoduanHego EuskalHerrikokrisiegoeraazkenhamarkadetankapitalismoasendo-tzekohartutakogidalerroneoliberaletankokatzenda,MundukoMerkatalErakundeak,EuroparBatasunaetabestelakonazio-artekoerakundeekzeinberrikiospatutakoG-20arengoi-bile-retanhartutakoerabakiekzuzendutakogidalerroakhainzuzen

EREarenaurreanKoxkakolangileekegindakoprotesta.

10


4. ALFERRIKAKO GASTUAK KENDU-Errege-etxeari,Armadari,Poliziari,epaitegiberezieietaabarriemandakodiru-ekarpenakbertanbeherautzi.-Administrazioarietapolitikarieiemandakodirukopuruakjaitsi:dietak,protokologastuak,bidaiak,taldeparlamentarieiberenfun-tzionamendurakoematenzaizkienak...

ere.Honigehitubeharkogeniokeegungomarkoautonomikoek(EAEk zeinNafarroak)dituztenburujabetzaeta konpetentziagabezia,aipatutakogidalerroenkontrakoetahemengogehien-gosozialarenaldekoerabakiakhartzeaeragoztenduenanto-laketa eredua.Moduhonetan,NewYork,Brusela,Madril etaParisekerabakitzenduteEuskalHerrianaplikatukodirenpoli-tikasozialetaekonomikoak.

Halaetaguztizere,NafarroanzeinEAEnezagutuditu-gun gobernu autonomiko guztiek (EAJ-PSE, EAJ-EA-EB, PSE,PSN, UPN, PSN-EA-CDN, UPN-CDN) politika neoliberal hone-kin eta haren zehaztapen nagusiekin bat egin dute: PFEZren erreformaatzerakoia,boomurbanistikoabultzatzea,kapitala-rideskontuaketazergarinketa,multinazionaleibabesa,eredukontsumista eta txikitzailearen (AHT) indartzea, industriarensuntsiketa,pribatizazioak,etaabar.

Madrilenonartutakoarekinlerrokatzezorrotzhauarege-hiago indartu da PSE Gasteizko Gobernura iritsi denetik etaNafarroanUPN-PSNkberaienartekoakordioasakondudutene-tik.EdozeinkasutanezinduguahaztuEAJkPSOEren2009koaurrekontuei emandakobabesa,etaordainetanPSEk Ibarre-txerenazkenekoaurrekontueiemandakoa.2010.urterakogi-doiberaerrepikatzenhasida,dagoenekoEAJkPSOErenAurre-kontuProiektuababestudu.EtaNafarroaridagokionez,UPNk2009ko aurrekontuen aurrean abstenitu izanak (honek UPN-PPrenartekoakordioarenhausturaekarrizuen)etaPSNkNa-farroakourteberekoaurrekontuakbabestu izanakerakustenduteMadrileketaIruñeakkrisiariaurreegitekodutenmodua.

Aregehiagoesanda,HegoEuskalHerrianaplikatutakopolitikapasartebatzuetanEstatukoabainoatzerakoiagoaizanda. Horren adierazle da hemengo zergen presioa, bildutako

11

- Zinegotzi eta legebiltzarkideen soldatak soldaten batezbestekoarekin parekatu.-Elizakatolikoari,etaoroharedozeinerlijiori,ematenzaizkiondiru-laguntzakkendu.FrankismoakElizariemandakoondasunak,etaezkenurteetaneskuratudituenakberreskuratu.

diruaren eta Barne Produktu Gordinaren(BPG)artekoproportzioadena.Moduho-netan, EB-27ren batez besteko zergenpresioaBPGaren%39,8koada(Frantzian%43,3koa; Belgikan %44koa; Suedian %48,3koa; Danimarkan %48,7koa), Esta-tu espainiarrari eta Hego Euskal Herriaridagozkionak aldiz %37,1koa eta %33,4koa (EAEn %33,7koa eta NFEn %32,5koa)dira urrenez urren. Zentzu berean, elkar-teengainekozergakHegoEuskalHerrian%28kotasadu(azken10urteetanbeheraegin du EAEn%32,5tik%28ra etaNFEn%35tik %28ra), Estatu espainiarrean%30ekoadenbitartean.

Nafarroan2009kohasieranEkono-mia eta Ogasun Kontseilaria den AlvaroMirandak Espainia atzeraldian zegoenikoraindikezinzelaesanzuen.Bainaadie-razpenhorrenosteanaitortuzuen“2009.urteanzeharNafarroan%1,1ekohazkun-de negatiboa” espero zela eta “bigarrenerdialdetikaurreraberreskuratzenbidean”hasiko zela2010.urteanhazkundeposi-tiboa lortuz. Ba tira, hau esan eta zortzihilabete beranduago Euskadiko Kutxakoaurreikuspenek urte bukaerarako %-3,8kohazkundeaeta%13,7kolangabeziatasa iragarri zuten, hau da, 40.000 langa-betuinguru.Eraberean,EINekazaldudu2002tikaurrerasoldatakgutxienhanditudirenetaazkenurteanekoizpenindustria-

2009ko hasieran Ekonomia eta

Ogasun Kontsei-laria den Alvaro Mirandak adie-

razi zuen “2009. urtean zehar Na-farroan %1,1eko hazkunde negati-boa” espero zela eta “bigarren er-dialdetik aurrera

berreskuratzen bidean” hasiko

zela 2010. ur-tean hazkunde

positiboa lortuz. hau esan eta

zortzi hilabe-te beranduago

aurreikuspenek urte bukaera-rako %-3,8ko

hazkundea eta %13,7ko langa-

bezia tasa ira-garri zuten, hau da, 40.000 lan-gabetu inguru.

12


5. GURE LURRAREN DEFENTSAN-ItoitzekourtegiahustuetaNafarroakoubideazeinAHTrenobrakberehalakoangelditu.Ekologiarenaurkakoakdirelako,garapenantisozialabultzatzendutelakoetaenpresaeraikitzaileetaporla-nezko-fabrikenaldeegitendutelako.-Diru-kopuruhoriekingurugiroaerrespetatuz,beharsozialengara-penereduabultzatzekoerabili.

la gehien urritu duen (%-27,6) Erkidegoa Nafarroa dela. Argi dagoen moduan, Mi-randaKontseilariakjasotzenduensoldataezdumerezi.

Eremusozialarierreparatuz,UPNrenGobernuaren politika ezin da atzerakoia-goa izan. 10.000 familia baino gehiagoksoldatarikjasotzenezdutenbitarteaneta3 langabetutik 1ek diru-laguntzarik jaso-tzen ez duen bitartean, Gizarte Ongiza-teSailak2009an8milioieurokudeatukoditubakarrikbitartekoekonomikorikgabe-ko familiaguztiak laguntzeko.NafarroakoGobernuatxantxetandabil jendartearekineta jendartearen beharrekin, txantxa aregordinagoakkontutanhartutaondarezer-gakentzeakNafarroakofortunahandienei60 milioi euro oparitzea ekarri duela, edo eta CCOOk eta UGTk 2008an 6,38 milioi eurojasozituztela“bileretan,hitzarmene-tan eta ikerketetan parte hartu izanaga-tik”.BitarteanUGTkezdubatere lotsarikerakusten,azken5urteetanpentsiodunekberaienerostekoahalmena%12anurrituaikusi dutela salatzeko ausardia ere badu.NabarmentzekoadaNafarroanpentsiodu-nen %41ak pobreziaren mugatik beherako pentsioakjasotzendituztela(512euro/hi-lean pertsona batentzako eta 768 euro/hi-leanbikoteentzako).

UPNren Gober-nuaren politika ezin da atze-rakoiagoa izan.Bien bitartean, EREek lanpos-tuak txikitu eta horiek pairatzen dituzten langi-leen soldatak kutxa publikoan kargatzen ja-rraitzen dute.Nafarroan, abuztura arte, aurkeztutako 479 espedien-teetatik soilik 5 ezeztatu zi-tuzten. Eta Nafarroako Gobernuak Na-farroako Plana 2012 delakoare-kin aurrera ja-rraitzen du, jada pitzatzen eta zalantzan jar-tzen hasia dena aurreikuspenek eta diru-kontuek ez baitute bat egiten.

1�

-Elikadurarenburujabetzanoinarritutakonekazaritzaetaabeltzan-tza-renereduarenaldeegin.Ekoizpentxikiaribabesosoa.Transgenikoetaerregaiezsortutakoproduktuakbaztertu.-Sozio-ekonomiakopolitikadeszentralizatuasustatu.Eskualdenaturaletahistorikoendefentsaetabiziberritzerakoplanzehatzak.

Gaurko egunaz –azaroaren erdialdea- eta 2010. urte-rakoaurrekoentuenaurreproiektuaezagutuberridugu(PSN-kdagoeneko aurrekontu horiek babestuko dituela iragarri du),MiguelSanzeksarkasmoagainditzendutenkrisiariaurreegi-teko 14 neurri jakinarazi ditu. Hauxe diogu ez bakarrik neurri hauek finantzatzeko erabiliko dituzten 40 milioi euroak BEZa-renigoeratiklortutakogehienadelako,haudaerrentatxikiekordaindukodituzteneurrihauek;baiziketaneurrihauenkos-tuaondarearenzergadeuseztatzearekindiruzalenafarreiopa-ritutakoabainourriagoadelako.

Bienbitartean,EREeklanpostuaktxikituetahoriekpai-ratzendituzten langileen soldatakkutxapublikoankargatzenjarraitzen dute. Nafarroan, abuztura arte, aurkeztutako 479 espedienteetatiksoilik5ezeztatuzituzten.Betikomoduanete-kinakdaudenean,etaezinukatuazkenurteetanetekinugariizandirenik,hauekdenakpatroiarentzakodira.Galerakdau-denean ordea, Administrazioak bere gain hartzen ditu. Lan Zu-zendaritzaOrokorrakaurkeztendiotenedozeinlotsagabekeriaonartzekoetabedeinkatzekomakinasoilada.

Era berean, Nafarroako Gobernuak “Nafarroako Plana2012” delakoarekin aurrera jarraitzen du, Gobernuaren etaPSNrenartean2008-2011 laurtekorakohitzartutakoa.Planakberak ondorengoa azaltzen du: “Nafarroako Foru Erkidegokoekonomia oinarri solidoekin eta optimismo moderatuarekinetorkizunariaurreegitekoprestda,2007anizandakoBPGren%3,8ko hazkundeak eta 2007ko abenduan %4,7ko langabezia tasaurrianislatzendenlanjardueratasaaltuakadieraztendu-tenmoduan”. Begi bistakoa da Plan honen oinarrian dagoenabiapuntuahutsaladelagauregun.Langabeziatasakaipatu-takodatuarenhirukoitzadajadaadibidez.HalaereGobernuakPlanarekinaurrerajarraitzendu,huralauhaizetaragoraipatuzgainera.

1�


6. EMAKUMEEN AUTONOMIA ETA ASKATASUNAREN ALDE

-Berdintasunasoldatetan.Lantokietansexu-diskriminaziorikez(egunemakumeensoldatagizonezkoensoldaten%70ada).-Etxe-langileenlanabesteedozeinlanbezalahartueskubideetalaguntzasozialeidagokienezetaberauBPGanbarneratu.

PlanhonekAHT,autobiak,saihesbideaketaNafarroakoubidea bezalako herri lan handiak azpimarratzen dituenmo-duanizaerasozialekoelementuurribatzuktxertatudituharenirudiagarbitzeko,apaingarrihutsmoduan,etahorienarteankokatzendirahainbatgizarteetxe,ikastetxezeinkulturetxe.Bainadagoenekoarduradunpolitikoakplanhauzalantzanjar-tzenhasiakdiraaurreikuspeneketadiru-kontuekezbaitutebategiten.2008koeta2009koazkenbiforuaurrekontuakbereho-rretanutzietamurriztubeharizandituzte,Ogasunarenzergabidezkosarrerakaurrekontuetanaurreikusitakoabainotxikia-goakizandirelako.Logikokigastuakmurrizterakoorduaniriz-pideaosoargiaizanda:azpiegiturenporlaninbertsioguztiekinaurreraegindute (AHT,autobiak,poligonoak,…)kontu-sailasozialenkaltetan(osasunsistema,hezkuntza,jendarte-arreta,dirulaguntzak,euskara,…).

1�

-Etxekolanakegitendituztenemakumeeioinarrizkoerrentaordaindu,etaetxe-langileenlanabesteedozienlanbezalahartu:gizartesegu-rantza,erretiroa,oporrak,lanaldiareniraupena...-Generoindarkeriariaurreegitekobaliabidepublikonahikoakberma-tu:hezkuntza,politikasozialak,judizialak,etaabar.

OPOSIZIOA ARDURADUNA IZANIKSISTEMARI MEN EGITEN DIO

Hasieranesandugu:Orainurtebete,instituzioekeraku-tsizezaketen“keynesianismo”mailarekinetakrisiarenaurreanindarsozialzeinpolitikoengehiengoakeginzezakeenoposizioerrealareninguruanzalantzakbagenituenere,gauregundenaargiagodago.Aukeraguztienarteangobernuek(estatukoaetaautonomikoa),zentralestatalek(CCOOetaUGT)etaindarpo-litikoengehiengoak (PSOE,PP,UPN,PNV,Na-Bai…)hartutakojarreraokerrenada.

Banketxeei100.000miloikredituetanemateanetorzi-tekeenaaurreikustenlagunduzigun;krisiarenarduradunenganneurriakhartubeharrean (bankari, espekulatzaile, eraikitzai-le…) dirutzak bideratu zaizkie. Presio fiskala handitzea, iruzu-rrariaurreegiteaedotazergengarapena itzultzeaarbuiatzenda. AHTak zein autobiek sortutako gastuak ospitale berriakegitekoerabilibeharreanedotagunesozial(nagusienetxeak,ezinduentzakoak…),hezkuntza(0-3…),prestazioenhobekunt-za(langabezia,jendarte-laguntzakosoldata…)edohutsikdau-denlegeak(menpekotasunlegea,generoindarkeria…)edukizbetetzekoerabilibeharreanbereanjarraitudute.

CCOOetaUGTkizandakojarrera,hobeesanda,erakut-sitako nagikeria Zapaterok, sistemak, izan duen babes han-dienean bilakatu da. Dekretu ezberdinei esker enpresa etabanketxeekdiruzbetedirenbitarteanhaiek,txaloakbesterikez, hortaz,Gobernuarenaurreanamoreemandute.Hasierabateanhaieneskaeralangabetuenlaguntzaseihilabetegehia-gozluzatzeaizanzen.Azkenaldian,AdministrazioPublikoeta-rako izenpetutako akordioa (2010erako%0,3aren igoera eta2012an berrikuspena) izan da, kasualitatez, CEOEk txalotu-

1�


7. UDALETAKO ERABATEKO AUTONOMIAREN ALDE

- Udal finantzazioaren eredu aldaketa (proiektuei diru-laguntzak): udalpolitikaekonomikoarenetainbertsioeninguruanerabakitzekoautonomia.-TokikoOgasunenFondoa:NafarroakoGobernuakbildutakoguztia-ren%25agutxienezsartu.

takoa,enpresapribatuetanhitzarmenkole-ktiborakoadibideegokibezalagoraipatuz.Denbora honetan, krisiaren arduraduneierantzukizunakeskatzeko, langabezia etalanpostuensuntsiketariaurreegitekoedoenpresa eta sektoreetan hitzarmen ko-lektiboa indartzeko ez dugu mobilizazioplanteamendurikikusi,aregutxiagogrebaorokorrerako deia. Burokrazia sindikalakberriroere,omen,ordezkatzendituztenaksaldu egin dituzte. Nafarroan CCOO etaUGTk 2008an zehar, bakoitzak 6,38 euro jasoditubilera,hitzarmenetaikerketetanpartehartzeagatik.

Nafarroan,Na-Bairen jarrera, PNV-reneskuinekointereseietaEA,AralaretaBatzarrerengan geroz eta indar gehiagoduen amore emateko jarreraren arabe-raoinperatuaegonda.Orokorki , krisiarimoldatuz.Bankarietaenpresarieimilioie-tako kredituak ematearen aldeko bozka,Elkarteen zergaren beheratzearen aurre-komututzea(PNVkEAEnbehinetaberrizonartutakoa), erakutsitako babes argia(AHT, autobiak…) edo zeharkakoa (Itoitz,Nafarroakoubidea…),adreiluarenpolitika,hauek denak politika neoliberal baten oi-narriak dira nahiz eta apaingarriz betetaegon;kontzeptuhutsalak,nafarkerigora-tua eta irudia benetako edukien gainetikjartzekojoera.

Gobernuek (estatukoa eta autonomikoa), zentral esta-talek (CCOO eta UGT) eta indar politikoen gehiengoak (PSOE,PP, UPN, PNV, Na-Bai…) har-tutako jarrera okerrena da.CCOO eta UGTk izandako jarrera, hobe esanda, erakut-sitako nagike-ria Zapaterok, sistemak, izan duen babes han-dienean bilaka-tu da.NaBai-ren ja-rrera ezkerreko politikatik urrun dago.

1�

-Udaleskuduntzagehiago-politikoaketaekonomikoak-,berezikiba-bessozialaetagizartezerbitzuenalorrean.- Polizia eta Guardia Zibila gure herrietatik kanpora! Kuartel eta kontrol gehiagorikez!Herritarrensegurtasuneanerabatekoudaleskuduntza.

Aipatu dugun honen adibide argia da Uxue Barkosek2010eko Estatu mailako Aurrekontuen proiektuaren hariraesandakoa: “AurrekontuakNafarroari eta bertako biztanlea-goarimespretxuzetaerdeinuzzuzentzenzatzaizkie”.Halaere,negoziaziorakotarteazegoelaadierazizuenbabessozialaries-kainitakogastuarekinbat zetorrelako.Honelabereeskaerak,“erakutsitakomespretxuabirbideratzeko inbertsioerrealaetaasmo fiskalaz aritzea eskatu zuen (hitz hutsak); “I+D konpe-tentzieneskaera(gaurkotasunhandikoa),“Nafarroarako lukusanitarioaeskatzea ( inorkezdaki zerden lukua)bainaosomoderno gelditzen dela ezin ukatu; iaz ibilgailuentzat beste

NafarroakoGobernua,CEN,CCOOetaUGTelkarlaneanaridira.

1�


8. KALITATEZKO ZERBITZU PUBLIKO DOAKOEN DEFENTSA

-AtzeraeginNafarroakoGobernuakegindakopribatizazioetan:Nekazaritzan,Ogasunean,Industrian,Herri-Lanetan,Ongizatean,Informatikan...-Sektorepublikoabultzatubereaurrekoantuakindartuzetaenpre-sapribatueiemandakodiru-laguntzakberarizuzenduz.

bateskatuzuen;“NafarroakoUnibertsitatePublikoaribabesa” (hau bai dela positiboa), eta azkenik, AHTaren Nafarroakoartekaria eraikitzeko, Nafarroako Gobernua eta estatalak si-natutakoprotokoloarenaraberahartutakoakordioakargikiezazaltzeagogorkikritikatuzuen.Bereazkenbozkazeinizangodenjakinezean,orainartetaldeezberdinekosotasunariegin-dakozenbaitaldaketa-proposameneibabesaemandie,bainanegoziaziorako prestutasuna berretsi du. Argiki, jarrera hauezkerrekopolitikatikurrundago.

ALDIZ, BADAGO AURRE EGITEN DIONIK

Denaezdaamoreemateaizan.EuskalHerrikogehiengosindikalak egindako greba orokorrak haize freskoa baino zeredozergehiagoizanzen.Lekuanlekukoetaenpresaezberdi-netangaratutakoborrokaezberdinakaurrekarigarrantzitsuakizan ziren, aipatzekoak Nafarroa osoan zehar emandakoak.Instituzioeketabotereguneekmarraztenzeudennorabidetikoso urrun egon direnak: EREei aurre egitea, kaleratzeak ezonartzea,patronalarierantzukizunakeskatzea,borrokakherrietaeskualdeezberdinetanzabaltzea…

Grebaorokorrarendeialdiaeginzenunetik,amoreema-tenduensindikalismoaren(CCOOetaUGT),patronalaren(Con-febask, CEN), Gobernu ezberdinen (Zapatero, Lopez, Sanz), PSOE/N,UPN,PP,PNVetakomunikabideezberdinetatikdara-biltenhainbatenaldetik,gogorkikritikatuaizanzen.IUN-NEBkgrebakritikatuetasindikalismoespainolakmobilizazioakeginzitzaneskaeraeginzuen.Azkenik,indarpolitikoenaldetik,EAk(tentsiohandienartean),Aralaretabereziki,EzkerAbertzaleakdeialdiarekinbateginzuten.

1�

- Zerbitzu publikoaren sustapen orokorra, aurrekontuak indartuz eta enpresapribatueionartutakodiru-laguntzakbertaninbertituz.-Enpresapublikoainteressozialeiatxikituetaezpribatizazioei,enpre-sapribatuenonuraetalagunarteari.-Gastuburokratikoakgutxituetaadministraziofuntzionamenduaarin-du:Administrazioandaudenburuzagitzaetazuzendaritzakerdirajaitsi.

Grebaorokorrapolitikoa,aldarrika-penzehatzikgabekoa,PSEkosatutakogo-bernuberriarenkontrakoazela…adierazizen.Burutuostean,mediatikokiporrotazhitzeginzutenbitartean,GrebaOrokorralanpostu,enpresaetaHegoEuskalHerrikoherri askotan izan zuen eragina ukaezi-nada.Modubateanzeinbestean,milakapertsonekpartehartuzuten,langileagoakazkenaldianhondatutakolidergoaberres-kuratuaizanzen.

Grebaren aurreko hilabeteak eki-men sozial ezberdinak martxan jartzekobalio izan zuten “Herria abian!” platafor-marensorreranislatuakizanzirenak.Eus-kal Herri mailako plataforma sozial ho-netanaldaketasozialarenaldelanegitenduten hainbat kolektibok parte hartzendute.Bere izatearenarrazoiasinpleada:krisia globala den heinean, hots, ekono-mikoa,soziala,politikoa…etaukitutakoaklangilegatik haratagokoak diren heinean(ikasleak,etorkinak,langabetuak,emaku-meak, jubilatuak…) sakabanatutako se-ktorehauenindarrakbatuetakrisiariba-teratasunezbategitea.

Jaiozenetik,HerriaAbian!Norabidebikoitzeanaurrerapausoakematensaiatuada.Batetik,ezagutzaetaeztabaidahitzal-di, jardunaldiak…bultzatuz, talde guztiak

Lekuan lekuko eta enpresa

ezberdinetan garatutako bo-

rroka ezberdinak M21ren aurreka-ri garrantzitsuak izan ziren, aipa-

tzekoak Nafa-rroa osoan zehar

emandakoak. Egunaren ba-lorazioak eta

deitzaileak izan ziren sindikatuen artean izandako

elkarlanak ge-hiengo sindikal honek (EHNE,

EILAS, ELA, ESK, HIRU,

LAB) lanerako protokolo/deka-

logoa burutu eta patronala zein

Administrazioen aurrean mobili-

zazioak burutze-ra eraman du.

20


9. EUSKARAREN NORMALIZAZIOAETA KULTURAREN DEMOKRATIZAZIOA

- Euskara ofiziala eta lehentasunezkoa izendatu.Belaunaldiberrienzeinhelduenetaetorkineneuskalduntasunaber-matzea:haureskolak,eskolak,lan-bideeskolaketaunibertsitateaeuskaldundu,etaheldueneuskalduntzealfabetatzeadoakoa.

batukodituenarenbilaetabestetik,banketxe,enpresen…au-rreanmobilizazioakdeituz,krisihonenarduradunakzuzeneansalatuasmoz.HerriaAbianenaldarrikapenak,oinarrizkoaketafuntsezkoak,hirupuntunagusitanduteardatza:lana(produkti-boa eta ugalgarri) eta aberastasunaren banaketa; ekonomiaeta bizitza sozialaren demokratizazioa eta azkenik, ekosiste-marengarapeneredudemokratikobatenaldekoa.Borobilduz,gureherriarenaldaketapolitikoetasozialarenaldekoapustuaalegia.

Amaitzeko,esanbeharradagoM-21ekoGrebaOrokorraez delamobilizazio hartan gelditu. Egunaren balorazioak eta

Gazteluplazakoirudiamaiatzaren21ekogrebaegunean.

21

-Administrazioaetaharenbarnejarduerazeinzerbitzupublikoakeus-kalduntzekoneurrieraginkorrakhartzea.-Lanmunduaeuskalduntzeko,enpresakeuskaraplanakindarreanjarditzatenbultzatu.-Euskarazkohedabideeietaeuskalgintzarizuzendutakodiru-laguntzapolitikaindartzea.Aurrekontuen%2agutxienezerabiltzea,urtero,aipatutakoakbetetzealdera.

deitzaileak izan ziren sindikatuen artean izandako elkarlanakgehiengosindikalhonek(EHNE,EILAS,ELA,ESK,HIRU,LAB)lanerakoprotokolo/dekalogoaburutuetapatronalazeinAdmi-nistrazioenaurreanmobilizazioakburutzeraeramandu.Eus-kalHerrirakomarkopropioaexijituzbaietalanpolitikanzeinsozialetaekonomikoanaldaketaaldarrikatuz.Plataformahau“Hamarurratsereduberribaterako,krisiaborrokatzekobere-halakoneurriak”leloarekin,hurrengohilabeteotanmobilizaziosindikaletasozialberriakizandaitezenlaneanarida.

Amankomunekolanhonekekarritakoaurrerapausopositiboenisla izanzenereezkerabertzalekozuzendarienazkenatxilo-keten aurrean bultzatutako ekimen arrakastatsua. Deialdiakbabespolitikoetasozialosozabalajasozuenetajendetzaizu-garriakpartehartuzuenmanifestaldian,zalantzarikgabemo-bilizazioasindikatuengehiengoakdeitzeareneraginez.

EZKER ABERTZALEAREN PAPERA

Idatzihonetanbehinbainogehiagotanadierazidugunez,egoeraaskoargituda.Gobernueneskutikbankariek,enpresa-burueketaondasunhandiekbabesosoajasodute,instituzioakhaieneskurautziz.Kapitalakorkestrazuzentzenduetagober-nuek haien partiturak jotzen dituzte. Ez dute atzerapausorikemangomasibokietasendotasunezaurreegitenezzaienbitar-tean.Patronalakgogorarida;soldatakizoztu,produktibitateahanditu,lanpostuakmurriztu,lanaldiakluzatu,lanharremanakaraurikgabeutzi…etainstituzioeihaienpolitikeibideematekoeskakizunaluzatzendiete.Lemabakarradute,nireabakarriknireadaetazuenaguztiona.Gobernuekhaieneskakizunakbe-tetzendituzte,pribatizazioak,aurrekontusozialetanmurrizke-tak,adreiluarenpolitika,zergagutxikorrak…

22


10. ETORKINENTZAKO ESKUBIDE POLITIKO ETA SOZIAL OSOAK

-GizarteSegurantzaetaOgasunekodirusarrerakosatuondoren,pertsonaetorkinakkanporatzekoasmoadagoorain.Europakoitzu-lerakozuzendaritzaukatu!-Gureherritikinolakokanporaketariknaziotasunarrazoiakedo“pa-

Egoera honen aurrean bide erdikoneurriekezdute inolakobaliorik, ezindasinestarazi denok itsasontzi berean gau-dela, itsasontzi horretan batzuk luxuzkokamaroteetandaudelaetabesteakgalda-ratan lanegitendutenbitartean.Lukuakedo I+D inbertitzearen aldeko sustapenek ez dute irtenbide teknikorik eskaintzen,krisialdiazbaliatzenbadiraherrialdekapi-talistenburujartzeko,nagusidengarapeneta produkzio eredua apurtu gabe. Kri-sihonengakonagusienaizanik.Ezinzaiokrisiari irtenbideaplanteatuprodukzioetakontsumoabultzatuz.Ezinezkoadakrisia-riaurreegiteaberausortudutenoinarriaksustatuz.Bestepolitikabat,besteekono-mia bat, beste kultura bat beharrezkoada.

Sistemak,arazoarenmuineangara-penakduenarazoakokatudu,garapenho-nenbeherakadanalegia.Bereizaerasun-tsitzaile, kontsumista eta epe motzekoakolokan jarri gabe. Egun dugun erronkanagusienaezdagehiagoproduzitzeaedo-ta kontsumoari bultzada berria emateabaizik eta dagoen aberastasuna herri etapertsona guztien artean modu justu etaegokian banatzea, jabego pribatuen etagutxibatzuenmilioietakoaberastasunarenkontraegiteakdakarrelajakinda.Sistemakapitalistaksostengatutakoprodukzio-ga-rraio-kontsumoakplanetarenerrekurtsoak

Bide erdiko neurriek ez dute inolako baliorik, ezin da sinestarazi denok itsasontzi berean gaudela. Eta ezinezkoa da krisiari au-rre egitea be-rau sortu duten oinarriak susta-tuz. Beste poli-tika bat, beste ekonomia bat, beste kultura bat beharrezkoa da. Egun dugun erronka na-gusiena ez da gehiago pro-duzitzea edota kontsumoari bultzada berria ematea baizik eta dagoen abe-rastasuna herri eta pertsona guztien artean modu justueta egokianbanatzea.

2�

perak”ezdituztelako!-Pertsonaetorkinentzakoerabatekoeskubidezibil,ekonomikoetaso-zialak.Lanmunduanbazterketarikez!Bazterketakulturaledosozialikez!-Pertsonaetorkinakhezkuntzan,lanmunduanetasozialkiintegratudaitezenbaliabidenahikoak.-Bizitzakoeremuezberdinetanberenkulturenonarpena.

akitzenaridituetaondorioz,birsortzerakogarapenamugatuz.Aipatuko dugun guztiaren aurrean, erre-kurtsopribatueneskuratzeaeranaziona-lizazioen bidez sektore publikoaren alde-kodefentsaegitendugu;edozeinlanedoeskubide sozial murriztearen aurka gau-de;ekonomiarendemokratizazioarenaldegaude, kapitala buruzagi postutik kenduetalangileria,herriaorotarberelekuanja-rriz, erreforma fiskal progresista eta era-batekoaaldarrikatzendugu;pertsonaetalan(ordaindutakoakedogabekoak,etxe-koak, zaintzakoak…) guztien arteko ber-dintasunaerreklamatzenduguetaazaldu-takoguztiaahalbidetzekobitartekolegal,sozial eta ekonomikoak martxan jartzeaeskatzendugu.

Era berean ejertzitoaren ezezta-tzeaetagastumilitarrarenezabapenaal-darrikatzen dugu; produkzio, garraio etakontsumoereduberribatenaldekoapustuirmoaegitendugu, jendartekobeharetalehentasunetanoinarritua,naturarekinetahonenberezkoerritmoenerrespetua;he-rrienautodeterminazioeskubideabaiezta-tzenduguetanaziosoberanianoinarritu-tako nazioarteko harremanen finkapena; elkarrenganako errespetua eta elkarta-suna;espaziopribatuetapublikoetande-mokraziarenzabalpena;pertsonaguztien

Ezker Abertza-leak egoera non

garatzen den zorrozki aztertu behar du, inork

baino hobeto ezagutzeko

asmoz.

Tokian tokiko eta erantzuna emateko pres-

tutasuna duten kolektibo zein

taldeengana jo behar dugu, elkarrekin bat

aurrera egin dezagun

proposatuz.

Gatazken barru-tik hauek zabal-du eta sakondu

behar ditugu; indar militante eta instituzioak norabide hone-

tan kokatuz.

2�

eskubideak…Orotar, proiektu eta jendarteezpatriarkalbatenaldekoapustuaegitendugu, oinarri demokratiko sozialistak etaekosistemarekinadiskidetzeakfuntsnagu-sienakdituena.

Bide honetan gure proiektu inde-pendentistak autodeterminazio eskubidedemokratikoan oinarritzeaz gain, politikaglobalizatzaileneoliberalkapitalistariaurreegiteko harresi sendoa osatzen du. Gureama lurrarendefentsaetagureherrirakoekonomia,kultura,elikadura…burujabetzaaldarrikatuz,kapitalaren,bereinstituzioen(NDF, MB, MME, G8/20,...) eta estatuenfrantsesa, espainiarra,...) aurka burutzenari diren borroka ezberdinak indartu etaosagarritzenditugu.

Epe motzean, gehiengo sindikalakadostutako akordio-dekalogoak eta be-reziki, lan eremuan, jendarte zein mailapolitikoan ematen diren mobilizazioekikoEzker Abertzalearen babes guztia izangodute,haueiargipen,sakontasun,zabalpenetairmotasunhandienaematekolanaegi-nez.Erabertsuan,HerriaAbian-etiksusta-tzendirenekimensozialguztiakbabestukoditugu,jendarteanhedatubeharrabaitagojasotzenari dituguerasoenkontraerant-zutearenbeharraagerianuzteko.Enprese-takoegoeraosogogorradaetaheinhan-dibatean,bertanemanbeharko litzatekeerantzun handiena baina egun, sektorekolpatuenak lantokietatik kanpokokatzendirenezezindugugureborrokamarkoalanetamailasindikaleanmugatu.

EzkerAbertzaleakegoeranongara-tzendenzorrozkiaztertubehardu, inorkbaino hobeto ezagutzeko asmoz; tokiantokiko eta erantzuna emateko prestuta-sunadutenkolektibo zein taldeengana jo

Gure proiektu independen-tistak auto-determinazio eskubide de-mokratikoan oinarritzeaz gain, politika globalizatzai-le neoliberal kapitalistari aurre egiteko harresi sen-doa osatzen du. Gure ama lurraren de-fentsa eta gure herrirako eko-nomia, kultura, elikadura…burujabetza aldarrikatuz, kapitalaren, bere insti-tuzioen (NDF, MB, MME, G8/20,...) eta estatuen frant-sesa, espainia-rra,...) aurka burutzen ari diren borroka ezberdinak indartu eta osagarritzen ditugu.

2�

behardugu,elkarrekinbataurreraegindezagunproposatuz,gatazken barrutik hauek zabaldu eta sakondu behar ditugu;indarmilitanteetainstituzioaknorabidehonetankokatuz…bi-dea zabaldu behar dugu, egunerokotasunean, mobilizaziotikmobilizaziora,m-21eanemangenuenerantzunahedatuz.Haudena,gurejendarteaketaherriakbeharduenaldaketasozialetapolitikosakonarenbeharreankokatuz.

Egoerarenanalisiargiadugueskuartean,etahorrekinbateragureherriarentzakoezkerrekoproiektubatduguere,jendar-tearengehiengoarentzakobeharrezkoabezainerrealadenal-ternatiba.Etaibilbidehonetanaurreraegitekoiazaurkeztutakodekalogoan proposatzen genituen neurriak bultzatzeko gurekonpromisoa berresten dugu, dokumentu honetan berriz erejasotzendugunezkerrekodekalogoa;etaezkerrekobestelakosektoreekinelkarlaneanaritzekoprestutasunaberrestenduguere.

Iruñean,2009koazaroan,Nafarroakoezkerabertzalea.

UPNetaPSNk2009rakoadostutakoaurrekontuneoliberalaksalatzekoezkerabertzaleakegindakoprotesta.

2�

glosategia

◦ Balio Erantsiaren gaineko Zerga (BEZ) = Impuesto sobre el Valor Añadido(IVA)

◦ Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zerga (PFEZ) = Impuesto sobrelaRentadelasPersonasFísicas(IRPF)

◦ Barne Produktu Gordina (BPG) = Producto Interior Bruto (PIB)

◦ Estatistika Institutu Nazionala (EIN) = Instituto Nacional de Estadística(INE)

◦ Europar Batasuna (EB) = Unión Europea (UE)

◦ Munduko Bankua (MB) = Banco Mundial (BM)

◦ Nazioarteko Diru Funtsa (NDF) = Fondo Monetario Internacional (FMI)

◦ Munduko Merkatal Erakundea (MME) = Organización Mundial de Comercio(OMC)

NAFARROA ezkerretik (euskaraz)

Documents

Transcript of NAFARROA ezkerretik (euskaraz)